am y fiwyddyn yn gorlfen 31 rhaglyr 2016 a datganiadau

40
ADRODDIAD BLYNYDDOL A DATGANIADAU ARIANNOL am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 teddfod enéd1aetho1 Sefydliad Coriforedig Elusennol Rhif elusen: 1155539 www.eisteddfod.cymru

Upload: others

Post on 18-Oct-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

ADRODDIAD BLYNYDDOLA DATGANIADAU ARIANNOLam y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016

teddfodenéd1aetho1

Sefydliad Coriforedig ElusennolRhif elusen: 1155539www.eisteddfod.cymru

Page 2: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU
Page 3: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedtaethol Cymru

CYN NWYS

Adroddiad yr Ymddiriedolwyr:

Adroddiad Cadeirydd y Cyngor 2Amcanion a Gweithgareddau’r elusen 3Cyflawniadau a pherrformiad 5Adolygiad Ariannol 8Gwybodaeth Gyfreithiol a Gweinyddol 10Strwythur, Llywodraethu a Rheoli 11

Adroddiad yr Archwilwyr Annibynnol 14

Datganiad o’r Gweithgareddau Ariannol 16

Mantolen 17

Datganiad o’r Llif Arian 18

Nodiadau i’r datgariiadau ariannol 19

ATODXADAUNid ywr wybodaeth a gynhwysir yn yr atodiadau yn than or datganiadau ariannol archwiliedig:

Atodiad A — Cofnodion LIys yr Eisteddfod 30

Atodiad B — Swyddogion y Llys a’r Cyngor 32

Atodiad C — Pwyllgorau a Phanelau 34

Atodiad CH — Medal Syr Thomas Parry-Williams 37

I

Page 4: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

ADRODDIAD YR YMDDIRIEDOLWYR AM Y FLWYDDYN YN GORFFEN 31 RHAGFYR 2016

Adroddiad Cadeirydd y Cyngor

Dewrder a menter yw rhagoriaethau’r Eisteddfod Genedlaethol. Dyna yn sicr oedd barn ac ofnIlaweroedd o bob) pan gyhoeddwyd maf i Fynwy, ac i’r Fenni yr oedd Eisteddfod y Ilynedd amfynd. Ond go brin fod unrhyw un wedi syiweddoli bod cadeirydd unigryw yng ngofal y cyfan,gyda’r bachgen lIed Frank Olding yn llywio ac arwain y cyfan.

Roedd diolch dibendraw a gwerthfawrogiad cynnes iawn I gefnogaeth y cyngor sir o’r cychwyncyntaf, a’r ymwybyddiaeth aTr gefnogaeth yn tyfu wrth i’r Eisteddfod agosáu. Ac yn ystod yrEisteddfod ef hunan, roedd croeso unigryw a thwymgalon trigolion y Fenni a’r holl drefl aphentrefi cyfagos yn anhygoel.

Datblygiadau’r DyfodolElsoes wedi’i chrybwyll fel Eisteddfod ‘ddi-ffens’, bydd Eisteddfod Genedlaethol Caerdydd 2018yn y Bae yn brofiad gwahanol i’r iyI draddodiadol a gynhelir mewn cae.

Mae Canolfan y Mileniwm yn un o’r neuaddau perfformio gorau drwy Gymru a’r DU, gydag enwda yn rhyngwladol. Mae’n gyfle gwych i’n cystadleuwyr, ac mae’r ymateb i’r syniad o gystadlua pherfformio ar Iwyfan y Ganolfan wedi bod yn hynod bositif ers cyhoeddi em bwriad. ByddIIeoIi’r cystadlaethau yn y Ganolfan yn rhof profiad bythgofiadwy i’r cystadleuwyr a’rgynulleidfa yn y neuadd ac yn gwylio gartref.

Er y byddwn yn arbed peth arian drwy beidio ag adeiladu Pafiliwn a’r adeiladau eraill sydd at yMaes arferol, bydd yr arbedion hyn yn cael eu defnyddio i gydweddu unrhyw golledion a allgodi yn sgil peidio codi tâl mynediad i’r Maes ac unrhyw gostau ychwanegol fel diogelwch. Niddiben yr arbrawf hwn yw cynnal Eisteddfod ‘rad’; y bwriad yw profi syniad newydd, ganddefnyddio lteoliadau o’r safon uchaf a gweithio I ddenu cynulleidfa newydd i’r iyl a’r Gymraegym mhrifddinas Cymru.

Rydym am i bob) weld yr arbrawf hwn fel cyfle cyifrous i brofi rhywbeth gwahanol. Heb arbrofiac edrych at syniadau newydd byddai’r Eisteddfod wedi arcs yn el hunfan a chronni yn hytrachnag edrych i’r dyfodol. Roedd y bar a Liwyfan y Maes yn arbrofion yn eu dydd. Felly hefyd yT9 Gwerin a Chaffi Maes B. Mae’n anodd dychmygu Maes heb yr ardaloedd yma heddiw.

Byddwn, felly, yn parhau I arbrofi, esblygu a datblygu dtos y blynyddoedd nesaf, gan sicrhaubod yr Eisteddfod yn iyI sy’n deilwng ac yn gweddu i ofynion Cymru a’r Gymraeg yn yr unfedganrif at hugain.”

Dioich!Diolch I holl weithwyr yr ardal am eu gwaith caled i greu llwyddiant diamheuol ac I greuawyrgylch hynod o gynnes a chroesawgar i’r Eisteddfod.

DioIch hefyd, fel arfer, i waith hollol broffeslynol holl staff yr Eisteddfod, ac rydym yn edrychymlaen yn eiddgar i fwynhau Eisteddfod Man ac wedyn Eisteddtod Caerdydd.

2

Page 5: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

AMCANION A GWEITHGAREDDAU’R ELUSEN

Amcanion yr Eisteddfod, er budd y cyhoedd yng Nghymru a ledled y byd, yw:

• hyrwyddo addysg y cyhoedd yn nhreftadaeth a diwylliant Cymru, y gwyddorau a’r iaithGymraeg; a hyrwyddo, cadw a diogelu treftadaeth a diwylliant Cymru a’r laith Gymraeg,drwy unrhyw Udull a modd yr ystyrir yr ymddiriedolwyr yn dda yn cynnwys trwy gynnalgiyI genedlaethol yn flynyddol, sef Eisteddfod Genedlaethol Cymru.

Mae’r Ymddiriedolwyr yn gweithredu i gyflawni’r amcanion hyn trwy Udilyn yrymrwymiadau a ganlyn:

• Y Gymraeg yw iaith gweithgareddau’r Eisteddfod a’r \(yI. Tra’n parchu’r egwyddor hon,dylid sicrhau bod gwybodaeth at gael i’r di-gymraeg, a gweithgareddau i’r thai hynnysy’n dysgu’t Gymtaeg.

• Bwtiedir i’r Eisteddfod barhau I fod yn IyI deithiol/symudol. Ttwy weithio mewnpartneriaeth ã’r cymunedau Ileol, Cymdeithas awdurdodau Ileol Cymru a chyrif eraill,dylid ymdrechu i sicrhau bod yr ymweliadau’n gymotth I hyrwyddo adnewyddiad ycymunedau, a bod y budd economaidd, cymdeithasol a diwylliannol i’r ardaloedd hynnyyn syiweddol a pharhaol.

• Bwriedir i’r Eisteddfod Genedlaethol ddathlu egni a chyfoesedd yr iaith Gymtaeg,arddetchowgtwydd diwylliant Cymtu, a thtaddodiadau gwerthfawr a drosglwyddwyd ogenhedlaeth I genhedlaeth.

• Bwtiedir i’t Eisteddfod barhau I fod yn \1yI gystadleuol yn ei hanfod. Dylid adolygu nifera natur y cystadlaethau’n theolaidd i sicrhau eu bod yn addas a pherthnasol i’t cyfnod.

• Bwriedir i’t Eisteddfod hefyd fod yn liwyfan i’t goreuon yn amtywiol agweddau’tdiwylliant Cymteig a’r celfyddydau yng Nghymru, boed amatur neu btoffesiynol.

• Rhaid sicthau strwythur rheoli a threfnu effeithiol sy’n cyd-fynd ã’r gofynion cyfreithiolac ymarferol sy’n bodoli et mwyn sicrhau gweithredu amserol a diwastraff gan wneud ydetnydd gotau o’r adnoddau. Dylai’r rheolaeth fod yn agoted a thryloyw ac yn parchuegwyddorion sylfaenol priodoldeb a Ilywodraeth gorfforaethol yn gyifredinol.

• Dylid cydweithio gyda chytff Ileol a chenedlaethol (cyrif cyhoeddus, cyrff gwirfoddol achwmnIau pteifat) a chymunedau Cymru er mwyn sicrhau llwyddiant yr Wyl.

• Ni ddefnyddir eiddo’r Eisteddfod at ddibenion nad ydynt yn elusennol.

Budd cyhoeddusMae’r ymddiriedolwyt yn cadarnhau eu bod nhw wedi cydymffurfio ã’r ddyletswydd yn adtan17 o Ddeddf Elusennau 2011 I roi syiw priodol iTr canllawiau budd cyhoeddus a gyhoeddit gan yComisiwn Elusennol wrth benderfynu at em gweithgareddau.

Amcanion craidd yr Eisteddfod Genedlaethol yw hyrwyddo diwylliant Cymru a diogelu laith,hanes a thraddodiadau Cymru mewn cymdeithas amrywiol fodern. Mae giyI flynyddol yn caelei chynnal I ddathlu popeth Cymreig ac I ddatblygu diwylliant Cymru o fewn y btif ffrwd drwy:

• Annog pobi i ddefnyddio a dysgu’r iaith Gymraeg;

• Hyrwyddo diwylliant, bwyd, tirlun a threftadaeth Cymru sy’n adlewyrchu Cymru;

• Arddangos perfformwyr Cymreig i gynulleidfa ehangach;

• Darparu canolbwynt at gyfer gweithgateddau cymdeithasol, economaidd a diwylliannol.

3

Page 6: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Mae’r iyI yn hyrwyddo a’n hybuTr defnydd o’r iaith Gymraeg, trwy arddangos talent o Gymru.Mae hyn yn cael el gyflawni drwy ymglymu artistlaid, cerddorion, perfformwyr, busnesau,addysg a darparwyr cymdeithasol. Mae’r holl bobl leol a’r holl fusnesau lied yn cael eu hannogI fynd ati I gymryd rhan, gan greu cyfuniad a bias Cymreig arbennig I adlewyrchu diwylliant,traddodiadau a gwerthoedd pobl Cymru.

Mae’r Eisteddfod Genedlaethol yn cyflawni el hamcanion craidd trwy:

• Arddangos hunaniaeth ddiwylliannol unigryw a threftadaeth Cymru; annog pobl Iddathlu hanes a diwylliant Cymru;

• Feithrin a chynyddu’r defnydd o’r iaith Gymraeg ymysg pob grip oedran;

• Ddarparu cyfleoedd cyffrous I ysgolion a chymunedau trwy gydol Cymru I gymryd rhanynddynt;

• Ddarparu cyfleoedd i’n artistiaid Cymreig blaenllaw I arddangos eu talentau;

• Ddod yn hygyrch i gynulleidfa fwy eang o wahanol oedrannau, rhyw ac ethnigrwydd,trwy Udod â’r Eisteddfod I mewn Vt oes fodern;

• Hyrwyddo’r laith Gymraeg ymysg busnesau yn y sector preifat;

• Gynyddu proffil Cyniru ar lefel rhyngwladol;

• Gydlyniant cymunedol trwy weithredu a chymryd than yn wirfoddol yn Ileol;

• Weithio gyda sefydliadau Ileol i gryfhau Cymru a’i chymunedau;

• Godi proffil a phoblogrwydd canu corawi yng Nghymru;

• Arloesi gyda thechnoleg newydd e.e. y cyntaf yn y Byd I we-ddarlledu’n fyw yn yGymraeg yn 2000, a’r rhaglen Gymraeg gyntaf at gyfer yr iPhone yn 2010;

• Annog datblygiad addysgol;

• Gryfhau llwyfan Cymru;

• Gynyddu cystadleuaeth iach a gwaith tIm;

• Annog pobi I gyfrannu o gefndiroedd di-gymraeg;

• Adeiladu pontydd rhwng pobl o ethnigrwydd a chenhedloedd amrywiol.

4

Page 7: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

CYFLAWNIADAU A PHERFFORMIAD

Eisteddfod Sir Fynwy a’r Cyffiniau 2016Dyma oedd y tto cyntaf i’r Eisteddfod gael el chynnal yn ardal Y Fenni ers dtos ganrif, gyda’rMaes wedi’i ieoii at diroedd Doiydd y Casteli, a oedd yn gyfleus lawn at gytet canol y dref.

Ethoiwyd yt hanesydd ileol, Ftank Olding, yn Gadeirydd y Pwyllgor Gwaith, a than el arweiniadtawel a Ilawn hiwmor, cafwyd dwy flynedd brysut a hapus, gyda thIm bychan ond hynodymtoddedig a gweithgat wtth y ilyw.

Trefnwyd cannoedd o weithgareddau a digwyddiadau’n enw’r Eisteddfod at draws y dalgyich, achyda cefnogaeth y cyngor sir, ilwyddwyd I godi £300,000 i’t Gtonfa Leol. Dioich o galon Ibawb am eugwaith diflino.

Mae cael petthynas gret gyda’t awdurdod iieoi yn bwysig lawn with gynilunio digwyddiad o’rmaint hwn, ac toedd Cyngot Sit Fynwy’n ardderchog. Roedden nhw’n deall beth oedd cynnai yrEisteddfod yn el olygu i’r ardal, a chydiodd y swyddogion a’t aeiodau’n dynn yn y cysyniad amynd amdani, gan weithio gyda ni drwy gydol y broses. Dioich yn arbennig Vt Prif Weithredwra’r Arweinydd am eu cefnogaeth.

Cynhaliwyd Giyl y Cyhoeddi yng NghiI-y-Coed ym Mehefin 2015, gyda’r seremoni ei hun yn ycasteli a liwyfan perfformio yng nghanol y dref, gan rol cyfle i drigolion de’r sir gael bias atweithgatedd yr Eisteddfod.

