หน วยการเร ียนรู ที่ 2 เรื่อง...

50

หนวยการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา รายวิชาท่ีนํามาบูรณาการ ภาษาไทย วิทยาศาสตร สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ภาษาตางประเทศ ศิลปะ สุขศึกษาและพลศึกษา 1. มาตรฐานการเรียนรูประจําหนวย มฐ. ส 1.1 2. ตัวชี้วัดชั้นปท่ีเก่ียวของ ส 1.1 ม.1 / 5 3. สาระการเรียนรู

3.1 พระรัตนตรัย 3.2 พุทธคุณ 9 3.3 อริยสัจ 4 3.4 ขันธ 5 3.5 ธาตุ 4 3.6 หลักกรรม 3.7 อบายมุข 6 3.8 คิหิสุข 3.9 ไตรสิกขา 3.10 ปธาน 4 3.11 โกศล 3 3.12 ภาษาบาลี 3.13 พุทธศาสนสุภาษิต 3.14 พระไตรปฎก

4. รองรอยการเรียนรู 4.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก 1) ผลงานจากการเปรียบเทียบตารางพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3 2) ผลงานจากการศึกษาบทเพลงอริยสัจ 4 3) ผลงานจากการตอบคําถามเรื่อง ขันธ 5 4) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 5) ผลงานจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง กรรม 6) ผลงานจากการตอบคําถามเรื่อง อบายมุข 6 7) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง คิหิสุข

51

8) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ไตรสิกขา 9) ผลงานจากการฟงบรรยายเรื่อง ปธาน 4 10) ผลงานจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช 11) ผลงานจากการเลนเกมเรื่อง ภาษาบาลี 12) ผลงานจากการศึกษาเรื่อง พุทธศาสนสุภาษิต 13) ผลงานจากการศึกษาเรื่อง พระไตรปฎก 4.2 กระบวนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) วางแผนการนําหลักธรรมไปใชในโรงเรียน โดยการรวมมือกับรุนพี่ 2) รวมมือกันทําปายพุทธศาสนสุภาษิตติดภายในโรงเรียน

4.3 การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังจบหนวยการเรียน ทําแบบทดสอบหลังเรียน

5. แนวทางการจัดการเรียนรูในภาพรวม

แนวทางการจัดการเรียนรู

รองรอยการเรียนรู บทบาทครู บทบาทนักเรียน

5.1 ผลงาน / ชิ้นงาน 1) ผลงานจากการเปรียบเทียบตารางพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3 2) ผลงานจากการศึกษาบทเพลง อริยสัจ 4 3) ผลงานจากการตอบคําถามเรื่อง ขันธ 5 4) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 5) ผลงานจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง กรรม 6) ผลงานจากการตอบคําถามเรื่อง อบายมุข 6 7) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง คิหิสุข 8) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ไตรสิกขา 9) ผลงานจากการฟงบรรยายเรื่อง ปธาน 4

- อธิบาย ยกตัวอยาง เสนอแนะแนวทางการศึกษาคนควา วิธีการศึกษาวีซีดี นิมนตวิทยากร วิธีการเลนเกม

- ศึกษาคนควาจากแหลงเรียนรู ปฏิบัติสรุปเปนรายงานนําเสนอ

52

แนวทางการจัดการเรียนรู

รองรอยการเรียนรู บทบาทครู บทบาทนักเรียน

10) ผลงานจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช 11) ผลงานจากการเลนเกมเรื่อง ภาษาบาลี 12) ผลงานจากการศึกษาเรื่อง พุทธ- ศาสนสุภาษิต 13) ผลงานจากการศึกษาเรื่อง พระไตร- ปฎก

5.2 การปฏิบัติงาน 1) วางแผนการนําหลักธรรมไปใชใน

โรงเรียน โดยการรวมมือกับรุนพี่ 2) รวมมือกันทําปายพุทธศาสนสุภาษิต ติดภายในโรงเรียน

- อธิบาย แนะนําวิธีการทํางานกลุม - อธิบาย แนะนําวิธีการทํา สถานที่

- นักเรียนรวมมือปฏิบัติ ตามกติกาของกลุม - ศึกษาคํา แบงงานกัน

5.3 การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน - อธิบาย สรุปเนื้อหาสําคัญเมื่อเรียนจบในแตละหนวยยอย

53

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 1 เร่ือง พระรัตนตรัย เวลา 2 ชั่วโมง

1. เปาหมายการเรียนรู 1.1 ผลการเรียนรู

มีความรูความเขาใจความหมาย ความสําคัญของพระรัตนตรัย และพุทธคุณ 9 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อธิบายความหมาย ความสําคัญของพระรัตนตรัยได 2) อธิบายความสําคัญและเปรียบเทียบพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3 ได 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู 1) พระรัตนตรัย 2) พุทธคุณ 9 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง ทักษะการคิดสรุปขอมูล ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดเชื่อมโยง ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดสรุปความ และทักษะการคิดเปรียบเทียบ 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานจากการศึกษาเรื่อง พระรัตนตรัย โดยเขียนมายแม็ปปง 2) ผลงานจากการเปรียบเทียบตารางพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานจากการศึกษาเรื่อง พระรัตนตรัย 2) การทํางานเรื่อง การเปรียบเทียบพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3 3) การตอบคําถามเรื่อง พระรัตนตรัย และพุทธคุณ 9

54

3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวม

กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ 1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง พระรัตนตรัย และพุทธคุณ 9

จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานแบบฝกทักษะเรื่อง พระรัตนตรัย และ

พุทธคุณ 9 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล

วิธีการประเมินผล ดานผลงาน 1) ผลงานจากการศึกษาเรื่อง พระรัตนตรัย โดยเขียนมายแม็ปปง 2) ผลงานจากการเปรียบเทียบตารางพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานจากการศึกษาเรื่อง พระรัตนตรัย 2) สังเกตพฤติกรรมการทํางานเรื่อง การเปรียบเทียบพุทธคุณ 9 กับพุทธคุณ 3 3) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง พระรัตนตรัย และพุทธคุณ 9 ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ

การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง พระ-

รัตนตรัย และพุทธคุณ 9 จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานแบบฝกทักษะเรื่อง พระรัตนตรัย

และพุทธคุณ 9 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน 3) ครูตั้งคําถามใหนักเรียนรวมกันเสนอความคิด - นักเรยีนสวดมนตไปเพื่ออะไร

55

5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. นักเรียนดูบัตรคํา “ พระรัตนตรัย ” ครูสุมนักเรียนใหความหมาย เขียนบนกระดานดํา

ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดสรุปความ

2. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเรื่อง พระ-รัตนตรัย โดยครูตั้งคําถาม 2.1 ความหมาย 2.2 องคประกอบ 2.3 รายละเอียดแตละองคประกอบ โดยจากคําตอบของนักเรียน

ทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง

3. ครูเขียน mind mapping บนกระดานดําใหนักเรียนออกมาเติมขอมูลใหครบ โดยการสุมเรียกตามเลขที่

ทักษะการคิดสรุปขอมูล

4. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง พระ-รัตนตรัย โดยใชขอมูลบนกระดานดํา

5. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง พระรัตนตรัย แลวรวมกันเฉลย

6. นักเรียนศึกษาบทสวดมนต “ พุทธคุณ ” พรอมคําแปล โดยปฏิบัติดังนี้ 6.1 พระพุทธเจาเปนคนมีลักษณะเชนไร 6.2 พระองคเปนจริงตามบทสวดมนตนี้ หรือไม เพราะเหตุใด

ทักษะการคิดวิเคราะห

7. นักเรียนรับตารางพุทธคุณ 3 และพุทธคุณ 9 นักเรียนปฏิบัติดังนี้ - นักเรียนเขียนบทสวดมนตลงในตารางพุทธคุณ 9 โดยใหความหมายตรงกับพุทธคุณ 3

ทักษะการคิดเชื่อมโยง ทักษะการคิดเปรียบ-เทียบ

8. ครูสุมนักเรียนออกมานําเสนอผลการทํางานหนาชั้นเรียน นักเรียนรวมกันแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมใหสมบูรณและถูกตอง


9. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง พุทธคุณ 9 แลวรวมกันเฉลย

56

5.3 ขั้นสรุป ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง พระรัตนตรัย และพุทธคุณ 9 โดยการสนทนา ซักถาม โดยใชเอกสารแบบฝกทักษะเปนเอกสารประกอบการอธิบาย 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู

1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) บทสวดมนต “ พุทธคุณ ”

3) บัตรคํา พระรัตนตรัย 4) ตารางพุทธคุณ 3 และพุทธคุณ 9 5) แบบฝกทักษะเรื่อง พระรัตนตรัย 6) แบบฝกทักษะเรื่อง พุทธคุณ 9 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนรวมกลุมกลุมละ 5 คนเพื่อจัดทีมแขงขันสวดมนตหมูทํานองสรภัญญะเพื่อระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - แบงกลุม กลุมละ 5 คน - จัดหาบทสวดมนตทํานองสรภัญญะใหฝกซอม 2. ขั้นวิเคราะห - ศึกษาบทสวดมนตและฝกซอมเพื่อความพรอมเพรียง 3. ขั้นสรุป - เขารวมการแขงขันตามวันและเวลาที่กําหนด 4. ขั้นประยุกตใช - ทีมที่ดีที่สุดเปนทีมของโรงเรียนเพื่อเขารวมการแขงขันตอไป

57

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย โดยกําหนดภาระงาน ศึกษาคําศัพทพรอมคําแปลทางพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวของกับบทสวดมนต

ภาระงาน “ ศึกษาคําศัพททางพระพุทธศาสนาที่เก่ียวของกับบทสวดมนต ” การบูรณาการ มฐ. ท 4.2 ม.1 / 4 ผลการเรียนรู ศึกษาคําศัพททางพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวของกับบทสวดมนตได ผลงานที่ตองการ คําศัพททางพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวของกับบทสวดมนต ขั้นตอนการทํางาน 1. ศึกษาคําศัพทจากบทสวดมนตที่สนใจ 2. แปลคําศพัทที่เลือก 3. นําเสนอผลงานหนาเสาธงในทุกวันพระ เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองของคําศัพทกับความหมายของคํา 2. ความชัดเจนในการนําเสนอ

58

8. บันทึกสรุปผลการจัดการเรียนการสอน บันทึกหลังสอน

(บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน) ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดท่ีควรปรับปรุง

1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู

2. การใชส่ือการเรียนรู

3. การประเมินผลการเรียนรู

4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน

บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................

บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .........................................................................................................................................................

59

แบบฝกทักษะ เร่ือง พระรัตนตรัย

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนอธิบายมาใหเขาใจ 1. พระรัตนตรัย หมายถึง ....................................................................................................................................................... 2. องคประกอบของพระรัตนตรัยมีอะไรบาง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

60

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง พระรัตนตรัย

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนอธิบายมาใหเขาใจ 1. พระรัตนตรัย หมายถึง แกวประเสริฐ 3 ดวง ไดแก พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ ท่ีเรียกวา รัตนะหรือแกว เพราะตองการชี้ใหเห็นวาสิ่งท้ังสามมีคุณคาอันประเสริฐ 2. องคประกอบของพระรัตนตรัยมีอะไรบาง 1. พระพุทธ หมายถึง พระสัมมาสัมพุทธเจา ผูทรงคนพบสัจธรรม แลวทรงนํามาเปดเผยใหแกชาวโลกในฐานะที่ทรงเปนศาสดาหรือบรมครูของชาวโลก 2. พระธรรม หมายถึง สัจธรรมที่พระพุทธเจาทรงคนพบ ( ตรัสรู ) แลวจึงไดนํามา เผยแผใหแกชาวโลก หรืออาจเรียกพระธรรมอีกอยางหนึ่งวา “ คําสั่งสอนของพระพุทธเจา ” 3. พระสงฆ หมายถึง สาวกผูปฏิบัติตามคําสั่งสอนของพระพุทธเจา แลวนําพระธรรมหรือคําสั่งสอนนั้นไปเผยแผแกชาวโลก เพื่อใหมวลมนุษยไดเขาถึงความจริง ความดี ความงาม และความสุขยิ่ง ๆ ขึ้น

61

แบบฝกทักษะ เร่ือง พุทธคุณ 9 และพุทธคุณ 3

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนบทสวดมนตลงในตารางพุทธคุณ 9 โดยใหตรงกับพุทธคุณ 3

