Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2015 • Eτος 6ο • Aρ. φύλλου 367 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy €1,50 (Απλή έκδοση) €2,90 (Βασική) €5,50 (Πλήρης)

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

Ακαδημία ΓονέωνΗ νέα εκπαιδευτική σειρά...για διαβασμένους γονείς!γ β μ ς γβ μ ς γ

Την Κυριακή 25 Οκτωβρίου με την «Κ»

1ΤΟΜΟΣ

ος

Σελ. 24

Το ένστικτοτης κοινωνίας

Αντιδράσεις αναμένεται, και έτσι πρέπει,να προκαλέσει η δημοσκόπηση που φι-λοξενεί σήμερα η «Κ» εφόσον οι απαν-τήσεις των πολιτών και τα στοιχεία πουπροκύπτουν κάνουν εμφανή όσο ποτέπριν τη δυσπιστία που επικρατεί στηνκοινωνία για το επίπεδο και τη λειτουργίατων Θεσμών. Το ένστικτο της κοινωνίας,το οποίο ορθώς καλείται και αλάθητο,εφόσον εδράζεται στην ουσία της κοινήςλογικής, αναγιγνώσκει με το δικό τουμεθοδολογικό εργαλείο τα τρέχοντα ζη-τήματα. Στην περίπτωση των Θεσμώνκαι δη της δικαιοσύνης και του τρόπουλειτουργίας αλλά και αποτελεσματικό-τητας αυτής στην Κύπρο, διάχυτη είναιπλέον η απογοήτευση των πολιτών καιαυτό μόνο ως απαρατήρητο δεν θα πρέ-πει να περάσει για έναν φορέα που πάντααποτελούσε το καταφύγιο της κοινωνίαςτου δικαίου. Το θέμα είναι τα ανωτέρωνα μας προβληματίσουν όλους και μά-λιστα το συντομότερο. Ο χρόνος ωςστέμμα της εσωστρέφειας, άφησε τοβασίλειο γυμνό από το κύρος του.

Μάχη επιγόνωνκαι γενεών στη Ν.Δ.Καραμανλισμός-μητσοτακισμός

Από το 1974 και την ίδρυσή της, η ιστορίατης Νέας Δημοκρατίας γράφτηκε, πάν-τοτε, κάτω από την επιρροή δύο, κυρίως,παραγόντων: αφενός μεν του καραμαν-λισμού και από ένα σημείο και μετά τουμητσοτακικού στρατοπέδου που συγ-κροτήθηκε, και αφετέρου, μιας «ιεραρ-χίας» που διατηρούσε βαρύνοντα λόγοστις εξελίξεις. Σελ. 21

Μπορεί η οικονομία να πραγματοποιεί στα-διακά βήματα προς την ανάκαμψη, εντούτοιςλιγότερος είναι ο πλούτος των Κύπριωνενηλίκων, οι οποίοι συνολικά απώλεσανμέσα σε 12 μήνες περίπου 12 δισ. δολάρια.Σύμφωνα με μελέτη της Credit Suisse, ενώκάθε Κύπριος ενήλικας χρωστούσε 49.449

δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2014, σταμέσα του 2015 το αντίστοιχο χρέος μειώθηκεστα 40.886 δολάρια. Εξάλλου, η πλειοψηφίατων Κυπρίων ή το 58,7% διαθέτουν από10.000 έως 100.000 δολάρια σε πλούτο, τηνώρα που το 26,2% διαθέτουν από 0 έως10.000 δολάρια. Οικονομική, σελ. 4

ΓΡΑΦΟΥΝΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Η δικαιοσύνη ως εταίρα

ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Κόρακας κοράκου μάτι

ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥΕυρωπαϊκή πρωτοβουλία στοΜεσανατολικό

ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥΕίναι ζήτημα παιδείας

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η αξία της ταυτότητας

ΤΑΣΟΣ ΤΡΥΦΩΝΟΣΠροφητολαγνεία

ΕΡΑΤΩ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Δεκάλογος για τη γυναικείαανέλιξη

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Αγαπητέ ηγέτη, χρειαζόμαστεελπίδα

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣΣε μια άλλη, καταραμένη χώρα

ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Εκλογή, όχι αιματοχυσία

Ψαλιδίστηκαν πλούτος και χρέοςΜέσα σε έναν χρόνο οι Κύπριοι ενήλικες έχασαν 12 δισ. δολάρια

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΕΝΘΕΤΟ «ΖΩΗ»

ΕΚΘΕΣΗ

«Εις το Κολόσσιν καιεις τα Καστελλία»Μία εικαστική δράση εντός του κάστρουτου Κολοσσίου με τριάντα έργα από είκο-σι καταξιωμένους Κύπριους καλλιτέχνες.Τα έργα συνομιλούν αθόρυβα με το πα-ρελθόν, λέγοντας το καθένα τη δική τουιστορία στον επισκέπτη.

ΦΩΤΕΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Δεν αξίζει στηζωή η μιζέριαΣτην ένατη ιστορία ο Γιώργοςκαι η Μαρία Παπέττα μας λένεπώς κατάφεραν την ιδέα τουςνα την κάνουν ένα Ideabar.

ΚΡΙΤΙΚΗ: Θέατρο, μουσική, βιβλίο, τηλεόραση, κινηματογράφος

Σ H M E PA

ΠΡΟΣΩΠΑ

Μια ζωή για τους άλλουςΟ βραβευμένος Ευθύμης Φιλίππου, που συνεργά-στηκε με τον Γιώργο Λάνθιμο στο σενάριο του «Κυ-νόδοντα» και του «Αστακού» μιλάει στην «Κ».

