Yn yr eglwys leol…Pan ddechreuais fy ngweinidogaeth yng ngofalaeth Llanymddyfriym 1981, roedd y syniad o sefyll o flaen plant a phobl ifanc yn fynychryn! Ond drwy gymorth fy mhlant, Leah Gwyn ac Elin Gwyna’m cyfaill Kevin Adams, diflannodd yr ofn hwnnw.

Yn raddol, deuthum i weld pa mor hanfodol bwysig oeddgweinidogaethu i’r to ifanc. Yn ystod fy nghyfnod fel gweinidog yngngofalaethau Llanymddyfri, Dyffryn Tanat a Phen Llªn, felly, ochryn ochr â phregethu, roedd gweinidogaethu i’r plant a phobl ifancyn flaenllaw gennyf.

Yn genedlaethol…Ym 1999, daeth cyfle i mi weithio’n llawn amser i’r GwasanaethPlant ac Ieuenctid ac yna yn 2006, fe’m penodwyd ynGyfarwyddwr Gwaith Plant a Phobl Ifanc yr Eglwys Bresbyteraidd.Dau brif nod sydd wedi bod yn ganolog i’m gweledigaeth yn ystody deuddeng mlynedd diwethaf hyn, sef bod ein plant a’n poblifanc yn cael y cyfle i weld Iesu; ‘Syr, dyn ni eisiau gweld Iesu,’(Ioan 12:21) yn ogystal â hybu’r gwaith pwysig hwnnw ar lawrgwlad.

Parhad y weledigaeth Yn ddiweddar, cynheswyd fy nghalon o glywed un o’n pobl ifancyn dweud wrthyf, ‘Iesu Grist wedi ei groeshoelio yw Cristnogaethradical ynte!’ Daw yn amlwg ddigon i ni wrth i ni ddarllen y Gair,bod Iesu yn peri newid chwyldroadol ‘radical’ ym mywydau pobl,unigolion megis Paul, Pedr, Lefi a channoedd eraill! Mae’r newidradical hwn wedi digwydd ar hyd y canrifoedd, ac wrth gwrsmae’n parhau i ddigwydd heddiw yng Nghymru. ‘Syr, dyn ni eisiaugweld Iesu.’

Ar ddechrau Mis Chwefror, byddaf yn newid fy swydd. Edrychafymlaen at yr her newydd nesaf fel Pennaeth Prosiectau aChyfathrebu. Y mae ysgrifennu’r erthygl hon yn gyfle felly i mi fwrwgolwg yn ôl dros y deuddeng mlynedd diwethaf a cheisiocloriannu uchafbwyntiau’r cyfnod hapus hwnnw.

MAE’R FREUDDWYD YN FYW!

Un o benawdau fy adroddiad i’r Adran Plant ac Ieuenctid ym misHydref 2009 oedd y geiriau uchod. Roeddwn wedi sôn hyd atsyrffed ar lawr y Gymanfa Gyffredinol, y Sasiwn a’rHenaduriaethau lleol am fy mreuddwyd, sef i weld cynifer âphosib o ardaloedd yn cyflogi gweithiwr ieuenctid. Er mawrgalondid i mi, gwireddwyd hyn yn ardaloedd Llªn ac Eifionydd,Penrhyn Gfiyr, Bow Street, Bangor, ardal Llanberis, Llandudno,ardal gorllewin Meirionydd, ardal Dwyrain Meirionydd, ardal

• Gweledigaeth sgwrs y byd … t. 7 • O’r capeli… t. 8 •

yGOLEUADCYFROL CXLVI RHIF 6 DYDD GWENER, CHWEFROR 9, 2018 Pris 50c

EGLWYS BRESBYTERAIDD CYMRU

yn calonogi

yn ysbrydoli

yn adeiladu

‘Syr, ’dyn ni eisiau gweld Iesu’Cawsom y fraint o glywed gan nifer a fu’n arwain gwaith y Gwasanaeth Ieuenctid am eu profiadau yn ystodyr hanner can mlynedd diwethaf. Ac roedd yn galondid clywed am brysurdeb a datblygiadau’r gwaith yngNgholeg y Bala. Wedi deuddeng mlynedd yn gwasanaethu fel Cyfarwyddwr y Gwasanaeth Ieuenctid cawn

gyfle y tro hwn i fanteisio ar brofiad y Parch Gwyn Rhydderch wrth i’w dymor ddirwyn i ben.

Her Mentro i fyd Plant a Phobl Ifanc!

(parhad ar dudalen 2)

‘Mae llawenydd yn llenwi calon a bywydpob un sy’n cyfarfod Iesu. Caiff y rhai sy’nderbyn ei rodd o iachawdwriaeth eurhyddhau o afael pechod, galar, gwactermewnol ac unigrwydd. Gyda Christ caiffllawenydd ei eni o’r newydd yn barhaol.Yn yr Anogaeth hon rwy’n dymuno ybydd Cristnogion ffyddlon ym mhob manyn cychwyn ar bennod newydd oefengylu sydd wedi’i nodweddu gan yllawenydd hwn a chyfeirio [hefyd] atlwybrau newydd ar gyfer yr Eglwys amflynyddoedd i ddod.

