การพัฒนาความรู้ด้วยการ ......
TRANSCRIPT
26วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
การพฒนาความรดวยการหมนเวยนงานภายในโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนค จงหวดกรงเทพมหานครKNOWLEDGE DEVELOPMENT BY JOB ROTATION IN NAN-AHPOLYCLINIC, BANGKOK
ชยาพล สนทรววฒนานกศกษา หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ (หลกสตรนานาชาต) คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรMr. Chayapon SoontornwiwattanaPh.D. Candidate in Doctor in Human Resource and Organization DevelopmentSchool of Human Development, National Institute of Development Administration (NIDA)E-mail: [email protected]
ดร. มณฑล สรไกรกตกลอาจารยประจำา สาขาวชาการบรหารองคการ การประกอบการ และทรพยากรมนษย คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตรDr. Monthon SorakraikitikulFaculty member of Organization, Entrepreneurship and Human Resource Management Department, Thammasat Business School, Thammasat UniversityE-mail: [email protected]
บทคดยอ การวจยนเปนการวจยเชงคณภาพแบบศกษาเฉพาะกรณ มวตถประสงคเพอศกษาการพฒนาความรของพนกงานของโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนค และผลของการพฒนาความรภายในโรงพยาบาลทสงผลให การดำาเนนงานประสบความสำาเรจ เพอเปนตวอยางใหแกโรงพยาบาลขนาดเลกในดานการบรหารทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมโรงพยาบาล กลมผใหขอมลไดแก ผบรหาร แพทย พยาบาล เจาหนาทสาธารณสข คดเลอกจากกลมบคลากรทเกยวของกบขนตอนดำาเนนงานหลกของโรงพยาบาล ดวยวธการสมภาษณรายบคคลจนไดขอมลทอมตว จำานวน 13 คน จากบคลากรทงสน 40 คน ผลการศกษาพบวาเครองมอสำาคญของการพฒนาความรภายในโรงพยาบาลคอ การหมนเวยนงาน ซงเกดจากการลงมอปฏบตงานจรงในโรงพยาบาล จากการตอยอดแนวคดของผบรหารดวยกาหมนเวยน งานในกลมของพยาบาลแบบไมเปนทางการ และเรมการหมนเวยนงานเชงนโยบายในกลมเจาหนาทสาธารณสข ซงการหมนเวยนงาน ทประสบความสำาเรจจะเกดขนภายใตองคประกอบ 4 ประการ ไดแก รปแบบการจดการของผบรหาร การให ความสำาคญของการหมนเวยนงาน เปาหมายองคกร และความพงพอใจ ในงาน ซงนำามาสการพฒนาทกษะและ ความสำาเรจของงาน ทำาใหพนกงานพฒนาตนเองเปนพนกงานผมความร นอกจากนผลการวจยพบวาความร จากภายนอกองคกรถกแบงปนและสงตอเขามาในองคกรผานการทำางานรวมกบแพทยและผเชยวชาญไมประจำา ผานการหมนเวยนงานของพนกงานในองคกร ผลการวจยพบวา การพฒนาความรของบคลากรดวยการหมนเวยนงาน มสวนสำาคญทสงผลตอประสทธภาพและความสำาเรจของโรงพยาบาล
ค�าส�าคญ: การพฒนาความร เครองมอพฒนาความร โรงพยาบาล การหมนเวยนงาน
วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย
ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
27
Abstract This qualitative case study research was undertaken to study knowledge development in
Nan-Ah Polyclinic Hospital and the result of the development, which lead to business success.
The study might be a role model of knowledge management in hospitality industry. Samples were
13 hospital employees from total 40 employees. They are 2 executives and 11 workers, including
public health officers, nurses, doctors, and specialists. Data were collected by semi structured
interview and data saturation was achieved.
Results showed that the key development tool was job rotation, which adapted from the
actual operation. Informal job rotation was done among nurses and it was done formally among
public health officers. Factors leading to job rotation included management style, job rotation
importance, satisfaction and organizational goals. Job rotation also helped employee development
as knowledge workers. External knowledge was also shared by temporary officers and part-time
specialists. These could lead to skill development and corporate success.
Keywords: Knowledge development, Knowledge development tool, Hospital, Job rotation
บทน�า จากการเขาสการเปนสมาชกประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประกอบกบนโยบายการเปนศนยกลางสขภาพ
นานาชาตของรฐบาลทผลกดนประเทศไทยใหเปนศนยกลางสขภาพ เพอรองรบกบการแขงขน สถานการณปจจบน
ของอตสาหกรรมการบรการของโรงพยาบาลมการแขงขนทสงมากขน โดยธรกจโรงพยาบาลเอกชนในป 2559
มแนวโนมขยายตวเพมมากขนอยางตอเนองตามทศทางการขยายตวของเศรษฐกจ และฐานลกคากลมชาวไทยและ
