9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. ·...

24

Upload: others

Post on 05-May-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393
Page 2: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفت پژوهشى فلسفه و كلام اسلامى( -علمى ة)فصلنام

9393 تابستان /39، شمارة دهمهارچسال

صاحب امتياز:

دانشگاه شهيد بهشتى

الهيات و اديان ةدانشكد

مدير مسئول:

دكتر حسن سعيدى سردبير:

دكتر محمدعلى شيخ

مدير داخلى: ا بهارنژاد يزكردكتر

يه به ترتيب الفبا:اعضاى هيئت تحرير

اى )استتاد اكبتر افهته دكتر محمد ابراهيمى وركيانى)استتاديار دانشتگاه شتهيد بهشتتى(، دكتتر ستيدعلى وادى جت تربيتت متدر،(، دكتتر محستن دانشتگاه استتاد دانشگاه علامه طباطبايى(، دكتر رضا اكبريتان )

يار دانشتگاه امتام صتاد (، الله دكتتر سيدحستن ستعادت مصت فوى )دانشت آيتت ، )دانشيار دانشتگاه متم(

يار دانشگاه شهيد بهشتى(، دكتر محمدعلى شيخ )استاد دانشگاه شهيد بهشتتى(، دانشسعيدى )دكتر حسن بهشتى(دكتر مربان علمى)دانشيار دانشگاه تهران(دكتر منوچهر صانعى)استاد دانشگاه شهيد

همكاران علمى اين شماره به ترتيب الفبا:

، دكتتر زكريتا بهتارنژاد، ل افشتان تگت ورتاپتابتدی بتدمهت تر محمت، دكتانىتى وركيتراهيمتمد ابتدكتر مح اعيل سيدهاشتم ، تدمحمد اسمتسيدكتر ميثم سفيدخوش، دكتر ،مريم سالمدكتر دكتر عين الله خادم ،

اصغر واعظ دكتر ، مص ف محقق داماد، دكتر محمدجواد شمس كترد

ها: مترجم چكيده

سراب محمدرضا عنان دكتر

ويراستار: فروغ كاظمى

آرا:صفحه

مريم ميرزايى

Page 3: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

9913993993الهيات و اديان، دفتر مهله كدپستى: ةتهران، اوين، دانشگاه شهيد بهشتى، دانشكد نشانى:

www.sbu.ac.ir/maaref/ayenehmarefat

E-Mail:[email protected]

89928284تلفن: 88739412تلفكس:

دانشگاه شهيد بهشتى ةچاپ و صحافى: چاپخان

توسط كميسيون معرفت ةآين ةعلمى پژوهشى فصلنام ةرتب 91/3/822939طى نامه 82/92/99در تاريخ است. تمديد اعتبار شده نشريات وزارت علوم و تحقيقات و فناورى

زير به طور تمام متن مابل بازيابى است: معرفت در سايت ةآين ةفصلنام

www.ISC.gov.ir

9393سال نشر:

های اين فصلنامه برعهده نويسندگان آن است مسئوليت م الب و نظريات م رح شده در مقالهتوجه: و چاپ آنها به معنای تأييد آنها نيست.

Page 4: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

تنگارش مقالا راهنماینامه نیست، خودداری فرمايند؛ صرفاً مقالاتی شود از ارسال مقالاتی که مطابق شیوهمحترم تقاضا میاز نويسندگان

نامه نگاشته شده باشند.گیرند که مطابق شیوهارزيابی قرار میمورد

علمتى و ستازمان متبتوا صتاحب امتر )م لتر / متترجم(، ةختانوادگى، مرتبت نتام و نتام . مشخصات نويسنده:1

دميق پستى و الكترونيكى و تلفن تما، در پايان مقاله آورده شود. نشانى

پذيرد. ها توسط هيئت تحريريه و دو داور متخصص صورت مى گيرى در مورد چاپ مقاله . تصميم8

ديگر چاپ نشده يا همزمان براى ساير مهلات ارسال نشده باشد. ة. مقاله در نشري3

م استتاد نتا لات تكميل در صورت برای داوری ارسال خواهد شد كته . مقالات دانشهويان در مق ع تحصي7

راهنما نيز ذكر شده باشد.

هتاى تخصصتى فلستفه و كتلام استلامى بته يكتى از سته هاى ارسالى مرتبط بتا زمينته مقاله موضوع مقالات:. 2

شود. زبان فارسى، انگليسى و عربى پذيرفته مى

ارجاعات توضيحى، ، ، مقدمه، متن، نتيههها هواژ كليدفارسى و انگليسى، ة، چكيدعنوان مقاله . اجزاى مقاله:6

منابع.

