Ήδη στα 17 του µιλούσεσουηδικά, ρωσικά, γαλλικά,αγγλικά και γερµανικά καιήταν ικανό χηµικό. Έτρεφειδιαίτερο ενδιαφέρον για τηλογοτεχνία, τη χηµεία και τηφυσική. Έγραφε θεατρικά έρ-γα και ποιήµατα και µετέφρα-

ζε λογοτεχνικά έργα στασουηδικά. Σπούδασε χηµείαστο Παρίσι και εργάστηκε στιΗΠΑ στην κατασκευή θωρη-κτών. Επιστρέφοντα στηνΡωσία δούλεψε µαζί µε τονπατέρα του στην ασφαλή χρή-ση τη νιτρογλυκερίνη στικατασκευαστικέ εργασίε. Το1863 δηµιούργησε ένα εργο-στάσιο παραγωγή νιτρογλυ-κερίνη στην Στοκχόλµη και το1863 εφεύρε τον πρώτο τουασφαλή πυροκροτητή. Το1866 επινόησε ένα νέο καιασφαλέ εκρηκτικό που τοονόµασε «δυναµίτη», εµπνευ-σµένο από την Ελληνική λέ-ξη «δύναµη» απορρίπτονταδιάφορα ονόµατα γερµανικήκαι σουηδική προέλευσηπου του προτάθηκαν για τηνανακάλυψή του, διότι αγαπού-σε τον αρχαιοελληνικό πολιτι-σµό.

Μεταξύ του 1870-1880 οΝόµπελ δηµιούργησε ένα δί-κτυο 90 εργοστασίων δυναµί-τη σε όλη την Ευρώπη καιεταιρειών εµπορία του δυνα-µίτη. Εφεύρε την εκρηκτική ζε-λατίνη και τον βαλιστίτη. Ασχο-λήθηκε µε την πολεµική βιοµη-χανία τη Σουηδία, την µε-ταλλουργία, εφεύρε το τεχνη-τό µετάξι και το δέρµα, ήτανκάτοχο πάνω από 350 ευρε-σιτεχνιών και µέτοχο στι πε-τρελακέ επιχειρήσει τωναδελφών του. ∆εν παντρεύτη-κε ποτέ. Είχε εύθραυστη υγείαεξαιτία του υπερβολικού ζή-λου για εργασία, τη έντονησωµατική και πνευµατικήκούραση, του άγχου και τηχρόνια έκθεσή του στην νι-τρογλυκερίνη κατά την διάρ-

κεια των πειραµάτων που εκτε-λούσε. Πέθανε στι 10 ∆εκεµ-βρίου 1896 από εγκεφαλική αι-µορραγία στην βίλα του στοΣαν Ρέµο τη Ιταλία.∆ιαθήκη: Η διαθήκη του κα-

τέπληξε την ανθρωπότητα για-τί αυτό, ένα ζάµπλουτο µε-γιστάνα, πέθανε διασώζονταανθρωπιστικά ιδεώδη. Στoσχετικό εδάφιο τη διαθήκητου ο Νόµπελ όρισε την δια-χείριση του καταπιστεύµατοκαι τον τρόπο απονοµή τωνβραβείων ω εξή: «…Το σύ-νολο τη υπόλοιπη ρευστο-ποιήσιµη περιουσία µου θαχρησιµοποιηθεί µε τον εξήτρόπο: το κεφάλαιο, επενδυ-µένο σε ασφαλή αξιόγραφααπό του εκτελεστέ, θα απο-τελέσει ένα αποθεµατικό, οιτόκοι του οποίου θα διανέµον-ται ετησίω µε τη µορφή βρα-βείων σε εκείνου που κατά τοπροηγούµενο έτο θα έχουνπροσφέρει το µεγαλύτεροόφελο στην ανθρωπότητα. Οιανωτέρω τόκοι θα κατανέµον-ται σε πέντε ίσα µέρη και θαεπιµερίζονται ω εξή: ένα µέ-ρο στο πρόσωπο που θα έχεικάνει τη σηµαντικότερη ανα-κάλυψη ή εφεύρεση στον το-µέα τη φυσική, ένα µέροστο πρόσωπο που θα έχει κά-νει τη σηµαντικότερη χηµικήανακάλυψη ή βελτίωση, έναµέρο στο πρόσωπο που θαέχει κάνει τη σηµαντικότερηανακάλυψη στον χώρο τη φυ-σιολογία ή τη ιατρική, έναµέρο στο πρόσωπο που θαέχει παραγάγει στον τοµέατη λογοτεχνία το σπουδαι-ότερο έργο στην ιδανική κα-τεύθυνση και ένα µέρο στοπρόσωπο που θα έχει κάνει τοπερισσότερο ή το καλύτεροέργο για την αδελφοσύνη µε-ταξύ των λαών, για την εξαφά-νιση ή τον περιορισµό των µο-νίµων στρατών και για τηνπραγµατοποίηση και προώθη-ση συνεδρίων ειρήνη».Βραβεία Νόµπελ: Παρά τον