1. Llawenydd sy’n fythol ir, llawenyddgaiff ei rannu.

2. Y bygythiad mawr sy’n nodweddu’nbyd a’i awch am brynu, yw’rtruenusrwydd a’r artaith meddwl sy’ntarddu o galon ddi-hid ac ariangar, a’rawch diddiwedd i ddilyn pleserau ffug, achydwybod a gollodd ei min. Pan fyddein bywydau mewnol wedi eu caethiwogan ein diddordebau a’n blaenoriaethauein hunain, pan nad oes lle o gwbl argyfer eraill, na’r tlodion, ni chlywir llaisDuw mwyach. Ni chaiff llawenydd tawelei gariad ei deimlo mwyach ac mae’rawydd am geisio gwneud daioni yndiflannu. Mae’r perygl hwn yn un awynebir gan gredinwyr hefyd. Bydd

llawer yn syrthio’n brae iddo adiweddant yn ddig ac yn swrth, hebegni. Nid dyma’r ffordd i fyw bywydurddasol a chyflawn. Nid dyma ywewyllys Duw ar ein cyfer na’r bywyd addaw o’r Ysbryd, [bywyd] sydd wedi’iwreiddio yn y Crist Atgyfodedig.

3. Rwy’n estyn gwahoddiad i bobCristion, ym mhob man, yn y fomenthon, i geisio cyfarfyddiad adnewyddol,personol gyda Iesu Grist, neu o leiaf ariddynt fod yn agored i ganiatáu Iddo efgyffwrdd â’u bywydau; gofynnaf arnoch iwneud hyn bob dydd yn ddi-ffael. Niddylai neb feddwl nad yw’r gwahoddiadhwn iddo ef neu iddi hi, oherwydd ‘doesneb wedi eu heithrio rhag y llawenydd addaeth gan yr Arglwydd.’ Nid yw’r

Geiriau pwy? Rhybudd. Nid yw awdur ygeiriau isod yn gyfrannwr rheolaidd i'rGoleuad! Gwelir yr ateb ar dudalen 7.

(parhad ar dudalen 7)

Y Grawys heb y Pasg?

Gweithgaredd yn ystod un o’r diwrnodau hyfforddiant ar y cydyn 2015

2 Y Goleuad Chwefror 9, 2018

Myrddin a’r Wyddgrug a braf yw nodi body gwaith yn ffynnu.

Sicrhawyd cyllid i dair swydd yn y De.Nid oeddwn i am i’r Gwasanaethymdebygu i Undeb Rygbi Cymru oeddyn canolbwyntio ar un rhan o Gymru’nunig!

Yn 2012, roedd 30 Clwb IeuenctidCristnogol yng Ngogledd Cymru!

HYFFORDDIANT AR Y CYD

Yn flynyddol, mae criw ohonom sydd ynweithwyr plant ac ieuenctid enwadol amudiadau ‘para-church,’ wedi bod yn dodat ein gilydd i drefnu nosweithiauhyfforddiant ledled Cymru. Mae’rcydweithio wedi bod yn bleserus iawn. Datystio bod ffrwyth ein cyfarfyddiadau wedibod – ac yn parhau i fod – yn fuddiol abendithiol i’r eglwysi cysylltiedig hynny.

Y mae’r cyd weithredu hwn yn dal iddigwydd ond ar ei newydd wedd. Arddiwedd 2016 trafodwyd a oedd yn amseri ni newid arddull yr hyfforddiant?

Bellach y weledigaeth yw cynnig cyfres oddigwyddiadau hyfforddi lleol.Penderfynwyd mai’r ffordd ymlaen fyddaigwahodd arweinwyr eglwysig – ynweinidogion neu arweinwyr gwirfoddol obob cynulleidfa – i swper, ac yna cyflwynosyniad yr hyfforddi iddynt. Bu’r cyflwyniadcyntaf yn Eglwys BresbyteraiddPorthmadog.

ADNODDAU CRISTNOGOL GWELEDOLTECHNOLEGOL YN Y GYMRAEG

Grfip Ffilmiau Digidol – Beibl.net, Sainty Gymuned ac EBCYn yr oes dechnolegol hon, mor bwysigyw hi fod gennym adnoddau Cristnogolgweledol yn y Gymraeg! Dros y deuddengmlynedd diwethaf, gwelwyd cynnydd da.Erbyn hyn mae 85 ffilm ar wefan VimeoCAMU ().Gobeithiaf weld cynnydd helaethach etoyn ystod y blynyddoedd nesaf.

Yn bresennol, rydym wrthi yn paratoi 5sesiwn ar gyfnod y Grawys, priodol ioedolion a phobl ifanc. Cytunodd MartinGeraint i gyflwyno’r gyfres ar ffilm. Byddwnyn ffilmio yn ystod y gwanwyn 2018 ac yn

rhyddhau’r gyfres erbyn Pasg 2019. Byddy pecyn am ddim, yn cynnwys astudiaetha ffilm bwrpasol ar gael i’w lawr- lwythooddi ar y we.