พุทธคุณ 9 พุทธคุณ 3 ความหมาย

พระปญญาคุณ

พระวิสุทธิคุณ

พระมหากรุณาคุณ

62

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง พุทธคุณ 9 และพุทธคุณ 3

พุทธคุณ 9 พุทธคุณ 3 ความหมาย สัมมาสัมพุทโธ เปนผูตรัสรูชอบไดดวย

พระองคเอง

โลกวิทู เปนผูรูแจงโลก

พุทโธ

พระปญญาคุณ

เปนผูรู ผูตื่น ผูเบิกบาน

อรหัง เปนผูบริสุทธ์ิปราศจากกิเลส

วิชชาจรณสัมปนโน เปนผูเพียบพรอมดวยความ รูแจง และความประพฤติ

ภควา


เปนผูมีโชค เปนผูจําแนก แจกธรรม

สุคโต เปนผูเสด็จไปดีแลว

อนุตตโร ปุริสทัมมสารถิ เปนผูสามารถฝกบุรุษท่ีควรฝกไดอยางไมมีใครยิ่งกวา

สัตถา เทวมนุสสานัง

พระกรุณาคุณ

เปนศาสดาของเทวดาและมนุษยท้ังหลาย

63

แบบฝกทักษะ เร่ือง พุทธคุณ 9 ประการ

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนพุทธคุณ 9 ลงในพุทธคุณ 3

พระปญญาคุณ พระมหากรุณาคุณ


พุทธคุณ 3

64

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง พุทธคุณ 9 ประการ

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนพุทธคุณ 9 ลงในพุทธคุณ 3

สัมมาสัมพุทโธ

พระปญญาคุณ พระกรุณาคุณ


พุทธคุณ 3

โลกวิทู

พุทโธ

สุคโต

อนุตตโร ปุริส -ทัมมสารถิ

สัตถา เทวมนุสสานัง

อรหัง

วิชชาจรณสัมปนโน

ภควา

65

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 2 เร่ือง อริยสัจ 4 เวลา 2 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจหลักอริยสัจ 4 สามารถนําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตไดตามความเหมาะสม 1.2 จุดประสงคการเรียนรู อธิบายหลักอริยสัจ 4 และสามารถนําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตได 2. สาระสําคัญ

2. 1 สาระการเรียนรู อริยสัจ 4 - ทุกข - สมุทยั - นิโรธ - มรรค 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล ทักษะการคิด เชื่อมโยง ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดสังเกต และทักษะการคิดสรุปขอมูล 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อริยสัจ 4 2) ผลงานจากการศึกษาบทเพลงเรื่อง อริยสัจ 4

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อริยสัจ 4 2) การศึกษาบทเพลงเรื่อง อริยสัจ 4 3) การตอบคําถามเรื่อง อริยสัจ 4

66

3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ 1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง อริยสัจ 4 จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง อริยสัจ 4

4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล

วิธีการประเมินผล ดานผลงาน

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อริยสัจ 4 2) ผลงานจากการศึกษาบทเพลงเรื่อง อริยสัจ 4

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อริยสัจ 4 2) สังเกตพฤติกรรมการศึกษาบทเพลงเรื่อง อริยสัจ 4 3) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง อริยสัจ 4 ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอ

เวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง อริยสัจ 4

จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง อริยสัจ 4

เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล 1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมี

ระเบียบและการมีสวนรวม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนว

คิดและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน 3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนํา

เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลาและความสนใจของผูฟง

67

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนดูวีซีดีเพลง คร่ึงหนึ่งของชีวิต ครูตั้งคําถาม - ในเนื้อหาของเพลง ตัวละครตัดสินใจอยางไร - ถูกหรือผิดเพราะเหตุใด


กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. ครูสนทนากับนักเรียนในเรื่อง หลักธรรมที่พระพุทธเจาตรัสรูคืออะไร

ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล

2. นักเรียนศึกษาวีซีดีเร่ือง อริยสัจ 4 บันทึก ขอมูลลงในแบบบันทึก

ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทักษะการคิดสังเกต

3. นักเรียนแบงกลุม 4 กลุมเลือกศึกษาหลักอริยสัจ 4 กลุมละ 1 หัวขอ โดยยกตัวอยางประกอบการอธิบาย

ทักษะการคิดสรุปขอมูล ทักษะการคิดวิเคราะห

4. ตัวแทนกลุมนําเสนอขอมูลหนาชั้นเรียน โดยการใชปายนิเทศเปนสื่อประกอบการอธิบาย

ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล

5. นักเรียนรับหนังสือเพลงคนละ 1 เลม ปฏิบัติดังนี้ 5.1 เลือกเพลงที่ตนสนใจ 1 เพลง 5.2 ศึกษาเนื้อเพลงตามหลักอริยสัจ 4 5.3 นําเสนอโดยการอานหนาชั้นและนํา ผลงานที่สมบูรณจัดปายนิเทศ

ทักษะการคิดเชื่อมโยง ทักษะการคิดวิเคราะห

6. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง อริยสัจ 4 และรวมกันเฉลย

5.3 ขั้นสรุป

ครูและนักเรียนรวมกันสรุปหลักธรรม อริยสัจ 4 โดยใชเหตุการณจากหนังสือพิมพเปนเอกสารประกอบการอธิบาย

68

6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) วีซีดีเพลง คร่ึงหนึ่งของชีวิต 3) วีซีดีเร่ือง อริยสัจ 4 4) หนังสือพิมพ 5) ตารางบันทึกการศึกษาเรื่อง อริยสัจ 4 6) หนังสือเพลง 7) แบบฝกทักษะเรื่อง อริยสัจ 4 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนยกตัวอยางปญหาของตนเอง / ปญหาของผูที่นักเรียนพบเห็น 1 ปญหาและ ตรงกับหลักอริยสัจ 4 ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ศึกษาปญหา 1 ปญหาที่พบเห็นดวยตนเองหรือจากการศึกษาในเอกสารสิ่งพิมพ 2. ขั้นวิเคราะห - พิจารณาดูวาปญหานั้นจะแกไขไดโดยหลักอริยสัจ 4 ไดหรือไม 3. ขั้นสรุป - นําเสนอปญหาและแนวทางแกไขโดยการแลกเปลี่ยนกับเพื่อนในชั้นเรียน 4. ขั้นประยุกตใช - นําผลงานที่สมบูรณและนาสนใจจัดปายนิเทศ

69

7.2 กิจกรรมบูรณาการ

ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระ หนาที่พลเมืองโดยกําหนดภาระงาน การดํารงชีวิตในสังคมอยางมีความสุข

ภาระงาน “ ศึกษาวิธีการดํารงตนในสังคมใหมีความสุข ” การบูรณาการ มฐ. ส 2.1 ม.1 / 2 ผลการเรียนรู อธิบายหลักธรรมที่ทําใหมีชีวิตรวมกับผูอ่ืนอยางมีความสุข ผลงานที่ตองการ หลักธรรมที่อยูรวมกับผูอ่ืนอยางมีความสุข ขั้นตอนการทํางาน 1. ศึกษาหลักธรรมที่ทําใหอยูรวมกับผูอ่ืน 2. อธิบายหลักธรรมกับการดําเนินชีวิตใหมีความสุข 3. นําเสนอหนาเสาธง เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองและสอดคลองของหลักธรรม 2. ความชัดเจนในการนําเสนอ 3. การนําไปใชไดจริง

70







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


71

ตารางบันทึกการศึกษาวีซีดี เร่ือง อริยสัจ 4

หลักธรรม ความหมาย

72

แบบฝกทักษะ เร่ือง อริยสัจ 4

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนหลักอริยสัจ 4 พรอมยกตัวอยางประกอบ

ท่ี หลักธรรม ความหมาย ตัวอยาง

73

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง อริยสัจ 4

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนหลักอริยสัจ 4 พรอมยกตัวอยางประกอบ ที่ หลักธรรม ความหมาย ตัวอยาง 1

ทุกข ควรกําหนดรูไดชัดวา

คืออะไร

ความไมสบายกาย ไมสบายใจ โรคอวน

2

สมุทัย ควรละ

สาเหตุแหงปญหา ไมอยากอวน ไมสวย

รับประทานอาหารไมถูกสุขลักษณะ

3

นิโรธ สิ่งท่ีตองทํา / จุดหมาย

การดับทุกข หุนดี รางกายแข็งแรง

สวยขึ้น 4

มรรค วิธีการ

หนทางแหงการดับทุกข ลดปริมาณอาหาร ออกกําลังกาย

เล่ียงของขบเคี้ยว ขนมหวาน

รับประทานเปนเวลา ชั่งน้ําหนักสม่ําเสมอ

74

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 3 เร่ือง ขันธ 5 เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่องขันธ 5 นําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตไดอยางถูกตองเหมาะสม

1.2 จุดประสงคการเรียนรู อธิบายหลักธรรม ขันธ 5 และสามารถนําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตไดตามความเหมาะสม 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู ขันธ 5 - รูป - เวทนา - สัญญา - สังขาร - วิญญาณ 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดสรุปความ ทักษะการคิดเชื่อมโยง ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล และทักษะการคิดนําเสนอขอมูล 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ขันธ 5 2) ผลงานกลุมจากการตอบคําถามเรื่อง ขันธ 5 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ขันธ 5

75

2) การตอบคําถามเรื่อง ขันธ 5 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ 1) จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ขันธ 5 จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ขันธ 5



1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ขันธ 5 2) ผลงานกลุมจากการตอบคําถามเรื่อง ขันธ 5 ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ขันธ 5 2) สังเกตพฤติกรรมการตอบคําถามเรื่อง ขันธ 5 ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอ

เวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ

1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ขันธ 5 จากการตอบคําถาม

2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ขันธ 5 เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล

1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมีระเบียบ และการมีสวนรวม

2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนว คิดและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน

3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการ นําเสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลาและความสนใจของผูฟง

76

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนดูวีซีดีเร่ือง จิตวิญญาณ ครูตั้งคําถาม - เชื่อหรือไม เพราะเหตุใด - ใครเคยพบบาง


กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. นักเรียนออกมายืนหนาชั้น ครูตั้งคําถาม 1.1 มองเห็นเพื่อนหรือไม 1.2 จับตองไดหรือไม 1.3 มีรูปทรงหรือไม 1.4 มีความรูสึกหรือไม ( ลองจี้เอว ) ส่ิงตาง ๆ ที่นักเรียนเห็นนี้เรียกวาอะไร ( คน ) ถาเรียกตามหลักพระพุทธศาสนาเรียกวาอะไร ( รูป ) ตามหลักวิทยาศาสตรเรียกวาอะไร (สสารและพลังงาน )

ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดวิเคราะห

2. นักเรียนแบงกลุม 5 กลุม ศึกษาขอมูลเร่ืองขันธ 5 จากหนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 กลุมละ 1 หัวขอดังนี้ 2.1 กลุมที่ 1 ศึกษาเรื่อง รูป 2.2 กลุมที่ 2 ศึกษาเรื่อง เวทนา 2.3 กลุมที่ 3 ศึกษาเรื่อง สัญญา 2.4 กลุมที่ 4 ศึกษาเรื่อง สังขาร 2.5 กลุมที่ 5 ศึกษาเรื่อง วิญญาณ


3. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลการศึกษาหนาชั้นเรียน


4. ครูสนทนากับนักเรียนในเรื่องตอไปนี้ 4.1 ความรูสึก เจ็บ ดีใจ เสียใจ สนุก ตรงกับหลักขันธ 5 ขอใด ( เวทนา ) 4.2 นักเรียนดูตุกตาคือส่ิงที่ตาเราเห็นจับตองได มีรูปราง ตรงกับหลักขันธ 5 ขอใด ( รูป )

ทักษะการคิดเชื่อมโยง

77

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 4.3 ละครเรื่อง แรงฤทธิ์พิศวาส เนื้อหาสาระของเรื่องกลาวถึงเรื่องอะไร และตรงกับหลักขันธ 5 ขอใด (สัญญา) 4.4 นักเรียนดูภาพสมองของมนุษย ทําหนาที่อะไร ตรงกับหลักขันธ 5 ขอใด (สังขาร)

4.5 เพื่อน ๆ ชวนเราพูดคุย คุณครูสอนเรารับรูขอมูล แลวจดบันทึกไดถูกตอง ตรงกับ หลักขันธ 5 ขอใด (วิญญาณ )

5. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ขันธ 5 โดยใชแผนภูมิ

ทักษะการคิดสรุปความ

6. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง ขันธ 5 และรวมกันเฉลย

5.3 ขั้นสรุป ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ขันธ 5 โดยการสนทนาซักถาม 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) ตุกตา 3) รูปภาพมันสมองของมนุษย 4) แผนภูมิเร่ือง ขันธ 5 5) แบบฝกทักษะเรื่อง ขันธ 5 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

