194 the journal of baromarajonani college of …journal.knc.ac.th/pdf/25-2-2562-13.pdf2019/02/25...

The Journal of Baromarajonani College of Nusing, NakhonratchasimaVol. 25 No. 2 July - December 2019

194

การเตรยมรายงานวจยตนฉบบและการประเมนคณภาพงานวจยทางการพยาบาลและสาธารณสข

วรยา โพธขวาง, Ph.D.1

ชนก จามพฒน, พย.ม.2

เบญจวรรณ งามวงศววฒน, วท.ม3

นงนช วงศสวาง, Dr.P.H4

สภาเพญ ปาณะวฒนพสทธ, Ed.D5

(วนทสงบทความ: 20 เม.ย. 2562; วนทแกไข: 5 พ.ค. 2562; วนทตอบรบ: 6 ม.ย. 2562)

บทคดยอความเจรญกาวหนาทางศาสตรและเทคโนโลยในปจจบนไดเพมขนอยางมหาศาล มการตพมพเผยแพร

งานวจยอยางรวดเรวและกวางขวาง งานวจยทไดถกตพมพในวารสารวจยมระดบคณภาพและความถก

ตองนาเชอถอไดแตกตางกนไป บทความฉบบนไดน�าเสนอวธการน�าเสนอ การเตรยมรายงานวจยตนฉบบ

และการประเมนคณภาพรายงานวจยตนฉบบ (Manuscript) โดยผเขยนขอน�าเสนอตวอยางรปแบบการ

ประเมนรายงานวจยทพบไดบอยในงานวจยทางการพยาบาลและสาธารณสข ซงไดแก รปแบบการประเมน

ของ PRISMA ทใชประเมนงานวจยชนดการวเคราะหอภมาน (Meta-Analysis) รปแบบการประเมนของ

STROBE –cross sectional study ทใชประเมนรายงานวจยเชงสงเกตการณหรอเชงส�ารวจ และรปแบบการ

ประเมนรายงานวจยเชงคณภาพ (Checklist for qualitative research) และงานวจยเชงกงทดลอง (Checklist

for quasi-experimental studies) ซงเปนงานวจยเชงทดลองทไมไดมการสมเลอกเขากลมทดลอง (Non-

randomized experimental studies) ของสถาบน Joanna Briggs Institute ผสนใจสามารถน�าวธการเตรยม

รายงานวจยตนฉบบและรปแบบการประเมนไปประยกตใชในการเตรยมรายงานตนฉบบของตนเองและ

การประเมนคณภาพงานวจยเพอน�าผลลพธของงานวจยนน ๆ ไปใชประโยชน รวมทงสามารถน�าไปพฒนา

งานวจยของตวเองใหมคณภาพเพมขนได

ค�าส�าคญ: งานวจยตนฉบบ, การประเมน, คณภาพงานวจย, การพยาบาลและสาธารณสข

1,2 พยาบาลวชาชพปฏบตการ, วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สราษฎรธาน 3 อาจารย, คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยราชภฎสราษฎรธาน4 พยาบาลวชาชพช�านาญการพเศษ, วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สราษฎรธาน5 ผอ�านวยการ, วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สวรรคประชารกษ นครสวรรค1Corresponding author : Email : [email protected]

�� 25 ��2.indd 194 27/12/2562 9:37:30

195The Journal of Baromarajonani College of Nusing, NakhonratchasimaVol. 25 No. 2 July - December 2019

ResearchQuality,Assessment,NursingandHealth

Wiriya Phokhwang, Ph.D.1

Chanok Champat, M.N.S.2

Benjawan Ngamwongwiwat, M.Sc.3

Nongnuch Wongsawang, Dr.P.H4

Supapen Panawatthanapisuit, Ed.D.5

(Received: April 20th, 2019; Revised: May 5th, 2019; Accepted: June 6th, 2019)

AbstractNowadays advance knowledge and technology have been greatly arising. Research studies have been published fast and vastly. The published studies in research journals have certain levels of research quality. This article presents manuscript preparation for publication and assessing research quality of the manuscripts. The authors provide examples of research quality assessment tools for frequently conducted research studies in nursing and public health. The assessment tools include PRISMA for Meta-Analysis studies, STROBE for observational or cross-sectional studies, and Joanna Briggs Institute’s Checklist for Qualitative Research and Checklist for Quasi-Experimental Studies (non-randomized experimental studies). Interested readers can apply the manuscript preparation strategies and assessment tools in their manuscript preparation and in research quality assessment in order to apply the research results, based on the research quality, and improve the quality of their research studies.

Keywords: Manuscript, Research Quality, Assessment, Nursing and Health

1, Registered Nurses, Practitioner Level, Boromarajonani College of Nursing, Suratthani3 Lecturer, Suratthani Rajabhat University4 Registered Nurses, Practitioner Level, Boromarajonani College of Nursing, Ratchaburi5 College Director, Boromarajonani College of Nursing, Sawanpracharak, Nakhonsawan1 Corresponding author : Email : [email protected]

