& Management

October-November 2015, Vol.42 No.243 41 <<<

เนองจากในปจจบน เทคโนโลย ได เข ามามบทบาทส�าคญในการ

เปลยนแปลงพฤตกรรมของผประกอบการ ในการบรหารงาน

ขององคกร ธรกจ กระบวนการทางธรกจรปแบบใหมถกสรางและควบคมโดย

ใชระบบคอมพวเตอรเปนเครองมอหลกในการเชอมโยงสารสนเทศระหวางฝาย

แผนก ภายในและภายนอกองคกร สงผลใหความสามารถในการสอสาร ควบคม

ตลอดจนการประมวลผลเพอตดสนใจเปนไปอยางถกตอง รวดเรว และองคกร

ธรกจยงสามารถสรางความแตกตางใหกบสนคาของตน ตลอดจนสามารถ

สรางคณคาและลดตนทนการผลต ซงเทคโนโลยทนยมน�ามาใช ในการเพม

ประสทธภาพการจดการโลจสตกสภายในองคกร ธรกจให เป นไปอยางม

ประสทธภาพทส�าคญ คอ GPS (Global Positioning System) Barcode RFID

(Radio frequency identification) EDI (Electronic Data Interchange) การ

วางแผนทรพยากรวสาหกจ (Enterprise Resource Planning (ERP)) ระบบการ

จดการคลงสนคา (Warehouse Management System (WMS)) และระบบการ

จดการการขนสง (Transportation Management System (TMS)) ซงเรานยม

เรยกเทคโนโลยเหลานวา เทคโนโลยทางโลจสตกส โดยมรายละเอยดทส�าคญ

ของแตละเทคโนโลยดงตอไปน

GPS (Global Positioning System)

เปนระบบทใชในการบอกต�าแหนงของสงตาง ๆ บนโลกน โดยระบบ GPS จะใชเทคโนโลยของดาวเทยมทจะเปนเครองมอในการพจารณาหาจดพกดบนโลกน โดยใชพกดตวเลขของละตจดและ ลองตจด ท�าใหทราบถงต�าแหนงทแทจรงของสงนน ๆ โดยอปกรณ GPS Receiver หรอเครองรบสญญาณดาวเทยมนน จะท�างานโดยการใชดาวเทยมทลอยอยเหนอพนโลกตงแตสามดวงขนไปในเวลาเดยวกน เพอทจะไดระบพกดต�าแหนงของสงตาง ๆ และจะแมนย�า ยงขน หากมจ�านวนดาวเทยมมากขน ส�าหรบระบบ GPS นน ไดถกเรมใชและพฒนาขนโดยกองทพของประเทศสหรฐอเมรกา ซงจะใชในการหาพกดจดตาง ๆ บนโลกในการสรบท�าสงครามกน แตในปจจบน GPS ไดถกน�ามาใชในเชงการคาพาณชย ในการตดตาม ตรวจสอบการ เดนทางขนสงสนคาของรถบรรทกสนคาอยางมประสทธภาพ

เพอเพมประสทธภาพการจดการโลจสตกสเรยบเรยงโดย เศรษฐภม เถาชาร

สาขาวชาการจดการโลจสตกส วทยาลยนานาชาตพระนคร มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

การประยกตใชเทคโนโลย (ตอนท 1)

Management&

>>> 42 October-November 2015, Vol.42 No.243

สอดคลองกบผลการวจยของเศรษฐศกด เลศประเสรฐเวช (2548) ทไดศกษาถงผลทไดจากการน�าระบบ GPS เขามาใชเพอชวยในการเพมประสทธภาพในการจดการธรกจขนสง และทราบถงความคมคาในการลงทน รวมไปถงความเหมาะสมทจะน�ามาปรบใชทงในองคกรขนาดเลกจนถงองคกรขนาดใหญ ซงผลการวเคราะหทไดจากการสมภาษณกบองคกรทมการน�าระบบไปใชจรง เพอชวยในการตดสนใจลงทนของผประกอบการรายอน และในหนวยงานราชการ ทมความสนใจในการน�าระบบ GPS ไปปรบใช รวมไปถงการวางแนวทางในการแกไขปญหาดานการจราจรทเปนปญหาใหญ ส�าหรบเมองใหญ ๆ เชน กรงเทพฯ เชยงใหม พบวา ระบบ GPS สามารถทจะชวยใหมการจดการเสนทางทถกตอง เนองจากจะสามารถเหนไดวาเสนทางไหนมปรมาณรถมากหรอนอย เพอชวยในการลดการใชน�ามนทตองเสยเวลาทตองตดอย ในรถนาน อกทงเปนการปองกนการโจรกรรมรถยนตดวย