ตางชาตทหลงไหลเขามาในรปแบบของนกทองเทยวเชงสขภาพและกระแสนยมความงาม รวมถงกระแสรกสขภาพ
ในสงคมผสงอาย (Tawongsri, 2016) และจากขอมลการรายงานจากสำานกสถานพยาบาลและประกอบโรคศลปะ
กรมสนบสนนการบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสขและระบบสารสนเทศภมศาสตรทรพยากรสขภาพ รายงานวา
โรงพยาบาลเอกชนทวประเทศมจำานวน 343 แหง ซงเพมขนรอยละ 4.3 เมอเทยบกบปทผานมา โดยโรงพยาบาล
ในกรงเทพมหานครมจำานวน 104 แหง เพมขนจากปทแลวรอยละ 2 คดเปนรอยละ 30.3 จากจำานวนโรงพยาบาล
ทวประเทศ อตสาหกรรมนยงตองพฒนาคณภาพและปรบปรงการบรการทำาใหสามารถรองรบกลมลกคาได
หลายระดบเทยบเทาโรงพยาบาลเอกชน (Tawongsri, 2016)
ขอมลของกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และกรมการปกครอง กลาววาปญหาหลก
ของธรกจโรงพยาบาลเอกชนยงประสบปญหาการขาดแคลนบคลากรทางการแพทย ซงคดเปนอตราสวน 1:3,347
นบไดวาเกนจากมาตรฐาน WHO ทกำาหนดไววาไมเกน 1:1,000 คดเปน 3 เทาของเกณฑมาตรฐาน (Tawongsri, 2016)
นอกจากนจากการเพมขนของประชากรไทยทชาลงแตผสงอายกลบเพมขน ซงคาดการณวาการเพมขนของประชากร
จะถงจดอมตวในป 2565 โดยอตราการเกดจะอยในระดบทใกลเคยงกบอตราการตาย ทำาใหโครงสรางเปลยนแปลง
อยางชดเจน จากป 2548 เขาสป 2578 ประชากรเดกลดลงจำานวน 14 ลานคน เปน 9 ลานคนและประชากรวยทำางาน
ลดลง จำานวน 41 ลานคน เปน 38 ลานคน ซงสวนทางกบจำานวนประชากรผสงอาย ทเพมมากขนอยางรวดเรวใน
ระยะเวลา 30 ป (6 ลานคน เปน 16 ลานคน) (Ministry of Social Development and Human Security, 2014)
โรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคเปนโรงพยาบาลเอกชนขนาดเลกทมจำานวนบคลากรนอย คณภาพของบคลากรจง
เปนสงทสำาคญอยางยง โดยบคลากรสวนใหญของโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคปฏบตงานมาเปนเวลานาน และ
28วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
มอายงานเฉลยมากกวา 20 ป และขอมลจากการสมภาษณผเขารบบรการพบวาบคลากรของโรงพยาบาลเปนบคลากรทมความสามารถในการปฏบตงาน สามารถใหบรการอยางรวดเรวและตอบคำาถามในสวนอนทนอกเหนอจากหนาท ในแผนกประจำาของตนเองได จากการสงเกตการณพบวาพนกงานในโรงพยาบาลจะไมประจำาเฉพาะตำาแหนง ในวชาชพของตนเทานน พยาบาลจะชวยเหลองานในแผนกจายยา เจาหนาทสาธารณสขชวยเหลองานในหองปฏบตการและชวยเหลอแพทยในหองตรวจรกษา นบวาเปนการหมนเวยนงานภายในโรงพยาบาล ทำาใหพนกงานพฒนาความร ของตนไดและชวยเหลอการทำางานไดเปนอยางด อยางไรกตาม โรงพยาบาลไมมการใชระบบประเมนผลทเขมงวด ในการยกระดบการบรการ มเพยงการประเมนงานซงกนและกนจากเพอนรวมงานภายในองคกร งานวจยเกยวกบผลลพธการหมนเวยนงานของ Bennett (2003) กลาววา การหมนเวยนงานจะเรงใหเกดการพฒนาบคลากรใหม เกดการพฒนาความรความเขาใจในหลายแผนก สรางความสมพนธ สรางความกาวหนาตออาชพในอนาคต เพมความผกพนในงาน พนกงานจะสนกกบงานและการพฒนาทกษะ อกทงยงชวยลดความเสยง ในการถกปลดออกจากงานอกดวย นอกจากน งานวจยของ Kokika (2005) ไดศกษาการหมนเวยนงานในเขตเวลลอรของประเทศอนเดย พบความสมพนธระหวางการหมนเวยนงานและการพฒนาบคลากร เปนการใหโอกาสพนกงานไดเรยนรงานทหลากหลาย นำาไปสความไดเปรยบทางการแขงขนขององคกรและสงผลกระทบเชงบวกตอแรงจงใจพนกงาน พรอมกบทกษะทมากขน และความสมพนธทดของคนในองคกร งานวจยเกยวกบโรงพยาบาลในเวลลอรพบวาการหมนเวยนงานเปนวธการทลดความเครยดจากการเบอหนายงานเดมของพนกงาน ลดคาใชจายดานการเพมสวสดการเพอสรางความพงพอใจในงาน และสามารถพฒนาคณภาพชวตพนกงานไดดวยการพฒนาพยาบาล ใหเปนผมความร โรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคเปนโรงพยาบาลหนงทมการประยกตใชการหมนเวยนงาน เพอพฒนาบคลากรในองคกร กอใหเกดความสมพนธทดขนระหวางบคคลภายในองคกรและพนกงานผมความรเชนเดยวกบการประยกตใชการหมนเวยนในโรงพยาบาลในตางประเทศ งานวจยนจงมงหาวาการหมนเวยนงานจะมสวนชวยอยางไรในการพฒนาความรในองคกร
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการพฒนาความร และผลของการพฒนาความรของบคลากรภายในโรงพยาบาลนนอาและ โพลคลนค 2. เพอระบเครองมอสำาคญททำาใหเกดการพฒนาความรภายในโรงพยาบาล
แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ การวจยครงนผวจยมงศกษาการพฒนาความรของพนกงาน และผลของการพฒนาความรของพนกงาน จนกลายเปนพนกงานผมความร (knowledge worker) ซงเปนทรพยากรทมคณคาตอองคกร การจดการความร จงเขามามสำาคญเพอมสวนชวยในการสรางโอกาส สรางความรใหมหรอแกไขปญหา เพอพฒนาการทำางานในองคกร จากแนวคดของ Kevin & Scott (2004) กลาววา กระบวนการจดการความรประกอบไปดวย การระบความรขององคกรและคดเลอกความรทเปนประโยชนตอองคกร (capture and acquisition) นำามาสขนตอนถดมาคอการนำามาจดเรยง (organizing) ภายในขอบเขตขององคกรใหเปนหมวดหมโครงสรางซงเหมาะแกการนำาไปใช เพอเขาส ขนตอนถดมาในการถายทอดและแลกเปลยนความร (transfer and sharing) ใหเขาถงกลมเปาหมายในองคกรและอาจมการนำาเสนอทออกมาในรปแบบทแตกตางกน ทงนการถายทอดสงตอนนมไดเกดขนเพยงแตในองคกรเทานน แตยงสามารถเกดขนขามองคกรไดเชนกน โดยอาศยทงทรพยากรมนษยและทรพยากรเทคโนโลย และในระหวางการถายทอดความรนนพนกงานหรอบคลากรสามารถนำาความรไปประยกตใชเปนความรใหม (application) รวมกบการใชระบบจดการความร (KM system) และพฒนาเปนกรณศกษาระดบองคกรได (KM business cases)
วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย
ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
29
หนงในวธทดทสดในการพฒนาบคลากรแบบแนวนอนคอ การหมนเวยนงาน โดยเฉพาะอยางยงการให
อำานาจในการตดสนใจแกทรพยากรมนษย นอกเหนอจากการฝกฝนพฒนาความรแลว ยงมสวนชวยใหพนกงานพน
จากความเหนอยออนของการทำางานซำาๆ อกดวย (Jorgensen, 2005) จากงานวจยของ Zahra et al. (2014)
พบวาปจจยสประการขององคกรทกอใหเกด การหมนเวยนงาน ไดแก รปแบบการจดการ การใหความสำาคญของการ
หมนเวยนงาน ความพงพอใจในงาน และเปาหมายขององคกร และงานวจยของ Shahin & Badri (2013) กลาววา
การหมนเวยนงานยงกอใหเกดความพงพอใจในงานเพมขน พรอมกบทกษะอนสงผลใหเกดความสำาเรจของงานโดยตรง
นอกจากนประโยชนของการหมนเวยนยงสามารถพฒนาพนกงานใหเปนพนกงานผมความรไดอกดวย (Bennett,
2003) โดยผลตภาพพนกงานผมความรตามความหมายของ Drucker (1999) ม 6 ประการไดแก
1. ความสามารถในการตงคำาถามเกยวลกษณะงานททำา หรอไดรบมอบหมาย และสามารถเขาใจงาน
นนไดอยางลกซง
2. รบผดชอบในผลตภาพของตนเองและสามารถควบคมจดการไดดวยตนเอง
3. รบผดชอบในการสรางความกาวหนาของงานทไดรบมอบหมายนบวาเปนสวนหนงของงาน
4. รบผดชอบในการเรยนร และการสอนถายทอดตอ ซงนบวาเปนสวนหนงของงาน
5. ประเมนผลดวยดานคณภาพของงาน ไมใชประเมนดานปรมาณเพยงดานเดยว อนตางจากโรงงาน
อตสาหกรรมหรอเครองจกรผลตสนคาแตละวน
6. พจารณาวาเปนสนทรพยขององคกรไมใชคาใชจาย ซงสะทอนถงความรบผดชอบตอองคกรความร
ออกเปน 2 ประเภท ไดแก ความรฝงลก (tacit knowledge) และความรชดแจง (explicit knowledge) ความร
ทชดแจง เปนกญแจทรพยากรขององคกรซงมความสำาคญเพมมากขนในงานทมงพฒนาความร Shelda (2006)
บทบาทของงานจำานวนมากตงอยบนพนฐานของการประมวลผล การผลต หรอการกระจายความรทงภายในและ
ระหวางสถานททำางาน พนกงานทใชเวลาสวนมากเพอการสราง ประยกตและเผยแพรความรจะถกเรยกวา พนกงาน
ผมความร และความรฝงลกทยากตอการทำาใหกลายเปนเอกสาร จดเกบ หรอแลกเปลยน และองคกรจำานวนมากใช
ความรชนดดงกลาว เพอการตดสนทดและคดทางเลอกทมคณภาพ (Baumard & Wauchope, 2000) การถายทอด
และพฒนาความรฝงลกตองอาศยการฝกสอนใหคำาแนะนำาเชงประสบการณแบบระหวางบคคล ซงตางจากความร
ชดแจงทถายทอดผานเอกสาร หรอขอมลทเผยแพรในองคกร (Kimiz, 2005) เปรยบเทยบดงตารางท 1
ตารางท 1 เปรยบเทยบคณสมบตของ ความรฝงลก และ ความรทชดแจง
ความรฝงลก ความรทชดแจง
สามารถพลกแพลง รบมอกบสถานการณใหมและสถานการณเฉพาะได
สามารถในการเผยแพร ทำาซำา เขาถง นำาไปปฏบตซำาในองคกร
เชยวชาญ มความรความชำานาญดานวธการ รสาเหต และมความเขาใจ
สามารถในการสอนและฝกฝน
สามารถความรวมมอ แบงปนวสยทศน ถายทอดวฒนธรรม
สามารถรวบรวม จดเปนระบบระเบยบและเปลยนวสยทศนใหกลายเปนพนธกจ สงตอเปนแนวทางปฏบตการ
ฝกสอนและใหคำาแนะนำาดานความรเชงประสบการณพนฐานตวตอตวหรอระหวางบคคล
ถายทอดความรผานทางผลตภณฑ บรการ หรอประมวลเอกสาร
30วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
การพฒนาพนกงานเพอถายทอดความรฝงลก จากพนกงานทมประสบการณ ใหแกพนกงานใหมเปนสงท
ทาทาย วธการทชวยถายทอดความรทหลากหลาย ทงการโคช (coaching) การแนะนำา (mentoring) โปรแกรม
การฝกอบรม (training programs) และการหมนเวยนงาน (job rotation) (Emmanuel, 2012) นกวจยไดศกษา
เครองมอการพฒนาความร พบวา การหมนเวยนงานกอใหเกดประสทธผลและผลตภาพทงทางดานพนกงานและ
องคกร (Adomi, 2006) สอดคลองกบงานวจยของ Bei (2009) ทศกษาการหมนเวยนงานภายในมหาวทยาลย พบวา
การหมนเวยนงานเปนวธการทไดผลอยางมาก เนองจากพนกงานสามารถทำางานทแตกตางออกไปและสามารถเรยนร
ทกษะไดมากขน และระบบการหมนเวยนงานอยางสมำาเสมอ จะทำาใหพนกงานสามารถตดสนใจไดดวยตนเอง
และลดความผดพลาดในการปฏบตงาน เนองจากการตดสนใจตองอาศยขอมลทถกตองของเรองตางๆ นอกจากน
การหมนเวยนงานจะสรางความเชอใจซงกนและกนระหวางพนกงาน และพนกงานจะชวยกนเพอการพฒนา นอกจากน
งานวจยการหมนเวยนงานของหองสมดไนจเรย ของ Adomi (2006) พบประสทธภาพทเกดจากการหมนเวยนงาน
