Ref. code: 25605902037216PHS

การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

โดย

นางสาวโสวชญา สปราณ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต (ระบบสารสนเทศเพอการจดการ)

สาขาวชาระบบสารสนเทศเพอการจดการ คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

Ref. code: 25605902037216PHS

การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

โดย

นางสาวโสวชญา สปราณ วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

วทยาศาสตรมหาบณฑต (ระบบสารสนเทศเพอการจดการ) สาขาวชาระบบสารสนเทศเพอการจดการ

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2560

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

Ref. code: 25605902037216PHS

THE ACCEPTANCE OF THE APPLICATION OF BLOCKCHAIN TECHNOLOGY IN THE SUPPLY CHAIN PROCESS OF THE THAI

AUTOMOTIVE INDUSTRY

BY

MISS SOWICHAYA SUPRANEE

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS

FOR THE DEGREE OF MASTER OF SCIENCE PROGRAM (MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS) MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS

FACULTY OF COMMERCE AND ACCOUNTANCY THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2017 COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY

Ref. code: 25605902037216PHS

(1)

หวขอวทยานพนธ การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

ชอผเขยน นางสาวโสวชญา สปราณ ชอปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต (ระบบสารสนเทศเพอการจดการ) สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย ระบบสารสนเทศเพอการจดการ

พาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ศาสตราจารย ดร.ศรลกษณ โรจนกจอ านวย ปการศกษา 2560

บทคดยอ

การบรหารจดการกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตอยางมประสทธภาพจ าเปนตองอาศยความรวมมอทดระหวางองคกรทมสวนเกยวของในกระบวนการตงแตการจดหาวตถดบไปจนถงการสงมอบผลตภณฑใหแกผบรโภค ดงนนการออกแบบระบบส าหรบกระบวนการหวงโซอปทานในยคดจทลทมการบรณาการระหวางองคกรนน ผผลตชนสวนยานยนตและผประกอบการคายรถยนต จ าเปนตองค านงถงความตองการทแตกตางกนของผมสวนไดสวนเสยทางธรกจ รวมถงลกษณะการท างานของระบบตาง ๆ ทเกยวของ เทคโนโลยบลอกเชนเปนอกทางเลอกหนงในการจดการกระบวนการหวงโซอปทานทจะชวยในการปรบปรงและแกไขปญหาดานความโปรงใส รวมทงตรวจสอบการท างานระหวางกระบวนการตาง ๆ ภายในหวงโซอปทาน การศกษานมวตถประสงคทจะพฒนาและทดสอบสมมตฐานเกยวกบปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย งานวจยเชงส ารวจน ผวจยใชวธการเลอกกลมตวอยางโดยไมใชหลกความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) ซงเปนการสมกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยเลอกเกบขอมลจากกลมตวอยางทเปนระดบบรหารและระดบปฏบตการ ทงจากบรษทผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และบรษทผประกอบยานยนต ซงกลมตวอยางตองปฏบตงานอยในสวนงานทตองมปฏสมพนธระหวางองคกร และมประสบการณในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกร เชน ฝายขาย, ฝายจดซอ, ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ และฝายวศวกรรม เปนตน งานวจยนใชแบบสอบถามเปนเครองมอส าหรบท าการวจย โดยเกบขอมลจากกลมตวอยางผาน 2 ชองทาง ไดแก การแจกแบบสอบถามโดยตรงใหแกกลมตวอยาง และการเกบขอมลผานแบบสอบถามอเลกทรอนกส

Ref. code: 25605902037216PHS

(2)

ผลการวจยพบวา การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชนของบคลากรในอตสาหกรรมยานยนตไทย รวมถงความไววางใจระหวางองคกร และความสมพนธระหวางองคกร เปนปจจยส าคญทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย โดยปจจยเกยวกบอ านาจระหวางองคกร ไดแก อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) เปนปจจยส าคญทจะชวยใหเกดความไววางใจระหวางองคกร ซงจะน าไปสความส าเรจในการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนของอตสาหกรรมยานยนตไทย โดยประโยชนทไดรบจากงานวจยน สามารถชวยใหองคกรทมสวนเกยวของกบอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทยน าผลการวจยนไปใชเปนแนวทางในการน าเทคโนโลยใหม ๆ มาประยกตใชในการด าเนนธรกจขององคกร รวมทงชวยใหทราบถงอทธพลของปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ของอตสาหกรรมยานยนตไทย

ค าส าคญ: บลอกเชน, หวงโซอปทาน, อตสาหกรรมยานยนต

Ref. code: 25605902037216PHS

(3)

Thesis Title THE ACCEPTANCE OF THE APPLICATION OF BLOCKCHAIN TECHNOLOGY IN THE SUPPLY CHAIN PROCESS OF THE THAI AUTOMOTIVE INDUSTRY

Author Miss Sowichaya Supranee Degree Master of Science Program

(Management Information Systems) Major Field/Faculty/University Management Information Systems

Commerce and Accountancy Thammasat University

Thesis Advisor Professor Siriluck Rotchanakitumnuai, Ph.D. Academic Years 2017

ABSTRACT

The effective supply chain process management of the automotive industry requires good cooperation between organizations that are involved in processes from the procurement of raw materials to the delivery of products to consumers. Therefore, in the design of the system for the supply chain process in the digital age integrating among organizations, automotive parts manufacturers and automakers must take the needs of different stakeholders and the nature of operating systems involved into consideration. Blockchain technology is an alternative for using new technologies to manage the supply chain process as it helps to improve and resolve the issue of transparency as well as monitor operations of different processes in the supply chain. This study aims to develop and test hypotheses about factors that affect the acceptance of Blockchain technology application in the supply chain process of the automotive industry in Thailand. Purposive sampling was applied to select and interview the targeted respondents who are in the automotive supply chain. The target samples are executives and practical staff from the first tier suppliers of automotive parts and automotive assembly companies. The samples have to work in the

Ref. code: 25605902037216PHS

(4)

departments that require interaction among organizations and have experience in utilizing information technology among organizations, for example sales, procurement, information technology, and engineering. The questionnaire is used as a tool for collecting data. The data collection is done by the questionnaire distribution directly to the samples and the electronic questionnaire. The study found that awareness of the benefits of the technology of the personnel in the automotive industry, trust and relationship among organizations are the important factors that affects the acceptance of Blockchain technology application in the supply chain process. The power among organizations consisting of non-mediated power is a key factor that helps to build trust among organizations and leads to success in the technology application in this industry. The results of this study can be a guideline for organizations involved with the automotive industry to apply Blockchain technologies to the organization operations and make them acquire the influential factors that affect the acceptance of the Blockchain technology application of the Thai automotive industry.

Keywords: Blockchain, Supply Chain, Automotive Industry

Ref. code: 25605902037216PHS

(5)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยด โดยไดรบค าแนะน าและการสนบสนนอยางดยงจาก ศาสตราจารย ดร.ศรลกษณ โรจนกจอ านวย ผเปนอาจารยทปรกษา ซงไดสละเวลาอนมคาในการถายทอดวชาความร ตลอดจนใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอวทยานพนธฉบบน และเอาใจใสนกศกษาในทปรกษาเปนอยางดเสมอมา รวมถงการใหค าแนะน าเกยวกบการน าเสนอผลงานทางวชาการระดบนานาชาต ผวจยขอขอบพระคณอาจารยเปนอยางสงมา ณ ทน

ผวจยขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.ศากน บญอต ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และผชวยศาสตราจารย ดร.ชชพงศ ตงมณ กรรมการสอบวทยานพนธ ทไดสละเวลาอนมคาในการใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการปรบปรงวทยานพนธฉบบนใหมความสมบรณมากยงขน

นอกจากนขอขอบพระคณหวหนางาน และเพอนรวมงานบรษท นสสน มอเตอร เอเชย แปซฟค เปนอยางสง ทมความเขาใจและใหการสนบสนนการศกษาของผวจยตลอดหลกสตรการศกษาในครงนท าใหสามารถส าเรจลลวงไปไดดวยด

ในทายทสด วทยานพนธฉบบนจะไมสามารถส าเรจลลวงได หากขาดก าลงใจและการสนบสนนทดจากครอบครว ผวจยขอขอบพระคณคณพอ คณแม และนองทงสองคน ทมอบความปรารถนาด ความหวงใย และก าลงใจทดเสมอมา รวมทงรบฟงปญหาและใหความชวยเหลอในทก ๆ ดานมาโดยตลอด ผวจยขอยกความดความชอบทงหมดทไดรบจากวทยานพนธฉบบนใหกบครอบครว และคณาจารยคณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทไดมสวนชวยหลอหลอมใหผวจยสามารถประสบความส าเรจในครงน ผวจยจงใครขอขอบพระคณทกทานมา ณ โอกาสน

โสวชญา สปราณ

Ref. code: 25605902037216PHS

(6)

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย (1)

บทคดยอภาษาองกฤษ (3)

กตตกรรมประกาศ (5)

สารบญตาราง (10)

สารบญภาพ (11)

รายการสญลกษณและค ายอ (12)

บทท 1 บทน า 1

1.1 ความส าคญและทมาของปญหา 1 1.2 ค าถามการวจย 10 1.3 วตถประสงคการวจย 10 1.4 ขอบเขตของการวจย 11 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 11

1.5.1 ประโยชนเชงทฤษฎ 11 1.5.2 ประโยชนเชงปฏบต 12

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 13

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 13

Ref. code: 25605902037216PHS

(7)

2.1.1 การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน 13 2.1.1.1 องคประกอบหลกของบลอกเชน 14

(1) Block 14 (2) Chain 15 (3) Consensus 16 (4) Validation 16

2.1.1.2 รปแบบของเครอขายบลอกเชน 17 (1) Non-permissioned public ledgers 17 (2) Permissioned public ledgers 17 (3) Permissioned private ledgers 17

2.1.1.3 ประเภทของบลอกเชนทใชในองคกร 18 (1) Public Blockchain 18 (2) Private Blockchain 19 (3) Consortium Blockchain 19

2.1.1.4 หลกการท างานของบลอกเชน 20 2.1.1.5 การน าบลอกเชนไปประยกตใชในกระบวนการหวงโซอทาน 21 2.1.1.6 การน าบลอกเชนไปประยกตใชในอตสาหกรรมการผลตยานยนต 21

2.1.2 ประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน 23 2.1.3 การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ 24 2.1.4 ความไววางใจระหวางองคกร 27 2.1.5 ความสมพนธระหวางองคกร 28 2.1.6 อ านาจระหวางองคกร 30

2.2 สรปงานวจยทเกยวของ 35 2.3 กรอบแนวคดการวจย 37 2.4 สมมตฐานการวจย 42

บทท 3 วธการวจย 50

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 50 3.2 ขนาดของกลมตวอยางและวธการสมกลมตวอยาง 50 3.3 เครองมอทใชในการวจย 51

Ref. code: 25605902037216PHS

(8)

3.4 กระบวนการวจย 52 3.5 การตรวจสอบความถกตองและความนาเชอถอของเครองมอ 53

3.5.1 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา 53 3.5.2 การทดสอบความเชอมนของชดค าถามทใชในการวดตวแปร 53

3.6 การประมวลผลขอมล 61

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 62

4.1 ลกษณะทางประชากรศาสตรของกลมตวอยางโดยใชสถตเชงพรรณนา 62

4.1.1 ขอมลเกยวกบองคกรและการใชงานระบบสารสนเทศระหวางองคกร 63 4.1.2 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 65

4.2 การทดสอบขอสมมตทางสถต 66 4.2.1 การสอบทานขอมลทหายไป 66 4.2.2 การทดสอบการกระจายตวของขอมลในลกษณะปกต 67 4.2.3 การวเคราะหสหสมพนธ 67

4.3 การทดสอบสมมตฐานการวจย 67 4.3.1 การตรวจสอบความเหมาะสมของกลมตวอยาง 67 4.3.2 การหาคาลกษณะเฉพาะของตวแปรตน 68 4.3.3 การวดคาเฉลยปจจยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน 69 4.3.4 การวเคราะหปจจย 70

4.4 การตรวจสอบความนาเชอถอของเครองมอ 75 4.5 การวเคราะหการถดถอยพหคณ 77 4.6 บทสรปความคดเหนแนวโนมการประยกตใชบลอกเชนในกระบวนการ 85

หวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยจากการสมภาษณ

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 88

5.1 สรปผลการวจย 88 5.2 ประโยชนของงานวจย 97

5.2.1 ประโยชนเชงทฤษฎ 97 5.2.2 ประโยชนเชงปฏบต 98

Ref. code: 25605902037216PHS

(9)

5.3 ขอจ ากดของงานวจย 99 5.3.1 ขอจ ากดดานลกษณะประชากรของกลมตวอยาง 99 5.3.2 ขอจ ากดดานความแตกตางทางวฒนธรรม 99

5.4 ขอเสนอแนะส าหรบงานวจยในอนาคต 100 รายการอางอง 101

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบสอบถามการวจย 109 ภาคผนวก ข การวเคราะหขอมลทางสถต 119 ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค 144

(Cronbach’s Alpha) ภาคผนวก ง ผลการสมภาษณ 154

ประวตผเขยน 160

Ref. code: 25605902037216PHS

(10)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศกบทฤษฎเกยวกบองคกร 25 2.2 พนฐานของอ านาจระหวางองคกร 34 2.3 สรปทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบแตละปจจย 36 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย 55 4.1 ประเภทองคกรของผตอบแบบสอบถาม 63 4.2 ขนาดองคกรของผตอบแบบสอบถาม 63 4.3 ประเภทหนวยงานของผตอบแบบสอบถาม 64 4.4 ต าแหนงหนาทของผตอบแบบสอบถาม 64

4.5 อายงานของผตอบแบบสอบถาม 65 4.6 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 66 4.7 คาลกษณะเฉพาะ (Eigenvalues) ของปจจยตาง ๆ 68 4.8 สรปคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยตาง ๆ 69 4.9 คาน าหนกองคประกอบของปจจยอ านาจระหวางองคกร 71 4.10 คาน าหนกองคประกอบของปจจยการซมซบทางเทคโนโลย 72 4.11 คาน าหนกองคประกอบของปจจยความไววางใจระหวางองคกรและ 73 การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน 4.12 คาน าหนกองคประกอบของปจจยความสมพนธระหวางองคกรและ 74 การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน 4.13 คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) 76

ของปจจยความสมพนธระหวางองคกร 4.14 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามความไววางใจระหวางองคกร 78 4.15 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามความสมพนธระหวางองคกร 80 4.16 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามการยอมรบการประยกตใช 83 เทคโนโลยบลอกเชน 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 90

Ref. code: 25605902037216PHS

(11)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1.1 หวงโซอปทานหลกของอตสาหกรรมยานยนต 3 1.2 ภาพรวมกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย 5

1.3 กระบวนการผลตรถยนต 7 2.1 สวนประกอบของ Block 14 2.2 ลกษณะของการยนยนบญชธรกรรมกอนหนาและทจะเกดขนตอไปซงเรยกวา Chain 16 2.3 การเปรยบเทยบรปแบบของ Blockchain Network ระหวาง 17 ระบบทไมใช Blockchain, Public Blockchain (Permissionless) และ Private Blockchain (Permissioned) 2.4 การด าเนนรายการธรกรรมและแฮชไปยงบลอกกอนหนา 20 2.5 กรอบแนวคดเกยวกบความสมพนธระหวางองคกร 29 2.6 กรอบแนวคดการวจยเกยวกบการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน 41 ในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

4.1 ความสมพนธความสมพนธระหวางอ านาจระหวางองคกรและ 77 ความไววางใจระหวางองคกร

4.2 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลย ความไววางใจระหวางองคกร 79 การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน และความสมพนธระหวางองคกร

4.3 ความสมพนธระหวางความไววางใจระหวางองคกร ความสมพนธระหวางองคกร 82 การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชนและ การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน

Ref. code: 25605902037216PHS

(12)

รายการสญลกษณและค ายอ

สญลกษณ/ค ายอ ค าเตม/ค าจ ากดความ

Hash Proof of Work Node Bitcoin Ethereum

วธการอยางหนงซงท าใหขอมลสวนหนงหรอทงหมด ใหกลายเปนจ านวนเลก ๆ จ านวนหนงอยางมปฏสมพนธ ซงจ านวนดงกลาวเปรยบเหมอนกบ "ลายนวมอ" ของขอมล การพสจนวาธรกรรมนน ๆ ถกตอง และสงทไดมาสามารถเชอถอได เครองคอมพวเตอรแตละเครองทอยในเครอขายบลอกเชน สกลเงนในรปแบบของดจทล ถกสรางขนมาดวยภาษาคอมพวเตอร โดยไมมผใดเปนเจาของ Bitcoin ไมมรปราง และไมสามารถจบตองไดเหมอนธนบตรหรอเหรยญเงนบาท โดยระบบของ Bitcoin สามารถใชงานไดบนคอมพวเตอรของผใชงานทวโลก โดยใชระบบซอฟตแวรในการถอดสมการคณตศาสตร ช อ เรยกของ Blockchain Platform ซ ง เปน Open Source ทนกพฒนาสามารถน าไปใชงานได โ ดย เป น Blockchain ประ เภท Public Blockchain นนคอ ใหสทธทกคนสามารถเขาไปรวมในเครอขายไดทนท ลกษณะเดยวกบแบบ Bitcoin นนเอง

Ref. code: 25605902037216PHS

(13)

Ripple ระบบ Clearing และ Settlement

เปนชอเรยกรวม ๆ ของเทคโนโลยสกลเงนเสมอน ในรปแบบการประมวลผลแบบกระจายศนยอกระบบหนง ซงเปนระบบปดทควบคมโดย Ripple แตเพยงผเดยว จะแตกตางจากระบบของ Bitcoin และ Ethereum ทเปนระบบเปดท เปดกวางใหผทสนใจสามารถท าธรกรรมแลกเปลยนสกลเงนระหวางกนได เปนวธการช าระราคาและสงมอบหลกทรพย ม 2 แ บ บ ค อ Net Settlement แ ล ะ Gross Settlement

Ref. code: 25605902037216PHS

1

บทท 1 บทน า

1.1 ความส าคญและทมาของปญหา

อตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทยเปนอตสาหกรรมทโดดเดนของประเทศตงแตอดตจนถงปจจบน โดยเฉพาะอยางยงอตสาหกรรมการผลตชนสวนยานยนตทมอตราการเตบโตทแขงแกรง เนองจากความพรอมทงดานภมศาสตรและบคลากรภายในประเทศ ขอมลจากศนยวจยกสกรไทยไดคาดการณวา การสงออกรถยนตของไทยในป 2560 มแนวโนมขยายตวไดถงรอยละ 6 หรอคดเปนยอดสงออกทงสน 1,200,000 ถง 1,260,000 คน ซงแสดงใหเหนถงความตองการชนสวนยานยนตและบรการจากธรกจตาง ๆ ทอยในหวงโซอปทานมากขน (ศนยวจยกสกรไทย , 2560) ท าใหผประกอบการคายรถยนตและธรกจทเกยวของ เชน ผผลตชนสวนยานยนต, ผประกอบยานยนตและผแทนจ าหนายรถยนต มความจ าเปนทจะตองปรบกลยทธทางการตลาดเพอใหเหมาะสมตอความตองการของตลาดรถยนตในแตละประเภท รวมถงการสรางภาพลกษณทดไปยงผบรโภค และการสรางความนาเชอถอในดานคณภาพของรถยนต และบรการตาง ๆ หลงการซอขาย นอกจากนการสรางความไววางใจระหวางผประกอบการคายรถยนตกบผผลตชนสวนยานยนตกเปนอกหนงปจจยส าคญทจะกอใหเกดผลดตอธรกจในระยะยาวอกดวย โดยหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนอะไหลยานยนต ประกอบดวยกระบวนการหลก 6 สวนดงน

1.1.1 การวจยและพฒนาผลตภณฑ (Research and Development) เปนพนฐาน

ทส าคญในอตสาหกรรมการผลต โดยรบผดชอบในการออกแบบ วจยและพฒนาผลตภณฑ เพอตอบสนองความตองการของผบรโภค

1.1.2 การจดการวตถดบ (Raw Material Management) มความเกยวของกบการบรหารจดการหวงโซอปทาน เชน การสงมอบวตถดบอยางตรงเวลา (Just in Time) ดงนนบคลากรจ าเปนตองมศกยภาพในการรบระบบนมาด าเนนการอยางถกตอง

1.1.3 การผลตช นสวน (Standard parts and components) สามารถแบ งออกเปน 2 กลม ไดแก

กลมท 1: ผผลตชนสวนล าดบทหนง (First Tier Supplier) คอ กลมผผลตชนสวนประเภทอปกรณสงใหแกบรษทผประกอบรถยนตโดยตรง ซงบรษททมศกยภาพในการเปนผผลต

Ref. code: 25605902037216PHS

2

ชนสวนล าดบทหนงไดตองมความสามารถทางเทคโนโลย และสามารถผลตชนสวนไดตามมาตรฐานทผประกอบรถยนตก าหนด

กลมท 2: ผผลตชนสวนล าดบทสองและรองลงมา (Second Tier and Lower Tiers Supplier) คอ กลมผผลตชนสวนยอย (individual part) เพอสงใหแกผผลตชนสวนในล าดบทหนง (First Tier Supplier)

จากภาพท 1.1 แสดงถงผมสวนเกยวของหลกในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนต โดยแบงเปน 3 สวน ไดแก ผผลตวตถดบและชนสวนยานยนต (First Tier and Second Tier Supplier), ผประกอบยานยนต (Automotive Assembler) และสวนธรกจสนบสนน เชน ธรกจประกนภย ธรกจเชา – ซอ เปนตน

1.1.4 การทดสอบ และการควบคมคณภาพ (Testing and Quality Control) คอ การควบคมการผลตและการทดสอบผลตภณฑใหเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด ซงบคลากรทเกยวของกบกระบวนการนตองมค ว ามร ค ว าม เข า ใ จ พ น ฐ าน เก ย วกบมาตรฐ านแล ะกา รทดสอบยานยนต

1.1.5 การประกอบยานยนต (Assembly) ซงแบงเปน 3 ประเภท ไดแก 1.1.5.1 รถจกรยานยนต 1.1.5.2 รถยนตนง 1.1.5.3 รถปคอพและรถเพอการคา

1.1.6 การตลาดและสงมอบสนคา (Marketing and Delivery) หมายรวมถง บรการหลงการขาย (After Sales Service) โดยจะมระบบการจดการขนสง (Transport Management) เขามามบทบาทในการสงตอวตถดบหรอผลตภณฑ ในขณะทการบรหารจดการหวงโซอปทาน (Supply Chain Management) กจะชวยจดการการแลกเปลยนหรอการสงตอขอมลสารสนเทศ

Ref. code: 25605902037216PHS

3

ภาพท 1.1 หวงโซอปทานหลกของอตสาหกรรมยานยนต (Automotive Supply Chain) ทมา: หนงสอ SET Stock Focus 2014: Top Picks - Automotive Supply Chain โดยตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (2557)

Ref. code: 25605902037216PHS

4

ดงนนการบรหารจดการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตอยางมประสทธภาพจ าเปนตองอาศยความรวมมอทดระหวางองคกรทมสวนเกยวของกบกระบวนการหวงโซอปทานตงแตกระบวนการจดหาวตถดบไปจนถงกระบวนการสงมอบผลตภณฑใหแกผบรโภค ดงภาพท 1.2 รวมถงการแลกเปลยนขอมลระหวางผประกอบยานยนตกบผผลตชนสวนล าดบทหนงและล าดบทสอง ซงขอมลดงกลาวเปนองคความรเฉพาะขององคกร เชน ตนแบบของชนสวนทใชในกระบวนการผลต (Drawing) ทงทเปนของผประกอบยานยนตและผผลตชนสวนล าดบทหนง, ขอก าหนดส าหรบการผลตชนสวนยานยนต (Part Specification) ทผประกอบยานยนตเปนผก าหนด, เอกสารมาตรฐานของวธการทดสอบชนงานตนแบบกอนเขาสสายการผลต (Engineering Standard) เปนตน โดยกระบวนการแลกเปลยนขอมลทเกยวของกบการผลตจะถกแลกเปลยนกนแคระหวางฝายวจยและพฒนา, ฝายประกอบยานยนต และผผลตชนสวนล าดบท 1 เทานน โดยขอบเขตของการแบงปนขอมลกจะเปนเพยงแคงานทแตละสวนมความเกยวของ หากผผลตชนสวนล าดบท 2 ตองการขอมลจากผประกอบยานยนตเพอใชในการอางอง เชน การขอขอมลเกยวกบคณสมบตของวตถดบประเภทเหลกทใชส าหรบผลตชวงลาง (Chassis) ของรถยนต เพอทดสอบความทนทานของวตถดบใหตรงตามมาตรฐานททางผประกอบยานยนตก าหนดนน ผผลตชนสวนล าดบท 2 จ าเปนตองขอขอมลดงกลาวผานทางผผลตชนสวนล าดบท 1 ไปยงผประกอบยานยนตทเปนเจาของเอกสารมาตรฐานดงกลาว จะเหนไดวามความไมเทาเทยมกนเกยวกบการไดรบประโยชนจากการกระบวนการแลกเปลยนขอมล และพบวาผทไดรบประโยชนมากทสด คอ ผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 (First Tier Supplier) เนองจากจะไดรบขอมลทงจากผประกอบยานยนต และผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 2 (Second Tier Supplier) ดงนนการใหความรวมมอทดของผผลตชนสวนยานยนต จงสงผลเชงบวกตอประสทธภาพการท างานของผประกอบการคายรถยนต นอกจากนการสรางความไววางใจใหเกดขนระหวางผผลตชนสวนยานยนตและผประกอบการคายรถยนต จะท าใหเกดการแลกเปลยนขอมลทเปนประโยชนระหวางกน (Corsten and Felde, 2005) ซงนอกจากจะชวยปรบปรงกระบวนการท างานระหวางกนแลว ยงสามารถชวยลดปญหาเกยวกบการท างานรวมกนอกดวย

Ref. code: 25605902037216PHS

5

ภาพท 1.2 ภาพรวมกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย ทมา: ศนยวจยกสกรไทย (2560)

Ref. code: 25605902037216PHS

6

กระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมการผลตยานยนตประกอบดวยขนตอนส าคญหลายขนตอน โดยในแตละขนตอนมผเกยวของมากมายทงภายในและภายนอกองคกร อาทเชน ฝายออกแบบวจยและพฒนาผลตภณฑ ฝายวางแผนการผลต ฝายควบคมการผลต ฝายพฒนาชนสวนในประเทศ (รวมกบผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1) ฝายวศวกรรมการผลต ฝายตรวจสอบคณภาพ และฝายประกนคณภาพ โดยกระบวนการผลตยานยนตนน สามารถแบงยอยในรายละเอยดตามกระบวนการในการน าชนสวนตาง ๆ ของรถยนตมาประกอบเขาดวยกน ซงเปนกระบวนการทมล าดบขนตอนชดเจน เรมตงแตการขนรปตวถงรถยนต (Stamping) การประกอบตวถงรถยนต (Body) การพนสตวถงรถยนต (Paint) การประกอบเครองยนต (Powertrain) และการประกอบชนสวนในขนตอนสดทาย (Trim and Final Assembly) ดงแสดงในภาพท 1.3 เพอใหไดผลผลตทมคณภาพมากทสดในกระบวนการประกอบรถยนต ดงนนจงจ าเปนอยางมากทจะตองอาศยการควบคมและตรวจสอบใหกระบวนการดงกลาวสามารถด าเนนไปไดอยางแมนย าในทกสภาวะและทกสภาพแวดลอม เพอปองกนและลดความผดพลาดทสามารถสงผลตอกระทบตอผขบขหรอผใชงานได

เ น อ ง จ ากระบบ เศรษฐก จแล ะส ง คม ไทย ในอด ตจนถ ง ป จ จ บ นม พ น ฐ านม า จ า ก “ค ว า ม ไววางใจ” ระหวางกน ท าใหการด าเนนธรกจตาง ๆ ตองอาศยการสรางความเชอมนในการท าขอตกลงระหวางกน รวมไปถงการสรางความโปรงใสในแตละกระบวนการทางธรกจ ดงนนธรกจสวนใหญจงจ าเปนตองอาศย “ตวกลาง” จ านวนมากมายหลายรปแบบในการสรางความเชอมน เชน การใชบรการจากธนาคารในการท าธรกรรมทางการเงน, การใชบรการทนายความส าหรบการเจรจาเพอท าขอตกลงระหวางกน และการใชบรการจากนายหนาอสงหารมทรพยเมอตองการซอทอยอาศย เปนตน การด าเนนการในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตกเชนเดยวกน เมอองคกรตองการใหการด าเนนการในหวงโซอปทานมประสทธภาพและการผลตสนคามคณภาพสงตามความตองการของลกคานน องคกรจะตองมการทดสอบคณภาพของสนคา รวมทงการสงมอบทนาเชอถอและราคาทสมเหตสมผลในการจดหาวตถดบ หลายองคกรไดมการพฒนาความสมพนธอยางใกลชดกบผผลตรายส าคญเพอควบคมทรพยากรทจ าเปนตอกระบวนการหวงโซอปทาน ดงนนการขาดความไววางใจระหวางองคกรจงเปนเหตผลหลกประการหนงทท าใหหลายองคกรขาดการการถายทอดความรและนวตกรรมระหวางกน นอกจากนบางองคกรอาจเหน วา ความรและนวตกรรมเปรยบเสมอนอ านาจทางธรกจ ถาหากเกบไวเปนองคความรขององคกรจะสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนใหแกองคกรได รวมถงผบรหารของบางองคกรไมเหนดวยกบการใหความรวมมอระหวางองคกร เนองจากตองการปกปองผลประโยชนของฝายตนเองมากกวาการรวมมอกบองคกรอน ๆ ดงนนการจดการหวงโซอปทานทดจงมสวนส าคญทท าใหธรกจประสบความส าเรจ โดยการจดการหวงโซอปทาน หมายถง การจดการล าดบของผผลตและผซอ และไดครอบคลมทกขนตอนตงแตการแปรรปจากวตถดบจนกระทงกลายเปนสนคาส าเรจรปไปยงผบรโภค จากงานวจยในอดต

Ref. code: 25605902037216PHS

7

ชใหเหนวาการสรางความสมพนธในหวงโซอปทานแบบรวมมอกนระหวางผทมสวนเกยวของในหวงโซอปทานสามารถชวยใหองคกรสามารถใชทรพยากรไดอยางมประสทธภาพมากขน รวมทงชวยปรบปรงประสทธภาพการท างานขององคกร ดงนนหลายองคกรจงจดการความสมพนธในหวงโซอปทานโดยการใชอนเทอรเนตและเทคโนโลยการสอสารทซบซอนมากขน ท าใหการสรางความเชอมโยงทางอเลกทรอนกสระหวางองคกรและคคาทางธรกจเกดการแลกเปลยนขอมลระหวางกนไดดยงขน องคกรขนาดใหญไมวาจะเปน Apple, Wal-Mart, Nokia, Toyota, Tesco และ Samsung กไดมการเชอมตอกบคคาทางธรกจผานชองทางอเลกทรอนกส เพอใหทกฝายในหวงโซอปทานมการแลกเปลยนขอมลทเกยวของกบการขาย, ค าสงซอ, กระบวนการจดสงสนคา และขอมลส าคญอน ๆ ไดอยางโปรงใส หมายความวา ผผลตจะไดรบขอมลเกยวของกบค าสงซอ, กระบวนการผลต และวสดทจ าเปนตอการผลตเพอใหแนใจวาทรพยากรจะพรอมใชงานเมอมความจ าเปน (Richard L. Daft, 2006)

ภาพท 1.3 กระบวนการผลตรถยนต ทมา: https://www.autoalliance.co.th/about_process.php

Ref. code: 25605902037216PHS

8

ในปจจบนมเทคโนโลยทถกกลาวถงอยางมากในเรองของการชวยสรางความโปรงใสและสรางความไววางใจระหวางกน นนคอ เทคโนโลย “Blockchain” ซงเปนรปแบบของการท าธรกรรมแบบ Peer-to-Peer โดยจะเขามาเปลยน Business Model ของทกอตสาหกรรมทมรปแบบของการบนทกขอมลแบบกระจายศนย โดยบลอกเชนถกน ามาใชจรงเปนครงแรกในอตสาหกรรมการเงน เพอใชเปนพนฐานส าหรบสกลเงนดจทล (Cryptocurrency) อยางเชน "Bitcoin" (Nakamoto, 2008) คนสวนใหญมกเขาใจวา Bitcoin กบบลอกเชนคอเทคโนโลยเดยวกน แตในความเปนจรงแลว Bitcoin คอ สกลเงนดจทลทสามารถซอขายไดผานระบบออนไลน แตบลอกเชนเปนเทคโนโลยทอยเบองหลงของ Bitcoin โดยจะท าหนาทตรวจสอบธรกรรมทเกดขนระหวางบคคลทมความปลอดภยมากกวาปกต (ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล, 2017) การพฒนาแอปพลเคชนบลอกเชนสามารถแบงออกเปน 3 ชวงใหญ ๆ ตามขนตอนของการพฒนา ไดแก บลอกเชน 1.0, บลอกเชน 2.0, และบลอกเชน 3.0 โดย “บลอกเชน 1.0″ หรอการพฒนาในระยะท 1.0 ประกอบดวยสกลเงนแบบเสมอน (เงนดจทล) เชน Bitcoin ซงสามารถใชแทนสกลเงนจรงได เชน ยโรหรอดอลลาร ปจจบน Bitcoin ถกน ามาใชในแอปพลเคชนของบลอกเชนและทเปนทรจกกนดทสดของคนทวไป และก าลงจะถกน ามาใชมากขน อยางไรกตามแมวาในความเปนจรงจะมการใชสกลเงนมากมาย และดวยปรมาณการซอขายทสงขน แตสวนแบงตลาดของ Bitcoin ในตลาดแลกเปลยนเงนตราตางประเทศยงคงนอยมาก ซงปจจบนยงไมมขอบงชวา Bitcoin อาจจะมความส าคญใกลเคยงกบสกลเงนตาง ๆ ได การพฒนาบลอกเชนในระยะตอมา หรอ “บลอกเชน 2.0” คอ การใชรปแบบ Smart Contract หมายถง กระบวนการทางดจทลทก าหนดขนตอนการท าธรกรรมโดยอตโนมตไวลวงหนา ไมจ าเปนตองอาศยตวกลาง อยางเชน ธนาคาร การสราง smart contract ทเปนระบบอตโนมตอยางเตมรปแบบ จะตองมการตกลงกนระหวางคสญญากนกอนลวงหนา เกยวกบขนตอน และกลไกในการท าธรกรรมดงกลาว ซงการพฒนานสงผลกระทบตอรปแบบธรกจแบบดงเดมของธนาคาร สวนบลอกเชนในยคถดไป เรยกวา “บลอกเชน 3.0” คอ การพฒนาแนวคดเกยวกบ Smart Contract เพอสรางกระบวนการแบบกระจายศนยทเปนอสระ ทตองมการก าหนดกฎเกณฑในการท าธรกรรมของกลมและด าเนนการดวยความเปนอสระในรปแบบธรกรรมอตโนมต จงท าใหบลอกเชน 3.0 สามารถขบเคลอนองคกรดจทลไดอยางเตมรปแบบ โดยไมจ าเปนตองมพนกงานในการชวยท าธรกรรม (เศรษฐพงค มะลสวรรณ, 2560) จดเดนของบลอกเชน คอ เปนเทคโนโลยใหมทสามารถน ามาประยกตใชเพอสรางความปลอดภยและนาเชอถอของขอมลโดยไมตองอาศยคนกลาง สงผลท าใหการท าธรกรรมออนไลนเปนไปดวยความสะดวก ประหยด และสรางสรรคมากขน สามารถแลกเปลยนขอมลกนไดดวยความมนใจ แมบคคลทเปนคธรกรรมจะไมเคยรจกกนมากอนกตาม ปจจบนการใชบลอกเชนไมไดจ ากดเฉพาะในธรกจออนไลนและอตสาหกรรมการเงนเทานน แตมแนวโนมทจะประยกตใชในอตสาหกรรมอนอยาง

