การเปิดโปรแกรม analysis ใน epiinfo2 5) หน าต...
TRANSCRIPT
1
การเปดโปรแกรม Analysis ใน Epiinfo
1) สราง Folder ทเกบฐานขอมลท drive C โดยใหชอวา Training
2) copy file "ANC47-52.MDB" ไปไวท Folder Training ทสรางไว
3) Click ท Icon Epi Info
4) Click ท เมน Analyze Data
2
5) หนาตางโปรแกรม Analyze Data จะปรากฏขน ประกอบดวยสามสวนยอย คอ Command window, Output window และ
Program Editor window การใชโปรแกรม Analyze Data สามารถทาไดทงจาก Command window หรอพมพคาสงเองใน
Program Editor window
Command window Program Editor window
Output window
3
การวเคราะหสดสวน
การวเคราะหสดสวนใชเมอขอมลเปน categorical data ซงสรปขอมลโดยใชคาสดสวน (proportion) การแจกแจงใหเปน
สดสวนทาดวยการสรางตารางแจกแจงความถ
แผนภมท 2 การวเคราะหสดสวน
การวเคราะหสดสวน
กลมเดยว สองกลม สามกลมขนไป
อสระตอกน ไมอสระตอกน อสระตอกน ไมอสระตอกน
• p , 95%CI • Generalized
estimating
equations
(GEEs)
• Binomial exact
probability test
• Freman Halton
conditional
exact test
• Fisher’s exact
test
กรณตวอยางมขนาดเลก
• p1 – p2 , 95%CI
• Z test , χ2 test
• p1 – p2 , 95%CI
• Z test ,
Macnemar test
• p1 , 95%CI
p2 , 95%CI
p3 , 95%CI
• χ2 test
4
ใช file ขอมล “ANC47-52.MDB” ซงเปน file แบบสอบถามหญงมครรภในการเฝาระวงการตดเชอ HIV
โครงสรางแฟมขอมล
ตวแปร คาอธบาย
ID หมายเลขลาดบของ record
HIV ผลการตรวจ HIV
1= บวก, 2 = ลบ, 3 = , 9 = missing
VDRL ผลการตรวจซฟลส
1= บวก, 2 = ลบ, 9 = missing
DISTRICT ภมลาเนาอาเภอ (ใชรหสแทน)
RACE เชอชาต (ใชรหสแทน)
NATIONAL สญชาต (ใชรหสแทน)
AGE อาย (ป); 99=missing
EDU การศกษาสงสด (ใชรหสแทน) ; 9=missing
OCCNOW อาชพปจจบน
1= กษตรกรรม,2=รบจาง/กรรมกร,3=คาขาย,4=ขาราชการ,5=แมบาน,6=นกศกษา,7=อนๆ
OCCOLD อาชพกอนแตงงาน
1= กษตรกรรม,2=รบจาง/กรรมกร,3=คาขาย,4=ขาราชการ,5=แมบาน,6=นกศกษา,7=หญงบรการ,8=อนๆ
MARRYY จานวนปทแตงงานมาแลว ; 99=missing
MARRYM จานวนเดอน(ทเปนเศษเกนของป)ทแตงงานมาแลว ; 99=missing
SON จานวนบตรมชวต (คน) ; 99=missing
AGESON อายบตรคนเลกสด (ป) ; 99=missing
HUSNUM ลาดบของสามคนปจจบน (คนท) ; 99=missing
HUSAGE อายของสาม (ป) ; 99=missing
HUSOCC อาชพของสาม (ใชรหสแทน) ; 9=missing
HUSBMARRY ประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน
1= เคยแตงงานกบหญงอนมาแลว, 2 = ไมเคยแตงงานกบหญงอนมากอน, 3 = ,
9 = missing
NUMMARRY จานวนหญงทสามคนปจจบนเคยแตงงานมากอน (คน) ; 99=missing
GRAVIDA ลาดบครรภปจจบน (ครรภท) ; 99=missing
GA อายครรภ (สปดาห) ; 99=missing
TMARRY ประวตการตรวจ HIV กอนแตงงาน