Μετά το μνημόνιο η μείωση της θητείας

Ο Γ. ΛΑΚΚΟΤΡΥΠΗΣ ΣΤΗΝ «Κ»

Στην Αίγυπτοτο φυσικό αέριοτου «Αφροδίτη»

Η ανακάλυψη με-γάλου κοιτάσματοςΦ.Α. στο τεμάχιο«Zohr» της αιγυ-πτιακής ΑΟΖ δενφαίνεται να ανα-τρέπει τους σχεδια-

σμούς για εξαγωγή Φ.Α. προς τηνΑίγυπτο από το «Αφροδίτη». Ουπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακ-κοτρύπης άρτι αφιχθείς από το Κάι-ρο, παρουσιάζει στην «Κ» τους κυ-βερνητικούς σχεδιασμούς υπό τοφως των νέων δεδομένων. Σελ. 9

Η δημοσκόπηση της «Κ», επτά μήνες πριναπό τις βουλευτικές εκλογές, αποκαλύπτειτην κομματική, πολιτική και θεσμική απο-τυχία. Η οικονομική και κοινωνική κρίσητων τελευταίων ετών δημιούργησε τεράστιοκενό εμπιστοσύνης για την πολιτική εξουσίακαι τις ανεξάρτητες Αρχές, που επεκτείνεταιακόμη και στην αποψίλωση της Εισαγγελίαςκαι της δικαστικής εξουσίας. Η ανεπάρκεια

των πολιτικών να ανταποκριθούν στα πραγ-ματικά προβλήματα της κοινωνίας, συνε-πικουρούμενη και από την αδυναμία από-δοσης δικαιοσύνης, οδηγεί σε απαξίωση

πολιτικών και θεσμών, με τραγικές διαστά-σεις. Η άρση της εμπιστοσύνης για τη Βουλήανέρχεται στο 84%, για την Κεντρική Τρά-πεζα στο 88%, ενώ μόνο 30% των πολιτώνεμπιστεύονται την Εισαγγελία και 35% τηδικαστική εξουσία. Η μόνη ανεξάρτητηΑρχή που επιβιώνει είναι η Ελεγκτική Υπη-ρεσία, με το 47% των πολιτών να την εμ-πιστεύονται. Σελ. 4

Ανοδος ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ και πτώση των θεσμών ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ «Κ»: Το 64% βλέπει συγκάλυψη σκανδάλων από Εισαγγελία

ΑΠΕ

Σε τροχιά υλοποίησηςτης προεκλογικήςεξαγγελίας του Προ-έδρου της Δημοκρα-τίας για μείωση τηςθητείας βρίσκεται τοΥπουργείο Άμυνας. ΟΧριστόφορος Φωκαΐ-δης σε συνέντευξήτου στην «Κ» ξεκαθα-ρίζει ότι η έξοδος τηςχώρας από το μνημό-νιο θα ανάψει το πρά-σινο φως μείωσης τηςθητείας στους 14 μή-νες. Σελ. 11

Η κούρσα 40ρηδων ενόψει βουλευτικών Αλλοι φεύγουν άλλοι έρχονται

Ποιοι φεύγουν, ποιοι μένουν και ποιοιμπαίνουν δυναμικά στην πολιτική σκα-κιέρα είναι ένα θέμα που ήδη συζητιέταιπέριξ της Βουλής. Αν και ορόσημο δη-μοσιοποίησης των τελικών ψηφοδελτίωνθεωρείται για κάθε κόμμα το τέλος Νο-εμβρίου, οι συζητήσεις έχουν από καιρόενταθεί με τους πολιτικούς αρχηγούς ναδιαμορφώνουν το τελικό παζλ. Σελ. 12

<<<<<<<<

Η αισιοδοξία για λύση είναι στο38% σε σχέση με 41% τον Μάιο

Μπλούζεςπρος υποστή-ριξη της Ρω-σίας στη Συρίαέκαναν την εμ-φάνισή τουςσε καταστήμα-τα στρατιωτι-κών ειδών στοκέντρο τηςΜόσχας, μετην προτροπή«ΑντεξεΑσαντ». Στομεταξύ, Σεργ-κέι Λαβρόφδεν δίστασενα συγκρίνειτο επιδιωκό-μενο «κοινόμέτωπο» με τησυμμαχίαεναντίον τουΑξονα. Σελ. 22

«Αντεξε Ασαντ» καλούν τα φανελάκια των Ρώσων

ΑSSO

CIAT

ED P

RESS

ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Σύστημα εγγυήσεων από τους 5 του Σ.Α. Μεταβατική φόρμουλα για προσωρινό σύ-στημα εγγυήσεων επεξεργάζεται η Λευ-κωσία στο πλαίσιο πρότασης όπως η Βρε-τανία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και ηΚίνα αναλάβουν την ασφάλεια της Κύπρουκαι την εγγύηση της εφαρμογής της λύσηςγια μια μεταβατική περίοδο δύο έως τριώνχρόνων. Σελ. 6

Τ/Κ ΔΙΕΘΝΟΛΟΓΟΣ

Πρέπει να καταργηθούνεγγυήσεις και βάσειςΣυνέντευξη στην «Κ» του Τ/κ διεθνολόγου,καθηγητή Μεχμέτ Χάσγκιουλερ, ο οποίος το-νίζει ότι πρέπει να καταργηθούν εγγυήσειςκαι βρετανικές βάσεις. Σελ. 6

