ແນວພັນໃໝ່ ຫອມທ່າດອກຄໍາ...

120

The Lao Journal of Agriculture and Forestry, No. 40

January - June 2019

ແນວພນໃໝ ຫອມທາດອກຄາ 1

ຈນທະຄອນ ບວລະພນ1, ກງປນ ກນຍາວງ1, ສວນ ທາດາວງ2, ຄາຕາ ສລຍະວງສ, ເຂມຄາ ຫງພກດ1 ແລະ ຄາໄຕ ວງໄຊຍາ1

ບດຄດຫຍ

ເຂາຫອມເປນເຂາທມລາຄາແພງສາລບ ຜທບລໂພກເຂາ, ເຂາຫອມສວນຫາຍເປນເຂາພນ ເມອງຜນຜະລດຕາ, ຮສກຊວງແສງ ແລະ ສາມາດປກໄດແຕລະດຝນລະດດຽວ. ເຮດແນວໃດເພອໃຫ ມແນວພນເຂາຫອມທຜນຜະລດສງ ແລະ ສາມາດປກໄດທງນາແຊງ ແລະ ນາປ. ໃນປ 2004 ສນຄນ ຄວາເຂານາພອກໄດຮວມມກບກບສນ Rice Gene Discovery (Bio-Technology)ກາແພງແສນ, ມະຫາວທະຍາໄລກະເສດສາດ, ປະເທດໄທ, ໃນການນາໃຊ Bio-Technology ເຂາໃນການປບປງພນ ເຂາເປນຄງທາອດທການຄນຄວາຂອງລາວ ໄດນາໃຊເຕກນກດງກາວເຂາໃນການປບປງພນເຂາ. ໃນເວ ລານນແນວພນທາດອກຄາ 1 (TDK 1) ແນວ ພນປບປງຂອງລາວທໃຫຜນຜະລດສງ ແລະ ປກຫາຍໃນ ພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ, ສະນນ ຈດປະສງ ຂອງການປບປງພນ ແມນປບປງແນວພນທາດອກຄາ1 (TDK 1) ໃຫມຄວາມຫອມ, ໂດຍເອາແນວພນ TDK 1 ປະສມກບແນວພນຫອມນາງນວນ (ແນວພນ ເຂາຫອມພນເມອງລາວ), ໃຊວທປະສມພນກບຈນຮອດ 3 ຄງ (BC3) ແລະ ຄດເລອກຈນຮອດ BC3F3. ໃນແຕລະຊວກອນປະສມພນກນແມນນາໃຊ MAS ເຂາຊວຍໃນການຄດເລອກຕນ F1 ທມຢນຄວາມ ຫອມ (BADH), ຈາກສາຍພນຄງຕວຈານວນຫາຍສາຍພນ ສາມາດຄດສາຍພນທດເດນ 3 ສາຍພນ ແມນມຄວາມຫອມ: TDK303-140-3-93-4-27 (V3), TDK303-140-3-93-6-8 (V5) ແລະ TDK303-140-3-97-2-4(V9), ທງ 3 ສາຍພນແມນໄດຜານການທດສອບໃນພາກກາງ ແລະ ໃຕ. ໃນນສາຍພນ TDK303-140-3-93-4-27 (V3) ອອກເປນແນວພນໃໝ (ຫອມທາດອກຄາ 1), ລກສະນະ, ອາຍ, ຜນ ຜະລດເໝອນ TDK 1 ແລະ ຄນນະພາບການສ ແລະ ການກນໃຊໄດ, ແຕແຕກຕາງຈາກ TDK1 ແມນ ມຄວາມຫອມ ແລະ ຖອດຄຮວງໄດດກວາ.

ຄາຄນ: ຢນຄວາມຫອມ (BADH), MAS: Marker Assisted Selection: ການນາໃຊ Marker ເຂາ ຊວຍໃນການຄດເລອກ,

1 ສນຄນຄວາເຂານາພອກ2 ສນຄນຄວາພດຜກ ແລະ ໄມໃຫໝາກ

content.indd 120 4/9/2019 11:37:00 AM

121

ວາລະສານຄນຄວາກະສກາ ແລະ ປາໄມ, ສະບບທ. 40

ມງກອນ- ມຖນາ 2019

New glutinous rice: Home Thadokkham 1 (HTDK1)

Chanthakhone BOUALAPHANH1, Kongphanh KANYAVONG1, Souvanh THADAVONG2, Khamta SOULIYAVONGSY1, Khemkham HONGPAKDY1 and Khamtai VONGSAYYA1

Abstract

Aroma rice has a high cost and is prefer by consumers. The general, aroma rice in Laos is traditional variety low yielding, photo-period sensitive variety and can grow only in wet season. Breeding program has objective to improve aroma rice with high yield and can grow in wet and dry season. In 2004, Rice Research Center had cooperation with Rice Gene Discovery (Bio-Technology) Khampengsean Campus, Kasetsart University about using Bio-Technolog using marker assisted selection (MAS) in rice breeding that is first time for Laos using new technique in breeding. In that time, Thadokkham 1 (TDK 1) was popular improved variety in Laos, high yielding, can grow in wet and dry season but no aroma. So we made cross between TDK 1 with Home Nang Nouane (HNN), the objective of this cross is to improve TDK 1 to have aroma by using MAS in every generation up to Back cross 3 F3 (BC3F3). From those population, there were 3 lines were more uniform and advance compared to other lines: TDK303-140-3-93-4-27 (V3), TDK303-140-3-93-6-8 (V5) TDK303-140-3-97-2-4(V9), all three lines were testing for yield in central and southern parts of Laos. From these three lines, TDK303-140-3-93-4-27 (V3) is selected as good advanced line as new aroma variety. This line has aroma from HNN, maturity 135 days, high yield (4-6 t/ha) can grow in wet and dry season as TDK 1.

Key words: New vaiety Home Thadokkham 1 (HTDK 1), fragrance gene (BADH) Marker Assisted Selection (MAS)

1Rice Research Center 2Vegetable and Fruit Research Center

content.indd 121 4/9/2019 11:37:00 AM

122


January - June 2019

I. ບດນຳ

ເຂາທມຄນນະພາບ ແມນມຄນຄາທາງ ດານອາຫານ ແລະ ໂພສະນະການ, ເຊງລກສະ ນະດງກາວຂນ ກບສານປະກອບ, ລດຊາດ, ກນ ຫອມ ແລະ ລວມທງຂນຕອນການປງແຕງ. ລດ ຊາດ ແລະ ກນຫອມແມນມຄວາມສາຄນຂອງຜ ບລໂພກ, ແຕຄວາມມກຂອງຜບລໂພກ ແມນມ ຄວາມແຕກຕາງກນໄປແຕລະຄນ. ໂດຍທວໄປເຂາທມຄນນະພາບໃນປະຈບນທຄນເຮາຕອງ ການຈາແນກຈາກຄວາມຫອມ ແລະ ອອນນມ, ເຊງມລາຄາແພງ ໃນທອງຕະຫາດພາຍໃນ ແລະ ຕາງປະເທດ.

