ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2...

57
ตอนที2 เนื้อเยื่อพืชและการเติบโตของพืช

Upload: others

Post on 28-Dec-2019

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 2: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

ค าน า

เอกสารประกอบการสอน เรอง โครงสรางและหนาทของพชดอก จดท าขนเพอใชประกอบ การจดกจกรรมการเรยนการสอน รายวชาชววทยา 5 (ว30245) ชนมธยมศกษาปท 6 อยในกลมรายวชาเพมเตมโดยเรยบเรยงเนอหาและกจกรรมใหเหมาะสมกบสภาพของนกเรยนทมความรพนฐานทางดานพชนอย สวนใหญไมรจกชนดของพช จงไมสามารถเชอมโยงเนอหาทเรยนกบพชทอยรอบตวได นอกจากน ในบทเรยนยงมค าศพททางชววทยาจ านวนมาก ซงค าศพทเหลานจะเปนพนฐานในการเรยนรเนอหาตอไปเปนล าดบ อกทงภาพประกอบในหนงสอเรยน เปนภาพถายภายใตกลองจลทรรศน ซงสงเกตรายละเอยดไดยาก มจ านวนของภาพประกอบนอย และไมมภาพประกอบทแสดงล าดบขนตอนการเปลยนแปลงของโครงสราง ยากตอการท าความเขาใจ จากปญหาดงกลาว การจดกจกรรมการเรยนการสอน จงตองด าเนนไปอยางคอยเปนคอยไป

เพอแกปญหาดงกลาว ขาพเจาในฐานะผสอน ไดจดท าเอกสารประกอบการสอน เรอง โครงสรางและหนาทของพชดอก โดยมการอธบายโครงสรางตางๆ ของพชอยางละเอยดและเปนขนตอน มภาพประกอบอยางเพยงพอ ทงภาพวาดลายเสน ภาพถาย และภาพจากเวบไซต ชวยใหนกเรยนเขาใจเนอหาสาระไดงายขน อกทงยงชวยลดเวลาในการวาดรปของนกเรยน สงผลใหเรยนเนอหาไดครบตามหลกสตรก าหนด นอกจากน เอกสารดงกลาว นกเรยนยงสามารถศกษาไดดวยตนเอง มกจกรรมค าศพท กจกรรมถามตอบทายเรอง ทมล าดบความยากงาย และตรวจสอบค าตอบจากแบบเฉลย เพอดพฒนาการไดดวยตนเอง ในการจดเรยงเนอหาในเอกสารประกอบการสอน บางเรองแตกตางจากหนงสอเรยน เชน เรยงเนอหาล าตนไวกอนราก เนองจากล าตนเปนโครงสรางทพบเหนไดทวไป สามารถเชอมโยงเนอหาสตวอยางจรงไดงายกวา เมอมความรเรองล าตนแลว สามารถเทยบเคยงกบรากไดงายขน สวนเนอหา เรอง การแลกเปลยนแกสและการคายน าของพช การล าเลยงน าของพช การล าเลยงธาตอาหารของพช และการล าเลยงอาหารของพช ไดยบรวมเปนหวขอใหญ คอ กลไกแหงชวตของพช เพอจดกลมเนอหาใหเปนล าดบ โดยเรมจากหนวยทเลกทสดคอเซลล ตามดวยเนอเยอ อวยวะ และกลไกส าคญทท าใหพชด ารงชวตอยได ซงเนอหาทงหมดน มความสมพนธซงกนและกน ทงยงเปนพนฐานในการเรยนรเรองอนๆ ในบทตอไป เอกสารประกอบการสอน เรอง โครงสรางและหนาทของพชดอก แบงเนอหาออกเปน 4 ตอน ดงน ตอนท 1 เรอง เซลลพช ตอนท 2 เรอง เนอเยอพชและการเตบโตของพช ตอนท 3 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะของพช ตอนท 4 เรอง กลไกแหงชวตของพช

Page 3: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

และไดแยกเอกสารเปน 4 เลม เพอสะดวกในการน าไปใช โดยเลมน เปนตอนท 2 เรอง เนอเยอพชและการเตบโตของพช ผจดท าหวงเปนอยางยงวา เอกสารประกอบการสอนชดน จะชวยใหนกเรยนเขาใจเนอหาไดงายและชดเจนยงขน มผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และเปนประโยชนตอผสนใจศกษา ทจะน าไปเปนแนวทางในการพฒนานวตกรรมทางการศกษาตอไป

ฉตรวรณ พจนการณ

Page 4: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

สารบญ

หนา ค าน า ก สารบญ ค ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการสอน ง แผนผงการแบงเนอหา เรอง โครงสรางและหนาทของพชดอก 1 แผนผงการแบงเนอหา เรอง เนอเยอพชและการเตบโตของพช 2 แบบทดสอบกอนเรยน 3 เนอเยอพชและการเตบโตของพช 7 สรปค าศพท 9 เรองท 2.1 เนอเยอพช 11 แผนผงชวยจ าท 2.1 26 กจกรรมค าศพทท 2.1 27 กจกรรมถามตอบท 2.1 28 เรองท 2.2 การเตบโตของพช 31 แผนผงชวยจ าท 2.2 32 กจกรรมค าศพทท 2.2 33 กจกรรมถามตอบท 2.2 34 กจกรรมสรปเนอหาดวยแผนผงชวยจ า 35 แบบทดสอบหลงเรยน 36 เฉลย 40 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 41 เฉลยกจกรรมค าศพทท 2.1 42 เฉลยกจกรรมถามตอบท 2.1 43 เฉลยกจกรรมค าศพทท 2.2 45 เฉลยกจกรรมถามตอบท 2.2 46 เฉลยกจกรรมสรปเนอหาตอนท 2 ดวยแผนผงชวยจ า 47 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 48 บรรณานกรม 49

Page 5: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการสอน

ส าหรบคร 1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ใชทดสอบกอนและหลงเรยน เรอง โครงสรางและ

หนาทของพชดอก เปนแบบทดสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ จ านวน 30 ขอ ใชเวลา 40 นาท กรณคาบเวลาเรยนไมเพยงพอ ใหทดสอบนอกเวลาเรยน

2. ชแจงเหตผลใหนกเรยนเขาใจเกยวกบการจดเรยงเนอหาในบางเรองทแตกตางจากหนงสอเรยน เชน ตอนท 3 เรยงเนอหาล าตนไวกอนราก เพอเชอมโยงเนอหาไปสตวอยางจรงไดงายกวา เพราะเมอนกเรยนมความรเรองล าตนแลว สามารถเทยบเคยงกบรากไดงายขน และในตอนท 4 ตงชอวา กลไกแหงชวตของพช โดยจดกลมเนอหาทสมพนธกน เรยงเปนล าดบเรมจากหนวยทเลกทสดคอเซลล เนอเยอ อวยวะ และกลไกทส าคญทท าใหพชด ารงชวตอยได ทงนเพอใหงายตอการจดจ า และสามารถเชอมโยงความรทสมพนธกนไดงายขน

3. เรองใดทมเนอหามาก ควรมอบหมายเปนการบานใหนกเรยนศกษาลวงหนา สงผลใหการเรยนการสอนในเรองนนเปนไปอยางมประสทธภาพ ทงประหยดเวลาในคาบเรยนและผลการเรยนเปนไปตามจดประสงค

4. การตรวจสอบความถกตองจากการท ากจกรรมทายเรองหรอการทดสอบกอนเรยนและ หลงเรยนแตละตอน อาจใหนกเรยนเปลยนกนตรวจ หรอตรวจดวยตนเอง จากแบบเฉลย ซงผสอนเปนผเกบแบบเฉลยไว ทงนเพอฝกใหนกเรยนประเมนผอน และฝกคณธรรมดานความซอสตย แตผสอนตองตรวจสอบความถกตองอกครง กอนบนทกคะแนน ส าหรบนกเรยน

1. อานค าน า จดประสงค และขอแนะน าการใชเอกสารประกอบการสอน 2. นกเรยนสามารถศกษาเอกสารประกอบการสอนไดดวยตนเอง ศกษาลวงหนากอนเรยน โดย

ไมจ าเปนตองรอครผสอน 3. ท าการศกษาไปตามล าดบกอน-หลง เพราะเนอหาหรอกจกรรมแรกๆ เปนพนฐานหรอ

มความสมพนธกบเนอหาตอๆ ไป ล าดบการท ากจกรรมแตละตอนมดงน 3.1 ทดสอบกอนเรยน 3.2 ศกษาหวขอเรอง สาระส าคญ และจดประสงค 3.3 ศกษาความสมพนธระหวางความรเดม ความรใหม และประโยชนทจะน าไปใชในเรอง

อนๆ 3.4 ศกษาค าศพทเพอใหคนเคยกบค าศพททางชววทยาทปรากฏในเรองนนๆ ชวยใหงายตอ

การเรยนเนอหา

Page 6: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

3.5 ศกษาเนอหาสาระแตละเรอง 3.6 ศกษาแผนผงชวยจ า ซงเปนผงมโนทศนของเนอหาในแตละเรอง 3.7 ท ากจกรรมค าศพท เปนการทดสอบความเขาใจเกยวกบค าศพทในเรองนนๆ 3.8 ท ากจกรรมถามตอบ เปนการตอบค าถามเพอวดความรความเขาใจในเรองนนๆ 3.9 ท ากจกรรมสรปเนอหาดวยแผนผงชวยจ า เมอเรยนจบเนอหาสาระแตละตอน

4. ทดสอบหลงเรยน เมอเรยนจบเนอหาสาระแตละตอน 5. หลงท ากจกรรมเสรจแลว นกเรยนสามารถตรวจสอบค าตอบทถกตองไดดวยตนเอง หรอ

