96( ارديبهشت 4بازنگري )

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

راکتکاتا نوع بيماري و نحوه ي درمان کاتاراکت:

، آب و از بين رفتن شفافيت آن که باعث کاهش بينايي مي گردد انسان کدر شدن عدسي چشم به

ن کاتاراکت اطالق ميشود.آ مرواريد و در اصطالح علمي

شايعترين فرم آب مرواريد ، فرم ناشي از افزايش سن مي باشد به طوري که همه انسانها در صورت

داشتن عمر خوب زماني در طول زندگي خود به آب مرواريد مبتال ميشوند. فرم هاي ديگري از آب

مرواريد مانند فرم مادرزادي ، فرم ناشي از ضربه يا تروما نيز وجود دارد.

اعث کاهش بينايي ميشود.آب مرواريد ب

درمان طبي )دارو ، قطره چشمي ( جهت درمان و پيشگري از کاتاراکت وجود ندارد. تنها درمان قطعي بيماري ،

جراحي است. چنانچه عالئم آب مرواريد خفيف باشد استفاده از عينک ممکن است موقتاٌ مشکالت شما را حل

بات آنتي اکسيدان مانند: سبزيجات و ميوه ها ممکن است به کند. دوري از نور خورشيد و استفاده از ترکي

جلوگيري يا کند شدن پيشرفت آب مرواريد کمک کند.

دوري از نور خورشيد ، مانند :براي سرعت نيافتن اين نوع بيماري مواردي است که بايد احتياط کرد:

صوص اگر مقادير آن استفاده از عينک ، سيگار نکشيدن ، مصرف کورتون هاي طوالني مدت به خ

.است و جلوگيري از ايجاد اضافه وزنزياد باشد، قرارگرفتن در معرض اشعه

3

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

عالئم شايع کاتاراکت )آب مرواريد( :

.شايعترين عالمت کاشه بينايي بدون درد و التهاب چشم مي باشد

ي اطراف اجسام نوراني نديدن هاله هاي نورا

دوبيني يک چشمي

تغيير در درک رنگها

ديدن نقاط ثابت تاريک در ميدان بينايي

اقدامات تشخيصي درماني:

نحوه ي تشخيص اين بيماري :

تاري تدريجي ديد طي مدت چند ماه و يا چند سال در يک يا هر دو چشم -1

تاري ديد در شرايط نورکم به خصوص در غروب -2

تغييرات مکرر نمره عينک -3

هنگام رانندگي در شب در گذرگاه هاي دوطرفهپخش نور به خصوص در -4

تغيير در ديد رنگي به خصوص در رنگ آبي -5

شخيص توسط چشم پزشک و بعد از گرفتن شرح حال دقيق و معاينه ساختمان هاي چشم توسط

دستگاه هاي مخصوص معلوم مي شود چون ممکن است بيمار در مراحل اوليه عالمت و شکايتي

نداشته باشد.

4

عوارض جراحي کاتاراکت:

عمل آب مرواريد عمدتا موفقيت آميز است و مشکل خاصي براي بيماران ايجاد نمي کند.

تاري ديد از عوارض معمول حساسيت به نور و واحساس تحريک ،درد خفيف : عوارض بعد از عملقرنيه ، خونريزي ، ديگر مي تواند به عفونت داخل چشم ، ادمعوارض احتمالي از هستند.از عمل پس

.افزايش فشار داخل چشم ، جابجايي لنز کاشته شده اشاره کرد

عوارض داروها:

به طور برگشت پذير يا برگشت ناپذير اسهال ، استفراغ آپالستيککم خوني : اختالالت خوني از جمله که همه اين موارد خيلي نادر است. ، افزايش فشارخون ، ادم ريوي و سردرد

غذا و دارو :تداخالت

.وجود ندارد يتداخالت غذايي و دارويي خاص

ميزان فعاليت:

تا يک هفته پس از عمل از انجام کارهاي سخت و بلند کردن اشياء سنگين و زور زدن و رفتن به سجده و رکوع خودداري کنيد مگر اينکه پزشک شما توصيه ديگري داشته باشد.

و موقع بيرون رفتن از منزل استفاده کنيد. آرايش کردن و ها محافظ چشمي را به مدت يک هفته شب رفتن به استخر بعد از سه هفته بالمانع است.

هفته نيز مي توانيد 3بعد از محدوديت ندارد ؛ چند روز بعد از عمل ، با احتياط زياد در روز رانندگي شب ها رانندگي کنيد.

