นิทานเวตาล · web viewน กอ านชาวไทยค นเคยก...

Post on 17-Jan-2020

5 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

นทานเวตาล

เวตาล เปนอมนษยจำ�พวกหนง คล�ยค�งค�วผ ในปรมปร�คตของฮนด ดำ�รงอยเปนภตทอ�ศยในซ�กศพผอนในตอนกล�งวน ศพเหล�นอ�จใชเปนเครองมอเพอนก�รเดนท�ง เพร�ะขณะทเวต�ลอ�ศยอยนน ซ�กศพจะไมเน� แตเวต�ลอ�จออกจ�กศพเพอห�กนในตอนกล�งคน ในพจน�นกรมฉบบร�ชบณฑตยสถ�น พ . ศ .2542 กล�วไวว� "เวต�ล คอ ผจำ�พวกหนง ชอบสงอยในป�ช�"

ต�มตำ�น�นของช�วฮนด กล�วว�เวล�นนเปนวญญ�ณร�ยทวนเวยนอยต�มสส�น และคอยเข�สงอยในซ�กศพต�งๆ มนจะทำ�ร�ยมนษยทเข�ไปรบกวน เหยอของเวต�ลจะถกเข�สง ทำ�ใหมอและเท�หนไปข�งหลงเสมอ เวต�ลยงทำ�ใหผคนเปนบ� ฆ�เดก และแทงลก แตเวต�ลยงมขอด คอมนจะคอยดแลหมบ�นของมนเอง

เวต�ลนนเปนวญญ�ณร�ย คอยทำ�ร�ยบคคลทลกหล�นไมยอมทำ�พธศพใหพอแม ดวยเหตน พวกเข�จงถกกกอยในแดนสนธย� ระหว�งก�รดำ�รงอยดวยชวต และก�รดำ�รงอยหลงมชวต (หลงคว�มต�ย) ปศ�จเหล�นอ�จไดรบอ�มสดวยเครองเซนหรอถกขบใหตกใจดวยมนตร เวต�ลอ�จหลดพนจ�กสภ�พปศ�จไดห�กก�รทำ�พธศพของตน แตเมอเปนปศ�จแลว กไมส�ม�รถพนจ�กกฎแหงเวล�และเทศะ พวกมนจะคว�มรประหล�ดเกยวกบอดต ปจจบน และอน�คต และหยงรสกถงใจตน ดงนนหมอผจำ�นวนม�กจงพย�ย�มดนดนเส�ะห�เวต�ล และควบคมเอ�ไวใชเปนท�ส

มตำ�น�นเล�ว� ครงหนงหมอผกร�บทลใหพระเจ�วกรม�ทตยไปจบเวต�ล ซงอ�ศยอยบนตนไมในใจกล�งสส�น วธเดยวทจะจบเวต�ลไดกคอ ตองทำ�อย�งเงยบๆ และห�มปรป�กพดสงใด มฉะนนเวต�ลจะหนกลบไปได

อย�งไรกต�ม ทกครงทพระเจ�วกรม�ทตยจบเวต�ลได มนจะหลอกลอพระองคโดยเล�นท�นใหฟงเรองหนง ซงจะจบดวยคำ�ถ�ม และพระองคกอดรนทนไมได ตองตอบคำ�ถ�มนนทกครงไป ทำ�ใหเวต�ลหนกลบไปยงตนไมไดดงเดม เรองร�วเกยวกบเวต�ลนนรวบรวมไวเรยกว� "เวต�ลปญจวงศต" (หรอ นท�นเวต�ล 25 เรอง) รวมอยใน หนงสอกถ�สรตส�คร ของนกปร�ชญอนเดยชอโสมเทวะ

คำ�นำ�

            แมจะมก�รเล�นท�นเวต�ลสกนฟงม�ไมตำ�กว�พนป ทงโดยป�กตอป�กและล�ยลกษณอกษร แตมนกลบมชวตชว�อยในคว�มรสกนกคดของผคนอยเสมอ โดยเฉพ�ะตวเวต�ลผมบคลกโดเดนด�นคว�มเจ�เลหแสนกล และช�งพดข�งเจรจ�"เวต�ล น�จะเปนปศ�จจำ�นวนไมกตนในโลกนทผคนเกลยดและกลวไมลง

ในแวดวงวรรณกรรม เรองปรมปร�เรองน กล�ยเปนตวอย�งอ�งองของวช�ก�รวรรณกรรมสมยใหมแทบทกครงทมก�รกล�วถงง�นเขยนแบบเรองซอนเรอง หรอ Metafiction

            ง�นเขยนแบบ Metafiction ตลอดจนทฤษฏคว�มรเกยวกบเรองน เปนผลจ�กก�รทนกวรรณกรรมตะวนตกเบอหน�ยกบวรรณกรรมสจนยมเหมอนจรง ทครอบงำ�วฒนธรรมวรรณกรรมตะวนตกม�ตงแตครสตศตวรรษท ๑๘ ก�รคนพบทฤษฎเรองซนเรองเมอชวงตนครสตศตวรรษท ๒๐ จงเปนปร�กฏก�รณทน�ตนเตนดใจเปนอย�งยงสำ�หรบนกเขยนสมยใหม

            สำ�หรบโลกตะวนออก รปแบบเรองซอนเรองมม�น�นตงแตผคนเรมรจกก�รสอส�รกนดวย "เรองเล�" กว�ได เรองรปแบบนเปนผลผลตของก�รสอส�รแบบมขป�ฐะ จ�กนย�ย นท�นเรองเดยว แกนเดยว กแตกแยกยอยออกไปเปนหล�ย ๆ เรอง แลวแตจะแพรกระจ�ยออกไปกว�งขว�งเพยงไหน โดยท"แกนเรอง" จะคงเดม เปลยนไปกแตองคประกอบแวดลอม เชน ชอตวละคร ฉ�ก เหตก�รณ สญลกษณ เท�นน ในเชงวช�ก�ร เรองซอนเรองจงถอเปนพฒน�ขนสงทสดของนท�นช�วบ�น

            วรรณคดอนเดยโบร�ณ ทงทเขยนโดยภ�ษ�บ�ลและสนสกฤต ปร�กฎรปแบบก�รเขยนชนดเรองซอนเรองอยจำ�นวนม�ก เรองเอกสวนใหญคอคมภรศ�สน�หรออรรถกถ�ธรรม อนมแกนแกนว�ดวยคว�มด คว�มง�ม คว�มจรง  ก�รหลดพน ถงขน "สจจะ" ทไมอ�จมอะไรม�สนคลอนได นท�นยอย ๆ จำ�นวนม�กทเกดขนภ�ยใตเรองเอกเหล�น จงมสวนเสรมใหแกนของเรองเอกคมชดก�ววว�วและหนกแนนน�เชอถอยงขน

            ในระดบของก�รเล�เรอง นท�นทซอนเข�ไปในโครงเรองใหญจะทำ�ใหเรองในโครงเรองใหญเข�ใจง�ยขน ผแตงจะใชกลวธใหตวละครในเรองใหญเปนผเล�เรอง มก�รผกปมปรศน� ตงปญห� สดท�ยจะเฉลยปญห� และชท�งเลอก

            น�อศจรรยทนท�นเวต�ลเปนไดทงร�กเหง� และพฒน�ก�รขนสงสดของเรองเล�แนวน

            นกอ�นช�วไทยคนเคยกบนท�นเวต�ลของ น.ม.ส. เปนอย�งด แมว�จะทรงแปลไวเพยง ๑๐ เรอง จ�กตนฉบบ ๒๕ เรอง ส�ระบนเทงจ�กนท�นเวต�ลฉบบนอ�จเหนไดจ�กก�รทมผจดร�ยก�รโทรทศนนำ�ไปสร�งเปนละครจนไดรบคว�มสนใจเปนอย�งม�กเมอหล�ยปกอน

            เวต�ลปญจวงศต โดย อ�จ�รยศกดศร แยมนดด� เลมน กล�วไดว�เปนนท�นเวต�ลฉบบสมบรณของบรรณพภพไทย เพร�ะท�นแปลจ�กตนฉบบดงเดมทพมพดวยอกษรเทวน�คร ครบทง ๒๕ เรอง

            ดวยเหตน นอกจ�กคว�มบนเทงแลว สงทนท�นเวต�ลฉบบสมบรณจะใหแกผอ�น จงลกไปถงโลกทศนและชวทศนอนเดยดงเดม นบเปนหนท�งยอนกลบสก�รศกษ� "ร�กเหง�แหงวถตะวนออก" ไดเปนอย�งด

เรองยอนท�นเวต�ล

          ณ ฝงแมนำ�โคท�วร มพระมห�นครแหงหนงตงอยน�มว� ประดษฐ�น ทเมองนในสมยบรรพก�ลมพระร�ช�ธบดองคหนง ทรงน�มว� ตรวกรมเสน ไดครองร�ไชศวรรยม�ดวยคว�มผ�สก พระองคเปนร�ชโอรสของพระเจ�วกรมเสนผทรงเดช�นภ�พเทยมท�ววชรนทร

          ตอม�ไดมนกบวชชอ ศ�นตศล ไดนำ�ผลไมม�ถว�ยทกวนมไดข�ด ซงพระร�ช�แปลกใจ และไดไปพบในคนหนงต�มนด ไดถ�มถงเหตผลและเพอเปนก�รตอบแทนบญคณ โยคศ�นตศลจอมเจ�เลหไดขอใหพระร�ช�ตรวกรมเสนนำ�เวต�ลม�ใหตนเพอจะประกอบมห�ยญพธ