แลกเปลยนกบเพอน โดยรบแบบเฉลยจากครผสอน แตตองใหครผสอนตรวจสอบความถกตองอกครง 6. การประเมนการผานจดประสงค ตองไดคะแนนอยางนอยรอยละ 50 ของคะแนนเตม กรณไมผาน

จดประสงค ใหนกเรยนกลบไปศกษาใหม แลวท าเฉพาะขอทผด คะแนนทไดในการตอบค าถามครงทสอง เมอรวมกบคะแนนจากขอทถกตองจากการท าครงแรก จะไดคะแนนรวมไมเกนรอยละ 50

7. นกเรยนตองมความซอสตยตอตนเอง ในกรณทผสอนมอบหมายใหเปลยนกนตรวจ หรอตรวจของตนเอง

Page 7: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

1 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

แผนผงการแบงเนอหา

เรอง โครงสรางและหนาทของพชดอก

Page 8: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

2 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

แผนผงการแบงเนอหา

เรอง เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 9: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

3 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

ค าชแจง จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว (15 คะแนน) ใชเวลา 20 นาท

1. เนอเยอเจรญชนดใดทเมอแบงเซลลแลวท าใหพชมเสนผาศนยกลางเพมขน ก. เนอเยอเจรญดานขาง ข. เนอเยอเจรญเหนอขอ ค. เนอเยอเจรญปลายราก ง. เนอเยอเจรญปลายยอด 2. ขอใดเปนลกษณะของเซลลบรเวณเนอเยอเจรญ ก. ผนงเซลลบาง ข. เซลลมขนาดใหญ ค. เซลลมรปรางยดยาว ง. ไซโทพลาซมยอมตดสจาง 3. เนอเยอเจรญชนดใดทเมอแบงเซลลแลวใหเนอเยอไซเลมและโฟลเอม ก. คอรกแคมเบยม ข. วาสควลารแคมเบยม ค. เนอเยอเจรญปลายราก ง. เนอเยอเจรญปลายยอด 4. ขอใดเปนเนอเยอถาวรเชงซอน ก. คอรก ข. ไซเลม ค. พาเรงคมา ง. เอพเดอรมส 5. เนอเยอชนดหนงพบไดในทกสวนของพชและพบมากทสด โดยเฉพาะตามสวนทออนนม อมน าไดมาก เซลลเปนรปทรงกระบอก ผนงเซลลบาง ภายในเซลลใส และเปนเซลลทมชวต เนอเยอนคอขอใด ก. ไฟเบอร ข. สเกลอรด ค. พาเรงคมา ง. สเกลอเรงคมา

แบบทดสอบกอนเรยน ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 10: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

4 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

6. ขอใดถกตองเกยวกบเนอเยอคอลเลงคมา ก. มผนงเซลลบาง ข. ท าหนาทสะสมสารตางๆ ค. ผนงเซลลมความวาวเหมอนมก ง. เปนเซลลทไมมชวตเมอเตบโตเตมท 7. เซลลชนดใดไมพบในไซเลม ก. ไฟเบอร ข. พาเรงคมา ค. เวสเซลเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน 8. ขอใดจบคเนอเยอและหนาทไดถกตอง ก. โฟลเอม – ล าเลยงน า ข. ไซเลม – ล าเลยงอาหาร ค. คอรก – ปองกนเนอเยอทอยภายใน ง. เอพเดอรมส – เพมความแขงแรงแกพช จงใชภาพดานลางตอบค าถามขอ 9-10

ทมา : http://biology4isc.weebly.com/uploads/9/0/8/0/9080078/916416783.jpg (20 มนาคม 2557)

9. ต าแหนง A คอเซลลชนดใด ก. ไฟเบอร ข. เวสเซลเมมเบอร ค. ซฟทวปเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน

B

A

Page 11: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

5 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

10. ต าแหนง B คอเซลลชนดใด ก. ไฟเบอร ข. เวสเซลเมมเบอร ค. ซฟทวปเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน 11. เซลลชนดใดท าหนาทล าเลยงอาหาร ก. ไฟเบอร ข. ซฟทวปเมมเบอร ค. เวสเซลเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน 12. การเตบโตปฐมภมเกดจากการแบงเซลลของเนอเยอใด (1) เนอเยอเจรญดานขาง (2) เนอเยอเจรญเหนอขอ (3) เนอเยอเจรญปลายราก (4) เนอเยอเจรญปลายยอด ก. (1) , (2) ข. (3) , (4) ค. (1) , (2) , (3) ง. (2) , (3) , (4) 13. พชใบเลยงเดยวชนดใดทมการเตบโตทตยภม ก. ไผ ข. มะพราว ค. หญาขน ง. ขาวโพด 14. พชในขอใดมการเตบโตทตยภม ก. ขาว ข. ออย ค. กลวย ง. มะมวง

Page 12: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

6 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

15. การเตบโตทตยภมสงผลตอพชอยางไร ก. ยอดพชยดสงขน ข. เกดกงจ านวนมากขน ค. รากพชยดยาวมากขน ง. ล าตนและรากหนาขน

Page 13: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

7 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เนอเยอพชและการเตบโตของพช หวเรอง

2.1 เนอเยอพช 2.2 การเตบโตของพช

สาระส าคญ

1. เนอเยอพชแบงเปน 2 ประเภท ไดแก เนอเยอเจรญ และเนอเยอถาวร 2. เนอเยอเจรญ คอ เนอเยอทแบงเซลลแบบไมโทซสตลอดชวตของเซลล เมอแบงเซลลแลวท าให

พชมความสงและยดยาวเพมขน หรออาจมเสนผาศนยกลางเพมขน ทงนขนอยกบชนดของเนอเยอเจรญ 3. เนอเยอถาวร คอ เนอเยอทไมแบงเซลล เซลลเจรญเตบโตเตมทและเปลยนแปลงรปรางไป

ท าหนาทเฉพาะ เนอเยอถาวรมหลายชนดซงมรปรางลกษณะของเซลลแตกตางกนไป สมพนธกบต าแหนงทอยและหนาทของเนอเยอนนๆ

4. การเตบโตของพชแบงเปน 2 ขน คอ การเตบโตปฐมภม และการเตบโตทตยภม 5. การเตบโตปฐมภม เปนการเตบโตทเกดจากการแบงเซลลของเนอเยอเจรญสวนปลาย และ

เนอเยอเจรญเหนอขอ ท าใหล าตนและรากยาวขน 6. การเตบโตทตยภม เปนการเตบโตทเกดจากการแบงเซลลของเนอเยอเจรญดานขาง ท าใหล าตน

และรากมเสนผาศนยกลางเพมขน ผลการเรยนร สบคนขอมล ทดลอง อภปราย และสรปเกยวกบเนอเยอของพช โครงสรางและหนาทของพชดอก การแลกเปลยนแกสและการคายน า และกระบวนการล าเลยง จดประสงคเชงพฤตกรรม เมอนกเรยนศกษาเอกสารประกอบการสอนตอนท 2 จบแลว นกเรยนควรมความสามารถ ดงน

1. อธบายความแตกตางระหวางเนอเยอเจรญและเนอเยอถาวรได 2. ยกตวอยางเนอเยอเจรญและเนอเยอถาวร รวมทงบอกหนาทได 3. เชอมโยงความสมพนธระหวางเนอเยอเจรญกบการเตบโตปฐมภมและทตยภมได 4. บอกผลทเกดขนตอพช เมอพชมการเตบโตปฐมภมและทตยภมได

Page 14: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

8 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เนอหาสาระเรองเนอเยอพชและการเตบโตของพช 1. เนอเยอพช 2. การเตบโตของพช

ความรใหม

ความรจากเรองเนอเยอพชและการเตบโตของพช จะเปนพนฐานในการเรยนรในเรองตอไปน

1. อวยวะและหนาทของอวยวะของพช (ล าตน ราก และใบ) 2. กลไกแหงชวตของพช

ประโยชนสขนตอไป

นกเรยนควรมพนฐานความรในเรองตอไปน 1. เซลลพช 2. ผนงเซลลพช 3. การเตบโตของเซลลพช

ความรเดมทควรทราบ

Page 15: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

9 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เรองท 2.1 เนอเยอพช

1. เนอเยอพช (Plant tissue) 2. เนอเยอเจรญ (Meristem หรอ Meristematic tissue) 3. เนอเยอถาวร (Permanent tissue) 4. เนอเยอเจรญสวนปลาย (Apical meristem) 5. เนอเยอเจรญเหนอขอ (Intercalary meristem) 6. เนอเยอเจรญดานขาง (Lateral meristem หรอ Cambium) 7. วาสควลารแคมเบยม (Vascular cambium) 8. คอรกแคมเบยม (Cork cambium) 9. เฟลโลเดรม (Phelloderm) 10. คอรก (Cork) 11. เอพเดอรมส หรอ เนอเยอผว (Epidermis) 12. เซลลคม (Guard cell) 13. เซลลขนราก (Root hair cell) 14. พาเรงคมา (Parenchyma) 15. คลอเรงคมา (Chlorenchyma) 16. แอเรงคมา (Aerenchyma) 17. คอลเลงคมา (Collenchyma) 18. สเกลอเรงคมา (Sclerenchyma) 19. สเกลอรด (Scleried) 20. สโตนเซลล (Stone cell) 21. ไฟเบอร (Fiber) 22. ลเมน (Lumen) 23. เนอเยอล าเลยง (Vascular tissue) 24. มดทอล าเลยง หรอ กลมทอล าเลยง (Vascular bundle) 25. ไซเลม หรอ เนอเยอล าเลยงน า (Xylem) 26. โฟลเอม หรอ เนอเยอล าเลยงอาหาร (Phloem) 27. เทรคด (Tracheid) 28. เวสเซลเมมเบอร (Vessel member) 29. เวสเซล (Vessel)

สรปค าศพท ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 16: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

