รายงานผลระทบจาารบังคับใช้ ......สม...

โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง 16/11/60

รายงานผลกระทบจากการบงคบใช พระราชบญญต

ภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 และกฎหมายทเกยวของ

หนงสอปกแดงเลมน เปนการพจารณาผลกระทบจากพระราชบญญตภาษ

สรรพสามต พ.ศ. 2560 โดยหนวยงานทเกยวของควรเขามามสวนรวม

เพอหาแนวทางแกไข พรอมก าหนดหลกเกณฑตางๆ เพอปองกนการ

แขงขนทไมเปนธรรม ทงในปจจบนและอนาคต

สมดปกแดงเลมนจดท ำขนเพอแสดงใหเหนถงควำมเสยหำยทมผลมำจำก พระรำชบญญตภำษ

สรรพสำมต พ.ศ. 2560 ซงบำงสวนเปนขอเทจจรงทเกดขนแลวสำมำรถตรวจสอบได บำงสวนเปนกำร

วเครำะหและคำดกำรณอยำงมเหตมผล

เนอหาแบงเปน หนา

สวนท 1 สรปผลทเกดขนจำกพระรำชบญญตสรรพสำมต พ.ศ.2560 1

สวนท 2 กำรด ำเนนธรกจของโรงงำนยำสบกระทรวงกำรคลง 3

ประกอบดวย

1. กำรพฒนำศกยภำพกำรด ำเนนงำนในชวงรฐบำล คสช. 3

2. กำรบรหำรจดกำรตำมนโยบำยทส ำคญ 4

2.1 กำรจดซอเครองจกรใหม 4

2.2 กำรยำยโรงงำนผลตยำสบจำกคลองเตย ไป จ.พระนครศรอยธยำ 4

2.3 กำรสงมอบทดนบรเวณคลองเตยเพอสรำงสวนปำ 5

2.4 กำรจดระบบกำรขำยใหเกดควำมถกตองและเปนธรรม 7

2.5 กำรยกฐำนะองคกรเปนนตบคคล 7

3. กำรสรำงรำยไดใหกบภำครฐ ทงภำษ, เงนน ำสงและอนๆ 7

สวนท 3 กำรจดเกบภำษสรรพสำมตตำม พ.ร.บ.ภำษสรรพสำมต พ.ศ.2560 (ฉบบใหม) 9


1. ภำระภำษและเงนบ ำรงแกหนวยงำนอนๆ ทโรงงำนยำสบตองช ำระตำมกฎหมำย 9

2. ควำมเปนมำของกำรจดเกบภำษสรรพสำมตกบสนคำยำสบในประเทศไทย 12

3. วธกำรจดเกบ 12

4. สถำนกำรณทเกดขนภำยหลง พ.ร.บ. ภำษสรรพสำมตฯ มผลใชบงคบ 13

4.1 กำรวเครำะหกำรก ำหนดรำคำขำย 13

4.2 พฤตกรรมกำรบรโภคยำสบมแนวโนมเปลยนแปลงไป 16

4.3 กำรเพมขนของบหรผดกฎหมำย 18

4.4 พฤตกรรมกำรคำยำสบและกำรแขงขน 19

สวนท 4 ผลกระทบทเกดขนหลงจำกกำรบงคบใช พ.ร.บ.ภำษสรรพสำมต พ.ศ.2560 (ฉบบใหม) 22


1. ผลกระทบตอประเทศชำต 22

1.1 กำรจดเกบภำษยำสบ เงนบ ำรงสนบสนนตำมกฎหมำยลดลง 22

1.2 รฐบำลตองรบภำระฟนฟโรงงำนยำสบ 25

1.3 ประเทศไทยเสยดลกำรคำใหกบตำงประเทศ 25

1.4 กำรแพรระบำดของบหรผดกฎหมำยและบหรทมโทษสง 25

2. ผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสย 26

2.1 เกษตรกร 26

2.2 คคำ 27

2.3 ผประกอบกำรคำยำสบ 27

2.4 ผบรโภค 27

3. ผลกระทบตอโรงงำนยำสบ 27

3.1 ยอดจ ำหนำยและสวนแบงกำรตลำด 27

3.2 ควำมสำมำรถในกำรท ำก ำไรลดลงจนไมสำมำรถท ำก ำไรได 28

3.3 มำตรกำรและแนวทำงกำรแกไข 29

4. ผลกระทบกบพนกงำนโรงงำนยำสบ 29

5. ผลกระทบกบกำรยำยโรงงำนผลตยำสบ 31

6. ควำมเสยหำยตอกำรลงทนจำกกำรสรำงโรงงำนผลตยำสบ 31

สวนท 5 ขอสรป 32

สวนท 6 ขอเสนอ แนวทำงแกปญหำ และปองกนควำมเสยหำยทจะเกดขน 35

โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง

รายงานผลกระทบจากการบงคบใช พระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 และกฎหมายทเกยวของ

1

สวนท 1 สรปผลทเกดขนจากการบงคบใชพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560

1. รฐจะไดรบรายไดจากธรกจยาสบลดลง แตในทางตรงขามกลบสงเสรมใหมผสบบหรเพมมากขน

การจดเกบภาษสรรพสามตกบสนคาบหร ตามพ.ร.บ.ภาษสรรพสามต พ.ศ.2560 มเจตนารมณตองการสรางความเปนธรรม โปรงใส และเปนสากลในการจดเกบภาษ และเพอลดการบรโภคบหรของประชาชน แตเจตนารมณดงกลาวภาครฐจะไดประโยชนจากรายไดทสงขนจากอตราภาษทงดานปรมาณและดานมลคา สถานการณทเกดขนจรงตงแต พ.ร.บ.ฯ มผลใชบงคบกลบสวนทางกบเจตนารมณดงกลาว คอ

1.1 ปงบฯ 2561 รฐจะมรายไดลดลงอยางนอย 4,289.33 ลานบาท หนวย : ลานบาท

รายไดรฐ ปงบฯ 2560 ปงบฯ 2561 หมายเหต

การจดเกบภาษสรรพสามตบหร

68,573.27 (ยอดทกรมฯ จดเกบได

จรง)

73,100.00 (ยอดประมาณการ

จากกรมฯ)

กรมสรรพสามตคาดวาการบงคบใช พ.ร.บ.ภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 จะท าใหสามารถจดเกบภาษสรรพสามตบหรไดมากขน

โรงงานยาสบตองน าเงนสงรฐ รอยละ 88 ของก าไรสทธ

8,816.56 ไมมเงนน าสงรฐ - ปงบฯ 2560 โรงงานยาสบมก าไรสทธ 9,344.37 ลานบาท

- ปงบฯ 2561 โรงงานยาสบประสบภาวะขาดทน จงไมมเงนน าสงรฐ

รวมรายได 77,389.83 73,100.00 รฐมรายไดลดลงอยางนอย 4,289.33 ลานบาท

1.2 ภาษอนๆทจดเกบบนฐานของภาษสรรพสามต และหนวยงานตางๆ จะไดรบเงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมายจากธรกจยาสบลดลง เชน ภาษเพอมหาดไทย ภาษองคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) เงนบ ารงกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬาแหงชาต เงนบ ารงองคการกระจายเสยงฯ เงนบ ารงกองทนผสงอาย

หนวย : ลานบาท

รายการ ปงบประมาณ ประมาณการ

ป 2561 2555 2556 2557 2558 2559 2560 คาแสตมปยาสบ 43,470 47,922 42,925 41,776 43,371 46,411 36,121

เงนบ ารงกองทนฯ สสส. 869 958 858 836 867 928 722 เงนบ ารงองคกรกระจายเสยงฯ 652 719 644 627 651 696 542 เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬา - - - 387 867 928 722 เงนบ ารงกองทนผสงอาย - - - - - - 542 ภาษเพอมหาดไทย - - - - - 117 3,612 ภาษองคกรบรหารสวนจงหวด 2,584 2,610 2,432 2,446 2,149 2,317 1,584 รายไดน าสงรฐ 8,590 3,331 8,927 7,757 6,853 4,963 ไมมเงนน าสงรฐ เงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" - - - - 210 210 ชะลอการน าสง

รวม 56,165 55,540 55,786 53,829 54,968 56,570 43,845 คาดวาปงบฯ 2561 จะน าสงรายไดเขารฐและภาษตางฯ ลดลงจากปกอน 12,725 ลานบาท



2

1.3 การบรโภคบหรภายในประเทศมแนวโนมสงขนเนองจากบหรตางประเทศทลดราคาลง รวมทงมการเชญชวนดวยแคมเปญลด แลก แจก แถม ขณะเดยวกนอตราการจบกมบหรผดกฎหมายกเพมมากขนอยางตอเนอง เนองจากผบรโภคใหความสนใจมากขนเพราะราคาถกกวาบหรถกกฎหมายมากกวาเทาตว

2. บทบญญตและหลกเกณฑของ พ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ เปดชองใหบรษทบหรตางประเทศทาทายเจตนารมณของกฎหมายโดยการลดราคาบหรลงจากเดม เพอแยงชงสวนแบงทางการตลาดของบหรไทย

ฐานภาษทจดเกบตาม พ.ร.บ.ฯ และกฎหมายล าดบรอง ไดเปลยนแปลงไปจากเดม โดยมการจดเกบ ทงดานปรมาณและดานมลคารวมกน โดยดานมลคาไดก าหนดใหใชเกณฑ “ราคาขายปลกแนะน า”แตบทบญญตดงกลาวกลบไมรดกม จนสามารถท าใหบรษทบหรตางประเทศตดสนใจลดราคาลงมาขดกบเจตนารมณและกลไกตลาด ในอนาคตจะสงผลใหธรกจบหรของรฐอยางโรงงานยาสบไดรบผลกระทบ ซงจากเดมกวา 78 ป โรงงานยาสบสามารถรกษาสวนแบงทางการตลาดบหรภายในประเทศไวไดถงรอยละ 79 อยเหนอคแขงทเปนบรษทบหรตางประเทศทกราย แตจากสถานการณทเกดขนภายใต พ.ร.บ.ฯ ฉบบน จะท าใหสวนแบงทางการตลาดของโรงงานยาสบลดลง อยางมาก โดยเฉพาะอยางยงในอก 2 ปขางหนา อตราภาษจะถกจดเกบกบบหรทกตราเทากนหมด ทายทสดจะสงผลใหบหรตางประเทศจะสามารถครอบครองตลาดบหรภายในประเทศไทย และสามารถยนอยเหนอธรกจของรฐได

สถานการณเชนนจะเกดผลกระทบเปนวงกวางตอผทมสวนเกยวของในธรกจของโรงงานยาสบ เปนจ านวนมาก ทงผประกอบการคายาสบประเภทตางๆ ของโรงงานยาสบ กวา 500,000 ราย เกษตรกรผปลกใบยาสบกวา 20,000 ครวเรอน และผทเกยวของในระบบการผลตใบยาอกกวา 100,000 ราย

3. คาดการณวาโรงงานยาสบจะประสบภาวะขาดทนเปนครงแรกในประวตศาสตร

โรงงานยาสบคาดการณวายอดจ าหนายในปงบประมาณ 2561 จะลดลงจากปงบประมาณ 2560 สงถงรอยละ 41 ท าใหประมาณไดวาในปงบประมาณ 2561 โรงงานยาสบจะประสบภาวะขาดทนประมาณ 1,575 ลานบาท และหากสถานการณยงมอยเชนนตอไปคาดการณวาจะประสบภาวะขาดทนอยางตอเนอง จนกระทงโรงงานยาสบจะกลายเปนรฐวสาหกจทตองเขาสแผนฟนฟกจการ

4. เกดผลกระทบตอการด าเนนงานของโรงงานยาสบ

จากการคาดการณยอดจ าหนายทลดลง การด าเนนงานตางๆ ของโรงงานยาสบ จะไดรบผลกระทบ อาทเชน การยายโรงงานผลตยาสบไปยงสวนอตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา การสงมอบคนพนท สวนปา “เบญจกต” ความคมคาในการลงทนกอสรางโรงงานผลตยาสบแหงใหม รวมทงผลกระทบทจะเกดขนกบพนกงานประจ า 2,950 คน และลกจางอกกวา 1,000 คน



3

สวนท 2 การด าเนนธรกจของโรงงานยาสบ

1. การพฒนาศกยภาพการด าเนนงานในชวงรฐบาล คสช.

โรงงานยาสบ เปนหนวยงานรฐวสาหกจภาคอตสาหกรรม ภายใตการก ากบดแลของกระทรวงการคลง ท าหนาทประกอบธรกจผลตและจดจ าหนายบหร ตอเนองมาเปนปท 78 โดยมภารกจหลกคอ การน าสงเงนรายไดใหแกรฐในรปแบบของเงนไดและภาษ การด าเนนงานอตสาหกรรมเปนไปอยางครบวงจรตงแต ดแลเกษตรกร ผเพาะปลกยาสบ โดยสงเสรมและใหการสนบสนนการเพาะปลกยาสบตามแนวทางการปฏบตทางการเกษตรทด การคดเลอกเมลดพนธ การดแลทเหมาะสม การควบคมปรมาณนโคตนในใบยาสบ การควบคมปรมาณสารตกคาง การเกบเกยว การคดแยก และการบม จนถงการผลตบหร ตามกระบวนการทไดมาตรฐานและการจดจ าหนาย

ในปงบประมาณ 2559 โรงงานยาสบเผชญกบการแขงขนทรนแรงจากการหล งไหลเขามาของ บหรตางประเทศราคาถก เพอแยงสวนแบงทางการตลาด ท าใหโรงงานยาสบตองปรบตวในเชงรกมากขน ในดาน การจ าหนายบหรโรงงานยาสบสงออกไปตางประเทศ ส าหรบการวางแผนในการขยายธรกจอนทเกยวเนอง โรงงานยาสบไดร เรมแนวคดพฒนาโครงการเพาะปลกกญชง ( Hemp) เพอตอบวตถประสงคเ ชงยทธศาสตร ในการสรางรายไดเพมจากการตอยอดธรกจยาสบ ซงกญชงเปนพชททกสวนสามารถน ามาแปรรปและพฒนาเปนอตสาหกรรมไดมากกวา 10 อตสาหกรรม จงเปนทตองการของตลาด อกทงยงเปนการชวยเหลอเกษตรกรใหมรายไดจากการปลกกญชง

นอกจากนน โรงงานยาสบไดด าเนนการตามนโยบายของรฐบาลทไดก าหนดเกยวกบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทย โดยเนนในเรองการพฒนาสความมนคง มงคง และยงยน ดวยการสรางความเขมแขงจากภายในผานกลไกประชารฐ ผานโมเดล “ประเทศไทย 4.0” ถอวาเปนธรกจในภาคอตสาหกรรมทไดใหความส าคญกบความคดสรางสรรค นวตกรรม และไดน าเทคโนโลยมาใชในการด าเนนงานมากขน

โรงงานยาสบไดเขารวมลงนามขอตกลงคณธรรม เพอเพมประสทธภาพในการใชจายงบประมาณ และยกระดบความโปรงใสของโครงการจดซอจดจาง สรางความเชอมนใหกบผ เขารวมเสนอราคาเพอใหเกดการแขงขนอยางเปนธรรม และเปนตนแบบในดานการจดซอจดจางทม คณภาพใหกบหนวยงานภาครฐ และรฐวสาหกจอนๆ เปนผลใหการซอเครองจกรผลตบหรส าหรบโรงงานผลตยาสบแหงใหม ณ สวนอตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา จ านวน 11 สญญา สามารถประหยดงบประมาณไดจ านวนเงน 2,094.48 ลานบาทและไดเครองจกรทมประสทธภาพ

ในปงบประมาณ 2560 โรงงานยาสบไดรบรางวลพฒนาองคกรดเดนในภาพรวม จากนายกรฐมนตร

พลเอก ประยทธ จนทรโอชา จดโดย ส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ (สคร.) ซงเปนผลมาจาก การขบเคลอนและด าเนนงานตามนโยบายของรฐบาล ซงแสดงใหเหนชดเจนถงความเปนองคกรแหงการพฒนา เพอความกาวหนาอยางยงยน



4

2. โรงงานยาสบไดรบนโยบายส าคญจากรฐบาลใหเรงด าเนนการ ใน 5 ประเดน ดงน 1) การจดซอเครองจกรใหม 2) การยายโรงงานผลตยาสบจากคลองเตย ไป จ.พระนครศรอยธยา 3) การสงมอบทดนบรเวณคลองเตยเพอสรางสวนปาเบญจกตต 4) การจดระบบการขายใหเกดความถกตองและเปนธรรม 5) การยกฐานะองคกรเปนนตบคคล

โรงงานยาสบไดด าเนนการตามนโยบายขางตน ซงเปนไปตามแผนงานทวางไวอยางมประสทธภาพ และมความกาวหนาเปนล าดบ ดงน

2.1 การจดซอเครองจกรใหม

โรงงานยาสบไดด าเนนการการจดซอเครองจกรใหม วงเงนงบประมาณ 8,148.05 ลานบาท (รวมภาษมลคาเพม) ซงการด าเนนงานเปนไปตามแผนงานทวางไวอยางมประสทธภาพ และมความกาวหนาเปนล าดบ ดงน