Ref. code: 25605902037216PHS

9

กวางขวาง ท าใหทกสวนของหวงโซอปทานมความนาเชอถอและสามารถตรวจสอบได ดงนนบลอกเชนจงเปนกลไกในการพสจนความนาเชอถอของธรกรรมทงหมดทเกดขนในหวงโซ (Chain) รวมถงชวยใหเกดการกระจายอ านาจของการท าธรกรรมระหวางทกฝาย และสามารถใชในการเฝาตดตามการบนทกบญชทรพยสนหรอขอมลตาง ๆ ในระบบหวงโซอปทาน เชน ขอมลของผทเกยวของ, ราคา, วนทผลต และการขนสง เปนตน เนองจากขอมลตาง ๆ เหลาน จะถกเปดเผยท าใหสามารถตรวจสอบทมาทไปของสนคาไดวาตนทางวตถดบตาง ๆ ผลตมาจากท ไหน จากขอมลของ Maersk บรษทขนสงและโลจสตกสระดบโลก ไดระบวา กวารอยละ 90 ของสนคาทวโลกถกขนสงผานระบบขนสงทางเรอ ในการขนสงแตละครงอาจมเอกสารทเกยวของหลายฉบบ โดยปกตแลวคาใชจายในกระบวนการจดการเอกสารนนอาจสงถง 1 ใน 5 ของคาขนสงโดยรวม ท าให IBM ไดประกาศความรวมมอกบ Maersk เ พอสรางรปแบบวธ การจดการและตดตามเอกสารในการขนส งสนคา ระบบคอนเทนเนอรทอยบนพนฐานของเทคโนโลยบลอกเชนบน Hyperledger Fabric Platform โดยวธดงกลาวนน ท างานดวยการน าบลอกเชนเขามาชวยสรางเครอขายเอกสารทปลอดภย ผใชสามารถเขาดขอมลไดตามสทธทตนเองไดรบ โดยจะไมสามารถแกไขขอมลได หากไมไดรบการยอมรบจากผใชรายอน ๆ ในเครอขาย การสรางเครอขายเชนน ท าใหระบบโดยรวมเกดความโปรงใส รวมถงการตดตามท าความเขาใจเสนทางและสถานะของการขนสงสนคาเปนไปไดโดยงายและรวดเรวในระดบ Real-Time อกทงยงปองกนการโกงและความผดพลาดตาง ๆ รวมทงประหยดทรพยากรอกดวย การน ารปแบบวธการขนสงท IBM และ Maersk พฒนามาใชจะชวยลดความผดพลาดในการจดการเอกสาร ลดความลาชาและการสญหาย มการคาดการณวารปแบบการบรหารจดการหวงโซอปทานบนบลอกเชนน จะสามารถลดคาใชจายของทงอตสาหกรรมไดหลายพนลานดอลลารสหรฐ

ส าหรบในประเทศไทยนนบลอกเชนอาจน ามาประยกตใชกบการจดเกบผลสมฤทธทางการศกษาและการส าเรจการศกษาในระดบมหาวทยาลย ซงไมสามารถท าการปลอมแปลงไดดวยหลกการของบลอกเชนรวมทงเทคโนโลยดงกลาวยงมความส าคญกบระบบเมองอจฉรยะทส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทลก าลงเรมพฒนาในจงหวดภเกตอกดวย เพราะจะเปนเทคโนโลยทคอยตรวจสอบความถกตองในการท าธรกรรมออนไลน คอยตดตามสนคาตงแตผผลตไปจนถงมอผบรโภค รวมทงดานการแพทยการมขอมลทถกตองและสมบรณ ท าใหผลการวเคราะห และการรกษาจะเปนไปอยางมประสทธภาพ และทส าคญจะสามารถตดตามการท างานของภาครฐ งบประมาณ และสทธตาง ๆ ใหสามารถเขาถงประชาชนอยางครบถวน จะเหนไดวา แมบลอกเชนจะเปนเทคโนโลยทอยเบองหลง Bitcoin แตองคกรตาง ๆ สามารถน าเทคโนโลยนมาประยกตใชไดในหลายอตสาหกรรม เพราะปจจบนการตรวจสอบความถกตอง และการสรางระบบความปลอดภยของขอมลคอสงส าคญในการท าธรกจ ซงอาจจะกลาวไดวาบลอกเชนไมไดปฎวตแคสงคม แตสามารถปฎวตไดทงโลก

Ref. code: 25605902037216PHS

10

1.2 ค าถามการวจย

ปจจยใดบางทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย 1.3 วตถประสงคการวจย

จากค าถามการวจยขางตน งานวจยนจงมวตถประสงคดงตอไปน 1.3.1 เพอศกษาความสมพนธของอ านาจสงผาน (Mediated Power) ทสงผลตอความ

ไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) 1.3.2 เพอศกษาความสมพนธของอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) ทสงผล

ตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) 1.3.3 เพอศกษาความสมพนธของกลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism)

ทสงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) 1.3.4 เพอศกษาความสมพนธของแรงกดดนระหวางองคกร (Institutional Pressure)

ทสงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) 1.3.5 เพอศกษาความสมพนธของแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) ท

สงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) 1.3.6 เพอศกษาความสมพนธของการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน

(Perceived Benefit of Blockchain) ทสงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

1.3.7 เพอศกษาความสมพนธของความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) ทสงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

1.3.8 เพอศกษาความสมพนธของการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) ทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน (Intention to adopt Blockchain in Supply Chain)

1.3.9 เพอศกษาความสมพนธของความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) ทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน (Intention to adopt Blockchain in Supply Chain)

Ref. code: 25605902037216PHS

11

1.3.10 เ พอศกษาความสมพนธระหวางความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) ทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน (Intention to adopt Blockchain in Supply Chain) 1.4 ขอบเขตของการวจย

งานวจยฉบบนผวจยมงเนนทจะศกษาปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใช

เทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานระหวางผผลตชนสวนยานยนตกบผประกอบการคายรถยนตในประเทศไทย โดยเกบขอมลจากผผลตชนสวนยานยนตและผประกอบการคายรถยนตในประเทศไทย โดยวธแจกแบบสอบถามโดยตรงใหแกกลมตวอยาง รวมถงการใชแบบสอบถามอเลกทรอนกสซงขอมลทไดจะถกน ามาบนทก และเขาสการประมวลผล โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS Statistics

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.5.1 ประโยชนเชงทฤษฎ งานวจยฉบบนศกษาปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใช เ ทค โน โลย

บ ลอ ก เ ช น ใ นกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย โดยศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบองคกรและแนวคดของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหว ง โ ซอปท าน ผวจยคาดหวงวา งานวจยนจะท าใหไดกรอบแนวคดการวจยใหมทเกดจากการผนวกระหวางแนวคดทฤษฎเกยวกบองคกรและแนวคดของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานทสงผลตอการยอมรบในอตสาหกรรมยานยนตไทย รวมทงยงแสดงใหเหนถงปจจยทมบทบาทส าคญตอความสมพนธระหวางองคกรและความไววางใจระหวางองคกร โดยกรอบแนวคดงานวจยนจะเปนประโยชนอยางยงส าหรบผทตองการศกษาคนควาเพมเตม หรอน าไปตอยอดเพอเ พมประสทธภ าพของการบรห ารจดการกระบวนการหว ง โซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

1.5.2 ประโยชนเชงปฏบต

ผลทไดจากงานวจยนสามารถแสดงถงอทธพลของปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตใน

Ref. code: 25605902037216PHS

12

ประเทศไทย ชวยใหองคกรทมสวนเกยวของกบอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทยสามารถน าผลการวจยในสวนของปจจยทน าไปสการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยไปใชเปนแนวทางในการน าเทคโนโลยใหม ๆ เขามาประยกตใชระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

13

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาเกยวกบการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ใน

กระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทยนน ทางผวจยไดน าแนวคดและงานวจยในอดตทเกยวของมาเปนแนวทางส าหรบศกษาวจย โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1. การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน (Blockchain

Adoption in Supply Chain Process) 2. ประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Benefits of Blockchain Technology) 3. การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) 4. ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) 5. ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) 6. อ านาจระหวางองคกร (Organizational Power)

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ

2.1.1 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการหวงโซอปทาน

(Blockchain Adoption in Supply Chain Process) บลอกเชน (Blockchain) คอ ระบบการจดการฐานขอมลส าหรบยนยนตวตน

การท าบญชธรกรรม การตดตามและตรวจสอบความเปนเจาของในสนทรพย หรอทมาทไปของผลตภณฑตาง ๆ รวมถงการบนทกธรกรรมของสกลเงนอเลกทรอนกส ซงเปนทรจกกนด เชน บทคอยน (Bitcoin) จงเปนสาเหตท าใหผคนสวนใหญเขาใจวา บทคอยน (Bitcoin) และบลอกเชน (Blockchain) คอเทคโนโลยเดยวกน แตในความเปนจรงแลว บทคอยน (Bitcoin) เปนเพยงชอเรยกของสกลเงนอเลกทรอนกสทสามารถท าการซอขายผานระบบออนไลน โดยมบลอกเชน (Blockchain) เปนเทคโนโลยเบองหลงทชวยในการตรวจสอบการท าธรกรรมตาง ๆ ของบทคอยน (Bitcoin) เพอใหเกดความปลอดภยมากกวาการท าธรกรรมออนไลนปกต

Ref. code: 25605902037216PHS

14

2.1.1.1 องคประกอบหลกของบลอกเชน (Blockchain) ในแตละบลอกเชน (Blockchain) นนประกอบดวย 4 องคประกอบหลก

ไดแก (ชาตชาย วเรขรตน, 2560) (1) บลอก (Block): เปนสงทใชส าหรบบรรจขอมล ประกอบดวย 2 สวน คอ

สวนของขอมลตาง ๆ ทใสเขาไปในบลอก (Block) เรยกวา Item และสวนใบปะหนา (Header) เ พอใชบอกใหผ อนทราบวา ในบลอก (Block) นนบรรจขอมลอะไร ยกตวอยา ง เชน กรณของสกลเงนบทคอยน (Bitcoin) ในทน Item ทเกบขอมล หมายถง จ านวนเงนและขอมลการโอนเงน

ภาพท 2.1 สวนประกอบของ Block ทมา: https://www.slideshare.net/boolberry/boolberry-reduces-blockchain-bloat

จากภาพท 2.1 แสดงถง สวนประกอบของ Block ทประกอบดวย 3 สวน

หลก ไดแก (1.1) สวน Header ประกอบดวย

1) Version Info เปนสวนทบงบอกถง Version ของขอมลในบลอก (Block)

2) Nonce คอ คาของตวเลขแบบสมทจะถกเปลยนคาไปเรอย ๆ จนไดคาแฮช (Hash) ทเหมาะสม

3) Previous Block เปนคาแฮช (Hash) ของบลอก (Block) กอนหนา ท าใหผใชรวาบลอก (Block) น ตอมาจากบลอก (Block) ไหน

Ref. code: 25605902037216PHS

15

4) Timestamp คอ เวลาทบลอก (Block) น ถกสรางขนมา 5) Merkle คอ การตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอให

มนใจวา ไมมผใดแกไขขอมลรายการธรกรรม (Transaction) ในบลอก (Block) อก (1.2) สวน Transaction’s ID List ประกอบดวย

1) ID ประจ าบลอก (Block) ซงเปนตวเลขแบบสมทเขารหสแฮช (Hash) ไว

2) ID ของบลอก (Block) กอนหนา ซงเขารหสแฮช (Hash) ไวเชนกน

3) ขอมลรายการธรกรรม (Transaction) ซงอาจจะมเพยง 1 รายการธรกรรม (Transaction) หรอมากกวานนกได

4) คยสาธารณะ (Public Key) ทบอกวา บลอก (Block) นเปนของใคร ใครเปนผสง และใครเปนผรบ

(1.3) สวนแฮช (Hash) คอ สวนของกระบวนการ Proof of Work ซงเปนการเขารหสทางเดยว โดยจะสรางลายเซนดจทล (Digital Signature) ของขอมลขนมา ท าใหไมสามารถถอดรหสขอมลนนกลบมาได โดยใชหลกการของคยสวนตว (Private Key) และคยสาธารณะ (Public Key) ยกตวอยางเชน หากตองการเขารหสขอความ “I am World Wide Wealth” มกระบวนการดงน

1) ท าการเขารหสดวยฟงกชนแฮช (Function Hash) โดยใชคยสวนตว (Private Key) ของผสง ไดผลลพธออกมาเปนลายเซนดจทล (Digital Signature)

2) เมอไดลายเซนดจทล (Digital Signature) มากจะสงใหกบผรบ พรอมกบคยสาธารณะ (Public Key)

3) ผรบตรวจสอบลายเซนดจทล (Digital Signature) ทไดโดยใชคยสาธารณะ (Public Key) ของผสงถาไดคาแฮช (Hash) ทตรงกนกสามารถยนยนไดวาเปนขอความทถกตอง เชอถอได

(2) Chain: คอ วธการจดจ าขอมลทก ๆ ธรกรรมของผมสวนเกยวของทก ๆ ฝายในระบบ และบนทกขอมลพรอมจดท าเปนส าเนาแจกจายใหกบทกคนในระบบ โดยส าเนานนจะถกกระจายสงตอไปใหทก ๆ Node ในระบบเพอใหทกคนรบทราบวามธรกรรมอะไรเกดขนตงแตเปดระบบบลอกเชนถงแมวา Node ใด เกดความเสยหายไป กยงสามารถยนยนหรอกขอมลธรกรรมทเกดขนจาก Node อน ๆ ใหทงระบบไดเหมอนเดม

Ref. code: 25605902037216PHS

16

ภาพท 2.2 ลกษณะของการยนยนบญชธรกรรมกอนหนาและทจะเกดขนตอไปซงเรยกวา Chain (ชาตชาย วเรขรตน, 2560)

(3) Consensus: คอ ขอตกลงรวมกน (General Agreement) ทผทอยใน

เครอขายบลอกเชน (Blockchain) นน ไดท าขอตกลงในการใชงานรวมกน โดยเปนขอตกลงในการพส จ นค ว ามถก ตอ ง ข อ งขอมล ห รอ Proof of work และกา รต ร ว จส อบคว า ม เ ป นเ จา ขอ ง ห ร อ Proof of stake ซ ง ขอตกลง เหลาน ถ อ เปนส ง ส าคญส าหรบการก าหนดเครอขายบลอกเชน (Blockchain) ใด ๆ ขนมาใช เพอยนยนความถกตองและนาเชอถอใหกบระบบบลอกเชน (Blockchain) นน ๆ

(3.1) Proof of work หมายถง การพสจนวาสามารถท างานไดถกตองและสงทไดมาไดเชอถอได

(3.2) Proof of stake หมายถง การพสจนความเปนเจาของ (4) Validation: คอ การตรวจสอบความถกตองทก Node ทงระบบบลอกเชน

(Blockchain) เพอใหแนใจวาจะไมมขอผดพลาดเกดขน ไมวาจะมาจากสวนใดกตาม ซงกคอ สวนหน งของ Consensus ท เรยกวา Proof of work โดยหลกการแลวการท า Validation นน มจดประสงค 2 ประการคอ

(4.1) วธการในการยอมรบหรอปฏเสธธรกรรมในบลอก (Block) นน ๆ (4.2) วธการตรวจสอบททกคนในระบบยอมรบรวมกน

Ref. code: 25605902037216PHS

17

2.1.1.2 รปแบบของเครอขายบลอกเชน (Blockchain) หากพจารณาถ ง โครงสร า ง พนฐานของ เทคโน โลย บล อก เชน

(Blockchain) นน สามารถแบงรปแบบของเครอขายบลอกเชน (Blockchain Network) ออกเปน 3 ประเภท ไดแก

(1) Non-permissioned public ledgers (หร อ Permissionless Ledgers) เปนบลอกเชน (Blockchain) ทไมมผใดมสทธอนญาตใหบคคลอน ๆ สามารถอานขอมลหรอสงรายการธรกรรม (Transaction) ขอมลได แตเปนบลอกเชน (Blockchain) ทเปดใหทกคนสามารถมสวนรวมในกระบวนการ ซงประกอบดวย การก าหนดวาบลอก (Block) ไหนถกเพมเขาไปในบลอกเชน (Blockchain) ยกตวอยางเชน กลมของสกลเงนดจทล (Cryptocurrency) อยางบทคอยน (Bitcoin) และ Ethereum ทมองภาพกวางกวาบทคอยน (Bitcoin) โดยไมจ ากดอยแคสกลเงน แตเปนระบบประมวลผลแบบไรศนยกลาง

(2) Permissioned public ledgers เ ป น บ ญ ช แ ย ก ป ร ะ เ ภ ท (Distributed Ledger) ทมการคดเลอกผทเขามาเกยวของไวกอน โดยเครอขายนนอาจจะมเจาของอยแลว ซงเหมาะกบแอปพลเคชน (Application) ทตองการความรวดเรว และมความโปรงใส ตวอยางเชน Ripple เปนระบบแลกเปลยนหนวยเงนและการโอนเงนขามประเทศ

(3) Permissioned private ledgers เปน Private Blockchain อยางเตมรปแบบทงการเขาถงขอมล และการสงค าขอด าเนนรายการธรกรรม (Submit Transaction) โดยเครอขายบลอกเชน (Blockchain Network) ถกจ ากดใหกบกลมทถกก าหนดไวกอน ตวอยางเชน Bankchain ซงเปนระบบ Clearing และ Settlement ทท างานบน Blockchain

ภาพท 2.3 การเปรยบเทยบรปแบบของ Blockchain Network ระหวาง ระบบทไมใช Blockchain, Public Blockchain (Permissionless) และ Private Blockchain (Permissioned) ทมา: https://shiftnrg.nl/docs/basic-knowledge/blockchain/what-is-blockchain

Ref. code: 25605902037216PHS

18

ดงนนสาเหตทบลอกเชน (Blockchain) มคณสมบตในการชวยใหเกดความปลอดภยมากกวาปกตกเนองมาจากโครงสรางของบลอกเชน (Blockchain) จะมสวนส าคญคอ Node ทเปนเสมอนจดเชอมตอทเชอมระหวางบลอก (Block) ตาง ๆ จ านวนมาก โดยแตละ Node จะมบญชธรกรรมอเลกทรอนกสของผใชทกคนในเครอขาย โดยแสดงผลผานทอย (Address) ทไมระบตวตน ท าใหผใชทกคนในเครอขายสามารถเหนรายการเดนบญชทางการเงนของผใชรายอน ๆ เชน A โอนเงนให B จ านวน 1,000 และ B จายเงนให C จ านวน 500 ดงนนผลลพธ คอ ระบบจะค านวนวา B มเงนเหลออยจ านวน 500 เพราะระบบจะค านวนหาผลลพธจากประวตการเดนบญช ไมใชตวเลขในบญช ท าใหการปรบเปลยนขอมลในบญช รวมถงการปลอมแปลงขอมลในบญชนนท าไดยากขน ส าหรบการท าธรกรรมนน ผใชสามารถทจะโอนเงนไปมาไดแบบ Peer-to-Peer โดยใชคยสวนตว (Private Key) ซงเปนรหสสวนตวของผใช สงค าสงผานบญชธรกรรมอเลกทรอนกส จากนนระบบจะท าการตรวจสอบวาธรกรรมนนถกตองหรอไม โดยจะพจารณาจากฐานขอมลในแตละ Node หากพบวามขอมลทตรงกน ระบบกจะยอมรบและสามารถท าธรกรรมไดส าเรจ (ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล, 2560)

เนองจากการออกแบบระบบส าหรบกระบวนการหวงโซอปทานทมการบรณาการระหวางองคกรในยคดจทล จ าเปนตองค านงถงความตองการของผมสวนไดเสยทางธรกจทมความตองการแตกตางกน รวมถงฟงกชนของระบบทเกยวของ ดงนนเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) จงเปนอกทางเลอกหนงของการใชเทคโนโลยใหม ๆ ในการจดการกระบวนการหวงโซอปทาน (Korpela, Hallikas, and Dahlberg, 2017)

2.1.1.3 ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทใชในองคกร การประยกตใชบลอกเชน (Blockchain) ในดานองคกรสามารถแบง

ออกเปน 3 ประเภท (Blockchain.Fish Team., 2016) ไดแก (1) Public Blockchain เปนบลอกเชน (Blockchain) ทถกน าไปใช

งานจรงกบบทคอยน (Bitcoin) หรอ Ethereum ซงปจจบนมการใชงานจรงกบคนทวโลก โดย Ethereum เปนแพลตฟอรม (Platform) แบบเปดของบลอกเชน (Blockchain) ทท าใหทกคนสามารถสรางและใชงานแอปพลเคชน (Application) แบบกระจายขอมล (Decentralized) ซงท างานบนเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ได โดย Ethereum มความคลายคลงกบบทคอยน (Bitcoin) ในเรองของการทไมมผ ใดสามารถควบคมหรอเปนเจาของ Ethereum ได เนองจาก Ethereum เปนโอเพนซอรส (Open-source) ทสรางขนโดยผคนจ านวนมากจากทวโลก แต Ethereum มความแตกตางจากโปรโตคอล (Protocol) บทคอยน (Bitcoin) เนองจาก Ethereum ถกออกแบบมาเพอใหสามารถปรบตวไดและมความยดหยนตอการสรางแอปพลเคชน (Application)

Ref. code: 25605902037216PHS

19

ใหม ๆ บนแพลตฟอรม (Platform) ดงนน Ethereum จงเปนเรองงายทท าใหทกคนสามารถใชงานแอปพลเคชน (Application) เหลานไดอยางปลอดภย ซงหมายความวา ขอมลทใสเขาไปใน Public Blockchain นน จะถกเปดเผยแกสาธารณะชน ดงนนขอดของบลอกเชนประเภทน คอ องคกรไมจ าเปนตองเสยคาใชจายในดานโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) เชน องคกรไมจ าเปนตองลงทนซอเซรฟเวอรหรอฮารดดสกใหมส าหรบระบบน แตเพยงแคช าระคาบรการรบสงและเกบขอมลจากผใหบรการตามการใชงานจรงเทานน นอกจากนการสงขอมลไปใหหนวยงานผรบปลายทางกไมมความจ าเปนในการสรางชองทางรบสงขอมลระหวางกนอกดวย แตขอเสยของ Public Blockchain ไดแก การทขอมลในบลอกเชน Blockchain) ประเภทน ถกเปดเผยแกสาธารณะ ดงนนองคกรทใชบลอกเชน (Blockchain) ประเภทน อาจตองพจารณาถงวธการรกษาความปลอดภยของขอมลดวยบลอกเชน (Blockchain) ประเภทนจงเหมาะกบการใชงานแบบทตองการปองกนการถกเซนเซอร (Censorship Resistance) อยางเชน บทคอยน (Bitcoin) เปนตน

(2) Private Blockchain เปนการสรางวงบลอกเชน (Blockchain) ขนมาใชเองภายในองคกร ซงบรษทในเครอเทานนทมสทธเขาถงขอมลในบลอกเชน (Blockchain) นได ซงเปนการแกปญหาทเกดขนบน Public Blockchain เกยวกบเรองของขอมลถกเปดเผยแกสาธารณะ โดยขอดของบลอกเชน (Blockchain) ประเภทน ไดแก องคกรสามารถปรบกฎเกณฑหรอเงอนไขตาง ๆ ของเครอขายบลอกเชน (Blockchain Network) ใหสอดคลองกบนโยบายหรอกลยทธขององคกรได ซงแตกตางจาก Public Blockchain ทตองใชกฎเกณฑตามมาตรฐานสากล ขอเสยของ Private Blockchain คอ องคกรจ าเปนตองลงทนในการสรางระบบโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ขนมาเพอใหรองรบการท างานกบทงภายในและภายนอกองคกร ดงนนบลอกเชน (Blockchain) ประเภทนจงเหมาะทจะใชงานกบระบบทตองการความเรยบงาย ไมซบซอน ตองการความรวดเรวและความโปรงใส อยางเชน ธนาคาร เปนตน

(3) Consortium Blockchain เปนการผสานแนวคดระหวาง Public Blockchain และ Private Blockchain เขาดวยกน ซงเหมาะส าหรบองคกรทมลกษณะธรกจเหมอนกนและตองมการแลกเปลยนขอมลระหวางกน เชน Consortium Blockchain ส าหรบธนาคาร เพอใชในการแลกเปลยนขอมลการโอนเงนระหวางกนภายในสมาคมธนาคาร โดยธนาคารทจะเขามารวมในบลอกเชน (Blockchain) ได ตองไดรบอนญาตจากตวแทนกอน จงจะมสทธเขาถงการใชงานรวมกนได ซงขอดทเหนไดอยางชดเจนของบลอกเชน (Blockchain) ประเภทน คอ องคกรจะไมมความกงวลในเรองของขอมลลกคาหรอขอมลส าคญขององคกรจะกลายเปนขอมลสาธารณะ รวมถงคาใชจายดานโครงสรางพนฐานของระบบกลดลงอกดวย เนองจากมหลายองคกรเขามารวมกนแบงเบาภาระคาใชจาย สวนขอเสยของ Consortium Blockchain คอ ขาดความคลองตวในการ

Ref. code: 25605902037216PHS

20

ปรบปรงเปลยนแปลงเงอนไขการใชงานตาง ๆ เพราะทกการเปลยนแปลงจะตองผานมตเหนชอบจากองคกรทใชงานรวมกน

2.1.1.4 หลกการท างานของบลอกเชน บลอกเชน (Blockchain) เปนการบนทกธรกรรมทบลอก (Block) แตละ

บลอก (Block) จะถกระบตวตนโดยการเขารหสลบของแฮช (Hash) โดยแตละบลอก (Block) จะอางองถงแฮช (Hash) ของบลอก (Block) ทอยกอนหนา จากนนจงเกดการสรางความเชอมโยงระหวางบลอก (Block) โดยจะสรางหวงโซ (Chain) ของบลอก (Block) หรอทเรยกกนวา บลอกเชน (Blockchain)

ภาพท 2.4 การด าเนนการรายการธรกรรมและแฮชไปยงบลอกกอนหนา ทมา: Blockchains and Smart Contracts for the Internet of Things (Christidis and Devetsikiotis, 2016)

โดยทวไปผใชแตละรายในบลอกเชน (Blockchain) จะถกก าหนดใหม

สทธในการท าธรกรรมบนเครอขายผาน Node ของตนเอง โดย Node เหลานจะสรางเครอขายแบบ Peer-to-Peer โดยผใชสามารถสอสารกบบลอกเชน (Blockchain) ผานทางคยสวนตว (Private Key) และคยสาธารณะ (Public Key) โดยผใชจะใชคยสวนตว (Private Key) เพอท าธรกรรมของตนเอง และสามารถระบตวตนไดบนเครอขายผานคยสาธารณะ (Public Key) ดงนนทกรายการธรกรรมทผานการรบรองจะถกแจงไปยงผใชรายอนทอยในบลอกเชนเดยวกน จากนนบลอก (Block) ทอยขางเคยงจะท าการตรวจสอบเพอใหแนใจวารายการธรกรรมทไดรบนถกตอง กอนสงตอไปยงบลอก (Block) ถดไป โดยหากพบวามรายการธรกรรมใดทไมถกตอง รายการนนจะถกละทงไป จนในทสดการท าธรกรรมนจะถกกระจายไปทวทงเครอขาย โดย Node จะท าการตรวจสอบวามธรกรรมใหมเกดขนหรอไม หากประมวลผลแลวพบวามธรกรรมใหมเกดขน กจะจดธรกรรมนนใหอยในรปของ “บลอก (Block)” โดยจะประยกตใชสมการคณตศาสตรชนสงเขากบขอมลในบลอก (Block) และแปลงใหเปน “ลายเซนอเลกทรอนกส (Digital Signature)” เพอความปลอดภย เรยกวา “แฮช (Hash)” จากนนจะน าแฮช (Hash) มาตอทายบลอกเชน (Blockchain) โดยแฮช (Hash) จากบลอก

Ref. code: 25605902037216PHS

21

(Block) สดทายใน Chain ทกอนจะถงบลอก (Block) ปจจบน จะถกน ามาสรางเปนแฮช (Hash) ใหม ดงนนแฮช (Hash) จงเปรยบเปน “การผนกจดหมาย” โดยถาเปลยนขอมลในบลอกเพยงตวอกษรตวเดยว แฮช (Hash) กจะเปลยนไปทงหมด ดงนนแฮช (Hash) จงชวย “ยนยน” วาธรกรรมลาสดเกดขนจร ง และยนยนว า ธ รกรรมหล งจากนท งหมดถกตองดวยเชนกน (Christidis and Devetsikiotis, 2016)

2.1.1.5 การน าบลอกเชนไปประยกตใชในกระบวนการหวงโซอปทาน กระบวนการหวงโซอปทานเปนกระบวนการส าคญตงแตการจดหา

วตถดบส าหรบน าไปผลต จนกระทงจดสงสนคาไปยงผบรโภค โดยหนงในปญหาส าคญของกระบวนการหวงโซอปทานทมมาหลายทศวรรษ คอ ยงไมมเทคโนโลยทดพอทจะคอยตดตามสนคา และตรวจสอบทมาทไปของสนคากรณทสนคาไดรบความเสยหาย รวมถงผซอและผขายไมมกระบวนการอยางชดเจนและโปรงใสในการตรวจสอบตนทนและทมาของราคาสนคา นอกจากนยงพบปญหาเกยวกบการปลอมแปลงสนคา และโรงงานผลตสนคาทต ากวา มาตรฐาน ดงนนกา รน าบลอกเชน (Blockchain) เขามาใชในกระบวนการหวงโซอปทานจะชวยใหขอมลตาง ๆ สามารถระบทมาทไปได เชน ผทเกยวของกบผลตภณฑ สถานะของการทดสอบผลตภณฑ ราคา วนทผลต สถานท คณภาพของสนคา และขอมลอน ๆ ทเปนประโยชนในการจดการ เนองจากโครงสรางพนฐานของบลอกเชน (Blockchain) ท าใหผมสวนเกยวของยากทจะสามารถถอสทธความเปนเจาของธรกรรม และเขาไปแกไขขอมลเพอประโยชนสวนตว ในปจจบนมหลายองคกรไดทดลองน าบลอกเชน (Blockchain) เขาไปประยกตใชในกระบวนการหวงโซอปทาน เชน บรษทสตารทอพ (Startup) อยาง Provenance ไดน าบทคอยน (Bitcoin) และ Ethereum-Based Blockchain มาใชในการสรางระบบการตรวจสอบยอนกลบส าหรบวสดและผลตภณฑทใชในกระบวนการผลต เพอสรางระบบจดการหวงโซอปทานทโปรงใส สามารถรขอมลวาผลตสนคาอยางไร สภาพแวดลอมทมผลกระทบหรอไม ผลตทไหน และใครเปนผผลต นอกจากนบรษท ไอบเอม ประเทศไทย จ ากด ไดมการน าเสนอ Watson IoT โดยใชงานบนอปกรณ Cloud และไดน าเทคโนโลยความปลอดภยมาผนวกเขาดวยกน ซง IBM มแผนทจะขยายการใชงานสอตสาหกรรมยานยนต ธรกจทเกยวของกบการดแลสขภาพ ธรกจประกนภย และอตสาหกรรมโทรคมนาคม เปนตน (กตตพงษ อศวพชยนต, 2559)

2.1.1.6 การน าบลอกเชนไปประยกตใชในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมการผลตยานยนต

เนองจากผผลตรถยนตโดยสวนใหญไมมความไววางใจตอศนยบรการและอรถยนตบางแหงทน าชนสวนอะไหลรถยนตปลอมมาประกอบเขากบยานพาหนะของลกคา ซงอาจน าไปสการเกดอบตเหตจากการใชงานรถยนตทมสวนประกอบของอะไหลปลอมทไมไดคณภาพ ดวย

Ref. code: 25605902037216PHS

22

สาเหตนอาจสงผลตอภาพลกษณของผผลตรถยนตและความไววางใจของลกคาทมตอผผลตรถยนต เชน กรณปญหาถงลมนรภยของบรษททากาตะ เกดการท างานผดพลาดของถงลมนรภยทมการกางออกรนแรงเกนไป ท าใหเกดการระเบดแบบไรการควบคม โดยปญหานเกดขนจากการปลอมแปลงขอมลผลการทดสอบชดจดระเบด และมการรายงานขอมลทไมถกตอง ท าใหผบรหารระดบสงของบรษททากาตะถกฟองรองในขอหาฉอโกงและวางแผนหลอกลวงผอน โดยการท าขอตกลงซอขายกบบรษทผผลตรถยนตหลายแหงใหซอถงลมนรภยทบกพรอง ท าใหเกดอบตเหตและท าใหมผเสยชวต (Susan, Craig, Margaret and Jeff, 2016) ดงนนเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ทมการเชอมตอกบเซนเซอรบนระบบอนเทอรเนตของสรรพสง (Internet of Things) รวมถงบนอปกรณสมารตโฟนจะชวยใหศนยบรการ ผผลตรถยนต และลกคาสามารถตดตามทมาของชนสวนอะไหล ทผานกระบวนการทกขนตอนในหวงโซอปทาน ตงแตวนทผลต สถานทผลต เปนตน ซงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ส าหรบกรณนจะชวยลดคาใชจายในการรบประกนชนสวนอะไหลยานยนตไดอกดวย (Matthew Jones, 2017)

ผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) จะมโปรไฟลดจทลของตนเองในเครอขายซงถกสรางขนเมอลงทะเบยน โดยโปรไฟลนจะแสดงขอมล เชน ค าอธบาย, สถานท, การรบรอง และการเชอมโยงกบผลตภณฑ ซงผลตภณฑทถกลงนามโดยผมสวนเกยวของทงหมดในบลอกเชน (Blockchain) จะมการเชอมโยงจากโปรไฟลผลตภณฑกบโปรไฟลของผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) ดงกลาว โดยระบบจะอนญาตใหผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) สามารถเปลยนแปลงความเปนสวนตวของโปรไฟลของตนกบผมสวนเกยวของ ในบลอกเชน (Blockchain) ประเภทตาง ๆ ได ซงผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) ดงกลาวนน สามารถเลอกทจะไมระบตวตนได แตตองไดรบการรบรองโดยผทมหนาทตรวจสอบในบลอกเชน (Blockchain) กอน หรอผ รบรองทลงทะเบยนเ พอรกษาความไววางใจในระบบบลอกเชน (Blockchain) นน ๆ

ผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) ทไดท าการลงทะเบยนบนเครอขายผานผรบลงทะเบยน จะมการสรางคคยลบส าคญทงแบบคยสาธารณะ (Public Key) และคยสวนตว (Private Key) ส าหรบผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) แตละคน โดยคยสาธารณะ (Public Key) จะระบผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) ภายในเครอขาย และคยสวนตว (Private Key) จะตรวจสอบผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) เมอมปฏสมพนธกบระบบ โดยผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) สามารถโตตอบกบเครอขายไดโดยการตรวจสอบตวเองจากการใชคยสวนตว (Private key) เทานน ซงจะชวยใหแตละผลตภณฑสามารถลงนามแบบดจทลโดยผมสวนเกยวของทงหมดในบลอกเชน (Blockchain) เมอมการ

Ref. code: 25605902037216PHS

23

แลกเปลยนขอมลหรอเพมขอมลตาง ๆ ลงในหวงโซอปทาน ซงผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) ประกอบดวย

(1) นายทะเบยน (Registrars) มหนาทลงทะเบยนใหแกผมสวนของรายอน ๆ พรอมทงก าหนดอตลกษณเฉพาะใหแกผมสวนเกยวของรายอนในเครอขาย

(2) องคกรมาตรฐาน (Standards Organizations) มหนาทก าหนดโครงรางมาตรฐาน (เชน กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ)

(3) ผใหการรบรอง (Certifiers) มหนาท ใหการรบรองแกผมสวนเกยวของในบลอกเชน (Blockchain) ซงชวยใหผมสวนเกยวของเหลานนมสวนรวมในเครอขายได

(4) ผ ผ ล ต ข น ป ฐ ม ภ ม (Producers), ผ ผ ล ต ข น ท ต ย ภ ม (Manufactures), ผจดจ าหนาย (Distributors), ผคาปลกรายยอย (Retailers) และองคกรดานการจดการของเสย (Waste management Organizations) มหนาทปอนขอมลเฉพาะเจาะจงของผลตภณฑลงในบลอกเชน (Blockchain)

(5) ผบรโภค (Consumers) มหนาทซอผลตภณฑและในบางกรณไดรบอนญาตใหปอนขอมลผลตภณฑลงในบลอกเชน (Blockchain)

2.1.2 ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง เ ท ค โ น โ ล ย บ ล อ ก เ ช น ( Benefits of Blockchain Technology)

บลอกเชน (Blockchain) เปนเทคโนโลยทมศกยภาพใน เรองของการเปลยนแปลงรปแบบการท าธรกรรมในชวตประจ าวน โดยไมไดจ ากดเพยงแคธรกรรมทางการเงนเทานน แตบลอกเชน (Blockchain) สามารถน ามาประยกตใชในอตสาหกรรมตาง ๆ ไดอกดวย จากความรวมมอของไอบเอม (IBM) กบหางคาปลกรายใหญสญชาตอเมรกนอยางวอลมารท (Walmart) และมหาวทยาลยชงหวา (Tsinghua) ซงเปนสถาบนการศกษาชนน าของจน ไดรวมกนพฒนาระบบตรวจสอบยอนกลบ (Traceability) ในสนคาประเภทอาหารทวางจ าหนายในประเทศจนโดยใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ซงวอลมารท (Walmart) เปนผเชยวชาญในดานความปลอดภยอาหาร โลจสตกส และหวงโซอปทาน ขณะทไอบเอม (IBM) จะสนบสนน IBM Blockchain มาเปนแพลตฟอรม (Platform) ในการพฒนาระบบดงกลาว โดยมมหาวทยาลยชงหวา (Tsinghua) ท าหนาทวเคราะหความปลอดภยในการท าธรกรรมรวมทงระบบทจะมารองรบการใชบลอกเชน (Blockchain) ในการพฒนาระบบตรวจสอบยอนกลบ (Traceability) และโลจสตกสในอตสาหกรรมอาหารของจน โดยไดรบการคาดหวงจากผพฒนาวาจะชวยใหการตดตามและตรวจสอบยอนกลบผลตภณฑอาหารตลอดโซอปทานตงแตซพพลายเออร (Supplier) จนถงมอผบรโภคทเปนไปอยางรวดเรวและมประสทธภาพมากขน โดยสามารถแสดงรายละเอยดผลตภณฑอาหารในรปขอมลดจทล

Ref. code: 25605902037216PHS

24

เชน ฟารมผผลต เสนทางขนสงสนคา โรงงานผผลต วนหมดอาย อณหภมการจดเกบ และจดสงรายละเอยดแบบดจทลเชอมตอกบผลตภณฑอาหารไดดวย เนองจากปญหาของ บลอกเชน (Blockchain) ในปจจบนยงไมมแพลตฟอรม (Platform) ทเปนมาตรฐานกลางทเปนทยอมรบ หากปญหาดงกลาวไดรบการแกไข เทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) กจะถกน าไปประยกตใชในองคกรธรกจในอตสาหกรรมอน ๆ มากขน (ศนยอจฉรยะเพออตสาหกรรมอาหาร, 2560)

นอกจากนบลอกเชน (Blockchain) ยงสามารถชวยลดตนทน และชวยใหทกฝายสามารถปฏบตงานอยในกรอบของกฎเกณฑและมาตรฐานเดยวกน ท าใหการท าธรกรรมสามารถท าไดแบบเรยลไทมและมความโปรงใส สงผลใหองคกรสามารถอยในจดท แขงขนได (Thor Olavsrud, 2016)

2.1.3 การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) เปนสงทนกวจยดาน

เทคโนโลยสารสนเทศใหความสนใจมานานกวาสองทศวรรษทผานมา (Fichman and Kemerer, 1997) โดยมรากฐานส าคญมาจากแนวคดดานมานษยวทยา ซงหมายถงกระบวนการทบคคลจากกลมวฒนธรรมหนงเขามาเปนสวนหนงหรอ "ซมซบ" พฤตกรรมของอกกลมวฒนธรรมหนง (Flanagin and Waldeck, 2004) หรออาจกลาวไดวา การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) คอ การแพรกระจายของการใชเทคโนโลยไปสกระบวนการต าง ๆ ขององคกร จนท าใหกจกรรมของกระบวนการเหลานนกลายเปนงานประจ าขององคกร โดยความสามารถในการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศขององคกรนน ขนอยกบการจดซอจดหาทรพยากรทางดานเทคโนโลย รวมถงความสามารถในการใชประโยชนจากเทคโนโลยขององคกร (De Mattos and Laurindo, 2017) โดยสอดคลองกบงานวจยของ Purvis, Sambamurthy and Zmud (2001) ทระบวา การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) เปนการแพรกระจายของการใชเทคโนโลยไปสกระบวนการท างานขององคกร และหลอมรวมจนเปนกจกรรมประจ าขององคกร แนวคดดงกลาวถกน าไปใชในสาขาตาง ๆ มากมาย เชน วทยาศาสตร , การจดการ, การตลาด, พฤตกรรมองคกร, การวจยและพฒนา เปนตน การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) สามารถพจารณาไดใน 3 มต ดงน (Kouki, Poulin and Pellerin, 2010)

1. มตดานการยอมรบหรอปฏเสธการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศโดยผใช 2. มตดานการแพรกระจายของเทคโนโลยในกระบวนการทางธรกจขององคกร 3. มตดานการสนบสนนการควบคมการด าเนนงาน และการจดการ รวมถงการ

ตดตามตรวจสอบเพอใหเปนไปตามกลยทธทางธรกจขององคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

25

เ ม อพจ า ร ณ า ถง ค ว า มสม พน ธร ะห วา ง ก า ร ซม ซบ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ยสารสนเทศ (IT Assimilation) กบทฤษฎเกยวกบองคกร 3 ประการ ไดแก กลไกดานความสมพนธขององคกร (Relational Mechanism) แรงกดดนขององคกร (Organizational Pressure) และแรงเ ฉ อ ยของ อ งค ก ร (Organizational Inertia) (Bala and Venkatesh, 2007) สามารถอธ บ า ยความสมพนธไดดงตารางตอไปน ตารางท 2.1 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลยกบทฤษฎ 3 ประการ

ทฤษฎเกยวกบองคกร

ปจจยทสงผลตอการซมซบทางเทคโนโลย

สารสนเทศ ค านยาม

มมมองดานความสมพนธขององคกร (Relational Mechanism)

ความสมพนธเฉพาะเจาะจง

การพฒนาความสมพนธและความเตมใจทจะรกษาความสมพนธใหเปนอนหนงอนเดยวกนกบคคารายใดรายหนง

ความสมพนธเชงลก ความสามารถและความตงใจขององคกรในการหาชองทางใหม ๆ เพอสรางความสมพนธอนดในการท างานรวมกบคคาทางธรกจ

การขยายความสมพนธ

ความสามารถและความเตมใจในการใชประโยชนจากความสมพนธทมอยเดม หรอการพฒนาความสมพนธใหม ๆ

แรงกดดนขององคกร

(Organizational Pressure)

แรงกดดนของการบบบงคบ

แรงกดดนทเกดจากสภาพแวดลอมขององคกรซงสามารถกระตนใหองคกรตาง ๆ ยอมรบบรรทดฐานและกระบวนการท ส ามารถใช ร วมกน เ พอใหสอดคลองกบความคาดหวงของสงคม

แรงกดดนของการเลยนแบบ

แรงกดดนทท าใหเกดการเลยนแบบการด าเนนการขององคกรทประสบความส าเรจในอตสาหกรรมเดยวกน

Ref. code: 25605902037216PHS

26

ตารางท 2.1 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลยกบทฤษฎ 3 ประการ (ตอ)

ทฤษฎเกยวกบองคกร

ปจจยทสงผลตอการซมซบทางเทคโนโลย

สารสนเทศ ค านยาม

แรงกดดนของ (Organizational

Pressure)

แรงกดดนของกฎเกณฑ

แรงกดดนเพอใหองคกรปฏบตงานใหสอดคลองกบบรรทดฐานอตสาหกรรมทพฒนาผานความสมพนธและสมาคมวชาชพและการคา

แรงเฉอยขององคกร

(Organizational Inertia)

ความเครงครดตอการใชทรพยากร

ความลมเหลวในการเปลยนแปลงรปแบบการลงทนดานทรพยากรและความมงมนเพอตอบสนองตอภยคกคามหรอโอกาสจากภายนอก

ความเครงครดตอกระบวนการของงาน

ประจ า

ความลมเหลวในการเปลยนแปลงกจวตรขององคกรและกระบวนการท างานเพอตอบสนองตอภยคกคามหรอโอกาสจากภายนอก

ขนตอนของการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) เรมตงแต

กระบวนการเรมตนของกจกรรม การด าเนนกจกรรมของการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศจากองคกรอนโดยการน าเขามาใชในองคกรของตนเอง และการยอมรบในเทคโนโลยทถกน ามาใช จนกระทงการหยดใชเทคโนโลยนนหรอการยกเลกกจกรรมดงกลาว (Meyer and Goes, 1988) โดยประกอบดวย 6 ชวง ดงน (De Mattos and Laurindo, 2017)

1. ขนเรมตน (Introduction): เปนขนตอนทองคกรเรมมการตดสนใจทจะใชเทคโนโลย เนองจากองคกรไดเลงเหนความสมพนธระหวางนวตกรรม และการประยกตใชนวตกรรมนนในองคกร

2 . การน ามาใช (Adoption): องคกรไดมการลงทนในสนทรพย เ พอน าเทคโนโลยใหมมาเขามาใช

3. การปรบตว (Adaptation): องคกรมการด าเนนการตดตงและบ ารงรกษาระบบสารสนเทศ

Ref. code: 25605902037216PHS

27

4. การยอมรบ (Acceptance): การมสวนรวมของผใชงานระบบสารสนเทศขององคกร

5. การใชงานทวไป (Routinization): การใชนวตกรรมทางเทคโนโลยโดยทองคกรถอวา เปนกจกรรมปกตขององคกร ดงนนจงไดมการน ามาใชรวมกบกจกรรมประจ าขององคกร

6. การเพมเตมสวนทจ าเปน (Infusion): การเพมประสทธผลขององคกรโดยการใชเทคโนโลยสารสนเทศในลกษณะทครอบคลมและครบวงจร เพอสนบสนนกระบวนการขององคกร

2.1.4 ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) คอ ขอบเขตท

สมาชกขององคกรหนง ๆ มความไววางใจในองคกรอน บทบาทของความไววางใจระหวางองคกร คอ การแลกเปลยนความรหรอเทคโนโลยระหวางองคกร โดยมทมาจากความเชอมนของบคคลจนกระทงน าไปสผลการปฏบตงานระดบองคกร (Zaheer, McEvily and Perrone, 1998) ความไววางใจประกอบดวย 2 องคประกอบหลก ไดแก องคประกอบดานความคดและสตปญญากบองคประกอบดานอารมณและความรสก (Lewis and Weigert, 1985) ความไววางใจดานความคดและสตปญญานน มาจากความรหรอความไมรของบคคล ในการประเมนสถานการณหรอเหตการณในอนาคตซงจะเกดขนกบบคคลใดบคคลหนง หรอองคกรใดองคกรหนง โดยบคคลนนเปนผมสวนไดสวนเสยจากเหตการณนน ความไววางใจจะเปนทางเลอกในการคาดเดาเหตการณในอนาคตอยางมเหตผลเพอลดความซบซอน จะชวยใหปฏสมพนธทางสงคมสามารถด าเนนไปไดอยางเรยบรอย และสรางความมนใจใหกบทกฝายทมสวนเกยวของ ในกรณทขาดความไววางใจตอกน จะท าใหการด าเนนงานตาง ๆ เกดความซบซอน และกจกรรมตาง ๆ อาจหยดชะงกไดหรออาจกลาวไดวา หนาทของความไววางใจ คอ "การลดความซบซอนของกระบวนการ"

ส าหรบความไววางใจระหวางองคกรนน เปนหนงในปจจยส าคญทจะท าใหการด าเนนงานในกระบวนการหวงโซอปทานประสบความส าเรจ โดยความสมพนธระหวางความไววางใจ เทคโนโลย การท างานรวมกนระหวางองคกร และการด าเนนงานขององคกรในบรบทของหวงโซอปทานไดแสดงใหเหนอยางชดเจนวา ความไววางใจ และความสามารถดานเทคโนโลยขององคกรมความสมพนธกนอยางเปนระบบตอระดบความรวมมอระหวางองคกรทดขน และในขณะเดยวกนความรวมมอทดระหวางคคาทางธรกจในหวงโซอปทานจะชวยเพมประสทธภาพในการด าเนนงานไดเปนอยางดอกดวย (Salam and Salam, 2017) ดงนนการสรางรปแบบความสมพนธทมการพงพาความไววางใจ จงเปนการชวยลดระยะเวลาการด าเนนงานของกระบวนการในหวงโซอปทาน ซงผผลตชนสวนยานยนตเองจ าเปนตองมการลงทนในสนทรพยทเฉพาะเจาะจงตอการท าธรกจรวมกน เชน

Ref. code: 25605902037216PHS

28

การลงทนเครองจกรหรอเครองมอเฉพาะส าหรบผลตชนสวนยานยนตเพอใหตอบโจทยความตองการของผประกอบยานยนต เปนตน รวมถงการลงทนดานทรพยากรบคคลทมความเชยวชาญเฉพาะดาน (Handfield and Bechtel, 2002) ในดานการวจยและพฒนาผลตภณฑ เพอสรางความเชอมนในความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship)

2.1.5 ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) หมายถง

ความเกยวของกนระหวางองคกรสององคกรขนไป ทกอใหเกดความรวมมอกนในกระบวนการท างาน โดยระดบความส าคญของคคาทางธรกจเปนสงทใชในการจ าแนกระดบความรวมมอขององคกร (Ulaga and Eggert, 2006) ความสมพนธระหวางองคกรเปนสงทอยภายใตความสมพนธทยงยนระหวางสององคกรขนไปหรอมากกวา โดยการสรางความสมพนธระหวางกนนนเปนสงทแตละองคกรจ าเปนตองท าเพอใหไดผลประโยชนทองคกรของตนตองการ แตเนองจากความแตกตางในรปแบบของการด าเนนธรกจ ท าใหแตละองคกรมความตองการทจะสรางการเจรญเตบโตและการแขงขนกนเพอความเปนเลศทางธรกจ ดงนน ความสมพนธระหวางองคกรจงเปนสงทองคกรตองสามารถอธบายได ไมวาความสมพนธนนจะเปนไปในเชงการแขงขนหรอการรวมมอกน เมอองคกรสามารถเขาใจถงบรบทของความสมพนธได กจะสามารถประเมนสภาพแวดลอมเกยวกบความสมพนธระหวางองคกรได รวมถงสามารถใชกลยทธในการตอบสนองความตองการขององคกรไดอกดวย โดยความสมพนธระหวางองคกรสามารถพจารณาไดใน 4 มมมอง ดงรปท 3 (Richard L. Daft, 2006)

ภาพท 2.5 กรอบแนวคดเกยวกบความสมพนธระหวางองคกร ทมา: หนงสอ Organization Theory and Design (Richard L. Daft, 2006)

Ref. code: 25605902037216PHS

29

(1) มมมองดานทฤษฎการพงพาทรพยากร (Resource Dependence) มมมองดานทฤษฎการพงพาทรพยากร หมายถง มมมองแบบดงเดมของ

ความสมพนธระหวางองคกร ซงทฤษฎการพงพาทรพยากรไดระบวา องคกรตาง ๆ พยายามทจะลดการพงพาองคกรอน ๆ ในการจดหาทรพยากรทส าคญส าหรบการด าเนนธรกจ และพยายามสรางอทธพลตอสภาพแวดลอมในการจดหาทรพยากรนน ซงองคกรจะประสบความส าเรจได จะตองมความพยายามในการพงพาตนเอง ดงนนเมอองคกรใด ๆ ถกคกคามจากการพงพากนมากขน องคกรนนกจะแสดงสทธในการควบคมทรพยากรจากภายนอกเพอลดการพงพาดงกลาว

(2) มมมองเกยวกบเครอขายการท างานรวมกน (Collaborative Network) มมมองเกยวกบเครอขายการท างานรวมกน คอ ทางเลอกในการพงพา

ทรพยากร ซงองคกรตาง ๆ ไดรวมตวกนเพอสรางการแขงขนและแบงปนทรพยากรทหายาก ซงองคกรตาง ๆ ยอมใหตวเองพงพาองคกรอน ๆ ในการสรางมลคาเพมและเพมผลผลตใหกบองคกร

(3) มมมองดานนเวศวทยาประชากร (Population Ecology) มมมองดานนเวศวทยาประชากร จะพจารณาถงความหลากหลายของรปแบบ

องคกรใหมทเปนประโยชนตอสงคม โดยมมมองดานนเวศวทยาประชากรมความแตกตางจากมมมองอน ๆ เนองจากมมมองนจะเนนไปทความหลากหลายขององคกร และการปรบตวกนภายในองคกร

(4) มมมองเกยวกบความนยมในองคกร (Institutionalism) มมมองเกยวกบความนยมในองคกร คอ วธการทองคกรตาง ๆ สามารถอย

รอดและประสบความส าเรจผานความสอดคลองระหวางองคกร และความคาดหวงจากสภาพแวดลอมขององคกร โดยสภาพแวดลอมขององคกรประกอบดวย บรรทดฐานและคานยมจากผมสวนไดสวนเสย (ไดแก ลกคา, นกลงทน, สมาคมตาง ๆ , ผบรหาร, องคกรอน ๆ , รฐบาล และอน ๆ ) ดงนนมมมองเกยวกบองคกรจงมความเชอวาองคกรตาง ๆ จะใชโครงสรางและกระบวนการเพอท าใหบคคลภายนอกเขามามสวนรวม โดยสภาพแวดลอมขององคกรจะสะทอนให เหนถงส งทส งคมสวนใหญเหนวาเปนวธการทถกตองในการจดระเบยบและการปฏบตตาม

นอกจากนการท างานรวมกน ในหวงโซ อปทานนน สามารถแบงระดบความสมพนธของการบรณาการระหวางองคกรในหวงโซอปทานออกเปน 3 ระดบ (ศากน บญอต, 2558) ดงตอไปน

ระดบ Cooperation เปนระดบทองคกรจะด าเนนการผานการท าสญญาระยะยาว ซงจะเกยวของกบการแลกเปลยนขอมลทจ าเปนส าหรบการด าเนนงานระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

30

ระดบ Coordination เปนระดบท อ งค กรต า ง ๆ ในห ว ง โซ อปทานมความสมพนธระหวางกนมากขน จนกระทงเกดการแลกเปลยนขอมล รวมถงวตถดบระหวางกน ท าใหลดรอยตอระหวางองคกรเพมมากขน

ระดบ Collaboration เปนระดบทองคกรตาง ๆ ในหวงโซอปทานมความเชอมโยงกนในกระบวนการตาง ๆ แบบไรรอยตอ ท าใหเกดการแลกเปลยนขอมลและการท างานรวมกนในเชงลกอยางมประสทธภาพ

ดงนนการน าเทคโนโลยทไดรบการยอมรบในระดบความรวมมอระหวางองคกรมาใชในหวงโซอปทานนน องคกรจ าเปนตองเขาใจเกยวกบปจจยทมผลตอการใชเทคโนโลยรวมกน Chong, Chan, Goh and Tiwari (2013) ไดศกษาเกยวกบปจจยทส งผลตอการมสวนรวมในความสมพนธระหวางองคกรและแนวทางในการจดการความรเพอพยากรณทศทางของความรวมมอทางการคา (Collaborative Commerce หรอ C-commerce) โดยผลการวจยระบวา ความเขาใจในคณลกษณะของความสมพนธระหวางองคกรและกระบวนการจดการความรสามารถน าไปสการยอมรบความรวมมอทางการคา (C-commerce) ในหวงโซอปทานไดดขน ดงนนคคาทางธรกจสามารถมงเนนไปทการปรบปรงความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organization Relationships) เชน การสรางความสมพนธระยะยาว ตลอดจนความเตมใจทจะแบงปนขอมลกบคคา รวมถงปรบปรงการตดตอสอสารระหวางกนและการท างานรวมกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ Lin and Lin (2014) ทระบวาความสมพนธระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซอปทานแสดงใหเหนวา องคกรตาง ๆ ตองค านงถงความตองการของคคาทางธรกจเกยวกบการยอมรบเทคโนโลย ซงไมเพยงแตจะชวยสรางความส าเรจในการด าเนนธรกจเทานน แตยงชวยสรางความสมพนธในการผสานรวมการใชเทคโนโลยระหวางองคกรเพอเพมประสทธภาพของหวงโซอปทานอกดวย

2.1.6 อ านาจระหวางองคกร (Inter-organizational Power) จากแนวคดพนฐานของอ านาจทางสงคม (The Bases of Social Power) ไดม

การอธบายเกยวกบอ านาจและอทธพลทเกดขนระหวางความสมพนธของผใชอ านาจและผทตกอยภายใตอ านาจนน โดยทมาของอ านาจและอทธพลดงกลาวจะสงผลตอการเปลยนแปลงตาง ๆ ประกอบดวย 3 ประการ ไดแก การเปลยนแปลงทางจตวทยา , อทธพลทางสงคม และอ านาจทางสงคม ซงสอดคลองกบงานวจยของ Liu, Ke, Wei, and Hua (2015) ทไดระบวา อ านาจแตละประเภททเกดขนมความเกยวของกบความไววางใจในรปแบบตาง ๆ ส าหรบ ในบรบทของการประยกตใชเทคโนโลยใหม ๆ ในกระบวนการหวงโซอปทานนน พบวาอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) สามารถชวยใหองคกรเกดการยอมรบเทคโนโลยใหม ๆ และรบรถงโอกาสในการสรางประโยชนใหแกองคกรได แนวคดพนฐานของอ านาจทางสงคม (The Bases of Social Power)

Ref. code: 25605902037216PHS

31

ไดมการก าหนดประเภทของอ านาจไว 5 ประการ (French, Raven and Cartwright, 1959) ดงตอไปน

(1) อ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power) อ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power) หมายถง อ านาจทอยบนพนฐาน

ของความสามารถในการตอบแทน โดยอทธพลของอ านาจน จะเพมขนตามขนาดของสงตอบแทนทองคกรหนงรบรวาสามารถตอรองไดกบอกองคกรหนง ตวอยางเชน หากผลตอบแทน คอ การเพมอตราการผลตชนสวนในโรงงาน ดงนนการเพมอตราการผลตจงเปนการสรางแรงจงใจในการเพมอตราการผลต รวมถงมผลตอการด าเนนธรกจในระยะยาวมากกวาตวเงนอกดวย เนองจากอตราการผลตเปนสงทบงบอกถงโอกาสในการไดรบผลตอบแทนทสงกวา และท าใหองคกรรบรวาสามารถสรางความยงยนใหแกองคกรได

(2) อ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power) อ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power) หมายถง ความสามารถของ

องคกรทมอ านาจตอรองในการด าเนนการกบองคกรทไมมอ านาจตอรอง เพอใหบรรลความตองการของตน โดยอ านาจแหงการบบบงคบระหวางองคกรเกดขนจากการรบรขององคกรทไมมอ านาจตอรองวาจะไดรบบทลงโทษ หากไมสามารถปฏบตตามความตองการขององคกรทมอ านาจตอรองได โดยอทธพลของอ านาจแหงการบบบงคบจะเพมขนตามขนาดของบทลงโทษทองคกรหนงรบรวาสามารถตอรองได ตวอยางเชน การยกเลกสญญาจาง กรณทประสทธภาพการท างานขององคกรอยในระดบต ากวาทก าหนด ในกรณทองคกรทมอ านาจตอรองตองการเพมอตราการผลต หรอการทองคกรทมอ านาจตอรองหลาย ๆ องคกรรวมมอกน “คว าบาตร” องคกรใดองคกรหนงทไมสามารถปฏบตตามเงอนไขหรอกฎเกณฑทองคกรตาง ๆ รวมกนก าหนดไว โดยอ านาจแหงการบบบงคบเปนสงทอาจกอใหเกดความขดแยงระหวางองคกร ซงสงผลเชงลบตอความสมพนธในการท างานรวมกน รวมถงสงผลเชงลบตอความไววางใจระหวางองคกรอกดวย ถงแมวาการใชอ านาจนจะมสวนชวยกระตนใหอ งคกร อน ๆ ตอบสนองตอคว ามตอ งการของตน ได เ ชน การ ใช เทคโน โลยรว มกนระหวางองคกร เปนตน (Liu et al., 2015)

(3) อ านาจอางอง (Referent Power) อ านาจอางอง (Referent Power) หมายถง การทองคกรหนงมความตองการ

ทจะแสดงตวตนใหอกองคกรหนงรบร โดยการแสดงตวตน หมายถง ความรสกหรอความปรารถนาทจะเปนอนหนงอนเดยวกน หากองคกรทมอ านาจตอรองมความสนใจทจะด าเนนธรกจรวมกบองคกรใดองคกรหนง และองคกรนนเองกมความปรารถนาทจะมความสมพนธใกลชดกบองคกรทมอ านาจ

Ref. code: 25605902037216PHS

32

ตอรอง ซงอาจกลาวไดวา อ านาจอางอง คอ การทองคกรใด ๆ ตองการทจะประพฤตปฏบตหรอมความเชอเชนเดยวกบองคกรทมอ านาจตอรองนนเอง

(4) อ านาจความเชยวชาญ (Expert Power) อ านาจความเชยวชาญ (Expert Power) หมายถง ขอบเขตของความรหรอ

การรบรทองคกรใด ๆ ถอวาเปนสงทองคกรทมอ านาจตอรองจะตองก าหนดขน ตวอยางเชน การยอมรบค าแนะน าของทนายความในประเดนทางกฎหมาย หรอความรความช านาญขององคกรในการจดการหวงโซอปทาน เปนตน ซงภายใตอ านาจของความเชยวชาญน จะมอ านาจแฝงอกประเภทหนง โดยจะเรยกวา อ านาจของสารสนเทศ (Information Power) ซงจะเปนอทธพลรองทเกดขนหลงจากอ านาจความเชยวชาญ (Expert Power) อาจกลาวไดวา อ านาจของสารสนเทศ ( Information Power) หมายถง ความสามารถขององคกรทมอ านาจตอรอง ในการจดหาขอมลทไมเคยมมากอนใหแกองคกรใดองคกรหนง รวมถงการตความขอมลทมอยแลว แตยงไมเปนทรบรขององคกรนน ๆ ใหมความหมายและเปนทเขาใจตรงกน แตการยอมรบในความถกตองของขอมลจะเปนไปตาม อ านาจความเชยวชาญหรออ านาจอางอง

(5) อ านาจแหงกฎหมาย (Legitimate Power) อ านาจแหงกฎหมาย (Legitimate Power) หมายถง อ านาจทเกดขนจาก

คานยมซงก าหนดไววา องคกรทมอ านาจตอรองมสทธทถกตองในการใชอ านาจตอองคกรอน ๆ และองคกรอน ๆ นนจะตองมพนธะผกพนตามสญญาทจะตองยอมรบอ านาจน ตวอยางเชน การทองคกรใด ๆ จ าเปนทจะตองยอมปฏบตตามองคกรทมอ านาจตอรอง เนองจากมพนธะผกพนตามสญญาระหวางกน

จากอ านาจทง 5 ประเภทขางตน สามารถกลาวไดวา ยงองคกรมอ านาจมากขนผลของอ านาจนนกจะรนแรงมากขนเชนกน โดยสามารถจดกลมของอ านาจทงหมดทกลาวมาไดเปน 2 กลม ไดแก อ านาจสงผาน (Mediated Power) ซงประกอบดวย อ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power) และอ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power) สวนอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) ประกอบดวย อ านาจอางอง (Referent Power) อ านาจความเชยวชาญ (Expert Power) และอ านาจแหงกฎหมาย (Legitimate Power) ซงสามารถสรปไดดงตารางท 1 (Zhao, Huo, Flynn, and Yeung, 2008) โดยอ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power) และอ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power) ถอเปนอ านาจสงผาน (Mediated Power) ทเกดขนจากการแสดงออกขององคกรหนงตออกองคกรหนง โดยทองคกรนน ๆ สามารถรบรถงอ านาจนนไดโดยตรง หากพจารณาถงอ านาจระหวางองคกรในอตสาหกรรมยานยนตนน ผประกอบยานยนตจะเปนผควบคมการใชอ านาจสงผาน (Mediated Power) ไมวาจะเปนอ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power) ซงสามารถสราง

Ref. code: 25605902037216PHS

33

ผลตอบแทนทดใหแกผผลตชนสวนยานยนตได หรออ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power) ทท าใหผผลตชนสวนยานยนตไดรบผลกระทบในเชงลบหากไมสามารถท าตามค ารองขอได เชน การถกยกเลกค าสงซอ เปนตน ดงนนผประกอบยานยนตจงเปนองคกรทมอ านาจในการตดสนใจวาเมอใดทจะใชอ านาจเพอสรางอทธพลตอผผลตชนสวนยานยนต และจะใชอ านาจนนอยางไร ในทางกลบกน อ านาจความเชยวชาญ (Expert Power) อ านาจอางอง (Referent Power) และอ านาจแหงกฎหมาย (Legitimate Power) ถอวาเปนอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) เนองจากการแสดงออกของอ านาจน จะไมท าใหอกฝายหนงสามารถรบรถงอ านาจไดโดยตรง หากพจารณาถงอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) ในอตสาหกรรมยานยนตนน ผผลตชนสวนยานยนตสามารถตดสนใจวาจะใหผประกอบยานยนตไดรบอทธพลหรอไมอยางไร ผผลตชนสวนยานยนตมความพยายามทจะสรางความเชอมโยงกบความสมพนธกบผประกอบยานยนต เนองจากการรบรถงความรหรอความเชยวชาญของผประกอบยานยนต (อ านาจเชยวชาญ) ชอเสยง (อ านาจอางอง) หรอความเชอทวาผประกอบยานยนตมสทธตามกฎหมายทจะมอทธพลเหนอผผลตชนสวนยานยนต (อ านาจตามกฎหมาย) โดยแนวคดดงกลาวขางตนมความสอดคลองกบงานวจยของ (Ke, Liu, Wei, Gu, and Chen, 2009) ทมการศกษาเกยวกบปจจยดานองคกรและปจจยดานความสมพนธกบคคาทางธรกจทสงผลตอความตงใจในการยอมรบระบบการจดการอเลกทรอนกสซพพลายเชน (eSCMS) ขององคกร ซงไดระบวา องคกรทมอ านาจตอรองมการใชอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) โดยจะมงเนนไปทการสรางบรรทดฐานและสรางคานยมทใชรวมกน ตารางท 2.2 พนฐานของอ านาจระหวางองคกร

ชนดของอ านาจ

พนฐานของอ านาจ

ค านยาม ตวอยางของอ านาจทถกน าไปใชในหวง

โซอปทาน

อ านาจสงผาน (Mediated

Power)

อ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power)

ผประกอบยานยนต

สามารถใหผลตอบแทนแกผผลตผลตชนสวนยาน

ยนต

ผ ป ร ะ ก อ บ ย า น ย น ต ส า ม า ร ถ ใ หผลตอบแทนทนาสนใจแกผผลตประกอบยานยนต เชน ผ ประกอบยานยนตสามารถตดสนใจทจะด าเนนธรกจกบผผลตชนสวนยานยนตไดเ พมมากขนอยางตอเนอง

Ref. code: 25605902037216PHS

34

ตารางท 2.2 พนฐานของอ านาจระหวางองคกร (ตอ)

ชนดของอ านาจ

พนฐานของอ านาจ

ค านยาม ตวอยางของอ านาจทถกน าไปใชในหวง

โซอปทาน

อ านาจสงผาน (Mediated

Power)

อ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power)

ผประกอบยานยนต

สามารถในลงโทษหรอบบบงคบ

ผผลตชนสวนยานยนตใหด าเนนการ

บางสงบางอยาง

ผประกอบยานยนตสามารถในการลงโทษท ร นแรงตอผ ผล ตช นส วนยานยนตตวอยางเชน ผประกอบยานยนตสามารถยกเลกธรกจหรอลดปรมาณธรกจกบผผลตชนสวนยานยนตได

อ านาจทไมสงผาน (Non-

Mediated Power)

อ านาจอางอง (Referent Power)

ผผลตชนสวนยานยนต

สามารถระบถงคณคาของผประกอบยานยนตได

ห า ก ผ ป ร ะ ก อ บ ย า น ย น ต พ ฒ น าความส ม พนธ ท แ ข ง แกร ง ผ านทา ง รปแบบการบรหารจดการ หรอลกษณะขององคกร ท าใหผประกอบยานยนตจะมอ านาจมากกวาผผลตชนสวนยานยนต ซงสงนจะขนอยกบความสมพนธทางความรสกทดระหวางกน

อ านาจความเชยวชาญ

(Expert Power)

ผประกอบยานยนตม

ความรความเชยวชาญหรอทกษะตามทผผลตชนสวนยานยนตตองการ

ผประกอบยานยนตทราบวาอะไรคอสงทผบร โภคตองการหรอมความรและผประกอบยานยนตมความเชยวชาญในการออกแบบหรอจ าหนายผลตภณฑใหม ใหแกผบรโภค

