แนวทางการพฒนาสมรรถนะผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน

เอกสารประกอบล าดบท ๕ โครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะผเรยนระดบประถมศกษา

ตอนตน สาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

โดยการสนบสนนของ คณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษาและสานกงาน

เลขาธการสภาการศกษา

ค าชแจง เอกสารฉบบนเปนผลงานสวนหนงของ “โครงการวจยและพฒนา

กรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบการศกษาตอนตน” ซงเปนโครงการวจยน ารองทด าเนนการโดยคณะท างานและคณะวจยทจดตงขนโดยคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษาเพอใชเปนขอมลประกอบขอเสนอเชงนโยบายเพอการปฏรปการศกษาดานหลกสตรและการจดการเรยนการสอน

โครงการวจยดงกลาวมผลงานทเปนผลผลตรวมทงสน ๒ ชดดงน ๑. รายงานผลการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะผเรยนประถมศกษาตอนตนส าหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ๒. เอกสารประกอบจ านวน ๑๑ เลม ไดแก

เลมท ๑ ประมวลความคดเหนเกยวกบหลกสตรและการจดการเรยนการสอนจากกลมผเกยวของผานทางไลน กอปศ. และการประชมรบฟงความคดเหน

เลมท ๒ กระบวนการก าหนดสมรรถนะหลกของผเรยนระดบ การศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑-ป.๓) และวรรณคดเกยวของกบสมรรถนะ

เลมท ๓ การวเคราะหความสอดคลองของสมรรถนะหลกผเรยน ระดบการศกษาขนพนฐาน กบหลกการส าคญ ๖ ประการ

เลมท ๔ กรอบสมรรถนะผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและ ระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑-ป.๓)

เลมท ๕ แนวทางการพฒนาสมรรถนะผเรยนระดบการศกษาขน พนฐาน

เลมท ๖ คมอ การน ากรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบ ประถมศกษาตอนตน (ป.๑-ป.๓) ไปใชในการพฒนาผเรยน

เลมท ๗ ทรพยากรการเรยนรเพอพฒนาสมรรถนะของผเรยนยคใหม

เลมท ๘ สอ สงพมพ ประชาสมพนธโครงการ

เลมท ๙ รายงานแนวคด แนวทาง ขอเสนอแนะเชงนโยบาย และพนธกจส าคญในการปฏรปการศกษา ผานหลกสตรและการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (Competency-Based Curriculum and Instruction)

เลมท ๑๐ บทสรปรายงานแนวคด แนวทาง ขอเสนอแนะเชงนโยบาย และพนธกจส าคญในการปฏรปการศกษา ผานหลกสตรและการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (Competency-Based Curriculum and Instruction)

เลมท ๑๑ เขาใจสมรรถนะอยางงายๆ ฉบบประชาชน และเขาใจสมรรถนะอยางงายๆ ฉบบคร ผบรหารสถานศกษา และบคลากรทางการศกษา

เอกสารฉบบนเปนเอกสารประกอบเลมท ๕ ของโครงการซงเปน

สวนทน าเสนอสาระส าคญทงแนวคดพนฐานส าคญ กรอบสมรรถนะผเรยนซงเปนขอมลรายละเอยดบอกสงทผเรยน ท าได หลงจากจบการศกษาขนพนฐาน และ .... สวนทเปนหวใจส าคญคอแนวทางทท าใหผเรยนเกดสมรรถนะ ซงเปนสวนทจะเปนประโยชนตอคร ผบรหารและสถานศกษาโดยตรง ส านกงานเลขาธการสภาการศกษาจงเหนสมควรใหจดพมพเผยแพรเพอประโยชนในการน าไปใชอยางไรกตามเพอความเขาใจทชดเจนขนและประสทธภาพในการน าไปใชขอแนะน าใหผใชศกษาเอกสารอน ๆ ของโครงการประกอบกนไปดวย

สารบญ เรอง หนา

ค าชแจง สวนท ๑ บทน า ๑ สวนท ๒ กรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน และ กรอบสมรรถนะหลก ของผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน ( ป.๑ – ๓ )

๑๒

๑. ภาษาไทยเพอการสอสาร (Thai Language for Communication) ๑๕ ๒. คณตศาสตรในชวตประจ าวน (Mathematics in Everyday Life) ๑๗ ๓. การสบสอบทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind) ๑๙ ๔. ภาษาองกฤษเพอการสอสาร (English for Communication) ๒๒ ๕. ทกษะชวตและความเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth) ๒๔ ๖.ทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ (Career Skills and Entrepreneurship) ๒๖ ๗.ทกษะการคดขนสงและนวตกรรม (Higher Order Thinking Skills and Innovation) ๒๗ ๘.การรเทาทนสอสารสนเทศและดจทล (Media, Information and Digital Literacy :

MIDL ) ๒๙

๙.การท างานแบบรวมพลงเปนทมและมภาวะผน า (Collaboration Teamwork and Leadership)

๓๑

๑๐.การเปนพลเมองตนรทมส านกสากล (Active Citizens with Global Mindedness) ๓๓ สวนท ๓ แนวทางในการพฒนาสมรรถนะผเรยน ๓๕ แนวทางการพฒนาผเรยนใหมสมรรถนะหลกผานกลมสาระการเรยนร ๓๖

ขนตอนการท างานเพอพฒนาสมรรถนะ ๕๙ แนวทางการน ากรอบสมรรถนะหลกสการพฒนาผเรยน ๖๑

แนวทางท ๑ : ใชงานเดม เสรมสมรรถนะ ๖๒ แนวทางท ๒:ใชงานเดม ตอเตมสมรรถนะ ๖๘ แนวทางท ๓ :ใชรปแบบการเรยนร สการพฒนาสมรรถนะ ๗๒ แนวทางท ๔: สมรรถนะเปนฐาน ผสานตวชวด ๘๐ แนวทางท ๕: บรณาการผสานหลายสมรรถนะ ๘๓

แนวทางท ๖: สมรรถนะชวตในกจวตรประจ าวน ๘๔ ภาคผนวก ๘๙

ภาคผนวก ก รางระดบความสามารถในการอานและการเขยนระดบ A ๑ ของสถาบนภาษาไทยสรนธร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และ ระดบความสามารถทางภาษาองกฤษ

๙๐

เรอง หนา

ตามกรอบ CEFR และ FRELE TH ภาคผนวก ข รายการเอกสารในโครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน

๙๙

ภาคผนวก ค ตวอยางแนวทางการน ากรอบสมรรถนะหลก ของผเรยนระดบชนประถมศกษาตอนตน (ป.๑-๓) สการพฒนาผเรยน

๑๐๑

ภาคผนวก ง รายชอคณะท างานและคณะวจย โครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน

๑๘๐

1

สวนท 1 บทน ำ

เกรนน ำควำมคด

หวใจส ำคญของกำรศกษำคอ “กำรเรยนรของผเรยน” ในกำรปฏรปกำรศกษำใหประสบควำมส ำเรจจงมควำมจ ำเปนตอง “ปฏรปกำรเรยนร”ของผเรยน ซงในกำรปฏรปกำรเรยนรนนมองคประกอบส ำคญทเกยวของสมพนธกนอกหลำยประกำร ไดแก ๑) ครผสอน ๒) หลกสตร ๓) กำรเรยนกำรสอน และ ๔) กำรวดและประเมนผล องคประกอบทง ๔ ประกำรดงกลำวจะสนบสนน และเออใหผเรยนเกดกำรเรยนรทมคณภำพ และเกดสมรรถนะส ำคญ ทสำมำรถใชไดในชวตจรง

ในกำรปฏรปกำรเรยนรนน มเรองส ำคญทเปนบรบท และขอมลส ำคญ ทควรพจำรณำ ๒ ประกำร คอ กำรเปลยนแปลงของโลกและสงคม และปญหำคณภำพของผเรยน ดงน

๑.กำรเปลยนแปลงของโลกและสงคม ในยคปจจบน และในอนำคต โลกจะเปลยนแปลง เตบโต และเคลอนไหวอยำง

รวดเรวในทกมต และ เปนไปในทศทำงทหลำยคนอำจคำดไมถงซงเกดจำกหลำยเหตผล โดยเฉพำะเนองจำกควำมกำวหนำทำงเทคโนโลย ควำมเปลยนแปลงทเกดขนสงผลกระทบทงตอวถชวต เศรษฐกจ สงคม กำรเมอง วฒนธรรม และทส ำคญคอสงผลกระทบกำรจดกำรศกษำในประเดนดงน

ควำมกำวหนำทำงเทคโนโลย ท ำใหบคคล/ผเรยนสำมำรถเขำถงเนอหำและขอมลไดอยำงสะดวกและรวดเรว กำรเรยนรเนอหำจำกครมควำมจ ำเปนนอยลง แตสงทผเรยนตองกำรมำกขนคอกำรพฒนำ “ทกษะกระบวนกำร” ทจะตองใชในกำรจดกระท ำกบขอมลมหำศำลใหมควำมหมำย และไปใชประโยชนแกชวตของตนเองได

เมอเทคโนโลยกำวหนำ กำรเดนทำงตดตอไปมำหำสกน และกำรเชอมโยงผำนโลกออนไลนจงเกดขนอยำงมำกมำย หลำกหลำยชองทำง คณลกษณะใหมทจ ำเปนตองพฒนำผเรยนคอ ควำมเปนพลเมองโลก ทกษะขำมวฒนธรรม (Cross cultural understanding) กำรเปนพลเมองดจทล (Digital citizen)

กำรมขอมล สำรสนเทศ และ ควำมรใหม ๆ เกดขนมำก สงส ำคญจ ำเปนอกประกำรหนงทบคคล/ผเรยนตองมคอเรองของกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล

ในอนำคตจะเกดกำรเปลยนแปลงเกยวกบอำชพมำกมำย เนองจำกควำมตองกำรของผบรโภคเปลยนไป อำชพเกำ ๆ หลำยอำชพจะหำยไป และจะมอำชพใหมๆทเรำไมรจก

2

เกดขน ทส ำคญคอ เปนอำชพทเกดเรว และเปลยนแปลงเรว จงตองเตรยมคนในเรองทกษะกำรเปนผประกอบกำรและทกษะกำรเรยนรอยำงตอเนอง

ในยคทมกำรแสดงควำมคดควำมเหนอยำงเสร และรวดเรว ผำนสอตำง ๆ จงมกมแนวคดหลำกหลำย และหลำยแนวคดเปนประเดนถกเถยง (Controversial issue) ไมอำจลงขอสรปได จงจ ำเปนตองพฒนำทกษะกำรคดวจำรณญำณ กำรวพำกษ และวฒนธรรมแหงกำรตงค ำถำม (Questioning culture) ตลอดจนกำรท ำใหผเรยนไดเรยนรปรชญำ (Philosophy for Children: P4C)ในกำรด ำรงชวต

ในศตวรรษท ๒๑ ผเรยนตองมทกษะส ำคญทจ ำเปนในกำรใชชวต แมหลำยทกษะจะเปนทกษะเดม แตตองเพมควำมเขมขนและควำมสำมำรถในกำรน ำไปใชในสถำนกำรณทซบซอน อกสวนหนงเปนทกษะใหมทตองบมเพำะและพฒนำใหเกดแกผเรยน อำท ควำมรอบรดำนกำรเงน กำรเปนผประกอบกำร ควำมรอบรดำนพลเมอง ทกษะกำรสรำงสรรคและกำรผลตนวตกรรม กำรคดเชงวพำกษ กำรรวมมอรวมพลงควำมเปนผน ำ และควำมสำมำรถในกำรปรบตว

๒.ปญหำส ำคญ รนแรง ทเกดขน

ปญหำคณภำพของผเรยนในภำพรวม ปญหำทแสดงถงควำมดอยคณภำพของกำรศกษำและระบบกำรเรยนรของผเรยน

คอ ควำมดอยคณภำพของผเรยนทงในระดบชำตและนำนำชำตทมคณภำพต ำลงจนนำวตก รวมทงขดควำมสำมำรถในกำรแขงขนทอยในระดบต ำไมไดมำตรฐำนสำกล แสดงใหเหนอยำงชดเจน จำกขอมลส ำคญคอ

๑) ผลกำรทดสอบO-NET ของผเรยนพบวำคณภำพของผเรยนต ำกวำคำเฉลยในทกสำระกำรเรยนร และมแนวโนมต ำลงทกป

๒) ผลกำรสอบ PISA ทประเมนเดกอำย ๑๕ปทวโลกวำมควำมพรอมทจะอยรวมในสงคมเพยงใด โดยมงทดสอบวำนกเรยนสำมำรถน ำสงทไดเรยนในหองเรยนไปประยกตใชเพอแกปญหำในชวต หรอสถำนกำรณจรงไดหรอไม ผลกำรประเมนพบวำเดกไทยมคณภำพต ำกวำคำเฉลยทงในวชำคณตศำสตร วทยำศำสตร และดำนกำรอำน แสดงใหเหนวำคณภำพของผเรยนไทยยงไมไดมำตรฐำนสำกล และคะแนนต ำกวำคำเฉลยอยำงตอเนอง

๓) ระดบควำมสำมำรถของนกเรยนไทยเมอเทยบกบชำตตำง ๆ อยในระดบต ำมำก เมอเทยบกบชำตอน ๆ พบวำ มนกเรยนถงรอยละ ๔๖.๗๕ ทมผลกำรศกษำต ำ และมเพยงรอยละ ๐.๔๖ เทำนนทมผลกำรศกษำในระดบสง

3

คณลกษณะของผเรยนอนเปนผลจำกกำรศกษำ

ผลจำกกำรจดกำรศกษำทงในดำนหลกสตร กำรเรยนกำรสอน และกำรวดประเมนผล มขอคนพบวำ แมจะมผเรยนจ ำนวนหนงประสบควำมส ำเรจ มคณลกษณะเปนทพอใจ แตเมอพจำรณำโดยรวมแลวพบวำผเรยนมคณลกษณะ ดงน

๑) ควำมรทวมหวเอำตวไมรอดคอ ไดเรยนรเนอหำสำระจ ำนวนมำก แตไมสำมำรถประยกตใชควำมรใหเปนประโยชนในกำรด ำรงชวต

๒) หวโต ตวลบคอ มกำรเรยนรทขำดควำมสมดล เนนทำงดำนสตปญญำ ควำมร แตขำดกำรพฒนำในดำนอน ๆ เชน กำรลงมอปฏบต กำรพฒนำลกษณะนสย

๓) รธรรมะ แตไมมธรรมะคอ มควำมร แตปฏบตตำมทรไมได เพรำะขำดกำรฝกฝนอยำงเพยงพอ รวมทงขำดประสบกำรณทชวยใหซำบซงในคณคำและควำมหมำยของสงทเรยน

๔) นกแกวนกขนทองคอ สำมำรถเรยนรโดยจดจ ำควำมร เขำใจในระดบผวเผน ไมรลก ไมรจรง ท ำใหไมสำมำรถน ำควำมรไปประยกตใชในกำรท ำงำนและกำรแกปญหำ

๕) เกงแบบเปดคอ ไมเกง ไมเชยวชำญอะไรสกอยำง ไมรจกตนเอง ไมรศกยภำพและควำมถนดของตน ไมมเปำหมำยในชวต ไมมเอกลกษณของตนเอง ขำดควำมภำคภมใจในตนเอง

๖) เรยนเพอสอบคอ เรยนเพอใหไดเกรดหรอใหสอบผำนๆ ไป ไมไดเรยนเพอใหเกดกำรเรยนรและกำรน ำไปใชประโยชนในชวต

๗) เรยนแบบตวใครตวมนคอ ตำงคนตำงเรยน ไมเกยวของกบคนอน ไมสนใจวำจะเรยนรไปชวยเหลอสงคม หรอสรำงควำมเปลยนแปลงอะไรได

๘) ไมแครไมสนทจะเรยนรในระบบ เพรำะไมเหนคณคำของกำรเรยน กำรเรยน ไมมควำมหมำยตอตนเอง ตอชวตของตน

สำเหตส ำคญ จำกขอมลขำงตน สำเหตทท ำใหเดกไทยดอยคณภำพ มหลำยประกำร แตผท

ตกเปนจ ำเลยทถกกลำวหำมำกทสด กคอ คร! และคงเปนกำรยำกทจะบอกวำค ำตอบนถกหรอผด ในสวนค ำตอบถก กเพรำะครเปนบคคลทใกลชดกบผเรยนมำกทสด กำรเรยนรทงหลำยทเดกไดรบ กมำจำกครเปนสวนใหญ กำรทเดกจะเรยนรไดดหรอไมพยงใด กขนกบควำมสำมำรถของคร ทงตวครและกำรสอนของคร ตำงกมอทธพลตอเดกในทก ๆ ดำน ดงนน ควำมดอยคณภำพของเดก กนำจะมำจำกครและกำรสอนของครเปนส ำคญ

4

แตในสวนค ำตอบผด เพรำะควำมดอยคณภำพของนกเรยนเปนควำมรบผดชอบของครเพยงฝำยเดยวกไมได เพรำะมตวแปรอน ๆ อก เปนจ ำนวนมำกทมอทธพลสงผลกระทบตอทงครและผเรยน ผบรหำรและนโยบำย กำรบรหำรจดกำรทงดำนกำยภำพ งบประมำณ บคลำกร สงอ ำนวยควำมสะดวก และสวสดกำร อกทงผปกครอง ชมชน และนโยบำยและกำรบรหำรกำรศกษำระดบทองถน ตำงกสงผลตอกำรปฏบตงำนของคร และไกลออกไปจำกครและโรงเรยน สงคม ชมชน กคอ รฐและนโยบำยระดบชำต ซงเปนระบบใหญ ทดเหมอนหำงไกลจำกตวครและนกเรยน แตผลกระทบจำกระบบใหญ กสงผลโดยตรงตอครและนกเรยนเชนเดยวกน ดงนน ควำมดอยคณภำพของนกเรยน จงมผลมำจำกควำมสมพนธเชอมโยงกนระหวำงบรบทตำง ๆ ทอยแวดลอมปญหำจงไมไดอยทตวครเพยงคนเดยว แตอยทสงทมำสมพนธกบตวครทงหมด

เนองจำกหลกสตร กำรสอนและกำรวดประเมนผลแบบเดม ยงไมสำมำรถสงผลกระทบ

ตอกระบวนกำรเรยนร และคณภำพผเรยน ตำมทพงปรำรถนำ จงจ ำเปนตองทจะตองแสวงหำแนวคด แนวทำง และวธกำรอนทจะสำมำรถชวยใหไดผลลพธตำมทตองกำร

ทำงออกส ำคญ

ปญหำขำงตนเกดขนหลำยประเทศ และหลำยประเทศเลอกทำงออกส ำคญประกำรหนงคอ กำรจดกำรศกษำฐำนสมรรถนะ (Competency – Based Education : CBE) ซงปนกำรจดกำรศกษำดวยระบบหลกสตรฐำนสมรรถนะ (Competency – Based Curriculum : CBC) กำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะ (Competency – Based Instruction : CBI) และกำรวดและประเมนผลฐำนสมรรถนะ (competency – Based Assessment : CBA) ซงเปนกำรศกษำทยดผเรยนเปนศนยกลำง (Learner Centric) เปดโอกำสใหผเรยนไดเรยนรตำม

5

ควำมสนใจ ควำมถนด และกำวหนำไปตำมควำมสำมำรถของตน โดยมเปำหมำยใหผเรยนเกดสมรรถนะหลกทจ ำเปนส ำหรบกำรท ำงำน กำรแกปญหำ และกำรด ำรงชวต โดยมลกษณะส ำคญ ดงน ๑) มงใหผเรยนแสดงควำมสำมำรถทเชยวชำญ เนนกำรน ำควำมรไปใชจรง ๒) ก ำหนดควำมคำดหวงไวสง และคำดหวงกบผเรยนทกคน ๓) ผเรยนรบผดชอบตอตวเองใหถงเปำหมำย สำมำรถออกแบบกำรเรยนของตนเองได สำมำรถเรยนไดในสถำนทและเวลำทแตกตำงกน โดยกำรชวยเหลอ สนบสนนอยำงยดหยน ตำมลกษณะเฉพำะของผเรยน และ๔) ผเรยนจะไดรบกำรประเมนเมอพรอม และเปนกำรประเมนควำมกำวหนำตำมอตรำของตนเอง เนนประเมนททำทำย เนนกำรปฏบตดวยเครองมอวดทเขำถงควำมเชยวชำญของผเรยน ในสวนน จะเสนอสำระส ำคญทเกยวของ ดงน

๑. สมรรถนะ (Competencies) สมรรถนะเปนควำมสำมำรถของบคคลในกำรใชควำมร ทกษะ เจตคต และ

คณลกษณะตำง ๆ ทตนมในกำรท ำงำนหรอกำรแกปญหำตำง ๆ จนประสบควำมส ำเรจในระดบใดระดบหนง สมรรถนะแสดงออกทำงพฤตกรรมกำรปฏบตทสำมำรถวดและประเมนผลได สมรรถนะจงเปนผลรวมของควำมร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และควำมสำมำรถอน ๆ ทชวยใหบคคลหรอกลมบคคลประสบควำมส ำเรจในกำรท ำงำน

คนทกคนมศกยภำพ (potential) ภำยในซงเปนควำมสำมำรถทแฝงอยในตวบคคล แตละคนมศกยภำพในดำนใดดำนหนงหรอหลำยดำนแฝงอยแลว แตอำจยงไมไดแสดงออกใหเหน จนกวำจะไดรบกำรกระตนหรอไดรบกำรศกษำหรอเรยนรทเหมำะสมกบภำวะแฝงนน และเมอศกยภำพนนปรำกฏออกมำหำกไดรบกำรสงเสรมตอไป กจะท ำใหบคคลนนมควำมสำมำรถในดำนนนสงขน ดงนนกำรไดเรยนรสำระควำมร (Knowledge) และไดรบกำรฝกทกษะ (Skills) ตำง ๆ รวมทงกำรไดรบกำรพฒนำคณลกษณะ (Attributes) ทพงประสงคเหลำนน สำมำรถชวยพฒนำบคคลใหมควำมสำมำรถเพมสงขนได

อยำงไรกตำมควำมร ทกษะ และคณลกษณะตำง ๆ ทบคคลไดเรยนรอำจไมชวยใหบคคลประสบควำมส ำเรจในกำรท ำงำน หำกบคคลนนขำดควำมสำมำรถในกำรประยกตใชควำมร ทกษะ และคณลกษณะตำง ๆ ทตนมในกำรปฏบตงำน หรออกนยหนงกคอ กำรขำดควำมสำมำรถเชงสมรรถนะ ดงนน ควำมร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะตำง ๆ ทบคคลไดเรยนรนนจะยงไม ใชสมรรถนะ จนกวำบคคลนนจะได แสดงพฤตกรรมแสดงออกถงควำมสำมำรถในกำรน ำควำมร ทกษะ เจคต และคณลกษณะตำง ๆ ทมในกำรท ำงำนหรอกำรแกปญหำในสถำนกำรณตำง ๆ จนประสบควำมส ำเรจในระดบใดระดบหนง

6

7

ตวอยำงกำรมสมรรถนะ ตวอยำงท ๑ เมอโรงเรยนตองจดงาน ทตองเชญแขกมาทงสน 200 คนคณครใหนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 6 ชวยวางแผนในการจดโตะวาควรจดจ านวนเทาไหร นกเรยนไดอภปรายรวมกน มฝายหนงเสนอใหจดนอยกวา 200 เพราะโดยสวนใหญแขกทมางานยอมนอยกวาจ านวนทเชญเสมอ เพราะอาจมแขกบางคนซงตดธระมาในวนงานไมได อกฝายกคานวาควรจดโตะใหครบตามจ านวนทเชญ เหลอดกวาขาด อกฝายคานวาการเหลอทนงเอาไว เปนการสนเปลองงบประมาณ ทงปรมาณอาหาร ปรมาณโตะและเกาอ นองแจนเสนอใหใชฟงกชนของไมโครซอฟทเอกซเซล ทไดเรยนมาคอ = binomdist ในการค านวณหาจ านวนของทนงทจะจด ใหมความเสยงตอแขกลนงานนอยทสด ทกคนเหนดวยเพราะเปนวธทมเหตผลรองรบ ไมไดใชเพยงความรสกในการแกปญหา

นองแจนมสมรรถนะคณตศาสตรในชวตประจ าวน เพราะแกปญหาของโรงเรยนโดย ใชความรทางคณตศาสตรทเรยน เชอมโยงกบปญหาทตนเองพบในชวตจรงไดอยางมเหตผลตามวย

ตวอยำงท ๒ ในชวงเวลาทเกดพายปาบกสายสดาซงเปนคณะกรรมการนกเรยนของโรงเรยนมธยม

ในต าบล ซงไดเรยนรเรองการท างานรวมกน และฝกฝนเรองการท างานเปนทมผานกจกรรมตางๆ ไดรวบรวมเพอน ๆ 10 คน ชวยเจาหนาทในการดแลเดกๆ และคนแก ในศนยอพยพ สายสดาเปนผประสานงาน และแบงหนาทใหเพอน ๆ ท าตามถนดทงการจดหาอาหาร การจดยาดแลผเจบปวย และใหก าลงใจแกผทเปนหวงกงวลเกยวกบทรพยสนทเสยหาย ยามใดทงานมปญหาสายสดาและเพอนๆ จะระดมความคดหาววธแกปญหา อกทงใหก าลงใจกนและกนเพอท างานนใหส าเรจ โดยมสายสดาเปนผประสานงาน ซงท าใหเดกๆ คนแก และทกคน ในศนยอพยพ มสขภาพกายใจทด พรอมรบมอกบปญหาทเกดขนตอไป

สายสดา และเพอนๆ มสมรรถนะการท างานแบบรวมพลง เปนทม เพราะมทกษะใน การท างานรวมกนและปฏบตตามบทบาทเพอการท างานใหบรรลเปาหมาย ในสวนปาสายนนมสมรรถนะการเปนผน าและใชภาวะผน าอยางเหมาะสม สามารถประสานและน ากลมแมบานใหปฏบตงานได โดยน าความสามารถของสมาชกแตละคนมาใชเพอการปฏบตงานใหประสบความส าเรจ

ตวอยำงท ๓ นกเรยนพบวา แหลงน าของหมบานเรมสงกลนเหมน เพราะมคนน าสงปฏกลไปทง

8

เมอศกษาระเบยบของหมบานพบวา มขอหามอยแตไมไดบงคบใชจรงจง จงรวมตวกนกบเพอนๆ ไปปรกษากบผใหญบาน เพอหาวธการแกปญหา สรปไดวา ควรมการแจงขอมลเสยงตามสายของหมบานและตดปายประกาศเตอนพรอมแจงบทลงโทษผฝาฝน

ปญหาสาธารณะไมใชเรองของใครคนใดคนหนง แตเปนเรองของทกคน ทตองมคน กลาคด และรวมตวกนเพอพจารณาหาผมอ านาจหนาทในการด าเนนการแกไขปญหาตามระบบ นกเรยนกลมนจดวาเปนผมสมรรถนะการเปนพลเมองตนร

จำกตวอยำงทยกมำ แสดงใหเหนถงลกษณะของผมสมรรถนะ ซงคงไมมใครปฏเสธวำ เปนคณลกษณะทพงประสงค และหำกวเครำะหเจำะลกลงไปอกจะเหนไดวำ ผทมสมรรถนะตำงๆ ดงกลำวนน มคณสมบตรวมทเหมอนกนคอสำมำรถท ำ(งำน / กจกรรม)ไดส ำเรจ หำกวเครำะหท ำไดส ำเรจเพรำะอะไร?ค ำตอบกคอ เพรำะ

๑) มควำมรและน ำควำมรมำใชในสถำนกำรณได เชนสำยสดำและเพอนมควำมรเกยวกบ กำรท ำงำนรวมกนและน ำมำใชในกำรท ำงำนรวมกนในครงน

๒) มทกษะ เชน สำยสดำและเพอนมทกษะในกำรท ำงำนรวมกน ทงกำรวำงแผน จดบทบำทหนำท และกำรแกปญหำทเกดขนรวมกน

๓) มเจตคต แรงจงใจ และคณลกษณะทสงเสรมพฤตกรรม กำรกระท ำ ใหบรรลผล เชน สำยสดำและเพอนมควำมมงมนมแรงจงใจในกำรท ำงำนใหส ำเรจแมจะมปญหำขนกไมยอทอ

ดงนนสมรรถนะจงเปนควำมสำมำรถของบคคลในระดบทปฏบตงำนใดงำนหนงไดส ำเรจ

โดยใชควำมรทกษะ เจตคต / คณลกษณะ ทตนมอย หรอ สมรรถนะเปนพฤตกรรมทแสดงออกถงควำมสำมำรถของบคคลในกำรน ำควำมร ทกษะ และคณลกษณะเฉพำะของตน มำประยกตใชในงำน หรอในสถำนกำรณตำงๆ ไดจนประสบควำมส ำเรจ

แต - คนมควำมร แตไมใชควำมรหรอไมสำมำรถใชควำมร = ยงไมมสมรรถนะ (เชน ผมควำมร

ภำษำองกฤษ แตไมสำมำรถพดคยกบชำวตำงชำตได) - คนมทกษะ แตไมน ำทกษะนนมำใช = ยงไมมสมรรถนะ (เชน มทกษะกำรอำน เขยน ฟง

พด สอบผำนกำรทดสอบ แตไมกลำสอสำรกบชำวตำงชำต) - คนมเจตคต มแรงจงใจ แตไมน ำมำใชงำน = ยงไมมสมรรถนะ (เชน ชอบภำษำองกฤษ ม

เจตคตทดตอภำษำองกฤษ แตไมยอมพดสอสำรกบชำวตำงชำต)ดงนน สมรรถนะจะเกดขนได กตอเมอบคคลมโอกำสไดฝกใชควำมร ทกษะ และคณลกษณะทตนมในกำรท ำงำน กำรแกปญหำ ในสถำนกำรณตำงๆ จนเกดควำมช ำนำญ และควำมมนใจ ท ำใหสำมำรถท ำงำนตำงๆ ไดส ำเรจ

