ĐỀ cƯƠng thÔng tin sỐ 11/2013thuviensonla.com.vn/uploads/news/2014_02/ttso11.doc · web...

Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Nhân cách và tài năng

ANH LÀ NGUỒN SÁNG MÃI MÃI KHÔNG MỜ TRONG NHÂN DÂN, QUÂN ĐỘI VÀ NHỮNG NGƯỜI CỘNG SẢN VIỆT NAM

…Một sự trùng hợp lịch sử, khi anh Văn ở tuổi 34, đất nước ta, dân tộc ta

diễn ra một sự kiện vang dội, đó là cuộc Tổng khởi nghĩa mùa thu năm 1945. Anh là một trong lớp cán bộ đầu tiên, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, Bác Hồ, phát động toàn dân đứng lên lật đổ chế độ thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước công nông đầu tiên ở Ðông Nam châu Á.

Ðồng chí Võ Nguyên Giáp đã qua nhiều cương vị trong chính phủ cách mạng lâm thời, đặc biệt khi được giao làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng kiêm Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam. Trải qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ, gian khổ đầy hy sinh, nhân dân ta đã giành được thắng lợi hết sức vĩ đại, hoàn thành vẻ vang sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Thắng lợi vẻ vang ấy là kết tinh sức mạnh của quân và dân ta, sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, với đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo của Ðảng ta, cùng trí tuệ của một tập thể cán bộ tài năng dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ðảng và Bác Hồ, trong lớp cán bộ lãnh đạo ấy, có đồng chí Võ Nguyên Giáp.

Ðồng chí Võ Nguyên Giáp là một trong những học trò gần gũi, xuất sắc của Bác Hồ. Trước, trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, trong cuộc kháng chiến chín năm, đồng chí Võ Nguyên Giáp được sống và làm việc bên cạnh Bác Hồ, được Bác Hồ giáo dục, rèn luyện. Ðồng chí coi đây là một dịp hiếm có trong cuộc đời của mình, nên đã nỗ lực phấn đấu học tập ý chí, tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống của vị lãnh tụ thiên tài Hồ Chí Minh, luôn luôn tu dưỡng rèn luyện, nói và làm theo gương Bác Hồ. Trong quá trình hoạt động cách mạng, đồng chí Võ Nguyên Giáp rất coi trọng tổng kết thực tiễn, tích lũy kinh nghiệm từ cuộc sống. Và qua đó, đồng chí càng hiểu sâu hơn tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh. Sau này, khi Ðảng ta xác định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, làm kim chỉ nam cho cách mạng Việt Nam, đồng chí Võ Nguyên Giáp càng tập trung nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh một cách cơ bản, toàn diện, hệ thống và có những công trình rất giá trị.

Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trên các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực quân sự mà đồng chí phụ trách trong nhiều năm, là mạch xuyên suốt chủ đạo trong quá trình hoạt động cách mạng của Ðại tướng Võ Nguyên Giáp. Ðại tướng vẫn luôn nhắc nhở chúng ta điều có ý nghĩa quyết định trong việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh là phải làm theo và làm đúng tư tưởng của Người.

6Created by Thanh An - 1 -Thanh An 5/16/2023

Thông tin khoa học chuyên đề số 11/2013 1

Đại tướng Võ Nguyên GiápNhân cách và tài năng


Vốn giàu lòng yêu nước, sớm giác ngộ cách mạng, lại được Ðảng, Bác Hồ đào tạo, giáo dục, cùng với sự kiên trì học tập, tu dưỡng, rèn luyện phấn đấu và tài trí thông minh, sáng tạo, có thể nói, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp là một vị tướng văn, võ song toàn. Vừa võ vừa văn, cả hai lĩnh vực ấy quyện vào, hỗ trợ cho nhau, đều hay, đều giỏi: Quân sự - chính trị - kinh tế - văn hóa; văn hóa - chính trị - kinh tế - quân sự.

Một nước nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu, để chiến thắng những tên đế quốc, thực dân giàu về kinh tế, mạnh về quân sự, tiên tiến về khoa học - kỹ thuật, thì điều có ý nghĩa quyết định là Ðảng ta phải đề ra một đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo, hợp quy luật, huy động sức mạnh, trí tuệ của dân tộc kết hợp với sức mạnh của thời đại. Trong quá trình lãnh đạo cuộc kháng chiến chống kẻ xâm lược, dưới sự lãnh đạo của Ðảng và Bác Hồ, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp có công rất lớn, góp phần xứng đáng vào việc hình thành một học thuyết quân sự độc đáo Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh - đường lối chiến tranh nhân dân. Học thuyết đó kế thừa, phát triển bài học kinh nghiệm lịch sử chống ngoại xâm của ông cha ta: Lấy nhân nghĩa thắng hung tàn, lấy chí nhân thay cường bạo; lấy nhỏ thắng lớn; lấy ít địch nhiều. Học thuyết đó được xây dựng trên nền văn hóa độc đáo Việt Nam: Độc lập tự chủ mà hạt nhân là tinh thần yêu nước nồng nàn, dám đánh, quyết đánh và quyết thắng với trí thông minh, tài thao lược của cả dân tộc.

Sau chiến thắng Ðiện Biên Phủ trên không năm 1972, nhà sử học Pháp Pi-e-ri-ca-phê-ray đã nói: “Những tên lửa SAM được sử dụng bởi lý tưởng trong sáng, bởi nền văn hóa Việt Nam, bởi tư chất Việt Nam”. Tháng 11/1995, trả lời câu hỏi luôn luôn ám ảnh không dứt và không trả lời được là: “Vì sao Mỹ thua ở Việt Nam?” của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mắc Na-ma-ra. Ðại tướng Võ Nguyên Giáp nói rằng: “Mỹ đánh Việt Nam mà không hiểu Việt Nam: Lịch sử - địa lý - văn hóa - phong tục - con người, dân tộc nói chung, những người lãnh đạo Việt Nam nói riêng. Chúng tôi có một nền văn hóa bền vững, một học thuyết quân sự độc đáo được thử thách trong lịch sử. Vì vậy, chúng tôi đã thắng”. Nghe xong, Mắc Na-ma-ra thốt lên: “Ngài nói đúng”.

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là nhà quân sự, mà còn là nhà tư tưởng, văn hóa, khoa học; luôn gắn lý luận với thực tiễn. Ðồng chí rất coi trọng quá trình tổng kết lịch sử, nhất là những bước ngoặt, lúc thuận lợi, khi khó khăn để rút ra những bài học bổ ích cho lãnh đạo và cho chính bản thân mình. Với những lĩnh vực này, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp là một người có kiến thức rộng và rất quan tâm với một tư duy mới.

Về công cuộc đổi mới của đất nước, với trách nhiệm cao và nhiệt tâm của một người cách mạng lão thành đối với sự phát triển của đất nước, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp đã đóng góp những ý kiến rất quan trọng cho Ðảng và Nhà nước.

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp luôn khẳng định công cuộc đổi mới của nhân dân ta đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện, có ý nghĩa lịch sử. Nước


Thông tin khoa học chuyên đề số 11/20132


Việt Nam ta từ một nước thiếu ăn đã trở thành một nước xuất khẩu gạo đứng thứ hai thế giới. Nhưng chúng ta phải nghiêm túc nhìn thẳng vào sự thật, thấy rõ yếu kém, nhược điểm tránh cho được bệnh “chủ quan, kiêu ngạo cộng sản”, nhìn rõ mâu thuẫn, thực tế của đất nước, của thế giới để có quyết sách đột phá phù hợp với quy luật, đưa đất nước phát triển tiến lên, sớm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ công bằng, văn minh.

Trong xây dựng kinh tế, lực lượng sản xuất của ta còn ở trình độ thấp; khoa học công nghệ của ta còn kém, lạc hậu, để đưa kinh tế nước ta phát triển, dân ta thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp luôn nhấn mạnh: Phải ưu tiên phát triển trình độ lực lượng sản xuất, đương nhiên phải xây dựng quan hệ sản xuất phù hợp; phải lấy giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nội dung và động lực của công cuộc hiện đại hóa đất nước.

Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước phải phát huy cao độ tài năng, trí tuệ, tiềm lực của toàn dân, của mọi tầng lớp nhân dân, của các ngành, các lĩnh vực, các thành phần kinh tế, phát huy cao nhất nội lực của đất nước, chủ yếu là yếu tố con người Việt Nam, trên cơ sở đó mà chủ động hội nhập khu vực và quốc tế. Chỉ có như vậy, mới giữ được độc lập dân tộc, vị trí của Việt Nam mới được nâng cao trên trường quốc tế.

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp rất quan tâm đến vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt Nam.

Về xây dựng Ðảng, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp luôn nhấn mạnh, phải xây dựng Ðảng ta trong sạch, vững mạnh; giữ vững nguyên tắc Ðảng, sử dụng hiệu quả vũ khí tự phê bình và phê bình; đoàn kết, thống nhất đi đôi với mở rộng dân chủ trong Ðảng; kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, xa rời quần chúng, chống tham nhũng, lãng phí... xóa bỏ tệ nạn xã hội để Ðảng ta xứng đáng là lương tâm, trí tuệ, danh dự của giai cấp công nhân, của dân tộc Việt Nam. Trên cơ sở đó, mà xây dựng, củng cố nhà nước thực sự là nhà nước của dân, do dân, vì dân; mỗi cán bộ, công chức nhà nước phải là công bộc của dân như Bác Hồ đã từng căn dặn.

Về nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc, cả cuộc đời Ðại tướng Võ Nguyên Giáp chiến đấu vì sự nghiệp của dân tộc, của Ðảng nên Ðại tướng luôn nhắn nhủ toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân nhận thức sâu sắc hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Xây dựng đất nước phải đi đôi với bảo vệ đất nước, kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, quốc phòng với an ninh; phải xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân. Sự nghiệp xây dựng quân đội nhân dân, lực lượng vũ trang nhân dân, quốc phòng toàn dân là trách nhiệm của toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân, của cả hệ thống chính trị.




Ðại tướng Võ Nguyên Giáp luôn nhắc nhở chúng ta phải nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Khắc phục tư tưởng chủ quan, bảo thủ, giáo điều, máy móc.

Phải có giải pháp, biện pháp cụ thể, tích cực để thực hiện bằng được đường lối, chủ trương, quyết sách của Ðảng và Nhà nước đề ra.

Nhân dân ta đánh giá cao công lao của Ðại tướng Võ Nguyên Giáp. Ðại tướng Võ Nguyên Giáp mãi mãi xứng đáng là “Anh Cả” của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Bạn bè thế giới, các nhà chính khách, học giả, các nhà quân sự khâm phục, kính trọng Ðại tướng Võ Nguyên Giáp và coi Ðại tướng là một danh tướng tài ba thao lược,...

Ðại tướng là nguồn sáng mãi mãi không mờ trong nhân dân, quân đội và những người cộng sản Việt Nam.

Lê Khả Phiêu - Nguyên Tổng Bí thư BCH T.Ư Ðảng (Tạp chí Toàn cảnh - Sự kiện - Dư luận số 279 - Tháng 10/2013)

VÕ NGUYÊN GIÁP: VỊ TƯỚNG CỦA LÒNG DÂNĐại tướng Võ Nguyên Giáp là

nhà quân sự lỗi lạc của thế kỷ XX. Điều đó đã được sách báo nói nhiều. Hội đồng khoa học Hoàng gia Anh đã bình chọn 10 vị tướng giỏi nhất thế giới trong mọi thời đại, trong đó có Võ Nguyên Giáp.

Năm 2010, mừng Đại tướng 100 tuổi, Hội Sử học Việt Nam đã đến tặng gia đình Đại tướng cuốn sách viết về 59 vị nguyên soái huyền thoại trong lịch sử 2.500 năm của thế giới. Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người Việt Nam duy nhất, cũng là người duy nhất còn sống có mặt trong cuốn sách. Các tướng lĩnh nổi tiếng khác của thế giới thường học ở các trường võ bị, hay trường quân sự nổi tiếng, riêng Võ Nguyên Giáp không qua một trường lớp quân sự nào. Đó là điều lạ lùng nhất.

Về chuyện này, Đại tướng kể: "Đến bây giờ tôi vẫn không hiểu tại

làm sao Bác lại giao cho tôi phụ trách công tác quân sự. Bác cũng chỉ hỏi: “Chú Văn có làm quân sự được không?” và Bác giao cho tôi công tác này trong khi bản thân tôi chưa hề đọc một cuốn sách giáo khoa quân sự nào dù đó là dành cho cấp tiểu đội trưởng và lúc ấy đã có đồng chí tốt nghiệp Trường quân sự Hoàng Phố, từng là sĩ quan bên Trung Quốc”.

Điều lạ lùng nữa là Võ Nguyên Giáp không có đội quân nào để thừa kế mà phải bắt đầu từ con số không theo đúng nghĩa đen, thế mà đã đánh thắng “hai đế quốc to là Pháp và Mỹ”. Bởi thế Đại tướng được thế giới tôn vinh là một vị tướng huyền thoại, một thống soái vĩ đại, một thiên tài quân sự lớn nhất của thế kỷ XX và là một trong những vị tướng vĩ đại nhất của mọi thời đại. Ông là một trong những vị tướng hiếm hoi trên thế giới được chính những tướng lĩnh đã từng




đối đầu trên chiến trường phải tâm phục khẩu phục.

Đại tướng sinh ra trong ngôi nhà gỗ cấp 4, với 3 gian nếp xưa nằm nép mình dưới những tán cây xanh bên dòng Kiến Giang trong xanh. Tháng 5 năm 1947, giặc Pháp mở trận càn lớn vào Lệ Thủy, đốt cháy rụi ngôi nhà và bắt đi cụ thân sinh Võ Quang Nghiêm. Chúng bắt cụ đưa về nhà lao Đồng Hới rồi chuyển vào nhà lao Thừa Phủ ở Huế. Trong lao tù bọn giặc đánh đập, tra khảo cụ rất dã man. Chỉ thời gian ngắn, cụ ốm nặng. Chúng buộc lòng phải chuyển cụ sang Bệnh viện Huế để cứu chữa. Một ngày giữa trưa tháng 6/1949, cụ Võ Quang Nghiêm đã trút hơi thở cuối cùng.

Tin dữ đã được Thị ủy Thuận Hóa báo ra cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở chiến khu Việt Bắc. Đại tướng đã khóc vì nỗi đau mất cha. Đó là nỗi đau lớn thứ hai trong đời Đại tướng. Trước đó nhà cách mạng Nguyễn Thị Quang Thái, người vợ thân yêu của Đại tướng, bị giặc giết chết trong nhà lao Hỏa Lò, để lại đứa con gái Hồng Anh mười tháng tuổi bơ vơ... Hai lần Đại tướng có người thân yêu nhất bị giặc tra tấn cực hình và bị giết.

Nỗi đau lớn ấy đã khắc vào tâm trí vị Tổng Tư lệnh tối cao một ý chí lớn trong suốt 32 năm chiến trận của mình: Phải đánh thắng giặc với tổn thất sinh mạng binh lính ít nhất. Chính điều khắc sâu vào tâm khảm ấy đã thôi thúc Đại tướng quyết định “kéo pháo ra” trong chiến dịch Điện Biên Phủ. “Quyết định khó khăn nhất trong cuộc đời cầm quân của tôi là “kéo

pháo ra”, thay đổi từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “đánh chắc tiến chắc” vì phương án đầu không bảo đảm chắc thắng” là quyết định lịch sử dẫn đến “Chiến thắng Điện Biên chấn động địa cầu”.

Ngắm những bức ảnh chụp các hiện vật mà Đại tướng dùng trong những năm 1942 - 1945 ở Việt Bắc như chiếc áo thu được của địch, khẩu súng ngắn, chiếc la bàn cổ lỗ sĩ, chiếc lưỡi cuốc, lưỡi thuổng để Đại tướng tăng gia sản xuất hay đào hầm, chiếc đèn dầu lạc có cái cán để treo lên bất cứ chỗ nào, để đọc sách hoặc viết ban đêm ở Việt Bắc. Những đồ dùng cá nhân đó không khác gì một người lính. Ngắm những đồ dùng bình dị của Đại tướng, ta càng thấu hiểu sự vĩ đại của một tầm cao nhân cách của một vị Tổng Tư lệnh thiên tài.

Đại tá Phạm Văn Ngà, bác sĩ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong 30 năm, từ 1965 đến 1995 nhận xét: “Ông là người rất dễ thương người, coi mọi người như anh em, không phân biệt, không tỏ thái độ mình là cán bộ cao cấp, bình đẳng, chuyện trò cởi mở. Tôi ở 30 năm thấy đó là con người đối xử anh em từ cấp dưỡng, cán bộ làm việc rất bình dị, thoải mái”.

Khi đi tìm tư liệu để viết cuốn sách “Cổ tích tàu không số”, tôi đã gặp nhiều hình ảnh cảm động về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đại tướng không chỉ ra lệnh mở đường Hồ Chí Minh trên biển, duyệt phương án tác chiến, mà còn lo lắng đến từng cán bộ chiến sĩ trên những con tàu không




số. Đại tướng dặn đi dặn lại Anh hùng Tư Mau, Lê Văn Một: “Việc mở đường không được ai biết... Không để lọt vào tay địch một người, một hiện vật. Một mẩu thuốc lá cũng có thể tạo nên một tang chứng làm hỏng việc lớn...”.

Khi con tàu không số đầu tiên đến Vàm Lũng, Cà Mau, ngày 19/10/1964, đồng chí Phạm Thế Bường, Bí thư Khu ủy khu 9 đã điện cho Quân ủy Trung ương: “Tàu Lê Văn Một - Nông Văn Dìa đã về đến nơi an toàn...”. Đại tướng đang họp, nhận được điện báo, hai mắt nhòa lệ... Đại tướng đã khóc vì mừng một phát kiến chiến lược đã khởi đầu thành công. Đại tướng nói: “...Tính ra theo đường biển, tàu chở 30 tấn vũ khí, trang bị cho một tiểu đoàn, chỉ đi trong 9 ngày với một tiểu đội, lợi hơn gấp bao nhiêu lần đường bộ, bằng 1.500 người gùi cõng trên đường Trường Sơn A trong 5 tháng...”. Đó là con tính của một vị chỉ huy luôn lo lắng trước gian lao và sinh mệnh của binh sĩ.

Tháng 4/1971, sau một thời các chuyến tàu không số bị đánh phá ác liệt, phải tạm ngưng, Quân khu 9 lại cử một chiếc tàu vượt biển ra Bắc do tài công Tư Mau làm thuyền trưởng để bàn chuyện nối lại đường tiếp tế vũ khí trên biển một cách công khai. Khi tàu ra tới cảng Hải Phòng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ thị phải đưa ngay chiếc thuyền ấy về giấu ở vùng núi của huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng... Đại tướng dặn đi dặn lại: "Việc những con tàu trên biển Đông,

phải báo tôi bất cứ giờ nào, không được trễ”. Đại tướng góp ý, chỉ thị cả về bến đỗ, chỗ giấu thuyền để giữ con đường vận tải chiến lược trên biển được lâu dài, nhằm chi viện hiệu quả cho chiến trường...

Vị Tổng Tư lệnh đã từng đánh bại 10 tướng lĩnh đầu sỏ của Pháp, Mỹ ấy lại là một người vô cùng liêm khiết, không bao giờ lợi dụng tiếng tăm, vị trí của mình để mưu lợi. Đại tướng luôn ghi tâm câu nói mà Bác Hồ đã dặn mình: “Chú Văn ạ! Làm cách mạng phải dĩ công vi thượng” và “có dân là có tất cả”.

Thấm nhuần lời dạy của Bác, suốt cả cuộc đời Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một nhân cách trong sáng, cao thượng. Xin dẫn vài việc nhỏ theo lời kể của anh Võ Đại Hàm khi tôi thăm nhà lưu niệm Đại tướng ở quê. Năm 1977, ngôi nhà Đại tướng ở An Xá được chính quyền phục dựng nguyên trạng trên nền đất cũ. Lúc đầu địa phương có ý kiến làm nhà xây thật khang trang, nhưng Đại tướng không đồng ý. Nhà được lợp mái đơn sơ, dưới mái lợp thêm chái tranh làm cửa chống lên che mưa, che nắng, giống tất cả mọi ngôi nhà trong làng.

Năm 1983, đưa phần mộ cụ Võ Quang Nghiêm - thân sinh Đại tướng từ Huế về quê. Trong nghĩa trang của huyện có khu đất dành để an táng các anh hùng. Chính quyền địa phương muốn đưa cụ Nghiêm vào khu đất đó, nhưng Đại tướng dứt khoát: “Ba tôi là liệt sĩ, phải đặt đúng chỗ chứ”. Khi an táng phần mộ mẹ Đại tướng, chính quyền lại muốn đưa phần mộ của bà




vào nghĩa trang liệt sĩ cho gần cụ ông, Đại tướng phản đối: “Mẹ tôi không phải là liệt sĩ nên không thể an táng trong nghĩa trang. Chuyện này để gia đình tôi tự lo”.

Đại tướng là vị tướng của dân, nên được nhân dân ghi công, truyền tụng. Nhiều nhà thơ, học giả đã làm rất nhiều thơ, trường ca, câu đối tặng Đại tướng. Ví dụ câu đối rất hay của các cựu chiến binh: “Văn lo vận nước, Văn thành Võ/ Võ thấu lòng dân, Võ hóa Văn”... Trong trường ca tặng Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nhà thơ Bút Tre (Đặng Văn Đông) ở Phú Thọ có hai câu thơ xuất thần, đột khởi làm nên thương hiệu Bút Tre lưu truyền hậu thế. Đó là câu lục bát:

Hoan hô Đại tướng Võ NguyênGiáp ta thắng trận Điện Biên trở về

Đây là sự sung sướng, tự hào, sảng khoái kiểu dân gian, nên được lưu truyền đời đời. Các câu lạc bộ thơ ở Lệ Thủy, Đồng Hới đã xuất bản 5

tập thơ và trường ca tặng Đại tướng. Các nhà thơ ví Đại tướng với cánh chim bằng đã vượt qua bão tố chiến tranh và cả bão tố thời bình để trở thành người con văn võ song toàn, thủy chung, trung hiếu của dân tộc.

Theo Đại tá Nguyễn Văn Huyên, thư ký văn hóa Văn phòng Đại tướng, nhiều chùa, nhiều nhà sư, tăng ni phật tử đã tự nguyện tổ chức làm lễ cầu chúc sức khỏe cho Đại tướng. Còn các đoàn đại diện Ủy ban Công giáo yêu nước đã đến tận gia đình để chuyển lời thăm hỏi sức khỏe và chúc thọ Đại tướng của đồng bào công giáo. Nghĩa là Đại tướng được tất cả các giới chức, tôn giáo trong nước yêu mến, kính trọng. Bởi Võ Nguyên Giáp là vị tướng từ nhân dân mà ra, vị tướng của lòng dân!

Ngô Minh(www.baoquangbinh.vn

Ngày 12/02/2013)

ĐẠI TƯỚNG VÕ NGUYÊN GIÁP, NHÂN VẬT LỚN CỦA THỜI ĐẠIThượng tướng, Viện sĩ, Tiến sĩ khoa học quân sự Nguyễn Huy Hiệu chia

sẻ những cảm xúc và suy nghĩ về người Anh Cả của quân đội, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh với phóng viên Đại đoàn kết vào một buổi




sáng khi dòng người nối dài trên đường Hoàng Diệu (Hà Nội) để chờ vào viếng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông nghẹn lời:

Khi nhận tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã ra đi, tôi đang ở Nam Định và phải mất nhiều phút sau mới có thể trấn tĩnh. Dù biết trước điều này sẽ đến, nhưng tôi vẫn sững sờ.

Đại tướng là Tổng Tư lệnh tối cao của Quân đội Nhân dân Việt Nam, là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là người Anh Cả của quân đội ta. Một nhân vật lớn của thời đại. Hình ảnh vị Đại tướng tài ba, đức độ, thương cán bộ chiến sĩ như người thân trong gia đình làm tôi ứa nước mắt. Trong tâm khảm của tôi, hình ảnh Anh Văn giơ cao nắm tay trong chiến dịch Điện Biên Phủ tựa như lời thề sắt son trước tổ quốc, đồng bào.

Năm 1975, khi tôi đang làm Trung đoàn trưởng Trung đoàn 27, Sư 320B, Quân đoàn 1, từ Tam Điệp hành quân thần tốc vào Đông Hà làm dự bị cho chiến dịch giải phóng Huế và Đà Nẵng; sau đó hành quân qua đèo Ăng-bun trên đường Trường Sơn vào tập kết ở Đồng Xoài, Đông Nam Bộ chuẩn bị cho chiến dịch giải phóng miền Nam thì nhận được bức điện của Đại tướng qua đài 15 wat: "Thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa. Tranh thủ từng phút, từng giờ. Xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng. Truyền đạt tức khắc đến đảng viên, chiến sĩ”. Sau khi nghe xong mệnh lệnh của Đại tướng, các chiến sĩ như hết mệt mỏi, được tiếp thêm ý chí để hăng hái ra trận. Lúc đó là vào mùa khô hanh. Đường Trường Sơn bụi mịt mù phủ lên mọi vật như một lớp tuyết màu đỏ sậm. Có những đoạn bụi lầy dày gần một mét. Nhưng khí thế của người lính vẫn hừng hực cùng đoàn quân trùng trùng điệp điệp ra trận. Với chỉ đạo đánh thẳng vào mục tiêu đầu não của địch từ hướng Lái Thiêu theo trục đường 13, Trung đoàn 27 chúng tôi đã đập tan tuyến tử thủ Bắc Sài Gòn, chiếm cầu Bình Phước, đánh chiếm Bộ Tư lệnh Thiết giáp ngụy quân tại Gò Vấp và các mục tiêu khác, góp phần cùng quân dân giải phóng Sài Gòn.

Có thể nói, chưa có vị tướng nào lại được nhân dân yêu mến và kính trọng như Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bởi ông là một nhà khoa học, một nhà giáo, một nhà quân sự lỗi lạc. Chính vì thế, ông có thể đồng hành cùng với người dân lao động, với tầng lớp trí thức và các nhà khoa học… Hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn rất sáng trong cộng đồng 54 dân tộc anh em, đặc biệt là các dân tộc vùng Lai Châu - Điện Biên.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một biểu tượng của sức mạnh Quân đội Nhân dân Việt Nam, một vị tướng lĩnh tài ba. Những người trên thế giới này yêu Đại tướng tức là yêu hòa bình, mà yêu hòa bình cũng là yêu Đại tướng. Tháng 5/2004, tôi được Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng phân công tháp tùng và cùng Đại tướng chủ trì Hội thảo khoa học về 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, có 150 đoàn khách quốc tế tới dự. Đại tướng nói bằng tiếng Pháp và tiếng Nga. Các bài tham luận đều ca ngợi Đại tướng, ca ngợi Quân đội Nhân dân Việt




Nam, ca ngợi nghệ thuật chiến tranh nhân dân, chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là bài học cho Việt Nam mà cho cả nhân loại, nhất là các nước đứng lên tự giải phóng giành độc lập dân tộc, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Kết thúc hội nghị, các đoàn vây quanh Đại tướng để chụp ảnh lưu niệm và nhiều người hô vang: “Điện Biên Phủ! Hồ Chí Minh! Võ Nguyên Giáp!”. Sau này tôi có dịp đi nhiều nước trên thế giới, đi đến đâu khi nhắc tới Việt Nam, mọi người cũng nhắc tới Điện Biên Phủ, Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp.