Ref. code: 25605902037216PHS

35

ตารางท 2.2 พนฐานของอ านาจระหวางองคกร (ตอ)

ชนดของอ านาจ

พนฐานของอ านาจ

ค านยาม ตวอยางของอ านาจทถกน าไปใชในหวง

โซอปทาน

อ านาจทไมสงผาน (Non-

Mediated Power)

อ านาจแหงกฎหมาย

(Legitimate Power)

ผผลตชนสวนยานยนตเชอวาผประกอบยานยนตม

สทธในการใชอ านาจ

ผผลตชนสวนยานยนตเชอวาผประกอบยานยนตมสทธทจะรองขอและคาดหวงวาสงตาง ๆ จะตองท าตามความตองการข อ ง ต น ซ ง จ ะ เ ป น ส ว น ห น ง ข อ งความสมพนธระหวางผผลตชนสวนยานยนตกบผประกอบยานยนต

2.2 สรปงานวจยทเกยวของ

จากการทบทวนวรรณกรรมทกลาวมาขางตน พบวามงานวจยในอดตมากมายไดศกษาในประเดนทมความใกลเคยงกบทงานวจยนใหความสนใจ ดงนนผวจยจงไดรวบรวมงานวจยดงกลาวและสามารถสรปเปนปจจยทเกยวของกบงานวจยไดดงตารางท 2.3

Ref. code: 25605902037216PHS

36

ตารางท 2.3 สรปทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบแตละปจจย

อ านา

จสงผ

าน

อ านา

จทไม

สงผา

น

กลไก

ของค

วามส

มพนธ

แรงก

ดดนร

ะหวา

งองค

กร

แรงเฉ

อยขอ

งองค

กร

การร

บรถง

ประโ

ยชนข

องกา

รใชเ

ทคโน

โลย

ความ

ไววา

งใจร

ะหวา

งองค

กร

ความ

สมพน

ธระห

วางอ

งคกร

การย

อมรบ

การป

ระยก

ตใชเ

ทคโน

โลย

ท ผวจย ปจจย/ตววด1 Bala and Venkatesh (2007)

2 Ghosh and Fedorowicz (2008)

3 Ke, Liu, Wei, Gu and Chen (2009)

4 Narayanan, Marucheck and Handfield (2009)

5 Andreu, Aldás, Bigné and Mattila (2010)

6 Chong, Chan, Goh, and Tiwari (2013)

7 Lin and Lin (2014)

8 Liu, Ke, Wei and Hua (2015)

9 Chae, Choi and Hur (2017)

10 De Mattos and Laurindo (2017)

Ref. code: 25605902037216PHS

37

ตารางท 2.3 สรปทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบแตละปจจย (ตอ)

อ านา

จสงผ

าน

อ านา

จทไม

สงผา

น

กลไก

ของค

วามส

มพนธ

แรงก

ดดนร

ะหวา

งองค

กร

แรงเฉ

อยขอ

งองค

กร

การร

บรถง

ประโ

ยชนข

องกา

รใชเ

ทคโน

โลย

ความ

ไววา

งใจร

ะหวา

งองค

กร

ความ

สมพน

ธระห

วางอ

งคกร

การย

อมรบ

การป

ระยก

ตใชเ

ทคโน

โลย

ท ผวจย ปจจย/ตววด

11 McKnight, Lankton, Nicolaou and Price (2017)

12 Chao and Cheng (2012)

13 Salam and Salam (2015)

14 Carter and Jennings (2002)

15 Sin Tan, Choy Chong, Lin and Cyril Eze (2008)

16 Liu, Ke, Wei and Hua (2015)

17 Ghosh and Fedorowicz (2008)

2.3 กรอบแนวคดการวจย

จากการศกษางานวจยเกยวกบอ านาจระหวางองคกรของ Ke et al. (2009) พบวา อ านาจสงผาน (Mediated Power) และอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) ซงถกกลาวถงในทฤษฎอ านาจพนฐานทางสงคมของ French, Raven and Cartwright (1959) และงานวจยเกยวกบอ านาจระหวางองคกรของ Zhao et al. (2008) นน สงผลตอความไววางใจระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

38

(Inter-Organizational Trust) โดยสอดคลองกบงานวจยของ Liu et al. (2015) และ Chae et al. (2017) โดยอ านาจสงผาน (Mediated Power) หมายถง อ านาจทเกดขนจากการทองคกรหนงจะตองท าในสงทองคกรทมอ านาจตอรองตองการ ซงเปนสงทจะสรางความรสกเชงลบตอองคกรนน ถงแมวาอ านาจดงกลาวอาจจะน าไปสการด าเนนงานใหเปนไปตามเปาหมายขององคกรทไมมอ านาจตอรองกตาม ดงนนอาจกลาวไดวาการใชอ านาจสงผานจะท าใหความพงพอใจขององคกรทไมมอ านาจตอรองนนลดลง ซงจะกอใหเกดผลเสยตอความสมพนธในระยะยาวอกดวย ถงแมวาในขณะเดยวกนองคกรทมอ านาจตอรองไดมการใชอ านาจแหงผลตอบแทน เพอชวยใหองคกรทไมมอ านาจตอรองไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจในระยะสนกตาม (Ke et al., 2009) อ านาจสงผานประกอบดวย อ านาจแห งผลตอบแทน (Reward Power) และอ านาจแห งการบบบ งคบ (Coercive Power) ในขณะเดยวกนอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) หมายถง อ านาจซงบงคบใชเปนแนวทางในการตดสนใจ และแนวทางในการก าหนดพฤตกรรมขององคกร ซงเปนอ านาจทไมไดเกดขนโดยตรงจากการกระท าขององคกรทมอ านาจตอรอง โดยทวไปอ านาจทไมสงผานจะมงเนนไปทความสมพนธระยะยาว (Ke et al., 2009) ประกอบดวย อ านาจอางอง (Referent Power), อ านาจความเชยวชาญ (Expert Power) และอ านาจแหงกฎหมาย (Legitimate Power)

นอกจากนผวจยไดศกษางานวจยเกยวกบความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ซงเปนปจจยส าคญของความสมพนธระหวางองคกร ทจะชวยลดการรบรถงความเสยงในดานความสมพนธระหวางองคกร ความไววางใจระหวางองคกรเปนคณลกษณะทส าคญมากส าหรบเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ทสามารถชวยในเรองของการท าธรกรรมไดอยางมประสทธภาพ โดยกลไกของความไววางใจทเกดขนจากเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) จะท าใหสามารถแบงปนขอมลระหวางกนโดยไมตองกงวลถงเรองของการสญเสยความเปนสวนตว (Zhao et al., 2016) นอกจากนงานวจยของ Gilbert et al. (1996) ยงไดระบวา ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ส งผลตอความสมพนธ ระหว างองคกร (Inter-Organizational Relationship) อกดวย ซงสอดคลองกบงานวจยของ Singh and Teng (2016)

ส าหรบปจจยเกยวกบการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) ผวจยไดศกษางานวจยของ Bala and Venkatesh (2007) ทระบวา การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) หมายถง การแพรกระจายของการใชเทคโนโลยไปสกระบวนการตาง ๆ ขององคกร จนท าใหกจกรรมในกระบวนการเหลานนกลายเปนงานประจ าขององคกร ความสามารถในการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศขององคกรนน ขนอยกบการจดซอจดหาทรพยากรทางดานเทคโนโลย รวมถงความสามารถในการใชประโยชนจากเทคโนโลยขององคกร (De Mattos and Laurindo, 2017) โดยการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ

Ref. code: 25605902037216PHS

39

(IT Assimilation) ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก กลไกดานความสมพนธขององคกร (Relational Mechanism), แรงกดดนขององคกร (Organization Pressure) และแรงเฉอยขององคกร (Organization Inertia) โดยองคประกอบทง 3 นน จะสงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) ซงสอดคลองกบงานวจยของ Kouki et al. (2010)

โดยปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน (Intention to Adopt Blockchain) ไดแก ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust), ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) และการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) โดยการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) ยงสงผลตอความสมพนธระหวางองคกรอกดวย (Inter-Organizational Relationship) ซ งสอดคลองกบงานวจยของ Narayanan et al. (2009) ทระบวา การยอมรบการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกรสงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร

จากการศกษางานวจยในอดตเกยวกบปจจยการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefits of Blockchain Technology) พบวา การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefits of Blockchain Technology) หมายถง ความเชอทเกดขนจากผใชวา การน าเทคโนโลยมาใชจะชวยเพมประสทธภาพในการด าเนนธรกจ (Davis, 1989) โดย Autry, Grawe, Daugherty and Richey (2010) ระบวาการยอมรบของเทคโนโลยสารสนเทศจะเพมขน เมอองคกรพจารณาวาเทคโนโลยนนสามารถน ามาซงผลประโยชนทส าคญตอองคกร การทองคกรของผผลตชนสวนยานยนต (Supplier) และผประกอบยานยนต (Automotive Assembler) รบรวาเทคโนโลยบลอกเชนนน สามารถกอใหเกดประโยชนตอองคกรของผผลตชนสวนยานยนต (Supplier) เอง รวมทงสามารถชวยตอบสนองการท างานของกระบวนการหวงโซอปทานไดอยางมประสทธภาพ

นอกจากนผ วจยไดท าการศกษาเกยวกบปจจยของความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationships) โดย Ulaga and Eggert (2006) ไดระบวา ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationships) หมายถง ความเกยวของกนระหวางองคกรสององคกรขนไป ซงกอใหเกดความรวมมอกนในกระบวนการท างาน โดยระดบความรวมมอเปนสงทใชในการจ าแนกระดบความส าคญของคคาทางธรกจ ซงการใหความรวมมอทดของผผลต (Supplier) เปนสงทบงบอกถงความเตมใจขององคกรในการทจะมงมนเพอสรางความสมพนธทเปนประโยชนรวมกนระหวางคคาทงสองฝาย เชน เมอคคาทางธรกจทอยในกระบวนการหวงโซอปทานไดมการลงทนในเทคโนโลยสารสนเทศในระดบทสงขน จะสงผลใหองคกรมความเตมใจทจะยอมรบเทคโนโลย

Ref. code: 25605902037216PHS

40

ใหม ๆ เหลานน โดยขอบเขตของความสมพนธในหวงโซอปทานจะถกวดตามขนาดของหวงโซอปทาน ระดบของการบรณาการรวมกนระหวางองคกร และขนาดของการลงทนในหวงโซอ ปทาน (Lin and Lin, 2014)

จากปจจยดงกลาวขางตนทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน (Intention to Adopt Blockchain in Supply Chain Process) นน จะมสวนชวยในการปรบปรงและแกไขปญหาดานความโปรงใส รวมถงการตรวจสอบการท างานระหวางกระบวนการตาง ๆ ภายในหวงโซอปทาน (Abeyratne and Monfared, 2016) ซงบลอกเชน (Blockchain) เปนเทคโนโลยทท าใหขอมลตาง ๆ สามารถเชอมโยงถงกนไดอยางเปนระบบโดยทไมจ าเปนตองม “ตวกลาง” เขามาเกยวของ รวมทงชวยในเรองของความไววางใจ (Trust), การแบงปนขอมล (Sharing) และความเปนสวนตว (Privacy) เปนหลก (Zhao et al., 2016) ในความเปนจรงแลวองคกรสวนใหญยอมมเงอนไขระหวางกนมากมาย เพอเปนการสรางความไววางใจวาอกฝายหนงจะไมผดเงอนไข เนองจากวาหากขอมลเหลานนรวไหลไปสคแขง อาจท าใหองคกรเกดความเสยเปรยบทางธรกจ ดงนนความโปรงใสและการสรางความชดเจนใหกบกระบวนการตาง ๆ ในหวงโซอปทาน จะชวยใหสามารถด าเนนการผลต ตงแตกระบวนการไดมาซงวตถดบไปจนถงการผลต จนกระทงการสงมอบสนคาไปยงลกคา ซงจะชวยใหองคกรสามารถวเคราะหขอมลในการด าเนนธรกจประเมนความเสยง และสรางความยงยนใหแกองคกรได (Abeyratne and Monfared, 2016)

Ref. code: 25605902037216PHS

41

ภาพท 2.6 กรอบแนวคดการวจยเกยวกบการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

Ref. code: 25605902037216PHS

42

2.4 สมมตฐานการวจย

2.4.1 ความสมพนธระหวางอ านาจระหวางองคกร (Organizational Power) และความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

อ านาจและความไววางใจเปนโครงสรางความสมพนธแบบสองมต ซงมผลกระทบตอกนและกน รวมทงสงผลกระทบตอความรวมมอระหวางองคกร จากงานวจยของ Ke et al. (2009) ทระบวา ความสมพนธระหวางอ านาจของคคาทางธรกจ จะชวยเสรมสรางความไววางใจระหวางองคกร โดยเฉพาะอยางยงอ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power) และอ านาจของความเชยวชาญ (Expert Power) ซงสอดคลองกบงานวจยของ Brown et al. (1995) และ Maloni and Benton (2000) ทระบวาอ านาจระหวางองคกรมอทธพลอยางมากตอความไววางใจระหวางองคกร หากพจารณาจากฐานอ านาจทง 5 ประเภท สามารถแบงออกเปน 2 กลม ไดแก อ านาจสงผาน (Mediated Power) และอ านาจทไมสงผาน (Non-mediated Power) (Brown et al., 1995; Ke et al., 2009; Maloni and Benton, 2000) ดงน

2.4.1.1 อ านาจสงผาน (Mediated Power) เมอองคกรทมอ านาจตอรองไดใชอ านาจสงผาน (Mediated Power)

ระหวางองคกร ซงประกอบดวย อ านาจแหงผลตอบแทน (Reward Power), อ านาจแหงการบบบงคบ (Coercive Power) และอ านาจแหงกฎหมาย (Legitimate Power) เ พอบงคบใหองคกรทไมมอ านาจตองปฏบตตามความตองการ และยอมรบการประยกตใช เทคโนโลยรวมกนระหวา งองคกร (Ke et al., 2009) ซงอ านาจระหวางองคกรเปนอ านาจทมผลกระทบเชงลบตอความไววางใจดานความรความเขาใจเกยวกบเปาหมายขององคกร (Ke et al., 2009) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 1a: อ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power) สงผลเชงลบตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

2.4.1.2 อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) การใชอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) ระหวางองคกร

สามารถเพมความไววางใจระหวางองคกรได จากทฤษฎชองทางการตลาดระบวา การใชอ านาจทไมสงผานระหวางองคกรสามารถสงผลกระทบตอทศนคตขององคกรทไมมอ านาจตอรองไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนทศนคตทดและบรรทดฐานของความสมพนธทแขงแกรงชวยจะใหเกดความรวมมอทดระหวางองคกร โดยเฉพาะอยางยงเมอองคกรทเปนคคาทางธรกจมสวนรวมกบการใช

Ref. code: 25605902037216PHS

43

ประโยชนจากการประยกตใชระบบหวงโซอปทานอเลกทรอนกสระหวางองคกร เปนสญญาณวาองคกรทมอ านาจตอรองมความใสใจถงผลประโยชนซงกนและกนของความสมพนธทางมากกวาการกระตอรอรนทจะตดตามผลประโยชนของตนเอง ดงนนอ านาจทไมสงผานระหวางองคกรจะสงผลเชงบวกตอความไววางใจระหวางองคกรในการยอมรบการใชงานระบบการจดการหวงโซอปทาน (Ke et al., 2009) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 1b: อ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power) สงผลเชงบวกตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

2.4.2 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) และความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) เปนสวนส าคญในการพฒนาแนวทางส าหรบชวยในการบรหารองคกร โดยเปนการเปดโอกาสใหการน าระบบสารสนเทศมาใชในองคกรเกดประสทธภาพมากยงขน การซมซบทางเทคโนโลย (IT Assimilation) ในกระบวนการหวงโซอปทานเปนกลยทธของความไดเปรยบทางการแขงขน ซงจะชวยในการวเคราะหการบรหารจดการหวงโซอปทาน อกทงยงเปนการเพมความเขาใจถงสงทสงผลกระทบตอกระบวนการของการท างานรวมกนในหวงโซอปทาน การแลกเปลยนขอมลถอเปนปจจยส าคญในการแขงขนระหวางคคาทางธรกจ ดงนนจงมความจ าเปนทองคกรจะตองปรบปรงรปแบบและวธการของการใชเครองมอทางเทคโนโลยทกอใหเกดประโยชน โดยการซมซบทางเทคโนโลย (IT Assimilation) ถอเปนปจจยส าคญในการสรางมลคาเพมใหกบองคกร รวมทงยงสงผลใหเกดการบรณาการในกระบวนการหวงโซอปทานอกดวย (De Mattos and Laurindo, 2017 ) หากพจารณาการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) โดยใชปจจยทเกยวของกบองคกรสามารถพจารณาโดยอางองจาก 3 กลไก ดงน

2.4.2.1 กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism) กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism) เปน

สงทท าใหความสมพนธมการพฒนาหรอด าเนนอยได โดยมการจดสรรทรพยากร รวมถงกระบวนการ ระบบ หรอเครองมอทเปนประโยชนตอการท างานรวมกนระหวางองคกร ซงเปนแรงจงใจทจะชวยใหองคกรทเปนคคาทางธรกจไดน าทรพยากรไปใชเพอสรางมาตรฐานกระบวนการธรกจระหวางองคกร (Bala and Venkatesh, 2007) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 2a: กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism) สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

Ref. code: 25605902037216PHS

44

2.4.2.2 แรงกดดนระหวางองคกร (Organizational Pressure) แรงกดดนระหวางองคกร (Organizational Pressure) เปนกลไกของ

อทธพลซงจะบงคบใหองคกรตาง ๆ ปฏบตตาม ซงเปนแรงกดดนทเกดจากสภาพแวดลอมขององคกร โดยสามารถกระตนใหองคกรตาง ๆ ยอมรบบรรทดฐานและกระบวนการทสามารถใชรวมกน (Bala and Venkatesh, 2007) เมอองคกรตาง ๆ ตองเผชญกบแรงกดดนทงภายในองคกรและระหวางองคกร โดยจะเหนไดชดเจนวา องคกรตาง ๆ มความซบซอนทงในดานวฒนธรรมภายในองคกร รวมถงเปาหมายทแตละองคกรตองการจะไปสความส าเรจ โดยปจจยทางเทคโนโลยและสงแวดลอมจะสงผลตอความรวมมอกนระหวางองคกรทจะท าใหเกดการผสมผสานทางเทคโนโลยมากขน (De Mattos and Laurindo, 2017) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมต ฐานท 2b: แรงกดดนระหว างองคกร (Organizational Pressure) ส งผล เช งลบตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

2.4.2.3 แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) หมายถง การทองคกรไม

สามารถเปลยนแปลงหรอยอมรบการเปลยนแปลงกระบวนการท างาน หรอระบบภายขององคกรทเกดขนจากปจจยภายนอก เชน การเปลยนแปลงดานเทคโนโลยภายในองคกร หรอการเปลยนแปลงกฎขอบงคบตาง ๆ (Bala and Venkatesh, 2007) โดยสงทมความส าคญตอองคกรในการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) คอ โครงสรางพนฐานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและความช านาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ รวมถงแรงผลกดนจากผบรหารระดบสงขององคกร ดงนนการสนบสนนจากผบรหารระดบสงมผลอยางยงตอการยอมรบเทคโนโลยสารสนเทศและการแพรกระจายของนวตกรรมเทคโนโลยสารสนเทศในองคกรขนาดใหญ ซงอ านาจการตดสนใจของผบรหารระดบสงมอทธพลตอพฤตกรรมการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศของบคลากรภายในองคกร ดงนนวสยทศนเชงกลยทธระยะยาวของผบรหารระดบสงจงสามารถสนบสนนใหทงองคกรไดเรยนรและมสวนรวมในการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 2c: แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) สงผลเชงลบตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

Ref. code: 25605902037216PHS

45

2.4.3 ความสมพนธระหวางการรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) และความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

หากพจารณาถงระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกรนน พบวามผลกระทบตอองคกรในหลายระดบ ตงแตระดบบคคล, ระดบโรงงาน (รวมถงการจดหาการด าเนนงานและการขนสง), ระดบองคกร, ผซอ – ผจดจ าหนาย จนกระทงมผลกระทบทงกระบวนการหวงโซอปทาน ซงจากงานวจยของ Narayanan et al. (2009) ไดระบวา ผลกระทบทเกดจากการใชงานระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกรนน จะสงผลในระดบโรงงานหรอระดบองคกร เปนสวน ใหญ ซ งการรบรถ ง ประโยชน เปนตวผลกดนท ส าคญ ในการยอมรบการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกร ซ งสงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Narayanan et al., 2009)

2.4.3.1 ความไดเปรยบทางการแขงขน (Competitive Benefits) ประโยชนจากการบรณาการระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสจะ

เกดขนกตอเมอระบบดงกลาวถกเชอมโยงกนเขาดวยกนในทกกระบวนการทเกยวของกบธรกจเทานน โดยจะชวยลดจ านวนของสนคาคงคลง และยงสงผลตอความถกตองในการประมวลผลขอมล รวมถงลดอตราความผดพลาดทเกดขนในกระบวนการท างานอกดวย ท าใหสอดคลองกนการเชอมโยงเขากบการท างานเชงกลยทธขององคกรมากขน ไมวาจะเปนดานประสทธภาพของการตอบสนองตอลกคา รวมถงดานการบรหารจดการเกยวกบรายไดขององคกร (Narayanan et al., 2009) ชวยใหองคกรสามารถแขงขนไดในตลาดอยางมนคง

2.4.3.2 ประโยชนดานการตดตอสอสารและความรวมมอ (Communication and Coordination Benefits)

การยอมรบการใชงานเทคโนโลยในการแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร ไมเพยงแตสงผลกระทบตอฝายจดซอท เปนผ ใช ระบบโดยตรงเทานน แตยง สงผลกระทบตอฝายขายซ ง ไม ได ใชระบบโดยตรงแตมความเกยวของของขอมลอกดวย จากงานวจยของ Narayanan et al. (2009) ไดระบวา หากพจารณาถงผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมการท างานกบความพงพอใจของผใช งานเทคโนโลยระหวางองคกรพบวา "การเปลยนแปลงรปแบบการท างาน" ไมมผลตอความพงพอใจของผใช แตตวแปรส าคญทสงผลตอความส าเรจของระบบแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร ไดแก การแบงปนขอมลระหวางกนเพอการวางแผนธรกจเชงกลยทธรวมกน และการปรบปรงความสมพนธในการจดหาวตถดบทเหมาะสมในการผลต ซงขนาดของเครอขายการเชอมโยงทางอเลกทรอนกสไปยงผผลตชนสวนจะสงผลเชงบวกตอผลลพธทเกดขนจากการยอมรบการใชงานระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

46

2.4.3.3 ประโยชนดานการประหยดตนทนและคาใชจาย (Cost-Saving Benefits)

จากปจจยทเกยวของกบความสามารถในการประสานงานทเพมขนจากการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกรนน จะเหนไดวา บทบาทของเทคโนโลยสารสนเทศกเปลยนไปมากขน เนองจากประโยชนทส าคญอยางเดนชดของการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกร นนคอ การลดคาใชจายในการประสานงานระหวางองคกร และคาใชจายทเกยกบการปรบปรงประสทธภาพการแลกเปลยนขอมลในรปแบบเดม โดยสงผลตออทธพลของโครงสรางการด าเนนงานระหวางองคกร การรบรถงประโยชนทงหมดของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ทกลาวมาในขางตน จะชวยใหองคกรสามารถมองเหนโอกาสในการแขงขนไดอกดวย ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 3: การรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

2.4.4 ความสมพนธระหวางความไววางใจระหวางองคกร ( Inter-organizational Trust) และความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

ความไววางใจ (Trust) หมายถง ขอบเขตทคคาทางธรกจมความสมพนธกน เขาใจซงกนและกน รวมทงใหความนาเชอถอและมน าใจตอกน โดยความไววางใจจะสะทอนใหเหนถงขอบเขตทองคกรซงมความสมพนธกนเชอวาอกฝายหนงมความช านาญในการปฏบตงานไดอยาง มประสทธภาพ นกวจยสวนใหญเหนพองกนวา ความไววางใจ (Trust) และการใหค ามนสญญา (Commitment) มความส าคญตอความสมพนธ ระหวางกน (Fang, Chang and Peng, 2011; Morgan and Hunt, 1994; Solberg and Nes, 2002) โดย Chao and Cheng (2012) ไดระบวา ความไววางใจ (Trust) และการใหค ามนสญญา (Commitment) เปนปจจยหลกของความสมพนธระยะยาวทเกดขนในกระบวนการหวงโซอปทาน รวมทงงานวจยในอดตไดระบวา ความสมพนธในเชงธรกจแบบ B2B นน จ า เปนทจ ะตอ งพจ ารณาถงปจจยท เ ก ยวขอ งกบค วามไวว า ง ใจ (Trust) แ ล ะ ก า ร ใ ห ค า ม น ส ญ ญ า ร ะ ห ว า ง ก น (Commitment) จ า ก ง า น ว จ ย ข อ ง McKnight, Lankton, Nicolaou and Price (2017) ทไดศกษาเกยวกบการแยกแยะผลกระทบของคณภาพขอมลระหวางองคกร คณภาพของระบบ และคณภาพของผลการบรการดวยความไววางใจและความไมไววางใจ โดยผลการวจยพบวา ความไววางใจมอทธพลตอความสมพนธระหวางองคกรอยางมนยส าคญ รวมถงงานวจยของ Gilbert et al. (1996) ไดระบวา ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) แ ล ะ ค ว า ม ส ม พ น ธ อ น ด ข อ ง อ ง ค ก ร (Inter-organizational

Ref. code: 25605902037216PHS

47

Relationships) ทกอใหเกดความรวมมอกน จะสงผลใหการด าเนนธรกจประสบความส าเรจ นอกจากนความไววางใจจะชวยใหองคกรทมการด าเนนธรกจรวมกนสามารถรบรความสมพนธอนดระหวางกนของทงสองฝาย ซงสอดคลองกบงานวจยของ Singh and Teng (2016) ทไดระบวา บทบาทส าคญและประสทธภาพของความไววางใจ คอ การมสวนรวมในการผลกดนความสมพนธระหวางองคกรใหมความชดเจนยงขน ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 4: ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

2.4.5 ความสมพนธระหวางความไววางใจระหวางองคกร ( Inter-organizational Trust) และการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

เนองจากความไววางใจ (Trust), การแบงปนขอมลระหวางองคกร (Information Sharing) และความเปนสวนตว (Privacy) เปนคณลกษณะของเทคโนโลยบลอกเชน โดยความไววางใจ (Trust) เปนปจจยหลกส าคญทบลอกเชนม ใหแกระบบการท าธรกรรมตาง ๆ ท า ใหผ ใชสามา รถแบงปนขอมลระหวางกน ไดโดยไมตองกงวลในเร อ งของความ เปนสวนตว (Pr ivacy) (Zhao et al., 2016) หากพจารณาถงขอมลสวนบคคลหรอขอมลทมความละเอยดออนนน เปนสงทองคกรไมควรไววางใจใหอยในมอของบคคลทสาม ซงมความเสยงทจะถกโจมตและอาจน าไปใชในทางทผด ดงนนองคกรทเปนเจาของขอมลเหลานนจ าเปนตองมการควบคมขอมลของตนเพอไมใหกระทบตอความปลอดภยหรอควรทจะจ ากดความสามารถของบคคลทสามและเจาหนาทในการเขาถงขอมลส าคญเหลานน (Zyskind and Nathan, 2015) โดยสาเหตส าคญของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน คอ คณลกษณะดานความมนคงปลอดภยของขอมลทผใชทกรายสามารถเขาถงขอมลชดเดยวกนโดยไมมตวกลางเขามาเกยวของในการควบคมการท าธรกรรม (Yli-Huumo, Ko, Choi, Park and Smolander, 2016) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 5: ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

2.4.6 ความสมพนธระหวางความสมพนธระหวางองคกร ( Inter-Organizational Relationships) และการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน ( Intention to Adopt Blockchain)

ความสมพนธ ระหว างองคกร (Inter-Organization Relationship) ท มการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศรวมกน จะชวยใหองคกรทงสองมอทธพลตอปจจยรอบดานทอย

Ref. code: 25605902037216PHS

48

ในธรกจอยา งมาก ยกตวอยา ง เชน การบรณาการดาน เทคโน โลยส ารสน เทศจะ เ พ มประสทธภาพ ในดานของความไวว าง ใจและดานความสมพนธทดระหวา งองคกร ซ งจากงานวจยของ (Singh and Teng, 2016) ไดคนพบวา เทคโนโลยสารสนเทศมบทบาทอยางมากในการเพมประสทธภาพของกระบวนการหวงโซอปทาน ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 6: ความสมพนธระหวางองคกร (inter-organizational Relationships) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

2.4.7 ความสมพนธระหวางการรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) และการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

เทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) เปนนวตกรรมทสรางความกาวหนาทส าคญใหแกหวงโซอปทานของผผลต (Supplier) ชวยในการแบงปนขอมลทผมสวนเกยวของสามารถตรวจสอบได (เชน ขอมลเกยวกบแหลงทมาของวตถดบและกระบวนการผลต) ดงน น ก า ร ใ ชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) จะชวยท าใหกระบวนการนเรวขนและท าใหการบนทกการท าธรกรรมในกระบวนการหวงโซอปทานมประสทธภาพและสามารถเชอถอไดมากยงขน (Apte and Petrovsky, 2016) โดยการสนบสนนจากผบรหารระดบสงเปนอกหนงปจจยส าคญทส าคญทสดในการยอมรบการใชงานนวตกรรมขององคกร ซงกลยทธทมาจากผบรหารนนจะเปนการเพมความตระหนกถงผลประโยชนทอาจเกดขนกบผทมสวนเกยวของทงหมดในองคกร (Ili, Albers and Miller, 2010) โดยประโยชนของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนสามารถแบงไดเปน 3 ดาน ประกอบดวย

2.4.7.1 ความไดเปรยบทางการแขงขน (Competitive Benefits) ถงแมวาเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) จะถกใหความสนใจไปท

อตสาหกรรมการเงนเปนหลก แตกยงมแนวโนมทจะสามารถน ามาใชไดดกบกระบวนการหวงโซอปทาน ซงมความซบซอนและตองการความไววางใจระหวางกนเปนอยางมาก โดยเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) นนสามารถเปดเผยขอมลระหวางผมสวนเกยวของทงหมดในหวงโซ ท าใหผใชสามารถชวยกนตรวจสอบความถกตองของธรกรรมทเกดขนได ตงแตขนตอนการผลต การจดสง และการสงมอบผลตภณฑไปยงผบรโภค อาจท าใหธรกจตาง ๆ สรางโอกาสทางการตลาด และลดความเสยงดานราคาไดมากขน ท าใหเกดความไดเปรยบทางการแขงขน (Michael and Pindar, 2017)

Ref. code: 25605902037216PHS

49

2.4.7.2 ประโยชนดานการตดตอสอสารและความรวมมอ (Communication and Coordination Benefits)

จากมมมองดานความรวมมอระหวางองคกร พบวา องคกรตาง ๆ ไดมการรวมตวกนเพอแขงขนและแบงปนทรพยากรทหายาก เชน องคกรดานการบนขนาดใหญไดเขารวมเปนพนธมตรผจดจ าหนายเครองบนเพอออกแบบเครองบน หรอบรษทยารายใหญรวมกบองคกรดานเทคโนโลยชวภาพ เพอแบงปนทรพยากรและความร รวมถงกระตนการสรางนวตกรรม เปนตน ซงความรวมมอเปนส งทจ าเปนส าหรบการสรางสรรคนวตกรรม , การแกปญหา และการเพมประสทธภาพของการท างานทดขน (Richard L. Daft, 2006) ส าหรบในกระบวนการหวงโซอปทานกเชนเดยวกน การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนชวยใหเกดความไววางใจและความโปรงใส โดยเทคโนโลยนสามารถเปดเผยขอมลใหเฉพาะผทมสวนเกยวของภายในหวงโซ (Chains) เทานน ดงนนอาจท าใหธรกจตาง ๆ สามารถสรางความรวมมอทดระหวางผมสวนเกยวของไดอกดวย

2.4.7.3 ประโยชนดานการประหยดตนทนและคาใชจาย (Cost-Saving Benefits) การบรณาการระบบระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซอปทานเรมม

การตนตวมากขนในหลายองคกร โดยเฉพาะการเขาถงความตองการของลกคามความจ าเปนอยางยงทจะตองไดรบการแบงปนขอมลอยางมประสทธภาพจากผทมสวนเกยวของในกระบวนการหวงโซอปทาน โดยทวไปแลวปญหาหลกของการบรณาการระบบระหวางองคกรน นมาจากตนทนการบรณาการระบบทสงและการแพรกระจายของเทคโนโลยทลาชา ดงนนการบรณาการระบบระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซอปทานผานเทคโนโลยบลอกเชนจงสามารถชวยในเปลยนแปลงรปแบบการบรณาการระบบทใชตนทนต า ท าใหคคาทางธรกจสามารถตดตอสอสารธรกจระหวางกนผานทางเทคโนโลยบลอกเชนไดอยางมประสทธภาพ อกทงยงท าใหโอกาสในการยอมรบเทคโนโลยขององคกรเพมสงขน (Lin and Lin, 2014) ในอตสาหกรรมยานยนตนน ผผลตชนสวนยานยนตไดมการลงทนในดานการวจยและพฒนานวตกรรมขององคกร แตเนองจากการเพมขนของนว ตกรรมในปจจบนและแรงกดดนดานตนทนการผลต ท าใหผผลตชนสวนยานยนตมความจ าเปนตองมองหาแนวทางเพอหลกเลยงคาใชจายทไมจ าเปน (Ili et al., 2010) การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานนน นอกจากจะชวยเแกปญหาเรองของความไววางใจซงกนและกนแลว ยงสามารถชวยลดตนทนในการท าธรกรรมขององคกร รวมถงชวยแกปญหาการฉอโกงอกดวย (Zhao et al., 2016) ดงนนจงสามารถตงสมมตฐานไดดงน สมมตฐานท 7: การรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

Ref. code: 25605902037216PHS

50

บทท 3 วธการวจย

การศกษาวจยเรอง “การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ใน

กระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย” เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยมรปแบบการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ผวจยไดก าหนดระเบยบวธวจยไว ดงน

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาวจยนมาจากทงบรษทผประกอบยานยนตและบรษทผผลต

ชนสวนยานยนตล าดบท 1 ซงเปนพนกงานทปฏบตงานอยในสวนงานทมปฏสมพนธระหวางองคกรอน ๆ และมประสบการณในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกร โดยเหตผลทเลอกท าวจยกบอตสาหกรรมยานยนตไทย เนองจากอตสาหกรรมยานยนตถอเปนตวชวดความมงคงของเศรษฐกจ รวมทงงานวจยในอดตเกยวกบหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตมความนาเชอถอและไดรบการรบรองเปนอยางด ซงในขณะเดยวกนอตสาหกรรมยานยนตกยงเปนผน าทางดานการด าเนนกลยทธเกยวกบการจดการหวงโซอปทานในอตสาหกรรมของไทยอกดวย (Boon-itt and Paul, 2008) 3.2 ขนาดของกลมตวอยางและวธการสมกลมตวอยาง