�� 25 ��2.indd 195 27/12/2562 9:37:30


196

บทน�า การพยาบาล การศกษาพยาบาล และ

การใหบรการสาธารณสขม งใหการพยาบาล

และการดแลทมคณประโยชนตอผรบบรการ ดง

นนการพยาบาล การใหบรการสาธารณสข และ

การจดการศกษาเพอเตรยมการใหการพยาบาลและ

การบรการสาธารณสขควรมการพฒนาคณภาพการ

บรการและการจดการศกษาเพอตอบรบกบลกษณะ

ปญหาทางดานสขภาพและสงคมทเปลยนไป ทม

การเสยชวตดวยโรคไมตดตอเรอรงเพมขน มผสง

อายเพมมากขน มการใชเทคโนโลยเขามาเปนสวน

หนงของการบรการสขภาพมากขน ซงในรอบ 10

ปทผานมาการใหบรการสขภาพของประเทศไทย

มงเนนการพฒนาคณภาพการบรการโดยการให

บรการตามหลกฐานเชงประจกษมากขน นนคอการ

ใหบรการควรมหลกฐานทางวชาการหรองานวจย

รองรบ ท�าใหมการผลตงานวจยกนมากขนทงใน

หนวยบรการและสถานศกษามากขน อยางไรกตาม

งานวจยทผลตมามหลายระดบความเขมแขงและ

คณภาพของหลกฐานเชงประจกษ เชน งานวจยเชง

ส�ารวจ มความเขมแขงของหลกฐานเชงประจกษ

ในระดบ 4 สวนงานวจยเชงทดลองมความเขมแขง

ในระดบ 1 (Joanna Briggs Institute, 2013) ดงนน

แนวโนมและทศทางของงานวจยจะมงไปสงานวจย

ทใชระเบยบวธขนสงและทมความนาเชอถอมาก

ขน เชน การวจยแบบผสมผสานวธ การวจยแบบ

มงแสวงหาความสมพนธเชงสาเหต (Causal anal-

ysis) การวจยเชงคณภาพชนดตาง ๆ งานวจยแบบ

ทบทวนวรรณกรรมเปนระบบ หรอการวเคราะห

อภมาน หรองานวจยและพฒนา เพอสนบสนนการ

พฒนาของประเทศใหกาวไปส Thailand 4.0 มากขน

ซงสวนหนงของการพฒนานคอการพฒนาทางดาน

งานวจยและสอ เทคโนโลย

จากการพฒนาทางดานงานวจยและสอ

เทคโนโลยท�าใหสามารถผลตและเผยแพรงานวจย

ไดรวดเรวและกวางขวางมากขน ยกตวอยางใน

ระดบตางประเทศ เชน งานวจยเกยวกบ Palliative

Care ซงเปนการบรการสขภาพประเดนหนงททว

โลกใหความส�าคญในรอบ 10 ปทผานมา จะเหนวา

ในป ค.ศ. 2008 มงานวจยเกยวกบ Palliative care

ทมชอบน PubMed เพยง 2,609 ชอเรอง แต ป 2018

มมากถง 38,003 ชอเรอง สวนในประเทศไทยนน

ส�านกงานวจยแหงชาต (2562) รายงานวาทผาน

มาจนถงปจจบนมรายงานวจยทงหมด 67,567

ผลงาน วทยานพนธ 170,067 ผลงาน ดวยเหตน

ท�าใหผน�างานวจยไปใชตองรจกคดสรรงานทดและ

ถกตองมากขน งานวจยแตละชนดมประโยชนและ

มวตถประสงคในการตอบปญหา หรอเพอการน�า

ไปใชทแตกตางกน ดงนนในการใหการบรการ

ผใชงานวจยและหลกฐานเชงประจกษควรมความ

สามารถในการวเคราะห สงเคราะห และน�างานวจย

ไปประยกตใชอยางเหมาะสม ผผลตงานวจยเองก

ตองผลตงานวจยทมคณภาพ โปรงใส มความเทยง

ตรงของเนอหาและเชอมนของผลการวจยทท�าให

ผน�าไปใชสามารถประเมนจดแขงและจดออนของ

รปแบบการวจย การเกบขอมล การวเคราะหขอมล

และผลการวจยเพอน�าไปใชใหเกดประโยชนและ

เหมาะสมตอผรบบรการ

ถงแมวามงานวจยทไดรบการตพมพเผย

แพรเกดขนมากมาย แตงานวจยทตพมพสวน

ใหญยงมปญหาดานคณภาพและรายงานผลงาน

วจย ยกตวอยางเชน จากการทบทวนวรรณกรรม

เปนระบบในงานวจยเชงส�ารวจ จ�านวน 38 เรอง

และการประเมนคณภาพงานวจยเชงส�ารวจทาง

�� 25 ��2.indd 196 27/12/2562 9:37:30


ดานการแพทยและสาธารณสขจ�านวน 117 เรอง

ของ Bennett et al. (2011) พบวานอยกวา รอย

ละ 7 ของงานวจยทตพมพในวารสารทางดานการ

แพทยมแนวทางขอแนะน�าส�าหรบผแตงผเขยน

บทความ จากงานวจยเชงส�ารวจทง 117 เรองนน

พบวามหลายประเดนทงานวจยน�าเสนอไมถกตอง

ชดเจนและเหมาะสม มงานวจยเพยง รอยละ 35 ท

น�าเสนอขอค�าถามทส�าคญจากแบบสอบถามทใช

ในงานวจย มงานวจยเพยง 19 เรอง ทรายงานคา

ความเชอมนและความเทยงตรงของแบบสอบถาม

และ รอยละ 25 ระบอตราการตอบแบบสอบถาม

รอยละ 11 บรรยายถงความเปนตวแทนประชากร

ของกลมตวอยาง และมรอยละ 11 ทอธบายวธ

การจดการกบขอมลทขาดหายไป ซงตวอยางน

แสดงใหเหนวางานวจยทตพมพนนยงขาดคณภาพ

ดงนนการน�าไปประยกตใชควรมการประเมน

คณภาพกอนวาเหมาะสมหรอไมอยางไร

ส�าหรบการประเมนคณภาพงานวจย

ในประเทศไทยนนมการประเมนงานวจยเชง

วชาการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดย

ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)

โดยประเมนจากผลงานวจยทตพมพในวารสาร

วชาการ สทธบตร และการน�าผลงานวจยทตพมพ

ในวารสารวชาการไปใชประโยชน ในระหวาง

ป พ.ศ. 2550-2551 พ.ศ. 2552-2553 และ พ.ศ.

2554-2556 ซงกล มสาขาวชาทประเมนไดแก

วศวกรรมศาสตร วชาเทคโนโลย วทยาศาสตร

ธรรมชาต วทยาศาสตร เทคโนโลยการเกษตร

และสตวแพทยศาสตร สาขาแพทยศาสตร และ

ทนตแพทยศาสตร และวทยาศาสตรสขภาพ

โดยมการประเมนจ�านวนงานวจยทอาจารยผลต

จ�านวนงานวจยทไดรบการอางอง (ส�านกงาน

กองทนสนบสนนการวจย, 2560) แตอยางไร

กตามในการประเมนดงกลาว ยงไมมการประเมน

คณภาพเชงเนอหาและระเบยบวธวจย ความเชอมน

และเ ทยงตรงของผลงานว จย เพอส ง เสรม

คณภาพของการผลตผลงานวจยและการน�าเสนอ

ผลงานวจยผานรายงานวจยตนฉบบทด รวมทง

การน�าผลงานวจยไปใชประโยชนอยางเหมาะสม

ในบทความฉบบนผเขยนตองการน�าเสนอ

2 ประเดนคอ 1) วธการเขยนรายงานวจยตนฉบบ

และ 2) การประเมนคณภาพงานวจยตนฉบบ

พร อมน�าเสนอตวอย างรปแบบการประเมน

คณภาพงานวจยเชงส�ารวจ เชงทดลอง เชงคณภาพ

และการทบทวนวรรณกรรมเปนระบบตามรปแบบ

และวธการประเมนของ STROBE และ PRISMA

และ Joanna Briggs Institute โดยแบบประเมน

ทน�าเสนอนผเขยนไดขออนญาตจากเจาของในการ

แปล ตพมพ และน�าไปใชในงานวจยของผเขยน

เอง เพอผอานทน�าผลการวจยไปใช นกวจย และ

ผ วพากษงานวจยสามารถน�าไปประยกตใชได

อยางเหมาะสม ผลตงานวจยทมคณภาพ และท�าให

เกดการพฒนาคณคาของงานวจยตอไป

การเขยนรายงานวจยตนฉบบ รายงานการวจยตนฉบบ (Manuscript)

ทอธบายถงการศกษาวจย มกจะมรปแบบทม

โครงสรางตามกระบวนการวจย ซงตนฉบบเหลาน

อธบายวาท�าไมจงตองศกษาเรองนน ๆ วธการทใช

ส�าหรบการศกษา ผลและสงทคนพบจากการศกษา

วจย โดยทวไปรปแบบทใชในการเขยนรายงานวจย

คอ IMRAD (Oermann, Christenbery, & Turner,

2018) ซงไดแก บทน�า (Introduction) วธการ

(Methods) ผลลพธ (Results) และการอภปราย

�� 25 ��2.indd 197 27/12/2562 9:37:30


198

(Discussion) ซง Oermann, et al. (2018) ไดแนะน�า

ถงวธการเขยนรายงานวจยตนฉบบชนดบทความ

การทบทวนวรรณกรรมงานวจย การพฒนาคณภาพ

(Quality improvement) และรายงานการใชหลกฐาน

เชงประจกษ (Evidence-based practice) ทนาสนใจ

ซงผ สนใจสามารถศกษาเพมเตมไดจากหนงสอ

ของ Oermann and Hays (2016) และบทความของ

Oermann et al. (2018) ในทนผเขยนขอน�าเสนอ

เฉพาะวธการเขยนรายงานวจยตนฉบบโดยทวไป

ดงตอไปน

สวนน�าและกรอบแนวคด (Introduction and

TheoreticalFramework)