          พระร�ช�ผมสจจะเปนมน ไดไปนำ�เวต�ลม�ใหโยคเจ�เลห แตเวต�ลกพย�ย�มหนวงเหนยวดวยก�รเล�นท�นทงสน ๒๔ เรองดวยกน ซงแตละเรองจะมคำ�ถ�มใหพระร�ช�ตอบ โดยมขอแมว� ห�กพระร�ช�ทร�บคำ�ตอบแลวไมตอบ ศรษะของพระร�ช�จะตองหลดจ�กบ� และห�กพระร�ช�เอย

ป�กพดเวต�ลกจะกลบไปสทเดม

          และกเปนดงนนทกครง ทพระร�ช�ตอบคำ�ถ�มของเวต�ล เวต�ลกจะห�ยกลบไปสตนไมทสงทเดม พระร�ช�กจะเสดจกลบไปเอ�ตวเวต�ลทกครงไป จนเรองสดท�ยพระร�ช�ไมทร�บคำ�ตอบ กทรงเงยบไมพด เวต�ลพอใจในตวพระร�ช�ม�ก เพร�ะเปนพระร�ช�ผไมยอทอ ผมคว�มกล�ห�ญ ทำ�ใหเวต�ลบอกคว�มจรงในคว�มคดของโยคเจ�เลห ว�โยคนนแทจรงแลว ตองก�รตำ�แหนงร�ช�แหงวทย�ธร โดยจะเอ�พระร�ช�เปนเครองสงเวยในก�รทำ�พธ และอธบ�ยถงวธกำ�จดโยคเจ�เลห

          เมอพระร�ช�เสดจม�ถงโยคต�มทนดหม�ยไว กปร�กฎว�โยคไดเตรยมก�รทำ�อย�งทเวต�ลไดบอกกบพระร�ช�ไว พระร�ช�จงแกโดยทำ�ต�มทเวต�ลไดอธบ�ยใหพระร�ช�ฟง พระร�ช�จงไดตำ�แหนงร�ช�แหงวทย�ธร และเวต�ลไดบอกกบพระร�ช�ตรวกรมเสนว� "ตำ�แหนงนไดม�เพร�ะคว�มดของพระองค ตำ�แหนงนจะคอยพระองคอยหลงจ�กททรงเสวยสขในโลกมนษยจนสนอ�ยขยแลว ข�ขอโทษในก�ลทแลวม�ในก�รทยวยวนประส�ทพระองค แตกไมทรงถอโกรธตอข� บดนข�จะถว�ยพรแกพระองค ขอทรงเลอกอะไรกไดต�มใจปร�รถน�เถด" พระร�ช�กตรสว� "เพร�ะเหตทเจ�ยนดตอข� และข�กยนดในคว�มมนำ�ใจของเจ�เชนเดยวกน พรอนใดทข�จะปร�รถน�กเปนอนสมบรณแลว ข�เพยงแตอย�กจะขออะไรสกอย�งเปนทระลกระหว�งข�กบเจ� นนกคอนท�นทเจ�ยกปญห�ม�ถ�มข�ถงยสบสเร อง และคำ�ตอบของข�กใหไปแลวเชนเดยวกน แลครงทยสบห�คอวนนถอเปนบทสรป แสดงอวส�นของเรอง ขอใหนท�นชดนจงมเกยรตแพรกำ�จ�ยไปในโลกกว�ง ”

          เวต�ลกสนองตอบว� ขอจงสำ�เรจ โอ ร�ชะ บดนจงฟงเถด ข�จะกล�วถงคณสมบตทด“เดนของนท�นชดน สรอยนท�นอนรอยรดเข�ดวยกนดงสรอยมณส�ยน ประกอบดวยยสบสเรองเบองตน แลม�ถงบททยสบห� อนเปนบทสรปสงท�ย นบเปนปรโยส�น นท�นชดนจงเปนทรจกกนในน�มของเวต�ลปญจวงศต (นท�นยสบห�เรองของเวต�ล) จงมเกยรตยศบนลอไปในโลก และนำ�คว�มเจรญม�สผอ�นทกคน ใครกต�มทอ�นหนงสอแมแตโศลกเดยว หรอเปนผฟงเข�อ�นกเชนเดยวกน จกรอดจ�กคำ�ส�ปทงมวล บรรด�อมนษยทงหล�ย มยกษ เวต�ล กษม�ณฑ แมมด หมอผและร�กษส ตลอดจนสตวโลกประเภทเดยวกนน จงสนฤทธเดชเมอไดยนใครอ�นนท�น อนศกดสทธน ”

          พระศวะไดฟงเรองของต�ง ๆ ของเวต�ลจบกกล�วชนชมในองคพระร�ช�ตรวเสนม�ก ซงพระศวะไดสร�งจ�กอนภ�คโดยใหม�ปร�บอสรคนร�ยต�ง ๆ เมอพระร�ช�ตรวกรมเสนไดเปนจอมร�ชนแหงวทย�ธรทงโลกและสวรรคแลว กเกดคว�มเบอหน�ย หนไปบำ�เพญท�งธรรมจนบรรลคว�มหลดพน

รวมรปภ�พในเรองนท�นเวต�ล

</A< TD>

</< TD>

เวต�ลปญจวงศต

            เปนปศ�จชวร�ยพวกหนง ซงห�กนอยในสส�น และสงสอยในศพโดยทวไป ว�กนถงรปร�งหน�ต�ของเวต�ล ในวรรณคดของอนเดยภ�คใตกล�วไวว� เวต�ลไดรบก�รเค�รพนบถอว�เปนภตทมหน�ทใหคว�มคมครองดและประช�ชนในทองถน ตงแตทร�บสงเดกข�น เรอยลงม�ท�งภ�คใต เวต�ลมกจะปร�กฎรปร�งเปนมนษย แตมอและเท�หนกลบไปท�งด�นหลง นยนต�เปนสล�นแกมเขยว มเสนผมตงชนทงศรษะ มอขว�ถอไมเท� มอซ�ยถอหอยสงข ขณะเมอม�ปร�กฎตวจะนงหมเสอผ�สเขยวทงชด นงม�บนเสลยงบ�งคร�วกขม� มภตบรว�รถอคบเพลงแวดลอมโดยรอบ และสงเสยงโหรองกกกอง รปเค�รพของเวต�ลทใชเปนรปบช�มกทำ�ดวยหนท�สแดง บนสวนยอดของแทงหนแกะสลกเปนรปหน�คน

             โอม ขอชยชนะจงมแดพระคเณศ พระผซงขณะฟอนรำ�ไดยงปวงด�ร�ใหพรงพรลงจ�กฟ�กฟ�ร�วกบส�ยธ�รแหงบปผ�ม�ลย ดวยแรงลมเป� จ�กปล�ยงวงของพระองคแมเพยงเลกนอย

             ณ ฝงแมนำ�โคท�วร มพระมห�นครแหงหนงตงอยน�มว� ประดษฐ�น ทเมองนในสมยบรรพก�ลมพระร�ช�ธบดองคหนง ทรงน�มว� ตรวกรมเสน ไดครองร�ไชศวรรยม�ดวยคว�มผ�สก พระองคเปนร�ชโอรสของพระเจ�วกรมเสนผทรงเดช�นภ�พเทยมท�ววชรนทร

           ทก ๆ วน เมอพระร�ช�เสดจออกว�ร�ชก�ร ณ ทองพระโรงธ�รคำ�นล จะมนกบวชชอ ศ�นตศล เข�ม�เฝ�ถว�ยคว�มเค�รพ แลวถว�ยผลไมผลหนงและทก ๆวน พระร�ช�กไดประท�นผลไมนนแกขนคลงผอยใกลชดใหเอ�ไปเกบไว ดวยประก�รฉะนแล ก�ลเวล�กผ�นไปนบสบป

           อยม�วนหนง เมอโยคศ�นตศลเข�ม�เฝ�ถว�ยผลไมเชนเคย แลวทลล�กลบไป พระร�ช�ทรงยนผลไมนนแกลงตวหนงซงทรงเลยงไวในตำ�หนก และหนคนเลยงเข�ม�วงเลนอยในทองพระโรง ลงรบผลไมแลวเอ�เข�ป�กขบกด ทำ�ใหเปลอกผลไมฉกออก ทนใดนนเพชรมณอนง�มและมค�ห�มไดกรวงตกลงม�เปนประก�ยระยบระยบ พระร�ช�ทรงหยบมณเมดนนขนม�พจ�รณ�และตรสแกโกศ�ธบดว�

           "นแนะขนคลง เจ�จำ�ไดไหมว�ข�เคยมอบผลไมของโยคใหแกเจ�ทก ๆ วน ป�นนกคงจะมจำ�นวนม�กโขอย เจ�เอ�ไปเกบไวทไหนเล�"

           ไดฟงรบสงดงนน ขนคลงกเกดคว�มตระหนกเปนลนพน อกอกกร�บทลว� "ข�แตมหบ�ล ขอทรงอภยดวยเถด ข�พระบ�ทคดว�เปนผลไมธรรมด�กเลยไมไดเอ�ใจใส ไดรบม�ครงใดกโยนเข�ไปในหน�ต�งทองพระคลง ป�นนจะเปนอย�งไรกไมทร�บ ข�พระองคขอเปดประตคลงดกอน" โกศ�ธบดกร�บทลแลวรบวงม�ทพระคลง เปดประตออกดภ�ยในครหนงกรบกลบม�ทลว�

           "โอ นฤบด ผลไมดงกล�วนนเป อยเน�ไปหมดแลว เหลอแตเมลดคอ ดวงแกวมณกองเปนภเข�เล�ก�เตมไปหมด สองแสงระยบระยบไปทงหองพระเจ�ข�"

           พระร�ช�ไดฟงดงนนกตรสว�

           "สมบตของข�ในทองพระคลงกมม�กม�ยเหลอทจะคณ�นบ ข�จะปร�รถน�อะไรกบอนรรฆมณเหล�นน ข�ขอมอบใหแกเจ�ทงหมด จงเอ�ไปเถด"

           วนรงขน เมอเสดจออกทองพระโรง ทอดพระเตรเหนโยคศ�นตศลเข�ม�เฝ� จงตรสว�

           "ดกอนมน ท�นม�ห�เร�ทกวน เอ�มณจนด�ค�ควรเมองนบไมถวนม�ใหแกเร� ท�นมคว�มประสงคอะไร จงบอกม�ต�มจรง ถ�ท�นยงไมบอกเร� วนนเร�กจะไมรบผลไมจ�กท�น"

           โยคไดฟงกตอบว�

           "ข�พเจ�กำ�ลงจะประกอบมห�ยญพธอนสำ�คญยงอย�งหนง ซงจะทำ�สำ�เรจไมไดเลย ถ�ไมไดบรษสดกล�ห�ญอย�งท�นม�ชวยเหลอ ขอทรงเมตต�เถด โอ ร�ชะ"

           พระร�ช�ไดฟงกตรสว�

           "ท�นโยค ข�ยนดจะชวยเหลอท�นทกอย�ง จะใหทำ�อะไรกบอกม�เถด"

           "โอ วศ�มบด ข�พเจ�ยนดนก" โยคศ�นตศลกล�ว "ข�พเจ�จะรอพระองคอยทสส�นนอกเมองเมอถงข�งแรมคนแรกแหงก�ฬปกษ พระองคจงม�พบข�พเจ�ในเวล�คำ�ทบรเวณใตตนไทรเถด อย�ทรงลมเปนอนข�ด"

           พระร�ช�ทรงยนยอม ตรสว� "เอ�เถด ข�จะไปต�มนด"

           โยค เมอไดรบคำ�สญญ�ของพระร�ช� กทลล�กลบไปดวยคว�มยนด

           ฝ�ยพระร�ช�ผมห�วระ ครนถงวนแรมแรกกเสดจออกจ�กวง ทรงแตงพระองคอย�งรดกม โพกพระเศยรดวยผ�สดำ� ทรงเล�ะเรนไปต�มท�งโดยไมมผพบเหน จนกระทงบรรลถงสส�นนอกเมองต�มทนดหม�ย บรเวณนนมดดวยเง�แมกไม ปร�กฎเพยงตะคม ๆ ในทสดกม�ถงทใกลจตก�ธ�นอนสว�งวอมแวมดวยไฟทเผ�ไหมซ�กอสภอย บ�งสวนกเหลอเพยงโครงกระดกและกะโหลกศรษะเรยร�ยอย ทำ�ใหเกดคว�มสะพรงกลวแกผไดพบเหนยงนก ณ ทนนมพวกภตและเหล�เวต�ลลอยอยเกลอน บ�งกยอแยงกนศพอนชวนใหสะอดสะเอยนเหยนร�ก เสยงหม�ไนหอนโหยหวนอยในทใกลเคยงเหมอนเสยงปศ�จม�หลอกหลอน รวมแลวคว�มสยดสยองทงหล�ยทปร�กฎกเปนประดจก�รม�เยอนของพระไภรวะ (พระศวะหรอพระอศวร ป�งดร�ย) นนเทยว

           จ�กนนพระร�ช�ทรงคนห�สำ�นกของโยคศ�นตศลจนพบทใตตนไทรใหญ อนมร�กยอยระย� จงเสดจเข�ไปห� ตรสว�

           "ข�ม�แลว ท�นโยคจะใหข�ทำ�อะไรเล�"

           เมอโยคเหนพระร�ช�เสดจม�ต�มสญญ�กดใจ กล�วว�

           "โอ ร�ชะ ข�พเจ�เหนแลวจ�กพระเนตรของพระองคว� ทรงมเมตต�ตอข�พเจ� ทรงฟงเถด ถ�พระองคเสดจจ�กนไปท�งทศใตไมไกลนก จะทรงพบตนอโศกตนหนง บนกงอโศกมศพช�ยคนหนงแขวนอย ขอใหนำ�ศพนนม�ใหข�พเจ� นนแหละคอง�นทข�พเจ�ตองก�รจะใหพระองคชวยเหลอ โอ มห�วระ"

           ทนททวรกษตรยผมนคงตอคำ�สญญ�ไดยนถอยคำ�ดงกล�ว กทรงกล�วแกโยคว� "ข�จะทำ�ต�มคำ�ของท�น" แลวเสดจไปท�งทศใต ครหนงกม�ถงทอนอยไมไกลจ�กกองไฟทใกลจะมอด แลเหนตนอโศกอยบรเวณนน บนกงอโศกมศพช�ยผหนงแขวนอยร�วกบหอยลงม�จ�กบ�ของอสรก�ย พระร�ช�ทรงปนตนอโศกขนไปปลดเอ�ศพลงม�อย�งย�กเยนและเหวยงมนลงบนพนดน ทนททร�งนนกระทบแผนดนมนกหวดรองร�วกบเจบปวดเตมท พระร�ช�ทรงคดว�ร�งนนมชวต กปนลงม�จ�กตนอโศกเข�ประคองเอ�ไว ทรงนวดเฟนร�งนนดวยคว�มกรณ�เพอใหคล�ยเจบ ทนใดนนศพกกรดเสยงหวเร�ะเยอกเยนร�วกบเสยงภตผ พระร�ช�ทรงทร�บไดทนทว�ศพนนถกเวต�ลสงอย จงถ�มมนว� "เจ�หวเร�ะอะไร อย�มวชกช�อยเลย รบไปกนเถอะ" ทนใดนนเอง ศพทเวต�ลเข�สง กลอยกลบขนไปหอยอยบนกงอโศกต�มเดม พระร�ช�เหนดงนน กรบปนขนไปดงเอ�ศพนนลงม�แลวเหวยงขนบ� เสดจไปอย�งรวดเรว ขณะทเสดจม�ต�มท�ง เวต�ลในร�งของศพทพ�ดบ�อยกกล�วแกพระร�ช�ว�

           "โอ ร�ชน ข�จะเล�นท�นสนก ๆ ใหฟงสกเรองหนง ระหว�งท�งจะไดไมเบอ โปรดทรงสดบเถด และเมอฟงแลวอย�ไดตรสอะไรเลย"

นท�นเรองท๑

แตโบร�ณก�ล มเมองหนงชอพ�ร�ณส อนเปนทกล�วกนว�เปนทประทบของพระศวะผเปนเจ�เพร�ะเมองนเปนทอยของผบรสทธในศ�สน� ซงเปรยบเหมอนภเข�ไกรล�สอนเปนทชมนมของทวยเทพ แมนำ�คงค�อนศกดสทธมนำ�เป ยมฝงตลอดก�ลไหลเลยบพระนครน ทำ�ใหดเสมอนสรอยแกวมณอนบรรเจดทคลองเอ�ไวโดย

ทพระนครพ�ร�ณสน มพระร�ช�องคหนงทรงน�มว� พระเจ�ประต�ปมกฏปกครองอย พระองคเปนผเลศดวยเดช�นภ�พ ส�ม�รถปร�บปร�มเหล�อรร�ชศตรไดร�บค�บร�วกบกองอคนทเผ�ผล�ญป�ใหญใหวอดว�ย ฉะนนพระองคมร�ชโอรสองคหนงชอ วชรมกฏ ผทรงโฉมอนง�มยอดยงเพยงดงจะเยยก�มเทพใหไดอ�ย เจ�ช�ยมสห�ยผหนงชอพทธศรระ ซงทรงรกและตร�ค�คณค�ของเข�เท�กบชวตของพระองคนนเทยว แลพทธศรระนนเปนบตรมนตรผใหญของพระร�ช�

สมยหนงเจ�ช�ยกบพระสห�ยพ�กนแสวงห�คว�มบนเทงสขโดยก�รขม�ประพ�สป�ไลล�สงโตอย�งสนก ทรงยงธนตดสรอยคอของสหะเหล�นน อนมลกษณะดงแสจ�มรของมนข�ดกระจย ในทสดเสดจม�ถงป�ใหญแหงหนงทนนมคว�มงดง�มรนรมยร�วกบอทย�นของก�มเทพ มเสยงนกดเหว�วเวกแววออนหว�น ผสมผส�นม�กบส�ยลมทแผวรำ�เพยม�จ�กแนวพฤกษอนมดอกบ�นสะพรงทกกงก�นกวดไกวไปม� ระหว�งทวไมอนคดโคงในเบองหน�เปนทะเลส�บซงมนำ�อนใสเขยวดงมรกตและมระลอกนอย ๆ วงไลกนเข�สฝงมได ข�ด กล�งบงใหญมกอบวอนสลบสล�งดวยสสนวรรณะต�ง ๆ อย�งงดง�ม ณ ทนน เจ�ช�ยทอดพระเนตรเหนน�รน�งหนงมรปโฉมงดง�มดงเทพอปสร ลงเลนนำ�อยพรอมดวยคณ�น�งผเปนบรว�ร น�งมพกตรอนง�มดงสมบรณจนทร อนทำ�ใหเศวโตตบล (บวส�ยสข�ว) ทงหล�ยตองไดอ�ย เพยงไดแลเหนน�งครงแรก เจ�ช�ยหนมกรสกเหมอนว�น�งไดคร�เอ�ดวงหทยของพระองคไปเสยแลวดวยเสนหอนลกซงของน�ง แลน�งนนกำ�ลง เพลดเพลนอยดวยก�รเลนนำ�จนมทนระวง อ�ภรณทหลดรวงจ�กอระ ขณะทเจ�ช�ยและสห�ยกำ�ลงจองดน�งอย