3.2.1 ขนาดของกลมตวอยางทใชในการวจย (Sample Size)

การจดเกบขอมลส าหรบงานวจยน จะใชสตร

n =𝑍2

4𝑒2

n = ขนาดของกลมตวอยางทตองการ Z = คา Z ทระดบความเชอมนหรอระดบนยส าคญ (ทระดบความเชอมนรอยละ

95 หรอระดบนยส าคญ 0.05, Z = 1.96)

Ref. code: 25605902037216PHS

51

e = คาความคลาดเคลอนของการสมตวอยางทยอมรบได (ในทนก าหนดให e = 0.05)

เมอแทนคาตามสตร จะไดผลดงน

n =(1.96)2

(4)(0.05)2

n = 384.16 385 หนวย จากการค านวณขนาดของกลมตวอยาง พบวา ขนาดของกลมตวอยางทใชใน

งานวจยนเทากบ 385 หนวย โดยหนวยของการวเคราะหส าหรบงานวจยน หมายถง องคกรทอยในอตสาหกรรมยานยนตทงบรษทผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และบรษทผประกอบยานยนต

3.2.2 วธการสมกลมตวอยาง ผ วจยใชวธการเลอกกลมตวอยางโดยไม ใชหลกความนาจะเปน (Non-

Probability Sampling) ซงเปนการสมกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) กลาวคอ ผวจยจะเลอกเกบขอมลจากกลมตวอยางท เปน ระดบบรหารและระดบปฏบตการ ทงจากบรษท ผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และบรษทผประกอบยานยนต โดยกลมตวอยางตองปฏบตงานอยในสวนงานทตองมปฏสมพนธระหวางองคกร และมประสบการณในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกร เชน ฝายขาย , ฝายจดซอ , ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ , ฝายวศวกรรม และฝายบรหารจดการหวงโซอปทาน เปนตน ซงสอดคลองกบวตถประสงคการวจยและเปนตวแทนทดของประชากรทศกษา

3.3 เครองมอทใชในการวจย

งานวจยนจะใชแบบสอบถามเปนเครองมอส าหรบท าการวจย โดยรวบรวมขอค าถามทเกยวของกบงานวจยในอดต จากนนจงน ามาประยกตใหสอดคลองกบงานวจยน รวมทงไดน าขอมลทไดจากการสมภาษณ (Interview) จากผทเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทยมาเปนขอมลในการจดท าแบบสอบถามส าหรบงานวจยในครงน การเกบขอมลจากกลมตวอยางจะใชวธการเกบขอมลผาน 2 ชองทาง ไดแก การแจกแบบสอบถามโดยตรงใหแกกลมตวอยางในรปแบบกระดาษ และการเกบขอมลผานแบบสอบถามอเลกทรอนกส โดยผวจยจะใชวธสงผานทางทอยอเมลของกลมตวอยางซงไดมาจาก 3 ชองทาง คอ

Ref. code: 25605902037216PHS

52

(1) สมาคมอตสาหกรรมยานยนตไทย (The Thai Automotive Industry Association) (2) สมาคมผผลตชนสวนยานยนต ไทย (Thai Auto - Parts Manufacturers Association) และ (3) กลมอตสาหกรรมยานยนต (Automotive Industry Club) โดยแบบสอบถามจะแบงออกเปน 2 สวน ไดแก

สวนท 1 ความคดเหนเกยวกบปจจยในการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนต ซงใชวธการวดโดย Likert Scale 5 ระดบ คอ เหนดวยอยางยง, เหนดวย, ปานกลาง, ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยง

สวนท 2 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม เชน เพศ, อาย, การศกษา, อาชพ, ต าแหนง และพฤตกรรมการใชงานระบบสารสนเทศระหวางองคกร เปนตน 3.4 กระบวนการวจย

เพอใหการด าเนนงานวจยสามารถบรรลวตถประสงคทตงไว ผวจยจงไดก าหนดกระบวนการวจยไว โดยมขนตอนดงตอไปน

3.4.1 การทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบเทคโนโลยบลอกเชนและ

ปจจยทเกยวกบการใชงานระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกร รวมทงปจจยของความสมพนธระหวางผมสวนเกยวของในกระบวนการหวงโซอปทาน เปนตน

3.4.2 ท าการ Pre-test แบบสอบถาม 2 คร ง แบงเปนคร งท 1 จ านวน 37 ชด และครงท 2 จ านวน 20 ชด เพอวเคราะหความนาเชอถอ (Reliability) ของแบบสอบถามและปรบปรงขอค าถามใหมความเหมาะสม โดยพจารณาจากสมประสทธ แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ตองมคามากกวา 0.7 กอนท าการเกบขอมลจรงจากกลมตวอยางจ านวน 385 คน

3.4.3 การสมภาษณ (Interview) ผทเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทย เพอประเมนแนวโนมความเปนไปไดในการน า เทคโนโลยบลอก เชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหว ง โซอปทาน รวมถงประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมแกการน ามาใชในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนต โดยประเดนทเปนขอค าถามในการสมภาษณ แบงเปน 3 สวน ไดแก

3.4.3.1 ประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ตอการน ามาใชในอตสาหกรรมการผลต

Ref. code: 25605902037216PHS

53

3.4.3.2 แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

3.4.3.3 ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซอปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

3.4.4 การวเคราะหปจจย (Factor Analysis) และการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Regression Analysis) ส าหรบการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนหวงโซอปทานส าหรบอตสาหกรรมยานยนตไทย

3.4.5 สรปผลการวจยและเสนอแนะแนวทางส าหรบการวจยในอนาคต 3.5 การตรวจสอบความถกตองและความนาเชอถอของเครองมอ

3.5.1 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity)

ผ ว จ ย ไดน าแบบสอบถามไปใหผ เช ยวชาญด าน เทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) และผทมความเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตไทย เพอท าการตรวจสอบความครอบคลมของเนอหา และความเหมาะสมของการใชภาษา จากนนผวจยไดน าแบบสอบถามทผานความเหนของผเชยวชาญดงกลาวมาปรบปรงตามขอเสนอแนะใหมความชดเจน เขาใจงาย และครอบคลมองคประกอบของตวแปรอยางครบถวนตามวตถประสงคของงานวจย

3.5.2 การทดสอบความเชอมนของชดค าถามทใชในการวดตวแปร (Reliability) งานวจยนไดวเคราะหความนาเชอถอของเครองมอ (Reliability) โดยใชคา

สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ซงตองมคามากกวาหรอเทากบ 0.7 โดยผวจยไดท าการ Pre-test แบบสอบถาม 2 ครง แบงเปนครงท 1 จ านวน 37 ชด และครงท 2 จ านวน 20 ชด เพอวเคราะหความนาเชอถอของแบบสอบถามและปรบปรงขอค าถามใหมความเหมาะสม พบวา คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ในแตละปจจย จากการ Pre-test ครงท 2 มคามากกวา 0.7 ซงมรายละเอยดดงน

3.5.2.1 การ ร บร ถ งประ โยชน ขอ งบล อก เ ชน (Perceived Benefit of Blockchain) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.897

3.5.2.2 การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) (1) กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism) ม

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.856

Ref. code: 25605902037216PHS

54

(2) แร งกดด น ร ะห ว า ง อ งค ก ร ( Organizational Pressure) ม ค าสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.867

(3) แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.750

3.5.2.3 ความไววางใจระหวางองคกร ( Inter-organizational Trust) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.868

3.5.2.4 ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.829

3.5.2.5 การยอมรบการประยกตใช เทคโนโลยบลอกเชน (Intention to Adopt Blockchain) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.971

3.5.2.6 อ านาจระหวางองคกร (Organizational Power) (1) อ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power) มคาสมประสทธ

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.805 (2) อ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power) มคา

สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เทากบ 0.890

Ref. code: 25605902037216PHS

55

ตารางท 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย

ปจจย ตวแปร ค าถาม อางอง

การรบรประโยชนของเทคโนโลย บลอกเชน

(Perceived Benefits of Blockchain)

P2Q1PCB2 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถเขาถงขอมลความรทางการตลาด

ปรบปรงจาก (Sin Tan et al., 2009)

P2Q1PCB3 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถแขงขนกบคแขงอน ๆ ในอตสาหกรรมเดยวกนได

P2Q1PCB4 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสรางความสมพนธกบคคาอยางใกลชด

P2Q1PCB5 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถลดตนทนทางธรกจได

P2Q1PCB6 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสอสารทางธรกจกบคคาไดอยางรวดเรว

Ref. code: 25605902037216PHS

56

ตารางท 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย (ตอ)

ปจจย ตวแปร ค าถาม อางอง

การรบรประโยชนของเทคโนโลย บลอกเชน

(Perceived Benefits of Blockchain)

P2Q1PCB7 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถอ านวยความสะดวกในการท างานใหแกบรษทคคาของทาน

ปรบปรงจาก (Sin Tan et al., 2009)

กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational

Mechanism)

P2Q2RLM1 การประยกตใชเทคโนโลย Blockchain ระหวางองคกรเปนสงส าคญในการสรางความสมพนธอนดระหวางบรษทคคาของทาน

ปรบปรงจาก (Salam and

Salam, 2017)

P2Q2RLM2 บรษทของทานมการเชอมโยงขอมลผานระบบอเลกทรอนกสเพอใหสามารถใชขอมลทมผลประโยชนรวมกนกบคคาทางธรกจ

P2Q2RLM3 บรษทของทานเนนการบรณาการระบบสารสนเทศรวมกบบรษทคคา

Ref. code: 25605902037216PHS

57

ตารางท 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย (ตอ)

ปจจย ตวแปร ค าถาม อางอง

แรงกดดนระหวางองคกร

(Organizational Pressure)

P2Q2OGP1 บรษทคคาของทานท าใหเชอวาบรษทของทานควรน าเทคโนโลย Blockchain เขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

ปรบปรงจาก (Ke et al.,

2009) P2Q2OGP2

คแขงรายส าคญของบรษททานมแนวโนมสงในการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

P2Q2OGP3 บรษทคคาของทานจะใหการสนบสนน หากบรษทของทานมงมนทจะน าเทคโนโลย Blockchain เขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

แรงเฉอยขององคกร (Organizational

Inertia)

P2Q2OGI1 บรษทของทานเชอวาการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain จะประสบความส าเรจได ตองขนอยกบการสนบสนนจากผบรหารระดบสงขององคกร

ปรบปรงจาก (Salam and

Salam, 2017) P2Q2OGI2 บรษทของทานมการสอสารผานสออเลกทรอนกส เชน internet, intranet, e-mail หรอระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

58

ตารางท 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย (ตอ)

ปจจย ตวแปร ค าถาม อางอง

แรงเฉอยขององคกร (Organizational

Inertia) P2Q2OGI3

บรษทของทานมความพรอมดานระบบ IT ทด หากอตสาหกรรมยานยนตจ าเปนตองน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใช

ปรบปรงจาก (Salam and

Salam, 2017)

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-

Organizational Trust)

P2Q3IOT1 บรษทของทานมความไววางใจคคาทางธรกจ ปรบปรงจาก (Zaheer et al., 1998)

P2Q3IOT2 บรษทของทานมความมนใจในการด าเนนธรกจของบรษทคคา

P2Q3IOT3 หากจ าเปนตองใหความชวยเหลอคคาทางธรกจ บรษทของทานจะใหการชวยเหลออยางดทสด

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-

Organizational Relationship)

P2Q4IOR1 การเจรจาตอรองเปนสงทจ าเปนเพอใหไดเงอนไขทดทสดในการด าเนนธรกจกบคคารายส าคญ

ปรบปรงจาก (Zhao et al.,

2008)

P2Q4IOR2 บรษทของทานกบบรษทคคามความยดหยนในการเปลยนแปลงขอตกลงทเคยด าเนนการไวกอน

P2Q4IOR3 บรษทของทานมความตงใจทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคาไปอยางตอเนอง

P2Q4IOR4 บรษทของทานมความพยายามอยางมากในการทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคา

Ref. code: 25605902037216PHS

59

ตารางท 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย (ตอ)

ปจจย ตวแปร ค าถาม อางอง

การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention

to Adopt Blockchain)

P2Q5IAB1 บรษทของทานมการศกษาความเปนไปได ในการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร ปรบปรงจาก

(Liu et al., 2015)

P2Q5IAB2 บรษทของทานมแนวโนมทจะน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

P2Q5IAB3 บรษทของทานมความตงใจทจะน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

อ านาจสงผาน (Mediated Power)

P2Q6MDP1 บรษทของทานจะไมไดรบการตอบรบทดจากบรษทคคา หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

ปรบปรงจาก (Ke et al.,

2009) P2Q6MDP2

บรษทคคาจะด าเนนการบางอยางเพอลดผลก าไรของบรษททาน หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

P2Q6MDP3 บรษทคคาจะยกเลกบรการบางอยางทไดรบจากบรษททาน หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

60

ตารางท 3.1 การวดคาตวแปรในงานวจย (ตอ)

ปจจย ตวแปร ค าถาม อางอง

อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated

Power)

P2Q7NMP1 บรษทของทานสามารถท าในสงทบรษทคคาตองการ เนองจากทานมความรสกวา บรษทคคาของทานมแนวทางในการด าเนนธรกจทคลายคลงกน ปรบปรงจาก

(Ke et al., 2009)

P2Q7NMP2 บรษทของทานมความตองการทจะด าเนนธรกจใหเปนไปในแนวทางเดยวกนกบบรษทคคาของทาน

P2Q7NMP3 บรษทของทานเชอมนในคคาวามความเชยวชาญในธรกจอยางมาก

Ref. code: 25605902037216PHS

61

3.6 การประมวลผลขอมล

ขอมลทไดจากแบบสอบถามจะถกน าไปประมวลผลทางสถตโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS Statistic โดยผวจยใชวธการวเคราะหปจจย (Factor Analysis) เพอลดจ านวนตวแปรและจดกลมตวแปรใหอยปจจยเดยวกน จากนนจงท าการวเคราะหเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรตามสมมตฐานทตงไว โดยใชสถตวเคราะห คอ การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) เพอทดสอบความสมพนธระหวางปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย และหาความสมพนธเชงเสนตรงทสามารถอธบายขนาดและทศทางของความสมพนธของตวแปรตาง ๆ

Ref. code: 25605902037216PHS

62

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล

จากการสงแบบสอบถามการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain)

ในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยไปยงกลมตวอยาง ประกอบดวยแบบสอบถามอเลกทรอนกสและแบบสอบถามกระดาษ โดยใชระยะเวลาเกบแบบสอบถามตงแตเดอนสงหาคม 2560 – เดอนตลาคม 2560 ผวจยไดรบการตอบกลบแบบสอบถามรวมทงสน 389 ชด โดยแบงเปน แบบสอบถามอเลกทรอนกสจ านวน 292 ชด และแบบสอบถามกระดาษจ านวน 97 ชด เปนไปตามขนาดของกลมตวอยางทไดค านวณไวในบทท 3

ผ วจยไดน าแบบสอบถามทไดรบการตอบกลบมาท าการตรวจสอบ พบวา มผตอบแบบสอบถามบางรายมคณสมบตไมตรงตามเงอนไขทงานวจยนไดก าหนดไว ไดแก

1. การตอบโดยไมสนใจค าถาม จ านวน 21 ราย จากการตรวจสอบพบวา ความคดเหนของผตอบแบบสอบถามดงกลาวไมมความแปรปรวน กลาวคอ ผตอบแบบสอบถามเลอกตอบเฉพาะตวเลอกใดตวเลอกหนงในทกค าถาม เชน ตอบตวเลอกท 5 ทงหมด ส าหรบทกค าถาม เปนตน

2. องคกรของผตอบแบบสอบถามไมมการใชงานระบบอเลกทรอนกสระหวางองคกร จ านวน 37 ราย

3. แบบสอบถามในรปแบบกระดาษมขอมลบางสวนขาดหายไป จ านวน 10 ชด เนองจากไมสามารถก าหนดใหผตอบแบบสอบถามตองตอบครบทกขอค าถาม

เมอคดกรองแบบสอบถามทมคณสมบตไมตรงตามเงอนไขทงานวจยนไดก าหนดตามทไดกลาวไวขางตนแลว ท าใหมแบบสอบถามทสามารถน ามาวเคราะหขอมลทางสถตส าหรบงานวจยนเปนจ านวนทงสน 321 ชด 4.1 ลกษณะทางประชากรศาสตรของกลมตวอยางโดยใชสถตเชงพรรณนา

ลกษณะทางประชากรศาสตรของกลมตวอยางแบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก ขอมล

เกยวกบองคกรและการใชงานระบบสารสนเทศระหวางองคกร และขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

Ref. code: 25605902037216PHS

63

4.1.1 ขอมลเกยวกบองคกรและการใชงานระบบสารสนเทศระหวางองคกร

จากการเกบขอมลของกลมตวอยางทมประเภทองคกรของผตอบแบบสอบถามแบงเปน 2 ประเภท ไดแก บรษทผผลตชนสวนยานยนต จ านวน 247 ราย คดเปนรอยละ 76.9 และบรษทผประกอบรถยนต จ านวน 74 ราย คดเปนรอยละ 23.1 ดงแสดงในตารางท 4.1

ตารางท 4.1 ประเภทองคกรของผตอบแบบสอบถาม

ลกษณะ จ านวน รอยละ บรษทผผลตชนสวนยานยนต 247 76.9

ประเภทองคกร บรษทผประกอบรถยนต 74 23.1 รวม 321 100.00

เมอพจารณาขนาดองคกรของผตอบแบบสอบถาม พบวา สวนใหญท างานอยใน

องคกรทมจ านวนพนกงานมากกวา 500 คนขนไป จ านวน 193 ราย คดเปนรอยละ 60.1 รองลงมา คอ องคกรทมจ านวนพนกงาน 200 – 500 คน จ านวน 84 ราย คดเปนรอยละ 26.2 และองคกรทมจ านวนพนกงานนอยกวา 200 คน จ านวน 44 ราย คดเปนรอยละ 13.7 ดงแสดงในตารางท 4.2 ตารางท 4.2 ขนาดองคกรของผตอบแบบสอบถาม

ลกษณะ จ านวน รอยละ มจ านวนพนกงานมากกวา 500 คนขนไป 193 60.1

ขนาดองคกร มจ านวนพนกงาน 200 – 500 คน 84 26.2 มจ านวนพนกงานนอยกวา 200 คน 44 13.7 รวม 321 100.00

เมอพจารณาประเภทหนวยงานของผตอบแบบสอบถาม พบวา สวนใหญ

ปฏบตงานอยในฝายวศวกรรม จ านวน 116 ราย คดเปนรอยละ 36.1 และฝายขาย จ านวน 110 ราย คดเปนรอยละ 34.3 ดงแสดงในตารางท 4.3

Ref. code: 25605902037216PHS

64

ตารางท 4.3 ประเภทหนวยงานของผตอบแบบสอบถาม

ลกษณะ จ านวน รอยละ

ประเภทหนวยงาน

ฝายวศวกรรม 116 36.1

ฝายขาย 110 34.3 อน ๆ (ฝายการตลาด, ฝายบรหาร, ฝายบรการหลงการขาย เปนตน)

30 9.3

ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ 17 5.3 ฝายบรหารจดการหวงโซอปทานและโลจสตกส 12 3.7

ฝายควบคมการผลต 9 2.8 ฝายประกนคณภาพและควบคมคณภาพ 8 2.5

ฝายจดซอ 7 2.2

ฝายวจยและพฒนา 6 1.9 ฝายวางแผนการผลต 6 1.9

รวม 321 100.00

โดยหากแบงประเภทของผตอบแบบสอบถามตามต าแหนงหนาททรบผดชอบ

พบวา มผ ตอบแบบสอบถาม เปนระดบปฏบตก าร จ านวน 200 ราย คด เปนรอยละ 62.3 และระดบบรหาร จ านวน 121 ราย คดเปนรอยละ 37.7 ดงแสดงในตารางท 4.4 ตารางท 4.4 ต าแหนงหนาทของผตอบแบบสอบถาม

ลกษณะ จ านวน รอยละ ระดบปฏบตการ 200 62.3

ต าแหนงหนาท ระดบบรหาร 121 37.7 รวม 321 100.00

Ref. code: 25605902037216PHS

65

จากจ านวนผตอบแบบสอบถามทงหมด พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายงาน 1-5 ป จ านวน 116 ราย คดเปนรอยละ 36.1 รองลงมา คอ อายงาน 5-10 ป จ านวน 90 ราย คดเปนรอยละ 28.0 ดงแสดงในตารางท 4.5

ตารางท 4.5 อายงานของผตอบแบบสอบถาม

ลกษณะ จ านวน รอยละ

อายงาน

นอยกวา 1 ป 32 10.0

1 – 5 ป 116 36.1 5 – 10 ป 90 28.0

มากกวา 10 ปขนไป 83 25.9

รวม 321 100.00

4.1.2 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม จากจ านวนผตอบแบบสอบถามทงหมด พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ

เปนเพศชาย จ านวน 197 ราย คดเปนรอยละ 61.4 โดยผตอบแบบสอบถามสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 221 ราย คดเปนรอยละ 68.8 รวมทงมอายระหวาง 30-39 ป จ านวน 146 ราย คดเปนรอยละ 45.5 ดงแสดงในตารางท 4.6

Ref. code: 25605902037216PHS

66

ตารางท 4.6 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

4.2 การทดสอบขอสมมตทางสถต

ผวจยไดท าการทดสอบคาตวแปรตาง ๆ เ พอให เปนไปตามขอสมมตทางสถต

ประกอบดวย 4.2.1 การสอบทานขอมลทขาดหาย (Missing Data)

จากจ านวนแบบสอบถามทไดรบการตอบกลบจ านวน 389 ชด ผานทางรปแบบกระดาษและผานทางออนไลนพบวา ม 10 ชดทมขอมลขาดหายไป เนองจากแบบสอบถามดงกลาวเปนแบบสอบถามกระดาษ ท าใหไมสามารถก าหนดใหผตอบแบบสอบถามตองตอบครบทกขอค าถาม ดวยเหตนผวจยจงจ าเปนทจะตองก าจดขอมลทมาจากแบบสอบถามทมขอมลขาดหายออกไป โดยไมน ามาใชในการวเคราะห

ลกษณะ จ านวน รอยละ ชาย 197 61.4

เพศ หญง 124 38.6

รวม 321 100.00 ต ากวาปรญญาตร 19 5.9

ปรญญาตร 221 68.8

การศกษา ปรญญาโท 80 24.9 ปรญญาเอก 1 0.3

รวม 321 100.00 22 – 29 ป 99 30.8 30 – 39 ป 146 45.5

อาย 40 – 49 ป 61 19.0 50 ปขนไป 15 4.7

รวม 321 100.00

Ref. code: 25605902037216PHS

67

4.2.2 การทดสอบการกระจายตวของขอมลในลกษณะปกต (Normality) ผวจยไดท าการทดสอบการกระจายตวของขอมลในลกษณะปกต (Normality)

โดยพจารณาจากกราฟฮสโทแกรม (Histogram) ซงพบวา ลกษณะของกราฟในทกตวแปรมการแจกแจงของขอมลทคอนขางสมมาตร ดงแสดงในภาคผนวก ข

4.2.3 การวเคราะหสหสมพนธ (Correlation) ผวจยไดใชการวเคราะหสหสมพนธ (Correlation) เพอสอบทานความสมพนธ

ระหวางตวแปร โดยคาสหสมพทธควรมคาเขาใกล 0 ซงหมายความวา ตวแปรทงคไมมความสมพนธกน จากผลการวเคราะหพบวา คาสหสมพนธของแตละตวแปรมคาไมเกน 0.9 ดงแสดงในตารางท ข.2 ในภาคผนวก ข ดงนนจงสามารถกลาวไดวา ขอมลไมสมพนธกนในลกษณะทจะกอใหเกดภาวะ Multicollinerity (คาสหสมพนธของตวแปรอสระ)

4.3 การทดสอบสมมตฐานการวจย

เนองจากงานวจยนมตวแปรทเกยวของเปนจ านวนมาก ดงนนผวจยจงใชวธการ

วเคราะหปจจย (Factor Analysis) เพอลดจ านวนตวแปรและจดกลมตวแปรใหอยปจจยเดยวกน ซงใชเกณฑในการพจารณาจากการตรวจสอบความเหมาะสมของขอมล (KMO: Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy) โดยดจากคา KMO ตองมากกวา 0.5 และใชการพจารณาจากคาลกษณะเฉพาะ (Eigenvalues) ซงเปนคาทบงบอกถงความสามารถขององคประกอบในการอธบายความแปรปรวนของกลมตวแปร โดยก าหนดใหคา Eigenvalues ตองมคามากกวา 1 รวมถงคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของตววดในแตละปจจยตองมคามากกวา 0.5 โดยผลการวเคราะหตามเกณฑดงกลาวขางตนในแตละปจจย สามารถอธบายไดดงน

4.3.1 การตรวจสอบความเหมาะสมของกลมตวอยาง (KMO: Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy)

งานวจยนไดพจารณาคา KMO ทมากกวา 0.5 โดยใชเกณฑในการอธบายดงตอไปน

4.3.1.1 คา KMO ทมากกวา 0.5 และมคาเขาใกล 1 หมายความวา ตวแปรมความสมพนธกน ท าใหขอมลนมความเหมาะสมทจะน าไปวเคราะหปจจย (Factor Analysis)

4.3.1.2 คา KMO ทนอยกวา 0.5 และมคาเขาใกล 0 หมายความวา ตวแปรไมมความสมพนธกน ท าใหขอมลนไมมความเหมาะสมทจะน าไปวเคราะหปจจย (Factor Analysis)

Ref. code: 25605902037216PHS

68

เมอพจารณาคา KMO ส าหรบงานวจยน พบวา แตละปจจยมคา KMO อยในเกณฑทเหมาะสม ท าใหขอมลนสามารถน าไปวเคราะหปจจย (Factor Analysis) ตอไปได ดงแสดงในตารางท 4.8, 4.9, 4.10 และ 4.11

4.3.2 การหาคาลกษณะเฉพาะของตวแปรตน (Eigenvalues) งานวจยนไดพจารณาคาลกษณะเฉพาะของตวแปรตนซงเปนคาทแสดงถง

ความสามารถขององคประกอบในการอธบายถงความแปรปรวนของกลมตวอยาง โดยคาลกษณะเฉพาะของตวแปรตน (Eigenvalues) ทยอมรบไดส าหรบงานวจยนจะตองมคามากกวา 1 หากถาองคประกอบนนอธบายความแปรปรวนของกลมตวอยางไดนอยกวา 1 ลกษณะเฉพาะของตวแปรตน (Eigenvalues) หมายความวา ไมมประโยชนในการน าองคประกอบนนมาใช

เมอพจารณาคาลกษณะเฉพาะของตวแปรตน (Eigenvalues) ส าหรบงานวจยน พบวา แตละปจจยมคาลกษณะเฉพาะของตวแปรตน (Eigenvalues) มากกวา 1 ซงอยในเกณฑทเหมาะสม ท าใหขอมลนสามารถน าไปวเคราะหปจจย (Factor Analysis) ตอไปได ดงแสดงในตารางท 4.7

ตารางท 4.7 ตารางแสดงคา Eigenvalues ของปจจยตาง ๆ

ปจจย Eigen Value Variance (%)

อ านาจสงผาน (Mediated Power) 3.604 60.059

อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) 1.176 19.605

แรงกดดนขององคกร (Organizational Pressure) 4.007 44.527

กลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism) 1.254 13.935

แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) 1.008 11.200

การรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain)

4.216 42.162

Ref. code: 25605902037216PHS

69

ตารางท 4.7 ตารางแสดงคา Eigenvalues ของปจจยตาง ๆ (ตอ)

ปจจย Eigen Value Variance (%)

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

1.757 17.573

การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

2.703 45.048

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship)

2.139 35.646

4.3.3 การวดคาเฉลยปจจยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Mean and Standard

Deviation) เมอพจารณาคาเฉลยปจจยในการศกษาครงนพบวา กลมตวอยางมความเหนดวย

ตอปจจยความสมพนธระหวางองคกรมากทสด (Inter-Organizational Relationship) โดยมคาเฉลยปจจยเทากบ 4.18 รองลงมาคอ ปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) และปจจยความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) โดยมคาเฉลยปจจยเทากบ 4.08 และ 4.01 ตามล าดบ ดงแสดงในตารางท 4.8

ตารางท 4.8 สรปคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยตาง ๆ

ปจจย คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

อ านาจสงผาน (Mediated Power) 3.34 0.92

อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) 3.82 0.78

แรงกดดนขององคกร (Organizational Pressure) 3.45 0.75

กลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism) 3.70 0.75

แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) 4.08 0.75

Ref. code: 25605902037216PHS

70

ตารางท 4.8 สรปคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยตาง ๆ (ตอ)

ปจจย คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

การรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain)

3.86 0.72

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

4.01 0.66

การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

3.34 0.86

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship)

4.18 0.71

4.3.4 การวเคราะหปจจย (Factor Analysis)

จากการวเคราะหปจจย (Factor Analysis) ดวยวธ Principle Component Analysis และใชวธการหมนแกนแบบ Vaimax เพอจดกลมตวแปรและพจารณาลดขอค าถาม โดยใชหลกเกณฑในการพจารณาคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ทตองมคาไมนอยกวา 0.5 ส าหรบงานวจยนพบวา จากตารางท 4.9 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยอ านาจสงผาน (Mediated Power) มคาอยระหวาง 0.830 – 0.903 และปจจยอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) มคาอยระหวาง 0.783 – 0.875 โดยแตละปจจยมตวแปรสามารถจดกลมไดอยางเหมาะสม ดงนนจงไมมการตดตวแปรใดออก

Ref. code: 25605902037216PHS

71

ตารางท 4.9 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยอ านาจระหวางองคกร (Organizational Power)

Rotated Component Matrix

Component

1 2

P2Q6MDP1 0.830 P2Q6MDP2 0.903

P2Q6MDP3 0.872

P2Q7NMP1 0.783 P2Q7NMP2 0.875

P2Q7NMP3 0.875

KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. 0.818

Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 1074.828 df 15

Sig. 0.000

จากตารางท 4.10 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของ

ปจจยกลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism) มคาอยระหวาง 0.526 – 0.857 ปจจยแรงกดดนขององคกร (Organizational Pressure) มคาอยระหวาง 0.754 – 0.861 และปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มคาอยระหวาง 0.685 – 0.859 โดยแตละปจจยมตวแปรสามารถจดกลมไดอยางเหมาะสม ดงนนจงไมมการตดตวแปรใดออก

Ref. code: 25605902037216PHS

72

ตารางท 4.10 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยการซมซบทางเทคโนโลย (IT Assimilation)

Rotated Component Matrix

Component

1 2 3 P2Q2RLM1 0.526

P2Q2RLM2 0.839

P2Q2RLM3 0.857 P2Q2OGP1 0.763

P2Q2OGP2 0.861 P2Q2OGP3 0.754

P2Q2OGI1 0.729

P2Q2OGI2 0.859 P2Q2OGI3 0.685

KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. 0.818

Bartlett's Test of Sphericity

Approx. Chi-Square 1061.202

df 36 Sig. 0.000

จากตารางท 4.11 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยความ

ไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) มคาอยระหวาง 0.769 – 0.896 และปจจยการรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) มคาอยระหวาง 0.636 – 0.813 โดยแตละปจจยมตวแปรสามารถจดกลมไดอยางเหมาะสม ดงนนจงไมมการตดตวแปรใดออก

Ref. code: 25605902037216PHS

73

ตารางท 4.11 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) และการรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain Technology)

Rotated Component Matrix

Component

1 2 P2Q3IOT1 0.862

P2Q3IOT2 0.896 P2Q3IOT3 0.769

P2Q1PCB1 0.813

P2Q1PCB2 0.761 P2Q1PCB3 0.799

P2Q1PCB4 0.636

P2Q1PCB5 0.712 P2Q1PCB6 0.706

P2Q1PCB7 0.707

KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. 0.865

Bartlett's Test of Sphericity

Approx. Chi-Square 1519.834

df 45

Sig. 0.000

จากตารางท 4.12 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) พบวา มตวแปร P2Q4IOR2 มคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) เทากบ 0.494 ซงไมเปนไปตามหลกเกณฑของงานวจยนทก าหนดไววาคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ตองมคามากกวา 0.5 ดงนนผวจยจงไดพจารณาตดตวแปรดงกลาวออกโดยไมน ามาวเคราะหในขนตอนตอไป เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของตวแปรอน ๆ ในปจจยความสมพนธระหวางองคกร (Inter-

Ref. code: 25605902037216PHS

74

organizational Relationship) พบวามคาอยระหวาง 0.812 – 0.909 และปจจยการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to Adopt Blockchain) มคาอยระหวาง 0.918 – 0.959 ตารางท 4.12 คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของปจจยความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) และการการยอมรบเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain Technology)

Rotated Component Matrix

Component

1 2

P2Q4IOR1 0.812

P2Q4IOR2 0.494 P2Q4IOR3 0.909

P2Q4IOR4 0.906

P2Q5IAB1 0.918

P2Q5IAB2 0.959

P2Q5IAB3 0.950

KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy.

