ขอมลและระบบฐานขอมล

เคาโครงการบรรยาย

ความหมาย & ความสาคญของขอมล & สารสนเทศ

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

แนวคดเกยวกบระบบฐานขอมล

แนวคดเกยวกบฐานขอมลแบบตางๆ

แนวคดเกยวกบคลงขอมล

ความหมายของขอมล & สารสนเทศ

ขอมล (Data)

- สงทอยในรปแบบของ ตวเลข ตวอกษร สญลกษณ รวมถง

ภาพ เสยง ผสมผสานกนไป

สารสนเทศ (Information)

- สงททาใหเกดความร ความเขาใจทตรงกนระหวางผใหและ

ผรบ เปนผลลพทจากการจดการ/การประมวลผลขอมล (Data

Processing)

ระบบสารสนเทศ (Information System)

- ระบบการจดการขอมลขาวสารในองคกรใหสามารถนามาใชได

อยางเปนระบบระเบยบ

ความสาคญของขอมล/ขาวสาร

WISDOM DATA INFORMATION

1. A

2. B

3. C

4. D

5. E 6. F

KNOWLEDGE

คณลกษณะของระบบขอมลและสารสนเทศทพงประสงค

- ถกตอง

- แมนยา

- ตรงตามความตองการ

- รวดเรว

- รปแบบเหมาะสม

(Right information for the right decision make

at the right time in the right form)

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

ความรพนฐานเรองเขตขอมล ระเบยน และแฟมขอมล

ชนดและคณสมบตของหนวยเกบขอมลสารองและ

หนวยความจาหลก

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

ความรพนฐานเรองเขตขอมล ระเบยน และแฟมขอมล

เขตขอมล คอ การนาเอาอกขระหลายๆ ตวรวมกน โดยมความหมาย

อยางใดอยางหนง หรออาจเรยกอกอยางวา ฟลด (Field)

ระเบยน คอ กลมของฟลดทสมพนธกน หรออาจเรยกอกอยางวา

เรคอรด (Record)

แฟมขอมล คอ กลมของรายการขอมลทสมพนธหรอเหมอนกน เชน

แฟมขอมล ทะเบยนประวตนกศกษา แฟมเกบรายชอสนคาในสตอก

แฟมเกบรายชอหนงสอในหองสมด หรออาจเรยกอกอยางวา ไฟล

(File)

บต บต บต

ไบต ไบต ...

ฟลด ฟลด ...

เรคอรด เรคอรด

บต บต...

เรคอรด..

ไฟล

โครงสรางของแฟมขอมล

การจดระบบขอมล ตวอกขระ/สญลกษณ

A-Z, 0-9 *, > / =

เขตขอมล/Field

ชอ เพศ อาย ฯลฯ ชอ เพศ อาย

สมชาย ชาย 20

ระเบยน/Records

แฟมขอมล/Files

ชอ

สมชาย

สมหญง

สมรก

เพศ

ชาย

หญง

ชาย

อาย

20

19

20

แฟมทะเบยนคน

ID ชอ เพศ ID-H

1234 สมชาย ชาย 222

แฟมทะเบยนบาน

ID-H เลขท อาเภอ

222 20 สะบายอย 1234 บตรหาย สมชาย

ID กรณ ชอ

แฟมการทาบตร

ฐานขอมล Data base

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

ชนดของขอมล มหลายรปแบบ ดงน

• ขอมลแบบรปแบบ (formatted data) เปนขอมลทรวมอกขระเปน

รปแบบท แนนอน อาจอยในรปของรหส ซงตองตความหมายอกครง

• ขอมลแบบขอความ (text) เปนขอมลทเปนอกขระในแบบขอความ โดย

ไมมรปแบบทแนนอน ความหมายจะอยในขอความ

• ขอมลแบบภาพลกษณ (images) เปนขอมลทเปนภาพหรอเปนกราฟ

• ขอมลแบบเสยง (audio)

• ขอมลแบบภาพและเสยง (video) เปนการจดเกบภาพและเสยงไว

รวมกน

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

ลกษณะของระบบแฟมขอมล

•ระเบยนขนาดคงท (fixed length record)

•ระเบยนทมความยาวแปรได (variable length record)

การจดการแฟมขอมล

•การสรางแฟมขอมล (file creating)

•การปรบปรง รกษาแฟมขอมล (updating)

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

ประเภทของแฟมขอมล

•แฟมขอมลหลก (transaction file)

•แฟมขอมลรายการเปลยนแปลง (transaction file)