1) รยส.ไดคสญญาแลว 11 รายการ อยระหวางการด าเนนการตดตงและทดสอบระบบ 2) อยระหวางด าเนนการ 3 สญญา (งานดานเทคโนโลยสารสนเทศและระบบโลจสตกส) 3) ผลการด าเนนงานตามแผนงานพบวามประสทธผล คอ

- สามารถบรหารจดเครองจกรเกาและเครองจกรใหมเพอน าไปใชในการผลตไดอยางมประสทธภาพ - สามารถประหยดงบประมาณ 2,094.48 ลานบาท (รวมภาษมลคาเพม) ในการจดซอเครองจกรใหม

2.2 การยายโรงงานผลตยาสบจากคลองเตย ไป จ.พระนครศรอยธยา

2.2.1 การลงทนในโครงการยายโรงงานผลตยาสบ

ท ำสญญำแลว ยงไมไดท ำสญญำ

1 คาทดน 536.97 536.97 - - 536.97 -

2 คาอาคารและสาธารณปโภค 5,464.46 4,392.86 658.88 386.60 5,438.34 26.12

3 คาขนยายเครองจกรเดม 39.70 5.37 - 34.33 39.70 0.00

4 คาปรบปรงเครองจกรเดม 1,214.00 371.12 - 842.88 1,214.00 -

5 คาจดซอเครองจกรใหม 7,363.70 - 4,849.52 419.70 5,269.22 2,094.48

6 คาทปรกษา 756.00 756.00 - - 756.00 -

7 ส ารองเผอเหลอเผอขาด 792.13 84.97 11.55 695.61 792.13 -

รวมเปนเงน 16,166.96 6,147.29 5,519.95 2,379.12 14,046.36 2,120.60

อยระหวำงด ำเนนกำรงบประมำณรำยกำรท

รวมวงเงนท

ด ำเนนกำร

งบประมำณท

ประหยดไดด ำเนนกำรแลว




5

2.2.2 ความกาวหนาของโครงการยายโรงงานผลตยาสบ 1) ปจจบน ด าเนนการไดแลวประมาณรอยละ 80 2) ป 2561 ตดตงเครองจกรใหมแลวเสรจ 3) ป 2561 – 2562 ยายพนกงานสายการผลตหลกไปปฏบตงาน

2.3 การสงมอบทดนบรเวณคลองเตยเพอสรางสวนปา “เบญจกต”

ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 8 มนาคม 2559 เรอง โครงการจดสรางสวนปา “เบญจกต” คณะรฐมนตรมมต โดยเหนชอบในหลกการโครงการจดสรางสวนปา “เบญจกต” ตามแบบแปลนของส านกพระราชวง ภายในกรอบวงเงน 950 ลานบาท โดยใหโรงงานยาสบเปนผสนบสนนคาใชจายในการจดสราง ทงน ในการใชจายเงนแตละระยะ (PHASE) ของงานกอสรางใหเปนไปตามทกรมธนารกษและโรงงานยาสบตกลงรวมกน และใหกระทรวงการคลง (โรงงานยาสบ) ด าเนนการตามความเหนของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทเหนควรใหโรงงานยาสบปฏบตตามขอบงคบและกฎหมายทเกยวของอยางเครงครดตอไป

ตงแตปงบประมาณ 2559 โรงงานยาสบไดด าเนนการตามมตทประชมคณะรฐมนตรมาโดยตลอด ซงมความกาวหนาเปนล าดบ ดงน

ระยะ แผนงาน ผลการด าเนนการ

ด าเนนการแลว ยงไมไดด าเนนการ

ระยะท 1 สงมอบทดน 61 ไร

เดอนมนาคม 2559 สงมอบทดน 61 ไร

สรางสวนปาแลวในพนทสงมอบ

น าสงเงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" จ านวน 210 ลานบาท

ระยะท 2 สงมอบทดน 131 ไร (แบงเปน 3 ชวง)

(ชวงท 1) เดอนเมษายน 2560 สงมอบทดน 37 ไร

น าสงเงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" จ านวน 210 ลานบาท

(ชวงท 2) เดอนมนาคม 2561 สงมอบทดน 48 ไร (ยงไมครบก าหนด)

(ชวงท 3) สงมอบทดน 46 ไร (อยระหวางปรบแผน) (ยงไมครบก าหนด)

น าสงเงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" จ านวน 530 ลานบาท (ยงไมครบก าหนด)

ระยะท 3 สงมอบทดน 128 ไร

สงมอบทดน 128 ไร (ยงไมครบก าหนด)



6

ภาพแสดงความกาวหนาในการสงมอบพนทเพอสรางสวนปา “เบญจกต”



7

2.4 การจดระบบการขายใหเกดความถกตองและเปนธรรม

ปจจบนเรองรองเรยนความเปนธรรมในการด าเนนการคายาสบลดลงเปนอยางมากหรอแทบไมมเลย อนเปนผลเนองมาจากการจดระบบการขาย ดงน

1) สรางความสมดล ระหวางรานคาประเภท Modern Trade และ Traditional Trade เพอใหสามารถควบคมชองทางการจ าหนาย และตอสกบบหรตางประเทศไดมประสทธภาพ

2) ก ากบรานคาประเภท Modern Trade และ Traditional Trade ใหอยในกฎระเบยบฯ หรอขอตกลงทบงคบใช

3) ตดตามและพจารณาผลการด าเนนงานการจดการระบบการขายอยางใกลชดและทนเหตการณ 4) ประเมนผลการด าเนนงานแตละป เพอใหน ามาปรบกลยทธดานการตลาดของ รานคาประเภท

Modern Trade และ Traditional Trade เพอใหเกดความถกตองและเปนธรรม

2.5 การยกฐานะองคกรเปนนตบคคล

การยกฐานะองคกรเปนนตบคคลมความกาวหนาเปนล าดบ ขณะนคณะกรรมาธการวสามญกจการสภานตบญญตแหงชาต ณ รฐสภา ซงผานการพจารณารอบรรจวาระเขาพจารณาในทประชมสภานตบญญตแหงชาต วาระท 1 ตอไป คาดวาจะบรรจวาระและเขาพจารณาในทประชม สนช. ได ประมาณ 2-3 สปดาห

3. การสรางรายไดใหกบภาครฐ ทงภาษ, เงนน าสงและอนๆ

จากขอมลยอนหลง ตงแตปงบประมาณ 2555 – 2560 ยอดเงนเฉลยทโรงงานยาสบน าสงรายไดเขารฐ ภาษมหาดไทย อบจ. เงนบ ารงกองทน/องคการตางๆ อนเปนประโยชนตอสงคมและประเทศชาตตามทกฎหมายก าหนด รวมถงเงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" รวมแลวไมต ากวา 55,476 ลานบาท ซงเปนมลคาทสงกวายอดเงนน าสงเปนรายไดแผนดนของรฐวสาหกจสงสด 5 อนดบ ประจ าปงบฯ 2560 ไดแก ส านกงานสลากกนแบงรฐบาล 30,948 ลานบาท บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) 26,278 ลานบาท การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 21,660 ลานบาท ธนาคารออมสน 13,118 ลานบาท และการไฟฟาสวนภมภาค 11,384 ลานบาท ตามทส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ (สคร.) ใหขอมลไว



8

รายไดทโรงงานยาสบน าสงรฐ ปงบประมาณ 2555 - 2560 และประมาณการป 2561 หนวย:ลานบาท


ปงบฯ 2561 2555 2556 2557 2558 2559 2560 คาแสตมปยาสบ 43,470 47,922 42,925 41,776 43,371 46,411 36,121 เงนบ ารงกองทนฯ สสส. 869 958 858 836 867 928 722 เงนบ ารงองคกรกระจายเสยงฯ สสท. 652 719 644 627 651 696 542 เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬา กกท. - - - 387 867 928 722 เงนบ ารงกองทนผสงอาย - - - - - - 542 ภาษเพอมหาดไทย - - - - - 117 3,612 ภาษองคกรบรหารสวนจงหวด 2,584 2,610 2,432 2,446 2,149 2,317 1,584 รายไดน าสงคลง 8,590 3,331 8,927 7,757 6,853 4,963 ไมมรายไดน าสงรฐ เงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" - - - - 210 210 ชะลอการน าสง

รวม 56,165 55,540 55,786 53,829 54,968 56,570 43,845

ยอดเฉลย 6 ป (2555 - 2560) 55,476 ลานบาท/ป ทมา : ฝายบญชและการเงน โรงงานยาสบ

โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง ไดรบรางวลรฐวสาหกจดเดน (SOE Award) ในดานการพฒนาองคกรดเดนในภาพรวม ประจ าป 2560 จากส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ หรอ สคร. อนเกดจากการขบเคลอนและด าเนนงานตามนโยบายของรฐบาล ซงแสดงใหเหนชดเจนถงความเปนองคกรแหงการพฒนา เพอความกาวหนาอยางยงยน ดวยการบรหารของฝายบรหารและความสามคคของพนกงานยาสบทกระดบ จนท าใหสามารถควารางวลอนทรงเกยรตนมาครองได



9

สวนท 3 การจดเกบภาษสรรพสามตตาม พ.ร.บ.ภาษสรรพสามต พ.ศ.2560 (ฉบบใหม)

1. ภาระภาษและเงนบ ารงแกหนวยงานอนๆ ทโรงงานยาสบตองช าระตามกฎหมาย

ภาษ/เงนบ ารง อตราภาษ กฎหมาย 1. ภาษสรรพสามต (แสตมปยาสบ)

บหรซกาแรต 1) ตงแตวนท 16 ก.ย 60 ถงวนท 30 ก.ย.62

1) ราคาขายปลกแนะน า ไมเกนซองละ 60 บาท เสยภาษ 20% ของราคาฯ + 1.20 บาท/มวน

2) ราคาขายปลกแนะน าเกนซองละ 60 บาท เสยภาษ 40% ของราคาฯ + 1.20 บาท/มวน 2) ตงแตวนท 1 ต.ค. 62 เปนตนไป

บหรซกาแรตทกระดบราคาขายปลกแนะน า เสยภาษ 40% ของราคาฯ + 1.20 บาท/มวน

- พระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 มาตรา 161

- กฎกระทรวง ก าหนดพกดอตราภาษสรรพสามต (ฉบบท 2) พ.ศ.2560

2. ภาษเพอราชการสวนทองถน (ภาษมหาดไทย)

รอยละ 10 ของภาษสรรพสามต - พระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 มาตรา 1502 - พระราชกฤษฎกาก าหนดอตราภาษสรรพสามตทจดเกบเพมขนเพอราชการสวนทองถน พ.ศ. 2560 มาตรา 33

3. ภาษช าระแทนผประกอบการคา

- รอยละ 12.5 ของก าไรของผขายสงไมวาทอดใด - รอยละ 10 ของก าไรของผขายปลก (โรงงานยาสบมเครอขายรานคาแบงเปน 3 ชวง ท าใหมภาระภาษช าระแทนฯ รวมเปนรอยละ 35)

- ประมวลรษฎากร มาตรา 48 ทว4 และ มาตรา 65 จตวา5 - กฎกระทรวง ฉบบท 134 (พ.ศ. 2517)6 - กฎกระทรวง ฉบบท 158 (พ.ศ. 2526)7

1 มาตรา 16 ใหผประกอบอตสาหกรรม ผน าเขา ผประกอบกจการสถานบรการ หรอผอนทพระราชบญญตนก าหนดใหเปนผมหนาทเสย

ภาษ มหนาทเสยภาษตามมลคาหรอตามปรมาณของสนคาหรอบรการ หรอทงตามมลคาและตามปรมาณของสนคาหรอบรการนน ไมเกนอตราทระบไวในบญชพกดอตราภาษสรรพสามตทายพระราชบญญตนทใชอยในเวลาทความรบผดในอนจะตองเสยภาษเกดขน

2 มาตรา 150 ใหผมหนาทเสยภาษตามพระราชบญญตนมหนาทเสยภาษเพมขนเพอราชการสวนทองถนส าหรบสนคาหรอบรการ ตามอตราทก าหนดในพระราชกฤษฎกา แตไมเกนรอยละสบของภาษ

3 มาตรา 3 ใหผมหนาทเสยภาษสรรพสามตตามกฎหมายวาดวยภาษสรรพสามต เสยภาษเพมขนเพอราชการสวนทองถน ส าหรบสนคาหรอ

บรการในอตรารอยละสบของภาษ 4 มาตรา 48 ทว ใหองคการของรฐบาลเสยภาษเงนไดแทนผขายสนคาทอดหนงทอดใดหรอทกทอดทซอสนคาขององคการของรฐบาล ตาม

วธการ อตรา และประเภทสนคาตามทก าหนดโดยกฎกระทรวง ทงนเฉพาะส าหรบเงนไดจากการขายสนคานน ภาษทเสยแทนตามวรรคหนง ใหถอเปนเครดตของผเสยภาษในการค านวณภาษ 5 มาตรา 65 จตวา ใหองคการของรฐบาลเสยภาษเงนไดแทนผขายสนคา ทอดหนงทอดใดหรอทกทอด ซงเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลท

ซอสนคาจากองคการของรฐบาล ตามวธการ อตรา และประเภทสนคาทก าหนดในกฎกระทรวง ทงน เฉพาะส าหรบเงนไดจากการขายสนคานน

ภาษทเสยแทนตามวรรคหนง ใหถอเปนเครดตของผเสยภาษในการค านวณภาษ 6 ขอ 1 ใหสนคายาสบตามกฎหมายวาดวยยาสบเปนสนคาทโรงงานยาสบกระทรวงการคลงตองเสยภาษเงนไดแทนผขายสนคาดงกลาวทก

ทอดทซอสนคาของโรงงานยาสบกระทรวงการคลง ขอ 2 ภาษเงนไดทตองเสยแทนใหเสยในอตรารอยละ 12.5 ของก าไรของผขายสงไมวาทอดใด และในอตรารอยละ 10 ของก าไรของ

ผขายปลก 7 ขอ 1 ใหสนคายาสบตามกฎหมายวาดวยยาสบ เปนสนคาทโรงงานยาสบกระทรวงการคลงตองเสยภาษเงนไดแทนผขายสนคาดงกลาว

ทกทอดซงเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทซอสนคาของโรงงานยาสบกระทรวงการคลง ขอ 2 ภาษเงนไดทตองเสยแทนใหเสยในอตรารอยละ 12.5 ของก าไรของผขายสงไมวาทอดใด และในอตรารอยละ 10 ของก าไรของ

ผขายปลก



10

ภาษ/เงนบ ารง อตราภาษ กฎหมาย 4. ภาษองคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.)

ไมเกนมวนละ 10 สตางค (สวนใหญก าหนดทมวนละ 9.30 สตางค)

- พระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 25408 - ขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวด.. พ.ศ. ...9

5.เงนบ ารงกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

รอยละ 2 ของภาษสรรพสามต - พระราชบญญตกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ พ.ศ. 254410

6. เงนบ ารงองคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย (สสท.)

รอยละ 1.5 ของภาษสรรพสามต - พระราชบญญตองคการกระจายเสยงและ แพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย พ.ศ. 2551 มาตรา 1211

7. เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬาแหงชาต (กกท.)