0.727

Bartlett's Test of Sphericity

Approx. Chi-Square 1362.234

df 15

Sig. 0.000

เมอพจารณาเกณฑตาง ๆ ดงกลาวขางตนเปนไปตามขอก าหนด ผวจยจงน าคา Factor Score ทไดจากการวเคราะหปจจยมาบนทกเปนตวแปรใหม ส าหรบน าไปวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ตอไป

Ref. code: 25605902037216PHS

75

4.4 การตรวจสอบความนาเชอถอของเครองมอ

งานวจยนไดวเคราะหความนาเชอถอของเครองมอ (Reliability) โดยใชคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ซงตองมคามากกวาหรอเทากบ 0.7 โดยค าส มประสทธ แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ในแตละปจจ ยมรายละเอยดดงตอไปน

4.4.1 การรบรถงประโยชนของบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.876

4.4.2 การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) 4.4.2.1 กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism) ม

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.765 4.4.2.2 แ ร ง กดด น ร ะห ว า ง อ งค ก ร ( Organizational Pressure) ม ค า

สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.814 4.4.2.3 แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มคาสมประสทธ

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.707 4.4.3 ความไ ววา ง ใ จร ะห ว า งอ งค ก ร ( Inter-Organizational Trust) ม ค า

สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.832 4.4.4 ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) มคา

สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.812 แต เมอพจารณาคา Cronbach’s Alpha if item deleted พบวา หากมการตดตวแปร P2Q4IOR2 ออกไป คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ของปจจยนจะเพมขนเปน 0.852 ดงแสดงในตารางท 4.13 ซงสอดคลองกบการวเคราะหปจจยทพบวา ตวแปร P2Q4IOR2 ของปจจยนมคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) นอยกวา 0.5 ตามทกลาวไวในตอนตน ดงนนผวจยจงท าการตดตวแปรดงกลาวออก โดยไมน ามาวเคราะหในขนตอนตอไป

Ref. code: 25605902037216PHS

76

ตารางท 4.13 คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ของปจจยความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship)

4.4.5 การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to Adopt

Blockchain) มคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.939

4.4.6 อ านาจระหวางองคกร (Organizational Power) 4.4.6.1 อ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power) มคาสมประสทธ

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.882 4.4.6.2 อ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power) มคา

สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.854

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q4IOR1 การเจรจาตอรองเปนสงทจ าเปนเพอใหไดเงอนไขทดทสดในการด าเนนธรกจกบคคารายส าคญ

0.621 0.770

P2Q4IOR2 บรษทของทานกบบรษทคคามความยดหยนในการเปลยนแปลงขอตกลงทเคยด าเนนการไวกอน

0.454 0.852

P2Q4IOR3 บรษทของท านม ความต ง ใจท จะร กษาความสมพนธกบบรษทคคาไปอยางตอเนอง

0.759 0.703

P2Q4IOR4 บรษทของทานมความพยายามอยางมากในการทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคา

0.720 0.720

Ref. code: 25605902037216PHS

77

4.5 การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis)

การวเคราะหเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรตามสมตฐานทตงไว ส าหรบงานวจยนไดใชสถตวเคราะห คอ การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) เพอทดสอบความสมพนธระหวางปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย และน าสมการทไดจากการวเคราะหไปพยากรณคาของตวแปรตาม โดยงานวจยนก าหนดใหคา p-value นอยกวา 0.05 เปนระดบนยส าคญทางสถต และการวเคราะหแบงออกเปน 3 สวน ประกอบดวย

4.5.1 อ านาจระหวางองคกร (Organizational Power) กบความไววางใจระหวาง

องคกร (Inter-Organizational Trust)

ภาพท 4.1 ความสมพนธความสมพนธระหวางอ านาจระหวางองคกรและความไววางใจระหวางองคกร

การวเคราะหเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ คอ อ านาจระหวาง

องคกร (Organizational Power) ทประกอบดวย อ านาจสงผาน (Mediated Power) และอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) มความสมพนธกบตวแปรตาม คอ ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) โดยผลการวเคราะหพบวา

อ านาจสงผาน (Mediated Power) ไมเปนตวก าหนดความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ทระดบนยส าคญ p = 0.690 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.020

Ref. code: 25605902037216PHS

78

อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) สงผลตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ทระดบนยส าคญ p = 0.000 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.474 ตารางท 4.14 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามความไววางใจระหวางองคกร

Model Summary

Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the Estimate

1 0.474 0.225 0.220 0.883

ANOVA

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1

Regression 71.998 2 35.999 46.159 0

Residual 248.002 318 0.780

Total 320.000 320

Model Unstandardized

Coefficients Standardized Coefficients t Sig.

B Std. Error Beta อ านาจสงผาน (Mediated

Power) 0.020 0.049 0.020 0.399 0.690

อ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power)

0.474 0.049 0.474 9.600 0.000*

*p < 0.05

Ref. code: 25605902037216PHS

79

กลาวคอ อ านาจสงผาน (Mediated Power) ไมไดเปนตวก าหนดความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) แตในขณะเดยวกนอ านาจท ไมสงผาน (Non-Mediated Power) เปนปจจยส าคญท ส งผลตอการสรา งความไวว าง ใจระหว า งองคกร (Inter-Organizational Trust) อยางมนยส าคญ นอกจากนยงพบวา ผลการวเคราะหสามารถอธบายความผนแปรของตวแปรตามไดรอยละ 22.50 (R2 = 0.225)

4.5.2 ความไววางใจระหวางองค ( Inter-Organizational Trust) การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) การซมซบทางเทคโนโลย (IT Assimilation) กบความสมพนธระหวางองคกร ( Inter-Organizational Relationship)

ภาพท 4.2 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลย ความไววางใจระหวางองคกร การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน และความสมพนธระหวางองคกร

การวเคราะหเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ คอ ความไววางใจ

ระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) และกา รซ ม ซ บท า ง เ ท ค โน โ ล ย (IT Assimilation) ทประกอบดวย กลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism) แรงกดดนระหวางองคกร (Organizational Power) และแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มความสมพนธกบตวแปรตาม คอ ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) โดยผลการวเคราะหพบวา

Ref. code: 25605902037216PHS

80

ความไว ว าง ใจระหว างองคกร (Inter-Organizational Trust) ส งผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) ทระดบนยส าคญ p = 0.000 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.429

การรบรถ งประโยชนของเทคโนโลย บลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) ไมเปนตวก าหนดความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) ทระดบนยส าคญ p = 0.071 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.110

กล ไกของคว ามส ม พนธ (Relational Mechanism) ไม เ ป นต ว ก าหนดความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) ทระดบนยส าคญ p = 0.463 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.037

แรงกดดนระหว างองคกร (Organizational Power) ไม เป นต วก าหนดความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) ทระดบนยส าคญ p = 0.518 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ -0.034

แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) สงผลตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) ทระดบนยส าคญ p = 0.000 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ -0.334

ตารางท 4.15 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามความสมพนธระหวางองคกร

Model Summary

Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the Estimate

1 0.657 0.432 0.423 0.759

ANOVA

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1

Regression 138.323 5 27.665 47.966 0.000

Residual 181.677 315 0.577

Total 320.000 320

Ref. code: 25605902037216PHS

81

ตารางท 4.15 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามความสมพนธระหวางองคกร (ตอ)

Model Unstandardized

Coefficients Standardized Coefficients t Sig.

B Std. Error Beta แรงกดดนระหวาง

องคกร (Organizational

Power)

-0.034 0.052 -0.034 -0.648 0.518

กลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism)

0.037 0.050 0.037 0.735 0.463

แรงเฉอยขององคกร (Organizational

Inertia) -0.334 0.052 -0.334 -6.375 0.000*

การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอก

เชน (Perceived Benefit of

Blockchain)

0.110 0.061 0.110 1.809 0.071

ความไววางใจระหวางองคกร

(Inter-Organizational

Trust)

0.429 0.050 0.429 8.534 0.000*

*p < 0.05 กลาวคอ แรงกดดนระหวางองคกร (Organizational Power) กลไกของ

ความสมพนธ (Relational Mechanism) และการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน

Ref. code: 25605902037216PHS

82

(Perceived Benefit of Blockchain) ไมไดเปนตวก าหนดความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) แตในขณะเดยวกนความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) และแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มผลส าคญตอการเสรมสรางความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) อยางมนยส าคญ นอกจากนยงพบวา ผลการวเคราะหสามารถอธบายความผนแปรของตวแปรตามไดรอยละ 43.20 (R2

= 0.432) 4.5.3 ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ความสมพนธ

ระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) กบการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย (Intention to Adopt Blockchain)

ภาพท 4.3 ความสมพนธระหวางการซมซบทางเทคโนโลย ความไววางใจระหวางองคกร การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน และความสมพนธระหวางองคกร

การวเคราะหเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ คอ ความไววางใจ

ระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) และการรบร ถ งประโยชนของ เทคโนโลย บล อกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) มความสมพนธกบตวแปรตาม คอ การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนใน

Ref. code: 25605902037216PHS

83

กระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย (Intention to Adopt Blockchain) โดยผลการวเคราะหพบวา

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) สงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย (Intention to Adopt Blockchain) ทระดบนยส าคญ p = 0.000 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.342

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) สงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย (Intention to Adopt Blockchain) ทระดบนยส าคญ p = 0.001 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ -0.292

การรบร ถ งประโยชนของเทคโนโลย บลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) สงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย (Intention to Adopt Blockchain) ทระดบนยส าคญ p = 0.000 และมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.483

ตารางท 4.16 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน

Model Summary

Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the Estimate

1 0.515 0.265 0.258 0.861

ANOVA

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1 Regression 84.742 3 28.247 38.062 0

Residual 235.258 317 0.742 Total 320.000 320

Ref. code: 25605902037216PHS

84

ตารางท 4.16 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณของตวแปรตามการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (ตอ)

Model

Unstandardized Coefficients

Standardized Coefficients

t Sig.

B Std. Error

Beta

การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain)

0.483 0.050 0.483 9.678 0.000*

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust)

0.342 0.058 0.342 5.895 0.000*

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship)

-0.292 0.059 -0.292 -4.912 0.000*

*p < 0.05

กลาวคอ ปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยประกอบดวย การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) และความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) โดยการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) คอปจจยทสงผลมากทสด ในขณะเดยวกนผลการวจยพบวา ความสมพนธระหวางองคกรสงผลเชงลบตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย นอกจากนยงพบวา ผลการวเคราะหสามารถอธบายความผนแปรของตวแปรตามไดรอยละ 26.50 (R2 = 0.265)

Ref. code: 25605902037216PHS

85

4.6 บทสรปความเหนเกยวกบแนวโนมการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยจากการสมภาษณผทเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทย

จากการส ารวจผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และผผลตรถยนตเกยวกบปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย พบวา การรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) ถอเปนปจจยส าคญทมผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยมากทสด คอ มคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.483 อกทงเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) เปนเรองทคอนขางใหมส าหรบอตสาหกรรมยานยนตไทย ดงนนผวจยจงไดท าการเกบขอมลเพมเตมเพอใชประกอบการวเคราะหและสรปผลการวจย โดยวธการสมภาษณผทมความเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทย ตามรายละเอยดในภาคผนวก ง โดยการสมภาษณจะแบงออกเปน 3 ประเดนดงตอไปน

4.6.1 ประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ตอการน ามาใชใน

อตสาหกรรมการผลต ประโยชนทชดเจนทสดของการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชใน

อตสาหกรรมการผลต คอ ความโปรงใสของขอมล โดยความส าคญของการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน คอ บลอกเชน (Blockchain) จะชวยใหผมสวนของในกระบวนการหวงโซอปทานสามารถตรวจสอบและตดตามสนคาหรอสวนประกอบของสนคาตาง ๆ ได เชน ในกรณทสนคาสญหาย หรอตดตามสภาพชนสวนทใชในการผลต กอนเขาสโรงงานประกอบ ในบางกรณ เชน อตสาหกรรมอาหาร กจะใชเทคโนโลยน เพอตดตามสวนประกอบของอาหาร โดยใช Sensor ควบคมอณหภมในขณะขนสงควบคกนไป ซงบลอกเชน (Blockchain) จะชวยในการแบงปนขอมลใหผมสวนเกยวของไดรบร โดยแตละฝายจะไมสามารถฉอโกงได

ในมมมองทางดานเทคโนโลย การน าบลอกเชน (Blockchain) มาใช ในกระบวนการหวงโซอปทาน สามารถท าไดทนท โดยความทาทายของการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชงานอยทการคนหา รปแบบของธรกจทเหมาะสม และสรางแรงจงใจใหผมสวนเกยวของทก ๆ ฝาย อยากเขามารวมใชงานระบบน โดยระยะเรมตนของการน าบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงควรจะเรมจากชนสวนทมความส าเรจรประดบหนง เพราะจะมความเกยวของกบจ านวนผใชนอยราย เชน ลอ แลวจากนนจงคอย ๆ ขยายวงกวางขนตามล าดบ

Ref. code: 25605902037216PHS

86

โดยการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ควรท าทงกระบวนการแบบ end-to-end เนองจากจะชวยกอใหเกดประโยชนมากกวาการแยกท าเปนสวน ๆ แตในระยะเรมตนอาจมความจ าเปนทจะตองทดลองน ามาใชในบางกระบวนการ โดยเรมจากกระบวนการทมองคประกอบเพยงเลกนอยกอนกอน ดงกลาวในตอนตน

4.6.2 แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

เทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ถอเปนเทคโนโลยทมความส าคญมาก โดยจะเขามาปรบเปลยนและสรางความสนสะเทอน (Disruption) ใหกบกระบวนการทางธรกจรปแบบเดม ๆ ในอตสาหกรรมตาง ๆ ในอนาคต ในประเทศไทยมการผลกดนเทคโนโลยนทางดานอตสาหกรรมการเงน (FinTech) และดานอตสาหกรรมเกยวกบการดแลสขภาพ (HealthCare) แตเปนในลกษณะของการท างานภายใตสภาพแวดลอมทมการควบคม (Pilot Environment) โดยอยภายใตการก ากบของหนวยงานภาครฐ เนองจากยงมกฎระเบยบหลายอยางทยงไมรองรบ แตขณะเดยวกนภาครฐกก าลงเรงทดสอบและออกกฎระเบยบเพอรองรบในเรองดงกลาว หากมผลส าเรจในทงสองอตสาหกรรมอาจสงผลใหมแนวโนมในการขยายผลตอไปยงอตสาหกรรมอน ๆ

แนวโนมของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานเปนสงทอาจเกดขนไดยาก เนองจากมผมสวนไดสวนเสยเขามาเกยวของหลายฝาย แตหากเลอกทจะน ามาใชเพยงบางกระบวนการในหวงโซอปทานโดยไมท าทงกระบวนการ กอาจจะไมมประโยชนเทาทควร ดงนนการเรมตนท าเปนสวน ๆ แลวขยายผลไปทงกระบวนการกถอเปนการเรมตนทด แตหากแยกบลอกเชน (Blockchain) ออกเปนหลาย ๆ สวนในแตละกระบวนการ จะไมมความแตกตางจากระบบปกตทแตละฝายมฐานขอมลของตวเอง ดงนนในชวงเรมตนของการพฒนาระบบ การพฒนาจากสวนเลก ๆ กยอมทจะส าเรจไดงายกวาการท าทงกระบวนการ

4.6.3 ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซอปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

เนองจากขอมลทตองเกบบนบลอกเชน (Blockchain) ไมควรเปนขอมลทมความลบ ควรจะเปนขอมลทว ๆ ไป ทมการแจงเตอนสถานะ และใหผมสวนเกยวของตาง ๆ ไดตรวจสอบสถานะ เชน การเชคสถานะของจ านวนสนคาในการขนสงสนคา, ขอมลสถานะอณหภมของสนคาบางชนด เชน ยา ทจ าเปนตองมการควบคมอณหภม หรอในกรณอตสาหกรรมยานยนต เชน การตรวจสอบสถานะของการทดสอบชนสวนยานยนต และจ านวนของชนสวนทจะสงไปประกอบในโรงงาน เปนตน

Ref. code: 25605902037216PHS

87

ดงนนประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมกบการน ามาประยกตใชใ น ก ร ะบวนกา ร ห ว ง โ ซ อ ปท าน ไ ด แ ก Consortium Blockchain หร ออ าจ เ ร ย กก น ว า Permissionless Blockchain เพราะสามารถจ ากดผใชไดเฉพาะผทมสวนเกยวของกบกระบวนการเทานน แตทงนกตองขนอยกบรปแบบของกระบวนการทจะน ามาประยกตใชดวย เนองจากกระบวนการหวงโซอปทานเปนกระบวนการทซบซอนและมหลายฝายเขามาเกยวของ ดงนนการทผใชแตละรายจะเชอถอขอมลทแตละฝายระบเขามาในบลอกเชนนน จ าเปนทจะตองมการตรวจสอบ ส าหรบอตสาหกรรมการเงนมการตงคนกลางขนมาในบลอกเชนเพอท าการตรวจสอบความถกตองของขอมล เพราะหากฝายใดฝายหนงเปนผบรหารจดการบลอกเชน (Blockchain) น จะท าใหขาดความนาเชอถอ ในขณะเดยวกนหากเปน Private Blockchain นน ผใชจ าเปนทจะตองไววางใจผเปนเจาของบลอกเชน (Blockchain) นนแตเพยงผเดยว ดงนน Private Blockchain จงเหมาะสมกบการใชงานกนแคภายในองคกรเทานน

Ref. code: 25605902037216PHS

88

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

ในบทนจะกลาวถงผลสรปของงานวจยการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน

ในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย รวมถงประโยชนของงานวจยนทงในเชงทฤษฎและเชงปฏบต ขอจ ากดของงานวจย และขอเสนอแนะส าหรบงานวจยในอนาคต

5.1 สรปผลการวจย

เทคโนโลยบลอกเชนเปนอกทางเลอกหนงของการใชเทคโนโลยใหม ๆ ในการจดการ

กระบวนการหวงโซอปทาน ชวยในการปรบปรงและแกไขปญหาดานความโปรงใส รวมทงตรวจสอบการท างานระหวางกระบวนการตาง ๆ ภายในหวงโซอปทาน ดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอทจะพฒนาและทดสอบสมมตฐานเกยวกบปจจยทสงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย โดยงานวจยนเปนงานวจยเช งปรมาณ (Quantitative Research) ในลกษณะของการวจยเช งส ารวจ (Survey Research) ทใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการรวบรวมขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน รวมถงการสมภาษณ (Interview) ผทเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทย เพอประเมนแนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน และประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมแกการน ามาใชในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนต โดยงานวจยนไดทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทในอดตทเกยวของกบเทคโนโลยบลอกเชนและปจจยทเกยวกบการใชงานระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกร รวมทงปจจยของความสมพนธระหวางผมสวนเกยวของในกระบวนการหวงโซอปทาน เปนตน กลมตวอยางของงานวจยนเปนพนกงานทงระดบบรหารและระดบปฏบตการจากบรษทผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และบรษทผประกอบยานยนต โดยกลมตวอยางตองปฏบตงานอยในสวนงานทตองมปฏสมพนธระหวางองคกร และมประสบการณในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศระหวางองคกร เชน ฝายขาย, ฝายจดซอ, ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ, ฝายวศวกรรม และฝายบรหารจดการหวงโซอปทาน เปนตน

การวเคราะหผลการวจยนไดใชกระบวนการทางสถต ไดแก สถตเชงพรรณนาเพอวเคราะหการแจกแจงความถของขอมลดานประชากรศาสตรของกลมตวอยาง การทดสอบขอสมมตทางสถตทประกอบดวย การทดสอบการกระจายตวของขอมลในลกษณะปกต (Normality)

Ref. code: 25605902037216PHS

89

การวเคราะหสหสมพนธ (Correlation) เพอสอบทานความสมพนธระหวางตวแปร จากนนจงตรวจสอบความเหมาะสมของกลมตวอยาง โดยพจารณาจากคา KMO (Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy) ส าหรบงานวจยน พบวา แตละปจจยมคา KMO อยในเกณฑทเหมาะสม ท าใหขอมลนสามารถน าไปวเคราะหตอไปได โดยใชการวเคราะหปจจย (Factor Analysis) ดวยวธ Principle Component Analysis และใชวธการหมนแกนแบบ Vaimax เพอจดกลมตวแปรและพจารณาลดขอค าถาม โดยใชหลกเกณฑในการพจารณาคาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ทตองมคาไมนอยกวา 0.5 เมอพจารณาเกณฑตาง ๆ ดงกลาวขางตนเปนไปตามขอก าหนด ผวจยจงน าคา Factor Score ทไดจากการวเคราะหปจจยมาบนทกเปนตวแปรใหม ส าหรบน าไปวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ตอไป

จากขอมลดานลกษณะประชากรศาสตรของกลมตวอยาง พบวา ผตอบแบบสอบถามเปนผทท างานอยในบรษทผผลตชนสวนยานยนตรอยละ 76.9 และบรษทผประกอบรถยนตรอยละ 23.1 เมอจ าแนกตามขนาดองคกรของผตอบแบบสอบถาม พบวา สวนใหญท างานอยในองคกรทมจ านวนพนกงานมากกวา 500 คนขนไป คดเปนรอยละ 60.1 รองลงมา คอ องคกรทมจ านวนพนกงาน 200 – 500 คน รอยละ 26.2 และองคกรทมจ านวนพนกงานนอยกวา 200 คน รอยละ 13.7 เมอพจารณาตามประเภทหนวยงานของผตอบแบบสอบถาม พบวา สวนใหญปฏบตงานอยในฝายวศวกรรมคด เปนรอยละ 36.1 และฝายขายคด เปนรอยละ 34.3 โดยหากแบงประเภทของผตอบแบบสอบถามตามต าแหนงหนาททรบผดชอบ พบวา มผตอบแบบสอบถามเปนระดบปฏบตการ คดเปนรอยละ 62.3 และระดบบรหารคดเปนรอยละ 37.7

เมอน าขอมลทไดมาวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ผลการวจยแสดงใหเหนวา การรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) และความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) ถอเปนปจจยส าคญทมผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ หวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย โดยอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) เปนปจจยส าคญทท าใหการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในอตสาหกรรมยานยนตประสบความส าเรจ โดยผานความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ในขณะเดยวกนความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) และแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มบทบาทส าคญในการเสรมสรางความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) นอกจากนผลการวจยยงพบวา ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) สงผลเชงลบตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนต โดยตารางท 4.17 สามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐานทตงไวไดดงน

Ref. code: 25605902037216PHS

90

ตารางท 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

ล าดบท สมมตฐาน ผลการทดสอบ

สมมตฐานท 1a H1a: อ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power) สงผลเชงลบตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

ไมสนบสนน

สมมตฐานท 1b H1b: อ า น าจท ไ ม ส ง ผ า น ร ะหว า ง อ ง ค ก ร (Non-Mediated Power) สงผลเชงบวกตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

สนบสนน

สมมตฐานท 2a

H2a: ก ล ไ ก ข อ ง ค ว า ม ส ม พ น ธ ร ะ ห ว า ง อ ง ค ก ร (Relational Mechanism) ส ง ผ ล เ ช ง บ ว ก ต อความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

ไมสนบสนน

สมมตฐานท 2b H2b: แร งกดด น ระหว า งองค ก ร (Organizational Pressure) สงผลเชงลบตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

ไมสนบสนน

สมมตฐานท 2c H2c: แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) สงผลเชงลบตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

สนบสนน

สมมตฐานท 3 H3: การรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) สงผลเช งบวกตอความส ม พนธ ร ะหว า งองคกร (Inter-organizational Relationships)

ไมสนบสนน

สมมตฐานท 4 H4: ค ว า ม ไ ว ว า ง ใ จ ร ะ ห ว า ง อ ง ค ก ร (Inter-organizational Trust) สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships)

สนบสนน

Ref. code: 25605902037216PHS

91

ตารางท 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน (ตอ)

ล าดบท สมมตฐาน ผลการทดสอบ

สมมตฐานท 5

H5: ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

สนบสนน

สมมตฐานท 6

H6: ความสมพนธระหวางองคกร (inter-organizational Relationships) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

สนบสนน

สมมตฐานท 7 H7: การรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

สนบสนน

สมมตฐานท 1a อ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power) สงผลเชงลบตอ

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สมมตฐานท 1b อ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power) สงผล

เชงบวกตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) ทระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยไมสนบสนนสมมตฐานท 1a แตสนบสนน

สมมตฐานท 1b เมอพจารณาคาเฉลยของปจจยอ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated power) มคาเฉลยเทากบ 3.34 เมอเปรยบเทยบกบปจจยอ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-mediated power) ทมคาเฉลยเทากบ 3.82 ดงนนจงกลาวไดวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญกบปจจยอ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power) มากกวาปจจยอ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power) ในขณะทผลการวจยสนบสนนสมมตฐานท 1b กลาวคอ อ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power) สงผลเชงบวกตอความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) โดยมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.474 ซงสอดคลองกบงานวจยในอดตของ Ke et al. (2009) ทระบวา การใชอ านาจทไมสงผาน (Non-Mediated Power) ระหวางองคกรสามารถเพม ความไววางใจระหวางองคกรได โดยเฉพาะ

Ref. code: 25605902037216PHS

92

อยางยงเมอองคกรทเปนคคาทางธรกจมสวนรวมในการใชประโยชนจากการประยกตใชระบบหวงโซอปทานอเลกทรอนกส (e-Supply Chain) เปนสญญาณวาองคกรทมอ านาจตอรองมความใสใจถงผลประโยชนซงกนและกน มากกวาการกระตอรอรนทจะมองหาผลประโยชนของตนเอง

สมมตฐานท 2a กลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism)

สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) สมมตฐานท 2b แรงกดดนระหวางองคกร (Organizational Pressure) สงผลเชงลบ

ตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) สมมตฐานท 2c แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) สงผลเชงลบตอ

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) ทระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยไมสนบสนนสมมตฐานท 2a และ

สมมตฐานท 2b ในทางกลบกนผลการวจยสนบสนนสมมตฐานท 2c เมอพจารณาคาเฉลยของปจจยกลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism) มคาเฉลยเทากบ 3.70 และคาเฉลยของตวแปรในปจจยแรงกดดนระหวางองคกร (Organizational Power) มคาเทากบ 3.45 ซงนอยกวาคาเฉลยของตวแปรในปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) ทมคาเฉลยเทากบ 4.08 แสดงใหเหนวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญกบปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มากกว า เม อ เปร ยบ เท ยบกบป จจ ยแรงกดดนระหว า งองค กร (Organizational Power) และปจจยกลไกของความสมพนธ (Relational Mechanism) ในขณะทผลการวจยสนบสนนสมมตฐานท 2c กลาวคอ แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) สงผลเชงลบตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) โดยมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ -0.334 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Bala and Venkatesh (2007) ทระบวา แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มบทบาทส าคญในการเสรมสรางความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) โดยแรงเฉอยของอ งค ก ร (Organizational Inertia) ส ง ผ ล เ ช ง ลบต อค ว ามส ม พน ธ ร ะห ว า ง อ งค ก ร (Inter-Organizational Relationship) กลาวคอ การทองคกรไมสามารถเปลยนแปลงหรอยอมรบการเปลยนแปลงกระบวนการท างาน หรอระบบภายขององคกรทเกดขนจากปจจยภายนอก เชน การเปลยนแปลงดานเทคโนโลยภายในองคกร หรอการเปลยนแปลงกฎขอบงคบตาง ๆ รวมถงแรงผลกดนจากผบรหารระดบสงขององคกรมผลอยางยงตอการยอมรบเทคโนโลยสารสนเทศและการแพรกระจายของนวตกรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศในองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

93

สมมตฐานท 3 การรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefits of Blockchain) ส ง ผ ล เ ช ง บ ว ก ต อ ค ว า ม ส ม พ น ธ ร ะห ว า ง อ ง ค ก ร (Inter-organizational Relationships)

ทระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยไมสนบสนนสมมตฐาน เมอพจารณาคาเฉลยของปจจยการรบรถ งประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefits of Blockchain) มคาเฉลยเทากบ 3.86 เมอเปรยบเทยบกบปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) มคาเฉลยเทากบ 4.08 และคาเฉลยของตวแปรในปจจยความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) ทมคาเฉลยเทากบ 4.01 ดงนนจงกลาวไดวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญกบปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) และปจจยความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust) มากกวาปจจยอ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power)

สมมตฐานท 4 ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชง

บวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) ทระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยสนบสนนสมมตฐาน กลาวคอ ความ

ไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) โดยมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.429 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Singh and Teng (2016) ทไดระบวา บทบาทส าคญและประสทธภาพของความไววางใจ คอ การมสวนรวมในการผลกดนความสมพนธระหวางองคกรใหมความชดเจนยงขน เชนเดยวกบงานวจยของ McKnight et al. (2017) ทไดศกษาเกยวกบการแยกแยะผลกระทบของคณภาพขอมลระหวางองคกร คณภาพของระบบ และคณภาพของผลการบรการดวยความไววางใจและความไมไววางใจ โดยผลการวจยพบวา ความไววางใจมอทธพลตอความสมพนธระหวางองคกรอยางมนยส าคญ

สมมตฐานท 5 ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชง

บวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain) ทระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยสนบสนนสมมตฐาน กลาวคอ ความ

ไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust) สงผลเชงบวกตอความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationships) โดยมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.342 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Zhao et al. (2016) ทระบวา ความไววางใจ (Trust),

Ref. code: 25605902037216PHS

94

การแบงปนขอมลระหวางองคกร (Information Sharing) และความเปนสวนตว (Privacy) เปนคณลกษณะของเทคโนโลยบลอกเชน โดยความไววางใจ (Trust) เปนปจจยหลกส าคญทบลอกเชนมใหแกระบบการท าธรกรรมตาง ๆ ท าใหผใชสามารถแบงปนขอมลระหวางกนไดโดยไมตองกงวลในเรองของความเปนสวนตว (Privacy)

สมมตฐานท 6 ความสมพนธระหวางองคกร (inter-organizational Relationships)

สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain) ท ระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยสนบสนนสมมตฐาน กลาวคอ

ความสมพนธระหวางองคกร (inter-organizational Relationships) สงผลตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain) โดยมคาสมประสทธการถดถอยของต วแปร อสระ (Beta) เท ากบ -0.292 กล าวคอ ความสม พนธ ระหว า งองคกร (inter-organizational Relationships) สงผลเชงลบตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain) จากผลการวจยดงกลาวขางตนจงมความเชอมโยงกบสมมตฐานท 2c คอ แรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia) สงผลเชงลบตอความสมพนธระหวางองคกร (inter-organizational Relationships) โดยแรง เฉ อยขององค กร (Organizational Inertia) มรากฐานส าคญมาจากทฤษฎการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) ซงเปนการแพรกระจายของการใชเทคโนโลยไปสกระบวนการตาง ๆ ขององคกร โดยความสามารถในการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศขององคกรนน ขนอยกบการจดซอจดหาทรพยากรทางดานเทคโนโลย รวมถงความสามารถในการใชประโยชนจากเทคโนโลยขององคกร (De Mattos and Laurindo, 2017) ขนตอนของการซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation) ประกอบดวย 6 ชวง ไดแก ขนเรมตน (Introduction) ขนการน ามาใช (Adoption) ขนการปรบตว (Adaptation) ขนการยอมรบ (Acceptance) ขนการใชงานทวไป (Routinization) และขนการเพมเตมสวนทจ าเปน (Infusion) นอกจากนผวจยไดศกษาทฤษฎและงานวจยในอดตเพมเตม พบวา แนวคดการพฒนาการสนบสนนสการเปลยนแปลง (Developing Support for Change) ไดระบไวอยางสอดคลองกบผลการวจยวา ส าหรบองคกรใด ๆ ทมความสมพนธกนอยในระดบเรมตน เมอมการเปลยนแปลงใด ๆ เกดขน ผรเรมการเปลยนแปลงจะใหขอมลแกอกฝายทท าใหรสกวาการเปลยนแปลงมแตผลในเชงบวก ในขณะทขอมลบางสวนทไมกอใหเกดผลด อาจถกเกบไวหรอน ามาบดเบอน นอกจากนผรเรมการเปลยนแปลงอาจใชวธการบบบงคบ (Coercive) โดยเปนวธการททรงพลงและเกดประสทธภาพอยางรวดเรวอยางยงในการพฒนาการสนบสนนสการเปลยนแปลง (Developing Support for Change) โดยเฉพาะอยางยงในระยะเวลาอนสน เนองจากผทไดรบผลกระทบตอการเปลยนแปลง เชอวา หากไม

Ref. code: 25605902037216PHS

95

ยอมรบการเปลยนแปลงอาจท าใหไดรบการลงโทษ หรอสญเสยโอกาสบางอยางทมคณคาส าหรบตนเองไป (ชยเสฏฐ พรหมศร, 2550) ดงนนในการออกแบบระบบโดยการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนส าหรบกระบวนการหวงโซอปทานระหวางองคกรผผลตชนสวน ยานยนตและผผลตรถยนตจงตองค านงถงความตองการของผมสวนไดสวนเสยตาง ๆ รวมถงประโยชนททกฝายจะไดรบอกดวย นอกจากนผวจยไดศกษาทฤษฎและงานวจยในอดตทเกยวของเพมเตม พบวา ผลการวจยนสอดคลองกบแนวคดการตอตานการเปลยนแปลงทระบวา การเปลยนแปลงใด ๆ ทเกดขนในองคกรนน โดยสวนใหญจะตองเผชญกบการตอตานจากบคลากรภายในองคกรทเปนผไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงนน ๆ จากงานวจยของ Gibson, Ivancevich, Donnelly and Konopaske (2006) ระบวา สาเหตหลกของการตอตานการเปลยนแปลงม 4 ประการ ประกอบดวย

1. การสญเสยในสงทตนเองใหคณคา 2. ความเขาใจผดและขาดความไวเนอเชอใจ 3. การมมมมองของการเปลยนแปลงทแตกตางกน 4. ขาดความอดทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน

สมมตฐานท 7 การรบรถงประโยชน (Perceived Benefits) สงผลเชงบวกตอการ

ยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain) ทระดบนยส าคญ p < 0.05 พบวา ผลการวจยสนบสนนสมมตฐาน กลาวคอ การรบรถง

ประโยชน (Perceived Benefits) สงผลเชงบวกตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain) โดยมคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรอสระ (Beta) เทากบ 0.483 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Autry et al. (2010) ทระบวา การยอมรบของเทคโนโลยสารสนเทศจะเพมขน เมอองคกรพจารณาวาเทคโนโลยนนสามารถน ามาซงผลประโยชนทส าคญตอองคกร กลาวคอ การทองคกรของผผลตชนสวนยานยนต (Supplier) และผประกอบยานยนต (Automotive Assembler) รบรวาเทคโนโลยบลอกเชนนน สามารถกอใหเกดประโยชนตอองคกรของผผลตชนสวนยานยนต (Supplier) เอง รวมทงสามารถชวยตอบสนองการท างานของกระบวนการหวงโซอปทานไดอยางมประสทธภาพ เนองจากผผลตรถยนตโดยสวนใหญไมมความไววางใจตอศนยบรการและอรถยนตบางแหงทน าชนสวนอะไหลรถยนตปลอมมาประกอบเขากบยานพาหนะของลกคา ดงนนเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ทมการเชอมตอกบเซนเซอรบนระบบ Internet of Things รวมถงบนอปกรณสมารตโฟนจะชวยใหศนยบรการ ผผลตรถยนต และลกคาสามารถตดตามทมาของชนสวนอะไหล ทผานกระบวนการทกขนตอนในหวงโซอปทาน ตงแตวนทผลต สถานทผลต

Ref. code: 25605902037216PHS

96

เปนตน ซงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ส าหรบกรณนจะชวยลดคาใชจายในการรบประกนชนสวนอะไหลยานยนตไดอกดวย (Matthew Jones, 2017)