9

สมรรถนะมไดหลำยระดบตำมควำมจ ำเปนหรอควำมตองกำรในหลำยๆ เรอง เรำจ ำเปนตองมสมรรถนะในระดบพอใชกำรได จงจะอยรอดอยด แตในบำงเรอง เรำจ ำเปนตองมสมรรถนะในระดบสงขน ดงนน ในกำรพฒนำและกำรวดสมรรถนะ จงตองมกำรก ำหนดเกณฑกำรปฏบต (Performance Criteria) วำ ตองกำรในระดบใด เชน ส ำหรบคนทวๆ ไปอำจจ ำเปนตองมสมรรถนะกำรใชภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร ในระดบพอใชกำรได คอ สมรรถนะสอสำรเรองทวๆไปพอเขำใจกน แตส ำหรบผทตองกำรไปศกษำตอตำงประเทศ สมรรถนะทำงดำนน กจ ำเปนตองอยในระดบสง ซงมกจะมกำรก ำหนดมำตรฐำนเอำไว

สมรรถนะทสงขน กจะตองอำศยควำมร ทกษะ ทสงขนมำกขนดวย แตควำมร ทกษะทสงขน / มำกขน อำจสงผลหรอไมสงผลตอกำรเกดสมรรถนะกได ขนอยกบประสบกำรณ ในกำรน ำควำมรและทกษะเหลำนนมำใช รวมทงคณลกษณะสวนตนทมวำเอออ ำนวยเพยงใด สรปวำ องคประกอบส ำคญของสมรรถนะม ๗ ประกำร คอ ๑) ควำมร (Knowledge) ๒) ทกษะ (Skill) ๓) คณลกษณะ / เจตคต (Attribute / Attitude) ๔) กำระประยกตใช (Application) ๕) กำรกระท ำ / กำรปฏบต(Performance) ๖) งำนและสถำนกำรณตำงๆ(Tasks / Jobs / Situations) ๗) ผลส ำเรจ (Success)ตำมเกณฑทก ำหนด (Performance Criteria)

๑. หลกสตรฐำนสมรรถนะ (Competency – Based Curriculum : CBC) ศำสตรำจำรย ดร.ธ ำรง บวศร ( ๒๕๓๕) ไดกลำววำหลกสตรฐำนสมรรถนะยด

ควำมสำมำรถของผเรยนเปนหลกกำรออกแบบหลกสตรตำมแนวคดน จะมกำรก ำหนดเกณฑควำมสำมำรถทผเรยน พงปฏบตได หลกสตรทเรยกวำหลกสตรเกณฑควำมสำมำรถ จดท ำขนเพอประกนวำผทจบกำรศกษำระดบหนง ๆ จะมทกษะและควำมสำมำรถในดำนตำง ๆ ตำมทตองกำร เปนหลกสตรทไมไดมงเรองควำมรหรอเนอหำวชำทอำจมควำมเปลยนแปลงไดตำมกำลเวลำ แตจะมงพฒนำในดำนทกษะ ควำมสำมำรถ เจตคตและคำนยม อนจะมประโยชนตอชวตประจ ำวน และอนำคตของผเรยนในอนำคต หลกสตรนมโครงสรำงใหเหนถงเกณฑควำมสำมำรถในดำนตำง ๆทตองกำรใหผเรยนปฏบตในแตละระดบกำรศกษำ และในแตละระดบชน ทกษะและควำมสำมำรถจะถกก ำหนดใหมควำมตอเนองกน โดยใชทกษะและควำมสำมำรถทมในแตละระดบเปนฐำนส ำหรบเพมพนทกษะและควำมสำมำรถในระดบตอไป

หลกสตรฐำนสมรรถนะ มลกษณะส ำคญดงน ๑) เปนหลกสตรทมงเนนกำรพฒนำผเรยนใหเกด

สมรรถนะทจ ำเปนตองใชในกำรด ำรงชวต โดยมกำรก ำหนดสมรรถนะหลกทเหมำะสมแตละชวงชน ใหครผสอนน ำไปใชเปนหลกในกำรก ำหนดจดประสงคและสำระกำรเรยนร กำรจดกำรเรยน

10

กำรสอน และกำรวดและประเมนผล ๒) เปนหลกสตรทใหควำมส ำคญกบพฤตกรรม กำรกระท ำ กำรปฏบตของผเรยน มใชทกำรรหรอมควำมรเพยงเทำนน แตผเรยนตองสำมำรถประยกตใชควำมร ทกษะ เจตคต คำนยม และคณลกษณะตำงๆ ในกำรแกปญหำสถำนกำรณตำงๆ ในชวตประจ ำวน ๓) เปนหลกสตรทใชผลลพธ (สมรรถนะ) น ำสจดมงหมำยกำรเรยนร มใชหลกสตร (เนอหำสำระ) น ำสผลลพธ (สมรรถนะ) ๔) เปนหลกสตรทใหผเรยนเปนศนยกลำงและสำมำรถปรบเปลยนไดตำมควำมตองกำรของผเรยน คร และสงคม

๓.กำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะ (Competency – Based Instruction : CBI)

กำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะ เปนกำรเรยนกำรสอนทมจดประสงคกำรเรยนรฐำนสมรรถนะเปนเปำหมำย คอ มงเนนกำรพฒนำควำมสำมำรถในกำรประยกตใชควำมร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะตำง ๆ อยำงเปนองครวมในกำรปฏบตงำน กำรแกปญหำ และกำรใชชวต เปนกำรเรยนกำรสอนทเชอมโยงกบชวตจรง เรยนรเพอใหสำมำรถใชกำรไดจรงในสถำนกำรณตำง ๆ ในชวตจรง เปนกำรเรยนเพอใชประโยชนไมใชกำรเรยนเพอรเทำนน

กำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะเนน “ กำรปฏบต” โดยมชดของเนอหำควำมร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะทจ ำเปนตอกำรน ำไปสสมรรถนะทตองกำร จงท ำใหสำมำรถลดเวลำเรยนเนอหำจ ำนวนมำกทไมจ ำเปน เออใหผ เรยนมเวลำในกำรเรยนรเนอหำทจ ำเปนในระดบทลกซงขน และมโอกำสไดฝกฝนกำรใชควำมรในสถำนกำรณตำง ๆ ทจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะในระดบช ำนำญหรอเชยวชำญ เปนกำรเรยนกำรสอนทมกำรบรณำกำรควำมรขำมศำสตร ควำมรในศำสตรตำง ๆ ทเกยวของกบกำรปฏบตงำนใดงำนหนง จะไดรบกำรน ำไปใชเพอควำมส ำเรจของกำรปฏบตงำน กำรเรยนกำรสอนเปนกำรบรณำกำรมำกขน

กำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะนนผเรยนสำมำรถใชเวลำในกำรเรยนร และมควำมกำวหนำในกำรเรยนรไปตำมควำมถนดและควำมสำมำรถของตน สำมำรถไปไดเรว – ชำแตกตำงกนได ในสวนกำรใหขอมลปอนกลบแกผเรยนเพอกำรปรบปรงพฒนำ เปนปจจยส ำคญทชวยใหเกดกำรเรยนรฐำนสมรรถนะประสบควำมส ำเรจ

๔ . กำรวดและประเมนผลฐำนสมรรถนะ (Competency – Based Assessment : CBA)

กำรวดและประเมนผลฐำนสมรรถนะเปนกำรด ำเนนกำรทมงวดสมรรถนะอนเปนองครวมของควำมร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะตำง ๆ ไมใชเวลำมำกกบกำรสอบวดตำมตวชวดจ ำนวนมำก เปนกำรวดจำกพฤตกรรม /กำรกระท ำ/ กำรปฏบต ทแสดงออกถงควำมสำมำรถในกำรใชควำมร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะตำง ๆ ตำมเกณฑกำรปฏบต (Performance

11

Criteria) ทก ำหนดเปนกำรวดองเกณฑ มใชองกลมและมหลกฐำนกำรปฏบต (Evidence) ใชตรวจสอบได

กำรวดและประเมนผลฐำนสมรรถนะน เนนกำรใชกำรประเมนตำมสภำพจรง (Authentic Assessment) จำกสงทผเรยนไดปฏบตจรง และควำมกำวหนำในกำรปฏบตงำน เชน กำรประเมนจำกกำรปฏบต (Performance assessment) หรอกำรประเมนโดยใชแฟมสะสม ผล งำน (Portfolio Assessment) รวมถ งก ำรป ระ เม น ตน เอ ง (Student Self-assessment) และกำรประเมนโดยเพอน (Peer Assessment) กำรวดและประเมนผลทใชสถำนกำรณเปนฐำน เพอใหบรบทกำรวดและประเมนเปนสภำพจรงมำกขน เชน อำจเตรยมบรบทเปนขอควำม รปภำพ ภำพเคลอนไหว สถำนกำรณจ ำลอง หรอสถำนกำรณเสมอนจรงในคอมพวเตอร ซงสำมำรถประเมนไดหลำยประเดนในสถำนกำรณเดยวกน กำรประเมนไปตำมล ำดบขนของสมรรถนะทก ำหนด หำกไมผำนจะตองไดรบกำรซอมเสรมจนกระทงผำนจงจะกำวไปสล ำดบขนตอไป ส ำหรบกำรรำยงำนผลนนเปนกำรใหขอมลพฒนำกำรและควำมสำมำรถของผเรยนตำมล ำดบขนทผเรยนท ำไดตำมเกณฑทก ำหนด

กำรพฒนำกรอบสมรรถนะหลกของผเรยน และกำรพฒนำแนวทำงกำรพฒนำสมรรถนะผเรยน

เพอใหเกดกำรปฏรปกำรเรยนร อนจะน ำไปสกำรแกปญหำขำงตน จงไดมกำรเตรยมพรอมในกำรน ำกำรจดกำรศกษำฐำนสมรรถนะมำใช โดยเฉพำะกำรพฒนำหลกสตร ซงเปนงำนใหญทตองใชเวลำ และตองใชกระบวนกำร ตลอดจนกำรมสวนรวมของผมสวนเกยวของทกภำคสวน เปนอยำงมำก คณะกรรมกำรอสระเพอกำรปฏรปกำรศกษำ จงไดตงคณะท ำงำนขนชดหนง เพอด ำเนนโครงกำรวจยและพฒนำกรอบสมรรถนะของผเรยนระดบประถมศกษำตอนตน ส ำหรบหลกสตรกำรศกษำขนพนฐำนทมหนำทในกำร ๑) พฒนำกรอบสมรรถนะหลกของผ เรยนระดบกำรศกษำขนพนฐำน(จบมธยมศกษำปท ๖) ซงเปนผลปลำยทำง เพอเปนฐำนในกำรพฒนำกรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษำตอนตน (ประถมศกษำปท ๑ – ๓) ๒) พฒนำสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษำตอนตน (ประถมศกษำปท ๑ – ๓) ๓) พฒนำแนวทำงกำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะ ๔) ทดลองใชกรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษำตอนตน และแนวทำงกำรจดกำรเรยนกำรสอนในโรงเรยนสงกดตำง ๆ และ ๕ ) จดท ำขอเสนอแนะเชงนโยบำยดำนกำรจดหลกสตร กำรเรยนกำรสอน และกำรวดและประเมนผลฐำนสมรรถนะ

12

เอกสำรฉบบนน ำเสนอผลผลตส ำคญ ๒ สวน จำกโครงกำรวจยดงกลำว คอกรอบสมรรถนะหลกของผ เรยนระดบกำรศกษำขนพนฐำน และสมรรถนะหลกของผ เรยนระดบประถมศกษำตอนตน ( ป.๑ – ๓ ) และ แนวทำงกำรพฒนำสมรรถนะผเรยน

สวนท ๒

กรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบกำรศกษำขนพนฐำน และสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษำตอนตน ( ป.๑ – ๓ )

กรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบกำรศกษำขนพนฐำน และสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษำตอนตน ( ป.๑ – ๓ ) ทพฒนำขนน ประกอบดวยสมรรถนะส ำคญ ๑๐ สมรรถนะ เปนสมรรถนะทสำมำรถตอบสนอง และมควำมสอดคลองกบหลกกำรส ำคญ ๖ ประกำร ดงน

๑) ควำมตองกำรของประเทศตำมทก ำหนดไวในรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกร ไทย ยทธศำสตรชำต ๒๐ ป แผนปฏรปประเทศดำนตำงๆ แผนพฒนำเศรษฐกจและสงคม แผนกำรศกษำ และมำตรฐำนกำรศกษำ

๒) สอดคลองกบทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ซงเปนทกษะทจ ำเปนตอกำร ด ำรงชวตในโลกปจจบนและอนำคต

๓) สงเสรมกำรใชศำสตรพระรำชำ พระรำโชบำยของสมเดจพระเจำอยหวรชกำล ท ๑๐ และพระรำชด ำรสของสมเดจพระเทพรตนรำชสดำ สยำมบรมรำชกมำร

๔) ใหควำมส ำคญกบควำมเปนไทย ควำมเปนชำตไทย เพอด ำรงรกษำเอกลกษณ ควำมเปนไทยใหถำวรสบไป

๕) สอดคลองกบหลกพฒนำกำรตำมวยของมนษยและตอบสนองตอควำม แตกตำงทหลำกหลำยทงของผเรยน บรบท และภมสงคม และ ๖) สำมำรถเทยบเคยงกบมำตรฐำนสำกลได สมรรถนะทง ๑๐ ประกำร เปนสมรรถนะหลกทเดกและเยำวชนไทยจะตองไดรบกำรพฒนำในชวงเวลำ ๑๒ ป ของกำรศกษำขนพนฐำน เพอใหสำมำรถกำวทนกำรเปลยนแปลงและด ำรงชวตอยำงมคณภำพในโลกแหงศตวรรษท ๒๑ ได รำยละเอยดสมรรถนะทง ๑๐ประกำรทจะเสนอตอไปน ประกอบดวยค ำอธบำย และรำยละเอยดสมรรถนะทงในระดบกำรศกษำขนพนฐำนระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑-๓ ) คณะท ำงำนไดพฒนำรำยกำรสมรรถนะยอยของแตละสมรรถนะหลก ทงในระดบกำรศกษำขนพนฐำนและระดบประถมศกษำตอนตน รวมทงไดพฒนำแนวทำงกำรน ำสมรรถนะไปใชในกำรพฒนำผเรยนได ๖

13

แนวทำง และน ำไปทดลองใชในโรงเรยนสงกดตำงๆ เพอศกษำควำมเปนไปได กระบวนกำรน ำไปใช ผลทเกดขนกบครและนกเรยน รวมทงปจจยทเออและเปนอปสรรคตอกำรปฏบตงำนของครและกำรเรยนรของนกเรยน ซงผลจำกกำรวจยและพฒนำดงกลำวสำมำรถน ำไปใชในกำรปรบ/พฒนำหลกสตรกำรเรยนกำรสอนและกำรวดและกำรประเมนผล รวมทงกำรพฒนำครใหสำมำรถเพมคณภำพกำรจดกำรเรยนกำรสอน และพฒนำผเรยนใหเกดสมรรถนะทตองกำรในชวตประจ ำวน โดยเฉพำะอยำงยงสมรรถนะภำษำไทยเพอกำรสอสำร คณตศำสตรในชวตประจ ำวน ทกษะกระบวนกำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตร รวมทงสมรรถนะกำรใชภำษำองกฤษเพอกำรกำรสอสำร สมรรถนะทงสน เปนสมรรถนะทจะชวยใหเดกและเยำวชนไทย เปนคนไทยฉลำดร (Literate Thais) คอ มควำมรและเครองมอพนฐำนทจะใชในกำรแสวงหำควำมรและเรยนรตลอดชวต สวนสมรรถนะทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน และทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำรจะชวยใหเดกและเยำวชนไทยมชวตทอยดมสข (Happy Thais)ส ำหรบทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม รวมทงกำรรเทำทนสอสำรสนเทศและดจทล จะชวยเพมพนควำมสำมำรถ ควำมเกง ใหเดกและเยำวชนไทยคดเกง และรทนโลก ท ำใหเดกและเยำวชนไทย เกงขน มควำมสำมำรถสงขน (Smart Thais)สงผลตอกำรเพมขดควำมสำมำรถในกำรแขงขนระดบโลกดวย สวน ๒ สมรรถนะสดทำย คอ สมรรถนะกำรท ำงำนแบบรวมพลงเปนทมและมภำวะผน ำ และ สมรรถนะกำรเปนพลเมองตนรทมส ำนกสงคม จะชวยใหเดกและเยำวชนไทยเปนผทสำมำรถท ำงำนรวมกบผอน เปนผน ำทดและเปนพ ล เม อ ง ไท ยท ใส ใจ ส งค ม แ ละม ส ำน ก ส ำกล (Active Thai Citizens with Global Mindedness) มควำมรบผดชอบ มสวนรวมในกจกำรของสงคมและผดงควำมเปนธรรมในสงคม เพอกำรอยรวมกนอยำงสนตสขตลอดไป ดงแผนภำพ

14

รำยละเอยดสมรรถนะของ ๑๐ สมรรถนะหลก ทงในระดบกำรศกษำขนพนฐำนและระดบประถมศกษำตอนตนมดงน

15

๑. ภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication) ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑-๓ )

ค ำอธบำย ฟง พด อำนและเขยน เพอสอสำรขอมล ควำมร ควำมรสกนกคด โดยใชประสบกำรณควำมรทำงหลกภำษำ และกลวธกำรใชภำษำทชวยใหสำมำรถรบสำรไดถกตอง เขำใจ เปดกวำงไตรตรอง ประเมนและน ำไปใชในชวตสำมำรถถำยทอดและผลตผลงำนผำนกระบวนกำรพดและเขยนไดอยำงสรำงสรรค โดยค ำนงถงผ รบสำร เหมำะสมกบกำลเทศะ เกดประโยชน แกตน เองและสวนรวม รวมท งใชภำษำไทยเปนเครองมอในกำรเรยนร เขำใจสงคม วฒนธรรมและภมปญญำไทย และถำยทอดสรำงผลงำนตอยอดสรำงสรรคจำกควำมร ควำมคดทไดรบ สมรรถนะ

๑. รบฟงอยำงตงใจและเขำใจลกซงในผพดและสำระท รบฟ ง ท งท เป นขอควำม ค ำพด ท ำทำง สญลกษณและกรำฟกตำง ๆ เขำใจมมมองทแตกตำงกนตำมบรบทสงคมและวฒนธรรม มกำรตรวจสอบควำมเขำใจใหตรงกนระหวำงผพดและผฟง รวมทงตรวจสอบควำมถกตองของขอมลกอนตดสนใจเกยวกบเรองทฟง และเลอกน ำควำมรทไดจำกกำรฟงไปใชประโยชนในชวตของตนและสวนรวม

๒. พดเพอวตถประสงคตำง ๆ ในสถำนกำรณทหลำกหลำยอยำงสรำงสรรค โดยค ำนงถงลกษณะและควำมตองกำรของผฟง สำมำรถพดไดกระชบ ถกตอง ตรงประเดน เขำใจงำย ใชสอและภำษำทำทำงประกอบไดอยำงมประสทธภำพ เหมำะสมกบกำลเทศะ บรบททำงสงคมและวฒนธรรม รวมทงตรวจสอบควำมเขำใจของผฟง และประเมนเพอปรบปรงกำรพดของตน

ค ำอธบำย ฟง ด พด อำน และเขยนขอควำม ควำมร นทำน เรองรำวสน ๆทเกยวของกบตนเองและส ง ใ ก ล ต ว ด ว ย ภ ำ ษ ำ ท ง ำ ย ๆ โ ด ย มควำมสำมำรถในกำรอำนและกำรเขยนในระดบ A๑ ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด สนกกบกำรทดลองใชค ำ ขอควำมตำง ๆ สนใจเรยนรเรองรำวเกยวกบเมองไทยและวฒนธรรมไทยผำนกำรฟงและอำนขอควำม เรองรำวทใชภำษำงำย ๆ สำมำรถสรำงผลงำนโดยใชควำมรดงกลำวและมควำมภำคภมใจในงำนของตน สมรรถนะ

๑. ร บฟ งกำรสนทนำ ข อควำมส น ๆเรองรำวงำย ๆ ทน ำเสนอในรปแบบตำง ๆ อยำงตงใจ มมำรยำท เขำใจและเพลดเพลนกบสงทฟง สำมำรถตงค ำถำม ตอบค ำถำม แสดงควำมรสกและควำมคดเหนของตนทมตอเรองทฟง ยอมรบควำมคดเหนทแตกตำงจำกตน และน ำควำมรทไดจำกกำรฟงไปใชประโยชนในชวต

๒. พ ดส อสำรในสถำนกำรณ ต ำง ๆ ในชวตประจ ำวน บอกควำมรสกนกคดของตนเลำเรองและเหตกำรณตำง ๆ หรอบอกผำนกำรเลนบทบำทสมมต กำรแสดงงำย ๆ ได ตงค ำถำมและตอบค ำถำมใหผอนเขำใจไดอยำงสน ๆ มมำรยำทในกำรพดโดยค ำนงถงควำมเหมำะสมกบกำลเทศะและผรบฟง

๓. อำนบทอำน ขอควำมงำย ๆ ทปรำกฏ

16

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑-๓ ) ๓. อ ำนสำระในรปแบบต ำง ๆ ได โดยม

วตถประสงคกำรอำนทชดเจน อำนไดอยำงเขำใจ ถกตอง ตรงประเดน โดยใชประสบกำรณ ควำมร และกลวธกำรอำนตำง ๆ สำมำรถวเครำะห แปลควำม ตควำม และประเมนสำระไดอยำงรเทำทนในเจตนำของผเขยน และน ำควำมคดควำมรทไดจำกกำรอำนไปใชประโยชนในชวตของตนและสวนรวม ๔. เขยนโดยมวตถประสงคทชดเจนในกำรสอสำรขอมล ควำมร ควำมคด ควำมรสก ในรปแบบทหลำกหลำย โดยใชกลวธกำรน ำเสนอท เหมำะสม สำมำรถเขยนสอควำมหมำยไดตรงตำมเจตนำ เขำใจไดงำย และถกตองตำมอกขรวธ ใชกระบวนกำรเขยนผลตงำนในทำงสรำงสรรคอยำงรบผดชอบและเคำรพในสทธของผอน

๕. ใชภำษำไทยในกำรศกษำเรยนร สรำงควำมเขำใจพนฐำนทำงสงคม วฒนธรรม และภมปญญำของไทย มควำมภำคภม ผกพนในควำมเปนไทย สำมำรถกลนกรองและสบสำนสงดงำมทบรรพบรษไดสรำงไวและพฒนำใหมคณคำตอไป

๖. พด อำนและเขยนภำษำไทยไดถกตองตำมอกขรวธ โดยเลอกใชค ำศพท ควำมรเกยวกบหลกภำษำและกลวธตำงๆรวมกบประสบกำรณชวตในกำรน ำเสนอ และผลตผลงำนตำงๆอยำงเหมำะสมและสรำงสรรค

ในสอสงพมพ และสงแวดลอมรอบตว โดยมควำมสำมำรถในกำรอำนในระดบ A๑ ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด* สำมำรถตงค ำถำมและหำขอมลทตองกำรคดกอนตดสนใจเชอ และน ำควำมร ขอคดจำกสงทอำนไปใชในชวต

๔. เขยนขอควำม เรองสน ๆ เพอบอกควำมคด ควำมรสก หรอแตงเรองตำมจนตนำกำร โดยมควำมสำมำรถในกำรเขยนในระดบ A๑ ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด* สำมำรถเขยนใหเขำใจงำย ถกตองตำมหลกภำษำไทย และค ำนงถงผอำนและผทตนเขยนถง ๕. ฟง ด หรออำนบทอำน ขอควำมร หรอเรองสน ๆ ทใชภำษำงำย ๆ เกยวกบเมองไทยและวฒนธรรมทดงำมของไทย มควำมภำคภมใจในควำมเปนไทย สำมำรถพด หรอเขยนขอควำม เรองสน ๆ ซงใชประโยชนจำกควำมร หรอสรำงผลงำนงำย ๆ เชน ภำพวำด แบบจ ำลอง หรอสงประดษฐทใชควำมรดงกลำว

๖. ฟง พด อำน เขยน อยำงมควำมสข สนกกบกำรเรยนรและทดลองใชภำษำไทยเพอวตถประสงคตำง ๆ

*ระดบควำมสำมำรถในกำรอำนและกำรเขยนภำษำไทยซงสถำบนภำษำไทยสรนธร จฬำลงกรณมหำวทยำลย ไดท ำวจยและพฒนำขนเปนระดบตำง ๆ โดยระดบ A๑เปนระดบควำมสำมำรถทพงประสงคของนกเรยนระดบประถมศกษำตอนตน (ป.๑-๓) (ดขอมลในภำคผนวก ก)

17

๒. คณตศำสตรในชวตประจ ำวน(Mathematics in Everyday Life)

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑-๓ ) ค ำอธบำย

มท กษะดำนกำรแกปญหำ กำรให เหตผล กำรสอสำรและกำรสอควำมหมำยทำงคณตศำสตร และกำรเชอมโยงทำงคณตศำสตร เพอใหรเทำทนกำรเปลยนแปลงของระบบเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสภำพแวดลอม น ำควำมรควำมสำมำรถ เจตคต ทกษะทไดรบไปประยกตใชในกำรเรยนรสงตำงๆ และในสถำนกำรณใหมๆ เพอใหไดมำซงควำมรใหมหรอกำรสรำงสรรค สงใหมๆ และน ำไปประยกตใชในชวตประจ ำวนไดอยำงมประสทธภำพ

สมรรถนะ

๑. แกปญหำในชวตประจ ำวนทเกยวของกบคณตศำสตร โดยประยกตควำมรควำมเขำใจทำงคณตศำสตร เพอท ำควำมเขำใจปญหำ ระบประเดนปญหำ วเครำะหปญหำ วำงแผนแกปญหำ โดยหำกลวธทหลำกหลำยในกำรแกปญหำ และด ำเนนกำรจนไดค ำตอบทสมเหตสมผล ๒.หำขอสรป หรอขอควำมคำดกำรณของ สถำนกำรณปญหำ และระบถงควำมสมพนธของขอมล เพอยนยนหรอคดคำนขอสรปหรอขอควำมคำดกำรณนนๆอยำงสมเหตสมผล และใชเหตผลแบบอปนย (Inductive Reasoning) ในกำรสรำงแบบรปและขอคำดเดำ หรอใชเหตผลแบบนรนย (Deductive Reasoning) ใน ก ำ ร ต ร ว จ ส อ บขอสรปและสรำงเหตผลสนบสนนทนำเชอถอ ๓.ออกแบบ อธบำย และน ำเสนอขอมลทสอควำมหมำยใหผอนเขำใจตรงกน เพอแสดงควำมเขำใจหรอควำมคดท เกยวกบคณตศำสตรของ

ค ำอธบำย สำมำรถแกปญหำทำงคณตศำสตร ให

เหตผลทำงคณ ตศำสตร ส อสำรและสอควำมหมำยทำงคณตศำสตร รวมทงสำมำรถเชอมโยงทำงคณตศำสตร ในระดบเนอหำทเรยน เพอน ำไปประยกตใชในชวตประจ ำวนไดอยำงมประสทธภำพ

สมรรถนะ ๑. แกปญหำในชวตประจ ำวนท

เหมำะสมกบวย โดยใชกระบวนกำรแกปญหำท ำ งค ณ ต ศ ำส ต ร แ ล ะ ค ำ น ง ถ ง ค ว ำ มสมเหตสมผลของค ำตอบทได ๒.ใชควำมรทำงคณตศำสตรทเรยน หำขอสรปท อธบำยควำมคดของตนอยำงสมเหตสมผลตำมวย ๓ .ใช ศ พ ท ส ญ ล ก ษ ณ แ ผ น ภ ม แผนภำพ อยำงงำยๆ เพอสอสำรใหผ อนเข ำ ใจ ในควำมคดขอ งตน เอง ได อย ำงหลำกหลำยและเหมำะสมกบวย เนอหำ และสถำนกำรณ ๔ .อธบำยควำมรและหลกกำรทำงคณ ตศำสตร ท เช อมโยงกบปญหำหรอสถำนกำรณตำงๆ ทตนเองพบในชวตจรงไดอยำงมเหตผลตำมวย ๕.คดในใจในกำรบวก ลบ คณ หำร ได

18

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑-๓ ) ตนเอง โดยใชกำรพดและเขยน วตถรปธรรม รปภำพ กรำฟ สญลกษณทำงคณตศำสตร และตวแทน รวมทงบอกควำมสมพนธระหวำงภำษำในชวตประจ ำวนกบภำษำและสญลกษณ ทำงคณตศำสตรไดอยำงหลำกหลำยและเหมำะสมกบเนอหำและสถำนกำรณ ๔.เชอมโยงควำมรหรอปญหำทำงคณตศำสตรทเรยนมำกบควำมร ปญหำ หรอสถำนกำรณอนทตนเองพบ ซงอำจเปนกำรเชอมโยงภำยในวชำคณตศำสตร เชอมโยงคณตศำสตรกบศำสตรอนๆ และ เชอมโยงคณตศำสตรกบชวตประจ ำวน เพอน ำไปสกำรแกปญหำและกำรเรยนรแนวคดใหมทซบซอนหรอสมบรณขน ๕.ใชควำมคดคลอง ควำมคดยดหยน ควำมคดร เรม และควำมคดละเอยดลออ ในกำรค ดแกปญหำทำงคณตศำสตร และขยำยควำมคดทมอยเดม เพอสรำงแนวคดใหม ปรบปรงหรอพฒนำองคควำมรทำงคณตศำสตร หรอศำสตรอนๆ โดยใชคณตศำสตรเปนฐำน

อย ำงคล อ งแคล ว ว อ งไว แม นย ำ เพ อแกปญ หำทำงคณ ตศำสตรท เก ดข น ในสถำนกำรณตำงๆ ในชวตประจ ำวน

๒.