ສານທພາໃຫເກດຄວາມຫອມ ແມນມ ຈານວນຫາຍທໄດໄຈແຍກໃຫເຫນ (Yajima et al., 1979). ສານ 2-acetyl-1-pyrroline (2AP) ແມນສານຕນຕຂອງຄວາມຫອມ (Buttery et al., 1983; Lorieux et al., 1996). ສານດງກາວແມນຢນາທກພາກສວນຂອງຕນເຂາ ນອກຈາກຮາກ. ໃນການຄດເລອກຕນທຫອມແມນ ມຫາຍເຕກ ນກ: ການໃຊປະສາດສາຜດ (sensory) ແມນວທ ໜງທມມາແຕກອນ ເຊນ: ການຫຍາເມດເຂາສານ ໃຊຄວາມຮສກຈາກປາກວາມກນຫອມ ຫ ບ?, ການໃຊວທດມກແມນອກວທໜງ ຂອງການສາ ຜດ (Berner and Hoff ,1986 and Champagne et al. 1999), ໂດຍການໃຊອາດຈະໃຊວທ ຕມໃບ ແລວດມກນ ຫ ໃຊເມດຫໃບແຊໃນສານລະລາຍ 1.7% KOH ເພອໃຫເກດປະຕກລຍາ ແລວດມ ເອາ (Sood and Siddiq, 1978), ວທດງກາວ ແມນ ເຮດໄດຈານວນໜອຍ, ອກວທໜງທທນສະ ໄໝຂນຕມແມນວທກວດສອບ ປະລມານສານ ຄວາມຫອມ ໂດຍໃຊເຄອງ gas chomotograph (Lorieux et al., 1996). ເຖງຢາງໃດກຕາມຢນ ຄວາມຫອມແມນຢນດອຍ ແປປວນຂນຂອນຂາງ

ສງກບສະພາບແວດລອມ (Lorieux et al. 1996, Jin et al. 2003) ເວລາປບປງພນຈະຄດເລອກ ຕນ F1 ແບບວທທາມະດາ ຂອນຂາງສະແດງ ອອກຍາກສວນຫາຍສະແດງອອກໃນຊວ F2 ສະ ນນເມອໃຊຊວະເຕກໂນໂລຊ (Biotechnology)ໂດຍສະເພາະ MAS: Marker Assisted Selection ເຂາໃນການຄດເລອກ ຫ ປບປງພນ ເຂາແມນສາມາດຮໃນຊວທ 1 (F1) ໃຊເວລາ ໜອຍ ແລະ ຊດເຈນໄວ ແລະ ໄດຮບຜນສາເລດ ຫາຍໃນປະຈບນ (Liu et al., 2006, Toojinda et al., 2005 …).

ເຂາເປນອາຫານຫກຂອງຄນລາວ ແລະ ພນທປກເຂາກວມເອາສວນໃຫຍ ຂອງພນທກະ ສກາທວປະເທດ ເຂາຫອມເປນທຕອງການຂອງ ຜບລໂພກ ແລະ ຕະຫາດສະນນການປບປງພນ ເຂາຫອມເປນສງທສາຄນ ແລະ ເປນສງທາທາຍ ໃຫແກນກປບປງພນເຂາ. ໃນລາວ ເຂາທມຄວາມຫອມແມນເປນແນວພນເຂາພນເມອງ ເຊງເປນ ແນວພນຮສກຊວງແສງ (ອອກດອກຕາມລະດ ການຄປກໄດແຕລະດຝນ), ຕນສງ, ອາຍຍາວ, ແຕກກໜອຍ, ຕອບສະໜອງຕອດຕາຝນຕາ ແລະ ສດທາຍຜນຜະລດຕາ. ຜານມາການປບປງພນ ເຂາແມນມຫາຍ ກວາ 20 ແນວພນອອກສສງຄມ (Lao-IRRI Project, 2000 ແລະ ຈນທະຄອນ ບວລະພນ ພອມຄະນະ, 2013 ແຕພນດງກາວ ແມນຜນຜະລດສງ ແລະ ປບຕວໄດກວາງ, ແຕ ບມຄວາມຫອມ. ມາໃນປ 2004 ສນຄນຄວາ ກະສການາພອກ ໄດຮວມມກບສນ Rice Gene Discovery (Bio-Technology) ກາແພງ ແສນ, ມະຫາວທະຍາໄລກະເສດສາດ, ປະເທດ ໄທ, ໃນການນາໃຊ Bio-Technology ເຂາໃນ ການປບປງພນເຂາ ເປນຄງທາອດທການຄນ ຄວາຂອງລາວ ໄດນາໃຊເຕກນກດງກາວ ເຂາໃນ ການປບປງພນເຂາ. ໂດຍເລອກເອາແນວພນທາ

content.indd 122 4/9/2019 11:37:00 AM

123



ດອກຄາ 1 (TDK 1) ແນວພນປບປງຂອງລາວ ແນວພນທາອດທໃຫຜນຜະລດສງ ແລະ ປກ ຫາຍໃນພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕມາປບປງພນ ໃຫຫອມ ໂດຍໃຊເຕກນກດງກາວເຂາ ໃນການ ຄດເລອກ. ມາໃນປະຈບນຈາກການປບປງພນດງ ກາວສາມາດຄດເລອກແນວພນເຂາຫອມຈາກການປບປງແນວພນ ທາດອກຄາ 1 ໃຫມຄວາມ ຫອມ ແລະ ສາມາດຄດເລອກໄດແນວພນທາ ດອກຄາ 1 ທມຄວາມຫອມເອນວາຫອມທາດອກຄາ 1.

II. ຈດປະສງ

ປບປງແນວພນ TDK1 ໃຫມຄວາມຫອມ ສາມາດປກໄດທງນາແຊງ ແລະ ນາປ.

III. ປະຫວດຂອງແນວພນ

ແນວພນຫອມທາດອກຄາ 1 (HTDK1) ແມນແນວພນທໄດຈາກ ແນວພນທາດອກຄາ 1 ປະສມກບແນວພນເຂາ ຫອມນາງນວນ.

3.1. ແນວພນ

TDK 1 ເຊງເປນເຂາໜຽວແນວພນທຳອດ ຂອງ ສປປ ລາວ, ໄດນາໃຊເປນແມພນ (recipient - parent), ແນວພນນໄດນາອອກສການຜະລດໃນ ປ 1993, ເປນແນວພນທປບຕວໄດກວາງ, ທນ ທານລະດບປານກາງ ຕການທຳລາຍຂອງພະ ຍາດໄໝ, ຂອບໃບແຫງ ແລະ ເພຍຈກຈນສນາ ຕານ, ກນແຊບ, ອອນນມດ ແລະ ເໝາະສມທາງ ພາກກາງ, ໃຕ ແລະ ບາງແຂວງພາກເໜອ, ແຕ ມຈດອອນບຫອມ (Lao-IRRI Project, 2000). ແນວພນຫອມນາງນວນ, ຖກນາໃຊເປນພພນຫ ຕວໃຫຄວາມຫອມ, ເປນເຂາໜຽວເໝອນກນ,

ເປນພນພນເມອງ ເຂາປອອກດອກ ໃນກາງ ເດອນຕລາ, ເປນເຂາຕນສງ ຜນຜະລດບສງ (Lao-IRRI Project, 2000).