1= เคยตรวจ, 2 = ไมเคยตรวจ, 3 = , 9 = missing
5
TPREG ประวตการตรวจ HIV กอนมบตร
1= เคยตรวจ, 2 = ไมเคยตรวจ, 3 = , 9 = missing
TGEN ประวตการตรวจ HIV ในการตรวจสขภาพทวไป
1= เคยตรวจ, 2 = ไมเคยตรวจ, 3 = , 9 = missing
TLPREG ประวตการตรวจ HIV เมอตงครรภครงกอน
1= เคยตรวจ, 2 = ไมเคยตรวจ, 3 = , 9 = missing
TWORK ประวตการตรวจ HIV เมอเขาทางาน/ทาประกน
1= เคยตรวจ, 2 = ไมเคยตรวจ, 3 = , 9 = missing
CSG บรการปรกษาและการตรวจเลอด HIV ในการฝากครรภครงน
1= ผานกระบวนการใหคาปรกษา และตองการตรวจ,
2 = ผานกระบวนการใหคาปรกษา แตไมตองการตรวจ,
3 = ไมผานกระบวนการใหคาปรกษา
9=missing
6
การเปดฐานขอมลใน Epiinfo
7
8
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
READ 'C:\training\ANC47-52.MDB':viewANC ↵
หมายเหต : เครองหมาย ↵ หมายถง กดป มคาสง “Run This Command”
9
การสารวจ file ขอมล
สารวจ file ขอมล เพอศกษาจานวนตวแปร ชอ และลกษณะตวแปร
10
แสดงขอมลในลกษณะ spread sheet
Grid คาสงนใชเพอดขอมลเพยงอยางเดยว
Allow Updates คาสงนใชเพอดขอมลและสามารถแกไขได
11
(I) การวเคราะหสดสวน 1 กลม
ตวอยาง : การแจกแจงสดสวนของผลการตรวจ HIV
การสรางตารางทางเดยวแสดงสดสวนของผลการตรวจ HIV
12
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
FREQ HIV ↵
FREQ HIV
ผลการตรวจ HIV Frequency Percent Cum Percent
1 58 1.1% 1.1%
2 5002 98.8% 99.9%
3 1 0.0% 99.9%
9 3 0.1% 100.0%
Total 5064 100.0% 100.0%
95% Conf Limits 1 0.9% 1.5% 2 98.4% 99.1% 3 0.0% 0.1% 9 0.0% 0.2%
• มหญงตงครรภตดเชอ HIVจานวน 58 คน จาก 5064 คน คดเปนสดสวนเทากบ 1.1%
• 95% CI มใหสาหรบสดสวนในแตละกลม หมายความวา ถาทาการศกษาสมตวอยางโดยปราศจากอคตจากประชากร
หญงตงครรภหลายๆครง จะพบวาชวงเชอมนทคานวณได รอยละ 95 ของการศกษาสมตวอยางทงหมด จะครอบคลม
อตราการตดเชอจรงในประชากร ซงหากการศกษาครงนครอบคลมคาจรง จะพบวาอตราการตดเชอ HIV ของหญง
ตงครรภจะเปนคาใดคาหนงระหวาง รอยละ 0.9 ถง 1.5 หรอแปลผลอยางงายไดวา มความเชอมนรอยละ 95 วาอตราการ
ตดเชอ HIV ในหญงตงครรภจะอยระหวาง รอยละ 0.9 ถง 1.5
แบบฝกหด
• แจกแจงสดสวนของเชอชาตและชวงเชอมน
• แจกแจงสดสวนของสญชาตและชวงเชอมน
• แจกแจงสดสวของอาชพปจจบนและชวงเชอมน
• แจกแจงสดสวนของอาชพกอนแตงงานและชวงเชอมน
• แจกแจงสดสวนของประวตการเคยแตงงานกอนหนานของสามคนปจจบนและชวงเชอมน
• แจกแจงสดสวนของประวตการเคยตรวจ HIVและชวงเชอมน
• แจกแจงสดสวนของบรการปรกษาและการตรวจเลอด HIV ในการฝากครรภครงนและชวงเชอมน
13
(II) การวเคราะหเปรยบเทยบสดสวน 2 กลม 2.1) การแจกแจงความถของขอมล
ตวอยาง : การแจกแจงสดสวนของการตดเชอ HIV จาแนกตามประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน
เนองจาก ตวแปรการตดเชอ และ ตวแปรประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน มคาทตองการเฉพาะ 1 และ 2 สวนคา 3
และ 9 เปนคาทไมทราบขอมล จงตองทาการสรางตวแปรใหมทเกบคาเฉพาะ 1 และ 2 กอนการวเคราะห
• การสรางตวแปร HIV1 และ HUSBMARRY1
14
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
DEFINE hiv1 ↵
DEFINE husbmarry1 ↵
15
• การใหคาใหมกบตวแปร HIV1 และ HUSBMARRY1
16
17
• การสรางตารางแจกแจงความถแสดงสดสวน ของการตดเชอ HIV จาแนกตามประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
FREQ hiv1 STRATAVAR = husbmarry1 ↵
18
FREQ hiv1 STRATAVAR = husbmarry1
hiv1, husbmarry1=1 Forward hiv1 Frequency Percent Cum Percent
1 24 2.5% 2.5%
2 944 97.5% 100.0%
Total 968 100.0% 100.0%
95% Conf Limits 1 1.6% 3.7% 2 96.3% 98.4%
hiv1, husbmarry1=2 hiv1 Frequency Percent Cum Percent
1 29 0.7% 0.7%
2 3905 99.3% 100.0%
Total 3934 100.0% 100.0%
95% Conf Limits 1 0.5% 1.1% 2 98.9% 99.5%
• สดสวนการตดเชอ HIVในกลมทสามคนปจจบนเคยแตงงานกบหญงอนมากอน และในกลมทสามคนปจจบนไมเคย
แตงงานมากอน เทากบ รอยละ 2.5 และ รอยละ 0.7 ตามลาดบ
• ถาทาการศกษาสมตวอยางโดยปราศจากอคตจากประชากรหญงตงครรภหลายๆครง จะพบวาชวงเชอมนทคานวณได
รอยละ 95 ของการศกษาสมตวอยางทงหมด จะครอบคลมอตราการตดเชอจรงในประชากรหญงตงครรภจาแนกตามกลม
ประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน ซงหากการศกษาครงนครอบคลมคาจรง จะพบวาอตราการตดเชอ HIV ของ
หญงตงครรภในกลมทสามเคยมประวตแตงงานมากอนจะอยระหวางรอยละ 1.6 ถง 3.7 และ อตราการตดเชอ HIV ของ
หญงตงครรภในกลมทสามไมเคยมประวตแตงงานมากอนจะอยระหวางรอยละ 0.5 ถง 1.1 หรอแปลผลอยางงายไดวา ม
ความเชอมนรอยละ 95 วาอตราการตดเชอ HIV ของหญงตงครรภในกลมทสามเคยมประวตแตงงานมากอนจะอย
ระหวางรอยละ 1.6 ถง 3.7 และ อตราการตดเชอ HIV ของหญงตงครรภในกลมทสามไมเคยมประวตแตงงานมากอนจะ
อยระหวางรอยละ 0.5 ถง 1.1
19
2.2) การทดสอบความแตกตางของสดสวน 2 กลม
ตวอยาง : การวเคราะหความแตกตาง สดสวนของการตดเชอ HIV จาแนกตามประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน
• การสรางตารางแจกแจงความถแสดงสดสวน ของการตดเชอ HIV จาแนกตามประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน
และทดสอบความแตกตางของสดสวน
20
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
FREQ hiv1 STRATAVAR = husbmarry1 ↵
TABLES husbmarry1 hiv1
Single Table Analysis
Point 95% Confidence Interval
Estimate Lower Upper PARAMETERS: Odds-based Odds Ratio (cross product) 3.4234 1.9840 5.9071 (T) Odds Ratio (MLE) 3.4223 1.9650 5.9191 (M)