ΕΡΤΟΓΑΝ – ΟΜΠΑΜΑ

Συναντώνται στην Τουρκίαμε Κυπριακό στην ατζένταEνδειξη σοβαρού ενδιαφέροντος για λύση ηπεριοδεία του Αμερικανού ΥΠΕΞ Τζον Κέρισε Αθήνα-Λευκωσία-Αττάλεια. Σελ. 8

ΚΟΝΤΡΑ ΑΚΡ-ΚΟΥΡΔΩΝ

Στελέχη των δύο κομμάτωνξιφουλκούν στην «Κ» Οι Μαχίρ Ουνάλ, αντιπρόεδρος της κοινοβου-λευτικής ομάδας του ΑΚΡ και Τζαχίντ Μερβάντης εξόριστης κουρδικής ηγεσίας. Σελ. 23

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την εφημερίδα

ψηφιακά στο ipad με μόνο €0,89

01- KATHI_18-10_KATHI NEW 16/10/15 23:38 Page 1

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 8 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ 2 0 1 5

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Cyprus Annual Review 2015Expertise Solutions Value

Available on our website www.pwcannualreview.com.cy

A Π Ο Ψ Η / Tου ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Αν υπάρχει μία ένδειξη που κατα-δεικνύει πως η οικονομία αρχίζει ναπαίρνει στροφές δεν είναι άλλη απότο γεγονός πως το δεύτερο τρίμηνοτου 2015 οι τράπεζες κατέγραψανγια πρώτη φορά μετά από πέντεχρόνια αύξηση στην καθαρή ζήτησηδανείων από νοικοκυριά για σκο-πούς στέγασης. Παράλληλα, κατα-γράφηκε αύξηση στη ζήτηση δα-νείων για καταναλωτικούς και άλ-λους σκοπούς για πρώτη φορά απότο 2008 όταν και ξεκίνησε η σχετικήέρευνα που παρουσιάζει κάθε τρί-μηνο η Κεντρική Τράπεζα και ηοποία γίνεται σε πανευρωπαϊκό επί-πεδο. Οι τραπεζίτες εκτιμούν πωςκαι το τρίμηνο που διανύουμε τώρα,θα υπάρξει αντίστοιχη ζήτηση τόσογια στεγαστικά όσο και για κατανα-λωτικά δάνεια.

Όπως εκτιμάται, η μείωση τωνεπιτοκίων ήταν ο κύριος παράγονταςπου συνέβαλε στην αύξηση της κα-

θαρής ζήτησης στεγαστικών δανεί-ων, ενώ θετικά επηρέασε η ανα-διάρθρωση και αναδιαπραγμάτευσηχρέους, η εσωτερική χρηματοδό-τηση από αποταμιεύσεις και τα δά-νεια από άλλα τραπεζικά ιδρύματα.Παρόμοιοι ήταν και οι παράγοντεςπου οδήγησαν σε αύξηση της ζή-τησης για χορήγηση καταναλωτικώνδανείων με εξαίρεση ένα: Την υπο-θήκευση ακινήτων. Από τη μία είναιιδιαίτερα θετικό το ότι αρχίζει δει-λά-δειλά η ζήτηση για δάνεια, ακόμακαι καταναλωτικά, από την άλλη ηυποθήκευση ακινήτων για κατανα-λωτικά δάνεια θυμίζει παλιές κακέςεποχές που μόνο φόβο μπορούν ναπροκαλέσουν. Ειδικά αν ληφθεί υπό-ψη πως η εκτίμηση για το τρίτο τρί-μηνο είναι πως η ζήτηση για κατα-ναλωτικά δάνεια θα παραμείνει σταίδια ψηλά επίπεδα, τότε γίνεται αν-τιληπτό πως οι εμπλεκόμενοι θαπρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτι-

κοί. Η εξέλιξη αυτή έχει δύο σκέλη,που καταλήγουν όμως και τα δύοστις τράπεζες. Από τη μία οι τράπεζεςθα πρέπει να διατηρήσουν την αυ-στηρότητα τους, τηρώντας τους κα-νονισμούς για την παραχώρηση νέ-ων δανείων γιατί εξακολουθεί τοιδιωτικό χρέος να είναι πάρα πολύυψηλό (να ‘ναι καλά οι συμψηφισμοί)και οι πλείστες επιχειρήσεις και πο-λίτες καταχρεωμένοι. Από την άλλη,τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θαπρέπει να εξεύρουν τους σωστούςμηχανισμούς ώστε τόσο οι αιτήσειςπου μπορούν να έχουν επιτυχία όσο

και αυτές που θα απορριφθούν, ναμην βολοδέρνουν για βδομάδες σταγρανάζια της γραφειοκρατίας ούτενα ταλαιπωρούνται αναίτια οι πε-λάτες τους.