ดวยคว�มสงสยว�น�งเปนใครนน กพอดน�งเหลอบม�เหนเข� น�งเมนหน�หนดวยคว�มอ�ย แตแลวกลบแสดงท�ทเปนนย ๆ ใหทร�บว�น�งเปนใครม�จ�กไหน น�งเดดดอกบวออกจ�กม�ล�ทสวมศรษะน�งดอกหนงเอ�ทดหไว นงอยครหนง แลวเอ�ดอกบวออกจ�กห บดใหเปนรปเครองประดบอย�งหนงทเรยกว� ทนตบตร แผนฟนเปนรปอ�ภรณชนดหนง) จ�กนนน�งหยบดอกบวอกดอกหนงขนว�งบนศรษะ และเอ�มอปดอระไวตรง

หวใจน�ง เจ�ช�ยมองดอ�กปกรย�ของน�งอย�งไมเข�ใจ แตสห�ยผเปนบตรมนตรเข�ใจโดยตลอด น�งโฉมง�มนงอยครหนงกขนจ�กนำ�แวดลอมดวยบรว�รเดนท�งกลบไปยงนว�สสถ�นของน�ง

เมอน�งเข�ในบ�นกลมตวลงบนทนอน มใจอนเตนระทกคดถงเจ�ช�ยดวยคว�มสงสยว�พระองคจะเข�ใจสญญ�ณของน�งหรอไม สวนเจ�ช�ยวชรมกฏ เมอมไดเหนน�งอกแลวกเปรยบเหมอนวทย�ธรทสนไรซงมนตรวเศษ เมอเสดจกลบถงพระนครกมแตจตประหวดคดถงน�งอยมรว�ย ทรงตกอยในอ�รมณรนทด มแตคว�มเศร�สรอยอ�วรณห�แตน�งผเดยว วนหนงบตรมนตรเข�ม�เฝ�และสนทน�กนดวยเรองต�ง ๆ พทธศรระบตรมนตร ไดถ�มเจ�ช�ยผเปนสห�ยว�มคว�มคดอย�งไรเรองน�งง�มทพบททะเลส�บ ในคว�มคดของตนเหนว�น�งนนอ�จจะตดตอไดง�ยกว�ทคดเพร�ะทกอย�งไมมปญห�อะไรเลย

เจ�ช�ยไดฟงกพลงขนม�ว� เจ�พดไดอย�งไรว�เข�ห�ไมย�กเลย ข�ไมรจกแมแตชอของน�ง ทซงน�ง“อย หรอแมแตหวนอนปล�ย ตนของน�งทงสน เจ�ช�งกวนโมโหข�เสยจรง ”

เมอเจ�ช�ยตรสดงน พทธศรระกถงกบอ�ป�กค�ง กล�วว� อะไรนะ พระองคไมทร�บไดอย�งไรในเมอ“น�งใหสญญ�ณออกโจงแจงอย�งนน กเมอน�งเอ�ดอกบวทดทห น�งหม�ยจะบอกพระองคว� ฉนอยในแวน‘แควนของพระร�ช�น�ม กรรโณตบล ’ (ผมดอกกบวประดบทห) เมอน�งบดกลบบวเปนอ�ภรณทนตบตร น�งหม�ยคว�มว� จงรเถดว�ฉนเปนลกของทตแพทยทเมองนน ก�รทน�งหยบดอกบวขนชบนศรษะว� น�งชอ‘ ’ปทม�วด และก�รทน�งเอ�มอท�บหทยประเทศกหม�ยคว�มว� พระองคสถตอยในหวใจของน�งแลวนนเอง พระองคไมรหรอว�พระร�ช�กรรโณตบลนนเปน กษตรยแหงแควนกลงคะ และมพระสห�ยทโปรดปร�นคนหนงเปนหมอฟนชอสงคร�มวรรธน กช�ยผนแหละ มลกส�วชอ ปทม�วด ผเปนมกด�แหงโลกทงส�ม และบด�ของน�งตร�ค�น�งเท�กบชวตของเข�นนเทยว

เรองร�วเหล�นข�พเจ�ทร�บจ�กคำ�คนเข�พดกนม�น�นแลว เพร�ะฉะนนข�พเจ�จงตคว�มหม�ยของน�งไดถก ตองไมว�น�งจะแสดงท�ทอย�งไร

เมอร�ชบตรไดฟงคำ�เฉลยอนแจมแจงของบตรมนตรดงน กมใจปลอดโปรงสนคว�มกงวลวตก มใบหน�อนแชมชนขนทนท และเหนโอก�สทจะไปห�น�งอนเปนทรกไดโดยง�ย จงจดก�รเสดจอกครงหนงพรอมดวยบตรมนตร โดยแสรงทำ�เปนว�จะไปล�สตวแลวมงไปห�น�งโดยทนทต�มเสนท�งเดม พอม�ถงกล�งท�ง เจ�ช�ยกกระตนม�เผนโผนไปดวยคว�มเรวจนข�ร�ชบรพ�รต�มไมทน แลวมงหน�ไปยงแควนกลงคะพรอม ดวยบตรมนตรต�มเสดจอย�งใกลชด ณ ทนนช�ยหนมทงสองกมงไปยงพระนครของพระร�ช�กรรโณตบล แลวสบเส�ะจนพบคฤห�สนหลงง�มของทนตแพทยผยงใหญ เจ�ช�ยและพระสห�ยแวะเข�ไปสบ�นของหญง ชร�ผหนงซงอยใกลเคยงกบคฤห�สนนน พทธศรระจดก�รใหหญ�ใหนำ�แกม�ทงสองตว แลวเอ�ไปซอนในท ลบต� จ�กนนกกล�วแกหญงชร�ตอพระพกตรของเจ�ช�ยว� คณแม ท�นเคยรจกหมอฟนชอ สงคร�มวรรธนบ�งหรอ “ ”

พอน�งไดฟงถอยคำ�ดงนน กกล�วแกช�ยหนมอย�งออนนอมว� แมรจกเข�ดทเดยว กแมนแหละเคย“เปนแมนมของเข� เดยวนเข�ใหแมเปนคนดแลลกส�วของเข�แลว แตแมกไมไดเข�ไปทบ�นใหญนนหรอก เพร�ะไมมเสอผ�ด ๆ จะแตง มแตชดปอน ๆ นจะใสไปกอ�ยเข� ทเปนอย�งนกเพร�ะอ�ยลกช�ยช�ตชว มนเลนก�รพนนหมดเนอหมดตว ไมมอะไรเหลออกแลว มนเหนเสอผ�สวย ๆ ของแมมอย มนกขนเอ�ไปจนหมด เมอบตรมนตร”ไดฟงดงนนกยนด แลเหนชองท�งโดยตลอด จงถอดสรอยสงว�ลออกมอบใหน�งพรอมดวยของขวญอกหล�ยอย�ง ทำ�ใหน�งปล�บปลมเปนอนม�ก บตรมนตรเหนไดโอก�สจงกล�วแกน�งว�

“คณแมจงเปนแมของพวกเร�เถด ตอนนฉนมคว�มลบอย�งหนงทจะบอกคณแม และขอใหคณแมชวยสงเคร�ะหดวย ใหคณแมไปห�น�งปทม�วด ลกหมอฟนและกล�วแกน�งว� เจ�ช�ยทเจ�เหนททะเลส�บนน บดนม�ถงแลว และเพร�ะคว�มรกของเข�ทมตอเจ�อย�งทวมทน เข�จงรบใหแมม�บอกเจ� ”

เมอหญงชร�ไดฟงดงนนกตอบตกลง เพร�ะไดล�ภสกก�รม�ไวแลวอย�งเตมท รบกระวกระว�ดเข�ไปพบน�งปทม�วดในปร�ส�ท และกลบม�ในเวล�เพยงชวคร เจ�ช�ยและพระสห�ยเหนน�งกลบม�กถ�มเรองร�วโดยทนท น�งไดฟงกตอบว� แมไปพบน�งอย�งลบ ๆ และแจงข�วแกน�งว�เจ�ม�ถงแลว พอน�งฟงจบกด�ข�“

ยกใหญ มหนำ�ซำ�ยงตบหน�ข�ทงสองข�งข�งละทดวยฝ�มอทท�ดวยก�รบร แลวไลข�กลบม� น�งทำ�ใหข�ตองรองไหดวยคว�มเสยใจเพร�ะถกดหมนอย�งค�ดไมถง นไงละ ลกเอย รอยทน�งตบข�ยงเปนผนห�นวอยเลยเหน

เมอไดฟงดงน เจ�ช�ยกรสกเปนทกขเพร�ะคว�มผดหวงยงนก แตบตรมนตรผฉล�ดไดกล�วปลอบโยนว� อย�ทรงเศร�โศกไปเลยพระเจ�ข� ทน�งทำ�อย�งนเปนแตเพยงปรศน�เท�นนหรอก ก�รทน�งบรภ�ษแมเฒ�“และตบหน�ทงสองแกมดวยมอท�ก�รบรทงสบนวเปนรอยสข�วอย�งนนกเพร�ะน�งตองก�รจะตอบเปนนย ๆ ว�ใหพระองคทรงรออกสบวนข�งขน เพร�ะระหว�งนเปนวนทฤกษไมด ”