3.3 ວທການປບປງ

ນາເອາຄວາມຫອມ ຈາກແນວພນຫອມ ນາງນວນ (Homenangnouan: HNN) ເຂາສ ແນວພນ TDK 1: ດງໃນຮບສະແດງ 1 ແມນ ແຜນວາດການປບປງພນເຂາ ໂດຍໃຊແນວພນ TDK 1 ປະສມ ພນກບແນວພນ ຫອມນາງນວນ, ແນວພນ TDK 1 ເອາເປນໂຕແມພນ ແລະ ຫອມນາງນວນ ເປນພພນຫອມເພອໃຫໄດ F1, ປອຍໃຫປະສມຕນເອງ ໄດ F2 ແລວປະສມພນ ກບແມພນ TDK 1, ຈນໄດ BC1F1 ຫງຈາກນນ ບາງຊວງກປອຍໃຫປະສມຕວເອງ ແລະ ບາງ ຊວງແມນປະສມກນຈນໄດ BC3F3. ໃນແຕລະ ຊວກອນປະສມພນ ຫ ປະສມໂຕເອງກແມນຄດ ເລອກຕນຫອມດວຍ MAS. ຄດເລອກຈນໄດ ສາຍພນທດຄງຕວ ແລະຫອມ ແລວໄປປກສກສາ 2 ແຖວ ຕສາຍພນຄດ ເລອກເອາ 21 ສາຍພນ ແລະ ຄດເລອກເອາ 11 ສາຍພນປກສກສາ 4 ແຖວສງທດສອບຜນຜະລດ ເລອກໄດ 11 ສາຍພນ ທມຄວາມຫອມ ແລະ ລກສະນະຄາຍຄ TDK 1.

content.indd 123 4/9/2019 11:37:00 AM

124


January - June 2019

TDK 1 x Homnangnouane

F1 (4)⊗

(ໄດ 190 plants)

TDK1 x 46F2 (MAS)

(ຄດເລອກ 3 ຕນ)

TDK1 X 151BC1 (MAS)

(ຄດເລອກໄດ 4 ຕນ)

201BC2F1 (MAS)

(ຄດເລອກໄດ 7 ຕນ) ⊗

250 BC2F2


TDK1 X 200 BC2F3 (MAS)


94 BC3F1 (MAS)


500 BC3F3 (ປກສກສາຂນຕນ 2 ແຖວຕສາຍພນ ຄດເລອກເອາ 21

ສາຍພນ, ຕມາສກສາ 4 ແຖວ ຄດເລອກເອາ 11 ສາຍພນສງທດສອບຜນຜະລດ)

ຮບສະແດງ 1: ແຜນວາດການປບປງພນເຂາຫອມ

3.3 ຂະບວນການການຄດເລອກ

ຂນຕອນຄດເລອກຄວາມແຕກຕາງ ຂອງ ພແມ: Marker ທນາໃຊໃນການແຍກຄວາມ ແຕກຕາງ ພແມ (TDK1 ແລະ HNN) ແມນໃຊຢ 14 markers (ຕາຕະລາງ 1) ເພອເບງລກສະນະ ແຕກຕາງກນ ເຊນ: ຄວາມຫອມ, ອາໄມໂລສ ແລະ ອນຫະພມຫງຕມ.

content.indd 124 4/9/2019 11:37:00 AM

125



ຕາຕະລາງ 1: ຊ markers ທໃຊໃນການຈາແນກຄວາມແຕກຕາງຂອງພແມພນ ແລະ ຜນຂອງການ ໄຈ ແຍກ

Markers Traits Chromosome TDK1 HNN KDML105

BADH Aroma 8 325 318 318

Waxy Amylose content 6 413 413 413

RM204 Amylose content 6 212 212 212

RM21 Gel.tem. 11 252 249 249

RM457 Gel.tem. 11 417 417 No

RM5349 Gel.tem. 11 249 231 231

RM6897 Gel.tem. 11 295 336 413

RM190 Amylose content 6 251 249 249

RM597 Amylose content 6 No 336 336

RM8114 Amylose content 6 No No No

PSS-II-2 Gel.tem. 6 370 369 370

RM121 Gel.tem. 6 465 463 463

GT11 Gel.tem. 6 280 282 282

SNP3G e l . t e m . (Specific)

6 Mono Mono Mono

ຜນຂອງການຄດເລອກ marker ເຫນ ວາຈາກ 14 markers ແມນມ 8 markers ສະແດງ ຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງພແມ ເຊນ: BADH, RM21, RM5349, RM6897, RM190, PSS-II-2, RM121 and GT11, 3 markers (Waxy, RM204 and SNP3) ແມນບມຄວາມແຕກຕາງ ແລະ ອກ 2 (RM597 and RM8114) ແມນບເຮດວຽກຈາກ ຜນການຄດເລອກເບອງເທງ, BADH ແມນຄດ ເລອກໃນລກສະນະຄວາມຫອມ, ສວນ Marker ສາລບອາໄມໂລສ ບໄດຄດເລອກເພາະຜນສະ ແດງອອກແມນບມຄວາມແຕກຕາງທງ 2 ແນວ

ພນ (Waxy and RM204) ເຖງແມນວາ markers RM190 ມຄວາມແຕກຕາງແຕ marker ດງກາວ ແມນເປນພຽງ marker ຢດານຂາງບຢໃນຕາ ແໜງ.

ຢນດງກາວ. marker RM21 and RM5349 ແມນສະແດງອອກເຫນ ຄວາມແຕກ ຕາງກນສະນນໃນການຄດເລອກ marker ໃຊໃນ ການຄດເລອກ ຕນໃນແຕລະຊວການປະສມພນ ແມນ 3 markers: BADH, RM21 ແລະ RM5349 (ຕາຕະລາງ 2).

content.indd 125 4/9/2019 11:37:00 AM

126


January - June 2019

ຕາຕະລາງ 2: ລາຍຊ marker ໃຊໃນການຄດເລອກແຕລະຊວ

ລ/ດ Markers ລກສະນະChromosome PCR fragment size (bp)