19

๓.กำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตร(Scientific Inquiry and Scientific Mind) ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑-๓ )

ค ำอธบำย เปนผมจตวทยำศำสตรทมควำมใฝร

มงมน อดทนในกำรศกษำหำควำมร โดยใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร รกในควำมมเหตผล กลำพด กลำแสดงออก รบฟงควำมค ด เห นและท ำงำน รวมกบ ผ อ น ได อย ำ งสรำงสรรค

สำมำรถใชกระบวนกำรสบสอบทำงวทยำศำสตรในกำรแสวงหำควำมร สรำงและใชแบบจ ำลองทำงควำมคดและแบบจ ำลอง 3 มต เพออธบำยปรำกฏกำรณทำงธรรมชำตและปรำกฏกำรณท เปนผลจำกกำรกระท ำของมนษย รวมทงใชกำรโตแยงเพอตดสนใจในประเดนทำงวทยำศำสตรทมผลกระทบตอตนเอง ครอบครว ชมชน สงคม ประเทศ และโลก

สำมำรถใชควำมรทำงวทยำศำสตรและกระบวนกำรออกแบบทำงวศวกรรมเพอสรำงนวตกรรมซงเปนผลงำนสงประดษฐหรอวธกำรท ใชแกปญหำในชวตประจ ำวน ดวยควำมตระหนกและควำมรบผดชอบตอชมชน สงคม และโลก

สมรรถนะ ๑. สำมำรถเขยนผงเชอมโยงเหตและผล

จำกเหตตนทำงถงผลปลำยทำงโดยแสดงควำมสม พนธ เช อมโยงเหตและผลแทรกระหวำงเหตตนทำงและผลปลำยทำงอยำงเปนล ำดบและครบถวนเพอสรป/สรำงควำมรทำงวทยำศำสตร

ค ำอธบำย สนใจในปรำกฏกำรณรอบตว กลำ

พด กลำซกถำม เพอใหเขำใจในเหตและผลของปรำกฏกำรณนน สนกทจะหำขอมล ส ำรวจตรวจสอบสงตำง ๆ เพอใหไดค ำตอบในเรองทอยำกร

สำมำรถสรำงแผนภม แผนภำพ แ บ บ จ ำล อ งอย ำ งง ำ ย เพ อ อ ธ บ ำยปรำกฏกำรณทำงธรรมชำต แลวใชหลกเหตผลสนบสนนหรอคดคำน ขอโตเถยงในประเดนทสงสย หรอสนใจ และใชกระบวนกำรออกแบบทำงวศวกรรมในกำรศกษำปญหำ ออกแบบ สรำงตนแบบน ว ต ก ร ร ม อ ย ำ ง ง ำ ย ซ ง อ ำ จ เป นสงประดษฐหรอวธกำรเพอใชแกปญหำในชวตประจ ำวน

สมรรถนะ ๑.สำมำรถเชอมโยงเหตและผลของ

ปรำกฏกำรณ และเหตกำรณตำง ๆทเกดขนในชวตประจ ำวน

๒. อธบำยปรำกฏกำรณธรรมชำต และกำรเปลยนแปลงในชวตประจ ำวนดวยกำรใชหลกเหตผลทไมซบซอน

20

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑-๓ ) ๒.อธบำยปรำกฏกำรณธรรมชำตและ

ปรำกฏกำรณท เปนผลจำกกำรกระท ำของมนษยดวยกำรใชเหตผลแบบอปนยแบบนรนยและทงอปนยและนรนยประกอบกนอยำงสมเหตสมผล ๓. สบสอบควำมรทำงวทยำศำสตรโดย สำมำรถต งค ำถำมส ำคญ ออกแบบและ วำงแผนกำรส ำรวจตรวจสอบขอมล เลอกใชวสดอปกรณและเครองมอทเหมำะสม เกบรวบรวมขอมล วเครำะหขอมลและน ำเสนอผลกำรส ำรวจตรวจสอบ รวมทงหลกฐำนเชงประจกษทไดรบกำรยอมรบจำกสำธำรณะ ซงน ำไปสกำรพฒนำควำมเปนผรกในควำมมเหตผลทำงวทยำศำสตร ๔.ออกแบบและสรำงแบบจ ำลอง โดยใช

ควำมรและหลกกำรทำงวทยำศำสตร และใชแบบจ ำลองเพออธบำยปรำกฏกำรณธรรมชำต และปรำกฏกำรณทเปนผลจำกกำรกระท ำของมนษย ๕. โตแยงในประเดนทำงวทยำศำสตร โดย

กำรให เห ต ผ ลสน บสน นหรอค ดค ำน พรอมท งหลกฐำนเชงประจกษเพอกำรตดสนใจเลอกเหตผลทด นำเชอถอมำกทสดและกลำพด กลำแสดงควำมคดเหนบนฐำนควำมร พรอมรบฟงควำมคดเหนผอน ๖ . วำงแผน หำว ธ ก ำรแก ไขป ญ ห ำใน

ชวตประจ ำวน อยำงเปนขนตอนโดยใชกระบวนกำรออกแบบทำงวศวกรรมทประกอบดวยขนตอนกำรระบปญหำ กำรสบคนขอมลเพอใชในกำรออกแบบ

๓. ตงค ำถำมเกยวกบปรำกฏกำรณ ตำงๆทพบในชวตประจ ำวน คำดคะเนหำค ำตอบและคดวธกำรหำค ำตอบโดยอำจใชวสด อปกรณ เครองมอชวยในกำรส ำรวจตรวจสอบ เกบขอมลและสรปค ำตอบ

๔. สำมำรถเขยนแผนภำพแผนภม แบบจ ำลองอยำงงำย เพออธบำยควำมร ควำมเขำใจ และควำมคดของตน

๕. กลำพดใหควำมคดสนบสนน ห ร อ ค ด ค ำ น เก ย ว ก บ เ ร อ ง ท ำ งวทยำศำสตรท เปนปญหำถกเถยงกน สำมำรถชแจงเหตผลโดยมหลกฐำนประกอบ

๖. น ำค ำตอบทไดจำกกำรสบสอบ ไปคด/ สรำงตนแบบสงประดษฐอยำงงำยๆ

21

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑-๓ ) กำรสรำงตนแบบโดยใชวสดอปกรณภำยใตขอจ ำกด หรอตำมสภำพบรบท ตลอดจนกำรทดสอบคณภำพของตนแบบเพอใหไดขอมลยอนกลบในกำรปรบแกไขกำรออกแบบและตนแบบใหมควำมเหมำะสม

22

๔. ภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication) ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน (ป. ๑-๓ )

ค ำอธบำย ส ำม ำรถ ใช ค ว ำม ร แ ล ะท ก ษ ะท ำง

ภำษำองกฤษรวมทงเจตคตและคณลกษณะ สวนบคคล ในกำรสอสำรฟงพดอำนเขยนทงในดำนกำรรบสำรกำรสงสำรกำรมปฏสมพนธมกลยทธในกำรตดตอสอสำรสำมำรถสอสำรไดถกตองคลองแคลวเหมำะสมกบบรบททำงสงคมและวฒนธรรมและสำมำรถแลกเปลยนถ ำ ย ท อด ค ว ำม ค ด ป ระส บ ก ำรณ แ ล ะวฒ นธรรม ไทย ไปย งส งคม โลกได อย ำ งส ร ำ ง ส ร ร ค ม เ จ ต ค ต ท ด ต อ กำรเรยนภำษำใชภ ำษำอย ำงม น ใจ โดยสำมำรถใชภำษำในกำรตดตอสอสำรไดตำมกรอบอำงองควำมสำมำรถทำงภำษำของสภำยโรป(CEFR)ในระดบB๑หรอตำมกรอบอำงองภำษำองกฤษของประเทศไทย (FRELE-TH) ซงพฒนำจำกกรอบอำงองควำมสำมำรถทำงภำษำของสภำยโรป๒๐๐๑ไดในระดบB๑

สมรรถนะ* ๑.เขำใจประเดนส ำคญของเรองทฟงเมอ

ผ พด/คสนทนำพดอยำงชดเจนในหวขอทคนเคยและพบบอยเกยวกบกำรท ำงำนกำรไปโรงเรยนกจกรรมยำมวำงเปนตนตวอยำงของกำรพดในลกษณะดงกลำวไดแกกำรเลำเรองสนๆ

๒.สำมำรถอำนงำนเขยนทเปนขอเทจจรงและตรงไปตรงมำในประเดนทเกยวของกบสำขำและควำมสนใจของตนเองและเขำใจในระดบทนำพอใจ

ค ำอธบำย สำมำรถใชควำมรและทกษะทำง

ภำษำองกฤษรวมทงเจตคตและคณลกษณะสวนบคคลในกำรสอสำรฟงพดอำนเขยนทงในดำนกำรรบสำรกำรสงสำรกำรมปฏสมพนธมกลยทธในกำรตดตอสอสำรสำมำรถสอสำรไดถกตองคลองแคลวเหมำะสมกบบรบททำงสงคมและวฒนธรรมและสำมำรถแลกเปลยนถำยทอดควำมคดประสบกำรณและวฒนธรรมไทยไปยงสงคมโลกไดอยำงสรำงสรรคเหมำะสมกบวยมเจตคตทดตอกำรเรยนภำษำใชภำษำอยำงมนใจโดยสำมำรถใชภำษำในกำรตดตอสอสำรไดตำมกรอบอำงองควำมสำมำรถทำงภำษำของสภำยโรป(CEFR)ในระดบA๑หรอตำมกรอบอำงองภำษำองกฤษของประเทศไทย (FRELE-TH) ซงพฒนำจำกกรอบอำงองควำมสำมำรถทำงภำษำของสภำยโรป๒๐๐๑ไดในระดบA๑

สมรรถนะ* ๑.ร(ฟงหรออำนรควำมหมำย) ค ำศพทท

พบบอยๆและส ำนวนพนฐำนเกยวกบตนเองครอบครวและสงตำงๆรอบตว

๒.เขำใจ(ฟงเขำใจ)และสำมำรถโตตอบกบผพด/คสนทนำไดเมอคสนทนำใชส ำนวนงำยๆพดชดเจนและชำๆและคสนทนำอำจพดส ำนวนนนๆ ซ ำ(repetition)และพดซ ำโดยใชถอยค ำใหม (rephrasing) เมอพดเกยวกบหวขอทคำดเดำได

๓.สำมำรถให(พดหรอเขยน)ขอมลสวนตว

23

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน (ป. ๑-๓ ) ๓.สำมำรถใชภำษำทงำยและหลำกหลำย

เพอสนทนำในหวขอทคนเคยแสดงควำมคดเหนของตนเองและแลกเปลยนขอมลเกยวกบหวขอทตนเองคนเคยสนใจหรอหวขอเกยวกบชวตประจ ำวน

๔ .สำมำรถสร ำงงำน เข ยน งำยๆท มควำมคดเชอมโยงกนในประเดนตำงๆทคนเคยในสำขำทตนเองสนใจโดยเชอมโยงสวนตำงๆในงำนเขยนใหเปนล ำดบตอเนองกนได

๕.เขำใจค ำและวลส ำคญในบทสนทนำและตดตำมหวขอในกำรสนทนำได

๖.สำมำรถคำดเดำควำมหมำยของค ำทไมรควำมหมำยจำกบรบทและสรปควำมหมำยของประโยคไดหำกเกยวของกบหวขอทคนเคย

๗.สำมำรถหำวธถำยทอดประเดนส ำคญทตนเองตองกำรสอสำรในบรบททหลำกหลำยโดยตองเปนเรองรำวทตนเองจ ำไดหรอหำวธทจะถำยทอดเรองรำวดงกลำวไดเทำนนแมวำจะมควำมลงเลและพดออมในหวขอทคนเคยบำง

เบองตนเกยวกบตนเองโดยใชค ำและวลทสนและงำยหรอใชประโยคพนฐำนได

๔.เขำใจค ำศพทวลประโยคสนๆรวมไปถงค ำสงทใชบอยๆในสถำนกำรณทคนเคยไมวำจะเปนทงในกำรพดและกำรเขยน

๕.สำมำรถใชค ำศพทวลสนๆและส ำนวนทใชในกำรสอสำรเรองรำวในชวตประจ ำวนเพอสอสำรและบรรยำยขอมลสวนบคคลสตวเลขพนฐำนสงของพนฐำนกจวตรประจ ำวนฯลฯ

๖.มค ำศพทจ ำกด(สำมำรถจดจ ำและใชค ำศพทไดถกตอง)ซงสวนใหญเปนค ำโดดๆระด บ พ น ฐ ำน แ ล ะ ใช ว ล ส น ๆ เก ย ว ก บสถำนกำรณในชวตประจ ำวนทพบไดทวไป

* หมำยเหต ไดใชสมรรถนะตำมกรอบอำงอง FRELE-TH เปนพนฐำน โดยกำรวงเลบขยำยค ำบำงค ำเพอควำมชดเจนเปนประโยชนตอกำรจดกำรเรยนกำรสอน ชวยใหครวเครำะหไดงำยขน รำยละเอยดระดบควำมสำมำรถทำงภำษำองกฤษตำมกรอบ CEFR และ FRELE TH น ำเสนอในภำคผนวก ก

24

๕. ทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth) ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑ – ๓ )

ค ำอธบำย รจกตนเอง พงตนเอง และด ำเนนชวต

ตำมหล กปรชญ ำของเศรษฐก จพอเพ ยง สำมำรถบรหำรจดกำรเรองของตนเองไดอยำงสมดลทงทำงรำงกำย จตใจ อำรมณ สงคม และสตปญญำ มสขภำพแขงแรง เปนคนด มวนย มสนทรยภำพ ชนชมในควำมงำมรอบตว มควำมมนคงทำงอำรมณมบคลกควำมเปนไทยผสำนควำม เป น ส ำกล ท ะน บ ำร งร กษ ำศลปวฒนธรรมของชำต และธ ำรงเอกลกษณควำมเปนไทย สรำงและรกษำควำมสมพนธอนดกบบคคลอน รบผดชอบในบทบำทหนำทของตนทมตอครอบครวและสงคม พรอมรบกำรเปลยนแปลง สำมำรถเผชญปญหำ แกปญหำ ยอมรบผลท เกดขน และฟนคนสภำพจำกปญหำไดอยำงรวดเรวรวมทงสำมำรถน ำตนเองในกำรเรยนร พฒนำตนเองและพฒนำชวตใหมควำมสข ควำมเจรญ กำวหนำอยำงยงยน

ค ำอธบำย รจกตนเอง พงตนเองและดแลตนเองได

เหมำะสมตำมวย มสขนสยในกำรท ำกจวตรประจ ำวน สำมำรถปองกนตนเองจำกภย ตำง ๆ ควบคมอำรมณของตนได และปรบตนใหเลน เรยน และท ำกจกรรมตำง ๆ รวมกบเพอน ๆ ได มสมมำคำรวะ และปฏบตตนตอผ อนไดอยำงเหมำะสมกบบทบำทของตน ปฏบตตำมกฎ ระเบยบ และขอตกลงของครอบครว และโรงเรยน รบผดชอบในหนำทของตน สำมำรถคดหำวธแกปญหำท เกดขนกบตน และลองแกปญหำดวยตนเอง มสนทรยภำพในควำมงำมรอบตว และเขำรวมในกจกรรมทำงศลปวฒนธรรมของสงคม

สมรรถนะ ๑. รจกตนเอง พงตนเอง และก ำหนด

เปำหมำยชวตตำมควำมสำมำรถและควำมถนดของตน วำงแผนและด ำเนนชวตตำมหลกของปรชญำเศรษฐกจพอพยงเพอไปสเปำหมำย ๒. มวนยในกำรดแลจดกำรตนเองใหมสขภำวะทำงกำยทดอยำงสมดลกบสขภำวะดำนอน ๆโดยมสขภำพแขงแรง กน อย ด ฟงเปน ปกป องตน เองให ปลอดภ ยจำกภยต ำง ๆ ทงโรคภย อบตภย ภยธรรมชำต ภยทำงเพศ ภยจำกสงเสพตดและอบำยมขตำง ๆรวมทง

สมรรถนะ ๑. รจกตนเอง บอกสงทสำมำรถท ำได

และสงทท ำไมไดบอกไดวำตนชอบ ไมชอบอะไร บอกควำมคด ควำมร ส กควำมตองกำร และปญหำของตนเองได

๒. มวนยในกำรปฏบตตำมสขบญญต ท ำกจวตรประจ ำวนทงกำรกน เลน เรยน ชวยท ำงำน พกผอน นอนหลบอยำงพอด พอเหมำะกบวย

๓. ระมดระวงตนเองจำกภยตำง ๆ บอก หรอถำมคร หรอผใหญในเรองทไมร

25

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑ – ๓ ) ภยจำกสอสำรสนเทศและเทคโนโลย

๓. ควบ ค ม อ ำรม ณ ค วำม ค ด แล ะพฤตกรรมใหแสดงออกอยำงเหมำะสมรกษำบคลกภำพควำมเปนไทยผสำนกบสำกลอยำงกลมกลน

๔. เปนคนด สำมำรถแยกแยะส งดช วถกผด มควำมกลำหำญเชงจรยธรรม ยนหยดในกำรท ำสงทถกตอง นอมน ำหลกศำสนำทตนยดถอมำเปนเครองยดเหนยวในกำรด ำรงชวต

๕. รกษำระเบยบวนยของสงคม สรำงและรกษำควำมสมพนธอนดกบผอน รบผดชอบในบทบำทหนำทของตนทมตอครอบครวและสงคม

๖. มสนทรยภำพ ชนชมควำมงำมในธรรมชำต ศลปวฒนธรรมและรกษำเอกลกษณควำมเปนไทยใหธ ำรงตอไป

๗. พรอมรบควำมเปลยนแปลง สำมำรถปรบตว เผชญปญหำ แกปญหำ ยอมรบผลทเกดขน และฟนคนสภำพจำกปญหำไดอยำงรวดเรว ๘. สรำงแรงจงใจและน ำตนเองในกำรเรยนร เรยนรวธกำรเรยนร โดยใชทกษะกำรเรยนรหลำกหลำย ทงทกษะกำรเรยนรทกษะกำรสบคนขอมล ทกษะกำรสบสอบ ทกษะกำรสรำงควำมรและนวตกรรม รวมทงทกษะกำรประยกตใชควำมรเพอพฒนำตนเองและชวต

ไมแนใจ กอนตดสนใจ ๔. ควบคมอำรมณ ปรบตว รวมเลน

และ เร ยนก บ เพ อนๆ ได ร จ ก แบ งป น สำมำรถแกปญหำดวยสนตวธ

๕. ป ฏ บ ต ต ำม ก ฎ ระ เบ ย บ แ ล ะขอตกลงของครอบครวและโรงเรยนรวมทงมสมมำคำรวะตอผใหญและปฏบตตนตอผอนไดอยำงเหมำะสม

๖. ละเวนกำรกระท ำทไมควรท ำและตงใจท ำควำมด หรอชวยคนในครอบครว และผอน

๗. เข ำร วม ในกจกรรมทำงศลปะ นำฏศ ลป ดนตร น นทนำกำร กฬ ำ รวมทงกำรชนชมธรรมชำตรอบตวและกำรเขำรวมในกจกรรมทำงศลปวฒนธรรม

26

๖.ทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship) ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑ – ๓ )

ค ำอธบำย มเปำหมำยและกำรวำงแผนอำชพตำมควำมสนใจและ

ควำมถนด มควำมรและทกษะพนฐำนสอำชพทเหมำะสม มทกษะและคณลกษณะนสยทดในกำรท ำงำน มทกษะในกำรท ำงำนและพฒนำงำน โดยยดหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง มควำมรและทกษะพนฐำนของกำรเปนผประกอบกำรทด สำมำรถคดสรำงงำน สรำงนวตกรรมทเปนประโยชนตอตน ครอบครว หรอสงคม สมรรถนะ

๑.วเครำะหตนเอง คนหำเปำหมำยของชวต เตรยมทกษะเฉพำะอำชพ และกำรปฏบตงำนทสอดคลองกบควำมสนใจ ควำมถนด และสตปญญำและฝกฝนอำชพทสนใจอยำงตอเนองเพอเปนพนฐำนในกำรประกอบอำชพในอนำคต

๒. ก ำหนดเปำหมำยในกำรท ำงำนทชดเจน วำงแผน จดเรยงล ำดบควำมส ำคญของงำนและบรหำรเวลำอยำงมประสทธภำพ

๓. ปฏบตงำนอยำงมงมน อดทน รบผดชอบ และเพยรพยำยำม เพอใหบรรลเปำหมำย

๔.คดและปฏบตงำนใดๆ โดยใชหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง คอท ำพอประมำณอยำงมเหตผล และมภมคมกน บนฐำนของควำมรและคณธรรม

๕ .ม ควำมร และท กษะ พ น ฐำนของกำรเป นผประกอบกำรทด สำมำรถวำงแผนกำรลงทน กำรผลต กำรตลำด กำรบรหำรจดกำรดำนทรพยำกร บคลำกร และกำรเงน

๖. สำมำรถประยกตใชควำมรในกำรสรำงผลตภณฑเชงสรำงสรรค มจรรยำบรรณและควำมรบผดชอบตอสงคม

ค ำอธบำย รจกตนเอง มเปำหมำยในกำรท ำงำน และ

พยำยำมท ำงำนใหส ำเรจตำมเปำหมำย มทกษะและลกษณะนสยทดในกำรท ำงำน มควำมเพยร ควำมอดทน ควำมซอสตยและควำมรบผดชอบ มทกษะพนฐำนดำนกำรเงน ทงดำนกำรใชจำยและกำรออม และสำมำรถ แสดงควำมคดสรำงสรรคผำนกจกรรมตำง ๆ

สมรรถนะ

๑. สำมำรถตงเปำหมำยในกำรท ำงำน และตงใจท ำงำนใหส ำเรจตำมเปำหมำยทคดไว

๒. ท ำงำนดวยควำมเอำใจใส มควำมเพยร อดทน พยำยำมท ำงำนใหดทสดตำมควำมสำมำรถ

๓. มทกษะพนฐำนดำนกำรเงนรจก ควำมหมำยและคำของเงน กำรใชจำยเงน กำรออม รวำเงนมำจำกกำรท ำงำนและเงนมจ ำกด สำมำรถใหควำมเหนในกำรหำเงนไดอยำงงำย ๆ

๔. แสดงควำมคดรเรมสรำงสรรค ผ ำนกำรแสดงออกทำงกจกรรมตำง ๆ ท งกจกรรมศลปะ ดนตร นำฏศลป กำรประดษฐ หตถกรรม กำรเลน และกำรผลตชนงำน โดยใชสอและเทคโนโลย

27

๗.ทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher Order Thinking Skills and Innovation)HOTS: Critical Thinking, Problem solving, Creative Thinking

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑ – ๓ ) ค ำอธบำย

สำมำรถใชกำรคดเปนเครองมอในกำรเรยนร และกำรใชชวต มกำรคดใหรอบคอบกอนทจะกระท ำหรอไมกระท ำกำรใดๆ บนฐำนของขอมลทเพยงพอ รวมทงมกำรวเครำะห วพำกษ ประเมนขอมล เหตผลและหลกฐำนตำง ๆ มวจำรณญำณในกำรคดตดสนใจ โดยยดหลกเหตผล และกำรพจำรณำอยำงรอบดำน ทงในดำนคณ โทษ และควำมเหมำะสมตำมหลกกฎหมำย ศลธรรม คณธรรม คำนยม รวมทงควำมเชอและบรรทดฐำนของสงคมและวฒนธรรม

สำมำรถแกปญหำอยำงเปนระบบ โดยมกำรวเครำะหหำสำเหต ทแทจรง และหำวธกำรแกปญหำหรอทำงออกทเหมำะสมกบบคคล สถำนกำรณ และบรบท รวมทงสำมำรถรเรมควำมคดใหมๆ แปลงควำมคดนนใหเปนรปธรรม และบรหำรจดกำรจนเกดผลผลตเปนผลงำนในลกษณะตำง ๆ เชน แนวคดใหม กระบวนกำรใหม สงประดษฐ ผลตภณฑ และนวตกรรมทเปนประโยชนตอชวตของตน ผอน สงคม ประเทศและโลก

สมรรถนะ

๑. คดพจำรณำเรองตำง ๆ โดยมขอมลเกยวของกบเรองนนอยำงเพยงพอ สำมำรถวเครำะหวพำกษ และประเมนขอมลและเหตผล สำมำรถสรปควำมเขำใจและใหควำมเหนในเรองนน ๆ

๒. ใชวจำรณญำณมกำรตดสนใจเรองตำง ๆ บนฐำนของขอมล เหตผล หลกฐำนรวมทงกำร

ค ำอธบำย วเครำะหขอมลหรอเรองงำย ๆ ทไมซบซอน

และคดตดสนใจตำมหลกเหตผลได ส ำรวจตนเองแลวสำมำรถระบปญหำของตน

และปญหำทมกบเพอน และคดหำสำเหต และวธกำรแกปญหำ แลวลงมอแกปญหำดวยวธกำรทเลอก สำมำรถตดตำมผล ประเมนผลและสรปผลกำรแกปญหำของตนได

คดหรอจนตนำกำรควำมคดแปลกใหมในกจกรรมตำง ๆ เชน กำรเลน กำรประดษฐ กำรท ำของเลน ของใช กำรเลำนทำน กำรวำดภำพ กำรแสดงออกทำงศลปะ ดนตร นำฏศลป และกฬำ สมรรถนะ

๑. ฟง/อำนขอมลเรองรำวสนๆงำย ๆทไมมควำมสลบซบซอนแลวสำมำรถสรปควำมเขำใจของตนและแสดงควำมคดเหนอยำงมเหตผลเกยวกบเรองนนได

๒. ชแจงเหตผลของกำรตดสนใจในเรองตำงๆ ในชวตประจ ำวนของตน และบอกไดวำกำรตดสนใจของตนมควำมเหมำะสมอยำงไร

28

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑ – ๓ ) พจำรณำอยำงรอบดำนทงในดำนคณโทษ และควำมเหมำะสมตำมหลกกฎหมำย ศลธรรม คณธรรม คำนยม รวมทงควำมเชอและบรรทดฐำนของสงคมและวฒนธรรม

๓. ระบปญหำทเกดขนกบตนเองและผอนได มมมมองตอปญหำในทำงบวก กลำเผชญปญหำ และคดแกปญหำอยำงเปนระบบ โดยมกำรวเครำะหปญหำและหำสำเหตทแทจรง หำวธกำรแกปญหำทหลำกหลำยและแปลกใหม เลอกวธกำรท เหมำะสม ทสด แลววำงแผนด ำเนนกำรแกปญหำอยำงเปนขนตอน

๔. ลงมอแกปญหำดวยตนเอง และรวมมอกบผอนในกำรแกปญหำอยำงเปนระบบ มกำรด ำเนนกำรตำมแผน เกบขอมล วเครำะหขอมล สรปและประเมนผล

๕. มควำมยดหยนทำงควำมคด สำมำรถมอง/คดและใหควำมเหนในเรองตำง ๆ ไดหลำกหลำยแงมม หลำยมต หลำยวธ ยนดรบฟงควำมคดเหนทแตกตำง สำมำรถประสำนหรอสงเครำะหควำมคดทแตกตำง และรเรมควำมคดใหม ๆ

๖. คดรเรมสงใหม ๆ ซงอำจเปนกำรปรบหรอประยกตจำกของเดม หรอตอยอดจำกสงเดม หรอรเรมควำมคดแปลกใหมทแตกตำงจำกเดม โดยสำมำรถอธบำยควำมคดใหผอนเขำใจ และท ำใหควำมคดนน เกดผลเปนรปธรรม เปนแนวคดใหม กระบวนกำรใหม นวตกรรม ส งประดษฐ และ ผลตภณ ฑ ตำงๆ อนเปนประโยชนตอตนเอง ผอน สงคม ประเทศ และโลก

๓. บอกปญหำของตนเอง และปญหำทมกบเพอน เลอกปญหำทสำมำรถแกไขไดดวยตนเอง คดหำสำเหต วธกำรแกไขรวมถงคดหำวธกำรแปลกใหม แลวเลอกวธกำรทดทสดเพอน ำมำใชแกปญหำ

๔. ลงมอแกปญหำดวยตนเอง และรวมมอกบเพอนในกำรแกปญหำ โดยใชวธกำรทเลอกไวแลวตดตำมผลและประเมนผลกำรแกปญหำ

๕. สำมำรถคดคลองคดหลำกหลำย คดยดหยน คดจนตนำกำร และคดรเรมเกยวกบ สงตำง ๆ ทอยรอบตว

๖. จนตนำกำรเรองรำว ควำมคดแปลกใหมจำกสงรอบตว และแสดงออกผำนกจกรรมตำง ๆ เชน กำรเลน กำรวำดภำพ กำรเลำนทำน กำรพดอธบำย กำรประดษฐกำรสรำงกำรท ำของเลน ของใชและกำรแสดงออกทำงศลปะ ดนตร นำฏศลป และกฬำ

29

๘.กำรรเทำทนสอสำรสนเทศและดจทล(Media, Information and Digital Literacy : MIDL )

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน(ป. ๑ – ๓ ) ค ำอธบำย

เขำถง เขำใจ วเครำะห ตควำม ประเมนคณคำ ควำมนำเชอถอของสอ สำรสนเทศ และเทคโนโลยดจทล เพอเลอกรบและใชประโยชน รวมท งสรำงสรรคสอ ขำวสำร และสอสำรอยำงเปนผรเทำทนตนเอง โดยค ำถงผลกระทบตอผอนและสงคมโดยรวม รวมท งสำมำรถใชประโยชนจำกส อ สำรสนเทศและเทคโนโลยดจทลเพอพฒนำตนเองชมชน และส งคม โดยค ำน งถ งคณ โทษและผลกระทบทจะเกดตอผอนและสงคม สมรรถนะ

๑.เขำถงแหลงสอ สำรสนเทศ และเทคโนโลยดจทลทหลำกหลำย เพอใชสบคนขอมลและสำรสนเทศทตองกำรอยำงเขำใจ และเลอกเรองทจะเกดประโยชนตอตนเอง ชมชน และสงคม

๒.เขำใจควำมรสกและควำมตองกำรของตนเองเมอใชสอ สำรสนเทศ ท งกำรเขำถงสงตอ และกระจำยขอมลขำวสำร โดยรบผดชอบผลทจะเกดตำมมำทงตอตนเอง ผอนและสงคม