78

7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นิมนตพระสงฆ / ผูมีความรูในทองถ่ินมาใหความรูเร่ือง ขันธ 5 ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - เชิญวิทยากรใหความรูเร่ือง ขันธ 5 2. ขั้นวิเคราะห - มีความสําคัญอยางไร 3. ขั้นสรุป - ฟงจากวิทยากร สนทนาซักถาม - จดบันทึกลงสมุด 4. ขั้นประยุกตใช - เปรียบเทียบกบัตัวตนของตนเองเพื่อดูแลปฏิบัติตนใหดี

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร โดยกําหนดภาระงาน อธิบายสรีระของสิ่งมีชีวิต ( มนุษย )

ภาระงาน “ อธิบายสรีระของมนุษย ” การบูรณาการ มฐ. ว 1.1 ม.1 / 1 ผลการเรียนรู ศึกษาและอธิบายสรีระของมนุษย ได ผลงานที่ตองการ คําอธิบายสวนตาง ๆ ของมนุษย ขั้นตอนการทํางาน 1. ศึกษาสวนตาง ๆ ของรางกายมนุษย 2. อธิบายแตละสวนเรียกวาอะไร 3. ระบายสีใหสวยงาม เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองคําอธิบายกับสวนตาง ๆ ของรางกายมนุษย 2. ความสวยงาม

79







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


80

แผนภูมิ เร่ือง ขันธ 5

ขันธ 5

เวทนา - ความรูสึก

สัญญา - ความจําได

สังขาร - ความรูสึกนึกคิด

รูป - สวนตาง ๆ ของรางกายทั้งหมด

วิญญาณ - การรับรู

81

แบบฝกทักษะ เร่ือง ขันธ 5

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนขันธ 5 ลงในตาราง พรอมยกตัวอยางประกอบ

หลักธรรม ความหมาย ตัวอยาง

82

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง ขันธ 5

หลักธรรม ความหมาย ตัวอยาง รูป

สวนของรางกายทั้งหมด ซ่ึงมองเห็นและสัมผัสได มีน้ําหนักและปริมาตร

รวมท้ังพลังงาน

คน

เวทนา

ความรูสึกเปนสุข เปนทุกข หรือ ความรูสึกเปนกลาง

ดีใจ เสียใจ ยินดี เฉย ๆ

สัญญา

ความจําไดหมายรู จําเสียงได จําหนาแมได รับรูรสชาติอาหาร

สังขาร

ความคิดในลักษณะตาง ๆ คิดตั้งใจเรียน คิดหนีเท่ียว คิดชอบผูหญิง

วิญญาณ การรับรูท่ีเกิดจากประสาทสัมผัสท้ัง 5 และทางใจ

ลางสังหรณ รอน หนาว หวาน เค็ม หอม เหม็น

รอนหนอยนะ

83

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 4 เร่ือง ธาตุ 4 เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่อง ธาตุ 4 1.2 จุดประสงคการเรียนรู อธิบายเรื่องธาตุ 4 ตามความเขาใจได 2. สาระสําคัญ

2. 1 สาระการเรียนรู ธาตุ 4 - ธาตุดิน - ธาตุน้ํา - ธาตุลม - ธาตุไฟ 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล และทักษะการคิดวิเคราะห 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 2) ผลงานกลุมจากการตอบคําถามเรื่อง ธาตุ 4

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 2) การตอบคําถามเรื่อง ธาตุ 4 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

84

กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ 1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ธาตุ 4 จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ธาตุ 4



1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 2) ผลงานกลุมจากการตอบคําถามเรื่อง ธาตุ 4

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 2) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง ธาตุ 4 ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอ

เวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ธาตุ 4

จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ธาตุ 4

เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล 1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา

ความมีระเบียบและการมีสวนรวม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนว


เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู

5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนดูภาพสวนประกอบตาง ๆ ของรางกายมนุษย ครูตั้งคําถาม - รางกายของมนุษยประกอบไปดวยอะไรบาง

85


กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. นักเรียนดูเอกสารการดูดวงโดยใชธาตุทั้ง 4 โดยอธิบายธาตุ 1.1 ธาตุดิน 1.2 ธาตุน้ํา 1.3 ธาตุลม 1.4 ธาตุไฟ ครูตั้งคําถาม

1) เชื่อหรือไม 2) เกี่ยวของกับรางกายของมนุษยใน

สวนใดบาง 3) ไมมีไดหรือไม อยางไร

2. นักเรียนศึกษาเรื่อง ธาตุ 4 โดย 2.1 แถวที่ 1 ศึกษาเรื่อง ธาตุดิน 2.2 แถวที่ 2 ศึกษาเรื่อง ธาตุน้ํา 2.3 แถวที่ 3 ศึกษาเรื่อง ธาตุไฟ 2.4 แถวที่ 4 ศึกษาเรื่อง ธาตุลม หัวขอที่นําเสนอ

1) มีความสัมพันธกับมนุษยอยางไร 2) จําเปนตองมีครบทั้ง 4 ธาตุหรือไม เพราะเหตุใด

ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทักษะการคิดวิเคราะห

3. ตัวแทนแตละแถวนําเสนอขอมูล โดยยก ตัวอยางประกอบการนําเสนอ


4. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง ธาตุ 4 และรวมกันเฉลย

5.3 ขั้นสรุป ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ธาตุ 4 โดยใชแบบฝกทักษะประกอบการอธิบาย

6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1

86

2) รายละเอียดของการดูดวง 3) แบบฝกทักษะเรื่อง ธาตุ 4 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห เชิญครูผูสอนสาระวิทยาศาสตรมาใหความรูเร่ือง สรีระของมนุษยโดยการแจกแจงสวนตาง ๆ ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - เชิญวิทยากรสาระวิทยาศาสตรมาใหความรูในชั่วโมงซอมเสริม 2. ขั้นวิเคราะห - เพื่อพิจารณาแยกแยะแตละสวนของรางกาย - หากไมมีสวนใดสวนหนึ่งไดหรือไม เพราะเหตุใด - นักเรียนรวมกันอภิปรายในประเด็นตอไปนี้ - แตละสวนของรางกายมีความสําคัญอยางไร - แตละสวนทําหนาที่อยางไร - แตละสวนมีความสัมพันธกันอยางไร 3. ขั้นสรุป - ฟงจากวิทยากร สนทนาซักถาม - จดบันทึกลงสมุด 4. ขั้นประยุกตใช - บันทึกสรุปเพื่อเปรียบเทียบกับการรางกายของสัตวอ่ืน

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูภาษาตางประเทศ โดยกําหนดภาระงาน ศึกษาคําศัพทสวนตางๆของรางกาย

ภาระงาน “ ศึกษาและเขียนคําศัพทสวนตาง ๆ ของรางกาย” การบูรณาการ มฐ. ต 1.3 ม.1 / 1 ผลการเรียนรู ศึกษาคําศัพทสวนตาง ๆ ของรางกายมนุษยได ผลงานที่ตองการ คําศัพทสวนตาง ๆ ของรางกายมนุษย

87

ขั้นตอนการทํางาน 1. ศึกษาคําศัพทภาษาอังกฤษสวนตาง ๆ ของรางกายมนุษย 2. เขียนคําศัพทลงบนภาพรางกายมนุษย 3. ระบายสีใหสวยงาม เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองและสอดคลองระหวางคําศัพทกับสวนประกอบตาง ๆ ของรางกายมนุษย 2. ความสวยงาม 3. ความชัดเจนในการนําเสนอคําศัพท

88







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


89

แบบฝกทักษะ เร่ือง ธาตุ 4

คําชี้แจง ใหนักเรียนอธิบายเรื่อง ธาตุ 4 พรอมยกตัวอยางประกอบ

หลักธรรม ความหมาย ตัวอยาง

90

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง ธาตุ 4

คําชี้แจง ใหนักเรียนอธิบายเรื่อง ธาตุ 4 พรอมยกตัวอยางประกอบ

หลักธรรม ความหมาย ตัวอยาง ธาตุดิน (ปฐวีธาตุ)

สิ่งท่ีมีลักษณะแข็งในรางกาย ขน ผม เล็บ ฟน เนื้อ หนัง

กระดูก

ธาตุน้ํา (อาโปธาตุ)

สิ่งท่ีมีลักษณะเปนของเหลวใน รางกาย

ดี หนอง เลือด ไขมัน น้ําตา น้ําลาย

ธาตุลม (วาโยธาตุ)

สิ่งท่ีมีลักษณะพัดไปพัดมาใน รางกาย

ลมหายใจ ลมในทอง ลมใน ลําไส

ธาตุไฟ ( เตโชธาตุ)

สิ่งท่ีมีลักษณะรอน และเผา-ผลาญหรือเรียกวาอุณหภูมิในรางกาย

ไฟท่ีเผาผลาญอาหาร

91

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 5 เร่ือง หลักกรรม เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่องหลักกรรมและสามารถหลีกเลี่ยงสิ่งที่กอใหเกิดกฎแหงกรรม 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อธิบายหลักกรรมได 2) บอกวิธีการหลีกเลี่ยงไมกอกรรมได 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู หลักกรรม 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดระบุ ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดสรุปขอมูล ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล และทักษะการคิดแสดงความคิดเห็น 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง กรรม 2) ผลงานจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง กรรม

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง กรรม 2) การศึกษาวีซีดีเร่ือง กรรม 3) การตอบคําถามเรื่อง กรรม 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

กระบวนการกลุม

92

3.4 ความรูความเขาใจ 1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง กรรม จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง กรรม



1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง กรรม 2) ผลงานจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง กรรม

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง กรรม 2) สังเกตพฤติกรรมการศึกษาวีซีดีเร่ือง กรรม 3) สังเกตพฤตกิรรมจากการตอบคําถามเรื่อง กรรม ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอ

เวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง กรรม

จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง กรรม


ระเบียบ และการมีสวนรวม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนว คิดและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน

3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนํา เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนดูภาพคนพิการ ครูตั้งคําถาม - สาเหตุของความพิการ

93

- เปนเรื่องของกรรมจริงหรือไม เพราะเหตุใด 5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. ครูสนทนากับนักเรียนเรื่อง กรรม โดยใหนักเรียนยกตัวอยางสิ่งที่นักเรียนเห็นวาเกี่ยวกับเร่ืองกรรม

ทักษะการคิดระบุ

2. นักเรียนดูวีซีดีเร่ือง กฎแหงกรรม โดยปฏิบัติ ดังนี้ 2.1 สรุปเรื่องยอ 2.2 สาเหตุ 2.3 ผลที่เกิด


3. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง กรรม โดยใชเนื้อหาจากวีซีดี

4. นักเรียนแบงกลุม 3 กลุมรวมกันอภิปราย 4.1 กลุมที่ 1 เร่ือง กายกรรม 4.2 กลุมที่ 2 เร่ือง วจีกรรม 4.3 กลุมที่ 3 เร่ือง มโนกรรม ในหัวขอ 1) การกระทํา 2) ความรุนแรง 3) ผล 4) การหลีกเลี่ยงที่จะใหเกิด

ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดระบุ

5. ตัวแทนนักเรียนนําเสนอหนาชั้นเรียน นักเรียนรวมกันแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม


6. ครูตั้งประเด็นคําถาม - เรียนรูเร่ืองกรรมแลวมีประโยชนอยางไรตอนักเรียนบาง

ทักษะการคิดแสดงความคิดเห็น

7. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง กรรม และรวมกันเฉลย

5.3 ขั้นสรุป ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง กรรม โดยใชบทเพลงเรื่อง กฎแหงกรรม ของ เทียร่ี เมฆวัฒนา

94

6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู

1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) วีซีดีเร่ืองกฎแหงกรรม

3) แบบฝกทักษะเรื่อง กรรม 4) รูปภาพคนพิการ 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7 กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนศึกษาเรื่องกรรมจากสื่อตาง ๆ ที่สนใจ แลวนํามาสรุปใหครบทั้ง 3 ประการ คือ กายกรรม วจีกรรม มโนกรรม ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ศึกษาขอมูลจากแหลงเรียนรูตาง ๆ 2. ขั้นวิเคราะห - กายกรรมไดแกเหตุการณอะไรบาง - วจีกรรมไดแกเหตุการณอะไรบาง - มโนกรรมไดแกเหตุการณอะไรบาง 3. ขั้นสรุป - คัดลอกขอมูล จากนั้นสรุปเฉพาะสวนที่สําคัญ 4. ขั้นประยุกตใช - เปรียบเทียบเหตุการณที่ศึกษากับการดําเนินชีวิตของตนเอง

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย โดยกําหนดภาระงาน เขียนเรียงความเรื่อง การหลีกพนจากกรรม