1.8975 6.1195 (F) PARAMETERS: Risk-based Risk Ratio (RR) 3.3634 1.9673 5.7501 (T) Risk Difference (RD%) 1.7422 0.7268 2.7576 (T) (T=Taylor series; C=Cornfield; M=Mid-P; F=Fisher Exact) STATISTICAL TESTS Chi-square 1-tailed p 2-tailed p Chi-square - uncorrected 22.0465 0.0000038305 Chi-square - Mantel-Haenszel 22.0420 0.0000038368 Chi-square - corrected (Yates) 20.4476 0.0000072979 Mid-p exact 0.0000128296 Fisher exact 0.0000201548
HIV1 husbmarry1 1 2 TOTAL
1 Row % Col %
24 2.5 45.3
944 97.5 19.5
968 100.0 19.7
2 Row % Col %
29 0.7 54.7
3905 99.3 80.5
3934 100.0 80.3
TOTAL Row % Col %
53 1.1 100.0
4849 98.9 100.0
4902 100.0 100.0
21
• โปรแกรม Epiinfoจะใหผลลพธออกมาทงหมดหลายชนด สดสวนจาแนกตามแนวตง สดสวนจาแนกตามแนวนอน คา
Odds ratio (และ 95%CI) คา Risk ratio (และ 95%CI) คา p value (χ2, Mid – p exact, fisher exact) ในทนขอใหด
เพยงทายตารางเรอง Statistical tests จะเหนไดวาม คา p value จากการทดสอบ 3 ชนด โดยทวๆ ไปแลว หากขนาด
ตวอยางมากพอ และจานวน expected frequency ภายใต Null hypothesis ทมคานอยกวา 5 ไมเกน 20% ของจานวน
expected frequency ทงหมด (ในกรณ 2 x 2 table คอ ตองไมมเลยซกเซลลเดยว) มกจะนยมใช uncorrected χ2 แต
ถาหากขนาดตวอยางนอยหรอ จานวน expected frequency ภายใต Null hypothesis ทมคานอยกวา 5 เกน 20% ของ
จานวน expected frequency ทงหมด (ในกรณ 2 x 2 table คอ มอยางนอยหนงเซลล) ควรจะใช Fisher exact p value
ซงโปรแกรม Epiinfo จะเตอนหากพบกรณดงกลาว
• แปลผลไดวา หากในความเปนจรง กลมหญงตงครรภทสามมประวตเคยแตงงานมากอนมสดสวนการตดเชอ HIVไม
แตกตางจากกลมทสามไมมประวตเคยแตงงานมากอน หากใชขอมลจากตวอยางกลมนสรปวาสดสวนการตดเชอ HIV
แตกตางกน จะมโอกาสผดพลาด นอยกวา 0.001 (0.1%) หรอแปลผลอยางงายไดวา กลมหญงตงครรภทสามมประวต
เคยแตงงานมากอนมสดสวนการตดเชอ HIVแตกตางจากกลมทสามไมมประวตเคยแตงงานมากอน อยางมนยสาคญทาง
สถตทระดบ α=0.05 (p value = <0.001)
แบบฝกหด
• แจกแจงสดสวนของการตดเชอ HIV จาแนกตามประวตการเคยตรวจ HIV (กอนแตงงาน, กอนมบตร, ตรวจสขภาพทวไป,
เมอตงครรภครงกอน, เมอเขาทางาน) และทดสอบความแตกตางของสดสวน
• แจกแจงสดสวนของการตดเชอซฟลส จาแนกตามประวตการเคยแตงงานของสามคนปจจบน และทดสอบความแตกตาง
ของสดสวน
22
การวเคราะหคาเฉลย
การวเคราะหสดสวนใชเมอขอมลเปน numerical data ซงสรปขอมลโดยใชคาเฉลย (mean)
แผนภมท 2 การวเคราะหคาเฉลย
การวเคราะหคาเฉลย
กลมเดยว สองกลม สามกลมขนไป
อสระตอกน ไมอสระตอกน อสระตอกน ไมอสระตอกน
• , 95%CI • Repeated
measure
ANOVA