τεράστιο πλούτο του, ο Άλ-φρεντ Νόµπελ ζούσε απλή, λι-τή, σχεδόν ασκητική ζωή.Ήταν µοναχικό άνθρωπο,πρακτικό, εργασιοµανή, λά-τρη των ταξιδιών, ιδεαλιστήκαι φιλέλληνα. Η εµµονή τουµε την υστεροφηµία, η βαθιάανθρωπιστική του παιδεία, καιο διακαή του πόθο για τηνδιάσωση και προώθηση τωνεπιτευγµάτων του πολιτισµούσυνετέλεσαν στο να αφήσει τααµύθητα πλούτη του υπέρ τηΕπιστήµη, τη Ειρήνη καιτη Λογοτεχνία. Περίπτωσηµοναδική. Σύµφωνα µε τουµελετητέ, το έναυσµα για την

διάθεση τη περιουσία τουπρο την καθιέρωση των βρα-βείων Νόµπελ συνδέεται µε τοακόλουθο γεγονό: Το 1888µια γαλλική εφηµερίδα κυκλο-φόρησε µε τον τίτλο: “Le mar-chand de la mort est mort («Οέµπορο του θανάτου πέθα-νε»), αναφερόµενο στον Νόµ-πελ αφού είχε γίνει πλούσιοκάνοντα τον πόλεµο πιο κα-ταστροφικό µε τι εφευρέσειτου. Ένα λάθο του συντάκτητη εφηµερίδα, τον µπέρδε-ψε µε τον πραγµατικό αποθα-νόντα, τον αδελφό του, Λούντ-βιχ Νόµπελ. Έτσι, ο ΆλφρεντΝόµπελ διάβασε τον ...επική-δειό του. Θέλοντα να αλλάξειαυτή την αρνητική εικόναπρο το πρόσωπό του, προ-σφέροντα παράλληλα στηνεπιστήµη, συλλαµβάνει τηνιδέα των οµώνυµων βραβείωντην οποία αποφασίζει να υλο-ποιήσει µετά θάνατο µε διαθή-κη. Σήµερα το Ίδρυµα Νόµπελείναι ιδιωτικό οργανισµό µεσκοπό τη διαχείριση του κατα-πιστεύµατο και την προστα-σία και διεθνή εκπροσώπησητου θεσµού των ΒραβείωνΝόµπελ. ∆εν έχει καµία ανά-µειξη στην επιλογή των βρα-βευοµένων. Η απονοµή τουβραβείου γίνεται σε ειδική τε-λετή στι 10 ∆εκεµβρίου στηΣτοκχόλµη. Οι βραβευθέντεπαραλαµβάνουν από τον βασι-λιά τη Σουηδία ένα µετάλ-λιο, ένα σηµαντικό χρηµατικόποσό (περίπου 1 εκατοµµύριοδολάρια) και ένα δίπλωµα. Μεαντίστοιχο τρόπο γίνεται ηαπονοµή του βραβείου Ειρή-νη στο Όσλο. Αν κανένα

υποψήφιο δεν κριθεί άξιοβράβευση, το σχετικό βρα-βείο δεν απονέµεται και τοχρηµατικό έπαθλο προστίθε-ται στο κεφάλαιο των βραβεί-ων.Ελληνική Συλλογή Νόµπελ:

Το θρυλικό αρχείου του Άλ-φρεντ Νόµπελ το οποίο είχεεξαφανιστεί µυστηριωδώ λί-γε µέρε µετά τον θάνατότου, βρίσκεται σε ελληνικά χέ-ρια! Ο διάσηµο καθηγητήΜεσαιωνικού ∆ικαίου στα Πα-νεπιστήµια τη Ρώµη και τουΒατικανού κ. Γεώργιο Μάρ-κου, ύστερα από πολυετήέρευνα στι πέντε ηπείρουκαι, αφού ξόδεψε µια ολόκλη-ρη περιουσία, κατάφερε νασυγκεντρώσει το 97% του συ-νόλου τη αρχική συλλογήτου Α. Νόµπελ.! «Αυτήν τηστιγµή, η συλλογή αποτελείταιαπό 6.560 καταµετρηµένα αν-τικείµενα που αφορούν τονΝόµπελ και του νοµπελίστετου 20ού αιώνα, και που προ-έρχονται από 161 ιδιωτικέσυλλογέ από 62 χώρε. Όλατα αντικείµενα βρίσκονται φυ-λαγµένα σε θυρίδε ανά τονκόσµο, αφού πρόκειται για τε-ράστια συλλογή που αποτελεί-ται από σπάνια και ανέκδοταχειρόγραφα, επιστολέ, έγ-γραφα, µετοχέ, άδειε εφευ-ρέσεων, σχέδια, χαρακτικά,χάρτε, φωτογραφίε, κρατικάαπόρρητα και εµπιστευτικάφυλλάδια, βιβλία, περιοδικά,ανάτυπα, γραµµατόσηµα, αφί-σε, µετάλλια, αντικείµενα απότα εργοστάσια παραγωγήεκρηκτικών υλών του Νόµπελ,παράσηµα του Νόµπελ, τη οι-κογένειά του αλλά και όλωντων Βραβείων Νόµπελ του20ού αιώνα», αναφέρει ο κ. Γ.Μάρκου. Περίοπτη θέση στησυλλογή κατέχει και ένα ποί-ηµα µε την υπογραφή τουΆλµπερτ Ανστάιν, το µοναδικόπου είχε γράψει ο θεµελιωτήτη θεωρία τη σχετικότητα,καθώ και σπάνιο φωτογραφι-κό υλικό του Αµερικανού συγ-γραφέα Έρνεστ Χέµινγουε. Οανεκτίµητο αυτό θησαυρόστεγάζεται στο Ελληνικό

Μουσείο Νόµπελ στο Χαλάν-δρι, το οποίο όµω ω θύµατη οικονοµική κρίση τηπατρίδο µα δυστυχώ πα-ραµένει κλειστό. Ο καθηγητήκ. Γεώργιο Μάρκου που είναικαι ο ιδρυτή του µουσείου,χαρακτηριστικά σηµειώνει: «τοενδιαφέρον για το Μουσείο εί-ναι παγκόσµιο! Μόνο στην Ελ-λάδα δεν ενδιαφέρεται κανεί.Τα τελευταία πέντε χρόνιαέχουν δηµιουργηθεί πέντεΜουσεία Νόµπελ σε όλον τονκόσµο και κανένα δεν φιλοξε-νεί πρωτότυπα αντικείµενα καιέγγραφα. Αντίθετα, όλα βασί-ζονται σε τεχνολογικά άψογεηλεκτρονικέ αναπαραστάσειµέσω υπολογιστών. Όλαεκτό από το δικό µα, πουόµω είναι κλειστό…Χρειαζό-µαστε οποιαδήποτε βοήθειακαι υποστήριξη ώστε επιτέ-

λου το Μουσείο να ανοίξει τιπύλε του στο παγκόσµιο κοι-νό. Έχουµε στα χέρια µασχεδόν ολόκληρη την αυθεν-τική συλλογή του Νόµπελ.Πρέπει να καταλάβουν όλοιότι πρόκειται για κάτι µοναδικόπου δεν υπάρχει πουθενά αλ-λού».Μαρτυρίε: Ο Άλφρεντ

Νόµπελ συνήθιζε να λέει: “Ho-me is where I work and I workeverywhere." («Σπίτι µου είναιόπου δουλεύω, και δουλεύωπαντού»). Άοκνο, ευαίσθητοκαι ευφυή αξίζει να τον θυµό-µαστε και σαν τον άνθρωποπου «µπόρεσε να εξαγοράσειτην αναπόφευκτη βία µε τη µε-γαλοσύνη τη καρδιά του».(Γιώργο Σεφέρη, τελετή τηαπονοµή του Βραβείου Νόµ-πελ Λογοτεχνία 10 ∆εκεµβρί-ου 1963).