.کيلوگرم خودداري کنيد 5بيش از از بلند کردن اجسام ، بعد از عمل اول هفته هاي

5

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

تغذيه و رژيم غذايي :

پس از انتقال بيمار به بخش و هوشياري کامل مي توانيد از مايعات و سپس از غذاهاي نرم استفاده کنيد.

پس از هر عمل جراحي استفاده از رژيم غذايي مناسب همچون مصرف مواد غذايي غني از ويتامين به افراد

شود.توصيه مي

تغذيه نه تنها در سالمت چشم بلکه در سالمت تمام بدن تأثير گذار است، با وجود اينکه نمي توان به مصرف

مواد غذايي خاصي جهت بهبود حال بيماران پس از جراحي چشم اشاره کرد ، ولي در مراحل اوليه بعد از عمل ،

خم مي شوند همچون مواد معدني ، ويتامين ها استفاده از پروتئين ها و موادي که موجب ترميم سريعتر محل ز

و انواع ميوه ها به منظور کاهش و رفع عارضه به افراد کمک مي کند.

سبزيجات و غذاهاي داراي فيبر و ملين جهت جلوگيري از بروز يبوست به دليل بي تحرکي پس از مصرف

ينکه جهت پيشگيري از ابتال به انجام عمل جراحي مفيد است.درچشم پزشکي يک قانون مهم وجود دارد ، ا

بيماريهايي همچون آب مرواريد ، پيري شبکيه و ساير بيماري ها ، بايستي اشخاص يک رژيم غذايي متعادل را

راکت کاتادرمان و پيشگيري و بتاکاروتن و سلينيوم براي Eو Cمصرف ويتامين تأييد رعايت کنند.

مورد تائيد قرار نگرفته است.

6

: حتياطاتايمني و ا

صبح روز بعد از عمل پانسمان چشم توسط پزشک برداشته مي شود و فقط ممکن است با يک محافظ

مناسب بيمار به منزل فرستاده شود.

: مديريت درد

درد بسيار کمي دارد که مي تواند مسکن هاي خفيفي مثل استامينوفن استفاده بيمار بعد از جراحي،

کند.

عدم مصرف دخانيات :

سيگار و ساير دخانيات به دليل تشديد خشکي چشم و کاهش اشک دوري کنيد.مصرف از

داروهاي زمان بستري:

انجايي که اين بيماران از قرار نميگردد.استفاده مورد دارو ،بيماران کاتاراکت برايدرزمان بستري

در مدت زمان کوتاهي ترخيص مي شوند تنها در صورت درد از مسکن خوراکي استفاده مي معموال

گردد.داروها بعد ازمراجعه مجدد)معموال روز بعد از عمل(بعد از برداشتن پوشش چشم توسط پزشک

قطره هاي چشمي تجويز مي گردد. ، معالج

7

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

ها به شما توضيح خواهد داد. اين مصرف قطرهمعموالً روز بعد از جراحي، پزشک در مورد نوع و زمان

بيوتيک آنتيي ضدالتهاب براي ترميم و نيز کاهش حساسيت به نور و قطره ي ها شامل قطره قطره

باشد. جهت کاهش احتمال ابتال به عفونت مي

داروهاي تجويز شده توسط پزشک خود را به طور مرتب و تا تاريخ تعيين شده مصرف کنيد.

در مصرف قطره ها و پمادهاي چشمي : نکات ضروري

.قبل از استفاده حتماٌ دستهايتان را بشوييد

.به تاريخ انقضاء قطره ها حتما دقت داشته باشيد

.در صورتيکه قطره استفاده شده اي از قبل داريد پس از عمل از آن استفاده نکنيد

ديگري جلوگيري کنيد.از تماس نوک قطره چکان يا پماد با چشم ، انگشتان و هر سطح

.اگر رنگ قطره تغيير يا رسوب کرده است از آن استفاده نکنيد

8

.از زمان باز شدن درب يک قطره استريل حداکثر تا يکماه مي توانيد از آن استفاده کنيد

دقيقه 5اگر بيش از يک يا چند نوع قطره استفاده مي کنيد فاصله بين چکاندن دو قطره حداقل

دقيقه باشد. 10له مصرف داروي چشمي بعدي با پماد حداقل باشد و فاص

هاي چشمي: نحوه صحيح استفاده از قطره

- باشد. تميز دستها بايد کامال، هنگام استفاده از قطره

- الزم نيست هنگام خواب قطره بريزيد. ريختن يک قطره در چشم کافي است ، در هر نوبت .

