ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ tk park ·...

60
สานักงานอุทยานการเรียนรูTK Park

Upload: others

Post on 18-Feb-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

ส านกงานอทยานการเรยนร TK Park

Page 2: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

คมอเทคนคสงเสรมรกการอาน รกการเรยนร ส าหรบเดกหหนวก

ส านกงานอทยานการเรยนร TK Park

โครงการพฒนาเทคนคการสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

พมพครงท 1 พ.ศ. 2549

จ านวนพมพ เลม

Page 3: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

ค าค าน าน า

จากแนวคดในทประชมคณะเลกๆ ททานสรกร มณรนทร ประธานคณะกรรมการส านกงานอทยานการเรยนร ตองการเหนเดกพการรกการอาน รกการเรยนร จงเปนแนวคด ทส าคญยง เมอพบวา เดกหหนวกมปญหาดานการเรยนรภาษา ซงเปนพนฐานของการอาน และการเรยนร “ใชวาเดกหหนวกไมชอบอานหนงสอ แตวาอานไมออก จะอานอยางไร” ประกายแหงความมงมนจงเกดขน เมอทานใหการสนบสนนเพอศกษาเทคนคสงเสรมรกการอาน รกการเรยนรส าหรบเดกหหนวกขน

ครทมความเชยวชาญการสอนเดกหหนวก จากโรงเรยนโสตศกษาทวประเทศไดเขารวมประชมการจดการความร (Knowledge Management) ในหวขอ “ตลาดนดความรครเพอศษย: ประสบการณความส าเรจเพอการเรยนรของเดกหหนวก” เพอคนพบ คนหา วธการจดการเรยนรและเทคนคการรกการอานส าหรบเดกหหนวกมาอยางเขมขน มเทคนคและวธการทหลากหลายนาสนใจอยางยง

ดงนน เพอเผยแพรการคนพบเทคนควธการ ใหเกดประโยชนตอการจดการศกษาส าหรบเดกหหนวก คมอฉบบนคงเปนสวนหนงทจะสงเสรมการอาน การเรยนรไดอยางด นบเปนความปรารถนาดของส านกงานอทยานการเรยนร ทไดใหโอกาสสงดๆ สเดกพการ ซงเปนแบบอยางทดตอการจดการศกษายคใหม เพอความกาวหนาของการศกษาไทยสบไป

(นายพะโยม ชณวงศ) ผอ านวยการโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

กนยายน 2549

Page 4: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

Page 5: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

สารบญสารบญ

หนา

ค าน า

บทท 1 บทน า 1

วธการสอความหมายของเดกหหนวก 2

วธสอนเดกหหนวก 3

ความส าคญของการอาน 3

องคประกอบในการอาน 4

คณสมบตของนกอานทด 8

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ 9

การสรางพนฐานในการอานส าหรบเดกหหนวก 9

แนวตดเรองนสยรกการอาน 12

องคกรทเกยวของกบการสงเสรมนสยรกการอาน 14

บทท 3 แนวทางสงเสรมรกการอานรกการเรยนร 16

รปแบบการเรยนรของเดกหหนวก

บทท 4 เทคนคสงเสรมรกการอานรกการเรยนร ส าหรบเดกหหนวก 22

กจกรรมกลมสมพนธ 22

กจกรรมการเขยนบนทก 22

กจกรรมโตวาท 23

การแสดงบทบาทสมมต 24

กจกรรมเลานทาน 25

การท าหนงสอเลมเลก 26

กจกรรมการเรยนรจากสถานการณจรง 27

กจกรรมเรยนรจากขาวและเหตการณประจ าวน 28

กจกรรมการเรยนรจากการใชสอ เทคโนโลยททนสมย 29

กจกรรมทศนศกษาจากแหลงเรยนร 30

Page 6: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

บทท 5 บทสรป 32

ตวชวดความส าเรจในการจดกจกรรมสงเสรมนสยรกการอาน 32

บรรณานกรม 34

ภาคผนวก 35

ผลการประเมนกจกรรม 36

ประมวลภาพกจกรรม 44

โครงการพฒนาเทคนคการสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก 49

คณะผจดท า 54

Page 7: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

1

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ไดกลาวถงการจดการศกษากบกระบวนการอาน กระบวนการเรยนร และการอานในมาตรา 24(3) และ (5) ในมาตรา 4 กลาวไววา การศกษา หมายความวา กระบวนการเรยนร เพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคม โดยการถายทอดความร การฝกอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอม สงคม และปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนรตลอดชวต และในมาตรา 24(3) และ (5) ไดระบไววา การจดกระบวนการเรยนรใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของจดกจกรรมใหผเรยน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนอง รวมทงสงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอมสอการเรยน และอ านวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนร และมความรอบร (กระทรวงศกษาธการ,2546 หนา 2-12) การเรยนรอยางตอเนองตลอดชวตจะเกดขนได นกเรยนตองมนสยรกการอานจะท าใหนกเรยนมคณลกษณะทพงประสงคตามแนวการจดการศกษาในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ทยดหลกวา ผเรยนทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาต และเตมศกยภาพ โดยจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจ และความถนดของผเรยน ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชแกปญหา การเรยนรจากประสบการณจรง สถานศกษาควรจดการเรยนการสอน และจดกจกรรมบรณาการองคความรตาง ๆ ทเกอกลสงเสรมการเรยนร โดยใชกระบวนการอานในทกกลมสาระ การเรยนรเพอเสรมสรางประสทธภาพในการเรยน

การจดการเรยนการสอนเปนหวใจของการขบเคลอนทจะน าไปสการปฏรปการศกษา ครตองมความร ความเขาใจ และตองปรบเปลยนวธการสอน เพอพฒนาผเรยนใหมความร ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรม และทกษะทจ าเปนในการด ารงชวต และมคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการเรยนร การจดการเรยนการสอนของกลมสาระตาง ๆ สามารถเนนกระบวนการอาน เพอสรางเสรมประสทธภาพการเรยนร ชวยใหผเรยนใชกระบวนการอานสรางความร และความคด ไปใชตดสนใจแกปญหา และสรางวสยทศนในการด าเนนชวต และนสยรกการอาน เขาใจกระบวนการอาน สามารถตความเรองทอานจากสอประเภทตาง ๆ และน าความรมาใชอยางมวจารณญาณ ตลอดจนสามารถพฒนาการเรยนรของตนไดเตมศกยภาพ มเจตคตทดตอการอาน รวธแสวงหาความรดวยตนเอง และมนสยรกการอานอยางตอเนองตลอดชวต

บทน า 1

Page 8: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

2

การจดการศกษาส าหรบเดกหหนวก ใหเปนไปตามเจตนารมณแหงแนวทาง กระบวนการเรยนร ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต จงเปนเรองละเอยดออน ซบซอน และมากดวยปญหาอปสรรค เนองจากบคคลหหนวก มขอจ ากดในการสอสาร การเรยนรภาษาของคนทวไป พฒนาการทางภาษา และการพดลาชา จงสงผลถงการฟง การด การพด การอาน การเขยน รวมถงการคดวเคราะห บคคลหหนวกจงมความสามารถดานการเรยนรดอยกวาบคคลทวไป ดงนน การจดการเรยนรส าหรบเดกหหนวก ยอมมความตองการจ าเปนทแตกตางจากเดกทวไป มแนวทางการพฒนาการเรยนรเปนลกษณะเฉพาะ หากมวธการสอสารทด มรปแบบการเรยนรทเหมาะสม มวธการสอนทสอดคลองกบความตองการ มเทคนค และกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบวฒนธรรม และวถชวตของคนหหนวกอยางตอเนองแลว เดกหหนวกกสามารถทจะเรยนรใหเตมศกยภาพ และมความใกลเคยงกบเดกทวไป

วธการสอความหมายของเดกหหนวก

เดกทมความบกพรองทางการไดยน มปญหาในการสอความหมายไมวาเปนการสอความหมายระหวางเดกทมความบกพรองดวยกนเอง หรอการสอความหมายระหวางเดกทมความบกพรองทางการไดยนกบเดกปกต จงมผคดคนวธสอความหมายขนเพอใหเดกประเภทนสามารถสอสารได วธสอสารทใชกนอยแพรหลาย มดงน 1. การพด (Speech) ใชไดกบเดกทมความบกพรองทางการไดยนไมมากนกเหมาะส าหรบเดกหตงเลกนอยไปถงหตงปานกลาง

2. ภาษามอ (Sing Language) เหมาะส าหรบเดกทสญเสยการไดยนมาก หรอหหนวก เดกเหลานไมสามารถสอสารกบผอนไดดวยการพด จงใชภาษามอแทน ผทจะเขาใจภาษามอไดตองมความรเกยวกบภาษามอ ซงถอเปนระบบการสอสารอยางหนงของคนหหนวก โดยการใชมอทงสองขางแสดงทาทางหรอแสดงการวางมอในต าแหนงตาง ๆ กนแตละทา หรอต าแหนงของมอจะมความหมายตางกนไปตามระบบของภาษา

3. การสะกดอกษรดวยนวมอ (Finger Spelling) เปนระบบการสอสารอยางหนงของคนหหนวก ทามอแตละทามความหมายเทากบตวอกษร 1 ตว การสะกดนวมอสวนมากใชส าหรบสะกดค าทไมมในภาษามอ เชน ชอคน ชอสถานท เปนตน

4. การอานรมฝปาก (Lip Reading) หมายถง การทผฟงพยายามเดาค าพดโดยการสงเกตจากลกษณะการเคลอนไหวรมฝปากของผพด เพอใหเขาใจความหมายตรงกนในเรองทผพดกลาวถง ในบางครงอาจตองสงเกตลกษณะสหนาทาทาง ตลอดจนการเคลอนไหวมอ และล าตวของผพดดวย

5. ทาแนะค าพด (Cued Speech) เปนระบบการสอสารอยางหนงของคนหหนวก โดยผพดแสดงทามอในลกษณะตาง ๆ ประกอบค าพด เพอใหผฟงเขาใจความหมายของการพดไดดยงขน ทามอทใชถกก าหนดไวอยางเปนระบบ แตละทามความหมายเฉพาะ

Page 9: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

3

6. การสอสารรวม (Total Communication) เปนระบบการสอสาร ทใชวธการสอสารหลายวธรวมกนกบค าพด หรอใชวธการพดรวมกบภาษามอ และภาษาทาทางอน ๆ ซงผพดจะพดและใชภาษามอไปพรอมกบการพด และในขณะเดยวกนกอาจแสดงความรสกออกทางสหนา และใชทาทางอน ๆ ประกอบ

วธสอนเดกหหนวก

ในปจจบน วธการสอนทเชอวาสามารถตอบสนอง และสอดคลองตอความตองการ และวถชวตของคนหหนวก มอย 5 วธ คอ

1. การสอนพด (Oral Method) เปนวธการสอนทยดหลกทวา ใหผสอนพดกบเดกมากทสด ใหเดกเหนความส าคญของการพด ทกษะทเกยวของกบการพด ไดแก การด คอ โดยการอานรมฝปากของ ผพดดวยเปนสงส าคญ

2. การสอนแบบใชภาษามอ (Manual Method) การใชภาษามอ และการสะกดนวมอ เหมาะส าหรบเดกทสญเสยการไดยนมาก หรอ หหนวก เดกเหลานไมสามารถสอสารกบผอนไดดวยการพดจงใชภาษามอแทน ผทจะเขาใจภาษามอไดตองมความรเกยวกบภาษามอ ซงถอเปนระบบการสอสารอยางหนงของคนหหนวก โดยการใชมอทงสองขางแสดงทาทางหรอการวางมอในต าแหนงตาง ๆ กนแตละทา หรอต าแหนงของมอจะมความหมายตางกนไปตามระบบของภาษา

3. การสอนแบบรวม (Combined Method) วธสอนทใช การพด ภาษามอ การอานรมฝปาก การใชเครองชวยฟง และการเขยนกระดานด าประกอบกนไปขณะสอน

4. การสอนแบบระบบรวม (Total Communication) เปนวธสอนทใชปรชญาการสอน (Total

Communication คอ ใชการสอนวธใดกไดเพอมงหมายใหเดกหหนวกสามารถเรยนรภาษาได โดยทวไปวธนจะใชภาษามอพรอมกนไปกบภาษาพด เพอใหการสอสารมความตอเนอง (Simultaneous) อาจใชการสะกดนวมอ การใชทาแนะค าพด รวมทงมการน าการฝกพดมาใชดวย

5. การสอนแบบสองภาษา (Bilingual Education) ใชการสอนภาษามอทใชในชมชนคนหหนวกเปนภาษาแรก และการสอนภาษาพดดวยการเขยน การอาน เปนภาษาทสอง

ความส าคญของการอาน

การอานเปนพนฐานทส าคญของการเรยนร และการพฒนาสตปญญาของคนในสงคม การอานท าใหเกดการพฒนาดานสตปญญา ความร ความสามารถ พฤตกรรม และคานยมตาง ๆ รวมทงชวยในการเปลยนแปลงการด าเนนชวต พฒนาไปสสงทดทสดของชวต การอานจงมความส าคญตอชวตมนษยอยางยง ดงน

Page 10: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

4

1. ส าคญตอชวตประจ าวน

ความจรงการอานไมไดมความส าคญตอนกเรยนนกศกษาเทานน แตบคคลทวไปกอาจหาความรไดดวยการอาน การอานเปนสอกลางของการเรยนร ผอานมากยอมรมาก และถาน าความรนนมาใชประโยชนตอสงคม สงคมนนยอมเกดประสทธภาพสามารถพฒนาไปในทางทถกทควรอยางรวดเรว ดงนน การปลกฝงใหรกการอานตงแตเยาววย จงเปนพนฐานในการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต

2. ส าคญตอการเรยน

การอานเปนหวใจของการจดกจกรรมทงหลายในการเรยนการสอน และมความส าคญยงตอความส าเรจ การอานเปนทกษะทส าคญยงอนจะสงผลตอการเรยนรในทกกลมสาระการเรยนร โดยเฉพาะระดบประถมศกษา หากเรมตนดรากฐานการอานของเดกกจะดดวย

จากความส าคญของการอานทกลาวขางตนยอมเกยวพนกบผด าเนนงานทางดานการศกษาอยางหลกเลยงไมได โดยเฉพาะระดบการศกษาขนพนฐาน

องคประกอบในการอาน

กอนทจะสอนหรอฝกใหเดกอานไมวาจะเปนอานคลอง อานเกง และอานเปน ควรศกษาองคประกอบซงจะสงผลตอการอาน ดงน

1. ระดบสตปญญา เดกมสตปญญาไมเทากน ยอมมผลอยางยงตอการอาน จงไมควรเนนใหอานไดเทากนในเวลาเดยวกน

2. วฒภาวะและความพรอม การอานตองอาศยทกษะตาง ๆ เปนองคประกอบยอย ๆ เชน ทกษะการใชสายตา การใชอวยวะเกยวกบการออกเสยง ดงนน การเตรยมความพรอมทางดานรางกายของเดก จงเปนสงส าคญอยางยงในการเรมตนการสอนอาน

3. แรงจงใจ แรงจงใจมทงภายนอกและภายใน ภายนอก ไดแก พอ แม คร ภายใน ไดแก การคนพบดวยตนเองวาชอบหรอไมอยางไร

4. สภาพรางกาย สภาพรางกายทสมบรณจะชวยใหสขภาพจตด ราเรง แจมใส มความกระตอรอรนมากกวารางกายทออนแอ และเจบปวย