Trong chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn quan tâm, hỏi han cấp dưới để lắng nghe, chia sẻ. Đại tướng luôn suy nghĩ để tìm cách đánh ít dẫn đến thương vong, bởi ông tiếc từng giọt máu của nhân dân, chiến sĩ. Trong thời bình cũng vậy, Đại tướng quan tâm tới nhiều lĩnh vực, lo lắng cho từng bước phát triển của đất nước.

Năm nào vào dịp tết tôi cũng đến nhà Đại tướng để thăm hỏi và báo cáo công việc đang làm. Đại tướng thường hẹn tôi đến vào ngày 29 tết cho vắng vẻ, trò chuyện được dài, vì những ngày trước đó thường có nhiều đoàn khách đến thăm hỏi chúc tết. Trong những cuộc gặp gỡ ấy, ông nắm tay tôi, chân tình dặn dò phải thường xuyên quan tâm đến đời sống của anh em cấp dưới, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước giao. Ngoài đời Anh Văn tình cảm lắm, hiếm có một vị tướng nào lại sâu sát, quan tâm đối với anh em cấp dưới như thế…

Tháng 12/1999, khi tôi đang là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Phó chủ tịch Thường trực Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn thì có một trận “đại hồng thủy” ở miền Trung. Đường bộ bị lũ chia cắt. Đường hàng không gió lớn không đi được. Tôi cùng với đại diện của Bộ Tư lệnh Quân khu 5, Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đi trên con tàu Đại Lãnh vào Quảng Ngãi để ứng cứu đồng bào. Vì bão to gió lớn, tàu bị trôi ra biển, mất liên lạc với đất liền nhiều giờ. Khi được đồng bào cứu hộ vào bãi biển Dung Quất, tôi được các sĩ quan ở Cục Tác chiến thông báo: Trong lúc chúng tôi bị bão cuốn ngoài biển, Đại tướng Võ Nguyên Giáp liên tục gọi điện vào Bộ Quốc phòng nắm tình hình, hỏi về con tàu chở đoàn chúng tôi. Khi vào bờ thì nối liên lạc được với Đại tướng. Đại tướng rất lo lắng cho chúng tôi.

Những năm sau này, dù tuổi cao sức khỏe đã yếu, Đại tướng vẫn không ngừng suy ngẫm về chuyện đã qua cũng như chuyện đang xảy ra trên nhiều lĩnh vực. Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu kể tiếp: Tết Nguyên đán năm 2007, như thông lệ, tôi dẫn đoàn Trung tâm nhiệt đới Việt - Nga vào chúc tết. Khi tôi dẫn đoàn vào, Đại tướng đang mặc thường phục, bảo chúng tôi chờ để ông mặc quân phục. Dù tiếp chúng tôi là cấp dưới, Đại tướng cũng rất trang trọng và chính quy.




Chúng tôi chúc tết xong thì Đại tướng lấy một tấm bản đồ và một tờ giấy lớn đặt lên bàn. Đại tướng nhắc lại chuyện về chiến dịch năm 1972 ở Quảng Trị vì tôi từng chiến đấu nhiều năm ở đó. Đại tướng tỏ ra rất nhớ hai vị chỉ huy chiến dịch này là tướng Tư lệnh Lê Trọng Tấn và tướng Chính ủy Lê Quang Đạo đều đã mất. Vì vậy mà ông muốn nói những điều thật cần thiết với tôi, những điều rất hệ trọng trong chiến lược, chiến thuật và nghệ thuật cách đánh mang đến thắng lợi toàn chiến dịch. Đại tướng nói: “Đồng chí ở vị trí chiến lược của Bộ Quốc phòng cần phải biết rõ những vấn đề này để rút ra những bài học kinh nghiệm cho nghệ thuật quân sự Việt Nam…”. Có thể nói, đây là cuộc gặp gỡ sâu sắc nhất trong cuộc đời tôi.

Hoàng Thu Phố (Thực hiện) (daidoanket.vn - Ngày 10/10/2013)

NHÀ CHÍNH TRỊ ĐI TRƯỚC NHÀ QUÂN SỰĐó là cách định nghĩa của Đại bách khoa toàn thư Pháp (1987) về Tổng

Tư lệnh Võ Nguyên Giáp. Người Việt Nam có thể hiểu đó là một cách nói lên sự thấm nhuần của Võ Nguyên Giáp về một điểm cơ bản của tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh ngay từ những năm đầu thập kỷ 40 của thế kỷ XX, cụ thể là về mối quan hệ giữa chính trị và quân sự, nhân dân và quân đội, người và súng, tinh thần chiến đấu và trang bị kỹ thuật. Người trước - súng sau là quan điểm Cụ Hồ đã nhấn mạnh ngay từ những ngày đầu Võ Nguyên Giáp gặp Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh.

Hầu hết cán bộ quân sự Việt Nam thời kháng chiến chống Pháp đều bắt đầu cuộc cách mạng bằng những hoạt động chính trị và khi chuyển sang lĩnh vực quân sự thì một số khá đông đã là đảng viên cộng sản, những cán bộ chính trị mặc áo lính, hoạt động quân sự, nhằm mục tiêu chính trị của Đảng, mục tiêu giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trường hợp điển hình. Ông từng là đảng viên cộng sản, một nhà chính trị nhiều năm trước khi lãnh sứ mệnh cầm quân.

Trong quá trình vận động chính trị quần chúng mà Cụ Hồ gọi là “nhóm lửa”, suốt mấy năm trèo đèo lội suối đem ánh sáng cách mạng đến với đồng bào vùng cao trong liên tỉnh Cao - Bắc - Lạng, là quãng thời gian ông Giáp nhận thức ngày càng rõ hơn về vai trò cách mạng của quần chúng. Trong đông đảo nhân dân các dân tộc được ông giác ngộ, không ít người đã trở thành cán bộ lãnh đạo ở địa phương, hoặc trở thành chiến sĩ quân giải phóng sau khi nhận thức được mục đích chính trị của việc cầm súng. Từ đó, yếu tố nhân dân càng “bám rễ” sâu vào tư duy quân sự cách mạng của Võ Nguyên Giáp.

Trải qua nhiều năm kiên trì đến với dân, đến khi cách mạng đã có chỗ đứng chân trong nhân dân rồi, Hồ Chí Minh mới giao cho Võ Nguyên Giáp nhiệm vụ tổ chức đội quân giải phóng. Buổi đó Cụ Hồ dặn: “Dựa vào dân, dựa chắc vào




dân thì không kẻ thù nào có thể tiêu diệt được”. Cho nên, dễ hiểu vì sao bản lĩnh của nhà quân sự Võ Nguyên Giáp trước hết là bản lĩnh của nhà chính trị Võ Nguyên Giáp, người nhận thức đúng đắn về vai trò của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp cách mạng, nhận thức về mối quan hệ giữa hoạt động quân sự với mục đích chính trị của Đảng, nhận thức về quan hệ cá - nước giữa lực lượng vũ trang với quần chúng nhân dân.

Ngay từ những ngày đầu nhận nhiệm vụ tổ chức quân đội, ông đã dạy cho đội vũ trang tuyên truyền nhỏ bé mới lọt lòng biết rằng, mọi hoạt động quân sự đều phải nhằm mục đích phát triển phong trào chính trị quần chúng và không được làm tổn hại đến phong trào chính trị quần chúng. Ngay từ buổi đầu, trong mười lời thề, ông đã dạy cho các chiến sĩ du kích những điều cần làm và những điều cần tránh để duy trì mối quan hệ quân - dân - cá - nước. Trong quá trình chuẩn bị tiến lên khởi nghĩa vũ trang, mọi hoạt động của đội vũ trang tuyên truyền đều hướng vào mục tiêu chính trị là động viên toàn dân đứng lên đánh Pháp đuổi Nhật, giải phóng dân tộc. Tuy thời kỳ tiền khởi nghĩa chỉ diễn ra trong vòng gần nửa năm, nhưng khẩu hiệu “Khơi thêm nước cho cá vẫy vùng” do Tổng bộ Việt Minh đề xướng đã giúp cho đội quân giải phóng hiểu môi trường chính trị quần chúng quan trọng như thế nào đối với sự tồn tại, phát triển và hoạt động của đội vũ trang. Qua các trang viết của Võ Nguyên Giáp về những năm 1940 - 1945, cụ thể là các tác phẩm “Khu giải phóng”, “Kinh nghiệm Việt Minh ở Việt Bắc”, người ta thấy nổi lên một điều, đó là yếu tố chính trị quần chúng luôn được ông hết sức coi trọng trong suốt quá trình vận động chính trị quần chúng tiến lên vũ trang khởi nghĩa giành chính quyền.

Sau Tổng khởi nghĩa, việc xây dựng cơ sở chính trị quần chúng làm chỗ đứng chân cho cách mạng, nơi nương tựa để hoạt động của các tổ chức vũ trang lại được ông tiếp tục coi trọng trong điều kiện mới, điều kiện đất nước đã giành được chính quyền, nhưng ngay sau đó chính quyền non trẻ ở nhiều địa phương không tồn tại trước sức ép từ nhiều phía của các loại kẻ thù. Kiên trì cử các đội vũ trang tuyên truyền lên Tây Bắc ngay từ những ngày đầu của chính quyền cách mạng để gây dựng cơ sở chính trị quần chúng; gợi ý cho cấp chỉ huy chiến trường Khu 5 phân tán một số đơn vị vũ trang đi vào vùng địch kiểm soát ở Nam Trung Bộ để vũ trang tuyên truyền, tranh thủ nhân dân, duy trì cho được thế “mất đất không mất dân”. Đặc biệt, quan tâm chỉ đạo cuộc đấu tranh để duy trì và phát triển cơ sở chính trị và vũ trang trong vùng sau lưng địch trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp, nhất là ở các vùng dân tộc Tây Nguyên, Đông Bắc và Tây Bắc, ở Thượng Lào, ở vùng đồng bào công giáo đồng bằng Nam sông Hồng…, tất cả những biện pháp chiến lược đó đều chứng minh sự quan tâm của Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp đến cơ sở chính trị quần chúng trước và trong chiến tranh. Khi quân ta chuyển lên đánh lớn, nhất là khi mở những chiến dịch trong hoặc gần vùng đông dân, bao giờ mục đích chiến dịch cũng có một nội dung quan trọng là tranh thủ nhân dân. Chiến dịch mở ra trong những vùng dân




cư đặc biệt, như Tây Bắc, Thượng Lào, Hà - Nam - Ninh, bên cạnh mệnh lệnh quân sự bao giờ cũng kèm theo những điều quy định về kỷ luật dân vận. Điều đó giải thích vì sao khi quân ta về chiến đấu ở vùng như Phát Diệm, đồng bào giáo dân sớm nhận thấy bản chất anh Bộ đội Cụ Hồ khác hẳn những điều mà bà con bị chính quyền tay sai tuyên truyền xuyên tạc và các tầng lớp giáo dân sớm tỏ thái độ đồng tình và ủng hộ kháng chiến. Sau mỗi chiến dịch, trong chỉ thị của Tổng Tư lệnh về củng cố vùng mới giải phóng, bao giờ cũng đề cập đến nhiệm vụ bảo vệ nhân dân, đề phòng địch trở lại khủng bố càn quét, đồng thời với nhiệm vụ nhanh chóng ổn định đời sống chính trị - xã hội của địa phương, cải thiện đời sống nhân dân.

Nhìn trên phạm vi toàn cục, quan hệ quân - dân - cá - nước đã trở thành truyền thống của quân đội và nhân dân ta, trong thời chiến cũng như trong thời bình. Đạt được kết quả đó, ngoài yếu tố có tính quyết định là sự lãnh đạo và giáo dục chung của Đảng và của các tổ chức chính trị trong Mặt trận, việc Tổng Tư lệnh kiêm Bí thư Quân ủy Trung ương Võ Nguyên Giáp quan tâm chỉ đạo các tổ chức đảng và hệ thống công tác chính trị trong quân đội để giữ vững kỷ luật dân vận có ý nghĩa rất quan trọng để duy trì và củng cố mối quan hệ quân dân đoàn kết giết giặc cứu nước. Điều đó giải thích vì sao, ở tiền tuyến cũng như ở hậu phương, trong tác chiến cũng như trong xây dựng, Bộ đội Cụ Hồ, dưới quyền chỉ huy của Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp luôn được nhân dân ủng hộ. Ông đã giáo dục cho quân đội thấm nhuần một chân lý mà Cụ Hồ đã dạy: “Yếu tố chính trị quần chúng là chỗ dựa không thể thiếu trong bất kỳ hoạt động quân sự nào của quân đội cách mạng, quân đội của nhân dân”.

Trong quan hệ với các nước bạn (Lào, Cam-pu-chia, Trung Quốc) có liên quan đến lĩnh vực quân sự trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, bao giờ Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp cũng quan tâm đến yếu tố chính trị đối ngoại bình đẳng, hữu nghị, coi trọng tinh thần quốc tế cao cả.

Từ bài học thắng lợi của hai cuộc kháng chiến, trong “Bài giảng về đường lối quân sự của Đảng”, khi nói về địa vị và tác dụng của lực lượng chính trị quần chúng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói: “Lực lượng chính trị quần chúng là cơ sở để xây dựng và phát triển lực lượng mọi mặt của cách mạng, của khởi nghĩa vũ trang và chiến tranh cách mạng, là cơ sở để xây dựng và phát triển các lực lượng vũ trang cách mạng. Nó là chỗ dựa vững chắc cho lực lượng vũ trang nhân dân tác chiến”.

Thành công của Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp trong hơn 30 năm cầm quân, trước hết là thành công của một nhà chính trị, thành công của sự khẳng định hoạt động quân sự phải phục vụ cho mục tiêu giải phóng dân tộc của Đảng, thành công của quan điểm luôn khẳng định sức mạnh của toàn dân là yếu tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Đó đồng thời cũng là thành công của một nhà quân sự thường xuyên quan tâm giáo dục cho toàn quân truyền thống cội nguồn từ nhân dân mà ra và mục tiêu vì nhân dân mà chiến đấu,




thường xuyên quan tâm duy trì, củng cố và phát triển quan hệ quân - dân - cá -nước, để quân đội luôn sống trong lòng dân, được nhân dân tin yêu, đùm bọc, giúp đỡ, dù ở tiền tuyến hay hậu phương, thời chiến hay thời bình.

Cụ Luật gia Vũ Đình Hòe, một nhân sĩ trí thức tham gia chính quyền cách mạng ngay từ những ngày đầu, đã nói về một khía cạnh chính trị khác trong con người nhà quân sự Võ Nguyên Giáp. Vũ Đình Hòe và Võ Nguyên Giáp đều là những thành viên của Quốc hội đầu tiên. Trong Chính phủ đầu tiên, cụ Hòe là Bộ trưởng Bộ Giáo dục, sau đó là Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Trong một lần trả lời phỏng vấn của báo Văn nghệ về Võ Nguyên Giáp cuối năm 2005, cụ nói: “Chính tư duy chiến lược quân sự - chính trị cùng với lòng nhân ái bao la của Bác Hồ đã thấm vào trí não, tâm can của vị tổng chỉ huy Võ Nguyên Giáp, người học trò gần gũi và “ngoan ngoãn” nhất của Bác”.

Điều căn bản nữa cần phải nêu là Võ Nguyên Giáp đã luôn luôn cố gắng noi theo tinh thần đại đoàn kết toàn dân của Hồ Chí Minh, đại đoàn kết vì đại nghĩa, vì chí nhân, cho nên Anh Văn được toàn quân tin yêu và nhờ cậy, được những người trí thức và toàn dân quý mến, kính trọng, được cả thế giới hâm mộ.

Sử gia nước ngoài khi viết về hai cuộc kháng chiến của Việt Nam và về Quân đội Nhân dân Việt Nam, cũng thường đặc biệt quan tâm đến “chất chính trị trong nhà quân sự Võ Nguyên Giáp”. Điển hình là trường hợp J.Lacutuya (Jean Lacouture). Ông là nhà văn, nhà báo, phóng viên chiến trường, có mặt ở Việt Nam ngay từ những ngày đầu chính quyền cách mạng và là một trong những người được ông Giáp tiếp rất sớm, chỉ ít ngày sau Tổng khởi nghĩa.

Viết về cuộc gặp đầu tiên đầu tháng 2/1946, sau khi nghe Võ Nguyên Giáp nói về quyết tâm chiến đấu vì mục tiêu chính trị của chiến tranh là độc lập dân tộc, J.Lacutuya nhận xét rằng: Ông Giáp nói về “độc lập” như một yêu cầu tối hậu. Ông cho hay, nếu không đạt được, Việt Minh sẽ phát động chiến tranh. “Chúng tôi không cho phép mình dừng bước bởi một hy sinh, bạo lực hay tàn phá”. Ông nhấn mạnh điều này, nên gây một ấn tượng mạnh đối với tôi…

Tại Hội nghị Đà Lạt, J.Lacutuya lại có dịp “tìm hiểu về nhà chính trị Võ Nguyên Giáp”. Sau này, J.Lacutuya viết: “Tại đây, ông lại thể hiện tài hùng biện cao cường của mình trong việc kịch liệt lên án cuộc chiến mà các đơn vị viễn chinh Pháp đang tiến hành ở Nam Bộ. Các cuộc tranh luận của ông với đối thủ của mình là P.Messmer (người sau này trở thành Bộ trưởng Bộ Quốc phòng của Đờ Gôn) đã diễn ra cực kỳ gay gắt, nhưng ông biết tiết chế lời lẽ của mình và trong suốt quá trình đàm phán, ông luôn tìm kiếm sự hiểu biết lẫn nhau từ phía Pháp”.

Một chi tiết mà J.Lacutuya tiết lộ, như một khám phá về thiện chí thương lượng của ông Giáp. Mặc dù Hội nghị Đà Lạt đã thất bại, vậy mà như J.Lacutuya tiết lộ: Khi hiệu đính bài viết của mình, chính ông Giáp là người gợi ý cho tôi dùng cụm từ “sự bất đồng ý kiến trong hữu nghị” (Le désaccord cordial) để mô tả Hội nghị Đà Lạt. Năng lực chính khách cũng như chính kiến không khoan




nhượng của ông thấm nhuần trong từng câu. Giải thích vì sao hồi đó người ta gọi Võ Nguyên Giáp là “ngọn núi lửa phủ tuyết”, J.Lacutuya viết: “Đó là hình tượng thể hiện sự pha trộn giữa nhiệt tâm cháy rực với những phán quyết lạnh lùng, tạo nên sức mạnh của con người này. Với Giáp, chúng ta cần mô tả thiên tài và niềm say mê của ông. Trong bộ quân phục là một con người nhỏ bé với cái đầu của một con sư tử và vầng trán của một nhà tư tưởng, một con người đã sử dụng bạo lực như nguyên liệu để xây dựng một dân tộc”.

Với bạn bè, nhất là với các nước châu Phi vốn cùng cảnh ngộ thì “con sư tử Võ Nguyên Giáp” lại có những tình cảm chính trị hết sức ưu ái. Chính phủ và nhân dân nhiều nước châu Phi có lòng mến mộ đặc biệt đối với cá nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp, không chỉ vì tài thao lược của một vị tướng với những bài học chiến lược về chiến tranh giải phóng trong quá khứ, mà còn vì sự quan tâm của nhà chính trị Võ Nguyên Giáp về những vấn đề liên quan đến mối quan hệ hợp tác giữa châu Phi với Việt Nam.

Đại tướng giới thiệu với các đại biểu châu Phi một kinh nghiệm về nguyên nhân thắng lợi của cách mạng Việt Nam bằng cách nhắc lại khẩu hiệu hành động mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vạch ra cho toàn dân Việt Nam: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết - Thành công, thành công, đại thành công”.

Ông Võ Nguyên Giáp cũng không bỏ lỡ dịp để lý giải cho các vị khách phương Tây - kể cả những người hôm qua còn là kẻ thù của Việt Nam, biết rằng: Hàng chục thế kỷ nay, cả bạn lẫn thù đều không đánh giá đúng tinh thần dân tộc của nhân dân Việt Nam, không đánh giá đúng sức mạnh của dân tộc Việt Nam.

Ngày 23/6/1997, trong cuộc tiếp cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mắc Na-ma-ra và một số quan chức quân sự cao cấp Mỹ, một thành viên trong đoàn khách hỏi ông Giáp một câu khiến mọi người chú ý: “Trong 30 năm chiến tranh, vị tướng nào được ông đánh giá cao nhất?”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp trả lời rằng, chỉ có nhân dân Việt Nam là người đánh thắng Mỹ, còn bất kỳ vị tướng nào, dù có công lao đến đâu cũng chỉ là giọt nước trong biển cả. Vị tướng mà ông Giáp đánh giá cao nhất là tướng nhân dân. Cũng như tướng Lơcle nửa thế kỷ trước, ngài cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ và các vị khách Hoa Kỳ khó mà hiểu hết được chiều sâu câu nói của người đối thoại - nhà chính trị lão thành, đồng thời cũng là nhà quân sự số 1 Việt Nam.

Trần Trọng Trung (www.qdnd.vn - Ngày 06/10/2013)

NHÀ QUÂN SỰ VÀ VĂN HÓA LỖI LẠCThời thế tạo anh hùng, và anh hùng góp phần tạo ra thời thế, đó là

quy luật của lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp




- vị Tổng Tư lệnh đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng là một minh chứng.

Làm tròn sứ mệnh quốc dân phó thácTuổi thơ của Anh Văn - tên gọi thân mật của Đại tướng Võ Nguyên Giáp

thấm đượm bao câu chuyện vừa hào hùng, vừa bi thương của nghĩa binh chống Tây, với lời vè “Thất thủ kinh đô” đêm đêm vẫn nghe mẹ kể. Để rồi đến khi vào Huế học tiếp bậc trung học, một cách tự nhiên, anh đã hăng hái tham gia các phong trào đấu tranh đòi nhà cầm quyền “ân xá” nhà yêu nước Phan Bội Châu, dự lễ truy điệu nhà yêu nước Phan Châu Trinh. Trên con đường mở rộng đó, anh học sinh họ Võ trường Quốc học Huế cùng các bạn bè đồng chí hướng, như: Nguyễn Chí Diểu, Nguyễn Khoa Văn (Hải Triều) bất chấp mọi thủ đoạn theo dõi, o ép của thực dân Pháp và tay sai, vẫn hăng hái hoạt động, lập câu lạc bộ thơ văn yêu nước, bí mật chuyền tay nhau đọc các sách báo từ Pháp gửi về như “Người cùng khổ”, “Việt Nam hồn”, “Bản án chế độ thực dân Pháp”, vận động học sinh ngày chủ nhật hàng tuần đến nhà cụ Phan Bội Châu ở đầu dốc Bến Ngự để nghe nhà yêu nước nói chuyện.

Và tại nhà thầy giáo yêu nước tiến bộ Võ Liêm Sơn, lần đầu tiên anh được đọc tác phẩm chủ nghĩa Mác bằng tiếng Pháp. Với những hoạt động tích cực đó, năm 1929 anh đã tham gia cải tổ Tân Việt cách mạng đảng thành Đông Dương cộng sản liên đoàn, để trở thành Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930). Sau đó bị thực dân Pháp bắt giam một thời gian, đến lúc được tự do, anh ra Hà Nội vừa hoạt động báo chí, vừa dạy học. Dạy môn lịch sử ở trường trung học vào thời kỳ đất nước còn trong vòng đô hộ của thực dân Pháp, thầy giáo Võ Nguyên Giáp vẫn kín đáo giáo dục cho học sinh, thông qua các bài giảng, tư tưởng yêu nước thương nòi, tinh thần độc lập, dân chủ, tự do của cuộc Đại cách mạng Pháp năm 1789. Rồi đến giữa năm 1940, cùng Phạm Văn Đồng, anh bí mật lên đường sang Trung Quốc.

Chuyến xuất ngoại lịch sử đó mở đường phát triển tài năng cách mạng của người thanh niên trí thức họ Võ. Ngay từ cuộc gặp gỡ đầu tiên tại công viên Thúy Hồ (Côn Minh) với lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Võ Nguyên Giáp vui mừng được gặp người bấy lâu hằng mong đợi, từ nay sẽ hoàn toàn gắn bó suốt đời phấn đấu hy sinh cho sự nghiệp cách mạng do Người lãnh đạo.

Và một điều kỳ lạ đã xảy ra, Bác Hồ đã tin tưởng giao cho đồng chí Văn phụ trách công tác quân sự. Quyết định vô cùng chính xác này đã định hướng cho một cuộc đời với bao sự nghiệp chiến công rực rỡ trong chiến thắng chung của toàn dân tộc. Từ những nhiệm vụ đầu tiên như phụ trách Ban xung phong Nam tiến, dùng hoạt động tuyên truyền vũ trang mở đường liên lạc giữa miền núi với đồng bằng Bắc Bộ (1942), thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân (12/1944), Ủy viên quân sự cách mạng Bắc kỳ, Tư lệnh các lực lượng vũ trang thống nhất mang tên Việt Nam giải phóng quân (8/1945), rồi trải qua hai cuộc kháng chiến thần thánh trực tiếp chỉ huy các chiến dịch Biên giới (1950), Điện Biên Phủ (1954), và cùng Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương theo dõi, chỉ đạo chiến dịch Hồ Chí Minh (1975)..., đó là những bước phát triển đi lên vững chãi của một tài năng lớn về quân sự. Ngày 28/5/1948, trong lễ phong quân hàm




Đại tướng cho Võ Nguyên Giáp tổ chức dưới tán cây rừng chiến khu Việt Bắc, Bác Hồ xúc động nhân danh Chủ tịch nước trao tặng chức vụ Đại tướng “để chú điều khiển binh sĩ, làm tròn sứ mệnh mà quốc dân phó thác cho”. Lịch sử đã chứng minh rằng lời hứa hơn 50 năm trước đến nay đã trở thành hiện thực.

Con người lịch sửNói về Đại tướng Võ Nguyên Giáp mà không đề cập tới hoạt động văn hóa

của ông sẽ là một sự thiếu sót lớn, bởi sự nghiệp quân sự của ông gắn liền với sự nghiệp văn hóa. Các luận văn quân sự như “Chiến tranh giải phóng và quân đội nhân dân - Ba giai đoạn chiến lược”, “Điện Biên Phủ”, “Mấy vấn đề đường lối quân sự của Đảng”, “Chiến tranh giải phóng và chiến tranh bảo vệ tổ quốc”; đặc biệt là các hồi ký “Những chặng đường lịch sử”, “Những năm tháng không thể nào quên”, “Chiến đấu trong vòng vây”... được công bố thời gian gần đây đều có những đóng góp lớn về giá trị lý luận quân sự cũng như giá trị văn học. Đồng thời, ông còn dành nhiều thời gian, công sức và tâm huyết nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó của ông với Bác Hồ, với tư cách là một lãnh tụ, một người thầy, một đồng chí. Lần lượt các công trình giá trị nối tiếp nhau ra mắt bạn đọc: “Thế giới đổi thay, tư tưởng Hồ Chí Minh còn sống mãi”, “Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam”, “Tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh”.