Roedd gennym bafiliwn newydd a oedd yn cynnig gweil profiad I gystadleuwyr, petfformwyr a’rgynuileidfa, ac yn ofod ilawer mwy hybiyg at gyfer cyngherddau, gyda’t goieuo a’r sam ynychwanegu cymaint at brofiad pawb.

Roedd hon yn fiwyddyn bwysig o tan y prif seremonIau hefyd. Cafwyd eniilydd ym mhobseremoni, a dyma’r flwyddyn pan ddaeth em beirdd a’n ilenotion ifanc i’r brig, gyda’r thanfwyaf o’r ptif enillwyt dan ddeugain oed. Yn ogystai, daeth y beitdd i’r brig yn y cystadlaethaurhyddiaith, with i Eutig Saiisbury ennui y Fedal Ryddlaith a Guto Dafydd ennui Gwobt GoffaDaniel Owen.

Roedd Eisteddfod Sir Fynwy a’t Cyfflniau yn wythnos hapus, ac mae em diolch yn fawr i bawb afu’n tan o’r prosiect dros y ddwy fiynedd er mwyn sicrhau el liwyddiant.

CystadluEieni oedd y fiwyddyn gyntaf I ni ddatbiygu system gofrestru ar-lein at gyfet cystadleuwyr.Lansiwyd y system at ddechtau’r fiwyddyn at öI I ymgynghoriad gyda chystadieuwyr a chyfie irai brofi’t system.

Roeddem yn ymwybodoi bod gaiw am y system, ond cawsom em synnu gyda’t niferoedd addewisodd gofrestru at-iein yn syth, gyda 80°h o gystadieuwyr yn dewis defnyddio’r we ynhytrach na’r gyfundrefn bapur ttaddodiadol.

Niferoedd cystadlu 2016Cystadleuwyr iiwyfan: 1,242Cystadleuwyr cyfansoddi: 547Cystadleuwyt celfyddydol gweiedol: 286

Cystadlaethau I ddysgwyrMae cystadleuaeth Dysgwt y Fiwyddyn yn pathau yn boblogaidd, gyda phump yn cyttaedd yrownd detfynol eto eieni, a Hannah Roberts o Frynmawr yn enhliydd teilwng i’r gystadleuaeth.

Rydym yn gweithio’n agos gyda’r Ganolfan Dysgu Cymraeg Cenedlaethol I ddatblygu’rgystadieuaeth a’n gwaith gyda dysgwyt dros y biynyddoedd nesaf, gan gynnwys edrych atgteu röi iiadmetydd I enuiiydd Dysgwt y Flwyddyn.

Byddwn hefyd yn codi statws yr enuliydd a’t gystadieuaeth at Iwyfan y Pafiiiwn gan rol cyfle Iun o’r beirniaid ynghyd ã’r eniiiydd I ddweud gait yn y cyflwyniad.

5

Page 8: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Brwydr y Band iauEleni oedd all fiwyddyn y gystadleuaeth at y cyd gyda C2 Radio Cymru a Mentrau laith Cymru,a llwyddwyd I ddenu dros ugain o fandiau I gystadlu.

Cynhaliwyd pedair rownd gynderfynol mewn gwahanol ardaloedd, a’r rownd derfynol at Lwyfany Maes yn ystod wythnos yr Eisteddlod. Yr eniliwyr eleni oedd Chroma, band ifanc o ardalPontypridd.

CyngherddauCynhaliwyd cyfres o gyngherddau yn y Pafiliwn gyda’r nos unwaith eto:

• Nos Wener 29 Gorffennaf: Cyngerdd Agoriadol gydag Only Men Aloud, Gwawr Edwardsa Rebecca Ttehearn.

• Nos Sadwrn 30 Gorifennaf: Noson Big Band gyda Char yr Eisteddfod.• Nos Sul 31 Gorifennaf: Cymanfa Ganu.• Nos Lun 1 Awst: Noson Lawen.• Nos Fawfth 2 Awst: Serenestial — Antur Trwy Ofod ac Amser, gyda Catrin Finch.• Nos Iau 4 Awst: Huw Stephens yn cyflwyno Sinami, Yr Ods a Candelas,

gyda’r Welsh Pops Orchestra.

Denodd y cyngherddau gynulleidfa o bron I 7,350 yn ystod yr wythnos.

YPafiliwnFel y soniwyd eisoes, dyma oedd biwyddyn gyntaf y Pafihiwn newydd. Mae hwn yn adeiladIlawer mwy pwrpasol na’r babell binc, yn cynnig Ilawer mwy o botensial gyda’r hiwyfannu. Yhogystal, mae gwelededd yn Ilawer gwell ar gyfer y gynulleidfa, a thrwy hynny, safon acansawdd y profiad a geir yn Ilawer uwch.

Rhoddodd hyblygrwydd gofod y Pafiliwn newydd y rhyddid I ni fod yn greadigol yn em syniadauac wrth lwyfannu’r cyngherddau. Comislynwyd Catrin Finch i guradu cyngerdd o gerddoriaethglasurol ysgafn, yn edrych at y planedau a’r gofod, ac am y tro cyntaf, cafwyd periformiad gangwmni bale (Ballet Cymru) yn un o’n cyngherddau.

Nos Iau, daeth tn phrif land y SIn Roc Gymraeg i’t llwyfan mewn cyngetdd yn cyfuno’ucaneuon mwyaf elconig gyda chyfeiliant y Welsh Pops Orchestra, dan arweiniad Owain Liwyd,gyda Huw Stephens yn cyfhwyno’r cyfan. Yn ddi-os, roedd cyngherddau Eisteddfod Sir Fynwya’r Cyffiniau yn uchelgeisiol a chyifrous, a hlwyddwyd I ddenu cynulleidfa newydd ac ifanc Imewn i’r Pafihiwn heb amddifadu em cynuhleidfa draddodiadol o nosweithiau a oedd yn apelioatynt hwythau.

Is-bafil iynauRoedd y Pentref Lien mewn Ilecyn arbennig o Udeniadol ond mae’n amlwg ers peth amsernad yw adeihad y Babehl Len yn gweithio at hyn o bryd. Mae’r adeilad yn rhy fawr ac oeraidd,ac mae hyn yn effeithio ar yr awyrgylch. 0 2017 ymlaen, bydd y strwythur ychydig yn llai, acyn sgil hyn, os bydd yn bwrw, bydd seremonIau’r Orsedd at y bore Liun a Gwener yn cael eucynnal yn y Neuadd Ddawns. Bydd hyn yn sicrhau em bod ni’n gahlu cynnig awyrgyich mwyagos atoch yn y Babell Len.

Unwaith eto roedd y Pentref Drama’n denu cynulleidfa Uda, a braf lawn oedd cael y Sinemaesyn than o’r pentref am y tro cyntaf, gyda phartneriaeth dan arweiniad BAFTA Cymru. Ynogystal, bu’r perfformiadau gan Theatr Bara Caws yn y goedwig yn atyniad poblogaidd, acmae’r bartneriaeth rhwng yr Eisteddfod a Theatr Genedlaethoh Cymru’n parhau I ifynnu.

Cafwyd rhagor o theatr stryd eleni, gydag amryw o gwmnIau’n cynnal sesiynau’n ystod yrwythnos. Mae’r rhain yn ffordd dda o ddenu pobi I mewn i’r Pentref Drama ac yn fodd o fynd atheatr allan I weddihl y Maes.

Hon oedd y fiwyddyn gyntaf at gyfer y baftnetiaeth rhwng yr Eisteddfod a’r Coleg CymraegCenedlaethoh wfth drefnu a chynnal gweithgareddau gwyddoniaeth a thechnoleg at y Maes.Cafwyd amserlen lawn o ddigwyddiadau, gyda sesiynau syllu ar y set yn caeh eu cynnal mewnphanetariwm pwrpasol.

6

Page 9: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

‘Ffiniau’ oedd teiti arddangosfa arbennig Y Lie Ceif eleni, gan dynnu themãu o gyfrol RaymondWilliams, ‘Border Country’, drwy gyfrwng gwaith nifer o aftistlaid. Cafwyd enillwyr teilwnghefyd i’r holl wobtau yn Y Lie CeIf eleni.

Mae’r Loifa Cystadieuwyr yn parhau’n boblogaidd cyn i bobi ymddangos at y liwyfan, ondmae angen gweii trefn I reoli pwy sy’n cael mynediad I gefn y llwyfan a phryd o’t lolfa. Byddwnyn edtych at hyn erbyn 2017.

Eraf oedd gweid Maes D yn oriawn yn ystod yr wythnos, gyda chymaint a ddiddordeb ganymwelwyr Ileol. Roedd cymysgedd dda a sesiynau ffutfioi ac anifurfiol yn y babeli a’r pod, acroedd yn bieser cael cwmni Ian Gwyn Hughes ac Osian Roberts o Gymdeithas Pël Droed Cymrui drafod llwyddiant y tim cenedlaethol.

Mae Cymdeithasau’n parhau I ddenu cynulleidfa fawr ac eang, gyda nifer o sesiynau’n liawn.Mae angen I ni barhau I hyrwyddo’r gweithgareddau ac edtych at ffyrdd newydd I farchnata’tsesiynau i’r rheiny sydd ar y Maes.

Gweithiodd iwtt V T9 Gwerin yn dda lawn eto eleni, ac mae’r adeilad a’i amserlen amgen wedidod yn than bwysig o’r Maes. Mae angen edrych eto at y cynilun mewnol at gyfet y fiwyddynnesaf, er mwyn sicrhau bod cymaint a le a phosibl at gaei at gyfer y gynulleidfa. Braf oeddgweld cynifer a berfformwyt amrywiol yn rhan o’t amserlen eleni.

Nid yw’r Neuadd Arddangos wedi newid a gwbi dros y biynyddoedd, er I weddill y Maesesblygu a datblygu, ac eleni, roedd trefnwyt yn teimlo bod angen edrych eto at y strwythur acystyried adeilad llai ifurfiol at gyfer y dyfodol. Yn ogystai, rydym yn teimlo nad yw stondin yrEisteddfod ganlynol yn gweithio o fewn y Neuadd, a bydd hon yn cael el ymgorffori fel than o’rddesg wybodaeth yn y Ganolfan Ymwelwyr o 2017 ymlaen.

Mae Caffi Maes B yn denu cynulleidfa dda bob biwyddyn, ac at adegau, roedd hi’n eithriadol olawn yno. Byddai’n braf gallu ychwanegu tipi arall I ymateb i’r gaiw yn y dyfodol. Mae’ramserlen yn ddeniadol ac yn apelio at bobi ifanc yn arbennig.

Roedd y Ganolfan Ymweiwyr a’r brif fynedfa’n teimlo btaidd yn wag eleni, ac mae angensicrhau bod arwydd mawr y tu allan yn dweud beth yw’r adeilad, a bod gwaith wedi’i wneud Iharddu’r tu mewn i’r adeilad hefyd.

Rhaid hefyd buddsoddi yn yr ardal docynnau I wneud yr arwyddion yn fwy deniadol. Dymafan cychwyn y diwrnod ar y Maes, ac mae’n bwysig bod pobman yn ddeniadol ac yn iliwgat.

Liwyfan y Maes oedd un o’t lleoliadau mwyaf poblogaidd at y Maes unwaith eta eleni. Roeddy iiwyfan ychydig yn Hal y tro hwn, ac mae angen cytuno at faint llwyfan y flwyddyn ganlynolyn fuan lawn yn broses er mwyn sicrhau argaeledd. Mae’n rhaid sicrhau bad y tu mewn a’r tuallan i bob un o’n hadeiladau’n barod erbyn agot yr Eisteddfod am 10.00 fore Sadwrn, gydathai angen bad yn barod erbyn 18.00 nas Wener ac eraill erbyn pan mae’r ymarferion yncychwyn yr wythnos cynt.

Maes BMae Maes B yn parhau’n dynfa fawr I bobl ifanc, a thros y blynyddoedd diwethaf rydym wediliwyddo i ehangu’r apel I gynnwys pobi a bob oed.

Unwaith eta eleni, roedd bandiau ac aftistlaid gorau Cymru’n petffotmio ym Maes B, ac roeddyt ymateb yn anhygoel, gyda nifer fawr a bobl ifanc Heal yn mynychu’r iyi am y tro cyntaferloed, gan wneud Maes B eleni yn un o’r gwyliau mwyaf poblogaidd dros y blynyddoedddiwethaf.

Mae’r prosiect cerddoriaeth sy’n cael el gynnal drwy gydol y flwyddyn yn gyfie I ymweid agysgolion a chalegau gan godi praffil Maes B a thargedu pobi ifanc mewn gwahanol rannau aGymru, ac mae hyn yn waith allymestyn gwefthfawr sy’n helpu pabl ifanc i weld yr laith felrhywbeth sy’n befthnasol y tu hwnt i’r ysgal.

Llwyddwyd I wefthu mwy a docynnau cyfnod Maes B eleni nag erioed o’r blaen, a bu’r gwaithmarchnata a chyfathrebu’n canolbwyntio at gyfryngau cymdeithasai, a byddwn yn parhau iddilyn y trywydd hwn yn 2017.

7

Page 10: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

ADOLYGIAD ARIANNOL

Derbyniwyd cyfanswm o £4.981m o incwm I mewn yn ystod I fiwyddyn I gymharu gyda£4.300m yn 2015. Gwariwyd cyfanswm o £4.496m (E4.246m yn 2015), sydd yn dangosincwm net o £524,000 (2015: Gweddiil o £41,000).

Mae’r gweddill o £524,000 yn uchel eleni, yn bennaf oherwydd y ddau ifactor canlynol:

1. Cyfanswm o £271,000 o arian a godwyd yn ystod y flwyddyn tuag at Gronfa LeolEisteddfod Genedlaethol Mon yn 2017;

2. Derbyniwyd sawl cymynrodd syiweddol yn ystod y flwyddyn. Cyfanswm o £88,000 i’rCronfeydd Anghyfyngedig a £268,000 i’r Cronfeydd Gwaddol.

Ar 31 Rhagfyr 2016 roedd yr asedau net (ac eithrio rhwymedigaethau pensiwn) yn £1A52m(E1.388m yn 2015).

Cronfeydd wrth gefnMae’r cronfeydd with gem yn cael eu cynnal ar gyfer unrhyw ddiffyg dros Urn (e.e. coiledmewn Eisteddfod benodol neu gynnydd anrhagweladwy yn y gwariant) fel y gall yr elusenparhau i weithredu ar unrhyw adeg.