รายงานการวจยจะเรมตนดวยสวนน�าหรอ

ทมา เหตผลของการศกษาวจย โดยการทบทวน

งานวจยกอนหนานเพอระบ ปญหา ชองวางใน

ความรทมทน�าไปสความตองการในการศกษาวจย

ทตองการท�า (Oermann et al., 2018) ซงในสวนน

รายงานวจยตนฉบบควรเขยนใหเหนชดเจนวาการ

วจยทจะท�ามความส�าคญและเปนอยางไร ในการ

ทบทวนวรรณกรรม ควรน�าเสนอการคนพบทใกล

เคยงกบเรองทนกวจยก�าลงศกษาและควรแสดง

ใหเหนวางานวจยทจะท�านนมความจ�าเปนอยางไร

และมขอจ�ากดในงานวจยอน ๆ อยางไร ทงใน

ความนาเชอถอได หรอการอางองไปถงประชากร

ทศกษา ในกรณทไมมงานวจยทใกลเคยงกบของ

ผวจย การทบทวนวรรณกรรมควรแสดงใหเหนถง

ความเปนเหตเปนผลในงานของผวจยทสรางมาจาก

งานวจยอน ๆ นนคอตองระบชองวางในการวจยได

(Tornquist, 1986) ในการทบทวนวรรณกรรมควร

มการสงเคราะหงานวจยทผานมา แทนทจะรายงาน

ผลงานวจย และควรมการน�าเสนอวตถประสงค

ของการท�าวจยในสวนน�าใหเหนชด (Oermann et

al., 2018; Turnquist, 1986) ยกตวอยางจากงานวจย

ของ อดม ภวโรดม, ภพงค เอกะวภาต, สชาต หาญ

ไชยพบลยกล, ทศนย ตนตฤทธศกด, และสมชาย

โตวณะบตร (2562) เรองการจดการกบการเสยชวต

จากโรคหลอดเลอดสมอง: ตนแบบการเรยนร ผ

วจยเขยนสวนน�าโดยการทบทวนปญหา วามอตรา

การเสยชวตและการเกดโรครายใหมเทาไหรในป

พ.ศ. 2552 และในป พ.ศ. 2559 และกระทรวง

สาธารณสขไดยกเรองโรคหลอดเลอดสมองเปน

ประเดนส�าคญทางดานการแพทยในระดบชาต การ

ลดการเกดและการเสยชวตคอการรกษาทนเวลา

และกระบวนการท�างานเปนทม กลยทธการบรหาร

จดการ และการควบคมปจจยเสยง โดยผวจยได

ระบชองวางในการท�าวจยไววา

จากขอมลทผานมายงไมมการรวบรวมวธ

การทเหมาะสมกบการบรหารจดการเพอ

ลดอตราการเสยชวตของผปวยโรคหลอด

เลอดสมองในโรงพยาบาลในประเทศไทย

ซงมการแบงโรงพยาบาลออกเปนระดบ

ตาง ๆ ตามศกยภาพของการใหบรการ

รวมทงตวชวดคณภาพทส�าคญทางคลนก

และตวชวดคณภาพดานกระบวนการท

เกยวของกบการบรหารจดการเพอลดอตรา

การเสยชวตของผ ปวย โรคหลอดเลอด

สมอง ขอมลทไดจากการศกษานสามารถ

น�าไปใชเปนหลกฐานในการคนควาอางอง

ตอไป (อดม ภ วโรดม และคณะ, 2562

น. 98)

ในการเขยนกรอบแนวคดนนรายงานการ

วจยสวนใหญอธบายทฤษฎหรอกรอบทชน�าการ

�� 25 ��2.indd 198 27/12/2562 9:37:30


ศกษาวจย ความลกของการอธบายเกยวกบแนวคด

เชงทฤษฎขนอยกบขอบเขตของค�าอธบายทจ�าเปน

เพอท�าความเขาใจการศกษาวจยและผลลพธ รวมทง

รปแบบของวารสารทจะตพมพ ยกตวอยางจากงาน

วจยของ ณฐตนา วชยดษฐ, กาญจนสนภส บาลทพย,

แสงอรณ อสระมาลย, และฐปรตน รกษภาณสทธ

(2561) เรองการพฒนาโปรแกรมสงเสรมความ

สามารถของผดแลในการจดการภาวะโภชนาการใน

ผสงอายตดเตยงทใสสายใหอาหารทางจมก เปนการ

วจยเชงพฒนาโดยน�าแนวคดทฤษฎการพยาบาล

ของโอเรม แนวคดโภชนบ�าบด รวมกบการทบทวน

หลกฐานเชงประจกษ มาเปนแนวทางในการพฒนา

โปรแกรมสงเสรมความสามารถของผ ดแลใน

การจดการภาวะโภชนาการ ซงแนวคดทฤษฎการ

พยาบาลของโอเรม ถกน�ามาใชเปนแนวทางในการ

พฒนาความสามารถของผดแลในประเดนตางๆ

ไดแก การประเมนความสามารถของผแลในการ

ปฏบตการดแลและการพยาบาลระบบสนบสนน

และใหความร

การด�าเนนการวจย(Methods)

ในสวนวธการด�าเนนการวจย ของรายงาน

การวจยจะอธบายวธการศกษาวจยทไดด�าเนน

การ และน�าเสนอกรอบแนวคดในการด�าเนนการ

วจยเพอการท�าการศกษาซ�าโดยทวไปแลวสวนน

ประกอบดวยการออกแบบวจย (Study design) กลม

ตวอยางและสถานทเกบขอมล เครองมอทใชในการ

วจย กระบวนการเกบขอมล การวเคราะห (บทสรป

ของการวเคราะห) ทงนขนอยกบประเภทของงาน

วจยทศกษา หลกการในการเขยน

สวนนคอการน�าเสนอขอมลทเพยงพอเพอ

สามารถท�าซ�าได ในสวนของกระบวนการควรมการ

กลาวถงการผานการรบรองการพจารณาจรยธรรม

การวจย และระบวางานวจยมการพทกษสทธกลม

ตวอยางอยางไร (Oermann et al., 2018) ซงราย

ละเอยดวธการด�าเนนการวจยสามารถดไดในสวน

ของ การประคณภาพรายงานวจยตนฉบบ ของ

บทความน

ผลการว จย (Results) และการอภปรายผล

(Discussion)