Noi gương Bác Hồ, ông đã rèn luyện cho mình một đức tính khiêm tốn, thực sự chân thành, từ trong bản chất con người, không nói về mình, biết rõ mình và biết rõ người, luôn luôn chú ý lắng nghe và học tập nhân dân. Với nụ cười hiền hậu, ông luôn luôn bình dị, ân cần với mọi người xung quanh. Cho nên, không có gì lạ khi ông được binh lính, đồng đội yêu mến, coi như là “Người anh cả”, và đông đảo nhân dân trong nước và bạn bè khắp năm châu đều một lòng tin tưởng và ngưỡng mộ. Cụ Hoàng Đạo Thúy, trước kia là Cục trưởng, Trưởng ban Thông tin chiến dịch Điện Biên Phủ, từng làm việc bên cạnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp, buổi sinh thời có kể lại cho bạn bè nhiều kỷ niệm của ông với Đại tướng. Như khi có người thắc mắc vì sao Đại tướng không làm rõ một số chuyện người khác gán ghép cho ông thì ông đã tươi cười trả lời: “Sẽ nói”. Kể đến đây cụ Thúy hạ một câu: “Có lẽ ở ông tướng này bài học lớn là bài học về chữ Nhẫn!”. Tất nhiên chữ “Nhẫn” ở đây không có nghĩa là thụ động, thủ tiêu đấu tranh, mà là chờ đúng lúc và chọn đúng cách để nói. Cũng chính cụ Thúy, trước khi mất đã nói ra một sự thật lịch sử: “Người nói không phải là chính ông Văn, mà là lịch sử nói đấy!”. Võ Đại tướng cũng đã dần dần nói lên sự thật lịch sử qua các hồi ký của ông. Nhưng rõ ràng, đó cũng là trách nhiệm của các nhà sử học khi có điều kiện và cơ hội. GS. NGND Đinh Xuân Lâm (Báo Tin tức cuối tuần số 41 - Ngày 10/10/2013)

TRÍ TUỆ NHÂN VĂN“Tư lệnh của tư lệnh, chính ủy của chính ủy” - Thượng tướng Trần Văn

Trà, cũng là một tài năng quân sự lớn của cách mạng Việt Nam thế kỷ XX, từng 6Created by Thanh An - 16 -Thanh An

5/16/2023



đánh giá về Đại tướng Võ Nguyễn Giáp như thế. Còn học giả quân sự, Thượng tướng Giáo sư Hoàng Minh Thảo khi được hỏi về đẳng cấp cầm quân của các vị tướng hàng đầu nước ta đã nói: “Tất nhiên, đầu tiên là Đại tướng Võ Nguyên Giáp…”. “Võ công” của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nói theo cách của học giả Vũ Khiêu, xứng đáng “truyền quốc sử” cho nhiều đời sau ngưỡng mộ… Bên cạnh đó, Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn được tôn kính bởi “Văn đức quán nhân tâm”. Thực sự ông còn là một danh nhân văn hóa với trí tuệ nhân văn cao cả và sâu sắc.

Viết để làm công tác cách mạngNếu nhìn tổng quát thì Đại tướng Võ Nguyên Giáp trước hết và hơn hết

cần được đánh giá với tư cách là một nhà cách mạng. Ông đã tham gia vào các hoạt động yêu nước từ rất sớm, vào khoảng năm 1927, sau khi vào học tại Trường Quốc học Huế được hai năm. Khi đó chàng thư sinh quê Lệ Thủy này đã cùng những bạn học giàu tinh thần yêu nước thương nòi như Nguyễn Chí Diểu, Nguyễn Khoa Văn (tức Hải Triều), Phan Bôi… tổ chức bãi khóa đòi thả Phan Bội Châu. Cũng chính vì thế mà ông đã bị đuổi học và phải về quê Quảng Bình… Và rồi với sự dìu dắt của đồng chí Nguyễn Chí Diểu, chẳng bao lâu sau ông đã chính thức bước vào con đường hoạt động cách mạng, tham gia Tân Việt cách mạng đảng, một đảng theo chủ nghĩa dân tộc nhưng có màu sắc cộng sản được thành lập ở miền Trung năm 1924. Năm 1928, vào lại Huế, Võ Nguyên Giáp đã được chính đồng chí Nguyễn Chí Diểu giới thiệu đến làm việc ở Quan Hải tùng thư, một nhà xuất bản do Tổng bộ Tân Việt chủ trương, trụ sở đặt ở phố Đông Sa. Sáng lập viên của cơ sở này là học giả Đào Duy Anh. Tại đây, vị Đại tướng tương lai đã có thêm điều kiện để tiếp xúc với những nguồn sáng tri thức mới và tiến bộ. Ông đã được tìm hiểu sâu hơn về những học thuyết kinh tế, xã hội, dân tộc, cách mạng, đặc biệt là cuốn Bản án chế độ thực dân Pháp và báo Người cùng khổ (Le Paria) do Nguyễn Ái Quốc viết từ Pháp gửi về. Chính trong môi trường đó, Võ Nguyên Giáp đã bắt tay vào việc viết báo, viết sách, không phải để cho vui, không phải để làm văn mà để làm cách mạng…

Cũng do tham gia hoạt động cách mạng mà năm 1930, trong sự kiện Xô Viết Nghệ Tĩnh, Võ Nguyên Giáp đã bị thực dân Pháp bắt giam vào nhà lao Thừa Phủ… Năm 1931, nhờ sự can thiệp của Hội Cứu tế đỏ Pháp, ông được trả tự do nhưng không được ở lại Huế mà phải ra Hà Nội và tiếp tục hoạt động cách mạng. Chính trong giai đoạn đó, ông bắt đầu hoạt động rất tích cực vào làng báo cách mạng, tham gia thành lập và làm báo tiếng Pháp Notre Voix (Tiếng nói của chúng ta), Le Travail (Lao động), biên tập các báo Tin tức, Dân chúng… Bút danh mà ông hay sử dụng là Vân Đình và Hải Thanh… Ngòi bút sắc sảo và hấp dẫn của chiến sĩ cách mạng kiêm nhà báo trẻ này đã nhanh chóng tạo dựng uy tín cho ông. Từ năm 1936 tới 1939, Võ Nguyên Giáp tham gia phong trào Mặt trận Dân chủ Đông Dương, là sáng lập viên của mặt trận và là Chủ tịch Ủy ban




Báo chí Bắc Kỳ trong phong trào Đông Dương đại hội. Và tác phẩm lớn đầu tiên mà ông đã có tên, đúng hơn là bút danh Hải Thanh, với tư cách người chiến sĩ cách mạng viết sách là cuốn “Vấn đề dân cày” xuất bản năm 1938, cùng với đồng chí Trường Chinh, tức Đặng Xuân Khu, lúc đó là Xứ ủy viên Bắc Kỳ cùng Hoàng Văn Thụ và Hoàng Quốc Việt, đại biểu của Đảng Cộng sản Đông Dương trong Ủy ban Mặt trận Dân chủ Bắc Kỳ… Sau đó, trong rất nhiều năm, Võ Nguyên Giáp đã phải dồn tâm huyết vào các công việc quan trọng hơn, không dính dáng gì tới việc viết sách… Chính vì thế nên tác phẩm lớn thứ hai mà ông đứng tên tác giả là Đội quân giải phóng được xuất bản năm 1950… Nói thế để thấy rằng, viết sách chưa bao giờ là công việc chính của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cả. Với ông, đó chỉ là một trong những công việc để thực hiện nghĩa vụ của một nhà cách mạng, một chiến sĩ cách mạng. Nhìn theo góc độ này, thì những tập hồi ký rất nổi tiếng và quan trọng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở những giai đoạn hoạt động sau này, như Chiến đấu trong vòng vây, Đường tới Điện Biên Phủ, Điện Biên Phủ: Điểm hẹn lịch sử, Tổng hành dinh trong mùa xuân đại thắng… cũng được hoàn thành như một phần công việc của nhà cách mạng lớn. Đại tướng đã dồn công sức vào hoàn thành các tập hồi ký này không phải để lưu danh cho cá nhân mình hay để “làm văn” như người ta vẫn nói, mà để góp phần lưu lại những điều tai nghe mắt thấy, những chứng cứ lịch sử về một giai đoạn rất hào hùng và khó khăn của đất nước, đúc kết những kinh nghiệm chiến tranh và cách mạng… Đó là những sử liệu chân thực và vô giá, có giá trị văn học và nhân văn cao cả, giúp hậu thế hiểu rõ hơn về con đường đã qua của dân tộc trong những thách thức nguy nan của thế kỷ XX. Tất nhiên, để phục dựng lại chân dung chân thực của lịch sử, cần không chỉ một nguồn tư liệu, không chỉ một người làm chứng, không chỉ một người trong cuộc nhưng rõ ràng là các tập hồi ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn có thể được coi như những nguồn tư liệu quan trọng bậc nhất khi chúng ta muốn tìm hiểu về những sự việc, những giai đoạn chiến tranh và cách mạng của dân tộc trong thế kỷ XX mà ông đã từng là một trong những nhân vật chính, kiến trúc sư chính tác thành nên. Có lẽ không thể tìm hiểu ở đâu tốt hơn những bước phát triển của tư duy, của nghệ thuật quân sự Việt Nam là trong các tập hồi ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Chính ông là người đã kế thừa và phát huy nghệ thuật lấy ít địch nhiều, lấy yếu chống mạnh, lấy thô sơ thắng hiện đại của các danh tướng tiền bối trong lịch sử nước nhà. Ông cũng là người góp phần xây dựng tư tưởng quân sự nổi tiếng của Đảng ta, do Bác Hồ đưa ra, mang tên chiến tranh nhân dân, trên cơ sở tiếp thu tinh hoa nghệ thuật đánh giặc của tổ tiên, tri thức quân sự thế giới, lý luận quân sự Mác - Lênin cũng như từ những trải nghiệm thực tế…

Giáo dục là quốc sách




Chúng ta đều biết rằng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp thời trẻ từng là giáo viên dạy môn sử ở Trường tư thục Thăng Long, Hà Nội năm 1938 (khi đó trường này do học giả Hoàng Minh Giám làm hiệu trưởng)… Sau này, trở thành vị Tổng Tư lệnh của Quân đội Nhân dân Việt Nam, Đại tướng Võ Nguyên Giáp không thể có nhiều thời gian dành cho ngành giáo dục nhưng có thể nói, đó luôn là lĩnh vực mà ông quan tâm. Hơn thế nữa, ở những thập niên cuối đời, ông đã dành rất nhiều tâm huyết cho sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Theo hồi ức mới được công bố của GS - TS Trần Hồng Quân, người từng là Thứ trưởng rồi Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (nay là Bộ Giáo dục và Đào tạo), đã có không chỉ một lần được làm việc với Đại tướng Võ Nguyên Giáp thì: “Một nhân vật lừng danh thế giới như Đại tướng nhưng thái độ lúc nào cũng chân tình, gần gũi. Khi nghe báo cáo, ông kiên nhẫn, tìm hiểu cặn kẽ. Ông thường ngợi khen và khuyến khích những điều mới mẻ, sáng tạo. Khi phát biểu chỉ đạo, ông thường chỉ ra khái quát các phương hướng quan trọng để mọi người dễ hiểu và nắm bắt”… GS - TS Trần Hồng Quân cũng kể lại rằng, một lần đến làm việc với Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở nhà riêng, ông được Đại tướng dặn dò hết sức chân tình về những điều cần quan tâm về giáo dục và đào tạo, về cả cách viết, phát biểu… Dù tuổi đã cao, nhưng Đại tướng Võ Nguyên Giáp vẫn nhận lời làm Chủ tịch danh dự Hội Khuyến học Việt Nam…

Tháng 9/2007, tức là khi đã ở tuổi 97, Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn công bố cả một bài báo dài hơn 4 nghìn từ, được chắp bút hết sức công phu và sâu sắc, bàn về các quan điểm giáo dục trong thời đại mới. Bài viết có nhan đề: Đổi mới có tính cách mạng nền giáo dục và đào tạo của nước nhà. Bài viết này tập trung lại cả những vấn đề đã từng được bàn luận nhiều lần và nêu 6 vấn đề “cơ bản và cấp bách” nhằm “triển khai có kết quả công cuộc đổi mới nền giáo dục và đào tạo”… Dưới góc nhìn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, “giáo dục và đào tạo là nhân tố quyết định để phát huy tiềm năng trí tuệ và năng lực sáng tạo của con người Việt Nam và cộng đồng dân tộc Việt Nam, là động lực quan trọng để đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đưa nước ta tiến lên nhanh và vững, hội nhập quốc tế thắng lợi, sánh vai cùng các nước tiên tiến trên thế giới. Đúng như Đảng ta đã xác định: Giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu…”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nêu rõ rằng, trong kỷ nguyên thông tin hiện nay, nền giáo dục của chúng ta phải là một nền giáo dục cho mọi người, tạo điều kiện để mọi người được học, giúp cho mọi người biết cách học, biết cách tự học, học tập liên tục, học suốt đời; là một nền giáo dục mở và liên thông, có khả năng hội nhập với nền giáo dục chung của thế giới…

6 vấn đề cơ bản và cấp bách mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nêu ra là: Trước hết, cần tổ chức lại và kiện toàn hội đồng giáo dục quốc gia cho

ngang tầm với nhiệm vụ.6Created by Thanh An - 19 -Thanh An

5/16/2023



Hai là, tổ chức nghiên cứu rà soát lại hệ thống chương trình giáo dục và sách giáo khoa.

Ba là, cần nghiên cứu tổ chức hệ thống giáo dục quốc dân cho hợp lý.Bốn là, cần triển khai tích cực công tác phát hiện, tuyển chọn nhân tài, tổ

chức đào tạo trong nước và ngoài nước để sớm có một đội ngũ cán bộ khoa học có trình độ cao, bồi dưỡng thành đội ngũ giảng viên đại học, đáp ứng yêu cầu bảo đảm chất lượng của cấp đại học.

Năm là, cần tăng cường đầu tư thích đáng, và quan trọng hơn, cần quản lý và sử dụng có hiệu quả ngân sách đầu tư cho giáo dục và đào tạo.

Sáu là, nền giáo dục của ta là nền giáo dục của dân, vì dân, do dân. Dân chủ và công bằng là tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa, trước hết phải được thể hiện trong giáo dục và y tế, hai lĩnh vực trực tiếp bồi dưỡng con người. Bác Hồ mong muốn “ai cũng được học hành”. Vì vậy, xu hướng đúng đắn là phải tiến tới bỏ học phí…

Thực sự, hôm nay đọc lại những lời này của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, chúng ta thấy rằng, đó vẫn là những nhiệm vụ còn nóng hổi, cần nhận được sự đóng góp nhiều tâm huyết, trí tuệ và sức lực của toàn xã hội…

Tuấn Phương (Báo An ninh thế giới số 69 – Tháng 10/2013)

ĐẠI TƯỚNG VÕ NGUYÊN GIÁP NHÀ SỬ HỌC LÀM NÊN LỊCH SỬ

Võ Nguyên Giáp, vị Đại tướng lừng danh, là con người văn võ song toàn, danh nhân quân sự, danh nhân văn hóa. Ông còn là nhà sử học, và chính ông đã trở thành một trong những người kiến tạo những trang sử vẻ vang nhất của Việt Nam và thế giới trong thế kỷ XX!

Từ một thanh niên yêu nước và cách mạng, Võ Nguyên Giáp có vinh dự và may mắn sớm gặp Hồ Chí Minh, được sống và làm việc thường xuyên bên Người trong rất nhiều năm. Ông cũng là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; thấm đẫm tư tưởng, đạo đức và lối làm việc Hồ Chí Minh; thực hiện một cách xuất sắc, sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong mọi lĩnh vực, trước hết là lĩnh vực quân sự. Là một nhà giáo, khi làm học trò, cả đời ông tôn kính lãnh tụ Hồ Chí Minh - người thầy của cách mạng Việt Nam và của chính mình. Và chính tư tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức Hồ Chí Minh đã làm cho lòng yêu nước, chí cách mạng, tài năng thiên bẩm trong ông thăng hoa, tỏa sáng. Sinh thời, ông thường tâm niệm lời Hồ Chí Minh: “Dĩ công vi thượng”. Cả đời, ông đã làm như thế. Ngay khi nằm trên giường bệnh, ông vẫn khẳng định: “Tôi còn sống thì còn phục vụ dân tộc”. Nay ông đã đi xa, nhưng cả dân tộc vẫn hãnh diện vì đã có ông - vị Đại tướng của nhân dân, Đại tướng của hòa bình.




Bước ngoặt lớn của đời ông là lần đầu tiên cùng Phạm Văn Đồng gặp Hồ Chí Minh - Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc. Ngay lần đầu tiên ấy, sau khi trao đổi một số vấn đề về cách mạng trong nước, Bác Hồ đã gợi ý và giao nhiệm vụ: “Chú Tô (tức Phạm Văn Đồng) nên học về quản lý, còn “cô” Văn (tức Võ Nguyên Giáp) nên học thêm về quân sự”. Thiên tài Hồ Chí Minh thể hiện trên nhiều lĩnh vực, và nhiều người đã biết, nhưng có thể nói rằng, chính thiên tài nhìn nhận, đánh giá và sử dụng cán bộ của Người đã có ý nghĩa quyết định để sau này chúng ta có một vị Thủ tướng và một vị Đại tướng.

Trong thực tiễn hoạt động quân sự, Võ Nguyên Giáp thật sự là Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam trên tất cả các lĩnh vực. Ông là người thực hiện Chỉ thị của Hồ Chí Minh về thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, một “đội quân đàn anh” mà sau này trở thành một quân đội hùng mạnh đủ sức cùng toàn dân đánh thắng hai đế quốc to là Pháp và Mỹ. Ông là người tổ chức thắng lợi chiến tranh nhân dân Việt Nam với những dấu ấn lịch sử.

Trong kháng chiến chống Pháp, chính ông là người đã buộc thực dân Pháp phải thất bại trong chiến lược “đánh nhanh, thắng nhanh” khi đánh vào Hà Nội cuối năm 1946 và Việt Bắc thu - đông 1947; người tổ chức thắng lợi chiến dịch tiến công Biên giới 1950 với mưu kế “đánh điểm, diệt viện”; người “nhạc trưởng” đã buộc Na-va phải phân tán binh lực trong chiến cuộc đông - xuân 1953 - 1954, sau đó thực hành trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ toàn thắng với phương châm “đánh chắc, tiến chắc”.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ông là một trong những người đã góp phần quan trọng vào chủ trương chiến lược của Đảng trong Nghị quyết Trung ương 15: “Lấy sức mạnh của quần chúng, dựa vào lực lượng chính trị của quần chúng là chủ yếu, kết hợp với lực lượng vũ trang để đánh đổ quyền thống trị của đế quốc và phong kiến”. Nhờ đó, cách mạng miền Nam đã chuyển từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công. Tiếp theo, trên cương vị Tổng Tư lệnh, ông đã cùng bộ thống soái tối cao đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đi đến thắng lợi hoàn toàn. Dấu ấn của ông đặc biệt rõ nét trong chiến dịch đường 9 - Nam Lào, trong các chiến dịch xuân - hè năm 1972, trong “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” tháng 12/1972, và đặc biệt trong đại thắng mùa xuân 1975 với chiến dịch Tây Nguyên, chiến dịch tiến công Huế, Đà Nẵng, chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Ông không chỉ có tài cầm quân, mà còn là nhà lý luận quân sự uyên thâm, tác gia hàng đầu về học thuyết quân sự Việt Nam hiện đại. Tư tưởng và lý luận của ông về vũ trang quần chúng cách mạng, xây dựng quân đội nhân dân, về khởi nghĩa vũ trang, về chiến tranh nhân dân trong thời đại mới, không chỉ được người Việt Nam, mà nhiều lãnh tụ và tướng lĩnh trên thế giới nghiên cứu, học tập. Với ông, chiến tranh nhân dân Việt Nam thật sự trở thành nghệ thuật. Đó là nghệ thuật đánh lâu dài để chuyển hóa so sánh lực lượng khi lực lượng ban đầu của ta còn nhỏ yếu. Đó còn là nghệ thuật chớp thời cơ chiến lược để “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng giờ, từng phút, xốc




tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng!”. Đó là nghệ thuật xây dựng, tổ chức và sử dụng kết hợp lực lượng vũ trang ba thứ quân, nghệ thuật tổ chức, sử dụng quân đội, từ quy mô nhỏ bé ban đầu tới hình thành trên thực tế các quân, binh chủng, các binh đoàn chủ lực - những quả đấm thép quyết định thắng lợi trên chiến trường. Đó là nghệ thuật luôn chủ động về chiến lược và chiến dịch, phân tích và đánh giá đúng tình hình với tư duy chiến lược sắc sảo, phán đoán đúng, dự báo sớm âm mưu và hành động của đối phương để chủ động về lực lượng, thế trận và cách đánh. Tên tuổi ông gắn liền với những chiến thuật đặc sắc như “đánh điểm, diệt viện”; đưa pháo binh chiếm thế cao, chế áp pháo địch; vây lấn; “vận động tiến công kết hợp chốt”...

Ở ông, thực tiễn và lý luận hòa quyện vào nhau, nhuần nhuyễn. Là người hoạt động thực tiễn, ông luôn vận dụng sáng tạo tư duy lý luận biện chứng. Chính vì vậy, thực tiễn quân sự luôn được soi sáng bởi lý luận khoa học. Là nhà lý luận quân sự, trong ông ngồn ngộn kinh nghiệm, thực tiễn lịch sử. Ông luôn coi trọng tổng kết lịch sử, rút ra những kinh nghiệm và bài học bổ ích để chỉ đạo hoạt động thực tiễn. Hàng chục công trình nghiên cứu của ông thật sự mang đậm tư duy, phương pháp và kiến thức của nhà sử học.

Nghiên cứu về những dấu ấn của ông với lĩnh vực quân sự, với quân đội và lực lượng vũ trang có lẽ là việc của nhiều thế hệ. Nhưng trên tất cả, toàn bộ hoạt động và cống hiến của ông vì một lẽ rất đơn giản mà cao quý: Hòa bình cho nhân loại, độc lập, tự do cho tổ quốc, hạnh phúc cho nhân dân! Ông là người đã kiến tạo nên văn hóa quân sự Việt Nam hiện đại. Bản thân ông cũng hết sức coi trọng văn hóa và những người làm công tác văn hóa. Tố Hữu có kể rằng: “Khi làm Trưởng đoàn đại biểu Đảng ta dự Đại hội Đảng Công nhân Thống nhất Ba Lan (tháng 3/1963), Đại tướng luôn nhắc tôi nên có thơ về đất nước của Sô-panh!”.

Khi viết những dòng này, tâm trí tôi vẫn nhớ một hình ảnh tuyệt đẹp về Đại tướng: Đó là bức ảnh ghi lại lúc Đại tướng thả hồn mình bên cây đàn pi-a-nô.

Có những điều trùng hợp và diệu kỳ trong lịch sử. Khi Lênin viết những dòng cuối của cuốn “Nhà nước và cách mạng”, Người viết rằng, viết lịch sử đã là cần, nhưng sẽ là hay hơn nếu làm nên lịch sử! Và sau đó, Lênin cùng Đảng Bôn-sê-vích Nga đã làm nên Cách mạng Tháng Mười. Ở Việt Nam, khi mới về nước, Hồ Chí Minh đã dịch “Lịch sử Đảng Bôn-sê-vích Nga”, viết “Lịch sử Việt Nam” bằng thơ, và sau đó cùng toàn dân làm nên Cách mạng Tháng Tám, mở đầu cho những trang sử vẻ vang nhất của dân tộc Việt Nam.

Võ Nguyên Giáp, là một người dạy sử, nhà nghiên cứu lịch sử. Và chính ông đã làm nên lịch sử của mình và của cả dân tộc!

Thiếu tướng, PGS, TS Vũ Quang Đạo (qdnd.vn – Ngày 06/10/2013)



Binh thư để lại cho đời


NHỮNG TRẬN CHIẾN LỊCH SỬ GHI DANH VÕ NGUYÊN GIÁPĐược Chủ tịch Hồ Chí Minh ủy thác trọng trách cầm quân, dưới sự

lãnh đạo của Đảng, nắm vững cẩm nang làm tướng mà Hồ Chủ tịch trao cho, quán triệt đường lối chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện và trường kỳ, đứng vững trên nền tảng chính trị của khối đoàn kết toàn dân, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã dẫn dắt toàn quân đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác trong suốt 30 năm chiến tranh giải phóng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nhà chính trị, quân sự lỗi lạc, văn võ kiêm toàn được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng giao cho trọng trách thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân để đẩy mạnh đấu tranh vũ trang trong thời kỳ chuẩn bị cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, tiếp đó làm Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Quốc phòng và tổng chỉ huy Quân đội Nhân dân Việt Nam trong suốt hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ.

Trên những cương vị đó, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có những cống hiến đặc biệt xuất sắc, đã cùng Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương xây dựng và tổ chức thực hiện đường lối quân sự của Đảng, tổ chức và xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân ba thứ quân, vận dụng sáng tạo phương thức tiến hành chiến tranh nhân dân và nghệ thuật quân sự, hình thành học thuyết quân sự Việt Nam độc đáo: Nước nhỏ, đánh thắng những kẻ thù lớn mạnh nhất trong thời đại Hồ Chí Minh. Ông là người đã trực tiếp dẫn dắt “đội quân thơ ấu” từ hai bàn tay trắng, từ súng trường chân đất lớn lên trong suốt cuộc trường chinh mười ngàn ngày và đã đánh bại 10 đại tướng của quân đội viễn chinh nhà nghề của hai đế quốc lớn. Ông đã từ một người yêu nước ở tuổi học trò đến một người cộng sản chân chính - chân chính đến tận cuối đời; đã từ một giáo sư sử học không qua một trường lớp quân sự, trưởng thành từ thực tiễn chiến trường để trở thành danh tướng, “một tư lệnh của các tư lệnh, một chính ủy của các chính ủy” - như cách định nghĩa của Thượng tướng Trần Văn Trà.

Thành công trong cuộc đời cầm quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp gắn liền với sự dìu dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay từ buổi ban đầu. Người đã dạy ông bốn từ Dĩ công vi thượng. Lời dạy ngắn gọn đó không chỉ theo ông trong suốt cuộc đời cầm quân mà khi đã hoàn thành nhiệm vụ nhân dân giao phó, trở về với không ít thử thách trong cuộc sống đời thường, trong tư tưởng và hành động, ông luôn tâm niệm một điều: Đặt lợi ích tổ quốc lên trên hết, lợi ích nhân dân lên trước hết.

Ông là vị tướng quán triệt sâu sắc tư tưởng và phương pháp luận Hồ Chí Minh, là người cầm quân tiếp thu và thể hiện đầy đủ tư cách một người tướng gồm sáu đức tính Trí - Tín - Dũng - Nhân - Liêm - Trung mà Bác Hồ đã dạy. Những đức tính ấy, nhất là Trí và Dũng, bộc lộ rất sớm.




Điều này có thể thấy qua cuộc đấu trí, đấu lực quy mô lớn đầu tiên giữa hai quân đội rất chênh lệch về trang bị kỹ thuật và trình độ tác chiến trong Chiến dịch Việt Bắc mùa khô năm 1947, để khẳng định rằng tài cầm quân ở tầm chiến lược của ông xuất hiện ngay từ những năm đầu của kháng chiến toàn quốc.