หลงจ�กทบตรมนตรกล�วปลอบโยนเจ�ร�ชบตรดงนแลว บตรมนตรกออกไปตล�ด แอบเอ�เครองทองหยองออกข�ยอย�งลบ ๆ เอ�เงนม�ใหแมเฒ�ไปทำ�อ�ห�รอย�งดเลศม�กนกนทงส�มคน หลงจ�กนนเมอรอม�ครบสบวน บตรมนตรกสงแมเฒ�ไปพบน�งปทม�วดอกเพอดว�น�งจะว�อย�งไร ฝ�ยหญงชร�หลงจ�กทถกปรนเปรอดวยเหล�ย�ปล�ป งและอ�ห�รน�น�รสอย�งอมหมพมนแลวกมกำ�ลงใจยอมชวยเหลอเตมท น�งเดนท�งไปห�น�งปทม�วดอกครงเพอเอ�ใจแขกทงสอง น�งไปแลวมช�กกลบม�กล�วแกช�ยทงสองว� แมไปม�“แลว และไมทนไดพดอะไร แตน�งกลบเย�ะเยยแมว�ทำ�เปนแมสอดนก น�งเอ�มอทท�ช�ดม�แปะหน�อกข�เปนรอยนวมอส�มนว ข�จงกลบม�ยงเจ�พรอมดวยรอยนวมอของน�งนแหละ ”

เมอบตรมนตรไดฟงและพเคร�ะหดวยคว�มฉล�ดกทลเจ�ช�ยใหสงบพระทย และไตรตรองในปรศน�ของน�ง ซงตนเหนว�ไมลลบอะไรเลย น�งตองก�รจะบอกใหทร�บว� น�งยงไมว�งทจะพบใครในส�มวนน บตร“ ”มนตรเฉลยปญห�อย�งมนใจ

หลงจ�กนนอกส�มวน พทธศรระกสงหญงเฒ�ไปห�น�งปทม�วดอก คร�วนน�งปทม�วดตอนรบขบสเปนอย�งด ปรนเปรอดวยอ�ห�รอนเอมโอชและสร�อย�งด หญงชร�เพลดเพลนอยทคฤห�สนตลอดวน จนกระทงถงเวล�เยนน�งจงล�กลบบ�น ขณะนนปร�กฎเสยงออองในทองถนนหน�คฤห�สนเสยงคนรองเอะอะว� ระวงดวย มช�งบ�หลดจ�กเส�ตะลงวงม�ท�งน มนกระทบคนต�ยไปหล�ยคนแลว หนเรว“ !” น�งปทม�วด

ไดยนดงนนจงกล�วแกหญงชร�ว� แมอย�ออกไปท�งถนนใหญเลย อนตร�ยเปล� ๆ เร�จะใหแมนงในกระเช�“แลวคอยหยอนเชอกลงไปจ�กหน�ต�งดกว� พอลงไปถงสวนแลวกปนตนไมออกไปทกำ�แพง แลวข�มกำ�แพง ลงไปโดยไตลงตนไมอกตนหนง ถงท�งลดแลวแมกกลบไปบ�นเถด หลงจ�กกล�วดงนแลว น�งปทม�วดกใหหญง”ชร�ลงไปนงในกระเช� เอ�เชอกพนแนนหน� แลวกคอยหยอนน�งลงท�งหน�ต�ง เมอลงไปถงสวนแลวกใหน�งทำ�ต�มทบอกจนหญงเฒ�กลบสบ�นดวยคว�มปลอดภย เมอน�งกลบม�บ�นแลวกเล�เรองทงหมดใหช�ยหนมทงสองฟง บตรมนตรไดฟงดงนนกกล�วแกเจ�ช�ยว� คว�มปร�รถน�ของพระองคถงคว�มสำ�เรจแลว เพร�ะ“ฟงจ�กถอยคำ�แมเฒ�น น�งปทม�วดไดแนะหนท�งใหพระองคไปสบ�นของน�งแลว เพร�ะฉะนนจงเสดจไปเถด ไปเสยวนนเลย เวล�ยำ�คำ� ไปต�มหนท�งทน�งชแนะไวแลวนนแหละ ”

เมอบตรมนตรกล�วดงน เจ�ร�ชบตรกเดนท�งไปพรอมดวยบตรมนตรลดเล�ะม�จนถงแนวกำ�แพงบ�นน�งต�มทหญงชร�บอกไว ทตรงนนมเชอกผกระเช�หยอนลงม�จ�กหน�ต�ง ทขอบหน�ต�งแลเหนส�วใชกำ�ลงเยยม ๆ มอง ๆ เหมอนน�งกำ�ลงคอยห�เจ�ช�ยอย ดงนนเจ�จงลงไปนงในกระเช�น�งส�วใชสองคนกชวยกนชก

กระเข�ขนไปจนถงหน�ต�ง จ�กนนเจ�ช�ยกเสดจเข�ไปในปร�ส�ทและตรงเข�ไปห�น�งอนเปนทรก บตรมนตรเหนว�เสรจธระของตนแลวกกลบทพก

สวนเจ�ช�ยเมอเข�ไปถงหองของน�งกแลเหนน�งนงอยบนอ�สน มใบหน�อนง�มปลงเปลงดงจนทรเพญฉ�ยแสงอร�มเรองในร�ตร น�งแลเหนเจ�ช�ยกรบลกจ�กแทนเข�ม�กอดไวดวยคว�มเสนห�อนแผดเผ�อระใหทรม�นม�นบเดอน เจ�ช�ยประคองน�งไวดวยคว�มรก และกระทำ�วว�หะตอน�งต�มแบบค�นธรรพวว�ห ไดเสยกนเองดวยคว�มพอใจทงฝ�ยช�ยและหญง วว�หะชนดนถอเปนแบบหนงทถกตองต�มกฏหม�ยอย�งหนง

ชนด) เมอคว�มปร�รถน�ของพระองคบรรลคว�มสำ�เรจแลว เจ�ช�ยกประทบอยกบน�งเรอยม�โดยก�รลกลอบมใหรถงผอน จนเวล�ผ�นไปหล�ยวน

วนหนงขณะในทอยกบน�งในทรโหฐ�น เจ�ช�ยรำ�ลกถงพระสห�ยได จงกล�วแกน�งว� ดกอนเจ�ผเปน“ทรก สห�ยรวมใจของข�กำ�ลงคอยข�อยทบ�นแมเฒ� เวล�กผ�นไปหล�ยวนแลว ข�คดว�ควรจะกลบไปเยยมเยยนเข�บ�ง เพร�ะเข�คอยฟงข�วจ�กข�อย เสรจธระแลวข�จะกลบม�ทนอก ”

ปทม�วดโฉมง�มไดฟงกนงอย ไตรตรองดวยคว�มฉล�ดของน�ง แลวกกล�วแกส�มของน�งว� โอ“ท�นผเปนบด (ส�ม หรอน�ย) ของข� เมอพระองคตรสดงนกดแลว แตข�ยงมคว�มสงสยอยอย�งหนงทจะถ�มว� กอนหน�นข�เคยทำ�ปรศน�หล�ยอย�งตอพระองค พระองคทรงตปญห�แตกดวยคว�มคดของพระองคเองหรอ หรอว�บตรมนตรผเปนสห�ยเปนคนคดให ”

     เจ�ร�ชบตรไดฟงดงนนกกล�วตอบโดยคว�มซอว� ข�ไมไดคดเองเลยสกอย�ง แตสห�ย“ของข�คอบตรมนตรผนนเปนผแนะนำ�ต�งห�ก ”

น�งไดฟงดงนนกคดในใจดวยคว�มลำ�ลก ปกปดคว�มรสกอนแทจรงมใหปร�กฏออกนอกหน� กล�วว� พระองคทำ�ผดเสยแลวทไมแจงเรองนแกข�กอน เมอเข�เปนสห�ยของพระองค เข�กควรจะเปนพของข�ดวย “ข�ควรจะใหเกยรตแกเข�ยงกว�ใคร ๆ ทงหมด โดยใหของขวญอนมค�ต�ง ๆ ”

เมอน�งกล�วดงนแลว ตกเวล�กล�งคนน�งกสงเจ�ช�ยกลบไปโดยวธเดมเหมอนข�ม� เจ�ช�ยกกลบม�ห�พทธศรระและพกอยดวยกนเปนเวล�หล�ยวน วนหนงร�ชบตรกล�วแกบตรมนตรว�พระองคไดเล�เรองก�รแกปรศน�ของเข�ใหน�งทร�บหมดแลวเพอตองก�รจะยกยองคว�มฉล�ดของเข� สห�ยหนมไดฟงกตำ�หน ว�เปนก�รเสยงม�กททรงทำ�ดงนน ก�รสนทน�ระหว�งสองช�ยดำ�เนนไปจนกระทงเยนคำ� วนตอม� หลงจ�กก�รสวดประจำ�วนเวล�เช�สนสดลง กปร�กฏว�มส�วใชคนสนทของน�งปทม�วดม�รอพบอย เอ�หม�กพลม�ใหพรอมกบอ�ห�รซงน�กนหล�ยอย�ง น�งถ�มส�รทกขสกดบของบตรมนตรต�มธรรมเนยม แลวมอบของกนใหแกเข�และกล�วแกเจ�ช�ยว� น�งปทม�วดกำ�ลงคอยอย ขอใหพระองคเสดจไปเสวยอ�ห�รทบ�นของน�งโดยเรว น�งกล�วจบกรบผลนผลนกลบไป บตรมนตรเหนน�งไปแลวกกล�วแกเจ�ช�ยว�

“ข�แตร�ชบตร โปรดคอยด ข�จะแสดงอะไรใหดสกอย�ง กล�วจบกนำ�อ�ห�รในภ�ชนะนนม�ใหสนขกน” สนขกนอ�ห�รนนยงไมทนหมดกลมลงข�ดใจต�ย เจ�ช�ยแลดดวยคว�มงนงง ตรสว� นมนอะไรกน ข�ไม“

บตรมนตรจงอธบ�ยว� คว�มจรงกคอ น�งผเปนทรกของพระองครว�ข�เปนคนมปญญ� เพร�ะ“ส�ม�รถตปญห�ของน�งออกทกอย�ง น�งจงสงอ�ห�รใสย�พษม�ใหข�กน ทน�งทำ�เชนนกเพร�ะน�งรกพระองคม�กเหลอเกน น�งตองก�รใหพระองครกน�งอย�งสดจตสดใจ และน�งเหนว� ตร�บใดทข�ยงมชวตอย ข�อ�จเปนก�งขว�งคอน�ง และอ�จจะยยงพระองคใหเหนห�งจ�กน�งเมอไรกได น�งจงคดจะฆ�เสย มใหข�นำ�พ�พระองคเสดจกลบพระนคร แตพระองคอย�โกรธน�งเลย ท�งทดขอใหพระองคเล�โลมน�งจนคดหนจ�กสกลตดต�มพระองคกลบสพระนครจะดกว� ข�จะเปนผออกอบ�ยดำ�เนนเรองนเอง ”

เมอบตรมนตรทลดงน เจ�ร�ชบตรกทรงยมแยมดวยคว�มพอพระทยตรสว� เจ�นสมแลวทไดชอว� “พทธศรระ เพร�ะเจ�เปนแหลงของคว�มฉล�ดแทเทยว ”

ขณะทเจ�ช�ยกำ�ลงกล�วยกยองพระสห�ยอยนนกไดยนเสยงคนเปนอนม�กสงเสยงปรเทวน�ก�รม�จ�กทองถนนว� โธเอย ช�งกระไรร�ชบตรนอยของพระร�ช�ม�ดวนจ�กไปเสยแลว ไมควรเลย ยงเดกอยแท ๆ “ ”บตรมนตรไดยนเสยงดงนนกรสกยนดนก กล�วแกเจ�ช�ยว� รบเสดจไปบ�นน�งเถอะ คนนเมอพระองคอยกบ“น�ง จงพย�ย�มใหน�งดมสร�ใหม�ก ใหน�งเม�จนสนสตแนนง แลวจงเอ�เหลกเผ�ไฟน�บสะโพกของน�งเปนเครองหม�ยแลวเกบสรอยถนมพมพ�ภรณเครองประดบก�ยของน�งม�ใหหมด จ�กนนขอใหเสดจกลบม�ท�งเดม เมอกลบม�บ�นแลวข�จะดำ�เนนก�รต�มแผนทคดไวทกอย�ง เมอบตรมนตรกล�วดงนแลวกมอบเหลก”แหลมรปตรศลอนเลก ๆ มลกษณะแหลมร�วกบขนหมป�ใหแกเจ�ช�ยเพอไปกระทำ�ต�มแผน เจ�ช�ยรบม�แลวทรงพจ�รณ�ดอ�วธนอยอนดำ�เปนมนขลบร�วกบตะกวดำ� พล�งคดว�ทงน�งปทม�วดผเปนทรก กบพทธศรระผเปนสห�ยแกว ดจะเปนคนใจหนดวยกนทงคไมมใครเปนรองใครจงตรสว� เอ�เถอะข�จะทำ�ต�มทเจ�สงทก“

คนนนเจ�ช�ยเสดจไปยงคฤห�สนของน�งปทม�วด เพร�ะขนชอว�เจ�ช�ยยอมจะตองทำ�ต�มคำ�แนะนำ�ของมนตรทฉล�ดเสมอ ณ ทนนพระองคไดภรมยอยดวยน�งจนเวล�คอนคน ปรนเปรอน�งดวยสร� จนน�งเม�ม�ยถงขน�ดและแนนงไป เจ�ช�ยเหนไดโอก�สกหยบตรศลม�ลนไฟแลวน�บลงทสะโพกของน�งโดยน�งยงคงสลบไสลไมไดสตเชนเดม เสรจแลวทรงรวบรวมรตน�ภรณของน�งใสหอผ� เสดจเรนพระองคลงจ�กหน�ต�งในคว�มมด แฝงก�ยลดเล�ะม�ถงบ�น แจงเหตก�รณทกอย�งใหบตรมนตรทร�บ ทำ�ใหบตรมนตรดใจทแผนก�รประสบผลสำ�เรจไปครงหนงแลว

รงเช�บตรมนตรแอบไปยงสส�นนอกเมอง พรอมดวยร�ชบตร และเปลยนเสอผ� โดยบตรมนตรปลอมตนเปนโยค สวนเจ�ช�ยปลอมเปนส�วก เสรจแลวบตรมนตรกล�วแกเจ�ช�ยว� พระองคจงนำ�รตน�วลนไปเร“ข�ยในตล�ด แลวทำ�เปนโกงร�ค�เสยจนไมมใครกล�แตะ จงเดนเรข�ยไปเรอย ๆ ทำ�ใหใคร ๆ ไดเหนกนจนทว และเมอถกร�ชบรษ (ตำ�รวจ) จบ จงทำ�เปนไมรอโหนอเหนตอบแตเพยงว� ท�นโยคอ�จ�รยของข�สงใหข�เอ�สรอยเสนนม�ข�ย

เมอบตรมนตรกำ�ชบกำ�ช�เรยบรอยแลวกสงเจ�ช�ยออกไปทตล�ด เจ�ช�ยแกลงตระเวนข�ยส�ยสรอยมณไปทวตล�ด ในทสดกถกร�ชบรษจบ เพร�ะร�ชบรษไดรบแจงคว�มม�ว�เปนสวนหนงของรตน�ภรณทโจรเอ�

ไปจ�กลกส�วเศรษฐผเปนทนตแพทย เมอร�ชบรษจบกมเจ�ช�ยไปแลวกนำ�ไปมอบแกตล�ก�ร ตล�ก�รแลเหนร�ชบตรแตงก�ยดวยเสอผ�ของโยค กรบแสดงคว�มเค�รพและถ�มดวยคว�มนอบนอมว� ข�แตท�นส�ธ ท�น“เอ�สรอยมณเสนนม�จ�กไหน ท�นรหรอไมว� สรอยเสนนเปนของธด�เศรษฐใหญ คอธด�ทนตแพทยหลวง น�งทำ�ห�ยไปโดยไรรองรอยจำ�ไมไดว�ทไหน บ�งทอ�จจะถกขโมยเมอคนนกได ”

เมอเจ�ช�ยผปลอมเปนส�ธไดฟงดงนนจงตอบว� ท�นมห�ครผเปนอ�จ�รยของข�เปนคนมอบใหข�“เอง ถ�ท�นอย�กรอะไรกจงสอบถ�มท�นครเถด ”

ตล�ก�รไดฟงกเดนท�งไปทสส�น แลเหนบตรมนตรนงอย คดว�เปนโยคจงเข�ไปทำ�คว�มเค�รพและถ�มว� ข�แตท�นผเจรญ ท�นไดมกด�วลเสนนม�จ�กไหน ข�ไดม�จ�กศษยของท�น “ ”

เมอหนมเจ�เลหไดฟงกตอบว� ข�เปนนกบวชแสวงบญ เดนท�งทองเทยวจ�รกแสวงบญไปเรอย ๆ “ไมมทพำ�นกถ�วร ข�ชอบทองเทยวไปในไพรกว�ง ออกจ�กป�โนนเข�ป�นต�มอำ�เภอใจของข� คร�วนประเหม�ะไดเจอเรองตนเตนเข�จนได เมอคนข�ม�พกอยในสส�นน ข�ไดเหนน�งแมมดจำ�นวนม�กม�ประชมกนทน พวกมนคนหนงนำ�เอ�ร�งสลบไสลของช�ยองคหนงม�ดวย มนเอ�ร�งเปล�เปลอยของช�ยเคร�ะหร�ยม�ว�งเปนเครองบช�ยญแดองคพระไภรวะ (ผน�กลว หม�ยถงพระศวะ (อศวร) ป�งดร�ย) น�งแมมดตนหนงมอำ�น�จตบะแรงกล�มใชนอย แอบเข�ม�ขโมยสรอยประคำ�ทข�ใชทองบนมนตร�อนศกดสทธไป ข�ลมต�ขนเหนน�งตวดวงหนไปข�งหน� ข�โกรธม�ก วงต�มไปจกหวมน กระช�กสรอยประคำ�คนม�แลวมดน�งไว เอ�ตรศลของข�ลนไฟแลวน�บสะโพกมน ข�หยบสรอยมกด�ทมนสวมคอเอ�ม�ดวย แลวปลอยมนไป ข�เหนว�รตน�วลนเปนของมค� มใชของอนด�บสพงเกบเอ�ไวใชสอย จงใหลกศษยข�เอ�ไปข�ยทตล�ด เรองกมเท�นแหละ