รอยละ 2 ของภาษสรรพสามต - พระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทย พ.ศ. 2558 มาตรา 37 และ 38 12

8 มาตรา 64 องคการบรหารสวนจงหวดมอ านาจออกขอบญญตเกบภาษบ ารงองคการบรหารสวนจงหวดจากการคาในเขตจงหวด ดงตอไปน

(2) ยาสบ โดยจดเกบเพมขนได ไมเกนมวนละสบสตางค 9 “ผประกอบการคาสงหรอคาปลกยาสบชนดบหรซกาแรต หรอบหรซการภายในเขตจงหวด... มหนาทเสยภาษตามอตราทก าหนดไว..” 10มาตรา 11 ใหกองทนมอ านาจจดเกบเงนบ ารงกองทนจากผมหนาทเสยภาษตามกฎหมายวาดวยสราและกฎหมายวาดวยยาสบ ในอตรา

รอยละสองของภาษทเกบจากสราและยาสบตามกฎหมายวาดวยสราและกฎหมายวาดวยยาสบ ในการค านวณเงนบ ารงกองทนตามอตราทก าหนดในวรรคหนง หากมเศษของหนงสตางคใหปดทง

มาตรา 12 เพอประโยชนในการจดเกบและสงเงนบ ารงกองทน (1) ใหกรมสรรพสามตและกรมศลกากรเปนผด าเนนการเรยกเกบเงนบ ารงกองทน เพอน าสงเปนรายไดของกองทนโดยไมตอง

น าสงกระทรวงการคลงเปนรายไดแผนดน ทงนตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงก าหนด 11 มาตรา 12 ใหองคการมอ านาจจดเกบเงนบ ารงองคการจากผมหนาทเสยภาษตามกฎหมายวาดวยสราและกฎหมายวาดวยยาสบ ในอตรา

รอยละหนงจดหาของภาษทเกบจากสราและยาสบตามกฎหมายวาดวยสราและกฎหมายวาดวยยาสบ และจดสรรใหเปนรายไดขององคการ โดยใหมรายไดสงสดปงบประมาณละไมเกนสองพนลานบาท และใหรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงมอ านาจในการปรบเพมรายไดสงสดตามมาตรานทกสามป เพอใหองคการมรายไดเพยงพอตอการด าเนนการตามวตถประสงค โดยใหพจารณาถงอตราเงนเฟอของปทผานมาประกอบกบขอบเขตการด าเนนงานขององคการทเปลยนแปลงไปและผลการประเมนการด าเนนงานขององคการตามมาตรา 50…

มาตรา 13 เพอประโยชนในการจดเกบและสงเงนบ ารงองคการ (1) ใหกรมสรรพสามตและกรมศลกากรเปนผเรยกเกบเงนบ ารงองคการเพอน าสงเปนรายไดขององคการ โดยสวนทไมเกนจาก

รายไดสงสดทก าหนดในมาตรา 12 ไมตองน าสงเปนรายไดแผนดน ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงก าหนด 12มาตรา 37 ใหกองทนมอ านาจจดเกบเงนบ ารงกองทนจากผมหนาทเสยภาษตามกฎหมายวาดวยสราและกฎหมายวาดวยยาสบ

ในอตรารอยละสองของภาษทเกบจากสราและยาสบตามกฎหมายวาดวยสราและกฎหมายวาดวยยาสบ ในการค านวณเงนบ ารงกองทนตามอตราทก าหนดในวรรคหนง หากมเศษของหนงสตางคใหปดทง

มาตรา 38 เพอประโยชนในการจดเกบและสงเงนบ ารงกองทน (1) ใหกรมสรรพสามตและกรมศลกากรเปนผด าเนนการเรยกเกบเงนบ ารงกองทน เพอน าสงเปนรายไดของกองทน โดยไมตอง

น าสงคลงเปนรายไดแผนดน ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงก าหนด



11

คาดการณการบงคบใชในป 2561

เงนบ ารงกองทนผสงอาย รอยละ 2 ของภาษสรรพสามต *ปจจบนรางพ.ร.บ.ฯ อยในขนตอนการพจารณาของคณะกรรมาธการวสามญ ในชนสภานตบญญตแหงชาต (สนช.)

รางพระราชบญญตผสงอาย (ฉบบท...) พ.ศ. ....13

ภาษเพอกรงเทพมหานคร อตราภาษ ยงไมมขอมล * ป จ จ บ น อ ย ใ น ข น ต อ น น า เ ส น อคณะรฐมนตร ผานส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตร และน าสงส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาเพอพจารณาตอไป

รางพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 (ฉบบท...) พ.ศ. ... ประกอบ ขอบญญตกรงเทพมหานคร

ภาษช าระแทนผประกอบการคา :

เปนภาระหนาทของโรงงานยาสบ ตามประมวลรษฎากร มาตรา 48 ทว และมาตรา 65 จตวา ทไดก าหนดไว เมอโรงงานยาสบขายสนคายาสบใหแกผประกอบการคา โรงงานยาสบมหนาทตองเสยภาษเงนไดแทนผประกอบการคาซงไดขายสนคายาสบทอดหนงทอดใดหรอทกทอดไมวาจะเปนบคคลธรรมดา หรอนตบคคล ทซอสนคาจากโรงงานยาสบดวย ในอตรารอยละ 12.5 ของก าไรของผขายสงไมวาทอดใด และในอตรารอยละ 10.0 ของก าไรของผขายปลก

การด าเนนการดงกลาวถอเปนภาระดานตนทนในการก าหนดราคาสนคาโรงงานยาสบอยางยง

ภาษองคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) :

ในทางปฏบตเพอช าระภาษ อบจ.ของบรรดาผประกอบการคา มตทประชมคณะกรรมการอ านวยการโรงงานยาสบ ครงท 10 วนท 31 กรกฎาคม 2542 ไดมมตใหโรงงานยาสบรวมภาษ อบจ.ทรานคาตองช าระแกรฐไวในราคาขายบหรของโรงงานยาสบดวย โดยโรงงานยาสบจะสงมอบเชคใหแกผประกอบการคาเพอน าไปช าระแกสรรพสามตจงหวด และหรอองคการบรหารสวนจงหวด จงเทากบวาโรงงานยาสบเปนผท าหนาทรวบรวมภาษ อบจ. ของบรรดาผประกอบการคาในสงกดของโรงงานยาสบทงหมด สามารถน าสงรายไดภาษดงกลาวไดอย างครบถวน

13 มาตรา 15/1 ใหเรยกเกบเงนบ ารงกองทนจากผมหนาทเสยภาษสรรพสามตในสวนทเกยวกบสนคาสราและยาสบ ในอตรารอยละ 2 ของ

ภาษทเกบจากสราและยาสบ ตามกฎหมายวาดวยภาษสรรพสามต และใหผมหนาทเสยภาษดงกลาวเปนผมหนาทสงเงนบ ารงกองทนพรอมกบช าระภาษสรรพสามต ทงนตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงก าหนด

มาตรา 15/2 ใหกรมสรรพสามตและกรมศลกากร เปนผด าเนนการเรยกเกบเงนบ ารงกองทนตามมาตรา 15/1 เพอน าสงเขากองทนตาม

ระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงก าหนด โดยไมตองน าสงคลงเปนรายไดแผนดน



12

การด าเนนการดงกลาวถอเปนภาระตนทนในการก าหนดราคาบหรของโรงงานยาสบอยางยง ขณะทบรษทบหรตางประเทศไมมภาระหนาทตองด าเนนการดงกลาว ประกอบกบในทางปฏบตมกพบวาผประกอบการคาบหรตางประเทศสามารถใชเทคนคทางดานการบรหารและการตลาด เพออดหนนภาระภาษสวนนใหแกผประกอบการรานคาของตนได โดยไมมผลกระทบตอราคาขายบหร และในประเดนดานการบงคบจดเกบภาษ อบจ. ทเกดขนในระดบองคการบรหารสวนจงหวด พบวายงไมมมาตรการอยางจรงจง สงผลใหผประกอบการรานคาบหรตางประเทศ สามารถเลยงทจะไมช าระภาษดงกลาวไดอกดวย

2. ความเปนมาของการจดเกบภาษสรรพสามตกบสนคายาสบในประเทศไทย

ประเทศไทยเคยจดเกบภาษสรรพสามตบหรทงแบบอตราตามสภาพและอตราตามมลคาชวงแรก ป พ.ศ. 2481 - 2508 มการจดเกบภาษบหรอตราตามสภาพ หรอบาทตอกรมมากอน โดยป พ.ศ. 2481 ใชอตราตามสภาพ 0.2 บาทตอกรม ทงบหรผลตในประเทศและน าเขา และ ป พ.ศ. 2486 ปรบเปลยนใชภาษแตกตางกนระหวางบหรในประเทศและบหรน าเขา

ตอมาระหวางป พ.ศ. 2509 - 2528 ปรบเปลยนอตราภาษบหรในประเทศเปนอตราภาษตามมลคาคดค านวณจากฐานราคาขายปลกทอธบดประกาศ ส าหรบบหรซกาแรตทน าเขายงคงใชอตราตามสภาพ (บาทตอกรม) กบบหรน าเขามาเปนเวลาระยะหนงมการก าหนดอตราภาษตามมลคาในอตราทแตกตางกนระหวางบหรซกาแรต ทใชใบยาในประเทศและทใชใบยาน าเขา (Tax Differential) ตามสดสวนการใชใบยาในประเทศหรอน าเขาทก าหนด โดยก าหนดอตราภาษตามมลคาทแตกตางกนสองอตรา และสามอตรา เพอสงเสรมใหใชใบยาสบในประเทศมากขน

ในป พ.ศ. 2533 มการปรบใชอตราภาษตามมลบนฐานราคาขายปลก โดยใชอตราภาษเดยวกนส าหรบบหรทกยหอ ทงทผลตในประเทศและน าเขาเพอความเทาเทยมกน

ในป พ.ศ. 2535 – 2560 เมอมการน าระบบภาษมลคาเพมมาใชในประเทศไทย จงมการปรบเปลยนฐานภาษสรรพสามตบหรไทย จากทจดเกบอตราตามมลคาใชฐานราคาขายปลกมาเปนฐานราคาขาย ณ โรงอตสาหกรรม (กรณบหรผลตในประเทศ) และราคา ซ.ไอ.เอฟ บวกอากรขาเขา (กรณบหรน าเขา) โดยจดเกบภาษในอตราเดยวกน เพอใหสอดคลองกบการจดเกบภาษมลคาเพมตามประมวลรษฎากร

3. วธการจดเกบ

เมอวนท 16 กนยายน 2560 กระทรวงการคลงไดออกกฎกระทรวง ก าหนดพกดอตราภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 ตามพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 ปรบโครงสรางภาษใหมโดยจะเกบภาษทงตามปรมาณและมลคารวมกน โดยใช “ราคาขายปลกตามทองตลาด” เปนเกณฑอางอง หลกการคอ ทงผน าเขาและโรงงานยาสบ ไมวาจะบหรมวนเลกหรอมวนใหญ ตองเสยภาษ มวนละ 1.20 บาทกอน (เกบภาษตามปรมาณ) จากนนใหใชราคาขายปลกทประกาศมาเปนเกณฑอางอง หากตงราคาขายปลกสงกวา 60 บาท ตองเสยภาษรอยละ 40 ของมลคา แตถาก าหนดราคาขายปลกต ากวา 60 บาท ใหเสยภาษในอตรารอยละ 20 ของมลคา (เกบภาษตามมลคา) โดยอตราทก าหนดไว 2 รปแบบนจะใชบงคบเปนเวลา 2 ป (พ.ศ. 2560 – 2561) หลงจากนนจะปรบอตราขนเปนอตราเดยวกนทงหมดทรอยละ 40 ดงแสดงในตารางตอไปน



13

ตารางแสดงพกดอตราภาษสรรพสามตยาสบ พ.ศ. 2560

รายการ อตราภาษ

ตามมลคา รอยละ

ตามปรมาณ หนวย หนวยละบาท

ตงแตวนท 16 กนยายน 2560 ถงวนท 30 กนยายน 2562 (1) บหรซกาแรต (ก) ทมราคาขายปลกแนะน าไมเกนซองละ 60 บาท (ข) ทมราคาขายปลกแนะน าเกนซองละ 60 บาท

20 40

หนงมวน หนงมวน

1.20 1.20

ตงแตวนท 1 ตลาคม 2562 เปนตนไป (1) บหรซกาแรต 40 หนงมวน 1.20

ตงแตวนท 16 กนยายน 2560 เปนตนไป (2) บหรซการ 10 หนงกรม เศษของหนง

กรม ใหนบเปนหนงกรม 1.20

(3) บหรอน 0 หนงมวน 0.50 (4) ยาเคยว 0 หนงกรม เศษของหนง

กรม ใหนบเปนหนงกรม 0.10

(5) ยาเสนปรง 10 หนงกรม เศษของหนงกรม ใหนบเปนหนงกรม

1.20

(6) ยาเสน (ก) ยาเสนทผเพาะปลกตนยาสบท าจากใบยาทปลกและหนเองและไดขายยาเสนนนแกผประกอบอตสาหกรรมยาสบ (ข) ยาเสนอน นอกจาก (ก)

0 0

หนงกรม เศษของหนงกรม ใหนบเปนหนงกรม หนงกรม เศษของหนงกรม ใหนบเปนหนงกรม

0

0.005

ทมา : กฎกระทรวง ก าหนดพกดอตราภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560

4. สถานการณทเกดขนภายหลง พ.ร.บ. ภาษสรรพสามตฯ มผลใชบงคบ

4.1 การวเคราะหการก าหนดราคาขาย

บหรสวนใหญมการปรบขนราคาขายปลกตามกลไกตลาดทมการขนภาษสรรพสามต แตกลบพบวามบหรตางประเทศ 3 ตรา ทมการปรบลดราคาลง ไดแก

1) บรษท ฟลลป มอรรส (ไทยแลนด) จ ากด (PMI) บรษทบหรชนน าอนดบ 1 ของโลก (มยอดจ าหนายทวโลกในป 2559 อยท 812,946 ลานมวน) ประกาศราคาขายปลกบหรตรา L&M 7.1 ลดลงจากเดม 12 บาท (จากราคาขายปลก 72.- บาท เปน 60.- บาท)

2) บรษท เจท อนเตอรเนชนแนล จ ากด (JTI) ผผลตบหรยกษใหญล าดบท 3 ของโลก (มยอดจ าหนายทวโลกในป 2559 อยท 504,900 ลานมวน) ประกาศราคาขายปลกบหร

2.1) ตราวนสตน ลดลงจากเดม 12.- บาท (จากราคาขายปลก 72.- บาท เปน 60.- บาท) 2.2) ตราคาเมล ลดลงจากเดม 38.- บาท (จากราคาขายปลก 98.- บาท เปน 60.- บาท)



14

ตารางแสดงราคาขายปลกภายหลงพ.ร.บ. ภาษสรรพสามตฯ มผลใชบงคบ โรงงานยาสบ PMI JTI LEADON

ตรา ราคาบาท/ซอง




เดม ใหม เดม ใหม เดม ใหม เดม ใหม SMS แดง 51

60

แอล แอนด เอม (แดง) 7.1 ซองออน 72

60

วนสตนคอมแพค เรด 72

60

เบรก (Break) ซองแดง 54 60 SMS เขยว 51 แอล แอนด เอม (เขยว) 7.1 ซองออน 72 วนสตน คอมแพค บล 72 เบรก (Break) ซองเขยว 54 60 Goal แดง 45 แอล แอนด เอม สตอรม 7.1 ซองแขง 72 วนสตน คอมแพค กรน 72 ไอสกอร บล 55 60 Goal เขยว 45

คาเมล ฟลเตอร 98 ไอสกอร 5.0 - 60

Line แดง 43

คาเมล บล 98 ไอสกอร ซองแดง 50 58 Line เขยว 43

ไอสกอร ซองเขยว 50 58

Line 7.1 แดง 40

เพลยออฟ ซองแดง 45 58 Line 7.1 เขยว 40

เพลยออฟ ซองเขยว 45 58

ลมอส ซองแดง 40 56

ลมอส ซองเขยว 40 56

วนสตน คลาสสค 87

87

วนสตน บล 87

วนสตน กรน 87

Wonder อเมรกน 63

90

Wonder เมนทอล 63

กรองทพย 7.1 แดง 68

กรองทพย 7.1 เขยว 68

สามต 90 86

95

กรงทอง 90 86

กรองทพย 90 86

สายฝน 90 86

แอล แอนด เอม (แดง) ซองแขง 87

99

ไอสกอร แมก 69 99

แอล แอนด เอม (เขยว) ซองแขง 87

แอลแอนดเอม (ฟา) ซองแขง 87

แอลแอนดเอม (แบลคสตอรม) ซองแขง 87

แอลแอนดเอม (แดง) ซองออน 87

แอลแอนดเอม (เขยว) ซองออน 87

มารลโบโร เซเวน (เรด) ซองแขง 98

115

มารลโบโร เซเวน (โกลด) ซองแขง 98

มารลโบโร เซเวน (กรน) ซองแขง 98

มารลโบโร เซเวน (สตอรม) ซองแขง 98

ไอสกอร ทซ - 120

วนสตน เอกเพรสชน 125 125

คาเมล อคลป 138 138

มารลโบโร (แดง) ซองออน 120

145

มารลโบโร (โกลด ออรจนอล) ซองออน 120

มารลโบโร (แดง) ซองแขง 120

มารลโบโร (โกลด ออรจนอล) ซองแขง 120

มารลโบโร (กรน) ซองแขง 120

มารลโบโร (ซลเวอร) ซองแขง 120

มารลโบโร (ดพ ซ) ซองแขง 120

มารลโบโร (แบลค ไนท) ซองแขง 120

เมเวยส (ออรจนล บล) 125

150

เมเวยส (สกาย บล) 125

เมเวยส (วนด บล) 125

เมเวยส (ครสตล กรน) 125

เอสเซ (ซองฟา) 135 160

เอสเซ (ซองเขยว) 135

มารลโบโร(อารกตก แบลค)ซองแขง 165 165

เมเวยส ออฟชน 165 165

มารลโบโร (เพอรเพล) ซองแขง 165

ขอมล ณ วนท 21 ตลาคม 2560



15

การวเคราะหราคาขายปลกบหรทเพมขน

ตรา เดม ใหม เพม/ลด

(บาท/ซอง) (บาท/ซอง) (บาท/ซอง) (รอยละ) สามต 90 86 95 9 10.47 กรงทอง 90 86 95 9 10.47 กรองทพย 90 86 95 9 10.47 สายฝน 90 86 95 9 10.47 Krong Thip7.1 แดง 68 90 22 32.35 Wonder แดง 63 90 27 42.86 Wonder เขยว 63 90 27 42.86 SME แดง 51 60 9 17.65 SMS เขยว 51 60 9 17.65 Goal แดง 45 60 15 33.33 Goal เขยว 45 60 15 33.33 Line 7.1 แดง 40 60 20 50.00 Line 7.1 เขยว 40 60 20 50.00 Line แดง 43 60 17 39.53 Line เขยว 43 60 17 39.53 Mevius 130 150 20 15.38 Mevius Option 165 165 - - Winston 87 87 - - Winston Compact 72 60 -12 -16.67 Winston xpression 125 125 - - Camel 98 60 -38 -38.78 Camel Eclipse 138 138 - - Marlboro (แพง) 165 165 - - Marlboro 120 145 25 20.83 Marlboro7 98 115 17 17.35 L&M 87 99 12 13.79 L&M 7.1 72 60 -12 -16.67 Esse (แพง) 135 160 25 18.52 ISCORE MAX 69 99 30 43.48 ISCORE 55 60 5 9.09 Break 54 60 6 11.11 Playoff 45 60 15 33.33 Limos 40 56 16 40.00