TDK1 HNN

1 BADH Aroma 8 325 318

2 RM21gelatinization temperature

11 252 249

3 RM5349gelatinization temperature

11 249 231

3.4. ການວໄຈ DNA markers

ເມອຕນກາຂອງພແມພນໄດ 15 ວນ ໄດ ຕດເອາໃບອອນຈານວນ 0.5g ແຍກຕນກນຕາມ ວທການສະກດ DNA ຂອງຫອງທດລອງເຕກໂນ ໂລຊກາແພງແສນ, ມະຫາວທະຍາໄລ ກະເສດ ສາດ, ປະເທດໄທ. ຂະບວນການເຮດ PCRreaction ແມນມດງຕໄປນ: ກະກຽມໃຫໄດ 10 ml ຂອງ ສວນປະສມທງໝດ ໃຫເຂາກນທປະກອບດວຍ 2 ml ຂອງ template DNA (50 ng), 1 ml ຂອງ 10_ PCR buffer, 0.8 ml ຂອງ 25mM MgCl2 (final concentration 2 mM), 2 ml ຂອງ 1 mM dNTPs (final concentration 0.2 mM), 0.4 ml ຂອງ 5mM forward and reverse primers (final concentration 0.2 mM) ແລະ 0.5 ul ຂອງ Taq DNA polymerase (final concentration 0.5 units), ປະລມານສດທາຍແມນ 10 ml ເມອ ໃສນາທບລສດແລວ (distilled water). ຫງຈາກນນຢອດນາມນ (mineral oil) 1 ຢອດເພອ ປກໜາໄວຫກລຽງການລະເຫຍອາຍ, ຫງຈາກນນເອາເຂາເຄອງ PCR ແລະ ຕງເຄອງ

ໃນການ run PCR ດງຕໄປນ: ແຍກສາຍ DNA (denaturation) ທອນຫະພມ 940C ໃຊເວລາ 3 ນາທ ຕາມດວຍ 35 ຮອບ (cycles) ທອນຫະພມ 940C ເວລາ 30 ວນາທ, 550C ເວລາ 30 ວນາທ ແລະ 720C ເວລາ 1 ນາທ ແລະ 30 ວນາທ. ສດທາຍແມນອບໄວ (incubation) 5 ນາທທອນຫະພມ 720C. ເມອໄດຜນຂອງ PCR ແລວຂນຕອນຕໄປແມນ ເບງຄວາມແຕກຕາງ ຂອງ DNA ຂອງພ ແລະ ແມກບ marker ທ ໃຊຄດເລອກໂດຍນາເອາໄປ load ໃສບນແຜນ ແກວທມ polyacrylamide gel ກຽມໄວ ແລະ ແຍກດວຍ electrophoresis ແລະ staining (ແຜນແກວໃຫຍໃຊໃນສະໄໝນນ, ທງໝດປະຕ ບດຕາມສດຂອງຫອງທດລອງເຕກໂນໂລຊກາແພງແສນ, ມະຫາວທະຍາໄລກະເສດສາດ, ປະ ເທດໄທ). ຫງຈາກນນແມນໃຫຄະແນນ ຄວາມ ແຕກຕາງລະຫວາງພແມພນໃນແຕລະ marker ໂດຍສມທຽບໃສ standard DNA ladder ທໄດ load ທຽບ.

content.indd 126 4/9/2019 11:37:00 AM

127



3.5. ການຄດເລອກໂດຍໃຊ Marker ເຂາ ຊວຍ (Marker assisted selection: MAS)

MAS ໃຊໄຈແຍກຕນດຽວທມ alleles ຂອງຕນພ (HNN) ຂອງ F2 ແລະ ທກຊວຂອງ ປະຊາກອນຈນຮອດ BC3F4 population. ໂດຍ ນາໃຊ 3 markers ທໄດຈາກການຄດເລອກຄວາມ ແຕກຕາງລະຫວາງພ ແລະ ແມ (ຕາຕະລາງ 2). ທງ 3 markers ແມນໄດໃຊຄດເລອກໃນແຕລະ ຊວດງໃນຮບສະແດງ 1 ຈນຈາກການຄດເລອກ ຂອງແຕລະຊວຈນຮອດຊວ BC3F4 ໄດສາຍພນ ສດທາຍ 11 ສາຍພນທມຄວາມຫອມ ແລະ ລກ ສະນະຕນ TDK1 ແລະ ສາຍພນດງກາວໄດນາ ໄປທດສອບຜນຜະລດເບງ ການສະແດງອອກ ຂອງແນວພນດງກາວ ກບຫາຍສະຖານທໃນພາກ ກາງ ແລະ ໃຕຂອງລາວ ແລະ ໃນເວລາດຽວກນນນແມນທດສອບທາງດານຄນນະພາບ ການກນ ແລະ ສໄປພອມ.

3.6. ການທດລອງປຽບທຽບຜນຜະລດ, ສາທດ ສາຍພນ ແລະ ທດສອບຄນນະພາບການກນ ແລະ ການສ

ການທດລອງປຽບທຽບ ຜນຜະລດແມນ ໄດເຮດຢ 3 ຈດ: ຢສນຄນຄວາກະສການາພອກ, ສນຄນຄວາ ແລະ ຂະຫຍາຍເມດພນທາສະໂນ (ແຂວງສະຫວນນະເຂດ) ແລະ ສນຄນຄວາ ແລະ ຂະຫຍາຍເມດພນໂພນງາມ (ແຂວງຈາປາສກ) ໃນລະດຝນ 2011, ສວນການສາທດແມນໃນສນ 3 ສນເໝອນເກາ ແລະ ພນທຊາວນາ 6 ຈດ: ແຂວງວຽງຈນ 2 ຈດ, ສະຫວນນະເຂດ 2 ຈດ ແລະ ແຂວງຈາປາສກ 2 ຈດ. ການທດສອບ ຄນນະພາບເມດ, ການສ ແລະ ການບລໂພກ ແມນທດສອບ ທຫອງວໄຈຄນນະພາບຂອງສນ ຄນຄວາກະສກາ (ສກພ).

ການທດລອງປຽບທຽບພນແມນປະ ກອບມ 13 ສາຍພນລວມທງ TDK1 ແລະ ຫອມ ນາງນວນພແມພນເປນຕວຢນ, ວາງແປງແບບ Randomised Complete Block Design (RCBD) ມ 3 ຊາ, ທງໝດການທດລອງແມນ ເຮດໃນຊວງເດອນ 6 ຫາ ເດອນ 12, 2011 (ລະດ ຝນ 2011), ການຕກກາແມນຕກເປນສາຍພນ ມນແຍກກນ, ເມອກາໄດ 25 ວນ ຈງໄດປກດາ, ຂະໜາດແປງນອຍແມນ 1x5 ມ, ໄລຍະປກດາ ແມນ 20x20 ຊມ, ອດຕາຝນ N-P2O5-K2O ແມນ 90-30-30 ກລ/ຮຕ (ຮອງພນ 30-30-30 ກ/ຮຕ ໃສຊວງປກດາ, ເລງ 2 ຄງ ແຕລະຄງ 30-00-00 ກ/ຮຕ ໃສຫງປກດາ 25 ແລະ 45 ວນ, ຕາມລາດບ). ການຄວບຄມຫຍາແມນຫກດວຍ ມ ແລະ ການໃຫນາ ຕອງຢໃນລະດບປະມານ 10 ຊມ ຈນຮອດ 15 ວນກອນເກບກຽວ. ຂມນທ ເກບໃນການທດລອງ: ວນອອກດອກ, ລວງສງ, ຈານວນຮວງຕສມ ແລະ ຜນຜະລດ (ຄດໄລເປນ ກລ/ຮຕ ໃນຄວາມຊມ 14%).

ການສາທດ 3 ສາຍພນກບແນວພນ TDK 1, ສາລບການເກບຂມນແມນເກບກາຜນຜະລດ (ກລ/ຮຕ).