•แฟมขอมลตาราง (table file)

•แฟมขอมลเรยงลาดบ (sort file)

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

การจดโครงสรางแฟมขอมล

• แบบลาดบ (sequential file)

• แบบลาดบตามดชน (index sequential file)

• แบบสมพทธ (relative file)

แนวคดเกยวกบการจดเกบขอมล

ชนดและคณสมบตของหนวยเกบขอมลสารองและหนวยความจาหลก

ชนดของหนวยความจาหลก (RAM, ROM)

ชนดของหนวยความจาสารอง

- เขาถงไดโดยตรง เชน Harddisk , ออพตคลดสก

- เขาถงขอมลแบบเรยงลาดบ เชน เทปแมเหลก

แนวคดเกยวกบระบบฐานขอมล

ขอมล ฐานขอมล และระบบจดการฐานขอมล

ประโยชนของระบบจดการฐานขอมล

แนวคดเกยวกบระบบฐานขอมล

ขอมล ฐานขอมล และระบบจดการฐานขอมล

•ฐานขอมล หมายถง กลมของขอมลทมการเกบรวบรวมไว

โดยมความสมพนธซงกนและกน

•การบรหารฐานขอมล

•หนาทของผบรหารฐานขอมล

กาหนดโครงสรางหรอรปแบบของฐานขอมล

กาหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลละวธการเขาถงขอมล

กาหนดขอบเขตการเขาถงขอมลของผใช

แนวคดเกยวกบระบบฐานขอมล

ขอมล ฐานขอมล และระบบจดการฐานขอมล

•ความสาคญของระบบฐานขอมล

ลดการเกบขอมลทซ าซอน

รกษาความถกตองของขอมล

การปองกนและการรกษาความปลอดภยใหกบขอมล ทาไดสะดวก

สามารถใชขอมลรวมกนได

มความเปนอสระของขอมล

สามารถขยายงานไดงาย

ทาใหขอมลบรณะกลบสสภาพปกตไดอยางรวดเรวและมมาตรฐาน

แนวคดเกยวกบระบบฐานขอมล

ขอมล ฐานขอมล และระบบจดการฐานขอมล

•ระบบการจดการฐานขอมล มหนาทดงน

ดแลการใชงานใหกบผใชงาน

ควบคมระบบความปลอดภยของขอมล

ควบคมการใชขอมลในสภาพทมผใชงานพรอมกนหลายคน

แนวคดเกยวกบระบบฐานขอมล

ประโยชนของระบบจดการฐานขอมล

•ลดความซ าซอนของขอมล

•รกษาความถกตองของขอมล

•มความเปนอสระของขอมล

•มความปลอดภยของขอมลสง

•ใชขอมลรวมกนโดยมการควบคมจากศนยกลาง

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบลาดบชน (Hierarchical Data Model)

ฐานขอมลแบบเครอขาย (Network Data Model)

ฐานขอมลแบบสมพนธ (Relational Data Model)

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบลาดบชน (Hierarchical Data Model)

• โครงสรางของฐานขอมลเปนความสมพนธแบบพอลก

• เรคอรดพอมเรคอรดลกไดหลายเรคอรด แตเรคอรดลก

มเรคอรดพอไดเรคอรดเดยว

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบลาดบชน (Hierarchical Data Model)

• ลกษณะเดน

เปนระบบฐานขอมลทมโครงสรางซบซอนนอยทสด

มคาใชจายในการจดสรางฐานขอมลนอย

ลกษณะโครงสรางเขาใจงาย

เหมาะสาหรบงานทตองการคนหาขอมลแบบมเงอนไขเปนลาดบ

ปองกนระบบความลบของขอมลไดด เพราะตองอานแฟมทเปนตน

กาเนดกอน

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบลาดบชน (Hierarchical Data Model)

• ขอจากด

มโอกาสเกดความซ าซอนมากทสด

ขาดความสมพนธระหวางแฟมขอมลในรปของเครอขาย

มความคลองตวนอยกวา เพราะตองอานแฟมทเปนตน

กาเนดกอน

ชอคลงสนคา รหสสนคา รหสลกคา รหสการสงซอ จานวน

STORE 1 PT-1 1007 1152 100

STORE 2 PT-2 2847 0096 5

STORE 3 FD-1 4567 1234 20

STORE 4 HD-1 8910 5678 20

รหสสนคา รายละเอยด

PT-1 เครองพมพ

PT-2 จอภาพ

FD-1 Floppy Disk

รหสลกคา ชอลกคา

1007 Thodsapol

4567 watchrapol

8910 Panuwat

ชอคลงสนคา จงหวด

STORE 1 ปทมธาน

STORE 2 พระตะบอง

STORE 3 เพชรบร

ชอคลงสนคา รหสสนคา จานวน

STORE 1 PT-1 500

STORE 3 PT-2 150

แฟมขอมลลกคา

แฟมขอมลกา

รสสงซอ

แฟมขอมล

สนคา

แฟมขอมล

คลงสนคา

แฟมขอมล

รายการสนคา

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบเครอขาย (Network Data Model)