5. สภาพอารมณ อารมณทมนคง สม าเสมอ แจมใส ไมมแรงกดดนจากความคาดหวงของคร หรอผปกครองจะท าใหเดกอานไดด

6. สภาพแวดลอม ทงทบาน และทโรงเรยนจะมอทธพลตอการอานสงมาก เชน บคคลใกลชด ชอบอาน ทโรงเรยนมหนงสอใหอาน มหองสมดทนาเขาไปศกษาคนควา มกจกรรมสงเสรมการอาน ทนาสนใจ และเหมาะสมกบความพรอมของเดกอยางตอเนองและสม าเสมอ

7. การวางแผนการอานใหเดก นอกจากวธสอนและสอแลว การวางก าหนดใหอานกมสวนชวยสงเสรมการอานใหมากกวาเดม

Page 11: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

5

นอกจากองคประกอบขางตน จะมสวนชวยใหการสงเสรมนสยรกการอานประสบความส าเรจ การเลอกวธการอานอยางเหมาะสมกบวตถประสงคทจะชวยใหการอานมความหมายมากขนดวย โดยเลอกวธตาง ๆ ทเหมาะสม ดงน

1. อานคราว ๆ เปนการอานเพอส ารวจวาจะอานหนงสอนนตอไปโดยละเอยดหรอไม จะอานเพยงชอเรอง สารบญ ค าน า และอานบางตอนเพอดส านวน และขอความ

2. อานเกบแนวคด เปนการอานเพอตองการอานสรปสาระส าคญของขอความ

3. อานแบบตรวจตรา เปนการอานเฉพาะสวนส าคญทตองการเปนหลก

4. อานอยางศกษาคนควา เปนการอานเพอศกษาคนควาเรองนน ๆ ตองอานอยางละเอยดทกบททกตอนตงแตตนจนจบใหไดความครบถวน

5. อานเชงวเคราะห หรออานตความ เปนการอานทตองใชวธอานอยาศกษาคนควา ประกอบดวย การอานอยางละเอยดใหไดความครบถวน แลวจงแยกแยะออกไดวาสวนตางๆนนมเนอหาและความ ส าคญอยางไรบาง แตละสวนสมพนธกบสวนอน ๆ อยางไร

6. อานเกบขอมล เปนการอานหนงสอหรอเอกสารหลายเรอง ๆ เพอคนควาหาขอมลเรองเดยวกนจากหลาย ๆ แหลง เพอคดเลอก เปรยบเทยบ และน าเฉพาะสวนทตองการมาใชตอไป

7. อานโดยใชวจารณญาณ เปนการอานทตองอาศยวธการอานทงหมดทกลาวขางตนรวมกนอยางมประสทธภาพ เพอใหเกดปญญาสนนษฐานหาเหตผลได

นอกจากการอานดวยวธการตางๆ แลว ในการอานโดยทวไปยงมความตองการทจะอานเรว อานเกง เพอทจะอานไดมาก ๆ หรอใชเวลาสน ๆ และใหไดเรองราวตามความตองการ

การอานเรว

ผอานสวนใหญตองการอานไดเรว ๆ เพอทจะอานไดมาก หรอเพออานในเวลาอนสน แตไดความมาก หรอเพอความเพลดเพลนขนอยกบวตถประสงคของแตละคน อนทจรงการอานเรวในวชาการอาน ตองเนนทอานเรวดวย และเรองราวสมความตงใจ และมความเขาใจจรง ๆ การอานเรวจะใชในกรณตอไปน

1. อานคราว ๆ เพอตองการหาขอความหรอสวนหนงสวนใดของหนงสอนน

2. อานเลน ๆ เพอตองการความเพลดเพลน เพยงแตอานใหจบ ๆ รเรองราวเทานน

3. อานขาวทว ๆ ไป เพราะขาวทว ๆ ไปนนเกดขนใหม ๆ ทกวน อานแลวกแลวกน ไดรวาเกดอะไรขนบางในสงคมตาง ๆ

4. อานเรองทเคยอานแลวหรอรดอยแลว เพอตรวจวาตรงกบความรของตนหรอไม 5. อานขาวโฆษณา การโฆษณาตองใชเทคนคหลกประการหนง คอ ใหผอานอานไดในเวลานอย

ทสด แตเกดความอยากซอสนคา

Page 12: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

6

วธการฝกฝนตนเองใหเปนคนอานเรว อาจท าไดดงน 1. รจดมงหมายในการอาน แตละครงแนนอน เชน เปนการอานเพอเตรยมสอบ หรอการอานเพอ

หาค าตอบ หรออานเพอความเพลดเพลน หรออานเพอฆาเวลา

2. รวธการอานหนงสอแตละประเภท จะท าใหอานหนงสอไดเรวขน

3. อานหนงสอเอาใจความในเวลาจ ากด โดยอานหนาค าน า สารบญ บทขนตน บทลงทาย ดรรชน บรรณานกรม ถายงไมเขาใจกอาจจะอานบทกลาง อานบทสรปแตละบท

4. ถาเปนการอานทกหนา พยายามอยาอานทกตว อานเฉพาะค าส าคญในแตละบรรทด แตละ ยอหนา เพอจบใจความเทานน

5. พยายามหดอานหนงสอใหเปนเวลา สม าเสมอเทาทจะท าได เชน ถาอานหนงสอหลงรบประทานอาหารเยน กควรอานตามนนทกเวลา ตอนแรก ๆ อาจจะหดอานหนงสอพมพกอน ตอไปเปนวารสาร ตอไปเปนหนงสอทชอบ ตอจากนนกขยายวงการอานไปเปนอานหนงสอหลาย ๆ ประเภท อาจจบเวลาการอานดวย คอ เรมดวยเวลา 10 นาท 15 นาท ครงชวโมง ไปเรอย ๆ และดวาอานไดครงละกหนา แลวพยายามอานใหไดเรวยงขน โดยอาศยหลกเกณฑดงกลาวขางตนเขาชวย

6. ถาหดตนเองใหพอจะเปนคนทอานหนงสอเรวไดแลว กตองปฏบตตนใหเปนคนอานมาก อานอยางสม าเสมอ อานหนงสอทกประเภท อานแลวตดตาม วจารณ เปรยบเทยบสงทอาน

การอานเกง

การอานเกง หมายถง การทผอานมความสามารถ ดงน 1. เขาใจเนอหาตามตวอกษร เชน รวาเมออานหนงสอทแสดงขอเทจจรงอยางตรงไปตรงมา

กเขาใจตรงตามนน

2. เขาใจความหมายทลกซงแฝงนยบางประการอย ผอานจะเขาใจในขนนไดกตองเขาใจระดบแรกกอนแลวใชความรและประสบการณตาง ๆ มาชวยใหเขาใจความหมายในระดบลก ตวอยาง เชน เมออานสภาษต “รกววใหผก” หากลงมอปฏบตตามตวอกษรกนบวาอานไดเพยงระดบแรกเทานน ท าใหเกดผลเสยหายได แตหากอานแลวตความวเคราะหไดน าไปปฏบตจงถอวาเขาใจในระดบลก

3. อานแลวสรางแนวคดได การสรางแนวคดน เปนทกษะยอยของการอานทส าคญยง เพราะ การอานใหเขาใจไปเรอย ๆ อยางเดยว ยอมไมเพยงพอ หากเรองราวนน ๆ ยาว มหลายยอหนา ผอานตองก าหนดไดวา แนวคดของแตละยอหนาคออะไร และเมอรวมทงเรองแลว จะสรปแนวคดใหญไดวาอยางไร

4. เกดความคดใหม ผทตองการฝกการอานเกง ตองไมพอใจอยเพยงการอานตรงสงทอาน หรอสรปเรองไดเทานน แตตองหดสรางความคดใหม อยางทเรยกวา ประยกต หรอปรบความคด หรอขอมลทรนนมาใชใหเกดประโยชนตอไปอก การอานแบบนเองท าใหโลกเจรญ ท าใหเกดต ารบต าราใหม เกดอาหารและขนมชนดใหม เกดไมพนธใหม เกดสตรเคม สตรคณตศาสตรใหม ๆ เกดวรรณกรรมใหม ๆ

Page 13: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

7

5. อานแลวประเมนคาของสงทอานได ค าวา “คา” ในทน หมายถง คณคา คณภาพ คณสมบต หรอคณประโยชนในทางทเกยวของกบเรองทอานนน โดยประเมนกนอยางยตธรรม

6. อานแลวแสดงความคดเหนเกยวกบเรองทอานได ขอนเปนขอทท าใหการรบและสงสารสมบรณตามวงจร เพราะหากมแตการรบสาร กจะไมมใครทราบไดวา ผรบสารเขาใจสารนนหรอไมเพยงใด

การอานเชงวเคราะห

การอานเชงวเคราะห เปนการอานทฝกฝนใหผอานไดรจกใชความคด สตปญญา และความรอบรตอสงทไดอาน จะตองอาศยทกษะการอานดานตาง ๆ เชน การอานเกง อานเรว และอานเพอคนควา ฯลฯ การอานเชงวเคราะหมขนตอน คอ

1. การรวบรวมขอมล หมายถง ผอาน/ผเรยน ตองมความสงเกต หาความรความเขาใจ ดวยการสนทนา ซกถาม เลาเรองอาน และศกษาบรบทของเนอหานน ๆ

2. การวเคราะห หมายถง ผอาน ผเรยน ตองจบใจความส าคญของเรอง ไดวา ใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร ผลเปนอยางไร

3. สรป หมายถง การสงเคราะหขอมล แลวสรปประเมนความนาจะเปน ความนาเชอถอ สบคนขอมลเพมเตม หาหลกฐานประกอบ การตดสนใจเชงเหตผล

4. ประยกตและน าไปใช คอ สามารถน าผลจากการอานและการเรยนรไปปฏบตจรง โดยคดเลอกและน าไปใชไดอยางเหมาะสม

การคดเชงวเคราะห

การคดเปนทกษะขนพนฐานทมความส าคญซงเมอผนวกกบการอาน จะท าใหผเรยนมพฒนาการดานการเรยนรไดอยางดในทกกลมสาระ และสามารถตอยอดองคความรไดในระดบทสงขน การพฒนา การคดม 3 ระดบ คอ

1. ทกษะการคด ไดแก ทกษะการสอสาร เชน การฟง การอานรบร อธบาย การพด การแสดงออก อนเปนทกษะทจ าเปน ทกษะพนฐาน ไดแก การสงเกต การจดล าดบ การเปรยบเทยบ การแปลความ การใชเหตผล การสรปความ และทกษะชนสง ไดแก ทกษะการคาดคะเน การทดสอบ สมมตฐาน และการพสจน เปนตน

2. ลกษณะการคด ทควรพฒนาเดก ม 8 ประการ ไดแก คดคลอง คดหลากหลาย คดละเอยด คดชดเจน คดกวาง คดไกล คดลกซง และคดมเหตผล

3. กระบวนการคด เปนกระบวนการคดระดบสงสด กระบวนการคดทส าคญ ไดแก กระบวนการคดแกปญหา กระบวนการคดสรางสรรค กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ

ตวอยางการพฒนาการคด

Page 14: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

8

คดคลอง : ใหบอกสงตาง ๆ ตามทก าหนดใหมากทสดในเวลาทจ ากด เชน บอกชอดอกไมใหมากทสด บอกประโยชนของหนงสอพมพใหมากทสด บอกชอคนทขนตนดวย “สม” ใหมากทสด ฯลฯ

คดหลากหลาย : ใกลเคยงกบการคดคลอง แตไมมเวลาเปนตวก าหนด เชน ดอกไมมประโยชนอยางไรบาง ผาขาวมาท าอะไรไดบาง คอมพวเตอรมประโยชนอยางไร ฯลฯ

คดยดหยน : เปนการคดหาสงของทดแทน เชน ถาไมมมะนาวจะใชอะไรแทน ถาไมมรมจะใชอะไรบงแดด ถาไมมเชอกจะใชอะไรมดของแทน ฯลฯ

คดละเอยด : เปนการระบรายละเอยด เชน จงระบสาเหตทท าใหน าเสย จงบอกสาเหตของการเกดโรคอวน จงบอกผลดของการออกก าลงกาย

คดลกซง : เปนการคดดวยเหตผลในทางทถกทควร เชน นกเรยนมสวนชวยในการประหยดน าอยางไร จงบอกผลดของการชวยกนรกษาสงแวดลอม ฯลฯ

คดไกล : เปนการคดในระยะยาว เชน ถาไมรกษาสงแวดลอม อก 10 ปจะเปนอยางไร ถาตองการเตบโตเปนผใหญทด ควรปฏบตตนอยางไร ฯลฯ

การอานเชงวเคราะหและกระบวนการคดเชงวเคราะหน เปนเพยงหนงของกจกรรมทครและนกเรยนมสวนรวมกนวางแผนจดการเรยนรดวยกน และสามารถน าไปประยกตกบสาระตางๆไดอยางมประสทธภาพ

คณสมบตของนกอานทด นกอานหนงสอทดควรมสงทจะกลาวตอไปน

1. มความสนใจในการอานหนงสอ อานหนงสอจนเปนกจวตรประจ าวน อานหนงสอทกวนอยางมความสข อานตดตอกนเปนเวลานานได อานหนงสอไดทกประเภท ของนกเขยนทกคน ไมวาจะเปนหนงสอเกาหรอใหมกตาม

2. รจกวธการอานหนงสอใหไดเรว

3. มประสบการณเพยงพอทจะเขาใจและซาบซงกบความหมายของเนอเรอง

4. ตดตามความเคลอนไหวทางวทยาการตาง ๆ และตดตามวงการหนงสออยเสมอ มความรเรองหนงสอ รจกลกษณะและประเภทของหนงสอ สามารถเลอกหนงสอไดตรงกบความตองการและความสนใจ

5. มวจารณญาณในการอาน คอ อานอยางไตรตรองกอนทจะเชอหรอไมเชอ และเปนการเชออยางมเหตผล มใจกวางในการรบฟง

Page 15: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

9

การสรางพนฐานในการอานส าหรบเดกหหนวก

สงทส าคญในการสอนอานกคอ ความรพนฐานอนเกดจากประสบการณ และจากบรณาการความรตาง ๆ นน เกบไวในสมอง เมอใดกตามเมอผอานไดพบกบขอมลใหม ในขอความตาง ๆ ผอานจะเกดกระบวนการคด และแปลความหมายของสงทอาน โดยการเชอมโยงประสบการณและความรเดม เขากบขอมลใหม และพยายามสรางความเขาใจ (Smith, 1975,1978) แมครผสอนอานจ านวนมากทรหลกการและทฤษฎการอาน ทเนนการสรางอบายในการอาน (Schema Theory) หรอการวางแผนความคดในการจดหมวดหม หรอแยกแยะประสบการณ และน ามาใชเพอท าความเขาใจกบความรใหมแลวกตาม การสอนอานกยงคงมปญหาตอไป นกวชาการดานการอานจงไดท าการศกษาวเคราะหปญหาทเกดขน และพบวา ในการทจะสอนอานใหไดผลนน นอกจะการสอนใหผอานรจกเชอมโยงความร และการจดท าแผนผงความคดตาง ๆ แลว ครผสอนควรไดมความรเรอง การสรางพนฐานกอนการอาน (Prereading) เพราะมการศกษาหลายเรอง ทสนบสนนการจดเวลาเรยนทเนนการสรางความรพนฐาน การแกไขความเขาใจผดทอาจจะเกดขนเนองจากประสบการณเดมทจ ากดของผอาน วาเปนเรองทมผลดตอการเขาใจเนอหาทอานมาก (Hansen,1981 ; Hansen and Preson 1983; Omason, Beak, Voss, and Mckeown 1984) และจากการศกษาเกยวกบการสอนอาน พบวา ครจ านวนมากทไมไดท าการสรางพนฐานใน การอาน และนอกจากท าการสรางพนฐานในการอาน แลวยงไมใหความสนใจเทาทควร (Durkin, 1984) วเวอร (Weaver, 1988) กลาวถงจดประสงคของการสรางพนฐานกอนการอาน 4 ประการคอ