Η κυπριακή οικονομία βρίσκεταισε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, γενι-κότερα. Είτε θα επιλέξει να κινηθείπρος μία κατεύθυνση πιο συνετήςδιαχείρισης τόσο σε δημόσιο όσοκαι σε ιδιωτικό επίπεδο, είτε θα ακο-λουθήσει μία κατεύθυνση αντίστοι-χης των τελευταίων χρόνων πουοδήγησε τελικά στη μεγάλη κρίσητου 2013. Γιατί μπορεί στις τράπεζεςνα αναλογεί το μεγαλύτερο μέροςτης ευθύνης για την κατάστασηπου δημιουργήθηκε, και στη δια-χείριση των δημόσιων οικονομικώνένα επίσης μεγάλο μέρος, αλλά καιη ραγδαία αύξηση του δανεισμούεπιχειρήσεων και νοικοκυριών ήτανένα ακόμα «θανάσιμο» αμάρτημα.Προφανώς η οικονομία για να ανα-

πτυχθεί χρειάζεται ρευστότητα, ηοποία λόγω μεγέθους και εναλλα-κτικών λύσεων μπορεί να επέλθειμόνο από τις τράπεζες. Μέχρι το τέ-λος του 2014, τα κριτήρια που λάμ-βαναν υπόψη οι τράπεζες για πα-ραχώρηση δανείων αφορούσαν κατάκύριο λόγο το κόστος που θα δημι-ουργούσαν στα κεφάλαιά τους, τιςπροσδοκίες σχετικά με τη ευρύτερηοικονομική δραστηριότητα, την φε-ρεγγυότητα των καταναλωτών αλλάκαι τον κίνδυνο σε σχέση με τη ζη-τούμενη ασφάλεια.

Τα κριτήρια αυτά έχουν πάψειτους τελευταίους μήνες να έχουντόσο μεγάλη σημασία γεγονός πουκαταδεικνύει πως τόσο οι ισολογι-σμοί των τραπεζών όσο και οι ευ-ρύτερες οικονομικές συνθήκες έχουνομαλοποιηθεί. Παρά το γεγονός πωςη ανεργία βρίσκεται και θα βρίσκεταιστο 15% με κίνδυνο να μετατραπείσε μόνιμη και παρά το γεγονός πως

τα μη εξυπηρετούμενα είναι ακόμαστο 50%. Είναι το πρόβλημα μικρό-τερο απ’ ότι το υπολογίζουμε ή έχου-με συνηθίσει στα νέα δεδομένα θε-ωρώντας τα φυσιολογικά; Με εξαί-ρεση τα καταναλωτικά δάνεια πουζητούνται με υποθήκευση ακινήτου,το φαινόμενο θα μπορούσε να εξη-γηθεί από το γεγονός πως πλέον τακριτήρια δανεισμού έχουν γίνειτόσο αυστηρά που δεν αφήνουνκαν περιθώρια υποβολής αίτησηςαπό όσους δεν πληρούν έστω καιένα από αυτά με αποτέλεσμα οι ίδιεςοι τράπεζες να θεωρούν πως δενφτάνουν κοντά τους πολλές επικίν-δυνες περιπτώσεις. Η διαχείρισητης οικονομίας που θα γίνει τουςεπόμενους μήνες, μπορεί να απο-δειχθεί πολύ πιο σημαντική από αυ-τήν της περιόδου μετά τον Μάρτιοτου 2013, αφού επί της ουσίας ταθεμέλια για τα επόμενα χρόνια τώραμπαίνουν.

Οι πιο κρίσιμοι μήνες

Αναθέρμανση πωλήσεωνακινήτων σε αλλοδαπούςΣε κανονικούς ρυθμούς επέστρεψαν τονΣεπτέμβριο, μετά το πάγωμα της αγοράςτον Αύγουστο, οι πωλήσεις ακινήτων σεαλλοδαπούς αγοραστές, οι οποίοι έδει-ξαν εκ νέου την προτίμησή τους στις πα-ράλιες πόλεις, καθώς στην πρωτεύουσατο ενδιαφέρον εξακολουθεί να είναι πε-νιχρό. Σελ. 12

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Δέκα συν ένα σημείαγια τη νέα στρατηγικήΣε 11 σημεία εστιάζεται η εθνική στρατηγι-κή για τον τουρισμό, για την οποία τοΥπουργείο και η Μονάδα Διοικητικής Με-ταρρύθμισης έχουν προχωρήσει σε προ-κήρυξη διαγωνισμού για παροχή υπηρε-σιών προς την κυβέρνηση, ενώ οι προσφο-ρές βρίσκονται στο τελικό στάδιο αξιολό-γησης. Σελ. 5

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Αυξήθηκαν οι νέοι και οι γυναίκες στην εργασίαΣτην αύξηση του διαθέσιμου εργατικούδυναμικού και όχι τόσο στη μείωση των θέ-σεων εργασίας αποδίδει σε μεγάλο βαθμόη Ευρωπαϊκή Επιτροπή την αύξηση τηςανεργίας στην Κύπρο. Σελ. 4

ΕΛΛΑΔΑ

Η ΕΚΤ βιάζεται για τηνανακεφαλαιοποίησηΤην αποσύνδεση της ανακεφαλαιοποί-ησης των εγχωρίων τραπεζών από τη δια-δικασία της αξιολόγησης του προγράμμα-τος από τους θεσμούς επιδιώκει η Ευρω-παϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Συγκεκρι-μένα επιθυμεί την όσο το δυνατό ταχύτερηεκταμίευση των 15 δισ. ευρώ. Σελ. 9

<<<<<<<

Μετά από εφτά χρόνιακαταγράφηκε αύξησηστη ζήτηση για κατανα-λωτικά δάνεια.