16

4.2 พฤตกรรมการบรโภคยาสบมแนวโนมเปลยนแปลงไป

4.2.1 ผบรโภคสวนใหญเปลยนไปบรโภคบหรทมราคาขายปลกถกลง

จากการประกาศราคาขายปลกบหรของบรษทบหรตางประเทศทผดปกต โดยไดปรบลดราคาลงจากเดมทมราคาอยในตลาดระดบบน (Premium) และระดบกลาง (Regular) ลดราคาลงมาแขงขน อยในตลาดระดบลาง (Saving) ซงเปนบหรในกลมทโรงงานยาสบท ารายไดเปนหลก โดยตงราคาถกกวาราคาของโรงงานยาสบทปรบสงขนตามอตราภาษสรรพสามตใหมแลว สงผลใหผบรโภคตดสนใจเปลยนไปบรโภคบหรท เคยอยในระดบ Premium หรอ Regular ของบรษทบหรตางประเทศ แทนทการบรโภคบหร ของโรงงานยาสบ เชน การเปลยนบหรตรา LINE 7.1 ของโรงงานยาสบ ไปเปนบหรตรา L&M 7.1 ของบรษท PMI หรอตรา WINSTON และ CAMEL ของ JTI

การ Switch Brand จากบหรโรงงานยาสบไปบหรตางประเทศ

4.2.2 ผบรโภคบางสวนเปลยนไปบรโภคยาเสนมวนเอง

ดวยราคาขายปลกบหรโดยภาพรวมในตลาดจากการบงคบใชพ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ มการปรบตวเพมสงขน สงผลใหผบรโภคเรมหาชองทางการบรโภคบหรทมราคาถกลง โดยเรมหนไปศกษาการซอยาเสน กระดาษมวน และอปกรณตางๆ มามวนเปนบหรเพอบรโภคเองมากขน เพราะมราคาถก หาซองาย เนองจากยาเสนหรอยาเสนปรงจดเกบภาษในอตราทต ากวาบหรซกาแรตมาก



17

ตวอยางยาเสนทจ าหนายในทองตลาด

ตวอยางอปกรณเสรมผลตภณฑยาสบทอยในตลาดยาเสน

4.2.3 ผบรโภคแสวงหาบหรผดกฎหมายมากขน

เมอราคาบหรจากผประกอบการในทองตลาดโดยภาพรวมมการปรบตวสงขน ผบรโภคจงมความสนใจทจะแสวงหาบหรทมราคาถกมากยงขน เชน การบรโภคบหรปลอม บหรทมการลกลอบน าเขามาโดยหลกเลยงภาษ รวมทงการเปลยนไปบรโภคบหรไฟฟาซงมความคมคาทางดานราคามากกวา

จากพฤตกรรมการบรโภคยาสบมแนวโนมเปลยนแปลงไปขางตน สอดคลองกบขอมลการบรโภคบหรและผลตภณฑยาสบประเภทอนโดยรวม มแนวโนมลดลงไมมากนก ทงทมการปรบเพมขนของภาษในแตละปอยบอยครง

จ านวนและสดสวนผสบบหรอาย15 ปขนไป จ าแนกตามประเภทยาสบทบรโภค พ.ศ.2544 – 2558

ทมา : รายงานสรปสถานการณเฝาระวงเพอควบคมการบรโภคยาสบของประเทศไทย 2559 โดย ส านกควบคมการบรโภคยาสบ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข และ ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ มหาวทยาลยมหดล (ศจย.)



18

ขนาดตลาดบหรรวมในประเทศตงปงบประมาณ 2551 - 2560

ทมา : กรมสรรพสามต และ โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง

4.3 การเพมขนของบหรผดกฎหมาย

เมอมการขนภาษสรรพสามตบหร สงผลใหเกดการลกลอบบหรผดกฎหมายมากขน ทงบหรปลอม และบหรหนภาษ โดยเฉพาะอยางยงในประเทศไทยทมอตราภาษบหรและราคาขายปลกในประเทศสงกวาประเทศเพอนบานเปนอยางมาก

ภาพการจบกมบหรลกลอบ (หนภาษ) ทจงหวดสระแกว

หนวย:ลำนมวน

41,302

45,14342,011

47,748

46,324

35,715

31,347 31,68829,503

29,661

31,347

34,15534,227

28,342

30,92030,467

28,583 28,537

32,56832,602 33,073

30,32030,836

28,221

28,808

1,215 1,402 1,407 1,5412,014

3,311 4,8224,782

4,993 5,252 5,877

8,5039,840

8,254

10,7679,558 8,741

7,8498,851

10,201 10,6149,659 9,645

8,370 7,628

42,517

46,544

43,418

49,28948,337

39,026

36,17036,470

34,49634,914

37,224

42,657

44,067

36,597

41,68640,025

37,325

36,386

41,41842,803 43,687

39,97940,482

36,59136,436

-

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560

บหร รยส. (ลานมวน) ยอดบหรน าเขา (ลานมวน) ขนาดตลาดรวม (ลานมวน)

ภาษ 75 (28 ม.ค. 44)

ภาษ 79 (7 ธ.ค. 48)

ภาษ 85 (14 พ.ค. 52)

ภาษ 90 (9 ก.พ.59)

ภาษ 60 (9 ธ.ค. 36)

ภาษ 62 (11 ม.ค. 38)

ภาษ 68 (16 ส.ค. 40

ภาษ 70 (15 ต.ค.40)

ภาษ 71.5 (13 ต.ค. 42)

ภาษ 80 (29 ส.ค.50)

ภาษ 87 (22 ส.ค. 55)

ภาษปรมาณ ภาษ 20%,40%

(16 ก.ย.60)



19

ทมา : หนงสอพมพมตชน เมอวนพฤหสบดท 9 พฤศจกายน 2560

ภาพการจบกมบหรไฟฟา

4.4 พฤตกรรมการคายาสบและการแขงขน

ผบรหารของบรษทบหรตางประเทศไดออกมาใหความเหนในสอตาง ๆ วาการปรบอตราภาษสรรพสามตจะสงผลกระทบบรษทฯ มาก แตไดใหความเหนเชงสนบสนน ผบรโภคอาจลดการบรโภคบหร เนองจากบหรมราคาแพงขน แตภายหลงจากทกฎกระทรวงก าหนดพกดอตราภาษสรรพสามต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 มผลบงคบใชเมอวนท 16 กนยายน 2560 บรษทบหรตางประเทศกลบไมไดปรบขนราคาขายปลกบหรในตราทมยอดขายสงสดของบรษทตามกลไกตลาดและเจตนารมณของพ.ร.บ. แตกลบประกาศลดราคาลงจากเดม การลดราคาขายปลกเชนนบรษทบหรตางประเทศมกไมไดรบผลกระทบตอการด าเนนธรกจในภาพรวม เพราะธรกจเหลานมฐานเงนทนมหาศาล จงสงผลใหผบรโภคทเคยบรโภคบหรของไทยเปลยนไปบรโภคบหรตางประเทศแทน ซงถอเปน กลยทธทดงสวนแบงทางการตลาดของบหรไทยไดเปนจ านวนมาก

โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง เปนหนวยงานของรฐจ าเปนตองปฏบตตามกฎหมายอยางเครงครด เมอกฎกระทรวงฯ ขางตนมผลบงคบใช โรงงานยาสบจงท าการปรบราคาบหรตามพกดอตราภาษสรรพสามตและประกาศราคาขายแกสาธารณชนเปนรายแรก โดยเปนไปตามกลไกตลาดและสอดคลองกบเจตนารมณของการก าหนดอตราภาษใหมของรฐบาล ซงการด าเนนการดงกลาวท าใหโรงงานยาสบเสยเปรยบบรษทบหรตางประเทศในการก าหนดราคา เนองจากบรษทน าเขาบหรตางประเทศมการตดตามสถานการณอยางใกลชด เพอชงความไดเปรยบในการแขงขนดานราคา ดงจะเหนไดจากบรษทน าเขาบหรตางประเทศมการประกาศราคาขายทมลกษณะทอาจพจารณาไดวาเปนการ



20

ทมราคา (Price Dumping) แทนทจะปรบราคาขายเพมขนตามเจตนารมณของกฎหมาย เปนกลยทธในการท าลายบหรไทย เนองจากผบรโภคสามารถเลอกบรโภคบหรตางประเทศซงเปนแบรนดชนน าระดบโลก ในราคาทเทากบหรอต ากวาบหรไทย ซงเปนวธการของธรกจชนน าระดบโลกน ามาใชเพอก าจดคแขงออกจากตลาด โดยการสรางอ านาจผกขาดในระยะยาว

นอกจากบหรตางประเทศจะก าหนดราคาขายปลกในตราทมยอดจ าหนายสงลดลงแลว ยงใชโอกาสน สรางชองทางการตลาดใหเขมแขงมากยงขน โดยการ ใชกลยทธสงเสรมการขายอนๆ ควบคไปดวย ในขณะทโรงงานยาสบไมสามารถใชกลยทธดงกลาวเพอแขงขนได เนองจากตองด าเนนการภายใตกฎหมาย และระเบยบขอบงคบตางๆ ทเกยวของอยางเครงครด

ตารางแสดงขอมลเปรยบเทยบกลยทธทางการตลาดระหวางบรษทบหรตางประเทศกบโรงงานยาสบ

บรษทบหรตางประเทศ โรงงานยาสบ

มนโยบายหลกเพอการแขงขนแยงชงความเปนผน าตลาดบหรในประเทศไทย ความเปนหนวยงานภาครฐ ไมสามารถด าเนนการไดเนองจากขดกบ พรบ.ควบคมผลตภณฑยาสบฯ

มการสงเสรมคาการตลาด ลด แลก แจก แถม มการสงเสรมโดยใชพนกงานสงเสรมการขาย รปรางหนาตา บคลกภาพด ชวยใหเกดการรบร/ผบรโภคใหมเขาถงตวผลตภณฑ

มการจายชดเชย/ใหของสงเสรม/สวนลดพเศษ (การปรบราคากระทบตอการคา) มการท าสญญากบผประกอบการในพนทพเศษ พนทเฉพาะ รปแบบมวน/ซอง สวยหรทนสมย/นาสนใจ เกดขอไดเปรยบในการแขงขน

มการจดกจกรรมแฝงในทกรปแบบ ตลอดจนการใหการสนบสนน มกลยทธทางดานราคาทผดปกต คลายการทมตลาด (Dumping) มการรบชดใชบหรกรณทเสยหาย ช ารด / การรบเปลยนคนบหร

มการแบงเขตการขายโดยควบคมเปนพนทพรอมทงอ านาจในการตอรอง มรานขายสงยาสบกระจายอยทวประเทศ ท าใหมชองทางการจ าหนายทเขมแขง

ความเปนแบรนดสากลระดบโลก / คานยม ความเปนสนคาทองถน/คานยม รสชาต การมก าลงการผลตทแขงแกรง ท าใหสามารถสรางอ านาจการตอรอง

แผนพบ ประชาสมพนธ บรษท ฟลลป มอรส (ไทยแลนด) จ ากด



21

ปายประชาสมพนธการสงเสรมคาการตลาด ลด แลก แจก แถม บรษท ฟลลป มอรส (ไทยแลนด) จ ากด

ตบหร ตดปายราคาขายปลก ดานหลงต บรษท ฟลลป มอรส (ไทยแลนด) จ ากด

ตบหร ตดชอตราบหร และปายบอกราคาขายปลก ดานหนาต บรษท เจแปนโทแบคโค อนเตอรเนชนแนล (ไทยแลนด) จ ากด



22

การด าเนนการตางๆ ขางตนอาจพจารณาไดวาเปนการขดกบ พ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ.2560 ในหลายประเดน เชน การแสดงการลดราคา (มาตรา 27(5)) การแสดงราคาในลกษณะจงใจ (มาตรา 27(9)) การโฆษณา สอสารการตลาด (มาตรา 30) การโฆษณาชอเครองหมายของผลตภณฑยาสบบนสอ(ปาย)ทโฆษณา(มาตรา 31 (1)) ทงน ประเดนดงกลาวหนวยงานภาครฐทมหนาทควบคมดแลตามพระราชบญญตด งกลาวควรด าเนนการตรวจสอบและควบคมดแล และบงคบใชกฎหมายกบผประกอบการคาทท าผดกฎหมายโดยเรว

สวนท 4 ผลกระทบทเกดขนหลงจากการบงคบใช พ.ร.บ. ภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 (ฉบบใหม)

1. ผลกระทบตอประเทศชาต

1.1 การจดเกบภาษยาสบ เงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมายลดลง

1.1.1 เปาหมายภาษของรฐทคาดวาจะจดเกบไดภายใต พ.ร.บ.ฉบบใหม

กรมสรรพสามตคาดการณวาบหรจะมภาระภาษเพมขนประมาณ 2,186 ลานบาท เนองจากกรมสรรพสามตมการปรบสตรและอตราในการค านวณภาษใหม โดยการน าราคาขายปลกแนะน ามาใชแทนราคาขายสงชวงสดทาย และปรบเพมอตราภาษทง 2 ขา ขาปรมาณเกบ 1.20 บาทตอมวน จากเดมเกบ 1.10 บาทตอกรม ขามลคา หากราคาขายปลกแนะน าเกน 60 บาท เสยภาษรอยละ 40 ของราคาขายปลกแนะน า แตถาราคาไมเกน 60 บาทเสยภาษรอยละ 20 ของราคาขายปลกแนะน า เปนเวลา 2 ป หลงจากนนใหเกบภาษในอตรารอยละ 40 ในกลมของอตสาหกรรมบหรทไดรบผลกระทบมากทสด คอ โรงงานยาสบ ครอบครองสวนแบงทางการตลาดประมาณรอยละ 80 กรมสรรพสามตคาดวาจะไดรบผลกระทบประมาณ 1,900 ลานบาท สวนตลาดบหรน าเขาไดรบผลกระทบไมมาก ประมาณ 200-300 ลานบาท เนองจากการปรบเปลยนฐานราคาในการค านวณภาษจากราคา CIF บวกภาษน าเขาและคาธรรมเนยมอนๆ มาเปนราคาขายปลกแนะน าเพมขนไมมาก เมอค านวณกบอตราภาษทงเชงปรมาณและมลคารวมกนแลวจงไดรบผลกระทบนอยกวาโรงงานยาสบ ทมา : https://thaipublica.org/2017/09/alcohol-and-tobacco-tax-restructuring-19-9-2560/

ทมา : https://thaipublica.org/2017/09/sin-tax-who-is-the-big-one/



23

1.1.2 เมอบรษทบหรตางประเทศ ลดราคาขายปลกลงต ากวาราคาทเคยประกาศกอน พ.ร.บ.ใหม ใชบงคบ การกระท าดงกลาวจงท าใหภาษทรฐจะจดเกบไดลดลงตามไปดวย ขณะทเปาประสงคตาม พ.ร.บ.ฉบบใหม มเจตนารมณใหราคาขายปลกของบหรทกยหอเพมสงขน

บหรตางประเทศหลายยหอมการปรบราคาลงเพอหลกเลยงการเสยภาษในฐานทสงกวา เชน บหร L&M 7.1 เดมราคา 72 บาท ปจจบนลดราคาลงมาเหลอ 60 บาท, บหร Winston Compact เดมราคา 72 บาท ปจจบนลดราคาลงมาเหลอ 60 บาท และบหร Camel เดมราคา 98 บาท ปจจบนลดราคาลงมาเหลอ 60 บาท เปนตน ทงนเพอใหเสยภาษในฐานรอยละ 20 ของราคาขายปลกแนะน า แทนทจะเปนรอยละ 40 ของราคาขายปลกแนะน า ซงสวนนจะสงผลใหรฐจดเกบภาษไดลดลง ไมเปนไปตามวตถประสงคทใหภาษทเกบไดมจ านวนมากขนเพอน าไปพฒนาประเทศ และเพอใชราคาบหรทควรสงขนหลงใชอตราภาษดงกลาวเปนกลไกใหผบรโภค ซอบหรนอยลง