เมอตล�ก�รไดฟงเรองร�วโดยตลอดเชนนนกรบกลบเข�วงทลพระร�ช�ใหทรงทร�บ พระร�ช�ไดฟงรสกตนเตนไมนอยทมเรองร�วดงกล�วเกดขน ในทสดทรงสรปเอ�ว� สรอยมกด�นนชะรอยจะเปนเสนเดยวกบเสนทห�ยไป พระร�ช�จงสงน�งพนกง�นชร�ทไวเนอเชอใจไดคนหนงไปสบทบ�นเศรษฐ เพอดว�ธด�เศรษฐผนนมรอยรปตรศลอยทสะโพกหรอห�ไม หญงเฒ�ไปแลวมช�กกลบม�ทลว� น�งปทม�วดนนมรอยรปตรศลบนสะโพกเหนไดอย�งชดเจน เมอไดฟงดงนนพระร�ช�กทรงมนพระทยว� น�งปทม�วดเปนแมมด และเปนคนเดยวกบทฆ�พระโอรสของพระองคเปนแนแท ดงนนพระองคจงเสดจไปแตลำ�พง เข�ไปห�โยคทสส�น และถ�มว� พระองคควรจะจดก�รอย�งแกน�งปทม�วด โยคปลอมจงทลแนะนำ�ใหเนรเทศน�งไปเสยจ�กพระนคร พระร�ช�จงออกคำ�สงใหเนรเทศน�งไปเสย ทำ�ใหบด�ม�รด�ของน�งเศร�โศกเพยงชวตจะแตกสล�ย เมอน�งปทม�วดถกขบไลออกจ�กเมอง เสอผ�แพรพรรณและถนมพมพ�ภรณของน�งกถกยดไปหมด เหลอแตผ�นงหมปอน ๆ ผนเดยว น�งเข�ไปอยในป�แตผเดยว สนคว�มคดทจะชวยเหลอตวเอง นงซมเซ�อยตกเยนบตรมนตรกบเจ�ช�ยเปลยนเครองแตงก�ยนกบวช แลวขม�เข�ม�ในป�ตรงไปห�น�ง ปลอบโยนน�งใหคล�ยโศกแลวเจ�ช�ยกอมน�งขนขม�ตวเดยวกนเดนท�งกลบพระนครพ�ร�ณส และดำ�รงชวตอยดวยกนดวยคว�มผ�สก สวนเศรษฐทนตแพทย เมอธด�ของตนจ�กไปแลวและมไดยนข�วเกยวกบน�งอกกคดว�น�งคงถกสตวป�กนสนชวตไปแลว มคว�มทกขระทมแสนส�หส กตรอมใจต�ย ตอม�มช�น�งผภรย�กต�ยต�มไปดวยอกคนหนง

ฝ�ยเวต�ลเมอเล�เรองจบลงแลว กแสรงกล�วแกพระร�ช�ว� โอ อ�รยบตร ข�มคว�มสงสยอยอย�ง“

หนงในเรองทเล�ม�นว� ในกรณทบด�ม�รด�ของน�งปทม�วดตองสนชวตลงไปน ทรงเหนว�เปนคว�มผดของใคร บตรมนตร หรอว�เจ�ช�ย หรอน�งปทม�วดกนแน โปรดทรงวนจฉนใหข�ฟงหนอยเถอะ เพร�ะพระองคกไดชอว�เปนยอดนกปร�ชญผหนง โอ ร�ชะ ถ�พระองคไมกล�วคำ�จรงทง ๆ ททรงรดอยแกใจแลวละก พระเศยรของพระองคจะตองแยกออกเปนรอยเสยงแนเทยว ”

เมอเวต�ลกล�วดงน พระร�ช�ผเปนสตยเคร�ะห (ผยดมนในคว�มสตย) กตกพระทยเพร�ะคว�มเกรงกลวในคำ�ส�ป จงตรสว� โอ เวต�ล เจ�กเปนผชำ�นชำ�น�ญในม�ย�ศ�สตรทงปวง เรองนย�กเยนอะไร บคคลทง“ส�มทเจ�เอยม�นนข�ไมเหนว�จะมใครเปนผผดแมแตคนเดยว คว�มผดในเรองนทงหมดเปนของพระร�ช�กรรณโณตบลนนต�งห�ก ”

เวต�ลไดฟงกกล�วว� อะไรกน พระร�ช�เปนผผดดวยเหตใด บคคลทงส�มนนแหละเปนผกอคว�มผด“เกยวเนองกนทงส�มคน กก�นนเสพของสกปรกจะตองพลอยมคว�มผดดวยหรอ ในเมอหงสนนมไดกนภกษ�ห�รเหมอนก� แตกนข�วเปลอกแทน ”

พระร�ช�ตรสอธบ�ยว� ว�ต�มจรงคนทงส�มมไดทำ�คว�มผดเลยสกนด บตรมนตรไมไดทำ�ผดเพร�ะ“สงทเข�ทำ�ไปเปนเพร�ะเข�ตองก�รจะชวยเจ�น�ยของเข� นบเปนหน�ททเข�จะตองทำ�อยแลวในฐ�นเสวกและสห�ย สวนน�งปทม�วดและเจ�ร�ชบตรกมไดทำ�ผดอะไร เพร�ะทงสองคนต�งกถกเผ�ไหมดวยพษศรก�มเทพเชนเดยวกน สงทพวกเข�กระทำ�ไปกเพร�ะเข�ต�งรกกน และทำ�ไปดวยคว�มโงเขล�ต�งห�ก จงไมควรถกตำ�หนในเรองน กพระร�ช�กรรโณตบลนนแหละ ข�ดคว�มรคว�มเข�ใจในนตศ�สตรอนเปนหลกทพระเจ�แผนดนควรจะร ไมสบสวนขอเทจจรงใหประจกษในง�นอนเกยวกบแวนแควนทตนปกครอง ไมรจกก�รใชจ�รชนใหเปนประโยชน แมในเรองของร�ษฎรภ�ยใตอำ�น�จของตวเองกไมร ไมมคว�มเฉลยวในเลหของทรชน ข�ดคว�มชำ�นช�ญในก�รตวคว�มสงทปร�กฎแมง�ย ๆ ทกล�วม�นแล คอคว�มบกพรองอนควรนบว�เปนคว�มผดของพระร�ช�กรรโณตบลโดยแท เวต�ลผสงอยในศพเมอไดฟงพระร�ช�กล�วดงนน ทร�บว�เปนคำ�ตอบทถกตอง แตพระร�ช�ไดลมคำ�สญญ�ทว�จะไมพดแลว จงเปนโอก�สอนดทตนจะหนไป เวต�ลกผละจ�กไหลของพระร�ช�และอนตรธ�นห�ยไป ทำ�ใหพระร�ช�ตรวกรมเสนตองเสดจเทยวตดต�มเพอจบเอ�ตวม�อก

นท�นเรองท๒

             พระร�ช�ตรวกรมเสนเสดจกลบไปทตนอโศกอกครงหนงเพอจบตวเวต�ล เมอเสดจไปถงทนน ทรงสอดส�ยพระเนตรดโดยรอบในคว�มมดอนมแสงไฟเรอง ๆ จ�กจตก�ธ�นสองม� ในทสดกพบศพนนนอนหง�ยอยบนพนดนกำ�ลงกรนอย จงเข�ไปจบตวศพนนซงมเวต�ลสงอยตวดขนบนบ� และรบดำ�เนนไปอย�งรวดเรวเพอไปยงทซงนดไวกบโยคศ�นตศล เวต�ลซงแขวนอยบนบ�กเรมกล�วทำ�ล�ยคว�มเงยบขนว�

             "โอ ร�ชะ ภ�ระทพระองคตองทนแบกไวนช�งส�หสส�กรรจเสยจรง ๆ ไมเหม�ะสมแกพระองคเลย ถ�กระไรข�จะเล�นท�นใหฟงสกเรองหนง เพอจะไดทรงเพลดเพลน ขอใหทรงฟงเถด"

             บนฝงของแมนำ�ยมน� ณ ทแหงนน เปนเขตค�มทกำ�หนดไวสำ�หรบพวกพร�หมณโดยเฉพ�ะ มชอว�หมบ�นพรหมสถล ในหมบ�นนมพร�หมณผหนงอ�ศยอย มชอว� อคนสว�มน เปนผทเจนจบในคมภรพระเวททงปวง (คอคมภรไตรเวท ประกอบดวยคมภรฤคเวท ยชรเวท และส�มเวท ตอม�ภ�ยหลงไดเพมเข�ไปอกคมภรหนง คออถรรพเวท จงเรยกว� จตรเวท) พร�หมณผนมบตรส�วแสนสวยผหนงชอว� มนท�รวด คว�มง�มของน�งลำ�เลศห�ทเปรยบมไดร�วกบเปนผลง�นทพระพรหมทรงสรรคสร�งขน และเมอน�งไดกำ�เนดม�แลวกดเหมอนว�ท�วธ�ด�เธอทรงสนเยอใยในเทพอปสรทงปวงโดยสนเชง เมอน�งเจรญวยเปนส�วแรกรนนนปร�กฏว�มพร�หมณหนมส�มคนเดนท�งม�จ�กแควนกนยกพชะ พร�หมณเหล�นเปนผแตกฉ�นในศ�สตรทงปวงเท�เทยมกน และพร�หมณแตละคนกมงม�สขอมนท�รวดโฉมง�มจ�กบด�ของน�ง ต�งคนต�งกส�บ�นว�ถ�น�งแตงง�นกบคนอน ตนกจะฆ�ตวต�ย แตบด�ของน�งกมไดยกน�งใหแกใคร เพร�ะเกรงว�ถ�ยกใหคนหนง อกสองคนกจะฆ�ตวต�ยเสย ดงนนน�งจงคงอยเปนโสดเรอยม�มไดคดแตงง�นกบใคร และพร�หมณทงส�มกยงคงพกอยทนนเรอยม� ทงกล�งวนและกล�งคนกเฝ�แตมองดพกตรของน�งอนง�มเปลงปลงร�วกบสมบรณจนทร (พระจนทรเตมดวง) ต�งกไมไดกนไมไดนอน ทำ�ตนร�วกบนกจโกระ (นกเข�ไฟ ต�มนย�ยโบร�ณกล�วว� "ยงชพอยไดดวยแสงจนทร") ซงอ�ศยแสงจนทรเปนอ�ห�รฉะนน