โดยจะสรางทกษะ แรงจงใจและการมสวนรวม โดยการหมนเวยนพนกงานจากทหนงไปสอกทหนงกอใหเกดทกษะใหม
สภาพแวดลอมใหม คำาพดในการปฏสมพนธใหม ประสบการณใหม เนองานใหม จะขจดความซำาซากเดมอนนำาไปส
ขวญกำาลงใจและแรงจงใจในทสด
นกวจยศกษากรณการหมนเวยนงานทเกดขนในโรงพยาบาลในเขตเวลลอร ประเทศอนเดย พบวา
การหมนเวยนงานเปนวธการทดและมคาใชจายตำา ซงสามารถพฒนาคณภาพชวตพนกงานไดดวยการพฒนาพยาบาล
ใหเปนผมความร และการหมนเวยนงานสงผลกระทบเชงบวกในดานการเปดโอกาสใหพนกงานไดเรยนรงาน
ทหลากหลาย สรางความสมพนธทดระหวางพนกงานในองคกร อนนำาไปสความสำาเรจและความไดเปรยบทาง
การแขงขนขององคกร (Kokika, 2015)
Zahra et al. (2014) ยงพบวา รปแบบการจดการ การใหความสำาคญของการหมนเวยนงานของผบรหาร
เปาหมายขององคกร รวมถงความพงพอใจของพนกงาน สงผลใหเกดการหมนเวยนงานอยางเตมใจของพนกงาน และ
ประสบความสำาเรจในการพฒนาความร เมอเกดการหมนเวยนงานอยางมประสทธภาพจะสงผลใหเกดทกษะ และ
ความพงพอใจทเพมมากขนอก อนนำาไปสความสำาเรจของงาน ซงเปนผลดตอทงตวพนกงานและองคกร (Shahin &
Badri, 2013)
โรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคมพนกงานทมความสามารถ และพฒนาความรบคลากรมาอยางตอเนอง
จากการสงเกตและขอมลสมภาษณเบองตนจากผเขารบบรการ โรงพยาบาลมการประยกตใชการหมนเวยนงานระหวาง
แผนกอยางตอเนอง ซงมแนวโนมวาเปนเครองมอสำาคญทใชในการพฒนาความรของบคลากรในองคกร การวจย
เชงคณภาพครงนจงมงเนนศกษาการพฒนาความร และผลของการพฒนาความรภายในโรงพยาบาลนนอาและ
โพลคลนค และเครองมอทใชพฒนาความร เพอสนบสนนการพฒนาบคลากรของผบรหารอยางมประสทธภาพ
วธด�าเนนการวจย งานวจยเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) ศกษาและวเคราะหขอมลทไดรบจากการ
สมภาษณพนกงานโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนค ซงมจำานวนพนกงานทงสน 40 คน (ขอมล ณ วนท 15 ตลาคม
พ.ศ. 2559) แบงเปนผบรหาร พยาบาล เจาหนาทสาธารณสข แพทย หวหนานกเทคนคการแพทย เภสชกร และ
พนกงานไมประจำา หลงจากทำาการวเคราะหขอมลไปพรอมกบการดำาเนนการเกบขอมลพบวา ขอมลเกดการอมตว
(Data Saturation) และไมเกดประเดนใหมจากผใหขอมลคนท 13 ดงตารางท 2 โดยดำาเนนการตงแตเดอนมกราคม
– มนาคม พ.ศ. 2560
วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย
ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
31
ตารางท 2 รายละเอยดผใหขอมลในการสมภาษณรายบคคล
ผใหขอมลรายละเอยด
ตำาแหนงงาน อายงาน จำานวนคน ลกษณะงาน
กลมผบรหาร (2 คน)เจาของกจการ 30 ปขนไป 1 คน ผบรหาร
ผอำานวยการ 30 ปขนไป 1 คน ผบรหาร
กลมพยาบาล (5 คน)
พยาบาล
42 ป 1 คน พนกงานประจำา
30ป 1 คน พนกงานประจำา
22 ป 1 คน พนกงานประจำา
พยาบาล12 ป 1 คน พนกงานไมประจำา
2 ป 1 คน พนกงานไมประจำา
กลมเจาหนาทสาธารณสข (4 คน)
หวหนา 5 ป 1 คน พนกงานประจำา
เจาหนาท
3 ป 1 คน พนกงานประจำา
2-3 ป 1 คน พนกงานประจำา
2-3 ป 1 คน พนกงานประจำา
กลมแพทย (2 คน)หวหนา 30 ปขนไป 1 คน พนกงานประจำา
แพทย 10 ปขนไป 1 คน พนกงานประจำา
เกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลกแบบกงโครงสรางรวมกบการสงเกต มการตรวจสอบความนาเชอถอ
หลงการเกบขอมลดวยการตรวจสอบสามเสาดานขอมล (Data triangulation) ซงหาความสมพนธของขอมลจาก
สงทแตกตางกน (Peter, 2002) ไดแก การสงเกตผใหขอมลและลกษณะการทำางาน (observation) เอกสารภายในของ
โรงพยาบาล (document) และ การสมภาษณ (Interview) ผใหขอมลทง 3 กลม
วเคราะหขอมลหลงตรวจสอบความถกตองของขอมล ดวยวธการวเคราะหแกนสาระ (Thematic Analysis)
(Braun & Clarke, 2006) ดวยขนตอนดงน
1) ทบทวนบทสมภาษณจากการถอดเทปบนทกและทำาความคนเคยกบขอมล และจดบนทกชวยจำาเพอใช
ในขนตอนถดไป รวมถงวเคราะหเบองตนเกยวกบทฤษฏทนาสนใจและเกยวของกบงานวจย
2) บนทกและเรยงลำาดบความคดทนาสนใจ ใสรหสแทนขอมลในประเดนทสำาคญและใหความหมายโดย
จดแบงเปนประเภทของขอมลใหเปนระบบเดยวกน
3) ดงความหมายจากขอมลทมอย เพอคนหาสาระสำาคญจากรหสทไดวางไว และหาความสมพนธและ
จดเชอมโยงของใจความสำาคญระหวางกน
4) ทบทวนแกนสาระสำาคญหลกวาตรงกบรหสและขอมลมากนอยเพยงใด และสรางแผนภาพความเชอมโยง
ของรปแบบทมความเกยวเนองสอดคลองกน
5) ระบและสรปแกนสาระสำาคญหลกทไดมาจากการวเคราะหของผวจย และใหรายละเอยดเพมเตมในแตละ
ประเดนเพอความครบถวนสมบรณ
32วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
สรปผลการวจย โรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคมการพฒนาความรดวยการหมนเวยนงาน ซงทำาใหเกดการลงมอปฏบตจรง
และเกดปฏสมพนธ มการสอบถามเพอเพมความเขาใจในกลมผปฏบตงาน กอใหเกดทกษะในการทำางาน การหมนเวยน