สวน สรไกร ปญญาสาครชย (2548) ไดศกษาการน�าเทคโนโลย GPS มาประยกตใชในการเพมคณภาพการบรการขนสงสนคาและบรการทางถนน พบวา จากคณสมบตความสามารถในการระบต�าแหนงบนพนโลกผานดาวเทยม กลมตวอยางสวนใหญมความคดเหนวา คณสมบตนท�าใหผรบบรการรสกมนใจ ไวใจไดเมอไดรบการบรการขนสงผานระบบ GPS และมระดบความพงพอใจในระดบมาก และกลมตวอยางสวนใหญมความคดเหนวาคณสมบตน ท�าใหผรบบรการไดรบการบรการทดขน เมอไดรบการบรการขนสงผานระบบ GPS และมระดบความพงพอใจในระดบมาก และจากคณสมบตคนหาเสนทาง ท�าใหผรบสนคาไดรบสนคาตรงตามวนและเวลาทไดตกลงไวและมระดบความพงพอใจในระดบมาก

ดงนนจากคณสมบตดงกลาวของเทคโนโลย GPS มาประยกตใชในกระบวนการขนสงสนคาและบรการทางถนนมผลตอความส�าเรจทางดานคณภาพการบรการ ซงท�าใหเกดความพงพอใจของผไดรบบรการขนสงสนคาอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05

Barcode

ในภาษาไทยเรยกวา “รหสแทง” ประกอบดวย เสนมด (มกจะเปนสด�า) และเสนสวาง (มกเปนสขาว) วางเรยงกนเปนแนวดง เปนรหสแทนตวเลขและตวอกษร ใชเพออ�านวยความสะดวกใหเครองคอมพวเตอรสามารถอานรหสขอมลไดงายขน โดยใชเครองอาน บารโคด (barcode scanner) ซงจะท�างานไดรวดเรวและชวยลดความ ผดพลาดในการคยขอมลไดมาก บารโคดเรมก�าเนดขน เมอ พ.ศ.2493 โดยประเทศสหรฐอเมรกาไดจดตงคณะกรรมการเฉพาะกจทางดานพาณชยขน ส�าหรบคนควารหสมาตรฐานและสญลกษณทสามารถชวยกจการดานอตสาหกรรม และสามารถจดพมพระบบบารโคด ระบบ UPC-Uniform ขนไดในป พ.ศ.2516 ตอมาในป พ.ศ.2518 กลมประเทศยโรปจดตงคณะกรรมการดานวชาการเพอสรางระบบบารโคดเรยกวา EAN-European Article Numbering สมาคม EAN เตบโต

ครอบคลมยโรป และประเทศอน ๆ (ยกเวนอเมรกาเหนอ) และระบบบารโคด EAN เรมเขามาในประเทศไทย เมอป พ.ศ.2530

Barcode เปนหนงในหลายวธทไดผลด ในการตรวจสอบสนคาขณะขาย การตรวจสอบยอดการขาย และสนคาคงคลง เราสามารถทจะอานบารโคดได โดยใชเครองสแกนเนอร (barcode scanner) หรอเครองอานบารโคด ซงวธนจะรวดเรวกวาการปอนขอมลเขาเครองคอมพวเตอร โดยเปลยนเปนวธการยงเลเซอรไปยงแทงบารโคด โดยเครองสแกนจะท�าหนาทเปนฮารดแวร (hardware) สงขอมลไปยงคอมพวเตอร ปจจบนมการประยกตการใชงานบารโคดเขากบการใชงานของ Mobile Computer ซงสามารถพกพาไดอยางสะดวก เพอท�าการจดเกบ แสดงผล ตรวจสอบ และประมวลในดานอน ๆ

สอดคลองกบผลการศกษาของ สมาล บวขาว (2548) ไดศกษาการใชรหสแทงในการบรหารสนคาคงคลงของอตสาหกรรมอาหารและเครองดม ซงเปนอตสาหกรรมทมสวนผลกดนใหมการน�าวตถดบภายในประเทศมาสรางใหเกดมลคาทางเศรษฐกจทงในประเทศและตางประเทศ โดยในปจจบนมการแขงขนทรนแรงมากขน กลยทธหนงทถกน�ามาใช คอ การสงมอบสนคาใหลกคาไดรบความพงพอใจสงสด