9سانتيمتر و بالا 2/7با كادر مهله ) راست ، چپ و پايين -(A4. در تدوين مقاله فقط از يك روى كاغذ )4

استفاده شود. - صفحه 52حداکثر ، 11قلم زر سانتيمتر ( و

آن ارسال شود. دی س همراه به از مقاله . دو نسخه1

همراه مشخصات كامل كتابشناسى آن ارسال شود. به ترجمه شده ةاصلى مقال ة. نسخ9

اص لاحات و أعلام بلافاصله پس از اص لاح يا نام در داخل پرانتز آورده شود. . معادل92

. أعلام ناآشنا اعراب گذارى شود. 99

تقتويم ت بيقتى اهلر، مت ادواردوستتنفلد، فردينانتد و از هجررى بره مری دى يرا برالع : ها . منبع تبديل سال15 التتدين مريشتتى، تهتتران، ، مقدمتته و تهديتتدنظر از حكتتيمههتترى ممتترى و متتيلادى ةستتال پانصتتد و هتتزار

.9392فرهنگسراى نياوران،

شتتامل توضتتيحات ضتترورى شتتود كتته صتترفا . در پايتتان مقالتته، نخستتت ارجاعتتات توضتتيحى آورده متتى 93

است نه ارجاا به منابع.

متول مستتقيم يتا به جاى ذكر منابع در زيرنتويس يتا پايتان مقالته، در پايتان هتر نقتل ارجاع به منابع: ة. شیو14

ختانوادگى م لتر، صتفحه(. غيرمستقيم مراجع مربوط، به ايتن شتكل داختل پرانتتز مترار داده شتود: )نتام

منبتع بته ايتن شتكل ارارته گتردد: ) نتام ختانوادگى م لتر، از يك امر از م لر ذكتر شتود، چنانچه بيش

عنوان مقاله يا كتاب، صفحه(.

Page 5: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

. فهرست الفبايى منابع )فارسى و غیرفارسى جدا(:12

کتاب: -

ناشتر، نام حل نشر، مترجم يا مصحح و غيره، منام جلد، ةخانوادگى، نام )نويسنده(، عنوان كتاب، شمار نام

سال نشر.

مقاله: -

المعارف :ةشده در مهموعه يا داير الر( چاپ

المعتارف، اهتمتام ةمترجم، عنتوان مهموعته يتا دايتر نام ، «عنوان مقاله»خانوادگى، نام )نويسنده(، نام

ها.هناشر، سال نشر، صفحنام كننده، محل نشر،

شده در مهلات: ب( چاپ

مترجم، نام مهله، دوره يا جلتد، شتماره )فصتل / متاه نام ، «عنوان مقاله»خانوادگى، نام )نويسنده(، نام

ا.ههسال(، صفح و

شده در روزنامه: ج( چاپ

نتام روزنامته، شتماره )روز و متاه و ستال(، متترجم، نتام ، «عنوان مقالته »خانوادگى، نام )نويسنده(، نام

صفحه.

سند: -

سند. ةپرونده، شمار ةشود، شمار نام سازمانى كه سند در آنها نگهدارى مى

شود. . مقالات ارسالى بازپس فرستاده نمى99

Page 6: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

فهرست مطالب

ابراهيم نور صدرا، حسين اتر نظرية اخلام ملارضا باذل -حسن عبدی ،ها؛ پاسخ به برخ شبهاتدر باب گزاره اسلام ةمبناگراي فلسف

رضا برنهكار -كريم مهدی،طاو، بن ديس دگاهيد از نقل كلام روش، متأخر گرايانه های فرجام اماميه با ديدگاه تمايزات مبناي ديدگاه شيعه

سيده مونا علوی معين ، مهناز اميرخان 98 اخلام تكالير تزاحم با مواجهه در اسلام شمندانياند یها حل راه ارزياب كيا كبری عباس -عل حيدری -عين اله خادم ،متن به انگارانهصامت كرديرو بررس و نقد ماسم پورحسن -رحيم دهقان سيمكان - نصيریللهول ا