ผลการวจย

โดยทวไปแลวการรายงานการคนพบจะ

ตองเขยนใหสอดคลองกบวธการ ซงในสวนน

จะเรมตนดวยขอมลประชากร และตามดวยผล

ของการวด การเกบขอมลในดานตาง ๆ ตามทได

กลาวไวในสวนของวธการด�าเนนการวจย เมอน�า

เสนอผลการวจยผเขยนควรน�าเสนอการคนพบใน

สวนผลการวจยตามล�าดบเชนเดยวกบทไดระบใน

วตถประสงค ค�าถามการวจย และ / หรอสมมตฐาน

ทไดก�าหนดไวในสวนน�า เพอชวยใหอานบทความ

ไดงายและเพมความเขาใจของผอาน ผเขยนควรน�า

เสนอการคนพบทส�าคญดวยการบรรยายทเฉพาะ

เจาะจงกบขอมลในตารางและไมนอกเหนอไปจาก

ตาราง

การอภปรายผล

ในการน�า เสนอในสวนอภปราย นน

Oermann et al. (2018) และ Oermann and Hays

(2016) ไดแนะน�าวาผ เขยนจะตองอธบายความ

หมายของสงทคนพบ โดยการเขยนแบบผสม

ผสานอางองจากรายงานกอนหนานทไดอางอง

ไปแลวในสวนน�าและการทบทวนวรรณกรรม

เพมเตม ตองอภปรายใหเหนวางานวจยทท�าใน

ปจจบนของผวจยนนสรางหรอพฒนามาจากฐาน

�� 25 ��2.indd 199 27/12/2562 9:37:30


200

ของงานวจยททบทวนมาอยางไร มประเดนไหนท

งานวจยปจจบนสนบสนนหรอไมสนบสนนงาน

วจยทผานมา ดวยเหตผลอะไร อะไรคอตวแปร

ทอาจอธบายวาท�าไมการคนพบแตกตางจากการ

ศกษาอน ๆ การอภปรายผลไมควรน�าเสนอการ

การวจยซ�า และไมควรน�าเสนอขอมลใหมทไม

ไดรายงานในสวนของผลการวจยกอนหนาน สง

ส�าคญอกสวนหนงของการอภปรายผล คอการน�า

เสนอ ความหมายของการคนพบ (Implication) วา

มความหมายตอการน�าไปใช การปฏบตทางการ

ศกษา ความเปนผ น�า หรอการวจยในอนาคต

อยางไร ซงสวนนอาจจะสามารถน�าเสนอในสวน

ของอภปรายผล หรอ น�าเสนอในอกหวขอยอย

บางรายงานวจยอาจจะจบแคสวนของอภปราย

ผลแตบางงานวจยอาจจะจบดวยสรปผลการวจย

สน ๆ วางานวจยไดท�าอะไรและผลเปนอยางไร

การประเมนคณภาพรายงานวจยตนฉบบ

การประเมนคณภาพงานวจยตนฉบบม

ความส�าคญตอนกวจย ผอานงานวจยผใชประโยชน

งานวจยและผวพากษรายงานวจยตนฉบบ ส�าหรบ

นกวจย ผอานงานวจยและผใชประโยชนงานวจย

นนการประเมนคณภาพรายงานวจยตนฉบบท�าให

สามารถน�าสงทเจาของผลงานน�าเสนอในรายงาน

ไปประยกตใชไดอยางเหมาะสมกบกลมตวอยาง

หรอประชากรในงานวจยของตนเอง ทราบขอ

จ�ากดของงานวจยทไดอาน และสามารถประเมน

วางานวจยชนนนมคณคา (Scientific merit)

มความถกตองเหมาะสม (Research integrity)

เพยงไร รายงานวจยตนฉบบนนมความเหมาะสมท

จะน�าไปใช ไปอางองตอหรอไม นนคอเมอประเมน

คณภาพงานวจยตนฉบบผอานตองประเมนวางาน

วจยนนสามารถสรางองคความรใหม ใชระเบยบ

วธวจยและทฤษฎทด เปนวจยทด (Good research)

มระเบยบวธวจยทสามารถตอบค�าถามวจยได และ

ค�าถามวจยสอดคลองกบวธการด�าเนนการวจย

เครองมอทใชวดมความนาเชอถอ มการวเคราะห

ขอมลทถกตองเหมาะสม การอภปรายผลทไดจาก

การวเคราะห สงเคราะห และแปลผลอยางถกตอง

เพอชน�าการใชประโยชนและการน�าไปใชในการ

วจยในอนาคตตอไปได รวมทงการด�าเนนการวจย

ถกตองตามหลกจรยธรรมการวจย (Parse, 2016)

ส�าหรบผวพากษงานวจยนนในการประเมนคณภาพ

งานวจยตนฉบบมวตถประสงคเพอการพจารณา

รายงานวจยตนฉบบวาเหมาะส�าหรบการตพมพ

หรอไม เพอท�าใหเกดการพฒนาคณคาของงานวจย

ทเปนประโยชนตอสงคมตอไป ในบทความฉบบน

ทางทมผเขยนขอน�าเสนอตวอยางรปแบบในการ

ประเมนคณภาพงานวจยตนฉบบดงตอไปน

รปแบบการประเมนคณภาพรายงานวจยตนฉบบ

ในการประเ มนคณภาพรายงานวจ ย

ตนฉบบ ผ วจย ผ อานงานวจยและผ น�าผลงาน

วจยไปใชสามารถใชรปแบบการประเมนดงตอไป

น หากเปนการประเมนคณภาพรายงานวจยชนด

ตาง ๆ เชนการศกษาวจยเชงทดลองในคลนก

(Randomized controlled trials [RCT]) ผวจย ผอาน

งานวจยและผน�าผลการวจยไปใชควรใชแนวทาง

การประเมนตามมาตรฐานการรายงานงานวจย

เชงทดลองของ CONSORT (Consolidated Standards

of Reporting Trials) ทพฒนาโดย Schulz, Altman, &

Moher (2010) ซงไดรบการยอมรบจากวารสารวจย

ทางการแพทย และองคกรบรรณาธการทมชอเสยง

สวนใหญ โดยผสนใจสามารถศกษารายละเอยด

�� 25 ��2.indd 200 27/12/2562 9:37:30


เพมเตมได ท เวบไซต http://www.consort-

statement.org หากเปนงานวจยชนดการทบทวน

วรรณกรรมอยางเปนระบบหรอการวเคราะหอภมาน

ควรใชแนวทางประเมนเฉพาะทเรยกวา PRISMA:

Preferred Reporting Items for Systematic Reviews

and Meta-Analyses (Liberati, Liberati et al., et

al., 2009; Moher et al., 2015) ซงสามารถศกษา

รายละเอยดเพมเตมไดทเวบไซต http://www.

prisma-statement.org

สวนงานวจยสงเกตเหตการณทางระบาด

วทยา ทเปนการศกษาจากเหตไปหาผลหรอการ

ศกษาไปขางหนา (Cohort studies) การศกษาจาก

ผลไปหาเหต หรอ การศกษาแบบยอนหลง (Case

control) หรอ การศกษาภาคตดขวาง ณ เวลาใด

เวลาหนง (Cross-sectional study) สามารถใชวธ

การประเมนคณภาพงานวจยชนดสงเกตเหตการณ

ทางระบาดวทยา (Reporting of Observational

Studies in Epidemiology [STROBE]) ของ von

Elm et al. (2008) ซงผสนใจสามารถศกษาและ

เรยนรเพมเตมไดท https://www.strobe-statement.