10 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

30. ไซเลมพาเรงคมา (Xylem parenchyma) 31. ไซเลมไฟเบอร (Xylem fiber) 32. ซฟทวปเมมเบอร (Sieve tube member) 33. ซฟทวป (Sieve tube) 34. ซฟเพลต (Sieve plate) 35. เซลลคอมพาเนยน (Companion cell) 36. โฟลเอมพาเรงคมา (Phloem parenchyma) 37. โฟลเอมไฟเบอร (Phloem fiber)

เรองท 2.2 การเตบโตของพช

1. การเตบโตปฐมภม (Primary growth) 2. การเตบโตทตยภม (Secondary growth)

Page 17: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

11 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เรองท 2.1 เนอเยอพช

เนอเยอพช (Plant tissue) แบงเปน 2 ประเภท ไดแก เนอเยอเจรญ และเนอเยอถาวร

1. เนอเยอเจรญ (Meristem หรอ Meristematic tissue) คอ เนอเยอทแบงเซลลแบบไมโทซส ตลอดชวตของเซลล เซลลมขนาดเลก รปรางสเหลยมจตรส เรยงชดกน นวเคลยสใหญเมอเทยบกบขนาดของเซลล ผนงเซลลบาง เซลลตดสเขมเมอยอมส เนอเยอเจรญสามารถจ าแนกตามต าแหนงทอย ไดแก

1.1 เนอเยอเจรญสวนปลาย (Apical meristem) เปนเนอเยอเจรญทอยตรงสวนปลาย การแบงเซลลของเนอเยอเจรญสวนปลายมผลใหพชยดยาวและสงขน เรยกวาพชเกดการเตบโตปฐมภมเนอเยอเจรญสวนปลายแบงตามต าแหนงทพบไดเปน 2 ชนด ไดแก

1.1.1 เนอเยอเจรญสวนปลายยอด พบทปลายยอดของทงกงใหญและกงขาง เมอแบงเซลลแลวมผลใหยอดพชยดยาวขน

1.1.2 เนอเยอเจรญสวนปลายราก พบทปลายรากของพช มผลใหรากของพชยดยาวลงไปในดน

รปท 2.1 ตาขางทแสดงใหเหนเนอเยอเจรญปลายยอด (ภาพตดตามยาว)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

รปท 2.2 เนอเยอเจรญปลายยอด (ภาพตดตามยาว)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

เนอเยอเจรญปลายยอด

เนอเยอเจรญปลายยอด

Page 18: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

12 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

รปท 2.3 เนอเยอเจรญปลายราก

ทมา : http://plantsinaction.science.uq.edu.au/edition1//?q=files/imagecache/figure-large/Fig%207.04.jpg (17 มนาคม 2557)

รปท 2.4 เนอเยอเจรญปลายราก ทมา : https://www.prirodovedci.cz/storage/images/800x600/1662.jpg (17 มนาคม 2557)

1.2 เนอเยอเจรญเหนอขอ (Intercalary meristem) เปนเนอเยอเจรญทอยบรเวณเหนอขอของพช ใบเลยงเดยว หรออาจพบในกานชอดอกของพชบางชนด เมอแบงเซลลแลวท าใหปลองยดยาวออก หรอกานชอดอกยาวขน การแบงเซลลของเนอเยอเจรญเหนอขอมผลใหพชยดยาวและสงขน เรยกวาพชเกดการเตบโตปฐมภม

รปท 2.5 ขอ ปลอง และเนอเยอเจรญเหนอขอ ทมา : https://sites.google.com/site/aboutplanttissue/_/rsrc/1359524008924/home/prapheth-khxng-neuxyeux-

phuch/neuxyeux/image.gif?height=311&width=400 (17 มนาคม 2557)

เนอเยอเจรญปลายราก

เนอเยอเจรญปลายราก

ขอ (Node)

ปลอง (Internode)

เนอเยอเจรญเหนอขอ

บรเวณทเซลล เกดการยดยาว

Page 19: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

13 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1.3 เนอเยอเจรญดานขาง (Lateral meristem หรอ Cambium) เปนเนอเยอเจรญทพบในพชทมเนอไมในสวนของล าตนและราก เนอเยอเจรญดานขางสามารถแบงเซลลไดสองทศทางคอ แบงเซลลออกดานนอกและแบงเซลลเขาดานใน มผลใหเสนผาศนยกลางของล าตนและรากเพมขน เรยกวาพชเกดการเตบโตทตยภม เนอเยอเจรญดานขางม 2 ชนด ไดแก

รปท 2.6 ต าแหนงและทศทางการแบงเซลลของเนอเยอเจรญดานขาง

ทมา : ภาพวาดโดย ฉตรวรณ พจนการณ

1.3.1 วาสควลารแคมเบยม (Vascular cambium) เปนเนอเยอเจรญดานขางทพบในล าตนและรากของพชใบเลยงค และยงพบในพชใบเลยงเดยวบางชนด เชน ตนหมากผหมากเมย เขมกดน ศรนารายณหรออากาเว และจนทนผา เปนตน เมอวาสควลารแคมเบยมแบงเซลลจะท าใหเกดเนอเยอถาวรอนๆ ตามทศทางของการแบงเซลล ดงน

1) เมอแบงเซลลเขาดานในจะท าใหเกดเนอเยอล าเลยงน าหรอไซเลม (Xylem) 2) เมอแบงเซลลออกดานนอกจะท าใหเกดเนอเยอล าเลยงอาหารหรอโฟลเอม

(Phloem)

รปท 2.7 โฟลเอม วาสควลารแคมเบยม และไซเลม

ทมา : http://www1.biologie.uni-hamburg.de/b-online/library/webb/BOT410/410Labs/LabsHTML-99/Stems-2/Image300.gif (17 มนาคม 2557)

วาสควลารแคมเบยม

โฟลเอม

ไซเลม

เนอเยอเจรญดานขาง

Page 20: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

14 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1.3.2 คอรกแคมเบยม (Cork cambium) เปนเนอเยอเจรญดานขางทพบทล าตนและราก เมอแบงเซลลจะท าใหเกดเนอเยอถาวรอนๆ ตามทศทางของการแบงเซลล ดงน

1) เมอแบงเซลลเขาดานในจะท าใหเกดเนอเยอเฟลโลเดรม (Phelloderm) ซงภายหลงอาจถกเนอเยออนเบยดจนสลายไป

2) เมอแบงเซลลออกดานนอกจะท าใหเกดเนอเยอคอรก (Cork)

รปท 2.8 คอรก คอรกแคมเบยม และเฟลโลเดรม

ทมา : http://slideplayer.com/slide/3621209/13/images/32/2.+PERIDERM+(CORK).jpg (17 มนาคม 2557)

2. เนอเยอถาวร (Permanent tissue) คอ เนอเยอทไมแบงเซลลแลว เซลลเจรญเตบโตเตมทและเปลยนแปลงรปรางไปท าหนาทเฉพาะแลว แตบางกรณเนอเยอถาวรอาจเปลยนกลบไปเปนเนอเยอเจรญไดอก เนอเยอถาวรแบงเปน 2 ประเภทตามชนดของเซลลทเปนองคประกอบ ไดแก

2.1 เนอเยอถาวรเชงเดยว เปนเนอเยอถาวรทประกอบดวยเซลลเพยงชนดเดยว เชน 2.1.1 เอพเดอรมส (Epidermis) หรอเนอเยอผว เปนเนอเยอทอยชนนอกสด โดยปกต

ประกอบดวยเซลลเรยงตวเพยงชนเดยว ผนงเซลลบาง ไมมคลอโรพลาสต มหนาทปองกนอนตรายใหแกเนอเยอทอยดานใน ปองกนการสญเสยน าของพช

เซลลของเอพเดอรมส (Epidermal cell) สามารถเปลยนแปลงไปท าหนาทอนๆ เชน ขน (Hair) ตอม (Gland) ท าหนาทสะสมสารตางๆ เซลลคม (Guard cell) ท าหนาทควบคมการเปดปดของปากใบ และเซลลขนราก (Root hair cell) ซงเปนสวนของเซลลเอพเดอรมสบรเวณปลายราก ทเจรญเปลยนแปลงเพอเพมพนทผวในการดดซมน าและแรธาต มผนงเซลลบาง มชวตอยไดประมาณ 7-8 วน เปนตน

รปท 2.9 เซลลผวใบเมอมองจากดานบน (ภาพจากเทคนคการลอกผวใบ)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

คอรกแคมเบยม

คอรก

เฟลโลเดรม

Page 21: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

15 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

รปท 2.10 โครงสรางของใบแสดงใหเหนผวใบดานบนและผวใบดานลาง (ภาพตดขวาง)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

รปท 2.11 เซลลคม

ทมา : http://images.slideplayer.com/31/9756946/slides/slide_15.jpg (17 มนาคม 2557)

รปท 2.12 เซลลขนราก

ทมา : http://biology-igcse.weebly.com/uploads/1/5/0/7/15070316/7318780_orig.png (17 มนาคม 2557)

ผวใบดานบน (Upper epidermis)

ผวใบดานลาง (Lower epidermis)

ตอม

เซลลคม

รปากใบ

เซลลขนราก นวเคลยสของเซลลขนราก

Page 22: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

16 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

2.1.2 คอรก (Cork) เปนเนอเยอทเกดจากการแบงเซลลออกไปทางดานนอกของคอรกแคมเบยม เมอเซลลคอรกเตบโตเตมทแลวโพรโทพลาซม (Protoplasm) และเยอหมเซลลจะสลายไป เหลอเฉพาะผนงเซลลทหนา เนองจากมการสะสมสารซเบอรน (Suberin) และสารควทน (Cutin) และท าใหน าผานไมได เนอเยอคอรกมหนาทปองกนเนอเยอทอยภายใน โดยเกดแทนทเอพเดอรมสบรเวณล าตนและราก

