1

บทท 1 บทน ำ

1. ควำมส ำคญและทมำของปญหำ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม(ฉบบท 2) พ.ศ.2545 หมวด 4 แนวการจดการศกษา มาตรา 22 กลาวถง การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยน ทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และ ถอวานกเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษา ตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาต เตมตามศกยภาพและมาตรา 24 การจดกระบวนการเรยนรใหสถานศกษา หนวยงานทเกยวของด าเนนการจดหาและจดกจกรรม ใหสอดคลองกบความสนใจ และความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณและการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกปญหา จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงฝกปฏบตใหท าได คดเปน รกการอาน และเกดการ ใฝรอยางตอเนอง จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรตางๆ อยางไดสดสวนสมดลกน รวมทงปลกฝงคณธรรม คานยมทดงาม และคณลกษณะอนพงประสงค ไวในทกวชา สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนและอ านวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกดความรและมความรอบร รวมทงใชการศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ทงนครผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมๆกนจากสอการเรยนการสอน และแหลงวทยาการประเภทตาง ๆ และจดการเรยนรใหเกดขนทกเวลาทกสถานท มการประสานความรวมมอกบบดามารดา ผปกครองและบคคลในชมชนทกฝาย เพอพฒนาผเรยนตามศกยภาพ (กองเทพ เคลอบพณชกล, 2544, หนา 13 )

ในการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เปนเปาหมายของการจด การเรยนการสอนคณตศาสตร ในแตละชวงชน ใหกบผเรยนทจบการศกษาขนพนฐาน ซงจะตองมความร ความเขาใจในเนอหาสาระและมทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร มเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร มความตระหนกในคณคาของคณตศาสตรและสามารถ น าความรทางคณตศาสตร ไปพฒนาคณภาพชวต ตลอดจนสามารถน าความรไปใชเปน

2

เครองมอในการเรยนร เปนพนฐานในการศกษาระดบทสงขน นอกจากนคณตศาสตรยงชวยสรางเสรมคณลกษณะ ทจ าเปนตอการด ารงชวต และสามารถน าความรหลกการทางคณตศาสตรไปใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนได เชน การชง การตวง การวดและการซอขาย เปนตน (ดวงเดอน ออนนวม และคณะ, 2537, หนา 36 )

เนองจากการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร ผเรยนมพนฐานการเรยนแตกตางกน ท าใหการจดการเรยนการสอนโดยการทครผสอนบรรยาย อธบายในชนเรยน ส าหรบผท มพนฐานทางการเรยนไมดเทาทควร ไมเขาใจในเรองทครสอน เพราะตามไมทน ผสอนจงมความจ าเปนในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนโดยการศกษาคนควาจากเอกสารทฤษฎและงานวจยทเกยวของ น ามาใชในการวางแผน และออกแบบนวตกรรมการเรยนการสอน โดยผลตทงเอกสารประกอบการสอน รายวชาคณตศาสตร ค31201 เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ เนนกระบวนการท าความเขาใจในเนอหา สอชวยแกปญหาโจทยอยางงาย พยายามศกษาคนควาแนวทางในการพฒนาทกษะกระบวนการเพอใชในการสอนคณตศาสตร รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ อยางจรงจง ไดแกไขสอการสอนและปรบปรงมาแลวหลายครง เพอทจะใหไดสอทมประสทธภาพและสามารถน ามาใชในการจดการเรยนการสอน ไดตามหลกสตร เพอใหผเรยน ซงเปนทรพยากรบคคลทมคาทสด เปนมนสมองของชาตในอนาคต ใหมคณลกษณะส าคญตามทหลกสตรและประเทศชาตตองการโดยเนนคณภาพการแสดงออก รจกแกปญหาอยางมระบบ มขนตอนและมเหตผล ใหมคณลกษณะทพงประสงคคอ เกง ดและมสข

ดงนน ครผสอนจงตองพฒนาใหนกเรยนทกคนบรรลจดประสงคการเรยนรตาม ทก าหนดไว แตในการสอนคณตศาสตร ในระดบมธยมศกษาปท 4 ทผานมา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนต า นกเรยนสวนใหญไมชอบเรยนคณตศาสตร เพราะวาเปนวชา ทยาก ท าใหนกเรยน ตองฝกท าแบบฝกบอย ๆ และท าการบานไมทน ท าใหนกเรยนเกดความทอและขาดความมนใจ ไมเขาใจในการเรยนและมเจตคตทไมดตอวชาคณตศาสตร สงผลใหมผลการเรยนต า สาเหตทท าใหผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร อยในเกณฑต า อาจมสาเหตหลายประการ เชน ตวครผสอน การจดการเรยนการสอน เอกสารและสอการเรยนการสอน ตวนกเรยน และผปกครองนกเรยน แตองคประกอบทส าคญ

3

คอครผสอน ขาดแผนการจดการเรยนรทด ขาดเทคนควธการสอนและไมฝกใหนกเรยนปฏบต นอกจากน ครยงตองรบผดชอบในหนาทอนอกหลายอยาง เชน ท าหนาทเปนครคณะกรรมการตามค าสงของโรงเรยน เจาหนาทการเงน หวหนาระดบ หวหนาคณะ ท าใหไมมเวลาเตรยมการสอน และการวางแผนการสอนเทาทควร การจดกจกรรมการเรยนการสอนมกยดครเปนศนยกลาง นกเรยนไมไดมสวนรวมในกจกรรมมากนก ขาดการฝกทกษะทางคณตศาสตร รวมทงนกเรยนแตละคนมความแตกตางกน จากสาเหตดงกลาว ท าใหการจดการเรยนการสอน วชาคณตศาสตรไมประสบผลส าเรจ มนกเรยนบางสวนผานจดประสงคการเรยนรและมนกเรยนอกสวนหนง ไมผานจดประสงคการเรยนรตาม ทก าหนดไว โดยเฉพาะชนมธยมศกษาท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมองชยภมจงหวดชยภม ในปการศกษา 2554 มผลการเรยน ในรายวชาคณตศาสตร อยในเกณฑต า จากรายงานผลสมฤทธทางการเรยน ของฝายทะเบยนวดผล โรงเรยนชยภมภกดชมพล เปนหนาทของครผสอน โดยตรงทจะตองหาวธการเพอแกปญหาน ดงนนการใชบทเรยนโปรแกรมเพอเสรมทกษะ ในการเรยนการสอนคณตศาสตร เปนอกวธการหนง ทจะชวยใหนกเรยนมสวนรวม ในการจดกจกรรมการเรยนมากขน เพราะบทเรยนโปรแกรม จะประกอบดวยกรอบเนอหา ทใหความรกบนกเรยน และมโจทยปญหา เพอใหนกเรยนฝกทกษะ ใหนกเรยนมทกษะในการคดค านวณอยางเปนระบบ นอกจากนนยงมกรอบเฉลยค าตอบ จากกรอบโจทยปญหา เพอใหนกเรยนไดทราบผลความกาวหนา ทางการเรยนของตนเอง นกเรยนมความร ความเขาใจ ในวชาคณตศาสตรเพมเตม เรองการแกสมการ และอสมการในรปคาสมบรณ นกเรยนสามารถน าความรไปประยกต ใชในคณตศาสตรชนสงได นกเรยนมทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร สามารถแกปญหา ดวยวธการทหลากหลาย การใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตร การน าเสนอ มความคดรเรมสรางสรรค สามารถเชอมโยงความรตาง ๆทางคณตศาสตรกบศาสตรอนๆ ทงท าใหนกเรยน มคณธรรม มจรยธรรม มความสามารถ ในการท างานอยางเปนระบบ โดยเฉพาะการใชบทเรยนโปรแกรม เปนสงกระตนใหนกเรยนเกดความอยากรอยากเหน การฝกฝนท าแบบฝกหรอกระท าซ า ๆ ดวยตนเอง โดยครผสอนดแลอยางใกลชด ยอมท าใหนกเรยนเกดความช านาญไดรบประสบการณตรงท าใหผเรยนเกดความเขาใจในเนอหาสามารถแกปญหาไดถกตอง สงผลใหนกเรยนเกดความรความเขาใจในการเรยนรทคงทน

4

สามารถน าความรไปประยกตใชใน โจทยปญหาชนสงได และสามารถเชอมโยงความรตาง ๆ ทางคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ ไดและยงชวยใหครด าเนนการปรบปรง แกไขปญหาขอบกพรองของนกเรยนแตละคนไดชวยเหลอนกเรยนทไมชอบเรยนคณตศาสตร ไดดแลนกเรยน ใหฝกฝนท าบทเรยนโปรแกรมอยางใกลชด ขณะทนกเรยนฝกท าโจทยในบทเรยนโปรแกรม จงท าใหนกเรยนเกดความมนใจ ในการเรยนและมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนสง ซงจะเหนไดจากผลการศกษาของ พฒนพงศ ศรวะรมย ( 2542 ) ศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรองเลขยกก าลง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกต พบวา บทเรยนโปรแกรมทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑ 88.54/88.73 และคาดชนประสทธผล เทากบ 0.55 และ พบวาคาสมประสทธของกลมทดลองแตกตาง จากกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากปญหาดงกลาวมาขางตน ผวจยไดวเคราะหปญหาทเกด เพอหาแนวทางในการแกไข จากขอมลในปการศกษา 2554 ทผานมา รายวชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 มผลสมฤทธทางการเรยนต า ผสอนไดสอบถามขอมลจากการสมภาษณนกเรยน ทผานการเรยนรายวชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 ในปทผานมาท าใหทราบวา การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ มนกเรยนสวนใหญไมเขาใจ ดงนนผวจยจงมความจ าเปนทจะตองพฒนาการจดการเรยนการสอนโดยน าสอการสอนและนวตกรรมเขามาชวยในการพฒนาใหนกเรยน เกดความเขาใจในเนอหาดงกลาว การศกษาคนควาจากเอกสาร ทฤษฎและงานวจยทเกยวของจากขอดของบทเรยนโปรแกรม ผสอนมความสนใจจะน าขอดดงกลาว มาใชในการวางแผนและออกแบบนวตกรรมการเรยนการสอน โดยสรางบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร รหสวชา ค 31201 เรองการแกสมการและสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ขน เพอใชแกปญหาในการเรยนการสอนรายวชาคณตศาสตร เปนการเสรมทกษะ เพอใหนกเรยนเกดทกษะ ความรและความเขาใจในเนอหา การสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม ซงอาจเปนวธหนงทชวยใหผเรยน ไดเรยนร ดวยตนเอง ตามความสามารถของแตละบคคล เปดโอกาสใหผเรยนไดรจกคนหาขอสรปพจารณาเหตผล และลงมอกระท าดวยตนเอง ผเรยนมโอกาสบรรลจดประสงคการเรยนร ตามเกณฑทก าหนดไวมากขนและอาจสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยน ของผเรยนสงขน

5

2. วตถประสงคของกำรวจย 2.1 เพอสรางบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรอง

การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ไดสอทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 2.2 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ในชนมธยมศกษาปท 4 ระหวางกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณกบกลมทสอนตามปกต ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม

3. สมมตฐำนของกำรวจย 3.1 สอการสอนบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ทสรางขนเปนสอ ทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80

3.2 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาปท 4 กลมทสอนโดยสอบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณสงกวากลมทสอนตามปกต ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม

4. ขอบเขตของกำรวจย ในการวจยครงน ผวจยไดก าหนดขอบเขตของการศกษาไวดงน 4.1 ประชากรทใชในการศกษาเปนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 จ านวน 10 หองเรยน รวมเปนนกเรยนทงสน 450 คน

4.2 กลมตวอยางทใชในการทดลองเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/12 จ านวน 30 คน สอนโดยใชสอบทเรยนโปรแกรม และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/8 จ านวน 45 คน ซงใชสอนตามปกต ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 โดยวธเลอก

6

แบบเจาะจง ( Purposive Sampling ) เนองจาก ผวจยท าการสอนในระดบชนมธยมศกษา ปท 4 เพยง 2 หองไดแก หอง ม. 4/8 และหอง ม. 4/12

4.3 ระยะเวลาในการด าเนนการครงน ระหวางวนท 9 กรกฎาคม 2555 ถงวนท 3 สงหาคม 2555 รวม 4 สปดาห รวมจ านวน 12 วน รวมเปนจ านวน 12 ชวโมง

4.4 ตวแปรทใชในการศกษา 4.4.1. ตวแปรตน ( Independent Variables ) ไดแก วธการจดการเรยนร หรอ วธการสอน 2 วธ ประกอบดวยวธการสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบวธสอนแบบปกต

4.4.2. ตวแปรตาม ( Dependent Variables ) ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน รายวชาคณตศาสตรเพมเตม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ของกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมและกลมทสอนแบบปกต ชนมธยมศกษาปท 4

5. นยำมศพทเฉพำะ 5.1 นกเรยน หมายถง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท1 ปการศกษา 2555

โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30

5.2 โรงเรยน หมายถง โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30

5.3 แผนการจดการเรยนร หมายถง แผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555

5.4 บทเรยนโปรแกรม หมายถง สอการเรยนบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณชนมธยมศกษาปท 4 ทผวจยไดสรางขน มลกษณะเปนบทเรยนทสรางขนมาอยางเปนระบบ เปนขนตอน ไดเรยงล าดบเนอหาจากเรองงายไปสเนอหาทยากขนตามล าดบ ซงแตละสวนจะมความสมพนธกน อยางตอเนอง ซงผเรยนจะ ไดศกษาดวยตนเอง ตามความสามารถของแตละบคคล โดยในแตละกรอบ ประกอบดวยค าชแจง เอกสารทเปนความร ตวอยางโจทย แสดงวธท า กจกรรมฝกทกษะ แบบทดสอบ มกรอบค าตอบ และกรอบเฉลย ใหนกเรยนสามารถตรวจสอบค าตอบได

7

ดวยตนเอง มแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนบทเรยน เพอชวยในการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนร ใหเปนไปอยางมประสทธภาพ 5.5 แบบทดสอบ หมายถง ขอสอบทผวจยสรางขน เพอทดสอบนกเรยนหลงจากทไดศกษาบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ

5.6 ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คะแนนของนกเรยนทไดจากการทดสอบ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ทผวจยสรางขน เปนแบบทดสอบ ปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ

5.7 ประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม หมายถงคณภาพของบทเรยนโปรแกรม ทสรางขน ชวยใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ แสดงใหเหนจากเกณฑการยอมรบประสทธภาพของกระบวนการตอประสทธภาพของผลลพธ( E1/E2)ในบทเรยนโปรแกรมโดยถอเกณฑ 80/80 80 ตวแรก หมายถง คะแนนรวมของผเรยนทไดจากการท ากจกรรมฝกทกษะระหวางเรยน ทใชบทเรยนโปรแกรม โดยคดคะแนนเฉลยเปนรอยละไดรอยละ 80 80 ตวหลง หมายถง คะแนนรวมของผเรยนทไดจากการท าแบบทดสอบหลงเรยนดวยบทเรยนโปรแกรม โดยคดคะแนนเฉลยเปนรอยละไดรอยละ 80 เกณฑประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมทสรางขนไดก าหนดไวเปน 80/80 โดยก าหนดคาความคลาดเคลอนไว ±2.5

6. ประโยชนทคำดวำจะไดรบจำกกำรวจย 6.1 ไดมบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการ

แกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ทมประสทธภาพจรง 6.2 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกลมตวอยาง ทสอนโดยใชสอ บทเรยน

โปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ มผลสมฤทธทางการเรยน สงกวากลมทสอนตามปกต 6.3 เปนแนวทางส าหรบครในการพฒนาบทเรยนโปรแกรมในเนอหาและวชาอน ๆ

6.4 ชวยใหนกเรยนไดพฒนาทกษะในการคดค านวณ อยางเปนระบบ

8

6.5 นกเรยนไดทราบผลหรอความกาวหนาทางการเรยนของตนเอง 6.6 นกเรยนมความรความเขาใจเรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ สามารถน าความรไปประยกตใชในการเรยนคณตศาสตรชนสงได

6.7 นกเรยนม ทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร สามารถแกปญหาดวยวธการทหลากหลาย การใหเหตผล การสอสารการสอความหมายทางคณตศาสตร การน าเสนอ มความคดรเรมสรางสรรคสามารถเชอมโยงความรตาง ๆทางคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ

6.8 นกเรยนมคณธรรม จรยธรรม มความซอสตย สามารถท างานอยางเปนระบบ มระเบยบวนย ความรบผดชอบ มวจารณญาณมความเชอมนในตนเอง พรอมทงตระหนกในคณคาและมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร 6.9 ชวยใหครมการวางแผนการท างาน พฒนาการเรยนการสอน อยางเปนระบบ 6.10 ชวยใหการบรหารงานฝายวชาการของโรงเรยน ใหด าเนนไปอยางเปนระบบ และมประสทธภาพ

9

บทท 2 เอกสำรและงำนวจยทเกยวของ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอสรางบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการ

และอสมการในรปคาสมบรณ ใหมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 และเพอการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ระหวางกลมทสอน โดยใชสอบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ กบกลมทสอนตามปกต ชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 ผวจยไดศกษาเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ ตามกรอบแนวคดของการวจย ดงรายละเอยดตอไปน 1. เอกสารทเกยวของกบวชาคณตศาสตร

1.1 ลกษณะเฉพาะของคณตศาสตร 1.2 หลกสตรสถานศกษา 1.3 คณภาพของผเรยนเมอจบการศกษากลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

1.4 สาระและมาตรฐานการเรยนร 1.5 ค าอธบายรายวชา 1.6 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 1.7 ความหมายของคณตศาสตร 1.8 ลกษณะส าคญของคณตศาสตร 1.9 ประโยชนของคณตศาสตร 1.10 จตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตร 1.11 ทฤษฎทเกยวของกบการเรยนการสอน 1.12 หลกในการสอนคณตศาสตร