0,13%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

X.A.0,76% 0,57%

Nasdaq

-0,79%

Nikkei

-0,32%

Dax

-0,17%

FTSE 100

-0,87%

Πετρέλαιο

0,14%

€ /$ΔΙΕΘΝΗ

«Μπαϊράκι» Ρέντσικατά ΕυρωπαϊκήςΕνωσης για τονπροϋπολογισμό

Σελ. 11

X.A.K.-0,5%

H Deutsche Bank βρίσκεται ξανά στο μικροσκόπιο του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης για να εξακριβωθεί, αυτήτη φορά, εάν κάλυψε εκροές κεφαλαίων της τάξεως των 6 δισ. δολαρίων από λογαριασμούς πελατών στη Μόσχα, συμπε-ριλαμβανομένου ενός συγγενικού προσώπου του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, και δύο παλαιών φίλων του, Αρκάν-τι και Μπόρις Ρότενμπεργκ, εις βάρος των οποίων έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τη Δύση. Η Deutsche Bank, η οποία τοντελευταίο καιρό έχει απασχολήσει τον διεθνή Τύπο, πραγματοποιεί δική της ανεξάρτητη έρευνα. Υπήρξαν αλλαγές στηνανώτατη διοίκηση του γερμανικού κολοσσού αυτό το καλοκαίρι μετά την επιβολή προστίμου 2,5 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑγια τη συμμετοχή του στο σκάνδαλο Libor, ενώ έρευνες πραγματοποιούνται και στην Ελβετία για τη χειραγώγηση των τι-μών στα πολύτιμα μέταλλα.

Φτωχότεροι, αλλά με λιγότερα χρέη Συρρικνώθηκε κατά 12 δισ. δολάρια ο πλούτος των ενήλικων Κυπρίων μέσα σε ένα χρόνο

Με λιγότερο πλούτο και ταυτό-χρονα λιγότερο χρέος ζουν οι Κύ-πριοι ενήλικες σε σχέση τόσο μετην προηγούμενη χρονιά όσο καιμε την περασμένη πενταετία, πουαποτελεί ένδειξη για την παρούσακατάσταση. Σύμφωνα με έκθεση

της CreditSuisse, στην οποία ανα-λύεται ο πλούτος ανά χώρα, κατάπερίπου 12 ολόκληρα δισ. δολάριαυποχώρησε στα μέσα του 2015 οσυνολικός πλούτος των Κυπρίων,φτάνοντας στα 80 δισ. δολάριασε σύγκριση με 92 δισ. δολάρια

την πρώτη εξαμηνία του 2014.Αντίθετα, κάθε Κύπριος ενήλικαςχρωστούσε 49.449 δολάρια τοπρώτο εξάμηνο της περσινής χρο-νιάς, ενώ στα μέσα της φετινήςχρονιάς το αντίστοιχο χρέος μει-ώθηκε στα 40.886 δολάρια. Εξάλ-

λου, στην κατηγορία όσων δια-θέτουν πλούτο από 10.000 μέχρι100.000 δολάρια εντάσσεται ηπλειοψηφία, δηλαδή 416.183 άν-θρωποι ή το 58,7% των ενηλίκων,ενώ 256.000 άτομα συγκαταλέ-γονται στη μεσαία τάξη. Σελ. 4

«Ξεσκονίζουν» την Deutsche Bank

Νομικοί σκόπελοι για διαχείριση LibraΔεμένα είναι τα χέρια των διαχειριστών των τριώνεταιρειών του Ομίλου Libra μετά από προσωρινόδιάταγμα το οποίο τους απαγορεύει να επέμβουνή να πωλήσουν οποιοδήποτε ακίνητο των συγ-κεκριμένων εταιρειών. Το διάταγμα, που εξα-σφάλισε η «Κ» εκδόθηκε στις 12 Οκτωβρίου καιορίστηκε η 19η Οκτωβρίου ως ημερομηνία εμ-φάνισης για ακρόαση. Το διάταγμα βασίζεται σεαγωγή εταιρειών του Ομίλου Libra κατά των δύοδιαχειριστών των εταιρειών Astarti, D. H. Cyprotelsκαι Laoura Estates, της Τράπεζας Κύπρου, τουαπερχόμενου CEO της John Hourican και τουμέχρι πρότινος υπεύθυνου της Μονάδας Ανα-διαρθρώσεων Euan Hamilton. Σελ. 6

ΠολλαπλασιασμόςΤαμείων που ψάχνουνδάνεια με υποθήκες Την ώρα που στην Κύπρο η συζήτηση γύρω από τονομοσχέδιο για την πώληση δανείων φουντώνει,στην υπόλοιπη Ευρώπη η συγκεκριμένη αγορά ακ-μάζει αφού όλο και περισσότερα Ταμεία ΔιαχείρισηςΧρέους που συνδέεται με τον τομέα των ακινήτων(Real Estate Debt Funds) κάνουν την εμφάνισητους, αναζητώντας δάνεια προς αγορά αλλά καιχρηματοδότηση. Από τα οκτώ πρώτα Ταμεία τουείδους που εμφανίστηκαν το 2010 με κεφάλαια6δισ. ευρώ, το 2015 δραστηριοποιούνται στην Ευ-ρώπη 53 Ταμεία αυτού του είδους τα οποία στοχεύουννα συγκεντρώσουν 33.6 δισ. ευρώ. Σελ. 3

EPA

<<<<<<<

Το 1,2% των Κυπρίωνκατέχει πλούτο πουξεπερνά το 1 εκατ.δολάρια.