งานภายในโรงพยาบาลเรมตนขนจาก แนวคดของผบรหารทตองการใหพนกงานเรยนรงานหลายสวน เพอทจะสามารถ
ชวยเหลอและรวมกนทำางานภายในองคกรได ประกอบกบความเชอใจพนกงานในการทำางาน โดยเรมตนอยางไมเปน
ทางการขนในกลมพยาบาล และกำาหนดเปนนโยบายการหมนเวยนงานอยางเปนทางการ ในป 2553 หลงจากรวมมอ
กบภาครฐบาลในโครงการประกนสขภาพ หลงมการรบสมครเจาหนาทสาธารณสขเขาเปนพนกงานเพมเตม โดยจะม
การหมนเวยนงานไปในแตละแผนก แบงเปน แผนกผปวยนอกและคดกรอง แผนกหองตรวจรกษา หอผปวย แผนกจายยา
แผนกหองปฏบตการ แผนกการเงน โดยไมเรยงตามลำาดบ
ผบรหารตระหนกถงการพฒนาความรของพนกงานในหลากหลายแผนก เพอแกไขปญหาการขาดแคลน
บคลากร อยางไรกตามการหมนเวยนงานเกดขนเฉพาะกล มพยาบาลและกล มเจาหนาทสาธารณสขเทานน
กลมแพทยและผเชยวชาญเฉพาะทางจะยงคงประจำาอยในแผนกตามความถนดของตน และเปนแหลงความรสำาหรบ
การถายทอดใหแกพนกงานทหมนเวยนงานเขามาในแผนก โดยกลมแพทยและผเชยวชาญเฉพาะทางจะศกษาหาความร
จากภายนอกองคกรเพอการพฒนาตนเองอยางสมำาเสมอ อาท ผานทางการประชมวชาการประจำาปตามความถนด
ของวชาชพ นอกจากนพยาบาลและแพทยททำางานแบบไมประจำายงมสวนชวยนำาความรจากภายนอกองคกรเขามา
เผยแพรผานการทำางานเชนกน
กลมพยาบาลประจำาและไมประจำาใหขอมลตรงกนวา “การหมนเวยนงานอยางไมเปนทางการเกดขนใน
กลมพยาบาลมานานแลว และเกดขนจากความเชอใจของผบรหารทใหเรยนรงานดวยการชวยเหลอในทกแผนก โดย
พยาบาลจะเรยนรและพฒนาทกษะหนางานจนสามารถชวยเหลอการท�างานในโรงพยาบาลไดทกสวน และสามารถ
ทดแทนบคลากรไดในกรณฉกเฉน ทงในแผนกการเงน แผนกผปวยนอก แผนกคดกรอง แผนกหองตรวจคนไข โดยจะ
ไมละเมดขอบงคบของวชาชพ” จากการสงเกตพบวา มพยาบาลทปฏบตงานในแผนกการเงน แผนกหองตรวจคนไข
และชวยเหลอเภสชกรในแผนกจายยา จากการสมภาษณพยาบาล 3 และ พยาบาล 4 กลาวเกยวกบการทำางานใน
โรงพยาบาลวา “ความสมพนธระหวางคนในองคกรเปนสงทส�าคญทสด” และ “เมอไมเขาใจงานตองถามทนท” แสดง
ใหเหนวา การพฒนาความรจากการหมนเวยนงานมการเรยนรและสอบถามหนางาน ซงกอใหเกดความสมพนธใน
การทำางานเชนกน
นอกจากนพยาบาลไมประจำา ยงมสวนชวยเผยแพรความรททนสมยจากภายนอกองคกร โดยพยาบาลทกคน
ใหขอมลตรงกนวา “พยาบาลไมประจ�าจะเลาใหฟง มการจดประชมสม�าเสมอวามขอมลอะไรใหมบางเพอปรบใช
ในการท�างาน สวนแพทยและผเชยวชาญทไปประชมจากขางนอกกจะไดความรใหมมา เวลาไปชวยในหองตรวจรกษา
หรอแผนกอนกจะสงเกตและเรยนรจากตรงนน” และพยาบาลกลาวถงการเรยนรจากกลมเจาหนาทสาธารณสขดวย
เชนกนวา “เจาหนาทรนใหมเกงเทคโนโลยมากกวา เราสอนเขา เขาสอนเรากชวยเหลอกนแบบน�าพงเรอเสอพงปา”
นอกจากน พยาบาล 3 กลาวถงในกรณการทำางานผดพลาดวา “ปกตแลวกจะทราบ เพราะผานงานทกแผนกแลว
ถามอะไรผดปกตกจะถามผร รายงานหวหนาแพทย หรอผบรหารโดยตรงทนท ทนใชความเชอใจ” จากขอมลสมภาษณ
พบไดวา การหมนเวยนงานทำาใหพยาบาลพฒนาความรรอบดาน และทราบการทำางานทงหมดของโรงพยาบาล และ
ดแลประเมนงานกนเองได
การหมนเวยนงานในกลมเจาหนาทสาธารณสขเปนไปเชนเดยวกบกลมพยาบาล แตมลกษณะเปนทางการ
โดยผบรหารจะกำาหนดใหเจาหนาทสาธารณสขทำางานในแผนกคดกรองผปวยในโครงการประกนสขภาพกอน
เพอเรยนรการทำางานจรงตามทไดเรยนมา ใหปรบตวเขากบสภาพแวดลอมการทำางานและสรางความสมพนธในการ
ทำางาน หลงจากนนจะหมนเวยนงานไปในแผนกอนโดยถามความสมครใจของเจาหนาทสาธารณสข การหมนเวยนงาน
วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย
ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
33
จะเปนการลงมอปฏบตจรงหนางานทงหมด โดยจะอยภายใตการควบคมดแลของผเชยวชาญแผนกนน จากการ
วจยพบวาเจาหนาทสาธารณสขทำางานในแผนกตางๆ แผนกละ 1-2 คน โดยจะชวยเหลอกนทำางาน และจากขอมล
การสมภาษณ เจาหนาทสาธารณสขกลาวตรงกนวา “การเรยนรศพทเฉพาะทางยาก เพราะเปนชอวทยาศาสตร ชอยา
หรอชอโรค ตองใชเวลามาก” ซงนบไดวาเปนอปสรรคในการพฒนาความรในบางแผนก แตเจาหนาทสาธารณสข 2
ไดรบความพงพอใจในการทำางาน โดยกลาววา “ถาใหเรยนรแบบอนกไมเอาคะ ชอบแบบลงมอปฏบตหลายๆ
สวนมากกวา ไดความรเยอะและสนกมากคะ” นอกจากนกลมเจาหนาทสาธารณสขยงไดรบความรจากการอบรม
ภายนอกองคกร โดยผบรหารจะสงตวแทนเขารวมประชมในโครงการประกนสขภาพรวมกบรฐบาล ภายใต
วตถประสงคเพอใหเจาหนาทสาธารณสขสรางความสมพนธทดกบเจาหนาทโรงพยาบาลอน และเรยนรการปฏบตงาน
ของโรงพยาบาลอน เพอนำามาถายทอดและปรบใชภายในโรงพยาบาล โดยผบรหารโรงพยาบาลรบผดชอบคาใชจาย
ทงหมดในการเขารบการอบรม
การศกษาพบวา การหมนเวยนงานไมถกนำามาประยกตใชในกลมแพทยและผเชยวชาญ เนองจากแพทย
ไมสามารถรกษานอกเหนอความถนดของตนเองได และผเชยวชาญจะปฏบตงานตามสายวชาชพของตน แตแพทย
และผเชยวชาญจะศกษาหาความรจากภายนอกองคกร จากการสมภาษณแพทยประจำาพบวา กลมแพทยมการใช