ภาระงาน “ เขียนเรียงความเรื่อง การหลีกพนจากกรรม ” การบูรณาการ มฐ. ท 2.1 ม.1 / 2 ผลการเรียนรู เขียนเรียงความเรื่อง การหลีกพนจากกรรมได ผลงานที่ตองการ เรียงความเรื่อง การหลีกพนจากกรรม

95

ขั้นตอนการทํางาน 1. เขียนเคาโครงเรื่องตามหัวขอที่กําหนด 2. ศึกษาขอมูลเพิ่มเติมจากแหลงเรียนรูตาง ๆ

3. ลงมือเขียนเรียงความหัวขอการหลีกพนจากกรรม โดยคนควาขอมูลเพิ่มเติม ความยาวตามความเหมาะสม

4. นํามาอานใหเพื่อนฟงหนาชั้นเรียน เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองตามหลักการเขียนเรียงความ 2. ความคิดสรางสรรคในการเสนอแนวคิด 3. ความสอดคลองของเนื้อหากับชื่อเร่ือง

96







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


97

แบบฝกทักษะ เร่ือง กรรม

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนเหตุการณที่แสดงถึงการกระทําที่กอใหเกิดกฎแหงกรรม บอกวิธีการ หลีกเลี่ยง

ประเภทการกระทํา

หลักกรรมดาน

ผล วิธีการหลีกเล่ียง/สนับสนุนใหกระทํา

ตัวอยาง

ลักทรัพย

กายกรรม

ผูอ่ืนเดือดรอน

ตนเองติดคุก

ประกอบอาชีพสุจริต

( แลวแตนักเรียนจะยกตัวอยาง )

98

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง กรรม

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนเหตุการณที่แสดงถึงการกระทําที่กอใหเกิดกฎแหงกรรม และบอกวิธีการ หลีกเลี่ยง

ประเภทการกระทํา

หลักกรรมดาน

ผล วิธีการหลีกเลี่ยง/

สนับสนุนใหกระทํา ลักทรัพย กายกรรม ผูอ่ืนเดือดรอน

ตนเองติดคุก ประกอบอาชีพสุจริต

นินทาผูอ่ืน วจีกรรม ผูอ่ืนเสียหาย ตนเองถูกรังเกียจ

พูดในสิ่งสรางสรรค

บริจาคโลหิต กายกรรม ชวยผูท่ีเดือดรอน มีความสุข

ชมเชย

คิดแยงแฟนเพื่อน มโนกรรม เพื่อนเดือดรอน ตนเองรอนใจ

คิดสนับสนุนใหเพื่อนมีความสุข

คิดอะไรอยูบอกมั่งสิ เคารักตัวนะ

แมใหเคามานะเปลาขโมยใคร

99

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 6 เร่ือง อบายมุข เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่อง อบายมุข 6 และสามารถหลีกเลี่ยงอบายมุข 6 ได 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อธิบายหลักอบายมุข 6 ได 2) บอกวิธีการหลีกเลี่ยงอบายมุข 6 ได 2. สาระสําคัญ

2. 1 สาระการเรียนรู อบายมุข 6 - ติดสุราและยาเสพติด - ชอบเที่ยวกลางคืน - เที่ยวดูการละเลน - เลนการพนัน - คบคนชั่ว - เกียจครานการทํางาน 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล ทักษะการคิดรวบรวม ขอมูล และทักษะการคดิแสดงความคิดเห็น 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อบายมุข 6 2) ผลงานจากการตอบคําถามเรื่อง อบายมุข 6

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อบายมุข 6

100

2) การตอบคําถามเรื่อง อบายมุข 6 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ

1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง อบายมุข 6 จากการตอบ คําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง อบายมุข 6 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล

วิธีการประเมินผล ดานผลงาน 1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อบายมุข 6 2) ผลงานจากการตอบคําถามเรื่อง อบายมุข 6

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง อบายมุข 6 2) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง อบายมุข 6 ดานลักษณะพึงประสงค ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา

การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง อบายมุข 6

จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง อบายมุข 6

เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล 1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมี ระเบียบ และการมีสวนรวม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนว คิดและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน

3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนํา เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลาและความสนใจของผูฟง

101

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนรองเพลง อยาเกียจครานการทํางานพรอมกัน ครูตั้งคําถาม - การเกียจครานไมดีอยางไร


กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. นักเรียนฟงเพลง “ อบายมุข 6 ” ของเพลง คุณธรรมเด็ก ครูตั้งคําถาม 1.1 เนื้อหาของเพลงกลาวถึงเรื่องใดบาง 1.2 ครูเขียนบนกระดานดํา


2. นักเรียนแบงกลุม 6 กลุม ปฏิบัติดังนี้ 2.1 กลุมที่ 1 ศึกษาเรื่อง ติดสุรายาเสพติด 2.2 กลุมที่ 2 ศึกษาเรื่อง ชอบเที่ยวกลางคืน 2.3 กลุมที่ 3 ศึกษาเรื่อง ชอบเที่ยวดูการละเลน 2.4 กลุมที่ 4 ศึกษาเรื่อง เลนการพนัน 2.5 กลุมที่ 5 ศึกษาเรื่อง คบคนชั่ว 2.6 กลุมที่ 6 ศึกษาเรื่อง เกียจครานการทํางาน โดย 1) โทษของสิ่งเหลานี้ 2) วิธีการหลีกเลี่ยง 3) ยกตัวอยางประกอบการอธิบาย


3. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลการศึกษาหนาชั้นเรียน นักเรียนรวมกันอธิบายเพิ่มเติม


4. นักเรียนดูภาพ “ คนเมาแลวขับทําใหผูอ่ืน เสียชีวิต ” ครูตั้งประเด็น “ หากเปนคนที่นักเรียนรักประสบเหตุ-การณแบบนี้ นักเรียนจะรูสึกอยางไร ”


5. ครูสุมนักเรียนแสดงความคิดเห็นในหัวขอ ถานักเรียนหลงอยูในอบายมุข 6 ชีวิตของ


102

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ นักเรียนจะเปนอยางไร 6. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง อบายมุข 6 และรวมกันเฉลย


ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ทิศ 6 โดยบูรณาการกับเรื่องมงคลชีวิต ในหัวขอเร่ือง การคบมิตร 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) ซีดีเพลง อบายมุข 6 3) แบบฝกทักษะเรื่อง อบายมุข 6 4) ภาพเมาแลวขับทําใหผูอ่ืนเสียชีวิต 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรยีน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนวาดภาพแสดงโทษของอบายมุข 6 ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ศึกษาโทษของอบายมุข 6 2. ขั้นวิเคราะห - อธิบายภาพเพราะเหตุใดจึงเปนเชนนั้น - แนวทางแกไข 3. ขั้นสรุป - วาดภาพโทษของอบายมุข 6 4. ขั้นประยุกตใช - นํามาเปนแนวทางในการหลีกเลี่ยงในชีวิตประจําวัน

103

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย โดยกําหนดภาระงาน เขียนเรียงความหัวขอเร่ือง อบายมุข 6 ที่ควรหลีกเลี่ยง

ภาระงาน “ เขียนเรียงความอบายมุข 6 ท่ีควรหลีกเล่ียง ” การบูรณาการ มฐ. ท 2.1 ม.1 / 2 ผลการเรียนรู เขียนเรียงความเรื่อง อบายมุข 6 ที่ควรหลีกเลี่ยง ผลงานที่ตองการ เรียงความเรื่อง อบายมุข 6 ที่ควรหลีกเลี่ยง ขั้นตอนการทํางาน 1. วางโครงเรื่องโดยการเขียนเคาโครงเรื่อง 2. ศึกษาขอมูลเพิ่มเติมจากแหลงเรียนรูตาง ๆ

3. ลงมือเขียนเรียงความเรื่อง อบายมุข 6 ที่ควรหลีกเลี่ยง ความยาวตามความเหมาะสม เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองตามหลักการเขียนเรียงความ 2. ความคิดสรางสรรค 3. เนื้อหาสัมพันธกับเรื่องที่เขียน

104







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


105

แบบฝกทักษะ เร่ือง อบายมุข 6

คําชี้แจง ใหนักเรียนหาภาพ หรือวาดภาพที่เกี่ยวของกับอบายมุข 6

อบายมุข 6 รูปภาพ

( การเฉลยแลวแตนักเรียนนําเสนอภาพ )

106

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 7 เร่ือง คิหิสุข เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่อง คิหิสุข สามารถนํามาประยุกตใชในการดําเนินชีวิตของ ตนเอง 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อธิบายหลักธรรมคิหิสุขได 2) นําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตได 2.1 สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู คิหิสุข - ความสุขที่เกิดจากการมีทรัพย ( อัตถิสุข ) - ความสุขที่เกิดจากการใชจายทรัพย (โภคสุข ) - ความสุขที่เกิดจากการไมเปนหนี้ ( อนตสุข ) - ความสุขที่เกิดจากการประพฤติในสิ่งที่ไมมีโทษ ( อนวัชชสุข ) 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดแสดงความคิดเห็น ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล และทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง คิหิสุข 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง คิหิสุข

2) การตอบคําถามเรื่อง คิหิสุข

107



1) จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง คิหิสุข จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง คิหิสุข 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล


- ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง คิหิสุข ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง คิหิสุข 2) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง คิหิสุข ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอ

เวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง คิหิสุข จาก

การตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง คิหสุิข

เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล 1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมีระเบียบ และการมีสวนรวม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนวคิดและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน 3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนําเสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง

108

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนอานหนังสือการตูนคนละ 1 เลม ครูตั้งคําถาม - อานแลวนักเรียนมีความรูสึกอยางไร 5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. ครูสนทนากับนักเรียน โดยตั้งคําถาม 1.1 บานใครไมมีหนี้บาง 1.2 บานที่ไมหนี้ มีความรูสึกอยางไร 1.3 บานที่มีหนี้มีความรูสึกอยางไร 1.4 หากมีคนนําเงินมาใหนักเรียน 1 ลานบาทแลกเปลี่ยนกับ 1 ชีวิตในบาน นักเรียนจะทําอยางไร


2. ครูตั้งคําถาม 2.1 ความสุขคืออะไร 2.2 อะไรบางที่ทําใหมีความสุข ครูเขียนคําตอบบนกระดานดํา


3. ครูอธิบายเรื่อง คิหิสุข โดยใชการสนทนา ซักถามนักเรียน

4. นักเรียนแบงกลุม 4 กลุมตามแถวที่นั่ง ปฏิบัติดังนี้ 4.1 แถวที่ 1 ศึกษาหัวขอ ความสุขที่เกิดจากการมีทรัพย 4.2 แถวที่ 2 ศึกษาหัวขอ ความสุขที่เกิดจากการใชจายทรัพย 4.3 แถวที่ 3 ศึกษาหัวขอ ความสุขที่เกิดจากการไมเปนหนี้ 4.4 แถวที่ 4 ศึกษาหัวขอ ความสุขที่เกิดจากการประพฤติในสิ่งที่ไมมีโทษ โดยแตละหัวขอศึกษาในประเด็น


109

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1) ควรมีลักษณะอยางไร 2) เพราะเหตุใด 3) ตัวอยาง 4) ผลที่เกิดขึ้น

5. ตัวแทนกลุมนําเสนอหนาชั้นเรียน นักเรียนและครูรวมกันซักถาม

ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล ทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง

6. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง คิหิสุข และรวมกันเฉลย


ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง คิหิสุข โดยตารางเรื่อง คิหิสุข 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) หนังสือการตูน 3) แบบฝกทักษะเรื่อง คิหิสุข 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนศึกษาภาพขาวจากสื่อส่ิงพิมพ และตัดขาวในหัวเร่ืองที่เกี่ยวกับเรื่อง คิหิสุข นําเสนอโดยการจัดปายนิเทศ ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ศึกษาขอมูล/ภาพขาวที่เกี่ยวกับคิหิสุขจากสื่อส่ิงพิมพ 2. ขั้นวิเคราะห - ทําไมจึงเกิดเหตุการณเชนนั้น - ผูที่ทําทําแลวไดอะไร - ใครเปนผูกระทํา ผลที่เกิดขึ้นกับใคร

110

3. ขั้นสรุป - ตัดภาพขาว/ขอมูลเขียนสรุปตามประเด็นที่วิเคราะหได - นําเสนอโดยใชปายนิเทศ 4. ขั้นประยุกตใช - เปรียบเทียบเหตุการณที่เกิดขึ้นกับตนเองและครอบครัว

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระ เศรษฐศาสตร โดยกําหนดภาระงาน วางแผนการออม