01-OIKONOMIA NEW_Master_cy 16/10/15 22:02 Page 1

ΖΩΗΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ • ΕΠΙΣΤΗΜΗ • ΤHΛΕΟΡΑΣΗ

K Y Ρ I A K H 1 8 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ 2 0 1 5

Θυμάμαι την πρώτη φορά που κα-τέγραψα στον εγκέφαλο μου προ-φητείες. Πρέπει να ήμουν γύρωστα οκτώ και η μητέρα μου μαζίμε τις γειτόνισσες έπιασαν ψιλήκουβέντα για τον Κωνσταντίνο

Παλαιολόγο, την Πόλη, τον «μαρμαρωμένο» βα-σιλιά , την Αγιά Σοφιά που «πάλι με χρόνια μεκαιρούς, πάλι δικιά μας θα ’ναι», την καταστροφήτης Τουρκίας με το «αίμα που θα ρέει τόσο ώστενα σηκώνει δαμάλι στο πέρασμα του» κτλ. Δεντο κρύβω ότι εντυπωσιάστηκα. Ήταν ένα περίεργομείγμα φόβου και ενθουσιασμού. Ένας ολοκαί-νουργιος μυστηριώδης κόσμος άνοιγε μπροστάμου. Οπότε άρχισα να μελετάω για τις προφητείεςόσο μπορούσα φυσικά και λόγω ηλικίας. Ανα-κάλυψα τον Νοστράδαμο. Μια βιντεοκασέτα μετις προφητείες του μπορεί και να την είχα λιώσειστα παλιά βίντεο. Άρχισα λοιπόν να βλέπω καιτη γοητεία που ασκούν οι προφητείες στους Έλ-ληνες. Τι να πρωτοθυμηθώ; Τον Σαντάμ Χουσεΐνπου σύμφωνα με τον Νοστράδαμο θα ξεκινούσετον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο; Τελικά ούτε η«μάχη των μαχών» δόθηκε και ο ίδιος κατέληξε–πολύ αργότερα φυσικά– νεκρός.

Το πέρασμα του κομήτη Χάλεϊ το θυμάστεκάπου στα μέσα των 80’s. Το «Κωνσταντίνοςτην έχασε, Κωνσταντίνος θα την πάρει»; Τηνπροφητοϋστερία όσο πλησιάζαμε στο Millenium;

Το τέλος του κόσμου σύμφωνα με τους Μάγιατο 2012; Πρόσφατα λοιπόν, και αυτή είναι ηαφορμή του σημερινού άρθρου έχουμε τη Συρία,τη χώρα που πυροδότησε τις γεωστρατηγικέςεξελίξεις στην περιοχή μας. Αν το καλοσκεφτείτε,είμαστε ακριβώς «διπλανή πόρτα». Ευτυχώς πουμας χωρίζει η θάλασσα. Οι καινούργιες δραματικέςεξελίξεις που πήραν νέα τροπή μετά την παρέμ-βαση της Ρωσίας στον συριακό εμφύλιο φούν-τωσαν πάλι τις προφητείες περί του «ξανθού γέ-νους», την «καταστροφή της Τουρκίας» και τουτρίτου παγκόσμιου πολέμου που θα ξεκινήσειαπό τη Μέση Ανατολή.

Τα social media τα οποία είναι το new entryστο πανόραμα της προφητολαγνείας έχουν «ξε-πατώσει» τον Πατέρα Παΐσιο και τις προφητείεςτου. Παντού υπάρχει μια προφητεία του πατέραΠαΐσιου με αποτέλεσμα πλέον να γίνεται γραφικό.Πρόσφατα είχαμε και τη «μορφή» του «ΠατέραΠαΐσιου» σε μαρίνα στην κατεχόμενη Κύπρο.Αν είναι δυνατόν; Η γραφικότητα και η φαιδρό-τητα σε όλο της το μεγαλείο. Τους τελευταίουςμήνες η βλακεία πάει σύννεφο, ειδικά σε sitesαλλά ακόμη και σε μεγάλα κανάλια. Κατασκευέςκαι αναπαραγωγές «προφητειών» , διαστρεβλώσειςτου λόγου κάποιων πνευματικών ανθρώπων καιπάει λέγοντας. Η ροπή του ανθρώπου προς τηνπρόβλεψη του άγνωστου μέλλοντος ήταν στηνανθρώπινη φύση ανέκαθεν. Ας σοβαρευτούμεόμως και ας αφήσουμε τις προφητολαγνείες καιτην καταστροφολογία για τα αληθινά και πραγ-ματικά προβλήματα.

Προφητολαγνεία

ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣΤου ΤΑΣΟΥ ΤΡΥΦΩΝΟΣ

“Τους τελευταίους μήνες η βλακείαπάει σύννεφο, ειδικά σε sites αλλάακόμη και σε μεγάλα κανάλια.Κατασκευές και αναπαραγωγές«προφητειών» , διαστρεβλώσειςτου λόγου κάποιων πνευματικώνανθρώπων και πάει λέγοντας.