Metaphysical Nature of Religion From Mullā Sadrā’s Viewpoint, Ebrahim Noei 17

Mulla Sadra’s Ethical Theory, Hossein Atrak 18

Foundationalism in Islamic Philosophy Pertaining to Propositions: Answers to 19

some Contentions, Hassan Abdi- Reza Bazeli

Method of "Revealed Theology" from the Viewpoint of Sayed ibn Tavos, 20

Mehdi Karimi- Reza Berenjkar

Fundamental Distinctions between Imamiyyah Shi’a and Recent 21

Eschatological Views, Seyedeh Mona Alavi Moeeni - Mahnaz Amirkhani

Assessing the Solutions Provided by Islamic Scholars in Reaction to Conflicting 22

Moral Imperatives,Enolah Khademi- Ali Heydari- Kobra Abasikia

Survey and Critique of the Silence Approach to Text, 24

Valiolah Nasiri- Rahim Dehghan Simkani- Ghasem Pourhassan

Page 7: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفتفصلنامة فلسفه و كلام اسلامي

39دانشگاه شهيد بهشتي، تابستان

Research Journal of Islamic Philosophy an Theology of Shahid Beheshti University

ابراهیم نوئی

ه شهید بهشتیعضو هیئت علمی دانشگا [email protected]

Page 8: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفتفصلنامة فلسفه و كلام اسلامي

39دانشگاه شهيد بهشتي، تابستان Research Journal of Islamic Philosophy an

Theology of Shahid Beheshti University

اخلام ملاصدرا ةنظري حسین اترک

گراي گراي و وظيفه گراي ، نتيهه های فضيلت گروه نظريه عمولا به سههای اخلام م نظريههای توان جزء نظريه شوند. نظريات اخلام اغلب فيلسوفان اسلام را م تقسيم م كه فلسفة او از ، است ترين فيلسوفان اسلام گرا دانست. ملاصدرا يك از بزرگ فضيلت

طور منسهم هب او اخلام ةسته است كه نظريشايجهات مختلر دارای نوآوری است، پس پردازد. ملاصدرا به عنوان يك فيلسوف تحقيق و بررس گردد. اين مقاله به اين مهم م

كند. او بر اسا، اش را با بحث از سعادت آغاز م اخلام ةگرای اخلام ، نظري فضيلترد. هر موجود بر شما اش، اصل وجود، شعور و ادرا وجود را سعادت م مبنای فلسف

اش از سعادت متناسب برخوردار است. وی در بيان كل سعادت را اسا، مرتبه وجودیكند كه اين كمال وجودی با نيل هر موجودی به كمال وجودی مختص خويش تعرير م

مقتضای ذات او م ابق است. از نظر ملاصدرا سعادت حقيق انسان در حكمت نظری و موجودات مهرد عقل و ذوات نوران و اتصال و بلكه اتحاد با ةمشاهد علم به حقايق اشيا و

ادرا ذات باری تعال و لقای اوست. اما نيل به اين سعادت ةعقل فعال و بالاتر از همعقل بدون سعادت بدن كه همانا تهذيب نفس، ت هير باطن، كنترل موای غضب و شهوی

اعتدال ةكن نيست. ملاصدرا معتقد به ماعدعدالت مم ةعقل و نيل به ملك ةتوسط موفضايل اخلام را در حد وسط ميان دو طرف افراط و تفريط مرار ةارس وي است و هم

دهد. وی مانند اغلب علمای اخلا اسلام معتقد به چهار فضيلت اصل و هشت رذيلت م اصل مقابل است. ادت، فضيلت، حكمت، عدالت، گراي اخلام ، سع ملاصدرا، فضيلت

اعتدال.

ه زنجاندانشگاگروه فلسفه عضو هیئت علمی [email protected]

Page 9: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفتفصلنامة فلسفه و كلام اسلامي

39دانشگاه شهيد بهشتي، تابستان

Research Journal of Islamic Philosophy an Theology of Shahid Beheshti University

ها؛ پاسخ به برخی شبهاتدر باب گزاره میاس ةمبناگرايی فلسف حسن عبدی

رضا باذلی

از تصورات و تصديقات، معتقد به مرارت خاص ةاغلب حكمای مسلمان در هر دو حوزها، معارف تصديق به بديه و نظری در باب گزاره م مبناگراي هستند. در مبناگراي اسلا

نياز از ديگر معلومات هستند؛ اما نظريات در ماده و صورت بديهيات ب شوند. تقسيم م سرانهام بايد به آنها منته شوند. ابتنای نظريات بر بديهيات در و مبتن بر بديهيات بوده

ها به خصوص در اين گزاره ةگيرد. مبناگراي در حوزديقات تنها از راه برهان شكل م تصاصل مقاله اين است كه آيا پرسشهای جدی و فراوان مواجه شده است. اواخر با چالش