รปท 2.13 เนอเยอคอรกทเกบไดจากล าตน

ทมา : http://www.wecork.com/wp-content/uploads/2015/09/cork-harvesting.png (17 มนาคม 2557)

รปท 2.14 จกคอรก

ทมา : https://i.pinimg.com/originals/63/9f/09/639f09f25280ba5a8bcc6009f00cf2f8.jpg (17 มนาคม 2557)

2.1.3 เฟลโลเดรม (Phelloderm) เปนเนอเยอทเกดจากการแบงเซลลเขามาทางดานในของ

คอรกแคมเบยม เซลลเฟลโลเดรมเปนเซลลทมชวต ผนงเซลลประกอบดวยสารเซลลโลส ไมมสารซเบอรน การเรยงตวของเซลลคอนขางหลวม และมรปรางไมตางจากคอรเทกซทอยใกลเคยงนก ในพชบางชนดเฟลโลเดรมท าหนาทสงเคราะหดวยแสงและเกบสะสมแปง

2.1.4 พาเรงคมา (Parenchyma) เปนเนอเยอทพบไดในทกสวนของพชและพบมากทสดในพช โดยจะพบแทรกอยทวๆ ไป โดยเฉพาะตามสวนทออนนมและอมน าไดมาก เซลลพาเรงคมา (Parenchyma cell) มรปรางเปนทรงกระบอก เมอศกษาจากภาพตดขวางจะเหนเซลลมรปรางคอนขางกลม ผนงเซลลบาง ภายในเซลลใส เปนเซลลทมชวต มการเรยงตวของเซลลเพอเกดเปนเนอเยอทท าใหเกดชองวางระหวางเซลลชดเจน มหนาทสะสมสาร เชน น า อาหาร และเปลยนแปลงลกษณะใหเหมาะสมกบหนาทอนๆ เชน คลอเรงคมา (Chlorenchyma) เปนพาเรงคมาทมคลอโรพลาสตจงท าหนาทสงเคราะหดวยแสง หรอ แอเรงคมา (Aerenchyma) เปนพาเรงคมาทมชองวางระหวางเซลลมากท าใหอากาศผานไดมาก พบในพชน า นอกจากนพาเรงคมายงเปลยนแปลงไปท าหนาทอนๆ ตามแตชนดของพช

Page 23: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

17 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

รปท 2.15 พาเรงคมา (ภาพตดขวาง)

ทมา : https://sites.google.com/site/flowerssbio/_/rsrc/1295961697250/132/%E0%B8%9E%E0%B8%B2.jpg (20 มนาคม 2557)

รปท 2.16 คลอเรงคมา (ภาพตดขวาง)

ทมา : http://www.nana-bio.com/e-learning/image%20e-learning/1.jpg (20 มนาคม 2557)

รปท 2.17 คลอเรงคมา (ภาพถายตามยาว)

ทมา : http://i1.ytimg.com/vi/q-DPfOgD1IQ/maxresdefault.jpg (20 มนาคม 2557)

รปท 2.18 แอเรงคมา (ภาพตดขวาง)

ทมา : https://images.fineartamerica.com/images-medium-large/hydrophyte-stem-and-aerenchyma-m-i-walker.jpg (20 มนาคม 2557)

ผนงเซลล

ชองวางระหวางเซลล

นวเคลยส

คลอโรพลาสต

ชองอากาศ

Page 24: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

18 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

2.1.5 คอลเลงคมา (Collenchyma) เปนเนอเยอทมกพบอยใตเอพเดอรมสลงมา ในพชทมล าตนกลม คอลเลงคมาจะเรยงตวเปนแถบรอบล าตน สวนในพชทล าตนเหลยมหรอมรอยหยก จะพบคอลเลงคมาอยเปนกลมตามมมหรอสวนทหยกออกไปของล าตน นอกจากนยงพบบรเวณกานใบดวย เซลลคอลเลงคมา (Collenchyma cell) เปนเซลลทมชวต มผนงเซลลหนา วาวเหมอนมก โดยผนงเซลลทหนาขนนเปนผนงเซลลปฐมภม ทมสารเซลลโลส เพคทน และสารอนๆ เปนองคประกอบ แตไมมสารลกนน ความหนาของผนงเซลลมหลายรปแบบ ไดแก ผนงเซลลหนาเฉพาะตามมมของเซลล ผนงเซลลหนาทางดานนอน และผนงเซลลหนาในสวนทตรงกบชองวางระหวางเซลล สวนประกอบภายในเซลลคอลเลงคมาคงมเชนเดยวกบในเซลลพาเรงคมา แตอาจจะมนอยกวา คอลเลงคมาท าหนาทใหความแขงแรงแกพช

รปท 2.19 คอลเลงคมา (ภาพตดขวาง)

ทมา : http://botit.botany.wisc.edu/Resources/Botany/Cells%20and%20Tissues/Celery/epidermis%20collenchyma.jpg (20 มนาคม 2557)

พชล าตนกลม พชล าตนเหลยม พชล าตนเปนรอยหยก กานใบ

รปท 2.20 ภาพแสดงต าแหนงของคอลเลงคมา (ภาพตดขวาง) ทมา : ภาพวาดโดย ฉตรวรณ พจนการณ

2.1.6 สเกลอเรงคมา (Sclerenchyma) เซลลสเกลอเรงคมา (Sclerenchyma cell) เปนเซลลท ไมมชวต มผนงเซลลหนามาก เนองจากมผนงเซลลทตยภมฉาบทบผนงเซลลปฐมภมอกชนหนง สวนมากมกมสารลกนนเปนองคประกอบ ภายในเซลลมชองวาง เรยกวา ลเมน (Lumen) ซงแคบมากเนองจากความหนาของผนงเซลล ท าหนาทใหความแขงแรง ทนตอแรงดง แรงกด แบงเปน 2 ชนด ไดแก

คอลเลงคมา คอลเลงคมา

ผนงเซลล

เอพเดอรมส

Page 25: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

19 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1) สเกลอรดหรอสโตนเซลล (Sclereid หรอ Stone cell) เซลลมรปรางหลากหลาย เชน กลม วงร เหลยม หรอแตกเปนหลายแขนง ผนงเซลลหนาและแขงแรงมาก พบในสวนทมความแขงมากของพช เชน กะลามะพราว เปลอกกระเทยม เมลดพทรา เมลดเชอร หรอเนอผลไมทมความสาก เชน เนอฝรง เนอสาล เนอลกแพร

2) ไฟเบอร (Fiber) เซลลมรปรางยาวเรยว มความยาวมากกวาความกวางหลายเทา ผนงเซลลหนามากท าใหลเมนแคบมาก ไฟเบอรมความยดหยนและเหนยว มกอยเปนกระจกหรอเปนกลม พบแทรกอยตามเนอเยออนๆ เพอเพมความแขงแรง เชน แทรกอยในไซเลมหรอโฟลเอม นอกจากนยงพบในผล เชน เสนใยกาบมะพราว หรอพบในใบดวย

ส าหรบไฟเบอรในทางอตสาหกรรม หมายถง เสนใยทไดจากพช อาจเปนกลมเนอเยอโฟลเอม เชน ปาน ปอกระเจา รวมถงเสนใยจากฝาย ซงความจรงเปนขนทเกดจากเปลอกหมเมลด หรอนน เปนเสนใยทเกดจากผวดานในของผล

รปท 2.21 สเกลอรดในเมลดเชอร

ทมา : https://media.gettyimages.com/photos/sclerenchyma-cells-from-cherry-pit-lm-x400-picture-idvis227905?s=612x612 (20 มนาคม 2557)

รปท 2.22 สเกลอรดทแทรกอยกบพาเรงคมาในเนอลกแพร

ทมา : http://www.sbs.utexas.edu/mauseth/weblab/webchap5scler/web5.3-1.jpg (20 มนาคม 2557)

ผนงเซลล

ลเมน

พาเรงคมา

สเกลอรด

Page 26: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

20 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

รปท 2.23 ไฟเบอร (ภาพจากเทคนคการยอยเซลล)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

รปท 2.24 กลมของไฟเบอร (ภาพตดขวาง)

ทมา : http://www1.biologie.uni-hamburg.de/b-online/fo06/02.jpg (20 มนาคม 2557)

Page 27: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

21 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

ตารางท 2.1 การเปรยบเทยบลกษณะและหนาทของพาเรงคมา คอลเลงคมา และสเกลอเลงคมา (ทมา : ภาพวาดโดย ฉตรวรณ พจนการณ)

เนอเยอ ลกษณะของผนงเซลล ต าแหนงทพบ หนาท

1. พาเรงคมา

ผนงเซลลบาง เปนผนงเซลลปฐมภม

พบทวไปในพช มหนาทหลายอยาง เชน สะสมสาร น า สงเคราะหดวยแสง หรอมชองอากาศมากเพอใหอากาศผาน

2. คอลเลงคมา

ผนงเซลลหนา วาวเหมอนมก เปนผนงเซลลปฐมภม

พบอยใตเอพเดอรมส เรยงเปนแถบหรอเปนกลม

เพมความแขงแรง แกพช

3. สเกลอเรงคมา 3.1 สเกลอรด

ผนงเซลลหนาและแขงมาก เปนผนงเซลลทตยภม

พบในสวนทมความแขงมากของพช

เพมความแขงแรง แกพช

3.2 ไฟเบอร

ผนงเซลลหนามากยดหยนและเหนยว เปนผนงเซลลทตยภม

พบแทรกอยตามเนอเยออนๆ อยเปนกระจกหรอเปนกลม

เพมความแขงแรง แกพช

ผนงเซลล

ผนงเซลล

ผนงเซลล

ผนงเซลล

ลเมน

ชองวางระหวางเซลล

ลเมน

Page 28: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

22 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1.2 เนอเยอถาวรเชงซอน เปนเนอเยอถาวรทประกอบดวยเซลลมากกวาหนงชนดท าหนาทรวมกน ไดแก เนอเยอล าเลยง (Vascular tissue) ซงม 2 ประเภท คอ เนอเยอล าเลยงน าหรอไซเลม (Xylem) และเนอเยอล าเลยงอาหารหรอโฟลเอม (Phloem) เนอเยอทง 2 ประเภทนจะอยรวมกนเปนมด เรยกวา มดทอล าเลยง หรอ กลมทอล าเลยง (Vascular bundle) ไซเลมประกอบดวยเซลล 4 ชนด ไดแก