ΘΕΑΤΡΟΜε το Lonesome Westεγκαίνια στην ΕΘΑΛΗ σκηνοθέτις Λέα Μαλένη αφιερώνειλίγο από τον χρόνο της για να μιλήσειακροθιγώς στην «Κ» για το έργο πουανεβάζει, το Θέατρο, και τη συνεργα-σία της με την ΕΘΑΛ. Σελ. 5

ΠΡΟΣΩΠΑΗ ζωή που θα ήθελαοι άλλοι να ζουν...Ο Ευθύμης Φιλίππου, βραβευμένοςκαι για τον «Αστακό», μιλάει στην «Κ».«Ενας άνθρωπος θέλει να γίνει αστακόςγια να ζήσει περισσότερα χρόνια, περίπου100, γιατί του αρέσει η θάλασσα».Σελ. 4

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ΚυπριακήΒιβλιοθήκη

αναζητά στέγηΣελ. 3

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Η ιστορία ενόςμεσήλικα ανέργου

που νιώθει άχρηστος Σελ. 9

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Όταν η Τέχνη συναντά την Ιστορία μεδιεργασίες υπερ-χρονικές το αποτέ-λεσμα δεν μπορεί παρά να είναι εντυ-πωσιακό. Αυτή την αίσθηση δημιουργείκαι η εικαστική δράση «Εις το Κολόσσινκαι εις τα καστελλία» που εγκαινιάστηκετο Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2015 στοΚάστρο Κολοσσίου από τον διευθυντήτων Πολιτιστικών Υπηρεσιών τουΥπουργείου Παιδείας και Πολιτισμούκ. Παύλο Παρασκευά, που συνδιοργα-νώνεται από το Υπουργείο Παιδείαςκαι Πολιτισμού και το Κοινοτικό Συμ-βούλιο Κολοσσίου.

Η έκθεση πραγματοποιείται υπό τηνεπιμέλεια της δρος Νάτιας Αναξαγόρουμε στόχο τη στήριξη και προώθησητης πολιτιστικής καινοτομίας εκτόςτων αστικών κέντρων, αλλά και να θε-μελιωθεί μία ουσιαστική αποκεντρωτικήπολιτική. Με τις πολιτιστικές δράσεις

αυτές αναζωογονείται ένας γόνιμοςδιάλογος ανάμεσα στην τέχνη του σή-μερα και την ιστορία. Αυτόν ακριβώςτον διάλογο φαίνεται ότι η δρ ΝάτιαΑναξαγόρου τον έχει αφουγκραστείπάρα πολύ καλά, αφού και οι προηγού-μενες δράσεις της φανερώνουν μία ει-καστική συνέπεια και συνέχεια. Ναυπενθυμίσουμε τις εικαστικές δράσεις«Maniera Cypria» και «Μη μου Άπτου»,στις οποίες το χθες συνομιλούσε ισότιμαμε το σήμερα, χωρίς ανταγωνισμό χρω-μάτων, σχημάτων ή μανιέρας. Όπωςδήλωσε στην «Κ» η δρ Αναξαγόρου ταέργα που εκτίθενται στο κάστρο τουΚολοσσίου αναδεικνύουν την ιστορίατου, μιας και τα εκθέματα δεν επιβάλ-λονται στον χώρο, αλλά φαίνεται ναείναι μέρος του ή φυσική χρονική συ-νέχειά του. Άλλωστε, το εμβληματικόκάστρο του Κολοσσίου με την πολυαίω-νη ιστορία του είναι μια αυτόφωτη πο-λιτισμική χοάνη, που με τον τρόπο τουξέρει να αποβάλλει καθετί ξένο.

Στο πρώτο δωμάτιο δεσπόζει η τοι-χογραφία της Σταύρωσης του τέλουςτου 15ου αιώνα, δείγμα της σταυροφο-ρικής τέχνης που συνενώνει στοιχείατης Δύσης, της Λεβαντίνης αλλά καιτης κυπριακής αγιογραφικής παράδο-σης. Η υφολογική αυτή πρόσμιξη στηναγιολογική τέχνη της εποχής τυγχάνειειδικής πραγμάτευσης από σύγχρονουςκαλλιτέχνες, οι οποίοι ενδιατρίβουνεπίσης στους διαδοχικούς φεουδάρχες,τους Ναΐτες, τους Ιωαννίτες Ιππότεςκαι την ενετική οικογένεια Κορνάρο.Τα οικόσημα και τα εμβλήματα τωνΛουζινιάν καθώς και των ξένων στρα-τιωτικών ταγμάτων, όπως τα βλέπουμεστη μαρμάρινη πλάκα στην ανατολικήεξωτερική πλευρά του Κάστρου δίνουντο έναυσμα καλλιτεχνικής εντρύφησης.Σύμφωνα με τη δρα Νάτια Αναξαγόρουο ντόπιος πληθυσμός των απελεύθερωνκαι των δουλοπάροικων αναδεικνύεταιεπαρκώς από τα εκθέματα. Οι δημιουρ-γοί κατάφεραν να μετουσιώσουν τηνιστορία των απεραντων φυτειών σε Τέ-χνη με εκθέματα που αναφέρονται στηζάχαρη, στα χαρούπια στο βαμβάκι,στην κουμανταρία, που υπήρξαν τακύρια εξαγωγικά προϊόντα της Κύπρουεπί Φραγκοκρατίας.

Στα επάνω δωμάτια, όπου διέμενε οΜεγάλος Διοικητής του Τάγματος τουΑγίου Ιωάννη στην Κύπρο, Louis deMagnac, ο οποίος έκτισε το Κάστρο το1454, ζωντανεύει το παρακείμενο, ερ-γοστάσιο ζαχάρεως με τις κεραμικέςκωνικές κούπες όπου γινόταν η επε-ξεργασία του ζαχαροκαλάμου. Ζωντα-νεύει παράλληλα η αγαπημένη ψυχα-γωγική συνήθεια των Λουζινιανών βα-σιλέων και των ιπποτών, που ήταν τοκυνήγι με τα γεράκια.