Ở chiến dịch Biên giới năm 1950, lúc đầu ta chủ trương đột phá Cao Bằng. Nhưng sau khi trực tiếp trinh sát thực địa, đánh giá tình hình, ông đã quả cảm, quyết đoán đề nghị chuyển sang đột phá Đông Khê và đã được Hồ Chủ tịch phê chuẩn. Hồ Chủ tịch đã trực tiếp tham gia chỉ đạo chiến dịch và vạch ra ý đồ tác chiến là “nhử thú dữ vào tròng - khép vòng lưới thép” tiêu diệt địch. Còn ông chỉ huy bộ đội thực hiện “vận động chiến” và mưu kế “đánh điểm - diệt viện”. Quân ta đã kiên cường chiến đấu và đã giành chiến thắng lớn ở Đông Khê. Bị mất Đông Khê, quân địch từ Thất Khê lên ứng cứu đã bị ta đánh chặn và tiêu diệt, quân địch ở Cao Bằng vội vã rút chạy cũng bị ta bao vây, tiêu diệt và bắt sống cả chỉ huy của hai cánh quân này. Nhờ mưu kế hay, cách đánh giỏi nên ta đã đánh một mà được hai. Hệ thống phòng tuyến đường số 4, vành đai khép chặt biên giới mà địch đã dày công xây dựng bị phá vỡ tan tành. Từ đó căn cứ cách mạng của ta được nối liền với các nước xã hội chủ nghĩa.

Đông xuân 1953 - 1954, mưu kế chiến lược của Đại tướng được thể hiện rất tài tình. Ông đã thành công trong việc phân tán lực lượng cơ động của địch và đánh địch trên khắp chiến trường Đông Dương bằng các biện pháp nghi binh, lừa địch mà chính tướng Nava cũng phải thú nhận rằng đến hơn 80% lực lượng cơ động của quân Pháp đã bị phân tán ra các chiến trường. Do vậy, khi ta tiến công Điện Biên Phủ thì lực lượng cơ động của địch không thể tập trung lớn để đối phó được nữa.

Trên chiến trường chính - Điện Biên Phủ, ông đã quyết đoán đề nghị thay đổi phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” đã được Thường vụ Trung ương Đảng và Hồ Chủ tịch phê chuẩn. Ông đã phải trải qua những trăn trở cực kỳ khó khăn trước khi đưa ra sự thay đổi phương châm tác chiến này. Mặc dù trận địa đã được bố trí, pháo lớn đã kéo lên vị trí chiến đấu với biết bao công sức và xương máu, nhưng ông vẫn quyết tâm cho đưa pháo xuống, rồi lại kéo lên.

Lần đầu tiên ở Việt Nam và cũng là rất hiếm ở trên thế giới cho kéo pháo lên núi cao, từ hầm trú ẩn chĩa pháo thẳng xuống đầu kẻ địch mà chế áp. Cách đánh này vừa bảo vệ được pháo tránh được sát thương do pháo và máy bay địch gây ra, vừa nâng cao được uy lực và mức chính xác cao, khiến cho ngay viên chỉ huy pháo binh của Pháp là Pirốt phải tự sát vì hoảng loạn và quá bất ngờ.

Sau 56 ngày đêm quyết chiến, quân đội Việt Nam non trẻ dưới sự chỉ đạo của Đảng, Bác Hồ, sự chỉ huy của vị Đại tướng mới ngoài 40 tuổi đã đập tan tập đoàn cứ điểm mạnh nhất từ trước tới nay của quân Pháp. Chủ tịch Hồ Chí Minh




từng nói “Cùng với Bạch Đằng, Chi Lăng, Đống Đa, Điện Biên Phủ là “cây cột mốc bằng vàng” đánh dấu sự sụp đổ của chủ nghĩa đế quốc”.

Bước sang cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đại tướng Võ Nguyên Giáp tiếp tục giữ cương vị là người đứng đầu quân đội, cùng với Bộ Chính trị hoạch định những quyết sách chiến lược. Để giáo dục cho quân đội, ông đã viết lý luận về đường lối chiến tranh nhân dân của Đảng, nêu cao tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh. Trong lúc cuộc đấu tranh cách mạng ở miền Nam diễn ra gay go, ác liệt, để tạo thực lực về cơ sở vật chất và lực lượng cho cách mạng miền Nam, ông đã đề xuất với Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh mở đường chiến lược Trường Sơn. Con đường chiến lược Hồ Chí Minh đã hình thành từ đó, đã tiếp sức cho cách mạng miền Nam và tiến thẳng đến dinh lũy của kẻ địch vào ngày toàn thắng. Khi Mỹ đưa quân vào miền Nam tiến hành “chiến tranh cục bộ”, bộ đội Tây Nguyên đã đề ra chiến thuật “chốt kết hợp với vận động”. Khi đem chiến thuật này ra Bắc báo cáo đã được Đại tướng và Bộ Tổng tham mưu sửa lại là “Vận động tiến công kết hợp với chốt”, thể hiện tinh thần tiến công mạnh mẽ hơn. Nhờ đó, mùa đông năm 1967, trong chiến dịch Đắc Tô 1, bộ đội Tây Nguyên đã thành công và hoàn thiện chiến thuật “Vận động tiến công kết hợp với chốt”, mở ra khả năng đánh mới, tiêu diệt những đơn vị quân Mỹ trên chiến trường. Lần đầu tiên ở Tây Nguyên, bộ đội ta đã đánh thiệt hại nặng lữ đoàn dù 173 là lữ đoàn cơ động chiến lược của Mỹ, làm cho quân Mỹ bị choáng váng, chùn bước tiến vào căn cứ của ta.

Khi chiến cục đông xuân 1974 - 1975 bước vào giai đoạn quyết định, thấm nhuần tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh, thực hiện quyết tâm của Bộ Chính trị giải phóng miền Nam trong năm 1975 và 1976, trước hết giải phóng Tây Nguyên, ông dùng mưu kế chiến lược thật tuyệt vời: Giăng địch ra hai đầu Nam - Bắc chiến tuyến và kìm địch ở Huế, Đà Nẵng và Sài Gòn, Quân đoàn 2 kìm giữ địch ở Huế - Đà Nẵng, Quân đoàn 4 đứng chân ở Đồng Nai - Bắc Sài Gòn, kìm giữ địch ở Sài Gòn và để địch sơ hở Tây Nguyên.

Khi đã giữ chặt được sư đoàn dù và sư đoàn thủy quân lục chiến ngụy - là những lực lượng cơ động chiến lược của địch ở hai đầu Nam - Bắc, thì đó là thời cơ để ta tiến công địch ở Tây Nguyên. Điều hay hơn nữa, để phá vỡ Tây Nguyên một cách nhanh chóng, chuyển hóa cả thế và lực, ông đã bất ngờ tăng thêm cho lực lượng ta ở Tây Nguyên hai sư đoàn nữa. Tây Nguyên từ chỗ có 2 sư đoàn trở thành có 4 sư đoàn, đã trở thành một quả đấm chủ lực mạnh.

Ngay khi chuẩn bị giải phóng Tây Nguyên, ông cũng đã phán đoán đến khả năng: Nếu địch bị thua đau ở Tây Nguyên, chúng có thể sẽ rút chạy về co cụm ở đồng bằng. Quả đúng như vậy, từ đó ông đã chỉ đạo chiến dịch gối đầu chiến dịch Huế - Đà Nẵng và kế tiếp chiến dịch Hồ Chí Minh với thế đánh địch “như chẻ tre”.




Thời cơ lịch sử đã đến, với sự nhạy bén và quyết đoán của nhà chiến lược quân sự, ông đã chỉ huy các mũi tiến công của đại quân ta bằng mệnh lệnh: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng giờ từng phút xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam, quyết chiến và toàn thắng”. Mệnh lệnh của ông vừa là tiếng kèn xung trận vừa là chiết xuất của một tư duy quân sự thiên tài trước thời khắc hệ trọng lịch sử của dân tộc.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã tiếp thu và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh và kế thừa những truyền thống tinh hoa của dân tộc, trí tuệ dân tộc. Ông có đóng góp to lớn vào kho tàng lý luận quân sự Việt Nam. Võ Nguyên Giáp là một vị tướng chỉ huy có tài thao lược, trí tuệ quân sự, mưu kế chiến lược, lý luận quân sự sáng tạo được lãnh tụ Hồ Chí Minh giáo dục, rèn luyện và được cuộc chiến tranh cách mạng hun đúc. Ông là một vị tướng của nhân dân, vị tướng của quân đội cách mạng. (Báo Câu chuyện pháp luật số 143 - Tháng 10/2013)

ĐẠI TƯỚNG VÕ NGUYÊN GIÁP VỚI TƯ DUY CHIẾN LƯỢC

VỀ CHIẾN TRANH NHÂN DÂN…Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trong những vị tướng vĩ đại nhất, nhà

chiến lược quân sự lỗi lạc nhất của thế kỷ XX. Dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp với vị trí là Tổng Tư lệnh của lực lượng vũ trang (LLVT) nhân dân đã trực tiếp tổ chức, chỉ đạo, chỉ huy các hoạt động của quân đội nhân dân và dân quân tự vệ, cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đánh thắng hai đội quân xâm lược hùng mạnh nhất của thời đại là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Nét nổi bật trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo kháng chiến là tư duy về quân sự của ông luôn gắn liền với tư duy về tổ chức chiến tranh nhân dân (CTND). Tư duy về CTND hình thành trong ông từ rất sớm; bắt nguồn từ lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về vai trò của quần chúng nhân dân; từ sự kế thừa nghệ thuật quân sự trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta; và hơn nữa, là từ thực tiễn cách mạng Việt Nam và tư tưởng Hồ Chí Minh về tiến hành cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện. Khi nhận nhiệm vụ chỉ huy Đội Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân, tư duy về một cuộc CTND đã hình thành trong ông với mô hình tổ chức: “Xung quanh Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân có các đơn vị vũ trang ở các huyện, các đội dân quân tự vệ các xã làm chỗ dựa cho Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân thực thi nhiệm vụ của mình. Ba thứ quân đó gắn bó với nhau trong mọi hoạt động, khi tác chiến thì phối hợp chặt chẽ với nhau”. Tư duy về nghệ thuật CTND đó đã trở thành tư duy chủ đạo của ông trong suốt quá trình chỉ đạo, chỉ huy kháng chiến chống kẻ thù xâm lược. Sau này, trong các bài giảng, bài nói chuyện với cán bộ quân sự cao cấp của quân đội, Đại tướng luôn nhấn mạnh đến nghệ thuật CTND, mà ở đó: Sự kết hợp giữa




LLVT quần chúng rộng khắp được giác ngộ chính trị cao với quân đội thường trực sẽ trở thành lực lượng có sức mạnh vô địch; đó cũng là ưu thế tuyệt đối của chế độ XHCN.

Qua tổng kết 5 năm kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1950), Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết: “Ở đây, tôi chỉ muốn nêu lên một thành tựu sáng tạo quan trọng vào bậc nhất là nhân dân và LLVT nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng ta đã từng bước xây dựng nên những nhân tố cơ bản cho một nghệ thuật chiến tranh giữ nước và giải phóng của dân tộc nhược tiểu, đất không rộng, người chưa nhiều, có thể gọi là nghệ thuật CTND Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh: Nghệ thuật chiến tranh toàn dân”.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, dưới sự lãnh đạo của ĐCSVN và Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có đóng góp quan trọng trong việc tham gia chỉ đạo, tổ chức tiến hành CTND bằng sức mạnh tổng hợp của đất nước: Chiến tranh toàn dân, toàn diện. Bước vào mùa khô năm 1953 - 1954, so sánh về số lượng quân chủ lực của địch vượt khá xa lực lượng của ta. Tuy nhiên, bên cạnh bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương, trên cả nước ta đã có khoảng 02 triệu dân quân, du kích để tiến hành CTND. Lực lượng này đã làm cho địch phải phân tán đối phó trên khắp các chiến trường. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, cùng với bộ đội chủ lực, chúng ta còn huy động khoảng 20 vạn dân công tham gia chiến dịch bằng gánh gồng, xe đạp thồ, kết hợp với cơ giới để đảm bảo hậu cần cho chiến dịch. Các nhà quân sự Pháp không thể ngờ rằng, bằng đôi chân đi bộ, đôi vai và chiếc xe đạp thồ, nhân dân Việt Nam đã chuyên chở hàng chục ngàn tấn lương thực và phương tiện cần thiết, đáp ứng nhu cầu của chiến dịch. Để có được chiến thắng ở Điện Biên Phủ, không ai có thể quên được “một quyết định có tính lịch sử” của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Với tư duy của một nhà cầm quân lớn, mặc dù các đơn vị đều sẵn sàng tiến công, nhưng Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã quyết định hoãn trận đánh để thay đổi phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, thắng nhanh” chuyển sang “đánh chắc, tiến chắc” bằng sức mạnh tổng hợp và cách đánh của CTND Việt Nam. Sau này, khi tổng kết về chiến thắng của “Việt Minh” tại Điện Biên Phủ, các tướng lĩnh và các nhà nghiên cứu nước ngoài đều thống nhất nhận định: Nguyên nhân chính làm nên chiến thắng của “Việt Minh” là đã tiến hành cuộc CTND toàn dân, toàn diện. Năm 1954, sau khi thất bại trở về Pháp, tướng Đờ Cát-tơ-ri (De Castries) đã trả lời trước Ủy ban Điều tra của Bộ Quốc phòng rằng: Người ta có thể đánh bại một quân đội, chứ không thể đánh bại được một dân tộc.

Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, cách mạng nước ta chuyển sang một thời kỳ mới, thời kỳ đất nước tiến hành 2 nhiệm vụ chiến lược: Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam và cách mạng XHCN ở miền Bắc. Để đáp ứng yêu cầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, tư duy chiến lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp về CTND đã có sự phát




triển phù hợp: CTND bảo vệ tổ quốc (BVTQ) ở miền Bắc và CTND giải phóng ở miền Nam. Tư duy chiến lược đó của ông đã góp phần giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa xây dựng lực lượng dân quân tự vệ và xây dựng các đơn vị chủ lực để đáp ứng yêu cầu tác chiến hiệp đồng quân binh chủng, thực hiện những trận đánh lớn cả ở miền Nam và miền Bắc. Những năm đầu thập kỷ 60, trước tình hình một số cán bộ quân sự nhận thức chưa đúng về mối quan hệ giữa chiến tranh du kích và chiến tranh chính quy, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã chỉ rõ: “Đảng ta không bao giờ có một chiến lược quân sự thuần túy, và chưa bao giờ hạn chế chiến tranh ở mức độ chiến tranh du kích. Chiến lược chiến tranh cách mạng của Đảng là một chiến lược tổng hợp, kết hợp đấu tranh quân sự, đấu tranh chính trị, đấu tranh ngoại giao, kết hợp chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy, kết hợp đánh nhỏ, đánh vừa, đánh lớn”. Nét đặc sắc mà kẻ thù không thể ngờ được là CTND không chỉ diễn ra ở miền Nam, mà còn được tổ chức hết sức sáng tạo ở miền Bắc, góp phần quan trọng đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ ra miền Bắc. Một nhà báo nước ngoài đã nhận xét: cụm từ “phòng không nhân dân” chỉ thấy ở Việt Nam; “một lần nữa, Võ Nguyên Giáp là người đề xướng, người gây dựng tài ba của loại hình chiến tranh này”. Vì thế, khi viết về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, tướng Pi-tơ Mác Đô-nan, nhà nghiên cứu khoa học lịch sử quân sự người Anh đã đánh giá: “Khó có vị tướng nào có thể so sánh với ông trong việc kết hợp chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy. Sự kết hợp đó xưa nay chưa từng có”.

Là học trò xuất sắc, gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ông có hiểu biết sâu sắc về lý luận chiến tranh cách mạng và đã vận dụng sáng tạo vào thực tiễn chỉ đạo, chỉ huy trong xây dựng và hoạt động của LLVT nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; làm cho CTND phát triển lên tầm cao mới, trở thành một nét đặc sắc trong nghệ thuật quân sự Việt Nam. Đó là tư duy về việc tổ chức, xây dựng LLVT nhân dân 3 thứ quân do ĐCSVN lãnh đạo; với phương thức tiến hành CTND: Kết hợp chặt chẽ giữa CTND địa phương với chiến tranh bằng các binh đoàn chủ lực ở các quy mô, hình thức phù hợp; sự kết hợp tác chiến của lực lượng tại chỗ với lực lượng cơ động; của tác chiến du kích với tác chiến chính quy; của cách đánh tiêu hao sinh lực địch rộng khắp với cách đánh tập trung tiêu diệt từng bộ phận địch; kết hợp chặt chẽ đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao…; lấy đấu tranh quân sự trên chiến trường là nhân tố quyết định đánh bại ý chí xâm lược của địch, chủ động kết thúc chiến tranh trong thế có lợi.

Kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, chỉ đạo việc tổng kết chiến tranh, ông nói: Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước thắng lợi vẻ vang là kết quả của nhiều yếu tố; trong đó, có yếu tố quan trọng là trên cơ sở đường lối cách mạng của Đảng, chúng ta đã tiến hành cuộc CTND. CTND không thể có




được bằng những công thức pha chế sẵn có, vay mượn của tổ tiên hay quân đội nước ngoài. Nó đòi hỏi phải có một trạng thái tinh thần và những điều kiện rõ ràng, chính xác đã được tái hiện ở mức độ khác nhau trong lịch sử Việt Nam.

Bước sang thời kỳ xây dựng và BVTQ, tư duy về CTND của Đại tướng Võ Nguyên Giáp thể hiện sự phát triển mới. Đó là việc tập trung xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng LLVT nhân dân 3 thứ quân vững mạnh; “luôn luôn nêu cao tinh thần cảnh giác, giữ vững độc lập, chủ quyền, coi trọng việc xây dựng sức mạnh tổng hợp của nền quốc phòng toàn dân”. Theo ông, tổ chức xây dựng nền quốc phòng toàn dân, toàn diện, độc lập tự chủ, tự lực tự cường, từng bước hiện đại là phương châm cơ bản của sự nghiệp BVTQ. Thực hiện tốt điều đó vừa đáp ứng yêu cầu đấu tranh trong thời bình, tạo sức mạnh ngăn chặn âm mưu gây chiến của kẻ thù, vừa đáp ứng yêu cầu chiến tranh nếu xảy ra.

Ngày 04/10/2013, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã ra đi vào cõi vĩnh hằng, nhưng tư duy chiến lược về CTND của ông mãi mãi là một kinh nghiệm quý báu cho sự nghiệp BVTQ Việt Nam.

(tapchiqptd.vn – Ngày 11/10/2013)

TÀI THAO LƯỢC CỦA “ĐẠI TƯỚNG 5 SAO”Bách khoa toàn thư quân sự Bộ Quốc phòng Mỹ, xuất bản năm 1993, viết:

“Tài thao lược của tướng Giáp về chiến lược, chiến thuật và hậu cần được kết hợp nhuần nhuyễn với chính trị và ngoại giao... Sức mạnh hơn hẳn về kinh tế, tính ưu việt về công nghệ cùng với sức mạnh áp đảo về quân sự và hỏa lực khổng lồ của các quốc gia phương Tây đã phải khuất phục trước tài thao lược của một vị tướng từng một thời là thầy giáo dạy sử”.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã lần lượt đọ sức và đánh thắng tới 4 đại tướng của Pháp, 6 của Mỹ, chưa kể đến nhiều viên đại tướng của chính quyền Việt Nam cộng hòa. Người Mỹ khi nhắc đến ông vẫn thường gọi là “Đại tướng 5 sao”.

Ngày 20/11/1953, dưới sự chỉ huy của thiếu tướng Gin, Pháp mở cuộc hành quân Castor (Hải ly) nhảy dù chiếm Điện Biên Phủ. Lực lượng huy động gồm hơn 60 máy bay Đa-kô-ta chở 6 tiểu đoàn dù với quân số 4.545 người cùng với 190 tấn vũ khí đạn được và các thiết bị chiến tranh. Tướng Cô-nhi, chỉ huy quân đội Pháp ở Bắc Bộ coi đây là “khởi đầu của một cuộc chiến tranh đại quy mô…”.

Trong kế hoạch Na-va đông xuân 1953 - 1954, Bộ Tổng tham mưu Pháp muốn giăng một cái bẫy dụ đối phương vào tròng. Cái bẫy đó, theo họ, phải được chuẩn bị chu đáo tới mức khi quân Việt Minh nhảy vào sẽ gặp một sự kháng cự, một hỏa lực mạnh không thể lường trước. Cái bẫy đó là Điện Biên




Phủ. Đây là một kiểu bố trí quân sự liên hoàn, được ví là hình ảnh của “con nhím” tua tủa đầy gai chĩa ra xung quanh.

Nhận thấy, đây là một cơ hội đánh đòn quyết định với Pháp, ban lãnh đạo chính phủ kháng chiến Việt Nam và Quân đội Nhân dân Việt Nam nhận định, sẽ phải tiêu diệt Pháp ở Điện Biên Phủ. Trước trận đánh lịch sử này, phía ta đã lên phương án tác chiến: Dồn tổng lực đánh tiêu diệt toàn bộ tập đoàn cứ điểm này trong 3 ngày đêm. Toàn bộ sức mạnh của dân tộc được huy động cho trận đánh lịch sử này. Hàng đoàn dân công tiền tuyến tiếp lương, tải đạn trên những con đèo dốc, quanh co, rình rập bởi bom, đạn máy bay Pháp. Bộ đội “bồng hàng tấn pháo lên non”, chĩa hỏa lực mạnh nhất vào các vị trí của Pháp trong cụm cứ điểm Điện Biên Phủ. Tất cả công tác đã hoàn tất, chỉ chờ lệnh tổng tiến công.

Trước chiến dịch Điện Biên Phủ, vào cuối chiến dịch Tây Bắc 1952, để tái cân bằng thế bố trí với lực lượng Việt Minh đang thắng như chẻ tre ở đây, Pháp cho quân tức tốc xây dựng cụm tập đoàn cứ điểm Nà Sản. Đây là hình thái bố trí quân sự liên hoàn, các cụm cứ điểm liên kết chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau tối đa trong cả tấn công và phòng thủ. Khi tấn công vào cụm cứ điểm này, quân đội ta đã chịu nhiều thương vong.

Tập đoàn cứ điểm ở Điện Biên Phủ được bố trí cực kỳ kỹ lưỡng, được Pháp xây dựng và phát triển trong một thời gian lâu dài hơn, với nguồn vật tư và nhân lực to lớn hơn rất nhiều so với Nà Sản. Vì thế, không phải không có cơ sở để Pháp tuyên bố “Điện Biên Phủ là pháo đài bất khả xâm phạm”.

Chính từ những nghiên cứu tình hình thấu đáo như vậy, lời giải “san bằng Điện Biên Phủ trong 3 ngày” quả thực gây băn khoăn cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Thức trắng nhiều đêm trong căn hầm sở chỉ huy, Đại tướng luôn đau đáu tìm phương án tác chiến tối ưu nhất để hoàn thành nhiệm vụ tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, cũng như bảo toàn tối đa sinh lực của bộ đội ta. Thế nhưng, thay đổi phương án tác chiến vào lúc “đạn đã lên nòng” không hề đơn giản. Công sức của quân và dân những ngày chuẩn bị chiến dịch sẽ bị coi là lãng phí. Không chỉ vậy, tinh thần chiến đấu của bộ đội chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng. Cuối cùng, một quyết định sáng suốt nhất đời cầm quân của Đại tướng được đưa ra: Đó là chuyển phương châm đánh tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “đánh chắc tiến chắc”, còn được gọi là đánh “bóc vỏ”.

Tại Hội nghị Đảng ủy mặt trận diễn ra sau đó, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có câu kết luận lịch sử: “Để đảm bảo nguyên tắc cao nhất là đánh chắc thắng, cần chuyển phương châm tiêu diệt địch từ đánh nhanh thắng nhanh sang đánh chắc tiến chắc. Nay quyết định hoãn cuộc tiến công. Ra lệnh cho bộ đội trên toàn tuyến lui về địa điểm tập kết, và kéo pháo ra. Công tác chính trị bảo đảm triệt để chấp hành mệnh lệnh lui quân như mệnh lệnh chiến đấu. Hậu cần chuyển sang chuẩn bị theo phương châm mới”.




Sau này, trong hồi ức “Điện Biên Phủ, điểm hẹn lịch sử”, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã thổ lộ: “Ngày hôm đó, tôi đã thực hiện được một quyết định khó khăn nhất trong cuộc đời chỉ huy của mình!”.

Đánh giá về quyết định lịch sử này, Đại tướng Lê Trọng Tấn, trong dịp kỷ niệm 10 năm chiến thắng Điện Biên, nói: “Nếu không có quyết định chuyển phương châm ngày đó thì phần lớn chúng tôi sẽ không có mặt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ”. Còn tướng Vương Thừa Vũ nhận xét: “Nếu theo cách đánh cũ, thì cuộc kháng chiến chống Pháp có thể bị kéo dài thêm tới 10 năm”.

Kết cuộc, chiến dịch Điện Biên Phủ đã diễn ra không phải trong 3 ngày mà là 56 ngày đêm với kết quả toàn thắng, trở thành tiếng chuông báo hiệu sự sụp đổ của hệ thống chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi thế giới. Sau năm 1954, “Điện Biên Phủ” đi vào kho ngôn ngữ thế giới như một từ tương tự nghĩa “hạ knock-out”.

Điện Biên Phủ đã trở thành đề tài của không ít luận án tiến sĩ sử học, chiến lược Mỹ. Một trong những luận án tiến sĩ đó là của thiếu tá Ha-ri D.Blum-mơ năm 1991. Trong góc độ của một nhà nghiên cứu binh pháp, Blum-mơ nhận định: “Việt Minh đã đánh bại người Pháp tại Điện Biên Phủ trong một trận đánh đã được tính toán nhằm đánh thắng quân Pháp chính trong cuộc chơi do người Pháp đặt ra”.

Ở Điện Biên Phủ, trên bình diện chiến lược, Việt Minh chú tâm đến một chiến thắng quân sự ngoạn mục có thể buộc Pháp phải đàm phán trong những điều kiện do Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt ra. Trên bình diện chiến thuật, Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhận ra rằng, quân Pháp lệ thuộc hoàn toàn vào đường hàng không và hỏa lực yểm trợ. Đây là những điểm yếu của quân Pháp. Chính vì thế, mục tiêu ưu tiên của ông là hủy diệt hoặc vô hiệu hóa không lực Pháp. Việt Minh cũng hướng đến một trận thế và quyết tâm không để cho quân Pháp lần này tuột ra khỏi cái rọ.

Cũng tại Điện Biên Phủ, Việt Minh đã cho thấy tính linh hoạt của chiến lược nhằm đáp ứng với tình hình. Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhanh chóng triển khai kế hoạch đối phó với tình hình. Trên bình diện chiến thuật, Việt Minh đã gây bất ngờ khi cho thấy tính cơ động của mình chưa từng thấy trong các chiến dịch trước. Nhờ đó, Việt Minh đã có thể tập trung lực lượng đặt quân Pháp vào thế bất lợi. Tính cơ động của quân Pháp tùy thuộc vào sức mạnh của không quân. Song không quân Pháp đã hoàn toàn không thành công trong việc ngăn ngừa đối phương tập trung quân tác chiến, trọng pháo, tiếp liệu...