org หรองานวจยชนดอนสามารถศกษาเพมเตมไดท

เวบไซต http://www.equator-network.org/ ซงเปน

เวบไซตทรวบรวมแบบประเมนคณภาพในภาษา

ตาง ๆ มากกวา 400 แบบ สวนการประเมนคณภาพ

งานวจยทางดานการพยาบาลนยมใชแนวทางการ

ประเมนของ Joanna Briggs Institute สามารถ

ศกษาเพมเตมไดท http://joannabriggs.org/research/

critical-appraisal-tools.html

ในบทความฉบบนผ เ ขยนขอน�าเสนอ

ตวอย างรปแบบการประเมนของ PRISMA,

STROBE –cross sectional study รปแบบการ

ประเมนทใชส�าหรบงานวจยเชงคณภาพ (Check-

list for qualitative research) และงานวจยเชงกง

ทดลอง (Checklist for Quasi-experimental studies:

non-randomized experimental studies) ของสถาบน

Joanna Briggs Institute ซงแบบประเมนทน�าเสนอน

ผเขยนไดขออนญาตจากเจาของในการแปล ตพมพ

และน�าไปใชในงานวจยของผเขยนเอง โดยในการ

แปลนนผเขยน (วรยา โพธขวาง) ซงมความสามารถ

ทางดานภาษาองกฤษในระดบสงไดแปลแบบ

ประเมน และใหอาจารยพยาบาลหนงทานทส�าเรจ

การศกษาจากตางประเทศทมความสามารถดานการ

ใชภาษาองกฤษในระดบสงเชนกน ตรวจสอบความ

ถกตองของภาษาทแปล

ตวอยางการประเมนคณภาพงานวจยชนด

งานวจยเชงส�ารวจภาคตดขวางตามแบบประเมน

ของ STROBE (von Elm et al., 2008) งานวจย

กงทดลองตามแบบตรวจสอบงานวจยกงทดลอง

(Checklist for Quasi-Experimental Studies:

non-randomized experimental studies [Tufanaru,

Munn, Aromataris, Campbell, & Hopp, 2017])

งานวจยเชงคณภาพตามแบบประเมนวจยเชง

คณภาพ (Checklist for Qualitative Research

[Lockwood, Munn, & Porritt, 2015])โดย

สถาบน Joanna Briggs Institute และงานวจย

ชนดทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบตามแบบ

ประเมนของ PRISMA (Liberati et al., 2009)

ซงสามารถสรปผลและน�า เสนอตามตาราง

ดงตอไปน

�� 25 ��2.indd 201 27/12/2562 9:37:30


202

ตารางท1 การประเมนคณภาพงานวจยเชงส�ารวจภาคตดขวางตามวธการประเมนของ STROBE

ตารางท 1 การประเมนคณภาพงานวจยเชงสารวจภาคตดขวางตามวธการประเมนของ STROBE

(มตอ)

�� 25 ��2.indd 202 27/12/2562 9:37:30

203The Journal of Baromarajonani College of Nusing, NakhonratchasimaVol. 25 No. 2 July - December 2019 11

ดาน สงทประเมน คณลกษณะ

ม ไมชด ไมม ไมสามารถประเมนได

(N/A) (Sample selection)

14. กลมตวอยางมความเปนตวแทนของประชากรทศกษา15.ระบวธการคดเลอกกลมตวอยาง16.มการอธบายกรอบและลกษณะประชากรและกลมตวอยาง

เครองมอวจย (Research tool)

17.อธบายถงเครองมอทใชในการวจย18.อธบายวธการพฒนาและการไดมาซงเครองมอหรอแบบสอบถามทใชในการวจย18.มการทดสอบเครองมอกอนการใชจรงกบกลมตวอยางทศกษา19. เครองมอมความเทยงตรง (Validity) ความแมนย าในการวด (Reliability)20. ระบการใหคะแนนและแปลผลคะแนนของแบบสอบถาม/เครองมอ

ผลการศกษา (Results)

21.มการนาเสนอผลการศกษา วจย22. มการนาเสนอผลการศกษาสอดคลองกบวตถประสงค23.บรรยายผลการศกษาอยางชดเจน ทเปนผลจากกลมตวอยาง24.ผลการศกษาสามารถอางองไปถงประชากรทศกษา หรอประชากรในลกษณะทคลายกนได (Generalizability)

อตราการตอบกลบ(Response rates)

25. มการระบอตราการตอบแบบสอบถาม26. ระบการคานวณอตราการตอบแบบสอบถาม27.มการอภปรายถง ความคลาดเคลอนจากการไมตอบ แบบสอบถาม (Non response bias)28. จานวนผตอบแบบสอบถามทงหมดมความเปนตวแทนของประชากร

การแปลผลและการอภปรายผลการวจย (Interpretation and discussion)

29. มการแปลผลและอภปรายผลการวจยทคนพบ30. มการสรปผลและเสนอแนะการนาไปใชหรอการวจยตอยอด31.มการระบขอจากดงานวจย

(มตอ)

�� 25 ��2.indd 203 27/12/2562 9:37:31


204

หมายเหต. แปลจาก STROBE Initiative. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in

Epidemiology (STROBE) statement: guidelines for reporting observational studies by Evon Elm, D.

G. Altman, M. Egger, S. J. Pocock, P. C. Gøtzsche, & J. P. Vandenbroucke (2008). Journal of Clinical

Epidemiology, 61(4):344-9. PMID: 18313558. Retrieved from https://www.strobe-statement.org STROBE

Initiative. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE)

statement: guidelines for reporting observational studies by von Elm E., & Altman D.G., Egger M,

Pocock S.J., Gøtzsche P.C., Vandenbroucke JP (2008). J ClinEpidemiol. 2008 Apr; 61(4): 344-9. PMID:

18313558. Retrieved from https://www.strobe-statement.org

ดาน สงทประเมน คณลกษณะ

ม ไมชด ไมม ไมสามารถประเมนได

(N/A) ประเดนจรยธรรมและการเปดเผย (Ethics and disclosure)

32.มการระบรายละเอยดการชแจงการยนยอมการเป น ประชากรกลมตวอยาง33. มการระบผมสวนไดสวนเสยหรอผสนบสนนงานวจย (Sponsorship)34. มการรบรองจรยธรรมการวจยโดยคณะกรรมการพจารณาจรยธรรมในมนษย35. มหลกฐานการรบรองดานจรยธรรมการวจยในมนษย โดยคณะกรรมการพจารณาจรยธรรมในมนษย 36. มหลกฐานใบยนยอมการเปนประชากรกลมตวอยาง

หมายเหต. แปลจาก STROBE Initiative. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE) statement: guidelines for reporting observational studies by Evon Elm, D.G. Altman, M. Egger, S.J. Pocock, P.C. Gøtzsche, & J.P. Vandenbroucke (2008). Journal of Clinical Epidemiology, 61(4):344-9. PMID: 18313558. Retrieved from https://www.strobe-statement.org STROBE Initiative. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE)statement: guidelines for reporting observational studies by von Elm E, Altman DG, Egger M, Pocock SJ, Gøtzsche PC, Vandenbroucke JP (2008). J ClinEpidemiol. 2008 Apr;61(4):344-9. PMID: 18313558. Retrieved from https://www.strobe-statement.org

