AKCİĞER KANSERİ

Prof.Dr. Okan Solak

Epidemiyoloji ve Etyoloji• Kanser tüm dünyadaki en önemli sağlık problemlerinden biridir. Her yıl

yaklaşık 1,4 milyon kişiye akciğer kanseri tanısı konmaktadır.

• Sıklığı erkeklerde kadınlardakinden üç kat daha yüksektir

• Akciğer kanseri günümüzde gerek sayı (1,35 milyon), gerekse neden

olduğu ölüm (1,18 milyon) açısından dünyada birinci sırada gelen

kanserdir, çünkü olgulardaki ölüm oranı yüksektir.

• Kalp hastalıklarından sonra 2. sırada ölüm nedenidir. (%22,3)

• Tüm yaş grupları dahil her 10 ölümden biri kansere bağlıdır.

Dünyada 2030 yılına kadar tütün nedeniyle 175 milyondan fazla kişinin hayatını

kaybetmesi bekleniyor.

T.C Sağlık Bakanlığı Kanser İnsidansı

Oran

Akciğer 29,5

Prostat 19,3

Meme 17,5

Deri 16,6

Mide 9,3

Mesane 8,8

Kolerektal 7,2

Kemik 6,2

Uterus 6,0

Over 5,8

Oranlar 100.000 de görülme sıklığıdır

Türkiye’de İlk 5 kanserin cinsiyete göre dağılımı

• Akciğer 51,9

• Prostat 19,3

• Deri 18,4

• Mesane 15,2

• Mide 11,9

• Meme 34,7

• Deri 14,8

• Tiroid 7,1

• Akciğer 6,7

• Mide 6,6

Erkek Kadın

Kanser dağılımını etkiliyen faktörler

• Cinsiyet, yaş, ırk, beslenme alışkanlıkları,

sosyoekonomik koşullar, çeşitli alışkanlıklar

(sigara), coğrafi ve çevresel etkenler.

Sigara

• Akciğer kanseri önlenebilir tek önemli kanser tipidir.

• Sigara içimiyle doğrudan ilişkilidir.

• 30 paket/yıl ve üzerinde sigara içenlerde risk 20 kat artmaktadır.

• 20 yaş altında sigara içimine başlama riski daha da arttırır.

55 yaş üstü

30 paket /yıl

sigara

Ailede Kanser

özgeçmişi

Meslek

Radon, Aspes

Akciğ

er

Kanser

Adayı

Genetik

• Tanımlanmış bir gen yoktur.

• Anne-baba nın birinin akciğer kanseri

olduğu bireylerde akciğer kanseri riski daha

yüksektir. Ailesel yatkınlık vardır.

Patoloji

• Dünya Sağlık Örgütü (2011) sınıflaması

kullanılmaktadır.

• Sınıflamanın amacı: Biyopsi ve operasyon

materyallerinde rutin yöntemlerle tanı

koyabilmektir.

%83

%16

Akciğer ve Plevra Tm’nin Histolojik

Klasifikasyonu (WHO, 2011)

1. Epitelyal Tümörler; Benign, preinvaziv, malign

2. Yumuşak doku tm

3. Mezotelyal tm

4. Çeşitli tm

5. Lenfoproliferatif hastalıklar

6. Sekonder tm

7. Sınıflandırılamayan tm

8. Tümör benzeri lezyonlar

Epitelyal Malign Tümörler (WHO 1999)

1. Yassı hücreli karsinoma

2. Küçük hücreli karsinoma

3. Adenokarsinoma (Brokoalveoler, musinöz tm)

4. Büyük hücreli karsinoma

5. Adenoskuamöz karsinoma

6. Leomorfik,sarkomatöz karsinoma

7. Karsinoid tümör

8. Tükrük bezi tipi karsinomalar (Mukoepidermoid, adenoid

kistik karsinoma)

9. Sınıflandırılamayan karsinoma

Adenokarsinoma

• Sıklığı hergeçen gün artmakta ve

bazı ülkelerde akc tm’nin %50’ni

oluşturmaktadır.

• Periferik yerleşim eğilimindedir.

Semptomlar geç çıkar.

• Tuberkuloz gibi enf hastalıklarına

bağlı skar zemininde gelişebilir.

• Erken metastaz yapar.

Yassı Hücreli Karsinoma

(Skuamöz, epidermoid karsinoma)

• ABD de bütün akciğer kanserlerinin

%30’unun oluşturur.

• En sık büyük bronşlarda yer almakla

birlikte periferik EPCA sayısı da

artmaktadır

• Sıklıkla santral lokalizayonlu oldukları

için bronkoskopik tanı kolay konur.

Büyük Hücreli Karsinoma

• Diğer hücre tipleri dışlanarak

tanısı konur.

• Erkek /Kadın oranı 5/1

• Sıklıkla periferik yerleşimlidir.

Karsinoid Tümörler

• Tüm akciğer tm’lerinin %1-2 sini oluşturur.

• Düşük gradeli tm lerdir.

• Endokrin sistemin bir elemanı olan Kulchitsky

hüc’den köken almaktadır.

• Erkek/Kadın oranı 1/1

• Sigara ilişkisi yoktur.

• Segment bronşlarından sıklıkla kaynaklanır.

• %80’ninde hastalarda öksürük,tekrarlayan

enfeksiyon öyküsü vardır.

Küçük Hücreli Karsinoma

• En agresif seyirli tümördür.

• Avrupa ve ABD deki tüm akciğer tm lerinin %25’ini oluşturur.

• Erkek/kadın oranı 4/1

• Sigara içimi ile yakın ilişkilidir

• Genellikle santral yerleşimlidir.