Trước đó, tài năng quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã thể hiện ở chiến dịch Biên giới. Đó là khi, Quân đội Nhân dân Việt Nam chuẩn bị một chiến dịch đánh vào cụm cứ điểm của Pháp trên tuyến đường 4, nối liền Lạng Sơn, Bắc Kạn, Cao Bằng. Chuỗi cứ điểm này còn được gọi là “lá chắn Bô-phrơ”.




Đối với Pháp, đây là vành đai chia cắt chiến khu Việt Bắc với thế giới, qua cửa ngõ biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Từ năm 1947, Pháp đã cực kỳ coi trọng tuyến đường này và đánh giá “lá chắn Bô-phrơ” không chỉ có tầm quan trọng trên chiến trường Đông Dương, mà còn có ý nghĩa tầm khu vực và thế giới. Nếu để mất tuyến đường số 4 vào tay Việt Minh, làn sóng giải phóng dân tộc sẽ tác động mạnh mẽ tới các thuộc địa của chủ nghĩa thực dân. Riêng ở Việt Nam, nếu Pháp mất kiểm soát đường 4, thì quân đội viễn chinh Pháp ở Đông Dương không chỉ đối mặt với những trận đánh du kích lẻ tẻ mà phải chịu đòn trong những trận đánh lớn.

Ban đầu, phía ta chủ trương đánh cứ điểm Cao Bằng, vì đây là một cứ điểm có thành phố lớn. Nếu hạ được Cao Bằng uy thế sẽ rất vang dội. Từ đầu kháng chiến tới nay, phía Việt Nam chủ trương rút lực lượng khỏi các thành phố lớn, lấy nông thôn vây thành thị. Lần này, nếu đánh chiếm được một vị trí như Cao Bằng sẽ là một bước chuyển về chất. Nhiều đơn vị đã được điều đi nghiên cứu địa hình Cao Bằng và chuẩn bị phương án tác chiến. Bản thân Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng trực tiếp đi nắm tình hình địch. Trong chuyến công tác này, Đại tướng nhận thấy, địa hình Cao Bằng hiểm trở, ba mặt có sông bao quanh, mặt sau hiểm trở. Bản thân pháo đài Cao Bằng được xây hết sức kiên cố vững chắc, địa hình tiến đánh hết sức khó khăn. Vì vậy, Đại tướng đã quyết định không chọn đánh Cao Bằng. Thay vào đó, qua tìm hiểu nghiên cứu, Đại tướng và Bộ Tổng tham mưu chọn Đông Khê, một cứ điểm khác trên tuyến đường 4 để “đánh điểm, diệt viện”. Đây là vị trí mà phía Pháp có bố trí ít hơn ở Cao Bằng. Địa hình xung quanh là rừng núi, phù hợp để quân ta mai phục, ẩn nấp tiếp cận cứ điểm. Phương án này sau khi báo cáo lên Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được thông qua.

Ngày 16/9/1950, chiến dịch Biên giới chính thức diễn ra bắt đầu với tiếng súng tấn công đồn Đông Khê. Đúng như dự đoán của ta, cứ điểm Đông Khê nhanh chóng bị hạ. Ở Cao Bằng, cứ điểm mạnh như bị cô lập và uy hiếp sau khi Đông Khê thất thủ, quân Pháp đứng ngồi không yên buộc phải rút lui và rơi vào thế trận “diệt viện” của quân ta bố trí dọc đường 4. Một cánh quân khác của Pháp lên ứng cứu cho địch đi từ phía Lạng Sơn cũng rơi vào tình cảnh tương tự.

Kết thúc chiến dịch Biên giới, quân ta thương vong rất thấp, toàn chiến dịch có khoảng vài trăm bộ đội bị hy sinh. Còn phía Pháp, ngoài số bị tiêu diệt, số tù binh lên tới 8.000 quân, đông chưa từng có kể từ khi bắt đầu cuộc toàn quốc kháng chiến. Số lượng tù binh tăng vọt khiến phía ta phải huy động nhân dân bỏ thóc giống nấu cháo nuôi chúng, đồng thời, liên hệ với phía Pháp, cho phép Pháp mang máy bay lên Thất Khê để đón tù binh. Không chỉ vậy, quân đội ta còn thu được hàng ngàn tấn chiến lợi phẩm, đủ trang bị cho các sư đoàn chủ lực mới được thành lập. Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa mở được cánh cửa giao lưu




với các nước khối xã hội chủ nghĩa, từ đó nhận được sự giúp đỡ to lớn để tạo dẫn tới chiến thắng Điện Biên 4 năm sau đó.

Năm 1975, với tài thao lược uyên bác, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã phê duyệt đề xuất lấy Nam Tây Nguyên làm hướng tấn công chiến lược, “điểm huyệt” vào hệ thống phòng ngự của quân đội Sài Gòn tại Buôn Ma Thuột, sau đó gấp rút giải phóng Đà Nẵng. Chính Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đề xuất mở Chiến dịch Hồ Chí Minh trong đó cử Đại tướng Văn Tiến Dũng là Tư lệnh chỉ huy 5 cánh quân với sức mạnh của 20 sư đoàn đồng loạt tiến về giải phóng Sài Gòn.

Trong những ngày cuối cuộc kháng chiến chống Mỹ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã cho đánh đi bức điện lịch sử gửi các đơn vị tham gia chiến dịch giải phóng miền Nam, sáng 7/4/1975: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng phút từng giờ, xốc tới mặt trận giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước”.

Được các học giả phương Tây đánh giá là một trong những danh tướng vĩ đại nhất trong lịch sử quân sự thế giới, Đại tướng đáp lại: “Vị tướng dù có công lao lớn đến đâu cũng chỉ là giọt nước trong biển cả. Chỉ có nhân dân Việt Nam là người đánh thắng Mỹ. Các ngài gọi tôi là vị tướng thần thoại, nhưng tôi tự nghĩ tôi bình đẳng với những người lính của mình”.

Nguyễn Trường Hải (tổng hợp) (www.qdnd.vn - Ngày 16/10/2013)

Đừng gọi Đại tướng là “Napoleon của Việt Nam”“Đó là vị thống soái trực tiếp chỉ huy chiến tranh và đã để lại những tổng

kết mang tính binh thư hiện đại” - GS Sử học Phan Huy Lê đưa ra một nhận xét ngắn gọn về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Pho “binh thư” ấy đã được thể hiện như thế nào trong sự nghiệp cầm quân của vị tướng huyền thoại này?...

Mối quan tâm của học giả phương TâyNăm 1966, tạp chí Time (Mỹ) lần đầu tiên sử dụng khái niệm này nhắc đến

một “Napoleon của Việt Nam” với luận điểm quân sự xuyên suốt: Đánh là thắng, chỉ đánh khi chắc thắng, nếu không thắng thì không đánh.

Từ thời điểm ấy, cụm từ trên đã được báo chí phương Tây ưa chuộng và lặp lại một số lần. Khá thú vị, theo thống kê vui của giới sử học trong nước, tướng Giáp là một trong số những danh tướng hiếm hoi thường xuyên được so sánh với Napoleon theo cách ấy. (Chỉ có một trường hợp khác là nguyên soái Tukhachevsky của Liên Xô, cũng được phương Tây gọi bằng cụm từ Bornapate Đỏ).

TS Vũ Tang Bồng đưa ra 3 lý giải về sự liên tưởng độc đáo ấy: Đại tướng là người trực tiếp đánh bại đạo quân viễn chinh đến từ quê hương của Napoleon; Đại tướng cũng có vóc người hơi thấp như thiên tài quân sự nước Pháp. Và cuối




cùng, đó là sự quan tâm đặc biệt của tướng Giáp tới Napoleon, ngay từ khi còn đang là một giảng viên lịch sử ở tuổi thanh niên.

Khá nhiều tài liệu, cả trong và ngoài nước, đã trích lời khẳng định của Đại tướng về sự quan tâm đặc biệt này. Thậm chí, trong cuốn Chiến thắng bằng mọi giá viết về ông, học giả Mỹ B.Currey đã liên lạc với các học trò cũ của Võ Nguyên Giáp tại trường tư thục Thăng Long khi xưa. Những người học trò (hiện nay cũng đã ở tuổi 70, 80) này kể rằng thầy Giáp có thể vẽ trên bảng đen bất cứ chi tiết cụ thể nào về từng trận đánh của Napoleon, về việc tại sao một đội long kỵ binh lại được bố trí ở một vị trí chính xác như thế, hay việc đội cận vệ của Napoleon đã nổ súng đúng lúc như thế nào. Thậm chí, khi giảng dạy về lịch sử Pháp giai đoạn cuối thế kỉ XVII - giữa thế kỷ XVIII, vị thầy giáo trẻ này đã nhìn thẳng vào học sinh: Có rất nhiều sách nói về lịch sử Pháp trong giai đoạn này, các em có thể tham khảo nếu muốn. Tôi sẽ chỉ nói với các em về hai chủ đề: Cách mạng Pháp và Napoleon.

Cùng với nhiều cuộc trao đổi thư từ, B.Currey đã trực tiếp phỏng vấn Đại tướng vào năm 1988 để hoàn thành cuốn sách này. Ông viết: Võ Nguyên Giáp nói rằng ông giảng giải kỹ về các trận đánh của Napoleon đơn giản vì trách nhiệm phải giảng về Cách mạng Pháp. Bởi vậy, ông phải nghiên cứu kỹ chiến lược và chiến thuật của Napoleon.

Học người Pháp để thắng người PhápThực tế, các sử gia Việt Nam không quan tâm nhiều tới câu chuyện này.

Bên cạnh cảm xúc về việc Việt Nam muốn có một vị Đại tướng của riêng mình (chứ không phải bản sao của Napoleon), một lý do chung được đưa ra: Napoleon được biết đến như một vị hoàng đế kiêm tổng tư lệnh các đạo quân viễn chinh Pháp, từng xâm lược Tây Ban Nha, Nga, Đức, Ý, Ai Cập... Ngược lại, tướng Giáp của nhân dân Việt Nam lại đi lên từ một người thầy giáo bình thường, và chỉ làm sứ mệnh giữ nước mà lịch sử đặt lên vai mình.

“Nếu bỏ qua vấn đề ấy thì bản thân phong cách cầm quân của Đại tướng cũng không giống Napoleon. Napoleon dùng binh chớp nhoáng, thiên về giải quyết các chiến dịch ở mức nhanh nhất có thể, tập trung tối đa sức mạnh của kỵ binh và pháo binh để tạo đòn tấn công chủ lực nhằm xoay chuyển trận đánh theo hướng có lợi nhất cho mình” - Thiếu tướng Lê Mã Lương (nguyên Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam) nhận định với Thể thao và Văn hóa. “Trong khi đó, Đại tướng có phong cách cầm quân thận trọng, giảm thiểu tổn vong ở mức thấp nhất, và thường tìm cách đưa đối phương vào bẫy của mình để tiêu hao sinh lực, trước khi ra đòn quyết định. Xét cho cùng, chính lối đánh nhanh, cố gắng tránh sa lầy của một đạo quân viễn chinh và lối đánh trường kỳ, sử dụng chiến tranh nhân dân của một đạo quân kháng chiến đã tạo nên 2 sở trường khác hẳn nhau ấy”.

TS Vũ Tang Bồng khẳng định với Thể thao và Văn hóa: Nếu gắng so sánh, cũng có thể nói rằng tướng Giáp giống Napoleon ở chỗ yếu hơn về tổng thể,




nhưng lại rất biết cách tập trung binh lực, hỏa lực tối đa để lần lượt giành những chiến thắng có tính chiến lược - trước khi giải quyết chiến dịch bằng trận đánh cuối cùng. Nhưng, sự thật, đó là một nguyên tắc rất cơ bản trong nghệ thuật vận động binh lực, và phụ thuộc vào tài năng cũng như sự nhạy bén của người thực hiện, chứ không thể quy riêng cho một học thuyết quân sự nào.

Để chốt lại vấn đề về tướng Giáp và Napoleon, Thiếu tướng Lê Mã Lương kể một câu chuyện riêng. Trong một cuộc trò chuyện giữa ông và Đại tướng, cái tên Napoleon tình cờ được nhắc tới. Đại tướng hỏi: “Lương có biết mình quan tâm tới trận đánh nào của Napoleon không? Đó là trận Borodino ở cửa ngõ Mạc Tư Khoa năm 1812, khi tướng Kutuzov cầm chân Napoleon trong suốt một ngày trời”.

"Đại tướng phân tích khá lâu về nghệ thuật dùng binh của Kutuzov, khi chọn địa hình, thời tiết, và thời điểm bắt đầu trận đánh để quân Pháp không thể vận hành linh hoạt các cỗ pháo của mình” - Thiếu tướng Lê Mã Lương nói - “Tôi nghĩ vui: Hẳn Đại tướng là người hiểu tâm trạng của Kutuzov trong trận đánh đó nhất. Cũng như danh tướng của nước Nga, ông phải gắng hiểu người Pháp tới chân tơ kẽ tóc, để từ đó bẻ gãy sở trường của họ và bắt đạo quân viễn chinh Pháp rơi vào thế trận chiến tranh nhân dân của mình”.

Hoàng Nguyên (thethaovanhoa.vn - Ngày 12/10/2013)

***********************3 NGUYÊN TẮC VÀNG ĐỂ ĐÁNH BẠI 9 TƯỚNG PHÁP

Suốt 9 năm kể từ 1945, Chính phủ và quân đội Pháp không chịu hiểu rằng quyền lợi của họ tại Việt Nam đã tới lúc cáo chung. Lần lượt, hàng loạt tướng quân sự cao cấp được phái sang đây để ngăn cản làn sóng cách mạng đang dâng cao dưới sự chỉ huy quân đội của tướng Võ Nguyên Giáp.

Học giả người Mỹ Currey nhắc tới 9 cái tên từng đối đầu với tướng Giáp: Leclerc, Jean Valluy, Blaizot, Carpentier, Alessandri, De Lattre, Salan, Navarre và De Castries. Ngoài De Castries được phong tặng quân hàm thiếu tướng khi giữ Điện Biên Phủ, 8 cái tên còn lại đều là Đại tướng hoặc Trung tướng và nối nhau giữ vai trò chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp trên chiến trường Đông Dương.

Lối đánh phá bỏ chiến tranh quy ước“Chúng ta vẫn nói tới việc Đại tướng từng đánh bại 9 tướng Pháp. Vậy,

khái niệm “thắng” ở đây cần được hiểu và định lượng theo cách nào?... Và, câu trả lời chung được đưa ra: Không phải viên tướng Pháp nào cũng trực tiếp nhận về một thất bại quân sự quyết định, như trường hợp De Castries và Navarre với Điện Biên Phủ. Nhưng, với việc liên tục bẻ gãy kế hoạch bình định của các tướng Pháp, buộc các mũi quân viễn chinh phải sa lầy trên khắp Việt Nam và




từng bước phát triển lực lượng còn non trẻ của mình, không ai có thể phủ nhận từ “chiến thắng” được dành cho tướng Giáp.

Với các học giả quốc tế, cách cầm quân của tướng Giáp giai đoạn 1946 - 1950 được phân tích khá kĩ theo sự vận động và tỉ lệ phát triển lực lượng của cả 2 phía. Tránh giáp chiến ở quy mô lớn, buộc nắm đấm chủ lực của người Pháp giáng vào khoảng không, linh hoạt tập trung mọi lực lượng quân sự có thể để đánh tập kích hoặc triệt nguồn tiếp tế tại chỗ - đó là lựa chọn của Đại tướng và khiến kẻ thù không thể khẩn trương tiêu diệt chủ lực Việt Minh như ý muốn.

Khởi đầu cho chuỗi thời gian chật vật của nước Pháp trên chiến trường Đông Dương là thất bại của chiến dịch Lea (chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947) cuối năm 1947. Cuộc hành quân huy động tới 12.000 quân nhằm tiêu diệt đầu não kháng chiến tại khu vực Thái Nguyên, Bắc Cạn phá sản trong 2 tháng - khi các lực lượng kháng chiến Việt Nam vừa phòng ngự linh hoạt, vừa tập trung tổ chức nhiều trận phục kích rất hiệu quả trên các mặt trận đường số 3, đường số 4, sông Lô, đèo Bông Lau… Và, sau chiến dịch Lea, một loạt cuộc hành binh tiếp theo cũng rơi vào kịch bản tương tự. Dù biết trước, các tổng tư lệnh Pháp vẫn không thể khắc chế được lối đánh vượt thoát khỏi mô hình chiến tranh quy ước ấy.

“Thời kì chống Pháp là minh chứng rõ tài năng của Đại tướng ở cương vị một chỉ huy quân sự trực tiếp, trước khi được nâng tầm trở thành một vị tướng chiến lược trong chiến tranh chống Mỹ sau này” - TS Vũ Tang Bồng (Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam) nhận xét - “Thực tế diễn ra hoàn toàn trùng khớp với 3 nguyên tắc cầm quân mà tướng Giáp từng tổng kết: Tôn trọng đối thủ; không đánh bằng quân số giống như đối thủ; không đánh theo cách đánh đã được chuẩn bị của đối thủ”.

Năm 1950, những nguyên tắc đòi hỏi sự linh hoạt, nhạy bén và vượt trước đối thủ về tầm nhìn như vậy đã thể hiện trọn vẹn trong chiến dịch Biên giới. Ban đầu, cơ quan tham mưu chọn thị xã Cao Bằng làm điểm đột phá tấn công để mở đầu chiến dịch. Tuy nhiên, khi thị sát và thấy vị trí này có nhiều bất lợi, tướng Giáp quyết định tạm thời chỉ cô lập thị xã Cao Bằng và chuyển sang tấn công cứ điểm Đông Khê cách đó 45 km, sau đó tiếp tục phục kích các cánh quân cứu viện. Kết quả: Sau một loạt trận đánh liên tiếp, người Pháp buộc phải rút bỏ hoàn toàn khỏi vành đai biên giới kéo từ Việt Bắc tới Lạng Sơn. Cách mạng Việt Nam đã nối liền được với những đồng minh của mình.

“Kiến trúc sư” của đạo quân hiện đạiNhưng, vượt khỏi vai trò của một vị chỉ huy chiến tranh du kích, điều khiến

các học giả phương Tây kinh ngạc ở tướng Giáp là khả năng đi lên từ con số 0 để xây dựng một đội quân chuyên nghiệp, có nền tảng quân sự hoàn thiện và đầy tính tổ chức. Tháng 8/1949, dù vẫn bị cô lập hoàn toàn với phong trào cách mạng thế giới, đại đoàn chính quy đầu tiên của Việt Nam được Đại tướng cho thành lập với phiên hiệu 308 (quân số gần 12.000 người) và học cách đánh vận




động theo quy mô lớn. Tiếp đó, lần lượt các đại đoàn 304, 312, 316, 320... xuất hiện.

Đặc biệt, trong tác phẩm Chiến thắng bằng mọi giá, tác giả Currey cho biết: Tướng Giáp cùng lúc áp dụng cả mô hình tổ chức quân đội của Pháp và Liên Xô cho những đạo quân của mình. Năm 1950, Đại tướng đã tiến hành cải tổ Bộ Tổng tham mưu - vốn chỉ gồm những cố vấn quen với các kế hoạch tác chiến theo kiểu du kích. Một mô hình hiện đại và “đặc sệt Pháp” được đặt ra, với “phòng I” lo về nhân sự, “phòng II” về tình báo, “phòng III” về tác chiến và “phòng IV” về hậu cần. Ngược lại, năm 1951, Đại đoàn trọng pháo 351 được thành lập, theo mô hình tổ chức của pháo binh Xô Viết.

“Sự linh hoạt uyển chuyển, để phối hợp giữa chiến tranh du kích và chiến tranh hiện đại, giữa lối đánh nhỏ và lối vận động chiến ở quy mô tập trung là một điểm xuyên suốt trong tư duy tướng Giáp” - TS Vũ Tang Bồng nhận xét.

Từ những nguồn lực nào mà tướng Giáp có thể xây dựng những đạo quân như vậy? Câu trả lời rất đơn giản: Sự ủng hộ tuyệt đối trên mọi phương diện của nhân dân Việt Nam.

“Các tướng Pháp không bao giờ hiểu được điều này. Họ đến từ một quốc gia mà trong nhiều thế kỷ, quan điểm xuyên suốt vẫn là: Mục tiêu quân sự luôn phải được quan tâm tối ưu trên chiến trường. Bởi thế, với họ, kiểm soát được các vùng đất quan trọng là hoàn thành nhiệm vụ” - Currey viết - “Còn tướng Giáp lại không hề vướng vào định kiến ấy, mà ông hiểu rằng điều cần nhất là sự ủng hộ của nhân dân. Người Pháp không bao giờ biết tận dụng “đồng minh” này và rơi vào cảnh phải chiến đấu một mình, trong khi tướng Giáp luôn yêu cầu chiến sĩ phải vận động quần chúng khi không trực tiếp chiến đấu”.

“Phát đạn ân huệ” cho tướng NavareTrong cuộc kháng chiến 9 năm, người Pháp liên tục bị kéo giãn và sa lầy -

trong khi đội quân của tướng Giáp không ngừng lớn mạnh. Sự thay đổi theo chiều tỷ lệ nghịch ấy kéo dài tới năm 1953, khi tướng Navare được cử sang Việt Nam. Tác giả Currey nhận xét hóm hỉnh rằng vị tổng chỉ huy này tới gặp tướng Giáp để nhận “phát đạn ân huệ” cho con đường binh nghiệp của mình. Năm 1956, trở về Pháp, Navarre nghỉ hưu và... chuyển sang viết sách, với tác phẩm duy nhất là Đông Dương hấp hối, nói về thất bại của chính ông. Hoàng Nguyên (thethaovanhoa.vn - Ngày 15/10/2013)




MỘT CÂU TRẢ LỜI CHO NGÀN CÂU HỎI!“Vì ông là tướng Giáp”. Bản thân, câu trả lời ngắn gọn ấy đã đủ là mẫu số

chung để trở thành lời đáp cho hàng ngàn câu hỏi mà các học giả quốc tế đặt ra quanh 2 cuộc chiến tranh của Việt Nam. Lịch sử Việt Nam lựa chọn tướng Giáp, để rồi đến lượt ông lại tạo ra lịch sử, bằng cách đặt lên đó dấu ấn riêng của mình.

“Một trong 25 danh tướng huyền thoại của lịch sử thế giới”, “Thiên tài quân sự”, “Một vĩ nhân của thời đại”... Hàng loạt nhận xét và đánh giá từ báo chí phương Tây ấy đã được trích dẫn lại, khi tướng Giáp qua đời ở tuổi 103 vào ngày 4/10/2013 vừa rồi.

Nhưng, đặt bên cạnh những so sánh xuyên thời gian với Napoleon, Hanibal, Alechxandros Đại đế, Lawrence hay Kutuzop, đâu là nét riêng ở một gương mặt đã trở thành huyền thoại ngay từ lúc còn sống như tướng Giáp?

Vị tướng đi lên từ “số không”Câu trả lời rất đơn giản: Vì tướng Giáp gắn với lịch sử Việt Nam và là một

phần của lịch sử Việt Nam. Vì Clausewitz hay Lawrence - những người sáng tạo ra các học thuyết quân sự nổi tiếng - không phải mang trách nhiệm nặng nề của một vị tổng chỉ huy như tướng Giáp. Vì Napoleon và Alechxandros Đại đế không phải gánh trên vai sứ mệnh giải phóng cho cả một dân tộc. Vì Kutuzop, dù rất xuất sắc và được tướng Giáp yêu thích, cũng không phải thực hiện cuộc chiến tranh vệ quốc với những điều kiện chênh lệch khổng lồ như vị Đại tướng của Việt Nam.

“Không phải vì phong cách xuất sắc và tính trang nhã trong chiến lược của tướng Giáp. Không phải vì những trận đánh nổi tiếng, và cũng không phải vì bản lĩnh được ngợi ca như một người có thể tạo ra những phép màu” - học giả B.Currey nhận xét - “Điều tạo nên huyền thoại về tướng Giáp nằm ở việc ông là vị tướng duy nhất phát động cuộc chiến đấu từ một hoàn cảnh yếu kém trầm trọng về vật tư, tài chính, hậu cần và hoàn toàn không có quân đội. Vậy nhưng, con người ấy vẫn có thể đưa một đất nước nghèo nàn, vượt qua những khó khăn khách quan của hoàn cảnh, cũng như những yếu kém chủ quan về quản lý bên trong, để đánh bại hai nền quân sự lớn nhất của thế giới”.

Tướng Giáp, như lịch sử đã chứng minh, là người tự học và tự rút ra kinh nghiệm từ thực tế để hoàn thiện khả năng quân sự xuất sắc của mình. Sự thực, khi phân tích về sự nghiệp cầm quân của ông, nhiều công trình nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra những điểm chưa hoàn thiện trong các chiến dịch chống Pháp năm 1951 tại vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng. Tuy nhiên, thực tế ấy cũng chỉ để các học giả này đưa ra một nhận định: Từ một thầy giáo dạy sử không được đào tạo chính quy về quân sự, tướng Giáp đã có khả năng phi thường để học ngay từ những trải nghiệm của chính bản thân mình.

“Những thử thách phải vượt qua khiến ông trở thành một bậc thầy về chiến thuật và chiến lược. Ông sáng tạo một kiểu chiến tranh mà cả Pháp và Mỹ không




thể đánh thắng” - Currey viết. Nhưng, khác với sự lý tính của các học giả phương Tây, những nhà nghiên cứu vẫn có cách giải thích riêng của mình về thiên tài chiến thuật ở vị Đại tướng của mình.

“Phân tích kĩ, chúng ta sẽ thấy tất cả những thiên tài quân sự của Việt Nam như Ngô Quyền, Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt, Quang Trung... đều gắn liền lối đánh của mình với nghệ thuật chiến tranh toàn dân” - Đại tá Lê Thế Mẫu (cựu chuyên gia Viện Chiến lược Quốc phòng) nói - “Thiên tài của Đại tướng là biết vận dụng tư tưởng quân sự ấy trong nghệ thuật cầm quân của mình, cộng cùng những nguyên tắc mà ông sớm học được từ chiến tranh hiện đại”.

Và di sản về “binh thư” Võ Nguyên Giáp Năm 1975, khi kết thúc chiến tranh, tướng Giáp cũng đã dành nhiều thời

gian để nghiên cứu lịch sử chống ngoại xâm, đồng thời viết một số luận văn về lịch sử quân sự và những anh hùng dân tộc. Theo GS Phan Huy Lê (Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam ), trong những năm tháng này, tướng Giáp luôn lưu ý giới nghiên cứu cần tìm hiểu chuyên sâu về những khái niệm đã được tổng kết trong lịch sử Việt Nam như “ngụ binh ư nông” thời Lý, “dân binh” và “dĩ đoạn chế trường” thời Trần, “lập cước chi địa” và “dĩ nhược chế cường, dĩ quá địch chúng” thời khởi nghĩa Lam Sơn. Những khái niệm ấy, theo một nghĩa nào đó, là sự đúc kết một số tư tưởng và đặc điểm nghệ thuật quân sự Việt Nam trong lịch sử.