Ma&r Eisteddfod yn cadw cronfeydd ariannol yma mewn nifet o gategorIau:

Cronfeydd Anghyfyngedig - ar gael i’w defnyddio, yn 01 Uisgresiwn yr ymddiriedolwyr, I unrhywun o ddibenion elusennol yr Eisteddfod Genediaethol.

Oherwydd natur ansicr nifer o ffynonellau incwm, fel y gronfa leol, grantiau, nawdd agwerthiant tocynnau, mae’r ymddiriedolwyr wedi sefydlu polisi lie dylai cronfeyddanghyfyngedig fod yn werth 25°h o lelaf o gyfanswm y gwariant far gyfartaledd y tair blynedddiwethaf), sy’n cyfaftalu I tua Elm mewn cronfeydd with gefn. Ar y lefel yma, teimlai’rYmddiriedolwyr y bydd yr elusen yn gailu parhau I weithredu mewn achos o ddiffyg syiweddol.Byddai’n rhaid ystyried sut I newid y gweithgareddau neu gynyddu incwm mewn achos felly.Nid yw’r cronfeydd rhydd o £566,000 (2015: £520,000) yn cyrraedd y nod ar hyn o bryd.

Cronfeydd Penodol - Yn cynrychioli incwm sy’n ymwneud ag Eisteddfodau a gynheiir y tu allani’t fiwyddyn gyfredol e.e. derbyniadau ar gyfer Eisteddfod MOn 2017. Mae’r Cronfeydd penodolar 31 Rhagfyr 2016 yn £303,000 (2015: £119,000) sydd yn cyntychioli’r cyfanswm o incwmsydd wedi’u ciustnodi at gyfer Eisteddfodau’r dyfodol.

Cronfeydd Gwaddol - cronfeydd sydd i’w cadw er budd yr elusen fel Cronfa Cyfalaf. Cyfanswmy gronfa yma at 31 Rhagfyr 2016 oedd £1,193,000 (E909,000 ar ddiwedd 2015).

Cronfa Bensiwn — At 31 Rhagfyr 2016 roedd y diffyg yn y gtonfa bensiwn yn £610,000 (2015 —

diffyg o £160,000). Mae’t Ymddiriedoiwyr wedi cytuno at gynilun I leihau’t diffyg yn y cynilunpensiwn dtos gyfnod o 25 mlynedd.

Polisi Buddsoddi

Mae’t Ymddiriedolwyr wedi penderfynu buddsoddi arian mewn portffolio risg canolig — cyfuniado stoc y liywodraeth, cyfranddaiiadau rhestredig ac unedau buddsoddi et mwyn cwrdd agofynion am gynhytchu incwm a thyfiant cyfalaf. Yr ymgynghorwyr buddsoddi annibynnolBrewin Dolphin sydd yn buddsoddi cronfeydd yr Eisteddfod at el than. Calif y cronfeydd hyn euhadolygu’n gyson.

Mae’r Ymddiriedolwyr wedi penderfynu na ddylid buddsoddi mewn cwmnIau sydd yngysylitiedig a chynhyrchu neu ddosbafthu arfau a thybaco. Roedd gwefth y buddsoddiadau arddiwedd y fiwyddyn yn £1,000,000 o gymharu a £918,000 mil at 31 Rhagfyt 2015.

8

Page 11: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

GwiifoddolwyrMae’r elusen yn ddiolchgar iawn am gyfraniad eu gwirfoddolwyr sy’n gweithio’n ddi-däl, o godiarian I stiwardlo at faes Vt Eisteddfod Nid ydym yn gallu thoi gwetth ariannol ar Vt boll waithyma ac felly, nid yw’n cael ei gynnwys yn y Datganiad o’r Gweithgareddau Ariannol.

Trafodion partIon cysylltiolNid oes unrhyw drafodion pattIon cysyiltiol yn ystod y fiwyddyn hyd at 31 Rhagfyt 2016 gan yrymddiriedolwyr neu unthyw aelod o’r Bwrdd Rheoli.

Rheoli risgMae’r Tim Rheoli yn gyftifol am adnabod a gwerthuso’r risgiau sylweddol sy’n berthnasol i’wmeysydd busnes, ynghyd a chVnhlunio a gweithredu theolaeth fewnol briodol. Asesit y tisgiauhyn at sail barhaus ac yn cofnodi risgiau materol yn y gofrestr tisg.

Mae’r Panel Archwilio a’r Bwrdd Rheoli ‘n arolygu’r gofrestr risg o leiaf ddwywaith V fiwyddyn Isicrhau bod y camau priodol yn bodoli I leihau’r risgiau hynny. Mae’r risgiau Vfl CYflflWVSparhad yr Eisteddfod, materion ariannol, lechyd a Diogelwch, staffio a’t amgylchedd.

RhagdVbiaeth Busnes ByWMae gan yr YmddiriedolwVr ddisgwyliad rhesVmol fod gan yt Eisteddfod adnoddau digonol Iddal ati I weithredu hyd y gellir rhagweld. Am V theswm hwnnw, mae’n parhau I baratolDatganiad Ariannol at sail fod yn fusnes byw.

Mae em prosesau cynllunlo, sydd yn CYflflWVS rhagamcaniadau atiannol ‘in cymryd I ystyriaeth‘ir hinsawdd economaidd btesennol al heffaith bosibl at Vt amrywiol ffynonellau incwm agwariant arfaethedig. Rydym ‘/n cydnabod em thwVmedigaeth i’r gtonfa bensiwn, ac maegennym strategaeth gIlt I adennill V diffyg gVda Chronta Bensiwn Caetdydd a’t Etc.

9

Page 12: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

GWYBODAETH GYFREITHIOL A GWEINYDDOL

Enw’r elusen: Eisteddfod Genedlaethol Cymru

Cyfansoddiad: Sefydliad Corfforedig Elusennol

Rhif yr elusen: 1155539

Swyddfa gofrestredig: 40 Parc T9 GlasLI an isi enCaerdyddCF14 5DU

Bwrdd Rheoli ac Ymddiriedolwyr: Eiflon Lloyd Jones (Llywydd y Llys)Richard Morris Jones (Cadeirydd y Cyngot)Eric Davies (Trysorydd)Penn Roberts (Gorsedd y Beirdd)Frank Olding (Eisteddfod 2016)Derec LIwyd Morgan (Eisteddfod 2017)Ashok Ahir (Eisteddfod 2018)Heledd BebbStuart ColeRichard DaviesSelwyn EvansElm Haf Gruffydd JonesGwerfyl Pierce JonesDafydd RobertsDyfrig RobertsLlyr RobertsAled Walters (Penodwyd Ionawr 2016)

Ysgrifennydd y Llys a’r Cyngor: Geraint R. Jones

Prif Weithredwr: Elfed Roberts

Archwilwyr: PricewaterhouseCoopers LLPPrifysgol AbertaweCampws Parc SingletonAbertaweSA2 8PP

Bancwyr: HSBC56 heol y FrenhinesCaerdyddCF1O 9NA

Brocer Buddsoddiadau: Brewin Dolphin5 Sgwãr CallaghanCaerdyddCE1O 5BT

Cyfreithwyr Mygedol: Emyr LewisPhilip George

10

Page 13: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

STRWYTHUR, LLYWODRAETHU A RHEOLI

CyfansoddiadMae Eisteddfod Genedlaethol Cymru wedi cofrestru fel Sefydliad Corfforedig Elusennol gyda’rComisiwn Elusennau at 29 Ionawr 2014. Trosglwyddwyd asedau a rhwymedigaethauEisteddfod Frenhinol Genedlaethoi Cymru (rhif elusen 219171) Vt Sefydliad ElusennolCoriforedig at 1af Ionawr 2015. Mae’r elusen newydd yrna’n weithredol o’r dyddiad hwn.

Y LIysMae’r LIys yn cynnwys hoH aelodau’r Elusen, gyda holl hawliau arferol Vw gweithredu trwyGyfarfodydd Cyffredinol. Mae’r hawliau hyn yn cynnwys (heb gyfyngiad) yr hawl I benodi ac Iddiswyddo Swyddogion, Ymddiriedolwyr, ac aelodau’r Cyngor, yn unol ã’r Cyfansoddiad,Rheolau Sefydlog yr elusen ac yn unol a Deddf Etusennau 2011. Mae’r Llys, mewn cyfarfodyddcyifredinol, yn ystyried ac yna’n derbyn neu wfthod adroddiadau’r Ymddiriedolwyr, y Cyngor aBwrdd yr Orsedd, ac mae’r hawl gan y LIys sicrhau fod yr amcanion a’t ymrwymiadau’n caeleu gweithredu’n briodol ac yn unol a dymuniad y LIys ac yn unol ã’r Ddeddf. Mae’r PrifWeithredwr Hawn amser yn rheoli gweithgareddau’r elusen gyda chymorth aelodau staff. Maeaelodaeth o’r LIys yn agored I bawb.

Y CyngorSwyddogaeth y Cyngor ydi gweithredu fel bwrdd goruchwylio a chorff ymgynghorol sydd yncymryd golwg strategol at waith a datblygiad yr Eisteddfod. Mae’r Cyngor yn cynnwys 36 aelodynghyd a’r Cymrodyr a Chyn-Lywyddion— calif 24 o aelodau eu hethol gan y LIys, 6 gan yrYmddiriedolwyr, a hawl gan y Cyngor I gyfethol hyd at 6 aelod. Rhaid I aelodau o’r Cyngor a’rBwrdd Rheoli fod yn aelodau o Lys yr Eisteddfod Genedlaethol. Mae’r Cyngor yn cynrial o Ieiafdri chyfatfod bob biwyddyn.

Mae gan y Cyngot ddau bwyllgor, sef1. Pwyllgor Archwilio;2. Pwyllgor Gweithredu’r Rheol Gymraeg — I adolygu ac adrodd at weithredu’t Rheol

Gymraeg ym mhob GiyI.

Bwrdd Rheoli/YmddiriedolwyrY Bwrdd Rheoli sydd yn gyfrifol am arolygu hofl waith a busnes yr elusen, gyda’r aelodau’ngweithredu fel ymddiriedolwyr. Disgwylir I Brif Weithredwr a phrif staff yr elusen fynychucyfarfodydd y Bwrdd Rheoli, ond heb hawl pleidleislo gan nad ydynt yn ymddiriedolwyr. Mae’rBwrdd yn cyfarfod o Ieiaf wyth gwaith yn ystod y fiwyddyn.

Er mwyn cyflawni gwaith yr elusen sefydlwyd y Pwyllgorau a ganlyn:

Pwyllgor LIywio/Pwyllgor Gwaith at gyfer pob GiyI

Pwyllgor Diwylliannol — i gydlynu gwaith panelau sefydlog I gynnig cyngor arbenigol at feysyddcystadleuol penodol ac I gymryd cyfrifoldeb am y thestr gystadlaethau.

Pwyllgor Technegol — I gymryd gofal am y maes, adeiladau, trafnidiaeth, a’r holl agweddau arlechyd a diogelwch mewn perthynas ã’r Wyl.

Pwyllgor Marchnata — I arolygu gweithgaredd hyrwyddo a marchnata’r Eisteddfod a’r IyI

Pwyllgor Stafflo a Chyflogau — sydd yn gyfrifol am faterion personél ac adnoddau dynol eraillsy’n effeithio at yr Eisteddfod.

11

Page 14: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Panel Enwebu — I argymell enwau Ymddiriedolwyr, aelodau’r Cyngor ac aelodau Pwyllgorau aphanelau sefydlog er mwyn cytlawni gofynion y Rheolau Sefydlog.

Penodi YmddiriedolwyrMae cymalau 12 ac 13 o’r Cyfansoddiad a’r Rheolau Sefydlog yn darparu ar gyfer penodi/etholymddiriedolwyr fel a ganlyn:

1. Penodir tn ymddiriedolwr yn rhinwedd eu swyddi, sef:Llywydd y Llys; Cadeirydd y Cyngor; Is-gadeirydd y Cyngor.

2. Dim llai na phedwar na mwy nag wyth ymddiriedolwr enwebedig wedi eu henwebu fel aganlyn:

(i) Bwrdd yr Orsedd (1);(ii) Pwyllgorau Gwaith y talc eisteddfod gyfredol (3);(iii) Cyngor (4).

3. Dim llai na phedwar na mwy na chwe ymddiriedolwr etholedig i’w hethol gan y LIysgyda’r hawl i’r ymddiriedolwyr benodi I lenwi bylchau hyd y cyfarfod nesaf o’r Llys;

4. Dim mwy na dau ymddiriedolwr wedi eu cyfethol gan yr ymddiriedolwyr eraill.

Bwniedir sicrhau y bydd ystod eang o sgiliau a phroflad o fewn y Bwrdd Ymddiriedolwyr gangynnwys sgiliau a phtofiad diwylliannol, marchnata, technegol, busnes, ariannol, cyfreithiol arheolaeth, ynghyd a phrofiad blaenorol o waith Eisteddfod Genedlaethol Cymru. Bydd ynofynnol i bob Ymddiriedolwr allu cyfathrebu’n rhugi drwy’r laith Gymraeg;

Bwriedir hefyd geisio sicrhau cydbwysedd rhesymol at draws yr holl Ymddiniedolwyr o safbwyntrhyw, oedran a chysylltiadau lleol;

Hyfforddiant ac anwytho YmddiriedolwyrMae gan yr holl Ymddiniedolwyr presennol gysylitiad hit gyda’r Eisteddfod Genedlaethol. Maentyn cael cynnig derbyn gwybodaeth am eu dyletswyddau a’u cyfnifoldebau. Pe baiymddiniedolwyr newydd yn cael eu penodi fe fyddai hynny’n golygu y byddant yn caelhyfforddiant at weithdrefnau a pholisIau’r Eisteddfod. Byddai asesiad yn cael ei wneud o’ranghenion hyfforddi, gyda darpariaeth at gyfer hyfforddiant pellach yn ystod y fiwyddyn.

Datganiad o gyfrifoldebau’r YmddiriedolwyrMae’r ymddiriedolwyr yn gyfrifol am baratoi’r Adroddiad blynyddol a datganiadau ariannol ynunol ã’r gyfraith briodol a Safonau Cyfnifo’r Deyrnas Unedig (Yr Arferion Cyfrifo aDderbynnir yn Gyffredinol yn y Deyrnas Unedig).