ดงนนการบรหารสนคาคงคลงจงเปนสงส�าคญทกจการตองจดการใหมประสทธภาพ ผ ควบคมดแลดานบญชและการเงน จงจ�าเปนตองเฝาตดตามระดบของสนคาคงคลงใหอยในระดบท เหมาะสมอยเสมอ จงมการน�าเครองมอตาง ๆ เชน รหสแทงมาประยกตใช ดงนนการศกษาในครงนจงมวตถประสงคเพอศกษาถง วธการและขนตอนของการน�าระบบรหสแทง EAN.UCC13 มาใชในการบรหารสนคาคงคลง และศกษาถงประโยชน ปญหาและอปสรรคทพบในการน�ามาใชในการบรหารสนคาคงคลงของอตสาหกรรมอาหารและเครองดม โดยประชากรในการศกษาเปนสมาชกของสถาบนรหสสากล สงกดสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย เฉพาะในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ซงเปนผผลตทงหมดจ�านวน 57 ราย โดยไดรบแบบสอบถามตอบกลบ จ�านวน 39 ราย คดเปนรอยละ 68.4 และวเคราะหขอมลเชงสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร สถตทใช ไดแก คารอยละ คาเฉลย และคาความถ ผลการศกษาพบวา ผทใชรหสแทงในการบรหารสนคาคงคลงสวนมากมความเหนวารหสแทงมประโยชนมาก มผลท�าใหการตรวจนบสนคาคงคลงมความถกตองแมนย�ามากขน และการควบคมสนคาคงคลงมประสทธภาพมากขน และสามารถน�าไปประยกตใชใหเกดประโยชนตอกจการในรปของการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส ได

ปญหาและอปสรรคทพบ สวนมากเกดจากการขดของของเครองมอและอปกรณ และพบวามผทไมใชรหสแทงบรหารสนคาคงคลงแตตองมรหสแทงตดกบสนคา เนองจากลกคาก�าหนดใหตองม สาเหตสวนมากทไมใชรหสแทงบรหารสนคาคงคลง เพราะมตนทนดานอปกรณและซอฟตแวรทสง

Management&

October-November 2015, Vol.42 No.243 43 <<<

RFID (Radio Frequency Identification)

เปนเทคโนโลยทใชในการระบสงตาง ๆ แบบไมตองสมผสโดยใชคลนความถวทย มองคประกอบหลก คอ แทก (Tag) เสาอากาศ (Antenna) เครองอาน (Reader) และซอฟตแวร (Software) RFID แบงตามยานความถได 4 ประเภท คอ

1. Low Frequency (LF) ยานความถ 125-134 KHz2. High Frequency (HF) ยานความถ 13.56 MHz3. Ultra-High Frequency ยานความถ 920-925 MHz

(ส�าหรบประเทศไทย)4. Microware ยานความถ 2.45 – 5.8 GHz เมอเราน�าองคประกอบทงหมดไปใชงานในรปแบบตาง ๆ

เรยกวา RFID Solution เชน การตดตามทรพยสน รถยนต เครองมอ การตดตามเอกสารส�าคญ เชน เอกสารทางราชการ การจดการในคลงสนคา การขนสงสนคา พาเลท บตรผานทาง เทคโนโลยบงชดวยคลนความถวทย (Radio Frequency Identification (RFID)) หรอเรยกสน ๆ วา เทคโนโลย RFID เนองจากลกษณะการสงผานก�าลงงาน และขอมลระหวางบตรและเครองอานจะอยบนพนฐานของคลนความถวทย ตารางท 1 แสดงการเปรยบเทยบขอแตกตางของเทคโนโลยบงชอตโนมตแบบตาง ๆ ซงจะพบวา เทคโนโลย RFID คอนขางมขอไดเปรยบมากกวาเทคโนโลยแบบอน ๆ

ในปจจบนไดมการน�าเทคโนโลย RFID มาประยกตใชในการลงเวลาและระบบควบคมการผานเขาออกประต ท�าใหระบบมความโดดเดนในหลายประการ เชน สะดวก และรวดเรว ในการปฏบตงาน ซงเปนประโยชนมากส�าหรบองคกรทพนกงานทมการเขาออกในเวลาพรอม ๆ กน จ�านวนมาก เชน โรงงานอตสาหกรรม หรอโรงเรยน เปนตน

นอกจากนหากมการก�าหนดต�าแหนงของขอมลในหนวยความจ�าของบตร RFID ทเหมาะสม กสามารถท�าใหระบบมความรวดเรวมากขนไดอก และสวารน พรรคเจรญ (2550) กไดมการศกษาความเปนไปไดในการน�าเทคโนโลยบงชวตถดวยคลนความถวทย (RFID) มาประยกตใชในการระบต�าแหนงรถยนตในลานจอดระหวาง

ขอพจารณา รหสแทง โอซอาร เสยงพด ลายพมพนวมอ สมารทการด อารเอฟไอด

จ�านวนขอมลทสามารถจดเกบได (ไบต)