อนเทอรเนตของโรงพยาบาล ในการศกษาหาความร ผานทางฐานขอมลออนไลนอยางสมำาเสมอ เพอใหไดความรท
ทนสมยและนำามาปรบใชในโรงพยาบาล นอกจากนแพทยจะเขารบการอบรมและเขาประชมวชาการตามความถนด
ทางวชาชพของตนเอง เพอนำามาใชในการรกษาโรคและเพอใหคำาแนะนำาแกผปวยในการดแลตนเอง เชนเดยวกบ
ผเชยวชาญในแตละแผนกทจะเขาประชมและถายทอดใหพยาบาลและเจาหนาทสาธารณสขในการพฒนาการทำางาน
ตอไป ดงตารางท 3
ตารางท 3 การพฒนาความรของพนกงานในโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนค
นโยบายการหมนเวยนงาน แหลงความร
กลมพยาบาล ม (ไมเปนทางการ)ผเชยวชาญในทกแผนก
และพนกงานไมประจำา
กลมเจาหนาทสาธารณสข ม (เปนทางการ)ผเชยวชาญในทกแผนก
และพนกงานไมประจำา
กลมแพทย ไมม การประชมวชาการ
การหมนเวยนงานในโรงพยาบาลเกดขนจากองคประกอบ 4 ประการ เชนเดยวกบแนวคดของ Zahra
et al. (2014) จากขอมลการสมภาษณพยาบาลเกยวกบรปแบบของการบรหารวา ผบรหารจะใหความเชอใจและ
ไววางใจใหพนกงานทำางาน และเรมมการปรบใชการหมนเวยนงานในกลมเจาหนาทสาธารณสขซงจะพจารณาจากอาย
ประสบการณ และความพงพอใจทจะหมนเวยนงานในแผนกอน ผบรหารใหขอมลเพมเตมวา “มาเปนพนกงานทน
ตองเรยนรชวยงานทกสวน ไดความรเพมเตม ไปอยตางจงหวดกสามารถท�างานได” นอกจากน ผบรหารจะตงเปาหมาย
องคกรใหสอดคลองกบมาตรฐานและนโยบายรฐบาล เพอพนกงานจะสามารถปฏบตและเรยนรไดตรงเปาหมาย
รวมกน โรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคใหความสำาคญในดานการพฒนาความรดวยการหมนเวยนงาน แตไมละเลย
การพฒนาความรจากภายนอกโรงพยาบาล เพอปรบใหทนสมยทงในดานเทคโนโลยและมาตรฐานโรงพยาบาลสงผล
ใหพนกงานภายในโรงพยาบาลทกตำาแหนงมการปรบตวและพฒนาความรอยตลอดเวลา จากทงภายในและภายนอก
โรงพยาบาล ดงภาพท 1
34วารสารว�ชาการบร�หารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแห�งประเทศไทยในพระราชปถมภ� สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร�ป�ท 7 ประจาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
ภาพท 1 การพฒนาความรของพนกงานโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนค
การพฒนาความรภายในโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนค เกดขนจากการหมนเวยนงานในแตละแผนก
โดยจะเกดขนในพนกงาน 2 กลม ไดแก กลมพยาบาลและกลมเจาหนาทสาธารณสข พยาบาลจะหมนเวยนงานอยาง
ไมเปนทางการ และเจาหนาทสาธารณสขจะหมนเวยนอยางเปนทางการตามนโยบายของผบรหาร ซงจะไดรบความร
จากการลงมอปฏบตงานจรง และจากการสอบถามแพทยและผเชยวชาญในแผนกทตนเองหมนเวยนงานไป
การหมนเวยนงานสงผลใหพยาบาลและเจาหนาทสาธารณสขมทกษะและสามารถทำางานไดหลากหลายหนาท
พนกงานทไดเรยนรทกษะใหมจะสามารถทำางานไดในหลายตำาแหนง นำาไปสแกปญหาดานกำาลงคน และแกปญหา
การขาดแคลนผทมทกษะสำาคญทจำาเปนตองใชในการทำางาน และพนกงานจะเกดใหเกดความพงพอใจและเกด
ประสทธภาพในการทำางาน นำาไปสความสำาเรจขององคกรในทสด
วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย
ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
35
อภปรายผล 1. การพฒนาความรดวยการหมนเวยนงาน
ผลวจยพบวา “การหมนเวยนงาน” เปนเครองมอสำาคญในการพฒนาความรของพนกงานภายในโรงพยาบาล
นนอาและโพลคลนค และกลายเปนแนวปฏบตทอยในวธการทำางานปกต เชนเดยวกบการคนพบในงานวจยของ
Kokika (2015) ทมการหมนเวยนงานของพยาบาลจนทำาใหโรงพยาบาลเขตเวลลอรของประเทศอนเดยประสบความ
สำาเรจในการพฒนาความร และยงพบวา การพฒนาความรจากภายนอกโดยการถายทอดความรเขาสองคกรผานทาง
ผเชยวชาญและพนกงานไมประจำา มสวนชวยสนบสนนการพฒนาความรของบคลากรเชนกน
มขอสงเกตทสำาคญวาการหมนเวยนงานจะเรมตนขนดวยความเชอใจของผบรหาร ซงวางเปาหมายสำาคญของ
องคกรเพอใหงานสำาเรจและตรงตามมาตรฐานโรงพยาบาล จงจดใหพยาบาลพฒนาความรในทกแผนกเพอชวยเหลอ
ซงกนและกน ดวยอายงานทยาวนานและผานการหมนเวยนงานทกแผนกสงผลใหพยาบาลเปนพนกงานผมความร
ผบรหารจงใหความสำาคญและพฒนาเปนเชงนโยบายเพอปรบใชในกลมเจาหนาทสาธารณสข ซงเปนกลมทมอายงาน
นอยกวาและยงหมนเวยนงานไมครบทกแผนก แตอยางไรกตามเจาหนาทสาธารณสขสามารถชวยเหลองานได
เปนอยางดในแผนกทหมนเวยนงาน แสดงใหเหนถงทกษะทเพมมากขน และจากการสมภาษณพบวา เจาหนาท
สาธารณสขมความพงพอใจในการทำางานตางแผนกดวย ซงสอดคลองกบงานวจยของ Shahin & Badri (2013)
ทพบวา การหมนเวยนงานจะกอให เกดทกษะและความพงพอใจ อนนำาไปสผลสำาเรจของงาน
2. ผลจากการพฒนาความรของพนกงาน
การพฒนาความรดวยการหมนเวยนงานอยางตอเนองยาวนาน สงผลตอการพฒนาความรในกลมพยาบาล
อยางชดเจน และพฒนาเปน “พนกงานผมความร” ตามความหมายดานผลตภาพของพนกงานผมความรของ
Drucker (1999) กลาวคอ พยาบาลและเจาหนาทสาธารณสขภายในโรงพยาบาล มความสามารถในการตงคำาถาม