ภาษสรรพสามตยาสบทกรมสรรพสามตจดเกบไดจรงในปงบฯ 2560 เปรยบเทยบกบตวเลขทโรงงานยาสบประมาณการวากรมฯ จะจดเกบภาษสรรพสามตยาสบไดในปงบฯ 2561

รายการ กรมสรรพสามตสามารถจดเกบ

ภาษฯ ในปงบฯ 2560 ไดจรง (ลานบาท)

ประมาณการท รยส. คาดวา กรมสรรพสามตจดเกบได ในปงบฯ 2561 (ลานบาท)

ผลตางท

(ลานบาท) รอยละ

ภาษสรรพสามตยาสบ 68,573.27 62,024.10 -6,549.17 -9.55

ทมา : กรมสรรพสามต : ฝายตลาด โรงงานยาสบ

เนองมาจากการบงคบใช พ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ คาดวาในปงบประมาณ 2561 ท าใหปรมาณตลาดบหรรวมในประเทศ ปงบประมาณ 2561 เหลอเพยง 28 ,000 ลานมวน จงคาดวาจะสงผลให กรมสรรพสามตจดเกบภาษสรรพสามตไดลดลงจากป 2560 เปนเงน 6,549.17 ลานบาท (ลดลงรอยละ 9.55)

ภาษสรรพสามตยาสบทกรมสรรพสามตประมาณการวาจะสามารถจดเกบไดในปงบประมาณ 2561 เปรยบเทยบกบตวเลขทโรงงานยาสบเปนผประมาณการ

รายการ ประมาณการภาษสรรพสามตในปงบประมาณ 2561 ผลตางท

โดยกรมสรรพสามต (ลานบาท) โดยโรงงานยาสบ (ลานบาท) (ลานบาท) รอยละ ภาษสรรพสามตยาสบ 73,100.00 62,024.10 -11,075.90 -15.15

ทมา : กรมสรรพสามต : ฝายตลาด โรงงานยาสบ

จากขอมลพบวากรมสรรพสามตมเปาประมาณการจดเกบภาษสรรพสามตยาสบในปงบประมาณ 2561 อยท 73,100 ลานบาท ซงไมสอดคลองกบตลาดบหรทลดลงและตามทโรงงานยาสบไดประมาณการไววาในปงบประมาณ 2561 กรมสรรพสามตจะสามารถจดเกบภาษฯ ไดเพยง 62,024.10 ลานบาทเทานน ซงต ากวาทกรมสรรพสามตประมาณการไวถง 11,075.90 ลานบาท (ต ากวารอยละ 15.15) โดยสาเหตส าคญคอยอดจ าหนายยาสบรวมทงประเทศลดลงและบหรตางประเทศมการลดราคาขายปลกในบหรกลมทมยอดขายสง



24

1.1.3 รฐไดรบรายไดจากโรงงานยาสบลดลง

เนองจากบหรตางประเทศมภาพลกษณและทนสงกวาบหรภายในประเทศ การเกบภาษรปแบบใหมจะสงผลเสยตอบหรภายในประเทศทมราคาเทากนหรอใกล เ คยงกนแตมภาพลกษณทดอยกวา เมอบหรตางประเทศลดราคามาขายทระดบราคาเดยวกน ท าใหบหรของโรงงานยาสบทสวนใหญอยในระดบราคาถกไดรบผลกระทบโดยตรง เนองจากผบรโภคสามารถเลอกบรโภคบหรตางประเทศซงเปนแบรนดชนน าระดบโลกในราคาทเทากบหรอใกลเคยงกบบหรภายในประเทศซงเปนวธการทหลายธรกจชนน าระดบโลกน ามาใชเพอก าจดคแขงออกจากตลาด โดยการสรางอ านาจผกขาดในระยะยาวจากการทมตลาด สงผลใหยอดจ าหนายลดลง รายไดทเกดขนจงลดลงดวย

จากการบงคบใช พ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ คาดวาในปงบประมาณ 2561 โรงงานยาสบประสบภาวะวกฤต มผลประกอบการขาดทน 1,575 ลานบาท อยางทไมเคยประสบมากอน ท าใหไมสามารถน าสงรายไดใหแกรฐได

ในปงบประมาณ 2561 โรงงานยาสบไมสามารถน าเงนสงรฐได เนองจากประสบภาวะขาดทน หนวย : ลานบาท

รายไดรฐ ปงบฯ 2560 ปงบฯ 2561 หมายเหต

การจดเกบภาษสรรพสามตบหร 68,573.27

(ยอดทจดเกบไดจรง) 73,100.00

(ยอดประมาณการ จากกรมสรรพสามต)

กรมสรรพสามตคาดวาการบงคบใช พ.ร.บ.ภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 จะท าใหสามารถจดเกบภาษสรรพสามตบหรไดมากขน

โรงงานยาสบตองน าเงนสงรฐ รอยละ 88 ของก าไรสทธ 8,816.56 ไมมเงนน าสง

- ปงบฯ 2560 โรงงานยาสบมก าไรสทธ 9,344.37 ลานบาท

- ปงบฯ 2561 โรงงานยาสบประสบภาวะขาดทน จงไมมเงนน าสงรฐ

รวมรายได 77,389.83 73,100.00

โรงงานยาสบน าสงรายไดเขารฐ ภาษมหาดไทย อบจ. เงนบ ารงกองทน/องคการตางๆ อนเปนประโยชนตอสงคมและประเทศชาตตามทกฎหมายก าหนด ปงบประมาณ 2555 - 2560 และประมาณการป 2561



ป 2561 2555 2556 2557 2558 2559 2560 คาแสตมปยาสบ 43,470 47,922 42,925 41,776 43,371 46,411 36,121

เงนบ ารงกองทนฯ สสส. 869 958 858 836 867 928 722 เงนบ ารงองคกรกระจายเสยงฯ สสท. 652 719 644 627 651 696 542 เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬา กกท. - - - 387 867 928 722 เงนบ ารงกองทนผสงอาย - - - - - - 542 ภาษเพอมหาดไทย - - - - - 117 3,612 ภาษองคกรบรหารสวนจงหวด 2,584 2,610 2,432 2,446 2,149 2,317 1,584 รายไดน าสงรฐ 8,590 3,331 8,927 7,757 6,853 4,963 ไมมรายไดน าสงรฐ เงนสนบสนนสรางสวนปา "เบญจกต" - - - - 210 210 ชะลอการน าสง

รวม 56,165 55,540 55,786 53,829 54,968 56,570 43,845 คาดวาปงบฯ 2561 จะน าสงรายไดเขารฐและภาษตางฯ ลดลงจากปกอน 12,725 ลานบาท

ทมา : ฝายบญชและการเงน โรงงานยาสบ



25

1.1.4 หนวยงานตางๆ ไดรบเงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมายจากธรกจยาสบ ลดลง 1) สถานการณการจายเงนสนบสนนในอดตจนถงปจจบน โรงงานยาสบมหนาทน าสงเงนบ ารง

สนบสนนตามกฎหมายใหหนวยงานตางๆ ดงน 1.1) ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ในอตรารอยละ 2 ของภาษ

ยาสบ เพอน าไปใชสรางเสรมสขภาพ ทงทางกายและจตใจ รณรงคลด ละ เลก การบรโภคเหลา บหร 1.2) องคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย ( Thai PBS)

ในอตรารอยละ 1.5 ของภาษยาสบ เพอใชในการท าสอสาธารณะ 1.3) กองทนพฒนาการกฬา ในอตรารอยละ 2 ของภาษยาสบ เพอน าไปใชสนบสนนกฬา 1.4) กองทนผสงอาย ในอตรารอยละ 2 ของภาษยาสบ

เงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมายโดยโรงงานยาสบ ปงบประมาณ 2555–2560 และประมาณการปงบประมาณ 2561


เงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมาย ปงบประมาณ ประมาณการ

ป 2561 2555 2556 2557 2558 2559 2560 เงนบ ารงกองทนฯ (สสส.) 869 958 858 836 867 928 722 เงนบ ารงองคกรกระจายเสยงฯ (สสท.) 652 719 644 627 651 696 542 เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬา (กกท.) - - - 387 867 928 722 เงนบ ารงกองทนผสงอาย - - - - - - 542

รวม 1,521 1,677 1,502 1,850 2,385 2,552 2,528 ทมา : ฝายบญชและการเงน โรงงานยาสบ

2) เมอรายไดของโรงงานยาสบ และภาษสรรพสามตทตองช าระมจ านวนลดลง จะท าใหน าสงเงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมายใหหนวยงานตางๆ ลดลงประมาณรอยละ 22.18 (ไมนบรวมเงนบ ารงกองทนผสงอายทจะมผลบงคบใชตนป 2561)

1.2 รฐบาลตองรบภาระฟนฟโรงงานยาสบ หากสถานการณยงมอยเชนนตอไปคาดการณวาโรงงานยาสบจะประสบภาวะขาดทนอยางตอเนอง

จนกระทงกลายเปนรฐวสาหกจทตองเขาสแผนฟนฟกจการ จงกลายเปนภาระของรฐในการแบกรบและ น าทรพยากรของรฐมาแกไขปญหา ซงไมไดกอใหเกดผลดตอประเทศชาตและยงสงผลกระทบตอเศรษฐกจ ในภาพรวมของประเทศ

1.3 ประเทศไทยเสยดลการคาใหกบตางประเทศ การหลงไหลเขามาของบหรตางประเทศราคาถกทจ าหนายในประเทศไทย ในปงบฯ 2559 – 2560

มจ านวนประมาณ 16,020.1 ลานมวน เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกน ปรมาณการสงออกบหรจากประเทศไทยไปจ าหนายยงตางประเทศ มจ านวนประมาณ 141.97 ลานมวน จากตวเลขดงกลาว จะเหนวาปรมาณการน าเขาบหรตางประเทศมมากกวาปรมาณการสงออกไปจ าหนายยงตางประเทศเปนจ านวนมาก ท าใหประเทศไทยประสบกบการขาดดลการคาในสนคาบหรใหกบตางประเทศ หากเกดการขาดดลการคาในระยะยาวบหรตางประเทศจะเขามาครองสวนแบงทางการตลาดบหรของประเทศไทยเพมขน ท าใหสวนแบงทางการตลาดของโรงงานยาสบลดลง

1.4 การแพรระบาดของบหร ผดกฎหมายและบหร ทม โทษสง อาท เชน บหรหนภาษ บหรปลอม บหรไฟฟา จะมปรมาณเพมขนอยางมากในตลาดยาสบ เนองจากผคาบหรผดกฎหมาย สามารถขยายชองทางการท าก าไรไดมากขน ขณะทการปราบปรามยงไมครอบคลม

1,986



26

2. ผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสย

2.1 เกษตรกร

ผลจากโครงสรางภาษทเกดจาก พ.ร.บ.ภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 และกฎหมายทเกยวของนน สงผลใหปรมาณความตองการในการใชใบยาของโรงงานยาสบลดลง เนองจากในป 2561 โรงงานยาสบมการปรบประมาณการจ าหนายบหรลดลง จากเดม 28,808 ลานมวน เหลอเพยง 17,030 ลานมวน เพอใหมความสอดคลองกบสถานการณตลาดทเปลยนแปลงอยางกะทนหนและรนแรง ในอดตทผานมาโรงงานยาสบมความตองการใชใบยาในประเทศ (ใบยาเวอรยเนย, ใบยาเบอรเลย และใบยาเตอรกช) เพอการผลตบหรรวมมากกวา 24 ลานกโลกรมตอป คดเปนมลคามากกวาปละ 2,500 ลานบาท โดยมการสงเสรมการเพาะปลกและรบซอใบยาจากเกษตรกรในสงกดมากกวา 20,000 ครวเรอน อยางครบวงจร สรางอาชพในระบบการผลตตอเนอง (แรงงานในขนตอนการเพาะปลก การบมใบยา การคดและอดใบยา การแปรรปและการขนสงใบยา ฯลฯ) ประมาณ 100,000 ราย

ฉะนน หากโรงงานยาสบมความจ าเปนตองปรบลดปรมาณการรบซอใบยาในประเทศจากเกษตรกร เหลอเพยงประมาณ 14 - 15 ลานกโลกรมตอป จะสงผลใหรายไดของเกษตรกรลดลงกวารอยละ 30 คดเปนมลคามากกวา 700 ลานบาท โดยมรายละเอยดตามตารางตอไปน

ใบยา

ผลผลต (กก./ไร)

รายไดเฉลย (บาท/ไร)

ไรปลก&รายไดตอครอบครว ณ ยอดขาย 27,000 ลานมวน

ไรปลก&รายไดตอครอบครว ณ ยอดขาย 17,000 ลานมวน

รายไดตอ ครอบครว

ลดลง (บาท)

ไรปลก (ไร)

รายได (บาท)

ไรปลก (ไร)

รายได (บาท)

เวอรยเนย 300 33,000-35,000 5 - 6 165,000-210,000 3 - 4 99,000-140,000 66,000-70,000

เบอรเลย 400 26,000-30,000 3 - 4 78,000-120,000 2 - 3 52,000-90,000 26000-30,000

เตอรกช 200 15,000 3 -4 45,000-60,000 2 - 3 30,000-45,000 15,000

หมายเหต : รายไดตอไรของเกษตรกร ยงไมหกคาใชจาย ทมา : ฝายใบยา โรงงานยาสบ

หากรายไดของเกษตรกรลดลงตามตารางขางตน อาจสงผลใหเกดคณภาพชวตทงทางดานอาชพ ดานการเงน ดานการศกษา ฯลฯ ของเกษตรกร และครอบครวของเกษตรกรทอยในสงกดของโรงงานยาสบลดลง กอใหเกดผลกระทบในวงกวางมากขนตามไปดวย



27

2.2 คคา

จากการทยอดการจ าหนายบหรของโรงงานยาสบลดลง สงผลใหภาคธรกจทเกยวของอยในภาวะเกดการถดถอย และผลประกอบการในภาคธรกจลดลง

2.3 ผประกอบการคายาสบ

จากประมาณการยอดจ าหนายลดลงรอยละ 41 หมายความถงยอดสงซอทลดลงจากรานคาในสงกดโรงงานยาสบทมเครอขายอยทวประเทศประมาณ 500,000 ราย เนองจากการลดราคาและการสงเสรมการขายทรนแรงของบหรตางประเทศ

เชนบหรตราทมยอดจ าหนายสงของโรงงานยาสบหลายตรา มอตราก าไรลดลง อยางเหนไดชด หลงจากการบงคบใช พ.ร.บ. สรรพสามต ฉบบใหม เมอวนท 16 กนยายน 2560 เนองจากตองใชเงนลงทนตอตรา ทสงขน จงท าใหอตราก าไรของรานขายสงยาสบลดลง ตวอยางเชน บหรตรา SMS เดมลงทน 454.8 บาท ราคาใหมลงทน 550 บาท รานขายสงยาสบตองลงทนเพมขน คดเปนรอยละ 20.93 และมอตราก าไรลดลงรอยละ 41.2

2.4 ผบรโภค

จากการเปลยนไปบรโภคบหรผดกฎหมาย หรอยาเสนมวนเองทไมมคณภาพหรอไมไดมาตรฐาน การผลต สงผลรายตอสขภาพของผบรโภคมากขนเปนทวคณ

3. ผลกระทบตอโรงงานยาสบ

3.1 ยอดจ าหนายและสวนแบงทางการตลาด ยอดจ าหนายและสวนแบงทางการตลาดของโรงงานยาสบ จากการปรบอตราภาษในงบประมาณ

2561 - 2562 คาดวาจะมผลดงน 1) สวนแบงทางการตลาดลดลงจาก รอยละ 80 เหลอเพยง รอยละ 60 (ลดลงรอยละ 20) 2) ยอดจ าหนายลดลงจากยอดจ าหนายในป 2560 ทจ าหนายได 28,808 ลานมวน คาดวาป 2561

และ 2562 จะมยอดจ าหนายประมาณ 17,030 ลานมวน (ลดลง 11,778 ลานมวน หรอลดลงรอยละ 41) จากสถตการปรบขนภาษสรรพสามตยาสบแตละครงทผานมา ท าใหโรงงานยาสบสามารถคาดการณ

ผลกระทบของพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 ทสงผลตอยอดจ าหนายบหรของโรงงานยาสบแตละตราทลดลงโดยเฉลยตามตารางขางตน โดยเปนผลมาจาก 2 ปจจยคอ 1) ก าลงซอทลดลงของผบรโภคเนองจากราคาทสงขน และ 2) การเปลยนไปบรโภคบหรแบรนดอนหรอบหรผดกฎหมาย ท าใหสามารถน าขอมลมาประมาณการยอดจ าหนายบหรของโรงงานยาสบในปงบประมาณ 2561 ไดจากสดสวนการลดลงของบหรในแตละตรา โดยใชขอมลยอดจ าหนายบหรของโรงงานยาสบในปงบประมาณ 2560 เปนฐานในการค านวณ พบวา ในปงบประมาณ 2561 โรงงานยาสบมยอดประมาณการจ าหนายบหรเพยง 17,030 ลานมวน ซงต ากวายอดจ าหนายของโรงงานยาสบในปงบประมาณ 2560 ท 28,808 ลานมวน หรอลดลงประมาณรอยละ 41