ตารางท 2 การประเมนคณภาพงานวจยกงทดลอง

รายการประเมน ม ไมม ไมชด ประเมน

ไมได/ไมเกยวของ

1. มตวแปรตนตวแปรตามชดเจนทาใหทราบวาอะไรเปนเหตและอะไรเปนผลหรออะไรเกดกอนอะไรเกดหลง

□ □ □ □

2. กลมตวอยางทเปนกลมเปรยบเทยบ (ควบคม)มคณสมบตเทาเทยมกนกบกลมทดลอง □ □ □ □

�� 25 ��2.indd 204 27/12/2562 9:37:31


ตารางท2 การประเมนคณภาพงานวจยกงทดลอง ตารางท 2 การประเมนคณภาพงานวจยกงทดลอง

รายการประเมน

ม ไมม ไมชด ประเมนไมได/ไมเกยวของ

1. มตวแปรตนตวแปรตามชดเจนทาใหทราบวาอะไรเปนเหตและอะไรเปนผลหรออะไรเกดกอนอะไรเกดหลง

□ □ □ □

2. กลมตวอยางทเปนกลมเปรยบเทยบ (ควบคม)มคณสมบตเทาเทยมกนกบกลมทดลอง

□ □ □ □

3. กลมควบคมไดรบผลการกระทาทกอยางทเทาเทยมกนกบกลมทดลองยกเวนสงทจะใสในการทดลอง

□ □ □ □

4. มกลมควบคม? □ □ □ □ 5. มการวดผลกอนและหลงการทดลอง □ □ □ □ 6. มการตดตามผลทสมบรณครบทกเคสหรอไม ถาไมครบ มการแตกตาง

ระหวางกลมควบคมและกลมทดลองอยางไร จานวนทสนสดการทดลองมเทาไหร เพยงพอหรอไมอยางไร มการวเคราะหผลอยางไร

□ □ □ □

7. มการวดผลลพธทงในกลมทดลองและกลมควบคมในลกษณะเดยวกนหรอไม

□ □ □ □

8. มการวดผลลพธทนาเชอถอไดหรอไม □ □ □ □

9. มการใชสถตทเหมาะสมหรอไม? □ □ □ □

ภาพรวมของงานวจย: นาเชอถอได□ ไมนาเชอถอ□ ควรมการปรบปรง□ ขอเสนอแนะ

…………………………………………………………………………...........…………………......……

………………………………………………………………………………………..........…….......……

หมายเหต. แปลจาก JBI Critical Appraisal Checklist for Quasi-Experimental Studies

(non-randomized experimental studies) Chapter 3: Systematic reviews of effectiveness.

In: Aromataris, E., Munn, Z. (Editors) by Tufanaru, C., Munn, Z., Aromataris, E.,

Campbell, J., & Hopp, L. (2017). . Joanna Briggs Institute Reviewer’s Manual. The Joanna

Briggs Inst i tute , 2017. Retr ieved from ht tps: / / reviewersmanual . joannabriggs.org/

โดยไดรบการอนญาตใหแปลและตพมพ จาก Joanna Briggs Institute เมอวนท 6 มนาคม 2562

�� 25 ��2.indd 205 27/12/2562 9:37:31


206

ตารางท3 การประเมนคณภาพงานวจยเชงคณภาพตารางท 3 การประเมนคณภาพงานวจยเชงคณภาพ

รายการประเมน ม ไมม ไม

ชดเจน ไมสามารถประเมนได/ไมเกยวของ

1. มความสอดคลองกนระหวางมมมองดานปรชญา แนวคดทไดระบกบระเบยบวธการวจย □ □ □ □

2. มความสอดคลองกนระหวางมมมองดานระเบยบวธวจยและคาถามการวจยหรอวตถประสงคการวจย □ □ □ □

3. มความสอดคลองกนระหวางระเบยบวธวจยและวธการทใชในการเกบรวบรวมขอมล □ □ □ □

4. มความสอดคลองกนระหวางระเบยบวธวจยและการนาเสนอ การวเคราะหขอมล □ □ □ □

5. มความสอดคลองกนระหวางระเบยบวธวจยและการแปลผลหรอแปลความ ขอมล □ □ □ □

6. มการระบวาการวจยอยบนพนฐาน ความเชอ วฒนธรรมของผวจยหรอการวจยอยบนทฤษฎ □ □ □ □

7. มการระบถงความมอทธพลของผวจยตอผลการวจยหรอผลการวจยมอทธพลตอผวจย □ □ □ □

8. มการนาเสนอ กลมตวอยางและลกษณะ ความเปนกลมตวอยางทตองการศกษาอยางเพยงพอ □ □ □ □

9. มการผานพจารณาจรยธรรมการวจยจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษย □ □ □ □

10. มการสรปผลการวจยมาจากรายงานการวจย การวเคราะห การแปลความ ของขอมล □ □ □ □

ผลการพจารณาคณภาพโดยรวม: ผาน □ ไมผาน□ ตองการขอมลเพมเตม□ ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………………………………………ขอเสนอแนะ…………………………......……………………………………………......…………………

……….........................................................................................................................................................

หมายเหต. แปลจาก JBI Critical Appraisal Checklist for Qualitative Research. Chapter 2: Systematic

reviews of qualitative evidence. In: Aromataris ,E., Munn, Z. (Editors) by Lockwood, C., Porrit, K.,

Munn, Z., Rittenmeyer, L., Salmond, S., Bjerrum, M., Loveday, H., Carrier, J. &, Stannard, D.. (2017)

Joanna Briggs Institute Reviewer’s Manual. The Joanna Briggs Institute, 2017. Retrieved from https://

reviewersmanual.joannabriggs.org/ โดยไดรบการอนญาตใหแปลและตพมพ จาก Joanna Briggs Institute

เมอวนท 6 มนาคม 2562

�� 25 ��2.indd 206 27/12/2562 9:37:31


ตารางท 4 การประเมนงานวจยชนดการทบทวนวรรณกรรมเปนระบบ หรอการวเคราะหอภมานโดยใช

รปแบบการประเมนของ PRIMSA

ตารางท 4 การประเมนงานวจยชนดการทบทวนวรรณกรรมเปนระบบ หรอการวเคราะหอภมานโดยใชรปแบบการประเมนของ PRIMSA

ดาน สงทประเมน ม ไมม

1.ช�อเร�อง 1. ชอเรองระบวา เปนการ การทบทวนขอบเขตวรรณกรรม,ทบทวนวรรณกรรมเปนระบบ, การวเคราะหอภมาน

2.บทคดยอ (Abstract)สรปโครงสรางของงานวจย

2.สรปโครงสรางของงานวจยทประกอบดวย ทมา ความสาคญหรอปญหา วตถประสงค แหลงทมาของขอมล เกณฑคดเขา คดออก กลมตวอยาง การใสการทดลอง (Intervention) วธการการวเคราะหและสงเคราะหงานวจย ผลการวจย ขอจากด สรปและการนาไปใชจากการคนพบทสาคญ

3.บทนา/สวนนา (Introduction) เหตผลทศกษาวตถประสงคทศกษา

3. อธบายเหตผลททบทวนวรรณกรรม ในขอบเขตเนอหาทไดศกษามาแลว และอะไรคอสงทขาด4. ระบรายละเอยดของคาถามทตองการคนหาคาตอบในรปPICOS ทประกอบไปดวย ประชากรหรอกลมตวอยางทศกษา(Participants) การทดลอง (Intervention) การเปรยบเทยบ(Comparison) ผลลพธ (Outcomes) และการออกแบบการวจย(Study design)

4.ระเบยบวธวจย (Methods) วธและการไดมาซงกลมตวอยาง

ขอบเขตทศกษา แหลงขอมล

การสบคน

การเลอกงานวจย

5.ระบถงวธการการไดมาซงงานวจยทศกษาทบทวน เชนจากเวบไซต หมายเลขทลงทะเบยน6.ระบขอบเขตลกษณะงานวจยทศกษา เชน PICO, ปทศกษาภาษา7.บรรยายถงแหลงขอมลทไดมาทกแหลง เชน ฐานขอมล การจากดระยะเวลาในการตพมพ การตดตอผแตง ระยะเวลาในการคนหาขอมล8. นาเสนอรปแบบการสบคนทางอเลคทรอนกส การระบความจากดในการสบคน9.ระบวธการเลอกงานวจย (การคดเลอกเบองตน การคดเขาและคดออกงานวจย)