• โครงสรางของขอมลมความสมพนธแบบรางแห

• ลกษณะเดน

เหมาะสาหรบงานทแฟมขอมลมความสมพนธแบบเครอขาย

มโอกาสเกดความซ าซอนของขอมลนอยกวาแบบลาดบชน

การคนหาขอมลมเงอนไขไดมากและกวางกวาแบบลาดบชน

• ขอจากด

ปองกนความลบของขอมลไดยาก

มคาใชจายและสนเปลองมากกวา

ถาความสมพนธมมากเกนไป จะทาใหออกแบบฐานขอมลมความยงยากซบซอน

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบสมพนธ (Relational Data Model)

• โครงสรางของฐานขอมลอยในรปของรเลชน หรอ ตาราง

ประกอบดวยแถว (Tuple) และสดมภ (Attribute)

• การควบคมความถกตอง

Tuple มขอมลไมซากน

Tuple ไมมลาดบจากบนลงลาง

Attribute ไมมลาดบจากซายไปขวา

คาของ Attribute ทกคาจะตองเปน atomicity

• ตวอยางของภาษาปฏบตการ คอ SQL

แนวคดฐานขอมลแบบตางๆ

ฐานขอมลแบบสมพนธ (Relational Data Model)

• ลกษณะเดน

เหมาะสาหรบงานเลอกดขอมลแบบหลายฟลดขอมล

ปองกนขอมลถกทาลายหรอแกไขไดด

การเลอกดขอมลทาไดงาย

• ขอจากด

แกไขปรบปรงขอมลทาไดยาก

มคาใชจายของระบบสงมาก

แนวคดเกยวกบคลงขอมล

คลงขอมล คอ ทเกบขอมลขององคกรทไดรบการ

ออกแบบ เพอชวยในการตดสนใจของฝายบรหาร

เปาหมายในการสรางคลงขอมล เพอแยกกลมขอมล

สารสนเทศทใชในการวเคราะหทางธรกจออกจาก

ฐานขอมลทใชงานประจาวนมาเกบอยใน Relational

Database Management System (RDBMS)

ประสทธภาพสง และทาใหการเรยกใชขอมลชดนทา

ไดอยางยดหยน รวดเรวมากยงขน

ประโยชนของระบบคลงขอมล

•ทาการรวบรวมขอมลทมความซบซอนใหงายตอการ

จดเกบ

•สามารถนาขอมลมาใชไดอยางรวดเรวและถกตอง

แนวคดเกยวกบคลงขอมล

คณสมบตของระบบฐานขอมลคลงขอมล

• Subject Oriented ขอมลถกสรางจากหวขอทสนใจ

• Integrated ขอมลถกรวบรวมจากแหลงตางๆ แตนามาสราง

เปนฐานขอมลทสอดคลองเปนหนงเดยว

• Time-variant ขอมลทเกบไวตองมอายประมาณ 5-10 ป

เพอใชเปรยบเทยบ หาแนวโนม

• Non-volatile ขอมลไมถกเปลยนแปลงงายๆ ผใชสามารถ

เขาถงขอมลไดเทานน

สถาปตยกรรมและองคประกอบของคลงขอมล

สถาปตยกรรมและองคประกอบของคลงขอมล

ความแตกตางของระบบฐานขอมลคลงขอมลกบระบบ

ฐานขอมล (OLTP)

• Consistency

• Transaction

• Time dimension

• Normalization

สถาปตยกรรมและองคประกอบของคลงขอมล

สวนประกอบของคลงขอมล

• เครองมอสกดแยกขอมล • ขอมลทสกดและแยกออกมาแลว • เมตาดาตาสาหรบแสดงเนอหาขอมล • ฐานขอมลสาหรบคลงขอมล • เครองมอจดเกบขอมลในคลงขอมล • โปรแกรมสาหรบจดสงขอมล • เครองมอวเคราะหสาหรบผใช • ทปรกษาดานคลงขอมล • วสดและหลกสตรการฝกอบรม