روش تهزيه و .توان به شبهات م رح شده در اين باب پاسخ داد و آنها را دفع كردم رسد بيشتر شبهات يا دست فلسف و تحليل است. به نظر م تحليل م الب، روش عقل ،

م رح شده است. به م كم برخ از آنها بر امر عدم در صحيح و عميق مبناگراي اسلااز چنان استحكام و ظرفيت برخوردار م اسلا ةبا تكيه بر فلسف م آيد مبناگراي اسلانظر م

د شده را داراست.است كه توان پاسخگوي به انتقادات وار های پايه، ها، گزارهگزاره ةدر حوز م مبناگراي ، مبناگراي اسلا

شبهات مبناگراي

قم ةعلمیة دکتری فلسفه و محقق حوز

علیه الس م(دين، دانشگاه باقرالعلوم ) ةکارشناس ارشد فلسف [email protected]

Page 10: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفتفصلنامة فلسفه و كلام اسلامي

39دانشگاه شهيد بهشتي، تابستان

Research Journal of Islamic Philosophy an Theology of Shahid Beheshti University

طاوس بن دیس دگاهيد ازی نقل ک م روشکريمی مهدی

رضا برنج ار

. رديگ م مرار كاوش و دمت مورد« نقل كلام» علم در ثيحد و كلام نيب نسبت و ربطدر كه است نينو مباحث از خاص طور به نقل كلام و عام طور به كلام علم شناسروش كه شود م دانسته آنگاه ، روشی هاپژوهش تياهم. استشده پرداخته بدان اندك آمار . دشو كاف توجه ،«آن اصول و استنباط قيطر كشر» عني آنها دستاورد نيترمهم به محدم عنوان به او. است شناسنيد منبع نيترمهم نقل طاو، بن ديس نزد از زين نهيزم نيا در و كرده است بررس نقل ةادل اسا، بر شتريب رای اعتقاد مباحث رينظ كم

، رجال نه مضمون اعتبار ، لفظ اصول به توجه مانند خاص استنباط وی استنادی هاروش .رديگ م بهره... و نيد م ع مخالر ليتأو ، ثيحد و مرآن بيترك فهم روش وی اعتقاد ثيحد به استناد روش عن ينقل كلام اصل ركن دو حاضر نوشتار در ةادل كاربستی هانمونه به سپس و دهيگرد انيب طاو، بن ديس ةشياند در ثيالحد فهم .است شده اشاره كلام معل در نقل

یاعتقاد ثيحد ، استنباطروش ، نقل كلام ،طاو، بن ديس

ع(یالمصطفی الملل نیب دانشگاه) ةریالعالمی المصطف ةرجامعی علم ئتیه عضو() karimi.m2 @ gmail.com

دانشگاه تهران یعلم ئتیه عضو

برنج ار رضا دکتريی راهنما به« حلهی ک م تنباطراس در ثيدرح شرنق» وانرعن اربی دکتر ةالررس از برگرفته اضررح ةالرمق)

است(

Page 11: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفتفصلنامة فلسفه و كلام اسلامي

39ن دانشگاه شهيد بهشتي، تابستا

Research Journal of Islamic Philosophy an Theology of Shahid Beheshti University

متأخر گرايانه های فرجام امامیه با ديدگاه تمايزات مبنايی ديدگاه شیعهسیده مونا علوی معینی

امیرخانیمهناز

هر انسان متفكری را به ،رود و فرجام جهان امروزه جهان با شتاب به سمت آينده پيش م متعددی بوده نةگرايا های فرجام حاصل اين تفكرات ايهاد ديدگاه دارد. انديشيدن وام

است. البته در اديان عاصر غرب شكل گرفتهورزان م است كه برخ از آنها در ميان انديشهپايان اين جهان وجود داشته است. اين زمينةمختلر اله و غيراله نيز از ديرباز نظرات در

ها انهام دهد. در مبان هريك از اين ديدگاه زمينةای در پژوهش بر آن است تا مقايسهلوهان معاصر غرب از جمله مك ورزان های انديشه ترين ديدگاه ابتدا مهم خصوص،همين

ها(، تافلر )موج سوم( و فوكوياما )پايان تاريخ( )دهكده جهان (، هانتينگتون )برخورد تمدناماميه مورد نظر مرار ةويژه تفكر شيع بيان شده است. در ميان اديان نيز، ديدگاه اسلام به