อยางไรกตาม ผวจยไดเกบขอมลเพมเตมจากการสมภาษณคณธนวฒน บญประดษฐ รองผอ านวยการฝายวชาการสถาบนยานยนตเพมเตมเกยวกบประเดนดงกลาว และไดรบขอคดเหนวา เนองจากอตสาหกรรมยานยนตมรปแบบการผลตแบบเปนล าดบขนตอน ทก ๆ ชนสวนทน าเขามาประกอบในสายการผลตจะถกบงชดวยตวเลขท เรยกวา “Part Number” โดยแตละ “Part Number” จะถกระบไววา ชนสวนนน ๆ ตองใชประกอบกบรถรนใด ท าใหขอมลตาง ๆ ทมการไหลอยในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตยอมมความโปรงใส รวมทงในอตสาหกรรมยานยนตมระบบประกนคณภาพทนาเชอถออยแลว เชน มกระบวนการอนมตผลการทดสอบชนสวนยานยนตโดยบรษทผผลตรถยนตกอนการน ามาใชจรงในสายการผลต จงมความเปนไปไดยากหากมการทจรตผลการทดสอบ นอกจากนรองผอ านวยการฝายวชาการสถาบนยานยนตไทยยงใหเหตผลวา หากระบบเดมทใชอยมการจดการขอมลทด ประกอบกบมรปแบบทใกลเคยงกบแนวคดของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนอยแลว จงอาจจะตองพจารณาถงความจ าเปนในการน าบลอกเชนเขามาใชงานวาจะกอใหเกดประโยชนมากนอยเพยงใด จากความคดเหนดงกลาวนจงมความสอดคลองกบผลการวจยทพบวา ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship) สงผลเชงลบตอการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนต อนเนองมาจากสาเหตทการจดการกระบวนการหวงโซอปทานรปแบบทใชอย ในอตสาหกรรมยานยนตเปนระบบทมประสทธภาพอยแลว รวมทงมความรวมมอทดระหวางองคกรทเกยวของกบกระบวนการตาง ๆ ตงแตการจดซอวตถดบจนกระทงการสงมอบผลตภณฑใหกบผบรโภค ท าใหองคกรตาง ๆ อาจไมเหนถงความจ าเปนในการประยกตเทคโนโลยบลอกเชน แตในทางกลบกน หากองคกรทไมมความสมพนธตอกนมากอนจะสงผลใหเกดการยอมรบเทคโนโลยดงกลาวนน จากการศกษาทฤษฎและงานวจยในอดต พบวา แนวคดการพฒนาการสนบสนนสก ารเปลยนแปลง (Developing Support for Change) ไดระบไวอยางสอดคลองกบผลการวจยวา ส าหรบองคกรใด ๆ ทมความสมพนธกนอยในระดบเรมตน เมอมการเปลยนแปลงใด ๆ เกดขน ผรเรมการเปลยนแปลงจะใหขอมลแกอกฝายทท าใหรสกวาการเปลยนแปลงมแตผลในเชงบวก ในขณะทขอมลบางสวนทไมกอใหเกดผลด อาจถกเกบไวหรอน ามาบดเบอน นอกจากน ผ ร เร มการเปล ยนแปลงอาจใชวธการบบบงคบ (Coercive) โดยเปนวธการททรงพลงและเกดประสทธภาพอยางรวดเรวอยางยงในการพฒนาการสนบสนนสการเปลยนแปลง (Developing Support for Change) โดยเฉพาะอยางยงในระยะเวลาอนสน เนองจากผทไดรบผลกระทบตอการเปลยนแปลงเชอวา หากไมยอมรบการเปลยนแปลงอาจท าใหไดรบการลงโทษ หรอสญเสยโอกาสบางอยางทมคณคาส าหรบตนเองไป (ชย

Ref. code: 25605902037216PHS

97

เสฏฐ พรหมศร, 2550) ดงนนในการออกแบบระบบโดยการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนส าหรบกระบวนการหวงโซอปทานระหวางองคกรผผลตชนสวนยานยนตและผผลตรถยนตจงตองค านงถงความตองการของผมสวนไดสวนเสยตาง ๆ รวมถงประโยชนททกฝายจะไดรบอกดวย

นอกจากนผลการสมภาษณผทเกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทย ส าหรบแนวโนมของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานนน พบวา การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานเปนสงทอาจเกดขนไดยาก โดยเฉพาะอยางยงในอตสาหกรรมยานยนต เนองจากมผมสวนไดสวนเสยเขามาเกยวของหลายฝาย หากมความจ าเปนทจะตองใชงานจรง ผมสวนเกยวของกบระบบอาจเรมตนจากบางกระบวนการในหวงโซอปทานทมความซบซอนจากนอยไปหามากกอน แตในขณะเดยวกน หากการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานไมสามารถท าไดทงกระบวนการ กอาจจะไมมประโยชนเทาทควร เนองจากไมมความแตกตางจากระบบปกตทแตละฝายมฐานขอมลของตวเองอย ส าหรบประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมกบการน ามาประยกตใชในกระบวนการ หวงโซอปทาน ไดแก Consortium Blockchain เนองจากสามารถจ ากดผใชไดเฉพาะผทมสวนเกยวของกบกระบวนการเทานน ทงนตองขนอย กบรปแบบของกระบวนการทจะน ามาประยกตใชดวย 5.2 ประโยชนของงานวจย

5.2.1 ประโยชนเชงทฤษฎ

งานวจยนไดมการประยกตทฤษฎเกยวกบองคกร 3 ทฤษฎ ไดแก ทฤษฎอ านาจระหวางองคกร (Organizational Power) ทฤษฎการซมซบทางเทคโนโลย (IT Assimilation) และทฤษฎความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) จากทฤษฎดงกลาวไดมการบรณาการกบแนวคดของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทาน โดยม 2 ปจจยทเพมขนมา ไดแก การรบรประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain Technology) และการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนฯ (Intention to Adopt Blockchain) ท าใหไดกรอบแนวคดการวจยใหมทเกดจากการผนวกระหวางแนวคดทฤษฎเกยวกบองคกรและแนวคดของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานทสงผลตอการยอมรบในอตสาหกรรมยานยนตไทย โดยกรอบแนวคดงานวจยนจะเปนประโยชนอยาง

Ref. code: 25605902037216PHS

98

ยงส าหรบผทตองการศกษาคนควาเพมเตม หรอน าไปตอยอดเพอเพมประสทธภาพของการบรหารจดการกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

5.2.2 ประโยชนเชงปฏบต งานวจยนชวยใหองคกรทมสวนเกยวของกบอตสาหกรรมยานยนตในประเทศ

ไทยสามารถน าผลการวจยไปใชเปนแนวทางในการน าเทคโนโลยใหม ๆ มาประยกตใชในการด าเนนธรกจขององคกร โดยแสดงถงอทธพลของปจจยทสงผลตอการยอมรบและปจจยทเปนอปสรรคตอการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนของอตสาหกรรมยานยนตไทย ทงในบรบทของผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และผประกอบยานยนต

จากผลการวจยทแสดงใหเหนวาการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยจะเกดความส าเรจไดนน จ าเปนทจะตองอาศยปจจยตาง ๆ ประกอบดวย ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-Organizational Trust), ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) และการรบรถงประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to Adopt Blockchain) โดยพบวา ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-Organizational Relationship) นนเปนปจจยทสงผลเชงลบตอการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย โดยสอดคลองกบผลทไดจากการสมภาษณผท เกยวของในอตสาหกรรมยานยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทยทระบวา ประโยชนของการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน คอ บลอกเชน (Blockchain) จะชวยใหผมสวนของในกระบวนการหวงโซอปทานสามารถตรวจสอบและตดตามสนคาหรอสวนประกอบของสนคาตาง ๆ รวมทงชวยในการแบงปนขอมลใหผมสวนเกยวของไดรบร โดยแตละฝายจะไมสามารถฉอโกงได โดยผลการสมภาษณยงพบวา แนวโนมของการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานเปนสงทอาจเกดขนไดยาก เนองจากกระบวนการมความซบซอน ดงนนการเรมตนท าเปนสวน ๆ แลวขยายผลไปทงกระบวนการกถอเปนการเรมตนทด ซงการพฒนาจากสวนเลก ๆ กยอมทจะส าเรจไดงายกวาการท าทงกระบวนการ 5.3 ขอจ ากดของงานวจย

งานวจยนไดมการคนพบประเดนทนาสนใจมากมายเกยวกบแนวโนมของการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชในอตสาหกรรมยานยนตไทย แตอยางไรกตามผวจยพบวา ยงมขอจ ากดบางประการส าหรบงานวจยน ไดแก

Ref. code: 25605902037216PHS

99

5.3.1 ขอจ ากดดานลกษณะประชากรของกลมตวอยาง งานวจยนผวจยไดสนใจทจะศกษากลมตวอยางจากบรษทในอตสาหกรรม

ยานยนตไทย โดยผวจยเสนอทจะรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทปฏบตงานอยในบรษทผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 และบรษทผประกอบยานยนต แตการวเคราะหขอมลไมไดแยกกลมตวอยางในการวเคราะห เนองจากจ านวนกลมตวอยางจากบรษทผประกอบยานยนตมสดสวนนอยกวากลมตวอยางจากบรษทผผลตชนสวนยานยนตล าดบท 1 หากกลมตวอยางมากขนกวาเดมแลวแยกวเคราะห อาจจะไดผลการวจยในอกมมมองหนงทแตกตางจากเดมได นอกจากนผลการวจยนเปนการวเคราะหในมมมองโดยรวมของทงผบรหารและพนกงานระดบปฏบตการ เนองจากจ านวนกลมตวอยางระดบผบรหารมจ านวนนอยกวาระดบปฏบตการ หากวเคราะหผลการวจยโดยเฉพาะเจาะจงไปทผบรหารทมอ านาจตดสนใจได อาจท าใหไดผลการวจยทแตกตางจากเดมเชนเดยวกน

5.3.2 ขอจ ากดดานความแตกตางทางวฒนธรรม เนองจากองคกรในแตละประเทศมรปแบบการด าเนนธรกจทแตกตางกน โดย

วฒนธรรมของแตละประเทศกเปนสวนหนงทท าใหเกดความแตกตางของรปแบบในการด าเนนธรกจ เชน การใหความส าคญกบเรองเวลา การใหความส าคญกบประเพณดงเดม พธการ กฎทางสงคมและต าแหนง รวมถงการใหความส าคญกบสงแวดลอมทอยรอบ ๆ ตว เปนตน ซงสอดคลองกบงานวจยของ Tsui, Nifadkar and Ou (2007) ทระบวา พฤตกรรมการท างาน ทศนคต หรอการรบร เปนสงทท าใหเกดความแตกตางของคานยมทางวฒนธรรม รวมถงการศกษาของ Keil, Tan, Wei, Saarinen, Tuunainen and Wassenaar (2000) ไดสรปวา ผคนจากวฒนธรรมทแตกตางกน จะมการตดสนใจทตางกนเมออยในสถานการณเดยวกน ดงนนจากการศกษางานวจยในอดตทเกยวของกบงานวจยน ดงแสดงในบทท 2 สวนใหญเปนงานวจยทท าการศกษาจากกลมตวอยางในตางประเทศทแตกตางกน ท าใหขอแตกตางทางวฒนธรรมอาจมสวนใหผลการวจยเกดความแตกตางจากงานวจยในอดตทไดศกษาและน ามาใชอางองในงานวจยน 5.4 ขอเสนอแนะส าหรบงานวจยในอนาคต

จากการศกษาถงแนวโนมของการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทยในครงน ท าใหผวจยพบวา มประเดนทนาสนใจและสามารถน าไปท าวจยตอไดในอนาคต โดยสามารถสรปไดดงน

Ref. code: 25605902037216PHS

100

เนองจากงานวจยนไดศกษาแนวโนมการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในมมมองดานองคกรเพยงอยางเดยว ดงนนงานวจยในอนาคตควรท าการศกษาในมมมองของผบรโภคซงเปนผทเกยวของโดยตรงกบผลตภณฑทไดมาจากกระบวนการหวงโซอปทาน ซงการรบรขอมลเกยวกบผลตภณฑตงแตกระบวนการจดหาวตถดบจนกระทงผลตภณฑถกสงถงมอผบรโภคจงลวนมความส าคญกบผบรโภคอยางยง

Ref. code: 25605902037216PHS

101

รายการอางอง

หนงสอและบทความในหนงสอ

ฝายพฒนาบรษทจดทะเบยน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2557). SET Stock Focus 2014: Top Picks - Automotive Supply Chain.

ศากน บญอต. (2558). การจดการซพพลายเชนเพอความเปนเลศ. บรษท ซกมากราฟฟก จ ากด: บรษท ซเอดยเคชน จ ากด

บทความวารสาร ชยเสฏฐ พรหมศร (2550). แนวคดการเปลยนแปลงองคการส าหรบผบรหาร (Organizational

Change for Executives), วารสารนกบรหาร, 27(1), 43-50. สออเลกทรอนกส กตตพงษ อศวพชยนต. (2559). IoT ชวยตนสนใจแทน ขอมลธรกจมหาศาล. ดงขอมลวนท 8

สงหาคม 2560, จาก https://www.digitalagemag.com/iot-%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B

ชาตชาย วเรขรตน. (2560). ท าความเขาใจเทคโนโลย Blockchain จดเปลยนของหลายอตสาหกรรม. ดงขอมลวนท 8 สงหาคม 2560, จาก http://www.veedvil.com/news/blockchain/

ศนยวจยกสกรไทย. (2560). SME ไทย กาวทนกระแสยานยนตยค 4.0 แลวหรอยง. ดงขอมลวนท 18 มถนายน 2560, จาก https://www.kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/KSMEAnalysis/Pages/Thai-Automotive_4-0.aspx

ศนยสารสนเทศยานยนต สถาบนยานยนต. (2560). ผประกอบการในอตสาหกรรมยานยนตไทย. ดงขอมลวนท 24 กรกฎาคม 2560, จาก http://data.thaiauto.or.th/iu3/

Ref. code: 25605902037216PHS

102

ศนยอจฉรยะเพออตสาหกรรมอาหาร. (2559). ไอบเอมจบมอวอลมารทใช Blockchain พฒนาระบบตรวจสอบยอนกลบในอตสาหกรรมอาหารประเทศจน. ดงขอมลวนท 19 สงหาคม 2560, จาก http://fic.nfi.or.th/foodsectordatabankNews-detail.php?smid=1463

เศรษฐพงค มะลสวรรณ. (2560). Blockchain. ดงขอมลวนท 24 กรกฎาคม 2560, จาก https://www.nbtc.go.th/getattachment/News/Information/28664/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%9A.pdf.aspx

ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล. (2560). Blockchain นวตกรรมปฎวตสงคม. ดงขอมลวนท 19 สงหาคม 2560, จาก http://www.sipa.or.th/th/article/blockchain-%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%8E%E0%B8%B4%

Auto Alliance Thailand. (2012). กระบวนการผลตรถยนต. ดงขอมลวนท 22 พฤศจกายน 2560, จาก https://www.autoalliance.co.th/about_process.php

Blockchain.Fish Team. (2016). Blockchain ประเภทไหนเหมาะกบองคกรของคณ. ดงขอมลวนท 8 สงหาคม 2560, จาก https://blockchain.fish/%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8

Book and Book Articles Daft, R. (2006). Organization theory and design. Cengage learning. French, J. R., Raven, B., & Cartwright, D. (1959). The bases of social power. Classics of

organization theory, 7. Swan, M. (2015). Blockchain: Blueprint for a new economy. O'Reilly Media, Inc. Zaheer, A., & Harris, J. D. (2005). Interorganizational trust. Articles Abeyratne, S. A., & Monfared, R. P. (2016). Blockchain ready manufacturing supply

chain using distributed ledger.

Ref. code: 25605902037216PHS

103

Andreu, L., Aldás, J., Bigné, J. E., & Mattila, A. S. (2010). An analysis of e-business adoption and its impact on relational quality in travel agency–supplier relationships. Tourism Management, 31(6), 777-787.

Apte, S., & Petrovsky, N. (2016). Will blockchain technology revolutionize excipient supply chain management?. Journal of Excipients and Food Chemicals, 7(3).

Autry, C. W., Grawe, S. J., Daugherty, P. J., & Richey, R. G. (2010). The effects of technological turbulence and breadth on supply chain technology acceptance and adoption. Journal of Operations Management, 28(6), 522-536.

Bala, H., & Venkatesh, V. (2007). Assimilation of interorganizational business process standards. Information systems research, 18(3), 340-362.

Boon-itt, S., & Paul, H. (2008). Moderating Effects of Environmental Uncertainty on Supply Chain Integration and Product Quality: An Empirical Study of Thai Automotive Industry. International Journal of Automotive Industry and Management, 2, 49-61.

Brown, J. R., Lusch, R. F., & Nicholson, C. Y. (1995). Power and relationship commitment: their impact on marketing channel member performance. Journal of retailing, 71(4), 363-392.

Carter, C. R., & Jennings, M. M. (2002). Social responsibility and supply chain relationships. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 38(1), 37-52.

Chae, S., Choi, T. Y., & Hur, D. (2017). Buyer power and supplier relationship commitment: A cognitive evaluation theory perspective. Journal of Supply Chain Management, 53(2), 39-60.

Chao, C. M., & Cheng, B. W. (2012). Factors influencing the future relationship of hospital procurement staff with medical device suppliers. Social Behavior and Personality: an international journal, 40(6), 945-957.

Chong, A. Y. L., Chan, F. T., Goh, M., & Tiwari, M. K. (2013). Do interorganisational relationships and knowledge-management practices enhance collaborative commerce adoption?. International Journal of Production Research, 51(7), 2006-2018.

Ref. code: 25605902037216PHS

104

Christidis, K., & Devetsikiotis, M. (2016). Blockchains and smart contracts for the internet of things. IEEE Access, 4, 2292-2303.

Corsten, D., & Felde, J. (2005). Exploring the performance effects of key-supplier collaboration: an empirical investigation into Swiss buyer-supplier relationships. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 35(6), 445-461.

Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 319-340.

De Mattos, C. A., & Laurindo, F. J. B. (2017). Information technology adoption and assimilation: Focus on the suppliers portal. Computers in Industry, 85, 48-57.

Fang, S.-R., Chang, Y.-S., & Peng, Y.-C. (2011). Dark side of relationships: A tensions-based view. Industrial Marketing Management, 40, 774-784.

Fichman, R. G., & Kemerer, C. F. (1997). The assimilation of software process innovations: An organizational learning perspective. Management science, 43(10), 1345-1363.

Flanagin, A. J., & Waldeck, J. H. (2004). Technology use and organizational newcomer socialization. The Journal of Business Communication (1973), 41(2), 137-165.

Ghosh, A., & Fedorowicz, J. (2008). The role of trust in supply chain governance. Business Process Management Journal, 14(4), 453-470.

Gibson, J. L., Ivancevich, J. M., Donnelly, Jr., J. H., & Konopaske, R. (2006). Organizations. (12thed.).

Gilbert, M. and Cordey-Hayes, M., 1996. Understanding the process of knowledge transfer to achieve successful technological innovation. Technovation, 16 (6), 301–312.

Giunipero, L., Ramirez, E., & Swilley, E. (2012). The antecedents and consequences of e-purchasing tools usage in supply management. Journal of Marketing Theory and Practice, 20(3), 279-292.

Handfield, R. B., & Bechtel, C. (2002). The role of trust and relationship structure in improving supply chain responsiveness. Industrial marketing management, 31(4), 367-382.

Ref. code: 25605902037216PHS

105

Ili, S., Albers, A., & Miller, S. (2010). Open innovation in the automotive industry. R&d Management, 40(3), 246-255.

Ke, W., Liu, H., Wei, K. K., Gu, J., & Chen, H. (2009). How do mediated and non-mediated power affect electronic supply chain management system adoption? The mediating effects of trust and institutional pressures. Decision Support Systems, 46(4), 839-851.

Keil, M., Tan, B. C., Wei, K. K., Saarinen, T., Tuunainen, V., & Wassenaar, A. (2000). A

cross-cultural study on escalation of commitment behavior in software projects. MIS quarterly, 299-325.

Korpela, K., Hallikas, J., & Dahlberg, T. (2017, January). Digital Supply Chain Transformation toward Blockchain Integration. In Proceedings of the 50th Hawaii International Conference on System Sciences.

Kouki, R., Poulin, D., & Pellerin, R. (2010). The impact of contextual factors on ERP assimilation: Exploratory findings from a developed and a developing country. Journal of global information technology management, 13(1), 28-55.

Lewis, J. D., & Weigert, A. (1985). Trust as a social reality. Social forces, 63(4), 967-985. Liang, H., Saraf, N., Hu, Q., & Xue, Y. (2007). Assimilation of enterprise systems: the

effect of institutional pressures and the mediating role of top management. MIS quarterly, 59-87.

Lin, T. H., & Lin, I. C. (2014). Factors for information technology acceptance willingness and adoption in logistics industry from supply chain perspectives. International Journal of Electronic Business Management, 12(3), 167.

Liu, H., Ke, W., Wei, K. K., & Hua, Z. (2015). Influence of power and trust on the intention to adopt electronic supply chain management in China. International Journal of Production Research, 53(1), 70-87.

Maloni, M., & Benton, W. C. (2000). Power influences in the supply chain. Journal of business logistics, 21(1), 49.

McKnight, D. H., Lankton, N. K., Nicolaou, A., & Price, J. (2017). Distinguishing the effects of B2B information quality, system quality, and service outcome quality on trust and distrust. The Journal of Strategic Information Systems, 26(2), 118-141.

Ref. code: 25605902037216PHS

106

Meyer, A. D., & Goes, J. B. (1988). Organizational assimilation of innovations: A multilevel contextual analysis. Academy of management journal, 31(4), 897-923.

Morgan, R. M., & Hunt, S. D. (1994). The commitment-trust theory of relationship marketing. The journal of marketing, 20-38.

Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. Narayanan, S., Marucheck, A. S., & Handfield, R. B. (2009). Electronic data interchange:

research review and future directions. Decision Sciences, 40(1), 121-163. Purvis, R. L., Sambamurthy, V., & Zmud, R. W. (2001). The assimilation of knowledge

platforms in organizations: An empirical investigation. Organization science, 12(2), 117-135.

Salam, M. A., & Salam, M. A. (2017). The mediating role of supply chain collaboration on the relationship between technology, trust and operational performance: An empirical investigation. Benchmarking: An International Journal, 24(2), 298-317.

Siba, K., & Prakash, A. (2017). Block-Chain: An Evolving Technology. Global Journal of Enterprise Information System, 8(4), 29-35.

Sin Tan, K., Choy Chong, S., Lin, B., & Cyril Eze, U. (2009). Internet-based ICT adoption: evidence from Malaysian SMEs. Industrial Management & Data Systems, 109(2), 224-244.

Singh, A., & Teng, J. T. (2016). Enhancing supply chain outcomes through Information Technology and Trust. Computers in Human Behavior, 54, 290-300.

Solberg, C. A., & Nes, E. B. (2002). Exporter trust, commitment and marketing control in integrated and independent export channels. International Business Review, 11(4), 385-405.

Tsui, A. S., Nifadkar, S. S., & Ou, A. Y. (2007). Cross-national, cross-cultural organizational behavior research: Advances, gaps, and recommendations. Journal of management, 33(3), 426-478.

Ulaga, W., & Eggert, A. (2006). Relationship value and relationship quality: Broadening the nomological network of business-to-business relationships. European Journal of marketing, 40(3/4), 311-327.

Ref. code: 25605902037216PHS

107

Yli-Huumo, J., Ko, D., Choi, S., Park, S., & Smolander, K. (2016). Where Is Current Research on Blockchain Technology?—A Systematic Review. PloS one, 11(10), e0163477.

Zaheer, A., McEvily, B., & Perrone, V. (1998). Does trust matter? Exploring the effects of interorganizational and interpersonal trust on performance. Organization science, 9(2), 141-159.

Zhao, J. L., Fan, S., & Yan, J. (2016). Overview of business innovations and research opportunities in blockchain and introduction to the special issue. Financial Innovation, 2(1), 28.

Zhao, X., Huo, B., Flynn, B. B., & Yeung, J. H. Y. (2008). The impact of power and relationship commitment on the integration between manufacturers and customers in a supply chain. Journal of Operations Management, 26(3), 368-388.

Zyskind, G., & Nathan, O. (2015, May). Decentralizing privacy: Using blockchain to protect personal data. In Security and Privacy Workshops (SPW), 2015 IEEE (pp. 180-184). IEEE.

Electronic Medias Boolberry. (2014). Boolberry Solves CryptoNote Issues. Retrieved 19 August 2017,

from https://www.slideshare.net/boolberry/boolberry-reduces-blockchain-bloat

Matthew Jones. (2017). Blockchain for Automotive: Spare parts and Warranty. Retrieved 19 August 2017, from https://www.ibm.com/blogs/internet-of-things/iot-blockchain-automotive-industry/

Michael J. Casey and Pindar Wong. (2017). Global Supply Chains Are About to Get Better, Thanks to Blockchain. Retrieved 19 August 2017, from https://hbr.org/2017/03/global-supply-chains-are-about-to-get-better-thanks-to-blockchain

Shift Documentation. (2017). What is Blockchain ?. Retrieved 19 August 2017, from https://shiftnrg.nl/docs/basic-knowledge/blockchain/what-is-blockchain

Ref. code: 25605902037216PHS

108

Susan, Craig, Margaret and Jeff. (2016). Sixty Million Car Bombs: Inside Takata's Air Bag Crisis. Retrieved 19 August 2017, from https://www.bloomberg.com/news/features/2016-06-02/sixty-million-car-bombs-inside-takata-s-air-bag-crisis

Thor Olavsrud. (2016). How Blockchain will disrupt your business. Retrieved 19 August 2017, from https://www.cio.com/article/3115776/internet/how-blockchain-will-disrupt-your-business.html

Ref. code: 25605902037216PHS

ภาคผนวก

Ref. code: 25605902037216PHS

109

ภาคผนวก ก แบบสอบถามการวจย

เรอง การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย

แบบสอบถามนจดท าขนเพอเปนสวนหนงของวทยานพนธตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาระบบสารสนเทศเพอการจดการ คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยท าการศกษา เรอง “การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย” ซงมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทสงผลตอการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย จงใครขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามความคดเหนของทาน โดยผวจยจะเกบขอมลและความคดเหนของทานเปนความลบ และไมมการเผยแพรใด ๆ ทงสน ซงงานวจยนเปนวจยเชงวชาการไมไดท าเพอประโยชนดานธรกจแกองคกรใด ๆ แบบสอบถามนประกอบดวย 3 สวน คอ

สวนท 1 ขอมลเกยวกบองคกรและการใชงานระบบสารสนเทศระหวางองคกร สวนท 2 ปจจยทสงผลตอการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซ

อปทานของอตสาหกรรมยานยนตไทย สวนท 3 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

สวนท 1 ขอมลเกยวกบองคกรและการใชงานระบบสารสนเทศระหวางองคกร 1) ประเภทองคกรของทาน

ผผลตชนสวนยานยนต: โปรดระบชอองคกรของทาน______________________

ผประกอบยานยนต: โปรดระบชอองคกรของทาน________________________ 2) ขนาดองคกรของทาน

มจ านวนพนกงานนอยกวา 200 คน

มจ านวนพนกงาน 200 – 500 คน

มจ านวนพนกงานมากกวา 500 คนขนไป

Ref. code: 25605902037216PHS

110

3) ทานปฏบตงานอยในสวนงานใดขององคกร

ฝายขาย ฝายจดซอ

ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ ฝายวศวกรรม

อน ๆ โปรดระบ ____________________ 4) ทานมต าแหนงหนาทในองคกรอยในระดบใด

ระดบปฏบตการ ระดบบรหาร 5) อายงานของทานในองคกรน

นอยกวา 1 ป 1 – 5 ป

5 – 10 ป มากกวา 10 ปขนไป 6) ปจจบนองคกรของทานมการใชงานระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกรกบ

บรษทคคา

ใชงาน ไมใชงาน สวนท 2 ปจจยทสงผลตอการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย ค านยาม: เทคโนโลย Blockchain

เทคโนโลยบลอกเชนหมายถง ระบบการจดเกบขอมล หรอ เครอขายการจดเกบขอมลททกคนสามารถเขาถงขอมลเดยวกนได และสามารถรไดวาใครเปนเจาของขอมลทอยในระบบ และมสทธใชขอมลนน ซงขอมลเหลานจะถกเกบอยในBlock และเปนขอมลทเชอมโยงกนอยในระบบอนเตอรเนตคลายหวงโซ (Chain) ท าใหการจดเกบขอมลในรปแบบนถกเรยกวาบลอกเชนซงบลอกเชนถกออกแบบมาเพอลดขนตอนและตดคนกลางออกไป เพอใหระบบเกดความโปรงใสและความนาเชอถอทมากขน การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply chain ของอตสาหกรรมยานยนต

เนองจากปญหาหลกของกระบวนการ Supply chain คอ การตดตามตรวจสอบทมาทไปของสนคากรณทสนคาไดรบความเสยหาย รวมถงผซอและผขายไมมกระบวนการอยางชดเจนในการตรวจสอบตนทนและทมาของราคาสนคา นอกจากนยงพบปญหาเกยวกบการปลอมแปลงอะไหลรถยนต และโรงงานผลตชนสวนยานยนตทไมไดมาตรฐานอกดวย ดงนนการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชในกระบวนการ Supply chain จะชวยใหขอมลตาง ๆ สามารถระบทมาทไปได เชน ผทเกยวของทงหมดในกระบวนการ ราคา วนทผลต สถานทผลต คณภาพของสนคา และขอมลอน ๆ ทมความส าคญตอทงผซอและผขาย

Ref. code: 25605902037216PHS

111

ตวอยางระบบ Supply Chain บน Blockchain Platform ซงพฒนาโดย IBM

ค าชแจง: โปรดระบความคดเหนของทานเกยวกบปจจยทสงผลตอการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการหวงโซอปทานของอตสาหกรรมยานยนตในประเทศไทย

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

การรบรประโยชนของเทคโนโลย Blockchain

1

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสรางโอกาสทางธรกจได

2

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถเขาถงขอมลความรทางการตลาด

Scan QR code เพอดตวอยาง

Ref. code: 25605902037216PHS

112

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

3

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply อตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถแขงขนกบคแขงอน ๆ ในอตสาหกรรมเดยวกนได

4

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสรางความสมพนธกบคคาอยางใกลชด

5

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถลดตนทนทางธรกจได

6

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสอสารทางธรกจกบคคาไดอยางรวดเรว

Ref. code: 25605902037216PHS

113

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

7

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถอ านวยความสะดวกในการท างานใหแกบรษทคคาของทาน

การซมซบทางเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Assimilation)

8

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนระหวางองคกรเปนสงส าคญในการสรางความสมพนธอนดระหวางบรษทคคาของทาน

9

บรษทของทานมการเชอมโยงขอมลผานระบบอเลกทรอนกสเพอใหสามารถใชขอมลทมผลประโยชนรวมกนกบคคาทางธรกจ

10 บรษทของทานเนนการบรณาการระบบสารสนเทศรวมกบบรษทคคา

11

บรษทคคาของทานท าใหเชอวาบรษทของทานควรน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

12

คแขงรายส าคญของบรษททานมแนวโนมสงในการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

Ref. code: 25605902037216PHS

114

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

13

บรษทคคาของทานจะใหการสนบสนน หากบรษทของทานมงมนทจะน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

14

บรษทของทานเชอวาการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain จะประสบความส าเรจได ตองขนอยกบการสนบสนนจากผบรหารระดบสงขององคกร

15

ปจจบนบรษทของทานมการสอสารผานสออเลกทรอนกส เชน internet, intranet, e-mail หรอระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกร

16

ปจจบนบรษทของทานมความพรอมดานระบบ IT ทด หากอตสาหกรรมยานยนตจ าเปนตองน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใช

ความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

17 บรษทของทานมความไววางใจตอคคาทางธรกจ

Ref. code: 25605902037216PHS

115

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

18 บรษทของทานมความมนใจในการด าเนนธรกจของบรษทคคา

19 หากจ าเปนตองใหความชวยเหลอคคาทางธรกจ บรษทของทานจะใหการชวยเหลออยางดทสด

ความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship)

20 การเจรจาตอรองเปนสงทจ าเปนเพอใหไดเงอนไขทดทสดในการด าเนนธรกจกบคคารายส าคญ

21 บรษทของทานกบบรษทคคามความยดหยนในการเปลยนแปลงขอตกลงทเคยด าเนนการไวกอน

22 บรษทของทานมความตงใจทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคาไปอยางตอเนอง

23 บรษทของทานมความพยายามอยางมากในการทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคา

การยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต

24

บรษทของทานมการศกษาความเปนไปได ในการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

116

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

25 บรษทของทานมแนวโนมทจะน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

26 บรษทของทานมความตงใจทจะน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

การทองคกรจะมการประยกตใชเทคโนโลย Blockchain นน ปจจยเกยวกบอ านาจระหวาง

องคกรเปนหนงในปจจยส าคญทจะชวยใหเกดความส าเรจ ขอใหทานพจารณาประเดนในแตละขอ แลวระบความคดเหนของทานเกยวกบอ านาจระหวางองคกรลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสดเพยงชองเดยว

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

อ านาจระหวางองคกร (Organizational Power)

27

บรษทของทานจะไมไดรบการตอบรบทดจากบรษทคคา หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

Ref. code: 25605902037216PHS

117

ขอ ค าถาม

ระดบความคดเหน

ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง

28

บรษทคคาจะด าเนนการบางอยางเพอลดผลก าไรของบรษททาน หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

29

บรษทคคาจะยกเลกบรการบางอยางทไดรบจากบรษททาน หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลย Blockchain เขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

30

บรษทของทานสามารถท าในสงทบรษทคคาตองการ เนองจากทานมความรสกวา บรษทคคาของทานมแนวทางในการด าเนนธรกจทคลายคลงกน

31 บรษทของทานมความตองการทจะด าเนนธรกจใหเปนไปในแนวทางเดยวกนกบบรษทคคาของทาน

32 บรษทของทานเชอมนในคคาวามความเชยวชาญในธรกจอยางมาก

Ref. code: 25605902037216PHS

118

สวนท 3 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 1) เพศ

ชาย หญง

2) ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร

ปรญญาโท ปรญญาเอก 3) อาย

22 – 29 ป 30 – 39 ป

40 – 49 ป 50 ปขนไป

Ref. code: 25605902037216PHS

119

ภาคผนวก ข การวเคราะหขอมลทางสถต

ตารางท ข.1 ขอมลสถตของตวแปร

ตวแปร Mean

Std. Deviation

Skewness Kurtosis

Statistic Std. Error

Statistic Std. Error

Statistic Std. Error

P2Q1PCB1 3.88 0.040 0.710 -0.036 0.136 -0.548 0.271 P2Q1PCB2 3.83 0.039 0.693 -0.212 0.136 -0.038 0.271 P2Q1PCB3 3.80 0.040 0.719 -0.141 0.136 -0.248 0.271

P2Q1PCB4 3.88 0.040 0.714 -0.177 0.136 -0.249 0.271 P2Q1PCB5 3.74 0.044 0.790 -0.196 0.136 0.016 0.271

P2Q1PCB6 3.97 0.041 0.728 -0.441 0.136 0.440 0.271 P2Q1PCB7 3.94 0.039 0.695 -0.196 0.136 -0.208 0.271

P2Q2RLM1 3.74 0.040 0.725 -0.003 0.136 -0.405 0.271 P2Q2RLM2 3.76 0.042 0.744 -0.537 0.136 1.006 0.271

P2Q2RLM3 3.62 0.044 0.786 -0.178 0.136 0.050 0.271 P2Q2OGP1 3.48 0.043 0.763 0.015 0.136 0.104 0.271 P2Q2OGP2 3.42 0.042 0.754 0.239 0.136 0.231 0.271