CARTREF PLANT HMANGAIHNA IN YMMIZORAMRoedd yr apêl hon i godi arian at GartrefPlant Hmangaihna In yn un llwyddiannusiawn! Braf oedd gweld cymaint o eglwysiwedi codi arian drwy amrywiol ffyrddcreadigol. Codwyd dros £30,000!

HER Y GWASANAETH I’R DYFODOLBydd fy ymwneud swyddogol â’rGwasanaeth Plant ac Ieuenctid yn dod iben ar ddiwedd Ionawr. Beth fydd yr her i’rGwasanaeth i’r dyfodol? Tri pheth pendantsydd yn amlwg i mi.

1. GWAITH PLANTMae ystadegau yn dangos bod ymwneudplant a phobl ifanc Cymru â Christnogaethyn wan iawn. Darlun tywyll ac anobeithiola geir yn wir oni bai y bydd ein capeli yngweithredu yn eu cymunedau.

Credaf ei bod hi’n hanfodol bwysig i’nHeglwysi fuddsoddi amser yn eucymunedau er mwyn dod i adnabodteuluoedd lleol. Rhaid i’n heglwysi weithioefo’r teulu cyfan os am greu perthynasgyda’r plant a’r bobl ifanc. Mae creuperthynas tryloyw a chywir yn hanfodol.Dywed yr awdur Mark DeVries: ‘Doingyouth ministry without parents is likedriving a car without an engine.’ (FamilyBased Youth Ministry)

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, er mawrdristwch, daeth yn amlwg i mi nad ywplant, nac ieuenctid ein dydd, yn gwybodnemor ddim, hyd yn oed am hanesionsylfaenol y Beibl. Mor bwysig felly fydddarpariaeth adnoddau addas,cynhwysfawr, wedi eu seilio ar air Duw,sydd yn briodol i’r athro a’r plant fel eigilydd.

Fy ngweddi ar gyfer dyfodol gwaith plant aphobl ifanc yng Nghymru, yw gweldgwireddu’r addewid yn Joel: ‘Bydd y llawrdyrnu yn llawn o ªd a’r cafnau yn orlawn owin ac olew… Ad-dalaf i chwi am yblynyddoedd a ddifaodd y locust ar eidyfiant a’r locust mawr, y locust difäol a’r

cyw locust, fy llu mawr, a anfonais i’chmysg.’ (2:24-25)

2. OEDOLION IFANC

Pan oeddwn yn ifanc, ar gychwyn y 70au,cofiaf yn annwyl am y dylanwad a gafoddcriw o oedolion ifanc arnaf fi a sawl unarall o’m cyfoedion yn Llªn ac Eifionydd.Criw o Gristnogion ifanc o Goleg Bangoroeddent yn ymweld â’n capeli yn fisol.Diolchaf i Dduw am eu Cristnogaethgyfeillgar, gynnes a chenhadol ei naws.

Diolch fod yna nifer o oedolion ifanc ynparhau â’u hymwneud â’n heglwysi lleol.Yn aml iawn, gwelwn luniau yn y Goleuado wahanol ddosbarthiadau derbyn acieuenctid sydd wedi cyfrannu at oedfaonyn ein capeli. Priodol ac amserol yw gofynsut gall y Gwasanaeth gynorthwyo’reglwysi yn eu gwaith ymhlith yr oedranhwn.

3. COLEG Y BALA

Yn anffodus, oherwydd prinder gwirfodd -olwyr a lleihad yn nifer ein Hysgolion Sul,gwelwyd lleihad yn nifer y cyrsiau agynhelir yn y Coleg o flwyddyn i flwyddyn!Diolch i holl dîm Coleg y Bala am euhymdrech deg i gynnal y gwaith yn wyneby trai. Yn sicr, mae’r her yn fawr i’r dyfodol.

Yr her i’r Gwasanaeth Plant ac Ieuenctidfydd cynorthwyo’r eglwysi lleol a’r Colegyn y gwaith hwn.

Yn olaf hoffwn ddiolch i’r enwad am eugweledigaeth a’u buddsoddiad yn yweinidogaeth i blant ac ieuenctid. Hoffwnddiolch i holl weithwyr y GwasanaethPlant ac Ieuenctid am eu gwaith dros yblynyddoedd. Heb os, mae ôl eu llafur arein gwlad. Hoffwn ddiolch yn ogystal iweithwyr llawr gwlad am roi o’u hamser ynddi-dâl i weithio ymhlith ein plant acieuenctid. Diolch hefyd i weithwyrcyflogedig lleol yr enwad ac elusennauCristnogol eraill sy’n cynorthwyo yn ygwaith. Oni bai amdanynt hwy oll, byddaigwaith yr Efengyl ymhlith ein plant a phoblifanc llawer tlotach .

Dymunaf fendith helaeth yr Arglwydd arwaith y Gwasanaeth i’r dyfodol.

Gwyn Rhydderch

‘Syr, ’dyn ni eisiau gweld Iesu’ (parhad)

Rhai o weithwyr plant ac ieuenctid mewn diwrnod hyfforddiant ym mis Hydref 2017

Parch Gwyn Rhydderch cyn-Gyfarwyddwry Gwasanaeth Plant ac Ieuenctid