28

3.2 ความสามารถในการท าก าไรลดลงจนไมสามารถท าก าไรได ประมาณการรายไดและคาใชจายในการด าเนนงานประจ าปงบฯ 2561

ทมา : ฝายบญชและการเงน โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง

ทมา : ฝายบญชและการเงน โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง

จากผลประกอบการยอนหลงตงแตปงบประมาณ 2555-2560 พบวา แมยอดขายบหรของโรงงานยาสบจะมแนวโนมทลดลงหลงปงบประมาณ 2556 เปนตนมา แตโรงงานยาสบยงสามารถรกษาอตราก าไรตอมวนใหอยในระดบเดมและมแนวโนมเพมขน โดยในปงบประมาณ 2560 ก าไรตอมวนอยท 32 สตางคตอมวน ซงสงทสดในรอบ 6 ปยอนหลง โดยสาเหตหลกทท าใหโรงงานยาสบสามารถท าก าไรไดอยางตอเนองทงทยอดขายบหรลดลง เนองมาจากการบรหารจดการตนทนทมประสทธภาพ เชน การมมาตรการประหยดการใชพลงงานในองคกร การบรหารสนคาคงคลงใหมประสทธภาพ การลดปรมาณของเสยจากกระบวนการผลต เปนตน

ประมำณกำร

ป 2561 2560 2559 2558 2557 2556 2555

ปรมาณขาย-ในประเทศ (จ านวนมวน) 17,030.00 28,807.88 28,221.49 30,836.45 30,319.79 33,072.87 32,602.45

-ตางประเทศ (จ านวนมวน) 154.78 66.18 75.79 69.00 29.00 36.00 25.00

รายไดจากการขาย (ลานบาท) 49,344.88 67,741.08 64,786.57 61,451.00 61,272.00 69,490.00 62,390.00

คาแสตมปยาสบ 36,121 46,411 43,371 41,776 42,925 47,922 43,470

เงนบ ารงกองทนฯ (สสส. 2%) 722.42 928.22 867.43 836.00 858.00 958.00 869.00

เงนบ ารงองคกรกระจายเสยงฯ(สสท.1.5%) 541.81 696.16 650.57 627.00 644.00 719.00 652.00

เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬา(กกท. 2%) 722.42 928.22 867.43 387.00 - - -

ภาษมลคาเพม 3,910.74 5,148.17 4,939.48 4,618.00 4,504.00 5,240.00 4,770.00

ภาษช าระแทนผประกอบการคาฯ 526.90 899.81 801.38 754.00 746.00 826.00 825.00

ภาษเพอมหาดไทย(10%) 3,612.08 117.01 - - - - -

ผสงอาย( 2% ) 542 - - - - - -

ภาษเงนไดหก ณ.ทจาย 1% - 41.85 31.58 44.61 51.80 40.21 33.30

ภาษเงนไดบคคลธรรมดา - 159.06 160.27 161.52 184.31 210.51 200.09

ภาษองคกรบรหารสวนจงหวด 1,583.79 2,316.77 2,148.83 2,446.24 2,432.03 2,609.65 2,583.78

ภาษโรงเรอน 26.04 17.37 19.09 18.15 19.08 18.81 18.40

ภาษกรมศลกากร 100.00 151.22 201.37 122.05 158.20 124.06 142.74

ก าไรสทธ 1,575.00- 9,344.37 8,861.12 7,105.18 6,275.16 7,480.93 6,655.75

รายไดน าสงคลง - 4,963.00 6,853.00 7,757.00 8,927.00 3,331.00 8,590.00

รำยกำรปงบประมำณ

0.20 0.23 0.21 0.23 0.31 0.32

0.20

0.40

2555 2556 2557 2558 2559 2560

ปงบประมาณ

ก าไรตอมวน ปงบประมาณ 2555-2560 หนวย :



29

3.3 มาตรการและแนวทางการแกไข จากการทคาดวาโรงงานยาสบจะประสบภาวะขาดทน จงไดวางมาตรการแกไขไวดงน

1. มาตรการเพมรายได 1.1 สรางผลตภณฑใหมภายใตทรพยากรทมอยภายในองคกร 1.2 เพมชองทางการจ าหนายทมศกยภาพเพอเพมโอกาสในการแขงขน 1.3 แสวงหาตลาดตางประเทศทงในกลม CLMV และทวปอน 1.4 เปนผจดหาและจ าหนายวตถดบในการผลตยาสบไปยงตางประเทศ 1.5 การบรหารสนทรพยเพอสรางรายไดและเกดประโยชนสงสดกบองคกร 1.6 แสวงหาพนธมตรทางการคาเพอเพมโอกาสหรอสรางความไดเปรยบในการแขงขน

2. มาตรการลดคาใชจาย 2.1 ลดตนทนในการผลต ไดแก คาวตถดบ คาแรงงาน คาใชจายในโรงงาน 2.2 ลดคาใชจายในการขายและบรหาร 2.3 แสวงหาพนธมตรทางการคาเพอหาโอกาสในการลดคาใชจาย อาท การขนสง การตลาด 2.4 พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอลดคาใชจายในการเกบรกษาวตถดบและสนคาคงคลง 2.5 ลดคาเสอมราคาอาคารและเครองจกร โดยการคดคาเสอมราคาตามอายการใชงานแบบ

เสนตรง และเพมประสทธภาพการซอมบ ารง

ทงน คาดวาผลประกอบการภายหลงจากด าเนนมาตรการแกไขจะปรบตวดขน ตองใชระยะเวลา อยางนอย 3 ป และถงแมวาโรงงานยาสบฯ ก าลงอยระหวางการปรบสถานะเปนนตบคคลเพอใหเกด ความคลองตวในการบรหาร แตบทบญญตของกฎหมายในรางพระราชบญญตการยาสบแหงประเทศไทย ซงอยระหวางการพจารณาของส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตร มไดเปดชองใหโรงงานยาสบด าเนนกจการอนนอกเหนอจากธรกจทเกยวเนองกบอตสาหกรรมยาสบยงท าใหโรงงานยาสบอยในสภาวะยากล าบากอยางแนนอนตงแตปงบประมาณ 2561 เปนตนไป

4. ผลกระทบตอพนกงานโรงงานยาสบ

4.1 พนกงานขาดรายไดเนองจากยอดการจ าหนายบหรลดลง

ปจจบนพนกงานยาสบโดยเฉพาะในสวนทเกยวของกบการผลตสวนใหญเปนพนกงานรายวนและรายชวโมง ประมาณ 1,000 คน ซงจะมรายไดจากวนท างานจรงตามจ านวนชวโมงท างานปกตในแตละวน วนใด ไมปฏบตงานกจะไมมคาจางซงพนกงานทเกยวของกบการผลตจะมรายไดเ พมขนจากการท างานลวงเวลา หรอท างานวนหยดจากการผลตบหรซกาแรตซงถอเปนรายไดหลกทางหนงของพนกงานยาสบนอกเหนอจากคาจางทไดรบ ซงเงนคาท างานลวงเวลาดงกลาวถอเปนรายไดทส าคญและจ าเปนในการด ารงชพ ใหสภาพ ความเปนอยของพนกงานและครอบครวมชวตดขน

โดยทการบงคบใชพระราชบญญตภาษสรรพสามตและการออกกฎกระทรวงก าหนดพกดอตราภาษสรรพสามตฯ ท าใหยอดการจ าหนายบหรของโรงงานยาสบลดลงอยางมากและในทางกลบกนท าใหยอดการจ าหนายบหรของตางประเทศเพมขนสงมากอยางมนยส าคญเนองจากมราคาต ากวาหรอใกลเคยงกบราคาจ าหนายบหร



30

ของโรงงานยาสบ เมอยอดการจ าหนายบหรของโรงงานยาสบลดลงอยางมากกสงผลใหยอดการผลตบหรในเวลาท างานปกตกลดลงและไมมการปฏบตงานลวงเวลา ท าใหพนกงานในสวนทเกยวของกบการผลตตองขาดรายได จงสงผลกระทบตอสภาพความเปนอยในชวตประจ าวนเปนอยางมาก ท าใหเกดปญหาตางๆ ตามมาทงปญหาครอบครว ปญหาการถกฟองรองจากนายทนเงนกทงในระบบและนอกระบบ เนองจากไมมรายไดทจะน าสงเงนก อนเนองจากปญหาทเกดขนอยางกะทนหนและทนททนใดเกนการคาดหมาย ท าใหพนกงานตองหาแหลงเงนกจากทอนทมอตราดอกเบยต าเพอน ามาเปนคาใชจายในครอบครวและเพอการช าระหน เพอแกไขปญหาเฉพาะหนาของพนกงานและครอบครว ซงหากสถานการณยงเปนเชนนกจะสงผลระยะยาวตอพนกงานยาสบในการทจะด ารงชวตและประกอบอาชพตอไปในอนาคต

4.2 พนกงานขาดขวญและก าลงใจ

โดยทยอดการจ าหนายบหรลดลงอยางตอเนองกะทนหนและทนททนใดเกนความคาดหมาย ท าใหพนกงานยาสบทเกยวของกบการผลตและพนกงานของโรงงานยาสบทงหมด ขาดขวญและก าลงใจ ขาดความมนใจในความมนคงขององคกร วาองคกรจะอยรอดไดในสภาวการณเชนนหรอเปลยนแปลงไปสทศทางใด หรอองคกรอาจจะตองเปนองคกรทอยในแผนฟนฟตาม รางพระราชบญญตการพฒนาการก ากบดแลและบรหารรฐวสาหกจฯ (เมอ พรบ.มผลบงคบใช) เนองจากรายไดหลกจากการผลตและจ าหนายบหรซกาแรตขององคกรลดลงอยางมนยส าคญจากเดมป พ.ศ. 2560 ผลตและจ าหนายบหรซกาแรตประมาณ 28,000 ลานมวน จากประมาณการผลกระทบทเกดขนหลง พรบ.ภาษสรรพสามตฯมผลบงคบใชจะสงผลใหยอดการผลตและจ าหนายป พ.ศ. 2561 เหลอเพยง 17,000 ลานมวน และในอนาคตอาจลดลงอยางตอเนองและภาวการณเชนนอาจสงผลกระทบตอผลประกอบการขององคกรซงมความเปนไปไดทจะขาดทนอยางตอเนองไมเคยมมากอน จากผลกระทบดงกลาวท าใหพนกงานเกดความกงวลและความกลวถงอนาคตและความมนคงของตนเองและครอบครว

4.3 ขาดบคลากรรนใหมๆ เพอชวยขบเคลอนองคกร

พนกงานรนใหมๆ รวมทงทเขาท างานมาไมเกน 10 ป ซงพนกงานในสวนนจะเปนบคลากรทส าคญในการพฒนาและขบเคลอนโรงงานยาสบใหเจรญกาวหนาตอไปในอนาคต เกดความกงวลไมมนใจตอความมนคงขององคกร จงมความเปนไปไดทท าใหพนกงานลาออกไปหางานใหมหรอเรมคดจะหางานใหมเพอความมนคงของชวต ซงจะมผลกระทบกบองคกรกรณจะไมมพนกงานทมศกยภาพหรอพนกงานใหมสมครเขามาท างานในองคกรสอดประสานรวมกบบคลากรทงรนเกาจงท าใหเกดภาวะชะงกงนของงานบางสวนเนองจากขาดบคลากร หรอบคลากรทมอยมจ านวนไมเพยงพอ

4.4 พนกงานยนขอเรยกรองหรอประทวงในการบรหาร

พนกงานเมอขาดความมนใจและเชอมนในองคกรกจะมการตอตานในรปแบบตางๆ ไมวาการยนขอเรยกรองหรอประทวง เนองจากเหนวาการด าเนนงานของโรงงานยาสบมผลกระทบกบสทธประโยชนตางๆ ทเคยไดรบ ซงจะเปนปญหาและอปสรรคในการบรหารงานของฝายบรหาร ท าใหการบรหารงานไมคลองตวขาดประสทธภาพท าใหการแกปญหาตางๆ ท าไดยากขน อนสงผลกระทบตอการบรหารขององคกรโดยรวม



31

4.5 พนกงานขาดประสทธภาพในการท างาน

เมอพนกงานขาดรายได ขาดขวญและก าลงใจในความมนคงขององคกรแลว การท างานยอมท าใหพนกงานทอแทและทอถอยในการปฏบตงานสงผลใหขาดประสทธภาพในการท างาน อนสงผลท าใหองคกรขาดประสทธภาพและประสทธผลในการด าเนนธรกจยาสบ และท าใหองคกรขาดความสามารถในการแขงขนและหารายไดใหกบรฐ และเมอองคกรมปญหายอมเปนภาระของรฐตอไปในอนาคตได

5. ผลกระทบตอการยายโรงงานผลตยาสบ

เมอพนกงานขาดความมนใจในองคกรจะท าใหเกดการตอตานในการยายฐานการผลตของโรงงานผลตยาสบจากคลองเตยไปยงสวนอตสาหกรรมโรจนะ (อยธยา) เนองจากไมมนใจวาหากยอดการจ าหนายบหรทลดลงอยางมนยส าคญและตอเนอง ประกอบกบการยายไปโรงงานผลตยาสบแหงใหมซงมเครองจกรทมความทนสมยและประสทธภาพสงกวาทโรงงานผลตยาสบคลองเตย เมอยอดการผลตไมสงกวายอดทผลตไดในโรงงานผลตยาสบคลองเตย กจะท าใหพนกงานไมมรายไดเพม รวมทงสวสดการตางๆ หรอคาใชจายตางๆ อาจถกลดทอนหรอถกตดลง

จากการตอตานจากพนกงาน และไมยนยอมยายไปปฏบตงานทโรงงานผลตยาสบแหงใหม สงผลใหกระทบตอแผนการยายโรงงานและแผนก าหนดการสงมอบพนทโรงงานยาสบ ซงสงผลตอความเสยหายของโรงงานยาสบและรฐ และเมอโรงงานยาสบขาดสภาพคลองจากการจ าหนายบหรลดลงรายไดยอมลดลงไปดวย การใหเงนสนบสนนเพอสงมอบพนทหรอการปรบปรงภมทศนสวนเบญจกตกยอมไมสามารถด าเนนการได เพราะตองเกบเงนส ารองไวใชจายในการบรหารกจการทส าคญเพอประคบประคองธรกจไมใหเกดความเสยหายมากกวาทเปนอย รวมถงเพอความอยรอดตอไป

6. ความเสยหายตอการลงทนจากการสรางโรงงานผลตยาสบ

ปจจบนโรงงานยาสบไดลงทนโครงการยายโรงงานผลตยาสบเปนมลคา 13,943.56 ลานบาทหากพนกงานในสวนการผลตไมยนยอมยายฐานการผลตทใหม โรงงานยาสบจะไดรบความเสยหายอยางรายแรง เนองจากโรงงานยาสบมการลงทนและใชเงนงบประมาณในการด าเนนการจ านวนมหาศาล ซงมบางสวนไดลงทนไปแลว บางสวนอยระหวางด าเนนการ โดยสวนทไดลงทนไปแลวและอยระหวางด าเนนการในขณะนมสดสวนสงกวาทยงไมไดด าเนนการ และหากไมมการยายโรงงานผลตยาสบจะเกดความเสยหายและผลกระทบตอโรงงานยาสบอยางมาก เนองจากไมสามารถสรางมลคาเพมส าหรบโรงงานผลตยาสบและเครองจกรใหมทไดลงทนไปแลวใหเกดความคมคาตอการลงทน ซงจะท าใหเกดความเสยหายตอโรงงานยาสบและรฐ และอกประการหนงกรณหากสถานการณการจ าหนายบหรของโรงงานยาสบลดลงอยางตอเนอง การยายฐานการผลตใหมกอาจไมคมคากบการอยในฐานการผลตเดมเนองจากมตนทนและคาใชจายทคอนขางคงทควบคมได ในขณะทการยายฐานการผลตใหมจะมตนทนคาใชจายทสงซงอาจไมคมกบการเปดผลตบหรในขณะทยอดการจ าหนายลดลงอยางมาก ซงอาจจะตองมการทบทวนหรอยตการยายฐานการผลตไปทใหมได



32

แผนและผลการเบกจายงบลงทนเพอการด าเนนงานปกต/แผนและผลการเบกจายงบลงทนโครงการปงบประมาณ 2560 (หนวย:ลานบาท)

รายการ งบลงทนเพอการด าเนนงานปกต งบลงทนโครงการ แผนการเบกจายงบลงทน 97.586 2,276.427 ผลการเบกจาย 96.986 2,127.312 รอยละผลการเบกจายเทยบกบแผน 99.39 93.45