๓.วเครำะห วพำกษและประเมนสอสำรสนเทศ และเทคโนโลยดจทล ในดำนจดประสงคของกำรส อสำร กระบวนกำรสรำงและ บทบำทของส อ สำรสนเทศ และเทคโนโลยดจทลแบบตำง ๆ อยำงเปนผรเทำทนผลกระทบทอำจจะเกดกบตนเอง ผอน และสงคม

๔.ประย กต ใช ควำมฉลำดร ด ำนด จท ลประกอบดวยกำรจดกำรเวลำ กำรรกษำขอมล

ค ำอธบำย รจกและใชส อสำรสนเทศเขำใจควำม

ตองกำรของตนเองเม อตองเรยนรหรอใชประโยชน เขำใจวธกำรเขำถงแหลงสำรสนเทศ แหลงเรยนร และกำรใชประโยชน จำกสอ ประเมนควำมน ำเช อถอและคณ ค ำ เห นประโยชนและโทษของสอ สำรสนเทศ และเทคโนโลยดจทล สำมำรถสบคน อำน สรำงสอและขำวสำรอยำงงำย และเลอกสงตอขอมลขำวสำรทเปนประโยชนตอตนเอง ครอบครว และชมชน สมรรถนะ

๑.รจกและเลอกใชเครองมอ และแหลงสอสำรสนเทศเพอกำรสบคน และเขำถงขอมลทตองกำรอยำงเหมำะสมกบวย

๒.ใชสอและจดกำรเวลำในกำรใชสออยำงระมดระวงโดยไมใหเกดผลเสยตอตนเองและผอน

๓.ตดสนใจอยำงมเหตผลทจะเชอหรอไมเช อ ป ฏ บ ต ต ำม ห ร อ ไม ป ฏ บ ต ต ำ ม ส อ สำรสนเทศ และเทคโนโลยดจทล โดยรวำสอมวตถประสงค ในกำรส อสำร และส อน นมผลกระทบไดทงทำงบวกและ/หรอทำงลบ

๔.เลอกสำระทมประโยชนทไดจำกสอ สำรสนเทศ ไปใชในชวตประจ ำวน ใหเกดประโยชนกบตนเอง และครอบครว

๕.เลอกสรรขอมล และสรำงสอสำรสนเทศในแบบตำง ๆ แลวสอสำรโดยค ำนงถงผลทเกดขนตอตนเองและผอน

30

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน(ป. ๑ – ๓ ) สวนตว กำรรกษำควำมปลอดภยของตนเอง และกำรตงรบภยคกคำมทำงโลกออนไลน เมอตองสมพนธกบเทคโนโลยดจทลในสถำนกำรณตำง ๆ

๕.ใชควำมรและควำมเขำใจดำนสอสำรสนเทศ และเทคโนโลยด จท ล อย ำงรบผ ดชอบและมจรยธรรม ท งเพ อกำรเรยนร กำรใช ช วต และควำมสมพนธกบบคคลอน ๆ ในโลกควำมจรงและโลกเสมอน

31

๙. กำรท ำงำนแบบรวมพลงเปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration Teamwork and Leadership)

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑ – ๓ ) ค ำอธบำย

มทกษะในกำรท ำงำนกลม /ท ำงำนเปนทมทมประสทธภำพ มสวนรวมท ำงำนแบบรวมมอรวมพลง โดยกำรสนบสนน ชวยเหลอ ขจดปญหำ แบงปนแลกเปลยนควำมรและควำมคด เหนคณคำของกำรท ำงำนรวมกนและปฏบตตำมบทบำทเพอกำรท ำงำนใหบรรลเปำหมำยทก ำหนดมควำมเปนผน ำและใชภำวะผน ำอยำงเหมำะสมกบสถำนกำรณ ส ำม ำรถ แก ป ญ ห ำและน ำกล ม ให ไป สเปำหมำยสรำงแรงบนดำลใจใหผอนไดพฒนำตนเองน ำจดเดนของสมำชกมำใช เพอใหบรรลผลส ำเรจรวมกนปฏบตตนในฐำนะสมำชกกลมทด ท ำงำนรวมกนดวยควำมไววำงใจเปดใจ รบฟงควำมคดเหน มมมองและเคำรพควำมคดเหนทแตกตำง สำมำรถประสำนควำมคดและใชสนตวธในกำรจดกำรปญ ห ำควำมข ดแย ง ส ร ำ งและรกษ ำควำมสมพนธทำงบวกกบสมำชก สมรรถนะ

๑. มทกษะกำรเปนผน ำกำรเปนสมำชกก ล ม แ ล ะก ร ะบ วน ก ำ รท ำ งำน ก ล ม /ก ร ะ บ ว น ก ำ ร ท ำ ง ำ น เป น ท ม ท ด มประสทธภำพ

๒. แลกเปลยนควำมร แบงปนควำมคดดวยควำมเตมใจเพอสนบสนนสงเสรมใหกลมบรรลผลตำมเปำหมำยทก ำหนดรวมกน

๓. รบฟง ยอมรบ และเคำรพควำม

ค ำอธบำย มทกษะในกำรท ำงำนกลม เปนผน ำและ

สมำชกทดของกลม ก ำหนดวธกำรท ำงำนทจะชวยใหงำนส ำเรจ มมำรยำทในกำรรบฟงควำมคดเหนของผ อน ใหกำรสนบสนนหรอโตแยงอยำงมเหตผล ใหควำมรวมมอในกำรท ำงำน รบผดชอบงำนทไดรบมอบหมำย ชวยกลมในกำรแกปญหำและรกษำควำมสมพนธอนดของสมำชกทกคนในกลม สมรรถนะ

๑. ท ำหนำทเปนผน ำกลมและสมำชกกลมทดโดยมกระบวนกำรท ำงำนหรอวธกำรท ำงำนทดและเหมำะสม

๒. รบฟงควำมคดเหนของผอน สนบสนนหรอโตแยงควำมคดเหนของผอนอยำงมเหตผล

๓. รวมท ำงำนกล มกบ เพ อน ให ควำมรวมมอในกำรท ำงำน รบผดชอบตอบทบำทและหนำทท ไดรบมอบหมำย ใสใจในกำรท ำงำน

32

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน( ป. ๑ – ๓ ) คดเหนมมมองทแตกตำงของผอนอยำงจรงใจ เพอใหเกดควำมเขำใจอนดระหวำงกนอยำงแทจรง

๔. รวมท ำงำนกลม ปฏบตตนในฐำนะ สมำชกกลมทรบผดชอบตอหนำทและบทบำททไดรบมอบหมำยอยำงใสใจ และใหควำมไววำงใจกนและกน เพอใหเกดควำมส ำเรจในกำรท ำงำน และควำมสมพนธทด

๕. สรำงแรงบนดำลใจใหผ อนไดพฒนำตนเองและใชควำมสำมำรถของแตละคนเพอใหบรรลผลส ำเรจรวมกน

๖. ปรบตว พรอมประสำนควำมคดทม ควำมแตกตำง พรอมใชสนตวธในกำรจดกำรปญหำควำมขดแยง เพ อสรำงและรกษำควำมสมพนธทำงบวกกบสมำชก

พยำยำมท ำงำนใหดทสด และชวยเหลอเพอน เพอใหเกดควำมส ำเรจในกำรท ำงำนรวมกน

๔. เมอกำรท ำงำนกลมเกดมปญหำ ชวยคดหำวธกำรแกไขปญหำ และชวยกลมแกปญหำ โดยสนตวธ

๕. ชวยสรำงและรกษำควำมสมพนธอนดของเพอนในกลม

33

๑๐.กำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizens with Global Mindedness)

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑ – ๓ ) ค ำอธบำย

ปฏบตตนในฐำนะพลเมองทมควำมรบผดชอบ ดวยกำรปฏบตตำมบทบำทหนำท ขนบธรรมเนยมประเพณ เคำรพกฎ กตกำ ขอตกลง และกฎหมำย

ปฏบตตนในฐำนะพลเมองทมสวนรวมดวยกำรเรยนรเพอใหตนเองมควำมรพนฐำนดำนกำรเมองกำรปกครอง อยรวมกบผ อนอยำงพงพำอำศยกนประยกตใชควำมรดวยกำรท ำงำนจตอำสำ รบผดชอบตอสวนรวมโดยรวมมอกบผอนในกำรแกปญหำและพฒนำสงคม

ปฏบตตนในฐำนะพลเมองทมงเนนควำมเปนธรรมของสงคม เคำรพศกดศรควำมเปนมน ษย เช อม น ในหลกกำรกำรอย ร วมกนทำมกลำงควำมแตกตำงหลำกหลำย มสวนรวมทำงกำรเมองในระดบตำง ๆ แกไขควำมขดแยงอยำงสนตวธ มสวนรวมในกำรสรำง กำรเปลยนแปลง ใหเกดควำมเทำเทยมและเปนธรรมทงในระดบทองถน ประเทศชำต และโลก ทงในควำมเปนจรงและโลกดจทล เพอใหเกดสนตภำพและควำมยงยน

สมรรถนะ

๑. ปฏบตตำมบทบำทหนำทของพลเมองในระบอบประชำธปไตย อนมพระมหำกษตรยทรงเปนประมข

๒. เคำรพสทธและเสรภำพของตนเองและผอนเคำรพและปฏบตตำมกฎ กตกำ ขอตกลงแ ล ะก ฎ ห ม ำย ร ว ม ท ง แ น ว ป ฏ บ ต ต ำ มขนบธรรมเนยมและประเพณ

ค ำอธบำย ปฏบตตนตำมระเบยบ กฎ กตกำ ขอตกลง

ของครอบครว โรงเรยน และสงคม มสวนรวมในกำรชวยเหลอผอน รกษำสมบตสวนรวม ภมใจในควำมเปนชำต อธบำยควำมคดและกำรตดสนใจของตนเองอยำงมเหตผล มควำมสมพนธอนดในกำรอยรวมกนกบผทมควำมแตกตำงหลำกหลำย และมสวนรวมในกจกรรมสวนรวมไดตำมควำมเหมำะสมกบวย

สมรรถนะ

๑. ปฏบตตนดวยควำมเขำใจและใหควำมเคำรพตอสญลกษณแทนควำมเปนสถำบนหลกของชำตทยดเหนยวจตใจรวมกนของผคน

๒ . ป ฏ บ ต ต ำม บ ท บ ำท แล ะห น ำท ทรบผดชอบตอครอบครว ชนเรยน โรงเรยน และชมชนอยำงเหมำะสม

๓.อยรวมกนอยำงเอออำทร รกษำสทธของ

34

ระดบกำรศกษำขนพนฐำน ระดบประถมศกษำตอนตน ( ป. ๑ – ๓ ) ๓. ใหเกยรตผอน เหนอกเหนใจ เอออำทร

ชวยเหลอผอนเพอกำรอยรวมกนอยำงสงบสข ๔. รวมมอกบผอนในกำรท ำงำนสำธำรณะ

และจตอำสำ ๕. ตดตำมสถำนกำรณ เหตกำรณบำนเมอง

และปญหำของชมชน สงคมและโลก มสวนรวมทำงตรงหรอทำงออมในกำรพฒนำเปลยนแปลง และแกไขปญหำ

๖. มกำรตดสนใจและกำรแกปญหำรวมกน สำมำรถแสดงจดยนของตนเองมทกษะในกำรตดสนใจ กำรแกไขปญหำ กำรแกไขควำมขดแย งด วยกำรให ควำมรวมมอ และกำรแสดงออกซ งควำมสำมำรถท จะอย รวมกนทำมกลำงควำมหลำกหลำย

๗. มทกษะกำรตควำม กำรตดตำมขำวสำร เหตกำรณบำนเมอง และควำมเคลอนไหวเชงกำรเมอง กำรตควำมนโยบำยและกำรตดสนใจทำงกำรเมอง และกำรวจำรณขอมลขำวสำรจำกสอ รวมถงผลประโยชนและระบบคณคำทเกยวของกน

๘. มสวนรวมกบกลม หนวยงำนหรอ องคกรเพอกจกำรสำธำรณะ เปนอำสำสมครในประเดนทำงสงคมทหลำกหลำย สำมำรถท ำงำนกบชมชนและภำคประชำสงคมระดบตำง ๆ ทเหมำะสมกบควำมรควำมสำมำรถของตนเอง

๙. มทกษะกำรจดกำรกำรเปลยนแปลง และประยกตใชเพอลดหรอขจดขอขดแยง และกำรแสวงหำทำงออกดวยวธกำรตำง ๆ เชน กำรป ระน ป ระน อม ก ำร เจ รจ ำ เช งส น ตสมำนฉนท กำรคดเชงยทธศำสตรเพอกำวขำมปญหำไปสเปำหมำยอยำงสนต

ตนเอง โดยเคำรพและไมละเมดสทธของผอน ๔. อยรวมกบผอนอยำงพงพำอำศยกนทงผ

ทอยในชนเรยน โรงเรยน ครอบครว และชมชน ดวยควำมเขำใจในควำมแตกตำงในดำนอำย เพศ ควำมถนด ฐำนะ และบทบำทหนำท

๕.รวมกบผอนแสวงหำทำงออกอยำงเปนเหตเปนผล เมอเผชญกบปญหำ ควำมขดแยง หรอมควำมคดเหนไมตรงกน

๖.เขำใจเรองสวนตวและสวนรวม และใชของสวนรวมอยำงระมดระวงไมกอใหเกดควำมเสยหำย และถนอมรกษำใหผอนไดใช

๗.ปฏบตตนตอผ อนทงในระดบครอบครว และโรงเรยน โดยค ำนงถงผลดผลเสยทจะเกดขน

๘. มสวนรวมในกำรก ำหนดกตกำ ปฏบตตำมกตกำในหองเรยน และโรงเรยน ตดตำม ตรวจสอบ และปรบเปลยนใหเหมำะสมเพอ กำรอยรวมกนอยำงสงบสข

๙. มสวนรวมในกจกรรมจตอำสำหรอแกไขปญหำสวนรวมทเหมำะสมตำมวย

35

สวนท ๓ แนวทำงกำรพฒนำสมรรถนะผเรยน

การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ เปนการเรยนการสอนทมจดประสงคการ

เรยนรฐานสมรรถนะเปนเปาหมาย คอ มงเนนการพฒนาความสามารถในการประยกตใชความร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะตาง ๆ อยางเปนองครวมในการปฏบตงาน การแกปญหา และการใชชวต เปนการเรยนการสอนทเชอมโยงกบชวตจรง เรยนรเพอใหสามารถใชการไดจรงในสถานการณตาง ๆ ในชวตจรง เปนการเรยนเพอใชประโยชนไมใชการเรยนเพอรเทานน

การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะเนน “ การปฏบต” โดยมชดของเนอหาความร ทกษะ เจตคต และคณลกษณะทจ าเปนตอการน าไปสสมรรถนะทตองการ จงท าใหสามารถลดเวลาเรยนเนอหาจ านวนมากทไมจ าเปน เออใหผเรยนมเวลาในการเรยนรเนอหาทจ าเปนในระดบทลกซงขน และมโอกาสไดฝกฝนการใชความร ในสถานการณตาง ๆ ทจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะในระดบช านาญหรอเชยวชาญ เปนการเรยนการสอนทมการบรณาการความรขามศาสตร ความรในศาสตรตาง ๆ ทเกยวของกบการปฏบตงานใดงานหนง จะไดรบการน าไปใชเพอความส าเรจของการปฏบตงาน การเรยนการสอนเปนการบรณาการมากขน

การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะนนผเรยนสามารถใชเวลาในการเรยนร และมความกาวหนาในการเรยนรไปตามความถนดและความสามารถของตน สามารถไปไดเรว – ชาแตกตางกนได ในสวนการใหขอมลปอนกลบแกผเรยนเพอการปรบปรงพฒนา เปนปจจยส าคญทชวยใหเกดการเรยนรฐานสมรรถนะประสบความส าเรจ

สำระขำงตนกลำวถงลกษณะส ำคญของกำรจดกำรเรยนกำรสอนฐำนสมรรถนะซงมเปำหมำยเพอกำรพฒนำผเรยนใหมสมรรถนะตำง ๆ ส ำหรบเนอหำในสวน 3 น เสนอแนวทำง และตวอยำงหลากหลายของการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะเพอพฒนำผเรยนใหเกด ๑๐สมรรถนะ

ในกำรน ำกรอบสมรรถนะหลกทง ๑๐ สมรรถนะ สกำรพฒนำผเรยนนนมหลกกำรส ำคญดงน

36

๑. สมรรถนะหลกทกดำนสำมำรถพฒนำผเรยนไดหลำยลกษณะทงพฒนำผำนกจกรรม ในชวตประจ ำวนหรอกจกรรมทเปนกจวตรในโรงเรยน กจกรรมพฒนำผเรยน และกจกรรมกำรเรยนรในหองเรยน

๒.สมรรถนะหลกทกดำนสำมำรถพฒนำผเรยนผำนเนอหำสำระตำง ๆ ในทกกลมสำระ และอำจจะเกยวของกบเนอหำสำระตำงๆ (Subjects / Disciplines/ Areas) ได ไมเทำกน นอกจำกนยงพฒนำผำนสำระทเปนเรองรำวเหตกำรณและประเดนส ำคญในปจจบน (Current Issues)บรบท(Context) รวมทงประสบกำรณและกจกรรม (Experiences &Activities)

๓ .ในกำรออกแบบกจกรรมเพอพฒนำผ เรยนอำจจะผสำนและบรณำกำรหลำยๆ สมรรถนะทงทเปนสมรรถนะยอยในสมรรถนะหลกนน หรอสมรรถนะยอยในสมรรถนะหลกอนๆ

๔ . ในกำรออกแบบกจกรรมเพอพฒนำผ เรยนใหเกดสมรรถนะใดๆนนผสอนตองวเครำะหสงตำง ๆ ดงน

๔.๑ ควำมรทจ ำเปนตอกำรเกดสมรรถนะทตองกำรซงเลอกมำจำกเนอหำสำระ มโนทศนของศำสตรสำขำวชำตำง ๆ

๔.๒ ทกษะทจ ำเปนตอกำรเกดสมรรถนะทตองกำรซงเลอกมำจำกทงทกษะส ำคญของศำสตรสำขำวชำตำงๆและทกษะทเปนองคประกอบหลกของสมรรถนะ

๔.๓ เจตคตคณลกษณะนสยแรงจงใจฯลฯ ทจ ำเปนตอกำรเกดสมรรถนะ ๔.๔ สถำนกำรณตำงๆ ทจะน ำสมรรถนะทตองกำรไปใชหลงจำกนนจงน ำสมรรถนะ

มำแตกเปนสมรรถนะยอยตำมระดบกำรเรยนรเพอออกแบบผลกำรเรยนร(Learning Outcomes /Specific Competencies) และออกแบบประสบกำรณกำรเรยนร (Learning Experiences)ทจะท ำใหผเรยนไดเรยนรและเกดควำมร ทกษะ เจตคต/คณลกษณะ และสำมำรถน ำควำมร/ทกษะ เจตคต/คณลกษณะ ไปใชในสถำนกำรณตำง ๆ แนวทำงกำรพฒนำผเรยนใหมสมรรถนะหลกผำนกลมสำระกำรเรยนร

สมรรถนะทก ำหนดขนขำงตนมลกษณะเปนสมรรถนะหลก (Core Competencies) ซงหมำยถง สมรรถนะทมควำมส ำคญเนองจำกเปนสมรรถนะทจ ำเปนส ำหรบผเรยนทกคนเพอใชในกำรเรยนรกำรท ำงำนและกำรใชชวตอยำงมคณภำพในครอบครว ชมชน สงคม ประเทศและโลก และเปนฐำนของสมรรถนะ (ระดบทสงกวำ) เฉพำะงำน หรอสมรรถนะวชำชพ หรอสมรรถนะองคกรในอนำคตของผเรยน นอกจำกนน ยงหมำยรวมถงลกษณะส ำคญรวมทสำมำรถพฒนำขำมกลมหรอผำนกลมสำระกำรเรยนรตำงๆได หรอน ำไปประยกตใชในกลมสำระกำรเรยนรตำงๆได ในสวนนจงตวอยำงขอมลควำมสมพนธเชอมโยงของสมรรถนะหลกกบแนวทำงกำรพฒนำผเรยนในกลมสำระกำรเรยนรตำงๆ ไวดงน

37

กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน

๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

-ใชภำษำไทยในกำรรบขอมล ถำยทอดขอมล แลกเปลยนควำมคดควำมรสกและประสบกำรณ -ใชรปแบบ และหลกกำรทำงภำษำทเหมำะสมกบบรบทผฟง และใชเพอบรรลวตถประสงคเฉพำะ -ใชเทคนคในกำรสอสำรเพอใหเกดควำมเขำใจและกำรถำยทอดขอควำมไดผลดยงขน -ใชภำษำไทยในกำรสอสำร เพอแสดงออกถงควำมเขำใจเหนอกเหนใจควำมเมตตำและกำรใหเกยรต -ใชหลกภำษำวรรณศลปทศนศลปวรรณกรรมในชวตประจ ำวนอยำงภำคภมใจในควำมเปนไทย

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

-เรยนร สญลกษณ และรปแบบคณตศำสตรผำนกำรอำน และกำรเขยนโดยใชภำษำไทยแลกเปลยนควำมคด หรอสรำงควำมรควำมเขำใจเกยวกบสญลกษณ และรปแบบคณตศำสตร โดยใชภำษำไทย

๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำงวทยำศำสตร และจตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

- สบสอบควำมรและมโนทศนเกยวกบภำษำไทยทสนบสนนดวยหลกฐำนเชงประจกษ - ใชเหตผลสนบสนนหรอคดคำนในประเดนถกเถยงในสถำนกำรณตำงๆ เชน กำรอภปรำยและกำรโตวำท -สรำงผลผลตหรอผลตภณฑใหมดวยกระบวนกำรสรำงสรรคนวตกรรมทถำยทอดควำมรสกนกคด คำนยม ขนบธรรมเนยม ประเพณ ควำมงดงำมของภำษำ เพออนรกษควำมเปนไทย

๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

-ใชภำษำองกฤษเกยวกบค ำส ำคญ หรอนยำมค ำส ำคญเกยวกบภำษำไทย ควำมเปนไทย และวฒนธรรมไทย -ใชภำษำองกฤษเกยวกบขนตอน หรอกำรด ำเนนกำรเกยวกบ ควำมเปนไทย และวฒนธรรมไทย - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำเกยวกบภำษำไทย ควำมเปนไทย และวฒนธรรมไทยเปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรเกยวกบควำมเปนไทย และวฒนธรรมไทย

38

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรออำน และจดบนทกยอๆ เกยวกบควำมเปนไทย และวฒนธรรมไทย

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

-เรยนรกำรจดกำรชวต กำรพงพำและพฒนำตนเองผำนกำรฟง และอำนจำกแหลงควำมรตำง ๆ -ถำยทอดควำมรแลกเปลยนควำมคดเกยวกบกำรจดกำรชวตกำรพงพำและพฒนำตนเองทสมดลผำนกำรพด และกำรเขยนในลกษณะตำง ๆ -รบร ชนชมเหนคณคำในควำมงดงำมของภำษำและวฒนธรรมไทย

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

-เรยนรกำรท ำงำน อำชพ และกำรประกอบกำรผำนกำรฟง อำน และแสวงหำควำมรจำกแหลงควำมรตำง ๆ -ถำยทอดควำมร แลกเปลยนควำมคด ประสบกำรณเกยวกบกำรท ำงำน อำชพ และกำรประกอบกำรผำน กำรพด และกำรเขยนในลกษณะตำง ๆ

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะหและประเมนสำรทใชในกำรสอสำรทงกำรฟงกำรพดกำรอำนและกำรเขยนสรปสำรตำมควำมเขำใจของตนเองและใหควำมเหนของตนเองทมตอสำรในเรองนนๆ -พฒนำทกษะในกำรตดสนใจเรองตำงๆบนฐำนของขอมลเหตผลและหลกฐำนอยำงรอบดำนและเหมำะสมตำมบรบทเชงวฒนธรรมผำนกำรใชภำษำไทยเพอกำรสอสำรทงกำรฟงกำรพดกำรอำนและกำรเขยน -ระบปญหำตำงๆรวมถงวเครำะหสำเหตของปญหำหำวธกำรแกปญหำและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสด โดยใชภำษำไทย -อธบำยกระบวนกำรแกปญหำทตนเองไดลงมอปฏบตอยำงเปนขนตอนและเปนระบบโดยใชภำษำไทย -ปรบควำมคดของตนเองใหมควำมยดหยนสำมำรถมอง/คดและใหควำมเหนในเรองตำงๆอยำงหลำกหลำยแงมมดวยกำรใชภำษำไทยในกำรสอสำรทงกำรฟงกำรพดกำรอำนและกำรเขยน -พฒนำควำมคดรเรมสงใหมๆและสอสำรดวยรปแบบแตกตำงจำกเดม

39

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy: MIDL)

-ใชสอ สำรสนเทศทพบเหนในชวตประจ ำวนในกำรพฒนำทกษะกำรฟง และกำรอำน -เรยนรรปแบบกำรใชภำษำของสอและกลวธกำรใชภำษำในสอและตควำมจดประสงคและรปแบบกำรสอสำรของโฆษณำ ละคร และขำว

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration Teamwork and Leadership)

-ปฏบตงำนรวมกนเพอเรยนรค ำศพททเกยวของกำรสรำงควำมสมพนธอนด กำรท ำงำนรวมกน กำรใชภำวะผน ำ และกำรปฏบตหนำทในฐำนะสมำชกกลม -ปฏบตงำนรวมกนเพอเรยนรและพฒนำทกษะกำรฟงพดอำนเขยน และกำรสอสำรเรองรำวทเกยวของกบกำรสรำงควำมสมพนธอนด กำรรวมพลงท ำงำนรวมกน กำรใชภำวะผน ำ และกำรปฏบตหนำทในฐำนะสมำชกกลม

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนรทมส ำนกสำกล (Active Citizenswith Global Mindedness)

- ศกษำและเรยนรวงค ำศพทและรปแบบภำษำเกยวกบกำรเมองกำรปกครอง รฐศำสตร กฎหมำย - สอสำรเพอสรำงควำมเขำใจในกำรอยรวมกนอยำงปรองดอง สมำนฉนท ยตควำมขดแยง -อำนวรรณกรรมประจ ำชำต และวรรณกรรมเปรยบเทยบทงในระดบภมภำคอำเซยนและโลกเพอสรำงควำมเขำใจในกำรอยรวมกนอยำงปรองดอง สมำนฉนท

กลมสำระกำรเรยนรคณตศำสตร

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

-ฟงพดอำนและเขยนค ำศพททเกยวของกบคณตศำสตรแนวคดและกระบวนกำรทำงคณตศำสตรและค ำทวไปทมควำมหมำยเฉพำะในบรบททำงคณตศำสตร -ใชภำษำไทยในกำรถำยทอดควำมคดและแบบแผนทำงคณตศำสตร - พดอภปรำย แสดงควำมคดควำมเหนเกยวกบควำมคดทำงคณตศำสตร -ใชภำษำไทยในกำรสรำงและตควำมขอมลทเกยวของกบคณตศำสตร

40

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน -ใชแบบจ ำลองภำษำและสญลกษณทำงคณตศำสตรในกำรสอสำร สอ-ควำมหมำย และกำรน ำเสนอ

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

- สรำงกฎเกณฑทำงคณตศำสตรวเครำะหตรวจสอบกระบวนกำรคณตศำสตร วธแกปญหำ และกำรไดมำของกฎเกณฑนนโดยใชวธกำรใหเหตผลเชงอปนย - ใหเหตผลเชงนรนยหรอตรรกศำสตรเพอตรวจสอบ ขอโตแยงในวชำคณตศำสตร - สบคนผลกระทบของสมมตฐำนในกระบวนกำรคณตศำสตร วธแกปญหำ หรอกำรสรป - อธบำย เปรยบเทยบ แปลควำมหมำยของแผนภมรปภำพจำกสอตำงๆ เพอตอบปญหำในชวตประจ ำวนของตนออกแบบแผนภมรปภำพ หรอตำรำงโดยใชเทคโนโลย

๓) สมรรถนะหลกดำนกำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-สบสอบมโนทศนทำงคณตศำสตร ทสนบสนนดวยหลกฐำนเชงประจกษ -รวบรวมขอมลและจ ำแนกขอมลเกยวกบตวเลขทพบเหนในชวตประจ ำวน -ใชกระบวนกำรเชงวศวกรรม ออกแบบสงประดษฐ นวตกรรมอยำงงำยเพอแกปญหำคณตศำสตรเชงสรำงสรรคในชวตประจ ำวน

๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

- ใชภำษำองกฤษเกยวกบค ำส ำคญ หรอนยำมค ำส ำคญทเกยวของกบคณตศำสตรแนวคดและกระบวนกำรทำงคณตศำสตรและค ำทวไปทมควำมหมำยเฉพำะในบรบททำงคณตศำสตร -ใชภำษำองกฤษเกยวกบขนตอน หรอกำรด ำเนนกำรทเกยวของกบคณตศำสตรแนวคดและกระบวนกำรทำงคณตศำสตร - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำทเกยวของกบคณตศำสตรแนวคดและกระบวนกำรทำงคณตศำสตรและค ำทวไปทมควำมหมำยเฉพำะในบรบททำงคณตศำสตรเปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรทเกยวของกบคณตศำสตรแนวคดและกระบวนกำรทำงคณตศำสตรและค ำทวไปทมควำมหมำยเฉพำะในบรบททำงคณตศำสตร - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรอกำรอำน และจดบนทก

41

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ยอๆ ท เกยวของกบคณตศำสตรแนวคดและกระบวนกำรทำงคณตศำสตรและค ำท วไปทมควำมหมำยเฉพำะในบรบททำงคณตศำสตร

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

-แกปญหำชวต กำรจดกำรและด ำเนนชวตใหพอด มควำมสมดลทกดำนโดยใชควำมรและกระบวนกำรทำงคณตศำสตร