Nhưng, bản thân, cách cầm quân của tướng Giáp trong hàng chục năm cũng đã là một di sản độc đáo của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời hiện đại. Như lời của nhà nghiên cứu Currey: “Tướng Giáp không bao giờ quan tâm tới các đáp án giả định từ trước như các sĩ quan được đào tạo bài bản. Ông tiếp cận vấn đề một cách linh hoạt. Và, mỗi vấn đề đòi hỏi tướng Giáp phải có những câu trả lời mới từ kinh nghiệm thực tế. Dần theo thời gian, những câu trả lời ấy được nâng thành nguyên tắc chỉ đạo độc đáo của riêng ông. Mà theo một nghĩa nào đó, những thứ độc đáo được kiểm chứng theo thời gian thì sẽ trở thành học thuyết”.

Theo Đại tá Lê Thế Mẫu, một số tác phẩm viết về chiến tranh của tướng Giáp đã được các trường quân sự của Mỹ đưa vào giáo trình giảng dạy của mình, như một đối chứng để tham khảo về cuộc chiến tranh mà họ từng sa lầy và không thể giành chiến thắng. Thậm chí, như lời một số nhà nghiên cứu khác, hiệu quả từ cách vận hành chiến tranh nhân dân của tướng Giáp đã gây ấn tượng với người Mỹ mạnh tới mức trong suốt thời gian chiến tranh Việt Nam diễn ra, họ có hẳn một đơn vị chuyên nghiên cứu các tư liệu liên quan hoặc bài viết của ông. Để rồi, dựa trên các phân tích, đánh giá, và nhận xét của Đại tướng, những chuyên gia Mỹ đã nghĩ tới việc xây dựng một phương pháp luận về tổ chức và tiến hành các cuộc nổi dậy hoặc chiến tranh du kích, để sau này có thể áp dụng cho các lực lượng đặc biệt Mỹ trong trường hợp tại nước ngoài.

Phải đúc rút thành “cẩm nang” “Sự thực, do điều kiện khách quan, đến giờ chúng ta vẫn chưa có những

công trình nghiên cứu thật đầy đủ và toàn diện về nghệ thuật quân sự của Đại 6Created by Thanh An - 39 -Thanh An

5/16/2023



tướng. Tôi nghĩ, đã đến lúc, các học giả nên tổng hợp, tìm hiểu kĩ những gì Đại tướng đã làm cũng như những đề xuất, lưu ý về hướng phát triển nghệ thuật quân sự Việt Nam trong tương lai, để đúc rút thành một cẩm nang có độ dày vừa phải và đưa vào sử dụng” - chia sẻ của TS Vũ Tang Bồng (Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam)…

Hoàng Nguyên (thethaovanhoa.vn – Ngày 21/10/2013)

TƯỚNG GIÁP VÀ “MẬT LỆNH” THẦN TỐC GIẢI

PHÓNG TRƯỜNG SATuần lễ sau mệnh lệnh “đánh chiếm các đảo do quân ngụy miền Nam

chiếm đóng” của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, các lực lượng Quân khu V (QKV) hải quân, đặc công, thần tốc từ đất liền đạp sóng, vươn khơi, giải phóng các đảo Trường Sa, trước giờ thống nhất đất nước.

Thần tốc giành chủ quyền 17 giờ 30 phút ngày 4/4/1975, bức “mật lệnh” số 990B/TK của tướng Giáp

tốc chuyển Chính ủy QKV Võ Chí Công và Tư lệnh QKV Chu Huy Mân với nội dung “Nghiên cứu và chỉ đạo thực hiện gấp rút, nhằm thời cơ thuận lợi nhanh nhất, đánh chiếm các đảo do quân ngụy miền Nam chiếm đóng thuộc quần đảo Trường Sa”. Tướng Giáp nhấn mạnh “đây là một nhiệm vụ rất quan trọng”. Lúc này, dù mới dồn quân giải phóng Đà Nẵng (29/3/1975), chính ủy, tư lệnh QKV chỉ đạo Sư 2 do Đại tá Nguyễn Chơn, Sư đoàn trưởng Sư 2, điều ngay bộ phận pháo Trung đoàn 368, tiểu đoàn 4 (Trung đoàn 38), đơn vị đặc công phối thuộc lực lượng hải quân tham gia chiến dịch. Trung tá Nguyễn Thanh Thí (Trung đoàn trưởng 38), Thiếu tá Trần Dược, Phó chính ủy Trung đoàn 38 trực tiếp tham gia, có mặt tại cảng Đà Nẵng. Lúc này, biên đội tàu hải quân 673, 674, 675 của Đoàn 125 mở hết tốc lực từ cửa biển Hải Phòng vào Đà Nẵng, triển khai kế hoạch. Đêm 10/4/1975, toàn lực lượng phiên hiệu Đoàn C75 giải phóng Trường Sa do Lữ đoàn trưởng đặc công nước Mai Năng làm chỉ huy trưởng.

Tờ mờ sáng 11/4, ba chiếc tàu giả dạng tàu cá, gắn biển số, cờ hiệu nước ngoài âm thầm nhổ neo trực chỉ Trường Sa. Vừa rời khỏi cảng, cả đoàn bất ngờ gặp lốc lớn. Gió xoáy mạnh. Sóng lớn lừng lững nối đuôi nhau ập vào mũi tàu, nước phủ qua đài chỉ huy khiến mọi người ướt sũng. “Phần lớn các cán bộ chiến sĩ trong tiểu đoàn đều say sóng, không ăn uống được gì. Bên ngoài gió giật mạnh từng hồi. Lúc này, tôi ngồi cùng tàu với chỉ huy trưởng Mai Năng, ánh mắt ông vẫn đăm đắm, quyết định cho tàu đạp sóng, vươn khơi”, ở tuổi 83 ký ức đại tá Trần Dược sáng rõ. Chỉ với trang bị thô sơ, một la bàn từ, đồng hồ thiên văn, bộ định hướng theo sao trời hoàn toàn không có hải đồ từ đất liền ra Trường Sa, biên đội tàu uy dũng, đạp sóng bằng kinh nghiệm hiếm có của các thuyền trưởng




một thời ngang dọc trên những con tàu không số, tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển.

Hơn 2 ngày đêm vượt biển, 19 giờ ngày 13/4, trước mũi tàu xuất hiện vệt đen đảo Song Tử Tây. Đoàn C75 quyết định đổ bộ đảo ngay trong đêm. Hành trình dài say sóng, mệt lả, tuy nhiên, vừa nhận được lệnh tất cả vùng dậy. Ông Dược kể: Từng chiếc xuồng, phao cao su thả xuống nước. Sóng lớn, nước xoáy, lởm chởm mỏm san hô, các lực lượng đổ bộ của tiểu đoàn 4 kiên trì bám mép đảo, chia làm ba mũi áp sát mục tiêu. “Lúc này lính gác trên nóc lô cốt bất ngờ rọi đèn pin đúng vào đội hình. Biết bị lộ, chỉ huy mũi tiến công hạ lệnh nổ súng và cho đơn vị nhanh chóng tiếp cận”, Đại tá Dược kể. 4 giờ 30 phút, sau loạt súng DKZ đầu tiên hiệu lệnh, quân ta nhanh chóng tiến sâu vào đảo. Phía bên kia bắn trả quyết liệt, tìm cách rút về phía Đông - Nam đảo để tổ chức tiếp các đòn phản công. Cách đánh đặc công, thế chủ động lực lượng pháo binh, bộ binh, các lực lượng giải phóng tiếp tục tiến sâu vào đảo, chiếm giữ các mục tiêu. 5 giờ sáng, thời khắc lịch sử, lá cờ đỏ sao vàng bay trên đỉnh cột cờ Song Tử Tây. Trên các bia chủ quyền, nóc hầm đối phương, cờ giải phóng tung bay phần phật. 5 giờ 15 ngày 14/4, tiếng súng tấn công ngừng nổ. Quân ta bắt sống đảo trưởng cùng 32 sĩ quan, binh lính, thu toàn bộ quân trang quân dụng, giải phóng hoàn toàn quần đảo Song Tử Tây - ông Dược nhớ lại.

Mất đảo Song Tử Tây, hệ thống phòng thủ của quân Việt Nam cộng hòa trên quần đảo Trường Sa rệu rã. Đối phương vội cho các tàu HQ16, HQ402 từ Vũng Tàu ra để phản kích, còn quân trên đảo co cụm, tăng cường phòng thủ đảo Nam Yết, trung tâm chỉ huy quần đảo Trường Sa. Ta tiếp tục hướng mũi tấn công, giải phóng các đảo Nam Yết, Sơn Ca, Sinh Tồn, Trường Sa, An Bang còn lại. Rạng sáng 25/4, các mũi tàu ta bám sát đảo Sơn Ca, đổ bộ lên đảo. Đối phương mất thế, chống trả yếu ớt, chưa đầy tiếng đồng hồ, lực lượng ta hoàn toàn làm chủ Sơn Ca, kéo cờ chủ quyền. Tin đảo Sơn Ca bị đánh chiếm nhanh chóng khiến đối phương các đảo còn lại vội vàng xuống các tàu bảo vệ rút chạy khỏi đảo. Đại tá Dược kể: Đến các đảo An Bang, Nam Yết, Trường Sa không hề phải nổ một phát súng. Đêm 29/4/1975, trước giải phóng Sài Gòn một ngày, tất cả 5 đảo do quân ngụy chiếm đóng trên quần đảo Trường Sa được giải phóng hoàn toàn.

Tầm nhìn lịch sử của vị tướng lịch sử “Nhìn lá cờ tổ quốc tung bay trên đảo giữa biển trời Trường Sa ai cũng dậy

lên xúc động, tự hào. Đất liền giải phóng, biển trời thống nhất. Nghĩ về chiến dịch thần tốc giải phóng Trường Sa càng khâm phục tài thao lược, tầm nhìn lịch sử của vị tướng huyền thoại”, Đại tá Dược bộc bạch. Từng nắm chức vụ Chính ủy Trung đoàn 38, sau chuyển sang tòa án quân sự trước lúc nghỉ hưu, Đại tá Dược nguyên vẹn cảm xúc về những hành trình giải phóng Trường Sa.




Đại tá Nguyễn Đình Ngật (83 tuổi, đường Nguyễn Tri Phương, Đà Nẵng), nguyên Chánh Văn phòng Đảng ủy Bộ Tư lệnh QKV nhận định: Nhãn quan quân sự nhạy cảm, tầm nhìn chiến lược của vị tướng thiên tài mới có thể đưa ra những quyết định thần tốc giải phóng Trường Sa ở thời điểm quyết định. Lúc này tin tức Mỹ rút quân khỏi miền Nam Việt Nam, chính quyền Sài Gòn sắp sụp đổ càng làm nhiều nước mưu toan chiếm đóng quần đảo Trường Sa. “Mật lệnh tướng Giáp không chỉ giúp việc giải phóng Trường Sa thần tốc mà còn ngăn chặn mưu đồ chiếm đóng Trường Sa trái phép của nước ngoài kịp thời”, Đại tá Ngật nói.

Thời điểm này, ông Ngật là Thiếu tá, Phó phòng Tổ chức Cục Chính trị (QKV) dưới quyền của Tư lệnh Chu Huy Mân tường tận diễn biến chiến dịch. Đại tá Ngật kể: Ngoài giao nhiệm vụ từng lực lượng Sư 2, chính ủy, tư lệnh chỉ đạo trực tiếp cán bộ chiến sĩ ra Trường Sa ý thức nhiệm vụ thiêng liêng, phương pháp quy hàng địch. “Tôi nhớ Thiếu tướng Đoàn Khuê, Phó chính ủy QK5 căn dặn cần quy hàng đối phương ngoài Trường Sa, kêu gọi giao nộp vũ khí, nếu chống cự mới nổ súng, cương quyết giành lại chủ quyền”.

Cẩn thận lấy từng bức hình lưu niệm tướng Giáp, mấy ngày nay Đại tá Ngật nghẹn ngào trước tin tướng Giáp từ trần. “Tôi nhiều lần gặp gỡ trực tiếp với Đại tướng, lần nào cũng để lại ấn tượng khó phai mờ về sự mẫn cán, giản dị mà phi thường của vị tướng vĩ đại”…

Nguyễn Huy (www.tienphong.vn)

“MÃI MÃI LƯU DANH TRONG LỊCH SỬ DÂN TỘC”Tại Lễ Truy điệu theo nghi thức Quốc tang đồng chí Đại tướng Võ

Nguyên Giáp được tổ chức trọng thể sáng 13/10, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Tổ chức lễ tang đã đọc Lời điếu, ôn lại cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Thưa đồng bào, đồng chí, Thưa các vị khách quốc tế, Thưa gia quyến Đại tướng Võ Nguyên Giáp,Đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị Ban

Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Bí thư Quân ủy Trung ương, nguyên Phó thủ tướng thường trực Chính phủ, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam, Đại biểu Quốc hội từ khóa I đến khóa VII; nhà lãnh đạo có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta; người học trò xuất sắc và gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh; người chiến sĩ cách mạng kiên trung; vị Đại tướng đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam đã



Trong khoảng lặng của muôn dân


vĩnh biệt chúng ta. Đây là một tổn thất lớn đối với Đảng, Nhà nước, nhân dân, quân đội ta và gia quyến đồng chí.

Hôm nay, trong niềm xúc động và tiếc thương vô hạn, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Quân ủy Trung ương, cùng đồng bào, đồng chí, chiến sĩ, bạn bè và gia đình tổ chức trọng thể Lễ Truy điệu và tiễn đưa đồng chí về nơi an nghỉ cuối cùng.

Thưa đồng bào, đồng chí và các bạn, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, tên khai sinh là Võ Giáp, bí danh là Văn, sinh

ngày 25/8/1911, tại xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, trong một gia đình nhà nho, giàu truyền thống yêu nước.

Năm 14 tuổi, đồng chí đã giác ngộ và tham gia hoạt động cách mạng. Ngay từ khi còn là học sinh, được tiếp thu những tư tưởng cách mạng của

lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, đồng chí đã tích cực tham gia các phong trào đấu tranh bãi khóa ở Trường Quốc học Huế. Năm 1927, gia nhập Đảng Tân Việt cách mạng - một tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Đông Dương, nay là Đảng Cộng sản Việt Nam.

Năm 1930, tham gia phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh. Năm 1940, được kết nạp vào Đảng.

Đầu những năm bốn mươi của thế kỷ XX, được Chủ tịch Hồ Chí Minh dìu dắt, giao nhiệm vụ, đồng chí đã tích cực hoạt động cách mạng, bám dân, bám địa bàn, xây dựng cơ sở, mở lớp huấn luyện quân sự tại căn cứ địa Cao - Bắc -Lạng.

Tháng 12 năm 1944, đồng chí được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao nhiệm vụ thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, tổ chức tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Trên các cương vị là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, thành viên Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc, thành viên Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam, Tư lệnh Việt Nam giải phóng quân, đồng chí đã có những đóng góp quan trọng vào thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng chí đã trực tiếp chỉ huy nhiều chiến dịch quan trọng. Đặc biệt, năm 1954, đồng chí được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng trao quyền trực tiếp chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ.

Đồng chí đã chỉ huy các đại đoàn của quân đội và các lực lượng tiến công tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, đánh bại đội quân nhà nghề của thực dân Pháp, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.




Sau khi miền Bắc được giải phóng, đồng chí đã tham gia cùng Trung ương Đảng lãnh đạo toàn dân, toàn quân tiến hành đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng, bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa và đẩy mạnh cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân ở miền Nam, lần lượt đánh bại các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ, làm nên những thắng lợi vẻ vang mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử mùa xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thu non sông về một mối, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Đất nước hòa bình, thống nhất, trên cương vị là Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đồng chí đã cùng tập thể lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội lãnh đạo toàn dân, toàn quân thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tiến hành công cuộc đổi mới đất nước.

Trọn cả cuộc đời với hơn 80 năm hoạt động cách mạng, đồng chí đã có nhiều công lao to lớn và cống hiến đặc biệt xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, dân tộc ta. Cuộc đời hoạt động của đồng chí gắn liền với quá trình phát triển của cách mạng nước ta và những mốc son lịch sử trọng đại, oanh liệt, đầy hy sinh, gian khổ của Đảng và dân tộc.

Hơn 30 năm trên cương vị Tổng Tư lệnh Quân đội, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí luôn nêu tấm gương sáng về tinh thần cách mạng tiến công, sáng tạo trong nghệ thuật quân sự, nghệ thuật cầm quân, quyết chiến và quyết thắng, đánh bại mọi âm mưu và thủ đoạn chiến tranh thâm độc của kẻ thù.

Tên tuổi Đại tướng Võ Nguyên Giáp gắn liền với thắng lợi vĩ đại của hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ; với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Thắng lợi đó là kết tinh sức mạnh vô địch của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được dẫn dắt bởi đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh; được làm nên bằng ý chí quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta cùng trí tuệ của một tập thể cán bộ lãnh đạo tài năng, được tôi luyện trong đấu tranh cách mạng mà đồng chí là một trong những người tiêu biểu.

Quá trình tham gia lãnh đạo, chỉ đạo đấu tranh cách mạng, cùng với Trung ương Đảng, Bác Hồ, đồng chí có công lao to lớn góp phần vào việc hình thành và phát triển học thuyết quân sự - đường lối chiến tranh nhân dân độc đáo Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Học thuyết đó kế thừa, phát triển, vận dụng sáng tạo nghệ thuật quân sự Việt Nam và thế giới, tinh hoa nghệ thuật đánh giặc của ông cha ta, chỉ đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta làm nên thắng lợi vĩ đại trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ tổ quốc.

Đối với lực lượng vũ trang và quân đội, đồng chí đặc biệt quan tâm, chăm lo giáo dục, bồi dưỡng, thương yêu cán bộ, chiến sĩ; luôn bám sát thực tiễn, có mặt ở những địa bàn, chiến trường trọng yếu. Cán bộ, chiến sĩ quân đội luôn ghi




nhớ và mãi mãi tự hào về một người chỉ huy, một vị Tổng Tư lệnh tài năng xuất chúng nhưng rất bình dị, gần gũi, thân thiết.

Trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, dù ở cương vị nào, đồng chí cũng mang hết nhiệt huyết, đóng góp nhiều ý kiến quan trọng vào những vấn đề lớn của đất nước, nhất là trong phát triển khoa học, kỹ thuật, giáo dục, đào tạo; tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; mở rộng quan hệ đối ngoại với các nước trong khu vực và thế giới...

Trong nhiều năm được sống và làm việc bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, được Bác giáo dục, rèn luyện, đồng chí đã luôn quan tâm tới vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thường xuyên nhấn mạnh phải xây dựng Đảng ta thật trong sạch, vững mạnh, giữ vững nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, xa rời quần chúng; chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực...

Đồng chí luôn căn dặn cán bộ phải gương mẫu, làm gương cho cấp dưới, gắn bó mật thiết với nhân dân. Bản thân đồng chí không ngừng phấn đấu, rèn luyện, học tập tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống, thực hành nói và làm theo tư tưởng, tấm gương của Bác, luôn thể hiện rõ phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư; sống giản dị, khiêm tốn; giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, đặt lợi ích của Đảng, tổ quốc và nhân dân lên trên hết.

Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đánh giá cao công lao của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ quân đội ta suy tôn đồng chí là Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Con người, nhân cách và những cống hiến to lớn của đồng chí in đậm trong lòng dân, là vị tướng của nhân dân, mãi mãi lưu danh trong lịch sử dân tộc.

Đối với phong trào cách mạng thế giới, cống hiến của đồng chí góp phần cổ vũ mạnh mẽ cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, tiến bộ xã hội, chống áp bức, bóc lột, bất công ở các nước thuộc địa châu Á, châu Phi, châu Mỹ La tinh. Tên tuổi của đồng chí đã được thế giới vinh danh và nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hòa bình ngưỡng mộ, cảm phục.

Đối với quê hương Quảng Bình, đồng chí luôn dành sự quan tâm đặc biệt, mong mỏi Quảng Bình ngày càng phát triển, văn minh và giàu đẹp. Đồng chí là niềm tự hào to lớn của mỗi người dân Quảng Bình.

Trong gia đình, đồng chí là người chồng, người cha, người ông, người cụ mẫu mực, đức độ, giàu lòng nhân ái, đức hy sinh, luôn gần gũi, bao dung, quan tâm đến mọi người.

Với 103 tuổi đời, hơn 70 tuổi Đảng và những cống hiến to lớn, đặc biệt xuất sắc cho sự nghiệp cách mạng, đồng chí đã được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, hai Huân chương Hồ Chí Minh, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác của Việt Nam và quốc tế. Cuộc đời




hoạt động cách mạng của đồng chí là tấm gương sáng để đồng bào, đồng chí, cán bộ, chiến sĩ cả nước kính trọng, yêu quý, học tập và noi theo.

Thưa đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp, thưa Anh Văn kính mến! Hôm nay, chúng tôi có mặt tại đây để bày tỏ lòng thương tiếc và tình cảm

sâu sắc, tiễn đưa Anh về nơi an nghỉ cuối cùng. Chúng tôi nguyện cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đoàn kết một lòng, ra sức phấn đấu, tiếp tục đi theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và các thế hệ cách mạng đi trước, trong đó có Anh, đã trọn đời phấn đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân; tiếp tục kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Thưa Anh Văn! Anh ra đi nhưng hình ảnh và những cống hiến to lớn của Anh cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc sống mãi với non sông đất nước, sống mãi trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế.

Trong giờ phút đầy tiếc thương và xúc động này, chúng ta trân trọng gửi đến toàn thể gia quyến đồng chí Đại tướng lời chia buồn sâu sắc trước nỗi đau thương, mất mát không gì bù đắp được!

Xin kính cẩn nghiêng mình vĩnh biệt đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Anh Văn kính mến của chúng ta!

(baodientu.chinhphu.vn)

VỊ TƯỚNG - VỊ THÁNH…Võ Nguyên Giáp đã trở

thành huyền thoại ngay khi lúc ông còn trên dương thế, không đợi đến lúc đã trở thành người thiên cổ. Đó là điều kì lạ và kì diệu nhất mà người ta có thể tưởng tượng ra.

1. Trong nhận xét của những nhân vật lừng lẫy, người ta chợt giật mình trước một vĩ nhân mà nhiều thế kỉ lịch sử nhân loại mới có thể sản sinh ra. Đại tướng Võ Nguyên Giáp không xuất thân từ tầng lớp vương giả của xã hội, cũng không học qua một lớp võ bị nào; từ một ngôi làng nhỏ nghèo khó của Bắc miền Trung

nước Việt, tự học tự rèn để trở thành vĩ nhân. Nhưng, suốt cuộc đời mình, không bao giờ ông tự nhận mình là vĩ nhân. Đó cũng là điều rất đặc biệt đối với một nhân vật chính trị tầm cỡ như ông.

Không chỉ những tướng lĩnh Pháp thất bại trước tướng Giáp mới gọi ông là “Napoleon Đỏ”, mà giới quân sự phương Tây đều kính trọng coi ông là một dũng tướng tiêu biểu nhất của thế kỉ XX. Những tướng lĩnh được đào tạo và trang bị từ đầu đến chân đã vấp phải “hòn đá tảng Võ Nguyên Giáp”. “Hòn đá tảng” đó là




một quân nhân vô cùng thao lược, một con người đặt lợi ích dân tộc lên trên hết; cùng nhân dân, cùng những đồng đội của mình nếm mật nằm gai để giành bằng được chiến thắng.

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, viên tướng thực dân trực tiếp đối đầu với tướng Giáp lúc ấy là De Castries. Gần nửa thế kỉ sau, trước khi qua đời (1991), viên tướng tù binh này khi nhớ lại cảm giác hãi hùng của trận mạc đã thốt lên: “Tôi hân hạnh được làm đối thủ của tướng Giáp!”.

Tướng De Castries cũng băn khoăn không biết tướng Giáp học ở trường quân sự nào mà điều binh khiển tướng giỏi đến thế. Sự băn khoăn cho đến khi xuống mồ của De Castries sau này người Mỹ cũng không rút ra được kinh nghiệm, cũng lại vấp ngã trước những người Việt Nam nhỏ bé nghèo nàn; và trước tướng Giáp.

Một viên tướng khác cũng người Pháp, Cựu Bộ trưởng Quốc phòng, tướng Marcel Bigeard, người tham gia chỉ huy quân đội Pháp trong trận Điện Biên lịch sử, cũng đã có những phát biểu đầy thán phục về tướng Giáp. Từ kháng chiến chống Pháp (tính từ khởi điểm mùa đông năm 1946) cho tới 30/4/1975, không ngày nào trên đất nước Việt Nam lại không có bom rơi đạn nổ, không có ngày nào không có khói súng, nhưng “Tướng Giáp đã lãnh đạo quân đội của mình giành chiến thắng trong một thời hạn thật đặc biệt kéo dài suốt 30 năm, đó là một kỳ tích chưa từng thấy. Cuộc đời và sự nghiệp

của Tướng Giáp đã trở thành huyền thoại”, Tướng Marcel Bigeard nhận xét và nhấn mạnh, “Tướng Giáp đã trở thành một vị tướng không ai bì kịp”.

Tướng William Westmoreland từng là Tổng Tư lệnh Quân đội Mỹ tại Việt Nam, một viên tướng kiêu hùng bởi những thành tích trong Chiến tranh thế giới thứ 2, sau này, khi nói về Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã phải thốt lên: “Mọi đức tính tạo thành một nhà lãnh đạo quân sự lỗi lạc đều đã tập trung ở tướng Giáp - một vị chỉ huy vĩ đại!”. Cảm thấy chưa đủ, tướng W.Wesmoreland nói thêm: “Tướng Giáp có tất cả những đức tính của một thống soái quân sự lớn”.

Giới học giả, nghiên cứu lịch sử thế giới cũng rất ngỡ ngàng khi tìm hiểu về cuộc đời của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Họ không thể hình dung nổi, vì sao một con người từ chốn quê nghèo như vậy mà lại trở thành một danh tướng. Họ đâu biết rằng, với Việt Nam “đất nghèo nuôi những anh hùng”, là “chùa rách Phật vàng”, là những cậu bé vụt hóa thánh khi đất nước gặp nạn ngoại xâm.

Cho nên, không ngạc nhiên khi Georges Boudarel - một nhà nghiên cứu lịch sử tiếng tăm của Pháp viết rằng: “Sinh ở làng An Xá, tỉnh Quảng Bình năm 1911, ông Giáp lúc nhỏ sống ở một vùng đồng bằng nhỏ hẹp ven biển miền Trung phía Bắc vĩ tuyến 17. Mẹ ông những hôm không bận việc đồng áng thì chỉ cặm cụi bên khung cửi. Còn bố ông là một nông dân có học thức nhưng cũng làm nghề cày cấy ruộng. Nhưng họ




đã truyền lại cho ông lòng yêu tha thiết quê hương đất nước”. Còn A.Ruscio - cũng là một nhà sử học đã viết: “Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã gắn bó, cống hiến và để lại những dấu ấn rất đậm nét xuyên suốt toàn bộ lịch sử hiện đại Việt Nam, lịch sử giải phóng dân tộc chống chủ nghĩa thực dân trong cương vị của vị Tổng Tư lệnh - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, gắn với huyền thoại từ Điện Biên Phủ (1954) cho đến “Điện Biên Phủ trên không” (1972) rồi chiến dịch mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh (1975)”.