ການສກສາຂມນ ດານຄວາມແຕກຕາງ ກບແນວພນອນ (distinctness),ຄວາມສະໝາ ສະເໝ (uniformity) ແລະ ຄວາມເປນສະເຖຍ ລະພາບ (stability) ຫ DUS test ແມນນຳໃຊ ວທການຂອງ IRRI ໂດຍນຳໃຊແບບຟອມທມ 46 ລກສະນະ. ແຕລກສະນະດງກາວແມນເຮດ ແຕສາຍພນທຈະອອກເປນແນວພນໃໝ (TDK 303-140-3-93-4-27) (SES, IRRI1996). ຂມນ ດງກາວແມນເຮດຢຈດສນຄນຄວາກະສກາແຕ ຈດດຽວ.

content.indd 127 4/9/2019 11:37:00 AM

128


January - June 2019

ການທດສອບເປເຊນການສ ແລະ ການ ກນກແມນເຮດຢສນຄນຄວາ ກະສກາຈດດຽວ ເໝອນກນ. ລກສະນະການທດສອບແມນນາໜກ 1,000 ເມດ, ເປເຊນເຂາກອງ, ເຂາສານ,ແກບ, ຮາ, ເຂາຫກ ແລະ ເຂາເມດເຕມ. ຕວຢາງເຂາ ເປອກທໃຊໃນການທດສອບ ແມນເອາຈາກຈດ ສນຄນຄວາ ກະສການາພອກ, ເຮດເປນ 3 ຊາ, ແຕລະຊາໃຊ 125 ກາມ. ເປເຊນຄວາມຊມຕວ ຢາງດງກາວຕອງຢ 15-15.5%, ນາມາແກະເປອກ ດວຍໂຮງສນອຍ ແລະ ຫງຈາກແກະເປອກແລວ ຈງນາມາຂດດວຍເຄອງຂດຂະໜາດນອຍ, ໃນແຕ ລະຂນຕອນ ແລະ ວທຄດໄລຫາເປເຊນລກສະ ນະຕາງໆ ຕາມວທ ຂອງການທດລອງສນຄນຄວາ ກະສກາ ນາພອກ.

ສວນການທດສອບຄນນະພາບການກນ ແລະ ຄວາມຫອມແມນໃຊວທທາມະດາ: ໜງ ແລວຊມ. ຕວຢາງ ເຂາສານທໃຊໃນການທດສອບ ຂອງແຕລະແນວພນແມນ 100 ກາມ ນາມາແຊ ປະມານ 2-3 ຊງໂມງ, ຫງຈາກນນນາມາໜງໃຊ ເວລາ 35 ນາທຫງນາຟດ. ຫງຈາກນນແມນຂນ ຕອນຊມ, ຂນຕອນຊມແມນຊມ 2 ຄງ: ເວລາເຂາ ຮອນ (ຫງໜງແລວ ແລະ ເວລາເຢນ (ຫງໜງສກ 2 ຊວໂມງ), ຂນຕອນໃຫຄະແນນໃນຕາຕະລາງ 4.

3.7. ການວໄຈທາງດານສະຖຕ

ການວໄຈທາງດານສະຖຕ ແມນວໄຈ ແຕການທດລອງປຽບທຽບຜນຜະລດ, ສວນການ ທດສອບອນແມນບໄດວໄຈ ທາງດານສະຖຕພຽງ ແຕຫາຄາສະເລຍເທານນ. ໂປຣກາມສະຖຕທນາ ໃຊແມນນາໃຊ IRRISTATsoftware program ຄດໄລຫາ Analysis of variance (ANOVA) ໃນ ຮບແບບ randomized complete block design (RCBD). ນາໃຊ Least significant difference (LSD) 5%.

IV. ຜນໄດຮບ

4.1 ຜນຂອງການທດລອງ ປຽບທຽບພນໃນ 3 ຈດທດລອງ (ສນຄນຄວາກະສກາ, ສນ ທາສະໂນ ແລະ ສນໂພນງາມ)

ຜນຂອງການທດລອງປຽບທຽບພນໃນ 3 ຈດທດລອງ ສະແດງໃຫເຫນວາ: ທກລກສະ ນະແມນມຄວາມແຕກຕາງ ກນທາງດານສະຖຕ (ຕາຕະລາງ 3). ອາຍຂອງສາຍພນດງກາວແມນ ສະເລຍຈາກ 135-140 ວນ ໃນນນແນວພນທາ ດອກຄາ 1 ກມອາຍ 140 ວນ, ສາຍພນທມອາຍ ສນແມນສາຍພນ ເບ 1 ແລະ ເບ 3, ລວງສງ ແມນ ສະເລຍຈາກ 96-142 ຊມ, ໃນນນມພຽງສາຍ ພນດຽວສງກວາໝ 142 ຊມ ສງເໝອນແນວພນ ພ (ຫອມນາງນວນ), ສວນສາຍພນອນແມນບມ ຄວາມແຕກຕາງກນໃນລະຫວາງ 96-98 ຊມ (ແນວພນແມແມນ 97 ຊມ), ຈານວນຮວງຕສມ ແມນສະເລຍຈາກ 7-9 ຮວງຕສມ, ສາລບຜນຜະ ລດແມນມຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງ ສະຖານທ ແຕເຖງຢາງໃດກຕາມຄາສະເລຍຈາກ 3 ຈດ ແມນ 2,600-3,500 ກ/ຮຕ, ໃນນນຜນຜະລດ ຕາກວາໝພພນຫອມນາງນວນ, ສວນສາຍພນ ແມນໃຫຜນຜະລດໃນລະດບ 3,000 ກວາ ກ/ຮຕ ຂນເມອ, ໃນນນເຫນວາຜນຜະລດ ຢສນໂພນ ງາມສງກວາໝ, ສວນຜນຜະລດທຕາກວາໝ ແມນຢສນຄນຄວາກະສກາ ນາພອກຍອນວາໃນ ຊວງນນເກດມນາຖວມ 3 ເທອຈງເຮດໃຫການ ຈະເລນເຕບໂຕບດ ແລະ ເປນເຫດໃຫຜນຜະລດ ຕກຕາ, ສວນຈດສນໂພນງາມ ກຖວມເໝອນກນ 1 ຄງແຕມນຟນຕວ ແລະ ແຕກກດ, ສວນຈດ ສນທາສະໂນກໃຫຜນດກວາ ນາພອກແຕບເທາ ຈດໂພນງາມ. ຜນຜະລດຂອງສາຍ ພນທດລອງ

content.indd 128 4/9/2019 11:37:00 AM

129



ໃນຈດສນໂພນງາມແມນ ໃຫຜນຜະລດສງແມນ ສງຈນຮອດ 4,000 ກວາກໂລຕເຮກຕາ ຂນເມອ (ຂມນບໄດສະແດງໃຫເຫນ).