1. เพอกระตนใหนกเรยนอยากอานหนงสอ

2. ชวยใหนกเรยนตงวตถประสงคในการอาน และชวยเนนเปาหมายในการอานใหชดเจนมากขน

3. ชวยเตมเตมชองวางระหวางความคดรวบยอดของความรเดม กบความคดรวบยอดใหมทพบในการอาน

4. ชวยในการจดท าอบายในการอานของนกเรยน ใหนกเรยนสามารถสรางความเชอมโยงความรเดมกบความรใหม และรจกสรางความเขาใจในเนอหาใหม ๆ ท าใหเรองทอานงายขน

ดงนน ในการเตรยมการสอนอานทกครง ครควรเนนและใหความสนใจวา ในการอานของนกเรยนแตละครง ครควรค านงถงสงตอไปน

1. ความคดรวบยอดทจะไดจากการอานแตละครง

2. ความรและประสบการณเดมของนกเรยน ทสามารถน ามาเชอมโยงความรตางๆ เขาดวยกน เชน เรองมานะ และมาน ไปเทยวรถไฟ ซงวตถประสงคหลกไมใชการเดนทางดวยรถไฟ “ อาจเปนการไปเยยมตา”

วรรณกรรมทเกยวของ 2

Page 16: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

10

ซงเปนความคดทคอนขางเปนนามธรรม และเดกหหนวกทไมมการเตรยมพนฐานทางการอาน หรอไมรจกวธเชอมโยงความรเดมเขากบความรใหม กจะมปญหาในเรองความเขาใจความคดรวบยอด เรอง “การไปเยยม”

ดงนน ในการสอนอานเพอใหเขาใจความคดรวบยอดนน ครจงจ าเปนทจะตองตรวจสอบผงความคด และประสบการณของนกเรยนทสอน วานกเรยนมความรพนฐาน เรองการไปเยยมมาแลวหรอไมอยางไร โดยการใชหลกการสรางอบายในการอาน หรอการวางแผนการจดรวบรวมความร ความเขาใจ เชน

ไปเทยว ไปท างาน ไปรบประทานอาหาร ไปเยยม

คนปวย ญาต ไปแสดงความยนด

การสรางอบายในการอาน เปนการรวบรวมความคด และเปนการเชอมโยงความเขาใจ ซงครใชเปนเทคนคในการเตรยมพนฐานกอนการอานไดตามแนวคดของวเวอร (Weaver, 1988) ทกลาวมาแลวนนเอง

เกยวกบเรองความเขาใจนน สมท (Smith, 1986) ไดกลาวไววา การทคนเราจะเขาใจอะไรนน มไดหมายความวาเรารจกสงนนมากอน เราจงจะเขาใจสงนน ดงนน วธการทจะชวยใหนกเรยนเขาใจสงทจะอานไดเขาใจยงขน คอ การรจกตงค าถามเกยวกบเรองทจะอานไวกอน จะชวยใหนกเรยนสามารถหาค าตอบ หรอจดเนนทตองการไดดยงขน กวาการทรจกจดเนนหรอใจความส าคญของเรองทอาน

เดกหหนวกกเชนเดยวกนกบเดกทวไป คอ เดกมความรคอนขางมากกจรง แตการวจย พบวา ปญหาของการอานของเดกหหนวก คอ การไมรจกน าความรมาใช โดยเฉพาะอยางยงความรทางดานวชาการทไดจากโรงเรยนมาใชใหเปนประโยชนในการอานขอความ ทง ๆ ทบางครง นกเรยนมความรสอดคลองตรงกบเรองทก าลงอานเปนอยางด (Owing, Peterson, Bransford, Morris, and Stiein, 1980) ซงขอความดงกลาวไดรบการยนยนวา เหนไดชดเจนในเดกทจดอยในกลม ของเดกทมความสามารถคอนขางออน เนองจากพบวา เดกในกลมดงกลาว ไมเหนความสมพนธของสงทตนก าลงอานกบสงทตนไดเรยนรมาแลว นอกจากนนครยงไมคาดหวงให เดกในกลมนท าความเขาใจ กบสงทดเหมอนเปน “งานยาก” ส าหรบเขา อกดวย

การเดนทาง

การไปเยยม

Page 17: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

11

ดงนน จงอาจสรปไดวา นอกเหนอจากการคาดหวงเดกใหสงแลว ครสอนการอานควรใหความสนใจในการเตรยมพนฐานในการอานใหแกเดกกอนการอานทกครง เพราะผลการศกษาวจย แสดงวา การเตรยมการอานทถกตองจะชวยใหเดกสามารถประสบความส าเรจในการอานมากขน (Beak, Omanson, Mckeown, 1981) นกการศกษาเกยวกบเดกหหนวกไดศกษาเกยวกบภาษามอทสงผลตอการอานไว เชน การศกษาของ แอนดรสและเมสน (Andrews & Mason. 1986 : 210-216) พบวาเดกหหนวกจะเรยนรการอานชนตนเมอเขาเรยนรภาษามอแลว ดงนน การสอนใหเดกหหนวกอานหนงสอจงควรค านงถงภาษามอทเดกหหนวกรดวย เพราะภาษามอจะเปนภาษาทมความหมายทเดกมความคนเคย และใชประโยชนไดดกวาวธอนในระยะวยแรก ๆ ของเดกหหนวก จากการศกษาของ คราทท และคนอน ๆ (Cratty and others. 1986 : 281) ไดศกษาเปรยบเทยบการจ า การเคลอนไหว จากภาพแสดงการเคลอนไหวในทาตาง ๆ ระหวางเดกปกตกบเดกหหนวก อายระหวาง 5-13 ป พบวาเดกหหนวก ทระดบอายนอย จะจ าการเคลอนไหว และต าแหนงของมอไดดกวาเดกปกต สวนในเดกทอายมากจะไมมความแตกตางกน อยางมนยส าคญ แสดงวาเดกหหนวกในวยตน ๆ นน มความจ าเปนทจะตองสงเกตทาทางภาษามอตาง ๆ เพราะจะเปนประโยชนตอตวเดกทจะใชสอความหมายไดเขาใจงายทสด การจ าภาพการเคลอนไหวต าแหนงมอของเดกหหนวกจงมคณคา และท าใหเดกสนใจและตงใจมากกวาเดกปกต บราเดน(Braden. 1986 : 253-255) ศกษานสยความชอบในการอานของนกเรยนหหนวกในโครงการ ภายหลงจากการเรยนจบชนมธยมศกษาจ านวน 441 คน พบวา นกเรยนหหนวกสวนมากถกบงคบใหอานมากกวาทจะอานเอง และนกเรยนหหนวกสวนมากจะหยดอานเมอจบจากโรงเรยนแลว การทเดกมความสนใจและมทศนคตทดตอหนงสอทอานนน อาจเปนผลมาจากรปแบบของหนงสอ ระดบชน กลมอาย และเพศ และความสามารถในการเขาใจของเดกทมตอส านวน การใชภาษาในหนงสอ ส าหรบเดกหหนวกนน จะเหนไดวาพวกเขา มความสนใจ และมทศนคตตอการอานหนงสอต ากวาเดกปกต และจะหยดอานหนงสอ เมอจบออกจากโรงเรยนแลว ซงอาจเนองจากหนงสอทอานไมเออตอความเขาใจ ความสนใจ และความสามารถในการอานของเดกหหนวก

วรต นธกล (25530 : 50-55) ศกษาสภาพการอานและเปรยบเทยบความสนใจในการอานประเภทตาง ๆ ของหนงสอ ระหวางเดกหหนวกกบเดกปกต ทเรยนอยในชนมธยมศกษาปท 1-3 ซงกลมตวอยางเปนเดกหหนวก จ านวน 152 คน ทเรยนอยในโรงเรยนโสตศกษา 4 แหง ทวประเทศ และเดกปกต จ านวน 345 คน ทเรยนอยในโรงเรยนใกลเคยงกบโรงเรยนเดกหหนวก ผลการศกษา พบวา เดกหหนวก และเดกปกตสวนมากมสภาพการอานทแตกตางกน เมอจ าแนกตามเพศ และภมล าเนา พบวา มสภาพ การอานทแตกตาง เชนเดยวกน

Page 18: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

12

แนวคดเรองนสยรกการอาน

การสรางนสยรกการอานเปนหนาทของทกคน โดยทกคนตองพยายามฝกตนใหเปนนกอานทด และชวยสนบสนนสงเสรมชกชวนใหผอานเหนความส าคญในเรองการอาน ใหเกดความเพลดเพลนใน การอาน (กรมวชาการ. 2529: 11) การปลกฝงนสยรกการอานควรเรมตงแตเลก ๆ เพราะเมอเดกรกการอานตงแตเดก ๆ แลว เวลาเดกเจรญเตบโตขน นสยรกการอานจะตดตวตอไปเรอย ๆ เปนผลดตอการเรยน และการปรบปรงตวเขากบสงคม และสงแวดลอมของเดกไดเปนอยางด และสวสด เรองวเศษ (2523 : 5) ไดใหความเหนสอดคลองกนวา การปลกฝงนสยรกการอานใหเดก จะสงเสรมใหเดกเปนคนด พรอมทงกาย วาจา ใจ และสตปญญา อนประกอบดวย มความรด ความประพฤตด มพลานามยสมบรณด สามารถแกปญหาตาง ๆ ไดดวยตนเอง และน าความรนนไปใชประโยชนตอตนเอง แตนสยรกการอานของแตละชาตมความแตกตางกนอยางมาก สวนเจรญผล สวรรณโชต (2528 : 1) ใหขอสงเกตการอานของคนในแถบยโรป และอเมรกาวา คนยโรปและอเมรกาอานหนงสอมากกวาคนเอเชย โดยเฉพาะเมอน ามาเปรยบเทยบกบคนไทยแลว เหนไดชดเจนมาก คอ คนยโรปหรออเมรกาไมวาจะเดนทางไปพกผอนทใด มกจะน าหนงสอตดตวไปดวย สวนคนไทยมกใชเวลาไปกบการรบประทานอาหาร

สขม เฉลยทรพย (2529 : 195-196) ไดอธบายถงสาเหตทคนไทยไมมนสยรกการอานวามสาเหตดงตอไปน

1. หนงสอ ต ารา และเอกสารตาง ๆ มอยไมเพยงพอกบการคนควาหาความร เดกถกบงคบใหอานหนงสอเพยงเลมเดยว คอ หนงสอเรยน เชน สมยกอนอาน “หนงสอนทานอสป” เรองเดยว หรอแมแตการซอหามาอานเองกมราคาแพงเกนก าลงซอของประชาชนทอยในระดบเศรษฐกจต าและในระดบปานกลาง

2. กจกรรมการเรยนการสอนของคร ไมเอออ านวยตอการฝกนสยในการอาน เชน ไมมการสงเสรมใหใชหองสมด เมอจบการศกษาภาคบงคบไปแลว จงไมมนสยทจะคนควาจากหองสมดประชาชน หรอแหลงคนควาอน ๆ

3. หนงสออานส าหรบเดกเปนเอกสารส าคญทจะปลกฝงเดกใหมนสยรกการอาน ยงไมสามารถผลตออกมาใหเพยงพอกบความตองการของเดกเทาทควร และยงมราคาแพงอยเปนอนมาก เดกทมาจากครอบครวระดบต า และระดบกลาง ไมสามารถทจะซอหามาอานได

4. พนฐานการศกษาทวไปของคนไทยยงอยในเกณฑต า คออยในระดบประถมศกษาเปนสวนใหญ การรกการอานจงยงไมเกด

5. สถานทส าหรบการสงเสรมการอานมอยเปนจ านวนนอย เชน หองสมดประชาชนทเรมด าเนนการมาตงแตป 2539 ยงมอยทวประเทศประมาณ 300 กวาแหง แตประชากรมตง 50 ลานคน หองสมดประชาชนจงไมมถาวาจะเพยงพอกบคนอาน

Page 19: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

13

6. ผผลตหนงสอยงเลงเหนเรองของธรกจการคาขายหนงสอ และไมกลาทจะลงทนสงทจะผลตหนงสอเดก จงท าใหหนงสอเดกยงคงมตนทนสง ผมรายไดนอยจงไมสามารถจดหาใหลกหลานของตนอานได

สาเหตทกลาวมาขางตนน เปนอปสรรคตอนสยรกการอาน แตอยางไรกตาม แฮรส (อางองโดย ฉวลกษณ บณยะกาญจน. 2525 : 39-43) กลาววา มองคประกอบ 4 ประเภททมอทธพลท าใหเดกมนสย รกการอาน

ประเภทท 1 จากตวผอานเอง ไดแก ระดบสตปญญา ลกษณะทางบคลกภาพ รวมทงสภาพแรงจงใจ สภาพรางกาย อาย เพศ ประสบการณเดม รวมทงสภาพอารมณ และความสนใจ ประเภทท 2 จากเนอหาในการอาน ประเภทของเนอเรอง ความแตกตางในสวนของเนอหาทอาน ความยากงาย สงเหลานจะท าใหเดกมความรสกวา หนงสอทตนก าลงอานอยนนเปนหนงสอทสนกสนาน

ประเภทท 3 จากวธการอานประกอบไปดวยวธการฝกฝน เพอชวยเพมทกษะในการอาน การทองจ า การแนะแนวการอาน จะท าใหเดกสามารถอานหนงสอไดแตกฉาน สงผลใหมพฒนา การอานเรวขน ประเภทท 4 จากสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนาการทางการอาน ซงเกดจากบคคลทอย รอบขางเดก ทงทโรงเรยน ทบาน หรอสภาพสงคมทว ๆ ไป ในการสงเสรมนสยรกการอานใหกบเดก จะตองค านงถงแนวคด ทฤษฎ และหลกเกณฑบางอยาง ซงจะชวยใหกจกรรมเปนทจงใจ และสรางความประทบใจ (แมนมาส ชวลต 2530 : 265-266) ไดกลาวถงแนวคดในการสงเสรมนสยรกการอาน ไวดงน

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการเรยนร เชน ประสาทสมผส ความพงพอใจและไมพงพอใจ เกดขนไดอยางไร แนวคดของคนรนกอนทวา การเรยนตองประกอบดวย ส จ ป ล – ฟง คด ถาม เขยน ใหไดยนไดฟง ใหรจกคด และจ า รจกถาม รจกจดบนทก และเขยน ชใหเหนความส าคญของการใชห (รวมทงตา) สมอง และมอ กจกรรมทจดขนตองงายแกการด การฟง เราใหเกดความคด สรางความประทบใจใหจ า กอใหเกดความสงสยใครร อยากถามอยากรตอไป สงทไดยนไดเหนนนนาสนใจจงตองจด และน าไปเขยนเปนเรองราวได ดงนน เปนตน