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

-พฒนำทกษะท ำงำน กำรประกอบอำชพ และกำรประกอบกำรโดยเฉพำะกำรปฏบตงำน กำรบรหำรจดกำร และกำรจดกำรดำนกำรเงน โดยใชควำมรและกระบวนกำรทำงคณตศำสตร

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation): HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะหวพำกษและประเมนขอมลทำงคณตศำสตรโดยเฉพำะขอมลทเปนจ ำนวนใหเหตผลตลอดจนสอสำรควำมหมำยทำงคณตศำสตรตำมทตนเองมควำมเขำใจและใหควำมเหน -ตดสนใจหำขอสรปทำงคณตศำสตรบนฐำนของกำรเชอมโยงควำมรตำงๆทำงคณตศำสตรอยำงรอบดำน -ระบปญหำทำงคณตศำสตรทพบในชวตประจ ำวนว เครำะหองคประกอบของปญหำโดยใชควำมรทำงคณตศำสตรรวมถงหำวธกำรแกปญหำทหลำกหลำยและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสด -ลงมอแกปญหำดวยตนเองอยำงเปนขนตอนและเปนระบบโดยใชควำมรทำงคณตศำสตรหรอควำมรเกยวกบสถตและควำมนำจะเปนชวยในกำรตดสนใจลงมอแกปญหำในขนตอนตำงๆ -ฝกฝนใหมควำมยดหยนทำงควำมคดมอง/คดและใหควำมเหนในปญหำหรอสถำนกำรณทเกยวของกบคณตศำสตรทหลำกหลำยแงมมโดยเฉพำะกำรพจำรณำปญหำและกำรแกไขปญหำทำงคณตศำสตร -คดรเรมวธกำรแกปญหำทำงคณตศำสตรในรปแบบใหมๆสอสำรและน ำเสนอกำรสอควำมหมำยทำงคณตศำสตรของตนเองใหผอน

42

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน เขำใจและน ำเสนอควำมคดนนอยำงเปนรปธรรม

๘) สมรรถนะหลกดำน กำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy: MIDL)

-ใชสอ สำรสนเทศทพบเหนในชวตประจ ำวนในกำรเรยนรกำรน ำเสนอขอมลดวยสญลกษณ รปแบบทำงคณตศำสตร ทสำมำรถสรำงกำรรบรทแตกตำงกน - ใชหลกกำรควำมนำจะเปนเพอหำวธกำรออกแบบรหสควำมลบส ำหรบเขำไปในโลกดจทล เพอรกษำขอมลสวนตว

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทมและมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

- ปฏบตงำนรวมกนแบบรวมพลงเพอเรยนร และพฒนำทกษะกระบวนกำรทำงคณตศำสตรและน ำกระบวนกำรทำงคณตศำสตรไปใชในกำรท ำงำนรวมกน

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizenswith Global Mindedness)

- เรยนรภำษำสญลกษณและรปแบบคณตศำสตรไดแกกรำฟแผนผงเพอเปนฐำนขอมล และใชในกำรสอสำรควำมคดรณรงคหรอสรำงควำมรควำมเขำใจเกยวกบกำรเมองกำรปกครอง รฐศำสตร กฎหมำย

กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

-ฟงพดอำนและเขยนค ำศพททเกยวของกบควำมรมโนทศน แนวคด หลกกำร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร -ใชภำษำไทยสญลกษณเพอน ำเสนอและแลกเปลยนแบงปนควำมคดทเกยวกบควำมร แนวคด หลกกำร กระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและกำรพฒนำกระบวนกำรประดษฐคดคน -ใชแบบจ ำลอง เชน ประโยค ภำพ สญลกษณ เพอกำรอธบำยควำมร แนวคด หลกกำร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรใหเหนเปนรปธรรม

43

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

-สรำงกฎเกณฑทำงคณตศำสตรวเครำะหตรวจสอบกระบวนกำรคณตศำสตร วธแกปญหำ และกำรไดมำของกฎเกณฑนนโดยใชวธกำรใหเหตผลเชงอปนย - ใหเหตผลเชงนรนยหรอตรรกศำสตรเพอตรวจสอบ ขอโตแยงในวชำวทยำศำสตร -สบคนผลกระทบของสมมตฐำนในกระบวนกำรคณตศำสตร วธแกปญหำ หรอกำรสรป - อธบำย เปรยบเทยบ แปลควำมหมำยของแผนภมรปภำพจำกสอตำงๆ เพอตอบปญหำในชวตประจ ำวนของตนออกแบบแผนภมรปภำพ หรอตำรำงโดยใชเทคโนโลย

๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-ตงค ำถำมส ำคญเกยวกบเรองทจะศกษำ วำงแผนกำรส ำรวจตรวจสอบตำมควำมคดของตวเองและของกลม เลอกและใชวสดอปกรณหรอเครองมอในกำรส ำรวจตรวจสอบ เปรยบเทยบขอมล น ำเสนอผลกำรจดกระท ำขอมล อธบำยผลกำรส ำรวจตรวจสอบดวยหลกฐำนเชงประจกษและสรปค ำอธบำยดวยแผนภำพประกอบขอควำม -เรยนรธรรมชำตของวทยำศำสตร เทคโนโลย และวศวกรรม เรองรำวในธรรมชำต เรองรำวทมกำรเปลยนแปลงจำกกำรกระท ำของมนษย รวมทงเทคโนโลย ในสถำนกำรณทเกยวของกบตนเอง ครอบครว ชมชน โดยมหลกฐำนสนบสนนไดอยำงสมเหตสมผล -ออกแบบและสร ำงแบบจ ำลองอย ำงงำยด วยควำมรท ำงวทยำศำสตร เทคโนโลย และใชแบบจ ำลองเพออธบำยเรองรำวในธรรมชำต -แสดงควำมคดเหนสนบสนนหรอคดคำนดวยหลกฐำนเชงประจกษอยำงมเหตผล ตรวจสอบหลกฐำนตำง ๆ จำกแหลงทมำใหเปนทเชอถอ -ระบปญหำและบรบทของปญหำ ออกแบบตนแบบสงประดษฐ ดวยกำรวำดภำพ และสรำงตนแบบของวธกำรแกปญหำทเลอกไว ระบวสดอปกรณทเหมำะสมทจะน ำมำสรำงตนแบบ และด ำเนนกำรทดสอบตนแบบ ปรบปรง ออกแบบซ ำเพอใหตนแบบทเหมำะสมทสด พรอมทงบนทกผลกำรทดสอบ และอธบำยผลอยำงใชเหตผล

44

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

- ใชภำษำองกฤษเกยวกบควำมรมโนทศน แนวคด หลกกำร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร -ใชภำษำองกฤษเกยวกบขนตอน หรอกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำเกยวกบควำมรมโนทศน แนวคด หลกกำร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรเปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรมโนทศน แนวคด หลกกำร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรอกำรอำน และจดบนทกยอๆ เกยวกบควำมรมโนทศน แนวคด หลกกำร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

-พฒนำทกษะชวต กำรสรำงควำมสมดลของชวต และสรำงสขภำวะโดยใชองคควำมร และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร - เรยนรกำรแกปญหำ กำรจดกำรและด ำเนนชวตใหพอด มควำมสมดลดวยหลกเหตผลกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและเทคโนโลย

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

-พฒนำทกษะท ำงำน กำรประกอบอำชพ และกำรประกอบกำรโดยใชองคควำมร กระบวนกำรทำงวทยำศำสตร และหลกเหตผล -สรำงนวตกรรมและกระบวนกำรสรำงผลตภณฑเชงสรำงสรรคในกำรประกอบกำรโดยใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร และกระบวนกำรใชเทคโนโลย

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะหวพำกษประเมนขอมลและเหตผลดวยกำรสบเสำะหำควำมรทหลำกหลำย -ตดสนใจเรองตำงๆบนฐำนขอมลเหตผลหลกฐำนอยำงรอบดำนและเหมำะสมกบบรบทผำนกำรสบสอบหำควำมรทหลำกหลำยผำนกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร -ระบปญหำวเครำะหสำเหตของปญหำอยำงเปนเหตเปนผลผำนกำรสบสอบควำมรทหลำกหลำยเพอน ำไปสกำรหำวธกำรแกปญหำผำนกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและเลอกวธกำรแกปญหำทมควำมเหมำะสมทสด

45

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน -ใชควำมรและกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรในกำรแกปญหำตำงๆ

ดวยตนเองอยำงเปนขนตอนและเปนระบบ -มควำมยดหยนทำงควำมคดมอง/คด และใหควำมเหนในกำรแกปญหำตำงๆทหลำกหลำยแงมมผำนกำรสบสอบหำควำมรทหลำกหลำยและผำนกำรใชควำมรและกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร -คดร เรมส งใหมๆท แตกตำงจำกเดมด วยกำรใชควำมรและกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรโดยอธบำยควำมคดทเปนสงใหมและขยำยผลตอยอดควำมคดนนใหเปนรปธรรม

๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy: MIDL)

- ใชเครองมอ โปรแกรมหรอแอบพลเคชนชวยในกำรพฒนำทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร เทคโนโลย และกำรสรำงนวตกรรม

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

-ปฏบตงำนรวมกนแบบรวมพลงเพอเรยนร และพฒนำทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและน ำหลกเหตผลมำใช - ปฏบตงำนรวมกน สงเสรม และแลกเปลยนเรยนรระหวำงกนโดยใชเทคโนโลยอยำงรเทำทน

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizens with Global Mindedness)

-ใชกระบวนกำรสบสอบทำงวทยำศำสตรในกำรสรำงกำรมสวนรวมหรอสรำงกำรเปลยนแปลง -ใชควำมรเกยวกบสงแวดลอม ปรำกฏกำรณธรรมชำต เพอเสนอแนวทำงกำรใชสงแวดลอมอยำงรคณคำและรกษำใหเกดควำมยงยน

46

กลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

-ฟงพดอำนและเขยนค ำศพททเกยวของกบประวตศำสตรภมศำสตรพลเมองและกำรเปนพลเมองเศรษฐศำสตรศำสนำและวฒนธรรม -ใชภำษำไทยถำยทอดควำมคดหรอสนบสนนจดยนทำงควำมคดของตนในประเดนทเกยวของ กบสงคม ศำสนำ และวฒนธรรมดวยททำท เ ห ม ำ ะ ส ม - ใชภำษำไทยในกำรสนทนำโตแยงน ำเสนอควำมคดทสรำงสรรคแลกเปลยนแบงปนควำมคดมมมองในหวขอ/หวเรองประเดนตำง ๆ เกยวกบ สงคม ทองถน ศำสนำ และวฒนธรรมหรอระเบยบแบบแผนตำงๆโดยค ำนงถงควำมเหมำะสมกบมมมองทศนคตของกลมผชม/ผฟงและบรบท - ใชภำษำไทยในกำรเรยนรเรองรำวเรองเลำรำยละเอยดรำยงำนรำยกำรค ำอธบำยโตแยงภำพประกอบตำรำงแผนทแผนภมตำรำงรปถำยรวมทงภำพจำกระยะไกลภำพจำกดำวเทยมและภำพเสมอนจรง

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

- ใชแนวคด และควำมคดรวบยอดทำงคณตศำสตรในกำรอธบำย แนวโนม แบบรป และแกปญหำทเกดขนจรงในสงคม ชมชน ทองถน - ใชแนวคด และควำมคดรวบยอดทำงคณตศำสตรในกำรตดสนใจแกปญหำ หรอกำรเปลยนแปลงในชมชน - เรยนรแนวคดทำงคณตศำสตรและสรำงควำมคดรวบยอด ผำนเนอหำ สำระเกยวกบสงคมศกษำ ศำสนำ วฒนธรรมและบรบท

๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำง วทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-สบสอบควำมร มโนทศนดำนสงคม ศำสนำ และวฒนธรรม จำกเรองรำว บรบทรอบตว แหลงสอตำงๆ และดจทล หลกฐำนเชงประจกษ

๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for

- ใชภำษำองกฤษทเกยวของกบประวตศำสตรภมศำสตรพลเมองและกำรเปนพลเมองเศรษฐศำสตรศำสนำและวฒนธรรม -ใชภำษำองกฤษเกยวกบล ำดบชวงเวลำ/ขนตอนทเกยวของกบ

47

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน Communication)

ประวตศำสตรภมศำสตรพลเมองและกำรเปนพลเมองเศรษฐศำสตรศำสนำและวฒนธรรม - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำเกยวกบทเกยวของกบประวตศำสตรภมศำสตรพลเมองและกำรเปนพลเมองเศรษฐศำสตรศำสนำและวฒนธรรมเปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรทเกยวของกบประวตศำสตรภมศำสตรพลเมองและกำรเปนพลเมองเศรษฐศำสตรศำสนำและวฒนธรรม - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรออำน และจดบนทกยอๆ ทเกยวของกบประวตศำสตรภมศำสตรพลเมองและกำรเปนพลเมองเศรษฐศำสตรศำสนำและวฒนธรรม

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

-แกปญหำในชวต ปรบตวตอสภำพควำมเปลยนแปลง และด ำเนนชวตใหพอด มควำมสมดลทกดำน โดยกำรนอมน ำหลกศำสนำทยดถอมำใช -ปฏบตตนเปนสวนหนงของสงคม วำงตนไดเหมำะสมกบบทบำทและหนำทของตนทมตอครอบครวและสงคม - ชนชมควำมงำมของและศลปวฒนธรรม มสวนรวมในกจกรรม และรวมสบทอด สงตอทะนบ ำรงรกษำใหด ำรงสบไป

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

-เรยนรกำรเปนผประกอบกำรทมคณธรรม รบผดชอบตอสงคมพรอมเกอกลสงคม และมจรรยำบรรณ -พฒนำอำชพ และกำรประกอบกำรแบบใหม โดยใชบรบททำงสงคม และทนทำงวฒนธรรม

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative

- ว เครำะหวพำกษและประเมนขอมลและเหตผลสรปและใหควำมเหนทน ำไปสกำรอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยำงสนตสข -ฝกฝนตดสนใจเกยวกบกำรอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยำงสนตสขบนฐำนขอมลเหตผลและหลกฐำนอยำงหลำกหลำยเหมำะสมกบบรบททำงวฒนธรรม -ระบปญหำทำงสงคมหรอสงแวดลอมวเครำะหสำเหตของปญหำหำวธกำรแกปญหำและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสดโดยทไม

48

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน Thinking สงผลใดๆตอควำมสนตสขในสงคมไทยและสงคมโลก

-ลงมอแกปญหำทำงสงคมหรอสงแวดลอมดวยตนเองอยำงเปนขนตอนและเปนระบบดวยส ำนกของกำรเปนพลเมองด -มควำมยดหยนทำงควำมคดมอง/คดและใหควำมเหนในเรองตำงๆทเปนประเดนทำงสงคมวฒนธรรมและสงแวดลอมเปดใจยอมรบควำมแตกตำงทำงสงคมวฒนธรรมทมแงมมทหลำกหลำย -คดรเรมสงใหมๆแบบแผนกำรด ำรงชวตในสงคมรปแบบใหมๆทแตกตำงจำกเดมและเหมำะสมกบบรบททำงสงคมทเปลยนแปลงไปโดยอธบำยควำมคดหรอแบบแผนกำรด ำรงชวตรปแบบใหมนน

๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy : MIDL)

- เรยนรและเขำใจแนวคดของสทธเสรภำพในกำรน ำเสนอขำวสำรในโลกออนไลน - ศกษำและเรยนรกลไกของกำรละเมดสทธในโลกไซเบอร (Cyber Bullying) และแสวงหำวธปองกนแกไข

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

- อยรวมกนและมสวนรวมท ำงำนแบบรวมพลง ตำมบทบำทเพอบรรลเปำหมำยทก ำหนดรวมกน -สรำงควำมเปนผน ำทสำมำรถแกปญหำและใชมนษยสมพนธทดเพอชแนะแนวทำงใหไปสเปำหมำยสรำงแรงบนดำลใจใหผอนไดพฒนำตนเองและน ำจดเดนของแตละคนเพอใหบรรลผลส ำเรจรวมกนทงกำรเรยนรเกยวกบสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม และกำรพฒนำชมชน สงคม ทองถน -ปฏบตตนในฐำนะสมำชกทดของสงคม/ชมชน ไววำงใจเปดใจ รบฟงควำมคดเหน มมมองและเคำรพควำมคดเหนทแตกตำงอยำงเตมใจ -สนบสนน แบงปน แลกเปลยนควำมร และควำมคด ใสใจในกำรประสำนควำมคด ประนประนอม เสนอทำงเลอกและแนวปฏบตททกฝำยยอมรบ -สรำงและรกษำควำมสมพนธทำงบวกกบสมำชกในสงคม -นอมน ำหลกธรรมทนบถอมำใชเพอใหอยรวมกนดวยควำมสนตสข -เคำรพควำมคด ควำมเชอ และกำรปฏบตตำมหลกธรรมของศำสนำ

49

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ทนบถอ

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizens with Global Mindedness)

- ใชประเดนทำงสงคม (Controversial issue) ในกำรอภปรำย สำนเสวนำ(Dialogue) กำรแลกเปลยนควำมคดเหนอยำงเปนเหตเปนผล - ศกษำเรยนรเกยวกบนโยบำยสำธำรณะ (Public policy) เพอน ำเสนอทำงเลอกใหมหรอสงเสรมใหมกำรบงคบใชใหเกดกำรเปลยนแปลงทน ำไปสสงคมทเทำเทยมและเปนธรรม

กลมสำระกำรเรยนรสขศกษำและพลศกษำ

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

- ฟงพดอำนและเขยนค ำศพททเกยวของกบกำรสรำงสขภำวะและสงเสรมสขภำพ ท งทำงอำรมณสตปญญำรำงกำยสงคมและจตวญญำณ -แลกเปลยนควำมคดเพอหำแนวทำงในกำรสรำงสขภำวะและสงเสรมสขภำพ -ใชภำษำไทยทงทเปนค ำพด และภำษำทำทำงในกำรสอสำร สรำงควำมสมพนธ กำรเลนกำรปฏบตกำรสรำงสขภำพ - ใชภำษำไทยถำยทอดควำมคด ควำมตองกำร ควำมรสกอำรมณและควำมคดของตน

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

- ใชแนวคด และควำมคดรวบยอดทำงคณตศำสตรในกำรก ำหนดเปำหมำย กำรสรำงสขภำวะและสงเสรมสขภำพ ทง ทำงอำรมณสตปญญำรำงกำยสงคมและจตวญญำณ

๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำง วทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-สบสอบควำมรดวยหลกฐำนสนบสนนเชงประจกษเรองรำวเกยวกบสขภำวะทงดำนสขภำพกำยและสขภำพจต -สรำงผลตภณฑทเกยวของกบสขภำวะดวยองคควำมรและกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร

๔) สมรรถนะหลก -ใชภำษำองกฤษเกยวกบค ำส ำคญ หรอนยำมค ำส ำคญ เกยวกบ

50

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

สขภำพพลำนำมย -ใชภำษำองกฤษเกยวกบขนตอน หรอกำรด ำเนนกำรเกยวกบสขภำพพลำนำมย - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำเกยวกบสขภำพพลำนำมยเปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรเกยวกบสขภำพพลำนำมย - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรออำน และจดบนทกยอๆ เกยวกบสขภำพพลำนำมย

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

- เรยนร พฒนำทกษะ และเจตคตในกำรสรำงสขภำวะและสงเสรมสขภำพ ทงทำงอำรมณสตปญญำรำงกำยสงคมและจตวญญำณของตนเองและผอน -เรยนร พฒนำทกษะ และเจตคตในกำรปองกนภย โรคตำง ๆ และกำรปฏบตตนใหมสขภำวะ

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

- เรยนรเกยวกบ โรคภยทเกดจำกกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ และกำรประกอบกำร -วำงแผน ปฏบตกำรปองกนภย โรคตำง ๆ และกำรปฏบตตนใหมสขภำวะในกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ และกำรประกอบกำร - วำงแผน ปฏบตกำรฝกฝนสรำงอำชพ และกำรประกอบกำรทเกยวกบกำรสรำงสขภำวะและสงเสรมสขภำพ ทง ทำงอำรมณสตปญญำรำงกำยสงคมและจตวญญำณ

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะหวพำกษและประเมนขอมลและเหตผลสรปและใหควำมเหนในเรองทเกยวของกบสขภำพพลำนำมยของตนเองและบคคลรอบตว -ตดสนใจเรองตำงๆเกยวกบสขภำพพลำนำมยของตนเองและบคคลรอบตวบนฐำนขอมลเหตผลและหลกฐำนท สบคนดวยกำรใชเทคโนโลยอยำงรอบดำนและเหมำะสมกบบรบททำงสงคมไทย -ระบปญหำทเกดขนเกยวกบสขภำพพลำนำมยของตนเองและบคคลรอบตววเครำะหสำเหตของปญหำหำวธกำรแกปญหำและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสด - ลงมอวำงแผนในกำรปองกนหรอแกปญหำท เกดขนเกยวกบสขภำพพลำนำมยของตนเองและบคคลรอบตวดวยตนเองอยำงเปน

51

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ขนตอนและเปนระบบ -มควำมยดหยนทำงควำมคดมอง/คดและใหควำมเหนเกยวกบกำรปองกนและกำรดแลรกษำสขภำพพลำนำมยของตนเองและบคคลรอบตวดวยแงมมทหลำกหลำย -คดรเรมสงใหมๆเกยวกบกำรปองกนกำรดแลรกษำและสงเสรมสขภำพพลำนำมยของตนเองและบคคลรอบตวทแตกตำงจำกเดม

๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy: MIDL)

- จดกำรเวลำในกำรใชสอเพอใหเกดผลเสยตอสขภำพและกำรพกผอน - ศกษำและวเครำะหผลตภณฑดำนสขภำพโฆษณำและสอออนไลนทสงผลกระทบตอสขภำพ

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

- ปฏบตงำนรวมกนในกำรปองกนภย โรคตำง ๆ ของตน และผอน -เปนผน ำ และ/หรอรวมกนสรำงสภำพปลอดโรค ปลอดภย และสรำงสงแวดลอมทสงเสรมสขภำวะของคนในชมชน

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizens with Global Mindedness)

- ใชควำมรเกยวกบสขภำพอนำมย เพอน ำเสนอไปสกำรปฏบตและยกระดบไปสกำรเปลยนแปลงในครอบครว ชมชน และสงคม - น ำระบบประกนสขภำพไปใชในฐำนะทเปนกลไกพฒนำคณภำพทำงกำยและจตใจของประชำชน

กลมสำระกำรเรยนรศลปะ

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำร

- เรยนรค ำศพทเฉพำะในวชำศลปะ และใชค ำศพทน ำเสนอควำมคดและจนตนำกำรผลงำนศลปะประเภทตำงๆ

52

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน สอสำร (Thai Language for Communication)

-แลกเปลยนแบงปนควำมคดและจนตนำกำรผำนดนตรกำรเตนร ำและระบ ำกำรละครหรอทศนศลป -.ใชภำษำไทยในกำรสรำงสรรคตควำมผลงำน (representations) ทำงศลปะเพอกำรเขำใจหรอกำรถำยทอด/แสดงออกถงควำมคดและจนตนำกำร

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

- ใชแนวคด และควำมคดรวบยอดทำงคณตศำสตรสญลกษณ หลกคณตศำสตร รปทรงเรขำคณต ในกำรออกแบบงำนศลปะตำงๆ

๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-สบสอบควำมรและมโนทศนเกยวกบทศนศลป ดนตร และนำฏศลป ดวยหลกฐำนเชงประจกษ -สรำงสรรคผลตภณฑ วธกำรใหมในทศนศลป ดนตร และนำฏศลปดวยกระบวนกำรสรำงงำนเชงนวตกรรม และสำมำรถแสดงเหตผลและวธกำรในกำรปรบปรงงำนของตนเอง -ใหเหตผลเพอสนบสนนหรอถกเถยงในคณคำของควำมงำมสกำรตดสนในกำรประเมน

๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

- ใชภำษำองกฤษเกยวกบค ำศพทเฉพำะในวชำศลปะ และใชค ำศพทน ำเสนอควำมคดและจนตนำกำรผลงำนศลปะประเภทตำงๆ -ใชภำษำองกฤษเกยวกบขนตอน หรอกำรด ำเนนกำรเกยวกบกำรสรำงงำนศลปะประเภทตำง ๆ - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำในวชำศลปะ และกำรน ำเสนอควำมคดและจนตนำกำรผลงำนศลปะประเภทตำงๆ เปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรเกยวกบค ำศพทเฉพำะในวชำศลปะ และใชค ำศพทน ำเสนอควำมคดและจนตนำกำรผลงำนศลปะประเภทตำงๆ - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรออำน และจดบนทกยอๆ เกยวกบค ำศพทเฉพำะในวชำศลปะ และใชค ำศพทน ำเสนอควำมคดและจนตนำกำรผลงำนศลปะประเภทตำงๆ

๕) สมรรถนะหลก - รบร และชนชมควำมงำมของศลปวฒนธรรม

53

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

-พฒนำสนทรยภำพของตนและผอน ผำนกำรสรำงงำนศลปะ

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

- สงเสรมกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ และกำรประกอบกำรโดยใชหลกกำรทำงศลปะ สนทรยะควำมงดงำมของธรรมชำต และศลปวฒนธรรมมำเพมมลคำในผลตภณฑ

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะหวพำกษและประเมนขอมลและเหตผลสรปและใหควำมเหนทเกยวของกบงำนศลปะและสนทรยภำพ -ฝกฝนตดสนใจเกยวกบศลปะและสนทรยภำพบนฐำนขอมลเหตผลและหลกฐำนทสบคนดวยกำรใชเทคโนโลยอยำงรอบดำนและเหมำะสมกบบรบททำงสงคมไทย -ระบประเดนปญหำทเกดขนทเกยวของกบงำนศลปะและสนทรยภำพวเครำะหสำเหตของปญหำหำวธกำรแกปญหำและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสด -ลงมอวำงแผนในกำรแกปญหำทเกดขนทเกยวของกบงำนศลปะและสนทรยภำพดวยตนเองอยำงเปนขนตอนและเปนระบบ -มควำมยดหยนทำงควำมคดมอง/คดและใหควำมเหนทเกยวของกบงำนศลปะและสนทรยภำพดวยแงมมทหลำกหลำย -คดรเรมสงใหมๆทเกยวของกบงำนศลปะและสนทรยภำพทแตกตำงจำกเดม

๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and

- ศกษำองคประกอบทำงศลปะทใชในสอทมผลตออำรมณและควำมรสกของผรบสำร - ใชควำมรเกยวกบกำรประกอบสรำง (construct) ของสอ มำน ำเสนอดวยรปแบบของศลปะตำง ๆ เพอสอสำรควำมรควำมเขำใจเกยวกบกำรรเทำทนสอ

54

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน Digital Literacy: MIDL) ๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

- ปฏบตงำนรวมกนในกำรสรำงสรรคงำนศลปะ -ใชงำนศลปะในกำรเรยนรแนวคดกำรอยรวมกนแบบรวมพลง และกำรสรำงควำมสมพนธทด

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizens with Global Mindedness)

- ใชรปแบบทำงศลปะ ดนตร กำรแสดง ละคร เปนเครองมอในกำรสอสำรควำมคดควำมเขำใจเชงกำรเมอง - เชอมโยงสมพนธงำนศลปะของศลปน/บคคลในระดบชำต อำเซยน และโลก ในฐำนะทเปนอำรยธรรมรวมกนของมนษยชำต

กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

-ฟงพดอำนและเขยนค ำศพททเกยวของกบกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน -ใชภำษำไทยในกำรแลกเปลยนแบงปนควำมคด และขอมลเพอใหเกดควำมเขำใจกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำนอนน ำไปสกำรคนพบควำมถนดทจะไปสกำรประกอบอำชพในอนำคต โดยแสดงถงกำรเคำรพในสทธและผลงำนของผอน

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

-ใชแนวคด และควำมคดรวบยอดทำงคณตศำสตร ในกำรสรำงพนฐำนในกำรประกอบอำชพตำงๆ -น ำคณตศำสตรไปใชในกำรเปนผประกอบกำรทงกำรบรหำรคน กำรบรหำรทน กำรบรหำรทรพยำกร บรหำรเวลำ และกำรตลำดอยำงมจรรยำบรรณ และรบผดชอบตอสงคม -ใชควำมรเกยวกบปรมำณ ควำมถ กำรจดพนท กำรวด และสถต เพอสรำงทำงเลอกในกำรท ำงำน และกำรสรำงอำชพ

55

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-ใชวธกำรทำงวทยำศำสตรเพอสบสอบควำมรเกยวกบสงของและเครองใชในชวตประจ ำวน รวมทงบมเพำะทกษะกำรท ำงำน ทกษะกำรสรำงงำน กำรมลกษณะนสยท ำงำนอยำงกระตอรอรน ตรงเวลำ ประหยด ปลอดภย สะอำด รอบคอบ และจตส ำนกในกำรอนรกษสงแวดลอม

๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

- ใชภำษำองกฤษเกยวกบค ำส ำคญ หรอนยำมค ำส ำคญเกยวกบกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน -ใชภำษำองกฤษเกยวกบกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน - ใชภำษำองกฤษทเปนเนอหำเกยวกบกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำนเปนขอควำมหรอบทอำนสนๆ - สบคนขอมลจำกต ำรำหรออนเทอรเนตทเปนภำษำองกฤษเพอกำรศกษำควำมรเกยวกบกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน - ใชสมรรถนะภำษำองกฤษดำนกำรฟง หรออำน และจดบนทกยอๆ เกยวกบกระบวนกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth)

-บรหำรจดกำรชวตในดำนกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพ ทเหมำะสม และสมดล พอดโดยนอมน ำหลกปรชญำเศรษฐกจพอเพยงมำใช

๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

- น ำขอมลเกยวกบควำมสนใจ ควำมถนดของตนเองมำใชในกำรเลอกอำชพทเหมำะสม -พฒนำทกษะในกำรท ำงำนดวยตนเอง โดยยดหลกปรชญำเศรษฐกจพอเพยงในกำรปฏบตงำน กำรบรหำรจดกำร และกำรจดกำรดำนกำรเงน