Mae’r gyfraith sy’n gymwys i elusennau yng Nghymru ac yn Lloegr yn ei gwneud yn ofynnol i’rymddiriedolwyr baratoi datganiadau ariannol at gyfer pob biwyddyn ariannol sydd yn rholdarlun gwir a theg o sefyllfa’t elusen ac o’r adnoddau sy’n dod i mewn a’r modd y cymhwysiradnoddau’r elusen am y cyfnod hwnnw.

Wfth baratoi’r datganiadau ariannol hyn, mae’n ofynnol i’r ymddiriedolwyr wneud y canlynol:

• dewis polisIau cytrifydda addas a’u cymhwyso’n gyson;• arsylwi’t dulliau a’r egwyddorion yn y SORP Elusennau;

• Ilunlo barn a gwneud amcangyfrifon sy’n rhesymol ac yn synhwyrol;

• nodi a ddilynwyd safonau cyfnifydda penthnasol, sy’n cynnwys FRS 102, ynddarostyngedig I unnhyw ymadawiadau perthnasol a ddatgelir ac a eglunir yn ydatganiadau aniannol; a

• pharatoi’r datganiadau ariannol at sail busnes byw, oni bai ei fod yn amhniodol tybio ybydd yr elusen yn parhau I weithredu.

12

Page 15: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Ma&r ymddiriedolwyr yn gyfrifol am gadw cofnodion cyfrifyddu sy’n ddigonol I ddangos acesbonio trafodion yr elusen a datgelu sefyilfa ariannol yr elusen yn rhesymol gywir ar unrhywadeg a’u galluogi I sicrhau bod y datganiadau ariannol yn cydymffurflo a Deddf Elusennau2011, Rheoliadau Elusennau (Cyfrifon ac Adroddiadau) 2008 a darparu gweithredymddiriedolaeth. Maent hefyd yn gyfrifol am ddiogelu asedau’r elusen ac felly am gymrydcamau rhesymol I atal a chanfod achosion o Uwyll ac anghysondebau eraill.

Ma&r ymddiriedolwyr yn gyfrifol am gynnal a chadw cywirdeb yr elusen a gwybodaeth ariannola gaiff ei chynnwys ar wefan yr elusen. Gall deddfwriaeth yn y Deyrnas Unedig sy’nllywodraethuTr gwaith o baratoi a lledaenu datganiadau ariannol fod yn wahanol iddeddfwriaeth mewn awdurdodaethau eraill.

Prif Weithredwr ac Uwch ReolwyrMae’r Prif Weithredwr yn gyfrifol am tech materion yr elusen o ddydd I ddydd ac am weithredupohisIau y cytunwyd arnynt gan y Bwrdd Rheohi. Mae’r Prif Weithredwr yn cael el gynofthwyogan grip o uwch reolwyr sy’n ifurfio’r TIm Rheoli.

Mae’r Tim yma yn cynnwys:Elen Elis (Trefnydd a Phennaeth Artistig)Aiwyn Roberts (Pennaeth Gweithredu Cymunedol)GwenllIan Carr (Pennaeth Cyfathrebu)Peter Davies (Pennaeth Cyhlid)Huw Aled Jones (Pennaeth Technegol)

Polisi cyflogiMae’r Eisteddfod yn gyflogwr cyfle cyfartal. Nid yw’n caniatáu gwahaniaethu ar sail rhyw, hil,111w, anabledd, cefdir ethnig neu gefndir economaidd cymdeithasol, oedran, sefyllfa deuluol,statws priodasol, gweithwyr rhan neu Ilawn amser, crefydd, gwleidyddiaeth, tueddftyd rhywiolneu unrhyw wahaniaeth amhefthnasol arahl, ac mae’n ymroddedig i ystyried amrywiaethaumewn modd positif. Defnyddir egwyddorion cystadleuaeth deg ac agored ac mae penodiadauyn ddibynnol at deilyngdod.

CydnabyddiaethMae pob ymddiriedolwr yn rhoi o’u hamser am ddim. Ni chafodd yr ymddiriedolwyr unrhyw dâlyn ystod y flwyddyn.

Calif cyflogau a chodiadau cyifredinol yng nghyflogau aelodau staff eu pennu gan y PwyllgorStafflo a Chyflogau. Nid oedd unrhyw godiadau cyifredinol Vt cyflogau yn ystod 2016.

Ar ran yr ymddiriedolwyr

Richard Morris JonesYmddiriedolwrCadeirydd y Cyngor

13

Page 16: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

ADRODDIAD YR ARCH WILWYR ANNIBYNNOL I YMDDIRIEDOLWYR

EISTEDDFOD GENEDLAETHOL CYMRU

Adroddiad at y datganiadau ariannol

Yn em barn ni, mae datganiadau ariannol Eisteddfod Genedlaethol Cymru (y “datganiadauariannol”):

• yn rhoi darlun gwir a theg o sefyllf&r elusen ar 31 Rhagfyr 2016 ynghyd ã’r adnoddau addaeth i mewn a’r ffordd y defnyddiwyd adnoddau, am y fiwyddyn a ddaeth i ben brydhynny;

• wedi’u paratoi’n gywir yn unol ã’r Arferion Cyfrifydda a Dderbynnir yn Gyifredinol yn yDeyrnas Unedig; ac

• wedi’u paratoi yn unol a gofynion rheoliadau 144 o Ddeddf Elusennau 2011 a Rheoliad 8Rheoliadau Elusennau (Cyfrifon ac Adroddiadau) 2008.

Beth a atchwiliwyd gennymMa&r datganiadau ariannol, sydd wedi’u cynnwys yn yr Adroddiad Blynyddol a datganiadau ariannol(yr “Adroddiad Blynyddol”), yn cynnwys:

• y fantolen at 31 Rhagfyr 2016;

• datganiad o’r gweithgareddau ariannol (yn cynnwys y cyfrif incwm a gwariant) at gyfer yfiwyddyn a ddaeth i ben btyd hynny;

• datganiad o’r Ilif arian at gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben btyd hynny; ac

• y nodiadau i’r datganiadau ariannol, sy’n cynnwys crynodeb o bolisIau cyfrifydduarwyddocaol a gwybodaeth esboniadol arall.

Y fframwaith adrodd ariannol sydd wedi’i gymhwyso wrth baratoi’r datganiadau ariannol yw SafonauCyfrifyddu’r Deyrnas Unedig, sy’n cynnwys FRS 102 “The Financial Reporting Standard applicable inthe UK and Republic of Ireland”, a chyfraith berthnasol (Ar-fer Cyfrifyddu a Dderbynnir ynGyifredinol yn y Deyrnas Unedig).

Wrth gymhwyso’r fframwaith adrodd ariannol, mae’t ymdditiedolwyr wedi ffurfio amryw o tarnaugoddtychol, er enghraifft, mewn perthynas ag amcangyftifon cyfrifydda syiweddol. Wrth wneud yramcangyfrifon hynny, maent wedi gwneud tybiaethau ac wedi ystyried digwyddiadau at y dyfodol.

Materion eraill y ma&n ofynnol i ni gyfiwyno adroddiad arnynt drwy eithriad

Digonolrwydd cofnodion cyfrifyddu a’r wybodaeth a’r esboniadau a gafwydYn unol a Deddf Elusennau 2011, mae’n ofynnol I ni adtodd i chi Os yW’t canlynol yn berthnasol, ynem barn ni:

• nid ydym wedi derbyn yr holl wybodaeth ac esboniadau sydd eu hangen arnom at gyfer emharchwiliad; neu

• ni chadwyd cofnodion cyfrifydda digonol; neu• nid yw’r datganiadau ariannol yn gyson ã’r cofnodion a’r ifurflenni cyfrifyddu.

Nid oes gennym unrhyw eithriadau i’r adroddiad sy’n deillio o’r cyfrifoldeb hwn.

Gwybodaeth arall yn yr Adroddiad Blynyddolo dan Ddeddf Elusennau 2011 mae’n ofynnol i ni adrodd i chi os, yn em barn ni, yw’r wybodaeth aroddwyd yn Adroddiad Blynyddol yr Ymddiriedolwyr yn anghyson ag unthyw beth mewn perthynasã’r datganiadau ariannol. Nid oes unrhyw eithriadau i’r adroddiad sy’n deililo o’r cyfrifoldeb hwn.

14

Page 17: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Cyfrifoldebau dros y datganiadau arianno a’r archwiliad

Em cyfrifoldebau ni a chyfrifoldebau’r ymddiriedolwyrFel yr esbonnir yn Ilawnach yn y Datganiad o Gyfrifoldebau’r Ymddiriedolwyr a nodir at dudalen 12,yr ymddiriedoiwyr sydd yn gyfrifol am baratoi’r datganiadau ariannol ac am fodloni’u hunain bod ydatganiadau hynny yn rhoi darlun cywir a theg.

Em cyfrifoldeb ni yw archwilio a mynegi barn am y datganiadau ariannol yn unol â’r gyfraithgymwys ac ISAs (y DU ac Iwerddon). Ma&r safonau hynny’n ei gwneud hi’n ofynnol I nigydymffurfio a Safonau Moesegol y Bwrdd Arferion Archwilio I Archwilwyr.

Mae’r adroddiad hwn, gan gynnwys y barnau, wedi’i lunio at gyfer ymddiriedolwyr yr elusen fel corffyn unol ag adran 144 o Ddeddf Elusennau 2011 a rheoliadau a wnaed o dan adran 154 o’r Ddeddfhonno (Rheoliad 24 o Reoliadau Elusennau (Cyftifon ac Adroddiadau) 2008) ac I ddim diben arall.

Nid ydym, wrth roi’r farn hon, yn derbyn nac yn cymryd cyfrifoldeb dros unrhyw ddiben arall nac iunrhyw berson arall y dangosir yr adroddiad hwn neu y gall Udod yn ei ddwylo, lie y cytunir ynbenodol gan em caniatãd ymlaen Ilaw yn ysgrifenedig.

Beth a wneir archwilio datganiadau ariannolGwnaethom em harchwiliad yn unol a gofynion ISAs (y DU ac Iwerddon). Mae’r archwiliad yncynnwys sicrhau tystiolaeth ddigonol am y symiau a’r datganiadau yn y datganiadau ariannol i roisicrwydd rhesymol bad y datganiadau ariannol yn rhydd rhag camddatganiad o bwys, boed hwnnwwedi’i achosi gan dwyll neu wall. Mae hynny’n cynnwys asesu:

• a yw’r polisIau cyfrifydda yn briodol I amgylchiadaur elusen ac wedru cymhwys&n gyson aTudatgelu’n ddigonol;

• rhesymolrwydd amcangyfrifon cyfrifydda o bwys sydd wedi’i gwneud gan yr ymddiriedolwyr;a

• cyfiwyniad cyffredinol y datganiadau ariannof.Rydym yn canolbwyntio em gwaith yn bennaf yn y meysydd gan asesu barn yr ymddiriedolwyr ynerbyn tystiolaeth sydd at gael, ffurfio em barn em hunain, a gwerthus&r datgeliadau yn ydatganiadau ariannol.

Rydym yn profi ac yn archwilio gwybodaeth, gan ddefnyddio samplu a thechnegau archwilio eraill,i’r graddau yr ystyriwn yn angenrheidiol I ddarparu sail resymol I ni ddod I gasgliadau. Rydym yncael tystioiaeth archwilio trwy brofi effeithiolrwydd mesurau rheoli, gweithdrefnau gwirioneddol neugyfuniad &r ddau.

Yn ogystal, darllenwn yr holl wybodaeth ariannol ac anariannol yn yr Adroddiad Blynyddol I ganfodanghysondebau o bwys ar datganiadau ariannol a archwiliwyd ac I ganfod unrhyw wybodaeth sydd ibob golwg yn anghywir at sail y wybodaeth a gawsom wrth gyflawni’r archwiliad. Os down i wybodam unrhyw gamddatganiad neu anghysonder ymddangosiadol bwysig, yr ydym yn ystyriedgoblygiadau hynny at gyfer em hadroddiad.

?+-J Oe LLP

PricewaterhouseCoopers LLPCyfrifydd ion Siartredig ac Archwilwyr CofrestredigAbertawe

3\ dfQI.—20IMae PricewaterhouseCoopers LLP yn gymwys I weithredu, ac mae wedli benodi yn archwilydd o dan adran 144(2)Deddf Elusennau 2011.

(a) Cyfrifoldeb yr ymddiriedolwyr yw cynnal gwefan Eisteddfod Genedlaethol Cymru a sicrhau el hunplygrwydd; nidywr gwaith a wneir gan yr archwilwyr yn cynnwys ystyried y materion hynny ac, yn unol a hynny, nid yw’rarchwilwyr yn derbyn unrhyw gyfrifoldeb dros unthyw newid a all fod wed digwydd it datganiadau ariannol ersiddynt gael eu cyflwyno am y tro cyntaf at y wefan.

fb) Gall y deddfwriaeth yn y Deyrnas Unedig ynghylch llunio a lledaenu datganiadau ariannol fod yn wahanol Iddeddfwriaeth mewn awdurdodaethau eraill.