ทมา : ส านกงบประมาณ โรงงานยาสบ

สวนท 5 ขอสรป

เปนระยะเวลากวา 78 ป ตงแตทรฐบาลไทยไดจดตงโรงงานยาสบ กระทรวงการคลงขนมา โรงงานยาสบได

ท าหนาทอยางเตมทในการด าเนนธรกจยาสบเพอน าสงรายไดใหแกรฐน าไปใชจายในการพฒนาประเทศในดานตางๆ

เปนจ านวนเงนมหาศาล เงนทหมนเวยนออกไปนไดสงผลดตอระบบเศรษฐกจและความเจรญรงเรองของประเทศ

มาอยางยาวนาน การทรฐผกขาดอตสาหกรรมการผลตบหรซกาแรตไวเองผานโรงงานยาสบเปนไปเพอการ

ควบคมดแลการคาสนคาบหรและเพอถวงดลการเขามากอบโกยรายไดของบรษทบหรตางประเทศทน าเขาสนคาบหร

ตางประเทศมาจ าหนาย อนจะท าใหเมดเงนจากการคาสนคาบหรยงคงหมนเวยนอยภายในประเทศ สามารถ

น ากลบไปใชจายเพอดแลประชาชนในดานตางๆ โดยเฉพาะอยางยงในการดแลดานสาธารณสขซงเปนภาคสวนท

เกยวของในทางตรงกนขามกบการบรโภคสนคายาสบไดอยางมประสทธภาพ

ตลอดระยะเวลาทผานมาโรงงานยาสบ ไดทมเทสรรพก าลง ความสามารถและใชความพยายาม อยางเตมททจะรกษาสวนแบงทางการตลาดในสนคาบหรไวไดถงกวารอยละ 79 อยเหนอคแขงทเปนบรษทบหรตางประเทศทกราย ซงรายไดทเกดขนโรงงานยาสบไดน าสงเขารฐอยางครบถวนในรปแบบของภาษหลายรายการ ทงภาษสรรพสามต ภาษเพอราชการสวนทองถน(มหาดไทย) ภาษเงนไดช าระแทนผประกอบการคา ภาษองคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) และยงมการน าสงเงนบ ารงใหกบหนวยงานตางๆ ตามกฎหมาย เชน เงนบ ารงกองทนสนบสนนการเสรมสรางสขภาพ (สสส.) เงนบ ารงองคการกระจายเสยงฯ (สสท.) เงนบ ารงกองทนพฒนาการกฬาแหงชาต (กกท.) รวมทงในแตละปโรงงานยาสบยงมการน าสงรายไดใหแผนดนในอตรารอยละ 88 ของก าไรสทธ อกดวย จะเหนไดวาโรงงานยาสบไดท าหนาทในฐานะหนวยงานของรฐทหารายไดใหก บประเทศอยางเตมท สามารถสรางเมดเงนหมนเวยนเขาประเทศไดจ านวนมหาศาล อยางครบถวน

อยางไรกตาม การบงคบใช พ.ร.บ.ภาษสรรพสามต พ.ศ.2560 และกฎกระทรวงเพอจดเกบภาษกบสนคาบหร โดยมการปรบโครงสรางภาษใหมใหจดเกบภาษทงดานปรมาณและดานมลคารวมกน ปญหาทเกดขนคอ ขอก าหนดใหใชเกณฑ “ราคาขายปลกแนะน า” ซงถกน ามาใชเปนฐานดานมลคาในการค านวณอตราภาษตามทกฎกระทรวงก าหนด ไดกอใหเกดความผดปกตเกยวกบราคาบหรขนจากกรณทบรษทบหรตางประเทศไดประกาศก าหนดราคาขายปลกให ต าลง จนท าใหราคาจ าหนายมราคาเทากบหรอถกกวาบหรของโรงงานยาสบซงประกาศราคาไวโดยถกตองตรงตามเจตนารมณของการจดเกบภาษภายใตกฎหมายฉบบใหม การกระท าของบรษทบหรตางประเทศลกษณะนถอเปนการก าหนดราคาเพอเขามาแขงขนกบอตสาหกรรมและธรกจบหรของรฐอยางรนแรง



33

จากการวเคราะหคาดการณสงตางๆทเกดขน ภายหลงจากการบงคบใช พ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ และกฎกระทรวง ประกอบกบสถานการณทเกดขนจรงแลวในปจจบน เหนไดวาจะกอใหเกดผลตางๆ ดงน

1) โรงงานยาสบจะสญเสยสวนแบงทางการตลาดใหกบบหรตางประเทศ เนองจากบหรตราตางประเทศไดลดราคาขายมาอยในระดบทสามารถแขงขนกบบหรระดบลางของโรงงานยาสบได และยงไปกวานนหากสถานการณเขาสชวงตงแตเดอนตลาคมของ ป 2562 เปนตนไปซงก าหนดใหบหรทกตราเสยภาษในอตราเดยวกนทรอยละ 40 ยงท าใหบหรทกตราทงของโรงงานยาสบและของตางประเทศมราคาทใกลเคยงกน จงยงเปนปจจยใหผบรโภคเลอกบรโภคสนคาของตางประเทศท าใหสวนแบงทางการตลาดของโรงงานยาสบยงลดลงไปอกไดมาก จนกระทงบหรตางประเทศสามารถครองสวนแบงทางการตลาดเหนอสวนแบงทางการตลาดของโรงงานยาสบได

2) รฐจะจดเกบภาษไดไมตรงตามเปาหมายทก าหนดไว เนองจากบรษทบหรตางประเทศก าหนดราคา ขายปลกบหรต ากวาทควรจะเปน ท าใหบหรมราคาถกลง ฐานในการค านวณภาษสรรพสามตจงลดนอยลง

3) รฐจะไดรบรายไดจากโรงงานยาสบลดลง หรออาจตองแบกรบภาระในการดแลภาวะขาดทนของโรงงานยาสบเปนครงแรกในประวตศาสตร โดยจากการคาดการณประมาณการจ าหนายบหรของโรงงานยาสบ ในปงบประมาณ 2561 ภายใตพ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฉบบใหม จะเหลออยเพยง 17,030 ลานมวน ซงจากเดม ป 2560 อยท 28,808 ลานมวน หากสถานการณตลาดสนคาบหรและผลกระทบทเกดขนยงมอยเชนน คาดวาโรงงานยาสบ จะประสบกบภาวะขาดทนท 1,575 ลานบาท และท าใหไมสามารถน าสงรายไดเขาคลงได

4) หนวยงานตางๆ ไดรบเงนบ ารงสนบสนนตามกฎหมายจากธรกจยาสบ ลดลง เนองจากปรมาณเงน ทน าสงใหแกหนวยงานตางๆ จะแปรผนไปตามจ านวนภาษสรรพสามตทจดเกบไดในแตละป ซงเมอคาดการณวาโรงงานยาสบจะจ าหนายบหรไดลดลง ท าใหไดรบภาษสรรพสามตลดลง และสงผลใหการค านวณเงนบ ารงสนบสนนแกหนวยงานตางๆ ลดลงตามไปดวย

5) ผบรโภคจะเปลยนไปบรโภคบหรทมราคาถก บหรผดกฎหมาย บหรหนภาษมากยงขน เพราะบหร ในทองตลาดโดยภาพรวมจะมราคาสงขนจากการเกบภาษในอตราทสงขน และการหนไปบรโภคสนคาเหลาน อาจกอใหเกดผลกระทบดานสขภาพตอประชาชนมากยงขนดวย

6) บรษทบหรตางประเทศจะเขามาครอบครองตลาดธรกจยาสบเหนอธรกจยาสบของรฐ โดยไดใชกลยทธ ทางการตลาดอยางเขมขนในการแยงชงสวนแบงทางการตลาด ทงทการด าเนนการบางรปแบบถอไดวาเปนการขดตอกฎหมายควบคมผลตภณฑยาสบ ขณะทโรงงานยาสบไมสามารถด าเนนการในรปแบบทสมเสยงตอการ ผดกฎหมายไดเนองจากเปนหนวยงานของรฐ นอกจากนการทบรษทบหรตางประเทศท ารายไดเพมขนในประเทศ จากธรกจยาสบไดมหาศาล รายไดสวนใหญกจะถกสงกลบไปยงบร ษทแมในตางประเทศ ไมไดน าสงรายได จากก าไรสทธใหแกรฐอยางถกตองครบถวนแบบเดยวกบทโรงงานยาสบตองปฏบตตอรฐ

7) การควบคมการบรโภคยาสบทรฐคดวาจะประสบความส าเรจโดยใชมาตรการเพมอตราภาษ โดยไมมกระบวนการศกษาอยางรอบคอบกอนในทกๆ ดาน อาจกอใหเกดการเพมขนของการบรโภคยาสบและเปนการบรโภคบหรตางประเทศ ไมใชบหรของประเทศไทย



34

8) เกษตรกรผปลกใบยาใหแกโรงงานยาสบกวา 20,000 ครวเรอน และผทเกยวของในระบบการผลต ใบยาอกวา 100,000 ราย จะไดรบผลกระทบ รวมไปถงบรรดาคสญญาSupplierตางๆ ตวแทนผประกอบการรานคายาสบประเภทตางๆ อกกวา 500,000 ราย จะไดรบผลกระทบเชนเดยวกน

9) พนกงานโรงงานยาสบกวา 2,950 คน จะไดรบผลกระทบ โดยเฉพาะอยางยงพนกงานรายวนและรายชวโมงทไมไดรบคาจางในคราวทตองหยดการผลตเนองจากไมมค าสงซอจากล กคา ท าใหพนกงานขาดรายไดจนกระทงสงผลกระทบตอสภาพความเปนอยในชวตประจ าวน เกดผลกระทบตอครอบครว และการถกฟองรองจากนายทนทงในและนอกระบบจากปญหาหนสนทกอขน

10) พนกงานขาดขวญก าลงใจในการท างาน ขาดความมนใจในความมนคงขององคกรวาจะสามารถอยรอดในสภาวการณเชนนไดหรอไม หรอเปลยนแปลงไปสทศทางใด เนองจากการคาดการณรายไดจะลดลงอยางมนยส าคญตอไปในอนาคต อาจกอใหเกดการยนขอเรยกรองหรอการประทวงในเรองรายไดหรอสทธประโยชนตางๆ ทถกลดทอนลง อกทงพนกงานรนใหมทมศกยภาพสงในการชวยขบเคลอนองคกรในยคสมยใหม เกดความกงวลไมมนใจ มความเปนไปไดทจะลาออกไปท างานทอนมากยงขน ซงจะยงเปนปญหาตอศกยภาพของโรงงานยาสบการบรหารจดองคกรในอนาคตยงขนไปอก

11) เกดผลกระทบตอการยายโรงงานผลตยาสบไปยงสวนอตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา เนองจากพนกงานขาดความมนใจในองคกร เรมเกดกระแสตอตานการยายฐานการผลตของโรงงานผลตยาสบไปยงสวนอตสาหกรรมโรจนะ เนองจากรายไดแนวโนมมจ านวนลดนอยลง ขณะทการยายถนฐานทอยอาศยและสถานทท างานไปยงทแหงใหมอาจกอใหเกดคาใชจายทสงขนกวาเดม

12) เกดผลกระทบตอการสงมอบคนพนทสวนปาเบญจกต เนองจากการไมยนยอมยายไปปฏบตงานทโรงงานผลตยาสบแหงใหมของพนกงาน และเมอรายไดของโรงงานยาสบลดลงจนประสบปญหาการขาดสภาพคลองทางการเงน การใหเงนสนบสนนเพอสงมอบพนทและปรบปรงภมทศนสวนปาเบญจกตกยอมไมสามารถด าเนนการไดอกตอไป เพราะตองเกบเงนส ารองไวใชจายในการบรหารจดการองคกรและธรกจใหไมเกดความเสยหายหรออยรอดตอไป

13) เกดความเสยหายตอการลงทนกอสรางโรงงานผลตยาสบแหงใหม เนองจากขณะน ไดด าเนนการลงทนไปแลวเปนจ านวนมาก หากไมมการยายโรงงานผลตยาสบไปไดตามเปาหมาย จะยงกอใหเกดภาระตนทนคาใชจายในสวนทไดด าเนนการกอสรางและจดซอเครองจกรไปแลว โดยทไมสามารถสรางมลคาเพมขนมาได

จากการประเมนวเคราะหสถานการณและผลกระทบทจะเกดขนดงกลาว โรงงานยาสบไดพยายามอยางสดความสามารถทจะแสวงหาแนวทางเพอใหองคกรสามารถอยรอดไดตอไปในอนาคต โดยวางมาตรการแกไข ไวดงน คอ

มาตรการเพมรายได โดยการสรางผลตภณฑใหม เพมชองทางการจ าหนายเพมโอกาสในการแขงขน แสวงหาตลาดตางประเทศในกลมประเทศ CLMV และทวปอน เปนผจดหาและจ าหนายวตถดบในการผลตยาสบไปยงตางประเทศ การแสวงหาพนธมตรทางการคาเพอเพมโอกาสหรอสรางความไดเปรยบในการแขงขน การบรหารจดการสนทรพยทมอยเพอเพมรายไดใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร



35

นอกจากนยงมมาตรการทจะลดคาใชจายลงอก เชน การลดตนทนในการผลตจากคาวตถดบ คาแรงงาน คาใชจายตางๆในโรงงาน คาใชจายในการขายและบรหาร การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอลดคาใชจาย เปนตน

อยางไรกตาม การจะด าเนนการใหบรรลผลตามมาตรการทน ามาใชในอนาคตน ยงตองเผชญกบอปสรรคและความทาทายดวย โดยเฉพาะอยางยงการหารายไดทเกยวของกบตางประเทศและการหารายไดจากธรกจอน ทจะตองรอใหมการจดตงโรงงานยาสบเปนนตบคคล ใหเสรจสนเสยกอน จงสามารถด าเนนการได อกทงแนวโนมในขนตอนการรางพ.ร.บ.การยาสบแหงประเทศไทย กลบพบวาผรางไมเปดโอกาสใหโรงงานยาสบสามารถด าเนนการบางประการได จงเปนเรองทรฐตองคดพจารณาอยางละเอยดถถวนอกครงภายใตสถานการณใหมทเกดขน เพอใหโรงงานยาสบ สามารถอยรอดไดตอไปในอนาคต

สวนท 6 ขอเสนอแนวทางแกไขปญหา และปองกนความเสยหายทจะเกดขน

จากสถานการณและความเสยหายทเกดขน หนวยงานทเกยวของควรทมเทและเครงครดในการด าเนนการเพอใหเปนไปตามกฎระเบยบ ดงน

ล าดบ ประเดนปญหา ผลกระทบ/ความเสยหาย ขอเสนอในการจดการ 1. พ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ

และกฎหมายทเกยวของ กอใหเกดการแขงขนทไมเปนธรรม

บหรไทยถกบหรตางประเทศเ ข า ม า แ ย ง ส ว น แ บ ง ท า งการตลาด

1. ควรใหหนวยงานทเกยวของกบรฐวสาหกจ และภาคธรกจ เ ขาม ามส วน รวมในการพ จารณาผลกระทบจากพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 และรวมหาแนวทางแกไข พรอมก าหนดหลกเกณฑตางๆ เพอปองกนการแขง ขน ทไม เ ป น ธรรม ท ง ในป จจ บ นและอนาคต เช น กระทรวงการคลง กรมการคาภายใน กรมศลกากร กรมสรรพสามต องคการบรหารสวนจงหวด กรมสรรพากร สมาคมการคาทเกยวของ นกวชาการสาขาตางๆ

2. ขอใหกรมสรรพสามตพจารณาตรวจสอบและก าหนด “ราคาขายปลกแนะน า” ในสวนของตนทนการผลตของบหรทน าเขาจากตางประเทศอยางเขมงวด เพอใหสอดคลองกบบทบญญตในกฎกระทรวงออกตามความในพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 เรอง การพจารณาและประกาศก าหนดราคาขายปลกแนะน า พ.ศ. 2560 ซงก าหนดวา “(ข) ในกรณสนคาน าเขา ใหพจารณาจากราคาของสนคาและคาใชจายทใชในการน าสนคาเขามาในราชอาณาจกร ซงไดแก ราคา ซ.ไอ.เอฟ. อากรศลกากร และคาใชจายอนทใชในการด าเนนพธการศลกากร” (มเอกสารกฎกระทรวงแนบทาย)

2. บทบญญตและหลกเกณฑของ พ.ร.บ.ภาษสรรพสามตฯ เปดชองใหบรษทบหรตางประเทศทาทายเจตนารมณของกฎหมายโดยประกาศ

อตสาหกรรมผลตบหรไทยถกท าลาย จากการลดราคาขายปลกของบห รต างประ เทศ เนองจากผบรโภคสามารถเลอกบรโภคบหรตางประเทศซงเปนแบรนดระดบสากลในราคาท

กรมสรรพสามตในฐานะผมหนาทบรหารการจดเกบภาษตามกฎหมายวาดวยภาษสรรพสามต ควรมมาตรการในการตรวจสอบ และควบคมราคาขายปลกแนะน า ใหสอดคลองกบความเปนจ รง และม ใหผประกอบการทจ าหนายบห รตางประเทศท าการลดราคาบหรลงจากราคาเดมทเคยจ าหนาย (กอนพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 มผลบงคบ