56

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะหวพำกษและประเมนขอมลและเหตผลสรปและใหควำมเหนเกยวกบกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพและกำรด ำรงชวต -ฝกฝนกำรตดสนใจเกยวกบกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพและกำรด ำรงชวต โดยใชขอมลเหตผลและหลกฐำนทสบคนดวยกำรใชเทคโนโลยอยำงรอบดำนและเหมำะสมกบบรบททำงสงคมไทย -ระบปญหำท เกดขนในกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพหรอกำรด ำรงชวตวเครำะหสำเหตของปญหำหำวธกำรแกปญหำและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสด -ลงมอแกปญหำทเกดขนในกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพหรอกำรด ำรงชวตดวยตนเองอยำงเปนขนตอนและเปนระบบ - มควำมยดหยนทำงควำมคดมอง/คดและใหควำมเหนในกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพหรอกำรด ำรงชวตดวยแงมมทหลำกหลำยคดรเรมสงใหมๆในกำรท ำงำนกำรประกอบอำชพ

๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy : MIDL)

- เรยนรแนวทำงคำขำยและท ำธรกรรมในโลกออนไลน

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบรวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

-ก ำหนดเปำหมำย และปฏบตงำนรวมกนแบบรวมพลงในกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน จนบรรลเปำหมำย -ใชภำวะผน ำในกำรสรำงแรงบนดำลใจใหผอนใหควำมรวมมอในกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ กำรประดษฐคดคน และกำรสรำงสรรคผลงำน จนบรรลเปำหมำย - ใชสนตวธในกำรจดกำรปญหำควำมขดแยง ควำมคดเหนทแตกตำง เกยวกบกำรท ำงำน กำรประกอบอำชพ

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล

-วเครำะหงำนอำชพทไมเปนธรรม แรงงำนเดกและผหญง และเสนอแนวทำงกำรแกปญหำ - เรยนรกลไกทำงวชำชพและสหภำพแรงงำน ในกำรพฒนำวชำชพ

57

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน (Active Citizens with Global Mindedness)

และดแลสวสดกำรของคนท ำงำน

กลมสำระกำรเรยนรภำษำตำงประเทศ

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน ๑)สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำร (Thai Language for Communication)

-ใชภำษำไทยในกำรฟง พด อำนเขยน ค ำศพท และสำระในบทอำนตำง ๆ -ใชภำษำไทยในกำรแลกเปลยนเรยนรเรองรำวตำง ๆ

๒)สมรรถนะหลกดำนคณตศำสตรในชวตประจ ำวน (Mathematics in Everyday Life)

-เรยนรค ำศพท และสญลกษณทำงคณตศำสตร ผำนภำษำตำงประเทศ -สนทนำเกยวกบแนวคดทำงคณตศำสตรโดยใชภำษำตำงประเทศ -ใชภำษำสญลกษณทำงคณตศำสตรในกำรสอสำร สอควำมหมำย สรปผลและน ำเสนอทถกตองโดยใชภำษำตำงประเทศ

๓) สมรรถนะหลกดำน กำรสบสอบทำง วทยำศำสตรและ จตวทยำศำสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind)

-สบสอบควำมรและมโนทศนทำงวทยำศำสตรโดยใชภำษำตำงประเทศ -เรยนรแบบจ ำลอง เชน ประโยค ภำพ สญลกษณ ทชวยอธบำยจำกควำมคดใหเหนเปนรปธรรม โดยใชภำษำตำงประเทศ - สรำงผลผลตหรอผลตภณฑใหม และสอสำรควำมคดโดยใชภำษำตำงประเทศ

๔) สมรรถนะหลกดำนภำษำองกฤษเพอกำรสอสำร (English for Communication)

-ใชภำษำตำงประเทศในกำรฟง พด อำนเขยน ค ำศพท และสำระในบทอำนตำง ๆ -ใชภำษำตำงประเทศในกำรแลกเปลยนเรยนรเรองรำวตำง ๆ

๕) สมรรถนะหลกดำนทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน (Life Skills and

-เรยนรกำรจดกำรชวต กำรพงพำและพฒนำตนเอง จำกกำรแสวงหำ/สบคนขอมลเกยวกบขอมลดวยภำษำตำงประเทศ

58

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน Personal Growth) ๖) สมรรถนะหลกดำนทกษะอำชพและกำรเปนผประกอบกำร (Career Skills and Entrepreneurship)

-เรยนรกำรท ำงำน อำชพ และกำรประกอบกำรจำกกำรแสวงหำ/สบคนขอมลทเปนภำษำตำงประเทศ

๗) สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม (Higher-order Thinking Skills and Innovation) : HOTS Critical Thinking, Problem Solving, Creative Thinking

-วเครำะห วพำกษ และประเมนเนอหำทเปนภำษำตำงประเทศ สรปเนอหำ และเสนอควำมเหนของตนเองเปนภำษำตำงประเทศ -ตดสนใจในเรองตำงๆบนฐำนของขอมลเหตผลและหลกฐำนอยำงรอบด ำนและเหมำะสมตำมบรบท เช งวฒนธรรมผ ำนกำรใชภำษำตำงประเทศ -ระบปญหำวเครำะหสำเหตของปญหำหำวธกำรแกปญหำและเลอกวธกำรแกปญหำทเหมำะสมทสดสอสำรโดยใชภำษำตำงประเทศ -อธบำยกระบวนกำรแกปญหำทตนเองไดลงมอปฏบตอยำงเปนขนตอนและเปนระบบโดยใชภำษำตำงประเทศ -ปรบควำมคดของตนเองใหมควำมยดหยนหลำกหลำยแงมม และสอสำรดวยกำรใชภำษำตำงประเทศ -คดรเรมสงใหมๆดวยกำรใชภำษำตำงประเทศในรปแบบแตกตำงจำกเดม

๘) สมรรถนะหลกดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy: MIDL)

- ศกษำเรยนรภำษำและลกษณะทมำของกำรสอสำรผำนสอ และเทคโนโลยดจทล

59

สมรรถนะ แนวทำงกำรพฒนำผเรยน

๙) สมรรถนะหลกดำน กำรท ำงำนแบบ รวมพลง เปนทม และมภำวะผน ำ (Collaboration, Teamwork and Leadership)

-ปฏบตงำนรวมกนเพอเรยนรค ำศพททเกยวของกำรสรำงควำมสมพนธอนด กำรท ำงำนรวมกน กำรใชภำวะผน ำ และกำรปฏบตหนำทในฐำนะสมำชกกลม -ปฏบตงำนรวมกนเพอเรยนรและพฒนำทกษะกำรฟงพดอำนเขยน และสอสำรดวยภำษำตำงประเทศผำนเรองรำวทเกยวของกบกำรสรำงควำมสมพนธอนด กำรท ำงำนรวมกน กำรใชภำวะผน ำ และกำรปฏบตหนำทในฐำนะสมำชกกลม

๑๐) สมรรถนะหลกดำนกำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล (Active Citizens with Global Mindedness)

- เรยนรค ำศพทเกยวกบกำรเมองกำรปกครอง กฎหมำย สงแวดลอมแรงงำน สนธสญญำ - เรยนรงำนเขยนและวรรณกรรมคลำสสกเกยวกบกำรเปลยนแปลงทำงสงคมในระดบชำตและสำกล

ขนตอนกำรท ำงำนเพอพฒนำสมรรถนะ ในกำรพฒนำสมรรถนะตำง ๆ ใหเกดขนกบผเรยนจนสำมำรถน ำไปใชในกำรท ำงำน

แกปญหำ และใชในสถำนกำรณตำง ๆ ทเกดขนในชวตประจ ำวนทมควำมซบซอนอยำงแทจรงนน จ ำเปนตองใชเวลำ มวธกำร และขนตอนทเออและเหมำะสม ในสวนนจะเสนอแนวคดเกยวกบขนตอนกำรท ำงำนของคร พอ แม ผปกครอง และบคคลตำง ๆ ในกำรพฒนำสมรรถนะตำง ๆ ๔ ขนตอน ดงน

ขนตอนท ๑ จดกำรเรยนรใหรจรง ท ำไดจรง ขนตอนนเปนขนท ำใหมควำมรในเรองนน ๆ อยำงแทจรง ซงเกดไมไดจำกกำรฟง

อยำงเดยว แตตองเรยนรผำนกจกรรมตำง ๆ หลำกหลำย ทไดปฏบตจรงดวยควำมสนใจ จนมควำมรทชดเจน และไดฝกฝนสงนนจนช ำนำญ และ มควำมรสกชอบ ผกพน ภมใจ เหนควำมหมำยในสงนน

ขนตอนท ๒ กำรจดสถำนกำรณใหไดใช สงทร สงทท ำได อยำงตงใจ เหนคณคำ และประโยชน

ขนตอนนเปนกำรออกแบบกจกรรมทจะท ำใหน ำควำมรทกษะ และคณลกษณะไปใชจรงรวมกน ซงอำจจะเปนสถำนกำรณทไมซบซอนมำก แตผเรยนอยำกท ำ เหนคณคำ และประโยชน

60

ขนตอนท ๓ จดสถำนกำรณใหมๆ ทซบซอนและน ำไปใชไดในชวต ขนตอนนเปนกำรออกแบบสถำนกำรณใหฝกอยำงตอเนองเพอใหน ำควำมร ทกษะ

และคณลกษณะไปใชรวมกนในสถำนกำรณทยำก ซบซอน และเชอมโยงกบชวตจรงของผเรยน ซงขนนอำจจะเปนกำรตรวจสอบวำผเรยนมสมรรถนะในระดบใด และเตมเตมพฒนำผเรยนใหมสมรรถนะสงขน

ขนตอนท ๔ กำรจดสถำนกำรณ/งำนใหญ ซบซอน ทเชอมโยงกบควำมร สำระ เรองรำว และสมรรถนะอน

ขนตอนนเปนกำรออกแบบสถำนกำรณใหผเรยนเพอพฒนำสมรรถนะโดยเชอมโยงกบสมรรถนะอน ๆ ซงเปนสงทยำก ซบซอน มำกขน ขนน ผเรยนแตละคนอำจจะพบกบสถำนกำรณไมเหมอนกนขนอยกบควำมสนใจ ควำมถนด และระดบสมรรถนะกได

ขนตอนดงกลำวเสนอดงแผนภำพ กำวท 1 จดกำรเรยนรใหรจรง ท ำไดจรง กำวท 2 จดสถำนกำรณใหไดใช สงทร สงทท ำได อยำงตงใจ เหนคณคำ และ

ประโยชน กำวท 3 จดสถำนกำรณใหมๆ ทซบซอนและน ำไปใชไดในชวต กำวท 4 จดสถำนกำรณ/งำนใหญ ซบซอนมำกขนทเชอมโยงกบควำมร สำระ

เรองรำว และ สถำนกำรณ และสมรรถนะอน สมรรถนะ

61

แนวทำงกำรน ำกรอบสมรรถนะหลกสกำรพฒนำผเรยน กำรน ำกรอบสมรรถนะหลกมำสกำรพฒนำผเรยนในชนเรยนและในโรงเรยนท ำได

หลำยทำง ในทนขอเสนอแนะ ๖ แนวทำงซงครสำมำรถเลอกใชตำมควำมพรอมและบรบทโรงเรยนและควำมถนดของตนดงน

แนวทำงท ๑ : ใชงำนเดม เสรมสมรรถนะ เปนกำรสอนตำมปกตทสอดแทรกสมรรถนะ ซงครเหนวำสอดคลองกบกำรบทเรยนนนเขำไป และอำจปรบกจกรรมหรอคดกจกรรมตอยอด เพอใหผเรยนไดพฒนำสมรรถนะนนยงขน หรอไดสมรรถนะอนเพมมำกขนชวยเพมกำรเรยนรของผเรยนใหเขมขน มควำมหมำยยงขน

แนวทำงท ๒:ใชงำนเดม ตอเตมสมรรถนะ เปนกำรสอนตำมปกตทสอดแทรกสมรรถนะ ซงครเหนวำสอดคลองกบบทเรยนนนเขำไป มกำรเนนสมรรถนะทเกยวของใหมำกขนชวยใหผเรยนใชควำมร ทกษะไดจรงในสถำนกำรณทหลำกหลำย และพฒนำคณสมบตทชวยใหใชชวตอยำงมคณภำพยงขน

แนวทำงท ๓ :ใชรปแบบกำรเรยนร สกำรพฒนำสมรรถนะ เปนกำรสอนตำมปกตทมกำรน ำรปแบบกำรเรยนรทใชเดมมำวเครำะหเชอมโยงกบสมรรถนะทสอดคลองกบรปแบบกำรเรยนร ซ งช วยใหผ เรยน เกดกำรเรยนรตำมจดประสงคของรปแบบ กำรเรยนร และเกดสมรรถนะทมงพฒนำ

แนวทำงท ๔: สมรรถนะเปนฐำน ผสำนตวชวด เปนกำรสอนโดยน ำสมรรถนะและตวชวดทสอดคลองกนมำออกแบบกำรสอนรวมกน เพอใหเดกๆไดเรยนรทงเนอหำสำระและทกษะตำมทตวชวดก ำหนดไป พรอมกบกำรพฒนำสมรรถนะหลกทจ ำเปนตอชวตของเขำ

แนวทำงท ๕: บรณำกำรผสำนหลำยสมรรถนะ เปนกำรสอน โดยน ำสมรรถนะหลกทงสบดำนเปนตวตงและวเครำะหตวชวดทเกยวของ แลวออกแบบกำรสอนทมลกษณะเปนหนวยบรณำกำรทชวยใหเดกไดเรยนรอยำงเปนธรรมชำต และเหนควำมสมพนธระหวำงวชำ /กลมสำระกำรเรยนรตำงๆ

แนวทำงท ๖: สมรรถนะชวตในกจวตรประจ ำวน เปนกำรอบรมสงสอน ทครจงใจส อ ด แ ท ร ก ก ำ ร พ ฒ น ำ ส ม ร ร ถ น ะ เข ำ ใ น ก จ ว ต ร ป ร ะ จ ำ ว น ข อ ง ผ เ ร ย น แตละแนวทำงมควำมเชอมโยงกนดงแผนภำพ

62

รำยละเอยดแตละแนวทำงมดงน แนวทำงท ๑ : ใชงำนเดม เสรมสมรรถนะ

การน าสมรรถนะเขามาในการสอนปกต ปรบหรอเพมกจกรรมเพอชวยเพมการเรยนรของผเรยน ใหเขมขน มความหมายยงขน

➢ลกษณะ

กำรสอนแนวทำงท ๑ นเปนกำรสอนตำมปกตทสอดแทรกสมรรถนะ ซงครเหนวำสอดคลอง กบกำรบทเรยนนนเขำไป และอำจปรบกจกรรม หรอคดกจกรรมตอยอด เพอใหผเรยนไดพฒนำสมรรถนะนนยงขน หรอไดสมรรถนะอนเพมมำกขนชวยเพมกำรเรยนรของผเรยนใหเขมขน มควำมหมำยยงขน กำรสอนระดบน เหมำะสมส ำหรบครทปกตไดสงเสรมนกเรยนใหมคณสมบตตำงๆ ไปพรอมกบกำรสอนเนอหำสำระ โดยระบเปนวตถประสงคกำรเรยนรและกจกรรมกำรเรยนกำรสอน ในแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตนอยแลวเชนฝกกระบวนกำรกลมทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรทกษะและวธกำรทำงประวตศำสตรเปนตนครไมไดเปลยนแปลง

63

แผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนและกจกรรมกำรสอนของตนเองเลยเพยงแตพจำรณำวำมสมรรถนะตวใดทเขำกนกบกำรสอนของตน เชน สมรรถนะหลกดำนทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม สมรรถนะหลกดำนภำษำไทยเพอกำรสอสำรเปนตนแลวน ำสมรรถนะดำนนนมำบรรจไวในแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตน กำรท ำเชนนจะชวยกระตนใหครตระหน ก ในสมรรถนะนน และกระตนใหนกเรยนเกดสมรรถนะนน ในระหวำงเรยนไปพรอมกบกำรเรยนเนอหำ ทกษะ ตำมปกตของตนมำกยงขน ➢ขนตอน

๑) ทบทวนสมรรถนะ ทง ๑๐ ดำนใหเขำใจและพรอมใชในกำรออกแบบกจกรรม (ส ำหรบครทเรมท ำอำจท ำเปนตำรำงวเครำะหและวเครำะหทละกจกรรม เพรำะจะชวยใหวเครำะหไดงำยขน แตเมอคลองขน กอำจเพยงแควเครำะหในใจ หรอเขยนโนตสนๆก ำกบไว โดยไมตองระบอยำงเปนทำงกำรในแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนกได)

๒) น ำมำเทยบกบวตถประสงคกำรเรยนรและกจกรรมกำรเรยนกำรสอนของตน ๓) เลอกสมรรถนะทสอดคลองกบวตถประสงคกำรเรยนรและกจกรรมกำรเรยนกำร

สอนของตน มำระบไวในตอนตนของแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตน ตวอยำงท ๑ กำรสอนศลปศกษำเรอง เทคนคกำรสรำงสรรคงำนศลปะ :

ประตมำกรรมนนต ำ คณครลม อนวฒน ทองสดำ ครวชำศลปศกษำชนประถมศกษำปท ๓ โรงเรยนสำธต

บำงนำ ไดศกษำสมรรถนะทงหมดจนเขำใจ จำกนนกน ำแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนเรอง “เทคนคกำรสรำงสรรค งำนศลปะ: ประตมำกรรมนนต ำ” ของตนมำวเครำะห โดยมงวเครำะหทกจกรรมกำรเรยนร ดงตวอยำงกจกรรมบำงสวนทยกมำน

กจกรรม สมรรถนะหลกทสอดคลองกบกจกรรม

๑. ครอธบำยงำนประตมำกรรมในรปแบบตำง ๆ พรอมยกตวอยำงงำนประตมำกรรมนนต ำ ใหนกเรยนไดศกษำ

ภำษำไทยเพอกำรสอสำร -อำนบท อำนขอควำมงำย ๆ ทปรำกฏในสอสงพมพ และสงแวดลอมรอบตว โดยมควำมสำมำรถในกำรอำนในระดบ A๑ ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด สำมำรถตงค ำถำมและหำขอมลทตองกำรคดกอนตดสนใจเชอ และน ำควำมร ขอคดจำกสงทอำนไปใชประโยชนในชวต ทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน

64

กจกรรม สมรรถนะหลกทสอดคลองกบกจกรรม

-เขำรวมในกจกรรมทำงศลปะ นำฏศลป ดนตร นนทนำกำร กฬำ รวมทงกำรชนชมธรรมชำตรอบตวและกำรเขำรวมในกจกรรมทำงศลปวฒนธรรม

๑. ครใหโจทยกำรสรำงสรรคงำนประตมำกรรมนนต ำ หวขอ“กำรละเลนไทย” ๒. ครใหนกเรยนเลอกกำรละเลนไทย คนละ ๑ อยำงรำงภำพกำรละเลนไทยทเลอก

ทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม - บอกปญหำของตนเอง และปญหำทมกบเพอน เลอกปญหำทสำมำรถแกไขไดดวยตนเอง คดหำสำเหต วธกำรแกไข รวมถงคดหำวธกำรแปลกใหม แลวเลอกวธกำรท ดทสดเพอน ำมำใชแกปญหำอยำงเพยงพอสำมำรถวเครำะหวพำกษและประเมนขอมลและเหตผลสำมำรถสรปควำมเขำใจและใหควำมเหนในเรองนน ๆ - ลงมอแกปญหำดวยตนเอง และรวมมอกบเพอนในกำรแกปญหำ โดยใชวธกำรท เลอกไว แลวตดตำมผลและประเมนผลกำรแกปญหำ - สำมำรถคดคลอง คดหลำกหลำย คด -ยดหยน คดจนตนำกำร และคดรเรมเกยวกบสงตำง ๆ ทอยรอบตว จนตนำกำรเรองรำวควำมคดแปลกใหมจำกสงรอบตว และแสดงออกผำนกจกรรมตำง ๆ เชน กำรเลน กำรวำดภำพ กำรเลำนทำน กำรพดอธบำย กำรประดษฐกำรสรำงกำรท ำของเลน ของใชและกำรแสดงออกทำงศลปะ ดนตร นำฏศลป และกฬำ

เมอวเครำะหสมรรถนะทปรำกฏในกจกรรมครบทกกจกรรมแลว ครลมกพบวำ

สมรรถนะทพบมำกทสดไดแก สมรรถนะทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม และทพบบำง คอ ทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน กำรท ำงำนแบบรวมพลงเปนทมภำวะผน ำและภำษำไทยเพอกำรสอสำร

ดงนน ครลมจงใสสมรรถนะดงกลำวไวขำงตนของแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอน โดยใส ในกรอบเพอใหเหนชด และใชตวหนำในสมรรถนะดำนทเดนชดในบทเรยนน

65

สมรรถนะหลก- ดานทกษะการคดขนสงและนวตกรรม สมรรถนะหลก - ดานทกษะชวตและความเจรญแหงตน สมรรถนะหลก - ดานการท างานแบบรวมพลงเปนทมและมภาวะผน า สมรรถนะหลก - ดานภาษาไทยเพอการสอสาร

สรปวำ ครลมไดปรบแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตนโดยไมตองใชเวลำมำก แตก

เปนกำรท ำงำนอยำงงำยในเบองตนของกำรน ำสมรรถนะเขำมำสอดแทรกในกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตน

ผทสนใจสำมำรถศกษำแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของครลมไดในภำคผนวก ค ตวอยำงท ๒

ครออง วลลภำ บญเสยง โรงเรยนอนบำลสมทรสงครำม ไดใชขนตอนท ำนองเดยวกบครลม ในกำรวเครำะหแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนหนวย “ของเลนของใช” หนวยยอย “วสดหรรษำ”ของตน แตเนองจำกแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของโรงเรยนครออง มกำรก ำหนดใหระบกระบวนกำรคดและกำรท ำงำนไวในแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนอยำงชดเจนกำรวเครำะหสมรรถนะของครอองจงท ำไดงำยขนดงตวอยำงทยกมำจำกบำงสวนของกจกรรมของครอองในชวโมงท ๑ ดงน

กจกรรม สมรรถนะทสอดคลองกบกจกรรม

๑ .แบ งกล ม น ก เร ยน กล ม ละ ๓ -๔ คน โดย ให น ก เรยนแต ละกล มม น ก เรยน เก ง ปำนกลำง และออน อยในกลมเดยวกน แบงหนำทรบผดชอบ

กำรเปนพลเมองตนรทมส ำนกสำกล - ปฏบตตำมบทบำทและหนำททรบผดชอบตอครอบครวชนเรยนโรงเรยนและชมชนอยำงเหมำะสม

นกเรยนแตละกลมส ำรวจวสดทใชท ำของเลนของใช และรวมวำงแผน ส งเกตรวบรวม บนทกและสรปผลกำรสงเกตรวบรวม ระบชนดข อ ง ว ส ด ท ท ำ ข อ ง เล น ข อ ง ใช โ ด ย ค ร น ำน ก เร ย น อ อก ไป ส ำ ร วจ ต ำม ท ต ำ งๆ รอบโรงเรยนภำยใน เวลำ ๑๕–๒๐ นำท เพอสงเกตและรวบรวมสงของตำง ๆ ท งท เป นของเลนและของใช ให ได อย ำงน อย

กำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตร - ตงค ำถำมเกยวกบปรำกฏกำรณตำงๆทพบในชวตประจ ำวนคำดคะเนหำค ำตอบและคดวธกำรหำค ำตอบโดยอำจใชวสดอปกรณเครองมอชวยในกำรส ำรวจตรวจสอบเกบขอมลและสรปค ำตอบ - กลำพดใหควำมคดสนบสนนหรอคดคำน

66

กจกรรม สมรรถนะทสอดคลองกบกจกรรม

๕ อย ำง และรวมกนแสดงควำมคดเห นเกยวกบคณลกษณะของวสดว ำ ของเลน และของใชทส ำรวจนน แตละอยำงนนท ำจำกอะไร บนทกขอมลลงในแบบฝกท ๑

เกยวกบเรองทำงวทยำศำสตรทเปนปญหำถกเถยงกนสำมำรถชแจงเหตผลโดยมหลกฐำนประกอบ กำรเปนพลเมองตนร ทมส ำนกสำกล - อยรวมกนอยำงเอออำทร รกษำสทธของตนเองโดยเคำรพและไมละเมดสทธของผอน - อยรวมกบผอนอยำงพงพำอำศยกนทงผทอยในชนเรยน โรงเรยน ครอบครว และชมชน ดวยควำมเขำใจในควำมแตกตำงในดำนอำย เพศ ควำมถนด ฐำนะ และบทบำทหนำท ทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน - รจกตนเอง บอกสงทสำมำรถท ำได และสงทท ำไมไดบอกไดวำ ตนชอบ ไมชอบอะไร บอกควำมคด ควำมรสกควำมตองกำร และปญหำของตนได - มวนยในกำรปฏบตตำมสขบญญต ท ำกจวตรประจ ำวน กน เลน เรยน ชวยท ำงำน พกผอน นอนหลบอยำงพอด พอเหมำะกบวย - ปฏบตตำมกฎ ระเบยบและขอตกลงของครอบครวและโรงเรยนรวมทงมสมมำคำรวะตอผ ใหญ และปฏ บ ต ตนตอผ อน ไดอย ำงเหมำะสม

เมอวเครำะหเสรจแลว ครอองไดทดลองปรบวตถประสงคใหเปน วตถประสงคเชง

สมรรถนะ (C - Competency)และปรบวตถประสงคกำรเรยนรอนๆ ใหสอดคลองกน

นกเรยนสามารถใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะการคด ภาษาไทยเพอการสอสาร และกระบวนการกลมท างานในการส ารวจ น าเสนอ และอภปรายรวมกน เพอใหเกดความรและความตระหนกเกยวกบชนดวสดทใชในการท าของเลนของใชรอบตว (C)

67

๑.นกเรยนมควำมรเกยวกบชนดของวสดทใชท ำของเลนของใช (K) (ชวโมงท ๑-๒) ๒.นกเรยนสำมำรถระบชนดของวสดทใชในของเลนของใชรอบตว (K) (ชวโมงท ๑-๒) ๓.นกเรยนเกดควำมตระหนกในวสดทใชในของเลนของใชรอบตว (A) (ชวโมงท ๒) ๔.นกเรยนมทกษะกำรคดชแจงเหตผลในกำรตดสนใจในเรองทตดสนใจวำสงใดเปนของเลน สงใดเปนของใชดวยเหตผลสนบสนน (P) (ชวโมงท ๑) ๕.นกเรยนมทกษะสงเกต ส ำรวจ และบนทกขอมลเกยวกบวสดทใชในของเลนของใชรอบตว (P) (ชวโมงท ๑) ๖.นกเรยนมทกษะกำรคด แปลควำม สงเครำะห สรปและใชขอมลเกยวกบวสดทใชในของเลนของใชรอบตวในกำรอภปรำยรวมกนในชน (P) (ชวโมงท ๑) ๗.นกเรยนใชกระบวนกำรท ำงำนกลมในกำรส ำรวจและสรปผลเกยวกบวสดทใชในของเลนของใช (P) (ชวโมงท ๑-๒) ๘.นกเรยนใชควำมสำมำรถในกำรใชภำษำ ฟง พด อำน เขยน ในกำรท ำส ำรวจ น ำเสนอ และอภปรำยรวมกน (ชวโมงท ๑-๒) ๙.นกเรยนรบผดชอบ มงมนในกำรปฏบตกจกรรม และยอมรบควำมคดเหนของผอน (A) (ชวโมงท ๑-๒)

K หมำยถง Knowledge P หมำยถง Performance A หมำยถง Attitude ผสนใจสำมำรถศกษำแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของครอองไดในภำคผนวก ค

จำกตวอยำงขำงตนจะเหนไดวำ ครลมและครอองไดออกแบบกำรสอนทน ำสกำรพฒนำสมรรถนะของผเรยนอยบำงแลว แมวำจะไมไดระบอยำงชดเจนจงแทบจะไมตองท ำอะไรเพมขนอกเพยงแตเพมควำมตระหนกใหแกตนเองดวยกำรเพมสมรรถนะ หรอวตถประสงคเชงสมรรถนะเขำไปในแผนของตนเองเทำนน นอกจำกนเมอครเรมวเครำะหสมรรถนะไดอยำงช ำนำญขน จงไมจ ำเปนตองระบกำรวเครำะหกจกรรมทละกจกรรม แตสำมำรถคดในใจ หรอบนทกสนๆกเพยงพอ อยำงไรกตำม ครจ ำนวนมำกมกเปนหวงเนอหำสำระและตวชวด จนบำงครงอำจละเลยหรอไมตระหนกถงควำมส ำคญของกำรสงเสรมสมรรถนะทจ ำเปนตอกำรด ำเนนชวตใหแกผเรยน และเมอวเครำะหแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตน โดยเทยบกบสมรรถนะหลกตำงๆแลว ครหลำยทำนกจะพบวำ ตนสำมำรถปรบกำรเรยนกำรสอนบำงสวนของตนใหเขมขนยงขน เพอใหผเรยนไดพฒนำทกๆดำนไปพรอมกนอยำงสมดล นนกคอ กำรทครกำวเขำสกำรสอนแนวทำงท ๒

68

แนวทำงท ๒ : ใชงำนเดม ตอเตมสมรรถนะ

การพฒนาการสอนเดมของครผานการสอนโดยเนนสมรรถนะใหมากขน ชวยใหผเรยนใชความร ทกษะไดจรงในสถานการณทหลากหลาย และพฒนาคณสมบตทชวยใหใชชวต