เกยวกบงานทไดรบมอบหมาย มการสอบถามเมอไมเขาใจในงาน ในกรณทมการหมนเวยนงานในสวนทไมเขาใจ
พยาบาลและเจาหนาทจะสอบถามผทมสวนเกยวของเพอใหทราบขอมลทนท และเมอมการหมนเวยนงาน พนกงาน
จะเขาใจในสวนตางๆ และสามารถตรวจสอบความถกตองไดในทกสวน พนกงานในโรงพยาบาลจะมการรายงานตอ
ผบรหารทนททมความผดปกตเกดขน ทงในดานการปฏบตงานของเพอนรวมงาน การตดสนใจในกรณผปวยอาการหนก
นอกจากน พนกงานจะพฒนาและเรยนรสงใหมตลอดเวลาเพอการปฏบตทถกตอง และนำาไปถายทอดตอสพนกงาน
ใหม พนกงานซงเปนพนกงานผมความรจงสามารถปฏบตงานไดโดยไมตองอาศยการควบคมทเขมงวด เนองจาก
พนกงานทราบและเขาใจการทำางานของตนเองเปนอยางด สามารถปฏบตงานทดแทนในสวนอนได นบไดวาเปน
ทรพยากรทมคณคายงขององคกร
การหมนเวยนงานภายในโรงพยาบาลนนอาและโพลคลนคเกดขนจากองคประกอบ 4 ประการ ซงสอดคลอง
กบการศกษาของ Zahra et al. (2014) ไดแก
1) รปแบบการจดการ เจาของกจการและผบรหารมความเชอใจและไวใจความสามารถพนกงานวา พนกงาน
สามารถพฒนาไดและมความสามารถในการไดเรยนรจากการลงมอปฏบตงานดวยตนเองได เจาของกจการยงใหความ
สำาคญตอความสมพนธของพนกงานในองคกร และพนกงานสามารถตดตอเจาของกจการไดโดยตรงในกรณทมปญหา
เกยวกบการปฏบตทไมสามารถแกไขไดดวยตนเอง
2) การใหความสำาคญของการหมนเวยนงาน เจาของกจการและผบรหารเหนความสำาคญของการหมนเวยน
งานของพนกงานทเรมตนในกลมพยาบาล และเรมมการวางแผนในกลมเจาหนาทสาธารณสขโดยคำานงถงพนฐาน
ความรและประสบการณของเจาหนาทสาธารณสข ดวยการวางแผนการหมนเวยนงานแบบเปนขนตอนมากขน
เพอปองกนปญหาการสบสนในการทำางานและตองการใหพฒนาความรทละอยาง
3) เปาหมายขององคกร ไดถกกำาหนดอยางไมเปนทางการ โดยความคาดหวงของเจาของกจการและผบรหาร
36วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
คอ ความตองการใหพนกงานทกคนสามารถชวยกนทำางานภายในโรงพยาบาล โดยชวยแบงเบาภาระซงกนและกน
และทกคนรหนาทของตนเองในการทำางาน ผบรหารจะใหความเชอใจในการทำางานของพนกงานเพอใหเกดการเรยนร
จากการลงมอทำา อนสอดคลองกบรปแบบการบรหารจดการ
4) ความพงพอใจของพนกงาน สวนหนงจะเกดขนดวยตวของพนกงานเองทพงพอใจในการปฏบตหนาท
และอกสวนหนงสามารถกระตนไดจากการใหงานททาทายและไมนาเบอจากการหมนเวยนงาน (Adomi, 2006)
ซงความพงพอใจในงานดงกลาวจะสงผลตอความสำาเรจของงาน และทำาใหพนกงานมทกษะในการทำางานทเพมขน
จากการหมนเวยนงาน
กลมพยาบาลและกลมเจาหนาทสาธารณสขภายในโรงพยาบาลมทกษะทเพมขน และสามารถทำางานได
หลากหลายหนาท จะสามารถชวยเหลอผเชยวชาญในแตละแผนกได นำาไปสการแกปญหาดานกำาลงคนและแกปญหา
การขาดแคลนทกษะของผเชยวชาญจำานวนมาก (Emmanuel, 2012) ซงผลตผลของการหมนเวยนงานทประสบ
ผลสำาเรจ พบในงานวจยของการหมนเวยนงานในโรงพยาบาลของฟนแลนด (Maija & Tarja, 2004) เชนเดยวกน
คอ รปแบบการจดการ การใหความสำาคญของการหมนเวยนงาน เปาหมายขององคกร ความพงพอใจของพนกงาน
สงผลใหเกดความพงพอใจ และทกษะในงาน และกอใหเกด ความสำาเรจขององคกรในทสด นอกจากน ผลวจยยงพบวา
การหมนเวยนงานในโรงพยาบาลและการพฒนาความรในหลายตำาแหนงสงผลใหเกดพนกงานผมความรในองคกร
อกดวย ซงสามารถทดแทนงานไดหลายตำาแหนง ซงสามารถเปนกลไกหนงทจะชวยบรรเทาปญหาการขาดแคลน
บคลากรทางการแพทยได
ขอเสนอแนะจากการวจย ขอเสนอแนะทางการบรหาร
การหมนเวยนงาน เปนเครองมอพฒนาความรทเกดจากการปฏบตจรง สงผลใหเกดการพฒนาความร
ของตวพนกงานจนสงผลใหเกดทกษะและความสำาเรจในองคกร ทงนสงทผรบผดชอบดานทรพยากรมนษยควรใหความ
สนใจเพอให การหมนเวยนงานประสบผลสำาเรจ คอองคกรประกอบสนบสนน 4 ประการทกอใหเกดการหมนเวยนงาน
ทมประสทธภาพ ไดแก
1) รปแบบการจดการขององคกรทอาศยความเชอใจ และมความไววางใจ ใหพนกงานหมนเวยนงาน เพอให
เรยนรพฒนาและสรางความพงพอใจแกพนกงานเอง
2) ผบรหารและผรบผดชอบดานการพฒนาบคลากร จำาเปนตองใหความสำาคญตอการหมนเวยนงานใน
องคกร โดยพจารณาถงปจจยความเหมาะสมของพนกงาน เพอสรางความทาทายในการพฒนาความร และเลอกงาน
ทจะหมนเวยนใหเหมาะสมกบความรทจะพฒนาเพอการทำางาน
3) ผบรหารและพนกงานทำาความเขาใจถงเปาหมายขององคกร เพอใหเกดการปฏบตทสอดคลองกน และ
เปนไปเพอการสรางพนกงานใหเปนผมความรและสรางความกาวหนาในอาชพใหแกพนกงาน
4.) ความพงพอใจของพนกงานจะมสวนชวยใหเกดการหมนเวยนงานอยางมประสทธภาพ หากพนกงานไม
เตมใจทจะหมนเวยนงานหรอพฒนาความรในดานทตนเองไมสนใจ การหมนเวยนงานจะไมประสบความสำาเรจซงเกด
จากตวของพนกงานเอง
การคดเลอกพนกงานในกลมทมการหมนเวยนงาน จำาเปนตองทำาความเขาใจกบพนกงานถงนโยบายการ
หมนเวยนงานขององคกร กอนรบเขาทำางานเพอใหเกดการพฒนาบคลากรในระยะยาวไดอยางตอเนอง นอกจากน
การรบพนกงานไมประจำา ทงกลมแพทยและผเชยวชาญหรอกลมพยาบาล จำาเปนตองสรรหาผทมประสบการณเพอ