ن شرح به دست آمد: ها، تمايزات مبناي آنها بدي گرفته است. پس از بررس ديدگاهگری ليسم، سكولاريسم و اباحه ورزان معاصر غرب بر مبنای اومانيسم، ليبرا ديدگاه انديشهاماميه بر مبان توحيدی و خدامحورانه تأكيد ةاست و در مقابل ديدگاه شيع شكل گرفته

دارد. تاريخ، پايان سوم، موج ها، تمدن برخورد جهان ، دهكده گراي ، فرجام

اماميه. ةشيع

فلسفه و ک م اس می از دانشگاه الزهراء)س( -کارشناس ارشد الهیات [email protected] )استاد راهنما(عضو هیئت علمی دانشگاه الزهراء )س(

Page 12: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

معرفت ةآينميو كلام اسلا هفلسف ةفصلنام

39، تابستان دانشگاه شهيد بهشتي Research Journal of Islamic Philosophy and

Theology of Shahid Beheshti University

ی اخ ق ت الیف تزاحم با مواجهه در یاس م شمندانياند یها حل راه یارزيابیخادم الهعین

یحیدری علکیای عباسی کبر

ةفلسف در م رح مسارل نتريمهم از اخلامی ها گزاره بودن م لق يا بودن نسب مسئلة رب تأميرگذار پيامدهاي مبنا دو اين از كدام هر پذيرش كه است اخلا تكالير تزاحم مسئلة ، اخلام گراي نسب ساز زمينه موارد از يك. دارد اخلامی سازنظام پيچيدگ دليل به است، انسان رفتار و عمل به ناظر اخلام تكالير با توجه به اينكه . است در. است ممكن عمل ظرف در تكالير بين تزاحم يا تعارض مواو اجتماع شرايط تزاحم حل رايجی ها راه از برخ ، اخلامی ها گزاره بودن م لق پذيرش با حاضر،پژوهش

ةفلسف بين بايد كه است اينی پيشنهاد حلراه. شد بررس اسلام انديشمنداناز ديدگاه به اخلا شناس جامعه و مشخص ملمرو و روش و مسارل یدارا علم يك عنوان به اخلا بودن نسب يا م لق مسئلة. شويم مارل تفكيك خود، به مختص روش با ديگر علم عنوان اخلا شناسجامعه ةحوز به تكالير تعارض مسئلة و اخلا ةفلسف به اخلامی ها گزارهی ها گزاره بودن نسب عمل، ظرف در تكالير تزاحم به اتكا با نبايد پس. است مرتبط توان م اخلا شناسجامعه مقام در تكالير تزاحم حلی برا اما ،گرفت نتيهه را اخلام گريد یهاروش و مهم بر اهم ترجيح با ، اخلام عملی پيامدها و نتايج بررس بر تكيه با

تعارضات حل در تواند م اخلا ةفلسف در مكتب كه است اين مهم ةنكت. كرد امدام با اخلا ةفلسف و دهد بها توأمان غايت، و وظيفه يا نتيهه و الزام به كه يابد توفيق اخلام

.است برخوردار ظرفيت چنين از اسلام رويكردتكالير تزاحم ،ي گرام لق نسبيت، اخلا ،

دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران[email protected] دانشجوی دکتری فلسفه و ک م اس می دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران [email protected]

کارشناس ارشد فلسفه و ح مت اس می دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران [email protected]

Page 13: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

آينة معرفتفصلنامة فلسفه و كلام اسلامي

39دانشگاه شهيد بهشتي، تابستان

Research Journal of Islamic Philosophy anTheology of Shahid Beheshti University

متن به انگارانهصامت رديروی بررس و نقدالله نصیری ولی

رحیم دهقان سیم انی قاسم پورحسن

امر دری محور فاهمه و« متن دانستن صامت» عت،يشر كيتئور بسط و مبض ةينظرية ما جان معرفت بودن م لق كننده مصرف» بر زين متن بودن صامت تز اصل ستون و است ريتفسی محور مخاطب نگرش« كهاست؟ از متنی معنا» نكهيا باب در روشس. است استوار« نيد

اي مفسر و مخاطب فهم همان متنی معنا است معتقد دايدر و گادامر همچون و داشته و شود م حاصل مخاطبان و خوانندگانی برا پاسخ، و پرسش انيجر در كه استی ظهور در غرض نقض ،ي گرا نسب هجمل ازی اديز مشكلات سخن نيا. آنهاست به وابسته البته مقاله نيا. داشت خواهد پ در را... و معرفت حصول امكان نف كتب، انزال و رسل ارسال