1) เทรคด (Tracheid) เซลลรปรางทรงกระบอกแคบ ยาว ตรงกลางเซลลมชองขนาดใหญ เรยกวา ลเมน เปนเซลลทไมมชวต ท าหนาทล าเลยงน าและธาตอาหาร รวมทงค าจนสวนตางๆ ของพชเพราะมผนงเซลลทแขงแรง ในพวกเฟนและจมโนสเปรมจะพบเทรคดมากกวาในพชดอก

2) เวสเซลเมมเบอร (Vessel member) เซลลรปรางทรงกระบอกกวาง สนกวาเทรคด มสารสะสมทผนงเซลลเกดเปนลวดลายตางๆ เปนเซลลทไมมชวต ตรงกลางเปนชองขนาดใหญ เวสเซลเมมเบอรหลายๆ เซลลมาเรยงตอกนตามความยาวของล าตนและราก และผนงกนตรงปลายของแตละเซลลจะขาดไปกลายเปนทอกลวงยาวทะลถงกน ทอกลวงยาวนเรยกวา เวสเซล (Vessel) ท าหนาทล าเลยงน าและธาตอาหาร ในพชดอกมเวสเซลมากกวาเทรคด

3) เซลลไซเลมพาเรงคมา (Xylem parenchyma cell) เปนเซลลพาเรงคมาทอยบรเวณไซเลม ท าหนาทชวยในการล าเลยงน าและแรธาต สะสมอาหาร เชน แปง น ามน และสารอนๆ

4) เซลลไซเลมไฟเบอร (Xylem fiber cell) เปนเซลลไฟเบอรทอยบรเวณไซเลม ท าหนาทใหความแขงแรง

รปท 2.25 ซาย : เทรคดและเวสเซล ขวา : ไซเลมของตนเมเปลทแสดงใหเหนเทรคดและเวสเซล ทมา : http://schoolbag.info/biology/concepts/143.html (20 มนาคม 2557)

เทรคด เวสเซลเมมเบอร

เทรคด เวสเซล

เวสเซล เทรคด

Page 29: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

23 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

รปท 2.26 เวสเซลเมมเบอร (ภาพจากเทคนคการยอยเซลล)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

รปท 2.27 เวสเซลทมลวดลายตางๆ (ภาพตดตามยาว)

ทมา : ภาพถายโดย ฉตรวรณ พจนการณ

โฟลเอมประกอบดวยเซลล 4 ชนด ไดแก 1) ซฟทวปเมมเบอร (Sieve tube member) เปนเซลลทมชวต ท าหนาทล าเลยงอาหาร เซลล

รปรางทรงกระบอก หวทายเซลลทงสองดานมรเลกๆ คลายแผนตะแกรง เรยกวา ซฟเพลต (Sieve plate) ซฟทวปเมมเบอรหลายเซลลมาเรยงตอกนเปนทอยาว เรยกวา ซฟทวป (Sieve tube) และไซโทพลาซมของเซลลทอยตดกนสามารถไหลผานไปมาไดโดยผานทางซฟเพลต เมอซฟทวปเมมเบอรเจรญเตมทนวเคลยสจะสลายไปเหลอแตไซโทพลาซม

2) เซลลคอมพาเนยน (Companion cell) เปนเซลลขนาดเลก รปรางเรยวยาวปลายแหลม เปนเซลลทมชวต เซลลคอมพาเนยนมก าเนดมาจากเซลลตนก าเนดเดยวกนกบซฟทวปเมมเบอร โดยเซลลตนก าเนดดงกลาวแบงเซลลใหเซลลหนงทมขนาดใหญ คอ ซฟทวปเมมเบอร สวนอกเซลลมขนาดเลก คอ เซลลคอมพาเนยน เซลลท งสองชนดนจงอยตดกนเสมอ เซลลคอมพาเนยนมนวเคลยสและ ไซโทพลาซมทเขมขนกวาซฟทวปเมมเบอร และสามารถตดตอถงกนทางดานขาง มหนาทชวยเหลอซฟทวปเมมเบอรเพอใหท างานไดดขน โดยสงเอนไซมไปควบคมการท างานของซฟทวปเมมเบอร เนองจากเมอซฟทวปเมมเบอรเจรญเตมทนวเคลยสจะสลายไป ท าใหเซลลท างานไดไมเตมท

Page 30: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

24 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

3) เซลลโฟลเอมพาเรงคมา (Phloem parenchyma cell) เปนเซลลพาเรงคมาทอยบรเวณโฟลเอม ท าหนาทชวยในการล าเลยงอาหาร สะสมอาหารจากแหลงสรางอาหารและสารตางๆ เชน ยางสน

4) เซลลโฟลเอมไฟเบอร (Phloem fiber cell) เปนเซลลไฟเบอรทอยบรเวณโฟลเอม ท าหนาทใหความแขงแรง

รปท 2.28 ซฟทวปเมมเบอรและเซลลคอมพาเนยน

ทมา : https://online.science.psu.edu/sites/default/files/biol011/Fig-9-12-Sieve-Tubes.jpg (20 มนาคม 2557)

รปท 2.29 ซาย : ซฟเพลต (ภาพตดตามขวาง)

ขวา : ซฟทวปเมมเบอรและเซลลคอมพาเนยน (ภาพตดตามยาว) ทมา : http://preuniversity.grkraj.org/html/5_TRANSLOCATION_OF_ORGANIC_SOLUTES.htm (20 มนาคม 2557)

ซฟทวปเมมเบอร เซลลคอมพาเนยน นวเคลยส

ซฟเพลต

โฟลเอมพาเรงคมา

Page 31: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

25 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

รปท 2.30 มดทอล าเลยงของพชใบเลยงเดยว (ภาพตดขวาง)

ทมา : http://biology4isc.weebly.com/uploads/9/0/8/0/9080078/916416783.jpg (20 มนาคม 2557)

รปท 2.31 มดทอล าเลยงของพชใบเลยงค (ภาพตดขวาง) ทมา : https://www.gettyimages.co.uk/detail/photo/sunflower-stem-cross-section-showing-nearly-high-res-stock-

photography/vis304729 (20 มนาคม 2557)

วาสควลารแคมเบยม

โฟลเอม

โฟลเอมไฟเบอร

ซฟทวปเมมเบอร เซลลคอมพาเนยน (จะเหนนวเคลยสอยภายในเซลล)

ไซเลมพาเรงคมา

เวสเซลเมมเบอร

ชองอากาศ ไซเลมไฟเบอร

โฟลเอม

ไซเลม

เทรคด เวสเซล

ไซเลมพาเรงคมา ไซเลมไฟเบอร

ซฟทวปเมมเบอร เซลลคอมพาเนยน

โฟลเอมไฟเบอร

ไซเลม

Page 32: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

26 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

แผนผงชวยจ าท 2.1 เรอง เนอเยอพช

แบงเปน เนอเยอเจรญปลายยอด เนอเยอเจรญสวนปลาย เนอเยอเจรญปลายราก แบงเปน เนอเยอเจรญ เนอเยอเจรญเหนอขอ แบงเปน วาสควลารแคมเบยม เนอเยอเจรญดานขาง คอรกแคมเบยม

แบงเปน

เนอเยอ เอพเดอรมส

คอรก เชน เนอเยอถาวรเชงเดยว พาเรงคมา เทรคด แบงเปน เนอเยอถาวร คอลเลงคมา เวสเซล สเกลอเรงคมา ไซเลมพาเรงคมา ประกอบดวย ไดแก ไซเลม ไซเลมไฟเบอร เนอเยอเชงถาวรซอน เนอเยอล าเลยง อยเปนมด

เรยกวามดทอล าเลยง

ประกอบดวย โฟลเอม ซฟทวป เซลลคอมพาเนยน โฟลเอมพาเรงคมา โฟลเอมไฟเบอร

Page 33: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

27 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

จดประสงค บอกค าศพทหรอบอกความหมายของค าศพททางชววทยาได

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปน (15 คะแนน) ใชเวลา 15 นาท 1. จงใชค าศพทภาษาองกฤษทก าหนดให เตมลงในชองวาง ใหสมพนธกบค าศพทภาษาไทย (6 คะแนน)

Vascular cambium Permanent tissue Cork cambium Meristem Apical meristem Vascular bundle

1.1 เนอเยอเจรญ ……………………………… 1.2 เนอเยอถาวร ……………………………… 1.3 เนอเยอเจรญสวนปลาย ……………………………… 1.4 วาสควลารแคมเบยม ……………………………… 1.5 คอรกแคมเบยม ……………………………… 1.6 มดทอล าเลยง ………………………………

2. จงใชค าศพทภาษาไทยทก าหนดให เตมลงในชองวาง ใหสมพนธกบค าศพทภาษาองกฤษ (6 คะแนน) เซลลขนราก เนอเยอล าเลยงน า เนอเยอผว ซฟทวปเมมเบอร เซลลคม เนอเยอล าเลยงอาหาร

2.1 Epidermis ……………………………… 2.2 Guard cell ……………………………… 2.3 Root hair cell ……………………………… 2.4 Xylem ……………………………… 2.5 Phloem ……………………………… 2.6 Sieve tube member ………………………………

3. จงอธบายความหมายของค าศพทตอไปน (3 คะแนน) 3.1 พาเรงคมา .......................................................................................................................... 3.2 เวสเซลเมมเบอร ................................................................................................................. 3.3 เซลลคอมพาเนยน ..............................................................................................................