ການທດສອບຄນນະພາບ ການກນ (ຕາຕະລາງ 4): ເຫນວາສາຍພນທມຄວາມຫອມ ເໝອນຫອມນາງນວນແມນສາຍພນເບ 3. ສາຍ ພນເບ 5 ແລະ 9 ກຫອມດ ແຕບເທາ ເບ 3, ສວນ ສາຍພນອນ ແມນມຄວາມຫອມໜອຍ ນອກ ຈາກສາຍພນທ 2 ແລະ 10 ແມນບມຄວາມຫອມ. ສາລບຄວາມອອນ: ສາຍພນທດລອງສວນຫາຍ ແມນມຄວາມອອນເໝອນພ ແລະ ແມ, ມພຽງ ສາຍພນເບ 4, 7 ແລະ 10 ແມນບອອນເທາໃດ ແຕໃຊໄດ.

4.2 ຜນຜະລດ, ຄວາມຫອມ ແລະ ຄນນະ ພາບການກນຂອງສາຍພນ 3 ສາຍພນໃນ ແປງສາທດ

ຜນຂອງການສາທດ ສາຍພນເຂາ 3 ສາຍພນແມນໃຫຜນດໃນທກລະດ, ຜນຜະລດ

ສະເລຍຂອງສາຍພນເຂາຫອມແມນສງກວາ ແນວພນພ (TDK 1), ນອກຈາກສາຍພນ ເບ 9 ໄດ ຜນຜະລດພຽງ 3,500 ກ/ຮຕ ສວນພ TDK 1 ໃຫຜນຜະລດ 4,000 ກ/ຮຕ ແລະ ສາຍພນເບ 3 ແລະ ເບ 5 ໄດ 4,200 ແລະ 4,700 ກ/ຮຕ (ຕາມລາດບ). ເມອເບງຄວາມອາດສາມາດຂອງ ການໃຫຜນຜະລດ ຂອງແຕລະສາຍພນເຫນວາ ສາຍ ພນ V3 ແລະ V5 ໃຫຜນຜະລດຮອດ 5,000 ກວາກໂລຕເຮກຕາ (ຕາຕະລາງ 4). ສວນອາຍ ຂອງສາຍພນແມນເທາກນແຕເບ 3 ມຄວາມຫອມ ຫາຍກວາເບອນໆ (ຕາຕະລາງ 5). ເມອທຽບໃນ ສາຍພນເຂາຫອມດງກາວ, ເບງການຈະເລນເຕບ ໂຕ, ການຊງຕນ, ຄວາມຫອມ ແລະ ການໃຫ ຜນຜະລດເຫນວາ ສາຍພນທ 3 (TDK303-140-3-93-4-27)ແມນສາຍພນດເລອກເປນແນວພນເຂາຫອມອອກເປນແນວພນໃໝ. ເຖງແມນວາ ການທດສອບຜນຜະລດຈະໄດທດສອບວງກວາງ ແຕການປບປງປະສມກບບຈາເປນຈະທດສອບຫາຍເພາະລກສະນະຕາງໆເໝອນTDK1.

ຕາຕະລາງ 3: ລກສະນະ ແລະ ຜນຜະລດຂອງສາຍພນເຂາ 13 ສາຍພນລວມທງພແມພນ

ລາດບ ສາຍພນ ອາຍ ຜນຜະລດ ລວງສງຈານວນຮວງ/

ສມ

(ວນ) (ກ/ຮຕ) (ຊມ) (ຮວງ)

1 TDK303-140-3-87-1-5 135 3814 98 9

2 TDK303-140-3-87-2-5 140 3385 98 9

3 TDK303-140-3-93-4-27 135 3238 96 8

4 TDK303-140-3-87-2-5 140 2977 96 8

content.indd 129 4/9/2019 11:37:00 AM

130


January - June 2019

5 TDK303-140-3-93-6-8 140 3586 96 8

6 TDK303-140-3-93-4-28 140 3336 96 8

7 TDK303-140-3-93-7-5 140 3112 96 8

8 TDK303-140-3-94-28 140 3220 142 8

9 TDK303-140-3-97-2-4 140 3160 93 8

10 TDK303-140-3-100-1-2 140 3113 98 7

11 TDK303-140-3-100-1-8 142 3444 98 8

12 TDK1 140 3192 97 8

13 HNN (Oct.15) 2689 138 7

5% (LSD) 0.23 359 5.82 1.05

CV(%) 5 11.6 4.8 10.90

content.indd 130 4/9/2019 11:37:01 AM

131



ຕາຕະ

ລາງ

4: ຜ

ນຜະລ

ດຂອງ

3 ສ

າຍພນ

ເຂາຫ

ອມ

ແລງ

11-

12ແລ

ງ12

-13

ລະດຝ

ນ 20

13

ສາຍພ

ນອາ

ຍ(ວນ

)ສກ

ພສກ

ພສກ

ພຊ/

ນວຽ

ງຈນ

ຊ/ນ

ຈາປາ

ສກຊ/

ນສະ

ຫວນ

ສະ ເລຍ

ຜນຜະ

ລດ (ກ

/ຮຕ)

TD

K30

3-14

0-3-

93-4

-27

(V3)

135-

140

4350

3945

4550

4250

3950

5,00

042

09

TDK

303-

140-

3-93

-6-8

(V5)

135-

140

4670

5282

4930

4750

4000

4726

TDK

303-

140-

3-97

-2-4

(V9)

135-

140

3480

3533

3760

3650

3560

3596

TDK

113

5-14

045

0038

0037

0042

8039

0040

36

content.indd 131 4/9/2019 11:37:01 AM

132


January - June 2019

ຕາຕະລາງ 5: ຜນຂອງການທດສອບຄວາມຫອມ ແລະ ຄນນະພາບການກນ

ລ/ດ ສາຍພນ ທດສອບຄວາມຫອມ ທດສອບການກນ

ຫອມຫາຍ

ຫອມຫອມໜອຍ

ບຫອມ ອອນ ປານກາງ ແຂງ

1TDK303-140-3-87-

1-5x x

2TDK303-140-3-87-

2-5x x

3TDK303-140-3-93-

4-27X x

4TDK303-140-3-87-

2-5x x

5TDK303-140-3-93-

6-8x x

6TDK303-140-3-93-

4-28x x

7TDK303-140-3-93-

7-5x x

8 TDK303-140-3-94-28 x x

9TDK303-140-3-97-

2-4x x

10 TDK303-140-3-100-1-2

x x

11 TDK303-140-3-100-1-8 x x

12 TDK1x x

13 HNN Xx

content.indd 132 4/9/2019 11:37:01 AM

133



ຕາຕະລາງ 6: ລກສະນະປະຈາພນຂອງສາຍພນເຂາຫອມ

3.3 ຈດພເສດເດນຂອງສາຍພນເຂາ ຫອມ TDK303-140-3-93-4-27 (V3) ທຽບໃສ TDK 1

• ຈດດ.

• ເປນເຂາຫອມ (TDK 1 ບຫອມ).

• ຜນຜະລດສງ: 3-5 ຕ/ຮຕ ໃນເນອທ. ການຜະລດເທາ TDK 1.