2. เอกสารทเกยวของกบบทเรยนโปรแกรม 2.1 จตวทยาและทฤษฎการเรยนรทเกยวกบบทเรยนโปรแกรม

2.2 ลกษณะของบทเรยนโปรแกรม 2.3 ชนดของบทเรยนโปรแกรม

10

2.4 หลกการสรางบทเรยนโปรแกรม 3. งานวจยทเกยวของ 3.1 งานวจยในประเทศ

3.2 งานวจยในตางประเทศ

1. เอกสำรทเกยวของกบวชำคณตศำสตร 1.1 ลกษณะเฉพาะของวชาคณตศาสตร

มลกษณะเปนนามธรรมทมโครงสรางประกอบดวย ขอตกลงเบองตน ในรปนยามและสจพจน การใชเหตผล เพอสรางทฤษฎบทตาง ๆ ทน าไปใชไดอยางเปนระบบ คณตศาสตรมความถกตอง เทยงตรง คงเสนคงวา มระเบยบแบบแผนเปนเหตเปนผลและซงมความสมบรณในตวเอง คณตศาสตรเปนทงศาสตรและศลป ทศกษาเกยวกบแบบรป ความสมพนธ เพอใหไดขอสรปและการน าไปใชประโยชน เนอหาสาระทางคณตศาสตร มลกษณะเปนภาษาสากล ทสามารถใชเพอการสอสาร สอความหมายและถายทอดความรระหวางศาสตรตาง ๆ ได 1.2 หลกสตรสถานศกษา ( หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ,กระทรวงศกษาธการ) หลกสตรสถานศกษาคอแผนหรอแนวทางหรอขอก าหนดของการจดการศกษา ทจะพฒนาผเรยนมความร ความสามารถ โดยสงเสรมใหแตละบคคลพฒนาไปสศกยภาพสงสดของตน รวมถงล าดบขนของมวลประสบการณทกอใหเกดการเรยนรสะสม ซงจะชวยใหผเรยน น าความรไปสการปฏบตและประสบความส าเรจ ในการเรยนรดวยตนเอง รจกตนเอง มชวตอยในโรงเรยน ชมชน สงคมและโลกอยางมความสข ดงนน หลกสตรสถานศกษา จะตองประกอบดวยการเรยนรทงมวลและประสบการณอน ๆ ทสถานศกษา แตละแหงวางแผนเพอพฒนาผเรยน หลกสตรสถานศกษา มความส าคญตอการชวยเหลอผเรยน ในทก ๆ ดานและ สามารถชแนะใหผบรหารสถานศกษา ครผสอน ตลอดจนผเกยวของกบการจดการศกษา ไดพยายามจดประสบการณ ใหแกผเรยน ไดพฒนาตนเองในดานความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงคบรรลตามจดหมายของการจดการศกษา

11

สถานศกษาตองท างานรวมกบครอบครว ชมชนทองถน วดและหนวยงานอน สถานศกษาทงภาครฐและเอกชนในทองถน เพอใหเกดผลตามจดมงหมายของหลกสตร สองประการ ในแนวทางทส าคญ ซงสถานศกษาตองพฒนาหลกสตร ภายในบรบทและแนวทางนน ๆ ดงน 1.2.1 หลกสตรสถานศกษาควรพฒนาใหเดกเกดความสนก เพลดเพลน ใน การเรยนร เปรยบเสมอนเปนวธสรางก าลงใจและสงเราใจใหเกดความกาวหนาแกผเรยน ใหไดมากทสด มความรสงสดส าหรบผเรยนทกคน ควรสรางความเขมแขง ความสนใจ และประสบการณใหผเรยน พฒนาความมนใจใหเรยน ท างานอยางเปนอสระและรวมใจ กน ควรใหผเรยนมทกษะการเรยนรส าคญ ๆ ในการอานออก เขยนได คดเลขเปนไดอาน ขอมลสารสนเทศและเทคโนโลยการสอสารสงเสรมจตใจทอยากร อยากเหนและผเรยนม กระบวนการคดอยางมเหตผล 1.2.2 หลกสตรสถานศกษาควรสงเสรม พฒนา ดานจตวญญาณ จรยธรรม และวฒนธรรม โดยเฉพาะพฒนาหลกการ การจ าแนกระหวางถกและผด เขาใจศรทธาในความเชอของตน ความเชอและวฒนธรรมทแตกตางกน มอทธพลตอตวบคคลและสงคม หลกสตรสถานศกษาตองพฒนาหลกคณธรรม และความเปนอสระของผเรยนและชวยใหเปนพลเมองทมความรบผดชอบสามารถชวยพฒนาสงคมใหมความเปนธรรมและมความเสมอภาค ควรพฒนาจตใจและยอมรบสภาพแวดลอมทตนด ารงชวตอย 1.3 คณภาพของผเรยนเมอจบการศกษาในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร คณภาพของผเรยน ทระบไวในคมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เปนเปาหมายของการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร ในแตละชวงชนให กบผเรยนทจบการศกษาขนพนฐาน 12 ป ซงจะตองมความร ความเขาใจในเนอหาสาระ คณตศาสตร มทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร มเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร และ มความตระหนก ในคณคาทางคณตศาสตร สามารถน าความรทางคณตศาสตร ไปพฒนาคณภาพชวต น าความรทางคณตศาสตรไปใชเปนเครองมอในการเรยนร เปนพนฐานในการศกษาระดบทสงขน การทผเรยนจะเกดการเรยนรคณตศาสตรไดอยางมประสทธภาพ ตองมพฒนาการทงดานความร ทกษะกระบวนการ คณธรรม จรยธรรมและคานยม ดงน 1.3.1 มความร ความเขาใจ ทางคณตศาสตรพนฐาน เกยวกบจ านวนและการ

12

ด าเนนการ การวด เรขาคณต พชคณต การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน พรอมทง สามารถน าความรไปประยกตใช 1.3.2 มทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร ทางดานความร ความสามารถ ในการแกปญหาดวยวธการทหลากหลาย การใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตร และ การน าเสนอขอมล มความคดรเรมสรางสรรค สามารถเชอมโยงความรตางๆ ทางคณตศาสตรและเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ 1.3.3 มความสามารถในการท างานอยางเปนระบบ มระเบยบ มวนยและมความรบผดชอบ มวจารณญาณ มความเชอมนในตนเอง ตระหนกในคณคาและมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร คณภาพของผเรยนเมอจบชวงชนท 3 หรอ เมอผเรยนจบการศกษา ชวงชน ท 4 ผเรยนควรจะมความสามารถ ดงน 1) มความคดรวบยอดเกยวกบ ระบบจ านวนจรง เขาใจเกยวกบอตราสวน สดสวน รอยละ เลขยกก าลงทมเลขชก าลงเปนจ านวนเตม รากทสองและรากทสามของจ านวนจรง สามารถค านวณเกยวกบจ านวนเตม เศษสวน ทศนยม เลขยกก าลง รากทสองและรากทสามของจ านวนจรงและสามารถน าความรเกยวกบจ านวน ไปใชในชวตจรงได 2) สามารถนกภาพและอธบายลกษณะ ของรปเรขาคณตสามมต จากภาพสองมต มความเขาใจเกยวกบพนทผวและปรมาตรสามารถเลอกใชหนวยการวดในระบบตาง ๆ เกยวกบความยาว พนทและปรมาตร ไดอยางเหมาะสม สามารถน าความรเกยวกบการวดไปใชในชวตจรงได 3) มความเขาใจเกยวกบ สมบตของความเทากนทกประการ และความคลายของรปสามเหลยม เสนขนาน ทฤษฎบทปทากอรสและบทกลบ และสามารถน าสมบตเหลานนไปใชในการใหเหตผล และแกปญหาได 4) มความเขาใจเบองตนเกยวกบการแปลง ( Transformation ) ทางเรขาคณตในเรองการเลอนขนาน ( Translation ) การสะทอน ( Reflection )และการหมน(Rotation) และน าไปใชได 5) สามารถวเคราะหสถานการณหรอปญหา และสามารถใชสมการ อสมการ กราฟหรอแบบจ าลองทางคณตศาสตรอน ๆ ในการแกปญหาได

13

1.4 สาระและมาตรฐานการเรยนร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน ก าหนดสาระ มาตรฐานการเรยนร เปนเกณฑในการก าหนดคณภาพของผเรยน เมอเรยนจบการศกษาขนพนฐาน ซงก าหนดไวเฉพาะสวนทจ าเปนส าหรบพนฐาน ในการด ารงชวตใหมคณภาพ เนอหาสาระและมาตรฐานการเรยนร ตามความสามารถ ความถนดและความสนใจของผเรยน สถานศกษาสามารถพฒนาเพมเตมได สาระและมาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐานมรายละเอยดดงน สาระท 1 : จ านวนและการด าเนนการ มาตรฐาน ค 1.1 : เขาใจความหลากหลายของการแสดงจ านวนและการใชจ านวนในชวตจรง มาตรฐาน ค 1.2 : เขาใจถงผลทเกดขนจากการด าเนนการของจ านวน และความสมพนธระหวางการด าเนนการตาง ๆ สามารถใชการด าเนนการในการแกปญหา มาตรฐาน ค 1.3 : ใชการประมาณคาในการค านวณและแกปญหาได มาตรฐาน ค 1.4 : เขาใจในระบบจ านวนและสามารถน าสมบตเกยวกบ จ านวนไปใชได สาระท 2 : การวด มาตรฐาน ค 2.1 : เขาใจพนฐานเกยวกบการวด มาตรฐาน ค 2.2 : วดและคาดคะเนขนาดของสงทตองการวดได มาตรฐาน ค 2.3 : แกปญหาเกยวกบการวดได สาระท 3 : เรขาคณต มาตรฐาน ค 3.1 : อธบายและวเคราะหรปเรขาคณตสองมตและสามมตได มาตรฐาน ค 3.2 : ใชการนกภาพ (visualization) ใชเหตผลเกยวกบปรภม (spatial reasoning) ใชแบบจ าลองทางเรขาคณต(geometric model)ในการแกปญหาได สาระท 4 : พชคณต มาตรฐาน ค 4.1 : อธบายและวเคราะหแบบรป (pattern)ความสมพนธและฟงกชนตางๆได มาตรฐาน ค 4.2 : ใชนพจน สมการ อสมการ กราฟ และแบบจ าลองทาง คณตศาสตรอน ๆ แทนสถานการณตาง ๆ แปลความหมายและน าไปใชแกปญหาได

14

สาระท 5 : การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน มาตรฐาน ค 5.1 : เขาใจและใชวธการทางสถตในการวเคราะหขอมลได มาตรฐาน ค 5.2 : ใชวธการทางสถตและความรเกยวกบความนาจะเปน ในการคาดการณไดอยางสมเหตสมผล มาตรฐาน ค 5.3 : ใชความรเกยวกบสถตและความนาจะเปนชวยในการตดสนใจ และแกปญหาได สาระท 6 : ทกษะ/กระบวนการทางคณตศาสตร มาตรฐาน ค 6.1 : มความสามารถในการแกปญหา มาตรฐาน ค 6.2 : มความสามารถในการใหเหตผล มาตรฐาน ค 6.3 : มความสามารถในการสอสาร การสอความหมาย ทางคณตศาสตรและการน าเสนอขอมล มาตรฐาน ค 6.4 : มความสามารถในการเชอมโยงความรตาง ๆ ทางคณตศาสตรและเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอนๆ ได มาตรฐาน ค 6.5 : มความคดรเรมสรางสรรค 1.5 ค าอธบายรายวชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 ชนมธยมศกษาปท 4 เวลา 3 ชวโมง / สปดาห จ านวน 1.5 หนวยการเรยน เพอพฒนาศกยภาพของผเรยนใหมความร ความเขาใจและสามารถน าความรนนไปประยกตไดในเนอหาเกยวกบ

1. ความรเกยวกบสมบตของจ านวนจรง การแกสมการในรปคาสมบรณ และ การแกอสมการในรปคาสมบรณ

2. ทฤษฎจ านวนเบองตน 3. ความรเกยวกบตรรกศาสตร

โดยจดประสบการณหรอสรางสถานการณ ทใกลตวใหผเรยน ไดศกษาคนควา ปฏบตจรง การทดลอง การสรปรายงานเพอพฒนาทกษะ/กระบวนการในการคดค านวณการแกปญหาการใหเหตผล การสอความหมายทางคณตศาสตรและน าประสบการณดานความร ความคด ทกษะ/กระบวนการทไดไปใชในการเรยนรสงตาง ๆ ใชชวตประจ าวนอยางสรางสรรค รวมทงเหนคณคาและมเจตคตทดตอคณตศาสตร สามารถท างานอยางม

15

ระบบระเบยบ มความรอบคอบ มความรบผดชอบ มวจารณญาณ และเชอมนในตนเอง การวดผลและประเมนผลดวยวธทหลากหลาย ตามสภาพความเปนจรงของเนอหา และทกษะ/กระบวนการทตองการวด 1.6 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 สาระส าคญทสอดคลองกบการจดท าแผนการเรยนร หมวด 4 แนวการจดการศกษา มาตรา 22 การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถ ทจะเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ มาตรา 23 การจดการศกษา ทงการศกษาในระบบ นอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ตองเนนความส าคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสมของแตละระดบการศกษา ดานความร ทกษะดานคณตศาสตร และดานภาษาเนนการใชภาษาไทยอยางถกตอง มาตรา24 การจดกระบวนการเรยนรใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ ด าเนนการดงตอไปน 1. จดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล 2. ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณและการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา 3. จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบต ใหท าได คดเปน ท าเปน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนอง 4. จดการเรยนการสอน โดยผสมผสานสาระความร ดานตาง ๆ อยางได สดสวนสมดลกนรวมทงปลกฝงคณธรรม คานยมทดงามและคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชา 5. สงเสรมสนบสนน ใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนและอ านวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกดความรและมความรอบร ทงสามารถใชการศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ทงน ผสอนและผเรยน อาจเรยนรไป

16

พรอมกนจากสอการเรยนการสอนและแหลงวทยาการประเภทตาง ๆ 6. จดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลาทกสถานท การประสานความรวมมอกบบดามารดา ผปกครอง บคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ มาตรา 26 ใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยน โดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต สงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรมและการทดสอบควบคกนไป ในกระบวนการเรยนการสอน ตามความเหมาะสมของแตละระดบรปแบบการศกษา

1.7 ความหมายของคณตศาสตร พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน ( 2525, หนา 162 ) ใหความหมายของ

ค าวาคณตศาสตรไววา คณตศาสตรเปนวชาทวาดวยการค านวณ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ( 2529, หนา 5 )กลาววาคณตศาสตร เปนค า

ทแปลมาจาก Mathematics หมายถง สงทเรยนรหรอความร พดถงคณตศาสตร คนทวไปมกจะเขาใจวาเปนเรองราวเกยวกบตวเลข เปนศาสตรของการค านวณและการวด การใชสญลกษณทางคณตศาสตรเปนภาษาสากล เพอสอความหมายและเขาใจได 1.8 ลกษณะส าคญของคณตศาสตร บญทน อยชมบญ (2529, หนา 2) สรปลกษณะส าคญของคณตศาสตรไวดงน 1.8.1 วชาคณตศาสตรเปนวชาทเกยวกบความคด เปนเครองพสจนวา สงทเกดขนนนเปนจรงหรอไม อยางมเหตผล ดวยเหตนเราจงน าวชาคณตศาสตร ไปใชในการแกปญหาทางคณตศาสตร เทคโนโลย และอตสาหกรรม และยงชวยใหคนมเหตผล ใฝร ตลอดจนพยายามคดคนสงแปลกใหม ดงนน คณตศาสตรจงเปนรากฐานของความเจรญ กาวหนาในดานตางๆ 1.8.2 คณตศาสตรเปนภาษาอยางหนง ทก าหนดขน ดวยสญลกษณทรดกมและสอความหมายไดถกตองโดยใช ตวอกษร ตวเลข สญลกษณแทนความคด ซงจะสอความหมายใหเขาใจไดตรงกน 1.8.3 คณตศาสตรเปนวชาทมโครงสราง คณตศาสตรจะเรมตนดวย เรองทงายๆ ซงเปนพนฐานน าไปสเรองอนๆ มความสมพนธกนอยางตอเนอง

17

1.8.4 คณตศาสตรเปนวชาทมแบบแผนการคด ในทางคณตศาสตรนน ตองคดในแบบแผน มรปแบบ ไมวาคดในเรองใดกตามทกขนตอนจะตอบได จ าแนกออกมาใหเหนจรงได 1.8.5 คณตศาสตรเปนศลปะอยางหนง ความงามทางคณตศาสตร คอ ความ มระเบยบเรยบรอย ความกลมกลน นกคณตศาสตรไดพยายามแสดงความคดสรางสรรค จนตนาการความคดรเรมในการแสดงสงใหม ๆโครงสรางใหม ๆ ทางคณตศาสตรออกมา 1.9 ประโยชนของคณตศาสตร สมทรง ดอนแกวบว (2528, หนา 8) กลาวถงประโยชนของคณตศาสตรดงน 1.9.1 มความส าคญในชวตประจ าวน ไดแก การดเวลา การซอการขาย การชง การตวง การวด ระยะทาง การตดตอสอสาร เปนตน 1.9.2 ประโยชนในการประกอบอาชพตาง ๆ โดยเฉพาะ ผทท างานเกยวกบธรกจและอตสาหกรรม ซงตองใชความรและหลกการทางคณตศาสตร ชวยในการคดค านวณผลผลต คดตนทน ก าไรและใชสถตพยากรณแนวโนมการตลาด การก าหนดเวลา การก าหนดราคาขาย เปนตน อาชพรบราชการกมความจ าเปนตองอาศยคณตศาสตร ในการวางแผนการปฏบตงานอกดวย 1.9.3 ชวยปลกฝงและอบรมใหบคคลมคณสมบต นสย เจตคต และความ สามารถทางสมองบางประการ ดงน 1) ความเปนผมเหตผล 2) ความเปนผมลกษณะนสยละเอยดและสขมรอบคอบ 3) ความเปนผมไหวพรบปฏภาณทดยงขน 4) ฝกใหพดและเขยนไดตามทตนคด 5) ฝกใหใชระบบและวธการซงชวยใหเขาใจสงคมไดดยงขน 1.10 จตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตร กอ สวสดพาณชย (2517) ไดอธบายถงหลกจตวทยาการเรยนร ดงน 1. กฎแหงการฝกกลาวไว ถาเดกไดกระท าซ า ๆ อยางใดอยางหนงยอมท าใหเกดความช านาญ ความคลอง ความถกตองยงขน แตถาการกระท าซ าๆ นนหางเหนไปนาน พฤตกรรมตาง ๆ ไมไดถกน ามาใชแลว เดกกจะลม