1-100 1-100 - - 16-64k 16.64k

ความหนาแนนของขอมลทบนทกตอพนท

ต�า ต�า สง สง สงมาก สงมาก

เครองอาน เทยงตรง เทยงตรง แพง แพง เทยงตรง เทยงตรง

มนษยอานรหสไดหรอไม ไดจ�ากด อานไดงายมาก งาย ยากมาก ไมมทางท�าได

ไมมทางท�าได

ผลกระทบจากคราบหรอความสกปรก

มผลตอการอานมาก

มผลตอการอานมาก

- - อาจมผลหากเลอะบนหนา

สมผส

ไมมผล

ผลกระทบจากการอานผดดานหรอผดมม

มบางเลกนอย มบางเลกนอย - - ตองวางใหถกทศทางตามขวของหนาสมผส

ไมมผล

อายการใชงาน การฉกขาด หรอเสอมสภาพ

จ�ากดอายการใชงาน

จ�ากดอายการใชงาน

- - ขนกบสภาพของหนาสมผส

ไมมผล

มลคาของเครองอาน ต�า≈ ปานกลาง สงมาก สงมาก ต�า ปานกลาง

ความเรวในการอานขอมล ชา(≈ 4 วนาท)

ชา(≈ 4 วนาท)

ชามาก(≈5 วนาท)

ชามาก(≈5-10 วนาท)

ชา(≈4 วนาท)

เรวมาก(≈0.5 วนาท)

ระยะหางสงสดระหวางเครองอานกบบตร/เครองลกขาย/ตวเกบขอมล

0-50 ซม. นอยกวา 1 ซม. (เปนการสแกน)

0-50 ซม. ตองสมผสโดยตรง

ตองสมผสโดยตรง

0-5 เมตร โดยใชคลนความถวทยยานไมโครเวฟ

▼ ตารางท 1 เปรยบเทยบขอแตกตางของเทคโนโลยบงชอตโนมตแบบตาง ๆ

Management&

>>> 44 October-November 2015, Vol.42 No.243

ทมการด�าเนนการเกยวกบการซอมและรอประกอบชนสวนใหสมบรณ ผลของการศกษาแสดงใหเหนถงระยะเวลาในการคนหารถยนตลดลงถง 50 เปอรเซนต ระยะทางในการเดนลดลง 43 เปอรเซนต สวน ผลตอบแทนการลงทนนนสามารถคนทนไดภายในระยะเวลา 1 ป 2 เดอน

เอกสารอางอง

1. http://www.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_journal/

oct_dec_11/pdf/aw02.pdf

2. http://www.logisticscorner.com/index.php?option=com_

content&view=article&id=1785:-gps-gps&catid=45:any-talk&Itemid=56

3. http://riverplusblog.com/2011/06/07/barcode-%E0%B8%84

%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%84

%E0%B8%A3/

4. http://www.barcode-produce.com/index.php?lay=show&ac

=article&Id=539352178

5. http://www.ecti-thailand.org/emagazine/views/60

6. http://logisticsrmuttochan.blogspot.com/2011/08/edi.html

7. https://www.blogger.com/profile/15310147878392969862

8. https://www.youtube.com/results?search_query

9. http://www.tpa.or.th/writer/author_des.php?passTo=62e910

fa5312fa86d74d4f9a500c4a5a&authorID=1766

10. สนน เถาชาร. การปรบปรงประสทธภาพการจดการกระบวนการ

ทางธรกจของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมโดยใชระบบ ERP : กรณศกษา

โรงงานผลตขนมปงและเบเกอร. วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรมหา

บณฑต: มหาวทยาลยขอนแกน, 2552.

11. เศรษฐศกด เลศประเสรฐเวช. ระบบ GPS ทมผลตอประสทธภาพ

การจดการในธรกจขนสง. การคนควาอสระวทยาศาสตรมหาบณฑต: วทยาลย

นวตกรรมอดมศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

12. สรไกร ปญญาสาครชย. ผลส�าเรจในการน�าเทคโนโลย GPS มา

ประยกตใชในการเพมคณภาพการบรการขนสงสนคาและบรการทางถนน. การ

คนควาอสระวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย: วทยาลย

นวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2552

13. วโชต สมพนธรตน. ประสทธภาพของการรายงานการบรรทก

ขนถาย และการรายงานการรบมอบสงมอบตสนคาดวยระบบการสงเอกสาร

อเลกทรอนกส ของบรษท ทไอพเอส จ�ากด ทาเรอแหลมฉบง ทาบ 4. งานนพนธ

ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการขนสงและโลจสตกส:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, 2548.

14. สมาล บวขาว. การใชรหสแทงในการบรหารสนคาคงคลงของ

อตสาหกรรมอาหารและเครองดม. การศกษาคนควาอสระปรญญาบรหารธรกจ

มหาบณฑต: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2548.

15. สวารน พรรคเจรญ. การศกษาความเปนไปไดในการน�าเทคโนโลย

บงชวตถดวยคลนความถวทย มาใชในการบรหารรถยนตภายในลานจอด. งาน

นพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการขนสงและ

โลจสตกส: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, 2550.

(อานตอฉบบหนา)