• ອາຍປານກາງ 135-140 ວນ ສາມາດ ປກໄດໃນນາປ ແລະ ນາແຊງເທາໆ TDK 1.

• ຖອກຫວດຄຮວງດສມທຽບໃສ TDK 1 ຖອກບຫວດຈານວນຫາຍ.

• ທນທານຕພະຍາດໃໝ ແລະ ເພຍຈກ ຈນສນາຕານ.

• ປບຕວໄດກວາງພາກກາງ ແລະ ໃຕ.

• ຕອບສະໜອງຕຝນໄນໂຕຣເຈນໄດດ.

• ຄນນະພາບການສການກນດ.

• ຂຄວນລະວງ (ຈດອອນ): ບທນທານ ຕດວງກ ແລະ ບວ.

3.4 ລກສະນະປະຈາພນ ຂອງສາຍພນ TDK303-140-3-93-4-27

ລກສະນະແນວພນ ແມນລວມເອາລກ ສະນະຂອງໃບ, ລາຕນ, ດອກ, ຮວງ, ເມດເຂາ ເປອກ, ເຂາກອງ, ຄວາມຫອມ ແລະ ລກສະນະ ເຂດຕະກາ (ຕາຕະລາງ 6).

ລ/ດ ລກສະນະ ຈດພເສດ ລ/ດ ລກສະນະ ຈດພເສດ

I ກມແນວພນ ອນດກາ 23 ເປເຊນເມດເຕມ 90%

II ລກສະນະຂອງໃບ 24 ການລນຂອງເມດ ຫຍາບປານກາງ

1 ຄວາມຊາຂອງແຜນໃບ ບາງໃບມຂນ VIລກສະນະຂອງເມດເຂາເປອກ

2 ສຂອງແຜນໃບ ຂຽວອອນ 25 ສເມດເຂາເປອກ ສນາຕານ

3 ສກາ ບ ໃບ ສມວງ 26 ຂນເມດເຂາເປອກ ຂນໜອຍໜງ

4 ມມ ໃບ ນອນ 27ຄວາມຍາວເມດເຂາເປອກ

10.14 ມມ

5 ຮບ ຮາງ ລນ ໃບ ປາຍມ 2 ແງມ 28ຄວາມກວາງເມດເຂາເປອກ

2.44 ມມ

6 ສ ລນ ໃບ ເສນສມວງ 29ຄວາມໜາເມດເຂາເປອກ

2.02 ມມ

content.indd 133 4/9/2019 11:37:01 AM

134


January - June 2019

7 ສ ຄ ໃບ ສຂຽວ 30 ນາໜກ 1,000 ເມດ 30 ກລາມ

8 ສ ຫ ໃບ ຂາວ 31 ຫາງຂອງເຂາ ບມຫາງ

9 ມມໃບວ ຕງຊ VIIລກສະນະເມດເຂາກອງ

III ລກສະນະລາຕນ 32ສເປອກຫມເຂາກອງ

ສຂາວ

10 ຄວາມຍາວລາຕນ 98-100 ຊມ 33ຄວາມຍາວເມດເຂາກອງ

7.19 ມມ

11 ຈານວນແໜງຕສມ 8-15 34ຄວາມກວາງເມດເຂາກອງ

2.21 ມມ

12 ສປອງ ຂຽວ 35ຄວາມໜາເມດເຂາກອງ

7.87 ມມ

13 ສຂ ຂຽວ 36ຮບຮາງເມດເຂາກອງ

ຮຽວ

IV ລກສະນະຂອງດອກ 37 ຄວາມຫອມ ຫອມ

14 ສກບດອກ ຂຽວອອນ Vລກສະນະເມດເຂາສານ

15 ຂນຂອງກບດອກ ມຂນນອຍ 38ຄວາມຍາວເມດເຂາສານ

6.92 ມມ

16 ສຂອງເກສອນຜ ເຫອງອອນ 39ຄວາມກວາງເມດເຂາສານ

2.17 ມມ

17 ສຍອງຮບເກສອນຜ ສຂາວ 40ຄວາມໜາເມດເຂາສານ

1.69 ມມ

18 ຄວາມຍາວຂອງກບຊອນ ສນ VIລກສະນະດານເຂດຕະກາ

content.indd 134 4/9/2019 11:37:01 AM

135



19 ສກບຊອນ ຂາວ 41ຄວາມແຂງແຮງຂອງກາ

ແຂງແຮງ

V ລກສະນະຮວງ 42ຄວາມແຂງແຮງຂອງລາຕນ

ແຂງແຮງ(ບລມ)

20 ຄວາມຍາວຂອງຮວງປານກາງ (21 ຊມ)

43 ຊະນດເຂາ ເຂາໜຽວ

21 ການແຕກກງທ 2 ມ 44ການປບຕວສະພາບແວດລອມ

ປບຕວໄດດ

22 ການກງຂອງຮວງ ກງ 45 ການຫຽວຂອງໃບ ປານກາງ

46 ໄລຍະພກຕວ 3 ອາທດ

3.5 ຄນນະພາບການສ ຂອງສາຍພນ TDK 303-140-3-93-4-27

ຮບຮາງຂອງສາຍພນ ເຂາຫອມດງກາວ ແມນມຮບຮາງຮຽວເໝອນ TDK1, ເປເຊນເຂາ

ກອງຂອງສາຍພນເຂາຫອມແມນຕາກວາ TDK1, ແຕກງກນຂາມເປເຊນເຂາສານ ແລະ ເປເຊນເຂາເມດເຕມຂອງສາຍພນເຂາຫອມ ແມນສງກວາ TDK 1 (ຕາຕະລາງ 7).

ຕາຕະລາງ 7: ຮບຮາງ ແລະ ຄນນະພາບການສ

ຊສາຍພນ

ສດສວນເມດຍາວ/ ເມດ ກວາງຂອງເຂາກອງ (ມມ)