و انيبن كه« نيد متن بودن صامت» عنی يديعنصركل نيا ك،يهرمنوت مباحث به نگاه با .است داده مرار بررس و نييتب مورد است بسط و مبضی تئور اسا،

گراي ، هرمنوتيك.گراي ، ذهنمتن، معنا، صامت بودن، نسب

مقاله( )مسئول قم مذاهب و انياد دانشگاهی پژوه نيدی دکتری دانشجو[email protected] یالمصطف ةرجامع پژوهشگاه پژوهشگر وی پژوه نيدی دکتری دانشجو يیطباطبا ع مه دانشگاهی علم تیهئ عضو

Page 14: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

(Research Journal of Islamic Philosophy and Theology)

Vol. 14/ Summer 2014 No. 39/

Proprietor

Shahid Beheshti University

Faculty of Theology and Religous Studies

Director

Hassan Saeidi, PhD

Editor-in- chief

Mohammad Ali Sheykh, PhD

Executive Manager

Zakaria Baharnezhad, PhD

Advisory Panel

Seyyed Ali Akbar Afjei, PhD; Reza Akbarian, PhD; Mohammad Ebrahimi V., PhD;

Ghorban Elmi, PhD; Mohsen Javadi, PhD; Hassan Saeidi, PhD; Manoochehr Sanei,

PhD; Mohammad Ali Sheykh, PhD

Reviewers

Mohammad Mahdi Babapour Golafshani, PhD; Mohammad Zakaria Baharnezhad,PhD;

Mohammad Ebrahimi V., PhD; Einollah Khademi, PhD; MostafaMohagg Damad,PhD;

Maryam Salem, PhD; Misam sefidkhosh, PhD; Seyyed Mohammad Esmaeil Seyyed

Hashemi, PhD; Mohammadjavad Shams, PhD; Asghar Vaezi, PhD

Translator

Mohammad Reza Anani Sarab, PhD

Executive Editor

Forough Kazemi

Typesetter

Maryam Mirzaie

Page 15: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Address

Office ,Faculty of Theology and Religous Studies, "Ayeneh Ma'refat" Shahid Beheshti University, Evin, Tehran

Postal Code

1983963113

www.sbu.ac.ir/maaref/ayenehmarefat

E-Mail:[email protected]

Tel:+98-21-29902527 98-21-22431785:+Tel.Fax

Binding: Shahid Beheshti University Printing House Print &

.The published articles are not the view points of the Quarterly Note:

is available in following Web Sites in fulltext form Ayneh Ma'refat

www.ISC.gov.ir

www.SID.ir www.magiran.com

www.noormags.com www.srlst.com

Printed in :1393

Page 16: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

ABSTRACTS

Metaphysical Nature of Religion From Mullā Sadrā’s Viewpoint, Ebrahim Noei 17

Mulla Sadra’s Ethical Theory, Hossein Atrak 18

Foundationalism in Islamic Philosophy Pertaining to Propositions: Answers to 19

some Contentions, Hassan Abdi- Reza Bazeli

Method of "Revealed Theology" from the Viewpoint of Sayed ibn Tavos, 20

Mehdi Karimi- Reza Berenjkar

Fundamental Distinctions between Imamiyyah Shi’a and Recent 21

Eschatological Views, Seyedeh Mona Alavi Moeeni - Mahnaz Amirkhani

Assessing the Solutions Provided by Islamic Scholars in Reaction to Conflicting 22

Moral Imperatives,Enolah Khademi- Ali Heydari- Kobra Abasikia

Survey and Critique of the Silence Approach to Text, 24

Valiolah Nasiri- Rahim Dehghan Simkani- Ghasem Pourhassan

ابراهيم نور نظرية اخلام ملاصدرا، حسين اتر

رضا باذل -حسن عبدی ،ها؛ پاسخ به برخ شبهاتدر باب گزاره اسلام ةمبناگراي فلسف رضا برنهكار -كريم مهدی،طاو، بن ديس دگاهيد از نقل كلام روش

، متأخر گرايانه های فرجام اماميه با ديدگاه تمايزات مبناي ديدگاه شيعه اميرخان سيده مونا علوی معين ، مهناز

98 اخلام تكالير تزاحم با مواجهه در اسلام شمندانياند یها حل راه ارزياب كيا كبری عباس -عل حيدری -عين اله خادم ،متن به انگارانهصامت كرديرو بررس و نقد

ماسم پورحسن -مكان رحيم دهقان سي -ول الله نصيری

Page 17: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Research Journal of Islamic Philosophy and Theology of Shahid Beheshti University