15

Page 18: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

DATGANIAD O’R GWEITHGAREDDAU ARIANNOL

(YN CYNNWYS Y CYFRIF INCWM A GWARIANT)

AR GYFER Y FLWYDDYN YN DIWEDDU 31 RHAGFYR 2016

INCWM

Rhoddion a chymynroddion:

Rhoddion

Grantiau

Cymyn roddion

___________________________________

Gweithgareddau elusennol:

GiyI yr Eisteddfod

Gweithgareddau masnachu

Incwm o fuddsoddiadau

Cyfanswm incwm

________________________________

GWARIANT

Gweithgareddau codi arian 8

Gweithgareddau elusennol:

Giyl yr Eisteddfod S

Cyfanswm gwariant

________________________________

EnhIlion/(Colledion) ar fuddsoddiadau

Incwm/Gwariant Net

Trosglwyddiadau rhwng cronfeydd

Enillion cydnabyddedig eralU

(Lleihad) / Cynnydd actiwaraidd

at y cynhlun pensiwn 16

Symudiad net yn y cronfeydd

CysonPr Cronfeydd

Balansau ddygwyd ymlaen 1 Ionawr

Balansau gariwyd ymlaen 31 Rhagfyt

2016

Cronfeydd Cronteydd Cronfeydd

2015

Anghyfyngedk Penodol Gwaddol Cyfanswm

Nodyn £ 000 £ 000 £ 000 £ 000

2 624 174 - 798

3 733 - - 733

4 - - 268 2681,357 174 268 1,799

5

6

7

Cronfeydd Cronfeydd Cronfeydd

Anghyfyngediç Penodol Gwaddol Cyfanswm

£ 000 £ 000 £ 000 £ 000

521 (72) - 449

689 - - 689

1 - - 11,211 (72) - 1,139

3,135 (13) - 3,122

26 - - 26

-- 13 13

4,372 (85) 13 4,300

17 - - 17

4,229 - - 4,229

4,246 - - 4,246

-- (13) (13)

126 (85) - 41

34 - (34) -

110 - - 110

270 (85) (34) 151

90 204 943 1,237

360 119 909 1,388

3,134 10 - 3,144

27 - - 27

-- 11 11

4,518 184 279 4,981

17 - - 17

4,479 - - 4,479

4,496 - - 4,496

-- 39 39

22 184 318 524

34 - (34) -

(460) - - (460)

(404) 184 284 64

360 119 909 1,388

(44) 303 1,193 1,452

Page 19: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

MANTOLEN AR 31 RHAGFYR 2016

2016 2015Nodyn £ 000 £ 000

Asedau sefydlog

Asedau anniriaethol 10 20 16Eiddo parhaol 10 420 459Buddsoddiadau 11 1,000 918

1,440 1,393

Asedau cyfredolStoc nwyddau 1 1Dyledwyr 12 694 277Buddsoddiadau tymor. byr 11 301 173Banc 17 17

1,013 468

Credydwyr: Symiau sy’n dod ynddyledus o fewn blwyddyn 13 (391) (313)

Asedau cyfredol net 622 155

Cyfanswm yr asedauhal dyhedion cyfredol 2,062 1,548

Asedau Net (ac eithrio rhwymedigaeth pensiwn) 2,062 1,548

Rhwymedigaeth pensiwn 16 (610) (160)

Asedau (Rhymedigaethau) net 1,452 1,388

Cronfeydd Cadw

Cronteydd Gwaddol 1,193 909

Atian Anghyfyngedig 566 520

Cronfeydd penodol 303 119

Cyfanswm Cronfeydd

_______ _______

(ac eithrio rhwymedigaeth pensiwn) 2,062 1,548

Cronfa bensiwn 16 (610) (160)

Cyfanswm Cronfeydd 1,452 1,388

Cymeradwywyd y cyfrifon yma gan Fwrdd yr ymddiriedolwyr ar 3 j \ 1L

Eifion Lloyd Jones Eric DaviesCadeirydd y Bwrdd a Llywydd y LIys Trysorydd

17

Page 20: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

DATGANIAD O’R LLIF ARIANAR GYFER Y FLWYDDYN YN DIWEDDU 31 RHAGFYR 2016

2016 2015£000 £000

LIif arian o Weithgareddau Gweithredol 181 104

LIif arian o Weithgareddau buddsoddi

Enillion ar fuddsoddiadau 11 13

Taliadau am asedau anniriaethol (10) (20)

Derbyniadau trwy werthu elUdo parhaol 3 -

Taliadau am eiddo parhaol (14) (22)

Derbyniadau trwy werthu buddsoddiadau 6 23

Taliadau am fuddsoddiadau newydd (284) (6)

Mewnlif/(allanhif) net arianno o weithgareddau buddsoddi (107) 92

Arian a chyfwerthoedd arian at 1 Ionawr 856 764

Arian a chyfwerthoedd arian ar 31 Rhagfyr 749 856

Cysoniad y Ilif arian a’r symudiad mewn gweithgareddau gweithredol

2016 2015£000 £000

Incwm net 524 41Dibrisiad asedau diriaethol 53 53

Amorteiddiad asedau anniriaethol 6 4Enillion at fuddsoddiadau (39) 13Liog a dderbynnir (11) (13)

Eitemau at gyfet pensiwn (FRS 102) (10) (20)EIw at werthiant eiddo parhaol (3) -

Cynnydd mewn dyledwyt cyfredol (417) (26)Cynnydd mewn ctedydwyr cyfredol 78 52

Mewnlif net ariannol o weithgareddau gweithtedol 181 104

Dadansoddiad a arian a chyfwerthoedd arian

2016 2015£000 £000

Buddsoddiadau tymor byt - Cyfrif COlE Cadw 431 666Buddsoddiadau tymor byr - Cyfrif banc 301 1738anc 17 17

Cyfanswm arian a chyfwerthoedd arian 749 856

18

Page 21: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

NODIADAU I’R DATGANIADAU ARIANNOLAR GYFER Y FLWYDDYN YN GORFFEN 31 RHAGFYR 201.6

1. PolisIau Cyfrifo

a Sail paratoiPatatowyd y cyfrifon (datganiadau ariannol) yn unol ã’r Datganiad a Arfer a Argymhellir(SORP): Cyfrifo ac Adrodd gan Elusennau sy’n paratoi eu cyfrifon yn unol ã’r Safon AdroddAriannol sy’n berthnasol yn y DU a Gweriniaeth Iwerddon (FRS 102) a gyhoeddwyd at 16Gorffennaf 2014 a’r Safon Adrodd Ariannol sy’n gymwys yn y Deyrnas Unedig aGweriniaeth Iwerddon (FRS 102) a Deddf Elusennau 2011 ac Arfer Cyfrifyddu a Dderbynniryn Gyifredinol yn y Deyrnas Unedig fel y mae’n berthnasol a 1 Ionawr 2015.

Mae’r cyfrifon (datganiadau ariannol) wedi’u paratoi sy’n thai dartun ‘cywir a theg’ acmaent wedi ymadael a Reoliadau Elusennau (Cyfrifon ac Adroddiadau) 2008 dim and i’rgraddau y mae eu hangen I ddarparu ‘darlun cywir a theg’. Mae’r ymadawiad hwn wedicynnwys dilyn Cyfrifon ac Adrodd gan Elusennau wrth baratoi eu cyfrifon yn unol â’r SafonAdrodd Ariannol sy’n berthnasol yn y DU a Gweriniaeth Iwerddon (FRS 102) a gyhoeddwydat 16 Gorifennaf 2014 yn hytrach na’r Cyfrifon ac Adtodd gan Elusennau: Datganiad oArgymhellir Ymarferwch yn effeithiol o 1 Ebrili 2005 sydd wedi9 dynnu’n öI ers hynny.

Mae Eisteddfod Genediaethoi Cymru yn bodloni’r diffiniad o endid budd cyhoeddus a danFRS 102. Mae’r Asedau a rhwymedigaethau yn cael eu cydnabod at gost hanesyddol neueu gwerth trafodiad ant nadir yn wahanol yn y nodyn polisi cyfrifyddu(au) perthnasoi.

b. IncwmCydnabyddir incwm pan fydd gan yr elusen yr hawt i dderbyn yr arian a bad unrhyw amodynghiwm wrth yr ettem neu eitemau a incwm wedi caei eu bodloni, ac yn debygol y byddyr incwm yn cael eu derbyn a gall y swm el fesur yn ddibynadwy.Mae incwm oddi with y Ilywodraeth a grantiau eraill, boed yn grantiau ‘cyfalaf neu’n

grantiau ‘refeniw’ yn cael ei gydnabod pan fydd gan yr elusen yr hawl I ddetbyn yr arian,

unrhyw amodau periformiad ynghlwm wedi’u bodloni, ac yn debygol y bydd yr incwm yn

cael ei dderbyn a gall y swm ei fesur yn ddibynadwy ac nid yw’n cael ei ohitia.

Ar gyfer cymynroddion, mae’r hawl i’r incwm yn caei ei gymryd fel y cynharaf or dyddiad

sydd naill ai: y dyddiad mae’r elusen yn ymwybodol bad prafiant wedi’i roi, yr ystãd sydd

wedi cael ei gwblhau a hysbysiad gan yr ysgutor( ion) y bydd dosbarthiad yn cael ei wneud,

neu pan fydd dosbarthiad yn cael ei dderbyn or ystãd. Mae derbyn cymynrodd, yn gyfan

gwbi neu’n rhannol, yn cael ei ystyried pan fydd y swm yn gallu cael ei fesur yn

ddibynadwy ac mae’r elusen wedi cael gwybod am fwriad yr ysgutar I wneud dosbarthiad.

Lie mae cymynroddion wedi eu hysbysu i’r elusen, neu mae’r eiusen yn ymwybodol o’r

profiant, a’r meini ptawf at gyfer cydnabod incwm wedi heb gaei eu bodloni, yna mae’r

gymynrodd yn cael ei thrin fel ased wfth gefn a ddatgeiir os yn berthnasol.

c. Llogau a dderbynnirMae hog ar gyfrifon cadw yn cael el gynnwys pan gaiff ei ddetbyn a gall y swm ei fesur ynddibynadwy gan yr elusen; mae hyn fel arfer at hysbysiad am y hog a delir neu yndaladwy gan y banc.

ch. CronfeyddCranfeydd anghyfyngedig - at gael i’w defnyddio, yn âl disgtesiwn yr ymddiriedolwyr, iunrhyw un a Udibenion elusennol yr Eisteddfod Genedlaethol. Mae cronfeydd penodol yncynrychiohi incwm anghyfyngedig lie mae’r ymddiriedolwyr yn oh eu disgresiwn, wedi ei roto’r neilitu i’w ddefnyddio at ddiben penodol. Mae cronfeydd cyfyngedig yn cynnwysrhoddion lIe mae’t rhoddwr wedi nadi eu bad yn cael eu defnyddia yn unig at gyfer pwrpaspenodol a waith yr elusen neu at gyfer prasiectau attistig penodol a wneit gan yr ehusen.

19

Page 22: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

d. Gwariant a TAW na eiiir ei adennillMae gwariant yn cael el gydnabod unwaith mae’r rhwymedigaeth gyfreithiol neu adeIadol iwneud taliad i drydydd patti, ac yn debygol y bydd setliad yn ofynnol a swm yrhwymedigaeth yn cael ei fesur yn ddibynadwy. Mae’r gwariant wediTi ddosbarthu o dan ypenawdau gweithgarwch canlynol:

• Costau codi arian yn cynnwys costau masnachu masnachol at gyfer Ioteri’tEisteddfod.

• Mae gwariant ar weithgateddau elusennol yn cynnwys costau o berfformiadau,arddangosfeydd a gweithgareddau addysgol eraill a wnaed i hyrwyddodibenion yr elusen a’u costau cymorth cysylitiedig.

• Mae gwariant arall yn cynrychioli eitemau hynny nad ydynt yn dod i mewn iunrhyw bennawd arall.

dd. Dyrannu costau celnogiCostau cynnal yw’r costau hynny sy’n cynofthwyo gwaith yr elusen ond nid ydynt ynuniongyrchol yn ymgymryd a gweithgareddau elusennol. Mae costau cymorth yn cynnwyscostau swyddfa, cyllid, personél, cyflogau a llywodraethu sy’n cefnogi gwaith yr elusen.

Ma&r costau hyn wedi cael eu dyrannu o dan gweithgareddau elusennol.

e. Prydlesi gweithredolPrydlesi gweithredol yw offer lie mae’r teitl i’r offer yn parhau gyda’r prydleswr. Maetaliadau rhent yn caei eu cyfiwyno i’r Datganiad &r Gweithgareddau Ariannol at sail Ilinellsyth dros dymor y brydles.

f. Asedau treftadaethCofnodir asedau treftadaeth yn öl y gost wreiddiol. Gan fod asedau treftadaeth yr elusenwedi eu cynnal dros gyfnod o gan mlynedd a mwy mae’r gost wreiddiol yn thy fach Igofnodi yn y Fantolen.

if. Asedau anniriaetholMae’r Eisteddfod yn cyfrifo am ei teddalwedd fel asedau anniriaethol. Cynhwysir asedauanniriaethol at eu cost hanesyddoi. Mae’r asedau yma’n caei eu hamorteiddio drwyrandaliadau cyfartal blynyddol droes eu hoes economaidd defnyddiol amcangyfrifedig obum mlynedd.

g. Asedau parhaolPolisi’r Eisteddfod yw cofnodi asedau sefydiog at y gost wreiddiol hyd yma, lIai’r dibrisianta grynhowyd.

ng. DibrisiantMae’r prif gyftaddau, gan ddefnyddio’r dull Ilinell syth, tel a ganlyn:Moduron, dodrefn ac offer swyddfa - 20%Adeiladau parhaol - 2%Adeiladau ac eiddo arall - 10%

h. BuddsoddiadauDangosir buddsoddiadau yn ôI gwerth y farchnad. Mae hyn yn golygu cadw cofnodionptisio cyfoes, felly pan fydd buddsoddiadau yn cael ei gwefthu nid oed enillion nacholledion mewn perthynas a blynyddoedd blaenorol. Cydnabuwyd unrhyw enillion neugolled yn eu gwefth yn y Datganiad o’r Gweithgareddau Ariannol.

i. StocMae stoc yn cael ei gynnwys at yr isaf o’r gost neu’r gwerth gwireddadwy net.

j. DyledwyrMae dyledwyr masnach a dyledwyr eraill yn cael eu cydnabod at y swm sy’n ddyiedus ar ôlsetlo unrhyw ddisgownt masnach a gynigir. Mae rhagdaliadau wedi eu prisio at y swm adaiwyd ymlaen Ilaw, net o unrhyw ostyngiadau masnachol sy’n ddyledus.

I. Arian yn y banc ac mewn flawMae arian yn y banc ac arian mewn Ilaw yn cynnwys arian parod a buddsoddiadau bytrhybudd hylitol iawn gydag aeddfedrwydd byt o Un mis neu lal o’r dyddiad caffael neu agory cyfrif.