- کنيد.سر خود را کمي به عقب خم

- .پلک تحتاني را به سمت پايين بکشيد

- بچکانيد. )بدون تماس نوک قطره چکان با چشم يا فضاي بوجودآمده در پلک تحتانيقطره را در

پلک(

- دقيقه ببنديد، سپس پلک بزنيد. 3چشم خود را به مدت

- اف چشم خشک ها، اشک و يا قطره جذب نشده را با دستمال تميز از اطر بعد از باز کردن چشم

کنيد.

- از تماس نوک قطره چکان با چشم جلوگيري کنيد و در صورتي که پزشک بيش از يک نوع

دقيقه انجام 10تا 5هنگام استفاده از آنها بايد با فاصله زماني ، قطره را همزمان تجويز کرده است

شود.

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

9

مراقبت از زخم

مالش ندهيد.چشم خود را با انگشت يا دستمال يا حوله

فقط ممکن است با يک و روز بعد از عمل توسط پزشک از روي چشم برداشته مي شود، پوشش يا پد

ساعت 24بيمار تا قطره هاي چشمي شروع مي گردد.محافظ مناسب بيمار به منزل فرستاده شود ،

در سمت عمل شده نبايد بخوابد.، بعد از عمل

البته قبل از کندحمام مي تواند روز بعد از عمل 7تا 5بيمار .ه نشودپانسمان نيز توسط بيمار برداشت

طبق از قطره ، به موقع پس از جراحي تا يک ماه بايد د خود را بشويد .معموال يعمل مذکور مي توان

دستور پزشک استفاده گردد. از ماليدن و فشار دادن چشم خودداري کنيد، زيرا ممکن است در روند

.شودو حتي بازشدن زخم ترميم طبيعي زخم تداخل ايجاد کند و موجب سوزش و خارش چشم

10

وضعيت بيماري

س وضعيت بيمار تعيين مي شود مي دانيم که تنها درمان قطعي کاتاراکت ، جراحي است ؛ اما زمان جراحي بر اسا

.بعد از معاينه توسط دستگاه هاي مخصوص و همچنين علت ايجاد کاتاراکت وضعيت بيمار معين مي شود. به طور

گونه اي است که جهت جلوگيري از تنبلي چشم سريعا مثال در اطفالي که کاتاراکت مادرزادي دارند وضعيت بيمار به

ء دسته بيماراني هستيد که به علت افزايش سن دچار کاتاراکت شده ايد ، تا زماني که ديد نياز به درمان دارند ، اگر جز

شما در زندگي روزمرتان اختالل ايجاد نکند ، درمان صورت نمي گيرد ؛ بنابراين وضعيت بيماري به نوع حاد ، تحت

حاد و متوسط تا خفيف تعريف مي شود.

مسائل بهداشت فردي

استحمام چند روز بعد از عمل و با توصيه پزشم بالمانع است.

بزنيد که وارد چشم آب طوري به صورتتان در اين مدت استحمام کنيد و پس از عمل روز 7تا 5 استفاده کنيد.در صورت تمايل ين مدت نيز جهت استحمام از شامپو بچه و صابون بچه اپس از .نشود

تفاده کنيد.اس کامل يبراي نماز از وضو

خواب واستراحت

فعاليت هاي بيرون از منزل را مي توانيد چند روز پس از عمل از سر بگيريد.معموال خواندن و نوشتن و دارند پس از چند روز بالمانع است.، ساير کارهايي که نياز به نشستن در پشت ميز

الگوي دفع

خودداري کنيد.زورزدن ناشي از ، مواد غذايي که موجب ايجاد يبوست مي شوند آن دسته از مصرف سبزيجات و آب به ميزان کافي جهت پيشگيري از ،يبوست باعث فشار بر چشم مي شود.از ميوه

يبوست استفاده کنيد.

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

11

مراقبت هاي قبل و بعد از عمل

پس از برنامه ريزي اوليه براي عمل جراحي بايد قدرت لنز درون چشمي محاسبه شود،که قبل عمل:

انجام مي شود و چند دقيقه اي بيشتر طول ابتيکال يا اولتراسونداين روش سرپايي با رايانه و دستگاه

نمي کشد.

ه پرونده ، قبل از عمل در بخش ضميم مشورت قلب مشورت بيهوشي و ، نوار قلب ، آزمايشات خون

مي شود.