Summer 2014 No.39/

Metaphysical Nature of Religion From Mullā Sadrā’s Viewpoint

Ebrahim Noei

Abstract

The existence or non-existence of metaphysical statements in religion

constitutes an important issue in religious studies. Mullā Sadrā’s writings

are replete with attention to this issue. While he elaborates the status and

role of the intellect in the realm of religion, he speaks of both the lower

levels of the intellect that fail to comprehend religion and the obstacles in

the path of intellectual perception of religion as well as the circumstances

under which this form of perception becomes actualized. He challenges

the ideas of those who go to extremes in holding that the intellect plays a

crucial role in religion and refute the existence of metaphysical statements

in religion (Muʹtazilite). In a detailed discussion, he also reveals some

metaphysical statements, but at the same time, challenges and disagrees

strongly with the ideas of some individuals like esotericists who go to

extremes in their theological ideas. The present paper seeks to explore

Mullā Sadrā’s views on the metaphysical statements of religion.

Key Terms: intellect, religion, metaphysical nature of religion, Mullā

Sadrā

_________________________

Shahid Beheshti University [email protected]

Page 18: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Mulla Sadra’s Ethical Theory

Hossein Atrak

Abstract

Ethical theories are often divided into three groups: Virtue theories,

Teleology and Deontology. The Ethical theories of the majority of Islamic

philosophers can be considered as Virtue Ethics. Mulla Sadra is one of the

greatest Islamic philosophers so it is of prime importance to examine his

ethical theory coherently. To this end, the present paper starts with this

proposition that Mulla Sadra’s ethical theory is a version of virtue ethics.

He begins his ethical theory with the happiness (eudemonia) concept. On

his own philosophical groundwork, Mulla Sadra, considers being and its

perception as happiness. The felicity of each being depends on its level of

existence. In broad terms, he defines happiness as the achievement of

ontological perfection by each being consistent with its intrinsic demands.

From Mulla Sadra’s point of view, real happiness for human beings is

theoretical wisdom, knowledge of facts, observation of ideas and rational

luminous beings and alliance with active intellect, but above all the

perception of Divine existence and His meeting. But the achievement of

this rational happiness is impossible without body happiness defined as

self-purification, inner catharsis, control of animal forces by intellectual

faculty and being attributed by the property of justice. He accept

Aristotelian moderation rule which puts every virtue between two

extremes: excess and defect. Mulla Sadra, similar to most Islamic

philosophers, believes in the four principal virtues and the eight principal

vices.

Key Terms: Mulla Sadra, virtue ethics, happiness, virtue, wisdom,

moderation, justice.

__________________________

University of Zanjan [email protected]

Page 19: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Foundationalism in Islamic Philosophy Pertaining to Propositions:

Answers to some Contentions

Hassan Abdi

Reza Bazeli

Abstract

Most of Moslem philosophers believe in foundationalism in the realm of

ideas as well as propositions. In Islamic foundationalism pertaining to

propositions, they are divided into two main kinds: obvious and

theoretical. The obvious ones are the propositions which do not need

inferential reasoning; while, the theoretical ones are based on the obvious

ones and should ultimately lead to them. The only way of justifying

theoretical propositions is the proof (Borhan). Lately, foundationalism has

faced several challenges. The present paper is an attempt to inquire

whether these challenges can be taken up by providing convincing

answers. The method adopted in this paper is philosophical reasoning and

analysis. The conclusion is that Islamic philosophy is of such a capacity

and integrity which can take up these challenges in an appropriate way.

Key Terms: foundationalism, Islamic foundationalism, obvious

propositions, theoretical propositions.

__________________________

Qom Seminary

Bagherololum University [email protected]

Page 20: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Method of "Revealed Theology" from the Viewpoint of Sayed ibn

Tavos

Mehdi Karimi

Reza Berenjkar

Abstract

The present paper is concerned with the relationship between theology

and tradition (Hadith) in "revealed theology". The methodology of

theology in general and revealed theology in particular is a recent issue

which has received scant attention. The importance of methodological

studies can only be understood when its most important outcome, that is,

the exploration of “theological inference and its principles" is well

realized. For Sayed ibn Tavos, tradition is the most important source for

the study of religion. As a characteristic thinker, he investigates the

theological issues based on traditional sources and uses some elicitation

and anecdotal methods such as: emphasis on the verbal principles,

validation of content and not narrators, combined understanding of Quran

and Hadith, deep and strong insight of Hadith, paraphrase of definite

contradictions of religion and the like. The present paper presents the two

key elements of revealed theology, that is, the method of invoking

theological Hadith and understanding of it in the thought of Sayed ibn

Tavos and then refers to some of the samples of applied revealed evidence

in theology.