กจกรรมค าศพทท 2.1 เรอง เนอเยอพช

Page 34: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

28 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

จดประสงค

1. อธบายความแตกตางระหวางเนอเยอเจรญและเนอเยอถาวรได 2. ยกตวอยางเนอเยอเจรญและเนอเยอถาวรรวมทงบอกหนาทได

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปน (30 คะแนน) ใชเวลา 40 นาท 1. เนอเยอเจรญและเนอเยอถาวรมความแตกตางกนอยางไร (2 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...…

2. จงยกตวอยางเนอเยอเจรญมา 2 ชนด พรอมทงบอกหนาท (4 คะแนน) ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...…

3. จงยกตวอยางเนอเยอถาวรเชงเดยวมา 2 ชนด พรอมทงบอกหนาท (4 คะแนน) ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...…

4. เนอเยอทล าเลยงน า เรยกวาอะไร (1 คะแนน) ……………………………………………………………………………………………...…

5. เนอเยอทล าเลยงอาหาร เรยกวาอะไร (1 คะแนน) ……………………………………………………………………………………………...…

6. เนอเยอไซเลมประกอบดวยเซลลชนดใดบาง และเซลลแตละชนดท าหนาทอะไร (4 คะแนน) ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...…

7. เนอเยอโฟลเอมประกอบดวยเซลลชนดใดบาง และเซลลแตละชนดท าหนาทอะไร (4 คะแนน) ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...… ……………………………………………………………………………………………...…

กจกรรมถามตอบท 2.1 เรอง เนอเยอพช

Page 35: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

29 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

8. จงใชขอความทก าหนดใหเตมลงใน Venn diagram เพอแสดงความเหมอนและความแตกตางระหวางพาเรงคมา คอลเลงคมา และสเกลอเรงคมา (10 คะแนน)

- มผนงเซลลบาง - แบงเปน 2 ชนด คอ สเกลอรดและไฟเบอร

- ผนงเซลลหนา - มหนาทสะสมสารตางๆ เชน น า อาหาร

- เปนเนอเยอถาวร - มหนาทเพมความแขงแรงใหแกพช

- เปนเซลลทมชวต - พบอยเปนกลมตามมมหรอรอยหยกของล าตนและกานใบ

- เปนเซลลทไมมชวต - ผนงเซลลมความวาวเหมอนมก

จดทแตกตาง จดทแตกตาง

จดทแตกตาง

จดรวม

จดรวม

จดรวม จดรวม

พาเรงคมา คอลเลงคมา

สเกลอเรงคมา

นกเรยนสามารถศกษาความหมายของ Venn Diagram และตวอยางการตอบค าถามไดในหนาถดไปคะ

Page 36: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

30 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Venn diagram คออะไร

Venn diagram หรอ แผนภาพเวนน หรอ แผนภาพเซต คอ แผนภาพทแสดงความเกยวเนองเชงตรรกศาสตร คดคนโดย จอหน เวนน (John Venn) นกคณตศาสตรชาวองกฤษ แผนภาพเวนนใชสอนทฤษฎเซตพนฐาน ใชแสดงความสมพนธระหวางเซตทเปนกลมของวตถทแบงปนบางสงรวมกน สามารถน ามาประยกตใชกบการวเคราะหสงทมจดรวมหรอจดทแตกตางได ตวอยาง

จงใชขอความทก าหนดใหเตมลงใน Venn diagram เพอแสดงความเหมอนและความแตกตางระหวางกลวยและสม

เฉลย

กลวย สม

- ผลทรงยาว - ผลออนมสเขยว

- ผวเปลอกเรยบ

- ผลทรงกลม - ผลแกมสสม

- ปลกไดในประเทศไทย

- ผวเปลอกเรยบ - มเปลอกหอหม

- รสชาตหวาน เนอเหนยว

- ผวเปลอกขรขระ มตอมน ามน - รสชาตอมเปรยว เนอฉ าน า

- ผลแกมสเหลอง

- รสชาตหวาน เนอเหนยว

- ผลทรงยาว

- ผวเปลอกเรยบ

- ผลออนมสเขยว

- ปลกไดในประเทศไทย

- มเปลอกหอหม

- ผลแกมสสม

- รสชาตอมเปรยว เนอฉ าน า

- ผวเปลอกขรขระ มตอมน ามน

- ผลทรงกลม

จดทแตกตาง จดทแตกตาง จดรวม

Page 37: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

31 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เรองท 2.2 การเตบโตของพช

การเตบโตของพชแบงเปน 2 ขน คอ 1. การเตบโตปฐมภม (Primary growth) เปนการเตบโตขนแรก เกดจากการแบงเซลลของ

เนอเยอเจรญสวนปลาย ทงปลายยอดและปลายราก และเนอเยอเจรญเหนอขอ ท าใหล าตนและรากยาวขน 2. การเตบโตทตยภม (Secondary growth) เปนการเตบโตขนทสอง เกดจากการแบงเซลลของ

เนอเยอเจรญดานขาง ท าใหล าตนและรากหนาขน เสนผาศนยกลางเพมขน พบในพชใบเลยงคทมเนอไม และพชใบเลยงเดยวบางชนด เชน มะพราว หมาก ปาลม

พชใบเลยงเดยวและพชใบเลยงคทกชนดมการเตบโตปฐมภม แตในพชใบเลยงคทมเนอไม และพชใบเลยงเดยวบางชนด จะมทงการเตบโตปฐมภมและการเตบโตทตยภม โดยการเตบโตปฐมภมจะเกดทสวนยอดและปลายราก คอยอดจะสงขนเรอยๆ และปลายรากจะยาวลงไปเรอยๆ สวนการเตบโตทตยภมจะเกดในสวนล าตนทอยถดลงมาจากยอดและสวนของรากทอยถดขนมาจากปลายราก ซงเปนสวนทมอายมากกวา เราจะเหนวาสวนดงกลาวมเสนผาศนยกลางมากขน มความแขงแรงมากขน รวมทงเกดเปลอกไมดวย

รปท 2.32 การเตบโตของพช

ทมา : ภาพวาดโดย ฉตรวรณ พจนการณ

ล าตนทมการเตบโตปฐมภม

ล าตนทมการเตบโตปฐมภม (ตาตามซอกทเจรญเปนกง) ล าตนทมการเตบโตทตยภม

รากทมการเตบโตทตยภม

รากทมการเตบโตปฐมภม

Page 38: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

32 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

แผนผงชวยจ าท 2.2 เรอง การเตบโตของพช

เกดจากการแบงเซลลของ ล าตนสวนยอดยดยาวขน เนอเยอเจรญสวนปลายยอด ผลทเกดตอพช เกดจากการแบงเซลลของ การเตบโตปฐมภม รากสวนปลายยดยาวขน เนอเยอเจรญสวนปลายราก พบใน เกดจากการแบงเซลลของ พชใบเลยงเดยวทกชนด ล าตนสวนปลองยดยาวขน เนอเยอเจรญเหนอขอ พชใบเลยงคทกชนด

แบงเปน

การเตบโตของพช

เกดจากการแบงเซลลของ ไดแก วาสควลารแคมเบยม ล าตนมเสนผาศนยกลางเพมขน เนอเยอเจรญดานขาง ผลทเกดตอพช คอรกแคมเบยม การเตบโตทตยภม พบใน เกดจากการแบงเซลลของ ไดแก วาสควลารแคมเบยม พชใบเลยงเดยวบางชนด รากมเสนผาศนยกลางเพมขน เนอเยอเจรญดานขาง พชใบเลยงคทมเนอไม คอรกแคมเบยม

Page 39: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

33 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

จดประสงค บอกค าศพทหรอบอกความหมายของค าศพททางชววทยาได

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปน (4 คะแนน) ใชเวลา 5 นาท 1. จงเขยนค าศพทภาษาองกฤษใหสมพนธกบค าศพทภาษาไทยทก าหนดให พรอมทงบอก

ความหมาย (4 คะแนน) 1.1 การเตบโตปฐมภม .............................................................................................................. หมายถง .............................................................................................................................. 1.2 การเตบโตทตยภม .............................................................................................................. หมายถง ..............................................................................................................................

กจกรรมค าศพทท 2.2 เรอง การเตบโตของพช

Page 40: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

34 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

จดประสงค

1. เชอมโยงความสมพนธระหวางเนอเยอเจรญและการเตบโตปฐมภมและทตยภมได 2. บอกผลทเกดขนตอพชเมอพชมการเตบโตปฐมภมและทตยภมได

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปน (10 คะแนน) ใชเวลา 15 นาท 1. การเตบโตปฐมภมเกดจากการแบงเซลลของเนอเยอใด (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 2. การเตบโตทตยภมเกดจากการแบงเซลลของเนอเยอใด (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 3. การเตบโตปฐมภมสงผลตอตนพชอยางไร (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 4. การเตบโตทตยภมสงผลตอตนพชอยางไร (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 5. พชกลมใดมทงการเตบโตปฐมภมและทตยภม (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 6. สวนทมอายนอยของพชใบเลยงคจะเกดการเตบโตแบบใด (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 7. สวนทมอายมากของพชใบเลยงคจะเกดการเตบโตแบบใด (1 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...… 8. จงยกตวอยางชนดของพชใบเลยงเดยวทมการเตบโตทตยภมมา 3 ตวอยาง (3 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………...…

กจกรรมถามตอบท 2.2 เรอง การเตบโตของพช

Page 41: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

35 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

จดประสงค

เขยนแผนผงสรปเนอหาตอนท 2 เรอง เนอเยอพชและการเตบโตของพชได

จงเขยนแผนผงชวยจ าจากการเรยนเนอหาตอนท 2 เรอง เนอเยอพชและการเตบโตของพช (10 คะแนน) ใชเวลา 60 นาท