20

Page 23: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

II. CredydwyrMae credydwyr a darpariaethau yn cael eu cydnabod pan fydd gan yr elusen rwymedigaethbresennol sy’n deiliio a ddigwyddiad yn y gorifennol a fydd yn öl pob tebyg yn arwain atdrosgiwyddo arian i drydydd parti ac ma&r swm sy’n ddyiedus I setlo’r rhwymedigaeth yncaei ei fesur neu amcangyfrif yn ddibynadwy. Fel atfer, mae credydwyr ac unrhywddarpariaethau eralil yn cael eu cydnabod fel y swm setliad at öl caniatáu at gyfet unthywostyngiadau dyledus.

m. Tanysgrifiadau am OesTrosgiwyddir tanysgrifiadau aelodau newydd y Llys, sy’n dymuno ymaelodi am oes, sef£100, I gyfrifTanysgrifiadau am Oes yn y credydwyt. Rhyddheir un than o ddeg pobbiwyddyn i’r Datganiad o’t Gweithgareddau Atiannol.

n. Offerynnau ariannolDim ond asedau ariannol a rhwymedigaethau ariannol sylfaenol sydd gan yr elusen. Maeoffetynnau ariannol sylfaenol yn cael eu cydnabod at wetth trafodiad a wedyn mesut at eugwetth anheddiad.

o. Costau pen siwnMae’t Eisteddfod yn gweithtedu cynilun pensiwn gyda Chyngot Sir Caetdydd, sy’n statudolcyftannol lie mae’r budd wedi’i ddiffinio ac sy’n seiliedig at gyflog terfynol. Gweinyddit ganGyngor Sir Caerdydd. Cyftannodd yr elusen 25.3% (2015: 25.3%) o gyfiogaupenslynadwy i’t cynhlun am y fiwyddyn yn diweddu 31 Rhagfyt 2016, sef £0.15m (2015:£0.15m).

Mae’t thwymedigaeth a gydnabyddit yn y fantolen a ran y cynhiun buddion diffiniedig yw’rgwerth ptesennol y rhwymedigaeth buddiannau diffiniedig ar ddiwedd y dyddiad adroddhal gwetth teg asedau’t cynilun at y dyddiad adtodd.

Mae’t thwymedigaeth buddion diffiniedig yn cael el gyfrifo gan ddefnyddio’r dullrhagamcanu unedau. Yn flynyddol mae’t elusen yn defnyddio actiwarlaid annibynnol Igyftifo’t rhwymedigaeth. Mae’,- gwetth presennol yn cael ei gyfrifo dtwy ddisgowntio’ttahiadau amcangyfrifedig yn y dyfodol gan ddefnyddio arenihhion y farchnad ar fondiaucotfforaethol a safon uchel sy’n cael eu gadw mewn sterling a thelerau sy’n debyg I gyfnodamcangyftifedig y tahiadau yn y dyfodol (‘cyfradd ddisgownt’).

Mae gwerth teg asedau’t cynilun yn cael el fesur gyda’t hietarchaeth gwefth teg FRS1O2 acyn unol a phohisi yr elusen at gyfer asedau a gedwir yn yt un modd. Mae hyn yn cynnwys ydefnydd a dechnegau prisia priodol.

Mae enihilon a chohiedion sy’n deihhio a addasiadau profiad a newidiadau mewn tybiaethauactiwaraidd yn cael eu goal neu eu gredydu I incwm cynhwysfawr atahl. Mae’t symiau hynynghyd ã’t adenilhion at asedau’t cynilun, hal symiau a gynhwysit yn y lag net, yn cael eudatgelu fel ‘at oh alibrislo atebohtwydd net diffiniedig’.

Mae cost y cynhiun buddion diffiniedig, a gydnabyddir yn y Datganiad o’r GweithgareddauAriannoh feh costau gweithwyt, ac eithrio pan maent wedi ei gynnwys yn cost yr ased, yncynnwys:

• y cynnydd yn rhwymedigaeth budd pensiwn yn .deihhio o wasanaeth gweithiwr yn ystody cyfnod; a

• cost y cyfhwyniadau cynilun, newidiadau budd-dal, cwtagiadau ac aneddiadau.

Mae cost hog net wedi ei gyftifo dtwy gymhwyso’r gyfradd ddisgownt I gyfanswm net yrhwymedigaeth buddiannau diffiniedig a gwetth teg asedau’t cynhhun. Mae’r gost hon yncael ei gydnabod yn y Datganiad a’r Gweithgareddau Atiannol fel ‘draul cyhhld’.

p. TrethMae’t Eisteddtod Genedhaethoh Cymru yn ehusen gofrestredig ac fehhy, nid yw’n gotfod tahutreth gorffotaethai at el gweithgateddau elusennol.

ph. Sail cyfrifydduCafodd hall weithgareddau’t Eisteddfod eu ttosghwyddo o’t hen ehusen anghotffotedig ISefydhiad Coriforedig Ehusennoh. Mae’r trosghwydd lad yma wedi’i gyfrifo fel uniad, sydd yngohygu cyfuno asedau, rhwymedigaethau a chronfeydd yr endidau gyda’i gihydd a’ucyfhwyno feh petaent wedi bad yn rhan o’t un ehusen.

21

Page 24: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

2. Rhoddion

Cronfeydd CronfeyddAnghyfyngedig Penodol 2016 2015

£ 000 £ 000 £ 000 £ 000

Y Cronfeydd LleoI a Chyifredinol 346 174 520 277

Ymddiriedolaeth Edwin Griffiths, UDA 164 - 164 139

Rhodd ion trwy ewyllys 88 - 88 5

Ymddiriedolaeth Pantyfedwen 18 - 18 18

Tanysgrifiadau aelodaeth 7 - 7 8

Rhoddion eraill 1 - 1 2

624 174 798 449

Cronfeydd penodol:

Incwm a dderbyniwyd yn y gotifennol at gyfer yr Eisteddfod gyfredol: £ £Eisteddfod Genedlaethol Sir Fynwy 2016 (98) -

Eisteddfod Genedlaethol Maidwyn a’r Gororau 2015 - (191)

Incwm a ddetbyniwyd yn ystod y flwyddyn at gyfer Eisteddfodau’r dyfodol:Eisteddfod Genedlaethol Sir Fynwy 2016 - 98Eisteddfod Genedlaethol Ynys Mon 2017 271 21

Eisteddfod Genedlaethol Caerdydd 2018 1 -

Symudiad net 174 (72)

3. Grantiau

Detbynnit grant blynyddol gan Lywodraeth Cymru tuag at gostau gweinyddol yr Eisteddfod.

Mae biwyddyn ariannol Llywodraeth Cymru yn ymestyn o fis Ebrill i’r mis Mawrth canlynol a rhennir

y grantiau I adlewyrchu hynny.

2016 2015

£000 £000Grant blynyddol Llywodraeth Cymru 539 545

Grantiau eraiti

Cyngor Celfyddydau Cymtu Arian tuag at h’arrdur Maes. 69 59

Llywodraeth Cymru Hyrwyddo’r sin gerddotiaeth Gymraeg. 60 50

Llywodraeth Cymru Prosiectau at gyfer Eisteddfod Caetdydd. 25 -

Llywodraeth Cymtu Grantiau cytalafol (Y Cwt Drama) 24 6

Grantiau eraill Cyfalat Gorsedd y Beirdd 16 -

Llywodraeth Cymru Grant tuag at ddatblygu gwefan newydd. - 20

Cronfa Bwrw ‘Mlaen Cynnal cyfres o weithdai cerddorol. - 9

Cyfanswm y grantiau 733 689

22

Page 25: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

4. Cymynroddion

Yn ystod 2016, derbyniwyd y cyfansymiau canlynol:

CronfeyddGwaddol 2016

£000 £000

Elizabeth Moyra Williams, Gorslas 263 263

Gwobr Goffa Islwyn Jones, Gwenfo 5 5

268 268

2015 - Derbyniwyd cyfanswm o £1,000.

5. Gweithgareddau elusennol:

Cronfeydd CronfeyddAnghyfyngedig Penodol 2016 2015

Giyl yr Eisteddfod: £ 000 £ 000 £ 000 £ 000

Incwm or fyl 1,597 - 1,597 1,618

Incwm o’r Maes 741 - 741 621

Awdurdodau a chynghorau Lleol 346 - 346 350

Cynlluniau nawdd 328 10 338 349

Maes Carafanau 122 - 122 184

Cyfanswm 3,134 10 3,144 3,122

Cronfeydd penodol:

Incwm a dderbyniwyd yn y gotffennol ar gyfer yr Eisteddfod gyfredol: £ £

Eisteddfod Genedlaethol Maldwyn a’r Gororau 2015 - (14)

Eisteddfod Genedlaethol Sir Fynwy &r Cyffiniau 2016 -

Incwm a Uderbyniwyd yn ystod y flwyddyn at gyfer Eisteddfodau’r dyfodol:

Eisteddfod Genedlaethol Sir Fynwy ar Cyffiniau 2016 - 1

Eisteddfod Genedlaethol Ynys Mon 2017 10 -

Symudiad net 10 (13)

6. Gweithgareddau masnachu

2016 2015£000 £000

Cynilun loteri (Hapnod) 27 26

7 Incwm a fuddsoddiadau

Cronfeydd CronfeyddAnghyfyngedig Gwaddol 2016 2015

£ 000 £ 000 £ 000 £ 000Liog y buddsoddiadau - 11 11 13

23

Page 26: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

8. Gwariant

Staff Costau Dibrisiad 2016 2015£ 000 £ 000 £ 000 £ 000 £ 000

Gweithgareddau codi arian

Cynliun loteri (Hapnod) - - 17 17

Gweithgareddau elusennof

Giyl yr Eisteddfod 773 3,653 53 4,479 4,229

Cyfanswrn 773 3,653 53 4,496 4,246

Mae’r gwariant yn cynnwys tâi i’r archwiiiwyr am wasanaethau archwiiio o £9,750 (2015: £9,750).

9. Costau staff2016 2015

£000 £000

Cyfiogau gros 589 598

Cytraniadau Yswiriant Cenediaethoi y cyflogwr 60 53

Cost pensiwn y cyflogwr 124 117

773 768

Yn ystod y fiwyddyn cyftogwyd ar gyfartaledd 18 o swyddogion cyfiogedig (2015 - 18) yn y

meysydd canlynol:

2016 2015Gweithgareddau’r elusen 16 16Gweinyddiaeth a rheoli 2 2

Nifer o gyfiogelon yr oedd eu taiiadau, yn cynnwys gwerth trethadwy nwyddau mewn da ondhen gynnwys cyfraniadau pensiwn y cyfiogwr, a tewn yr ystodau canlynol:

2016 2015

£70,000 - £79,000 1 1

Mae pob cyfiogeion sydd yn ennui Uros £60,000 yn aelod o gynhlun pensiwn lie mae’r budd wedi’i

Ud 1ffin 10.

Personél Rheoli Allweddol

Y personél rheohi ahiweddoi yr Eisteddfod Genediaethol yw’r ymddiriedolwyr ynghyd &r Tim Rheohi

sydd yn gweithredu trwy’r Bwrdd Rheohi.

Mae aeiodauTr Tim Rheohi yn cynnwys y Prif Weithredwr, Trefnydd a’r Pennaeth Artistig, Pennaeth

Gweithredu Cymunedol, Pennaeth Cyfathrebu, Pennaeth Cyhhid a’r Pennaeth Technegol.Cyfanswm y tãi gros a buddion i weithwyr y personél rheohi ahiweddol oedd £333,979 - 6 aehod.(2015: £330,415 - 6 aelod).

Ymddiriedolwyr - Ni chafodd yr ymddiriedoiwyr unrhyw dãi yn ystod y fiwyddyn (2015: Dim)

Ni dderbyniwyd unthyw ymddiriedolwr Uäi am wasanaethau proffesiynol a gyfienwyd ir ehusen(2015: £ dim).

Costau teithio i!r ymddiriedolwyr ac aeiodau eraihi yn ystod 2016 oedd: £7,444 (2015: Dim)

24

Page 27: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

10. Eiddo parhaol

Asedau anniriaethol

Cost

Gwetan Cyfanswm

£000 £000

1 Ionawr 2016

Ychwanegiadau

31 Rhagfyr 2016

Amorteiddiad1 Ionawr 2016

Cost am y flwyddyn

31 Rhagfyr 2016

Gwerth net yr asedau

31 Rhagfyr 2016

31 Rhagfyr 2015

Asedau parhaol

Cost1 Ionawr 2016

Ychwa neg lada u

Gwarediadau

31 Rhafyr 2016

Dibrisiad

1 Ionawr 2016

Cost am y fiwyddyn

Gwarediadau

31 Rhagfyr 2016

Gwerth net yr ciddo

31 Rhagfyr 2016

31 Rhagfyr 2015

Asedau treftadaeth

20 20

10 10

30 30

4 4

6 6

10 10

20 20

16 16

Gan nad oes cost at gyfer asedau regalia’t Orsedd nid ydym yn cynnwys yreitemau hyn fel eiddoparhaol. Mae’r eiddo uchod ar gyfer yr Orsedd yn cynnwys cost y cerrig symudol at gyfer cyichyr Orsedd. Ma&r eiddo yn cael eu dibrislo dros cyfnod o ddeng mlynedd.

Amcangyfrif gwefth ariannol y regalia (sydd yn cynnwys y Cleddyf Mawr a’r Corn Hirlas) at gyferpwrpas yswiriant yw £222,000 (Mehefin 2016).

Adeiladau Adeiladau Peiriannau/ Dodrefn Dodrefn EiddoParhaol Eraill Offer Maes Liwyfan Swyddfa jr Orsedd Cyfanswm£ 000 £ 000 £ 000 £ 000 £ 000 £ 000 £ 000

536 110 811 19 161 67 1,704

8 6 14

- (7) - - (2) -

536 103 811 19 167 73

227 68 768 19 130 33

10 9 17 - 12 5

- (7) - - (2) -

237 70 785 19 140 38

299 33 26 - 27 35

309 42 43 - 31 34

(9)

1,709

1,245

53

(9)

1,289

420

459

25

Page 28: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

11. Buddsoddiadau

Dewiswyd y buddsoddiadau i gwrdd a gofynion yr Eisteddfod am logau syiweddol, diogelwch cyfalaf, a’rrhwyddineb i drol thai ohonynt yn arian yn öI got:ynion y liii arian.

Buddsoddiadau Eiddo Parhaol

Symudiadau yn y Buddsoddiadau Eiddo Parhaol

CronfeyddGwaddol

£ 000

918

(514)

557

Gwefth y FarchnadCronfeydd Cronfeydd 2016 2015 Y Gost Liog

Anghyfyngedig Gwaddol Cyfanswm Cyfanswm 2016 2016£ 000 £ 000 £ 000 £ 000 £ 000 £ 000

431 431

175

386

666

24

204

3

1

7

COlE Cyfrit Cadw

(Charities Official In vestment Fund)

Liog Sefydlog - 175

Cyfranddaliadau - 386

Eiddo - 8 8 12

Unedau Buddsoddi - - - 12

Cyfanswm Buddsoddiadau parhaol

Buddsoddiadau Tymor Byr

Cyfanswm Buddsoddiadau

__________________________________________________________

Ma&r arian yng ngyfrif COlE Cadw yn arian hylifol lawn at gyfer buddsoddi yn y tymor hwy.