زمان مراجعه به پزشک در کارت ترخيص بيمار نوشته مي شود حتما در زمان مراجعه به پزشک:

زمان مشخص شده جهت ويزيت مراجعه نماييد.

ضد درد ، داروهاي آنتي بيوتيک و ضد التهاب به صورت قطره و پماد داروهاي بعد از ترخيص :

: نخوابيدن به سمت چشم جراحي شده شب بعد از جراحي، برنامه خود مراقبتي و بازتواني در منزل

شب ها به مدت يک هفته در موقع خواب ، استفاده از عينک دودي در ، استفاده از محافظ چشم

، سوزش و خارش در هنگام صبح.در مورد طبيعي بودن ترشحات مختصر اطالع وتماس با نور آفتاب

: تغذيه بعد از ترخيص

پس از جراحي نيازي به تغيير رژيم غذايي وجود ندارد )در صورتي که بيماري خاصي مانند ديابت

نداشته باشد مي تواند از رژيم غذايي عادي استفاده کند (

فقط از ايجاد يبوست جلوگيري کنيد با خوردن ميزان مناسب سبزي ، ميوه و آب ميتوان از آن

.جلوگيري کرد

12

فعاليت هاي پس از ترخيص:

ها به نوع عمل جراحي بستگي دارد. در جراحي فيکو عمل با برش کوچکي در قرنيه انجام محدوديت فعاليت شود. مطالعه و تماشاي تلويزيون نيز مانعي ندارد. ، محدوديت حرکتي براي بيمار در نظر گرفته نمي شود مي

رعايت نکات زير را به خاطر بسپاريد:

توانيد به سمت چشم عمل شده بخوابيد. از روز دوم بعد از عمل مي -

روز پس از عمل جراحي بال مانع است . در اين مدت آب نبايد وارد چشم 7تا 5وضو گرفتن و حمام کردن -

از شامپو بچه استفاده کنيد(.براي استحمام ) شما شود.

توانيد سجده کنيد. از روز ششم مي -

مجددزمان ويزيت

هاي بعد از عمل در روزهاي اول و سوم، هفته سوم يا چهارم، ماه ششم و سپس سالي يک بار معاينه شود. توصيه مي

زمان تعيين شماره عينک

معموالً در طي چند هفته اول بعد از عمل، شماره عينک شما در حال تغيير است. بنابراين بهتر است ره عينک و تهيه آن )به خصوص عينک مطالعه( مراجعه چند هفته صبر کنيد و سپس جهت تعيين نم

باشند، بعد از عمل درصدي از بيماران به خصوص کساني که دچار آستيگماتيسم قبل از عمل مي کنيد.هاي منظم را پيگيري مراقبت دراز مدت بعد از جراحي کاتاراکت، معاينهبراي به عينک دور نياز دارند.

ا، چشم پزشک نتايج جراحي را بررسي کرده و از ادامه روند بهبودي در دو ه نماييد. در طي اين مالقات چشم به شما اطمينان خواهد داد.

هاي ضربه مقابل در محافظت براي) پزشک وسيله به چشمي محافظ يا عينک تجويز صورت در

.نماييد استفاده آن از حتماً ،(بهبودي دوران طي در احتمالي

صصی چشم خاتم االنبیاء)ص( صصی چشم خاتم االنبیاء )ص( بیمارستان تخ بیمارستان تخ

1396 -)ص( بیمارستان خاتم االنبیاءپرستاري واحد آموزش 1396 -بیمارستان خاتم االنبیاء)ص( پرستاري واحد آموزش

13

:ترخيص از پس خطر هاي نشانه

مراجعه چشم اورژانس درمانگاه به سريعاً ديد کاهش و درد چشم، قرمزي افزايش :مانند عاليمي درصورت

دهيد خبر خود معالج پزشک به يا کرده

اورژانس هاي مراقبت به دستيابي چگونگي

هرچه خطر عاليم بروز صورت در. باشند مي فعاليت حال در روزي شبانه صورت به بيمارستان چشم اورژانس

. نماييد مراجعه سريعتر

:آموزشي هاي سايت و مراکز آدرس و منابع آدرس

(لشگري حسين محمد نوشته) تهران دانشگاه انتشارات: پزشکي چشم کليات

آقادوست داوود و زاد نوري صمد: چشم جراحي بيماران از مراقبت

کاتاراکت جراحي از پس هاي مراقبت آموزشي هاي سايت

شما براي سالمتي آرزوي با

14