18

2. กฎแหงผล กลาววา พนธะระหวางเครองเรากบปฏกรยาตอบสนองจะทวมากขน เมอผกระท าไดรบความพอใจ ไดรบความส าเรจ กจะพยายามท าปฏกรยานนซ าอก แตถาหากการกระท านน ไมไดรบความพอใจ หรอไมไดรบความส าเรจ ผกระท ายอมไมท าปฏกรยานนซ าอก 3. แรงจงใจ หมายถง แรงผลกดนใหบคคลแสดงพฤตกรรมออก แรงจงใจ ทส าคญม 2 ชนด คอ แรงจงใจภายใน ซงเปนแรงจงใจจากตวของผเรยนเองและแรงจงใจภายนอก เปนจดมงหมายซงครตงไว เพอใหเดกด าเนนตามเปนระยะ ๆ ซงถาเดกบรรลถงแลวกจะท าใหเดกมสข เปนเครองชวยใหเกดแรงจงใจภายในได สรชย ขวญเมอง ( 2522, หนา 32 ) ไดกลาวถง จตวทยาเกยวกบการสอน คณตศาสตร ดงน 1. ใหนกเรยนมความพรอมกอนทจะสอน 2. สอนจากสงทเดกมประสบการณ หรอไดพบอยเสมอ 3. สอนใหเดกเขาใจและมองเหนความสมพนธระหวางสวนยอย กบ สวน ยอย และสวนยอยกบสวนใหญ 4. สอนจากงายไปหายาก 5. ใหนกเรยนเขาใจหลกการ และรวธการใชหลกการ 6. ใหเดกไดฝกหดและท าซ าๆ จนกวาจะคลอง และมการทบทวนอยเสมอ 7. ตองใหนกเรยนรจากรปธรรมไปสนามธรรม 8. ควรใหก าลงใจแกเดก 9. ควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

1.11 ทฤษฎทเกยวของกบการเรยนการสอน โสภณ บ ารงสงฆ และสมหวง ไตรรตนวงศ ( 2520, หนา 22-23 ) ไดกลาวถง ทฤษฎเกยวกบเทคนคการสอนคณตศาสตรไวดงน 1. ทฤษฎแหงการฝกฝน ( Drill Theory ) ทฤษฎนเนนการฝกฝนใหท างานแบบฝกหดมาก ๆ ซ า ๆ จนกวาเดกจะเคยชนกบวธการนนเพราะเชอวาวธการดงกลาวท าใหผเรยนรคณตศาสตรได ฉะนนการสอนของครจะเรมตน โดยครใหตวอยาง บอกสตร

19

หรอกฎเกณฑแลวใหนกเรยนท าแบบฝกฝน ท าแบบฝกหดมากๆ จนช านาญ นกการศกษาในปจจบนยงยอมรบวาการฝกฝนมความจ าเปนในการสอนคณตศาสตรซงเปนวชาทกษะ แตทฤษฎยงมขอบกพรองอยหลายประการ คอ 1) นกเรยนตองจดจ าทองกฎเกณฑ สตร ซงยงยาก 2) นกเรยนตองจดจ าขอเทจจรงตางๆ ทเรยนมาไดหมด 3) นกเรยนไมไดเรยนอยางเขาใจ จงเกดความยากล าบาก สบสนในการค านวณหรอการแกปญหาและลมสงทเคยเรยนไดงาย 2. ทฤษฎการเรยนการสอนโดยเหตบงเอญ ( Incidental Leaning ) ทฤษฎนมความเชอวาเดกจะเรยนรไดด กตอเมอมความตองการหรอความอยากรเรองใดเรองหนง ทเกดขน ฉะนนกจกรรมการเรยนตองจดขนจากเหตการณทเกดขนในโรงเรยน ชมชนซงนกเรยนไดประสบกบตนเอง สวนขอบกพรองของทฤษฎน คอ เหตการณทเหมาะสมในการจดการเรยนรไมไดเกดขนบอย ดงนนการจดการเรยนการสอนตามทฤษฎน จะใชไดเปนครงคราว ถาไมมเหตการณดงกลาวเกดขนแลวทฤษฎนจะไมเกดผล 3. ทฤษฎแหงความหมาย ( Meaning Theory ) ทฤษฎน เนนตระหนกวา การคดค านวณกบความเปนอย ในสงคมของเดก เปนหวใจในการเรยนรคณตศาสตรและเชอวานกเรยน จะเรยนรเขาใจในสงทเรยน ไดด เมอไดเรยนสงทมความหมายตอตนเอง ทฤษฎนเปนทยอมรบวาเหมาะสม ในการน าไปสอนคณตศาสตร อยางกวาง ในปจจบน นอกจากน โสภณ บ ารงสงฆ และสมหวง ไตรตนวงศ ( 2520, หนา 22-23 ) กลาวถงขอไดเปรยบของการสอน ตามทฤษฎแหงความหมาย ส าหรบคณตศาสตร ดงน 1. ชวยใหนกเรยนจดจ าเนอหาไดแมนย าขน 2. ชวยใหนกเรยนสามารถระลกหรอฟนทกษะทเลอนรางไปแลวใหกลบ คนมาอยางรวดเรว 3. ชวยใหนกเรยนสามารถน าความคดและทกษะทางคณตศาสตรไปใชได มากขน 4. ชวยใหนกเรยน เรยนไดงายและสบายขน โดยการจดสงทเปนพนฐาน ไวเปนระบบระเบยบทตอเนองกน ซงจะท าใหเกดการถายโยงการเรยนร หรอ ความร ความเขาใจไดดยงขน

20

5. ลดการฝกฝนลงเหลอเพยงฝกฝนเพอใหเกดความสมบรณในการเรยนรเทานน 6. ปองกนไมใหนกเรยนตอบปญหาทางคณตศาสตรอยางไมนาเปนไปไดหรอเกนความจรง

7. สงเสรมเราใจ ในการเรยนร โดยวธการแกปญหา แทนทจะใชวธการฝกฝนและจดจ าโดยไมเขาใจ 8. เตรยมใหนกเรยนมความสามารถ และความคลองตว ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ดวยวธทมประสทธภาพ 9. ท าใหนกเรยนมอสระและความเชอมน ในการทจะปะทะสถานการณใหม ๆ ทางจ านวนดวยความมนใจ 1.12 หลกในการสอนคณตศาสตร บญทน อยชมบญ ( 2529, หนา 24-25 ) ไดกลาวถงหลกการสอน ดงน

1. สอนโดยค านงถงความตองการของเดก คอ ความพรอม ดานรางกาย อารมณ สงคม สตปญญาและความพรอมในแงพนฐานทมาตอเนองกบความรใหม 2. การจดกจกรรมการเรยนการสอนตอง ใหเหมาะสมกบวย ความสนใจและความสามารถของเดก 3. ควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคล โดยเฉพาะ วชาคณตศาสตร ครจ าเปนตองค านงถงใหมากกวาวชาอน ๆ

4. การเตรยมความพรอมทางดานคณตศาสตร ใหนกเรยน เปนรายบคคล หรอเปนกลมกอนเพอเปนพนฐานในการเรยนร

5. วชาคณตศาสตร จะตองเรยนไปตามล าดบขนตอนการสอน เพอสราง ความคดความเขาใจในระยะเรมแรก จะตองเปนประสบการณทงายๆ ไมซบซอน 6. การสอนแตละครง จะตองมจดประสงคทแนนอน วาจะจดกจกรรมเพอ ตอบสนองจดประสงคอะไร 7. เวลาทใชในการสอนควรใชระยะเวลาพอเหมาะไมนานจนเกนไป 8. ครควรจดกจกรรมการเรยนการสอนทยดหยนได ใหเดกหากจกรรม ตามความพอใจ ตามความถนดของตนเองและใหอสระในการท างาน และปลกฝงเจตคต

21

ทดแกเดก ในการเรยนวชาคณตศาสตร 9. การสอนทดควรเปดโอกาสใหเดกมการวางแผนรวมกนกบคร

10. ควรใหเดกไดท างานรวมกน ในการคนควา สรปกฎเกณฑตาง ๆ และ แกปญหาตางๆ ดวยตนเองรวมกบเพอนๆ

11. การจดกจกรรมการเรยนการสอน ควรสรางบรรยากาศ สนกสนานไป พรอมกบการเรยนรของเดก

12. นกเรยนจะเรยนไดด โดยเรมจากครใชของจรง เปนอปกรณ ซงเปน รปธรรมน าไปสนามธรรมเปนล าดบ

13. การประเมนผลการเรยนการสอน เปนกระบวนการตอเนอง และเปน สวนหนงของการเรยนการสอนครอาจใชวธการสงเกตการตรวจแบบฝกหด การสอบถาม เปนเครองมอในการวด จะชวยใหครทราบขอบกพรองของนกเรยน

14. ครไมควรจ ากดวธการค านวณ หาค าตอบของเดก แตควรทจะแนะน า วธการคดทรวดเรวและเมนย า

15. ฝกเดกใหรจกตรวจแบบฝกหดดวยตนเอง

2. เอกสำรทเกยวของ 2.1 จตวทยาและทฤษฎการเรยนรทเกยวของกบบทเรยนโปรแกรม ทฤษฎการเรยนร ( Leming theory ) การเรยน หมายถง การเปลยนแปลง

พฤตกรรมทสามารถวดไดและสงเกตได พฤตกรรมการเรยนรม 3 ลกษณะคอ 1. พฤตกรรมทางพทธพสย ( Cognitive domain ) 2. พฤตกรรมทางจตพสย (Affective domain ) 3. พฤตกรรมทางทกษะพสย ( Psychomotor domain ) ทฤษฎของธอรนไดค ( Law of effect ) เรยกวา S-R theory ซงเปนทฤษฎ

ทวาดวยการวางเงอนไข ( Conditioning ) ใหการเสรมแรง( Reinforcement ) จากทฤษฎน ธอรนไดค ไดตงกฎแหงการเรยนรไวหลายกฎดวยกน ทเราน ามาประยกตใชในการสรางบทเรยนโปรแกรมม 3 กฎ คอ

1. กฎแหงผล (Law of effect) การเรยนรจะเกดกบผเรยนได ถาสงเราและ

22

การสนองตอบทเกดปฏสมพนธแลว สรางสภาพความพงพอใจ การกระท าพฤตกรรมนนจะเพมมากขน รางวลและความส าเรจจะเปนการเสรมแรง ใหแสดงพฤตกรรมนนมากขน รางวลและความส าเรจจะเปนการเสรมแรงใหแสดงพฤตกรรมนนมากขนการลงโทษและ ความลมเหลว จะลดการแสดงพฤตกรรมลง การเรยนแบบ โปรแกรมจะมการเสรมแรง (Reinforcement) ใหผเรยนทราบวาทตนเองไดตอบไปนนถกตองหรอไมอยางไร

2. กฎแหงการฝกหดหรอกระท าซ า (Law of exercise or repetition) ผเรยนเกดการเรยนรไดโดยการฝกในบทเรยนหรอท าซ า ๆในบทเรยนเพอใหเกดพฤตกรรมและเพอเสรมใหเกดการเรยนร เกดความมนใจและแนใจยงขน ท าใหผเรยนเกดทกษะ และช านาญการแกปญหา ชวยย าการเรยนทเกดขน ใหปรากฏอยกบผเรยนไดเปนเวลานาน ๆ

3. กฎแหงความพรอม (Law of readiness)การเรยนการสอนจะบงเกดผลด และเปนไปอยางมประสทธภาพไดนน จะตองเหมาะสมกบ วฒภาวะสภาพของผเรยน

หลกการของ B.F. Skinner ไดน าทฤษฎการเรยนรแบบ S.R. theory มาใชสรางบทเรยนโปรแกรมและเครองชวยสอนดงน

1. เงอนไขการตอบสนองพฤตกรรมสวนใหญของมนษยประกอบดวยการตอบสนองทแสดงออกมา พฤตกรรมจะเกดขนบอยครงแคไหน ขนอยกบอตราการตอบ สนองหรออตราการแสดงพฤตกรรม

2. การเสรมแรง การใหสงเราเพอท าใหอตราการกระท าเปลยนไปในทางทตองการ

3. การเสรมเปนครงคราว เมอมการตอบสนองการเสรมแรงประสบการณเปนผลใหเกดการตอบสนองมากกวาการเสรมแรงบอย ๆ

4. การคดรปแบบพฤตกรรมเปนการเสรมแรง เพอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมทละนอย จนกระทงเกดพฤตกรรมทใกลเคยงกบพฤตกรรมทเราตองการ

ขนการเรยนร (Learning sequence) ของบทเรยน โปรแกรมมงใหผเรยนบรรลวตถประสงคของการเรยน 3 ขน ดงน คอ

1. ขนตน เปนค าถามแบบงาย ๆ และชดเจนผเรยนท าความเขาใจ จนเกด ความคดรวบยอดเปนของตนเองตามจดมงหมาย

2. ขนกลาง เปนการเรยนรทขยายออกมาจากขนตน ผเรยนสามารถตอบ

23

ค าถามทถามไดใหอานสวนทเนนเนอหาหรอความรมากกวาสวนแรก 3. ขนวดและประเมนผลเปนสวนทผเรยนไดทราบ ไดรวาตนเองไดเรยนรมาอยางถกตองเกดความคดทถกตองจะมเพยงค าถามยอยไมเปนสวนทแสดงเนอหาไวเลย ( วเชยร ชวพมาย, 2544 ) นอกจากน บลม ( Bloom. 1972 , อางถงใน วาสนา ชาวหา, 2525 ) ยงไดกลาวถงหลกการเบองตนทางจตวทยา ทน ามาเปนพนฐาน ของการเรยนการสอน แบบโปรแกรม ดงน พฤตกรรมการเรยนร (Learning behavior) การเรยนร คอการเปลยนแปลงพฤตกรรมซงพฤตกรรมทเกดจากการเรยนรนจ าแนกเปน 3 ดาน ดงน 1. พฤตกรรมทางสมอง (Cognitive dormain) คอ กจกรรมทางดานความคด ซงเปนกระบวนการทางสมอง เพอเรยนรเกยวกบขอเทจจรง หลกเกณฑความคดรวบยอด (Concept) ซงแบงออกเปนการเรยนรความร ( Knowledge) ความเขาใจ (Comprehension) การน าไปใช (Application) การวเคราะห (Analysis) การสงเคราะห (Synthesis) และการ ประเมนผล (Evaluation)

2. พฤตกรรมทางกลามเนอ ( Psychomotor dormain )เปนการใชกลามเนอในการท ากจกรรมเปนสวนใหญ ซงตองอาศยกจกรรมทางความคดอยบาง แตนอยมาก พฤตกรรมในดานนมงพฒนาไปสความเปนทกษะ ( Skill ) หรอความช านาญคลองแคลวในการเคลอนไหว และการใชกลามเนอใหเกดประสทธภาพ

3. พฤตกรรมทางดานความรสก ( Affective domain ) ซงเปนพฤตกรรมทท าใหเกดขนหรอเปลยนแปลงไปในทางทตองการไดไมงายนก และ เปนพฤตกรรมทวด หรอ สงเกตไดยากมาก พฤตกรรมในสวนน ถาไดรบการสงสมไปนาน ๆ กจะกลายเปนทศนคต ( Attitude ) และคานยม ( Value )

ทฤษฎการเรยนรทใชเปนพนฐานในการเรยนการสอนแบบโปรแกรม ทฤษฎการวางเงอนไข ( Condition theory )ซงถอวาความสมพนธระหวาง

สงเรา (Stimulus) กบการตอบสนอง (Response) เปนสงส าคญ ดงนนการเรยนการสอนใดกตามครยอมมหนาท เสนอสงเราใหผเรยนไดแสดงการตอบสนองสงเราทก าหนด ไดอยางถกตองและเหมาะสม ซงอาศยขนตอนดงน

24

1. ครเปนผเสนอหรอจดสงเราททาทายใหแกนกเรยน 2. ชวยใหผเรยนตอบสนองไดอยางเหมาะสม โดยการ ชแนะแนวทางให 3. เมอผเรยนตอบสนองตามทครปรารถนา แลว จะตองใหมการเสรมแรง

( Reinforcement ) อยางทนททนใด การเสรมแรง ( Reinforcement ) ม 2 ประเภท คอ

1. การเสรมแรงทางบวก ( Positive reinforcement) หมายถงการเพมสงเรา เขาไปในสถานการณใดแลวสามารถท าใหเกดการตอบสนองเพมขน เชน ค าชมเชย การใหรางวลหรอสงของ เปนตน

2. การเสรมแรงทางลบ ( Negative reinforcement ) หมายถง การดงสงเรานนออกจากสถานการณใดแลว ท าใหเกดการตอบสนองเพมขน เชน ใหค าต าหนตเตยน เสยงรบกวน เปนตน

ในการเรยนการสอนแบบโปรแกรม ไดน าเอาการเสรมแรงทางบวกมาใชมากกวาการเสรมแรงทางลบ เพอใหผเรยนเกดความพอใจ ในความส าเรจของตนเองและเปนก าลงใจทจะเรยนรในขนตอนตอไป สวนการเสรมแรงทางลบ มใชอยบางเหมอนกนแตไมมากนก เพราะการเสรมแรงทางบวก ใหผลทางดานการเรยนรมากกวา นอกจากจะน าเรองการเสรมแรงเขามาใชในการเรยนการสอนแบบโปรแกรม แลว การลดภาวะหรอโดยการใหการยตการตอบสนอง( Extinction )เกดขนไดโดยการงดการเสรมแรงทางบวกหรอ โดยการใหการเสรมแรงทางลบ แตละครง ทการตอบสนองไมไดรบการเสรมแรงทางบวกหรอไดรบการเสรมแรงทางลบ ยอมท าใหผเรยนลดการตอบสนองลงไปหรอไมตอบสนองอก