P2Q2OGP3 3.47 0.041 0.733 0.114 0.136 0.269 0.271 P2Q2OGI1 3.99 0.043 0.771 -0.484 0.136 0.406 0.271 P2Q2OGI2 4.37 0.040 0.713 -0.827 0.136 -0.015 0.271 P2Q2OGI3 3.89 0.043 0.775 -0.210 0.136 -0.484 0.271

P2Q3IOT1 3.97 0.038 0.682 -0.196 0.136 -0.176 0.271 P2Q3IOT2 4.00 0.035 0.625 -0.234 0.136 0.336 0.271

P2Q3IOT3 4.07 0.037 0.661 -0.202 0.136 -0.248 0.271 P2Q4IOR1 4.31 0.037 0.657 -0.484 0.136 -0.408 0.271

P2Q4IOR2 3.74 0.043 0.761 -0.424 0.136 0.699 0.271

Ref. code: 25605902037216PHS

120

ตารางท ข.1 ขอมลสถตของตวแปร (ตอ)

ตวแปร Mean

Std. Deviation

Skewness Kurtosis

Statistic Std. Error

Statistic Std. Error

Statistic Std. Error

P2Q4IOR3 4.34 0.038 0.688 -0.610 0.136 -0.504 0.271 P2Q4IOR4 4.34 0.040 0.721 -0.721 0.136 -0.386 0.271 P2Q5IAB1 3.35 0.049 0.871 -0.133 0.136 0.345 0.271 P2Q5IAB2 3.35 0.048 0.860 -0.146 0.136 0.431 0.271

P2Q5IAB3 3.31 0.047 0.850 -0.068 0.136 0.382 0.271 P2Q6MDP1 3.41 0.049 0.884 0.044 0.136 0.033 0.271 P2Q6MDP2 3.30 0.051 0.914 0.064 0.136 -0.019 0.271 P2Q6MDP3 3.32 0.054 0.974 -0.101 0.136 -0.161 0.271 P2Q7NMP1 3.70 0.043 0.772 0.156 0.136 -0.458 0.271

P2Q7NMP2 3.87 0.046 0.817 -0.175 0.136 -0.528 0.271 P2Q7NMP3 3.87 0.042 0.754 0.039 0.136 -0.859 0.271

ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปรตาง ๆ ในแตละปจจย

ภาพท ข.1 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB1

Ref. code: 25605902037216PHS

121

ภาพท ข.2 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB2

ภาพท ข.3 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB3

Ref. code: 25605902037216PHS

122

ภาพท ข.4 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB4

ภาพท ข.5 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB5

Ref. code: 25605902037216PHS

123

ภาพท ข.6 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB6

ภาพท ข.7 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q1PCB7

Ref. code: 25605902037216PHS

124

ภาพท ข.8 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2RLM1

ภาพท ข.9 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2RLM2

Ref. code: 25605902037216PHS

125

ภาพท ข.10 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2RLM3

ภาพท ข.11 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2OGP1

Ref. code: 25605902037216PHS

126

ภาพท ข.12 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2OGP2

ภาพท ข.13 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2OGP3

Ref. code: 25605902037216PHS

127

ภาพท ข.14 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2OGI1

ภาพท ข.15 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2OGI2

Ref. code: 25605902037216PHS

128

ภาพท ข.16 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q2OGI3

ภาพท ข.17 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q3IOT1

Ref. code: 25605902037216PHS

129

ภาพท ข.18 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q3IOT2

ภาพท ข.19 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q3IOT3

Ref. code: 25605902037216PHS

130

ภาพท ข.20 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q4IOR1

ภาพท ข.21 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q4IOR2

Ref. code: 25605902037216PHS

131

ภาพท ข.22 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q4IOR3

ภาพท ข.23 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q4IOR4

Ref. code: 25605902037216PHS

132

ภาพท ข.24 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q5IAB1

ภาพท ข.25 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q5IAB2

Ref. code: 25605902037216PHS

133

ภาพท ข.26 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q5IAB3

ภาพท ข.27 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q6MDP1

Ref. code: 25605902037216PHS

134

ภาพท ข.28 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q6MDP2

ภาพท ข.29 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q6MDP3

Ref. code: 25605902037216PHS

135

ภาพท ข.30 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q7NMP1

ภาพท ข.31 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q7NMP2

Ref. code: 25605902037216PHS

136

ภาพท ข.32 ภาพฮสโตแกรม (Histogram) ของตารางแจกแจงความถของตวแปร P2Q7NMP3

Ref. code: 25605902037216PHS

137

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) P2Q1PCB1 P2Q1PCB2 P2Q1PCB3 P2Q1PCB4 P2Q1PCB5 P2Q1PCB6 P2Q1PCB7 P2Q2RLM1

P2Q1PCB1 1

P2Q1PCB2 0.610** 1

P2Q1PCB3 0.553** 0.556** 1

P2Q1PCB4 0.429** 0.389** 0.388** 1

P2Q1PCB5 0.433** 0.427** 0.416** 0.410** 1

P2Q1PCB6 0.507** 0.379** 0.388** 0.405** 0.403** 1

P2Q1PCB7 0.500** 0.375** 0.432** 0.422** 0.437** 0.682** 1

P2Q2RLM1 0.467** 0.500** 0.428** 0.502** 0.358** 0.447** 0.461** 1

P2Q2RLM2 0.324** 0.363** 0.338** 0.245** 0.252** 0.179** 0.361** 0.431**

P2Q2RLM3 0.281** 0.307** 0.323** 0.229** 0.285** 0.237** 0.399** 0.438**

Ref. code: 25605902037216PHS

138

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) (ตอ)

P2Q1PCB1 P2Q1PCB2 P2Q1PCB3 P2Q1PCB4 P2Q1PCB5 P2Q1PCB6 P2Q1PCB7 P2Q2RLM1

P2Q2OGP1 0.395** 0.408** 0.419** 0.241** 0.344** 0.212** 0.339** 0.348**

P2Q2OGP2 0.429** 0.352** 0.428** 0.303** 0.364** 0.231** 0.298** 0.342**

P2Q2OGP3 0.341** 0.210** 0.277** 0.261** 0.285** 0.202** 0.256** 0.380**

P2Q2OGI1 0.397** 0.341** 0.247** 0.254** 0.283** 0.339** 0.398** 0.318**

P2Q2OGI2 0.322** 0.265** 0.217** 0.190** 0.138* 0.246** 0.331** 0.144*

P2Q2OGI3 0.303** 0.236** 0.224** 0.299** 0.297** 0.280** 0.329** 0.298**

P2Q3IOT1 0.263** 0.266** 0.197** 0.287** 0.280** 0.325** 0.385** 0.336**

P2Q3IOT2 0.268** 0.247** 0.203** 0.281** 0.217** 0.337** 0.382** 0.333**

P2Q3IOT3 0.316** 0.257** 0.192** 0.316** 0.230** 0.336** 0.369** 0.330**

Ref. code: 25605902037216PHS

139

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) (ตอ)

P2Q1PCB1 P2Q1PCB2 P2Q1PCB3 P2Q1PCB4 P2Q1PCB5 P2Q1PCB6 P2Q1PCB7 P2Q2RLM1

P2Q4IOR1 0.312** 0.266** 0.222** 0.281** 0.195** 0.307** 0.384** 0.247** P2Q4IOR2 0.377** 0.289** 0.265** 0.222** 0.226** 0.262** 0.306** 0.330**

P2Q4IOR3 0.299** 0.226** 0.174** 0.232** 0.120* 0.333** 0.325** 0.233**

P2Q4IOR4 0.256** 0.199** 0.138* 0.180** 0.112* 0.300** 0.317** 0.232** P2Q5IAB1 0.324** 0.280** 0.355** 0.271** 0.326** 0.259** 0.314** 0.297**

P2Q5IAB2 0.369** 0.352** 0.401** 0.325** 0.326** 0.317** 0.355** 0.352**

P2Q5IAB3 0.357** 0.341** 0.374** 0.307** 0.340** 0.344** 0.366** 0.357** P2Q6MDP1 0.263** 0.183** 0.258** 0.166** 0.163** 0.190** 0.261** 0.243**

P2Q6MDP2 0.247** 0.210** 0.277** 0.220** 0.181** 0.192** 0.236** 0.232** P2Q6MDP3 0.289** 0.243** 0.336** 0.134* 0.201** 0.155** 0.172** 0.211**

P2Q7NMP1 0.295** 0.238** 0.242** 0.267** 0.217** 0.300** 0.297** 0.347**

P2Q7NMP2 0.238** 0.193** 0.239** 0.267** 0.176** 0.303** 0.316** 0.249** P2Q7NMP3 0.246** 0.191** 0.218** 0.220** 0.207** 0.295** 0.301** 0.259**

Ref. code: 25605902037216PHS

140

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) (ตอ)

P2Q2RLM2 P2Q2RLM3 P2Q2OGP1 P2Q2OGP2 P2Q2OGP3 P2Q2OGI1 P2Q2OGI2 P2Q2OGI3

P2Q2RLM2 1

P2Q2RLM3 0.631** 1

P2Q2OGP1 0.447** 0.472** 1

P2Q2OGP2 0.293** 0.344** 0.669** 1

P2Q2OGP3 0.381** 0.350** 0.568** 0.539** 1

P2Q2OGI1 0.270** 0.213** 0.335** 0.349** 0.393** 1

P2Q2OGI2 0.275** 0.252** 0.194** 0.097 0.173** 0.471** 1

P2Q2OGI3 0.332** 0.324** 0.313** 0.385** 0.307** 0.412** 0.460** 1

P2Q3IOT1 0.323** 0.331** 0.254** 0.210** 0.332** 0.315** 0.354** 0.342**

P2Q3IOT2 0.318** 0.314** 0.246** 0.176** 0.317** 0.318** 0.341** 0.252**

P2Q3IOT3 0.281** 0.277** 0.236** 0.158** 0.356** 0.265** 0.300** 0.350**

Ref. code: 25605902037216PHS

141

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) (ตอ) P2Q2RLM2 P2Q2RLM3 P2Q2OGP1 P2Q2OGP2 P2Q2OGP3 P2Q2OGI1 P2Q2OGI2 P2Q2OGI3

P2Q4IOR1 0.274** 0.221** 0.245** 0.133* 0.287** 0.405** 0.507** 0.307**

P2Q4IOR2 0.308** 0.319** 0.304** 0.276** 0.346** 0.168** 0.274** 0.184** P2Q4IOR3 0.233** 0.222** 0.146** 0.108 0.208** 0.293** 0.441** 0.264**

P2Q4IOR4 0.162** 0.194** 0.179** 0.092 0.228** 0.330** 0.526** 0.287**

P2Q5IAB1 0.299** 0.340** 0.471** 0.450** 0.427** 0.171** 0.147** 0.322** P2Q5IAB2 0.270** 0.314** 0.474** 0.439** 0.395** 0.211** 0.147** 0.279**

P2Q5IAB3 0.279** 0.302** 0.496** 0.467** 0.430** 0.246** 0.139* 0.282**

P2Q6MDP1 0.206** 0.144** 0.309** 0.330** 0.308** 0.169** 0.139* 0.169** P2Q6MDP2 0.222** 0.134* 0.252** 0.322** 0.281** 0.127* 0.080 0.158**

P2Q6MDP3 0.185** 0.143* 0.313** 0.325** 0.330** 0.182** 0.097 0.159** P2Q7NMP1 0.272** 0.260** 0.288** 0.299** 0.389** 0.196** 0.198** 0.221**

P2Q7NMP2 0.273** 0.283** 0.208** 0.234** 0.309** 0.217** 0.285** 0.209**

P2Q7NMP3 0.324** 0.307** 0.199** 0.199** 0.323** 0.262** 0.332** 0.270**

Ref. code: 25605902037216PHS

142

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) (ตอ) P2Q3IOT1 P2Q3IOT2 P2Q3IOT3 P2Q4IOR1 P2Q4IOR2 P2Q4IOR3 P2Q4IOR4 P2Q5IAB1

P2Q3IOT1 1

P2Q3IOT2 0.756** 1 P2Q3IOT3 0.526** 0.597** 1

P2Q4IOR1 0.414** 0.462** 0.501** 1

P2Q4IOR2 0.386** 0.422** 0.400** 0.377** 1 P2Q4IOR3 0.384** 0.441** 0.481** 0.594** 0.435** 1

P2Q4IOR4 0.418** 0.442** 0.491** 0.583** 0.384** 0.787** 1

P2Q5IAB1 0.320** 0.256** 0.232** 0.083 0.314** 0.082 0.084 1 P2Q5IAB2 0.271** 0.219** 0.213** 0.087 0.286** 0.091 0.064 0.814**

P2Q5IAB3 0.283** 0.222** 0.191** 0.096 0.266** 0.118* 0.094 0.794** P2Q6MDP1 0.195** 0.190** 0.189** 0.110* 0.229** 0.155** 0.179** 0.325**

P2Q6MDP2 0.187** 0.157** 0.211** 0.139* 0.215** 0.138* 0.129* 0.376**

P2Q6MDP3 .101 0.106 0.167** 0.175** 0.229** 0.115* 0.178** 0.331**

Ref. code: 25605902037216PHS

143

ตารางท ข.2

ตารางคาสหสมพทธ (Correlation matrix) (ตอ) P2Q3IOT1 P2Q3IOT2 P2Q3IOT3 P2Q4IOR1 P2Q4IOR2 P2Q4IOR3 P2Q4IOR4 P2Q5IAB1

P2Q7NMP1 0.373** 0.345** 0.350** 0.302** 0.390** 0.276** 0.284** 0.315**

P2Q7NMP2 0.374** 0.392** 0.340** 0.277** 0.328** 0.415** 0.366** 0.282** P2Q7NMP3 0.442** 0.425** 0.412** 0.344** 0.313** 0.372** 0.380** 0.206**

P2Q5IAB2 P2Q5IAB3 P2Q6MDP1 P2Q6MDP2 P2Q6MDP3 P2Q7NMP1 P2Q7NMP2 P2Q7NMP3

P2Q5IAB2 1 P2Q5IAB3 0.900** 1

P2Q6MDP1 0.274** 0.308** 1

P2Q6MDP2 0.348** 0.365** 0.717** 1 P2Q6MDP3 0.296** 0.332** 0.663** 0.767** 1

P2Q7NMP1 0.344** 0.347** 0.487** 0.462** 0.474** 1

P2Q7NMP2 0.304** 0.314** 0.441** 0.390** 0.397** 0.692** 1 P2Q7NMP3 0.223** 0.243** 0.352** 0.319** 0.341** 0.601** 0.689** 1

Ref. code: 25605902037216PHS

144

ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach's Alpha)

ตารางท ค.1

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยการรบรถงประโยชนของบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.876 7

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted

P2Q1PCB1

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสรางโอกาสทางธรกจได

0.729 0.848

P2Q1PCB2

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถเขาถงขอมลความรทางการตลาด

0.651 0.859

P2Q1PCB3

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถแขงขนกบคแขงอน ๆ ในอตสาหกรรมเดยวกนได

0.668 0.856

Ref. code: 25605902037216PHS

145

ตารางท ค.1

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยการรบรถงประโยชนของบลอกเชน (Perceived Benefit of Blockchain) (ตอ)

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted

P2Q1PCB4

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสรางความสมพนธกบคคาอยางใกลชด

0.575 0.868

P2Q1PCB5

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถลดตนทนทางธรกจได

0.617 0.864

P2Q1PCB6

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถสอสารทางธรกจกบคคาไดอยางรวดเรว

0.671 0.856

P2Q1PCB7

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมยานยนต จะชวยใหบรษทของทานสามารถอ านวยความสะดวกในการท างานใหแกบรษทคคาของทาน

0.691 0.853

Ref. code: 25605902037216PHS

146

ตารางท ค.2

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยกลไกของความสมพนธระหวางองคกร (Relational Mechanism)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.765 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q2RLM1

การประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชนระหวางองคกรเปนสงส าคญในการสรางความสมพนธอนดระหวางบรษทคคาของทาน

0.513 0.773

P2Q2RLM2

บรษทของทานมการเชอมโยงขอมลผานระบบอเลกทรอนกสเพอใหสามารถใชขอมลทมผลประโยชนรวมกนกบคคาทางธรกจ

0.633 0.644

P2Q2RLM3 บรษทของทานเนนการบรณาการระบบสารสนเทศรวมกบบรษทคคา

0.651 0.620

Ref. code: 25605902037216PHS

147

ตารางท ค.3

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยแรงกดดนระหวางองคกร (Institutional Pressure)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.814 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q2OGP1

บรษทคคาของทานท าใหเชอวาบรษทของทานควรน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

0.706 0.700

P2Q2OGP2

คแขงรายส าคญของบรษททานมแนวโนมสงในการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

0.684 0.724

P2Q2OGP3

บรษทคคาของทานจะใหการสนบสนน หากบรษทของทานมงมนทจะน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain

0.606 0.802

Ref. code: 25605902037216PHS

148

ตารางท ค.4

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยแรงเฉอยขององคกร (Organizational Inertia)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.707 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q2OGI1

บรษทของทานเชอวาการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาประยกตใชในกระบวนการ Supply Chain จะประสบความส าเรจได ตองขนอยกบการสนบสนนจากผบรหารระดบสงขององคกร

0.515 0.628

P2Q2OGI2

ปจจบนบรษทของทานมการสอสารผานสออเลกทรอนกส เชน internet, intranet, e-mail หรอระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสระหวางองคกร

0.554 0.584

P2Q2OGI3

ปจจบนบรษทของทานมความพรอมดานระบบ IT ทด หากอตสาหกรรมยานยนตจ าเปนตองน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใช

0.507 0.639

Ref. code: 25605902037216PHS

149

ตารางท ค.5

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยความไววางใจระหวางองคกร (Inter-organizational Trust)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.832 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q3IOT1 บรษทของทานมความไววางใจคคาทางธรกจ

0.713 0.747

P2Q3IOT2 บรษทของทานมความมนใจในการด าเนนธรกจของบรษทคคา

0.776 0.689

P2Q3IOT3 หากจ าเปนตองใหความชวยเหลอคคาทางธรกจ บรษทของทานจะใหการชวยเหลออยางดทสด

0.598 0.859

Ref. code: 25605902037216PHS

150

ตารางท ค.6

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยความสมพนธระหวางองคกร (Inter-organizational Relationship)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.829 4

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q4IOR1 การเจรจาตอรองเปนสงทจ าเปนเพอใหไดเงอนไขทดทสดในการด าเนนธรกจกบคคารายส าคญ

0.621 0.770

P2Q4IOR2 บรษทของทานกบบรษทคคามความยดหยนในการเปลยนแปลงขอตกลงทเคยด าเนนการไวกอน

0.454 0.852

P2Q4IOR3 บรษทของทานมความตงใจทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคาไปอยางตอเนอง

0.759 0.703

P2Q4IOR4 บรษทของทานมความพยายามอยางมากในการทจะรกษาความสมพนธกบบรษทคคา

0.720 0.720

Ref. code: 25605902037216PHS

151

ตารางท ค.7

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยการยอมรบการประยกตใชเทคโนโลยบลอกเชน (Intention to adopt Blockchain)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.939 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q5IAB1

บรษทของทานมการศกษาความเปนไปได ในการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

0.825 0.948

P2Q5IAB2 บรษทของทานมแนวโนมทจะน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

0.905 0.885

P2Q5IAB3 บรษทของทานมความตงใจทจะน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

0.889 0.898

Ref. code: 25605902037216PHS

152

ตารางท ค.8

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยอ านาจสงผานระหวางองคกร (Mediated Power)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.882 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q6MDP1

บรษทของทานจะไมไดรบการตอบรบทดจากบรษทคคา หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

0.733 0.867

P2Q6MDP2

บรษทคคาจะด าเนนการบางอยางเพอลดผลก าไรของบรษททาน หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

0.815 0.795

P2Q6MDP3

บรษทคคาจะยกเลกบรการบางอยางทไดรบจากบรษททาน หากบรษทของทานไมสามารถท าในสงทบรษทคคารองขอเกยวกบการน าเทคโนโลยบลอกเชนเขามาใชเพอแลกเปลยนขอมลระหวางองคกร

0.773 0.835

Ref. code: 25605902037216PHS

153

ตารางท ค.9

ตารางคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ของปจจยอ านาจทไมสงผานระหวางองคกร (Non-Mediated Power)

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จ านวนตวแปร

0.854 3

Item Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if

Item Deleted

P2Q7NMP1

บรษทของทานสามารถท าในสงทบรษทคคาตองการ เนองจากทานมความรสกวา บรษทคคาของทานมแนวทางในการด าเนนธรกจทคลายคลงกน

0.705 0.814

P2Q7NMP2 บรษทของทานมความตองการทจะด าเนนธรกจใหเปนไปในแนวทางเดยวกนกบบรษทคคาของทาน

0.772 0.750

P2Q7NMP3 บรษทของทานเชอมนในคคาวามความเชยวชาญในธรกจอยางมาก

0.702 0.817

Ref. code: 25605902037216PHS

154

ภาคผนวก ง ผลการสมภาษณ

ภาคผนวก ง ประกอบดวยผลการสมภาษณผทมความเกยวของในอตสาหกรรมยาน

ยนตและผเชยวชาญดานเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ในประเทศไทย โดยแบงออกเปน 3 ประเดนดงตอไปน

1. ประโยชนของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ตอการน ามาใชในอตสาหกรรม

การผลต 2. แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชใน

กระบวนการหวงโซอปทาน 3. ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวาง

องค ก ร ในกระบวนกา ร ห ว ง โ ซ อ ปทาน (ได แก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain) ผลการสมภาษณคณพรพฒน หาญคงแกว นกเขยนจาก Siam Blockchain

1. ประโยชนของ เทคโนโลย บล อก เชน (Blockchain) ต อการน ามา ใช ในอตสาหกรรมการผลต

ประโยชนทชดเจนทสดของบลอกเชน (Blockchain) คอ ชวยในเรองของความไววางใจ (Trust) ไมวาจะเปนในดานของ Cryptocurrency หรอดานอน ๆ กตาม เชน ในตางประเทศมการน าบลอกเชนไปใชในกระบวนการ Supply Chain ของอตสาหกรรมเกษตร โดยจะมการตดตาม (Tracking) ผลผลตตงแตออกจากไร ซงบลอกเชนจะมประโยชนอยางมากตอกระบวนการทขอมลมความออนไหว (Sensitive) โดยอาจจะตองพจารณาในเรองของความซบซอนของขอมลดวย เนองจากอตสาหกรรมยานยนตเปนอตสาหกรรมทมความเกยวของกบชนสวนตาง ๆ เปนจ านวนมาก ดงนนจงอาจจะเรมจากการพฒนาระบบขนมาจากสวนทซบซอนนอยทสดกอน แลวจงคอย ๆ พฒนาไปยงสวนทมความซบซอนมากยงขน

Ref. code: 25605902037216PHS

155

2. แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

เนองจากบลอกเชน (Blockchain) คอ เทคโนโลยอยางหนง ดงนนการน ามาใชยอมมแนวโนมทจะสามารถเกดขนได เพยงแตจะชาหรอเรวเทานน ในความเปนจรงแลว บลอกเชนนน ไมไดเปนเทคโนโลยทเกดขนใหม แตเปนเทคโนโลยทเกดขนมาในระยะหนงแลว เพยงแตในปจจบนมความตนตวมากขน ซงอาจมผพฒนาระบบดงกลาวนยงไมมาก แตอยางไรกตามมแนวโนมสงทจะถกน ามาใช

3. ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซ อปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

บลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรทเหมาะสม คอ Consortium Blockchain แตถาเปนองคกรทอยในเครอขายเดยวกนหรอกลมบรษทเดยวกนอาจใชเปน Private Blockchain ได

ผลการสมภาษณคณสถาพน พฒนะคหา MD, Founder SmartContact Thailand Co., Ltd.

1. ประโยชนของ เทคโนโลย บล อก เชน (Blockchain) ต อการน ามา ใช ในอตสาหกรรมการผลต

ในทางเทคโนโลยแลว การน าเอาบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทานสามารถท าไดทนท โดยความทาทายของการน ามาใชงานจรงอยทการคนหา business case ทเหมาะสม และสราง incentive ใหผมสวนเกยวของทก ๆ ฝาย อยากเขามารวมในระบบ

2. แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

หากจะเรมตนท าบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการหวงโซอปทานควรจะเรมจากชนสวนทมความส าเรจรประดบหนง เพราะจะมความเกยวของกบจ านวนผใชนอยราย เชน ลอ แลวจากนนจงคอย ๆ ขยายวงกวางขน ตามล าดบ โดยมขอแนะน าเพมเตมวา ควรท าทงกระบวนการแบบ end-to-end เพราะจะมประโยชนมากกวาการท าแยกเปนสวน ๆ แตในระยะเรมตนอาจจ าเปนทจะตองทดลองท าในทละสวน โดยเรมจากสวนเลก ๆ กอน ตามทกลาวในตอนตน

Ref. code: 25605902037216PHS

156

3. ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซ อปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทแนะน าส าหรบการน ามาประยกตใช ในกระบวนการหวงโซอปทาน คอ Consortium Blockchain หรออาจเรยกกนวา Permissionless Blockchain หรอ Private Blockchain กได เนองจากสามารถจ ากดผใชไดเฉพาะผทมสวนเกยวของกบกระบวนการเทานน แตทงนกตองขนอยกบรปแบบของกระบวนการทจะน ามาประยกตใชดวย

ผลการสมภาษณคณธนวฒน บญประดษฐ รองผอ านวยการฝายวชาการ สถาบนยานยนต

1. ประโยชนของ เทคโนโลย บล อก เชน (Blockchain) ต อการน ามา ใช ในอตสาหกรรมการผลต

เนองจากการปฏบตงานในอตสาหกรรมยานยนตตงอยบนพนฐานแนวคดทเรยกวา Just in Time ซงกคอ ชนสวนตองมพรอมทกเมอทตองการ โดยไมตองม inventory ในปจจบนมระบบการตรวจสอบยอนกลบอยแลวกอนการประกอบ กลาวคอ หากเกดความผดพลาดในขนตอนใด ๆ ผมสวนเกยวของกสามารถรบรได แตอาจจะไมไดท าทงกระบวนการหวงโซอปทานในสวนของอตสาหกรรมยานยนตมรปแบบการผลตแบบ Sequence คอ ทก ๆ ชนสวนจะมหมายเลขของชนสวนส าหรบอางอง เรยกวา Part Number โดยจะถกก าหนดไวกบรถในแตละรนอยแลว สวนใหญขอมลตาง ๆ ในอตสาหกรรมยานยนตจะถกเกบไวประมาณ 15 ป หรอจนกวาจะ End of Production

ในความเปนจรงผผลตรถยนตจะตองมการอนมตผลการทดสอบชนสวนของผผลตชนสวนกอนการน ามาใชจรงอยแลว แตส าหรบในกรณปญหาถงลมนรภยท างานผดพลาดทผลตโดยบรษท TAKATA นน ผบรหารเองอาจจะมความจ าเปนทตองตดสนใจ เพอใหกระบวนการท างานสามารถด าเนนการตอไปได ดงนนจงเขาวาในปจจบนอตสาหกรรมยานยนตกมการใชงานระบบลกษณะดงกลาวนอยบาง โดยแนวคดคอนขางมความใกล เคยงกบแนวคดของบลอกเชน (Blockchain) เพยงแตไมไดเรยกชอวาบลอกเชน (Blockchain) เทานน

หากกลาวถงระบบคณภาพทวงการอตสาหกรรมยานยนตใชส าหรบตรวจสอบกระบวนการท างานนนกมอยดวยกนหลายระบบ เชน ระบบ ISO TS16949 ซงเปนระบบคณภาพส าหรบการออกแบบ หรอพฒนาการผลต การตดตง และการบรการของผลตภณฑยานยนต เปนตนหากเปรยบเทยบระบบปจจบนทไดกลาวถงในตอนตนกบระบบบลอกเชนนน อาจมความแตกตางกนทระบบทใชในปจจบนยงไม Real time ตลอดทงกระบวนการหวงโซอปทาน แตอยางไรกตาม การ

Ref. code: 25605902037216PHS

157

ทจรตอาจจะท าไดยาก เนองจากขอมลคอนขางแมนย า โดยมการควบคม Spec, Drawing และวตถดบตาง ๆ ทเขาสสายการผลต รวมทงมการรายงานผลในทก ๆ ขนตอน

2. แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

จากทกลาวไปในตอนตนวา ระบบบางสวนในกระบวนการหวงโซ อปทานของอตสาหกรรมยานยนตในปจจบนยงไมสามารถเชอมตอกนทงกระบวนการไดอยาง Real Time แตในความเปนจรงแลวการท าใหระบบตาง ๆ ในกระบวนการหวงโซอปทานนน สามารถเชอมตอกนไดอยาง Real Time กสามารถท าได แตอาจตองพจารณาวามจ าเปนหรอไม ตามทกลาวไวกอนหนานวา ในอตสาหกรรมยานยนตมระบบการประกนคณภาพทมประสทธภาพอยแลว ดงนนการน าเทคโนโลยใหม ๆ เขามาใชงานนน ควรจะตองค านงถงความจ าเปนและความคมคาอกดวย

3. ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซ อปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

จ าเปนทจะตองท าการศกษาหาขอมลเพมเตม เนองจากเปนเทคโนโลยใหม

ผลการสมภาษณตวแทนฝายสงเสรมอตสาหกรรม ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล

1. ประโยชนของ เทคโนโลย บล อก เชน (Blockchain) ต อการน ามา ใช ในอตสาหกรรมการผลต

ในสวนของเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) ถอเปนเทคโนโลยทมความส าคญมาก ๆ และเปนเทคโนโลยทจะมาปรบเปลยน และ Disrupt เกอบทก ๆ อตสาหกรรมในอนาคต

2. แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

ส าหรบประเทศไทยมการผลกดนเทคโนโลยนใหใชในสวนของอตสาหกรรมการเงน (Fintect) กบ Healthcare แลว แตเปนในลกษณะของการท างานภายใตสภาพแวดลอมทมการควบคม เหมอนเปน Pilot Environment (Sandbox) เปนการท างานภายใตการก ากบของหนวยงานภาครฐทมบทบาทเปน Regulator ในเรองทเกยวของ เนองจากกฎระเบยบหลายอยางยงไมรองรบ แตภาครฐกก าลงเรงทดสอบและออกกฎระเบยบเพอรองรบในเรองดงกลาว หากมผลส าเรจในทงสองอตสาหกรรมคงมการขยายผลตอไป

Ref. code: 25605902037216PHS

158

3. ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซ อปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

ส าหรบในตางประเทศมการศกษาและประยกตใชในธรกจยานยนตการน าไปใชงานหลายดาน เชน ระบบการเชาซอรถยนต เปนตน ผลการสมภาษณผดแลเพจ Coinman

1. ประโยชนของ เทคโนโลย บล อก เชน (Blockchain) ต อการน ามา ใช ในอตสาหกรรมการผลต

ประโยชนทส าคญของการน าเทคโนโลย Blockchain มาใชในกระบวนการ Supply chain คอ Blockchain จะชวยใหผมสวนของในกระบวนการ Supply chain สามารถ Track สนคาหรอสวนประกอบของสนคาตาง ๆ ไดทง Supply chain

โดยสวนใหญมกจะใช Track เพอตดตามกรณสนคาสญหาย หรอตดตามสภาพชนสวนทผลต กอนเขาสโรงงานประกอบ ในบางกรณ เชน อตสาหกรรมอาหาร กจะใชเทคโนโลยน เพอตดตามสวนประกอบของอาหาร โดยใช Sensor ควบคมอณหภมในขณะขนสงควบคกนไป ซง Blockchain จะชวยในการแชรขอมลใหผมสวนเกยวของไดรบร โดยแตละฝายจะไมสามารถฉอโกงได

2. แนวโนมความเปนไปไดในการน าเทคโนโลยบลอกเชน (Blockchain) มาใชในกระบวนการหวงโซอปทาน

ส าหรบแนวโนมของการประยกตใชบลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการ Supply chain อาจเกดขนไดยาก เนองจากมผมสวนไดสวนเสยเขามาเกยวของหลายฝาย ดงนนหากเลอกทจะน ามาใชเพยงบางกระบวนการของ Supply chain โดยไมท าทงกระบวนการ กอาจจะไมมประโยชนเทาทควร แตหากเรมตนท าเปนสวน ๆ แลวคอยขยายไปทงกระบวนการกถอเปนการเรมตนทด แตหากแยกบลอกเชน (Blockchain) ออกเปนหลาย ๆ บลอกเชน (Blockchain) ในกระบวนการ Supply chain จะไมแตกตางจากระบบปกตทแตละฝายมฐานขอมลของตวเอง แลวสงตอ แตถาเปนชวงเรมตนของการพฒนาระบบนน การพฒนาจากสวนเลก ๆ กยอมทจะส าเรจไดงายกวาการท าทงระบบ

Ref. code: 25605902037216PHS

159

3. ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ทเหมาะสมตอการแบงปนขอมลระหวางองคกรในกระบวนการหวงโซ อปทาน (ไดแก Public Blockchain, Private Blockchain, Consortium Blockchain)

ประเภทของบลอกเชน (Blockchain) ท เหมาะสมกบการน ามาประยกต ใช ในกระบวนการ Supply chain คอ Consortium Blockchain เนองจากวา กระบวนการ Supply chain เปนกระบวนการทใหญ และมหลายฝายเขามาเกยวของ ดงนนการทผใชแตละรายจะเชอถอขอมลทแตละฝายระบเขามาในบลอกเชน (Blockchain) นน จ าเปนทจะตองม Node validated ส าหรบอตสาหกรรมการเงนทมการตง Node validated เพราะหากใหฝายใดฝายหนงบรหารจดการบลอกเชน (Blockchain) น จะท าใหขาดความนาเชอถอ ขณะเดยวกนหากเปน Private Blockchain นน ผใชจ าเปนทจะตองไววางใจผ เปนเจาของบลอกเชน (Blockchain) นนแตเพยงผเดยว ดงนน Private Blockchain จงเหมาะสมกบการใชงานกนแคภายในองคกร

ขอมลทตองเกบบนบลอกเชน (Blockchain) ไมควรทจะเปนขอมลทมความลบ ควรเปนขอมลทว ๆ ไป ทมการแจงเตอนสถานะ และใหผมสวนเกยวของตาง ๆ ไดตรวจสอบสถานะ เชน การเชคสถานะของจ านวนสนคาในการขนสงสนคา, ขอมลสถานะอณหภมของสนคาบางชนด เชน ยา ทจ าเปนตองมรการควบคมอณหภม หรอในกรณอตสาหกรรมยานยนต เชน การตรวจสอบสถานะของการทดสอบชนสวนยานยนต และจ านวนของชนสวนทจะสงไปประกอบในโรงงาน เปนตน

Ref. code: 25605902037216PHS

160

ประวตผเขยน ชอ นางสาวโสวชญา สปราณ วนเดอนปเกด 12 มนาคม 2533 ต าแหนง วศวกร บรษท นสสนมอเตอรเอเชยแปซฟค จ ากด ประสบการณท างาน 2558-ปจจบน: วศวกร

บรษท นสสนมอเตอรเอเชยแปซฟค จ ากด 2556: วศวกร บรษท เวสเทรนดจทล จ ากด 2555: วศวกร บรษท ไทยซมซงอเลกทรอนกส จ ากด