กจกรรมสรปเนอหาดวยแผนผงชวยจ า

Page 42: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

36 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

ค าชแจง จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว (15 คะแนน) ใชเวลา 20 นาท

1. เนอเยอเจรญชนดใดทเมอแบงเซลลแลวใหเนอเยอไซเลมและโฟลเอม ก. คอรกแคมเบยม ข. วาสควลารแคมเบยม ค. เนอเยอเจรญปลายราก ง. เนอเยอเจรญปลายยอด 2. เนอเยอชนดหนงพบไดในทกสวนของพชและพบมากทสด โดยเฉพาะตามสวนทออนนม อมน าไดมาก เซลลเปนรปทรงกระบอก ผนงเซลลบาง ภายในเซลลใส และเปนเซลลทมชวต เนอเยอนคอขอใด ก. ไฟเบอร ข. สเกลอรด ค. พาเรงคมา ง. สเกลอเรงคมา 3. ขอใดเปนลกษณะของเซลลบรเวณเนอเยอเจรญ ก. ผนงเซลลบาง ข. เซลลมขนาดใหญ ค. เซลลมรปรางยดยาว ง. ไซโทพลาซมยอมตดสจาง 4. เนอเยอเจรญชนดใดทเมอแบงเซลลแลวท าใหพชมเสนผาศนยกลางเพมขน ก. เนอเยอเจรญดานขาง ข. เนอเยอเจรญเหนอขอ ค. เนอเยอเจรญปลายราก ง. เนอเยอเจรญปลายยอด 5. ขอใดเปนเนอเยอถาวรเชงซอน ก. คอรก ข. ไซเลม ค. พาเรงคมา ง. เอพเดอรมส

แบบทดสอบหลงเรยน ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 43: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

37 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

6. เซลลชนดใดไมพบในไซเลม ก. ไฟเบอร ข. พาเรงคมา ค. เวสเซลเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน 7. ขอใดถกตองเกยวกบเนอเยอคอลเลงคมา ก. มผนงเซลลบาง ข. ท าหนาทสะสมสารตางๆ ค. ผนงเซลลมความวาวเหมอนมก ง. เปนเซลลทไมมชวตเมอเตบโตเตมท จงใชภาพดานลางตอบค าถามขอ 8-9

ทมา : http://biology4isc.weebly.com/uploads/9/0/8/0/9080078/916416783.jpg (20 มนาคม 2557)

8. ต าแหนง A คอเซลลชนดใด ก. ไฟเบอร ข. เวสเซลเมมเบอร ค. ซฟทวปเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน 9. ต าแหนง B คอเซลลชนดใด ก. ไฟเบอร ข. เวสเซลเมมเบอร ค. ซฟทวปเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน

B

A

Page 44: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

38 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

10. เซลลชนดใดท าหนาทล าเลยงอาหาร ก. ไฟเบอร ข. ซฟทวปเมมเบอร ค. เวสเซลเมมเบอร ง. เซลลคอมพาเนยน 11. ขอใดจบคเนอเยอและหนาทไดถกตอง ก. โฟลเอม – ล าเลยงน า ข. ไซเลม – ล าเลยงอาหาร ค. คอรก – ปองกนเนอเยอทอยภายใน ง. เอพเดอรมส – เพมความแขงแรงแกพช 12. พชใบเลยงเดยวชนดใดทมการเตบโตทตยภม ก. ไผ ข. มะพราว ค. หญาขน ง. ขาวโพด 13. พชในขอใดมการเตบโตทตยภม ก. ขาว ข. ออย ค. กลวย ง. มะมวง 14. การเตบโตทตยภมสงผลตอพชอยางไร ก. ยอดพชยดสงขน ข. เกดกงจ านวนมากขน ค. รากพชยดยาวมากขน ง. ล าตนและรากหนาขน

Page 45: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

39 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

15. การเตบโตปฐมภมเกดจากการแบงเซลลของเนอเยอใด (1) เนอเยอเจรญดานขาง (2) เนอเยอเจรญเหนอขอ (3) เนอเยอเจรญปลายราก (4) เนอเยอเจรญปลายยอด ก. (1) , (2) ข. (3) , (4) ค. (1) , (2) , (3) ง. (2) , (3) , (4)

Page 46: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

40 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เฉลย

Page 47: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

41 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1. ตอบ ก 2. ตอบ ก 3. ตอบ ข 4. ตอบ ข 5. ตอบ ค 6. ตอบ ค 7. ตอบ ง 8. ตอบ ค 9. ตอบ ค 10. ตอบ ข 11. ตอบ ข 12. ตอบ ง 13. ตอบ ข 14. ตอบ ง 15. ตอบ ง

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 48: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

42 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1. 1.1 Meristem (ให 1 คะแนน) 1.2 Permanent tissue (ให 1 คะแนน) 1.3 Apical meristem (ให 1 คะแนน) 1.4 Vascular cambium (ให 1 คะแนน) 1.5 Cork cambium (ให 1 คะแนน) 1.6 Vascular bundle (ให 1 คะแนน)

2. 2.1 เนอเยอผว (ให 1 คะแนน) 2.2 เซลลคม (ให 1 คะแนน) 2.3 เซลลขนราก (ให 1 คะแนน) 2.4 เนอเยอล าเลยงน า (ให 1 คะแนน) 2.5 เนอเยอล าเลยงอาหาร (ให 1 คะแนน) 2.6 ซฟทวปเมมเบอร (ให 1 คะแนน)

3. 3.1 เนอเยอถาวรทพบแทรกอยท วๆ ไป และพบไดมากทสดในพช โดยเฉพาะตามสวนท ออนนมและอมน าไดมาก (ให 1 คะแนน) 3.2 เซลลทท าหนาทล าเลยงน าในพช พบอยในทกสวนของพช (ให 1 คะแนน) 3.3 เซลลทท าหนาทชวยเหลอซฟทวปเมมเบอรเพอใหท างานไดดขน (ให 1 คะแนน)

เฉลยกจกรรมค าศพทท 2.1 เรอง เนอเยอพช

Page 49: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

43 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1. เนอเยอเจรญเปนเนอเยอทมการแบงเซลลแบบไมโทซสตลอดชวตของเซลล (ให 1 คะแนน) สวนเนอเยอถาวรเปนเนอเยอทไมแบงเซลล เซลลเจรญเตบโตเตมทและเปลยนแปลงรปรางไปท าหนาทเฉพาะ (ให 1 คะแนน)

2. นกเรยนอาจตอบแตกตางจากเฉลยได 1) เนอเยอเจรญสวนปลายยอด (ให 1 คะแนน)

เมอแบงเซลลแลวท าใหยอดพชมความสงขน (ให 1 คะแนน) 2) วาสควลารแคมเบยม (ให 1 คะแนน)

เมอแบงเซลลแลวใหเนอเยอไซเลมและโฟลเอม (ให 1 คะแนน)

3. นกเรยนอาจตอบแตกตางจากเฉลยได 1) เอพเดอรมส (ให 1 คะแนน) ท าหนาทปองกนเนอเยอทอยดานในและปองกนการสญเสยน า (ให 1 คะแนน) 2) คอลเลงคมา (ให 1 คะแนน) ท าหนาทใหความแขงแรงแกพช (ให 1 คะแนน)

4. ไซเลม (Xylem) (ให 1 คะแนน)

5. โฟลเอม (Phloem) (ให 1 คะแนน)

6. เนอเยอไซเลมประกอบดวยเซลล 4 ชนด ไดแก 1) เทรคด ท าหนาทล าเลยงน าและแรธาต และค าจนสวนตางๆ ของพช (ให 1 คะแนน) 2) เวสเซลเมมเบอร ท าหนาทล าเลยงน าและแรธาต (ให 1 คะแนน) 3) เซลลไซเลมพาเรงคมา ท าหนาทชวยในการล าเลยงน าและแรธาต และเกบสะสมสารตาง ๆ

(ให 1 คะแนน) 4) เซลลไซเลมไฟเบอร ท าหนาทใหความแขงแรงแกพช (ให 1 คะแนน)

7. เนอเยอโฟลเอมประกอบดวยเซลล 4 ชนด ไดแก 1) ซฟทวปเมมเบอร ท าหนาทล าเลยงอาหาร (ให 1 คะแนน) 2) เซลลคอมพาเนยน ท าหนาทควบคมการท างานของซฟทวป (ให 1 คะแนน) 3) เซลลโฟลเอมพาเรงคมา ท าหนาทชวยในการล าเลยงอาหาร และเกบสะสมสารตางๆ

(ให 1 คะแนน) 4) เซลลโฟลเอมไฟเบอร ท าหนาทใหความแขงแรงแกพช (ให 1 คะแนน)

เฉลยกจกรรมถามตอบท 2.1 เรอง เนอเยอพช

Page 50: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

44 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

8. เตมขอความทก าหนดใหลงใน Venn Diagram เพอแสดงความเหมอนและความแตกตางระหวางพาเรงคมา คอลเลงคมา และสเกลอเรงคมาไดดงน (ใหประเดนละ 1 คะแนน รวมเปน 10 คะแนน)

จดทแตกตาง จดทแตกตาง

จดทแตกตาง

จดรวม

จดรวม

จดรวม จดรวม

สเกลอเรงคมา

- เปนเนอเยอถาวร

- มผนงเซลลบาง

- มหนาทสะสมสารตางๆ เชน น า อาหาร

- พบอยเปนกลมตามมมหรอรอยหยกของล าตนและกานใบ - ผนงเซลลมความวาว

เหมอนมก

- แบงเปน 2 ชนด คอ สเกลอรดและไฟเบอร

- เปนเซลลทไมมชวต

- เปนเซลลทมชวต

- ผนงเซลลหนา

พาเรงคมา คอลเลงคมา

- มหนาทเพมความแขงแรงใหแกพช

Page 51: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

45 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1. 1.1 Primary growth (ให 1 คะแนน)