2.2 ลกษณะของบทเรยนโปรแกรม สวฒน มทธเมธา ( 2523 ) ไดกลาวถงลกษณะของบทเรยนโปรแกรมวาม

ลกษณะส าคญดงตอไปน 1. เนอหาทเรยนจดเรยงล าดบตอเนองกนจากพนฐานงาย ๆพฒนากาวหนา

ขนไปตามล าดบ 2. ผเรยนตองตอบสนองเนอหาและกจกรรมตาง ๆ ทจดไวในแตละตอน 3. ผเรยนรไดทนทวา ผลการตอบสนอง ในการเรยนรของตน ผดหรอถก

25

4. ผเรยนคอย ๆ เรยนรกาวหนาไปตามเนอหา และค าถามทจดใหทดสอบ และตรวจสอบค าตอบ รผลการตอบของตนเองทนท

5. ค าถามทจดไวในแตละกรอบของบทเรยนนน เกยวของกบเนอหาของบทเรยนในกรอบนน ๆ เพอใหนกเรยนคดตอบเอง รผลทนท เปนการเสรมก าลงใจ ใหผเรยน เรยนกาวหนาไปตามล าดบ

6. ผเรยนด าเนนการเรยน จากตอนใดตอนหนงทเหมาะกบพนฐานความร ความสามารถของตนแลวคอย ๆ พฒนากาวหนาไปตามล าดบ

วสนต อดศพท ( 2524 ) ไดกลาวถง ลกษณะของบทเรยนโปรแกรม วาควรมลกษณะดงตอไปน

1. เนอหาจะถกแบงออกเปนหนวยเลก ๆ ซงแตละหนวยเรยกวากรอบ 2. ผเรยนจะตองแสดงการตอบสนองในแตละกรอบ เพอใหเกดความเขาใจ

ในเนอหาอยางตอเนอง 3. ผเรยนไดรบการเสรมแรงโดยทราบผลการตอบนน ๆ ทนท 4. กรอบจะวางเรยงล าดบจากงายไปหายาก 5. ผเรยนสามารถเรยนไดดวยตนเอง 6. จะยดผเรยนเปนศนยกลาง สมหญง กลนศร ( 2525 ) กลาวถง ลกษณะของบทเรยนโปรแกรมไวดงน 1. เปนการแบงเนอเรองออกเปนสวนยอย ๆ โดยใหนกเรยน ไดเรยนไป

ทละนอย ตามทฤษฎการเสรมแรง 2. รวมเนอหาและทกษะทเกยวของเขาดวยกน 3. การเขยนขอความตองชดเจนและเรยงล าดบ 4. ตองก าหนดวตถประสงคใหชดเจนเปนเชงพฤตกรรมสามารถตรวจสอบ

วดผลได พอล ไอ จาคอบ และคณะ ( PauI I. Jacobs and other, อางถงใน วเชยร

ชวพมาย, 2544 ) กลาวถงลกษณะของบทเรยนโปรแกรมดงน 1. ตองแบงความรหรอประสบการณเปนตอนยอย ๆ และ เรยงจากงายไป

หายาก เพอเราความสนใจของผเรยน

26

2. จะตองก าหนดกจกรรมใหผเรยนปฏบต เชน เขยนค าตอบ เลอกตอบ เตมค าตอบทผสรางก าหนด

3. ลกษณะการเรยนจะคอย ๆ เพมพนประสบการณ การเรยนรขนเรอย ๆ 4. เปนบทเรยนทสามารถเรยนไดดวยตนเอง และน าไปใชไดทกแหง

สรปลกษณะโดยทวไปของบทเรยนโปรแกรมสวนใหญจะมลกษณะดงน 1. เนอหาจะแบงเปนกรอบ ๆ โดยมเนอหาเรยงล าดบจากงายไปหายาก 2. ผเรยนสามารถเรยนรเนอหาในแตละกรอบไดดวยตนเอง 3. ผเรยนสามารถทราบผลการเรยนรของตนเองทนท 4. ผเรยนคอย ๆ เรยนรและพฒนาความรของตนเองไปตามล าดบ 2.3 ชนดของบทเรยนโปรแกรม วเชยร ชวพมาย ( 2544 ) ไดแบงชนดของบทเรยนโปรแกรม โดยค านงถง

หลกเกณฑในการแบง ซงจ าแนกได 2 ประการดงน 1. แบงโดยอาศยเทคนคการสรางเปนเกณฑ การแบงบทเรยนโปรแกรม

โดยอาศยวธน สามารถแบงชนดของบทเรยนโปรแกรมออกไดเปน 2 ชนด คอ 1) บทเรยนโปรแกรม ทเปนเครองชวยสอน (Teaching machine)

บทเรยนโปรแกรมชนดน อาจมระบบทควบคมการเรยนการสอนโดย Machine Control หรอ Electric Control กได ซงผเขยนจะตองเขยนโปรแกรมการสอนแลวน าไปใสไวในเครองและจดล าดบของการสอนตามตองการ แลวตงเครอง ใหสามารถควบคมการเรยนการสอนใหเปนไปตามล าดบขน อาจจะพดอกนยหนงก คอ ผสรางจะตองเขยนบทเรยนโปรแกรม ใหเสรจเสยกอนแลวจงน าไปใสไวในเครอง เปนตวควบคมการเรยนการสอน

2) บทเรยนโปรแกรมทสรางออกมา ในลกษณะเปนเลมหนงสอ ( Programmed texts ) บทเรยนโปรแกรมชนดน เปนบทเรยนทมลกษณะคลายกบหนงสอเรยนโดยทว ๆ ไป แตการเขยนเนอหานน แตกตางกนกบหนงสออานธรรมดากคอ เขยนตามหลกการเขยนแบบบทเรยนโปรแกรม ฉะนน บทเรยนแบบโปรแกรมชนดน ผเรยน สามารถน ามาใชเรยนไดโดยไมตองใชเครองในการควบคมการเรยนการสอน

27

2. การแบงโดยอาศยเทคนคการเขยนเปนเกณฑ วธการเขยนหรอ เทคนคการเขยนบทเรยนโปรแกรมนน ไดมนกเทคโนโลยทางการศกษา คดวธการเขยนไวมากหลายวธ ซงในหลกการใหญ ๆ แลวสามารถแบงได 2 วธการคอ

1) บทเรยนโปรแกรมทเขยนแบบเสนตรง ( Linear programmed ) เทคนคการเขยนแบบน ผเขยนขนเปนคนแรกกคอ Skinner ในบางครงเรากเรยกบทเรยนโปรแกรมชนดนวา Skinnerian programmed การเขยนบทเรยนโปรแกรมชนดน จะเรยง ล าดบของเฟรม เปนขนตอนจากเฟรมทงายทสดไปจนถงเฟรมทยากทสด ผเรยนจะคอยๆ เรยนทละขน จากสงทงายไปสสงทยากและเรยนจากสงทรแลวไปสสงทยงไมร หรอจากเฟรมท 1 ไปสเฟรมท 2 เฟรมท 3 ตามล าดบ มขอแมวากอนทจะเรยนเฟรมท 2 นน ผเรยนจะตองเรยนและตอบปญหาในเฟรมท 1 ถกตองกอน ทงน เพอใหผเรยนเกดความเขาใจ ในสงแรกทเปนพนฐานกอน ทจะกาวไปสความรใหม รปแบบของบทเรยนโปรแกรมชนดเสนตรงม 3 ชนด ไดแก

(1) บทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงชนดเรยงล าดบ (2) บทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงชนดซบซอน (3) บทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงชนดพลกกลบเลม

2) บทเรยนโปรแกรมสาขา ( Branching programmed ) ซงบทเรยนโปรแกรมชนดน มหลกการเขยนแตกตางจากการเขยนแบบแรก การเรยนไมด าเนนไปตามล าดบ ขนอยกบค าตอบของผเรยน ถาผเรยนตอบค าถามในกรอบหลกของบทเรยนได ไดถกตองเขาอาจจะถกสงใหขามกรอบอน ๆ ถาตอบค าถามไมถกตองกอาจถกสงใหไป เรยนกรอบตาง ๆ เพมเตม กอนทจะกาวไปเรยนกรอบหลกตอไปอก ดงนน การเรยนของผเรยนจงอาจจะตองยอนกลบไปกลบมา ขนอยกบความสามารถของผเรยนเปนส าคญ 2.4 หลกการสรางบทเรยนโปรแกรม วเชยร ชวพมาย ( 2540 ) ไดเสนอล าดบขนตอน ในการสรางสอบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงไว 6 ขน ดงน 1. ขนเลอกเนอหา ในขนนผเขยนบทเรยนโปรแกรม ตองศกษาหลกสตร ของระดบชนเรยนทจะน ามาเขยนบทเรยนโปรแกรมอยางละเอยด เพอจะไปใชเปนขอคดในการเขยนและความเหมาะสมกบระดบชนทจะท าบทเรยนโปรแกรมดวยในขนของการ

28

เลอกเนอหาและศกษาเนอหาของหลกสตร เนอหาวชาโดยละเอยดจะตองค านงถงเนอหา ทจะน ามาเปนพนฐานใหกบผเรยนดวย 2. ขนการตงวตถประสงคหรอจดมงหมายน เปนตวก าหนดแนวทาง การเปลยนแปลงพฤตกรรมในตวผเรยนและก าหนดแนวทางการสอนของผสอนไปพรอมกน ซงไดจากการวเคราะหหลกสตรและเนอหา เพอน ามาประกอบการจดกจกรรม ใหผเรยน เปนการคาดหมายถงพฤตกรรมขนสดทายของผเรยน ใหผเรยนไดรถงพฤตกรรมตาง ๆ ทจะน าผเรยนไปถงพฤตกรรมขนสดทาย 3. ขนการเขยนค าชแจงวธการเรยนกบบทเรยนโปรแกรม ส าหรบขนนนนอาจจะก าหนดหรอเขยนหลงจากทเราเขยนบทเรยนโปรแกรมเสรจแลว หรออาจก าหนดวธการสรางบทเรยนแลว เขยนค าชแจงวธการเรยนกได ส าหรบบทเรยนโปรแกรมทเปนแบบเสนตรงน สวนใหญค าชแจง จะบอกวา มกหนา กเฟรมทจะตองเรยนและเปดเรยนไปทละหนา พรอมทงบอกวาผเรยนจะตองท ากจกรรมอะไรบาง ถาเกดปญหาขนจะตองท าอยางไร 4. ขนการน าเนอหามาเขยนบทเรยนโปรแกรม หลงจาก ทเราเลอกเนอหา ศกษาหลกสตร ตลอดจนเนอหาทเกยวของแลว การเขยนบทเรยนโปรแกรมมวธการ ดงน 1) น าเนอหาทจะเขยนบทเรยนโปรแกรมน แยกเปนหนวยยอย ๆ ในแตละหนวยยอย ๆ นน จะตองเปนพนฐานทจะท าใหเกดความร ความเขาใจในหนวยยอย ทอยถดไป 2) เขยนกรอบของบทเรยนโปรแกรมโดยผเขยนจะตองหาค าอธบาย ทดงดดความสนใจของผเรยน และผเรยนสามารถตความไดอยางถกตอง ซงถอยค าทใชจะตองชดเจน ถกตองตามหลกภาษาและหลกการใชภาษา ค าศพททใชตองเหมาะสมกบอายของผเรยน เนอเรองจะตองถกตองตามหลกวชา มความตอเนองสมพนธกนในแตละกรอบ และจะตองหากจกรรมทผเรยนสามารถมสวนรวมคดคน วธการประเมนกจกรรมของผเรยน โดยใหผเรยนสามารถทราบผลการเรยนของตนเองดวย 5. ขนแกไขปรบปรงบทเรยนโปรแกรม บทเรยนโปรแกรมทเขยนขนนนมกจะทงไวระยะหนง จงมาตรวจสอบ ทบทวนใหม เพอปรบปรงใหดขน การทงไวระยะหนงกเพอจะลดความเครยดของผเขยน

29

การแกไขบทเรยนโปรแกรม แกไขตามล าดบ ดงน 1) แกไขเพอใหถกตองตามหลกวชา ( Technical Accuracy ) ขนตอนนเปนขนตอนแรกทจะตองแกไข เพราะความถกตองของเนอหาวชา เปนสวนส าคญทสดของบทเรยนโปรแกรม โดยปกต จะตองมผเชยวชาญเฉพาะสาขาวชา ชวยกนตรวจสอบความถกตองของเนอหา 2) แกไขเทคนคการเขยน ( Programming ) ควรพจารณา ดงน ประการแรก ผเขยนหรอผตรวจ จะตองพจารณาวาเนอหาทสรางขนนนมความตอเนองกน ตวอยางทน ามาอางนน เหมาะสม ท าใหเกดแนวคดทถกตองแกผเรยน สงทอางถงในตวอยาง เปนสงทผเรยนเคยรจก ขณะทผเรยนตดตามเนอหาในบทเรยนนนสามารถตดตามแนวคดไปไดเรอย ๆ บทเรยนด าเนนไปสจดสรปดวยความแนนอน ประการทสอง ผเขยนจะตองพจารณาดานการเขยน ตองตรวจดวา ผเขยนปฏบตตามกฎการเขยนตลอดบท โดยมเฟรมตงตน เฟรมฝกหด เฟรมรองสดทาย และถงเฟรมสดทาย การเรยงล าดบของเฟรม เปนไปตามล าดบกอนหลง การใชสอ ในเนอเรองตองเหมาะสมและสมพนธกบเนอหา 3) แกไขความเรยง เปนการแกไขความถกตองของไวยากรณ การสะกดการนต ประสทธภาพในการสอความหมาย ตลอดจนเครองหมายวรรคตอน เพราะถาหากบทเรยนโปรแกรมมความเรยงผด อาจจะสรางความคดรวบยอดทผดกบผเรยนได 6. ขนทดสอบบทเรยนโปรแกรม หลงจากแกไขบทเรยนโปรแกรม แลวจะตองทดสอบบทเรยนโปรแกรมทสรางขนวา ท าใหผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมตามวตถประสงคทตงไวหรอไม การทดสอบบทเรยนท าได 3 ขน ดงน 1) การทดสอบแบบหนงตอหนง ( One to One Tryout ) การทดสอบนประกอบดวยผเขยนบทเรยนโปรแกรมและผเรยน ซงเปนตวแทนของกลม 1 คนโดยใหมผลการเรยน ออนกวาระดบปานกลางเลกนอยเพอไมใหท าบทเรยนเรวเกนไปและกอนทจะใหท าการทดสอบควรใหเขาตระหนกวา เขาก าลงชวยเราแกไขบทเรยนโปรแกรมใหดยงขน หากผแทนของนกเรยนตอบผด ผเขยนจะตองอภปราย เรองราวในหนานน ๆ กบผแทนทนทพยายามหาวาอะไรเปนสาเหตและท าใหทราบอกวาในการเขยนเฟรมนเพอใชในการเรยนการสอนนน ใกลเคยงเหมาะสมกบกจกรรมทางความคดของนกเรยนเพยงใด

30

2) การทดสอบกลมเลก ( Small Group Tryout ) ในขนนจะใชผเรยน 5-10 คน เปนตวแทนกลมผเรยน เรมแรกเปนการทดสอบพนความรเดม ( Pre-Test ) ของผเรยน เมอผเรยนสนสดการเรยนแลวใหท าแบบทดสอบหลงเรยน ( Post-Test ) เพอเปนการเปรยบเทยบความร กอนเรยนและหลงเรยน วานกเรยนมความรเพมขน มากเพยงใด ไปวเคราะหโดยทางสถต ถาเปนไปตามเกณฑ กใหน าไปทดสอบในขนตอไป แตถาต ากวาเกณฑทตงไว ใหกลบไปปรบปรงแกไขและน ามาทดสอบกบกลมเลกใหมจนกวาจะไดตามเกณฑทตองการ 3) การทดสอบภาคสนาม ( Field Group Tryout ) เปนการทดลองกบผเรยนในสภาวะการเรยนการสอน โดยใชบทเรยนโปรแกรมจรง ผสอนจะตองอธบายวธการเรยนใหผเรยนเขาใจเหมอนการสอนตามปกต ทดสอบกอนเรยน ( Pre-Test ) และหลงเรยน ( Post-Test ) แลวน าผลคะแนนทไดไปวเคราะห โดยวธทางสถต เชนเดยวกบการทดลองกลมเลกและการทดสอบภาคสนาม การน าไปใชในการเรยนการสอนไดหากปรากฏวาผลการทดสอบใชได โดยทวไปการทดสอบภาคสนาม จะมขอแกไขนอยมาก เพราะไดแกไขมาบางแลว ในการทดสอบหนงตอหนงและการทดสอบกลมเลก

3. งำนวจยทเกยวของ 1) งานวจยในประเทศ งานวจยทเกยวของกบบทเรยนโปรแกรมในรายวชาคณตศาสตร อไร ธรรมศภโกศล ( 2553 ) ไดศกษา การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน

โดยใชบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยว ในระดบชนมธยมศกษาปท 1 กบการเรยนโดยวธปกต พบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองสมการเชงเสนตวแปรเดยว ของนกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรม มผลสอบหลงเรยน สงกวาผลสอบนกเรยนทเรยนโดยวธปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

อรวรรณ ไตรธาตร ( 2550 )ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองเศษสวน นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทจดการเรยนรโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกต พบวาบทเรยนโปรแกรมทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑ 81.00/83.11 และพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกลมทดลองทเรยน โดยใช