36

ล าดบ ประเดนปญหา ผลกระทบ/ความเสยหาย ขอเสนอในการจดการ ราคาขายปลกบหรในตราทมยอดจ าหนายเปนอนดบ 1 ของบรษทฯ ลดลง เพอมาแขงขนกบบหรระดบทลางของโรงงานยาสบ ภายหลงท พ.ร.บ.ฯ บงคบใช ซงไมสอดคลองกบความเปนจรงและไมเปนไปตามกลไกตลาด

เทากบหรอต ากวาบห รไทย ซงเปนวธการทหลายธรกจชนน าระดบโลกน ามาใชเพอก าจดคแขงออกจากตลาด โดยการสรางอ านาจผกขาดในระยะยาว

ใช) รวมทงปองกนการทมตลาด เพอไมใหกระทบตอการจดเกบภาษของประเทศ และเกดความเปนธรรมแกผผลตและจ าหนายบหรในประเทศ เนองจากเปนอ านาจหนาทของกรมสรรพสามตตามพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 มาตรา 17 (1) วรรคสาม ก าหนดให “ในกรณทราคาขายปลกแนะน าไมสอดคลองกบความเปนจรง หรอไมเปนไปตามกลไกตลาด ... ประกอบกฎกระทรวงก าหนดหลกเกณฑและวธการในการพจารณาราคาขายปลกแนะน าฯ พ.ศ. 2560 ขอ 3. ใหอธบดสรรพสามตมอ านาจในการก าหนดราคาขายปลกแนะน าทไมสอดคลองกบความจรงหรอไมเปนไปตามกลไกตลาด”

3. บห รผ ดกฎหมาย เช น บหรปลอม บหรลกลอบ (หนภาษ) บหรไฟฟา ซงพบวามการระบาดเพมขนในประเทศ

ยอดขายบหรของโรงงานยาสบลดลง เนองจากผบรโภคมความพยายามหาซอบหรผดกฎหมายทมราคาถก เพอใชบรโภค

1. กรมสรรพสามตและหนวยงานทเกยวของตองมมาตรการทเขมงวดดานการปราบปรามบหรผดกฎหมาย เพอใหสอดคลองกบเจตนารมณของการก าหนดอตราภาษใหมของรฐบาลอยางแทจรง 2.กระทรวงพาณชย ตองเ ขมงวดในการตรวจสอบและปราบปรามการลกลอบน าเขาบหรไฟฟาหรอบารากมาในราชอาณาจกร ตามทประกาศกระทรวงพาณชยไดก าหนดหามน าเขาผลตภณฑดงกลาว 3.ส านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค ตองปราบปรามการจ าหนายบหรไฟฟาหรอบารากอยางจรงจง ภายใตอ านาจตามค าสงคณะกรรมการคมครองผบรโภค ทก าหนดหามขายหรอหามใหบรการสนคาดงกลาว 4. กรมศลกากร ตองมมาตรการทเขมขนในการตรวจสอบและอนญาตการน าบหรปลอดอากรเขามาในประเทศ

4. ราง พ.ร.บ.การยาสบแหงประเทศไทยฯ (ยสท . ) ก าหนดวตถประสงคของการด าเนนกจการคอนขางแคบและจ ากด ท าใหการด าเนนกจการของ ยสท. ไมคลองตวมขอจ ากดและไมสามารถด าเนนการทจะเปนประโยชนต อ ยสท. ในอนาคตไดเทาทควรจะเปน ซง ยสท. มทรพยากรในดานตางๆ ทสามารถรองรบธรกจทหลากหลาย และสามารถหารายได จ ากกจการอนนอกเหนอจากอตสาหกรรมยาสบ

โ ร ง ง า น ย า ส บ ไ ม ส า ม า ร ถด าเนนการตามมาตรการแกไขปญหาการขาดทน

รฐตองอนญาตให โรงงานยาสบสามารถด า เนนธรกจ ทนอกเหนอจากอตสาหกรรมยาสบ ตามแนวทางทโรงงานยาสบยาสบวางไว รวมทงการเปดโอกาสใหมการด าเนนธรก จรวมกบตางประเทศ ในลกษณะตางๆ ไดอยางรอบดาน เพอใหองคกรอยรอด โดยตองพจารณาเพมเตมอ านาจใหโรงงานยาสบสามารถด าเนนการไดภายใต พ.ร.บ. จดตงการยาสบแหงประเทศไทยโดยดวน



37

ล าดบ ประเดนปญหา ผลกระทบ/ความเสยหาย ขอเสนอในการจดการ 5. ตามประมวลรษฎากรมาตรา

48 ทว และมาตรา 65 จตวา ทไดก าหนดไว เมอโรงงานยาสบขายสนคายาสบใหแกประกอบการคา โรงงานยาสบมหนาทตองเสยภาษเงนไดแทนผประกอบการคาซงไดขายสนคายาสบทอดหนงทอดใดหรอทกทอดไมว าจะเป นบคคลธรรมดา หรอนตบคคล ทซอสนคาจากโรงงานยาสบดวย ในอตรารอยละ 12.5 ของก าไรของผขายสงไมวาทอดใด และในอตรารอยละ 10.0 ของก าไรของผขายปลก

โรงงานยาสบมภาระดานตนทนในการก าหน ดราคาส น ค าโรงงานยาสบอยางยง

1. โรงงานยาสบยกเลกเสยภาษเงนไดแทนผประกอบการคา

หรอ

2. ตองตรากฎหมายใหบรษทบหรตางประเทศเสยภาษเงนไดแทนผประกอบการคา

6. การ ท บ ห ร น า เ ข าจ า กตางประเทศตาง ลดราคาขายปลกใหไม เกนซองละ 60 บาท เพอใชสทธ เสยภาษสรรพสามตในอตรารอยละ 20 อาจเปนการส าแดงราคาขายปลกอนเปนเทจ/แจงความเทจตอเจาพน กงาน/หร อเป นการ ก าหนดราคาขายสนคาอยางไมเปนธรรมหรอไม

อตสาหกรรมบหรในประเทศ เ ก ด ค ว า ม เ ส ย ห า ย ย อ ดจ าหนายลดลง สงผลตอรายไดของรฐ

ขอใหรฐมอบหมายใหหนวยงานทบงคบใชกฎหมายทเกยวของ เขาตรวจสอบและด าเนนการบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวดและจรงจง โดยหนวยงานทเกยวของในมตตางๆ ไดแก 1) กรมสรรพสามต (ตรวจสอบราคาขายปลกแนะน าใหเปนไป

ตามกฎหมายและกฎกระทรวง และตรวจสอบวาเปนการแจงราคาเทจหรอไม)

2) กรมศลกากร (ตรวจสอบราคา CIF อากรศลกากร คาใชจายอนทางศลกากร เพอแจงกรมสรรพสามตน าไปค านวณ “ราคาขายปลกแนะน า”

3) กระทรวงพาณชย (ตรวจสอบการก าหนดราคาทเปนธรรม ตามพระราชบญญตแขงขนทางการคา พ.ศ.2560 มาตรา 50 และ มาตรา 72)

4) กรมสอบสวนคดพเศษ (ตรวจสอบพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษ พ.ศ. 2559 มาตรา 21 ทก าหนดใหพนกงานสอบสวนคดพเศษมอ านาจสบสวนสอบสวนการกระท าผดทางอาญาทอาจมผลกระทบรนแรงตอระบบเศรษฐกจ หรอการคลงของประเทศ

หนา ๗ เลม ๑๓๔ ตอนท ๙๕ ก ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๐

กฎกระทรวง

การพจารณาและประกาศกาหนดราคาขายปลกแนะนา พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยอานาจตามความในมาตรา ๕ วรรคหนง และมาตรา ๑๗ (๑) แหงพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. ๒๕๖๐ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ขอ ๑ กฎกระทรวงนใหใชบงคบตงแตวนท ๑๖ กนยายน พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนตนไป ขอ ๒ ในกฎกระทรวงน “ราคาฐานนยม” หมายความวา ราคาขายปลกทพบมากทสดในตลาดปกตจากสนคานน

ซงเปนประเภท ชนด คณภาพ และปรมาณเดยวกน ในการสารวจของกรมสรรพสามตรอบเดยวกน โดยไมรวมภาษมลคาเพม

ขอ ๓ เมอผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขาไดแจงราคาขายปลกแนะนาตออธบด ตามมาตรา ๑๘ แลว ใหกรมสรรพสามตตรวจสอบราคาขายของสนคาดวยวธการ ดงตอไปน

(๑) ในกรณทแจงราคาขายตอผบรโภคทวไป ใหตรวจสอบจาก (ก) ราคาขายทปรากฏบนสนคา (ข) ราคาขายทปรากฏในสอสงพมพหรอสออเลกทรอนกส (ค) ราคาขายทปรากฏในรายการราคา หรอ (ง) ราคาขายทไดแจงไวกบสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ (๒) ในกรณทแจงรายชอรานคาปลกท รบสนคาของผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขา

เพอจาหนายใหแกผบรโภคทวไป ใหตรวจสอบจากรานคานนตามรายชอรานคาปลกทผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขาไดแจงไวตามมาตรา ๑๘ และใหถอเอาราคาขายปลกแนะนาของรานคานน ๆ เปนราคาขายปลกแนะนาของผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขา

เมอกรมสรรพสามตไดตรวจสอบตาม (๒) แลวปรากฏวา มราคาขายปลกแนะนาหลายราคา ใหใชราคาสงสดเปนราคาขายปลกแนะนา

หนา ๘ เลม ๑๓๔ ตอนท ๙๕ ก ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๐

ขอ ๔ การพจารณาราคาขายปลกแนะนาทผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขาแจงตออธบด ใหพจารณาจากตนทนการผลต คาบรหารจดการ และกาไรมาตรฐาน โดยไมรวมภาษมลคาเพม ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการ ดงตอไปน

(๑) ตนทนการผลต (ก) กรณสนคาทผลตในราชอาณาจกร ใหพจารณาจากตนทนทงหมดทมอยในการผลตสนคา

ซงไดแก คาวตถดบ คาแรงงาน และคาใชจายอนทใชในกระบวนการผลต (ข) กรณสนคานาเขา ใหพจารณาจากราคาของสนคาและคาใชจายทใชในการนาสนคา

เขามาในราชอาณาจกร ซงไดแก ราคา ซ.ไอ.เอฟ. อากรศลกากร และคาใชจายอนทใชในการดาเนน พธการศลกากร

(๒) คาบรหารจดการ ใหพจารณาจากคาใชจายในสานกงาน ซงไดแก คาโฆษณา คาขนสง คาประกนภย คาภาษสรรพสามต คาภาษอนทจดเกบจากการขายสนคานน คาธรรมเนยมในการรบฝากของ ในอารกขาศลกากร เงนบารงกองทนหรอองคการตามทกฎหมายกาหนดใหเรยกเกบจากผมหนาท เสยภาษสาหรบสนคานน และคาใชจายอนทเกยวของกบการบรหารการขายสนคาผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขา

(๓) กาไรมาตรฐาน ใหพจารณาจากราคาขายปลกแนะนาหกตนทนการผลตและคาบรหารจดการ ขอ ๕ เพอประโยชนในการพจารณาและตรวจสอบการแจงราคาขายปลกแนะนาของ

ผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขา ใหอธบดมอานาจประกาศกาหนดหลกเกณฑและวธการในการสารวจ การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลราคาสนคา การพจารณาราคาฐานนยม และสถานทขายสนคา

ขอ ๖ หากกรมสรรพสามตสารวจและตรวจสอบราคาขายปลกแนะนาแลวปรากฏกรณหนงกรณใดดงตอไปน ใหถอวาเปนราคาขายปลกแนะนาไมสอดคลองกบความเปนจรง

(๑) ผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขาแจงราคาขายปลกแนะนาตากวารอยละ ๙๕ ของราคาฐานนยม หรอ

(๒) ผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขาแจงราคาขายปลกแนะนาตากวารอยละ ๘๕ ของราคาขายปลกสงสดของสนคานนทมจาหนายในตลาดปกตในกรณทไมสามารถหาราคาฐานนยมได

ขอ ๗ หากกรมสรรพสามตสารวจและตรวจสอบราคาขายปลกแนะนาแลวปรากฏกรณหนงกรณใดดงตอไปน ใหถอวาเปนราคาขายปลกแนะนาไมเปนไปตามกลไกตลาด

(๑) เปนราคาทผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขาและผบรโภคมไดใชซอขายสนคากนจรง ในตลาดปกต

(๒) เปนราคาเพอการสงเสรมการขาย (๓) เปนราคาขายทขายใหกบผมสทธพเศษ หรอ (๔) เปนราคาขายทมเงอนไขการขายจนทาใหราคาขายไมเปนไปตามกลไกตลาด

หนา ๙ เลม ๑๓๔ ตอนท ๙๕ ก ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๐

ขอ ๘ ในกรณทราคาขายปลกแนะนาไมสอดคลองกบความเปนจรง ไมเปนไปตามกลไกตลาด หรอไมสามารถกาหนดราคาได ใหอธบดมอานาจประกาศราคาขายปลกแนะนาเพอถอเปนเกณฑ ในการคานวณภาษ โดยกาหนดจากราคาขายหรอราคานาเขา ตามหลกเกณฑและวธการ ดงตอไปน

(๑) ในกรณทราคาขายปลกแนะนาไมสอดคลองกบความเปนจรงใหใชราคาฐานนยม เวนแตในกรณทไมสามารถหาราคาฐานนยมไดใหใชราคาขายปลกสงสดในตลาดปกตโดยไมรวมภาษมลคาเพม ซงจะตองเปนราคาทไมมการสงเสรมการขาย ไมหกสวนลด หรอมการใหสทธประโยชนใด ๆ

(๒) ในกรณทราคาขายปลกแนะนาไมเปนไปตามกลไกของตลาด ใหอธบดประกาศกาหนดราคาขายปลกแนะนาตามหลกเกณฑและวธการตามลาดบ ดงตอไปน

(ก) ราคาฐานนยม เวนแตในกรณทไมสามารถหาราคาฐานนยมไดใหใชราคาขายปลกสงสดของสนคานนในตลาดปกตโดยไมรวมภาษมลคาเพม ซงจะตองเปนราคาทไมมการสงเสรมการขาย ไมหกสวนลด หรอมการใหสทธประโยชนใด ๆ

(ข) ราคาทบวกเพมจากราคาขายหรอราคานาเขา โดยแยกตามลกษณะของสนคา ดงตอไปน

๑) กรณสนคาทผลตในราชอาณาจกรใหกาหนดจากราคาขายของผประกอบอตสาหกรรม บวกคาบรหารจดการตามขอ ๔ (๒) และกาไรมาตรฐานตามขอ ๔ (๓) จนถงการขายปลกแกผบรโภค โดยไมรวมภาษมลคาเพม

๒) กรณสนคานาเขา ใหกาหนดจากราคาศลกากร คาบรหารจดการตามขอ ๔ (๒) และกาไรมาตรฐานตามขอ ๔ (๓) จนถงการขายปลกแกผบรโภค โดยไมรวมภาษมลคาเพม

(ค) ราคาขายปลกแนะนาของสนคาประเภท ชนด คณภาพ และปรมาณเดยวกน หรอใกลเคยงกนของผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขารายนน ทขายในทองตลาดใหแกผบรโภค หากไมมราคาดงกลาว ใหใชราคาขายปลกแนะนาของสนคาประเภท ชนด คณภาพ และปรมาณเดยวกนหรอใกลเคยงกนของผประกอบอตสาหกรรมหรอผนาเขารายอน ทขายในทองตลาดใหแกผบรโภค

(๓) ในกรณท ไมสามารถกาหนดราคาขายปลกแนะนาได ใหนาหลกเกณฑและวธการ ตาม (๒) (ข) หรอ (ค) ตามลาดบ มาใชบงคบโดยอนโลม

ใหไว ณ วนท ๑๒ กนยายน พ.ศ. ๒๕๖๐

อภศกด ตนตวรวงศ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง

หนา ๑๐ เลม ๑๓๔ ตอนท ๙๕ ก ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๐

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชกฎกระทรวงฉบบน คอ โดยทมาตรา ๑๗ (๑) แหงพระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. ๒๕๖๐ บญญตใหกรณการเสยภาษตามมลคาสาหรบสนคาใหถอตามราคาขายปลกแนะนา โดยตองพจารณาจากตนทนการผลต คาบรหารจดการ และกาไรมาตรฐาน และในกรณทราคาขายปลกแนะนา ไมสอดคลองกบความเปนจรง ไมเปนไปตามกลไกตลาด หรอไมสามารถกาหนดราคาได ใหอธบดมอานาจประกาศกาหนดราคาขายปลกแนะนาตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎกระทรวง จงจาเปนตองออกกฎกระทรวงน

รายงานผลระทบจาารบังคับใช้ ......สม...

Documents