ภาระงาน “ วางแผนการออม ” การบูรณาการ มฐ. ส 3.1 ม.1 / 3 ผลการเรียนรู วางแผนการออมในอนาคตได ผลงานที่ตองการ แผนการออมในอนาคต ขั้นตอนการทํางาน 1. วางแผนปฏิบัติการออมเพื่อนําไปใช 2. เขียนแผนใหเห็นชัดเจนและสามารถปฏิบัติได 3. นําเสนอโดยการแลกเปลี่ยนในชั้นเรียน เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองชัดเจนสามารถปฏิบัติได 2. เปนไปตามที่วางไวในแผนปฏิบัติการออม

111







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


112

แบบฝกทักษะ เร่ือง คิหิสุข

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนแสดงความคิดเห็นของตนเอง 1. ความสุขในคิหิสุขขอใดที่ทําใหชีวิตของมนุษยมีความสุขมากที่สุด เพราะเหตุใด ยกตัวอยางประกอบการอธิบาย ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. คิหิสุขขอใดที่คนสวนใหญมักปฏิบัติกันไมได เพราะเหตุใด ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

113

เฉลยแบบฝกทักษะ

เร่ือง คิหิสุข

( ตามความคิดเห็นของนักเรียน )

114

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 8 เร่ือง ไตรสิกขา เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเกี่ยวกับเรื่อง ไตรสิกขา 1.2 จุดประสงคการเรียนรู

อธิบายเรื่องไตรสิกขาได 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู ไตรสิกขา - ศีล - สมาธิ - ปญญา 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดระบุ ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดวิเคราะห และทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ไตรสิกขา 2) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ความหมายและองคประกอบของหลักไตรสิกขา

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ไตรสิกขา 2) การจับคูศึกษาเรื่อง ความหมายและองคประกอบหลักไตรสิกขา 3) การตอบคําถามเรื่อง ไตรสิกขา 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

115


1) จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ไตรสิกขา จากการตอบ คําถาม

2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ไตรสิกขา 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล


1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ไตรสิกขา 2) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ความหมายและองคประกอบของหลักไตรสิกขา

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ไตรสิกขา 2) สังเกตพฤติกรรมการจับคูศึกษาเรื่อง ความหมายและองคประกอบหลักไตรสิกขา 3) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง ไตรสิกขา ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา

การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ

1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ไตรสิกขา จากการตอบคําถาม

2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ไตรสิกขา เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล

1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรบัผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมี ระเบียบ และการมีสวนรวม


3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนํา เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลาและความสนใจของผูฟง

116

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนดูภาพครอบครัวที่มีความสุข ครูตั้งคําถาม - ครอบครัวที่มีความสุข ควรมีลักษณะอยางไร 5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. ครูแจกตารางเรื่อง ไตรสิกขา นักเรียนปฏิบัติดังนี้ 1.1 จับคูกันคิด 1.2 อธิบายความหมาย 1.3 บอกองคประกอบ


2. ครูสุมคูของนักเรียนออกมาใหขอมูลตามที่กําหนด นักเรียนรวมกันแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม


3. ครูตีตารางเรื่องไตรสิกขาบนกระดานดํา นํา ขอมูลที่นักเรียนตอบถูกตอง แลวเขียนลงใน ตารางจนครบหลักไตรสิกขา

4. ครูสนทนาซักถามนักเรียน 4.1 ใครไมรูจักเรื่องไตรสิกขา 4.2 ใครไมรูจักศีล 4.3 ใครไมเคยฝกสมาธิ / เคยฝกสมาธิ

5. นักเรียนแบงกลุม 9 กลุม ปฏิบัติดังนี้ 5.1 กลุมที่ 1 รับภาพ ศีลขอที่ 1 5.2 กลุมที่ 2 รับภาพ ศีลขอที่ 2 5.3 กลุมที่ 3 รับภาพ ศีลขอที่ 3 5.4 กลุมที่ 4 รับภาพ ศีลขอที่ 4 5.5 กลุมที่ 5 รับภาพ ศีลขอที่ 5 5.6 กลุมที่ 6 รับภาพ การทําสมาธิ 5.7 กลุมที่ 7 รับภาพ การฟง 5.8 กลุมที่ 8 รับภาพ การเห็น / การดู

ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดวิเคราะห

117

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 5.9 กลุมที่ 9 รับภาพ การปฏิบัติ โดยทุกกลุม 1) อธิบายภาพ 2) มีขอดีขอเสียอยางไรบาง 3) เฉพาะกลุมที่ 7 ,8 , 9 - การฟง / ดู / การปฏิบัติที่ดีที่มีประโยชนควรเปนอยางไร - การฟง / ดู / การปฏิบัติที่ไมดี ไมมีประโยชนกอใหเกิดผลเสียอยางไร

6. ตัวแทนนักเรียนนําเสนอผลการคิดวิเคราะหหนาชั้นเรียน นักเรียนรวมกันแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม


7. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง ไตรสิกขา แลวรวมกันเฉลย


ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ไตรสิกขา โดยใชตารางบนกระดานดํา 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู

1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) ภาพศีล 5

3) แบบฝกทักษะเรื่อง ไตรสิกขา 4) ภาพการฟง การดู การปฏิบัติ 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

118

7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนจัดกลุมยอวาทีในญัตติ “ คนดีคือคนมีธรรมะ ” ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - กําหนดกลุม / สถานที่ / เวลา - ประชาสัมพันธเชิญชวนผูเขารวมฟงการยอวาที 2. ขั้นวิเคราะห - ศึกษาญัตติ - จัดเตรียมขอมูลสําหรับการยอวาที - ยอวาทีตามวันและเวลาที่กําหนด และตามขอมูลที่ไดจัดเตรียม 3. ขั้นสรุป - บันทึกสรุปประเด็นที่ไดรับจากการยอวาที และตามปฏิภาณไหวพริบ 4. ขั้นประยุกตใช - เปรียบเทียบกับบุคคลที่นักเรียนรูจักในทองถ่ิน

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูศิลปะ โดยกําหนดภาระงาน จับคูรองเพลงธรรมะ

ภาระงาน “ รองเพลงธรรมะ ” การบูรณาการ มฐ. ศ 2.1 ม.1 / 1 ผลการเรียนรู รองเพลงธรรมะได ผลงานที่ตองการ รองเพลงธรรมะคูละ 1 เพลง ขั้นตอนการทํางาน 1. เลือกเพลงตามความสนใจและความสามารถ 2. รองเพลงหนาชั้นเรียน เกณฑการประเมิน 1. ความไพเราะถูกตองตามจังหวะ 2. เนื้อหาเพลงสรางสรรค

119







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


120

แบบฝกทักษะ เร่ือง ไตรสิกขา

คําชี้แจง ใหนักเรียนอธิบายมาใหเขาใจ 1. ศีล 5 และ ธรรม 5 มีประโยชนตอตนเอง ครอบครัว และสังคมอยางไร .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. ฟงไมไดศัพทจับมากระเดียด หมายความวาอยางไร มีวิธีการแกไขไดอยางไร .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. อธิบายวิธีการฝกสมาธิตามที่นักเรยีนเคยศึกษามาพอเขาใจ ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

121

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง ไตรสิกขา

1. ศีล 5 และ ธรรม 5 มีประโยชนตอตนเอง ครอบครัว และสังคมอยางไร

มีความสุข มีทรัพยสมบัติ ไมเปนโรคตาง ๆ สุขภาพแข็งแรง มีคนรักใคร สังคมสงบสุข มีความสามัคคีในหมูคณะ ครอบครัวมีความสุข ลูกประสบความสําเร็จทางการศึกษาและการประกอบอาชีพ 2. ฟงไมไดศัพทจับมากระเดียด หมายความวาอยางไร มีวิธีการแกไขไดอยางไร

ฟงอะไรยังไมทันรูเร่ืองนํามาตีความหรือเลาใหผูอ่ืนฟง ยอมกอใหเกิดความผิดพลาดได การแกไข ฟงตองใชสติและวิจารณญาณในการฟง จดบันทึก ตีความใหเขาใจกอนพูดคุยกับผูอ่ืน 3. อธิบายวิธีการฝกสมาธิตามที่นักเรียนเคยศึกษามาพอเขาใจ

นั่งในที่สงบ ขาขวาทับขาซาย มือขวาทับมือซาย หายใจเขาภาวนายุบหนอ หายใจออกภาวนา พองหนอ เร่ือย ๆ จนกวาจะนิ่ง

122

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 9 เร่ือง ปธาน 4 เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่อง ปธาน 4 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อธิบายเรื่อง ปธาน 4 ได 2) นําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตได 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู 1) ปธาน 4 2) สังวรปธาน 3) ปทานปธาน

4) ภาวนาปธาน 5) อนุรักขนาปธาน 2. ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล และทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการฟงการบรรยายเรื่อง ปธาน 4 2) ผลงานกลุมจากการทําแผนผังความคิดเรื่อง ปธาน 4

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการบันทึกเรื่อง ปธาน 4

2) การตอบคําถามเรื่อง ปธาน 4

123


กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ 1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ปธาน 4 จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ปธาน 4



1) ผลงานกลุมจากการฟงการบรรยายเรื่อง ปธาน 4 2) ผลงานกลุมจากการทําแผนผังความคิดเรื่อง ปธาน 4

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบตัิงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการบันทึกเรื่อง ปธาน 4 2) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง ปธาน 4 ดานลักษณะพึงประสงค

- ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม

ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ปธาน 4

จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ปธาน 4




เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง

124

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) สนทนากับนักเรียนเรื่อง - บาปคืออะไร - บุญคืออะไร 5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. นิมนตพระสงฆในทองถ่ินเปนพระวิทยากรใหความรูเร่ือง ปธาน 4


2. นักเรียนแบงกลุม 4 กลุม ในการสนทนา ซักถามพระวิทยากรในหัวขอที่กลุมไดรับ 2.1 หัวขอปธาน 4 ขอที่ 1 2.2 หัวขอปธาน 4 ขอที่ 2 2.3 หัวขอปธาน 4 ขอที่ 3 2.4 หัวขอปธาน 4 ขอที่ 4 โดย 1. สนทนาซักถามใหไดรายละเอียดมากที่สุด 2. สรุปเปนแผนผังความคิด 3. นําสนอหลังจากพระวิทยากรอธิบายจบ


3. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง ปธาน 4 และรวมกันเฉลย


ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ปธาน 4 โดยใชแผนผังความคิดที่นักเรียนสรุป 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) แบบฝกทักษะเรื่อง ปธาน 4

125

6.2 แหลงเรียนรู

1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 3) วัด 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนจับกลุมตามหัวขอ ปธาน 4 เพื่อจัดปายนิเทศ ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ศึกษาขอมูลเร่ือง ปธาน 4 2. ขั้นวิเคราะห - เพราะเหตุใดจึงตองปฏิบัติเชนนั้น - ทําแลวไดอะไร - ใครเปนผูกระทํา - ผลเปนอยางไร 3. ขั้นสรุป - นําเสนอตามประเด็นที่วิเคราะหโดยการจัดปายนิเทศใหสวยงามนาสนใจ 4. ขั้นประยุกตใช - นําไปปฏิบัติในการดําเนินชีวิตในโรงเรียน

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย โดยกําหนดภาระงาน เขียนเรียงความเรื่อง บาปบุญตามความเขาใจของขาพเจา

ภาระงาน “ บาปและบุญตามความเขาใจของขาพเจา ” การบูรณาการ มฐ. ท 2.1 ม.1 / 2 ผลการเรียนรู เขียนเรียงความเรื่องบาปบุญตามความเขาใจของขาพเจา ผลงานที่ตองการ เรียงความเรื่องบาปบุญตามความเขาใจของขาพเจา ขั้นตอนการทํางาน 1. เขียนโครงเรื่องของเรื่องโดยการศึกษาคนควาจากแหลงเรียนรูตาง ๆ

2. ลงมือเขียนเรียงความตามเรื่องที่กําหนดจากโครงเรื่องที่วางไว ความยาวตามความ เหมาะสม

126

เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองตามหลักการเขียนเรียงความ 2. ความสรางสรรคของเนื้อหา 3. ความสอดคลองของเนื้อหากับชื่อเร่ือง

127







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


128

แบบฝกทักษะ เร่ือง ปธาน 4

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนตามการปฏิบัติของนักเรียน

ปธาน 4 ความถี่ของการ

กระทํา

ตัวอยาง

ความรูสึก

เพียรระวังความช่ัวที่ยังไมเกิด ไมใหเกิดขึ้น

เพียรละความชั่วที่เกิดขึ้นแลวใหหมดไป

เพียรสรางความดีที่ยังไมเกิด ใหเกิดขึ้น

เพียรรักษาคุณความดีที่เกิดแลวไมใหเสื่อมและทําใหเพิ่มขึ้น

( เฉลยแลวแตนักเรียนตอบ )