2. แนวความคดและทฤษฎทวามนษยเปนสตวสงคม คนเราตองการอยในหมเหลา ความคดใหม ๆ จะเกดขนเมออยในหมเหลา กจกรรมสงเสรมนสยการรกการอาน เปนกจกรรมซงมผเกยวของอยางนอย 2 คน คอ ผจดกจกรรมและบคคลเปาหมาย คนเราตองการพฒนาตนเองในดานตาง ๆ เพอใหเปนทยอมรบตอสงคม และตองการเปนสขอยในสงคม การสงเสรมการอานเปนการเรงเรา แนะแนวทางการพฒนาตนเองของแตละคน การเนนประโยชนทแตละคนจะไดรบจากกจกรรมจะมสวนท าใหกจกรรมประสบความส าเรจ

Page 20: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

14

3. แนวความคดทวามนษยมความเคลอนไหว มววฒนาการไปสสงทใหมกวา แปลกกวา ใหผลดกวา การจดกจกรรมแตละครงตองค านงวา มอะไรใหม และแปลกกวาคนทวไป หรอคนในชมชนนน สถานศกษานนเคยเหน เคยไดยนแลวหรอไม การดดแปลง แตงเตม เปลยนรปแบบท าใหสงทคนเคยแลวมองดแปลก และใหมไดเหมอนกน

4. แนวความคดและทฤษฎเกยวกบสนทรยภาพ การจดกจกรรมเปนทงศาสตร และศลป ทตองอาศยความร และความงาม (ทงในดานภาพ เสยง และความคด) ชวยท าใหนาด นาฟง เปนทประทบใจ ดงดดใหชม ใหฟง และจดจ าไวนาน กอใหเกดจนตนาการ และจรรโลงใจทจะอาน และท าสงหนงสงใดทดงาม

องคกรทเกยวของกบการสงเสรมนสยรกการอาน

สถานศกษา

สถานศกษา เปนหนวยงานส าคญทจะปฏบต จงตองก าหนดแนวทาง นโยบายในการอานของนกเรยนใหชดเจน บทบาทนจงตองมการวางแผนรวมกนของคณะคร ผบรหาร และกรรมการสถานศกษา การจดกจกรรมการอานทงใน และนอกเวลาเรยน การจดการเรยนการสอน เพอใหเกดนสยรกการอาน จ าตองเปนผสนบสนนการจดกจกรรมสงเสรมการอานเปนไปอยางสม าเสมอ และตอเนอง คอยก ากบ ตดตาม นเทศ แกปญหา และเปนก าลงใจ ตลอดจนการสนบสนนงบประมาณ เพอใหกจกรรมด าเนนไปอยางราบรน ทงนผบรหารจะตองเปนบคคลหลก และเปนผน าในการก าหนดนโยบายของโรงเรยน และ การปรบพฤตกรรมการจดการเรยนการสอนทใชการอานเปนตวทมงไปสความส าเรจ ตลอดจนปรบกระบวนการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนมกระบวนการเรยนร ดวยการคนควา ซงจะตดตวไปตลอดชวต นอกจากนครผสอนตองมความมนใจ และเขาใจวาการอานเปนความจ าเปนทใหตดตวนกเรยนไปตลอดชวต และนกเรยนจะตองเปนผมนสยรกการอาน การฝกใหนกเรยนอานอยางตอเนองและสม าเสมอ จงเปนหนาทของคร การฝกทดทสด กคอ การสอนของครทมงฝกใหนกเรยนไดอาน การเตรยมการวางแผนการสอน ทใหนกเรยนไดอานจงตองท าอยางแนบเนยน นอกจากนยงตองมกจกรรมการอานเสรมนอกเวลาเรยนอกอยางตอเนอง

ครอบครว

ครอบครว เปนหนวยทเลกทสดในชมชน แตมบทบาททยงใหญในการสงเสรมการอานใหแกบตรหลาน เพราะชวง 0-3 ขวบแรก สวนใหญเดกจะอยกบพอ แม ป ยา ตา ยาย ตอจาก 2 ขวบอาจจะเขาสศนยรบเลยงเดก หรอโรงเรยนอนบาล ผใหญในครอบครวจงมสวนส าคญเปนอยางยง ในการสงเสรมการอาน นบตงแตเรมใหเดกมประสบการณ กบตวอกษรงาย ๆ การออกเสยง สมาธตาง ๆ การสรางบรรยากาศ การอานในครอบครว เรมตงแตการสมผส การเลานทาน การอาน การไดด เปนการเตรยมความพรอมไปส การอานทสมบรณ ซงเดกวย 0-3 ขวบ เปนชวงทเราจะพฒนาความฉลาด อารมณของเดกไดดทสด สมผส

Page 21: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

15

ของพอแม ปยาตายาย จะเปนสมผสทอบอนของบตรหลาน การใหลกหลานนงตกแลวเลานทาน พดคย เปนความอบอนทลกตองการ พรอมทจะรบทกสงทกอยางทผใหญจดให ซงควรท าทกวน อยางนอยวนละ 10 นาท

ชมชน

ชมชนมบทบาทจะชวยใหเกดการสงเสรมการอานไดดวยการจดบรการตาง ๆ รวมทงภมปญญาทองถน สถานทส าคญ ทมองคความรเปนองคความรชวยใหเกดการอานทโรงเรยน สามารถน าสงตาง ๆ ใหเกดการอาน ดวยการรวมมอซงกนและกนตลอดเวลา อาจจะตงสโมสร ชมรม ทเกยวกบการอาน หรอใหวดเปนสถานทรวบรวม หรอศนยกลางการจดกจกรรมอนจะเปนการสรางบรรยากาศของการสงเสรม การอานไดเปนอยางด

Page 22: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

16

การอานเปนกระบวนการอยางหนง ซงไมใชทกษะเดยว ไมใชทกษะทเกดขนเองตามธรรมชาต แตจะตองมการสอน ฝกฝน และมโอกาสไดปฏบตจรง ปญหาใหญของการอาน มใชอยทการอานไมออกเทานน แตยงมปญหาการอานไมเปน และไมยอมอาน สงผลใหไมเกดการเรยนร ดวยเหตนการสงเสรมการอานจงจ าเปนอยางมากส าหรบการพฒนาเดกหหนวกใหมนสยรกการอานทยงยน และเปนบคคลแหง การเรยนร ดงนน การสงเสรมการอานจะตองปลกเรา และกระตนใหเดกเกดความสนใจ เหนประโยชนในการอาน รจกวธการอาน มทศนคตทดตอการอาน และทส าคญ การสงเสรมการอาน และการเรยนรของ เดกหหนวกจะตองกระท าในรปแบบการจดกจกรรม ตองมความตอเนอง จนเกดเปนนสย เกดเปนวฒนธรรมขององคกรแหงการเปนผรกการอาน และพฒนาสการเปนสงคมแหงการเรยนรตลอดชวต

เพอเปนการพฒนาศกยภาพของเดกหหนวกใหเปนบคคลแหงการเรยนร จงขอเสนอแนวทางการสงเสรมการรกการอาน รกการเรยนร ไว 4 แนวทาง คอ

1. จดกจกรรมทสงเสรมรกการอาน รกการเรยนร 2. จดบรรยากาศทเออตอการอานการเรยนร 3. จดแหลงเรยนรใหหลากหลายกระตนความสนใจ

4. จดทรพยากรใหเพยงพอสอดคลองกบความตองการ

จดกจกรรมทสงเสรม จดบรรยากาศทเออตอ

การรกการอานรกการเรยนร การอาน การเรยนร

แนวทางการสงเสรม

การรกการอาน รกการเรยนร

จดแหลงเรยนรใหหลากหลาย จดทรพยากรใหเพยงพอ

กระตนความสนใจ สอดคลองกบความตองการ

แนวทางการสงเสรมรกการอาน รกการเรยนร 3

Page 23: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

17

1. การจดกจกรรมทสงเสรมการรกการอานรกการเรยนร

การจดกจกรรมทสงเสรมการรกการอานรกการเรยนร สามารถกระท าไดทงภายในและภายนอกหองเรยน ลกษณะของกจกรรมตองมความหลากหลาย สามารถบรณาการสทกกลมสาระวชา สงผลคลอบคลมทงทางดานการฟง คด พด เขยน และสรางความรสกผกพนกบกจกรรมนนๆ สงผลใหนกเรยน เขารวมกจกรรมอยางตอเนอง

ลกษณะของกจกรรมสงเสรมการอานการเรยนรทด คอ

1. เราความสนใจ เชน การจดนทรรศการทดงดดความสนใจ การตอบปญหา การใชสอเทคโนโลยใหม ๆ เขามามสวนรวม หรอการมของรางวลตาง ๆ

2. จงใจใหอยากอาน และกระตนใหอยากอาน อยากเรยนร เชน ขาวทก าลงเปนทสนใจ หรอหวขอเรองทเปนทนาสนใจ

3. ไมใชเวลานาน ความยากงายของกจกรรมเหมาะสมกบเพศ ระดบอาย ชนการศกษา และศกยภาพของนกเรยน

4. ไมเปนกจกรรมทมงไปสหนงสอ การอาน การคนควาจากแหลงเรยนร และเปดโอกาสใหไดมการน าเสนอทกครง

5. เปนกจกรรมทใหความสนกสนานเพลดเพลน แฝงการเรยนรตามอธยาศย จากการรวมกจกรรมนน ๆ ( ฉววรรณ คหาภนนท : ศลปากรบรรณานกรม, 2542 )

ตงอยางกจกรรมการสงเสรมการรกอานรกการเรยนร

รปแบบกจกรรม ลกษณะของกจกรรม

การเลาหนงสอ -เลานทานดวยภาษามอประกอบทาทาง

-การเลาเรองจากหนงสอทอาน

-กจกรรมแขงขนการเลานทาน/เลาเรองจากหนงสอ

การแสดงนาฏกรรมและอน ๆ -การแสดงละครจากเรองสน นยาย เหตการณองประวตศาสตรฯ

-การแสดงจนตลลาประกอบเพลง

-การรองเพลงภาษามอ

-การแสดงละครใบ -การแสดงละครหน

Page 24: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

18

รปแบบกจกรรม ลกษณะของกจกรรม

แขงขนจากการอาน -แขงขนโตวาท -แขงขนตอบปญหาจากหนงสอ หรอความรทวไป

-แขงขนเปดพจนานกรม

-แขงขนทกษะวชาการ

-แขงขนการหาขอมลทางอนเตอรเนต

การเขยนทน าไปสการอาน และการเรยนร -เขยนเรยงความ

-เขยนบนทก

-เขยนจดหมาย

-เขยนอภปราย แสดงความคดเหน

จดท าโครงการทเกยวกบการอาน -โครงการสปดาหหองสมด

-โครงการรกการอาน

-โครงการแนะน าหนงสอนาอาน

-โครงการยอดนกอาน

-โครงการคายรกการอาน รกการเรยนร

การเลนทน าไปสการอานและการเรยนร -เลนอนเตอรเนต

-เกมจากคอมพวเตอร

-การทายปญหา

-เกมตอค าศพท ส านวน สภาษต ค าพงเพย

-เกมคณตศาสตร

-การประดษฐสงของ

การจดกจกรรมทน าไปสการอาน และการเรยนร -กจกรรมทศนศกษา/ชมนทรรศการ

-ส ารวจธรรมชาตสงแวดลอม

-การทดลองทางวทยาศาสตร

-การท าโครงงาน

-การประกอบอาหาร

-การสรางงานศลปะ

การท ากฤตภาค -ตดขาวสาร บทความทนาสนใจ ตามปายนเทศ สถานทตาง ๆ เชน ตนไมพดได เสาความร หองน าทนโลก

Page 25: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

19

ครทกคนอาจจะรวมมอกนเปนแกนน าในการปฏบต แทนทจะสงหรอบงคบใหนกเรยนท า แลวชกชวน เชอเชญใหนกเรยนอานจนรสกอยากอานดวยตนเอง สรางบรรยากาศแหงการสนทนา พดคย อภปรายเกยวกบเรองราวตาง ๆ ในหนงสอ อาจจะเปนหนงสอพมพ สารานกรม บทความ งานเขยนทนาสนใจ เพอกระตนใหนกเรยนอยากอานมากขน

2. การจดบรรยากาศทเออตอการอาน การเรยนร

การสรางบรรยากาศเปนสงส าคญ และมผลทางจตวทยา ตอความคด ความรสก และพฤตกรรม การจดบรรยากาศทเออตอการอานการเรยนร ในสถานศกษาจงเปนสงทควรท า เพราะสามารถชวยกระตนพฤตกรรม นสยรกการอาน รกการเรยนรของนกเรยนไดเปนอยางด

หองสมดถอวาเปนศนยกลางทรวบรวมหนงสอ และขอมลขาวสารทใหญทสดของโรงเรยน จงควรจดบรรยากาศของหองสมดใหดงดดความสนใจ ไมนาเบอเหมอนหองสมดในรปแบบเดม ๆ เชน จดมมทสามารถอานหนงสอไดอสระ การใชเทคโนโลยเขามามสวนรวมในการคนควา ครบรรณารกษ จดกจกรรมทสนกสนาน เราความสนใจ เพอใหนกเรยนมทศนคตทดตอการเขาหองสมด ไมเพยงแตภายในหองสมดเทานน บรเวณตาง ๆ ภายในโรงเรยนกสามารถจดบรรยากาศใหเออตอการอานการเรยนรได โดยจดกระเชาหนงสอเคลอนทวางในบรเวณศาลาพกรอน โตะมาหน ระเบยงอาคารเรยน ภายในเรอนนอน เปนตน จดปายนเทศ บอรดความร ขาวสาร พทธภาษต ค าถาม ในสถานทตาง ๆ อยางหลากหลาย จดใหทกทในโรงเรยนเปนบรรยากาศแหงการเรยนร

นอกจากการเนนเรองสถานทแลว กจกรรมกมสวนส าคญไมนอยไปกวากน เชน การก าหนดกจกรรม “วางทกงาน อานทกคน” โดยโรงเรยนก าหนดเวลาใหนกเรยน คร และบคลากรทกคนอานหนงสอ สงพมพ สาระใดกได ตามความสนใจ พรอมกนทกวน วนละ 15 นาท (อาจมสญญาณในการบอกใหเรมและหยดอาน) ทงนครนบวามบทบาทส าคญทเปนตนแบบ ใหกบนกเรยน น าสงทไดจากการอาน การจดบนทก ประสบการณการเรยนรปตาง ๆ ถายทอดออกมาเปนผลงาน เชน งานศลปะ งานประดษฐ โครงงาน รายงาน งานเขยน เรยงความ การแสดง ซงจะเกดการเรยนรรปแบบใหม ๆ ส าหรบเดกหหนวก

3. การจดแหลงเรยนรทหลากหลาย กระตนความสนใจ

นอกจากการเรยนการสอนภายในหองเรยนแลว แหลงเรยนรเปนสงส าคญทชวยเพมประสบการณ และกระตนการเรยนรใหเกดขนแกนกเรยน การจดแหลงเรยนรตองมความหลากหลาย นาสนใจ มทงแหลงเรยนรทอยภายใน และภายนอกหองเรยน ขนอยกบบรบทของโรงเรยนนน ๆ วาสามารถจดแหลงเรยนรอะไรภายในโรงเรยนไดบาง เชน จดสวนสมนไพร สวนสขภาพ สวนคณตศาสตร สวนวรรณคด ลานวฒนธรรม แปลงเกษตรสาธต เปนตน แหลงเรยนรภายนอก เปนการเปดโลกกวางสการเรยนรของ เดกหหนวกอยางมาก การไดไปในสถานทจรง เชน พพธภณฑ แหลงโบราณสถาน ศาสนสถาน สวนสตว โรงละคร หอศลป สถานทจดงานนทรรศการตาง ๆ ซงอาจจดกจกรรมในรปแบบทศนศกษา