Η τραγική μοίρα της τελευταίας βα-σίλισσας της Κύπρου, της Ενετής Αι-κατερίνης Κορνάρο τροφοδοτεί ακόμημια σειρά από πέντε έργα και εγκατα-στάσεις στον χώρο, κάποια εμπνευ-σμένα από τα ιστορικά συμβάντα επίτων ημερών της, όπως τα διηγείται οΓεώργιος Βουστρώνιος στο Χρονικότου, απ’ όπου και ο τίτλος της έκθεσης.Αφηγείται χαρακτηριστικά ο ΓεώργιοςΒουστρώνιος «επήγαν εις το Κολόσσινκαι εις τα καστελλία. Και ηύραν τον λι-κτινέντον, τον πρε Φραντσήν, με τουςφρέρηδες. Και εδείξαν του τον ορισμόντης ρήγαινας … Να φανερώσουν είτι

πράμαν ευρίσκετον του Σαπλάνες μέσαεις το καστέλλιν του Κολοσσίου και ειςτο χωριόν. Και άνοιξεν του έναν σεν-τούκιν. Και ηύραν έναν ρούχον χρυσόνχαρμίζε και έναν χρουσόν βένετον καιπολλά ρούχα βιλουσένα και ασήμινπολλύν και πολλύν ζάχαριν τρίψητον.».Τα όσα περιγράφει ο Κύπριος χρονο-γράφος διοχετεύονται σε εικαστική εγ-κατάσταση στον χώρο.

Στα κάτω δωμάτια, οι καλλιτέχνεςπραγματεύονται άγνωστες πτυχές απότην πρόσφατη ιστορία του Κάστρου.O τελευταίος ιδιοκτήτης του Κάστρουκατά την πρώτη δεκαετία του 20ού αι-ώνα, ο Sidaros Bischara από το Κάιροκαι η σύζυγός του, το μετέτρεψαν σεαιγυπτιακού τύπου κατοικία, κατεδα-φίζοντας μέρος της τοιχοποιίας τουδευτέρου ορόφου για να ανεβάσουνεκεί μεγάλο πιάνο με ουρά. Στη συνέχειαθέλησαν να το πωλήσουν στο Τάγματου Αγίου Ιωάννη με έδρα την Αγγλία,για 600 λίρες, πράξη που δεν τελικάδεν πραγματοποιήθηκε. Τα εναπομεί-ναντα αχνάρια του Sidaros Bischaraστο Κάιρο προσπαθεί να αποτυπώσεισε video ένας από τους καλλιτέχνεςτης έκθεσης. Το Κάστρο ενοικιάζεταιαπό Άγγλο που σχεδίαζε να το μετα-τρέψει σε εργοστάσιο απόσταξης καιπαραγωγής αρωμάτων. Ωστόσο, το γε-γονός αυτό δίδει το έναυσμα για μιαάλλη μια καλλιτεχνική δημιουργία.

Τέλος, μια εγκατάσταση με neon-light βάφει έναν από τους σκοτεινούςαποθηκευτικούς χώρους στο κόκκινοχρώμα της κουμανταρίας, αλλά και στοκόκκινο της αιματοχυσίας του ντόπιουπληθυσμού κατά τους αγώνες όλα αυτάτα χρόνια.

Είκοσι εικαστικοί, τριάντα έργαΣτην Έκθεση συμμετέχουν είκοσι

σύγχρονοι εικαστικοί με τριάντα έργα.Αυτοί είναι οι Κλίτσα Αντωνίου, Πανα-γιώτης Βίττης, Θεόδουλος Γρηγορίου,Κωνσταντίνος Ζαννέτος, Γιώτα Ιωαν-νίδου, Ελίνα Ιωάννου, Παναγιώτης Κα-κογιάννης, Γλαύκος Κουμίδης, Μαριάν-να Κωνσταντή, Μαρία Λιανού, ΆγγελοςΜακρίδης, Αντώνης Νεοφύτου, Λευ-τέρης Ολύμπιος, Στας Παράσχος, Αλέ-ξανδρος Πισσούριος, Έφη Σαββίδου,Μελίνα Σουκιούρογλου, Λευτέρης Τά-πας, Τατιάνα Φεραχιάν, Νίκος Χαρα-λαμπίδης.

Ο εικαστικός χωροχρόνοςζωντανεύει την Ιστορία

Μία Έκθεση που προσεγγίζει το παρελθόν με τη σύγχρονη και λιτή καλλιτεχνική ματιά

Αγγελος Μαρ-κίδης, Φεου-

δάρχες καιυποτελείς.

Γενική όψηέργων των Θε-όδουλου Γρη-γορίου, Λευτέ-ρη Ολύμπιουκαι ΤατιάναςΦεραχιάν.

“Η Τέχνη είναι ένα συνεχέςταξίδι που σε κάνεινα θυμάσαι το παλιό μετα μάτια του παρόντος.

Γλαύκος Κουμίδης, αντικείμενομε χαρούπια.

Μελίνα Σιουκιούρογλου, Το μαργαριταρέ-νιο περιδέραιο της Αικατερίνης Κορνάρο.

info

Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή έως τηνΠέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015 από τις 8:30 τοπρωί μέχρι τις 5:00 το απόγευμα. Σύντομαθα δημοσιευτεί ο κατάλογος της Έκθεσης.

ΝΙΚ

ΟΣ

ΛΟΥΚ

Α

ΝΙΚ

ΟΣ

ΛΟΥΚ

Α

ΝΙΚ

ΟΣ

ΛΟΥΚ

ΑΝ

ΙΚΟ

Σ ΛΟ

ΥΚΑ

01-TEXNES NEW_Master_cy 16/10/15 14:55 Page 1