ຮບຮາງເມດເຂາສານ

% ເຂາກອງ%

ເຂາສານ% ເຂາຫກ

% ເຂາເຕມ

TDK303-140-3-93-4-27

3.24 ຮຽວ 76.96 67.83 22.39 45.44

TDK1 3.46 ຮຽວ77.56

64.82 27.26 37.57

content.indd 135 4/9/2019 11:37:01 AM

136


January - June 2019

V. ສະຫບ ແລະ ສນທະນາ

ສາຍພນເຂາຫອມ TDK303-140-3-93-4-27 ທໄດຮບການປບປງ ເປນສາຍພນທາອດ ແລະ ອອກເປນແນວພນໃໝ ແລະ ກເປນຄງທາອດທລາວເຮາໄດນາໃຊ Biotechnology ເຂາ ໃນການປບປງພນເຂາ ແລະ ໄດຮບຜນສາເລດ ເປນຜນງານອນໃຫຍຫວງ ສາລບວງການປບປງ ພນເຂາໃຫຍຫວງ, ສາຍພນທໄດມາແມນມລກ ສະນະບແຕກຕາງກນຈາກ TDK1 ທາງດານຮບ ຮາງ ແລະ ລກສະນະເຂດຕະກາ, ແຕອນທສາ ຄນແນວພນດງກາວປບປງດຂນຈາກ TDK1 ແມນມຄວາມຫອມ ໄດຈາກຫອມນາງນວນ,ເວ ລາຖອກຮວງກຫວດຄຮວງດກວາ TDK1, ເປ ເຊນການສ ແລະ ເປເຊນເຂາເຕມສງກວາ TDK1. ແນວພນດງກາວ ປະຈບນໄດຂະຫຍາຍໃນເຂດ ເມອງຈາພອນ ສະຫວນນະເຂດ ແລະ ບາງ ເຂດຂອງ ແຂວງສາລະວນ (ຕາມສາພາດສວນ ຕວກບ ທານ ບນລຽບ ຈນທະວງ ຜນາສາຍ ພນດງກາວໄປຊວຍທດສອບ ແລະ ຂະຫຍາຍ ອອກ), ສາຍພນເຂາດງກາວ ອາດຈະເປນທາແຮງ ໃນການຜະລດເປນສນຄາ. ເຖງແມນວາຈະໃຊເວລາຍາວເກນໄປໃນການປບປງຄງນ ຖາທຽບໃສ ການປບປງພນໂດຍນາໃຊ Biotechnology ປກກະຕຈະໃຊເວລາສນ (Liu et al., 2006, Toojinda et al., 2005), ແຕມນເປນຄງທາອດ ແລະ ຍງຂາດປະສບປະການນບແຕການປະສມ ພນກບ. ເຖງຢາງໃດກຕາມມນໄດໃຫບດຮຽນອນ ໃຫຍຫວງແກນກວຊາການ ເຂາໃນການປບປງ ພນ ໂດຍສະເພາະຈາກບດຮຽນດງກາວໄດປບປງ ເຂາຫອມຕມອກແນວພນໜງ (Boualaphanh. C, 2011) ແລະ ໄດມານາໃຊເຕກນກດງກາວເຂາໃນການໄຈແຍກເຊອພນເຂາ ທຢໃນທະນາຄານເຊອເຂາໄດຈານວນໜງ.

VI. ຄາຂອບໃຈ

ຜຂຽນຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ແລະ ຮບນຄນຢາງສງຕສະຖາບນ ຄນຄວາກະສກຳ ແລະ ປາໄມແຫງຊາດ ກຄ ກະຊວງກະສກຳ ແລະ ປາໄມ ທໃຫທດເຍອງທາງໃຫສນຄນຄວາກະສ ກາໃນຄນຄວາທດລອງ ແລະ ການປະສານສມທບຮວມມກບສາກນໃນການພດທະນາແນວພນ TDK 1 ທມຄວາມ ຫອມ ຈນປະສບຜນສຳເລດ.

ຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ແລະ ຮບນ ຄນຢາສງ ຕ Rice Gene Discovery (Bio-Technology) ກາແພງແສນ, ມະຫາວທະຍາໄລ ກະເສດສາດ, ປະເທດໄທ, ສນ Bio-Technology ປະເທດໄທ, ໂຄງການ GCP ທເອາໃຈໃສຊວຍ ເຫອ ສປປ ລາວ ໃນການພດທະນາແນວພນ ເຂາລາວ, ຖາຍທອດຄວາມຮ ແລະ ສະໜບສະໜນທນໃນການພດທະນາຄງນ.

ຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ຢາງສງຕ Dr. Teerayut Toojinda ຫວໜາ ແລະ ຊຽວຊານປະ ຈຳໂຄງການພອມດວຍທມງານ ທໄດທມເທເຫອ ແຮງໃນການຖາຍທອດບດຮຽນ ການປບປງພນ ເຂາຫອມດງກາວ.

ຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ທມງານສນ ຄນຄວາເຂານາພອກ, ດຣ. ພດາໄລ ລດວໄລວງ, ທານ ວລະຈດ ສຫາເທບ, ທານ ບນລຽບ ຈນທະວງ ພອມດວຍທມງານຊວຍຮວມມ ໃນການທດສອບ ແນວພນ.

content.indd 136 4/9/2019 11:37:01 AM

137



VII. ເອກກະສານອາງອງ

Berner, D.K., Hoff, B.J., 1986. Inheritance of scent in American long grain rice. Crop Sci. 26, 876–878.

Buttery, R.G., Ling, L.C., Juliano, B.O., Turnbaugh, J.G., 1983. Cooked ricearoma and 2-acetyl-1-pyrroline. J. Agric. Food Chem. 31, 823–826.

Champagne, E.T., K.L. Bett, B.T. Vinyard, A.M. McClung, F.E. Barton, K.A. Moldenhauer, S. Linscombe, and K.S. McKenzie. 1999. Correlation between cooked rice texture and Rapid Visco Analyser measurements. Cereal Chem 76:764–771.

Boualaphanh Chanthakhone, 2011. Metabolomics of fragrance and yield . components of traditional and improved Lao rices. A thesis for the Degree of Doctor of Philosophy, Khon Kaen University.

Jin QS, Waters D, Cordeiro GM, Henry RJ, Reinke RF (2003) A single Nucleotide polymorphism (snp) marker linked to the fragrance gene in rice (oryza sativa l.) Plant Science, 165, 359-364.

Lao-IRRI, 2000. Rice variety recommendations for the wet season lowlandEnvironment of The Lao PDR.

Liu, Q., Li, Q., Cai, X., Wang, H., Tang, S., Yu, H., Wang, Z., Gu, M., 2006.Molecular marker-assisted selection for

improved cooking and eatingquality of two elite parents of hybrid rice. Crop Sci. 46, 2354–2360.

Lorieux M, Petrov M, Huang N, Guiderdoni E, Ghesquiere A (1996) Aroma in rice – genetic analysis of a quantitative trait. Theoretical & Applied Genetics, 93, 1145-1151.

ຈນທະຄອນ ບວລະພນ, ຄາຫາ ພນທະບນ ແລະ ທບພະວງ ບບຜາ, 2013. ປມຄາແນະນຳການນຳໃຊ ແນວພນເຂາສຳລບ ພາກເໜອ ຂອງລາວ. SOME RICE VARIETY RECOMMENDATIONS FOR NORTHERN LAOS. ໂຄງການຄນຄວາລະບບການຜະລດກະສກຳ ໂດຍເອາເຂາເປນພນຖານໃນເຂດພດອຍ ຢພາກເໜອ, NURiFaR. ສະຖາບນຄນຄວາກະ ສກຳ ແລະ ປາໄມແຫງຊາດ, NAFRI.

Sood, B.C., Siddiq, E.A., 1978. A rapid technique for scent determinations in rice. Indian J. Genet. Plant Breed. 38, 268–271.

Toojinda, T., Tragoonrung, S., Vanavichit, A., Siangliw, J.L., Pa-In, N., Jantaboon, J., Siangliw, M., Fukai, S., 2005. Molecular breeding for rainfed lowland rice in the Mekong region. Plant Prod. Sci. 8, 330–333.

content.indd 137 4/9/2019 11:37:01 AM

ແນວພັນໃໝ່ ຫອມທ່າດອກຄໍາ...

Documents