2. Lịch sử giữ nước của dân tộc Việt Nam dài hơn lịch sử dựng nước. Cũng chính vì sống trong sự khốc liệt triền miên, đất nước đã sinh ra những vị tướng lẫm liệt, tài năng.

Không thể kể hết biết bao nhiêu dũng tướng can trường, cả tướng ông lẫn tướng bà đã làm rạng danh lịch sử Việt Nam; nhưng trong suốt chiều dài quật cường ấy không thể không nói đến Hưng đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Thời Trần - Hào khí Đông A; thời đại Hồ Chí Minh - hào khí của những con người “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”, những con người “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, đi theo

tiếng gọi của Đảng, của Bác Hồ, của hồn thiêng sông núi. Trong đội quân trùng trùng điệp điệp ấy, có Võ Nguyên Giáp - người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, một thiên tài quân sự, người vạch lối trên chiến trường trận mạc, người đưa ra những quyết sách vô cùng hoàn hảo cho những cuộc chiến tranh của dân tộc này trong suốt thế kỉ XX.

Lịch sử các triều đại phong kiến, nước nhà có Trần Quốc Tuấn. Lịch sử hiện đại, nước nhà có Võ Nguyên Giáp. Hai vị thống lĩnh quân đội trong hai thời kỳ khác nhau nhưng đã làm rạng rỡ non sông ta, đất nước ta. Hai vị đã hóa thánh. Văn hóa dân gian của người Việt Nam ta có 4 vị - tứ bất tử, nay xin được vinh danh 2 vị thánh quân sự giữ nước nữa là Trần Quốc Tuấn và Võ Nguyên Giáp.

Tự hào được hít thở chung bầu không khí với Đại tướng Võ Nguyên Giáp; chúng ta xin vĩnh biệt Đại tướng - một vị thánh bất tử với dân tộc và toàn nhân loại!

Hà Trọng Nghĩa(Báo Đại đoàn kết số 285

Ngày 12/10/2013)




ĐẤT NƯỚC NGHIÊNG MÌNH VĨNH BIỆT VỊ DANH TƯỚNG TÀI ĐỨC VẸN TOÀN

Hà Nội đang trong những ngày thu thật đẹp. Nắng vàng, trời xanh, mây trắng. Nhưng người Hà Nội và người dân Việt Nam lại đang đón nhận một nỗi đau, một sự mất mát vô cùng to lớn. Ngày 4/10, Đại tướng Võ Nguyên Giáp - huyền thoại sống của Việt Nam đã đi vào cõi vĩnh hằng.

Một ngày chưa từng có diễn ra trên đường Hoàng Diệu, Hà Nội khi dòng người kéo dài như vô tận xếp hàng trước ngôi nhà số 30 để kính viếng anh linh Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trong ngôi nhà ấy, hàng chục nghìn người đã khóc nghẹn... Nắng vàng dịu nhẹ trong một chiều thu bảng lảng mà không gian như ngưng đọng lại trên đường Hoàng Diệu. Dòng người xếp hàng vào viếng Đại tướng cứ kéo dài ra mãi.

Trước cổng nhà Đại tướng, đã tề tựu, trang nghiêm những người dân xếp hàng tự bao giờ. Già trẻ gái trai, có cả những em bé còn bước đi lẫm chẫm, họ đến từ khắp mọi nơi trên đất Việt, hoa trên tay và nét đau thương trên gương mặt, như thể chung một tang gia. Trong im lặng bỗng vang lên điệu buồn nhạc violon da diết cứa vào lòng người. Nghệ sỹ violon Tạ Trí Hải xếp hàng trong dòng người, kéo bài “Hồn tử sĩ”. Nước mắt lăn dài trên những gương mặt tuổi hai mươi. Nấc nghẹn...

Người ta có thể tự tạo dựng huyền thoại cho mình. Nhưng thật khó mà gìn giữ huyền thoại ấy mỗi ngày, trong đời sống thường nhật, trong những quan hệ cụ thể với gia đình, bè bạn, cấp trên, cấp dưới, trong những biến động to nhỏ của thời cuộc, trong những niềm vui và nỗi đau rất con người. Đại tướng Võ Nguyên Giáp không tạo nên huyền thoại cho mình. Chiến công “lừng lẫy Điện Biên - chấn động địa cầu” đã khiến ông trở thành huyền thoại sống, thành một trong những thiên tài quân sự vĩ đại nhất của nhân loại. Nhưng nhân cách của ông, tác phong đời thường của ông, tình nghĩa thủy chung của ông với đồng đội, trí tuệ mẫn tiệp của ông trong xử trí công việc hằng ngày, thái độ đồng cảm của ông với những bức xúc của nhân dân, lo lắng của ông với những vấn đề sống còn của dân tộc... mới làm cho những huyền thoại về Võ Nguyên Giáp có sức sống lâu bền và mỗi ngày một sống động hơn với người đương thời và hậu thế.

Trong đoàn người nối đuôi nhau vào viếng Đại tướng tưởng chừng như vô tận ấy, có những người cao tuổi phải nhờ con cháu dìu đi. Có những cựu chiến binh huân chương đỏ ngực, có những chiến sĩ công an, bộ đội tranh thủ lúc không phải làm nhiệm vụ, có những nhà báo, văn nghệ sĩ, công chức nhà nước, sinh viên... họ đến bằng một tấm lòng chân thành, một trái tim rung động về con người Đại tướng.




Cả thế giới đang nhắc lại những chiến công của Đại tướng. Hơn một thế kỷ làm người, nhân cách và tài năng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã thu phục nhân tâm của nhiều thế hệ Việt Nam và cả những người bạn quốc tế. Và ngày Đại tướng vĩnh viễn chia tay với cuộc sống, nhiều người cho rằng, đó cũng là ngày ông đã ghi dấu chiến công cuối cùng của cuộc đời mình: Sự ra đi của Đại tướng đã mang lại Niềm Tin cho những người đang sống.

Trí tuệ, lòng yêu nước, nhân cách, tài năng và cuộc sống bình dị của Đại tướng, đã được cả thế giới ngưỡng vọng và ghi nhận. Những đôi mắt u buồn, những giọt nước mắt héo hắt trên gương mặt của rất nhiều thế hệ người lính, người dân Việt Nam từ trẻ đến già, cứ lặng lẽ xếp những hàng dài để được một lần cuối chào tạm biệt Đại tướng. Những thế hệ hôm nay, những người con Việt Nam, một lần nữa được nhắc nhớ về lịch sử hào hùng của dân tộc, được nhắc nhớ về một nhân cách sống có một không hai của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, và Niềm Tin đã thực sự trở lại với tất cả chúng ta.

Dung dị và nhẹ nhõm, cả cuộc đời Đại tướng đã sống và chiến đấu cho đồng bào mình, để đến ngày tạm biệt cuộc sống, ông đã khơi dậy trong mỗi người dân Việt, một tình yêu và niềm tin về những giá trị nhân văn, sự hy sinh và dâng hiến được trở lại mạnh mẽ. Sau khoảnh khắc cuối cùng của cuộc đời mình, Đại tướng Võ Nguyên Giáp vẫn tiếp tục mang đến cho đồng bào của ông về niềm tin tuyệt vời ấy.

Ông đã sống qua hai thế kỷ sóng gió của lịch sử dân tộc. Ông đã làm hết những gì mà một Con Người - viết hoa - có thể làm để không hổ thẹn với mùa thu lịch sử của dân tộc nhiều dông bão này. Trong buổi gặp gỡ của những người đã theo ông suốt 40, 50, 60, thậm chí 70 năm cuộc đời, có ai đó chợt thảng thốt với câu hỏi: “Chúng ta nhớ, nhưng liệu thế hệ trẻ có nhớ những gì ông đã làm, những gì ông đang canh cánh mà chưa làm được, những gì ông gửi gắm?”. Nhà sử học Dương Trung Quốc vừa trở về từ một cuộc trao giải “Người trẻ hát quốc ca” do chính những người trẻ phát động trên mạng internet, mang theo câu trả lời: “Tất cả các bạn trẻ ấy đều biết hôm nay là ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Các bạn ấy nhờ tôi chúc mừng Đại tướng và nói với các thế hệ tiền bối: Các cụ cứ yên tâm, chúng cháu vẫn đang hát Quốc ca, và chúng cháu biết mình phải làm gì cho đất nước này”. Và như thế, huyền thoại của mùa thu vẫn đẹp đẽ, lung linh trong ánh sáng đời thường. Đất nước nghiêng mình vĩnh biệt vị Anh hùng dân tộc! Khánh An (Nhà báo và Công luận số 42 - Ngày 17/10/2013)




Vĩnh biệt một anh hùng…Hình như, đã lâu lắm rồi, mới có một sự ghen tị không bị coi là xấu, mà lại

khiến người ta chân thành hơn, nhân văn hơn và gần nhau hơn. Đó là sự ghen tị của những người ở xa không có điều kiện về viếng Đại tướng Võ Nguyên Giáp, dành cho dòng người miên man bất tận đổ về để tiễn đưa Người lần cuối.

Nhiều người, nếu không đến được Thủ đô để viếng Đại tướng, thì cũng cố lặn lội về quê nhà của Đại tướng để tỏ tấm lòng. Phong tục từ xưa đến nay là vậy, quê cha đất tổ luôn là chỗ tìm về của con cháu. Đến được quê hương của Đại tướng, với nhiều người, cũng đã là mãn nguyện lắm rồi.

Còn những người ở xa, chỉ biết dõi theo các phương tiện truyền thông để theo dõi tình hình tang lễ. Không đến được tận nơi để tiễn đưa Đại tướng, người ở xa bồn chồn, áy náy không yên. Cũng phải thôi, ai mà chẳng muốn bày tỏ tấm lòng với một người con ưu tú của đất nước, một vị anh hùng của dân tộc. Người ta ghen tị với một cựu chiến binh già đã đi xe máy xuyên đêm để viếng Đại tướng. Người ta ghen tị với những người đã được gặp người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam bằng xương bằng thịt một lần trong đời. Người ta cũng bày tỏ sự bức bối trong lòng, khi chưa đến thắp hương được cho Đại tướng. Người ta ghen tị với người được đi viếng Đại tướng tại nơi diễn ra tang lễ. Một sự ghen tị đầy tính người. Và đầy tình người.

Cũng vì thế mà người ta bày tỏ cảm xúc nhiều hơn ngày thường. Những lời chia sẻ không trau chuốt, nhưng còn cảm động và chân thành hơn bất cứ sự làm văn nào. Những ngày này, thơ tràn ngập khắp các diễn đàn, các trang báo mạng và ngay cả báo viết. Người ta làm thơ, vì thơ là tiếng lòng. Những vần thơ không làm xiếc với câu chữ, thậm chí vụng về thô ráp, nhưng cả người làm lẫn người đọc đều thấy ấm lòng, bởi sự chân thành xuất phát từ trong sâu thẳm mỗi con người. Những ngày này, không có khoảng cách giữa nhà thơ và người làm thơ. Những vần thơ, thô ráp hay tinh xảo về ngón nghề, chỉ cần là tiếng lòng, thì đều đáng quý như nhau, bởi cùng chung niềm xúc động.

Nỗi mất mát này dường như kéo con người lại gần với nhau hơn. Tận nơi địa đầu hay nơi cuối nước, người ta lập ban thờ Đại tướng trong niềm kính thương vô hạn. Ở phương xa, những người con đất Việt cũng cùng tề tựu bên nhau, để sẻ chia cùng nhau những nỗi niềm tưởng nhớ.

Những ngày này, sao người ta đồng lòng với nhau đến thế. Chẳng ai bảo ai, tất cả mọi người cùng thành kính để tang. Chỉ có thể ra lệnh về công việc, về những thứ tương tự như thế, chứ dẫu quyền lực có lớn đến đâu, cũng không thể ra lệnh được cho tâm hồn, bởi bản thân tâm hồn đã là một thứ quyền lực tối thượng của mỗi người. Chỉ một sơ suất nhỏ như tờ báo kia không có dòng tưởng nhớ, hoặc chưa kịp chuyển sang nền đen, là cộng đồng mạng lên án. Chỉ là đài truyền hình chưa phát trực tiếp những thông tin liên quan đến tang lễ của Đại




tướng, là người ta sục sôi, để đến hôm sau lại gật đầu hài lòng khi được như nguyện. Hoặc giả một tờ báo mạng nào đó mà còn để những hình ảnh khêu gợi bên cạnh những tin tức về ngày Quốc tang, thì cứ “yên tâm” là hứng chịu cơn phẫn nộ của cộng đồng cho đến lúc nào cư xử lại cho phải phép... Người ta hả dạ, khi những tờ báo khác đã kịp đưa những thông tin mà người ta muốn biết, những hình ảnh mà người ta muốn xem. Người ta lên án, khi những bức ảnh chụp chung với Đại tướng không để bày tỏ niềm thương tiếc, mà lại như một sự khoe khoang lố bịch trong không khí thành kính trang nghiêm này. Nhưng người ta cũng lại nghẹn ngào, khi một người dân bình thường nhất cũng thốt lên rằng, được về viếng Đại tướng là đã hoàn thành ước nguyện cuối đời.

Những ngày này, mỗi người dân đều là một nhà báo, khi mà nhu cầu trao đổi thông tin là có thật. Những hình ảnh cảm động về những người đi viếng Đại tướng, hay về những nghĩa cử trong ngày này, đều nhận được những chia sẻ sâu sắc. Những bức ảnh không qua xử lý, thậm chí nghiêng vẹo, thậm chí mờ mịt, cũng đều được trân trọng và lan truyền trên mạng trong nỗi niềm tưởng nhớ. Nhất là với người ở xa, người đi xa không kịp về, vì hoàn cảnh địa lý, vì những lý do khách quan mà mang một sự áy náy, sự day dứt chỉ tồn tại khi người ra đi là người thân của mình. Phải, từ lâu nay, bao người đã coi Đại tướng là một người thân. Những người lính gọi Đại tướng là Anh Cả, những người dân gọi Đại tướng là bác, là ông - những từ để xưng hô trong gia đình.

Những ngày này, người ta sống thật với cảm xúc của mình. Người ta được khóc, được buồn. Nhất là khi nền kinh tế đang suy thoái, khi cuộc sống còn nặng trĩu những âu lo, con người dần dà mất niềm tin vào chính mình, thì việc được buồn một nỗi buồn có thật lại là rất tốt, nó giúp cho con người ta người hơn. Nỗi đau làm con người ta gần nhau hơn, thật với người và thật với mình hơn.

Người ta không muốn tin vào sự ra đi của Đại tướng, về mặt tâm linh. Bởi vậy mà Đại tướng là bất tử. Người sẽ sống mãi trong lòng dân, như những anh hùng dân tộc từ ngày xa xưa của lịch sử. Dù không muốn dùng những mỹ từ, thì cũng phải thốt lên rằng, Đại tướng đã hiển thánh trong lòng người dân.

Thế nhưng ngay trong lúc này, lại vương vấn một nỗi buồn. Không phải nỗi buồn vì sự ra đi của một vị anh hùng, bởi Đại tướng đã sống một cuộc đời đáng kính trọng, bởi cái chết chẳng từ một ai, bởi dù đau buồn đến mấy, chúng ta vẫn phải sống. Nỗi buồn ở đây, cũng là nỗi buồn bao đời nay. Là chúng ta luôn sát cánh bên nhau trong hoạn nạn, trong gian khó, trong buồn đau. Lúc hoạn nạn, chúng ta nhường cơm sẻ áo, thậm chí chúng ta sẵn sàng hy sinh ngay cả những gì quý báu nhất cho những người không phải ruột thịt. Lúc đau buồn, chúng ta trân trọng những ai cùng nỗi buồn như mình, chúng ta thậm chí coi như người một nhà, gần gụi bên nhau. Lúc đau đớn, chúng ta quên cả riêng mình để đặt những gì cao quý hơn cả miếng cơm manh áo thường ngày lên trên. Thế nhưng,




khi nỗi buồn qua đi, chúng ta còn gần gụi bên nhau, còn chia sẻ những niềm vui, những thành công của nhau nữa không? Hay khi đau buồn qua đi, chúng ta lại trở về với những thói cũ. Lại coi những ngày gian khó, những ngày đau buồn đã qua chỉ như một khoảnh khắc trong cuộc sống như muôn vàn khoảnh khắc khác. Để đến khi có một điều gì đó thiêng liêng mất đi, lại thấy cần phải bên nhau, lại mới nhìn những người trước kia mình coi như kẻ thù chỉ vì một chiếc ghế nhỏ, một vị trí xoàng với tình cảm chỉ tồn tại mỗi khi hoạn nạn, mỗi khi gian khó.

Phong tục người mình, từ xưa đến nay là luôn cố thực hiện được tâm nguyện của người đã khuất. Lúc sinh thời, cũng như những người đồng chí của mình, Đại tướng đi làm cách mạng, cũng chỉ để mong cho đất nước này, dân tộc được phát triển và đi lên về mọi mặt. Lúc sinh thời, bằng ngôn ngữ đặc trưng của người lính, Đại tướng đã từng mong, chúng ta phải coi nghèo đói lạc hậu là kẻ thù thì mới mong phát triển được.

Và quả thật, chỉ cần người ta nghĩ được như thế, đau đáu được như thế, chưa cần phải thực hiện được như thế. Thì ở trên cao kia, với tấm lòng dành cho dân cho nước trọn một đời của mình, Đại tướng cũng có thể mỉm cười. Cũng là lúc, sự thương tiếc của chúng ta không trở thành những giọt nước mắt suông… Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng (Gia đình và cuộc sống số 78 - Ngày 15/10/2013)

TRONG KHOẢNG LẶNG CỦA MUÔN DÂNĐêm 4/10/2013, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, kiều bào ở nước ngoài

và nhân loại yêu chuộng hòa bình toàn thế giới đã có một khoảng lặng.Thời khắc ấy đã đi vào lịch sử và mãi mãi được ghi nhớ khi tất cả chúng ta

cùng kính cẩn nghiêng mình vĩnh biệt một trong những vị tướng thiên tài của nhân loại thế kỷ XX đã dừng bước cuộc hành trình cuộc đời ở tuổi 103. Những ngày này, mạng lưới truyền thông đại chúng toàn cầu đã dành thời lượng lớn để thông tin về sự kiện đặc biệt này. Tin tức, hình ảnh, phim tư liệu, những bài viết về Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngập tràn trên các ấn phẩm truyền thông. Tất cả đều thể hiện niềm tôn kính, nỗi tiếc thương vô hạn, lòng cảm phục đặc biệt đối với Đại tướng của chúng ta. Nhiều tờ báo lớn ở các cường quốc Mỹ, Anh, Pháp, Nga… đã đánh giá Đại tướng Võ Nguyên Giáp của Việt Nam là một trong những danh tướng vĩ đại nhất của thế giới qua các thời đại, có tầm ảnh hưởng sâu sắc trong đời sống nhân loại.

Với mỗi người dân Việt Nam, niềm tôn kính và tự hào hướng về Đại tướng không chỉ vì ông là một nhân vật lịch sử được cả thế giới vinh danh, có công lao vô cùng to lớn trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do cho tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân; mà còn bởi hình ảnh của Đại tướng vô cùng gần gũi, thân thiết, tôn kính như người ông, người cha trong mỗi gia đình. Với




các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam, Đại tướng là người Anh Cả đáng kính và bao dung. Nền văn hóa Rồng Tiên ngàn năm đã hun đúc nên những giá trị đặc trưng trong lòng dân tộc. Con người Đại tướng, người học trò xuất sắc, gần gũi của Bác Hồ vĩ đại, đã hội tụ những tinh hoa của nền văn hóa ấy. Niềm tôn kính đối với các bậc hiền tài, anh hùng, liệt sĩ có công lao đóng góp to lớn cho đất nước từ ngàn đời nay đã hình thành, lưu truyền trong huyết quản của đồng bào ta như mạch nguồn vô tận. Tin Đại tướng từ trần thực sự là một cú sốc lớn làm co thắt bầu huyết quản thiêng liêng ấy, tạo nên khoảng lặng trong muôn dân. Đại tướng là một phần nguyên khí Quốc gia. Đại tướng mất đi để lại cho toàn Đảng, toàn quân, đồng bào, đồng chí tổn thất lớn lao, niềm đau thương vô hạn.

Dân tộc ta, nhân dân ta có truyền thống biến đau thương thành hành động. Đó là giá trị văn hóa đạo đức mang đậm bản sắc Việt, góp phần làm nên sức mạnh vô song của nhân dân trong các cuộc kháng chiến trường kỳ đánh đuổi ngoại xâm, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Trong khoảng lặng của muôn dân, tưởng nhớ Đại tướng cũng chính là lúc mỗi chúng ta, đặc biệt là những cán bộ, đảng viên, các thế hệ Bộ đội Cụ Hồ cùng chiêm nghiệm bản thân để học tập và noi gương Đại tướng, một tấm gương sáng về tinh thần “Dĩ công vi thượng”, suốt cuộc đời vì nước, vì dân. Nỗi đau của trái tim cũng chính là cơ hội của lý trí. Từ niềm xúc động, tiếc thương Đại tướng, chúng ta cùng tự soi mình, tự soi để tự sửa, khắc phục khuyết điểm, nêu cao tinh thần đoàn kết, tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng, phấn đấu vươn lên để ngày càng xứng đáng là thế hệ tiếp nối những thành quả cách mạng mà Anh Cả cùng thế hệ cha anh đã xây đắp nên bằng mồ hôi, trí tuệ và xương máu.

Sinh thời, Đại tướng luôn căn dặn chúng ta không ngừng học tập, phấn đấu theo gương Bác Hồ vĩ đại, và Đại tướng là một tấm gương mẫu mực trong học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Sau nỗi đau là niềm tin và hy vọng. Vĩnh biệt Đại tướng, vĩnh biệt Anh Cả, mỗi chúng ta từ đáy lòng mình, cùng hứa trước vong linh Đại tướng sẽ kế tục xứng đáng sự nghiệp của Đại tướng dưới ánh sáng soi đường của Đảng và Bác Hồ!

Phan Tùng Sơn (qdnd.vn - Ngày 06/10/2013)

CÓ MỘT NGÔI ĐỀN VỪA MỚI DỰNG LÊN

Đã hai lần tôi được đến thăm nhà Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi ông còn sống. Cả hai lần ấy, khi bước chân vào khu nhà ông và khi rời khỏi khu nhà đó, tôi đều nhận thấy một mùi hương thanh tao và sâu thẳm lan tỏa. Tôi đã nhận ra đó là hương hoa mộc.

Quanh nhà ông, tôi nhìn thấy nhiều cây hoa mộc. Những cây mộc giản dị và lúc nào cũng yên tĩnh lạ thường kể cả những ngày mưa bão. Nhưng hương thơm của nó làm lòng ta như được tẩy rửa. Ta thấy mình bỗng trong sạch và




ngập tràn yêu thương. Và tôi mạn phép nghĩ, tâm hồn lớn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng như hương hoa mộc kia: Thanh tao và lan tỏa vô tận.

Khi nghe tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời là lúc tôi đang ở xa tổ quốc. Chính những người bạn nước ngoài đã thông báo cho tôi sự kiện trọng đại ấy. Tôi gọi sự ra đi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một sự kiện trọng đại chứ không dùng từ khác như “đã mất” hay “giã từ” thế gian.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã trực tiếp chỉ huy trận Điện Biên Phủ để cho nhân loại biết được lẽ sống của dân tộc Việt Nam. Và bây giờ, gần 60 năm sau trận Điện Biên Phủ lẫy lừng, sự ra đi của ông lại gián tiếp cho nhân loại nhận ra lẽ sống của dân tộc mình và lẽ sống ấy không bao giờ thay đổi.

Bởi đã đến lúc, ông phải được về một nơi ngập tràn ánh sáng để linh hồn ông được thanh thản. Ông được quyền nghỉ ngơi sau một chặng dài dằng dặc đấu tranh không mệt mỏi cho dân tộc chúng ta.

Nghe tin ông ra đi quả thực lòng tôi không mang cảm giác buồn đau cho dù nước mắt tôi đã ứa ra khi nhìn thấy trên màn hình tivi dòng người bất tận đến chào ông. Tôi chỉ cảm thấy tôi đang sống trong một không khí linh thiêng ngập tràn trời đất.

Và lúc đó, tôi thấy một ngôi đền sừng sững dựng lên trong lòng người dân Việt Nam để tôn thờ ông. Cho dù ông đã sống một cuộc đời giản dị và có những năm tháng như ẩn mình thì ông vẫn trở thành một vị thánh. Nhân dân đã coi ông là một vị thánh, một vị thánh trong tình yêu, trong cái nhìn và trong văn hóa của người Việt Nam.

Phải thừa nhận trong nhiều năm tháng qua, chúng ta có cảm giác chúng ta đang sống vì một điều gì đó. Mà cái điều gì đó ấy đã và đang nhấn chìm biết bao vẻ đẹp của sự thiêng liêng và chủ nghĩa nhân văn trong truyền thống của dân tộc mình. Chúng ta đã có lúc rơi vào thất vọng khi nghĩ rằng những giá trị bền vững nhất của dân tộc đã bị đánh tráo và bị phản bội.

Thế nhưng một ngày, tình yêu thương, lòng tôn kính và sự công bằng của con người trên xứ sở chúng ta lại hiện ra. Những điều ấy hiện ra đẹp đến mức làm chúng ta òa khóc vì kiêu hãnh và hạnh phúc. Đó chính là những ngày này, những ngày khi một con người vĩ đại của dân tộc đã ra đi và cho chúng ta nhìn thấy thật rõ dân tộc chúng ta.

Trong dòng người đến để tiễn đưa ông có những người dân, có những vị tướng, có những cựu quân nhân và đặc biệt có những chàng trai, cô gái với tuổi đời là cháu ông, là chắt ông và là chút của ông.

Tôi lại phải thú thật một lần nữa, có nhiều lúc, những người lớn chúng ta đã thật sự lo lắng và có lúc sợ hãi khi nghĩ về những người trẻ. Chúng ta cảm giác rằng họ đang sống một cuộc sống quá thực dụng. Họ đã quên lịch sử, họ đã không còn biết đến truyền thống của dân tộc, họ chẳng nhớ gì đến công đức của những lớp người đi trước.




Nhưng khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra đi, tâm hồn của những người trẻ đã từng mang cho chúng ta bao âu lo và cả thất vọng và sợ hãi đã mở ra và như lần đầu tiên chúng ta nhìn thấy những góc khuất trong tâm hồn họ.

Nếu không có những rung cảm lịch sử, nếu không có những suy tư sâu sắc và hiểu biết giá trị đích thực của cuộc đời thì họ đã không hiển hiện như mấy ngày nay chúng ta chứng kiến sự hiển hiện của họ. Họ không phải những đứa con, những đứa cháu như chúng ta từng nghĩ. Nhưng tại sao tâm hồn họ lại ẩn khuất để chúng ta không nhìn thấy? Tất cả là tại chúng ta.