Page 26: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

20

ดงาน หรอการเขาคาย นอกจากจะไดรบความรดานวชาการ ดานศลปวฒนธรรม ไดรบประสบการณตรงจากวทยากรทองถน นกเรยนยงไดเรยนรวถการด าเนนชวตของชมชนในรปแบบตาง ๆ

การจดใหเดกหหนวกไดเรยนรจากแหลงเรยนรทหลากหลาย จะสามารถกระตนใหเดกเกดทกษะการเรยนรทเปนธรรม เขาใจในเรองราวสงตาง ๆ มากขน เดกจงเกดแรงบนดาลใจทอยากจะเรยนร ดงนน ครจงสามารถเชอมโยงใหเขาสกจกรรมการอาน การเขยน กระตนใหเดกคนควา ขอมลเพมเตม เพอเปนการตอยอดความร และประสบการณทไดรบ สนบสนนใหมการเรยน การจดบนทก ขอมล เรองราว ความคดเหน ความรสก สอวดทศน กเปนอกสงหนงทสามารถกระตน การอาน การเรยนร ของ เดกหหนวกไดด เพราะเปนสอทมความนาสนใจในการน าเสนอ เชน วดทศนประกอบหลกสตรเนอหาวชาตางๆ วดทศนประเภทสารคด นทาน และวดทศนทผลตขนส าหรบคนหหนวกทมภาษามอ หรอ มตวหนงสอภาษาไทยดานลางของจอภาพ ใหสามารถอานไดดวยตนเอง

4. การจดทรพยากรใหเพยงพอสอดคลองกบความตองการ

ทรพยากร หมายถง สอตาง ๆ ทงสงพมพ และเทคโนโลย ตองมจ านวนมากพอแกการศกษา คนควา และสงเสรมนสยรกการอาน ประเภทของหนงสอสอดคลองกบความตองการของนกเรยนใน ทกระดบ ทกเพศ ทกวย รปแบบของหนงสอมความนาสนใจ ชวนใหหยบอาน เชน หนงสอทมรปภาพประกอบ หนงสอปอปอพ หนงสอส าหรบคนหหนวก ซงอาจใหนกเรยนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ความตองการหนงสอ ทอยากใหมในหองสมด นอกจากหนงสอ สอสงพมพประเภทตาง ๆ แลว ปจจบนเทคโนโลย นบวามสวนส าคญ เพราะเปนชองทางในการสบคนขอมลไดอยางสะดวก รวดเรว ทนสมย และทนตอเหตการณ ซงเดกหหนวกสามารถเขาถงได อกทงยงสามารถใชในการสอสาร พดคย โดยการพมพขอความโตตอบถงกน ผานทางอนเตอรเนต หรอรวมแสดงความคดเหน แลกเปลยนขอมลในเวบไซดตาง ๆ นบเปนการกระตนพฒนาการทางภาษาทเกดจากทกษะการอาน การเขยน การเรยนร ผานสอเทคโนโลย และสออเลกทรอนกส

Page 27: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

21

หหนวกมขอจ ากด ไมถนดเรองภาษา

อานเขยนไมเขาตา ฟงวาจาไมเขาใจ

ครจงคดคนวธ เทคนคดสรรหาให ทมเททงกายใจ แนวทางใหมใชพฒนา

สงเสรมรกการอาน ครรบขานรบอาสา

กจกรรมตวน าพา ลกศษยมาเรมสนใจ

บรรยากาศเออเรยนร จดสวยหรดสดใส

ครเปนแบบเชอเชญให ลกศษยไดอานทกคน

แหลงเรยนรอนหลากหลาย พาออกไปสชมชน

เชอมโยงเขาสตน กลบมาคนหาขอมล

ทรพยากรมพอเพยง จดวางเรยงสนบสนน

เทคโนโลยมมากคณ ชวยกระตนเดกทกวย

4 แนวทางตามแนวคด พาลกศษยยอมเปดใจ

รกการอานเปนนสย เรยนรไดตลอดกาล

Page 28: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

22

กจกรรมกลมสมพนธ กจกรรมกลมสมพนธ เปนกจกรรมทเนนความสนกสนาน และการมปฏสมพนธรวมกนในกลมหรอในหมคณะ เนนความสามคค ชวยเหลอกน เพราะกจกรรมกลมสมพนธจะมความหลากหลายในตวเอง ผเขารวมกจกรรมตองมการปรบตว ปรบทศนคตของตนเอง และยอมรบ กฎ กตกา ของหมคณะ

นอกจากนนกเรยนหหนวกเมอไดมปฏสมพนธกนในหมคณะแลว จะเกดความคนเคย การด าเนนกจกรรมจะเปนไปดวยความสข สนกสนาน และอบอน อยดวยกนอยางสรางสรรค สงเสรมการเรยนรหรอแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน เกดความภาคภมใจและความเจรญงอกงามทงทางรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา เกดกระบวนการกลมและการท างานรวมกนเปนหมคณะตอไป

กจกรรมกลมสมพนธมประโยชนตอนกเรยนหหนวกเปนอยางมาก เพราะบางกจกรรมจะมการแขงขนกน กระตนใหนกเรยนเกดความมมานะและพยายาม

กจกรรมการเขยนบนทก

การสงเสรมใหผเรยนทเปนนกเรยนหหนวกรกการเขยนดวยการเขยนบนทกเปนวธการหนงทชวยใหนกเรยนรกการอาน รกการคนควาเพมเตม เพราะการเขยนบนทกเปนรองรอยทเกดขนจากการสงเกต การอาน หรอพบเหนเหตการณตาง ๆ ทเปนสงประทบใจแลวตองการเกบไวเพอปองกนการลมของ นกเรยนเอง ดงนนมาเขยนขอความเลก ๆ หรอประโยคไวในสมดประจ าตว จงเปนการทบทวนความคดและความจ าไดดอยางหนง

การเขยนบนทกส าหรบเดกหหนวก ควรใหเขยนสงทอยใกลตว หรอเหตการณทเกดกบตวนกเรยนกอน เชน การเขยนบนทกประจ าวน แลวจงเปนการเขยนสงทไกลตวออกไป เชน เมอนกเรยนไปอานพบค า หรอขอความแปลกๆ ทนกเรยนไมรจก ไมรความหมายมากอน นกเรยนกบนทกไวเพอน า

เทคนคสงเสรมรกการอาน รกการเรยนร ส าหรบเดกหหนวก 4

Page 29: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

23

กลบไปศกษาหรอหาขอมลเพมเตม การเขยนบนทกยงเปนการชวยเตอนความจ าของนกเรยน เมอนกเรยนไป พบเหนสงตาง ๆ หรอสถานทตาง ๆ ทนกเรยนยงไมรจกนกเรยนจะไดเขยนบนทกไวอาน หรอถายทอดใหกบเพอน ๆ ไดรบรเปนการแลกเปลยนเรยนรตอกน

การเขยนบนทกเปนการจดระบบความคดในการเขยน และถายทอดออกมาเปนภาษาเขยนทเปนระบบ ส าหรบเดกหหนวกเมอไดเขยนบอย ๆ และอานทบทวนเรองทไดเขยนบนทกไปแลวบอย ๆ จะเกดเปนความจ าทคงทน นกเรยนเกดความกระตอรอรนทจะอานและบนทกเรองราวทตนเองสนใจตอไป

กจกรรมการโตวาท นอกจากการเรยนการสอนในชนเรยนแลว การจดกจกรรมการโตวาทใหกบเดกหหนวกกเปนการสงเสรม การอาน การเรยนรใหเกดขนไดอกทางหนง กลาวคอ การโตวาทเปนศลปะในการพดและแสดงความคดเหนโดยใชขอมลหลกการและเหตผลสนบสนน เรองราวทผพด โนมนาวใจผฟงใหคลอยตามและหกลางขอคดเหนของ อกฝายหนง โดยมจดประสงคทจะแสวงหาใหรถองแทใน

เรองนนๆวาเปนอยางไรในมมมองทหลากหลาย

การทเดกหหนวกจะสามารถด าเนนการโตวาทกนไดแตละฝายจ าเปนตองศกษาคนควาขอมลจากแหลงเรยนรตางๆจะโดยการอานหนงสอ สอสงพมพ ขอมลจากอนเตอรเนต หรอสอบถามผรเพอรวบรวมขอมลและหลกฐานมาสนบสนนความคดเหนของตน และหกลางขอมลของอกฝายหนงอยางสมเหตสมผล ทงนตองผานกระบวนการคดวเคราะหพจารณาหาแกนสารหรอประเดนส าคญและเรยบเรยงขอมลเหลานนเปนตวหนงสอ เพอการถายทอดออกมาเปนภาษามอ ซงกจกรรมการโตวาทสามารถจดใหกบเดกไดในทกระดบ เพยงแตเลอกยต การโตวาทใหเหมาะสมกบระดบความ สามารถของเดก ควรเปนเรองทไมยากจนเกนไป เปนเรองใกลตว ยดหยนรปแบบใหเหมาะสม สอดคลองกบธรรมชาตของเดก หหนวกและชนวย เพอไมใหเดกคดวายากเกนความสามารถ

Page 30: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

24

ครจงมสวนส าคญในการสรางบรรยากาศใหสนกสนาน สรางแรงจงใจ กระตนใหเดกหหนวกมสวนรวมในกจกรรม ชวงเรมแรกครอาจตองมบทบาททงเบอหนาและเบองหลง เปนพเลยงคอยชวยเหลอแนะน าวธการคนหา เรยบเรยงขอมล เชน ยต “ ดมนม ดกวา ดมน า” ครอาจใหค าแนะน าวานกเรยนตองหาขอมลเกยวกบคณคาสารอาหาร ประโยชนทมตอรางกายและความส าคญในดานอนๆของนมและน า หรอควรมรปภาพ อปกรณ หลกฐานอนๆประกอบอะไรอกบาง โดยใหนกเรยนด าเนนการคนควาปฏบตดวยตนเอง

การโตวาทเปนกจกรรมทมรปแบบกระบวนการในการฝกเดกหหนวกใหเหนความส าคญของการอาน การเขยน การใชประโยชนจากแหลงเรยนรไดเปนอยางมาก อนเปนพนฐานของการ ศกษาในอนาคตและการเจรญเตบโตอยางมคณภาพของเดกหหนวก สามารถปลกฝงความมเหตมผล คนหาขอเทจจรง เสรมสรางความมนใจ พฒนาบคลกภาพ พฒนาศลปะการน าเสนอดวยภาษามออยางนาชม

การแสดงบทบาทสมมต การแสดงบทบาทสมมตเปนกจกรรมทเสรมสรางความคด จนตนาการ หรอน าองคความรทมอยถายทอดออกมาเปนการแสดงออกทางกาย ทางภาษาเพอสอใหผอนรบรได ซงสามารถน ามา ใชเปนเทคนคในการเรยนการสอนส าหรบเดกหหนวกไดเปนอยางด การแสดงบทบาทสมมตเปนการชวยในการอธบายเรองราว สอความหมายในสงทเปนนามธรรมใหเขาใจมากยงขน นอกจากนยงสามารถน ามาใชเปน กลยทธในการสงเสรมใหเดกหหนวกรกการอาน รกการเรยนรไดอกทางหนง กลาวคอ จากเดมทครเปน ผคอยปอนขอมลเนอหาให และนกเรยนเปนผรบเพยงอยางเดยว

ครสามารถน ากจกรรมนมาปรบใชในกจกรรมการเรยนการสอนแบบเดม โดยมอบหมายใหนกเรยนแสดงบทบาทสมมตทสอดคลองกบเนอหาวชาทก าลงเรยนรอย เชน ใหนกเรยนแบงกลมแสดงบทบาทสมมตเรองราวประเพณส าคญ เรองราวเหตการณทางประวตศาสตรในสมยตางๆ พทธประวต หรอเรองราวจากนทานพนบาน วรรณคดไทย สภาษตค าพงเพย เปนตนซงท าใหนกเรยนจ าเปนตองศกษาคนควาขอมล จะดวยการอานหนงสอ การสอบถามจากผรหรอการแสวงหาความรจากแหลงความรใดๆ เพอเกบ

Page 31: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

25

รวบรวมขอมลอยางเพยงพอส าหรบการน าไปใชในการแสดงบทบาทสมมตเพอสอใหผอนรบรและเขาใจเรองราวเนอหาทตนไดคนความา อกทงยงเปนการตรวจสอบไดวานกเรยนมความร ความเขาใจในเรองทไดอานศกษาคนควาลกซงมากนอยเพยงไร ครจะเปนสวนเตมเตมใหกบนกเรยนทงในเนอหาวชาและใหขอเสนอแนะเกยวกบทกษะการอานของนกเรยน ส าหรบในเดกเลกอาจใหแสดงบทบาทสมมตจากเรองราวนทานทอานงายๆ มรปภาพประกอบเพอเพมความเขาใจ ครอาจตองมสวนรวมมากกวาในเดกโตกเปนได จากเดมทเคยเหนวาการอานเปนเรองยาก และไมมแรงจงใจทจะอานหนงสอ การน าเทคนคนมาใชจะเปนวธหนงทท าใหนกเรยนมจดมงหมายทจะอาน เพราะการแสดงบทบาทสมมตเปนเรองทสอดคลองกบธรรมชาต และวถชวตของคนหหนวก เปนเรองทเดกหหนวกท าไดด อกทงยงเปนการพฒนาจนตนาการ ความคดสรางสรรค สงเสรมความกลาแสดงออกใหกบเดกหหนวกอกดวย

กจกรรมการเลานทาน

นทานมคณคาตอเดกอยางมาก ชวยสงเสรมการเรยนรและเสรมสรางพฒนาการในทกดานอยางเหมาะสม ไมวาจะเปนพฒนาการทางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา นอกจากเรองราวในนทานจะมความสนกสนาน เพลดเพลน มขอคด คตสอนใจแลว นทานยงเปนเครองมอในการเรยนรทางภาษาไดเปนอยางดส าหรบเดกหหนวก เพราะในหนงสอนทานสวนใหญมรปภาพทมสสนสวยงาม ดงดดให เดกหหนวกสนใจหยบขนมาอาน อกทงมค าศพทมากมายทนาเรยนร แตกลบพบวาเดกหหนวกสวนใหญจะดแตภาพเพยงอยางเดยว ไมสนใจทจะอานเนอเรองมากนก เมอถามถงเรองราวกบอกไดเพยงคราวๆ ไมสามารถเลารายละเอยดเนอหาของเรองราวได ดงนนครจงตองปรบกลยทธใหมเพอสงเสรมใหเดกหหนวกมนสยรกการอานเพมมากขน โดยใชตนทนเดมของความนยมในหนงสอนทานทมอยแลว มากระตนใหเดกสนใจในเนอหาของนทาน โดยการจดกจกรรมใหเดกหหนวกไดแสดงศกยภาพในการเลานทานดวยภาษามอ ไดแสดงออกซงอารมณ สหนาทาทาง จนตนาการ แกผอน ไมวาจะเปนกจกรรมภายในหองเรยนหรอบนเวทการประกวด การแสดงความสามารถตางๆ เพราะกจกรรมนจะเปนแรงจงใจใหเดกหหนวกเหนความส าคญของการอานเพมขน