431

24

194

14

8

- 1,000 1,000 918 671 11

301 - 301 173 301 -

301 1,000 1,301 1,091 972 11

Gwerth y Farchnad - 31 Rhagfyr 2015

Gwefthu buddsoddiadau (Gwefth y farchnad)

Prynu buddsoddiadau newydd (Cost)

Enillion at fuddsoddiadau

Gwerth y Farchnad - 31 Rhagfyr 2016

Cyfanswm£ 000

918

(514)

557

39

1,000 1,000

39

26

Page 29: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

12. Dyledwyr

2016 2015£000 £000

Dyledwyr - Masnachol 238 63Dyedwyr - Grantiau 135 135Dyledwyr - ErailI 296 23Ad-daliad Treth Incwm a TAW 19 48Rhagdaliadau ac incwm cronedig 6 $

694 277

13. Credydwyr: Dyledus mewn hal na biwyddyn

2016 2015£000 £000

Credydwyr Masnachol 313 198Credydwyr era iii 54 92Tanysgrifiadau am Oes 13 12Croniadau 11 11•

391 313

14. Dadansoddiad &r Asedau net (ac eithro rhwymedigaeth pensiwn)

Cronteydd CronfeyddAnghyfyngedcg Gwaddol 2016 2015

£ 000 £ 000 £ 000 £ 000Eiddo anniriaethol 20 20 16Eiddo Parhaol 420 420 459Suddsoddiadau 1,000 1,000 918Asedau cyfredol 820 193 1,013 468Ctedydwyr cyfredol (391) - (391) (314)

869 1,13 2,062 1,547

15. Cytundebau prydhesV

Dadansoddiad o’r rhent sydd i’w dalu o dan gytundebau prydles:

2016 2015£000 £000

Mewn IIai na blwyddyn 29 39Rhwng biwyddyn a dwy flynedd 22 23Rhwng dwy a phum mhynedd 16 -

67 62

27

Page 30: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

16. Cynhlun Pensiwn

Mae’r Eisteddfod yn gweithredu cynliun pensiwn s’yn seiliedig at gyflog terfynol. Ma&r

asedau’r cynilun wedi’u cadw mewn ctonfeydd at wahãn ac wedi’u gweinyddu gan Cyngor Sit

Caetdydd.

Ma&t wybodaeth ganlynol yn seiliedig ar werth actiwaraidd Ilawn y gronfa at 31 Mawrth 2013

a ddiweddarwyd i 31 Rhagfyr 2016 gan actiwari annibynnol.

2016 2015 2014 2013

Cyfradd ostyngol ar gyfer rhwymedigaethau’r cynllun 2.6% 3.7% 3.5% 4.4%

Cyfradd cynnydd i bensiynau mewn taliadau 2.1% 1.9% 1.8% 2.6%Cyfradd cynnydd i bensiynau gohiriedig 2.1% 1.9% 1.8% 2.6%

Cyfradd cynnydd cyiftedinol hit dymor cyflogau 3.1% 2.9% 1.8% 3.6%

Ar sail y rhagdybiaethau a ddefnyddiwyd at gyfet disgwyliadau einioes, disgwylir I bensiynwrsydd yn 65 at 31 Ragfyr I fyw am:

2016 2015

Gwrywaidd Aelod sydd yn 65 at 31 Ragfyr 23.8 23.8Aelod sydd yn 45 at 31 Ragfyt 25.9 25.8

Benywaidd Aelod sydd yn 65 at 31 Ragfyt 26.8 26.7Aelod sydd yn 45 at 31 Raglyt 29.1 29.0

Cyfradd adenniH a ddisgwyhiad at 31/12/2016:

Cantan Canranasedau at asedau at

2016 2015(%) (%)

Buddsoddiadau ecwiti 77.3% 76.2%Eiddo 6.6% 6.7%

Bondiau’t Ilywodtaeth 8.7% 8.5%Bondiau corfforaethol S.8% 6.2%

Atian 1.6°h 2.4%Atall 0.0% 0.0%Cyfanswm 100.0% 100.0%

Sefyhhfa y gronfa at gyfer Eisteddfod Genedlaethoh Cymru: -

2016 2015Em Em

Cantan o’r asedau 5.26 4.37Amcangyfrif &r rhwymedigaethau 5.87 4.53

Diffyg (0.61) (0.16)

Mae’r symiau a gydnabuwyd yn y cyfrif elw a cholled fel y canlynol:

2016 2015Em Em

Cost gwasanaeth presennol 0.13 0.12

Liog at rwymedigaethau’r cynllun pensiwn 0.01 0.01Cyfanswm cost gweithtedu 0.14 0.13

28

Page 31: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Newidiadau I werth presennol oblygiadau’r budd diffiniedig yn ystod y fiwyddyn:

2016 2015Em Em

Oblygiadau agoriadol y budd diffiniedig 4.53 4.38Cost gwasanaeth presennol 0.13 0.12Liog at rwymedigaethau’r cynliun pensiwn 0.17 0.15Cyfraniadau gan aelodau’r cynllun 0.04 0.04Cynnydd actiwaraidd at twymedigaethau 1.06 (0.08)Buddion a dalwyd (0.06) (0.08)Cost gwasanaeth gorifennol 0.00 0.00Oblygiadau terfynol y budd diffiniedig 5.87 4.53

Newidiadau I werth farchnad asedau’r cynhlun yn ystod y fiwyddyn:

2016 2015Em Em

Gwefth farchnad asedau’t cynliun at ddechtau’t cyfnod 4.37 4.09Enillion disgwyliedig asedau’r cynhlun 0.16 0.14Cynnydd actiwaraidd at asedau 0.60 0.03Cyftaniadau’r cyflogwr 0.15 0.15Cyftaniadau’t cyflogedig 0.04 0.04Buddion a dalwyd (0.06) (0.08)Gwerth fatchnad asedau’r cynilun ar ddiwedd y cyfnod 5.26 4.37

Gwir enillion asedau’r cynhiun:

2016 2015Em Em

Enillion disgwyliedig asedau’t cynllun 0.16 0.14Colledion actiwaraidd at asedau 0.60 0.03Gwir (colledion)/enillion at asedau’t cynllun 0.76 0.17

Dadansoddiad hanesyddol gwerthoedd asedau, rhywmedigaethau’r cynhiun, cyfanswmy diffyg a phrofiad enihhion a cholledion:

2016 2015 2014 2013 2012

Em Em Em Em EmGwerth farchnad asedau’r cynhlun 5.26 4.37 4.09 3.79 3.22Rhywmedigaethau’r cynllun 5.87 4.53 4.38 4.72 4.78Diffyg yn y cynhlun (0.61) (0.16) (0.29) (0.93) (1.56)

Mae’t ymddiriedolwyt wedi cytuno gyda Chyngor Sir Caerdydd I dalu cyfraniadau ychwanegoldtos nifet o flynyddoedd i Ieihau’t diffyg. Taiwyd £0.032m ychwanegol yn ystod 2016.

17. Rhwymedigaethau amodolAt 31 Rhagfyt 2016, nid oedd rhwymedigaethau amodol (2015 - dim).

29

Page 32: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Nid yw’r wybodaeth a gynhwysir yn yr atodiadau yn than o’r datganiadau ariannol archwiliedig.

ATODIAD A

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

CYFARFOD BLYNYDDOL LLYS YR EISTEDDFOD 2016

Cofnodion y Cyfarfod Blynyddol a gynhaliwyd ym Uhabell y Cymdeithasau 2 atfaes Eisteddfod Genedlaethol Sir Fynwy a’r Cyffiniau, Ddydd Gwener, 5 Awst2016.

1. CroesoCroesawodd y Llywydd, Garry Nicholas, tua 40 o aelodau’r LIys i’r cyfarfod blynyddol.Dywedodd fod Eisteddfod Sir Fynwy a’r Cyffiniau yn un fendigedig; roedd safon ycyngherddau yn syfrdanol, y cystadlu yn atdderchog a’r Maes yn hyfryd. Diolchodd ogalon i Frank ClUing, Cadeirydd y Pwyllgor Gwaith, a’r gweithwyr Ileol am euhymdrechion. Diolchodd hefyd i Gyngor Sir Fynwy am eu cydweithrediad ac i’r PrifWeithredwr, Elfed Roberts, a’i dim am eu gwaith diflino yn flynyddol.

2. CofnodionCyfiwynwyd cofnodion y Cyfartod Blynyddol a gynhaliwyd at faes EisteddfodGenedlaethol Maidwyn a’t Gororau at 7 Awst 2015. Nodwyd fod angen diwygio’r cofnodo’r penderfyniad yn Eitem 5 (Penodi Ymddiriedolwyr) i ddarllen ...‘Dafydd Roberts’ ynhyttach na ‘Ll9r Roberts’. Ac eithrio hynny fe gadarnhawyd y cofnodion yn rhal cywir.

3. Materion yn CodiNodwyd nad oedd yna unthyw fatetion yn codi o’r cofnodion.

4. Adroddiad Blynyddol 2015 yn cynnwys Cyfrifon y LlysCyflwynwyd yr Adtoddiad Blynyddol oedd yn cynnwys adolygiad o weithgareddau’tfiwyddyn gan Gadeitydd y Cyngor Eifion Lloyd Jones. Cyferiodd at Iwyddiant EisteddfodMaidwyn a’r Gorotau o dan arweiniad brwdfrydig a chyifrous Betyl Vaughan: casgiwyddros £300,000 i’r gronfa leol a chynhaliwyd 400 o weithgareddau ledled y dalgylch gydabron i 20,000 o bobl yn cymtyd rhan yn y paratoi; gwelwyd bton i 6,000 o gystadleuwyrat lwyfan y btifwyl a denwyd tua 9,500 i’r cyngherddau amtywiol. Diolchodd i’rgweithwyt Ileol, y cyngor sir ac i’r Ptif Weithredwt a’i staff am eu gwaith.

Roedd taith yt Eisteddfod tros y blynyddoedd nesaf wedi ei chynllunio yn cynnwys yrarbtawf cyiftous ym Mae Caetdydd yn 2018 fyddai’n cyfuno ttaddodiad gwych y btifwyla sefydliadau gorau’t brifddinas. Pwysleisiodd mai tasg aelodau’t Llys oedd thannu’tnewyddion da am y dyfodol a chenhadu’n frwd i ddenu Cymty o bob atdal i’r Eisteddfodyn flynyddol.

Cyflwynwyd Cyfrifon y Llys am y flwyddyn yn diweddu 31 Rhagfyt 2015 gan yTrysorydd, Etic Davies. Cyfeiriodd yn benodol at y materion a ganlyn:

• Bu 2015 yn llwyddiannus yn atiannol gyda chyfanswm yr incwm ttos £4.300mil a’tgwatiant yn £4.246mi1.

• At 31 Rhagfyt 2015 toedd yr asedau net (ac eithtio thwymedigaeth pensiwn) yn£1.388mi1 (L1.237mi1 yn 2014).

• Roedd cyfanswm y gtantiau yn ystod y flwyddyn yn £689mi1 oedd yn cynnwys grantblynyddol Uywodraeth Cymtu o £545 mu.

• Roedd cyfanswm y derbyniadau o’r yl oedd yn cynnwys nawdd, dariledu, tocynnauac ati yn £3,122 mil. Diolchodd i’r Prif Weithredwr am ei ymdrechion llwyddiannusunwaith eto i ddenu nawdd i’r Wyl.

• RoedU y Fantolen yn edrych yn Ilawer gwell na’t blynyddoedd a fu ond roedd ytarged o Limiliwn o arian anghyfyngedig wfth gefn yn parhau yn bell.

30

Page 33: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Cafwyd cwestiwn ynghylch Hapnod, yn benodol pam nad oedd y canlyniadau ynymddangos yn rheolaidd. Addawodd y Trysorydd edrych I mewn i’r mater.

CYMERADWYODD y Cyfarfod Elynyddol yr Adroddiad Blynyddol ynghyd â’r Cyfrifon yneu cyfanrwydd.

5. Penodi YmddiriedolwyrAdroddodd yr Ysgrifennydd ei bod yn ofynnol i ddau o’r chwe ymddiredolwr etholedigymddeol bob blwyddyn. Eleni tro Selwyn Evans a Heledd Bebb oedd hi i ymddeol ondroedd y ddau ohonynt yn gymwys i’w hail-ethol. Hefyd roedd yn ofynnol i’r Llysgymeradwyo penodiad Med Walters yn ymddiredolwr cyfetholedig o dan gymal 13(4) yCyfansoddiad i wasanaethu am dymor o 4 blynedd hyd Awst 2020.

PENDERFYNWYD cadarnhau all benodi Selwyn Evans a Heledd Bebb I wasanaethu felymddiredolwyr etholedig hyd at Awst 2019 a chadarnhau penodiad Aled Walters felymddiriedolwr cyfetholedig.

6. Ethol Swyddogion y LIys 2016-2017Adroddwyd fod y Cyngor yn argymell ail-ethol y swyddogion a ganlyn:

Ysgrifennydd: Geraint R. JonesTrysorydd: Eric DaviesCyfreithwyr: Emyr Lewis a Philip W. George gan ychwanegu Aled Walters.

PENDERFYNWYD mabwysiadu argymhellion y Cyngor ac ethol y swyddogion uchod.

Adroddodd Garry Nicholas fod el dymor fel Llywydd y Llys yn dod i ben yn y cyfarfod.Dywedodd iddi fod yn anrhydedd mawr iddo gael gwasanaethu fel Llywydd a diolchoddam yfraint a’r anrhydedd. Roedd yn falch o gyfiwyno argymhelliad y Cyngor fod ElfionLloyd Jones yn cael ei ethol yn Llywydd.

PENDERFYNWYD yn unfrydol ethol Eifion Lloyd Jones yn Llywydd y Llys.