1313∆ΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΤΟΠΙΚΑ

ΠΟΡΤΡΕΤΑΠΟΡΤΡΕΤΑ(Προσωπικότητε Παγκόσµια Ακτινοβολία)

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:Ρίτσα K. Κρούπηark.kroupi@gmail.com

Άλφρεντ ΜπέρναρντΝόµπελ (1833-1896)

Βίο:Ο άνθρωπο που καθιέρωσε το διασηµότερο καιπαγκοσµίου κύρου βραβείο γεννήθηκε στην Στοκχόλµητη Σουηδία στι 21 Οκτωβρίου 1833. Ήταν γιο τουΙµανουέλ και τη Καρολίν Νόµπελ Ο πατέρα του ήταν

εφευρέτη και µηχανικό, κατασκευαστή γεφυρών καικτιρίων, ενώ πειραµατιζόταν µε τρόπου ανατίναξη

βράχων. Όταν η οικογένεια Νόµπελ εγκαταστάθηκε στηνΑγία Πετρούπολη, λόγω οικονοµική ευµάρεια, ο Άλφρεντέτυχε παιδεία πρώτη τάξεω µε ιδιωτικού δασκάλου.

ΗΑΤΤΑ: Ελλάδα-Τουρκία:Συνεργασία στον Τουρισµό

Σε ιδιαίτερα φιλικό κλίµα πραγµατοποιήθηκε την Τρίτη 4 Σε-πτεµβρίου, συνάντηση στο Υπουργείο Τουρισµού, µεταξύ τηΥπουργού Τουρισµού κα Όλγα Κεφαλογιάννη, αντιπροσω-πεία τη TURSAB και εκπροσώπων του ΗΑΤΤΑ.

Συζητήθηκαν θέµατα κοινού ενδιαφέροντο για την διεύρυν-ση τη συνεργασία µεταξύ των δύο χωρών, στον τοµέα τουΤουρισµού. Η Υπουργό Τουρισµού, κυρία Όλγα Κεφαλογιάν-νη, δήλωσε: «Από κοινού είµαστε σε θέση να αξιοποιήσουµε ταπλεονεκτήµατα των δύο χωρών».

∆εσµεύτηκε µάλιστα ότι το Υπουργείο Τουρισµού σε συνερ-γασία µε το οµόλογο Υπουργείο Τουρισµού τη Τουρκία καιτου εκπροσώπου του ιδιωτικού τοµέα ΗΑΤΤΑ και TURSAB,θα προχωρήσουν σε περαιτέρω προσέγγιση των επί µέρου θε-µάτων.

Σύµφωνα µε τη δήλωση του προέδρου τη TURSAB κου Bas-saran Ulusoy, 11.000.000 Τούρκοι τουρίστε ταξιδεύουν είτεστο εξωτερικό είτε στο εσωτερικό, ενώ αυτή την περίοδο στηνΕλλάδα ταξιδεύουν 500.000 Τούρκοι. Μάλιστα, 80.000 Τούρκοιταξιδιώτε κάνουν στην Ελλάδα θαλάσσιο τουρισµό. Οι δυνα-τότητε διεύρυνση αυτών των αριθµών είναι πολύ µεγάλε.

Ο κύριο Ulusoy τόνισε πω οι διευκολύνσει που δόθηκανγια την visa Schengen µε το πιλοτικό πρόγραµµα των νησιών,και την επιτάχυνση χορήγηση τη visa, έχουν βοηθήσει ση-µαντικά προ αυτή την κατεύθυνση. Παρ’ όλα αυτά χρειάζεταινα βελτιωθούν οι διαδικασίε, συγκεκριµένα στο προξενείο τηΣµύρνη και του Μποζµπουρούν.