Page 32: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

26

เพราะการทเขาจะถายทอดเรองราว อารมณ ความรสก รอยเรยงออกมาเปนภาษามอ แสดงออกมาใหผอนรบรไดนน เขาตองรค าศพท เขาใจความหมายของประโยคนนๆ จะโดยการศกษาดวยตนเอง หรอไดรบการชวยเหลอจากครกสดแลวแต เมอไดรบการฝกฝนเปนประจ าจะเกดความมนใจและตดเปนนสย สามารถเปนแบบอยางแกเพอนหหนวกคนอนๆได ครนบวามสวนส าคญทจะคอยเปนทปรกษา เปนก าลงใจ กระตนใหเดกหหนวกสามารถอานหนงสอไดดวยตนเอง ครควรแนะใหเดกเลอกหนงสอนทานทเหมาะสมกบวย กบศกยภาพของนกเรยน เพอไมใหรสกวายากจนเกนไป นบวาเปนการสรางบรรยากาศการเรยนรทางภาษาอกรปแบบหนง

การท าหนงสอเลมเลก

การสงเสรมใหเดกหหนวกจดท าหนงสอเลมเลก นบเปนอก กลยทธหนงทสามารถสงเสรมการอานและการเรยนรได ทงนเพราะหนงสอเลมเลกเปนหนงสอทนกเรยนท าขนเองทงหมด ตงแตการก าหนดโครงเรอง เนอหาเรองราว บทสนทนา วาดภาพประกอบ ตลอดจนการออกแบบหนาปกและจดท ารปเลมอยางสมบรณ กจกรรมนอาจดเปนเรองยาก แตความเปนจรงแลว กลบเปนเรอง ทสอดคลองกบธรรมชาตของเดกหหนวกอยางมาก เพราะเดกหหนวกสวนใหญมจนตนาการ มทกษะการสงเกตสงตางๆรอบตว และมพรสวรรคดานศลปะในการวาดภาพ แตอาจพบปญหาในดานการเขยนทไมถกตองตามหลกไวยกรณภาษาไทย หรอไมสามารถเรยบเรยงความคดรอยเรยงเปนภาษาเขยนได ครจงมบทบาทส าคญทจะท าใหหนงสอเลมเลกของนกเรยนส าเรจลลวงดวยด โดยการฝกใหเดกหหนวกจดท าแผนผงความคด น าโครงเรองมาแบงเปนตอนๆเพอถายทอดออกมาเปนภาพวาด แลวจงเขยนบรรยายภาพเปนเรองราวหรอบทสนทนาของ ตวละคร ซงครจะเปนพเลยงในการใหค าแนะน าปรกษา ชวยเกลาภาษาเขยนหรอตรวจสอบวามเนอหาตรงกบทนกเรยนคดไวหรอไม บทบาททส าคญของครอกประการหนง คอ สรางคานยมการอาน การเขยนใหเกดขนกบนกเรยน ชใหเหนความส าคญและประโยชนทไดรบจากการอานหนงสอทกชนด หนงสอเลมเลกสามารถท าออกมาในรปแบบของหนงสอนทาน หรอหนงสอการตน ทอานงายๆ ประมาณ 5 หนา เนอเรองอาจเปนเรองราวทเคยไดอาน ไดพบเหนมาแลว หรอเปนเรองราวทแตงขนมา

Page 33: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

27

ใหมจากจนตนาการ ประสบการณ เรองราวใกลตว เหตการณทพบเหนในชวตประจ าวน หากเปนเดกเลกครอาจใหวาดภาพระบายส เขยนประโยคสนๆบรรยายใตภาพ เกยวกบเรองราวหรอความรสก เชน การวาดภาพครอบครวของตนเอง อาจฝกใหนกเรยนเขยนวา“ ในครอบครวของฉนม พอ แม พ และฉน / ฉนรกพอ ฉนรกแม ฉนรกพ / พอรกฉน แมรกฉน พรกฉน” เปนตน อาจใหนกเรยนเลาดวยภาษามอใหเพอนไดฟงเพมเตมอก ทงนสามารถปรบรปแบบกจกรรมใหเหมาะสมกบระดบความสามารถของนกเรยน

กจกรรมนนอกจากจะท าใหนกเรยน ไดมผลงานทนกเรยนสามารถท าไดดวยตนเองอยางภาคภมใจ โดยเฉพาะอยางยง เมอผลงานไดรบการยกยองชนชม จะเปนการสรางแรงบนดาลใจใหนกเรยนสรางสรรคผลงานอยางตอเนอง ซงจะท าใหนกเรยนไดฝกฝนทกษะดานการอาน การเขยน การเรยนรใหเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

กจกรรมการเรยนรจากสถานการณจรง

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหกบนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยนนบวาเปนเรองทมความยงยากมากพอสมควร เพราะอปสรรคของเดกหหนวก คอการสอสาร หรอการใชภาษามอระหวางครผสอน และผเรยน บางครงเกดความเขาใจทไมตรงกน หรอเขาใจไดไมครบตามเนอหาทครตองการ จะบอกกบนกเรยน การเรยนรวธการหนงทท าใหนกเรยนเกดความรทเปนความจ า คอ การเรยนรจากสถานการณจรง ซงเปนกจกรรมทผเรยนทกคนไดรวมกนวางแผนรวมกนด าเนนการตามแผน และรวมกนสรปผลงาน ซงแตละคนจะไดแสดงความสามารถทตนเองถนดเพอใหงานเกดประสทธภาพ

การเรยนรจากสถานการณจรงเปนการฝกใหนกเรยนรกการคนควา รกการอาน รกการเรยนจากเรองทตนเองสนใจ โดยหาค าตอบจากแหลงเรยนรใกลตว เชน หองสมด ชมชน รานคาตาง ๆ จากนนน าความรทไดมาสรป และจากขอสรปทได นกเรยนรวมกนวางแผน รวมกนจดสถานการณจรงจากทไดคนความา และลงมอปฏบตจรง เชน รานขายสมต า ซงในสถานการณจรง นกเรยนตองเปนผปฏบตเอง ทกอยาง นกเรยนตองศกษา คนควา วธท าสมต าประเภทตาง ๆ เครองปรงของสมต าแตละประเภท หรออปกรณของใชในการท าสมต า นกเรยนจะตองคนควาจากสอเทคโนโลย เชน Internet อานจากหนงสอตาง ๆ จงจะเกดความเขาใจ และเปนความรทคงทน ครเปนเพยงทปรกษาหรอแนะน าเทานน

Page 34: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

28

นอกจากนนกเรยนยงไดรจกค าตาง ๆ จากรานคาสมต าอกมากมาย ซงเปนค าทนกเรยนสามารถคนควาตอไปได เชน ค าวา มะละกอ จะท าใหนกเรยนรเกยวกบประเภทของมะละกอ ชอของมะละกอ และคณสมบตของมะละกอ เชน ยางมะละกอท าใหเนอเปอยได หรอมะละกอสกเปนผลไมทแกทองผก ไดด สรางความตนตวใหกบนกเรยนในการคนควาหาค าอน ๆ ตอไป

การจดการเรยนรจากสถานการณจรง เปนกจกรรมหนงทสงเสรมใหนกเรยนหหนวกไดศกษาคนควา การอาน การเขยนดวยตนเอง จนเกดความอยากรอยากเหน และลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง

กจกรรมเรยนรจากขาวและเหตการณประจ าวน

การสอนใหเดกหหนวกรกการอานโดยบอกใหอาน สงใหอาน อาจเปนเสมอนการบงคบใหกน ยาขม เพราะเดกหหนวกเหนวาการอานหนงสอเปนเรองยากเกนความสามารถ จงพยายามถอยหน เนองดวยพวกเขามขอจ ากดทางภาษา มความยากล าบากในการท าความเขาใจกบความหมายของค าหรอประโยค โดยเฉพาะอยางยงค าศพททไมคนเคย หรอเรองทเปนนามธรรม ส านวนเปรยบเทยบ ค าทมความหมายไมตรงตามรปประโยค ไมเหมอนความหมายทเคยไดเรยนมา เดกหหนวกกจะเกดความเครยด ความเบอหนายและท าใหเลกอานในทสด มผกลาววาการสอนภาษาทดควรสอนใหสมพนธกบชวตประจ าวน และจดประสบการณใหเดกไดเรยนรจากการท ากจกรรมตางๆดวยตนเอง

การน าเทคนคการเรยนรจากขาวและเหตการณประจ าวนมาใชเปนกจกรรมในการกระตนใหเดกหหนวกรกการอาน นบเปนอกกลยทธหนงทครสามารถน ามาใชในกจกรรมการเรยนการสอน เพอเสรมสรางพฒนาการทางภาษา นอกเหนอจากการสอนเรองหลกภาษาแบบเดมๆ ครผสอนสามารถปรบบทบาทจากครเปนผให นกเรยนเปนผรบ มาเปนนกเรยนเปนผใหซงกนและกน ครเปนผเตมเตมใหเกดความสมบรณในการเรยนร โดยก าหนดใหชนเรยนเปนเวทการน าเสนอขาวสาร มวธการโดยครมอบหมายใหนกเรยนทกคนผลดกนออกมาน าเสนอขาวหนาชนเรยน นกเรยนจงตองแสวงหาความร ขอมลขาวสารททนเหตการณ

Page 35: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

29

หรอเปนทนาสนใจในขณะนน จะโดยการอานจากหนงสอพมพ การสบคนขอมลจากอนเตอรเนต ไมวาจะโดยชองทางใด มค าศพทมากมาย มรปแบบประโยคทหลากหลาย มหลายความหมายทตองศกษา จากสงพมพในรปแบบตางๆ ทงนยงเปนสอทมรปภาพประกอบซงชวยเสรมความเขาใจในการอานเพมมากขน กจกรรมดงกลาวไดสงเสรมใหเดกหหนวกตองอานเพอรความหมาย และสามารถสรป วเคราะหเรองราวเพอการน าเสนอ เมออานบอยๆกเกดความคนเคยและท าใหเขาใจส านวนภาษาไทยมากขน ทงนมความจ าเปนอยางยงทครตองเปนก าลงใจ คอยชวยเหลอสนบสนน กระตนหรอเอออ านวยใหเดกหหนวกสามารถคนควาความรดวยตนเอง เทคนคดงกลาวนอกจากจะท าใหเดกหหนวกเรยนรความหมายของค าศพทและประโยคในรปแบบตางๆ มากขน ยงเปนการกระตนใหเดกหหนวกเกดนสยรกการอานรกการเรยนรจนเปนนสย สามารถน าไปใชประโยชนไดจรงในชวตประจ าวน สรางบรรยากาศการเรยนรทสนกสนาน นาสนใจในชนเรยน และยงไดพฒนาการน าเสนอดวยภาษามอ พฒนาบคลกภาพ สรางความมนใจในตนเอง อกทงยงสามารถสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม บรณาการการเรยนรเขาสสาระการเรยนรในวชาอนๆไดอกดวย

กจกรรมเรยนรจากการใชสอ เทคโนโลยททนสมย

การน าสอ เทคโนโลยททนสมยเขามามบทบาทในการจดการศกษาเปนการสรางความเทาเทยมกนทางสงคม ลดความเหลอมล าของโอกาสทางการศกษา นกเรยนในชนบทหางไกลและนกเรยนทดอยโอกาสไดมโอกาสรบรขาวสาร ความร วทยาการใหมๆ เทาเทยมกบคนอน การใชเทคโนโลยเปรยบเสมอน การน าโลกทงใบมาสหองเรยน สงเสรมใหเกดการเรยนร ความคดสรางสรรค การเรยนตลอดชวต นกเรยนเรยนแบบเชงรกและเรยนรดวยตนเอง ซงเปนอก

วธหนงทชวยสงเสรมการเรยนรของเดกหหนวก การใชสอเทคโนโลยททนสมยเพอสงเสรมการอานและการเรยนร เปนการน าสอ เทคโนโลยททนสมย เชน การใชคอมพวเตอร ชวยสอนCAI การเรยนรทางโทรทศนทสงผานดาวเทยม การคนควาเรองทสนใจผาน Internet มาเปนตวกระตนใหเดก หหนวกเกดความสนใจทจะอาน ทจะเรยนร เนองจากสอและเทคโนโลยททนสมยนน ประกอบดวยภาพ ภาพเคลอนไหว แสง ส ตวอกษร และทส าคญเทคโนโลยนนมการโตตอบกบผใชได ซงเหมาะสมกบศกยภาพในการเรยนรของเดก หหนวก จะท าใหเดกเกดความสนใจและความกระตอรอรนทจะเรยนรเพมมากขน ครอาจน ามาใช

Page 36: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

30

รวมกบการจดกจกรรม การเรยนการสอนในหองเรยน หรอเปดโอกาสใหเดกไดใชเทคโนโลยในการเรยนรในเรองทตนเองสนใจชวงเวลาวาง จะท าใหเดกเกดแรงจงใจทจะศกษาเรยนร การทเดกไดเรยนรอยางมความสขซงจะสงผลใหเดกเกดนสยรกการอานรกการเรยนรและรจกการเรยนรดวยตนเองไดอยางตอเนองตลอดชวต

กจกรรมทศนศกษาจากแหลงเรยนร

การทศนศกษาจากแหลงเรยนร เปนการจดประสบการณตรงใหกบเดกไดเรยนรสงตางๆ จากแหลงเรยนร ซงมอยอยางหลากหลาย เชน แหลงเรยนรภมปญญาทองถน แหลงเรยนรเชงประวตศาสตรศลปวฒนธรรม แหลงเรยนรทางธรรมชาต แหลงเรยนรจากสถานประกอบการ หองสมด นทรรศการ ฯลฯ ซงวธการเรยนรของเดกหหนวกทส าคญทสด คอ การมองเหน ดงนนวธการจดการเรยนรทสอดคลองกบศกยภาพของเดกหหนวก คอการจดใหเดกไดเหนของจรง สถานทจรง สภาพความเปนจรง เดกจะไดรบประสบการณ เปนการกระตนจนตนาการและแนวคดทจะเชอมโยงไปสกระบวนการทางการเรยนรของ เดกหหนวก

รปแบบในการจดกจกรรม

1. ใหเดกไดศกษาหาขอมลของสถานททจะน านกเรยนไปศกษาเรยนรจากหนงสอ เอกสาร หรอสออน ๆ กอน เพอใหนกเรยนไดมความรเบองตนและเปนการกระตนความสนใจ น าไปสการพฒนาการอาน การเรยนร

2. น านกเรยนไปศกษาเรยนรจากสถานทจรง จดเดกเปนกลมยอย ๆ และมวทยากรมาบรรยายใหความร โดยผานลามภาษามอ

Page 37: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

31

3. เปดโอกาสใหนกเรยนไดสนทนา ซกถาม หรอการทดลองปฏบตและจดบนทกสงตาง ๆ เพอกระตนใหเกดทกษะการสอสาร การอาน การเขยน

4. จดใหเดกไดสนทนาแลกเปลยนเรยนรประสบการณและสงทไดเรยนรภายในกลมยอย เปนการกระตนการคด การแสดงออก และฝกการยอมรบฟงความคดเหนของผอนใหกบเดก