31

บทเรยนโปรแกรม สงกวาการเรยนตามปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ณฐธฌา กองมวง ( 2551 ) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองทศนยมและเศษสวน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 เรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกตพบวาบทเรยนโปรแกรมทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑ 77.91/79.55 และนกเรยนกลมทเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรม มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากลมสอนปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เครอวลย หาญแกว ( 2546 ) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองอตราสวนและรอยละ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา ทเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรมสงกวากลมสอนปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 งานวจยทเกยวของกบบทเรยนโปรแกรมวชาอน ๆ กงเดอน อนนม ( 2554 ) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนดวยบทเรยนโปรแกรม เรองสมบตของจ านวนนบ พบวามคา สงกวา ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนบทเรยนโปรแกรม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

รตนพร วงศสทธ ( 2541 ) ไดศกษาเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน วชา สขศกษา เรองยาเสพตดใหโทษ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกต พบวาบทเรยนโปรแกรมทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑ 89/89 มคาดชนประสทธผลเทากบ .75 และพบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 2 วชาสขศกษา เรองสงเสพตดใหโทษโดยการเรยนจากบทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกตแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 วนชย สระบว ( 2544 ) ไดสรางบทเรยนโปรแกรมวชาภาษาไทยเรองการจ าแนกค าในภาษาไทย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา บทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงเรองการจ าแนกค าในภาษาไทย จ านวน 73 กรอบ โดยมคาประสทธภาพ 95.52/95.52 และมคาดชนประสทธผล 0.54 สงกวาเกณฑทตงไว อนรท พรมม ( 2544 )ไดสรางบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงเรองพลงงานกบชวต พบวาบทเรยนโปรแกรมมประสทธภาพ โดยพจารณาผลการวเคราะห ประสทธภาพ E1/E2 = 94.92/87.93 และคาดชนประสทธผล E.I. = .78

32

ณฐวฒ ประวนรมย ( 2545 ) ไดสรางบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรง ในวชาภาษาไทย เรองการอานจบใจความ พบวาบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรง มประสทธภาพ โดยพจารณาผลการวเคราะหหาประสทธภาพ เทากบ 98.05/98.05 มคาดชนประสทธผล E.I. = .53 ซงเปนไปตามเกณฑก าหนดทตงไว

2) งานวจยในตางประเทศ Giffune ( 1979, P. 2572-A ) ไดศกษาผลการสอนโจทยปญหา ทมงเนนความ

เขาใจโจทยปญหาฝกทกษะการอานโจทยทมตอทกษะการเขยนสมการและการหาค าตอบ ความคงทนในการเขยนสมการ พบวา กลมทดลองมความสามารถทง 3 ดาน สงกวา กลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 Brown ( 1969 ) ไดท าการศกษาเปรยบเทยบการสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกต วชาคณตศาสตรวาแตกตางกนหรอไม โดยใชบทเรยนโปรแกรม แบบเสนตรงประชากรเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และ 2 จากโรงเรยนตาง ๆรวม 7 แหง กลมควบคมใชสอนแบบปกต กลมทดลองสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมผลการทดลองพบวา กลมทดลองมความสามารถสงกวากลมควบคม Schramm ( 1964 )อางถงงานวจยของ Eigen และLewis D.วาไดศกษาปฏกรยาของนกเรยนมธยมศกษาตอการเรยนการสอนแบบโปรแกรม กลมตวอยาง จ านวน 72 คน เรยนกบเครองชวยสอนแบบสกนเนอร 39 คน เรยนกบหนงสอบทเรยนโปรแกรม 33 คน ผลการศกษา พบวาการสอนแบบโปรแกรมเหมาะสมกบนกเรยน จดเปนวธการสอนทด นกเรยนจะเรยนไดด เพราะเขาไมตองยดมนกบการเรยนแบบเกา เปนการเรยนดวยตนเอง และนกเรยนมทศนคตทดกวาการเรยนกบเครองชวยสอนแบบสกนเนอร จากเอกสารและงานวจยทเกยวของดงทไดกลาวมาขางตน พบวา มการสรางและน าเอาบทเรยนโปรแกรมไปใชในการเรยนการสอน ผลการสรางบทเรยนโปรแกรม กมประสทธภาพตามเกณฑทตงไว และไดมการน าเอาการเรยนการสอน โดยใชบทเรยนโปรแกรม ไปเปรยบเทยบกบการสอนวธแบบตาง ๆ ซงการเรยนการสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม สงผลท าใหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรยนจากบทเรยนโปรแกรมสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนจากการสอนปกต ท าใหผศกษาสนใจ ทจะสรางบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรง (Linear Programmed) จงไดเลอกเนอหา เรอง

33

การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เพราะ ผศกษาเหนวาบทเรยนโปรแกรม จดวาเปนเทคโนโลยทางการศกษา และนวตกรรมทางการศกษา ทครผสอนสามารถน ามาใชในการแกปญหาความแตกตางระหวางบคคล โดย ทครเปนผคอยใหความชวยเหลอ ใหค าแนะน าและใหก าลงใจ ผเรยนสามารถเรยนไดไมจ ากดเวลา สถานท ชวยแบงเบาภาระหนาทของครผสอนไดและชวยประหยดเวลาในการสอนของครผสอนอกดวย

34

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

การวจยเรอง ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง การแกสมการและอสมการในรป

คาสมบรณ ระหวางกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม กบ กลมทสอนตามปกต ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 เปนหนวยวเคราะห ( Unit of Analysis ) ในการวจยครงน ผวจยไดก าหนดขนตอนในการด าเนนการศกษาตามล าดบ ดงตอไปน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. ตวแปรทศกษา 3. ระเบยบวธวจย 4. เครองมอทใชในการวจย 5. การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ 6. การด าเนนการทดลองและการเกบรวบรวมขอมล 7. การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. ประชำกรและกลมตวอยำง 1. ประชากรทใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษา ปท 4

ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 เปนจ านวน 10 หองเรยน รวมเปนนกเรยนทงสน 450 คน

2. กลมตวอยางทใชในการทดลอง เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4/8 จ านวน 45 คนใชสอนตามปกตและนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4/12 จ านวน 30 คน สอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 โดยวธเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เนองจากผวจยท าการสอน ระดบชนมธยมศกษา ปท 4 ไดแก หอง ม. 4/8 และ หอง ม. 4/12

35

2. ตวแปรทใชในกำรวจยำ 1. ตวแปรตน ( Independent Variables ) ไดแกวธการจดการเรยนรหรอวธการสอน 2 วธ ประกอบดวยวธการสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมและวธสอนแบบปกต

2. ตวแปรตาม (Dependent Variables) ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาคณตศาสตรเพมเตม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ของกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมและกลมทสอนแบบปกต ชนมธยมศกษาปท 4

3. ระเบยบวธวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง ( Experiment Research ) แบบมกลม

ทดลองและกลมควบคม (Randomized control group posttest only design) (นคม ตงคะพภพ, 2543, หนา 315-318) ซงมรปแบบดงรายละเอยดในแผนภมท 1 ดงน

แผนภมท 1 รปแบบการทดลองแบบมกลมทดลองและกลมควบคม (Randomized control group posttest only design) เมอ R คอ การไดมาของกลมตวอยางโดยวธสม E คอ กลมทดลอง (Experimental group) C คอ กลมควบคม(Control group) T คอ วธการจดการเรยนรโดยใชบทเรยนโปรแกรม คอ วธการจดการเรยนรแบบปกต คอ การทดสอบหลงเรยนของกลมทดลอง คอ การทดสอบหลงเรยนของกลมควบคม

4. เครองมอทใชในกำรวจย เครองมอในการวจย ครผสอนไดจดท าเครองมอ ดงตอไปน 1. บทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการ

RE T2X

RC T~

2X~

T~

2X

2X~

36

ในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองการแก สมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 เพอใชในการทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน เปนแบบปรนย ชนด 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ 3. แผนการจดการเรยนรคณตศาสตรเรองการแกสมการและอสมการใน รปคาสมบรณ ทจดการเรยนรโดยใชบทเรยนโปรแกรม

4. แผนการจดการเรยนรคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการใน รปคาสมบรณ ทจดการเรยนรแบบปกต

5. กำรสรำงและกำรตรวจสอบคณภำพของเครองมอ 1. การสรางบทเรยนโปรแกรม เปนเนอหากลมสาระคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 สรางโดยยดแนวการสรางบทเรยนโปรแกรมของ วเชยร ชวพมาย (2521) มล าดบขนตอนดงตอไปน 1.1 การศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และ หนงสอแบบเรยนคณตศาสตร ระดบชนมธยมศกษาปท 4 คมอการสอนวชาคณตศาสตร เพอศกษาขอบเขตของเนอหาวชา ความรพนฐานทตองน ามาใช จดประสงคการเรยนร ความคดรวบยอดและกจกรรมการเรยนการสอน

1.2 ศกษามาตรฐานการเรยนรกลมสาระคณตศาสตร ผลการเรยนรท คาดหวงรายภาค ส าหรบเนอหา เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ 1.3 ศกษารายละเอยดเกยวกบหลกการและขนตอน การสรางบทเรยนโปรแกรม เพอเปนแนวทางในการสรางบทเรยนโปรแกรม ศกษางานวจยทเกยวของกบบทเรยนโปรแกรม เพอตองการทราบรปแบบของบทเรยนโปรแกรม ขอดและขอจ ากดของการใชบทเรยนโปรแกรม ทจะตองน ามาใชสรางบทเรยนโปรแกรม 1.4 วเคราะหเนอหา เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ แลวน ามาก าหนดจดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร เพอเขยนโครงราง ของบทเรยนโปรแกรม และแบงกรอบเนอหาตามจดประสงค ดงน

1.4.1 การแกสมการในรปคาสมบรณ จ านวน 7 กรอบ

37

1.4.2 การแกอสมการในรปคาสมบรณ จ านวน 5 กรอบ 1.5 น าเนอหามาเขยนเปนบทเรยนโปรแกรม 1) น าเนอหาทจะเขยนเปนบทเรยนโปรแกรม มาแยกเปนหนวยยอย ๆ หนวยแรกนนจะตองเปนพนฐานทจะท าใหเกดความเขาใจในหนวยยอยถดไป 2) เขยนกรอบของบทเรยนโปรแกรมโดยจะตองหาค าอธบายหรอสงทดงดดความสนใจของผเรยน จะตองเปนค าอธบายใหผเรยนเขาใจ ตความหมายไดถกตอง แตละกรอบจะตองเขยนดวยขอความชดเจนถกตอง ตามหลกไวยากรณ และการใชภาษา หากตองใชค าศพทเฉพาะจะตองเหมาะสมกบพนฐานและอายของผเรยน เนอหาถกตองตามหลกวชา มความตอเนองสมพนธกนในแตละกรอบ วเชยร ชวพมาย ไดสรปลกษณะตาง ๆ ของกรอบไว 4 ชนด ดงน 1) กรอบตงตน( Set Frame)เปนกรอบทใหขอมลสนเทศปพนฐานใหกบผเรยนเปนกรอบทใหความรในสวนทผเรยนน าไปใชตอบโดยตรง ดงนน ความรทผเรยนจะน ามาใชในการตอบค าถาม กเปนความรทผเรยนน ามาจากกรอบตงตนนนเอง 2) กรอบฝกหด( Practice Frame )เปนกรอบทเปดโอกาสใหผเรยนไดฝกหด โดยน าความรจากกรอบทผานมาใชตอบค าถาม ผเขยนจะตองถามเฉพาะ สงทบทเรยนโปรแกรมก าหนดใหเทานน ไมถามสงทไมไดสอนในกรอบตน ๆ ทผานมาแลว 3) กรอบรองสดทาย ( Sub - Terminal Frame ) เปนกรอบทใหขอ สนเทศเพมเตม ใหขอคดเหน ขอเสนอแนะหรอแนวทางและความรทจ าเปนเพอผเรยนจะไดน าไปใชในกรอบสดทายหรอเปนกรอบสรปความรทผเรยนสามารถน าไปใชในกรอบสดทายได 4) กรอบสดทาย ( Terminal Frame ) เปนกรอบทใหผเรยนตองใชความรทเรยนมาแลวในกรอบตนๆ ตดสนในการตอบปญหาหรอท ากจกรรมทก าหนดให เปนกรอบทวดวา ผเรยนไดความคดรวบยอดทถกตอง และเปนไปตามจดมงหมาย หรอวตถประสงคทตงไวหรอไม โดยไมมขอสนเทศใหไวในกรอบเลยและจะตองหากจกรรม ทผเรยนมสวนรวม ตลอดจนหาวธการประเมนผลกจกรรมของผเรยน โดยใหผเรยนรผลการเรยนของตนเองดวย

38

1.6 ทบทวนและแกไขบทเรยนโปรแกรม บทเรยนโปรแกรมทเขยนเสรจแลวมกจะทงระยะหนง จงน ามาตรวจทบทวนใหมเพอปรบปรงแกไขใหดยงขน เพอลดความเครยดของผเขยนบทเรยนน การแกไขบทเรยนโปรแกรมนน ควรแกไขตามล าดบขน ตามล าดบความส าคญ ดงน 1.6.1 แกไขความถกตองของเนอหาวชา ( Technical Accuracy )เปนขนทผวจย จะน าบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ทผวจยสรางขน เสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ และเสนอผเชยวชาญ ดานเนอหา จ านวน 3 คน รวมกนตรวจสอบ ความสอดคลองกนระหวางเนอหา คณภาพของบทเรยนโปรแกรม ความถกตองของภาษา ความเหมาะสมของบทเรยน (ดงรายละเอยดภาคผนวก ในตารางท 3.1) ก าหนดเกณฑการตดสน การประเมนคาบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 ตามเกณฑของผเชยวชาญ ดงน

รำยกำรประเมนมคำเฉลย สรปกำรประเมน 4.51 - 5.00 เหมาะสมมากทสด 3.51 – 4.50 เหมาะสมมาก 2.51 – 3.50 เหมาะสมปานกลาง 1.51 – 2.50 เหมาะสมนอย 1.00 – 1.50 เหมาะสมนอยทสด

น าแบบประเมนผลบทเรยนโปรแกรมทผเชยวชาญตรวจใหคะแนน มาหาคาเฉลย

โดยยดเกณฑการตดสน คอ ระดบคะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 เปนเกณฑการตดสนใจ

39

ตารางท 3.1 แสดงการประเมนบทเรยนโปรแกรมเรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 ส าหรบผเชยวชาญ 3 คน

รายการประเมน ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1. ค าชแจงในการใชบทเรยนโปรแกรมชดเจน 3 5 0 2. จดประสงคของบทเรยนโปรแกรม 2.1 สอดคลองกบเนอหา 2.2 ระบจดประสงคการเรยนรทตองการไดชดเจน

3 3

5 5

0 0

3. เนอหาในบทเรยนโปรแกรม 3.1 ถกตองตามหลกวชา 3.2 สอดคลองกบจดประสงคของบทเรยนโปรแกรม 3.3 มความยากงายเหมาะสม กบผเรยน 3.4 เนอหาเรยงจากงายไปหายาก

3 3 3 2

1

5 5 5 4.6

0 0 0 0.2

4. กจกรรมในบทเรยนโปรแกรม 4.1 เหมาะสมกบเวลา 4.2 ท าใหเกดความรความเขาใจในบทเรยนไดด 4.3 เราความสนใจของนกเรยน

3 3 3

5 5 5

0 0 0

5. การประเมนผล 5.1 สอดคลองกบจดประสงคของบทเรยนโปรแกรม 5.2 วดไดครอบคลมเนอหา

3 3

5 5

0 0

รวม 35 1 0 0 0 4.9 0.06 จากตารางท 3.1 ผลการประเมนบทเรยนโปรแกรมทสรางขนของผเชยวชาญ

มคะแนนเฉลยเทากบ4.9 อยในระดบเหมาะสมมากทสด หมายความวาบทเรยนโปรแกรมทสรางขน สามารถน าไปใชเปนสอการเรยนการสอนไดเปนอยางด ( เหมาะสมมากทสด ) มคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 0.06 หมายความวามการกระจายของขอมลนอย ( ด )

x S.D.