• Wilcoxon
Matched pairs
Signed Ranks
Test
• Kruskall – Wallis
Test
• Mann – Whitney
Test
Nonparametric statistics
• 1– 2 , 95%CI
• 2 sample t test
• 1– 2 , 95%CI
• pair t test
• 1 - 2 , 95%CI
1 - 2 , 95%CI
1 - 2 , 95%CI
• one way
ANOVA
x xx
xx
x
x xxxx
23
(I) การแสดงคาเฉลย 1 กลม
เนองจากไมมขอมลอายของหญงตงครรภบางราย แตผ เกบขอมลใหคาของกรณไมมขอมลเปน 99 (เพอประโยชนในการ
ตรวจสอบความถกตองของขอมล) ดงนนการวเคราะหจงตองตดกลมท AGE=99 ออกไปกอน
• การเลอกเฉพาะกลมทอาย <99
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
SELECT age<99 ↵
หมายเหต: อาจใชคาสง Define สรางตวแปรใหม (เชน AGE1) แลวใชคาสง IF รวมกบ ASSIGN เพอใหคาตวแปรใหมเทากบตว
แปรเกาแตไมเกบคา 99 กได
24
• การแสดงคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของอาย
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
MEANS Age ↵
25
MEANS Age
Obs Total Mean Variance Std Dev
5047 127705.0000 25.3032 40.2822 6.3468
Minimum 25% Median 75% Maximum Mode
3.0000 20.0000 24.0000 29.0000 51.0000 22.0000 • คาเฉลยเลขคณตของอายของประชากรตวอยางในการศกษานเทากบ 25.3 ป สวนเบยงเบนมาตรฐาน 6.3 ป
• คามธยฐานของอายของประชากรตวอยางในการศกษานเทากบ 24 ป คาตาสด 3 ป และสงสด 51 ป
แบบฝกหด
• คาเฉลยของจานวนปทแตงงานมา
• คาเฉลยของความอายบตรคนเลกสด
(II) การเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลม
ตวอยาง : การวเคราะหคาเฉลยของอายจาแนกตามกลมการตดเชอ HIV และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลย
26
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
MEANS Age hiv1 ↵
27
MEANS Age hiv1
Descriptive Statistics for Each Value of Crosstab Variable
Obs Total Mean Variance Std Dev 1 58 1597.0000 27.5345 38.2883 6.1878 2 4984 126002.0000 25.2813 40.2696 6.3458
Minimum 25% Median 75% Maximum Mode 1 17.0000 23.0000 27.5000 32.0000 40.0000 29.0000 2 3.0000 20.0000 24.0000 29.0000 51.0000 22.0000
ANOVA, a Parametric Test for Inequality of Population Means
(For normally distributed data only)
Variation SS df MS F statistic Between 291.0690 1 291.0690 7.2320 Within 202846.0482 5040 40.2472 Total 203137.1172 5041
T Statistic = 2.6892
P-value = 0.0072
Bartlett's Test for Inequality of Population Variances
Bartlett's chi square= 0.0702 df=1 P value=0.7911
A small p-value (e.g., less than 0.05 suggests that the variances are not homogeneous and that the ANOVA may not be appropriate.
Mann-Whitney/Wilcoxon Two-Sample Test (Kruskal-Wallis test for two groups)
Kruskal-Wallis H (equivalent to Chi square) = 8.1112 Degrees of freedom = 1
P value = 0.0044
28
ผลทแสดงออกมาจะประกอบดวย 5 สวนหลกๆ คอ
- ตารางทมตวแปร continuous อยแนวนอน และตวแปรแบงกลมอยในแนวสดมภ (ในทนไมแสดงตาราง)
- ผลวเคราะหระบาดวทยาเชงพรรณนาของตวแปร continuous ในแตละกลม ซงไดแก จานวนขอมล, คาเฉลย(mean), คา
ความแปรปรวน(variance), คา standard deviation, คาตาสดสงสด, คาของขอมลอนดบท 25th กบ 75th , คามธยฐาน
และคาฐานนยม
- T test และ คา p value ทบงบอกวาคาเฉลยของทงสองกลมแตกตางกนหรอไม
- ตาราง Analysis of variance (ANOVA) เปนการทดสอบทางสถตวาคาเฉลยของสองกลมแตกตางกนหรอไม
- การทดสอบทางสถตวาคาความแปรปรวนของสองกลมแตกตางกนหรอไม เนองจากมผลตอการเลอกใชสถตมาทดสอบ
วา จะใชสถตกลม parametric (ถาเปน normal distribution และความแปรปรวนไมแตกตางกน) หรอ non – parametric
(ถาไมเปน normal distribution หรอ เปน normal distribution แต ความแปรปรวนแตกตางกน)
- การทดสอบทางสถตโดยวธ non – parametric เปนการทดสอบความแตกตางของ median
• ดหนงในเงอนไขของการใชสถต ANOVA วาความแปรปรวนของแตละกลมไมควรแตกตางกน วธการหนงทจะทดสอบ
เงอนไขนวาเปนจรงหรอไมคอการใช Bartlett’s test for homogeneity of variance ซง Epiinfo แสดงผล Bartlett’s chi
square กบ degree of freedom และ p value พรอมขอแนะนาในการเลอกใชคาสถตทเหมาะสมวาควรจะเปน ANOVA
หรอ non – parametric จากตวอยาง p value = 0.791 ซงสงมากกวา 0.05 นนคอ คาความแปรปรวนของทงสองกลมไม
แตกตางกน จงสามารถใช ANOVA หรอ T test กได (ในกรณทความแปรปรวนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ควร
เลอกการแสดงผลของ non – parametric แทน)
• แปลผลไดวาคาเฉลยของอาย ของกลมทตดเชอ HIV แตกตางจากกลมทไมตดเชอ HIV อยางมนยสาคญทางสถต ท
α=0.05 (p-value = 0.007)
หมายเหต: ยกเลกการเลอก criteria ไดโดยใชคาสง Cancel Select เพอกลบมายงทก records
แบบฝกหด
• วเคราะหและทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของจานวนปทแตงงานมา ระหวางกลมทตดเชอและไมตดเชอ HIV
• วเคราะหและทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของอายครรภ ระหวางกลมทตดเชอและไมตดเชอ HIV
29
การวเคราะหขอมลการศกษาชนด Cross-sectional study
ในตวอยางน outcome ของการศกษาคอ การตดเชอ HIV
(I) การวเคราะหเชง descriptive
เปนการวเคราะหแจกแจงปจจยตางๆโดยไมมการเปรยบเทยบ
1.1) การวเคราะหสดสวน
แบบฝกหด
• แจกแจงสดสวนของตวแปรเชงคณภาพ ในประชากรหญงตงครรภทงหมด
• แจกแจงสดสวนของตวแปรเชงคณภาพ จาแนกตามการตดเชอ HIV
1.2) การวเคราะหคาเฉลย
แบบฝกหด
• คาเฉลยของตวแปรเชงปรมาณ ในประชากรหญงตงครรภทงหมด
• คาเฉลยของตวแปรเชงปรมาณ จาแนกตามการตดเชอ HIV
1.3) การสรางตวแปรใหมเพอการวเคราะห
ในการวเคราะหขอมล บางครงผวเคราะหจาเปนตองสรางตวแปรใหมเพอรวมกลมตวแปรเดมหรอคานวณคาจากตวแปรเดม
เพอการวเคราะหตอไปโดยใชคาสง DEFINE เพอสรางตวแปรใหม และคาสง RECODE หรอ ASSIGN เพอใหคาตวแปรใหม
สงทสาคญหลงจากการสรางและใหคาตวแปรใหม คอ ตองมการสารวจขอมลวาการใหคานนถกตองหรอไมโดยใชคาสง
FREQ หรอ TABตวแปรทตองการด
แบบฝกหด
• สรางตวแปรใหม ชอ agegr เพอเกบคากลมอาย ดงน 1 คอ <15 ป, 2 คอ 15 ถง 20 ป, 3 คอ 21 ถง 30 ป, 4 คอ 31 ถง
40 ป, 5 คอ > 40 ป
30
(II) การวเคราะห prevalent ratio (PR)
การวเคราะหเพอตอบคาถามการศกษาในลกษณะน วเคราะหเพออธบายความสมพนธระหวางปจจยตางๆตอการเกดผล
การศกษาหรอโรค ในการวเคราะหหา PR ตองสรางตาราง 2x2 โดยใหตวแปรมคาเลขนอย (เชน 1) สาหรบการมปจจยหรอม
โรคทศกษา และใหตวแปรมคามากกวา (เชน 2) สาหรบการไมมปจจยหรอไมมโรคทศกษา หากตวแปรทจะวเคราะหยงไมอย
ในรปแบบทเหมาะสมดงกลาว จะตองทาการสรางตวแปรและใหคาตวแปรใหมใหอยในรปแบบทเหมาะสมเสยกอน
หมายเหต: ใน Epiinfo ไมแสดงผลคา PR แตสามารถใชคา Risk ratio แทนไดเนองจากใชสตรคานวณเดยวกน แตตองระวงใน
การแปลผล เนองจากแปลผลไมเหมอนกน
ตวอยาง : การวเคราะหคา PR ของปจจยประวตการเคยแตงงานมากอนของสาม กบการตดเชอ HIV
31
สามารถพมพคาสงท Program Editor ดงน
TABLES husbmarry1 hiv1 ↵
TABLES husbmarry1 hiv1
HIV1 husbmarry1 1 2 TOTAL
1 Row % Col %
24 2.5
45.3
944 97.5 19.5
968 100.0 19.7
2 Row % Col %
29 0.7
54.7
3905 99.3 80.5
3934 100.0 80.3
TOTAL Row % Col %
53 1.1
100.0
4849 98.9
100.0
4902 100.0 100.0
32
Single Table Analysis
Point 95% Confidence Interval
Estimate Lower Upper PARAMETERS: Odds-based Odds Ratio (cross product) 3.4234 1.9840 5.9071 (T) Odds Ratio (MLE) 3.4223 1.9650 5.9191 (M)
1.8975 6.1195 (F) PARAMETERS: Risk-based Risk Ratio (RR) 3.3634 1.9673 5.7501 (T) Risk Difference (RD%) 1.7422 0.7268 2.7576 (T) (T=Taylor series; C=Cornfield; M=Mid-P; F=Fisher Exact) STATISTICAL TESTS Chi-square 1-tailed p 2-tailed p Chi-square - uncorrected 22.0465 0.0000038305 Chi-square - Mantel-Haenszel 22.0420 0.0000038368 Chi-square - corrected (Yates) 20.4476 0.0000072979 Mid-p exact 0.0000128296 Fisher exact 0.0000201548
• หญงตงครรภทสามมประวตเคยแตงงานมากอน มความชก(prevalence) ของการตดเชอ HIV รอยละ 2.5 หญงตงครรภท
สามไมมประวตเคยแตงงานมากอน มความชก(prevalence) ของการตดเชอ HIV รอยละ 0.7 ดงนนหญงตงครรภทสามม
ประวตเคยแตงงานมากอนมความชกสมพทธตอการตดเชอ HIV (prevalent ratio) 3.36 เทา โดยมความเชอมนรอยละ
95 วาความชกสมพทธในประชากรจะมคาระหวาง 1.97 เทา ถง 5.75 เทา โดยความแตกตางนมนยสาคญทางสถตท α
= 0.05 (p value <0.001) หรอแปลผลในลกษณะความสมพนธไดวา สามทมประวตแตงงานมากอนมความสมพนธกบ
การตดเชอ HIV ในหญงตงครรภอยางมนยสาคญทางสถต
แบบฝกหด
• หาความสมพนธระหวางลาดบสามคนปจจบน (คนแรก เปรยบเทยบกบ คนทสองเปนตนไป) กบการตดเชอ HIV ในหญง
ตงครรภ