ชวยสนบสนนใหเกดการพฒนาความรจากภายนอก และจะสามารถถายทอดความรนนเขาสองคกรไดอยางเหมาะสม
และควรพจารณาบคลากรทพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอใหโรงพยาบาลไดรบความรททนสมย
วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย
ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
37
ขอจ�ากดและขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ผลการวจยในเรองการพฒนาความรของพนกงานพบวา การพฒนาความรของพนกงานเกดจากเครองมอ
สำาคญคอ การหมนเวยนงานในองคกร ซงงานวจยนพจารณาเพยงผลของการพฒนาความรและประสทธภาพของ
องคกรเปนสำาคญเทานนโดยไมนำาปจจยอนมาพจารณา ปจจยอนทมความสำาคญในการพฒนาความร ไดแก ปจจย
ภายนอกและปจจยภายใน โดยปจจยภายนอกรวมถงสภาพแวดลอม สถานทตงขององคกรและนโยบายรฐบาล และ
ปจจยภายในดานวฒนธรรมองคกร ซงเปนการบรหารงานแบบกงสทอาจสงผลตอทศนคตของผบรหาร ทำาใหเกดความ
สมพนธทด ความเชอใจระหวางพนกงานและการสอสารทมประสทธภาพในองคกร
นอกจากนมยงความนาสนใจในการศกษาตอไปวา การหมนเวยนงานสามารถใชไดจรงกบทกองคกรเพอ
พฒนาความรพนกงานในองคกรไดจรงหรอไม โดยเฉพาะอยางยงองคกรทมขนาดใหญ และการหมนเวยนงานสามารถ
ทดแทนการจางบคลากรภายนอกเขามาฝกอบรมไดมากเพยงใด โดยพจารณาจากปจจยอนรวมดวยเชน ขนาดของ
องคกร จำานวนพนกงาน วฒนธรรมแบบตะวนออกและตะวนตก
เอกสารอางองAdomi, E. (2006). Job rotation in Nigerian university libraries. Library Review, 55(1), 66-74.
Baumard, P., & Wauchope, S. (2000). Tacit knowledge in Organizations. The Academy of Management
Review, 25(2), 443-446.
Bennett, B. (2003). Job Rotation. Development and learning in Organization, 17(4), 7-9.
Bei, Z. (2009). Some Thoughts on the Practice of Job Rotation in Accounting in Colleges
and Universities. Management Science and Engineering, 3(1), 46-57.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in
Psychology, 3(2), 77-101.
Drucker, P. F. (1999). Management Challenges for the 21st century. New York: Harper Business.
Emmanuel, E.B. (2012). Job rotation program evaluation: the Niger Delta University Library. Aslib
Proceedings, 64(4), 388-404.
Jorgensen, M. (2005). Characteristics of job rotation in the Midwest US manufacturing Sector.
Ergonomics, 48(15), 1721-1733.
Kevin, C., & Scott, P. (2004). Knowledge Management: An Introduction. New York: Neal-Schuman
Publishers.
Kokika, M. (2015). The effects of job rotation practices on employee development: An Empirical
Study on Nurses in the Hospitals of Vellore District. Mediterranean Journal of Social
Sciences, 6(1), 209-215.
Kimiz, D. (2005). Knowledge Management in theory and practice. MA, USA: Elsevier Butterworth-
Heinemann publications.
Maija, J., & Tarja, U. (2004). Job rotation in nursing: a study of job rotation among nursing personnel
from the literature and via a questionnaire. Journal of Nursing Management, 12(1), 337-347.
Ministry of Social Development and Human Security. (2014). Thai country Elderly persons: Present
and Future. Bangkok: Center for information technology and communications, Ministry of
Social Development and Human Security. Retrieved from https://www.m-society.go.th/
article_attach/13225/17347.pdf
38วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 7 ประจำาเดอน กรกฎาคม - ธนวาคม 2561
Peter, E.D. (2002). Triangulation in construction management research. Engineering, Construction
and Architectural Management, 9(4), 294-303.
Shahin, R.S., & Badri, A. (2013). Investigating the influence of job rotation on performance by
considering skill variation and job satisfaction of bank employees. Tehnicki Vjesnik,
20(3), 473-478.
Shelda, D. (2006). Knowledge Management. Qld, Australia : John Wiley & Sons Australia.
Tawongsri, T. (2016). Industry Monitor Q1/2016. Business and Local Economic Development
Research Center of Government Savings Bank, 2(1), 1-15.
Zahra, R., Abdolmajid, H., & Alireza, M. (2014). The study of job rotation and staff performance in
customs organization of Golestan and Mazandaran provinces. Kuwait Chapter of Arabian
Journal of Business and Management Review, 3(7), 186-195.