40

1.6.2 แกไขดานเทคนคการเขยน ( Programming Technique ) การแกไขดานเทคนคการเขยนบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรป คาสมบรณนน มขอพจารณาดงน 1) แกไขบทเรยน ผเขยนไดพจารณาวาบทเรยนโปรแกรม ทสรางขน ใหความตอเนอง ตวอยางทยกมาหรออางนน แกไขใหเหมาะสม ทจะใหเกดความคด ทถกตองตอผเรยน เพอใหผเรยนสามารถตดตามแนวเหตผลไปเรอย ๆ จนไปส การสรป ดวยความแนนอน บทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณน ไดแกไขบทเรยน โดยการเพมตวอยางโจทยในกรอบตาง ๆ มากขน 2) การแกไขการเขยนไดพจารณาและปฏบตตามกฎการเขยนตลอดบทเรยนคอใหมกรอบตงตน กรอบฝกหด กรอบรองสดทาย กรอบสดทาย รวมทงการเรยง ล าดบเนอหา ใหเปนตามล าดบกอนหลง เนอหาในกรอบกบความคดรวบยอดของผเรยน ทผเขยนไดพยายามสรางขน ใหสมพนธกน ซงบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ทผวจยสรางขนไดแกไขการเขยน โดยการปรบปรงขอค าถาม ใหเขาใจงายขนในกรอบตาง ๆ ทงไดเพมแบบฝกทกษะในบทเรยนโปรแกรมใหมจ านวนมากขน เพอใชฝกความช านาญของผเรยน 1.7 การหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม บทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการ ในรปคาสมบรณ ผวจยมขนตอนในการหาประสทธภาพ ดงน 1.7.1 น าบทเรยนโปรแกรมทผานการพจารณาจากผเชยวชาญมาท าการทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล จงหวดชยภม ทก าลงเรยนในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ( ยกเวน ม.4/12)โดยทดลองใชเปนรายบคคลหรอการทดลองแบบหนงตอหนง ( One to One Tryout ) ขนตอนนไดน าบทเรยนโปรแกรม ทสรางขนเปนครงแรก แตยงไมมกรอบเฉลย ไปทดลองใชกบนกเรยนทมผลการเรยนวชาคณตศาสตรอยในระดบเกง ปานกลางและออน ระดบละ 1 คน รวม 3 คนซงมวธการดงน 1) น าแบบทดสอบทสรางขนมาทดลองกบนกเรยนทละคน จนครบทง 3 คน รวมเปน 3 คน และจบเวลาดวา นกเรยนสามารถท าเสรจเรยบรอย จะใชเวลาเทาใด 2) ใหนกเรยนทง 3 คน เรยนกบบทเรยนโปรแกรมเรองการแกสมการและ

41

อสมการในรปคาสมบรณ ทสรางขน ( ยงไมมกรอบเฉลย )โดยทผวจยอธบายใหนกเรยนเขาใจความหมายและวธการเรยน โดยละเอยดเสยกอน ซงนกเรยนจะตองอานบทเรยนนไปทละกรอบ ทละตอนและตอบค าถามไปทละค าถาม และเมอนกเรยนตอบค าถามแตละค าถามแลวผสอนกจะเฉลยค าตอบทถกตองทนทท าเชนนไปเรอย ๆทละกรอบถานกเรยนท าผดหรอไมเขาใจค าถาม ผสอนจะอธบายกบนกเรยน เพอหาขอปรบปรงแกไขในกรอบนนตอไป โดยผสอน ตองบนทกสงทควรแกไข และตองน ามาปรบปรงใหดยงขน ตอไป การทดลองในขนน มวตถประสงค เพอดความเหมาะสมของบทเรยนวายากหรองาย เพอน าไปสการปรบปรงแกไขตอไป และน าผลจากการทดลองมาวเคราะห หาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม ตามเกณฑ 70/70 ไดผลทดลอง ดงตารางท 3.2 ตารางท 3.2 ประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการ และอสมการในรปคาสมบรณ จากการทดลองรายบคคล (One - to-One Tryout)

คะแนนกจกรรม กรอบท หลง กอน

จ านวน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม เรยน เรยน

(คน) 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 180 60 60

3 10 10 11 11 10 10 10 12 11 10 11 11 127 42 28

10.58 14.0 9

รอยละ 70.56 70.00 46.67

คาดชนประสทธผล ทากบ 0.44

= 70.56 70.00

จากตารางท 3.2 พบวานกเรยนทเรยนดวยบทเรยนโปรแกรมไดคะแนนเฉลย กจกรรม (E1) เทากบ 10.56 คดเปนรอยละ70.56 และคะแนนวดผลสมฤทธหลงเรยน (E2) เทากบ 14.0 คดเปนรอยละ70.00 ดงนนผลการทดสอบ พบวาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรองการแกสมการแลอสมการในรปคาสมบรณ มคาเทากบ 70.56/70.0 ซงผลทไดมประสทธภาพสงกวาเกณฑ 70/70 ทตงไว ( ดงรายละเอยดใน ตารางภาคผนวก ตารางท 3.2)จากการสงเกตนกเรยนพบวานกเรยนมวธการเรยนรอยางม ขนตอน ซงเนอหาเรมจากงายไปหายาก นกเรยนมเวลาเปนสวนตวในการเรยนร อาน ฝก ปฏบต จนเขาใจและแกปญหาไดตามล าดบ

21 E/E

x

42

1.7.2 การทดลองแบบกลมเลก ( Small Group Tryout ) เปนการน าเอา บทเรยนโปรแกรมทปรบปรงแกไขแลวมาทดลองกบนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรอยในระดบเกง ปานกลางและออน ระดบละ 3 คน รวม 9 คนมาเปนกลมทดลอง ซงวธท าการทดลองขนตอนน จะมลกษณะเหมอนกบบทเรยน ทจะน าไปใชจรงโดยจะมการเขยนค าแนะน าการเรยน ไวในบทเรยน ดงนน นกเรยนตองอานวธการเรยนใหเขาใจแลว จงใหลงมอเรยนตามบทเรยนตอไป การอานบทเรยนโปรแกรม ขนตอนน นกเรยนจะตองอานไปทละกรอบ ทละตอน และตอบค าถาม ไปทละค าถาม ท าเชนนไปเรอย ๆ เมอเรยนจากบทเรยนโปรแกรม ครบทกกรอบแลว นกเรยนทกคนจะตองท าแบบ ทดสอบอกครงหนงเพอหาประสทธภาพ ตามเกณฑ 75/75 ดงตารางท 3.3 ตารางท 3.3 ประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการ และอสมการในรปคาสมบรณ จากการทดลองกลมเลก(Small Group Tryout)

คะแนนกจกรรม กรอบท หลง กอน

จ านวน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม เรยน เรยน

(คน) 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 540 180 180

9 43 45 45 42 42 40 39 41 36 35 27 27 462 156 111

38.50 17.33 12

รอยละ 85.56 86.67 61.67

คาดชนประสทธผล เทากบ 0.65 = 85.56 86.67

จากตารางท 3.3 พบวา นกเรยนทเรยนดวยบทเรยนโปรแกรม ไดคะแนนคาเฉลยกจกรรม (E1) เทากบ 38.50 คดเปนรอยละ 85.56 คะแนนวดผลสมฤทธหลงเรยน(E2) เทากบ 17.33 คดเปนรอยละ 86.67 ดงนน ผลการทดสอบ พบวา ประสทธภาพของ บทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรองการแกสมการแลอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 มคา เทากบ 85.56/86.67 ซงผลทไดมประสทธภาพสงกวาเกณฑ 75/75 ทตงไว ( ดงรายละเอยดในภาคผนวก ตารางท 3.3 ) จากการสงเกตนกเรยนพบวานกเรยน เกดการพฒนาตามล าดบขน มทกษะการคดหาเหตผล เรยนรดวยตนเอง สรางองคความรใหตนเองโดยการอภปรายรวมกนเพอหาบทสรปจากเนอหามวธการหาค าตอบตามล าดบ ขน นกเรยนกลมสตปญญาปานกลาง ออนไดพฒนาไปพรอม ๆ กนกบกลมเกงนกเรยนม

x

21 E/E

43

ปฏสมพนธทดตอครผสอนและเพอน ๆ กลาแสดงความคดเหนและแลกเปลยนเรยนรกนนกเรยนมความสขกบการเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรมน ท าใหผเรยนอยากเรยนร ในกรอบเนอหาตอไป 1.7.3 การทดลองภาคสนาม ( Field Group Tryout ) ในขนตอนนจะเปนการน าบทเรยนโปรแกรมทผานการปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 กลมตวอยางจ านวน 20 คน ผเรยนตองท าแบบทดสอบกอนเรยนแลว จงลงมอเรยนตามบทเรยนตอไป เมอเรยนบทเรยนครบทกกรอบแลว ผเรยนทกคนตองท าแบบทดสอบหลงเรยนอกครงหนง เพอจะไดน าคะแนนจากผลการสอบและคะแนนผลการท ากจกรรมฝกทกษะบทเรยนโปรแกรม หาคาประสทธภาพ ตามเกณฑทตงไว 80/80 ดงตารางท 3.4 ตารางท 3.4 ประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการ และอสมการในรปคาสมบรณ จากการทดลองภาคสนาม (Field Group Tryout)

คะแนนกจกรรม กรอบท หลง กอน

จ านวน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม เรยน เรยน

(คน) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 1200 400 400

20 96 100 100 93 93 87 86 92 81 78 64 60 1030 347 247

85.83 17.35 12

รอยละ 85.83 86.75 61.75

คาดชนประสทธผล เทากบ 0.65 = 85.83 86.75 จากตารางท 3.4 พบวานกเรยนทเรยนดวยบทเรยนโปรแกรมไดคะแนนเฉลย กจกรรม (E1) เทากบ 85.83 คดเปนรอยละ 85.83 และคะแนนวดผลสมฤทธหลงเรยน(E2) เทากบ 17.35 คดเปนรอยละ 86.75 ดงนนผลการทดสอบพบวาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชน มธยมศกษาปท 4 มคาเทากบ 85.83/86.75 ซงผลทไดมประสทธภาพ สงกวาเกณฑ 80/80 ทตงไว ( ดงรายละเอยดในภาคผนวก ตารางท 3.4 ) จากการสงเกตนกเรยนพบวานกเรยน มความสขกบการเรยน หลงจากทดลอง นกเรยนบอกครวาอยากทจะเรยนบทเรยนแบบนในหนวยการเรยนอน ๆ อกบาง แสดงวานกเรยนมความพงพอใจในการไดเรยน โดยใชบทเรยนโปรแกรม เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ น

x

21 E/E

44

1.8 ไดบทเรยนโปรแกรมทสมบรณ เพอจะน าไปใชในงานวจยกบกลมตวอยางตอไป จากรายละเอยดขนตอนการสรางและวธหาคณภาพของบทเรยนโปรแกรมพอสรปเขยนเปนแผนภม 3.1 ไดดงน

แผนภมท 3.1 แสดงขนตอนการสรางและหาประสทธภาพบทเรยนโปรแกรม

2. การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน-หลงเรยน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทสรางขนนเปนแบบทดสอบทจะน าไปใชในการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนเพอรบทราบความกาวหนาทางการเรยน

ขนเลอกเนอหำ

ขนตงวตถประสงค

ขนเขยนค ำชแจง และวธกำรเรยนกบบทเรยนโปรแกรม

ขนน ำเนอมำเขยนเปนบทเรยนโปรแกรม

ขนแกไขบทเรยนโปรแกรม

- แกไขถกตองตำมหลกวชำ - แกไขเทคนคกำรเขยน

- แกไขควำมเรยง

ขนทดสอบบทเรยนโปรแกรม

- กำรทดลองแบบหนงตอหนง - กำรทดลองแบบกลมเลก - กำรทดลองแบบภำคสนำม

45

เพอน าขอมล ไปหาคาดชนประสทธผลของบทเรยนโปรแกรม โดยสรางขอสอบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ เพอใหผเชยวชาญตรวจสอบ และน ามาหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) กอนทจะตดและเลอกใหเหลอขอสอบ จ านวน 20 ขอ ทครอบคลมวตถประสงค และเนอหาของบทเรยน เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ผวจยไดด าเนนการตามล าดบขน ดงน ขนตอนการสรางแบบทดสอบ 2.1 ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐานและหลกสตรของสถานศกษา คมอ หนงสอเรยนวชาคณตศาสตร เพอก าหนดวตถประสงคในการศกษา ซงครอบคลมเนอหาของบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ 2.2 สรางตารางวเคราะหหลกสตร เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาและโครงสรางของขอสอบ โดยใหผเชยวชาญทางเนอหาวชา และผเชยวชาญดานวดผลและประเมนผล ตรวจสอบและจดอนดบขอสอบกบจดประสงคการเรยนร 2.3 สรางขอสอบแบบปรนยชนด 4 ตวเลอก โดยมค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยวและค าตอบลวงอก 3 ค าตอบ ใหสอดคลองและครอบคลมวตถประสงคทก าหนด ซงอาศยตารางวเคราะหหลกสตร สรางขอสอบจ านวน 40 ขอ 2.4 ตรวจสอบความตรงเชงเนอหาและโครงสรางของขอสอบโดยแตงตงใหผเชยวชาญ ดานวดผลและประเมนผล ผเชยวชาญดานหลกการสราง และผเชยวชาญดานเนอหาวชา ตรวจสอบคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบ กบจดประสงคเปนรายขอ Item Objective concurrence (IOC) โดยมรปแบบตารางดงตอไปน ตารางท 3.5 ตารางคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค เรองการแก สมการและอสมการในรปคาสมบรณ ค ำชแจง โปรดพจารณาวาขอสอบตอไปน วดตรงตามจดประสงคการเรยนร ทระบไว หรอไมแลวกาเครองหมาย / ลงในชอง คะแนนการพจารณา ตามความคดเหนของทาน กา / ในชอง 1 ถาแนใจวาขอสอบนนวดไดตามจดประสงค

กา / ในชอง 0 ถาไมแนใจวาขอสอบนนวดไดตามจดประสงค กา / ในชอง -1 ถาแนใจวาขอสอบนนวดไดไมตามจดประสงค

46

R

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ คะแนนการพจารณา

-1 0 +1

คะแนนการพจารณาแตละขอตองมคาเฉลยตงแต 0.50 ขนไปแลวน ามาปรบปรงและจดอนดบขอสอบกบจดประสงคการเรยนร(ดงรายละเอยดในภาคผนวก ตารางท 3.5) ตารางท 3.6 แสดงการวเคราะหความสอดคลองของแบบทดสอบกบจดประสงค และ ผลการวเคราะห

ขอสอบขอท คะแนนของผเชยวชาญ

IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5

จากตาราง 3.6 ผลการประเมนดชนความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) ของผเชยวชาญดานการวดผล มคะแนนเฉลยเทากบ 1.00 หมายความวา แบบทดสอบมความเทยงตรง ในการวดผลตรงกบวตถประสงคการเรยนร และใหขอเสนอแนะในการตงโจทยปญหาแลวน าไปปรบปรงแกไข ( ดงรายละเอยดในภาคผนวกตารางท 3.6 ) 2.5 น าแบบทดสอบทสรางเสรจแลวไปทดลองใชกบนกเรยน ในระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม จ านวน 30 คน ซงเคยเรยนเนอหาวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณมาแลว 2.6 น าคะแนนทไดจากการทดสอบมาวเคราะหหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก(r)ของแบบทดสอบเปนรายขอโดยใชไมโครคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรป Item Analysis Program (IAP) ในการวเคราะห 2.7 คดเลอกขอสอบทมคาความยากงาย ระหวาง 0.20-0.80 และคาอ านาจ จ าแนกตงแต 0.20 ขนไป โดยเฉลยใหครอบคลมจดประสงคและเนอหาในแตละกรอบ

47

2.8 น าคะแนนทไดมาวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ ไดคาความเชอมน 0.807 (K-R20)(ดงรายละเอยดในภาคผนวก ตารางท 3.7)

ตารางท 3.7 แสดงคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) รายขอของ แบบทดสอบโดยใช โปรแกรม Item Analysis Program (IAP)

ขอสอบขอท คาความยากงาย (p) คาอ านาจจ าแนก(r) 1 .77 .762

2 .80 .447

3 .73 .668

4 .73 .459

5 .73 .668

6 .63 .424

7 .80 .260

8 .77 .443

9 .50 .320

10 .77 .361

11 .77 .762

12 .73 .668

13 .73 .668

14 .77 .762

15 .77 .361

16 .77 .762

17 .77 .475

18 .70 .634

19 .73 .523

20 .80 .413

จากตาราง 3.7 ผลการวเคราะหขอสอบหาคาความยากงาย ระหวาง 0.20-0.80 และคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.20 ขนไป ผานการวเคราะห ทง 20 ขอ

48

2.9 น าขอสอบทคดเลอกได จ านวน 20 ขอ พมพจดเกบไวเพอน าไปใชเปนแบบ ทดสอบวดผลสมฤทธกอน-หลงเรยน ส าหรบกลมตวอยาง ทงสองกลม ผเรยนบทเรยนโปรแกรม และกลมการสอนปกต เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ในระดบชนมธยมศกษาปท 4 ตอไป

6. กำรด ำเนนกำรทดลองและเกบรวบรวมขอมล ขอมลในการศกษาครงน ไดแก คะแนนทดสอบกอนเรยน หลงเรยน และการท ากจกรรมฝกทกษะระหวางเรยนจากบทเรยนโปรแกรม โดยใชเกณฑการใหคะแนน วธ 0-1 ( Zero-One-Method ) โดยมเกณฑวาถาตอบถกให 1 คะแนน ถาตอบผด ตอบไมครบไมตอบ ให 0 คะแนน น าคะแนนของแตละคนทตอบแบบทดสอบและกจกรรมฝกทกษะ ไปวเคราะหหาคาประสทธภาพตามเกณฑและคาดชนประสทธผลของบทเรยนโปรแกรมทสรางขน เมอผเชยวชาญไดตรวจสอบและแกไขบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณแลว ผวจยจงไดน าบทเรยนโปรแกรมทสรางขน ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ( ยกเวนชน ม.4/12 ) ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม เพอปรบปรงแกไขบทเรยนโปรแกรม เพอใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ทตงไว โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลเปน 3 ขนตอน 6.1 ขนการทดลอง แบบหนงตอหนง โดยน าบทเรยนโปรแกรมไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ซงเปนนกเรยนทมผลการเรยนวชาคณตศาสตร ในระดบเกง ปานกลางและออนระดบละ 1 คน จ านวน 3 คน ใหเรยนกบบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ทสรางขน โดยครอธบาย ใหนกเรยนเขาใจวธการเรยนโดยละเอยดเสยกอน ซงนกเรยนจะตองอานบทเรยนโปรแกรม ไปทละกรอบ ทละตอน และตอบค าถาม ไปทละค าถาม และเมอนกเรยนตอบค าถามแตละค าถาม แลวผสอนกจะเฉลยค าตอบทถกตองทนท ท าเชนนไปเรอย ๆ ทละกรอบ ถานกเรยน ท าผด หรอไมเขาใจค าถาม ผสอนจะอธบายกบนกเรยน เพอหาทางปรบปรงแกไข ในกรอบนน ตอไป โดยผสอนตองบนทกสงทควรแกไขน ามาปรบปรงใหดยงขนตอไป การทดลองใน

