http://gotoknow.org/blog/method/16485

การวจยเชงสำารวจ (Survey Research) เปนวธการวจยประเภทหนง ทใชคนหาลกษณะ และความสมพนธระหวางลกษณะของกลมประชากรจากกลมตวอยาง  การวจยประเภทนนยมใชในสาขาวชาสงคมศาสตร  ลกษณะทศกษากเชน  เพศ, อาย, การศกษา, อาชพ, รายได, เจตคต(Attitude), ความคดเหน, ฯลฯ

ปญหาการวจย และสมมตฐานการวจย ของการวจยเชงสำารวจ ดไดจากตวอยางตอไปน (เปนตวอยางเพอความเขาใจเปนสำาคญ)

ปญหาการวจย        : การสำารวจการสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคในโรงเรยนระดบประถมศกษาและมธยมศกษาในจงหวดนครศรธรรมราช

สมมตฐานการวจย(H) :

                         H1: การสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคมความสมพนธกบระดบของการศกษา

                         H2: การสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคจะแตกตางกนตามระดบของการศกษา

                         H3: การสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคมความสมพนธกบความรเกยวกบความคดสรางสรรคของคร

                                            ฯลฯ

จากตวอยางขางบนนจะเหนวา (1) การวจยเชงสำารวจมปญหาการวจย หรอ Research Problems (2) ปญหาการวจยกลาวเปนประโยคบอกเลากได  (โปรดดการบนทกครงกอนๆดวย), (3) ปญหาการวจยเปนทมาของสมมตฐานการวจย  ปญหากบสมมตฐานจงตองสมพนธกน, (4) ปญหาการวจยเดยวสามารถตงสมมตฐานไดหลายสมมตฐาน, (5) สมมตฐานเหลานนจะนำาไปสการทดสอบนยสำาคญทางสถต เพอลงความเหนไปสกลมประชากรของกลมตวอยางทศกษานน

มกจะมคำาถามเสมอวา  การวจยเชงสำารวจนจะตองมปญหาการวจย และสมมตฐานการวจยดวยหรอไม?  คำาถามนเกดขนจากการทมรายงานวจยเชงสำารวจเปนจำานวนไมนอย ทไมมปญหาการวจย  และ/หรอ ไมมสมมตฐานการวจย ทชดเจน  แตมการทดสอบนยสำาคญชงสถต

คำาตอบกอาจจะเปนวา  ผเขยนรายงานอาจจะแอบซอนเอาไว ณ ทหนงทใดกได  เชน เขยนไวในจดประสงคของการวจย เปนตน  และถาเปนดงน  เขากทดสอบสมมตฐานทไดเขยนปะปนไวกบจดประสงคของการวจยนน 

การวจยเชงสำารวจสวนใหญจะทำากบกลมตวอยางซงจะตองลงความเหนจากคาสถตของกลมตวอยางไปสกลมประชากร  การทดสอบทางสถตจะตองทดสอบสมมตฐานไรนยสำาคญ (Null Hypothesis)  จงตองมสมมตฐานการวจยไวทดสอบอยด

และเนองจาก  ปญหาการวจยจะเปนแหลงทมาของสมมตฐานการวจย  ดงนน จงควรเขยนปญหาการวจยและสมมตฐานการวจยไวใหชดเจน.

http://elearning.nrct.go.th/moodle/mod/resource/view.php?id=34

นยามการวจยจำาแนกประเภทการวจยตามวตถประสงคการนำาไปใช1. การวจยพนฐาน (Basic Research หรอ Pure Research หรอ Theoretical Research)

เปนการศกษาคนควาในทฤษฏ หรอในหองทดลอง เพอหาความรใหม ๆ เกยวกบสมมตฐาน ของปรากฏการณ และความจรงทสามารถสงเกตได หรอเปนการวเคราะหหาคณสมบต

โครงสรางหรอความสมพนธตาง ๆ เพอตงและทดสอบสมมตฐาน (Hypothesis) ทฤษฏ(Theories) และกฎตาง ๆ (Laws) โดยมไดมงหวงทจะใชประโยชนโดยฉพาะ2. การวจยประยกต (Applied Research)

เปนการศกษาหาความรใหม ๆ และมวตถประสงคเพอนำาความรนนไปใชประโยชนในการ ปฏบตอยางใดอยางหนง หรอเปนการนำาเอาความรและวธการตาง ๆ ทไดจากการวจยขนพน

ฐานมาประยกตใชอกตอหนงหรอหาวธใหม ๆ เพอบรรลเปาหมายทไดระบไวแนชดลวงหนา3. การวจยพฒนา (Research and Development)

หมายถงการวจยเพอแสวงหาองคความรใหม หรอการนำาเอาองคความรทมอยเดมไปส ผลผลต หรอสงประดษฐ หรอกระบวนการ หรอระบบบรการ หรอระบบบรหารจดการ ทใหม

หรอดกวาเดม หรอมประโยชนมากกวาเดมอยางชดเจน ผลการวจยพฒนาอาจมมลคาและ/ หรอมการถอครองสทธ หรอจดทะเบยนสทธบตรได

4. การวจยประดษฐ (Innovation) หมายถง การจดทำาขน การคดขน สรางขนใหม การประดษฐจดเปนการพฒนาอยางหนง

เพอนำาผลการประดษฐมาใชประโยชนตาง ๆ ผลงานทไดจะเรยกวาเปนสงประดษฐ สำานกงาน คณะกรรมการวจยแหงชาต ไดใหความหมายของสงประดษฐรวมไปถง ผลตผล ผลตภณฑ

กรรมวธ กระบวนการ วธการ มาตรการหรอระบบ ตลอดจนวทยาการใหม ๆ ซงอาจเปนสงท คดคนขนใหม หรออาจจะเปนสงทดดแปลงแกไขใหม

5. การวจยสถาบน (Institution Research) หมายถง การวจยมงศกษาปญหาทเกยวของโดยตรงของแตละสถาบน เพอใหไดขอมล

สำาหรบการวางแผน กำาหนดนโยบายและการตดสนใจดำาเนนกจกรรมเพอการพฒนาสถาบน โดยมงศกษาใน 5 ดาน คอ ดานนกศกษา บคลากร หลกสตร อาคารสถานท และดานการเงน

6. การวจยในชนเรยน (Classroom Research) เปนการวจยปฎบตการโดยครเปนผวจยคนหาปญหาในหองเรยนททำาใหผลการเรยนการสอน

ไมเปนไปตามความคาดหวงหรอทควรจะเปนและดำาเนนการคนควาหาวธการแกไข เพอใหผ เรยนไดมการพฒนาจนปรากฏผลในทางทดตามมาตรฐานทตงไว การวจยในชนเรยน จงไม

เนนเรองระเบยบวธวจยทยงยากซบซอน แตใหความสำาคญทการคนหาปญหาไดตรงสภาพทเกดขนจรงและการเลอกวธการแกปญหาอยางเหมาะสมกบทองถนและกอใหเกดประสทธภาพสงสด7. การวจยแผนเดยว

คอการวจยในชนเรยน ผวจยคอครผสอนทมงแกปญหาหรอพฒนากระบวนการเรยนการ

สอนใหมประสทธภาพมากขน คอพฒนาผเรยนใหมความพรอมทงดานองคความร สต ปญญา มจตใจดเพยบพรอมดวยคณธรรม จรยธรรม และทกษะในการปฎบตงานตาง ๆ

8. การวจยปฎบตการ (Action Research) เปนการวจยโดยใหบคลากรในหนวยงานหรออคกรเปนผวจยคนหาปญหาในหนวยงาน

สถาบนททำาใหผลงานไมเปนไปตามความคาดหวงหรอทควรจะเปน และดำาเนนการคนควาหา วธการแกไข เพอใหหนวยงานไดมการพฒนาจนปรากฏผลในทางทดตามมาตรฐานทตงไว กา

รวจยปฎบตการจงไมเนนเรองระเบยบวธวจยทยงยากซบซอน แตใหความสำาคญทการคนหา ปญหาไดตรงสภาพทเกดขนจรงและการเลอกวธการแกปญหาอยางเหมาะสมกบองคกร และ

กอใหเกดประสทธภาพสงสด

การจำาแนกประเภทการวจยตามสาขาวชาการ1. การวจยทางสงคมศาสตร (Social Science Research)

เปนการคนหาความรอยางมระบบเกยวกบพฤตกรรมการดำาเนนชวตของมนษยในสงคม ทง ดานเศรษฐกจ สงคม การศกษา การเมอง และสขภาพ เพอนำาความรไปสรางทฤษฎ หรอใช

แกปญหาทางสงคม หรอเพอการตดสนใจในเรองตาง ๆ โดยครอบคลมสาขาปรชญา การ ศกษา จตวทยา นตศาสตร รฐศาสตร ประชากรศาสตร เศรษฐศาสตร สงคมวทยา มนษย วทยา สอสารมวลชน และพฒนาสงคม

2. การวจยทางวทยาศาสตร (Scientific Research)เปนการคนหาความจรงจากปรากฏการณตามธรรมชาตทเกดขนมงเนนเนอหาทางกายภาพ

ทมลกษณะเชงปรมาณ สามารถมองเหน จบตองได ครอบคลมสาขาวทยาศาสตรกายภาพ คณตศาสตร สถต ฟสกส ธรณวทยา วทยาศาสตรการแพทย เคม เภสช เกษตรศาสตรและ

ชววทยา และวศวกรรมศาสตร

การจำาแนกประเภทการวจยตามระเบยบวธวจย1. การวจยเชงบรรยาย (Descriptive Research)

เปนการคนหาความเปนจรงตามสภาพการณปจจบนทปรากฏอย โดยบรรยายใหเหนถงสงท ปรากฏวามลกษณะอยางไร มความสมพนธเกยวเนองกนอยางไร

2. การวจยเชงสำารวจ (Survey Research) เปนการวจยทมงหา คนหาความรความจรงจากสภาพทปรากฏอย ซงเปนเรองเกยวกบความ

รสกนกคด ความตองการของประชาชน หรอเพอหาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทาง สงคม ผลจากการสำารวจสามารถตอไปสการวางแผนและนโยบายตาง ๆ

3. การวจยเอกสาร (Doccumentary Research) เปนการศกษาหาความรจากเอกสาร ขาวสารตาง ๆ และขอเทจจรงตาง ๆ เพอหาความจรง

เกยวกบเหตการณ ปรากฏการณคงจะครอบคลมเนอหาและกจกรรมจากเอกสาร4. การวจยเชงทดลอง (Experimental Research)

เปนการวจยภายใตสภาพการณและเงอนไขทจดทำาขนเพอควบคมตวแปรทเกยวของ เพอเปรยบเทยบหรอมงหาความสมพนธเชงเหตผลของตวแปรทศกษา5. การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research)

เปนการศกษาหาความจรง โดยใชขอมลทเปนหลกฐาน เชน เอกสารในอดตหรออน ๆ เพอ สบหาประวตความเปนมา หรอหาขอสรปของเหตการณทเกดขนในอดตและดความเปนมา

พฒนาการหาปญหาทเกดขนในปจจบนเพอใหเขาใจเหตและผลของปญหาทเปนอยใหชดเจนยงขน6. การวจยเชงประเมน (Evaluation Research)

เปนการวจยทใชวธการสำารวจขอมลตาง ๆ เพอใชในการตดสนคณคาตางๆ หรอผลสำาเรจ ของการดำาเนนโครงการ เพอการตดสนใจในการดำาเนนการตอไปอยางเหมาะสมหรอเพอการ

ยตโครงการ ลกษณะการประเมน การประเมนกอนเรมโครงการ ใชวธการสำารวจความ ตองการ เทคนคการศกษาความเปนไปไดของโครงการ, การวเคราะหโครงการ การประเมน

ระหวาง ดำาเนนการ และการประเมนเมอสนสดการดำาเนนงาน เพอหาผลลพธและผลตอเนองตลอดจนผลกระทบตางๆ

การเลอกการออกแบบการวจยทเหมาะสม (Selecting the appropriate research design) http://www.bestwitted.com/?tag=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%A7

ผวจยจะตองตดสนใจแสดงถงเทคนคการออกแบบพนฐาน 4 ประการสำาหรบการวจยเชงพรรณนาและการวจยเชงเหตผลประกอบดวยวธการตาง ๆ ดงน1.การสำารวจ (Survey)2.การทดลอง (Experiments)3.การศกษาขอมลทตยภม (Secondary data study) หรอขอมลประวตศาสตร (Historical data)4.การสงเกต (Observation techniques)

การสำารวจ (Survey)เปนเทคนคการวจยซงรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางของประชากรเปนวธการทใชมากทสดในการรวบรวมขอมลปฐมภม โดยใชแบบสอบถาม การเขยนแบบสอบถาม การกำาหนดรายการของคำาถามการออกแบบคำาถามทมการจดพมพหรอเปนลายลกษณอกษรเปนลกษณะของการพฒนาการออกแบบงานวจยเชงสำารวจ การวจยเชงสำารวจอาจใชโทรศพท จดหมาย หรอใชบคคลสมภาษณกได

การทดลอง (Experiments)การทดลองจะใชมากในการกำาหนดความสมพนธระหวางเหตและผล (Cause-and-effect relationships) การทดลองเปนการสำารวจการเปลยนแปลงในตวแปรหนง หรอหลายตวแปรเพอวดผลกระทบตอตวแปรตาม เชน การวเคราะหถงสาเหตของการออกจากงาน การขาดงานหรอการมาสาย

การศกษาขอมลทตยภม (Secondary data study)หรอขอมลประวตศาสตร หมายถงการศกษาขอมลทอยในลกษณะของเอกสารตาง ๆ ทบคคลอนหรอหนวยงานอนเกบรวบรวมไวแลว เชน สถต รายงาน เอกสารทตพมพและไมตพมพทคาดวาจะมขอมลเกยวกบการวจย

การสงเกต (Observation techniques)โครงการวจยหลายโครงการใชการบนทกโดยการสงเกต ตวอยาง การสงเกตขนตอนการทำางานและวธการใชเครองสำานกงานตาง ๆ การทำางานเปนทมการบรหารเวลา

การประเมนการออกแบบการวจย (Evaluating research designs)มคำากลาววา ไมมการออกแบบงานวจยวธใดทดทสด ดงนนจงไมมกฎเกณฑทยากทสดหรอดทสดในการวจยธรกจ ดวยเหตนไมมผวจยจะตองเผชญกบความสบสนและตองเผชญกบวธการทเปนทางเลอกในการแกปญหาหลายประการ เพราะไมมวธการทถกตอง ทเปนมาตรฐานในการทำางานวจยเรองใดเรองหนง งานวจยจะไมเรมจนกวาจะคนหาการออกแบบ งานวจยทถกตอง เพราะมหลายวธทใชในการแกปญหา บางวธด เหมาะสม แตบางวธไมด ไมเหมาะสม บางครงอาจจะใชหลายวธรวมกน เนองจากไมมการออกแบบงานวจยใดทจะสมบรณแบบ

http://uddee.multiply.com/journal/item/191?&item_id=191&view:replies=reverse

วธการวจยการทำาวจย ผวจยจะตองทำาการวจยอยางมขนตอน และอยางเปนระบบ วธการวจย (Research methods) ทนกสงคมวทยาใชในการศกษาเพอหาความรสามารถจำาแนกออกไดเปน 7 วธการดงน (Popenoe 1993 : 39-48)1. การสำารวจ (Surveys) การวจยสำารวจ เปนการวจยทนยมใชกนมากในวธเชงปรมาณ โดยจะใชกบการวจยทตองการเกบขอมลจากกลมประชากรทมจำานวนมาก เพอสอบถามความคดเหน ทศนคต ความรสก และการกระทำา เปนตน โดยมขนตอนดงน

1.1 กำาหนดกลมประชากร (Identifying the population) นกวจยจะตองกำาหนดวา ใครคอกลมประชากรทจะใชในการศกษา เชน นกศกษาชายของมหาวทยาลยศลปากร นกศกษาชนปท 1 ของมหาวทยาลยศลปากร เปนตน

1.2 เลอกกลมตวอยาง (Selecting a sample) กลมตวอยาง คอ ประชากรทเลอกใหเปนตวแทนของกลมประชากรทงหมดทใชในการศกษาวจย ดงนนในการเลอกกลมตวอยาง จะตองเลอกประชากรทใกลเคยงและเปนตวแทนทแทจรงของประชากรทงหมดใหมากทสดถาเลอกกลมตวอยางทไมใชตวแทนทแทจรงของประชากรทศกษาวจย หรอทเรยกวาความคาดเคลอนของกลมตวอยาง (Sampling error) กจะมผลทำาใหผลการวจยออกมาไมถกตองดวย ดงนนในการศกษาวจยจะมวธการเลอกลมตวอยางดงน

-การสมแบบธรรมดา (Random sampling) การสมโดยวธน เปนวธสมตวอยางทใชกนมากกลมตวอยางมโอกาสทจะไดรบการเลอกเทาเทยมกน เชน เขยนชอกลมตวอยางใสในกลองแลวจบฉลากขนมา หรอใชตารางตวเลขสม (Random table) เปนตน

-การสมแบบเปนระบบ (Systematic sampling) การสมแบบน นกวจยจะตองมรายการ

หรอรายชอกลมประชากร แลวเลอกวาตองการเลอกกลมตวอยางจำานวนเทาใดแลวทำาแซมปลงแฟรกชน (Sampling fraction) จำานวนตวอยาง/จำานวนประชากร เชน มประชากร 1,000 คน ตองการตวอยาง 500 คน S.F. = 2 เรากเลอกประชากรทกๆ อนดบท 2 เปนตน

-การสมแบบชวงชน (Stratified sampling) เปนการสมตวอยางทเรมจากการแบงประชากรออกเปนกลม ๆ เชน แบงตามกลมเพศ กลมอาย กลมอาชพ กลมรายได เปนตนจากนนนกวจยกสมตวอยางจากแตละกลมดวยวธแบบธรรมดา หรอแบบระบบ

1.3 การออกแบบเครองมอการวจย (Designing the research instrument) ในการวจยสำารวจนนมวธสำาหรบเกบขอมลหลายชนด เชน แบบสอบถาม (Questionnaires) การสมภาษณ(Interviews) หรอแบบทดสอบ เปนตน เครองมอทใชในการเกบขอมลสำาหรบการสำารวจจะนยมใชแบบสอบถามเปนหลก โดยปกตแบบสอบถามจะม 2 แบบ คอ

-คำาถามปลายปด (Closed response questions) จะเปนคำาถามทนกวจยมคำาตอบใหเลอกไวแลว โดยนกวจยจะกำาหนดตวเลอกทสมพนธกบคำาถาม เตรยมไวใหผตอบเลอกขอทตรงกบผตอบตองการ

-คำาถามปลายเปด (Open response questions) จะเปนคำาถามทนกวจยเปดโอกาสใหผตอบตอบไดอยางอสระ โดยทายคำาถามจะเปนทวางใหผตอบเขยนตอบไดตามตองการ

1.4 การบรหารเครองมอการวจย (Administering the research instrument) ในขนนนกวจยจะตองทำาการเกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณ สงจดหมาย หรอโทรศพทไปเกบขอมลตามแบบสอบถามหรอเครองมอทสรางไวเพอใหไดขอมลตามทกำาหนดไว

1.5 การวเคราะหขอมล (Analyzing the data) เปนขนสดทายของการวจยสำารวจ นกวจยจะนำาขอมลทไดจากการสำารวจมาทำาการวเคราะห และแปรความหมายผลการวจย

2.การทดลอง (Experiments) การทดลองถอไดวาเปนวธการวจยทใชกนอยางแพรหลายในสาขาวชาวทยาศาสตร ในทางสงคมวทยานนไดมการประยกตนำาเอาวธการทดลองมาใชในการศกษา พฤตกรรมความสมพนธของคนในสงคม ศกษาบทบาทและการกระทำาของคนในสงคมเชนกน ในการทดลองนนนกวจยจะทำาการศกษาหาความสมพนธของปจจยเหต (Cause) และผล (Effect) ภายใตสภาพแวดลอมทแตกตางกน เพอทดสอบสมมตฐานหาความสมพนธระหวางตวแปรสองตว คอ ตวแปรอสระ (Independent variables) กบ ตวแปรตาม (Dependent variables) รปแบบของการทำาการทดลองมหลายรปแบบการ

ทดลองขนอยกบวถตประสงคของนกวจยวาจะใชรปแบบใด แตวธทนยมใชกนทวไปหรอเปนรปแบบการทดลองพนฐาน (Basic Experimental Design) มขนตอนดงน

2.1 แบงกลมตวอยางทมคณลกษณะใกลเคยงกนออกเปน กลมทดลอง (Experimental group)กบ กลมควบคม (Controlgroups)

2.2 เปรยบเทยบผลของการวดคาตวแปรตาม (Measure dependent variable) ระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม

2.3 ปรบหรอเปลยนสภาพแวดลอมของกลมทดลอง

2.4 เปรยบเทยบผลของการวดคาตวแปรตามใหม (Remeasure dependent variable) ระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม

3.การสงเกต (Observation) การเกบขอมลโดยการสงเกต เปนวธทนยมใชกนอยางแพรหลายในการทำาวจยเชงคณภาพ โดยเฉพาะนกมานษยวทยาจะนยมทำาการเกบขอมลดวยการสงเกต เชน ความเปนอยของคนกลมใดกลมหนงในพนทตาง ๆ การสงเกตแบบนเราเรยกวา การสงเกตภาคสนาม (Field observation) แตในการทำาวจยบางเรอง นกวจยสามารถนำาเอาวธการสงเกตไปใชในหองทดลองกไดซงเราเรยกวา การสงเกตในหองทดลอง (Laboratory observation) ในการเกบขอมลโดยการสงเกตสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1.1 การสงเกตแบบมโครงสราง (Structured observation) การสงเกตแบบนนกวจยจะมเปาหมายทชดเจนวาจะทำาการศกษาอะไรจากกลมตวอยาง และมการจดบนทกการสงเกตตามแบบแผนทนกวจยไดมการวางแผนไวลวงหนา เชน นกวจยอาจสรางเปนแบบบนทกพฤตกรรม เหตการณ และการกระทำาตาง ๆของกลมตวอยาง กำาหนดการบนทกวาเปนระยะเวลาของเหตการณ ความถของการกระทำา รปแบบของพฤตกรรมและความสมพนธ โครงสรางทางสงคม เมอนกวจยทำาการสงเกต นกวจยจะสงเกตจะมงไปยงกจกรรมทกำาหนดไวในแบบบนทกเปนหลก ดงนนการสงเกตแบบมโครงสรางจงสามารถทจะวดการศกษาเปนเชงปรมาณได และเหมาะกบการนำาไปใชในการเกบขอมลในการทดลอง

1.2 การสงเกตแบบไมมโครงสราง (Unstructured observation) การสงเกตแบบนสวนใหญจะเปนการวจยทใชการพรรณนา (Descriptive) ในเรองททำาการวจย ในการทำาการสงเกตนกวจยจะไมทำาการจดบนทกการสงเกตโดยทนท เพราะนกวจยตองเขารวมทำากจกรรมกบกลมตวอยาง ตองการทำาตวใหเขากบธรรมชาตของสภาพสงคม และไมกอให

เกดความระแวงความสงสยจากกลมตวอยาง การจดบนทกจะทำาเมอมโอกาสเหมาะสมหลงจากการสงเกต

ในกระบวนการสงเกต นกวจยอาจเลอกการเกบขอมลดวยวธการการสงเกตแบบมสวนรวม(Participant observation) กลาวคอ เขาไปรวมทำากจกรรมหรอเปนสมาชกคนหนงของกลมตวอยาง เพอใหไดรายละเอยดมากทสด บางครงนกวจยจะตองเขาไปทำาการสงเกตแบบมสวนรวมโดยไมเปดเผย (Covert participant observation) สถานภาพของตน เพราะตองการใหกลมตวอยางแสดงพฤตกรรมหรอการกระทำาทเปนธรรมชาตทสด โดยไมเกดความระแวงสงสย การใชวธดงกลาวอาจตองใชเวลามาก เพราะการเขาไปเปนสมาชกในสงคมใดสงคมหนง ตองอาศยทงเวลาและสถานการณกวาจะไดรบการยอมรบอยางสนทใจ แตบางครงนกวจยอาจจำาเปนตองใชวธการสงเกตแบบมสวนรวมโดยการเปดเผย (Overt participant observation) เพอใหไดมาซงขอมลและรกษาความปลอดภยของชวตกเปนไดเชนกน

การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Nonparticipant observation) กเปนอกรปแบบหนงทนกวจยสามารถเลอกมาใชได นนกคอ นกวจยจะทำาการสงเกตอยภายนอกการทำากจกรรม และชวตประจำาวนของกลมตวอยาง การสงเกตแบบนนกวจยจะไมไดรายละเอยดอน ๆ ทอยนอกชวงเวลาทไปทำาการสงเกต ซงอาจเหมาะกบการวจยทดลอง ทสามารถกำาหนดชวงเวลาในการสงเกตได การเลอกใชการสงเกตแบบใดแบบหนงนนอยกบองคประกอบหลายประการ เชน เวลา งบประมาณ และวตถประสงคของการเกบขอมล บางครงอาจตองใชหลายรปแบบเพอใหไดมาซงขอมลตามวตถประสงคการวจย

4.การวเคราะหขอมลทตยภม (Secondary analysis) เปนการรวบรวมขอมลจากแหลงตาง ๆ ทมการเกบบนทกไวแลวทงในรปของเอกสาร แฟมขอมลคอมพวเตอร หรอวสดอน ๆ ขอมลทตยภมทนำามาใชในการทำาวจยสวนใหญเปนขอมลทไมสามารถเกบรวบรวมไดขณะทำาการวจย ซงมหลายประเภทดงน

4.1 ขอมลเชงประวตศาสตร เชน ประวตบคคล ชมชนและสงคม

4.2 ขอมลสถตรายป เชน อตราการเกดการตาย การยายถน

4.3 ขอมลเหตการณทางสงคม เชน ขาวการเมอง เศรษฐกจ และสงคม

4.4 ขอมลรายงานของหนวยงาน เชน รายงานการประชม ผลการดำาเนนงานของหนวย

งาน

4.5 ขอมลสำามโนประชากรเชน ขอมลเกยวกบประชากร ไดแก อาย ศาสนา รายได สถานภาพสมรส จำานวนบตร จำานวนครวเรอน ขอมลสำามโนประชากรจำาเปนขอมลทมระยะเวลาในการเกบคอทก ๆ 10 ป ซงแตกตางกบขอมลสถตรายปทมการจดบนทกทกป

ขอมลทตยภมบางประเภทเปนขอมลดบ บางประเภทเปนขอมลททำาการประมวลผลแลว การนำาขอมลทตยภมมาใชทำาการวจย นกวจยจะตองทำาการแปลรปขอมลใหอยในรปแบบทนกวจยสามารถนำาไปใชในการวเคราะหไดงาย แมวาการใชขอมลทตยภมจะทำาใหนกวจยประหยดงบประมาณและเวลาไดเปนอยางด แตการใชขอมลทตยภมบางครงกจำากดขอบเขตของการทำาวจย นนกคอนกวจยอาจประสบปญหาเกยวกบการขาดขอมลบางตวทำาใหการวเคราะหไมสมบรณ หรอนกวจยอาจตองทำาการศกษาขอมลกอนทำาการ

กำาหนดปญหาการวจยและตงสมมตฐาน หลงจากนนจงทำาการกำาหนดปญหาและตงสมมตฐานตามขอมลทมอย ดงนนในการทำาวจยอาจจะใชขอมลทตยภมประกอบกบการเกบขอมลดวยวธอนควบคกนไป กสามารถทำาใหงานวจยมความสมบรณยงขนตามทนกวจยตองการ

5.การวเคราะหเนอหา (Content analysis) เปนการวเคราะหทนยมใชเกยวกบสอสารมวลชล ในการทำาการวเคราะหเนอความนน ขนอยกบวตถประสงคของนกวจยวาตองการวเคราะหเรองอะไร เปนเรองการเมอง เศรษฐกจ สงคม ครอบครว หรอความรก และเกบรวบรวมขอมลจากสงใด จากวารสาร หนงสอพมพ การดวนสำาคญ รายการวทย หรอรายการโทรทศน แลวมาทำาการวเคราะหวาแตละเรองใหความสำาคญกบอะไร เชน การวเคราะหเนอหาเรองการเมองจากหนงสอพมพพบวา สวนใหญจะลงขาวเกยวกบการรางรฐธรรมนญ เปนตน

6.การวเคราะหเปรยบเทยบ (Comparative analysis) การวเคราะหเปรยบเทยบอาจเปนการวจยเปรยบเทยบขามเชอชาต(Cross-national research) โดยเกบขอมลจากกลมตวอยางในประเทศตาง ๆ ซงอาจเปน 2 ประเทศหรอมากกวา แลวนำาผลมาทำาการวเคราะหเปรยบเทยบตวแปรททำาการศกษา หรออาจใชวธการศกษาเปรยบเทยบทเรยกวา การศกษาระยะยาว (Longitudinal studies) โดยใชกลมตวอยางเชอชาตเดยว แตทำาการศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมในชวงเวลาทแตกตางกนยาวนานหลายป แตการศกษาแบบนตองใชเวลาและงบประมาณมาก ดงนนนกวจยจงใชวธการศกษาภาคตดขวาง (Cross-sectional studies) แทน กลาวคอ ทำาการศกษาเปรยบเทยบกลมตวอยางทมความแตก

ตางกนในดานอาย การศกษา เศรษฐกจ ฯลฯ ในชวงเวลาเดยวกน

7.การวจยซำา (Replication) เปนการวจยทสามารถนำาไปใชในการทดสอบความถกตองของผลการวจยไดเปนอยางด โดยการนำาเอาผลการวจยในแตละครงมาทำาการเปรยบเทยบวาจะใหผลการวจยแตกตางกนหรอเหมอนกนอยางไร การวจยซำาอาจเปนการทำาวจยซำาในเรองเดมแตใช กลมคน สถานท และเวลาตางกนกได

การวจยเปนการคนหาความรจากขอสงสยทเกดขนโดยใชวธการทางวทยาศาสตร วธการคนหาคำาตอบสามารถกระทำาไดหลายวธขนอยกบลกษณะของขอมลทจะนำามาใชตอบคำาถาม ในการวจยเรองหนงอาจใชวธการวจยหลายวธกไดเพอใหไดขอมลทสมบรณทสด

ขวญนภา สขครประเภทของการวจย

................................................ http://kalai.exteen.com/20051125/entry-1

แบงตามแนวคดพนฐานการวจยo การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) มได

หมายความวาการวจยประเภทนจะมแตปรมาณ วดกนดวยจำานวนหนาของรายงานการวจย หรอมความหมายไปในทางทไมมคณภาพ การวจยเชงปรมาณหมายความถงการวจยทเนนการใช

(ก) ขอมลทเปนตวเลขเปนฐานยนยนความถกตองของขอคนพบและขอสรปตางๆ ของเรองททำาการศกษาและวจย

(ข) ความใชไดกวางขวางทวไปของขอคนพบการวจยประเภทนสามารถเปนงานวจยทมคณภาพดถาสามารถพสจนไดวาใหคำาตอบไดถกตองจากการใชระเบยบวธทเหมาะสมและขอคนพบสามารถนำาไปใชกวางขวางทวไป

o การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) การวจยประเภทนมไดมความหมายวา เปนการวจยทมคณภาพดตามความหมายทใชกนในชวตประจำาวน แตหมายถงการวจยทไมเนนขอมลทเปนตวเลขเปนหลก เปนการวจยทเนนการหารายละเอยดตางๆ ของกลมประชากรททำาการศกษา ทจะกอใหเกดความรความเขาใจอยางลกซงในเรองนนๆ ขอมลหรอขอคนพบอาจไดมาจากการสงเกตหนวยทตองการศกษาเพยงไมกหนวย หรอเพยงไมกกลมหรอชมชน การวจยชนดนมไดมงเกบขอมลทเปนหรอสามารถทำาใหเปนตวเลขจากกลมประชากรเปาหมายทศกษามาทำาการวเคราะหเชงปรมาณเพอใหไดคำาตอบใชไดกวางขวางทวไป 

แบงตามวตถประสงคของการวจย o การวจยพนฐาน (Basic Research) หรอวจยบรสทธ (Pure

Research) เปนการวจยทมจดมงหมายในการหาความรใหมเพอขยายความรทางวชาการเพอสรางทฤษฎใหมหรอตรวจสอบทฤษฎเดมทมอยแลว

o การวจยประยกต (Applied Research) เปนการวจยทผวจยมงหวงในการคนหาความรเพอนำาความรทไดไปใชในการแกปญหาตาง ๆ หรอใชในการกำาหนดนโยบายและตดสนใจ กลาวคอเปนการวจยมงเนนนำาผลการวจยไปใชประโยชนในทางปฏบตเปนสำาคญ ซงแบงออกเปน 3 ประเภท

การวจยปฏบตการ (Action Research) เปนการวจยเพอแกปญหาเฉพาะหนาหรอการวจยทจะนำาผลการวจยไปใชในการ

ทำางาน และปรบปรงงานทตนเองปฏบตอยใหดและมประสทธภาพยงขน

การวจยและพฒนา (Research and Development) เปนการวจยทมการดำาเนนงานหลายขนตอน นำาความรทไดไปสการพฒนาเปลยนแปลงสงใหม ๆ ทมาไมวาจะเปนสงประดษฐ ผลตภณฑ นวตกรรม รปแบบ กระบวนการใหม ๆ

การวจยเชงประเมน (Evaluation Research) เปนการวจยทมงคนหาความรเพอใชในการตดสนใจเรองตาง ๆ เชน ในการดำาเนนโครงการ การปรบปรงโครงการตาง ๆ

แบงตามขอบเขตของศาสตรตาง ๆ o การวจยเฉพาะศาสตรในการแบงประเภทการวจยตามสาขาวชาน

เยนใจ (2522) ไดแบงออกเปน 3 ประเภทใหญๆ ดงน การวจยทางวทยาศาสตรสำาหรบกลมวชาทจดเปน

วทยาศาสตร ในทนหมายถง วทยาศาสตรธรรมชาต (Natural Science) ซงแบงออกไดสองกลมคอ วทยาศาสตรกายภาพ (Physical Science) และวทยาศาสตรชวภาพ (Biological Science) วชาทจดกลมเขาเปนวทยาศาสตรธรรมชาตนน ตวอยางเชน ฟสกส เคม ชววทยา ดาราศาสตร ธรณวทยา เกษตรศาสตร และวศวกรรมศาสตร เปนตน ลกษณะการวจยทางดานวทยาศาสตรนน สวนมากผวจยสามารถจะดำาเนนการทดลองภายในหองทดลองไดงาย เพราะสงทนกวจยในสาขาวทยาศาสตรทำาการศกษานนเปนสงของหรอสตว ซงสามารถทำาการควบคมและดำาเนนการทดลองไดสะดวกกวาการทดลองกบมนษย

การวจยทางดานสงคมศาสตรสำาหรบสาขาวชาทจดเปนกลมสงคมศาสตรนน ตวอยางเชน สงคมวทยา ศกษาศาสตร รฐศาสตร รฐประศาสนศาสตร เศรษฐศาสตร นตศาสตร

มานษยวทยา เปนตน ลกษณะการวจยทางดานสงคมศาสตรนนมกจะเปนการศกษาเกยวกบปรากฏการณทเกยวของกบมนษยและพฤตกรรมของมนษย และมการนำาวธการทางวทยาศาสตรมาใชในการวจยในบางสาขาวชาดวย

การวจยทางดานมนษยศาสตรสำาหรบสาขาวชาทจดเปนกลมมนษยศาสตรนน ตวอยางเชน ปรชญา ตรรกศาสตร ภาษาศาสตร นรกตศาสตร วรรณคด โบราณคดและศาสนา เปนตน ลกษณะการวจยทางดานมนษยศาสตรนน กลมตวอยางทใชในการศกษานนอาจจะเปนสงของหรอมนษยกได การวจยบางสาขาวชาไมอาจจะทำาการทดลองได เพราะลกษณะของวชานน มความสมบรณในตว เชน ตรรกศาสตร เปนตน

o การวจยสหวทยาการ ในการดำาเนนการวจยบางครงผวจยอาจจะตองการคำาตอบจากการวจยหลายแงมมดวยกน จงมการวจยรวมสาขาวชาเกดขน การวจยทมการดำาเนนการรวมระหวางสาขาวชาสองสาขาวชานน เรยกวา การวจยสหวทยาการ (interdisciplinary research) ตวอยางเชน การวจยทไดรบจดสรรทนวจยจากโครงการพฒนาสงคมศาสตรทเกยวของกบการศกษา สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ซงโครงการวจยเหลานเปนการวจยทประสมประสานความรระหวางทางดานการศกษาและทางดานสงคมศาสตร เพอหาคำาตอบตอหวขอปญหาในการวจย ในกรณทงานวจยมการดำาเนนงานรวมระหวางสาขาวชาเกนสองสาขาวชาขนไปเรยกวา การวจยพหวทยาการ (multidisciplinary research)

แบงตามความเขมงวดของการควบคมตวแปร o การวจยในหองปฏบตการ o การวจยสนาม o การวจยเอกสาร

แบงตามเวลาทใชในการวจย

o การวจยแบบตดขวาง Cross sectional research การวจยซงอาศยรปแบบการวจยสำารวจโดยวางแผนการรวบรวมขอมลเพยงครงเดยวในชวงมตของเวลา ตามปกต การวจยตดขวางมกไดรบการประยกตใชเพอศกษาประชากรทขนาดใหญ โดยอาศยการสมตวอยางครงเดยวเพอใหไดกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากร ในความเปนจรง การวจยตดขวางมความหมายใกลเคยงกบการวจยสมพนธ

o การวจยระยะยาว Longtitudinal research การวจยซงอาศยรปแบบการวจยสำารวจโดยวางแผนการรวบรวมขอมลหลายครงในชวงมตของเวลาชวงหางของการรวบรวมขอมลแตละครงอาจกำาหนดเปนรายสปดาห รายเดอน หรอรายปกยอมขนกบจดมงหมายและปญหาของการวจยเปนสำาคญ อนงการวจยระยะยาวยงหมายความรวมถงการศกษาแนวโนม (Trend study) การศกษากลมตวอยางเดยวหลายครง (Panel study) และการศกษาหลายกลมตวอยางหลายครง (Cohort study)

แบงตามระเบยบวธวจย o การวจยเชงวเคราะห

การวจยเชงประวตศาสตรประวตศาสตร (Historical research) เปนการวจยทเนนถงการศกษาคนควา รวบรวมขอมลหรอเหตการณตาง ๆ ทเกดขนมาแลวในอดต (what was ?) ประโยชนของการวจย ชนดนกคอ สามารถนำามาใชเปนแนวทางในการศกษาเหตการณตาง ๆ ในปจจบน หรอสามารถนำามาใชประกอบการตดสนใจ เพอแกไขปญหา ตาง ๆ ทเกดขนในปจจบนไดดวย

การวจยเชงปรชญา o การวจยเชงพรรณา (Descriptive research) เปนการวจยทเนน

ถงการศกษารวบรวมขอมลตาง ๆ ทเกดขนในปจจบน (what is ?) ในการดำาเนนการวจย นกวจยไมสามารถทจะไปจดสรางสถานการณหรอควบคมตวแปรตาง ๆ ไดตามใจชอบ การวจยแบบนเปนการ

คนควาหาขอเทจจรงหรอเหตการณตาง ๆ ทเกดขนอยแลว เชน การศกษาความสมพนธระหวางเพศ และความสนใจตอการเมอง มการวจยหลายชนดทจดไววาเปนการวจยเชงบรรยายไดแก

การวจยเชงสำารวจการวจยเชงสำารวจนนผวจยจะเกบรวบรวมขอมลจากผททำาการศกษา ซงอาจจะเปนขอมลทเกยวกบขอเทจจรงหรอความคดเหนของบคคลกได ซงขอมลดงกลาวจะบรรยายเกยวกบปรากฏการณทผวจยตองการศกษา การวจยเชงสำารวจนน ผวจยจะนำาขอมลทรวบรวมไดมาทงหมด มาวเคราะหเพอหาลกษณะสวนรวมของกลมททำาการศกษา ลกษณะการวจยเชงสำารวจทนยมดำาเนนการในปจจบน เชน การสำารวจชมนมชนในชนบท การสำารวจปญหาทเกดขนในระบบการศกษา และการสำารวจประชามตเปนตน ผลจากการวจยเชงสำารวจมกจะนำาไปใชชวยในการตดสนใจ หรอนำาไปเปนความรพนฐานในการดำาเนนงานวจยของนกวจยในแตละกลมสาขาวชา ในการดำาเนนโครงการวจยลกษณะพหวทยาการ

การวจยเชงสหสมพนธการวจยเชงความสมพนธนนเปนการศกษาเพอหาความสมพนธระหวางตวแปร นกวจยทางการศกษานนสวนมาก เมอรวบรวมขอมลและแสดงขอเทจจรงเกยวกบปรากฏการณททำาการศกษาแลว กจะพยายามศกษาหาความสมพนธระหวางขอเทจจรงนนๆ ซงจะทำาใหมความเขาใจลกซงเกยวกบปรากฏการณนนๆ มากขน ลกษณะการวจยเชงความสมพนธ เชน การวจยความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ และการพยากรณ

การวจยเชงเปรยบเทยบสาเหตในการศกษาวจยเชงเปรยบเทยบนน ผวจยจะเปรยบเทยบความแตกตาง ความคลายคลงกนระหวางสภาพการณ หรอปรากฏการณทเกดขน เพอทจะทราบถง องคประกอบหรอตวแปรทจะไปสงเสรมหรอเกยวกบสภาพการณหรอปรากฏการณทตองการศกษา การวจยชนดน

พยายามทจะคนควาหาความสมพนธในเชงเหตและผลระหวางตวแปรตางๆ ซงกระทำาโดยการศกษายอนหลงของปรากฏการณทเกดขนแลว สวนมากนกวจยจะดำาเนนการวจยชนดนในกรณทไมสามารถดำาเนนการวจยเชงทดลองได เนองจากจะทำาใหเกดอนตรายแกผทถกทดลอง อยางไรกดการศกษาเพอหาความสมพนธเชง เหต-ผล ระหวางตวแปรตางๆ โดยทไมไดมการควบคมตวแปรอนๆ ทเกยวของในการศกษาและดำาเนนการอยางระมดระวง ดงเชน การวจยเชงทดลองนน ผวจยควรจะตองระมดระวงในการแปลความหมาย และสรปความผลทไดจากการวจย

การวจยรายกรณการศกษาเฉพาะกรณนน สงทนกวจยทำาการศกษาอาจจะเปนบคคลคนเดยว กลมบคคล หรอชมนมชน แหงใดแหงหนงกได และในการศกษาดงกลาว นกวจยจะเกบรวบรวมขอมลเกยวกบสภาพปจจบนของบคคลหรอชมนมชน ประสบการณในอดต สภาพแวดลอมทมผลตอชมนมชนหรอพฤตกรรมของบคคล หลงจากทไดวเคราะหความตอเนอง ลำาดบเหตการณและความสมพนธระหวางองคประกอบดงกลาวขางตนแลว นกวจยกจะเขยนบรรยายลกษณะทเปนสวนรวมของสงทตนทำาการศกษา เราจะสงเกตเหนวาลกษณะการศกษาเฉพาะกรณนนมสวนคลายคลงกบการวจยเชงสำารวจในบางประการ แตกมขอแตกตางไปกคอ การศกษาเฉพาะกรณนนทำาการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทมจำานวนจำากด แตตวแปรททำาการศกษาสำาหรบกลมตวอยางนน ทำาการศกษาหลายดาน และมการศกษาสถานการณตางๆ อยางลกซง ขอมลททำาการรวบรวมมกจะเปนขอมลเชงคณลกษณะหรอขอมลเชงคณภาพ การแปลความหรอสรปผลการวจยกจะจำากดอยเฉพาะในกลมททำาการศกษานน สำาหรบการวจยเชงสำารวจนนการรวบรวมขอมลจะกระทำากบกลมตวอยางทคด

เลอกจากประชากรทตองการศกษา และกลมตวอยางมจำานวนมากกวาการศกษาเฉพาะกรณ แตตวแปรททำาการศกษามนอยกวา ผลของการวจยเชงสำารวจกอาจจะอางองไปยงประชากรทตองการสำารวจได

การวจยเชงพฒนา เปนการวจยทมงเนนทจะนำาผลการวจยมาเพอปรบปรง เปลยนแปลง เพมคณภาพ ประสทธภาพ การทำางานปกตในองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ โดยอาศยยทธศาสตร วธการหรอเทคนคตาง ๆ ทงนขนอยกบลกษณะธรรมชาตของงานหรอหนวยงานนน ๆ

การวจยแนวโนม o การวจยเชงทดลอง (experimental research) เปนการ

วจยเพอพสจนความสมพนธเชงเหตผลของ ปรากฏการณตาง ๆ (what will be ?) โดยมการจดกระทำากบตวแปรอสระเพอศกษาผลทมตอตวแปรตาม และมการควบคมตวแปรอนมใหมผลกระทบตอตวแปรตาม ซงนยมมากทางดานวทยาศาสตร สำาหรบทางดานการศกษา คอนขางลำาบาก ในแงของการควบคมตวแปรเกน

การวจยเชงกงทดลอง การวจยเชงทดลองแท

แบงตามวธดำาเนนการเกยวสมมตฐานในการวจยในการดำาเนนการวจยนน ลำาดบขนบางตอนของกระบวนการของการวจยบางประเภทอาจจะแตกตางกน เชน ขนตอนการตงสมมตฐานในการวจย เปนตน ประเภทของการวจยทแบงตามวธดำาเนนการเกยวกบสมมตฐานในการวจย มดงตอไปน

o การวจยเชงอนมาน (นรนย, deductive research)การวจยประเภทน ลำาดบขนตอนของกระบวนการวจยนน ผวจยจะเรมกำาหนดสมมตฐานในการวจยจากการศกษาทฤษฎและรายงานการวจยทเกยวของ หลงจากนนจะเลอกรปแบบการวจย ทำาการรวบรวมขอมล แลวทดสอบสมมตฐานเพอหาคำาตอบสำาหรบการวจย ซงจะเหนไดวา

วธดำาเนนการเกยวกบสมมตฐานในการวจยนน เปนวธการทดสอบสมมตฐานในการวจย (hypothesis-testing method)

o การวจยเชงอปมาน (อปนย, inductive research)การวจยเชงอปมานน นกวจยจะเรมตนกระบวนการวจยในทางตรงกนขามกบการวจยเชงอนมาน (Kidder, 1981) โดยทจะรวบรวมขอมลในการวจยจากการสงเกต หรอศกษาผทอยในกลมตวอยาง แลวสรางสมมตฐานและทฤษฎจากขอมลนนๆ จะเหนไดวาวธดำาเนนการเกยวกบสมมตฐานในการวจยนน เปนวธการสรางสมมตฐาน (hypothesis-generating method) นกวจยเชงสำารวจสวนมากจะดำาเนนการวจยโดยวธการอปมาน และบางครงนกวจยเชงทดลองและนกวจยเชงบรรยายกอาจจะดำาเนนการวจยเชงอปมานกได ถาหากสมมตฐานทตงไวกอนทำาการทดลองนนไมสอดคลองกบขอมลทไดจากการศกษาและทไดรวบรวมในการทดลอง ดงนน ผวจยกจะทำาการศกษาขอมลอยางละเอยดถถวน หาคำาตอบจากการศกษานน แลวกสรางสมมตฐานขนมาใหมเพอทำาการศกษาตอไป