Key Terms: Sayed ibn Tavos, traditional Islamic theology, inductive

method, belief tradition.

__________________________

Almostafa (P.B.U.H) International University karimi.m2 @ gmail.com University of Tehran

Page 21: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Fundamental Distinctions between Imamiyyah Shi’a and Recent

Eschatological Views

Seyedeh Mona Alavi Moeeni

Mahnaz Amirkhani

Abstract

Nowadays the world proceeds apace toward the future, and this makes

any thinker ponder over the end of the world. The outcome has been the

formation of different eschatological views among which some have been

proposed by contemporary western thinkers. Of course, some ideas about

the end of the world held by theistic and nontheistic religions have a long

history. The present study is aimed at conducting a comparative study of

the origins of these views. To this end, it first states the major views of

contemporary western thinkers including McLuhan (GlobalVillage),

Huntington (The Clash of Civilization), Toffler (The Third Wave) and

Fukuyama (The End of History). Among the religions, the focus of the

discussion will be on Islam specifically the escatological views of

Imamiyyah Shi’a. The results of the comparative study show that the

views of contemporary western thinkers stands on humanism, liberalism,

secularism, and promiscuity; while, the views of Imamiyyah Shi’a are

monotheistic and theocentric.

Key Terms: eschatology, global village, clash of civilization, third wave,

end of history, Imamiyyah Shi’a.

__________________________

Azahra University [email protected] Azahra University

Page 22: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Assessing the Solutions Provided by Islamic Scholars in Reaction to

Conflicting Moral Imperatives

Enolah Khademi

Ali Heydari

Kobra Abasikia

Abstract

The problem of relative or absolute moral consequences is one of the most

important issues in moral philosophy. The adoption of one or the other

has important consequences for the formation of a moral system. One of

the issues that underlies the illusion of moral relativism is the problem of

inconsistent assignments. As for the fact that moral assignments are

related to human practice, and human behavior in social situations is very

complex, it is likely that conflict arise in practice. Accepting the absolute

nature of moral propositions, the present study tries to examine some of

the most common ways of looking at conflict resolution from the point of

view of Islamic scholars. The proposed solution is that a distinction

should be made between the filed of moral philosophy with a

methodology and an agenda of issues and the sociology of ethics as a

different filed of study with a different methodology. The question of

whether moral issues are absolute or relative is related to the realm of

moral philosophy while the issue of conflict of assignments is related to

the field of sociology of ethics. Therefore, we should not infer relativity of

ethics from a reliance on conflict of assignments. But for conflict

resolution we can rely on survey results and implications of moral action

by reference to practice. The important point is that to be successful in

resolving ethical conflicts a school of ethics should put emphasis on both

Page 23: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

obligation and outcome or duty and end. The philosophy of ethics with an

Islamic approach has the capacity to deal with this issue.

Key Terms: morals ،relativism, absolutism, conflict of assignments.

________________________

Shahid Rajaii Teacher Training University [email protected]

Shahid Rajaii Teacher Training University [email protected]

Shahid Rajaii Teacher Training University [email protected]

Page 24: 9393 ناتسبات /39 ةرامش ،مهدراهچ لاس…جله... · 2015. 5. 18. · ٿۂڛڻۖ ۣۛۦ٨)ىملاسا ملاك و هفسلف ىشهوژپ - ىملع ةمانلصف(9393

Survey and Critique of the Silence Approach to Text

Valiolah Nasiri

Rahim Dehghan Simkani

Ghasem Pourhassan

Abstract

"Silence of text" is the basis for the theory of “contraction and expansion

of Shariah” and this idea is based on the assumption of “being an absolute

consumer of religious knowledge”. Soroush, like Gadamer and Derrida,

adopts an audience-centered approach in answering the question of:

Where does the meaning of the text come from? His answer is that the

meaning of the text resides in the understanding that emerges from the

audience’s interpretation of the text individually or through question and

answer. This idea has a number of consequences including relativism,

violation of order in sending messengers and the revelation of the holy

book, and the negation of the possibility of achieving wisdom. The

present paper aims at delineating the origins of the idea of "silence of

text" taking a hermeneutical perspective.

Key Terms: text, meaning, being silent, relativism, hermeneutics.

_________________________

Qom University of Religions and Sects [email protected] Jamatolmostafa Research Institute Allamah Tabatabai University