การเตบโตขนแรกของพช ท าใหล าตนและรากยาวขน (ให 1 คะแนน) 1.2 Secondary growth (ให 1 คะแนน) การเตบโตขนทสองของพช ท าใหล าตนและรากหนาขน (หรอมเสนผาศนยกลางเพมขน) (ให 1 คะแนน)

เฉลยกจกรรมค าศพทท 2.2 เรอง การเตบโตของพช

Page 52: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

46 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1. เนอเยอเจรญสวนปลาย และเนอเยอเจรญเหนอขอ (ให 1 คะแนน)

2. เนอเยอเจรญดานขาง ไดแก วาสควลารแคมเบยม และคอรกแคมเบยม (ให 1 คะแนน)

3. พชยดยาว สงขน หรออาจตอบวา ยอดพชสงขน และรากยดยาวมากขน (ให 1 คะแนน)

4. ล าตนและรากพชมเสนผาศนยกลางเพมขน (ให 1 คะแนน)

5. พชใบเลยงค และพชใบเลยงเดยวบางชนด (ให 1 คะแนน)

6. การเตบโตปฐมภม (ให 1 คะแนน)

7. การเตบโตทตยภม (ให 1 คะแนน)

8. นกเรยนอาจตอบแตกตางจากเฉลยได คอ มะพราว หมาก ปาลม จนทนผา เขมกดน อากาเวหรอศรนารายณ (ใหตวอยางละ 1 คะแนน รวมเปน 3 คะแนน)

เฉลยกจกรรมถามตอบท 2.2 เรอง การเตบโตของพช

Page 53: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

47 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

ท าใหเกด ท าให แบงเปน เนอเยอเจรญปลายยอด การเตบโตปฐมภม ยอดยดยาวขน เนอเยอเจรญสวนปลาย ท าใหเกด ท าให พบในพชใบเลยงเดยวและใบเลยงค เนอเยอเจรญปลายราก การเตบโตปฐมภม รากยดยาวขน แบงเปน ท าใหเกด ท าให เนอเยอเจรญ เนอเยอเจรญเหนอขอ การเตบโตปฐมภม ปลองยดยาวขน พบในพชใบเลยงเดยว ท าใหเกด ท าให แบงเปน วาสควลารแคมเบยม การเตบโตทตยภม ล าตนและรากม

เสนผาศนยกลาง เพมขน

เนอเยอเจรญดานขาง ท าใหเกด พบในพชใบเลยงเดยวบางชนด คอรกแคมเบยม

แบงเปน และพชใบเลยงคทมเนอไม ท าให

เนอเยอ เอพเดอรมส การเตบโตทตยภม ล าตนและรากม เสนผาศนยกลาง

เพมขน คอรก เชน เนอเยอถาวรเชงเดยว พาเรงคมา เทรคด แบงเปน เนอเยอถาวร คอลเลงคมา เวสเซล สเกลอเรงคมา ไซเลมพาเรงคมา ประกอบดวย ไดแก ไซเลม ไซเลมไฟเบอร เนอเยอเชงถาวรซอน เนอเยอล าเลยง อยเปนมด

เรยกวามดทอล าเลยง

ประกอบดวย โฟลเอม ซฟทวป เซลลคอมพาเนยน โฟลเอมพาเรงคมา โฟลเอมไฟเบอร

เกณฑการใหคะแนน

คะแนน 1-5 คะแนน 6-9 คะแนน 10 คะแนน

เกณฑ ท าไดถกตอง 10-50% ของค าตอบทงหมด

ท าไดถกตอง 60-90% ของค าตอบทงหมด

ท าไดถกตอง 100%

เฉลยกจกรรมสรปเนอหาตอนท 2 ดวยแผนผงชวยจ า

Page 54: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

48 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

1. ตอบ ข 2. ตอบ ค 3. ตอบ ก 4. ตอบ ก 5. ตอบ ข 6. ตอบ ง 7. ตอบ ค 8. ตอบ ค 9. ตอบ ข 10. ตอบ ข 11. ตอบ ค 12. ตอบ ข 13. ตอบ ง 14. ตอบ ง 15. ตอบ ง

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

Page 55: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

49 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

บรรณานกรม เทยมใจ คมกฤส. กายวภาคของพฤกษ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร,

2542. ไพศาลพทยา, โรงเรยน. หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. นครสวรรคฯ : โรงเรยนไพศาลพทยา,

2553. ภวดล บตรรตน. โครงสรางภายในของพช. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : บรษทโรงพมพไทยวฒนาพานช จ ากด,

2545. ราชบณฑตยสถาน. ศพทพฤกษศาสตร องกฤษ-ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด

อรณการพมพ, 2541. สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. คมอคร รายวชาเพมเตม ชววทยา เลม 3.

กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2554. สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม ชววทยา เลม 3.

กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2556. สมาน แกวไวยทธ. ชววทยา ม.5 เลม 4. กรงเทพฯ : อมรการพมพ, ม.ป.ป. กลมของไฟเบอร (ออนไลน) เขาถงไดท :

http://www1.biologie.uni-hamburg.de/b-online/fo06/02.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

คอรก คอรกแคมเบยม และเฟลโลเดรม (ออนไลน) เขาถงไดท : http://slideplayer.com/slide/3621209/13/images/32/2.+PERIDERM+(CORK).jpg (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

คลอเรงคมา (ออนไลน) เขาถงไดท : http://www.nana-bio.com/e-learning/image%20e-learning/1.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

คลอเรงคมา (ออนไลน) เขาถงไดท : http://i1.ytimg.com/vi/q-DPfOgD1IQ/maxresdefault.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

คอลเลงคมา (ออนไลน) เขาถงไดท : http://botit.botany.wisc.edu/Resources/Botany/Cells%20and%20Tissues/Celery/epidermis%20collenchyma.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

จกคอรก (ออนไลน) เขาถงไดท : https://i.pinimg.com/originals/63/9f/09/639f09f25280ba5a8bcc6009f00cf2f8.jpg (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

ซฟทวปเมมเบอรและเซลลคอมพาเนยน (ออนไลน) เขาถงไดท : https://online.science.psu.edu/sites/default/files/biol011/Fig-9-12-Sieve-Tubes.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

ซฟทวปเมมเบอรและเซลลคอมพาเนยน (ออนไลน) เขาถงไดท : http://preuniversity.grkraj.org/html/5_TRANSLOCATION_OF_ORGANIC_SOLUTES.htm (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

Page 56: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

50 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช

เซลลขนราก (ออนไลน) เขาถงไดท : http://biology-igcse.weebly.com/uploads/1/5/0/7/15070316/7318780_orig.png (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

เซลลคม (ออนไลน) เขาถงไดท : http://images.slideplayer.com/31/9756946/slides/slide_15.jpg (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

เทรคดและเวสเซล (ออนไลน) เขาถงไดท : http://schoolbag.info/biology/concepts/143.html (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

เนอเยอคอรกทเกบไดจากล าตน (ออนไลน) เขาถงไดท : http://www.wecork.com/wp-content/uploads/2015/09/cork-harvesting.png (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

เนอเยอเจรญปลายราก (ออนไลน) เขาถงไดท : http://plantsinaction.science.uq.edu.au/edition1//?q=files/imagecache/figure-large/Fig%207.04.jpg (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

เนอเยอเจรญปลายราก (ออนไลน) เขาถงไดท : https://www.prirodovedci.cz/storage/images/800x600/1662.jpg (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

ปลอง และเนอเยอเจรญเหนอขอ (ออนไลน) เขาถงไดท : https://sites.google.com/site/aboutplanttissue/_/rsrc/1359524008924/home/prapheth-khxng-neuxyeux-phuch/neuxyeux/image.gif?height=311&width=400 (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

พาเรงคมา (ออนไลน) เขาถงไดท : https://sites.google.com/site/flowerssbio/_/rsrc/1295961697250/132/%E0%B8%9E%E0%B8%B2.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

โฟลเอม วาสควลารแคมเบยม และไซเลม (ออนไลน) เขาถงไดท : http://www1.biologie.uni-hamburg.de/b-online/library/webb/BOT410/410Labs/LabsHTML-99/Stems-2/Image300.gif (สบคนเมอ 17 มนาคม 2557)

มดทอล าเลยงของพชใบเลยงค (ออนไลน) เขาถงไดท : https://www.gettyimages.co.uk/detail/photo/sunflower-stem-cross-section-showing-nearly-high-res-stock-photography/vis304729 (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

มดทอล าเลยงของพชใบเลยงเดยว (ออนไลน) เขาถงไดท : http://biology4isc.weebly.com/uploads/9/0/8/0/9080078/916416783.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

สเกลอรดทแทรกอยกบพาเรงคมาในเนอลกแพร (ออนไลน) เขาถงไดท : http://www.sbs.utexas.edu/mauseth/weblab/webchap5scler/web5.3-1.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

สเกลอรดในเมลดเชอร (ออนไลน) เขาถงไดท : https://media.gettyimages.com/photos/sclerenchyma-cells-from-cherry-pit-lm-x400-picture-idvis227905?s=612x612 (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

แอเรงคมา (ออนไลน) เขาถงไดท : https://images.fineartamerica.com/images-medium-large/hydrophyte-stem-and-aerenchyma-m-i-walker.jpg (สบคนเมอ 20 มนาคม 2557)

Page 57: ตอนที่ 2 เนื้อเยื่อพืชและการ ......3ตอนท 2 เน อเย อพ ชและการเต บโตของพ ช ค

1 ตอนท 2 เนอเยอพชและการเตบโตของพช