7. Ethol aelodau I gynrychioli’r Ilys ar y CyngorAdroddwyd fod y thai a ganlyn wedi eu hethol I gynrychioli’r Llys at y Cyngor am ytymor 2016-2020:

Selwyn Evans, Heulwen Jones, Gwyn Lewis, Trystan Lewis a Gethin Thomas.

Hefyd ethoiwyd I. James Jones wasanaethu hyd Awst 2019.

Gan mai un fetch a enwebwyd ar gyfer yr etholiad byddai’r Cyngor yn ei gyfarfod nesafyn ystyried cyfethol aelod benywaidd I lenwi’r bwlch.

Diolchwyd i’r aelodau oedd wedi penderfynu ymddeol eleni am eu cyfraniad yn ystod eutymor fel aelodau o’r Cyngor.

8. Eisteddfod 2018Cyhoeddodd y Prif Weithredwr y byddai Eisteddfod Genedlaethol 2018 yn cael ei chynnalyng Nghaerdydd. Eglurodd y Prif Weithredwr beth fyddai’r ddarpariaeth yn y Bae ac fegefnogwyd y penderfyniad yn unfrydol.

9. Archwilwyr yr EisteddfodAdroddwyd fod y cytundeb gyda PricewaterhouseCoopers yn dod i ben yn 2017 a byddidyn mynd allan i dendr yn ystod y fiwyddyn.

Geraint R. JonesYsgrifennydd

31

Page 34: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

ATODIAD B

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

SWYDDOGION Y LLYS A’R CYNGOR

Cymrodyr Aled Lloyd DaviesR. Alun EvansJohn Gwilym JonesAlwyn RobertsD Hugh Thomas

Llywydd Eifion Lloyd Jones

Is-lywydd ion Gera mt Lloyd Owen (Archdderwydd)Frank Olding (Cadeirydd Eisteddfod 2016)Derec Llwyd Morgan (Cadeirydd Eisteddfod 2017)Ashok Ahir (Cadeirydd Eisteddfod 2018)

Cadeirydd y Cyngor Richard Morris Jones

Is-gadeirydd y Cyngor Gethin Thomas

Trysorydd Eric Davies

Cyfreithwyr Mygedol Emyr Lewis, Philip George, Aled Walters

Ysgrifennydd Geraint R. Jones

Archdderwydd Geraint Lloyd Owen

Cofiadur yr Orsedd Penn Roberts

Staff:

Prif Weithredwr Elfed Roberts

Cynofthwydd personol y Prif Weithredwr Carys Jones

Trefnydd a Phennaeth Artistig Elen Elis

Pennaeth Gweithredu Cymunedol Alwyn M. Roberts

Trefnyddion Cynorthwyol Elinor Jones (Gogledd), Sioned Edwards (De)

Pennaeth Cyfathrebu GwenllIan Carr

Pennaeth Cyllid Peter Rhys Davies

Pen naeth Tech negol Huw Aled Jones

Swyddog Celfyddydau Gweledol Robyn Tomos

Swyddog Cyllid Elaine Stokes

Swyddog Cystadlaethau Lois Jones

Swyddog Stondinau Eira Bowen

Swyddog Tocynnau Cadi Newbery

Swyddog Hyrwyddo’r Gymraeg Cathryn Griffith

Swyddog Gweinyddol Elm Pritchard

Staff Technegol Tony Thomas

32

Page 35: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

CYNGOR YR EISTEDDFOD

Cyn -lywyddion Aled Lloyd DaviesR Akin EvansDerec Liwyd MorganGarry NicholasPrydwen Elfed-OwensAiwyn RobertsD Hugh Thomas

Selwyn EvansHeulwen JonesGwyn LewisTrystan LewisGethin ThomasEirian WilliamsT. James JonesGwawr JonesL19r Gwyn LewisRhiannon LewisHuw WilliamsManon Wyn Williams

Cynrychiolwyr CymdeithasLlywodraeth Leol Cymru

202020202017

Goronwy EdwardsEllen ap GwynnDr Chris LlywelynHaydn LewisArwyn WoolcockHuw Rees

Daniel Tiplady 2019Hazel Walford Davies2OlBRobin Gwyndaf 2018Beti Wyn James 2018Adrian Morgan 2018Eilyr Thomas 20185ethan Whittall 2018Heledd Fychan 2017Eirian Jones 2017Eifion Lloyd Jones 2017Richard Morris Jones 2017Ll9r Roberts 2017Wayne Roberts 20171

Cynrychiolwyr Bwrdd yr Orsedd

BWRDD RHEOLIEifion Lloyd JonesRichard Morris JonesHeledd BebbStuart ColeEric DaviesRichard DaviesSelwyn EvansPenn RobertsElm Hal Gruffudd JonesDafydd RobertsDyIng RobertsL19r RobertsGwerfyl Pierce JonesAled WaltersFrank Olding (Eisteddfod 2016)Derec Llwyd Morgan (Eisteddfod 2017)Ashok Ahir (Eisteddfod 2018)

Geraint R Jones (Ysgrifennydd y Cyngor)

Yr Archdderwydd / Coliadur yr Orsedd

Ethoiwyd gan y Llys

Cyfethoiwyd

202020202020202020202020201920192019201920192019

Phyllis EllisBeryl VaughanSion Tudur

33

Page 36: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

ATODIAD C

PWYLLGORAU’R CYNGOR

Pwyllgor ArchwilioAlwyn Roberts (Cadeirydd hyd at 26/11/2016)

Beryl Vaughan (Cadeirydd o 26/11/2016 ymlaen)

LewisJ. EvansGeralit W. HughesEirlys Pritchard JonesJohn PritchardArwyn Woolcock

Pwyllgor Gweithredu’r Rheol GymraegElfion Lloyd JonesJohn Gwilym JonesGethin Thomas (Cadeirydd o 07/04/2017)

Phyllis Ellis (Penodwyd 07/04/2017)

Gwawr Jones (Penodwyd 07/04/2017)

Elm Hal Gruffydd Jones (Penodwyd 07/04/17)

PANELAU SEFYDLOG YR EISTEDDFODNia Ciwyd

Panel Alawon Gwerin Eirianwen WilliamsJennifer Clarke (Cadeirydd) Elm MaherDafydd Idris Katherine ThomasBuddug Lloyd Roberts Bethan BrynGwenan Gibbard Uio PennSian James Lois Mererid WilliamsMeurig Williams Elain Wyn JonesEinir Wyn Jones Non Gwenllian WilliamsAbigail Sara WardellRhiannon Ifans Panel CerddoriaethDanny Kilbryde R. Allan Fewster (Cadeirydd)Huw Alun FoulkesIwan Morgan Gareth Wyn ThomasSteffan Rhys Hughes Gwyn NicholasNia Tudur Eilyr M ThomasAngharad Jenkins Delyth Hopkins EvansSiwan Evans Beryl Lloyd RobertsNigel Ruddock Odette JonesPeter Madley Rob NichollsAngela Marshall Osian RowlandsCatrin Angharad Jones Heulwen DaviesEdward Morus Jones Dafydd Lloyd JonesManon Dafydd Sian Meinir

Man PritchardPanel Cerdd Dant Jeanette MassocchiElspeth Pierce Jones (Cadeirydd) Hazel ThomasEmit Wyn Jones Helen MiddletonAlwena Roberts Sioned WebbIwan Morgan Meirion Wynn JonesAl-Ion Williams Angharad JonesElm Angharad Davies Peryn Clement-WilliamsTrefor Pugh Rhys Glyn PritchardOwain Siôn Nia Wyn EfansLeah OwenGwenan Gibbard Golygydd Cerdd: Alun Guy

34

Page 37: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Panel Celfyddydau Gweledol Carl BarleyMererid Velios (Cadeirydd) Lowri ElenPeterTelfer Ceri Elen MorrisNia Roberts Marlyn SamuelAndrew Parry Ffion Wyn GoughElen BonnetSian Owen Panel DysgwyrPeter Dutton Sian Merlys (Cadeirydd)Eleri Mills Geraint Wilson-PriceSioned Camlin Jaci TaylorMargaret Thomas Dafydd MorseEfion Rhys Adrian PriceRhys Liwyd Davies Sion AledJamie Yeoman Suzanne CondonAled Wyn Davies Ifor Gruffydd

Helen ProsserPanel Dawns Lowri GwenllianSioned Page-Jones (Cadeirydd) Aled DaviesRhodri Jones Gareth ThomasMair Eleri Jones Ifan DylanEirlys Phillips Ashok AhirEiry Palfrey Jonathan SimcockEirlys Britton Nia LlywelynCatherine Young Manon Prysor-HuwsRhian James Debbie KnottGavin Ashcroft Glyn WiseSarah Hopkin John WoodBeth Smith Elwyn HughesEleri Jones Ifor GruffyddCeri Morgan Ann Rhian HughesAnne HughesJohn Idris Jones Panel GwyddoniaethFiona Mair Bridle Yr Athro Den Tomos (Cadeirydd)Lowri Angharad Jones Beryl Wyn Williams

Wynford BellinPanel Drama Geraint Rees RobertsCarys Edwards (Cadeirydd) Dewi RobertsMalt Penn Jones Gareth Cemlyn JonesCarys Tudor Williams Yr Athro Andrew EvansFflur Thomas Eleni PryseGwynedd Huws Jones Guto OwenGeinor Morgan Rees Dr David Glyn JonesCatrin Jones Hughes David Edward RobertsRichard Snelson Lynne DaviesHazel Walford Davies Ffion HughesRichard Davies Alan ShoreGlenys Llewelyn Derek EvansMeira Evans Enica Wyn RobertsLowri CookeManon Wyn Williams Panel LlefaruDewi Snelson Sian Teifi (Cadeirydd)Linda Brown Ian Lloyd HughesMan Emlyn Dorothy M JonesJeremy Turner Dyfrig DaviesAngharad Thomas Rhian IorwerthFfion Dafis Delyth NicholasGareth Lloyd Roberts Mair WynJane Blank Ivoreen Williams

35

Page 38: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

Nia ChapmanCarwyn JohnRhian EvansMargaret LloydTeleri Malt JonesDafydd Idriswyn RobertsAlwen JonesFiona Hughes

Panel LlenyddiaethRichard Owen (Cadeirydd)Elfyn PritchardIeuan WynDafydd Isiwyn (Cynrychiolydd Barddas)J.Elwyn Hughes (Golygydd yCyfansoddiadau a Beirniadaethau)W Gwyn Lewis (Cynrychiolydd Bwrdd yrO rsedd)Geraint RobertsHedd BleddynCatrin BeardArwel JonesGeraint EdwardsLeusa LlewelynIon ThomasMair ReesJonathan RichardsNici BeechManon RhysElm Liwyd MorganMeirion JonesRhian Malt JonesJohn Wyn Jones

Pwyllgor TechnegolDyfrig Roberts (Cadeirydd)Stuart ColeGwyn DaviesElwyn Tudno JonesRobin P. JonesGlyn T. JonesHuw T. MorganDewi V. RowlandsDyfrig Williams

36

Page 39: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU

ATODIAD CH

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

MEDAL SYR THOMAS PARRY-WILLIAMS - ER CLOD

Ym mis Awst 1975, sefydlwyd cronfa i goffáu cyfraniad gwerthfawr Syt Thomas Parry-Williams iweithgareddau’r Eisteddfod Genedlaethol. Gweinyddir y gronfa gan Ymddiriedolaeth Syr ThomasParry-Williams, sydd wedi ei chofrestru’n swyddogol.

Prif amcan yr Ymddiriedolaeth yw meithrin a hybu’r iaith a’r diwylliant Cymraeg ymhlith pobiifainc, yn arbennig trwy weithgareddau sy’n hyrwyddo dibenion yr Eisteddtod Genedlaethol.

Rhoddir Medal Syr Thomas Parry-Williams — Er Clod i gydnabod ac anrhydeddu gwasanaethgwirfoddol a nodedig a gyflawnwyd dros nifer helaeth o flynyddoedd ymhlith pobl ifainc mewnardal neu gymdogaeth tuag at gyrraedd amcanion yr Ymddiriedolaeth.

Yn öl rheolau’r Ymddiriedolaeth, cyfrifoldeb pwyllgor sy’n cynnwys yr Ymddiriedolwyr achadeiryddion panelau sefydlog Cyngor yr Eisteddfod Genedlaethol yw penderfynu’n flynyddol aellir dyfarnu’r Fedal yn unol ã’r safon a osodir yn y diffiniad o’i phwrpas. Cyferfydd y pwyllgor hwno leiaf unwaith y flwyddyn I ystyried enwebiadau a dderbynnir cyn diwedd Ionawr.

Ystyrir enwebiadau o’r newydd bob blwyddyn ac y mae croeso i ail-enwebu.

Mae ifurflenni enwebu i’w cael oddi wrth y Prif Weithredwr ac i’w dychwelyd i’r Swyddfa Ganolog,40 Parc T9 Glas, Llanisien, Caerdydd, CF14 5DU, erbyn 31 Ionawr bob blwyddyn.

1991 Mr Glyn James, Ferndale1992 Mrs Wendy Richards, Castell Nedd1993 Mrs Lilly Richards, Caerffihi1994 Mr Dewi Jones, Benllech1995 Mr Henry Richard Jones, Dolgellau1996 Mrs Man Roberts, Cyffordd Llandudno1997 Mr Dafydd G. Jones (Selyf), Garn Dolbenmaen1998 Mrs Gwen Parry Jones, Prestatyn1999 Mrs Frances Mon Jones, Llanfair Caereinion2000 Dennis Davies, Llanrwst2001 Catherine Watkin, Liandudno2002 R. Gwynn Davies, Waunfawr, Gwynedd.2003 Morfydd Vaughan Evans, Rhuthun2004 Eirlys Phillips, Bryn Iwan2005 Gwilym Griffith, Llwyndyrys2006 Marilyn Lewis, Maenclochog2007 Elsie Nicholas2008 Mair Penn Jones, Y Bala2009 Haf Morris, Llandegfan -

2010 Leah Lloyd Jones2011 Sydney Davies (Glyn Ceiriog)2012 Eirlys Britton (Caerdydd)2013 Dorothy Jones (Llangwm)2014 Alun Jones (Chwilog)2015 Jennifer Maloney (Llandybie)2016 Mair Carrington Roberts (Llanfairpwll)

37

Page 40: am y fiwyddyn yn gorlfen 31 Rhaglyr 2016 A DATGANIADAU