129

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 10 เร่ือง โกศล 3 เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจเรื่อง โกศล 3 สามารถแยกแยะสิ่งที่ดี ส่ิงที่ช่ัว และแสวงหาวิธีการแกไขปญหาตาง ๆ ได 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อธิบายโกศล 3 ได 2) บอกวิธีการหลีกเลี่ยงสิ่งที่ไมดีได 3) แสวงหาวิธีการแกปญหาที่ประสบไดอยางถูกตองเหมาะสม 2. สาระสําคัญ

2. 1 สาระการเรยีนรู โกศล 3 - อายโกศล - อปายโกศล - อุปายโกศล 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดวิเคราะห ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทักษะการคิดเชื่อมโยง ทักษะการคิดสรุปขอมูล และทักษะการคิดนําเสนอขอมูล 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง โกศล 3 2) ผลงานกลุมจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง โกศล 3 2) การศึกษาวีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช

130

3) การตอบคําถามเรื่อง โกศล 3 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก

กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง โกศล 3 จากการตอบคําถาม

ความรูความเขาใจของนักเรียน จากการทํางานกลุมเรื่อง โกศล 3 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล


1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง โกศล 3 2) ผลงานกลุมจากการศึกษาวีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง โกศล 3 2) สังเกตพฤติกรรมการศึกษาวีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช 3) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง โกศล 3 ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอ

เวลา การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ

1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง โกศล 3 จากการตอบคําถาม

2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง โกศล 3 เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล

1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมี ระเบียบและการมีสวนรวม


3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนํา เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง

131

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา

1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) นักเรียนดูภาพการกระทํา และรวมกันแยกแยะ - การกระทําที่ดี เพราะเหตุใด - การกระทําที่ไมดี เพราะเหตุใด


กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. นักเรียนดูวีซีดีการตูนเรื่อง พิภพมัจจุราช นักเรียนปฏิบัติดังนี้ 1.1 นักเรียนแบงกลุม 4 กลุม 1.2 ทุกกลุมอภิปรายเรื่อง 1) การกระทําที่ดีคือการกระทําแบบใด 2) ปญหาที่นําเสนอคือเร่ืองใด 3) วิธีการแกปญหาคืออยางไร 4) ผลเปนอยางไร 5) หากเกิดขึ้นกับนักเรียนนักเรียนจะทําอยางไร เพราะเหตุใด

ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทกัษะการคิดสรุปขอมูล ทักษะการคิดวิเคราะห

2. ตัวแทนกลุมนําเสนอขอมูลหนาชั้นเรียน นักเรียนรวมกันสนทนาซักถาม


3. นักเรียนศึกษาขอมูลเร่ือง โกศล 3 จากหนังสือเรียนพระพุทธศาสนา


4. ครูสนทนาซักถามเรื่อง โกศล 3 จากการศึกษาของนักเรียนโยงกับเรื่อง พิภพมัจจุราช


5. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง โกศล 3 และรวมกันเฉลย


ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง โกศล 3 โดยใชขอมูลจากหนังสือพระพุทธศาสนา

132

6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู 1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) วีซีดีเร่ือง พิภพมัจจุราช 3) แบบฝกทักษะเรื่อง โกศล 3 4) ภาพการกระทําแบบตาง ๆ 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมการฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนศึกษาปญหาของตนเอง / ผูใกลชิด และนํามาวิเคราะหตามหลักโกศล 3 คนละ 1 ปญหา ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ศึกษาปญหา 2. ขั้นวิเคราะห - วิเคราะหปญหาตามที่เลือกมาตามหลักโกศล 3 3. ขั้นสรุป - บันทึกสรุปผลการคิดวิเคราะหในรูปผังความคิด 4. ขั้นประยุกตใช - แลกเปลี่ยนกับเพื่อนในชั้นเรียน

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูศิลปะ โดยกําหนดภาระงาน วาดภาพการกระทําดีในอุดมคติ

ภาระงาน “ วาดภาพการกระทําดีในอุดมคติ ” การบูรณาการ มฐ. ศ 1.1 ม.1 / 1 ผลการเรียนรู วาดภาพการกระทําดีในอุดมคติได ผลงานที่ตองการ ภาพการกระทําดีในอุดมคติ

133

ขั้นตอนการทํางาน 1. วาดภาพการกระทําดีในอุดมคติ 1 ภาพ 2. ระบายสีใหสวยงาม เกณฑการประเมิน 1. ความสรางสรรค 2. ความสวยงาม 3. เนื้อหาภาพสอดคลองกับชื่อภาพ

134







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


135

แบบฝกทักษะ เร่ือง โกศล 3

คําชี้แจง ใหนักเรียนวิเคราะหกรณีตัวอยาง

สวยเปนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 เปนเด็กที่หนาตาสวย เวลาพูดคุยกับเพื่อนใชวาจาสมัยพอขุนรามคําแหง วันหนึ่งสวยไปเที่ยวหางสรรพสินคากับเพื่อน เพื่อนไปหยิบของที่ช้ันมาโดยไมจายเงินสวยเห็นเขาจึงบอกใหนําไปคืนเขาโดยอธิบายชักชวนตาง ๆ ใหเห็นถึงผลเสียเพราะเปนสิ่งไมดี สวยโกหกแมวาโรงเรียนเก็บเงินคาเรียนคอมพิวเตอร 1000 บาท แมก็ใหมาสวยนําเงินไปเที่ยวหมด คําถาม

1. การกระทําของสวยเขาหลักโกศล 3 ขอใดบาง 2. รูดี 3. รูช่ัว 4. วิธีแกปญหา

136

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง โกศล 3

คําตอบ 1. ตรงกับขอ 2 และขอ 3

2. การหยิบของผูอ่ืนเปนสิ่งไมดี 3. โกหกแม

4. อธิบายชักจูงใหเพื่อนเห็นในสิ่งท่ีดีและไมดี

สวยเปนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 เปนเด็กที่หนาตาสวย เวลาพูดคุยกับเพื่อนใชวาจาสมัยพอขุนรามคําแหง วันหนึ่งสวยไปเที่ยวหางสรรพสินคากับเพื่อน เพื่อนไปหยิบของที่ช้ันมาโดยไมจายเงินสวยเห็นเขาจึงบอกใหนําไปคืนเขาโดยอธิบายชักชวนตาง ๆ ใหเห็นถึงผลเสียเพราะเปนสิ่งไมดี สวยโกหกแมวาโรงเรียนเก็บเงินคาเรียนคอมพิวเตอร 1000 บาท แมก็ใหมาสวยนําเงินไปเที่ยวหมด คําถาม

1. การกระทําของสวยเขาหลักโกศล 3 ขอใดบาง 2. รูดีคือ 3. รูช่ัวคือ 4. วิธีแกปญหาคือ

137

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 / 11 เร่ือง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต เวลา 1 ชั่วโมง


มีความรูความเขาใจหลักการอานและการเขียนภาษาบาลี สามารถอานและแปล พุทธศาสนสุภาษิตใหเกิดความเขาใจได 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) อานและเขียนภาษาบาลีได 2) อานและแปลพุทธศาสนสุภาษิตได 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู 1) ภาษาบาลี 2) พุทธศาสนสุภาษิต 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวนการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด

- ทักษะการคิดสังเกต ทักษะการคิดระบุ ทักษะการคิดสรุปความ ทักษะการคิดสรุปขอมูล ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล ทักษะการคิดนําเสนอขอมูล และทักษะการคิดเชื่อมโยง 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ภาษาบาลี 2) ผลงานกลุมจากการเลนเกมเรื่อง ภาษาบาลี 3) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง พุทธศาสนสุภาษิต

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต 2) การเลนเกมเรื่อง ภาษาบาลี 3) การตอบคําถามเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต

138


กระบวนการกลุม 3.4 ความรูความเขาใจ 1) จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสน-

สุภาษิต จากการตอบคําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสน-

สุภาษิต 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล


1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ภาษาบาลี 2) ผลงานกลุมจากการเลนเกมเรื่อง ภาษาบาลี 3) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง พุทธศาสนสุภาษิต

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต 2) สังเกตพฤติกรรมการเลนเกมเรื่อง ภาษาบาลี 3) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต ดานลักษณะพึงประสงค ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา

การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ

1) ประเมินผลสมัฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต จากการตอบคําถาม

2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง ภาษาบาลีและพุทธ- ศาสนสุภาษิต เคร่ืองมือท่ีใชในการประเมินผล 1) แบบประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ การตรงตอเวลา ความมีระเบียบและการมีสวนรวม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมในกระบวนการทํางานกลุม ในดานการวางแผน การเสนอแนวคิดและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน

139

3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนําเสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) ครูเขียนคําภาษาบาลีบนกระดานดําใหนักเรียนชวยกันอาน ครูตั้งคําถาม - คําที่ครูเขียนเรียกวาคําอะไร - ใครไมเคยพบเห็นบาง 5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. ครูสุมนักเรียนอานบัตรคําภาษาบาลี 5-10 คน ทักษะการคิดสังเกต 2. ครูยกบัตรคํา “ อรหํ ” ครูตั้งคําถาม “ หํ ” คําที่มีนิคหิตอยูขางบนอานวาอยางไร โดยการเรียกชื่อตามเลขที่


3. ครูและนักเรียนรวมกันอธิบายสรุป “ หํ ” วาอานวาอยางไร และนิคหิตทําหนาที่อะไร


4. ครูยกบัตรคํา “ สนฺติ ” ครูตั้งคําถาม “ สนฺ ” ตัวที่มีพินทุกํากับอยูอานวาอยางไร โดยการเรียกเลขที่ตอ


5. ครูและนักเรียนรวมกันอธิบายสรุป “ สนฺ ” ตัวที่มีพินทุกํากับอานวาอยางไร และพินทุทําหนาที่อยางไร


6. นักเรียนศึกษาขอมูลเร่ืองภาษาบาลีจาก หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 แลวบันทึกลงสมุด

ทักษะการคิดสรุปขอมูล ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล

7. นักเรียนเลนเกม ภาษาบาลี โดย 7.1 แบงกลุมตามแถวที่นักเรียนนั่งเรียน 7.2 เลือกตัวแทนนักเรียนออกมาอานคําภาษาบาลี 7.3 แตละแถวสงตัวแทนออกมาเขียนบนกระดานดํา


140

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 8. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง ภาษาบาลี และรวมกันเฉลย

9. ครูยกบัตรคําศาสนสุภาษิต นักเรียนรวมกันอานและแปลความหมาย “ อตฺตาหิ อตฺตโน นาโถ ”


10. นักเรียนแบงกลุม 4 กลุม จับฉลากคํา พุทธศาสนสุภาษิต และรวมกันอธิบาย 10.1 ยํเว เสวติ ยาทิโส : คบคนเชนไรยอมเปนเชนนั้น 10.2 อตฺตนา โจทยตฺนานํ : จงเตือนตนดวยตนเอง 10.3 นิสมฺม กรณํ เสยฺโย : ใครครวญกอนจึงดี 10.4 อตฺตาหิ อตฺตโน นาโถ : ตนแลเปนที่พึ่งแหงตน


11. ตัวแทนกลุมออกมานําเสนอหนาชั้นเรียน พรอมยกตัวอยางประกอบการอธิบาย


12. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง พุทธ- ศาสนสุภาษิต จากการนําเสนอของนักเรียน

13. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง ภาษาบาลี และรวมกันเฉลย


ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง ภาษาบาลี และพุทธศาสนสุภาษิต โดยการสนทนา ซักถาม 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู

1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) บัตรคําภาษาบาลี

3) แบบฝกทักษะเรื่อง ภาษาบาลี

141

4) บัตรคําพุทธศาสนสุภาษิต 6.2 แหลงเรียนรู

1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียน ฟง อาน จดคําพุทธศาสนสุภาษิตจากแหลงเรียนรูตาง ๆ นอกจากหนังสือเรียนคนละ 10 คํา พรอมคําแปล นําเสนอโดยการเขียนบนฟวเจอรบอรดนําไปติดตามตนไมในโรงเรียน ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - ดู ฟง จด พุทธศาสนสุภาษิตจากแหลงเรียนรูตาง ๆ 10 ขอ - แปลความหมาย - เขียนลงบนฟวเจอรบอรด - ติดตามตนไมในโรงเรียน 2. ขั้นวิเคราะห - เลือกพุทธศาสนสุภาษิตที่นักเรียนสนใจมา 1 ขอ - มีลักษณะเดนอยางไร - เหมาะสมกับสมัยปจจุบันหรือไม อยางไร 3. ขั้นสรุป - สรุปประเด็นที่วิเคราะหลงในสมุดจดบันทึก - แลกเปลี่ยนกับเพื่อนในชั้นเรียน 4. ขั้นประยุกตใช - นําเสนองานประชาสัมพันธวันละคํา