(มตอ)

�� 25 ��2.indd 207 27/12/2562 9:37:31


208


กระบวนการเกบขอมล

หวขอ ตวแปรทใช ในการเกบขอมล

ความเสยงในการลาเอยงในงานวจยแตละเรอง

การสรปผลจากการวด (Summary measure) การสงเคราะหผลลพธ

ความเสยงในการลาเอยงของงานวจย

การวเคราะหเพมเตม

10.อธบายวธการดงขอมลจากงานวจย (Data extraction) เชนแบบฟอรม วธการรวบรวมขอมลทใช Inter rater ระหวางผวจยสองคนขนไป11.มการระบและใหความหมายตวแปรทศกษา ทตองการเกบขอมล เชน PICO, แหลงทน มการอธบายขอตกลงในการวจย(Assumption)12.อธบายถงวธการทใชในการประเมนความเสยงในการลาเอยงของงานวจยแตละเรอง (พรอมทงระบวามการประเมนเฉพาะเรองนน ๆ หรอประเมนโดยภาพรวมของงานวจยทงหมด) และระบวามการใชการประเมนนในการสงเคราะหขอมลอยางไร13. มการระบถงหลกการสรปผลจากการวด เชน สดสวนความเสยง (Risk ratio) ความแตกตางของคาเฉลย (Difference in mean)14. อธบายถงวธการจดการขอมลและการรวมผลการวจยของงานวจยหลายชนเขาดวยกน รวมถงการวดความเปน Consistencyในงานวจยทเปน Meta-analysis15.ระบวธการประเมนความลาเอยงของงานวจย เชน ความลาเอยงตอการเลอกแหลงทมาของการตพมพ การเลอกรายงานเฉพาะหวขอใด ๆ ของงานวจย16.อธบายถงวธการวเคราะหขอมลเพมเตม เชน sensitivity หรอsubgroup analysis หรอ meta regression

5.ผลการวจย

จานวนงานวจยทศกษา

ลกษณะงานวจย

ความเสยงของการลาเอยงใน งานวจยแตละเรอง

17. ระบถงจานวนงานวจยทไดรบการตรวจสอบเบองตน ทงหมด(Studies screened) การประเมนเพอคดเขา จานวนงานวจยทไดรบการรวว และเหตผลทคดออก ควรนาเสนอเปนภาพไดอะแกรม18. ในงานวจยแตละเรอง มการนาเสนอลกษณะการดงขอมล เชนขนาดกลมตวอยาง PICO ระยะเวลาตดตามผล พรอมทงมอางองทมาของงานวจย19.นาเสนอขอมลความเสยงการลาเอยงของงานวจยแตละเรอง(พรอมทงระบวามการประเมนเฉพาะเรอง นน ๆ หรอประเมนโดยภาพรวมของงานวจยทงหมด) (ดงขอ 12)

(มตอ)

�� 25 ��2.indd 208 27/12/2562 9:37:32



ผลการวจยแตละเรอง

การสงเคราะหผลลพธ

ความเสยงในการลาเอยงของงานวจย การวเคราะหเพมเตม

20.นาเสนอสรปผลการวจยในภาพรวมจากงานวจยทงหมดวามประโยชน โทษ และนาเสนอผลงานวจยในแตละเรองวา การวจยมผลอยางไร มคา Effect estimate และ Confidence intervalเทาไหร ถาเปนไปไดใหนาเสนอดวย forest plot21. นาเสนอผลของ meta analysisในแตละงานวจย รวมทงคาชวงความเชอมน (confidence interval) และ measures of consistency22. นาเสนอผลการประเมนความลาเอยงในทกงานวจยทศกษา(ดขอ 15)23 นาเสนอการวเคราะหขอมลเพมเตม เชน Sensitivity หรอSubgroup analysis หรอ Meta regression

6.การอภปรายผล

สรปผลการศกษา

ขอจากดการวจย

ขอสรป

24.สรปการคนพบ เชน ระดบความเขมแขงของหลกฐานเชงประจกษสาหรบผลลพธในแตละตวแปร ทมผลตอกลมเปาหมายเชน บคลกรทางสขภาพ ผใชบรการ ผกาหนดนโยบาย25.อภปรายถงขอจากดของงานวจยทงในระดบงานวจยและผลลพธ เชนความเสยงของการลาเอยง และวธการทบทวน เชนขอจากดของการไดมาซงงานวจยทจะทบทวน การรายงานถงความลาเอยง26.นาเสนอถงการแปลผล แปลความหมายโดยภาพรวม และการนาไปใชในการวจยครงตอไป

7. แหลงทน 27. บรรยายถงแหลงทมาของทนทสนบสนนงานวจย การสนบสนนแหลงขอมล บทบาทของผสนบสนนทนการวจย

หมายเหต. แปลจาก The PRISMA Statement for Reporting Systematic Reviews and Meta-Analyses

of Studies That Evaluate Health Care Interventions: Explanation and Elaboration by A. Liberati,

D. G. Altman, J. Tetzlaff, C. Mulrow, P. C. Gøtzsche et al. (2009). PLoS Med 6(7): e1000100.

doi:10.1371/journal.pmed.1000100. Available from http://www.prisma-statement.org ทงนในการแปล

ตพมพ เผยแพร และน�าไปใช ผ ใช สามารถใช PRISMA Statement ไดโดยไมตองขออนญาต

(http://www.prisma-statement.org/PRISMAStatement/CitingAndUsingPRISMA)

�� 25 ��2.indd 209 27/12/2562 9:37:32


210

บทสรป บทความฉบบน ได น�าเสนอวธการน�า

เสนอรายงานวจยและการประเมนคณภาพรายงาน

วจยตนฉบบ (Manuscript) ทพบไดบอยในงาน

วจยทางการพยาบาลและสาธารณสข ซงผเขยน

ไดน�าเสนอวธการเตรยมตนฉบบและตวอยางรป

แบบการประเมนรายงานวจยการวเคราะหอภมาน

(Meta-Analysis) โดยใชรปแบบการประเมนของ

PRISMA ทมการประเมนทงหมด 27 ขอ รปแบบ

การประเมนรายงานวจยเชงสงเกตการณหรอเชง

ส�ารวจ โดยใชรปแบบการประเมนของ STROBE–

cross sectional study ทมทงหมด 36 ขอ และรป

แบบการประเมนรายงานวจยเชงคณภาพ (Check-

list for Qualitative Research) ทมทงหมด 10 ขอ

และงานวจยเชงกงทดลอง (Checklist for Quasi-

Experimental Studies: Ron-randomized experi-

mental studies) ทมทงหมด 9 ขอ ของสถาบน Joan-

na Briggs Institute ซงรปแบบการน�าเสนอรายงาน

วจยและประเมนคณภาพรายงานวจยตนฉบบขนอย

กบระเบยบวธวจยของแตละชนด ผสนใจสามารถ

น�ารปแบบการประเมนไปประยกตใชในการเตรยม

รายงานตนฉบบและการประเมนคณภาพงาน

วจยเพอน�าผลลพธของงานวจยนน ๆ ไปใชวาม

คณภาพนาเชอถอไดหรอไมอยางไร รวมทงเพอสง

เสรมใหเกดการพฒนางานวจยทมคณภาพมากขน

ผสนใจ สามารถศกษารปแบบการประเมนงานวจย

ตาง ๆ เพมเตม พรอมวธการน�ารปแบบประเมน

ไปใชไดทเวบไซต https://www.equator-network.