49

ขนน มวตถประสงค เพอดความเหมาะสมของบทเรยนวายากหรองาย เพอน าไปสการปรบปรงแกไขตอไป 6.2 การทดลองแบบกลมเลก (Small Group testing) เปนการน าเอาบทเรยนทปรบปรงแกไขแลว มาทดลองกบนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร อยในระดบเกง ปานกลาง และออน ระดบละ 3 คน รวมเปน 9 คน มาเปนกลมทดลอง ซงวธท าการทดลองขนตอนน จะมลกษณะเหมอนกบบทเรยนโปรแกรม ทจะน าไปใชจรง ๆโดยจะมการเขยนค าแนะน าการเรยนไวในบทเรยน นกเรยนจะตองศกษา อานวธการเรยนใหเขาใจแลวจงลงมอเรยนตามบทเรยนตอไป การท าบทเรยนโปรแกรมนน ในขนตอนน นกเรยนจะตองอานไปทละกรอบ ทละตอน และ ตอบค าถามไปทละค าถาม ท าเชนนไปเรอย ๆ เมอนกเรยนเรยนจากบทเรยนโปรแกรมครบทกกรอบแลว นกเรยนทกคนตองท าแบบทดสอบอกครงหนง เพอหาประสทธภาพ ไดคาประสทธภาพ เทากบ 85.56 / 86.67 และคาดชนประสทธผลของบทเรยนโปรแกรมเทากบ 0.65 แลวน ามาปรบปรงแกไขกอนการทดลองในภาคสนาม 6.3 การทดลองภาคสนาม (Field Tryout) ด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ดงน

1. น าแบบทดสอบ เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ไป ทดสอบกบกลมตวอยางจ านวน 20 คน ทดสอบวดพนฐานความรกอนเรยน ดวยขอสอบ กบบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ 2. กลมตวอยาง 30 คน ทเคยเรยนจากบทเรยนโปรแกรม โดยด าเนนการดงน ครอธบายหลกเกณฑการใช แนะน าวธการเรยนดวยบทเรยนโปรแกรม เมอนกเรยนเขาใจดแลวจงใหนกเรยนเรมเรยน เมอนกเรยนเรยนจบแลว ใหท าแบบทดสอบหลงเรยน และน าคะแนนทไดจากการทดสอบ กอนเรยน-หลงเรยน และคะแนนจากการท ากจกรรมฝกทกษะ มาวเคราะหขอมล เพอหาคาประสทธภาพและคาดชนประสทธผลตอไป

6.4 น าบทเรยนโปรแกรมฉบบสมบรณทผานการปรบปรงแกไขตามขนตอนไปใชกบกลมตวอยาง ทไดจากการเลอกแบบเจาะจง คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/12 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม จ านวน 12 ชวโมง

50

7. กำรวเครำะหขอมลและสถตทใช 1. การวเคราะหขอมล

ผวจย ด าเนนการวเคราะหขอมลโดยใชคอมพวเตอรโปรแกรม Excel และโปรแกรม spss ดงน

วเคราะหหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม ตามเกณฑมาตรฐาน 80 / 80 โดยใชคาสถตพนฐาน ไดแก รอยละของคาคะแนนเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของ คะแนนทไดรบจากการวดผลสมฤทธทางการเรยน

2. สถตทใชในการวเคราะหขอมล โดยท าการประเมนผลการปฏบต/พฒนา ไดใชสถตเพอการประเมนผล ดงน

2.1 สถตพนฐาน 1) คาเฉลย (Arithmetic Mean) โดยใชสตร X ( วไล ทองแผ, 2542, หนา 181 ) ดงตอไปน

สตร X = X

n

เมอ X แทน คาเฉลย X แทน คาสงเกต X แทน ผลรวมคาตงแตคาสงเกตท 1,2,.... n แทน จ านวนคาสงเกตทงหมด 2) คาเบยงเบนมาตรฐาน( Standard deviation)(กาญจนา วฒนาย , 2545, หนา 122)

สตร S.D. = 1)-N(N

)X(N 22

X

เมอ S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน X แทน ผลรวมคะแนนดบของนกเรยน 2X แทน ผลรวมของคะแนนดบของนกเรยนแตละคน ยกก าลงสองทละตว N แทน จ านวนนกเรยน 3. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอ 3.1 หาคาความเทยงตรง คาความสอดคลองของเครองมอ ( IOC )

51

โดยใชสตร IOC (พชต ฤทธจรญ, 2544, หนา 273) ดงน

สตร IOC = R

N

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางค าถามกบจดประสงค R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ และ N แทน จ านวนผเชยวชาญ 3.2 หาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม ตามเกณฑมาตรฐาน ทก าหนด คอ 80/80 โดยค านวณจากสตรของ (ชยยงค พรหมวงศ, 2523, หนา 133-134) E1 / E2

สตร E1 = 100NA

X

สตร E2 = 100NB

F

เมอ E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการ E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ X แทน คะแนนรวมของแบบฝกหดหรองาน F แทน คะแนนรวมของผลลพธหลงเรยน N แทน จ านวนผเรยน A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดหรองาน B แทน คะแนนเตมของผลการสอบหลงเรยน 3.3 หาคาดชนประสทธผลของนวตกรรม คาดชนประสทธผล =

4. สถตทใชเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกลมทใชบทเรยนโปรแกรมและกลมทสอนปกต กรณทกลมตวอยาง 2 กลม เปนอสระจากกน (Independent) ม 2 สตร ( สมบรณ สรยวงศ , 2548 , หนา 153) ดงน

คะแนนเตมหลงเรยน – คะแนนเฉลยกอนเรยน

คะแนนเฉลยหลงเรยน – คะแนนเฉลยกอนเรยน

52

กรณท 1 ถา 12=2

2

ใชสตร t =

21

2

p

21

n

1

n

1

XX

s

df = n1+ n2 – 2

เมอ

2nn

1n1n

21

2

22

2

112

p

sss

กรณท 2 ถา 1

2 22

ใชสตร t =

2

2

1

1

2

1

21

nn

XX

ss

df =

1n

n

1n

n

nn

2

2

2

2

1

1

2

1

2

1

2

2

2

1

1

2

1

ss

ss

ในกรณทไมรวา 1

2 เทากบ 22 หรอไม แตถาควบคมให n1 = n2

แลว กใชสตร 12 2

2 ได เมอ t แทน คาสถตทใชเปรยบเทยบคาวกฤตเพอ ทราบความมนยส าคญ 1X แทน คาเฉลยเลขคณตกลมท 1 2X แทน คาเฉลยเลขคณตกลมท 2 n1

แทน จ านวนนกเรยนกลมท 1 n2

แทน จ านวนนกเรยนกลมท 2 s

2

1 แทน คาความแปรปรวนกลมท 1

s2

2 แทน คาความแปรปรวนกลมท 2

53

บทท 4 กำรวเครำะหขอมล

การวจยเรอง ผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแกสมการและอสมการในรป คาสมบรณระหวางกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบกลมทสอนตามปกต นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม มล าดบขนการวเคราะหขอมล ซงผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหตามล าดบ ดงน 1. สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

2. ล าดบขนในการวเคราะหขอมล 3. ผลการวเคราะหขอมล

1. สญลกษณทใชในกำรวเครำะหขอมล การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดก าหนดความหมายของสญลกษณในการวเคราะหขอมล ดงน n แทน จ านวนนกเรยนกลมตวอยาง X แทน คาเฉลย (Mean) S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) S2 แทน คาความแปรปรวนของกลมตวอยาง t แทน คาสถตทใชเปรยบเทยบคาวกฤตเพอทราบความมนยส าคญ

2. ล ำดบขนในกำรวเครำะหขอมล ในการวเคราะหขอมล ผวจยไดด าเนนการตามล าดบขน ดงน ตอนท 1 หาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 (ยกเวนชน ม.4/12)โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม โดยยดตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 คาดชนประสทธผลตามเกณฑมาตรฐานมากกวา .50

54

ตอนท 2 วเคราะหเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนของกลมทใช บทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณกบกลมทสอนปกต

3. ผลกำรวเครำะหขอมล 3.1 ผลการสรางแบบทดสอบ 3.1.1 แบบทดสอบทสรางขนน เพอเปนการทดสอบความรหลงเรยนของกลมตวอยางทงสองกลม ทสอดคลองกบจดประสงค ทก าหนดไวในบทเรยนโปรแกรม 3.1.2 ผลการวเคราะหหาคาความยากงาย ( p ) และคาอ านาจจ าแนก ( r ) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนทสรางขน เปนขอสอบแบบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ แลวน าแบบทดสอบนไปทดลองใชกบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 ทเคยเรยนเรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณมาแลว เพอน ามาวเคราะห หาคาความยากงาย ( p ) และคาอ านาจจ าแนก ( r ) โดยใชโปรแกรม Item Analysis Program (IAP) โปรแกรม spss ซงเปนโปรแกรมวเคราะหขอสอบ แลวคดเลอกขอสอบทมคาความยากงาย ระหวาง 0.25-0.80 และคาอ านาจจ าแนกอยระหวาง 0.21-0.83 ซงไดขอสอบทงหมด 20 ขอ แลวน าขอสอบดงกลาว ไปหาคาความเชอมนไดเทากบ 0.81 ซงแบบทดสอบน จะน าไปใชทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน เพอหาดชนประสทธผลของบทเรยนโปรแกรม 3.2 ผลการสรางบทเรยนโปรแกรม การสรางบทเรยนโปรแกรมในครงนเปนวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มจ านวน 12 กรอบ ประกอบดวยเนอหา การแกสมการในรปคาสมบรณ จ านวน 7 กรอบและการแกอสมการ ในรปคาสมบรณ จ านวน 5 กรอบ บทเรยนโปรแกรมทสรางขน มลกษณะเฉพาะตว ดงน 3.2.1 เปนบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรงชนดหาค าตอบทถกตอง แตละหนาประกอบไปดวย กรอบเนอหา ตวอยาง กจกรรมฝกทกษะ กรอบเฉลย และแบบทดสอบ 3.2.2 บทเรยนลกษณะเปนเลมขนาดกระดาษเอ 4 ตามแนวตง แบบหนาปกออกแบบชอวา บทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 รายวชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201โดยผวจย

55

ชอนายณรงค ใตชยภม โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 ภายในบทเรยนโปรแกรมแตละหนาประกอบดวย กรอบเนอหา ซงอยสวนบนขวามอ กรอบกจกรรมฝกทกษะซงอยสวนลางขวา และกรอบเฉลยอยทางดานซายของหนาถดไป 3.3 ผลการหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม 3.3.1 การทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม แบบหนง ตอ หนงเพอหาขอบกพรองของบทเรยนโปรแกรมน าไปปรบปรงแกไขไดผลการหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม โดยไปทดลองใชกบนกเรยน ทมผลการเรยนรายวชาคณตศาสตร อยในระดบเกง ปานกลางและออนอยางละ 1 คนรวม 3 คน คาประสทธภาพ 0.56 /70.00 และคาดชนประสทธผล เทากบ 0.44 ซงต ากวาเกณฑทก าหนดไว จงน าผลการศกษาไปปรบปรงแกไขขอบกพรองตาง ๆ ของบทเรยนโปรแกรม 3.3.2 การทดลองกลมเลก โดยน าเอาบทเรยนโปรแกรมทปรบปรงแกไข แลวน ามาทดลองกบนกเรยน ทมผลการเรยนรายวชาคณตศาสตร อยในระดบเกง ปานกลางและออนอยางละ 3 คน รวม 9 คน ซงล าดบขนการทดลองนนจะตองท าแบบทดสอบกอนเรยนแลวจงท าการศกษากบบทเรยนโปรแกรม โดยท าตามค าชแจงในบทเรยนและศกษาจบแลวจงท าแบบทดสอบหลงเรยน ซงไดคาประสทธภาพ เทากบ 85.56 / 86.67 และคาดชนประสทธผลของบทเรยนโปรแกรม เทากบ 0.65 แลว น าไปปรบปรงพฒนาบทเรยนโปรแกรมอกครง กอนทจะน าไปทดลองภาคสนามดงน 1) ปรบปรงและแกไขความถกตองของเนอหาในแตละกรอบ 2) ปรบปรงภาษา ขอความใหชดเจน และ ถกตองตามหลกภาษาไทยเพอใหผเรยนเขาใจงายยงขน 3) ปรบเปลยนค าถามในกจกรรมฝกทกษะเพอใหผเรยนเขาใจงายขน 3.3.3 ผลการหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมแบบทดลองภาคสนาม เปนการน าบทเรยนโปรแกรมไปใชกบนกเรยน ทมระดบผลการเรยนรายวชาคณตศาสตร อยในระดบเกง ปานกลางและออน อตราสวน 6:7:7 ระดบชนมธยมศกษา ปท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม จ านวน 20 คน การเรยนการ สอนเปนการจดสภาพการเรยนการสอนโดยทวไป มการทดสอบกอนเรยน จากนน ให

56

นกเรยน เรยนจากบทเรยนโปรแกรม ท าการทดสอบหลงเรยน เพอหาคาประสทธภาพและประสทธผลของบทเรยนโปรแกรม ไดคาประสทธภาพ เทากบ 85.83/86.75 และหาคาดชนประสทธผล เทากบ 0.65 แสดงใหเหนวาหลงจากทนกเรยนไดเรยน จากบทเรยนโปรแกรมแลวนกเรยนสามารถเปลยนแปลงตามจดประสงคการเรยนรไดจรงและหาคาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมทสรางขน สงกวาเกณฑมาตรฐานทก าหนดไว คอ 80 / 80 แสดงวาบทเรยนโปรแกรมสามารถน าไปใชสอนกบนกเรยนโดยทวไป แทนการสอนของครได ตารางท 4.1 สรปคาดชนประสทธผล (E.I.) คาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม (E1/E2) จากการทดลองหาประสทธภาพทง 3 ขน ดงน

กำรทดลอง จ ำนวนนกเรยน (E1/E2) (E.I.) แบบหนงตอหนง 3 70.56/70.00 0.44 แบบกลมเลก 9 85.56/86.67 0.65 แบบภาคสนาม 20 85.83/86.75 0.65

จากการศกษาครงน ไดก าหนดเกณฑประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมและก าหนดเกณฑมาตรฐานคา (E1/E2) ไวท 80/80 และคาดชนประสทธผลไมนอยกวา 0.50

จากตารางท 4.1 แสดงใหเหนวาบทเรยนโปรแกรมทสรางขนสามารถน าไปใชในการเรยนการสอนนกเรยน ตามจดประสงคทก าหนดใหได 3.4 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนโปรแกรมนกบกลมการสอนปกต ดงน

เมอไดบทเรยนโปรแกรมทมประสทธภาพและประสทธผลแลว น าไปใชกบกลมตวอยาง คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/12 แลว ท าการทดสอบหาผลสมฤทธทาง การเรยน วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณพบวาคะแนนสอบหลงเรยนกลมทดลองสงกวากลมทสอนปกตนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/8 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 ดงตารางท 4.2

57

ตารางท 4.2 ตารางแสดงคะแนนสอบหลงเรยนกลมทดลองและกลมการสอนปกต

คะแนนสอบ คะแนนสอบ คะแนนสอบ

ล าดบท กลมทดลอง ล าดบท กลมปกต ล าดบท กลมปกต

1 19 1 15 31 14

2 20 2 20 32 17

3 20 3 17 33 18

4 19 4 17 34 18

5 20 5 18 35 20

6 19 6 18 36 10

7 20 7 18 37 18

8 17 8 16 38 13

9 19 9 18 39 20

10 19 10 16 40 18

11 20 11 19 41 16

12 19 12 19 42 18

13 20 13 19 43 17

14 18 14 12 44 11

15 18 15 16 45 13

16 18 16 15 17 20 17 19 18 20 18 13 19 19 19 17 20 15 20 8 21 19 21 13

58

ตารางท 4.2 (ตอ)

ล าดบท กลมทดลอง ล าดบท กลมปกต ล าดบท กลมปกต

22 18 22 16 23 19 23 19 24 19 24 18 25 19 25 17 26 18 26 14 27 20 27 18 28 19 28 10 29 18 29 14 30 19 30 14 รวม 567 รวม 724

18.90

16.09

S.D. 1.09 S.D. 2.91

จากตารางท 4.2 แสดงใหเหนวา กลมทดลองมจ านวนนกเรยนทสอบ 30 คน ท าแบบทดสอบหลงเรยนคะแนนเตม 20 ไดคะแนนเฉลยเทากบ 18.90 คะแนน สงกวาคะแนนกลมสอนปกต จ านวน 45 คน ท าแบบทดสอบหลงเรยนไดคะแนนเฉลย 16.09 คะแนนกลมทดลองมคาเบยงเบนมาตรฐาน 1.09 นอยกวากลมสอนปกตทมคาเบยงเบนมาตรฐาน 2.91 แสดงวากลมทดลองมการกระจายนอยกวากลมสอนปกต

X X

59

ตารางท 4.3 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกลมทดลองและกลมปกต ดวย t-test

การทดสอบหลงเรยน N S.D. t Sig. - กลมทดลอง (Program) 30 18.90 1.09 5.88** .000 - กลมสอนปกต (Normal) 45 16.09 2.91 ** = มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 4.3 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนกลมทดลองมคาเฉลย (X =18.90) สงกวาคาเฉลยของกลมสอนปกต (X =16.09) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

X

60

บทท 5 สรปผลกำรวจย อภปรำยผล และขอเสนอแนะ

ในการวจยเรอง ผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณระหวางกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบกลมทสอนตามปกต นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4โรงเรยนชยภมภกดชมพล จงหวดชยภม ผวจยไดน าเสนอผลการวจยตามล าดบ ดงน

1. วตถประสงคของการวจย 2. สมมตฐานการวจย 3. ประชากรและกลมตวอยาง 4. เครองมอทใชในการวจย 5. สรปผลการวจย 6. การอภปรายผล 7. ขอเสนอแนะ

1. วตถประสงคของกำรวจย การวจยในครงนมวตถประสงคทจะศกษารายละเอยดดงตอไปน 1. เพอสรางบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรอง

การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ใหทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 4 กลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบกลมทสอนตามปกต วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ

2. สมมตฐำนของกำรวจย 1. สอการสอนบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201

เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 ทสรางขน

61

มประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 4 กลมทสอน โดยใช

สอบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ สงกวากลมทสอนปกต

3. ประชำกรและกลมตวอยำง 1. ประชากรทใชในการศกษาเปนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 ในภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 30 จ านวน 10 หองเรยน รวมนกเรยนทงสน 450 คน

2. กลมตวอยางทใชในการทดลองเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/8 จ านวน 45 คน ใชสอนตามปกต และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/12 จ านวน 30 คน สอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม โดยวธเลอกแบบเจาะจง ( Purposive Sampling )เนองจากผวจยท าการสอนในระดบชนมธยมศกษาปท 4 ไดแก หอง ม. 4/8 และหอง ม. 4/12

4. เครองมอทใชในกำรวจย เครองมอทใชในการวจย ผวจยไดจดท าเครองมอ ดงตอไปน

1. บทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตรเพมเตมเรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 ซงผวจยไดสรางขน จ านวน 12 กรอบ ซงมคาประสทธภาพ เทากบ 85.83/86.75 และมคาดชนประสทธผล เทากบ 0.65

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทใชเปนเครองมอในการวจยครงน ไดผานการทดสอบหาคาความตรงเชงเนอหา โดยการหาคาดชนความสอดคลอง Index Of Congruence ( IOC ) และหาคาความเชอมนโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา ( Alpha Coefficient ) ตามวธของครอนบาค ( Cronbach ) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.91 โดยใชแบบทดสอบหลงเรยน จากบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรอง การแกสมการ และอสมการในรปคาสมบรณ เปนขอสอบแบบปรนย ชนด 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ

62

5. กำรวเครำะหขอมล การวจยไดด าเนนการเปนล าดบขน ดงน 1. ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการศกษา 3. วธด าเนนการวเคราะหเนอหาเพอสรางเครองมอ 4. ขนตอนการสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ มขนตอนการด าเนนงานตามล าดบขนตอนตอไปน 4.1 ก าหนดเนอหาทจะสรางบทเรยนโปรแกรม 4.2 ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน หลกสตรสถานศกษา 4.3 แบงเนอหาน ามาออกแบบจดท าบทเรยนโปรแกรม 4.4 ด าเนนการสรางและหาประสทธภาพของแบบทดสอบทใชวด และประเมนผลกอนเรยนและหลงเรยน ทมคาความยากงาย ( p ) มคาอยระหวาง .20-.50 และคาอ านาจจ าแนก ( r ) มคาตงแต .22-.61 และมคาความเชอมน ( Reliability ) เทากบ .91 ไดขอสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ

ด าเนนการสรางและหาประสทธภาพบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 คอ ( E1 / E2 ) เทากบ 80 / 80 มคาดชนประสทธผลไมนอยกวา 0.50 โดยท าการทดลอง แบบหนงตอหนง เพอตรวจสอบความชดเจน ความถกตองของภาษา สและขนาดของตวอกษร สของพนหลง รปแบบของบทเรยนโปรแกรม ภาพ และตวการตน ค าพดทเปนตวเสรมแรง ทดสอบกบกลมเลกเพอปรบปรงแกไขแลวน าไปทดลองภาคสนาม เพอหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมซงปรากฏผลดงน - การทดลองหนงตอหนง คอน าบทเรยนโปรแกรมไปใชกบเดกนกเรยน 3 คน เปนนกเรยน ระดบเกง ปานกลางและออน เพอหาความบกพรองของบทเรยนโปรแกรม แลวน ามาปรบปรง - การทดลองแบบกลมเลก บทเรยนโปรแกรมมคาประสทธภาพ 85.56 / 86.67 และมคาดชนประสทธผลเทากบ 0.65 แสดงวา หลงจากทนกเรยน ไดเรยน จากบทเรยนโปรแกรมแลวนกเรยนเกดการเรยนรในระดบดมาก นนคอ บทเรยนโปรแกรมทสรางขน

63

สามารถชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงค ไดปรบปรงแกไขขอบกพรองทม อยเลกนอย สามารถน าไปใชทดลองภาคสนามตอไปได -การทดลองภาคสนามจากผลการหาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม จากการทดลองภาคสนาม ไดคาประสทธภาพ เทากบ 85.83/86.75 และมคาดชนประสทธผลเทากบ 0.65 แสดงใหเหนวาหลงจากทนกเรยน ไดเรยนจากบทเรยนโปรแกรมน จบแลวนกเรยนสามารถเปลยนแปลงพฤตกรรมไดตามจดประสงคการเรยนร มคาประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมทสรางสงกวาเกณฑมาตรฐานทก าหนดไว เทากบ 80 / 80 แสดงวาบทเรยนโปรแกรมทสรางขนน สามารถน าไปใชสอนกบนกเรยนโดยทวไปแทนการสอนของครได

6. สรปผลกำรวจย ผลการวเคราะหขอมล สามารถสรปเปนขอๆ ไดดงน

1. สอการสอนบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ทผวจยไดสรางขนมคาประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80 / 80

2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 4 กลมทสอนโดยใชสอบทเรยนโปรแกรม วชาคณตศาสตรเพมเตม รหสวชา ค31201 เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ สงกวากลมทสอนตามปกต ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม

7. อภปรำยผล จากผลการวจยเรอง ผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ระหวางกลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมกบกลมทสอนปกต ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนชยภมภกดชมพล อ าเภอเมอง จงหวดชยภม ไดน ามาอภปรายผลดงน ผลการวจย พบวาบทเรยนโปรแกรมวชาคณตศาสตร เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ทก าหนดไว กลาวคอ ได

64

คะแนนเฉลยทนกเรยนทงหมดไดจากกจกรรมฝกทกษะระหวางเรยนอยางนอยรอยละ 80 หรอมากกวา แสดงวา การน าเสนอสาระการเรยนรคณตศาสตรในภาพรวม ของบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ มประสทธภาพ ทสามารถพฒนาผเรยน ใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนร ตามเกณฑทก าหนดใหและไดคะแนนเฉลยทนกเรยนทงหมด ท าแบบทดสอบภายหลงทเรยนดวยบทเรยนโปรแกรมไดอยางนอยรอยละ 80 หรอ มากกวา แสดงวาการน าเสนอสาระการเรยนรคณตศาสตร ในบทเรยนโปรแกรมนท าใหนกเรยนเขาใจจนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรตามเกณฑทก าหนดใหได สงผลท าใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขนได ซงทงนอาจเนองจากบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ทผวจยสรางขนเปนบทเรยนโปรแกรมชนดเสนตรง เสนอเนอหาทละนอยอยในรปของกรอบ หรอเฟรม โดยกรอบตาง ๆ จะเรยงเนอหาล าดบจากงายไปหายาก โดยอาศยจตวทยาการเรยนร ตามหลกทฤษฎการเรยนรของ ธอรนไดค ( Thorndike ) พรอมกบใชหลกเสรมแรง เชน การเฉลยค าตอบ ใหทราบทนทและกระตนใหผเรยนเกดความสนใจ ดวยการน ารปการตน สวย ๆ ตาง ๆ กน มาประกอบในแตละกรอบของบทเรยน มสสนสวยงามสะดดตา เมอนกเรยนไดมาเรยนดวยบทเรยนโปรแกรม เรองการแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณท าใหนกเรยนเขาใจในเนอหาสาระแตละเรองไดรวดเรวขนตามทฤษฎการเรยนรของสกนเนอร ( Skinner )(บญเกอ ควรหาญเวช, 2542, หนา 41) ทใชหลกการเสรมแรงเพอใหผเรยนเกดก าลงใจตอการเรยน ตอเมอไดรบการเสรมแรงทเหมาะสมโดยการเสรมแรง อาจจะกอให เกดการเปลยนแปลง พฤตกรรมทละนอย จนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมทตองการได นอกจากนบทเรยนโปรแกรมสามารถศกษาไดดวยตนเองท าใหเกดความสบายใจ ความรสกเปนอสระ โดยเรยนไดทกเวลาทกสถานท อกทงผทเรยน ไดเรวกสามารถศกษาลวงหนาไปกอนได ผทเรยนชากสามารถทบทวนบทเรยนไดเองจนเกดการเรยนร ซงการเรยนในลกษณะน กอใหเกดความรบผดชอบ เกดความเชอมนในตนเอง ซงสอดคลองกบทฤษฎการเรยนร ของสกนเนอร ( Skinner )( บญเกอ ควรหาญเวช, 2542 , หนา 41 ) ทใชหลกการเสรมแรง เพอใหผเรยนเกดก าลงใจในการเรยน ตอเมอไดรบการเสรมแรง และยงกระตนใหผเรยนอยากเรยนรและเกดความพงพอใจในการเรยนอกดวย ผลจากการวจย พบวา ผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแกสมการและอสมการ

65

ในรปคาสมบรณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กลมทสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม สงกวาผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยน ทสอนโดยวธตามปกต อยางมนยส าคญทาง สตทระดบ .05 ทงน อาจจะเปนเพราะวา การสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรมน เปนวธทใชหลกการจดใหตอบสนอง ในดานความแตกตางระหวางบคคลเปนส าคญ ซง นกเรยนจะสามารถเรยนไดตามความสามารถ ความสนใจของแตละคน และภาษาทใชในบทเรยนกเหมาะสมกบบคคลและสถานการณ รวมทงยงมกจกรรมฝกทกษะทหลากหลายเพอไมใหนกเรยนเกดความเบอหนาย นกเรยนสามารถเรยนรซ าไปซ ามาจนกวาจะเขาใจ แลวจงท ากจกรรมฝกทกษะ ซงเปนการตรวจสอบแกไขขอบกพรองของตนเอง นอกจากนนการฝกตามล าดบจากงายไปหายาก ยงชวยใหนกเรยน ไดพฒนาความรความสามารถไปทละขนจนสดทาย เกดเปนทกษะอยในตวของนกเรยน สามารถน าไปใชในสถานการณตาง ๆได ซงสอดคลองกบ บญเกอ ควรหาญเวช ( 2542, หนา 33 ) ทกลาวไววา “ การสอนโดยใชบทเรยนโปรแกรม เปนวธการสอนแบบหนง ทจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนร ทดขนเพราะเปนวธทใชหลกการจดใหตอบสนอง ดานความแตกตางระหวางบคคล เปนส าคญ นกเรยนจะสามารถเรยนไดตามความสามารถ และความสนใจของแตละคน สามารถลดปญหาทเกดจาก ความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยน ในเรองการเรยนการสอนและเรองความแตกตางกนของระดบสตปญญา” ทสอดคลองกบงานวจย อไร ธรรมศภโกศล ( 2553, บทคดยอ ) พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองสมการเชงเสน ตวแปรเดยว ของนกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนส าเรจรป สงกวา นกเรยนทเรยนโดยวธ การสอนปกต สอดคลองกบการวจยของ อรวรรณ ไตรธาตร ( 2550, บทคดยอ )ไดพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกลมทดลองทเรยนโดยใชบทเรยนโปรแกรม สงกวาการเรยนตามปกต

8. ขอเสนอแนะ จากการวจย เพอสรางบทเรยนโปรแกรมในครงน ผวจยไดพบขอสงเกตตาง ๆ พอทจะสรปเปนขอเสนอแนะไดดงตอไปน 1. ขอเสนอแนะทวไป 1.1 ครควรใหเวลานกเรยนไดเรยนอยางเตมท ไมควรเรงรดกบนกเรยน

66

ในการท าแบบฝกปฏบต และควรก าชบใหนกเรยนตงใจเรยนและตอบค าถามดวยตนเอง ไมเปดดค าเฉลยกอน ซงจะเปนการฝกนสยในการเรยนทซอสตยใหกบนกเรยนดวย 1.2 ควรมการปรบเปลยนบรรยากาศในชนเรยนใหม หรอ เลอกสถานท ทเหมาะสมในการอานนอกหองเรยน ตามความพอใจของผเรยนและตามศกยภาพความรความสามารถในการอานของนกเรยนซงแตกตางกน 2. ขอเสนอแนะเพอการศกษาตอไป

2.1 ควรมการเผยแพร ผลงานวจยเกยวกบบทเรยนโปรแกรมเลมน เรอง การแกสมการและอสมการในรปคาสมบรณ ชนมธยมศกษาปท 4 ไปยงโรงเรยนตาง ๆ 2.2 ควรมการสรางบทเรยนโปรแกรมในเนอหาวชาอน ๆ หรอ ลกษณะ อน ๆ เปนการสงเสรมใหผเรยนไดฝกการเรยนรดวยตนเองตามศกยภาพของแตละบคคล

67

บรรณำนกรม

กองเทพ เคลอบพณชกล. (2544). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: โฟรเพช. กอ สวสดพาณชย. (2517). วชาชดครประกาศนยบตรวชาการศกษาของครสภาวชาคร จตวทยา ตอน 2. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา ลาดพราว. กาญจนา วฒาย. (2545). การศกษาเพอพฒนาคณภาพการศกษา. กรงเทพฯ : ธนพรการพมพ. กงเดอน อนนม. (2554). รายงานการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน โดยใชบทเรยน โปรแกรม วชาคณตศาสตร รหสวชา ค 21101 เรองสมบตของจ านวนนบ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. รายงานการศกษา. เครอวลย หาญแกว. (2546). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวน และรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวางกลมทเรยนโดย ใชบทเรยนการตน บทเรยนโปรแกรมและการสอนปกต. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน(คณตศาสตร) มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. ชยยงค พรหมวงศ. (2525). เอกสารการสอนชดวชาสอการสอน ระดบมธยมศกษาหนวยท 1-5. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ณฐธฌา กองมวง. (2551). ความแตกตางระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ทศนยมและเศษสวน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทสอนโดยใช บทเรยนส าเรจรปกบสอนวธปกต. นครปฐม: วทยานพนธ (พฒนศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ณฐวฒ ประวนรมย. (2545). การสรางบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรง เรอง การอานจบ ใจความ. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน. ดวงเดอน ออนนวม และคณะ. (2535). เรองนารส าหรบครคณตศาสตร. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

68

นคม ตงคะพภพ. (2543). สถตเพอการวจยทางการศกษา:มโนทศนและการประยกต. นครปฐม: โรงพพมหาวทยาลยศลปากร. บญเกอ ควรหาญเวช. (2542). นวตกรรมการศกษา. นนทบร: เอส อาร พรนตง. บญทน อยชมบญ. (2523). พฤตกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. พชต ฤทธจรญ. (2544). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 7 กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เดอรมสท. พฒนพงศ ศรวะรมย. (2542). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองเลขยกก าลง ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยใชบทเรยน โปรแกรมกบ การสอนปกต. วทยานพนธ มหาวทยาลยขอนแกน. รตนพร วงศสทธ. (2541). สงเสพตดใหโทษของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โดยใช บทเรยนโปรแกรมกบการสอนปกต. ขอนแกน: วทยานพนธปรญญาการศกษา ศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน. ราชบณฑตยสถาน. (2525). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2525. พมพครงท 2 กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. วสนต อตศพท. (2524). นวกรรมการศกษา. ปตตาน : มหาวทยาลยสงขลานครนทร. วนชย สระบว. (2544). การสรางบทเรยนโปรแกรมวชาภาษาไทย เรองการจ าแนกค าใน ภาษาไทย ส าหรบชนมธยมศกษาปท 1. ขอนแกน: วทยานพนธปรญญาการศกษา ศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน. วาสนา ชาวหา. (2522). เทคโนโลยทางการศกษา. ชลบร: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ บางแสน. วเชยร ชวพมาย. (2544). บทเรยนโปรแกรม. ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา คณะ ศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. วไล ทองแผ. (2528). ความรพนฐานเกยวกบงานวจย. ลพบร: สถาบนราชภฏเทพสตร. ศกษาธการ, กระทรวง. (2544). สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร .ส. พ.).

69

สมทรง ดอนแกวบว. (2528). พฤตกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรในระดบ ประถมศกษา. มหาสารคาม: วทยาลยครมหาสารคาม. สมบรณ สรยวงศและคณะ. (2548). วจยและสถตทางการศกษา. พมพครงท 10 กรงเทพฯ :

ศนยสงเสรมวชาการ. สมหญง กลนศร. (2523). เทคโนโลยทางการศกษาเบองตน. ภาควชาหลกสตรและ วธสอนคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร. สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย. (2529). เอกสารการสอนชดวชาการสอนทกษะ 2 (คณตศาสตร) หนวย 1-7. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สวฒน มทธเมธา. (2523). การเรยนการสอนปจจบน. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร. สรชย ขวญเมอง. (2522). วธสอนและการวดผลวชาคณตศาสตรในชนประถมศกษา. กรงเทพฯ: เอกสารการนเทศการศกษา, ศกษานเทศก กรมการฝกหดคร. โสภณ บ ารงสงฆ และสมหวง ไตรตนวงศ. (2520). เทคนคและวธการสอนคณตศาสตร แนวใหม. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. อนรท พรมม. (2544). การสรางบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรง เรองพลงงานชวต. รายงานการศกษา. อรวรรณ ไตรธาตร. (2550). ความแตกตางระหวางผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรองเศษสวนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทจดการเรยนรโดยใชบทเรยน ส าเรจรปกบวธการจดการเรยนรแบบปกต. นครปฐม: วทยานพนธ(พฒนศกษา), มหาวทยาลยศลปากร. อไร ธรรมศภโกศล. (2553). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชบทเรยน ส าเรจรปวชาคณตศาสตร เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยว ชนมธยมศกษาปท 1 กบการเรยนโดยวธปกต. รายงานการวจย. Bloom. (1972). Social Rearch. An International Quarterly. 39(3): 449-462. Brown, R.B. (1969). The construction and evaluation of a programmed Course in mathematics necessary for success in collegiate physical Science. Dissertation Abstracts International.30 (12): 1070-A.

70

Giffune. Magdalene Pontolillo. (1373), November. “The Effect of In service Training in

Training In Reading Upon Students Ability to Solve Verbal Problems in Mathematics,”Dissertation Abstracts International. 40(2) : 2572-A.

Jaccob, Paul I. (1950). “Maier Milton and Sloturow Lawrena M”. A Guide to Evaluation Self Instruction Program. New York: Holf Rinehart Winston Lnc. Schramm, W. (1964). The Research on Programmed Instruction. Washington: U.S. Government Printing office.