5. ใหเดกชวยกนสรปสงทไดแลกเปลยนเรยนรและถายทอด อาจใชวธการถายทอดประสบการณมาเปนภาพวาด การแสดงบทบาทสมมต การเลาเปนเรองราว ซงเปนการเชอมโยงการเรยนรสงานศลปะ และไดฝกทกษะการท างานรวมกบผอน

6. ใหตวแทนกลมมาน าเสนอผลงานทไดชวยกนท าใหเพอนกลมอน ๆ ไดเรยนรรวมกน ท าใหเดกเกดความกลาแสดงออก

การจดกจกรรมกรรมใหเดกไดทศนศกษาจากแหลงเรยนรทหลากหลายจงเปนอกรปแบบหนงทจะชวยกระตนใหเดกเกดความสนใจ ใฝร ซงหวใจของการเรยนรไมไดอยในต าราหรอหองเรยน

Page 38: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

32

การประเมน

ตวชวดความส าเรจในการจดกจกรรมสงเสรมนสยรกการอาน

ปจจยความส าเรจ ตวชวดความส าเรจ

1. สถานศกษามการจดกจกรรมสงเสรมการอาน

1. สถานศกษามโครงการสงเสรมนสยรกการอานไวในแผนปฏบตงานของโรงเรยน

2. ก าหนดเวลา จดทกวน อยางนอยวนละ 15 นาท 3. จดหาหนงสอและสอเพอสงเสรมนสยรกการอาน

4. มการบนทกหลงการอาน

5. ผรวมกจกรรมทกชนเรยน

6. มกจกรรมเพอแกปญหาการอานของนกเรยนทปญหาในการอาน

2. สถานศกษามนโยบายใหน าการอานใชในการเรยนการสอนทกกลมสาระการเรยนร

1. ผสอนทกคนมแผนการจดการเรยนรทใชแทรกในการเรยน

2. แผนการเรยนรทกแผนมรายชอหนงสอใหนกเรยนใชศกษาคนควา

3. มกจกรรมทใหนกเรยนคนควาดวยการใชหนงสอทงในและนอกหองสมด

3. สถานศกษาจดกจกรรมสงเสรมนสยรกการอาน โดยครบรรณารกษ หรอคณะกรรมการนอกหองเรยน

1. กจกรรมประเภทเราโสตประสาท (ใชเสยงและค าพดเปนหลก) ไดแก กจกรรมเลานทานใหฟง, เลาเรองจากหนงสอ, อานหนงสอใหฟง ฯลฯ

2. กจกรรมประเภทเราจกษประสาท (อานความหมายของสงทเหนเปนหลก) ไดแก จดนทรรศการตาง ๆ

3. กจกรรมประเภทเราโสตและจกษ (ใชฟงและดไปพรอมกน) ไดแก วาดภาพจากการเลานทาน, เลานทานใหดภาพประกอบในหนงสอ, เลานทานโดยใชโสตทศนวสด ฯลฯ

4. กจกรรมใหผเปาหมายไดรวมกจกรรม ไดแก ยอดนกอาน, คายรกการอาน, แขงขนตาง ๆ ฯลฯ

บทสรป 5

Page 39: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

33

ปจจยความส าเรจ ตวชวดความส าเรจ

4. สถานศกษาสรางแรงจงใจและชแนะใหพอแม หรอผปกครอง สงเสรมสนบสนนใหนกเรยนมนสยรกการอาน

1. จดกจกรรมแรลลครอบครวรกการอาน, พอแมเลานทาน เลาเรองใหลกฟง

2. สงเสรมใหครอบครวพานกเรยนไปใชแหลงเรยนรนอกสถานศกษา

3. จดหนงสอใหนกเรยนยมน าสผปกครอง

5. สถานศกษาสงเสรมใหนกเรยนน าความรจากการอานไปเผยแพรในรปแบบตาง ๆอยางสรางสรรค

1. นกเรยนสรางสรรคผลงาน ไดแก จดท าเวบไซด, จดท าหนงสอหรอวารสาร, จดเขยนบทความ, สงประดษฐจากการอาน ฯลฯ

6. นกเรยนมเจตคตทดตอการอาน 1. อานหนงสอทกวน

2. สนใจเขารวมกจกรรมการอานสม าเสมอ

3. ดแลรกษาหนงสอเปนอยางด 4. มหนงสอทชอบเปนของตนเอง

Page 40: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

34

บรรณนานกรม

กรมวชาการ. กระทรวงศกษาธการ. กจกรรมสงเสรมการอาน. พมพครงท 3 กรงเทพฯ, 2546. ฉวลกษณ บณยะกาญจน. จตวทยาการอาน. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2524. ฉววรรณ คหาภนนท. การอานและการสงเสรมการอาน. กรงเทพฯ. : บรพาสาสน, 2542. . เทคนคการอาน. กรงเทพฯ : บรพาสาสน, 2542. สขม เฉลยทรพย. การสงเสรมการอาน. ปทมธาน : ภาควชาบรรณารกษศาสตร คณะมนษยศาสตร

และสงคมศาสตร วทยาลยครเพชรบรวทยาลงกรณในพระบรมราชปถมป, 2529. Beck, I.L., Omanson, Montague, W.E. (Eds.). (1977). School and the Acquisition of

Knowledge. Hillsdale, NJ : Erlbaum.

Durkin, D. (1984). Is there a match between what elementary teachers do and what basal

reader manuals recommend? The Reading Teacher, 37, 734 – 744.

Hansen, J. (1981). The effects of inference training and practice on young children’s Reading comprehension. Reading Research Quarterly, 16, 391 – 417.

Hansen, J.,& Pearson, P.D. (1983). An instructional study : Improving the inferential

Comprehension of good and poor fourth-grade readers. Journal of Educational

Psychology, 75, 821 – 829. Omanson, R.C. Beak, I.L., Voss, J.E.,& McKeown, M.G. (1984). The effects of reading

Lessons on comprehension : A processing description. Cognition and Instruction, 1, 45 – 67.

Owings, R.A., Peterson, G.A., Bransford, J.D., Morris, C.D., & Stein, B.S. (1980). %Spontaneous monitoring and regulation of learning : A comparison of Psychology, 72, 250 – 256. Smith, F. (1975). Comprehension and Learning. A Conceptual Framework for Teachers.

New York : Richard C. Owen.

Smith, F. (1975). Reading Without Nonsense. New York : Teachers College Press.

Weaver, C. (1988). Reading Process and Practice : From Socio – psycholinguistics to

Whole Language. Portsmouth, NH : Heinemann Educational Books.

Page 41: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

35

ภาคผนวก

Page 42: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

36

ผลการประเมนกจกรรม

ผลการประเมนกจกรรม

ประชมเชงปฏบตการตลาดนดความร ครเพอศษย : ประสบการณความส าเรจเพอการเรยนรของเดกหหนวก

ระหวาวนท 11-13 พฤศจกายน 2548 ณ โรงแรมเวล จงหวดนครปฐม

------------------------------------

การประชมเชงปฏบตการ ตลาดนดความร ครเพอศษย : ประสบการณความส าเรจเพอการเรยนรของเดกหหนวก กลมเปาหมาย ประกอบดวย คณะผบรหาร ครผเชยวชาญทเกยวของกบการจดการศกษาส าหรบเดกหหนวก จ านวน 43 คน จากโรงเรยนโสตศกษาทงหมด จ านวน 20 โรงเรยน สงกดส านกบรหารงานการศกษาพเศษ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ จ านวนผตอบแบบสอบถามทงสน 40 คน คดเปนรอยละ 93.02 ผลการประเมนผเขารวมประชมม ความคดเหนดงตอไปน 1. ไดแนวคด ความร จากการแลกเปลยนประสบการณความส าเรจ เพอการเรยนรของ เดกหหนวก คดเปนรอยละ 100.00

2. ผเขารวมประชมมความมนใจวาสามารถน ารปแบบการจดตลาดนดความรโดยวธแลกเปลยนความรทฝงลกไปประยกตใชในโรงเรยนได คดเปนรอยละ 95.00

3. เทคนคการประชมระดมความคดแลกเปลยนความรฝงลกเหมาะสมกบการประชมเพอสราง “ขมความร” ประสบการณความส าเรจ เพอการเรยนรของเดกหหนวก คดเปนรอยละ 97.50

4. การประชมครงนบรรลวตถประสงคของโครงการ คดเปนรอยละ 100.00

5. วทยากรโดยสวนรวมมคณภาพและมประสทธภาพ คดเปนรอยละ 95.00

6. กจกรรมทปฏบตตลอดระยะเวลาการประชมมความเหมาะสม คดเปนรอยละ 97-50

7. เอกสารประกอบการประชมมความเหมาะสม คดเปนรอยละ 100.00

8. สอ เทคโนโยย สงอ านวยความสะดวกมความเหมาะสม คดเปนรอยละ 92.50

9. สถานทประชมและทพกมความเหมาะสม คดเปนรอยละ 97.50

10. อาหารและเครองดมมความเหมาะสม คดเปนรอยละ 67-50

11. ทานไดรบความสะดวกจากคณะเจาหนาท คดเปนรอยละ 100.00

Page 43: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

37

ผเขาประชมมความพงพอใจในดานตอไปน 1. เปนเทคนคกระบวนการในการจดการความรทดมาก สามารถน าความรฝงลกมาใชใหเกดประโยชนตอการจดการเรยนการสอนส าหรบเดกหหนวก (ความถ 8) 2. การไดแลกเปลยนประสบการณการจดการเรยนการสอนเดกหหนวกจากครท ประสบความส าเรจ (ความถ 7) 3. บรรยากาศแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนเปนไปอยางอบอน มความเปนกนเองอยางกลยาณมตร (ความถ 5) 4. เทคนค กจกรรม การน าเสนอ การสรปดมาก (ความถ 4) 5. มความรความเขาใจในกระบวนการจดการความร KM (ความถ 4) 6. สถานทประชม ทพก อาหาร การอ านวยความสะดวก ดมาก (ความถ 2)

ขอเสนอแนะเพมเตม

1. ส านกบรหารงานการศกษาพเศษ นาจะก าหนดเปนนโยบายในการขยายแนวคดไปด าเนนการในทกโรงเรยน (ความถ 1) 2. ไดเทคนคการแลกเปลยนเรยนรจากประสบการณตรงของครทประสบความส าเรจจากการจดการเรยนรส าหรบเดกหหนวก ควรน าไปขยายผลกบครทกคนในโรงเรยน เพอรวมกนจดการความรจากประสบการณตรง (ความถ 1) 3. ตองการใหมระยะเวลาการอบรมมากกวาน ควรเปน 3 วน เพราะจะท าใหไมถกจ ากดเรองเวลา (ความถ 6) 4. ควรมเวลาใหสมาชกทกคนไดท า AAR เพอใหทกคนมโอกาสแสดงความคดเหน (ความถ 4) 5. ตองการใหมการจดการอบรมเชงปฏบตการเชนนอกตอไป (ความถ 5)

Page 44: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

38

การประเมนผลกจกรรม

“คายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก” ระหวางวนท 17-19 ธนวาคม 2548 ณ โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

------------------------------------

ผลการประเมนจากแบบประเมน (นกเรยน)

1. ความคดเหนตอ “คายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก”

รายการ ระดบความคดเหน

มากทสด

(รอยละ) มาก

(รอยละ) ปานกลาง(รอยละ)

นอย

(รอยละ) นอยทสด(รอยละ)

1 ไดแนวคด ความร จากการแลกเปลยนประสบการณเพอการเรยนรของเดกหหนวก

33.6 63.8 2.6 - -

2 สามารถน าความรทไดจากการเขาคายไปใชแลกเปลยน และน าไปประยกตใชในโรงเรยน

47.4 40.1 9.9 2.6 -

3 กจกรรมมความหลากหลาย ทงประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม และภมปญญา

35.5 44.7 17.2 2.6 -

4 การเขาคายครงนมความพงพอใจ 38.1 42.1 18.4 1.4 -

5 กจกรรมแตละกจกรรมสรางองคความรแกผเรยน 26.3 44.0 29.7 - -

6 การแลกเปลยนประสบการณของแตละกลม 31.0 46.0 23.0 - -

7 เอกสารประกอบการอยคายมความเหมาะสม 29.7 42.7 27.6 - -

8 ความเหมาะสมของสอสงอ านวยความสะดวก 48.1 40.1 9.8 2.0 -

9 ความเหมาะสมของสถานทประชมและทพก 19.1 52.6 27.6 0.7

10 ความเหมาะสมของอาหารและเครองดม 27.6 56.6 15.8 - -

11 การจดประสบการณของคณะครและวทยากรมประโยชน

48.1 40.1 9.8 2.0 -

Page 45: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

39

2. ความคดเหน/ขอเสนอแนะตอการจดการคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวกในครงน - คายรกการอานสรางประสบการณและประโยชนมาก

- อยากใหจดกจกรรมทกป - เดกมพฒนาการทางดานภาษาไดเรว

- กจกรรมมความหลากหลายท าใหเดกไดเกดการเรยนร แลกเปลยนและน าไปใชตอไป

- อาหารและเครองดมดมาก

ขอเสนอแนะ ผาหมบางเนองจากอากาศหนาว

Page 46: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

40

ผลการประเมนจากแบบสงเกต

1. บรรยากาศและสภาพแวดลอมขณะด าเนนกจกรรม

บรรยากาศและสภาพแวดลอมดมาก เปนสถานททส าคญและเหมาะสมตอการใหความร และเปนประสบการณตรงทเดกๆไดรบ บรเวณสถานทตางๆมสถาปตยกรรมทสวยงาม มการเลาประวตของสถานทตางๆ ถาอานในต าราเรยนคงไมเหนภาพเทากบการเขาคายในครงน ขอเสนอแนะ

ระยะเวลาในแตละจดนอยเกนไปจงไมสามารถเกบรายละเอยดไดเทาทควร สถานทในบางจดคบแคบเกนไปเดกๆ เขาไมถงและไมเหนลามภาษามอ

2. การใหความสนใจและความรวมมอ

เดกๆมความกระตอรอรนและใหความสนใจ ใหความรวมมอ เชอฟงคร วทยาคร และลามเปนอยางด เดกๆมความตงใจในการเขารวมกจกรรมกลม มมนษยสมพนธทด เมอมขอสงสยจะซกถามครหรอ ลามภาษามอตลอดเวลา

ขอเสนอแนะ

ในวนแรกเดกๆมจ านวนมากเกนไป ท าใหไมสามารถมองเหนลาม จงท าใหนกเรยนบางสวนขาดความกระตอรอรนทจะเรยนร และมนกเรยนบางสวนทตงใจจดบนทกมากเกนไปจนลมดลามภาษามอ สงผลใหแดกๆขาดความรทควรจะไดรบ

3. การแลกเปลยนเรยนรผเรยนมความเชอมนในศกยภาพของตนเอง

ในวนแรกเดกๆยงไมรจกกน เลยท าใหนกเรยนยงขาดความเชอมนในการเรยนร เวลาผานไป เดกๆมการพดคย กลาแสดงออก มการจดจ าสถานท ประวตศาสตรทส าคญแลวสามารถน ามาถายทอดใหกบเพอนๆไดเปนอยางด

4. ความสมพนธระหวางคร บคลากร และวทยากร

คณะคร บคลากรและวทยากร มการประสานงานกนเปนอยางด มการปรกษาหารอเพอเสรมกจกรรมทนาสนใจ และน าความรทตนเองมมาถายทอดเพอใหการเขาคายในครงนสมบรณยงขนและมการแกไขปญหาทเกดขนตลอดเวลา เพอจะไดใหกจกรรมด าเนนตอไปไดดวยด