org/ และ https://joannabriggs.org/research/

critical-appraisal-tools.html ผวพากษงานวจยและ

วารสารทตพมพงานวจยตนฉบบควรใชรปแบบวธ

การประเมนเหลานใหสอดคลองกบชนดของงาน

วจยในการพจารณาผลงานวจยตพมพ นอกจาก

นจะเหนวางานวจยทประเมนคณภาพงานวจย

ตนฉบบทตพมพในประเทศไทยยงมนอย ดงนน

ควรมการผลตงานวจยทประเมนคณภาพของงาน

วจยตนฉบบเพมมากขน โดยเฉพาะงานวจยทาง

ดานการแพทย การพยาบาลและการสาธารณสข

ทมการด�าเนนการวจยในมนษย เพราะเปนงานวจย

ทตองการคณภาพและความถกตองคอนขางมาก

เพอประโยชนในการพฒนางานวจยทเหมาะสมกบ

การน�าไปใชกบผรบบรการตอไป

เอกสารอางองณฐตนา วชยดษฐ, กาญจนสนภส บาลทพย,

แสงอรณ อสระมาลย , และ ฐปรตน

รกษภาณสทธ. (2561). การพฒนาโปรแกรม

ส ง เ ส ร ม ค ว า ม ส า ม า ร ถ ข อ ง ผ ด แ ล ใ น

การจดการภาวะโภชนาการในผ สงอาย

ตดเตยงทใสสายใหอาหารทางจมก. วารสาร

สภาการพยาบาล, 33 (4), 109-123.

สถาบนวจยแหงชาต. (2562). ศนยขอมลวจย

Digital วช: ทรพยากรจ�าแนกตามประเภท.

สบคน จาก https://dric.nrct.go.th/Index

อดม ภวโรดม, ภพงค เอกะวภาต, สชาต หาญไชย

พบลย กล, ทศนย ตนตฤทธศกด, และ

สมชาย โตวณะบตร. (2562). การจดการกบ

การเสยชวตจากโรคหลอดเลอดสมอง:

ต นแบบการเรยนร . วารสารวชาการ

สาธารณสข, 28(1), 95-107.

Bennett, C., Khangura, S., Brehaut, C. J., Graham,

I . D., Moher, D., Potter, B. K., &

Grimshaw, J. (2010). Reporting guidelines

for survey research: An analysis of

�� 25 ��2.indd 210 27/12/2562 9:37:32


publ i shed guidance and repor t ing

practices. Public Library of Science

Medicine.8.e1001069.10.1371/journal.

pmed.1001069.

CONSORT Group. (2010). Consort statement:

Transparent Reporting of Trial. Retrieved

Jan 10, 2019 from http://www.consort-

statement.org/

Joanna Briggs Institute. (2013). New JBI levels

of evidence. Retrieved from https://

joannabriggs.org/assets/docs/approach/JBI-

Levels-of evidence_2014.pdf

Lockwood, C., Porrit, K., Munn, Z., Rittenmeyer, L.,

Salmond, S., Bjerrum, M., Loveday, H.,

Carrier, J., & Stannard, D. Chapter 2:

Systematic reviews of qualitative evidence.

In: Aromataris, E., Munn, Z. (Editors).

Joanna Briggs Institute Reviewer’s Manual.

The Joanna Briggs Institute, 2017. Available

f r o m h t t p s : / / r e v i e w e r s m a n u a l .

joannabriggs.org/

Moher, D., Shamseer, L., Clarke, M., Ghersi, D.,

Liberati, A., Petticrew, M., Shekelle, P.,

& Stewart, L. A. (2015). Preferred

reporting items for systematic review

and meta-analysis protocols (PRISMA-P)

2015 statement. Systematic Reviews, 4(1),

1.doi: 10.1186/2046-4053-4-1

Oermann, M. H., Christenbery, O.T., & Turner, K.

(2018). Writing publishable review,

research, quality improvement, and

evidence-based practice manuscripts.

Nursing Economic, 36(6), 268–275.

Retrieved from http://search.ebscohost.

c o m / l o g i n . a s p x ? d i r e c t = t r u e & d b =

ccm&AN=133 645951&site=ehost-live

Oermann, M. H., & Hays, J. C. (2016). Writing

for publication in nursing (3 rd ed.),

NY: Springer Publishing Company.

Retrieved from http://search.ebscohost.

com/login.aspx?direct=true&db=nlebk

&AN=959826&site=ehost-live

Parse, R. R. (2016). Scientific Merit: Integrity in

Research. Nursing Science Quarterly, 29(1),

5–5. https://doi.org/10.1177/089431841

5614626

Liberati, A., Altman, D. G., Tetzlaff, J., Mulrow, C.,

Gøtzsche, P. C., et al. (2009). The PRISMA

statement for reporting systematic reviews

and meta-analyses of studies that evaluate

health care interventions: Explanation

and elaboration. Public Library of Science

Medicine, 6(7): e1000100. doi:10.1371/

journal.pmed.1000100

Schulz, K. F., Altman, D. G., Moher, D.,

CONSORT Group (2010). CONSORT

2010 Statement: Updated Guidelines for

reporting parallel group randomized trials.

Annals Internal Medicine, 152, 726–732.

d o i : 1 0 . 7 3 2 6 / 0 0 0 3 - 4 8 1 9 - 1 5 2 - 1 1 -

201006010-00232

Tornquist, E. M. (1986). From proposal to

publications: An informal guide to writing

about nursing research. CA, USA:

�� 25 ��2.indd 211 27/12/2562 9:37:32


212

Addison-Wesley Publishing Co.

Tufanaru, C., Munn, Z., Aromataris, E., Campbell,

J.,& Hopp, L. Chapter 3: Systematic

reviews of effectiveness. In: E. Aromataris,

& Z. Munn (Editors). Joanna Briggs

Institute Reviewer’s Manual. The Joanna

Briggs Institute, 2017. Available from

https://reviewersmanual.joan nabriggs.org/

Vandenbroucke, J. P., von Elm, E., Altman, D. G.,

Gøtzsche, P. C., Mulrow, C. D., Pocock,

S. J., Poole, C., & Schlesselman, J. J. (2007).

S t r e n g t h e n i n g t h e R e p o r t i n g o f

Observational Studies in Epidemiology

(STROBE): explanation and elaboration.

Annals Internal Medicine, 147(8):

W163-94.

Von Elm, E., Altman, D. G., Egger, M., Pocock,

S. J., Gøtzsche, P. C., & Vandenbroucke,

J. P. (2008). STROBE Initiative. The

strengthening the reporting of observational

studies in epidemiology (STROBE)

statement: guidelines for reporting

observational studies. Journal of Clinical

Epidemiology, 61(4),344-9. PMID: 183135

�� 25 ��2.indd 212 27/12/2562 9:37:32

194 the journal of baromarajonani college of …journal.knc.ac.th/pdf/25-2-2562-13.pdf2019/02/25...

Documents