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระ พระพุทธศาสนา โดยกําหนดภาระงาน เขียนเรียงความแกกระทูธรรม

ภาระงาน “ เขียนเรียงความแกกระทูธรรม ” การบูรณาการ มฐ. ส 1.3 ม.1 / 1 ผลการเรียนรู เขียนเรียงความแกกระทูธรรมชั้นตรี ผลงานที่ตองการ เรียงความแกกระทูธรรมชั้นตรี

142

ขั้นตอนการทํางาน 1. ศึกษาวิธีการเขียนเรียงความแกกระทูธรรมชั้นตรีจากเอกสารการเขียนเรียงความแกกระทูธรรม 2. วางโครงเรื่องที่จะเขียนตามตัวพุทธศาสนสุภาษิตที่กําหนดให

3. ลงมือเขียนเรียงความแกกระทูธรรมชั้นตรี เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองตามหลักการเขียนเรียงความแกกระทูธรรมชั้นตรี 2. เนื้อหามีความสอดคลองกับคําพุทธศาสนสุภาษิตที่กําหนด

143


( บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน ) ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดท่ีควรปรับปรุง





บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


144

แบบฝกทักษะ เร่ือง ภาษาบาลี

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนคําภาษาบาลี / ภาษาไทยในชองที่กําหนดและหาคําเพิ่มเติม

คําไทย คําภาษาบาลี อะ ระ หัง

สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา ภควา

พุทธังภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ

145

เฉลยแบบฝกทักษะ

เร่ือง ภาษาบาลี

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนคําภาษาบาลี / ภาษาไทยในชองที่กําหนดและหาคําเพิ่มเติม

คําไทย คําภาษาบาลี อะระหัง อรหํ

สัมมาสัมพุทโธ สมฺมาสมฺพุทฺโธ

ภะคะวา ภควา

พุทธังภะคะวันตัง พุทธํภควนฺตํ

อะภิวาเทมิ อภิวาเทมิ

( แลวแตนักเรียนหามาเพิ่มเติม )

146

แบบฝกทักษะ เร่ือง พุทธศาสนสุภาษิต

คําชี้แจง ใหนักเรียนคิดหาพุทธศาสนสุภาษิตเพื่อนํามาแกปญหา 1. การที่คนเราจะยอมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไดนั้นตองอาศัยการยอมรับความจริง หรือขอบกพรองของตนเองไดเสียกอน จากนั้นเราจึงจะยินดีทําในสิ่งที่เราเห็นสมควรกระทํา ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2. เพราะเหตุใดจึงเลือกพุทธศาสนสุภาษิตนี้ .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ( คําเฉลยแลวแตนักเรียนเลือกและใหเหตุผลประกอบการอธิบาย ดูความสมเหตุสมผล )

147

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 / 12 เร่ือง พระไตรปฎก เวลา 1 ชั่วโมง


รูและเขาใจความหมายและเห็นคุณคาของพระไตรปฎก 1.2 จุดประสงคการเรียนรู อธิบายความหมายและคุณคาของพระไตรปฎกได 2. สาระสําคัญ

2.1 สาระการเรียนรู พระไตรปฎก 2.2 ทักษะกระบวนการ 1) ทักษะกระบวนการตามธรรมชาติวิชา - ศึกษา ปฏิบัติ 2) ทักษะกระบวนการทั่วไป - กระบวรการกลุม กระบวนการสังเกต กระบวนการปฏิบัติ 3) ทักษะการคิด - ทักษะการคิดทําความรูใหกระจาง ทักษะการสรุปขอมูล ทักษะการคิดแสดงความคิดเห็น ทักษะการคิดรวบรวมขอมูล และทักษะการคิดนําเสนอขอมูล 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน / ชิ้นงาน ไดแก

1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง พระไตรปฎก 2) ผลงานกลุมจากการเลนเกมเรื่อง พระไตรปฎก

3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง พระไตรปฎก

2) การเลนเกมเรื่อง พระไตรปฎก 3) การตอบคําถามเรื่อง พระไตรปฎก 3.3 พฤติกรรมลักษณะพึงประสงค ความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา การมีสวนรวมจาก


1) การเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง พระไตรปฎก จากการตอบ

148

คําถาม 2) ความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง พระไตรปฎก



1) ผลงานกลุมจากการศึกษาเรื่อง พระไตรปฎก 2) ผลงานกลุมจากการเลนเกมเรื่อง พระไตรปฎก

ดานกระบวนการขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1) สังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมจากการศึกษาเรื่อง พระไตรปฎก 2) สังเกตพฤติกรรมการเลนเกมเรื่อง พระไตรปฎก 3) สังเกตพฤติกรรมจากการตอบคําถามเรื่อง พระไตรปฎก ดานลักษณะพึงประสงค - ประเมินผลงานกลุมดานความรับผิดชอบ ความเสียสละ ความมีระเบียบ การตรงตอเวลา

การมีสวนรวมจากกระบวนการกลุม ดานความรูความเขาใจ 1) ประเมินผลสัมฤทธิ์จากการเรียนรูดานความเขาใจของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่อง พระไตร-

ปฎก จากการตอบคําถาม 2) ประเมินความรูความเขาใจของนักเรียนจากการทํางานกลุมเรื่อง พระไตรปฎก



คดิและขอคิด เชน การฟงความคิดเห็น เปนตน 3) แบบประเมินการนําเสนองานในดานการเตรียมความพรอม เนื้อหาสาระ รูปแบบการนํา

เสนอ การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม การรักษาเวลา และความสนใจของผูฟง 4) แบบทดสอบหลังเรียน 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา 1) นักเรียนสวดมนตกอนเรียน 2) ครูสนทนากับนักเรียนถึงคัมภีรของศาสนาตาง ๆ เชน - คัมภีรของศาสนาอิสลามคืออะไร - คัมภีรของศาสนาคริสตคืออะไร

149

- คัมภีรของศาสนาพุทธคืออะไร 5.2 ขั้นสอน

กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกทักษะการคิดแบบ 1. ครูตั้งคําถาม 1.1 คัมภีรคืออะไร 1.2 พระไตรปฎกมีความหมายวาอยางไร


2. นักเรียนศึกษา วีซีดี พระไตรปฎก จดบันทึกลงในสมุด


3. ครูสนทนาซักถามนักเรียนในหัวขอ 3.1 ความหมาย 3.2 ความสําคัญ


4. ตัวแทนแตละแถวออกมาเขียนองคประกอบของพระไตรปฎก โดยผลัดกันออกมาจนขอมูลครบ


5. แถวที่ออกมาแลวเติมไมไดถูกลงโทษตามแตเพื่อนในชั้นใหทําอะไร

6. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง พระไตร-ปฎก

7. นักเรียนทําแบบฝกทักษะเรื่อง พระไตรปฎก แลวรวมกันเฉลย

8. นักเรียนแบงกลุมตามแถวที่นั่ง รับใบงาน เร่ือง อภิณหปจจเวกขณ ๕

9. ตัวแทนกลุมนําเสนอหนาชั้นเรียน นักเรียนรวมกันสนทนาซักถาม


5.3 ขั้นสรุป 1) ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรื่อง พระไตรปฎก โดยใชแผนผังบนกระดานดํา 2) นักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน 6. สื่อการเรียนรู / แหลงเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู

1) หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 2) วีซีดีเร่ือง พระไตรปฏก

150

3) แบบฝกทักษะเรื่อง พระไตรปฏก 6.2 แหลงเรียนรู 1) หองสมุดโรงเรียน 2) หองสมุดกลุมสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมฝกการคิดวิเคราะห นักเรียนแบงกลุมทํารายงานเรื่องนารูในพระไตรปฎกคนละ 1 เร่ือง โดยสรุปใจความสําคัญและหลักธรรม ขั้นตอนการปฏิบัติ 1. ขั้นรวบรวมขอมูล - เลือกเรื่องนารูที่สนใจ 1 เร่ือง 2. ขั้นวิเคราะห - เปนเรื่องเกี่ยวกับเรื่องอะไร - เนื้อหาสอนเกี่ยวกับเรื่องอะไร 3. ขั้นสรุป - เขียนสรุปขอมูลหลักธรรมตามที่วิเคราะหเปนรูปรายงาน 4. ขั้นประยุกตใช - เปรียบเทียบกับปญหาของตนเองแลวนําหลักธรรมมาแกปญหา

7.2 กิจกรรมบูรณาการ ครูสามารถบูรณาการการเรียนการสอนกับกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา โดยกําหนดภาระงาน บอกวิธีการดูแลสุขภาพตนเองใหแข็งแรงสมบูรณ

ภาระงาน “ วิธีการดูแลสุขภาพของตนเองใหสมบูรณแข็งแรง ” การบูรณาการ มฐ. พ 1.1 ม.1 / 1 ผลการเรียนรู อธิบายวิธีการดูแลสุขภาพใหสมบูรณแข็งแรงได ผลงานที่ตองการ วิธีการดูแลสุขภาพใหสมบูรณแข็งแรง ขั้นตอนการทํางาน 1. ศึกษาวิธีการดูแลสุขภาพจากแหลงเรียนรูตาง ๆ 2. เขียนเปนผังความคิด 3. ระบายสีใหสวยงาม

151

เกณฑการประเมิน 1. ความถูกตองของวิธีการดูแลสุขภาพ 2. ความสวยงามและสรางสรรคของการเขียนผังความคิด

152







บันทึกเพิ่มเติม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................

ลงชื่อ ........................................................................ผูสอน

ลงชื่อ ............................................. ตําแหนง ........................................


153

แบบฝกทักษะ เร่ือง พระไตรปฎก

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนอธิบายมาใหเขาใจ 1. พระไตรปฎก หมายถึง ............................................................................................................................................................. 2.

พระไตรปฎก 3. พระไตรปฎกมีประโยชน คือ ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4. คําปริยัติ หมายถึง ............................................................................................................................................................ 5. คําปฏิบัติ หมายถึง ............................................................................................................................................................ 6. คําปฏิเวธ หมายถึง ........................................................................................................................................................

154

เฉลยแบบฝกทักษะ เร่ือง พระไตรปฎก

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนอธิบายมาใหเขาใจ 1. พระไตรปฎก หมายถึง

คัมภีรท่ีรวบรวมพระธรรมคําสั่งสอนของพระพุทธเจา ( รวมท้ังพระสาวกบางรูป ) 2.

พระไตรปฎก 3. พระไตรปฎกมีประโยชน คือ

1. เปนคัมภีรทางพระพุทธศาสนา 2. เปนแหลงรวบรวมหลักธรรมคําสั่งสอน 3. เปนสัญลักษณของศาสนา 4. เปนแมบทสําหรับตีความธรรมะ

4. คําปริยัติ หมายถึง การเลาเรียนพระธรรมวินัย ใหรูความหมายในทางทฤษฎีหรือในเชิงวิชาการ เพื่อนําไปสูการปฏิบัติใหบรรลุตามเปาหมายที่ตั้งไว 5. คําปฏิบัติ หมายถึง สิ่งท่ีพึงปฏิบัติ ไดแก ไตรสกิขา คือ ศีล สมาธิ ปญญา 6. คําปฏิเวธ หมายถึง ผลท่ีพึงบรรลุ ไดแก มรรคผล และนิพพาน ซ่ึงเปนเปาหมายสูงสุดในทางพระพุทธศาสนา เปนภาวะที่หมดปญหาหรือพนทุกขโดยสิ้นเชิง

พระวินัยปฎก พระสุตตันตปฎก พระอภิธรรมปฎก

155

ใบงาน เร่ือง อภิณหปจจเวกขณ ๕

คําชี้แจง ใหนักเรียนในกลุมชวยกันวาดภาพวงจรชีวิตของคน 1. นักเรียนแบงกลุม 4 กลุม 2. วาดภาพวงจรชีวิตของคน 3. ระบายสีใหสวยงาม 4. รวมกันอภิปราย “ ทําอยางไรจึงจะทําใหตนเองมีคุณคาตอตนเอง ครอบครัว สังคม ”

156

แบบประเมินผลงานกลุม ช่ือกลุม ...............................................................ช้ัน .........../.........