อยางมคณภาพยงขน

เปนกำรสอนตำมปกตทมกำรเพมสถำนกำรณใหผเรยนไดฝกใชควำมรและทกษะตำงๆ ทไดเรยนรแลวในสถำนกำรณตำง ๆ ทหลำหลำยซงจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะทตองกำร กำรสอนแนวทำงนเปนกำรตอยอดจำกแนวทำงท ๑ กลำวคอเมอครเรมคนเคยกบสมรรถนะมำกขนแลวและตองกำรใหผเรยนไดรบประโยชนจำกสมรรถนะมำกยงขนครกสำมำรถตดสนใจวำตนจะน ำสมรรถนะบำงตวเขำมำในบทเรยนโดยปรบเปลยนหรอเพมกจกรรมบำงกจกรรมตำมขนตอนดงน ➢ ขนตอน

๑) วเครำะหกจกรรมแตละกจกรรมในแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนวำ มกจกรรมใดทสำมำรถตอยอดหรอควรปรบเปลยนเพอใหเปนประโยชนแกผเรยนยงขน ๒) พจำรณำเลอกสมรรถนะทนำจะน ำมำใชในกำรเรยนครงน (ส ำหรบครบำงทำน ขนท ๑) และขนท ๒) อำจท ำไปพรอมกน หรอบำงทำนอำจท ำขนท ๒) กอน ขนท ๑) กได) ๓) ปรบหรอเพมกจกรรมใหมลกษณะทเออตอกำรเกดสมรรถนะทตนเลอก ๔) ปรบหรอเพมวตถประสงคกำรเรยนรใหสอดคลองกบสมรรถนะและกจกรรมทปรบใหม ๕) ปรบหรอเพมกำรประเมนผลกำรเรยนร ใหสอดคลองกบวตถประสงคกำรเรยนร ๖) เขยนวตถประสงคเชงสมรรถนะซงครอบคลมทงเนอหำสำระ ทกษะและคณสมบต / เจตคต ไวเปนภำพรวม เหนอวตถประสงคยอยๆตำงๆ ขนตอนทเสนอแนะนจะท ำจำกบนลงลำง หรอท ำยอนจำกลำงขนบนกได ส ำหรบครทสำมำรถมองเหนภำพรวมของวตถประสงคเชงสมรรถนะไดตงแตตนอำจเรมจำกวตถประสงคเชงสมรรถนะ และใชเปนแนวทำงในกำรปรบ/เพมวตถประสงคกำรเรยนรยอย กจกรรม และกำรประเมนผลกำรเรยนร ตำมล ำดบ ควรระวงใหมควำมสมดลระหวำงเนอหำสำระ ทกษะ และคณสมบตทตองกำรใหเกดขนในตวนกเรยนกบกำรฝกใหเกดสมรรถนะทเลอกมำ เพอใหแนใจวำ นกเรยนจะไดประโยชนอยำงครบถวน ดงนนจงไมควรก ำหนดสมรรถนะหลำยขอ หรอเพมกจกรรมเพอสงเสรมสมรรถนะบำงขอ จนกระทงไมสำมำรถสอนไดเสรจทนตำมก ำหนด ทงนในควำมเปนจ ร ง แ ล ว ค ร อ ำ จ ส อ น โ ด ย ส อ ด แ ท ร ก ส ม ร ร ถ น ะ ต ำ ง ๆ ม ำ ก ม ำ ย

69

อยำงไมเปนทำงกำรในระหวำงกำรเรยนกำรสอน แตเลอกระบใหเปนวตถประสงคและประเมนผลเพยง ไมกสมรรถนะ เพอไมใหเปนภำระแกครซงตองสอนตำมเนอหำในหลกสตรจนเกนไป ตวอยำงท ๓ ครลม ซงไดวเครำะห และสอดแทรกสมรรถนะบำงตวเขำในแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของตนเรอง “เทคนคกำรสรำงสรรคงำนศลปะ: ประตมำกรรมนนต ำ” ตำมแนวทำงท ๑ ไดทบทวนงำนของตนอกครงเพอหำทำงปรบปรงใหมคณภำพยงขน โดยพจำรณำวำ ตนจะสำมำรถปรบหรอเพมกจกรรมอะไรทตอยอดจำกสงทตนตงใจจะท ำไวแตเดม ดงน

กจกรรม สมรรถนะทสอดคลองกบกจกรรม

ชวโมงท ๑

๑. น ำผลงำนตวอยำง งำนประตมำกรรมนนต ำใหนกเรยนด ๒. ตงค ำถำมวำ สงทนกเรยนเหนคออะไร ท ำจำกอะไร มวธกำรท ำอยำงไรบำง

ทกษะกำรคดขนสง และนวตกรรม - บอกปญหำของตนเอง และปญหำทมกบเพอน เลอกปญหำทสำมำรถแกไขไดดวยตนเอง คดหำสำเหต วธกำรแกไขรวมถงคดหำวธกำรแปลกใหม แลวเลอกวธกำรทด ทสดเพ อน ำมำใชแกปญหำ

๓. ครอธบำยงำนประตมำกรรมในรปแบบตำง ๆ พรอมยกตวอยำงงำประตมำกรรมนนต ำ ใหนกเรยนไดศกษำ

ภำษำไทยเพอกำรสอสำร - อำนบท อำนขอควำมงำย ๆ ทปรำกฏในสอสงพมพ และสงแวดลอมรอบตว โดยมควำมสำมำรถในกำรอำนในระดบ A๑ ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด* สำมำรถตงค ำถำมและห ำ ข อ ม ล ทตองกำรคดกอนตดสนใจเชอ และน ำควำมร ขอคดจำกสงทอำนไปใชประโยชนในชวต ทกษะชวตและควำมเจรญแหงตน - เขำรวมในกจกรรมทำงศลปะ นำฏศลป ดนตร นนทนำกำร กฬำ รวมทงกำรชนชมธรรมชำตรอบตวและกำรเขำรวมในกจกรรมทำงศลปวฒนธรรม

ชวโมงท ๒

70

กจกรรม สมรรถนะทสอดคลองกบกจกรรม

๑. ครใหโจทยกำรสรำงสรรคงำนประตมำกรรมนนต ำ หวขอ “กำรละเลนไทย” ๒. ครใหนกเรยนเลอกกำรละเลนไทย คนละ ๑อยำง รำงภำพกำรละเลนไทยทเลอก พรอมเขยนบรรยำยเหตผลในกำรเลอกกำรละเลนไทย

ทกษะกำรคดขนสง และนวตกรรม - บอกปญหำของตนเอง และปญหำทมกบเพอน เลอกปญหำทสำมำรถแกไขไดดวยตนเอง คดหำสำเหต วธกำรแกไขรวมถงคดหำวธกำรแปลกใหม แลวเลอกวธกำรทดทสดเพอน ำมำใชแกปญหำ - ลงมอแกปญหำดวยตนเอง และรวมมอกบเพอนในกำรแกปญหำ โดยใชวธกำรทเลอกไวแลวตดตำมผลและประเมนผลกำรแกปญหำ - จนตนำกำรเรองรำว ควำมคดแปลกใหมจำกสงรอบตว และแสดงออกผำนกจกรรมตำง ๆ เชน กำรเลน กำรวำดภำพ กำรเลำนทำน กำรพดอธบำย กำรประดษฐกำรสรำงกำรท ำของเลน ของใชและกำรแสดงออกทำงศลปะ ดนตร นำฏศลป และกฬำ ภำษำไทยเพอกำรสอสำร - เขยนขอควำมเรองสนๆเพอบอกควำมคดควำมรสกหรอแตงเรองตำมจนตนำกำรโดยมควำมสำมำรถในกำรเขยนในระดบA๑ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด* สำมำรถเขยนใหเขำใจงำยถกตองตำมหลกภำษำไทยและค ำนงถงผอำนและผทตนเขยนถง

71

จำกนนครลมกเพม วตถประสงคเชงสมรรถนะ (C – Competency) ใหสอดคลองกบกจกรรมและสมรรถนะทเพมเขำมำ

๑. นกเรยนมควำมรควำมเขำใจเกยวกบรปรำงลกษณะและขนำดของสงตำงๆรอบตว ในธรรมชำตและสงทมนษยสรำงขน (K)

๒. นกเรยนมทกษะพนฐำนในกำรใชวสดอปกรณสรำงงำนทศนศลป (ประตมำกรรม) (P)

๓. นกเรยนสำมำรถบอกควำมรสกทมตองำนทศนศลปได(ประตมำกรรม) (A) ๔. นกเรยนสำมำรถใชควำมรและทกษะทำงทศนศลปมำสรำงสรรคงำนประตมำกรรม

นนต ำได (C) ๕. นกเรยนสำมำรถใชควำมรและทกษะทำงทศนศลปมำวเครำะหและวพำกษงำน

ประตมำกรรมนนต ำทน ำไปสกำรปรบปรงแกไขไหดขน (C) ๖. นกเรยนสำมำรถมองเหนควำมงำมทำงทศนศลปผำนกำรใชควำมรและทกษะทำง

ทศนศลป (C)

เมอไดวตถประสงคกำรเรยนรแลว ครลมกประมวลเปนวตถประสงคเชงสมรรถนะ ทชวยใหตนเองไดเหนภำพรวมของกำรสอนของตน ท ำใหกำรสอนของครลมมควำมหมำยยงขน

นกเรยนสามารถน าความร ทกษะทางทศนศลปมาใชในสรางงานประตมากรรมนนต า สามารถวเคราะห วพากษและใหขอเสนอแนะในการปรบปรงงานประตมากรรมนนต า ทน าไปสการมองเหนความงามทางทศนศลป

๑. นกเรยนมควำมรควำมเขำใจเกยวกบรปรำง ลกษณะและขนำดของสงตำงๆ รอบตว ในธรรมชำตและสงทมนษยสรำงขน (K) ๒. นกเรยนมทกษะพนฐำนในกำรใชวสด อปกรณสรำงงำนประตมำกรรม (P)

๓. นกเรยนสำมำรถบอกควำมรสกทมตองำนประตมำกรรมได (A) ๔. นกเรยนสำมำรถใชควำมรและทกษะทำงทศนศลป มำสรำงสรรคงำนประตมำกรรมนนต ำได (C) ๕. นกเรยนสำมำรถใชควำมร และทกษะทำงทศนศลป มำวเครำะหและวพำกษงำนประตมำกรรมนนต ำทน ำไปสกำรปรบปรงแกไขไหดขน (C) ๖. นกเรยนสำมำรถมองเหนควำมงำมทำงทศนศลป ผำนกำรใชควำมร และทกษะทำงทศนศลป (C)

ผสนใจสำมำรถศกษำ ตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของครลมไดในภำคผนวก ค

72

แนวทำงท ๓ :ใชรปแบบกำรเรยนร สกำรพฒนำสมรรถนะ

การออกแบบการสอนทใชรปแบบการเรยนร สการพฒนาสมรรถนะนชวยใหผสอนเกดความมนใจวาผเรยนเกดการเรยนรตามจดประสงคของรปแบบการเรยนรและท าใหเกดสมรรถนะทสอดแทรก

เปนกำรสอนตำมปกตทมกำรน ำรปแบบกำรเรยนรท ใชเดมมำวเครำะหเชอมโยงกบ

สมรรถนะทสอดคลองกบรปแบบกำรเรยนร ซงชวยใหผเรยนเกดกำรเรยนรตำมจดประสงคของรปแบบกำรเรยนร และเกดสมรรถนะทมงพฒนำ ➢ลกษณะ

กำรสอนตำมแนวทำงท ๓น เปนกำรสอนทมกระบวนกำรตำมรปแบบทครคดสรร วำสำมำรถพฒนำสมรรถนะผเรยนได โดยพจำรณำควำมสอดคลองระหวำงจดหมำยของรปแบบ แนวคดทฤษฎพนฐำนและขนตอนกำรสอนของรปแบบกบสมรรถนะทมงพฒนำ พจำรณำวำสำมำรถปรบหรอเพมขนตอนยอยเพอเพมหรอเนนทกษะส ำคญๆของสมรรถนะไดอยำงมประสทธภำพ และครอบคลม

รปแบบกำรเรยนรเปนชดของควำมสมพนธของควำมรตำงๆทอธบำยเกยวกบกำร จดกำรเรยนรรปแบบทนกกำรศกษำพฒนำขนสวนใหญมองคประกอบส ำคญคอ จดหมำย แนวคดทฤษฎพนฐำน ขนตอนกำรจดกำรเรยนร หลกในกำรแสดงออกของคร ระบบสงคมในกำรเรยน ระบบสนบสนนรปแบบ และผลทเกดกบผเรยน โดยองคประกอบตองสมพนธกน ครผใชรปแบบจงตองเขำใจกระจำง

รปแบบตำงๆมจดหมำยหลกตำงกน กำรจะบรรลจดหมำยตองใชแนวคดทฤษฎ ตำงกน ขนตอนกำรสอนตองเหมำะสมสอดคลองกบแนวคดทฤษฎและท ำใหเกดผลทผเรยนไดตำมจดหมำย อำท รปแบบซปปำ (CIPPA) ใชทฤษฎConstructivismเปนพนฐำน สำมำรถเชอมโยงไปสกำรพฒนำทกษะกำรคดขนสง และนวตกรรมได รปแบบสะเตมศกษำมแนวคดพนฐำนใหผเรยนเชอมโยงควำมรหลำยวชำ ทกษะหลำยดำนในกำรเรยนทเนนประสบกำรณ มผ ล ผ ล ต จ ำก ก ำร เร ย น ใช ใน ช ว ต ป ระจ ำ ว น ห ร อ ใน ก ำรท ำ งำน ได จ งส ำม ำร ถ ใชรปแบบนพฒนำทกษะชวตและควำมเจรญแหงตนไดนอกจำกนครยงสำมำรถปรบหรอเพมขนตอนหรอ ใชแหลงเรยนรผเชยวชำญเพอน ำไปสกำรพฒนำกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศและดจทล ทกษะอำชพ และผประกอบกำร ทกษะกำรคดระดบสงและนวตกรรมไดเปนตน

มรปแบบกำรสอนทมจดหมำยหลกตรงกบสมรรถนะหลกครจงเลอกใชไดโดยตรง อำท รปแบบกำรสอนแบบสบสอบ รปแบบกำรสอนภำษำเพอกำรสอสำรเปนตน

73

ครทตองกำรใชรปแบบกำรสอนหรอรปแบบกำรเรยนรสกำรพฒนำสมรรถนะ ในระยะเรมไมจ ำเปนตองพฒนำหลำยสมรรถนะโดยใชรปแบบเดยว และไมจ ำเปนตองใชหลำยรปแบบ เพรำะครตองท ำควำมเขำใจรปแบบอยำงถองแท ในกำรสอนตำมรปแบบควรเนนควำมสำมำรถของนกเรยนทปฏบตได แสดงออกได ท ำไดในชวตจรง ➢ ขนตอน

๑) ศกษำท ำควำมเขำใจรปแบบตำงๆพจำรณำรวมกบสมรรถนะทมงพฒนำในกำรท ำควำมเขำใจรปแบบตองเขำใจทงขนตอนแนวคดพนฐำนและหลกในกำรสดงออกของครพจำรณำวำจะกอใหเกดผลกบผเรยนเปนทกษะหรอควำมสำมำรถตำงๆของสมรรถนะทมงพฒนำ

๒) เมอออกแบบกจกรรมกำรสอนอำจปรบหรอเพมขนตอนในกำรฝกทกษะหรอสมรรถนะยอยเนนกำรใหผเรยนแสดงควำมสมำรถออกมำใหเหนผลจรง เชนเพมขนตอนกำรใชในสถำนกำรณใหมหรอในชวตจรง

๓) เนองจำกกำรสอนตำมรปแบบมควำมเปนระบบแบบแผนสง ครจงตองเตรยมกำร เตรยมพรอมทงสอ อปกรณ เอกสำร ค ำถำมส ำคญทครใช รวมทงเครองมอวด เพอใหกำรจดกำรเรยนรเปนไปตำมรปแบบ มประสทธภำพ น ำไปสกำรพฒนำสมรรถนะได

ตวอยำงท ๑ แนวทำงกำรใชรปแบบกำรสอนมโนทศน (Concept Attainment

Model)เพอพฒนำสมรรถนะกำรคดขนสง รปแบบกำรสอนมโนทศนมงฝกใหนกเรยนคดสรำงมโนทศนจำกกำรหำลกษณะส ำคญ

ทเปนลกษณะรวมของกลมสงของหรอเหตกำรณตำงๆ ไดฝกกำรคดจ ำแนกสงตำงๆออกเปนพวกๆอยำงมหลกเกณฑ ฝกกำรหำทำงเลอก กำรตงสมมตฐำน กำรทดสอบสมมตฐำนและกำรอำงเหตผล

แนวคดพนฐำนอธบำยวำ มโนทศนใดมโนทศนหนงประกอบดวยชอ ตวอยำงมโนทศน และลกษณะส ำคญ เชน ผลไม(ชอมโนทศน)เชน สม แตงโม แอปเปล ฝรงฯลฯ (เปนสวนทอธบำยตอไปนเปนลกษณะส ำคญ)ผลของพชทกนไดเลยโดยไมตองปรงประกอบกบสงอน นยมกนเมอสกซงมรสชำตเฉพำะ เชน หวำน เปรยว มน อำจมกลนเฉพำะ เชนหอม ฉน สวนมำกเปนผลของพชยนตน

74

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะยอย ๑. ขนน ำเสนอ ครเสนอภำพและหนจ ำลองหรอของจรง ไดแก กลวย มะละกอ ฝรง มะมวง มะยม เงำะ สม มงคด แกวมงกรฯลฯ ใหนกเรยน ด จบ ดม ชม (ครไมบอกวำจะเรยนเกยวกบผลไม ครไมเปนคนบอกชอมโนทศนและอธบำยลกษณะส ำคญ) ใหนกเรยนพจำรณำและบอกเกยวกบกลวย มะละกอ ฝรง..(ครตงค ำถำมเพอใหพจำรณำอยำงละเอยด)

ทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม - ฟง/อำนขอมลเรองรำวสนๆทงำยๆไมม ควำมสลบซบซอนมำกแลวสำมำรถสรปควำมเขำใจของตนและแสดงควำมคดเหนอยำงมเหตผลเกยวกบเรองนนได

๒.ขนทดสอบและระบลกษณะส ำคญ ครถำมวำ พวกเหลำน เปนอะไร มควำมเหมอนกนแบบใดครน ำผลมะเขอ มะนำว ผกกำด ถวฝกยำวแอปเปล ลองกองฯลฯ เสนอทละชนดและถำมวำจดเขำพวกเดยวไหม เมอนกเรยนตอบ ครยนยน (แอปเปลกบลองกอง เขำพวกแตมะเขอ มะนำว ผกกำด ถวฝกยำว ไมใชพวกน) ใหนกเรยนชวยกนบอกควำมเหมอนหรอลกษณะรวมเพมเตม ครเขยนเมอนกเรยนระบลกษณะส ำคญตำมทนกเรยนพดไดชดเจน เขยนตำมค ำพดของนกเรยนเพอใหนกเรยนกลำคดเพรำะครยอมรบควำมคดของนกเรยน ครอำจถำมเพอตรวจสอบวำนกเรยนพจำรณำจำกตวอยำงทเสนอ ครถำมกระตนกำรคด อำจใชค ำถำมเจำะจงมำกขนเมอนกเรยนระบลกษณะส ำคญบำงลกษณะไม ได เชน ถำมวำเม อ เรำจะกนมะนำวกบกนสมตำงกนอยำงไร ถำมนกเรยนบำงคนบอกวำพวกนเปนผลไมครกเขยนค ำวำผลไม เปนหวขอหลก (ครไมควร

-ชแจงเหตผลของกำรตดสนใจในเรองตำงๆ ในชวตประจ ำวนของตนและบอกไดวำกำรตดสนใจของตนมควำมเหมำะสมอยำงไร

75

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะยอย บอกวำจะเรยนเรองผลไม ในชวงเรมเรยน เพอไมใหนกเรยนระบลกษณะส ำคญจำกควำมจ ำหรอควำมรเดม) เมอเขยนลกษณะส ำคญครอบคลมมโนทศนทนกเรยนระดบนนเรยนรได ครกบนกเรยนชวยกนเรยบเรยงค ำอธบำยวำผลไมคออะไร ๓ ขนวเครำะหกลวธกำรคด ครถำมนกเรยนบำงคนท ระบลกษณะส ำคญไดชดเจน เชน -นกเรยนคดไดอยำงไรวำ ..เปนพวกทกนไดเลยไมตองเอำไปท ำกบขำว -นกเรยนรสกอยำงไรเมอบอกวำเปนพชสวนแตครไมไดเขยนสงทนกเรยนพด

- ลงมอแกปญหำดวยตนเองและรวมมอกบเพอน ในกำรแกปญหำโดยใชวธกำรทเลอกไวแลวตดตำมผลและประเมนผลกำรแกปญหำ

ตวอยำงท ๒ แนวทำงกำรใชรปแบบกำรจดกำรเรยนรโดยใชโครงงำนเปนฐำน(Project –Based Learning)เพอพฒนำทกษะกำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตร

กำรจดกำรเรยนรโดยใชโครงงำนเปนฐำนมแนวคดส ำคญคอเมอผเรยนไดใชควำมรและทกษะหลำยดำน(บรณำกำร)จะสำมำรถสรำงหรอพฒนำควำมรใหมได เปนกำรแกปญหำและสรำงสรรคท ใชไดจรง และมแนวคดวำมเชอพนฐำนวำกำรเรยนรจำกกำรปฏบต จำกประสบกำรณตรงจะชวยใหผเรยนสำมำรถน ำควำมรและทกษะไปประยกตใชได

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะ

ยอย ๑.ขนก ำหนดโจทย/ปญหำควำมตองกำร

จ ำเปนในกำรท ำโครงงำน ครเสนอสถำนกำรณทนำสนใจ/นำสงสย/ ทำทำยใหแกปญหำดวยควำมรและทกษะทเรยน ใหนกเรยนระดมควำมคดอำจคนหำขอมล ทเกยวของ แสดงควำมคดเกยวกบปญหำค ำส ำคญในสถำนกำรณนน ก ำหนควำมสนใจ และควำมจ ำเปนในกำรท ำโครงงำน

กำรสบสอบทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตร -ต งค ำ ถ ำ ม

76

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะ

ยอย ๒.ขนวำงแผนเตรยมกำร นกเรยนรวมกนวำงแผนกำรท ำโครงงำนโดยใชทงควำมรและทกษะทมหรอสบคนเพมเพอใหสมเหตสมผล ครอบคลม น ำไปสกำรบรรลวตถประสงค ครกระตนกำรคดอยำงสมเหตสมผล กระตนใหวำงแผนอยำงครบกระบวนกำรทจะน ำไปปฏบตได ใหนกเรยนรวมกนเตรยมกำรทงดำนอปกรณ สถำนท คนรบผดชอบ และอนๆ

๓.ขนท ำโครงงำน นกเรยนปฏบตกำรท ำโครงงำนเอง อำจเปนกำรสบคน/ส ำรวจ/ศกษำจำกแหลงเรยนรจำกผเชยวชำญ มกำรรวบรวมขอมลมำคดตอเพอตอบโจทย อำจเปนกำรท ำก ำ ร ท ด ล อ ง ใ น ห อ ง ท ด ล อ ง ในสถำนประกอบกำรในสถำนทจรง หรอวธกำรอนๆทเนนกำรใหผเรยนสมผสขอมลเองปฏบตเอง บ ท บ ำ ท ส ำ ค ญ ข อ ง ผ เ ร ย น ค อ ร ว บ ร ว ม ข อ ม ล น ำขอมลไปประมวล วเครำะห สรำงขอสรปหรอค ำอธบำยหรอสรำงผลงำน/ชนงำนท ใ ช ง ำ น ใ ช แ ก ป ญ ห ำ ได ม ก ำ ร แ ส ด ง ค ว ำ ม ร ค ว ำ ม ค ด ฟ ง ผ อ น ม ก ำ ร ร ว ม ก น ต ด ส น ใ จ เ ล อ ก แ น ว ท ำ ง ห ร อ ข อ ส ร ป ทมขอมลอำงอง และมงมนสควำมส ำเรจของโครงงำน บ ท บ ำ ท ค ร ค อ ผ อ ำ น ว ย ค ว ำ ม ส ะ ด ว ก แ ล ะ ท ป ร ก ษ ำ ค ร ค ว ร แ ส ด ง อ อ ก ใ ห ผ เ ร ย น ร ส ก ว ำ ค ร เ ป น ผรวมเรยนรกบทมผท ำโครงงำน ๔.ขนน ำเสนอโครงงำน ครอ ำนวยควำมสะดวกในกำรน ำเสนอผลงำนโครงงำน ผท ำโครงงำนออกแบบวำงแผน เตร ยมกำร ฝ กกำรน ำ เสนอและจ ดกำรน ำ เสนอ อำจม ผ ช ม ก ำ ร น ำ เ ส น อ บ ค ค ล อ น ๆ เ ช น ผ ป ก ค ร อ ง ผ ร คนในชมชน ในขนนควรเนนกำรเสนอผลงำน กระบวนกำรท ำโครงงำน และกำรเรยนรจำกประสบกำรณ เนนใหผท ำโครงงำนมโอกำสไดรบขอมลยอนกลบเพอกำรพฒนำปรบปรง

เกยวกบปรำกฏกำ ร ณต ำ ง ๆ ทพบ ใ นชวตประจ ำ ว นคำดคะเน ห ำค ำต อบแล ะค ดว ธ ก ำ รห ำค ำต อบโดยอำจใ ช ว ส ดอปกรณเครองมอชวยในก ำ รส ำ ร ว จตรวจสอบ เ ก บข อ ม ลและสรปค ำตอบ -อธบำยปรำกฏก

77

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะ

ยอย ำ ร ณธรรมชำต แ ล ะก ำ รเปลยนแป ล ง ในชวตประจ ำ ว นดวยกำรใช ห ล กเหตผลทไ มซบซอน - สำมำรถเชอมโยงเหตและผลของปรำกฏกำรณและเหตกำรณตำงๆทเกดขนในชวตประจ ำวน -กำรตงสมมตฐำนกรณ

78

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะ

ยอย ทนกเรยนไดคดหลำกหลำยแนวทำงดวยเปนสวนหนงของกำรคดสรำงสรรค - กลำพดใหควำมคดสนบสนนหรอคดคำนเกยวกบเรองทำงวทยำศำสตรทเปนปญหำถกเถยงกนสำมำรถชแจงเหตผล

79

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะ

ยอย โดยมหลกฐำนประกอบ -สำมำรถเ ข ย นแผน ภ ำพแผนภมแบบจ ำลองอยำงงำยเพออ ธ บ ำ ยค ว ำ ม รค ว ำ มเ ข ำ ใ จแ ล ะควำมคดของตน

ตวอยำงท ๓ แนวทำงกำรใชรปแบบซปปำเพอพฒนำสมรรถนะหลก

รปแบบซปปำ (CIPPA Model) เปนรปแบบทมแนวคดพนฐำน ๕ ประกำร คอ ๑) แนวคดกำรสรำงควำมร ๒) แนวคดเกยวกบกระบวนกำรกลมและกำรเรยนรแบบรวมมอ ๓) แ น ว ค ด เ ก ย ว ก บ ค ว ำ ม พ ร อ ม ในกำรเรยนร ๔) แนวคดเกยวกบกำรเรยนร กระบวนกำร๕) แนวคดเกยวกบถำยโอนกำรเรยนร

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะยอย

๑.กำรทบทวนควำมรเดม ครใชวธกำรทหลำกหลำยเพอกระตนให

ภำษำไทยเพอกำรสอสำร - พ ดส อ ส ำรในสถำน กำรณ ต ำงๆ ใน

80

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะยอย คดถงควำมร เดมในเรองทมงสอนออกมำเพอใหผ เรยนพรอมทจะเชอมโยงไปสรำงควำมรใหมทมงสอน

ผ เรยนได เสนอควำมร เดมได ฟงจำกเพอนๆ

ชวตประจ ำวนบอกควำมรสกนกคดของตนเลำเรองและเหตกำรณตำงๆหรอบอกผำนกำรเลนบทบำทสมมตกำรแสดงงำยๆไดตงค ำถำมและตอบค ำถำมใหผอนเขำใจไดอยำงสนๆมมำรยำทในกำรพดโดยค ำน งถ งควำมเหมำะสมกบกำลเทศะและผรบฟง

๒.กำรแสวงหำควำมรใหม นกเรยนตองไดปฏบตกำรแสวงหำขอมล

จำกแหล งต ำงๆอำจใช เครองมอสอสำรออนไลนเพอคนหำขอมลทเกยวของกบเรองทเรยน

ภำษำไทยเพอกำรสอสำร - รบฟงกำรสนทนำขอควำมสนๆเรองรำวงำยๆทน ำเสนอในรปแบบตำงๆอยำงตงใจมมำรยำทเขำใจและเพลดเพลนกบส งท ฟ งสำมำรถต งค ำถำมตอบค ำถำมแสดงควำมรสกและควำมคดเหนของตนทมตอเรองท ฟงยอมรบควำมคดเหนทแตกตำงจำกตนและน ำควำมรทไดจำกกำรฟงไปใชในชวต - อำนบทอำนขอควำมงำยๆทปรำกฏในสอส ง พ ม พ แล ะส งแ วด ล อ ม รอบ ต ว โด ย มควำมสำมำรถในกำรอำนในระดบA๑ตำมทสถำบนภำษำไทยสรนธรก ำหนด*สำมำรถตงค ำถำมและหำขอมลทตองกำรคดกอนตดสนใจเชอและน ำค ว ำ ม ร ข อ ค ด จ ำ ก ส ง ท อ ำ น ไปใชประโยชนในชวต

๓ .กำรศกษำท ำควำมเข ำใจขอม ล / ควำมร ใหมและเชอมโยงควำมร ใหมกบควำมรเดม

ครมบทบำทส ำคญในกำรกระตนกำรคด ของผเรยนใหเชอมโยงควำมรเดมกบขอมลใหมๆขอมลทไดรบเพมแลวเกดควำมเขำใจใหมทชดเจนขนหรอเปนควำมร ใหมของผเรยน

ผเรยนอำจเรยนรเปนกลมยอยซงจะชวยใหกำรเสนอควำมคดกำรแลกเปลยนควำมคด

ทกษะควำมคดขนสงและนวตกรรม - บอกปญหำของตนเองและปญหำทมกบเพอนเลอกปญหำทสำมำรถแกไขไดดวยตนเองคดหำสำเหตวธกำรแกไขรวมถงคดหำวธกำรแปลกใหม แล ว เล อกวธกำรท ดท ส ด เพ อน ำมำใชแกปญหำ

81

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะยอย กำรสรำงควำมเขำใจใหมๆไดควำมคดทมำกพอครอบคลมจนผ เรยนแตละคนสรำงควำมหมำยหรอควำมเขำใจในตนเองได

๔.กำรแลกเปลยนควำมรควำมเขำใจกบกลม

เนนใหผเรยนตรวจสอบควำมเขำใจของตนเองกบสมำชกกลมครตองสำมำรถสงเกตและพจำรณำไดวำปฏสมพนธในกลมเกดกำรตรวจสอบควำมรใหมหรอขยำยควำมร

๕.กำรสรปและจดระเบยบควำมร ครกระต น ให ผ เร ยน เรยบ เรย งหรอ

จดระบบระเบยบผลงำนกำรเรยนรอยำงเปนระบบสมเหตสมผลมควำมถกตองและเขำใจสอไดชดเจน

ทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม - ฟง/อำนขอมลเรองรำวสนๆทงำยๆไมมควำมสลบซบซอนมำกแลวสำมำรถสรปควำมเขำใจของตนและแสดงควำมคดเหนอยำงมเหตผลเกยวกบเรองนนได

๖ .กำรปฏบตกำรและ/หรอกำรแสดงผลงำน

ผเรยนสรำงและแสดงผลงำนกำรเรยนรโดยผเรยนสรำงควำมเขำใจหรอควำมรทเปนผลงำนน น ครค วรส ง เสรม ให ผ เร ยน ใชควำมคดสรำงสรรคดวย

ทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม - สำมำรถคดคลองคดหลำกหลำยคดยดหยนคดจนตนำกำรและคดรเรมเกยวกบสงตำงๆทอยรอบตว - จนตนำกำรเรองรำวควำมคดแปลกใหมจำกสงรอบตวและแสดงออกผำนกจกรรมตำงๆเ ช น กำรเลนกำรวำดภำพกำรเลำนทำนกำรพดอธบำยกำรประดษฐกำรสรำงกำรท ำของเลนของใชและกำรแสดงออกทำงศลปะดนตรนำฏศลปและกฬำ

๗.กำรประยกตใชควำมร ครสรำงสถำนกำรณ ใหมใหผ เรยนใช

ควำมรใหมหรอแกปญหำในสถำนกำรณโดยใชควำมรนนอำจเชอมโยงกบควำมร อนเพอใหกำรประยกต ใชควำมรบรรลตำมเปำหมำยทตองกำร

ทกษะกำรคดขนสงและนวตกรรม - ลงมอแกปญหำดวยตนเองและรวมมอ

กบเพอนในกำรแกปญหำโดยใชวธกำรทเลอกไวแลวตดตำมผลและประเมนผลกำรแกปญหำ - จนตนำกำรเรองรำวควำมคดแปลก

ใหมจำกสงรอบตวและแสดงออกผำนกจกรรม

82

ขนตอน/กจกรรม สมรรถนะ/ทกษะยอย ตำงๆเชนกำรเลนกำรวำดภำพกำรเลำนทำนกำรพดอธบำยกำรประดษฐกำรสรำงกำรท ำของเลนของใชและกำรแสดงออกทำงศลปะดนตรนำฏศลปและกฬำ

แนวทำงท ๔ สมรรถนะเปนฐำน ผสำนตวบงช

การออกแบบการสอนทใชสมรรถนะเปนตวตงชวยใหผเรยนไดพฒนาคณสมบตทจ าเปนตอการใชชวตในอนาคตของตนควบคไปกบการมความร ทกษะส าคญทก าหนดไวในหลกสตร

...ใหไดทงปลา วธและเครองมอจบปลา...