             ตอม�น�งมนท�รวดลมปวยเปนไขอย�งรนแรง น�งมอ�จจะทนท�นตอพษไขไดกถงแกคว�มต�ย พร�หมณหนมทงส�มมคว�มเศร�โศกอย�งยง นำ�ร�งอนเปนศพของน�งไปสป�ช� สวดใหแกน�งดวยคว�มรกและเผ�ศพน�งทจตก�ธ�น พร�หมณหนมคนหนงสร�งกระทอมนอยขนตรงทใกล เอ�เถ�ถ�นองค�รของน�งม�โปรยลงบนเตยงและนอนทบบนพน เข�ยงชพไปวนหนง ๆ ดวยก�รถอกะล�ขออ�ห�รกนต�มมต�มเกด พร�หมณคนทสองรวบรวมกระดกของน�งเอ�ไปทงในแมนำ�คงค�อนศกดสทธ สวนพร�หมณคนทส�มถอเพศเปนโยคทองเทยวพเนจรไปยงดนแดนต�ง ๆ

             โยคเดนท�งผ�นแวนแควนต�ง ๆ เรอยม�จนถงหมบ�นแหงหนงชอวชรโลก จงเข�ไปภกข�จ�รทบ�นพร�หมณผหนง ท�นพร�หมณไดตอนรบเข�ดวยอธย�ศยอนดยง เข�จงนงบรโภคอ�ห�รในบ�นพร�หมณผนน ขณะนนมเสยงท�รกรองจ�ขนม�และรองตดตอกนไมหยด ไมมใครจะห�มใหหยดได น�งพร�หมณผเปนม�รด�บนด�ลโทสะจงจบท�รกขนม�แลวโยนโครมลง

ไปในกองไฟ เดกถกไฟเผ�จนกล�ยเปนเถ�ถ�น โยคผนงกนอ�ห�รอยเงยบ ๆ แลเหนเหตก�รณโดยตลอดกตกใจ รสกสยดสยองจนขนหวลกชน รองออกม�ว� "พทโธ พทโธเอย นข�เข�ม�ในบ�นของพร�หมณร�กษสหรอน ข�ไมกนอะไรแลว เพร�ะก�รเสพอ�ห�รในบ�นของพร�หมณปศ�จเชนนเปนบ�ปกรรมอย�งมหนตไมว�จะเปนอ�ห�รชนดใดกต�ม"

             ขณะเมอเข�กล�วดงน พร�หมณผคฤหบด (เจ�ของบ�น) จงพดว�

             "อย�ตกอกตกใจไปเลย ท�นจงคอยด ข�จะชบชวตเดกคนนขนใหม โดยก�รร�ยมนตรอนศกดสทธ ดส"

             เมอกล�วดงนแลว มห�พร�หมณกเดนไปหยบคมภรมห�เวทอนศกดสทธม�เปดออกแลวสวดมนตรบทหนง ขณะทสวดอยกเอ�ขเถ�โปรยลงในกองไฟ พอสวดจบลง เดกกฟ นคนชวตขนม�ใหม มลกษณะและองค�พยพ (อวยวะ) เหมอนเดมทกประก�ร พร�หมณอ�คนตกะเหนเหตก�รณเปนดงนนกคอยคล�ยใจ ลงมอเสพอ�ห�รตอไปต�มปกต พร�หมณเจ�ของบ�นเมอร�ยมนตรเสรจแลว กเอ�คมภรไปเกบไวทเดม ลงมอกนอ�ห�รเสรจแลวกเข�นอนในร�ตร พร�หมณอ�คนตกะกกระทำ�เชนเดยวกน

             พอเหนพร�หมณเจ�ของบ�นและภรรย�นอนหลบแลว โยคหนมกลกขนคอย ๆ ยองไปทเกบคมภรและหยบเอ�ไป ตงใจจะเอ�ไปใชชบชวตใหแกน�งมนท�รวดผเปนทรก โยคหนมออกจ�กบ�นนนไปพรอมดวยคมภรมห�เวท รบเรงเดนท�งทงกล�งวนและกล�งคน มงกลบไปยงสส�นทตนและพรรคพวกชวยกนเผ�ศพน�งครงนน พอม�ถงป�ช�กแลเหนพร�หมณคนทสองเดนท�งกลบม�แลวหลงจ�กทเอ�อฐของน�งไปโยนแมนำ�คงค�เพอใหน�งไปสสคต และทสส�นนนเชนกนกแลเหนพร�หมณผเอ�องค�รธ�ตของน�งม�โปรยนอน กำ�ลงหลบอยในกระทอมทสร�งไว จงพดกบพร�หมณสห�ยใหรอกระทอมทงเสย เพอตนจะไดทำ�พธร�ยมนตรมฤตสญชวน (มนตรชบคนต�ยใหฟ นคนชวต พระศกรไดม�จ�กพระศวะและสบตอกนม�ถงคนรนหลง) ชบชวตน�งขนใหม เมอรอกระทอมทงแลวเถ�ถ�นของน�งกตกเรยร�ยอยบนพนดน โยคหนมเมอเหนทกสงพรอมแลวกเปดคมภรร�ยมนตรอนศกดสทธพรอมกบโปรยฝนลงไปบนพนดนผสมผส�นกบเถ�ถ�น มน�นพอจบมนตรดงกล�วกปร�กฎร�งน�งมนท�รวดขนในกองไฟ น�งก�วออกม�จ�กกองไฟพธดวยรปโฉมอนเปลงปลงงดง�มยงกว�เดม ร�วกบทองคำ�ทถกไฟชำ�ระแลวมคว�มสกปลงผดผองฉะนน

             เมอพร�หมณทงส�มแลเหนน�งมนท�รวดผง�มเฉดฉ�ยร�วเทพอปสรปร�กฏเฉพ�ะหน� ต�งคนต�งกแทบจะคลงต�ยเพร�ะคว�มรก และต�งกทมเถยงแกงแยงกรรมสทธในตวน�งดวยกน ไมมใครยอมเสยสละแกกน พร�หมณผเปนโยคกล�วว� "น�งตองเปนของข�เพร�ะข�เปนคนร�ยมนตรศกดสทธชบน�งขนม�จ�กคว�มต�ย ข�ยอมมสทธในตวน�ง" พร�หมณคนทสองเถยงว� "น�งควรเปนของข�เพร�ะข�เปนคนเอ�อฐของน�งไปโปรยลงในแมนำ�คงค� ทำ�ใหน�งสะอ�ดบรสทธดวยส�ยนำ�อนศกดสทธนน" และพร�หมณคนทส�มกกล�วขนอย�งเชอมนเตมทว�

ข�เท�นนทควรจะไดน�งเปนภรรย� เพร�ะข�เอ�เถ�ถ�นของน�งม�เกบไวและบำ�เพญตบะเพอน�งทกวน"

             "โอ ร�ชะ" เวต�ลกล�วยม ๆ "โปรดตดสนทเถอะ ว�ในส�มคนนน�งควรจะเปนของใคร ถ�พระองครแลวแกลงไมตอบ พระเศยรของพระองคจะตองแยกเปนเสยง ๆ"

             ฝ�ยพระเจ�ตรวกรมเสนเมอไดยนเวต�ลพดดงนนจงตรสว� "ช�ยคนทร�ยมนตรทำ�ใหน�งคนชวตขนม�นน ถงแมเข�จะตองใชคว�มส�ม�รถและลำ�บ�กลำ�บนป�นใด กควรจะเปนพอของน�งเท�นน และพร�หมณคนทเอ�อฐของน�งไปสแมนำ�คงค�กควรจะถอว�เปนลกของน�งอย�งเดยว สวนพร�หมณทเกบเถ�ถ�นของน�งและคงอยทป�ช�ถงกบสร�งทอยตรงทเผ�ศพน�ง และบำ�เพญตบะเพอน�งนนต�งห�ก ควรจะไดเปนส�มของน�งโดยแท เพร�ะเข�อยกบน�งตลอดเวล�มไดทอดทงน�งไปไหน แสดงคว�มรกอนดมดำ�ตอน�งแมเพยงนอนบนเถ�ธลของน�งโดยมไดรงเกยจ"

             เมอเวต�ลไดฟงพระเจ�ตรวกรมเสนตรส ดงนน เปนก�รละเมดสญญ�ทตกลงกน จงอนตรธ�นจ�กบ�ของพระร�ช�กลบไปทอยของตน แตพระร�ช�กตองทนลำ�บ�กตดต�มห�ตวมนอก ทงนกเพร�ะพระองคทรงถอมนในสจจะทใหไวแกโยคศ�นตศล และบคคลทมสจจะเชนพระองคนนไมว�จะเปนใครกยอมจะปฏบตเหมอนกนหมด คอตองทำ�ภ�ระของตนใหสำ�เรจลลวงไป ไมว�จะตองทนลำ�บ�กแมใหญหลวงเพยงไร

top related