Page 47: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

41

ผลการประเมนจากแบบสอบถาม (บคลากรคร/วทยากร)

1. ความพงพอใจทมตอการเขาคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

เปนการจดกจกรรมทเหมาะสมกบเดกหหนวกมากทสด เพราะเดกหหนวกมขอจ ากดในการไดยนท าใหถกปดกนทางการเรยนรอยางมาก จงตองอาศยการเรยนรโดยเปนการทดแทน กจกรรมนท าใหมการสงเกตและพยายาม มความสนกสนาน

2. ความประทบใจในการมาเขาคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวกในครงน สถานทรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม คณะผด าเนนการทกคนทมความตงใจด าเนนงานจรง

ตลอดจนม อธยาศยทดยง กจกรรมทจดใหนกเรยนเปนการเรยนรทไดจากประสบการณตรง

3. ขอเสนอแนะและขอทควรปรบปรง

การศกษาเกยวกบประวต ศลปะและวฒนธรรม ควรใหเวลามากกวาน เพอนกเรยนจะไดเกบเกยวประสบการณเนองจากเดกหหนวกตองใชเวลามาก และมการเตรยมหองพกใหครและเดกเปนอยางด

Page 48: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

42

ผลการประเมนจากแบบสมภาษณ

1. จากการเขาคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรในครงน จะม เทคนคการจดกจกรรมเปน การกระตนและสรางใหผเรยนอยากรอยากเหน และพฒนานสยรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

2. หลงจากการเขาคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรนแลว จะกลบไปจดกจกรรมทโรงเรยนในชมชนและจงหวดของตนเอง เพอเปนการขยายผล

3. ประโยชนทนกเรยนไดรบจากการเขาคายครงน คอ

3.1 ใฝรในดานการอาน

3.2 มประสบการณและปฏสมพนธกบคนทวไป

3.3 สรางความสามคคชวยเหลอมน าใจ

3.4 พฒนาการอานและคด

3.5 การใชชวตรวมกบผอน

4. ควรมการจดกจกรรมในลกษณะนอก

Page 49: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

43

ปญหาอปสรรคในการจดกจกรรม

จากการด าเนนการจดกจกรรม “คายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก” ในครงน พบปญหาและอปสรรคในการจดกจกรรม คอ

- เดกมทกษะทางดานการอานและความเขาใจทางดานภาษาเขยนคอนขางนอยเปนอปสรรคตอการเรยนร เชน การอานปายขอมลตางๆ การอานปายทอธบายรายละเอยดเกยวกบแหลงเรยนรนนๆ หรอแผนพบความร จงท าใหเดกไดรบความรจากแหลงเรยนรตางๆ ไมเตมท - เวลาในการรวมกจกรรมคายคอนขางนอย ซงเปนขอจ ากดในการด าเนนกจกรรมตางๆ เนองจาก เดหหนวกตองใชเวลาในการเรยนร และการสอสารมากกวาเดกทวไป

Page 50: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

44

ตลาดนดความร ครเพอ

ศษย

ประสบการณความส าเรจเพอการเรยนรของเดกหหนวก

ประมวลภาพกจกรรม

Page 51: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

45

ตลาดนดความร ครเพอศษย ประสบการณความส าเรจเพอการเรยนรของเดกหหนวก

Page 52: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

46

ประมวลภาพคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก ระหวางวนท ๑๗ - ๑๙ ธนวาคม ๒๕๔๘ ณ โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

“คายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก”

Page 53: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

47

ประมวลภาพคายสงเสรมรกการอานรกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก ระหวางวนท ๑๗ - ๑๙ ธนวาคม ๒๕๔๘ ณ โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

Page 54: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

48

ผลงานนกเรยน

Page 55: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

49

โครงการ

โครงการพฒนาเทคนคการสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

1. หลกการและเหตผล

โลกแหงการเรยนรในปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว การจดการศกษาจงตองกาวทนตอการเปลยนแปลง น าไปสการพฒนาทางดาน เศรษฐกจ สงคม และการเมองอยางตอเนอง และ ทนสถานการณความเปลยนแปลง เพอใหคนในสงคมอยด กนด มความสงบสข การสรางนวตกรรม (Innovation) แหงการเรยนรเปนเครองมอส าคญในการเขาถงความกาวหนาทางวทยาการ และการสรางองคความรใหมใหโลกมความกาวหนาอยางรวดเรว ควบคกบการบรโภคทรพยากรอยางชาญฉลาด การเขาถงการเรยนรความกาวหนาของวทยาการคงไมเปนเรองยากส าหรบคนทวไป แตส าหรบคนบกพรองทางการไดยน (หหนวก – หตง) ยากยงทจะเรยนรใหเขาถงวทยาการเหลานน เพราะเขาเปนชนกลมนอยในสงคม ทมขอจ ากดในการสอสาร และคนในสงคมยงขาดความเขาใจในการน าพาเขาสการเรยนรใหสอดคลองกบวถชวตอยางแทจรง

จากการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการศกษาของเดกหหนวกทงในประเทศและตางประเทศอยในระดบต ากวาเดกทวไป เนองจากมชองทางในการเขาถงความรนอย สาเหตเพราะอานหนงสอไมออก เขยนหนงสอไมได จากการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของเดกหหนวกไทย ในระดบชนมธยมศกษา ปท 3 ของทบวงมหาวทยาลย พบวา เดกหหนวกยงมผลสมฤทธทางการเรยนต ากวาเดกทวไปทกวชา โดยเฉพาะวชาทางภาษาและสงคมศกษา อยในเกณฑออนมาก จากการตดตามพฒนาการของนกเรยนท จบจากโครงการศนยทดลองเดกหหนวกปฐมวย โรงเรยนพระต าหนกสวนกหลาบ พ .ศ. 2533 พบวา เดกหหนวกมผลสมฤทธทางการเรยนในภาควชาความรต ามาก รวมทงดานการอานและความเขาใจภาษา ซงตรงกบงานวจยในตางประเทศ ทในสหรฐอเมรกาและองกฤษ ทพบวา เดกหหนวกสวนมากจะม ความบกพรองทางการอานและความสามารถในการอานต ากวาเดกทวไป ประมาณ 4 ใน 5 ปญหาดงกลาวเหลาน ไมใชเปนเพราะเดกหหนวกมสตปญญาต ากวาเดกทวไป แตหากเกดขนจากการทผสอนขาด ความเขาใจในเทคนควธการในการท าใหนก เ รยนสามารถอานออกเขยนได และมนสย รกการอาน รกการเรยนร ซงตอบสนองตอความตองการและสอดคลองกบวถชวตของคนหหนวก

ส านกงานอทยานการเรยนร ในสงกดส านกงานบรหารและพฒนาองคความรมภารกจใน การสงเสรมการอานและการเรยนรของเดกและเยาวชนทกกลม ทกภาคสวน ซงรวมถงเดกหหนวกดวย ดวยเหตน จงไดก าหนดใหมโครงการพฒนาเทคนคสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวกขนเพอพฒนาและรวบรวมเทคนควธการสงเสรมการอานและการเรยนร ซงไดผล และตอบสนองตอความตองการ

Page 56: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

50

ของเดกหหนวกอยางแทจรง โดยโครงการนจะมงเนนกระบวนการเรยนร จากการปฏบตจรง ตลอดจน การฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความร มาใชเพอปองกนและแกปญหา ทงน เพอใหผ เรยน คดเปน ท าเปน รกการอาน และเกดการใฝ ร ใฝเรยน อยางตอเนองซงจะเดนไปสถนนการเรยนรไดอยางเตมศกยภาพตอไป

2. วตถประสงค 2.1 เพอพฒนาและรวบรวมเทคนคทสงเสรมลกษณะนสยรกการอาน รกการเรยนร และรกการสบคนความรของเดกหหนวก จดท าเปนคมอสงเสรมนสยรกการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

2.2 เพอสรางผน าดานการเรยนรของนกเรยนหหนวก ส าหรบขยายผลไปในโรงเรยน โสตศกษาทวประเทศ

2.3 เพอสรางแรงจงใจใหเดกหหนวกเปนบคคลแหงการเรยนรควบคกบความเชอมนในศกยภาพของตนเอง

2.4 เพอสรางเจตคตใหชมชนและสงคมเหนความส าคญของการอาน และการเรยนรส าหรบ เดกหหนวก 2.5 เพอสรางความสมพนธอนดระหวางคร และนกเรยนหหนวก อนจะเปนการเชอมโยงไปสเครอขายการเรยนร ส าหรบเดกหหนวก

3. เปาหมาย หรอ ผลผลต

3.1 เดกหหนวก ไมนอยกวา 150 คน ครผดแล จ านวน 20 คน เขารวมกจกรรมสงเสรม

การอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

3.2 คณะผบรหาร คร ผเชยวชาญ ทเกยวของกบการจดการศกษาส าหรบเดกหหนวก จ านวน 35 คน เขารวมประชมปฏบตการ “ตลาดนดความร : การสงเสรมการเรยนรของเดกหหนวก”

4. กระบวนการด าเนนงาน

4.1 จดกจกรรม “ตลาดนดความร : การสงเสรมการเรยนรของเดกหหนวก” ในรปแบบและวธการการจดการความร (Knowledge Management) เพอคนหาเทคนควธการสงเสรมการรกการอาน รกการเรยนร ส าหรบเดกหหนวกเพอเปนแนวทางน าไปสการคนควาหาความรใหสอดคลองกบศกยภาพและวถชวต

Page 57: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

51

รปแบบกจกรรม

1. การบรรยายน าเสนอประสบการณในการจดการความรโดยผทรงคณวฒ 2. การน าเสนอประสบการณเทคนคและวธการสงเสรมการรกการอานรกการเรยนรโดย

ผเชยวชาญ ผบรหารสถานศกษา ครทจดการศกษาส าหรบเดกหหนวก

3. การแบงกลมยอยเพออภปราย แลกเปลยนความคดเหน และด าเนนการจดการความรดวยเทคนคธารปญญา และบนไดแลกเปลยนเรยนร

4.2 จดกจกรรมเขาคายสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก โดยใชแนวทางจากการสงเคราะหเทคนคและวธการจากกจกรรมขอ 4.1 เพอใหเดกหหนวกไดแสดงออก ในการเรยนรอยางอสระ และเกดกระบวนการน าไปสการคนหาเทคนคและวธการในการสงเสรมการเรยนร

รปแบบกจกรรม จดใหนกเรยนหหนวกเขาคายสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบ เดกหหนวก โดยมรปแบบการจดกจกรรม ดงน

1. จดกจกรรมสมพนธโดยเนนรปแบบและวธการสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก

2. กจกรรมทศนศกษาโดยเนนรปแบบและวธการสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก - การทองเทยวเชงประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม - การเรยนรจากวถชวตและการประกอบอาชพทงดานการเกษตรและอตสาหกรรม

- การทองเทยวเชงอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม

- การสรปการเรยนร บนทกดวยตนเอง แบงกลม และการน าเสนอผลการเรยนร 3. กจกรรมการเลน การแสดงทสงเสรมการอานและการเรยนร

- การจดการแสดง การเลน สะทอนประเพณ วฒนธรรมทองถน

- เกม กจกรรมนนทนาการ 4. กจกรรมแสดงความสามารถในการถายทอดความร ณ อทยานการเรยนร TK Park

- การโตวาทดวยภาษามอไทย

- การเลาเรองจากประสบการณในการเขาคาย

4.3 ประชมสรปรายงานประเมนผลกจกรรม “ตลาดนดความร : การสงเสรมการเรยนรของ เดกหหนวก” และการเขาคายสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก รปแบบกจกรรม

1. จดประชมผมสวนเกยวของสรปผลการด าเนนกจกรรม

2. รายงานผลการด าเนนงาน และน าเสนอตนฉบบคมอตออทยานการเรยนร

Page 58: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

52

5. หนวยงานทเกยวของ

6.1 อทยานการเรยนร TK Park

6.2 ส านกบรหารงานการศกษาพเศษ

6.3 โรงเรยนโสตศกษาทวประเทศ

6.4 แหลงเรยนรในทองถนและชมชน

6. ระยะเวลาในการด าเนนงาน

27 กนยายน 2548 – 27 มกราคม 2549

ขนตอนการด าเนนงาน ระยะเวลา ผรบผดชอบ

1. จดท าแผนการด าเนนงานของโครงการน าสงส านกงานอทยานการเรยนร

27 ก.ย.– 26 ต.ค.2548 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

2.จดประชมปฏบตการกจกรรม

“ตลาดนดความร การสงเสรมการเรยนรของเดกหหนวก” โดยมผเขารวม 35 คน ใชเวลา 2 วน

และจดท ารายงานผลเสนอตอส านกงานอทยานการเรยนร

11 ต.ค. – 13 พ.ย.2548 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

3. จดกจกรรมคายรกการอาน รกการเรยนร นกเรยนเขารวมกจกรรมจ านวน 150 คน คร 20 คน ใชเวลา 3 วน และจดท ารายงานผลเสนอตอส านกงานอทยานการเรยนร

17– 19 ธ.ค.2548 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

4. จดท าเอกสารคมอเทคนคการสงเสรมการอานและการเรยนรส าหรบเดกหหนวก น าสงอทยานการเรยนร

27 ธ.ค. 2548 – 27 ม.ค. 2549

โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

Page 59: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

53

7. สถานท

กจกรรม สถานท ประชมปฏบตการกจกรรม

“ตลาดนดความร การสงเสรมการเรยนรของเดกหหนวก”

หองทองค า โรงแรมเวล จงหวดนครปฐม

กจกรรมคายสงเสรมรกการอาน รกการเรยนรส าหรบเดกหหนวก โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

ประชมสรปกจกรรมการด าเนนงาน อทยานการเรยนร

8. งบประมาณในการด าเนนการ

รวมงบประมาณทงสน 790,400 บาท

9. ผลทคาดวาจะไดรบ

9.1 เดกหหนวกมนสยรกการอาน รกการเรยนร และรกการสบคนความร 9.2 เดกหหนวกสามารถเปนผน าดานการอานและการเรยนร ไปขยายผลในโรงเรยนได 9.3 เดกหหนวกทกคนทเขารวมโครงการเปนบคคลแหงการเรยนรและมความเชอมนในศกยภาพของตนเอง

9.4 ชมชนและสงคมมความเขาใจและเหนความส าคญของการอาน และการเรยนรส าหรบเดก หหนวก 9.5 เกดความสมพนธอนดระหวางคร นกเรยน และเชอมโยงไปสเครอขายการเรยนร

นายพะโยม ชณวงศ ผอ านวยการสถานศกษา โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

ผเสนอโครงการ

Page 60: ส านักงานอุทยานการเรียนรู้ TK Park · 2019-01-16 · โครงการพัฒนาเทคนิคการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ส

54

คณะผจดท า

นายพะโยม ชณวงศ ผอ านวยการโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

นางสาวอณาวรรณ มนใจ รองผอ านวยการโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

นางสดสวาท พงศสวรรณ คร คศ.3 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

นางสาววรรณเพญ พนธฟก คร คศ.2 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

นางสาวสนสา แสงอนนต คร คศ.1 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม

นางสาววราภรณ กลดเจรญ คร คศ.1 โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม