แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวยีงสระ

จังหวัดสุราษฎร์ธานี ปิยวรรณ ไทยเกิด

คณะการจัดการการท่องเที่ยว ศูนย์ภูเก็ต สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

2

ที่มาและความส าคัญ

ทรัพยากรการท่องเที่ยว

การท่องเที่ยว

ชุมชนเวียงสระ

ยุทธศาสตร์การท่องเที่ยว

อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวมีความส าคัญ รายได้จากการท่องเที่ยวของไทยขยายตัวอย่างมาก

ประเทศไทยเป็นประเทศที่อุดมสมบูรณ์ มีทรัพยากรการท่องเที่ยวที่หลากหลายเช่น ทะเล น าตก ศิลปวัฒนธรรม รวมถึงมีประวัติศาสตร์อันยาวนาน ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ท่ีส าคัญที่ดึงดูดใจนักท่องเที่ยวทั งชาวไทยและชาวต่างชาติ ยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวไทย พ.ศ. 2558-

2560 ใหค้วามส าคัญในเร่ืองการพัฒนาคุณภาพสินค้าและบริการท่องเที่ยว มุ่งสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนยิม (Preferred Destination)อย่างยั่งยืนด้วยการเพิ่มรายได้ทางการท่องเที่ยวโดยเน้นความเข้มแข็งภายในประเทศ

ชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นชุมชนโบราณ มีประวัติศาสตร์ยาวนานร่วมพันปีขาดการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยว (มีจ านวน

นักท่องเที่ยวน้อยมาก)

Objective

3

วัตถุประสงค์การวิจัย

เพื่อศึกษาพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวที่เดินทางท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

เพื่อประเมินระดับศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎรธ์านี

เพื่อให้ได้แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

01

02

03

ขอบเขตการวิจัยResearch scope

นักท่องเที่ยวชาวไทยทีเ่ดินทางมาท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

ขอบเขตด้านประชากร

ขอบเขตด้านพื้นที่

ท าการศึกษาลงพื นที่และสรุปรายงานวิจัย ตั งแต่กุมภาพันธ์-พฤษภาคม พ.ศ. 2560

ขอบเขตด้านเวลา

4

ชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

ขอบเขตด้านเนื้อหา

การวิจัยครั งนี มุ่งศึกษาในประเด็นต่างๆ ได้แก่ • พฤติกรรมของนักท่องเที่ยวที่เดินทางท่องเทีย่ว

ชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี• ศักยภาพท่องเทีย่วชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัด

สุราษฎร์ธานี

แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับการท่องเที่ยว

01

02 03

04

05

06

แนวคิดทฤษฎีที่เกีย่วข้อง

แนวทางการพัฒนาศักภาพการท่องเท่ียวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

5

แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับพฤติกรรมนักท่องเที่ยว

แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับศักยภาพแหล่งท่องเที่ยว

แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับองค์ประกอบทางการท่องเที่ยว

แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน

แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน

6

กรอบแนวคิดการวิจัยตัวแปรต้น

ตัวแปรตาม

ปัจจัยส่วนบุคคล- เพศ- อายุ- สถานภาพสมรส- ภูมิล าเนา- ระดับการศึกษา- อาชีพ- รายได้

พฤติกรรมของนักท่องเที่ยว ชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานี- การรับทราบข้อมูลแหล่งท่องเที่ยว - วัตถุประสงค์ในการเดินทางมาท่องเที่ยว- พาหนะที่ใช้เดินทางมาท่องเที่ยว- ลักษณะการเดินทางมาท่องเที่ยว- จ านวนครั งที่เคยเดินทางมาท่องเที่ยว- สิ่งจูงใจที่ท าให้ตัดสินใจเดินทางมายังแหล่งท่องเที่ยว - บุคคลที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเดินทางท่องเที่ยว

แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยว ชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

ศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยว ชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

- ด้านสิ่งดึงดูดใจทางการท่องเที่ยว- ด้านการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยว- ด้านสิ่งอ านวยความสะดวกทางการท่องเที่ยว- ด้านกิจกรรมทางการท่องเที่ยว- ด้านข้อมูลข่าวสาร- ด้านความปลอดภัย- ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน

- ช่วงเวลาที่เดินทางมาท่องเที่ยว- ระยะเวลาที่ใช้ในการเดินทางท่องเที่ยว- ค่าใช้จ่ายโดยเฉลี่ยในการเดินทางมาท่องเที่ยว- ประเภทของแหล่งท่องเที่ยวที่นิยมท่องเที่ยว- ความต้องการพักค้างคืนในย่านแหล่งท่องเที่ยว

ประชากรนักท่องเที่ยวชาวไทยทีเ่ดินทางมาท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

วิธีการด าเนินการวิจัย

กลุ่มตัวอย่างจ านวน 313 ตัวอย่าง โดยใช้วิธีการสุ่มแบบตามสะดวก (Convenience Sampling)

เครื่องมือแบบสอบถาม มีทั งหมด 4 ตอน ได้แก่ ตอนที่ 1 ปัจจัยส่วนบุคคลของนักท่องเที่ยว ตอนที่ 2 พฤติกรรมของนักท่องเที่ยว ตอนที่ 3 ศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยวตอนที่ 4 ข้อเสนอแนะ 7

การวิเคราะห์ข้อมลูstatistics

8

วัตถุประสงค์ที่ 1 เพื่อศึกษาพฤติกรรมของนักท่องเทีย่วที่เดินทางท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานีสถิติที่ใช้ : ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน chi-square

วัตถุประสงค์ที่ 2 เพื่อประเมินระดับศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานีสถิติที่ใช้ : ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test,ANOVA

วัตถุประสงค์ที่ 3 เพื่อให้ได้แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานีสถิติที่ใช้ : การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)

เพศหญิง60.7%

อายุ 20-37 ปี (Gen Y)33.2%

สถานภาพโสด50.8%

ส าเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี43.8%รายได้ต่อเดือนต่ ากว่า 10,000 บ.32.3%

ผลการวิเคราะห์ข้อมูลปัจจัยส่วนบุคคล

อาชีพรับราชการ/พนักงานของรัฐ

34.2%

ภูมิล าเนาภาคใต้91.7%

9

ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพฤติกรรมของนักท่องเที่ยว

10

67.4%

49.4%

69.7%

35.1%

62.9%

รับทราบข้อมูลแหลง่ท่องเที่ยว จากเพื่อน/คนรู้จักวัตถุประสงค์ในการท่องเที่ยวเพื่อศึกษาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมพาหนะที่ใช้เดินทางโดยรถยนต์ส่วนบุคคลลักษณะการท่องเที่ยวเป็นหมู่คณะกับองค์กรหรือหน่วยงานจ านวนครั งที่มาท่องเที่ยวมากกว่า 3 ครั ง

11

ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพฤติกรรมของนักท่องเที่ยว (ต่อ)

สิ่งจูงใจในการตัดสินใจ คือ เคยมาแล้วรู้สึกประทับใจ

41.9%

บุคคลที่มีอิทธิพลในการตัดสินใจ คือ ตัวเอง

51.8%

ช่วงเวลาที่เดินทางมาท่องเที่ยว เสาร์-อาทิตย์

55.9%

ระยะเวลาในการเดินทางท่องเที่ยว 1 วัน

68.7%

ค่าใช้จ่ายเฉลีย่ในการท่องเที่ยว ต ากว่า 1,000 บ.

74.8%

แหล่งท่องเที่ยวทีน่ิยม คือ วัดและโบราณสถาน

43.8%

ผลการทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับพฤติกรรมการท่องเที่ยว

12

เพศ ไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยว

อายุ มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยว

สถานภาพสมรส มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยว

ระดับการศึกษา มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวรายได้ต่อเดือน มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวอาชีพ มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวภูมิล าเนา มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยว

ตารางแสดงความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับพฤติกรรมการท่องเที่ยว

13

พฤติกรรมการท่องเที่ยว

ปัจจัยลักษณะส่วนบุคคล

เพศ อายุ สถานภาพสมรส

ระดับการศึกษา

รายได้ต่อเดือน

อาชีพ ภูมิล าเนา

ด้านการรับทราบข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวด้านพาหนะที่ใช้เดินทางมายังแหล่งท่องเที่ยวด้านลักษณะการเดินทางมาท่องเที่ยวด้านจ านวนครั งที่เคยเดินทางมาท่องเที่ยว

××

××

×

××

×√

××

√

√√

×√

√×

×√

××

×√

××

√√

×√

×

√√

×√

×√

×

××

ด้านบุคคลที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเดินทางมาท่องเที่ยวด้านช่วงเวลาที่เดินทางมาท่องเที่ยวด้านระยะเวลาที่ใช้ในการเดินทางท่องเที่ยว

√

×√

√

√√

√

×√

ด้านค่าใช้จ่ายโดยเฉลี่ยในการเดินทางมาท่องเที่ยวด้านความต้องการพักค้างคืนในย่านแหล่งท่องเที่ยว

×

×

√

√

×

√

×

√

√

√

√

√

√

√

“ศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยว

ค่าเฉลี่ย

S.D.ระดับ

ศักยภาพอันดับ

1. ด้านสิ่งดึงดูดใจทางการท่องเที่ยว 3.90 0.65 ดี 12. ด้านการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยว 2.55 0.71 น้อย 63. ด้านสิ่งอ านวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยว

2.91 0.68 ปานกลาง 4

4. ด้านกิจกรรมการท่องเที่ยว 3.13 0.70 ปานกลาง 25. ด้านข้อมูลข่าวสาร 2.20 0.76 น้อย 76. ด้านความปลอดภัย 2.98 0.73 ปานกลาง 37. ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน 2.78 0.82 ปานกลาง 5

โดยรวม 2.92 0.44 ปานกลาง

ผลการวิเคราะห์ระดับศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานี

14

ผลการทดสอบสมมุติฐานhypothesis

ผลการทดสอบสมมุติฐานระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยว

เพศ ไม่มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานีอายุ มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานีสถานภาพสมรส มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานีระดับการศึกษา มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานี

รายได้ต่อเดือน มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานีอาชีพ มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานี

ภูมิล าเนา มีผลต่อทัศนคติด้านศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานี

1415

แนวทางการพัฒนาศักยภาพชุมชน เมืองเวียงสระ จ.สุราษฎร์ธานี

1. พัฒนาปรับปรุงศักยภาพด้านข้อมูลข่าวสารอย่างเร่งด่วน2. พัฒนาปรับปรุงเส้นทางคมนาคมให้ได้มาตรฐาน3. พัฒนาปรับปรุงศักยภาพด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน4. พัฒนาปรับปรุงศักยภาพด้านความปลอดภัยในแหล่งท่องเที่ยว 5. พัฒนาปรับปรุงสิ่งอ านวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยว6. พัฒนาปรับปรุงกิจกรรมการท่องเที่ยว 7. หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องให้ความส าคัญในการรักษาและพัฒนาคุณภาพแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ได้มาตรฐาน เพื่อให้มีศักยภาพในการรองรับนักท่องเที่ยวมากขึ น

16

ข้อเสนอแนะในการน าผลวิจัยไปใช้

17

พัฒนาปรับปรุงและบ ารุงรักษาสถานที่ท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ให้มีความพร้อมในการรองรับนักท่องเที่ยว

พัฒนารูปแบบกิจกรรมการท่องเที่ยวรูปแบบใหม่เพื่อให้เกิดความหลากหลายและต่อเนื่องตลอดทั งปี

พัฒนาปรับปรุงเส้นทางคมนาคมเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวให้ได้มาตรฐาน

พัฒนาปรับปรุงสิ่งอ านวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยวให้มีความพร้อมในการต้อนรับนักท่องเที่ยว

ส่งเสริมการประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานีให้มากขึ น

ส่งเสริมเรื่องการจัดการความปลอดภัยในแหล่งทอ่งเทีย่ว กระตุ้นให้เกิดการมีส่วนร่วมของชุมชน ส่งเสริมที่พักในแหล่งทอ่งเทีย่ว

ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งต่อไป ในการศึกษาครั งต่อไปควรมีการเก็บข้อมูลเชิงลึกจาก

การสัมภาษณ์นักท่องเทีย่วที่เดินทางมาเที่ยวชุมชนเมอืงเวียงสระ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่แม่นย าและน่าเชื่อถือยิ่งขึ น

ในการศึกษาครั งต่อไปควรศึกษาเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาการประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เพื่อให้แหล่งทอ่งเทีย่วได้เป็นที่รู้จักมากขึ น

การศึกษาครั งต่อไปควรศึกษาเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนากิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนเมือง เวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เพื่อเป็นการเพิ่มกิจกรรมการท่องเที่ยวทางเลือกใหม่ให้กับนักทอ่งเที่ยว

การศึกษาครั งต่อไปควรศึกษารูปแบบที่พักที่เหมาะสมกับแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เพื่อตอบสนองความต้องการของนักทอ่งเที่ยวที่เดินทางมาท่องเที่ยวชุมชนเมืองเวียงสระและเป็นการกระจายรายได้ให้แก่คนในชุมชนต่อไป 18

THANK YOU“ขอขอบพระคุณ

อ.ดร.ไพฑูรย์ มนต์พานทองที่ปรึกษาค้นคว้าอิสระ

นางสาวปิยวรรณ ไทยเกิดนักศึกษาคณะการจัดการการท่องเที่ยว ศูนย์ภูเก็ต

สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารสาสตร์THANK YOU

NIDA