ความรับผิด

ชอบ ความเสียสละ

การตรงตอเวลา

ความมีระเบียบ

ท่ี

พฤติกรรม ชื่อ - สกุล 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1

ผลการประเมิน

ลงชื่อ ............................................... ผูประเมิน

เกณฑการใหคะแนน 3 - ปฏิบัติสม่ําเสมอ 2 - ปฏิบัติเปนบางครั้ง 1 - ไมเคยปฏิบัติ เกณฑการตัดสิน 11 - 12 คะแนน ดีมาก 9 - 10 คะแนน ดี 7 - 8 คะแนน พอใช ต่ํากวา 10 คะแนน ปรับปรุง

157

แบบสังเกตพฤติกรรมรายบุคคลของนักเรียนในกระบวนการกลุม ช่ือกลุม ........................................................ เร่ือง ................................................ช้ัน .........

ความรวมมือ การแสดงความคิดเห็น

การยอมรับฟงผูอ่ืน

ความตั้งใจ

ท่ี

พฤติกรรม ชื่อ - สกุล 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1

ผลการประเมิน

หมายเหตุ ครูมอบใหนักเรียนแตละกลุมสังเกตพฤติกรรมในการปฏิบัติงานกลุมของสมาชิกเปนรายบุคคล

เกณฑการใหคะแนน 3 - ปฏิบัติสม่ําเสมอ 2 - ปฏิบัติเปนบางครั้ง 1 - ไมเคยปฏิบัติ เกณฑการตัดสิน 11 - 12 คะแนน ดีมาก 9 - 10 คะแนน ดี 7 - 8 คะแนน พอใช ต่ํากวา 7 คะแนน ปรับปรุง

158

แบบประเมินการนําเสนอผลงาน เร่ือง ..............................................................

ช่ือกลุม .....................................................ช้ัน .............................. สมาชิกในกลุม

1. .......................................................... 2. ........................................................... 3. ...................................................... 4. ........................................................... 5. ............................................................

คะแนน ท่ี

รายการประเมิน 3 2 1

ขอคิดเห็น

1 การเตรียมความพรอม

2 เนื้อหาสาระครอบคลุมชัดเจน

3 รูปแบบการนําเสนอ

4 การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม

5 การรักษาเวลา

6 ความสนใจของผูฟง/ผูชม

รวม

ผูประเมิน ...........................................

.........../............/........... เกณฑการประเมิน

1. การเตรียมความพรอม 3 คะแนน มีการจัดเตรียมสถานที่ ส่ือ/ อุปกรณไวอยางพรอมเพรียง 2 คะแนน มีส่ืออุปกรณพรอม แตขาดการจัดเตรียมสถานที่ 1 คะแนน ส่ือและอุปกรณไมเพียงพอ

2. เนื้อหาสาระครอบคลุมชัดเจน 3 คะแนน มีสาระสําคัญครบถวน ตรงตามจุดประสงค 2 คะแนน สาระสําคัญไมครบถวนแตตรงตามจุดประสงค 1 คะแนน สาระสําคัญไมตรงตามจุดประสงค

159

3. รูปแบบการนําเสนอ 3 คะแนน มีรูปแบบการนําเสนอที่เหมาะสม มีการใชเทคนิคที่แปลกใหม 2 คะแนน มีรูปแบบการนําเสนอที่เหมาะสม นาสนใจ 1 คะแนน มีรูปแบบการนําเสนอที่ไมเหมาะสม ไมนาสนใจ 4. การมีสวนรวมของสมาชิกในกลุม 3 คะแนน สมาชิกทุกคนมีบทบาทและมีสวนรวมในกิจกรรมกลุม 2 คะแนน สมาชิกสวนใหญมีบทบาทและมีสวนรวมในกิจกรรมกลุม 1 คะแนน สมาชิกสวนนอยมีบทบาทและมีสวนรวมในกิจกรรมกลุม 5. การรักษาเวลา 3 คะแนน ดําเนินกิจกรรมไดสําเร็จตามเวลาที่กําหนด 2 คะแนน ดําเนินกิจกรรมเร็วกวาเวลาที่กําหนด 1 คะแนน ดําเนินกิจกรรมสําเร็จชากวาเวลาที่กําหนด 6. ความสนใจของผูฟง 3 คะแนน ผูฟงรอยละ 90 สนใจและใหความรวมมือ 2 คะแนน ผูฟงรอยละ 70 สนใจและใหความรวมมือ 1 คะแนน ผูฟงรอยละ 50 สนใจฟงและใหความรวมมือ

160

การประเมินและสะทอนตนเองหลังเสร็จสิ้นการเรียนในหนวยการเรียนรูท่ี 2 (Self Reflection)

1. การประเมินตนเองของผูเรียน ใหดําเนินการดังนี้ 1.1 ครูทบทวนผลการเรียนรูประจําหนวยทุกขอใหนักเรียนไดทราบ โดยอาจเขียนไวบน

กระดานดํา พรอมทั้งทบทวนถึงหัวขอกิจกรรมการเรียนวาไดเรียนอะไรบาง 1.2 ใหนักเรียนเขียนบันทึกการประเมินตนเองไวในสมุดงานดานหลังตามหัวขอ ดังนี้

บันทึกการประเมินและสะทอนตนเองประจําหนวยท่ี..................................... วัน/เดือน/ป ท่ีบันทึก ................./...................../....................

รายการบันทึก 1. จากการเรียนที่ผานมาไดมีความรูอะไรบาง

....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... 2. ปจจุบันนี้มีความสามารถปฏิบัติส่ิงใดไดแลวบาง

.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 3. ส่ิงที่ยังไมรู ไมกระจาง ไมเขาใจ มีอะไรบาง

.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 4. ผลงานหรือช้ินงานที่เนนความภาคภูมิใจจากการเรียนในหนวยนี้คืออะไร ทําไมจึงภาคภูมิใจ

.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 2. การพัฒนาการเรียนการสอนโดยใชกระบวนการวิจัยในชั้นเรียนของครู

ชื่อเร่ืองท่ีวิจัย............................................................. 1. ความเปนมาของปญหา

ส่ิงที่คาดหวัง............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

ส่ิงที่เปนจริง................................................................................................................................ .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

161

ปญหาที่พบคือ............................................................................................................................ .................................................................................................................................................... สาเหตุของปญหาคือ................................................................................................................... .................................................................................................................................................... แนวทางการแกไขปญหาคือ........................................................................................................ 2. วัตถุประสงคในการแกปญหา

2.1 เพื่อแกปญหาเรื่อง.......................................................................................................... ของนักเรียนชั้น................................หอง..............จํานวน........... คน โดยใช................ ..................................................................................................................................... 2.2 เพื่อศึกษาผลการแกไขปญหาเกี่ยวกับ........................................................................... ..................................หลังจากที่ไดทดลองใชวิธีแกปญหาโดย................................. 3. ขอบเขตของการแกปญหา 3.1 กลุมเปาหมายในการแกปญหาคือ นักเรียนชั้น............... หอง............ จํานวน................คน ในภาคเรียนที่................. ปการศึกษา.................. ที่มีปญหาเกี่ยวกับ................................... 3.2 เนื้อหาที่ใชในการศึกษาคือ เร่ือง................................. หนวยการเรียนรู.............................. วิชา.................................................................................................. 3.3 ระยะเวลาในการศึกษา ประมาณ................. สัปดาห/เดือน ตั้งแตวันที่ ............................. เดือน...................... พ.ศ. ........... ถึงวันที่ ............. เดือน ............................. พ.ศ. ............... 4. วิธีดําเนินการในการแกไขปญหา 4.1 เครื่องมือที่ใชในการแกปญหาคือ......................................................................................... .................................................................................................................................................... ซ่ึงมีขั้นตอนในการสรางและพัฒนาดังนี้............................................................................. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

4.2 เครื่องมือที่ใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือ.......................................................................... ....................................................................................................................................................

ซ่ึงมีขั้นตอนในการสรางและตรวจสอบคุณภาพดังนี้........................................................... ....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

162

4.3 การเก็บรวบรวมขอมูล ไดดําเนินการเก็บรวบรวมขอมูลตามวิธีการ ดังนี้ 1) นําเครื่องมือที่ใชในการแกปญหาไปทดลองใชกับนักเรียนในเวลา.............................

โดย.............................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 2) นําเครื่องมือเก็บรวบรวมขอมูลไปเก็บขอมูลเกี่ยวกับ................................................. โดย............................................................................................................................... 4.4 การวิเคราะหขอมูลและการสรุปผล ไดดําเนินการวิเคราะหขอมูลและสรุปผล ดังนี้............ .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 5. ผลการแกปญหา ผลการแกปญหาเกี่ยวกับ............................................................................................................. ของนักเรียนกลุมเปาหมาย ปรากฏผลดังนี้ .................................................................................

.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

163

แบบทดสอบกอนและหลังเรียน หนวยการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

คําชี้แจง ใหนักเรียนเลือกขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. บทสวดพุทธคุณ 9 คําใดแปลวา “ ผูตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง ” ก. อะระหัง ข. สัมมาสัมพุทโธ ค. สุคะโต ง. โลกะวิทู 2. ทุกขในอริยสัจ 4 เกิดจากอะไร ก. ขันธ 5 ข. อายตนภายใน ค. อายตนภายนอก ง. ถูกตองทุกขอ 3. การอยากไดส่ิงนั้น ส่ิงนี้ ส่ิงโนน จัดเปนสมุทัยขอใด ก. กามตัณหา ข. ภวตัณหา ค. วิภาวตัณหา ง. ไมมีขอใดถูก 4. ความไมอยากเปนโนน เปนนี่ ถือเปนสมุทัยขอใด ก. กามตัณหา ข. ภวตัณหา ค. วภิาวตัณหา ง. ไมมีขอใดถูก 5. หัวใจถือเปนอวัยวะของรางกายที่สําคัญจัดอยูในธาตุ 4 ก. ธาตุดิน ข. ธาตุน้ํา ค. ธาตุลม ง. ธาตุไฟ

164

6. ปธาน 4 ขอที่วา “ เพียรรักษากุศลที่เกิดขึ้นแลวใหคงอยู และใหเจริญยิ่งๆขึ้นไป ” เรียกวาอะไร ก. สังวรปธาน ข. ปหานปธาน ค. ภาวนาปธาน ง. อนุรักขนาปธาน 7. พุทธศาสนสุภาษิตที่วา “ นิสมฺม กรณํ เสยฺโย แปลวาอยางไร ” ก. คบคนเชนใด ยอมเปนเชนนั้น ข. จงเตือนตนดวยตนเอง ค. ใครครวญกอนทําจึงดี ง. เรือนที่ครองไมดี นําทุกขมาให 8. พระไตรปฎกแบงออกเปนกี่เลม ก. 10 เลม ข. 21 เลม ค. 35 เลม ง. 45 เลม 9. พระวินัยปฎกเปนพระไตรปฎกที่วาดวยเรื่องอะไร ก. ระเบียบขอบังคับของภิกษุและภิกษุณี ข. พระธรรมเทศนา ค. ชาดกตาง ๆ ง. หลักธรรมและคําอธิบายหลักวชิา 10. คัมภีรใดในพระวินัยปฎกที่กลาวถึงสังฆกรรม พิธีกรรม ที่เปนกิจและหนาที่ของสงฆ ก. มหาวิภังค ข. มหาวรรค ค. จุลลวรรค ง. ปริวาร

165

เฉลยแบบทดสอบกอนและหลังเรียน หนวยการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

1. ข

2. ง 3. ก 4. ค 5. ก 6. ง 7. ค 8. ง 9. ก 10. ข

166

เฉลยคําถามทายหนวย

หนวยการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา 1. พุทธคุณหมายถึงอะไร จงอธิบาย คุณของพระพุทธเจาท่ีมีตอชาวโลก 9 ประการ 2. จงอธิบายองคประกอบ 4 ประการของอริยสัจในแตละขอ 1) ทุกข หรือ ปญหา 2) สมุทัย หรือ สาเหตุ 3) นิโรธ หรือ จุดหมาย 4) มรรค หรือ วิธีการ 3. คําวา “ คบคนเชนใด ยอมเปนเชนนั้น ” หมายความวาอยางไร คนอยางเราเราก็จะปรับตัวใหเหมือนหรือใหเขากับคนเชนนั้น เชนคบคนชอบเที่ยวเราก็ตองทําตัวใหชอบเท่ียว คบคนขยันเรียนเราก็ตองพยายามขยันเรียนไปดวย 4. พระไตรปฎกมีความสําคัญอยางไร 1) เปนท่ีรวบรวมคําสั่งสอน 2) เปนสัญลักษณของศาสนา 5. โครงสรางของพระไตรปฎกแบงออกไดอยางไร

แบงออกเปน พระวินัย พระสูตร และพระธรรม

หน วยการเร ียนรู ที่ 2 เรื่อง...

Documents