Trong nhiều lý do, có lý do chúng ta đã có những gì đó làm cho họ xa cách chúng ta và nói thẳng rằng chúng ta đã làm cho họ thiếu tin tưởng chúng ta để mà bầy tỏ chính họ. Hoặc nhiều điều chúng ta làm đã không đủ lý do xứng đáng để họ bày tỏ.

Nhưng những gì mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã sống, đã chiến đấu đã làm họ cúi đầu tôn kính. Không ai kêu gọi họ phải thể hiện lòng tôn kính của họ với những người đi trước. Mà trong thời đại này, sự kêu gọi thậm chí ép buộc họ cũng không làm họ sống khác lòng mình. Họ đã hoàn toàn tự giác. Họ đã sống đúng họ khi biểu lộ lòng tôn kính trước một con người cách mạng chân chính và vĩ đại - Võ Nguyên Giáp.

Những ngày này, những tình cảm và suy ngẫm của người dân dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã làm tôi xúc động đến lạnh người. Xúc động bởi tôi nhận thấy: Nhân dân vô cùng sáng suốt và công bằng. Lòng tôn kính của nhân dân chính là thước đo duy nhất đúng đối với những ai đã sống và dâng hiến trọn vẹn đời mình cho dân tộc.

Nhân dân đã không nhầm lẫn trong việc gọi tên những vẻ đẹp và những giá trị nhân văn cho dù nhân dân đang phải sống trong một đời sống quá nhiều thách thức và sự đánh tráo các giá trị. Với một nhân dân như thế, chúng ta hỏi còn sợ hãi điều gì nữa và chúng ta vững tin vào một xã hội công bằng, bác ái cho đất nước chúng ta.

Nguyễn Quang Thiều (Nông nghiệp Việt Nam số 202 – Ngày 09/10/2013)



http://www.google.com.vn/imgres?imgurl=http://www.simonhoadalat.com/thanhnhac/midi/KinhHoaBinh.jpg&imgrefurl=http://www.simonhoadalat.com/thanhnhac/midi/kinhhoabinh.htm&usg=__nHGCVTGnz9KoM1KI_sR-5Lic8yg=&h=317&w=250&sz=20&hl=vi&start=1&zoom=1&tbnid=S4iU-kEpETWObM:&tbnh=118&tbnw=93&ei=AUAETof3HIa0sAOav-XbDQ&prev=/search%3Fq%3Dh%25C3%25B2a%2Bb%25C3%25ACnh%26hl%3Dvi%26gbv%3D2%26tbm%3Disch&itbs=1%00%E5%A1%B9%EF%92%81%E1%B4%BB%E4%A1%BF%E2%B2%AF%E5%B6%82%E8%97%84%E6%8C%A7%00%00%EA%AE%A5


THẤY GÌ QUA LỄ TANGĐẠI TƯỚNG HUYỀN THOẠI?

…Vị tướng huyền thoại của chúng ta - Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra đi. Tràn ngập trên các phương tiện truyền thông, các trang báo giấy, báo mạng, các trang blog, facebook cá nhân, cả trong nước và quốc tế niềm cảm phục và nỗi tiếc thương vô hạn của nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế.

Nhân dân thương ông, khóc ông đã đành, bạn bè quốc tế, trong đó có cả những người trước đây từng là kẻ thù “không đội trời chung” của ông, đã từng bị ông đánh bại trong cả hai cuộc chiến tranh thần thánh, giờ cũng thương tiếc ông, cũng thấy hụt hẫng khi không còn ông trên cõi đời này. Đấy là điều không phải vị tướng nào, không phải bậc thiên tài nào cũng có được…

Hãng truyền thông Mỹ NPR dẫn lời Giáo sư, nhà sử học quân sự Mỹ, ông Cecil B.Currey, tác giả cuốn sách “Chiến thắng bằng mọi giá” nói về Đại tướng: “Ông Giáp có thể sánh ngang với những nhà chỉ huy quân sự tài nhất thế kỷ XX. Ông ngang tầm Alexander Đại đế, vượt trội hơn tất cả các tướng lĩnh của ta. Ông ấy là con người vĩ đại của mọi thời đại”.

Điều ấy cũng phải thôi. Napoleon là nhà chỉ huy quân sự lỗi lạc, nhưng Napoleon còn bị M.I.Cutudốp đánh bại trên chiến trường Borodino. Còn Võ Nguyên Giáp thì không. Dường như ông chưa bao giờ thất bại. Bởi thế, cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, tướng William Westmoreland cũng phải gọi ông là một “vị tướng huyền thoại”.

Đối với chúng ta, Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn là “vị tướng của toàn dân”. Hình như đấy mới chính là bí kíp, là sức mạnh giúp ông đánh thắng bất cứ kẻ thù nào. Ta hiểu vì sao nhân dân ta yêu mến ông, đùm bọc che chở ông, không chỉ trong những năm kháng chiến gian khổ, mà ngay cả khi đất nước yên hàn, đặc biệt là những lúc ông cô đơn nhất.

Ta cũng hiểu vì sao, khi ông ra đi, đất nước chìm trong nước mắt dân. Các tướng lĩnh quân đội, các cựu chiến binh, những người đã từng cùng ông vào sinh ra tử khóc ông đã đành, những người dân bình dị, trong đó có không ít những học sinh, sinh viên, những người còn rất trẻ, chưa từng được thấy ông ở ngoài đời, cũng vật vã khóc ông, như khóc một người thân ruột thịt của gia đình mình. Ta lại nhớ ngày Bác Hồ ra đi, cả nước cũng ngập trong nước mắt như thế. Những năm ấy chiến tranh rất khốc liệt. Kẻ thù đã leo đến những nấc thang cuối cùng của sự tàn nhẫn. Bom đạn mù mịt. Đất nước có lúc như ngàn cân treo sợi tóc. Cái chết có thể ập đến bất cứ lúc nào. Người dân thương Bác và lo cho vận mệnh đất nước, trong đó có cả số phận của chính mình. Khi ấy nước loạn. Nhưng lòng dân lại yên. Bây giờ nước yên, nhưng lòng dân lại li tán. Trước đời sống phồn tạp, không ít trái tim người hóa trơ lỳ, vô cảm. Nhiều người tưởng không còn nước mắt nữa!




Nhưng không! Không phải thế. Cuộc đời không buồn như chúng ta lầm tưởng. Nhân dân đâu có xa. Họ càng không bao giờ quay lưng lại với những cán bộ hết lòng tận tụy với nước với dân. Thương dân thì sẽ được dân thương yêu đùm bọc trở lại.

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người như thế. Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng là người như thế. Người dân khóc thương ông như đau xót mất một người thân. Trước đây, họ đã khóc Bác Hồ thế nào thì bây giờ họ cũng khóc Bác Giáp như thế!

Trước khi lễ phát tang ông được Nhà nước cử hành trọng thể theo nghi thức cao nhất, nghi thức Quốc tang dành cho những người có công lớn với đất nước, những người dân cũng đã tự “cử hành tang lễ” cho ông, theo cách của riêng mình. Không phải hai ngày, mà suốt một tuần liền. Mỗi ngày hàng chục hàng vạn người từ khắp mọi miền đất nước lặng lẽ xếp hàng đến căn nhà ông ở, viếng di ảnh ông. Có cụ già đi không còn vững nữa, phải nhờ con cháu dìu. Cả những người khiếm thị khuyết tật. Một biển người với số phận khác nhau, thành phần và nghề nghiệp khác nhau, nhưng cùng chung niềm yêu kính ông.

Không ít người còn lặn lội lên tận Mường Phăng, Điện Biên hay trở về căn nhà xưa của ông ở Quảng Bình để thắp hương tưởng nhớ ông. Người dân còn lập bàn thờ, rồi tổ chức viếng ông khắp mọi tỉnh thành trên cả nước.

Ở ngôi nhà số 30 Hoàng Diệu của ông, suốt một tuần lễ liền, ngày nào cũng đông nghịt người. Họ xếp hàng lặng lẽ, trật tự. Dòng người như bất tận. Người dân Thủ đô tự mua nước, mua cơm cho bà con ở các tỉnh xa ăn miễn phí khi chờ viếng. Giáo sư Vũ Văn Hiền bảo: “Mình đã khóc. Khóc thật sự. Khóc không chỉ thương tiếc Đại tướng mà khóc vì lòng dân. Dân mình đẹp quá. Vĩ đại quá! Bác Giáp đúng là Đại tướng của lòng dân! Có mấy ai được như bác ấy!”.

Trong đêm viếng cuối cùng ở nhà Đại tướng, khi cánh cửa sắt khép lại, lập tức, 103 ngọn nến bùng lên ở bên ngoài cánh cổng. Người dân hô vang tên Đại tướng. Rồi họ nắm tay nhau hát vang bài Quốc ca. Tiếng hát trầm hùng, nức nở và nhói buốt trong ánh sáng của 103 ngọn nến. 103 năm trong một đời người đã thành một giải ngân hà đang cháy sáng trên mặt đất!

Vĩ đại thay vị tướng của lòng dân! Trong đời mình, tôi cũng đã được vinh dự dự rất nhiều đám tang. Nhưng chưa có đám tang nào xúc động, trang nghiêm và kỳ vĩ đến như thế!

Thật có lý khi nhà sử học Dương Trung Quốc nói rằng: Có cảm giác như đám tang Đại tướng, cả dân tộc ta cùng nắm tay nhau! Siết chặt tay nhau!

Quả đúng như vậy! Và như thế, có thể nói rằng, trong đời của một CON NGƯỜI, một CON NGƯỜI viết hoa theo đúng nghĩa, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã góp một phần quan trọng vô cùng với Bác, với toàn Đảng, toàn dân đánh thắng kẻ thù, thống nhất toàn vẹn đất nước, và hôm nay, trong “trận đánh” cuối cùng, bằng việc ra đi của mình, Đại tướng đã thống nhất được lòng dân.




Tôi rất đồng cảm với Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược, Bộ Công an, khi ông cho rằng: Tướng Giáp trong những ngày tháng cuối cùng trên giường bệnh, vẫn luôn là nơi gửi gắm niềm tin tưởng tôn kính của người dân cả nước. Khi ông ra đi, chúng ta cảm thấy cả dân tộc như đang xích lại gần nhau, yêu thương, gắn bó, tốt lành hơn trong nỗi đau mất mát và dù muốn hay không, với bất kỳ ai có lương tri, tấm lòng của người dân đối với Tướng Giáp cũng là sự “thức tỉnh”. Chính sự ra đi của Tướng Giáp sẽ “thức tỉnh” những người ở lại, tạo cho một sức đẩy, để Đảng và Nhà nước phải quyết liệt hơn nữa nhằm khắc phục những hiện tượng tha hóa trong bộ máy công quyền, đặc biệt ở một bộ phận người có chức có quyền, đang từng ngày từng giờ làm xói mòn niềm tin của dân. Tình cảm, niềm tôn kính của dân đối với Tướng Giáp, cũng là lời nhắc nhở những người ở lại phải có trách nhiệm lớn hơn nữa đối với tổ quốc, đối với nhân dân, sống trong sáng giản dị, sống hết lòng vì dân. Đó là một thông điệp mà Đại tướng muốn gửi lại cho chúng ta chăng? Nhà thơ Trần Đăng Khoa (Báo Tuổi trẻ và đời sống số 227 – Ngày 14/10/2013)

ĐẠI TƯỚNG VÕ NGUYÊN GIÁP - NIỀM TỰ HÀO MANG TÊN VIỆT NAM

1. Trong buổi lễ kỷ niệm 40 năm ngày ký Hiệp định Paris tại thành phố Choisy-le-roi (Pháp), chương trình của lễ kỷ niệm đã được rút gọn hơn với mục đích dành thời gian để tưởng niệm vị Đại tướng lừng danh của Việt Nam vừa qua đời: Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Ngay tại lễ tưởng niệm, Bí thư toàn quốc Đảng Cộng sản Pháp Pierre Laurent đã không ngớt lời ngợi ca vị Đại tướng - Tổng Tư lệnh đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Ông nói: “Tướng Giáp và cả dân tộc Việt Nam đã chiến đấu chống lại các kẻ thù hùng mạnh và chiến thắng, khích lệ các dân tộc trên thế giới đứng lên và tạo ra lịch sử”. Còn trong lời chia buồn gửi đến từ Chính phủ Venezuela đã nhắc lại một chi tiết sâu sắc. Đó là buổi gặp gỡ của cố Tổng thống nước này - ngài Hugo Chavez trong một lần tới thăm Việt Nam (2006). Trong buổi gặp gỡ ấy giữa hai con người nổi tiếng ở cách xa nhau cả nửa vòng trái đất, ông Hugo Chavez khi ấy đã bày tỏ: Muốn một lần được làm người lính bình thường trong đội quân của tướng Giáp. Liệu có sự đánh giá nào hơn thế của bạn bè quốc tế dành cho ông - vị Đại tướng của nhân dân Việt Nam! Liệu có sự tự hào nào hơn thế dành cho một dân tộc, một con người.

Công bằng mà nói, trong lịch sử đương đại Việt Nam, hiếm có khi nào lịch sử đất nước lại “đồng điệu” cùng lịch sử thế giới đến thế khi nói về hai con người - hai nhân vật vĩ đại nhất của dân tộc: Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp. Mà không tự hào sao được khi Việt Nam trong những giai đoạn khó khăn “ngàn cân




treo sợi tóc” lại vừa có một vị “Tổng Tư lệnh của cách mạng” và một vị “Tổng Tư lệnh của quân đội nhân dân”. Một sự hội tụ chưa bao giờ đẹp đến thế. Và, quan trọng hơn cả, người Việt Nam cũng như nhiều bạn bè tiến bộ trên thế giới chắc sẽ gặp nhau ở một luận điểm: Phong trào giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước đã làm sống dậy không chỉ một Việt Nam vốn chìm trong ách nô lệ hàng thế kỷ trước; mà còn góp phần làm nổi sóng khu vực Bắc Phi, khu vực Mỹ La tinh trong thế kỷ XX. Đó cũng là nhờ phần nhiều ở hai vị Tổng Tư lệnh đặc biệt của dân tộc Việt Nam.

2. Tình cảm, sự kính trọng của bạn bè quốc tế và hàng chục triệu người dân Việt Nam những ngày qua đã cho thấy, rồi đây, sức sống lâu bền của ông sẽ còn ngự trị mãi trong lòng các thế hệ người Việt Nam. Và, lịch sử thế giới nói chung; lịch sử hiện đại Việt Nam nói riêng sẽ còn mãi lưu danh Chủ tịch Hồ Chí Minh và ông - Đại tướng Võ Nguyên Giáp như những con người kiệt xuất nhất của thế kỷ XX - những con người đã góp phần tạo nên sự thay đổi đáng kể về cục diện thế giới những năm giữa của thế kỷ này. Những con người mà nhờ có họ - các dân tộc lầm than khác đã tìm thấy cho mình một con đường vươn lên, thoát khỏi mọi xích xiềng nô lệ.

Trong cuốn sách xuất bản mới đây có tên “Những vị tướng lừng danh”, 21 vị danh tướng của thế giới, từ thời Alexandre Đại đế đến Hannibal rồi đến thời cận hiện đại với Kutuzov, Jukov..., những người đã có chiến công tạo nên bước ngoặt của nghệ thuật chiến tranh có một danh tướng Việt Nam mang tên Võ Nguyên Giáp. “Từ điển bách khoa” của những nước lớn như Anh, Pháp, Liên bang Nga… thì đều có riêng mục từ giới thiệu về Hồ Chí Minh và cũng có riêng mục từ về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Họ đều xếp ông vào hàng danh tướng kiệt xuất của mọi thời đại. Điều mà hàng triệu; thậm chí hàng chục triệu tướng lĩnh đã từng tham gia chiến trận trên khắp thế giới chỉ có ít, rất ít người được thế. Và cũng rất ít nước được vinh danh nhờ những vị tướng của mình như trường hợp Đại tướng Võ Nguyên Giáp của Việt Nam.

Một thế kỷ, hai con người xuất chúng cùng sự đồng tâm hiệp lực của đồng bào, đồng chí mình đã buộc thế giới phải “vẽ” lại bản đồ mà ở đó: Việt Nam - hai từ ấy đã nhiều lần được cất lên đầy ắp thân thương và cũng tràn đầy sự kính trọng. Nếu lật giở lại lịch sử của những năm 50 thế kỷ XX mới thấy hết giá trị thiêng liêng của hai tiếng Việt Nam lớn đến đâu.

Cùng với Chủ tịch Hồ Chí Minh, tướng Giáp đã được biết đến nhiều kể từ sau thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ mà ông là “tổng công trình sư” chiến thắng chấn động địa cầu hơn 59 năm trước. Một thắng lợi mà với người Pháp - những kẻ bại trận, theo cách nói của chính họ đã phải rất khâm phục. Sự đánh giá ấy là rất công bằng và sẽ còn công bằng hơn nữa khi cũng chính người Pháp đã thừa nhận: Tướng Giáp là một tấm gương sáng của nhân loại!

3. Một con người “sống cho sự sống”. Một con người mà theo như nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan là sẽ mãi mãi lưu lại trong ký ức những người được




tiếp xúc với ông, với đầy đủ phẩm giá: Tài ba, kiên cường, đức độ, nhân văn, tự trọng.

“Lễ Dân tang tự phát” theo cách nói của ông Vũ Khoan chính là để tưởng nhớ, ngưỡng mộ con người như vậy. Nói cách khác “là sự tôn vinh, khao khát những giá trị cao đẹp mà ai cũng muốn thấy chúng ngự trị trong xã hội ta” (lời của nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan) hay ông chính là hiện thân của phẩm giá Việt Nam - văn hóa Việt Nam trong thời đại mới - thời đại Hồ Chí Minh. Một con người vượt qua bao bão táp của cuộc đời vẫn giữ mãi trong mình một cái nhìn đôn hậu, bao dung với cuộc đời vốn không phải lúc nào cũng bao dung với ông. Một con người mà ở đó người ta thấy hội đủ cả Nhân - Lễ - Nghĩa - Trí - Tín thậm chí cả một chữ Nhẫn; nhưng tuyệt nhiên không phải là một chữ Nhẫn bi lụy mà vượt lên trên mọi nghiệt ngã đó là những sự ẩn mình vì cái chung, vì dân tộc.

4. Mấy hôm nay, trong muôn vàn kỷ niệm về vị Đại tướng đầu tiên được những người từng tiếp xúc với ông nhắc đến, người ta hay nói đến câu nói của Đại tướng khi “chất vấn” lại các phóng viên nước ngoài: Tại sao các anh cứ hay hỏi tôi về chiến tranh? Và, cái cách nói về cuộc trường chinh xuyên suốt mấy thập kỷ của nhân dân Việt Nam đã được ông khái quát qua sứ mệnh của chính mình: “Tôi là một vị tướng của hòa bình”.

Sự mãnh liệt của hai tiếng hòa bình đó là cái cách ông nói hộ khát khao của hàng chục triệu người dân Việt Nam qua nhiều giai đoạn, qua nhiều thế hệ. Và ở một góc độ nào đó, đây cũng chính là niềm tự hào mang tên: Việt Nam!

Hoàng Mai (daidoanket.vn - Ngày 12/10/2013)

CÂY ĐẠI THỤ CỦA LÒNG DÂN

Cây đại thụ hóa thânNhưng trong lòng dânCây mãi vẫn đâm chồi nẩy lộcLá vàng rơi cho xanh tươi màu đấtNước về nguồn vần vũ cuốn trời mây Cả nước tiếc thương tuôn lệ khóc NgườiDẫu vẫn biết quy luật không thể khácVị tướng của lòng dân phút giây thiêng nhắm mắtThức tỉnh triệu lương tâm xích lại gần nhau Đưa tiễn anh linh Người về thăm thẳm trời caoLòng thảng thốt soi đời vào nhân thế

Mọi bổng lộc hư danh đều bọt bèo dâu bểChỉ đức tài, nhân nghĩa vĩnh hằng thôi Bàn tay vạch đường đi xoay chuyển đất trờiBàn tay âm thầm rung trên từng phím nhạcBàn tay nâng nhân dân lên trên tài thao lượcBàn tay vẫy muôn người gắn kết phút đi xa Ngừng đập một trái tim yêu đại nghĩa thiết thaĐể chín mươi triệu con tim nhân lên tần sốThể phách trần gian sẽ hóa thành cây cỏLinh hiển hồn thiêng sông núi tỏa muôn đời.

Lê Cảnh Nhạc (Báo Gia đình & xã hội số 123 - Ngày 14/10/2013)




NHƯ BÁC HỒ, NGƯỜI CHẲNG RA ĐI

Có những đám tang không phải để buồnKhi Người đã hóa Tiên trong cõi tụcNhững nghi lễ, vinh phong giờ chỉ là hình thứcKhi Người tự lâu rồi đã sống giữa nhân dân.

Có sự ra đi làm hẫng cả nghìn nămKhép cánh cửa một lớp người thần thánhKhông chỉ những ngày này nhân dân thức trắngMà nhân dân thức trắng tự lâu rồi!Chân lý là ai? Lịch sử là ai?Nhân dân tự trả lời. Nhân dân không im lặngCả nước những đoàn người như sóngNhân dân đi theo bước những Anh hùng

Trăm năm đời treo một tấm gương trongLàm cách mạng theo Bác Hồ dĩ công vi thượngBởi tự thắng, nên Người luôn chiến thắngTừ “lo sợ” không từng, trên hết chỉ vì chung.

Hai Điện Biên mà cứ nhẹ như khôngMột Đại thắng Mùa Xuân, chiến công không cần nhắcGặp đồng đội, nắm tay từng người một“Còn gặp nhau đây là quý lắm rồi!”

Những vinh quang Người gửi lại cho đờiGửi lại cho nhân dân, đồng độiRất khẽ nhẹ, chiếc lá rơi về cộiĐường vĩnh hằng từ đó lại cất lên!

Nguyễn Sĩ Đại (Báo Tiền phong - Ngày 14/10/2013)

Người lính ấy6Created by Thanh An - 62 -Thanh An

5/16/2023



Người lính ấy trao cây súng trở vềTóc trắng bay ngàn mây tổ quốcXa quê trọn đời không thay đượcGiọng nói đậm đà sông nước miền Trung

Bóng đêm lùi mãi phía sau lưngNơi đất đai đồng đội áp ngực mình chắn làn đạn xốiGiờ yên tĩnh màu xanhGiờ hồng tươi mái ngói

Đàn thơ tôi khúc nhỏ âm thanhKhông đủ ngợi ca tình yêu người línhNhư câu ru chợ Cuồi, như điệu hò sông

KiếnCó gió ấm quê Nam, có rét ngọt xứ Đoài

Ở đâu tôi cũng thấy dáng NgườiTrên gương mặt nhân dân đi chân đấtTrên màu áo cỏ cây thân thiếtTrong ánh nhìn cho ta đến neo dây

Những ngả đường đất nước mai đâySẽ mọc lên tượng đài người lính ấyCó bức tượng trong lòng nhân loạiLà trái tim thắm đỏ vĩnh hằng.

Hoàng Vũ Thuật (Báo Văn nghệ số 41 - Ngày 12/10/2013)

Huyền thoại trở về huyền thoạiCuộc đời Người đã trở thành huyền thoạiĐại tướng của lòng dân, Đại tướng của hòa bìnhNgười là Văn, là Võ - Đức hy sinh“Như núi lửa phủ đầy tuyết trắng”Cả thế giới dõi theo, hàng triệu người đứng lặngKhi nghe tin Đại tướng qua đời…Như là Tiên, là Bụt về trờiNhư Thánh Gióng sau dẹp tan giặc dã

Tổng Tư lệnh đầu tiên, Đại tướng - Người Anh CảBao tiếng gọi thiêng liêng, kính trọng… thắt lòngNgười làm nên rạng rỡ non sôngKhông nao núng trước bạo tàn, ngang tráiChiến thắng Điện Biên năm châu lừng lẫyĐại thắng Mùa Xuân, thế giới nghiêng mìnhNgười chăm lo cho hạnh phúc, hòa bìnhKhép quá khứ, không hề quên quá khứNgười là hiện thân của Đức - Tài - Nhân nghĩa. Là tinh hoa của dân tộc Anh hùng

Người sinh ra từ khúc ruột miền TrungNay yên nghỉ giữa hai đầu đất nước

Hoành Sơn sau lưng, biển Đông phía trướcTriệu triệu trái tim luôn hướng ở bên Người




Ơi đèo Ngang bao huyền thoại trên đờiNay huyền thoại trở về nơi huyền thoạiNgười theo bước Bác Hồ vĩ đạiLàm vì sao tinh tú giữa trời cao.

Nguyện cùng Người, xin nắm chặt tay nhauCả dân tộc vững vàng bước tới…! Đặng Quốc Vinh (Báo Nhân dân - Ngày 13/10/2013)*********************

TIỄN NGƯỜINgười đi trong chiều vừa ngưng lặng bãoNước mắt rơi trên khóe mắt hao gầySuốt dải miền Trung vẫn cồn cào sóng đổSóng trắng bạc đầu như vạn đóa hoa ban

Trở về Lệ Thủy dưới chiều mưa tan...Dòng Kiến Giang oằn mình trong nỗi nhớSông ơi chở đi từng này nước mắtChở đi từng này đau thắt khôn nguôi

Con cũng như bao người Việt Nam thôiKhóc lặng lẽ đưa Người về với BácNgười ơi, cả khoảng trời xanh xao xácBóng đại bàng chợt lịm phía mây xa

Chói lọi một thời vang khúc Khải hoàn caĐiện Biên cháy trong ngút ngàn giông tốNăm châu dậy lên từ một con số56 ngày đêm… khoét núi ngủ hầm

56 ngày đêm thức trắng với niềm tinCờ chiến thắng tung bay nóc hầm Đờ CátÔi cánh đồng Mường Thanh tự do trải dài bát ngátNụ cười vị tướng tài ấm áp cả ba quân

Và đến trong một mùa xuânDiệu kì đất nước qua 2 lần đại chiếnThần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa…Rực lửa máu đào suốt một dải Trường SơnĐất nước yên bình như một tiếng thoi đưaBên mái tranh mẹ già ầu ơ cánh võngDòng Kiến Giang hiền hòa trong nắng sớmĐưa Người qua sông…

Từ Tây Bắc rất xa, mùa này không hoa banTừ Trường Sa mùa này bỏng cháy

Từ mũi Cà Mau nơi ngọn đầu sóng gióGửi về Người bao nỗi nhớ nỗi thương

Hà Nội cuối thu trên khắp phố phườngNhớ người, hồ Gươm trở mình thao thứcĐường Hoàng Diệu lá vàng rơi không dứtLá vàng rơi với nước mắt rơi…

Quảng Bình ơi, trong chiều mai thôiTriệu trái tim đưa Người về bến lặngTriệu trái tim đưa Người về cõi vắngĐưa Người về trong một chuyến đi xa

Tiễn đưa Người, ngàn quân tiễn một người ChaSúng đại bác rền lên thành tiếng sóngNgười không mất vì Người là bất tửNgười là Việt Nam mãi mãi trường tồn.

Nguyễn Thị Mai Hương(Báo Tiền phong - Ngày 13/10/2013)



ĐỀ cƯƠng thÔng tin sỐ 11/2013thuviensonla.com.vn/uploads/news/2014_02/ttso11.doc · web...

Documents