➢ลกษณะ กำรสอนแนวทำงท ๔ น เปนกำรสอนโดยน ำสมรรถนะและตวชวดทสอดคลองกนมำ

ออกแบบกำรสอนรวมกน เพอใหเดกๆไดเรยนรทงเนอหำสำระและทกษะตำมทตวชวดก ำหนด ไปพรอมกบกำรพฒนำสมรรถนะหลกทจ ำเปนตอชวตของเขำเหมำะส ำหรบครทไดทดลองน ำสมรรถนะเขำมำในกำรเรยนกำรสอนปกตของตนตำมแนวทำงท๒ มำระยะหนง จนมควำมมนใจมำกขน และพรอมทจะกำวออกจำกกำรสอนแบบเดมๆไปสกำรสอนทเนนสมรรถนะอยำงเ ต ม ต ว ห ร อ ค ร ท เ ห น ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ส ม ร ร ถ น ะ แ ล ะ ต อ ง ก ำ ร จะออกแบบแผนกำรสอนของตน โดยใหสมรรถนะเปนตวน ำ แตขณะเดยวกนกครอบคลมตวชวดของหลกสตรอยำงครบถวน

ลกษณะของแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนแบบน คอ กำรเขยนแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนทมกำรบรณำกำรสมรรถนะส ำคญๆ ทเกยวของกบสงทครตองกำรใหผเรยนเกดกำรเรยนร เพอใหมกำรจดกำรเรยนรทหลำยหลำย เนนใหผเรยนไดฝกกำรประยกตใชควำมร ฝกทกษะ และพฒนำคณสมบตตำงๆผำนกำรปฏบตจรงในสถำนกำรณตำงๆอยำงกวำงขวำง

ทมำของหวขอ / หวเรอง ในชวงแรกนน กำรคดจำกสมรรถนะเปนฐำน อำจเปนสงทครยงไมคนเคยจงม

ขอเสนอแนะวำครสำมำรถเรมไดหลำยวธ เชน ๑. เรมจำกปญหำสงคม ประเดนทำงสงคม เหตกำรณท เกดขน ในระดบโรงเรยน ระดบ ชมชนระดบชำต และระดบนำนำชำตและออกแบบแผนกำรจดกำรเรยนกำร

83

สอนทเออใหผเรยนไดเกดประสบกำรณตรงทเกยวของกบประเดนนนๆ และเปนไปตำมวตถประสงคทวำงไว

๒. เรมจำกแนวคด (Concept) เนอหำสำระ ควำมร (Content /Knowledge) ส ำคญทตองกำรใหนกเรยนไดเรยนร สรำงองคควำมร ไดมประสบกำรณตรง เพอใหเกดกำรเรยนรอยำงมควำมหมำย ทสำมำรถเชอมโยงแนวคดหรอควำมรนนๆ ไปใชในกำรด ำเนนชวตประจ ำวน ในสถำนกำรณตำงๆ ไดอยำงแทจรง

ขนตอน

๑.ทบทวนสมรรถนะหลก พจำรณำเนอหำสำระกำรเรยนรตำมหลกสตรใน แตละวชำ/ กลมสำระ และตวชวดทสอนในหลกสตร ๒. ก ำหนดหวขอ / หวเรอง จำกปญหำ แนวคด หรอ เนอหำสำระส ำคญในหลกสตร (ด ทมำของหวขอ / หวเรองขำงบน) โดยเรมจำกแนวคดเนอหำสำระ ควำมร ส ำคญทตองกำรใหผเรยนไดเรยนร สรำงองคควำมร ไดมประสบกำรณตรง เพอใหเกดกำรเรยนรอยำงมควำมหมำย ทสำมำรถเชอมโยงแนวคดหรอควำมรนนๆ ไปใชในกำรด ำเนนชวตประจ ำวนไดอยำงแทจรง ๓. ออกแบบแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนทเออใหผเรยนไดเกดประสบกำรณตรงทเสรมสรำงสมรรถนะ และเปนไปตำมวตถประสงคทวำงไว โดยมขนตอนยอยดงน

๓.๑ เมอไดก ำหนดหวขอ / หวเรอง และแนวคดส ำคญแลว วเครำะหวำ หวขอ / หวเรองนนเกยวของกบเนอหำสำระในกลมสำระใดมำกทสด ซงเมอวเครำะหแลวอำจพบวำ น ำหนกของ เนอหำสำระ ทกษะ อำจเทำๆ กน ใน ๒-๓กลมสำระกเปนได

ในขนตน หำกครเคยชนกบกำรสอนแยกแตละกลมสำระกำรเรยนร แตยงไมคนเคยกบกำรบรณำกำรระหวำงกลมสำระกำรเรยนรกำรเลอกเพยงกลมสำระกำรเรยนรเดยวอำจงำยกวำ แตถำครมประสบกำรณกำรบรณำกำรระหวำงกลมสำระกำรเรยนรมำแลว กำรบรณำกำรหลำยๆกลมสำระกำรเรยนรเขำเปนหวขอ / หวเรองเดยวกนจะชวยกำรเรยนรของผ เรยนมควำมหมำยยงขน และกำรสอนเนอหำสำระแตละกลมสำระกำรเรยนรกจะกลมกลนกนยงขนดวย

๓.๒ ก ำหนดขอบเขตเนอหำสำระทกษะ เจตคต วตถประสงคกำรเรยนร ในแตละกลมสำระทสมพนธกบหวขอ / หวเรองทเลอกมำสอน และในขณะทด ำเนนกำรในขอน ใหพจำรณำวำ สมรรถนะหลกขอใดทสมพนธกบเนอหำสำระ ทกษะ ซงเปนตวชวดในกลมสำระนนๆดวย คขนำนกนไป ขนนเมอเรมท ำใหมๆ ครอำจตองพจำรณำกลบไปกลบมำระหวำงตวชวดในหลกสตรกบสมรรถนะหลก แตเมอช ำนำญขน กจะสำมำรถคดทงสองเรองไปพรอมกนไดโดยอตโนมต

84

๓.๓ ออกแบบกจกรรมกำรเรยนร โดยค ำนงถงสมรรถนะทเลอกมำซงสมพนธกบ ขอบเขตเนอหำ ทกษะ เจตคต ซงเปนตวชวดในแตละกลมสำระทสมพนธกบหวขอ / หวเรองทก ำหนด โดยท ำควำมเขำใจใหชดเจนเกยวกบสมรรถนะหลกทเลอกมำวำ สมรรถนะนนๆ ตองกำรใหผ เรยนไดรบประสบกำรณอะไร แลวจงเรมออกแบบกจกรรมกำรสอนโดยน ำสมรรถนะมำเชอมโยงกบกจกรรมทใหนกเรยนท ำเพอใหบรรลวตถประสงค

๓.๔ก ำหนดค ำถำมส ำคญๆทจะใชถำมน ำ เพอสรำงควำมตระหนกและใหแนวทำงแกผเรยนในกำรเรยนแตละหวขอยอย โดยครชวยถำมกระตนใหผเรยนไดตงเปำหมำยในกำรหำค ำตอบในบทเรยนนนๆ

นอกจำกน เนองจำกกำรสอนแบบสมรรถนะเปนฐำน เนนกำรสงเสรมใหผเรยนใชควำมรและทกษะในสถำนกำรณตำงๆในชวตจรงอยำงหลำกหลำย ครจงตองกระตนใหผเรยนกลำลองและเปดโอกำสใหผเรยนทดลองใชควำมรและทกษะของตน ในสถำนกำรณตำงๆทตนยงไมคนเคยหรอมนใจ โดยรบฟงและพรอมใหขอคดเพมเตม โดยไมดวนตดสนหรอบอกวำผด คดไมเปน เชน “ถำเหตกำรณนเกดขนกบตวนกเรยนเอง นกเรยนจะท ำอยำงไร” หำกผเรยนไมสำมำรถอธบำยไดอยำงครบถวนสมบรณ ครควรชวยถำมน ำตะลอมควำมคดของนกเรยน ขนตนให พดใหก ำลงใจ หรอกระตนใหผเรยนชวยกนคด ชวยกนวำงแผน เชน “นกเรยนลองคดดกอน แลวหนไปแลกเปลยนกบเพอนขำงๆวำคดเหมอนกนหรอไมเหมอนกนอยำงไร” “สงทนกเรยนตอบมำนนกมบำงสวนถกแลว เรำลองขอควำมเหนจำกเพอนๆ ใหชวยเตมเตมค ำตอบน มนกเรยนคนใดจะชวยใหเหตผลเพมเตมไดไหมคะ” จงเหนไดวำ กำรสอนแบบสมรรถนะเปนฐำนซงเนนใหผเรยนไดใชควำมรและทกษะตำมทก ำหนดในตวบงชของหลกสตร ในสถำนกำรณตำงๆอยำงหลำกหลำยนน สมพนธกบทกษะกำรคดและกำรท ำงำนรวมกนอยตลอดเวลำ

๓.๕ วำงแผนกำรประเมนผล โดยเนนกำรประเมนตำมสภำพจรง(Authentic Assessment) เมอผเรยนสำมำรถปฏบตได แสดงวำมควำมรควำมสำมำรถหรอมกำรเรยนรเรองนนแลว โดยใหสอดคลองและตอบรบวตถประสงคเชงสมรรถนะทก ำหนดไวตงแตตน โดยวำงแผนใหประเมนผลกำรเรยนรหลำยดำน เปนงำนทชดเจน ยดหยนได สำมำรถท ำไดหลำยวธ อยในควำมสนใจของผเรยนทส ำคญ ครควรระบเงอนไขควำมส ำเรจของงำนอยำงชดเจน เพอเออตอกำรประเมนผลลกษณะน

สมรรถนะเปนควำมสำมำรถทเปนผลรวมของควำมร ทกษะและคณลกษณะหลำยสวนเขำดวยกน จงไมสำมำรถประเมนอยำงชดเจนไดภำยในเวลำ ๑ – ๒ บทเรยน หำกแตสมรรถนะนนจะเกดขนเมอผเรยนไดเรยนรจำกประสบกำรณจรงไดลงมอกระท ำ ผำนกจกรรมกำรเรยนรตำงๆ ทผสมผสำนกนระหวำงสำระควำมร กระบวนกำร คณลกษณะอนพงประสงคอยำงตอเนอง ครจงประเมนไดวำผเรยนมสมรรถนะนนๆ

85

ผสนใจสำมำรถศกษำตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของครทใชแนวทำงท ๔ ใน ภำคผนวก ค

แนวทำงท๕ : บรณำกำรสำนหลำยสมรรถนะ

การสอนสมรรถนะแบบบรณาการชวยใหผเรยนไดพฒนาสมรรถนะหลกครบถวน ไดเรยนสาระการเรยนรกลมตางๆ อยางมความหมาย อกทงชวยใหผเรยนสามารถน าสงทเรยนร

ไปใชในชวตประจ าวนไดอยางแทจรง ...รจรง เขาใจชด และใชเปน...

➢ลกษณะ

แนวทำงท ๕“บรณำกำรผสำนหลำยสมรรถนะ” เปนกำรสอนโดยน ำสมรรถนะหลกทง ๑๐ ดำนเปนตวตงและวเครำะหตวชวดทเกยวของ แลวออกแบบกำรสอนทมลกษณะเปนหนวยบรณำกำรทชวยใหเดกไดเรยนรอยำงเปนธรรมชำตและเหนควำมสมพนธระหวำงวชำ /กลมสำระกำรเรยนรตำงๆ

กำรบรณำกำร เปนกำรจดกำรเรยนรแบบองครวมทน ำสงทเกดขนจรงในชวต สงคม และโลก เชน สถำนกำรณ ประเดนส ำคญในสงคม ปรำกฏกำรณ ทเกยวของสมพนธกบผเรยนมำเชอมโยงกบเนอหำ ทกษะ และเจตคตในทกกลมสำระกำรเรยนรทเหมำะสมกบชวงวยของผเรยน โดยผเรยนสำมำรถเชอมโยงกำรเรยนกบประสบกำรณในชวต สรำงประสบกำรณ ควำมรและควำมสำมำรถ เพอใหเกดสรรถนะหลกทงสบดำนและน ำใชไดจรงในสถำนกำรณตำงๆ อยำงมควำมสขและเปนพลเมองไทยผใสใจสงคม กำรสอนแบบบรณำกำรจงเปนแนวทำงกำรสอน ทสอดคลองกบปรชญำกำรสอนแบบสมรรถนะเปนฐำนมำกทสด

➢ขนตอน

๑. ทบทวนสมรรถนะทง ๑๐ดำนและวเครำะหเนอหำสำระ ควำมร ทกษะทก ำหนดเปนตวชวดของกลมสำระตำงๆ

๒. ก ำหนดหนวยกำรเรยนร ทเปนหนวยทสำมำรถสรำงควำมเชอมโยงกบเนอหำกำรเรยนรทสมพนธและนำสนใจเหมำะสมกบวยของผเรยน หรอเปนหนวยกำรเรยนรทเปนภมปญญำ วธกำรคดเลอกหนวยกำรเรยนร สำมำรถท ำไดหลำยวธ เชน

86

๒.๑ เรมจำกสงทผเรยนสนใจหรอสงทสำมำรถกระตนใหสนใจไดงำย ๒.๒ เรมจำกปญหำทพบในผเรยน ในโรงเรยน ในสงคม และออกแบบหนวย

ทเออใหผเรยนไดเกดประสบกำรณจำกกจกรรมทจด และเปนไปตำมวตถประสงคทวำงไว ๒.๓ เรมจำกปญหำสงคม ประเดนทำงสงคม เหตกำรณทเกดขน ในระดบ

โรงเรยน ระดบชมชนระดบชำต หรอระดบโลก ๒.๔ เรมจำกแนวคด (Concept) ส ำคญทตองกำรใหนกเรยนไดเรยนร สรำง

องคควำมร และน ำแนวคดนนไปใชในกำรด ำเนนชวตประจ ำวน ๓. ก ำหนดแนวคด และคดค ำถำมใหสอดคลองกบแนวคด เนอหำ และตงค ำถำมท

โตแยงไดเพอใหนกเรยนไดฝกคด ๔. ก ำหนดขอบเขตเนอหำสำระกำรเรยนร ทกษะ เจตคต ทก ำหนดเปนตวบงชในแต

ละกลมสำระทสมพนธกบหนวยกำรเรยนร ผลกำรเรยนร และกำรประเมนผล ๕. ก ำหนดประสบกำรณกำรเรยนร โดยน ำสมรรถนะมำเชอมโยงกบกจกรรมทจดให

นกเรยน เพอใหบรรลวตถประสงค ในกำรวำงแผนนน เนองจำกครมกคดถงองคประกอบตำงๆของกำรจดกำรเรยนกำร

สอนไปพรอมๆกน โดยค ำนงถง นกเรยน สอ ทรพยำกรทมในบรบทของตน กำรเรยงล ำดบกำรเขยนแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอน จงอำจสลบ ยดหยนไดตำมควำมถนดของคร สอท ม และบรบทของโรงเรยน

๖. ด ำเนนกำรสอน น ำขอมล ขอสงเกตจำกกำรสอนมำ ประเมน ปรบแผนระหวำงสอน และปรบปรงหลงสอนเพอใหมประสทธภำพมำกขนหรอพฒนำสมรรถนะไดมำกขน

กำรสอนแบบบรณำกำรน เปนแนวทำงกำรสอนทใหควำมส ำคญกบควำมสนใจ และ ควำมตองกำรจ ำเปนของผเรยน จงอำจมกำรปรบ เพมหรอลด เนอหำสำระ กจกรรม สอ และวธประเมนผล หลงจำกสอนไปสกระยะ ซงครสำมำรถยดหยนไดตำมควำมเหมำะสม ผสนใจสำมำรถศกษำตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนกำรสอนของครทใชแนวทำงท ๕ ไดในภำคผนวก ค แนวทำงท ๖: สมรรถนะชวตในกจวตรประจ ำวน

การสงเสรมสมรรถนะหลกขณะผเรยนปฏบตกจวตรประจ าวนเปนวธการสงเสรมสมรรถนะ

อยางเปนธรรมชาตและชวยปลกฝงใหสมรรถนะดงกลาวมความมนคงถาวรจากการปฏบต

เปนประจ าทกวนอกดวย

87

➢ลกษณะ

สมรรถนะชวตในกจวตรประจ ำวน เปนกำรสรำงสรรคกำรเรยนรอยำงสอดคลองสมพนธกบกำรด ำเนนชวตประจ ำวนปกตของนกเรยน สอดคลองกจกรรมตำงๆ ทมกเกดในโรงเรยน นบเปนกำรฝก พฒนำสมรรถนะนนๆ ไดอยำงซ ำๆ อกทงเปนไปตำมธรรมชำตปกตของชวตนกเรยน ทจะมควำมยดหยน และทำทำยทจะเผชญสถำนกำรณตำมธรรมชำตของชวต และเมอฝกพฒนำสมรรถนะนนๆไดอยำงคลองแคลวและผำนสถำนกำรณตำงๆ ผเรยนจะคอยๆ มสมรรถนะนนๆ อยำงแทจรง สำมำรถน ำควำมร ทกษะ และ ประสบกำรณ ไปใชในสถำนกำรณตำงๆ ในกำรด ำเนนชวตจรง ในสวนนจะน ำเสนอตวอยำงสมรรถนะชวตในกจวตรประจ ำวนและสมรรถนะยอยเพอใหครไดใชในกำรพฒนำผเรยน ตรวจสอบพฤตกรรมผเรยน และชวยเหลอฝกฝนใหผเรยนเกดสมรรถนะดงกลำว

กจวตรประจ ำวน วตถประสงคเชงสมรรถนะระดบประถมศกษำตอนตน (ป.๑-๓)

๑. กำรเดนทำงมำโรงเรยน ๑. ตรงเวลำตำมทนดหมำยกน ๒. โดยสำรยำนพำหนะอยำงถกวธ ๓.เดนทำงอยำงระมดระวง ๔. ปฏบตตำมกฎจรำจร โดยค ำนงถงควำมปลอดภยของตนเองและผอน

๒. กำรท ำควำมเคำรพ ๑. กรำบ ไหวอยำงถกวธ ๒. กรำบ ไหวไดอยำงถกตองกบสถำนะของบคคล ๓. กรำบ ไหว ไดอยำงถกตองกบสถำนะของบคคล และสถำนกำรณ

๓.กำรชวยเหลอสวนรวม

๑. ๑. ลงมอปฏบตชวยเหลองำนสวนรวมไดครบถวน ๒. ตำมทไดรบมอบหมำย

๒. ลงมอปฏบตชวยเหลองำนสวนรวม ไดเรยบรอย คณภำพงำนด ๓. ลงมอปฏบตชวยเหลองำนสวนรวม ตรงตำมเวลำท

88

กจวตรประจ ำวน วตถประสงคเชงสมรรถนะระดบประถมศกษำตอนตน (ป.๑-๓)

รบมอบหมำย

๔. กำรเลนรวมกน ๑. เลนกบเพอนหลำกหลำยกลมได ๒. ปฏบตตำมขอตกลง กตกำกำรเลนได ๓. ยอมรบวำคนเรำไมเหมอนกน ๔. แบงปนประนประนอมในกำรแกปญหำรวมกน ๕.รแพ รชนะ รอภย เขำใจและยกโทษใหเพอน

๕. กำรเขำแถวเคำรพธงชำต ๑. เตรยมตวพรอมกอนเวลำเขำแถว ๒.เขำแถวตรงเวลำ ไมใหผอนคอย ๓.เออเฟอ ประนประนอม เพอใหทกคนท ำไดถกตอง ตำมระเบยบกำรเขำแถว ๔.ฟงครและเพอนอยำงตงใจและใหเกยรต ๕. รวมรองเพลงชำตโดยรวำเพลงชำตคอตวแทนของ ควำมเปนชำตไทย ๖.ปฏบตกจกรรมหนำเสำธงดวยควำมตงใจ และ เคำรพ

๖.กำรมสมำธ

๑. ยน เดน หรอ นง คนเดยว ไมสงเสยง ไมมอง วอกแวก เปนเวลำยำวนำนตดตอกนไมนอยกวำ ๕ นำทอยำงมควำมสขเบกบำนใจ ๒. รวำมลมหำยใจเขำ ลมหำยใจออกทปลำยรจมก เปนเวลำยำวนำนตดตอกนไมนอยกวำ ๕ นำทอยำง มควำมสขเบกบำนใจ

๗. กำรเขำเรยน

๑.เขำเรยนตรงเวลำ โดยรวำกำรรกษำเวลำมผลตอ ตนเองและคนอนๆในชนเรยน ๒. ปฏบตตำมกตกำของหองเรยน มมำรยำทในกำรอย รวมกน ขออนญำตเมอจะเขำ หรอออกจำก หองเรยน ๓. เออเฟอแบงปนหนงสอ สมด อปกรณกำรเรยน

89

กจวตรประจ ำวน วตถประสงคเชงสมรรถนะระดบประถมศกษำตอนตน (ป.๑-๓)

๔. รกษำควำมสะอำดในสวนตน และสถำนทสวนรวม

๘.กำรรบประทำนอำหำร ๑. รบประทำนอำหำรไดครบ ๕ หม ๒. ลดกำรรบประทำนหรอเตมเครองปรงหวำนมน ๓. รบประทำนอำหำรไดสดสวนพอดกบปรมำณควำม ตองกำรของรำงกำย ๔. มระเบยบในกำรรบ แบงปนอำหำรและใชของ รวมกบเพอน ๕. เลอกอำหำรทสะอำดและปลอดภย

๙.กำรขบถำยและท ำควำมสะอำดรำงกำย

๑. ดแลรำงกำยของตนเองใหสะอำดและปลอดภยดวย วธกำรทถกตองและสม ำเสมอ ๒.ใชหองน ำถกวธและรกษำควำมสะอำดของหองน ำ เพอสขอนำมยและควำมปลอดภยของทกคน

๑๐.กำรใชเวลำวำง

ใชเวลำนอกเวลำเรยน วงเลนออกก ำลงกำยให แขงแรง พดคย เลนกบเพอน อำนนทำน ฟงเพลง รองเพลง ดรำยกำรโทรทศนทใหควำมร ฯลฯ

๑๑.กำรชนชมกบควำมงำมรอบตว

เพลดเพลนกบสงตำง ๆรอบตว

๑๒.กำรเกบออม ๑. แบงเงนคำขนมประจ ำวนเปนสำมสวนไดทกวน คอ เงนออม เงนไวบรจำคชวยเหลอ และเงนใชจำย ๒. น ำเงนออม และเงนบรจำคหยอดกระปกไดทกวน ๓. ยนดปรำโมทยทไดน ำเงนออมของตน ไปบรจำคแก ผอน

➢ขนตอน

90

๑. ศกษำคนควำทงในเชงศำสนำปรชญำมำนษยวทยำอนำคตศกษำฯลฯพจำรณำ “อปนสยดงำม” ทคำดหวงจะคอยๆปลกฝงใหเกดขนเมอนกเรยนจบกำรศกษำขนพนฐำนเปนมนษยคนไทยทสมบรณด ำรงชวตทดงำมของตนและเปนประโยชนตอสงคมได

๒. ศกษำคนควำขอมลกลนกรองประสบกำรณพจำรณำกจกรรมในวถชวตนกเรยน เพอก ำหนด “ สมรรถนะชวตในกจวตรประจ ำวน” ออกแบบกำรเรยนรผำนกจกรรมปกตในวถชวตนกเรยน

๓. ด/ทบทวนกจวตรประจ ำวนของนกเรยนและวเครำะหเนอหำสำระควำมรทกษะท ก ำหนดเปนตวชวดของกลมสำระตำงๆ

๔. ก ำหนดแนวทำงกำรปลกฝงสมรรถนะทสอดคลองในกจวตรประจ ำวนโดยสรำง ควำมเชอมโยงกบเนอหำกำรเรยนรทสมพนธและนำสนใจเหมำะสมกบวยของผเรยนวธกำรก ำหนดแนวทำงกำรปลกฝงสมรรถนะสำมำรถท ำไดหลำยวธเชน

๔.๑ เรมจำกสงทผเรยนสนใจ ๔.๒ เรมจำกปญหำทพบในกจวตรประจ ำวนของผเรยน ในโรงเรยน ในสงคม และ

ออกแบบแนวทำงกำรปลกฝงสมรรถนะ ทเออใหผเรยนไดเกดประสบกำรณจำกกจกรรมกจวตรประจ ำวน และเปนไปตำมวตถประสงคทวำงไว

๔.๓ เรมจำกปญหำสงคม ประเดนทำงสงคม เหตกำรณกจวตรประจ ำวนทเกดขน ในระดบโรงเรยน ระดบชมชนระดบชำต หรอระดบโลก ๔.๔ เรมจำกแนวคด (Concept) ส ำคญทตองกำรใหนกเรยนไดเรยนรจำกกจวตรประจ ำวน สรำงองคควำมร และน ำแนวคดนนไปใชในกำรด ำเนนชวตประจ ำวน

๕. ก ำหนดแนวทำงกำรปลกฝงสมรรถนะ และคดค ำถำมใหสอดคลองกบแนวคด เนอหำ และตงค ำถำมทโตแยงไดเพอใหนกเรยนไดฝกคด

๖. ยกรำง เกณฑระดบคณภำพ ๔ ระดบ ๗. ยกรำง ตวอยำงกำรน ำ “สมรรถนะชวตในกจวตรประข ำวน” ไปฝกพฒนำใน

โรงเรยน เปนรำยประเดน ๘.ยกรำง ตวอยำงกำรน ำ “สมรรถนะชวตในกจวตรประข ำวน” ไปฝกพฒนำใน

โรงเรยน แบบบรณำกำร ในกำรวำงแผนนน เนองจำกครมกคดถงองคประกอบตำงๆของกำรจดกำรเรยนกำร

สอนไปพรอมๆกน โดยค ำนงถงนกเรยน สอ ทรพยำกรทมในบรบทของตน กำรเรยงล ำดบกำรเขยนแผนกำรจดกำรเรยนร จงอำจสลบ ยดหยนไดตำมควำมถนดของคร สอทม และบรบทของโรงเรยน

๙. สอน ประเมน ปรบแผนระหวำงสอน และหลงสอน

91

ผสนใจศกษำเพมเตมเกยวกบวธกำรสงเสรมและประเมนผลสมรรถนะชวตในกจวตรประจ ำวนสำมำรถอำนเพมเตมไดในภำคผนวก ค