แผนบริหารการสอนประจ าบทที่...

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1

หวขอเนอหา

1.1 ความน า

1.2 ประวตความเปนมา

1.3 ลกษณะการเขยนตวอกษร

1.3.1 ตวอกษรภาษาองกฤษ

1.3.2 ตวอกษรภาษาไทย

1.4 วธการเขยนตวอกษร

1.4.1 เขยนตวอกษรดวยมอเปลา

1.4.2 เขยนโดยใชแผนแบบตวอกษร

1.4.3 เขยนดวยเครองเขยนตวอกษรลรอย

1.4.4 เขยนดวยแผนอกษรลอก

1.4.5 เขยนโดยใชเครองแวรกราฟ

1.5 เทคนคการราง

1.5.1 อปกรณทใชในการรางแบบ

1.5.2 เสนทใชเขยนแบบงาน

1.5.3 การลากเสนตรง

1.5.4 การลากเสนโคงหรอวงกลม

1.5.5 การสรางรปวงร

1.5.6 การสรางภาพสามมต

1.6 บทสรป

1.7 แบบฝกหดทายบท

เอกสารอางอง

วตถประสงคเชงพฤตกรรม

เมอผเรยนเรยนจบบทนแลวผเรยนสามารถ

1. อธบายความหมายของลกษณะการเขยนอกษรทใชในงานเขยนแบบไดอยางถกตอง

2. สามารถเขยนแบบตวอกษรภาษาไทยและภาษาองกฤษไดอยางถกตอง

3. สามารถรางแบบงานไดอยางถกตอง

4. สามารถใชเสนทใชเขยนแบบรายงานไดตามมาตรฐานสากลก าหนด

5. มความรและมเทคนคในการรางรปทรงตางๆ และน าไปใชไดอยางถกตอง

วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน

1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง การเขยนอกษรเชงวศวกรรมและเทคนค

การราง

2. บรรยายโดยใชแผนใสประกอบ

3. มอบหมายแบบฝกหดเปนการบาน

4. ครผสอนสรปเนอหาเพมเตม

สอการเรยนการสอน

1. เอกสารประกอบการสอน

2. แผนใส

การวดผลและประเมนผล

1. จากการซกถามและตอบค าถามของผเรยน

2. จากการตรวจผลงานแบบฝกหด

3. สงเกตจากการอภปรายรวมกนระหวางเรยน

บทท 1

การเขยนอกษรเชงวศวกรรมเทคนคการราง

1.1 ความน า

งานเขยนแบบไดมการเรมตนมาตงแตยคกอนประวตศาสตร ควบคมากบอารยธรรมของ

มนษย รปแบบในการเขยนในยคแรก ๆ นนเปนการเขยนรปภาพมากกวาสงอน ๆ ตอมากไดมการ

พฒนาเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว จนกระทงงานเขยนแบบไดแพรหลายทวโลกโดยวธการเขยน

ภาพฉายแบบมมหนง (first angle projection) และไดมการก าหนดเปนมาตรฐานสากล ลกษณะของ

งานเขยนแบบมหลายลกษณะ แตการเขยนแบบทเขยนไดงาย เทยงตรง และถกตองตามแบบท

ก าหนดทงขนาด สดสวน และรายละเอยดตาง ๆ คอการเขยนแบบภาพฉาย (orthographic drawing)

การเขยนแบบตามมาตรฐานสากลระบบอเมรกน (American projection or type A) เปนการเขยน

แบบภาพฉายแบบมมสาม (third angle) หรอการเขยนภาพฉายระบบ A (ISO method A) ชนงานจะ

ถกสมมตมองทมมท 3 การมองภาพมองจากทางดานซายไปขวา สวนการเขยนแบบตาม

มาตรฐานสากลระบบยโรป (European projection or type E) นน เปนการเขยนแบบภาพฉายแบบ

มมหนง (first angle) หรอการเขยนภาพฉายระบบ E (ISO method E) ชนงานจะถกสมมตมองทมม

ท 1 การมองภาพมองจากทางดานขวาไปซาย

1.2 ประวตความเปนมา

มนษยเรมเขยนภาพบนฝาผนงดวยกงไมและกระดก ชาวอยปตไดประดษฐภาษาภาพ

(graphic language) เรยกวา ตวอกษรเฮยโรกลฟก (hieroglyphic) ดงรปท 1.1

รปท 1.1 ตวอกษรเฮยโรกลฟกของชาวอยปต

ทมา (A First Dictionary of Cultural Literacy, 1989, P.122)

รปแบบในการเขยนนนเปนการเขยนรปภาพเปนสวนใหญ ในสมยกรก อารคมดส

(Archimedes, 287-212 ปกอนครสตศกราช) เปนผวางรากฐานแคลคลส คานงด คานดด และการ

ออกแบบเครองมอเครองใชเพอน ามาใชประโยชนในการเกษตร ฮปปาคส (Hipparchus, 140 ป

กอนครสตศกราช) เปนผคดเครองมอการวดการแบงวงกลมออกเปน 360 สวนหรอองศา และ

ออกแบบการเขยนภาพฉาย (stereographic projection, orthographic projection) ดงรปท 1.2 และ

1.3

รปท 1.2 การวดและการแบงวงกลมออกเปน 360 สวนหรอองศาของฮปปาคส

ทมา (THE WIDE WORLD, 1962, P.28)

รปท 1.3 การเขยนภาพฉายของฮปปาคส

ก. การเขยนภาพฉายรปทรงตน

ข. การเขยนภาพฉายโดยใชเสนตงฉาก

ทมา (THE WIDE WORLD, 1962, P.29)

ตงแตครสตศตวรรษท 15 เปนตนมา ไดมการพฒนาความรทางดานวทยาศาสตรมากขน ม

การสงเกตการทดลองคนควา ซงมผลน าไปสการพฒนาทางดานอน ๆ ดวย บคคลทใชการสงเกต

เปนแบบอยางในสมยนนคอ ลโอนาโดดาวนซ (Leonardo da Vinci, ค.ศ. 1452-1519) ชาวอตาเลยน

มผลงานทางดานจตรกรรม ประตมากรรม คณตศาสตร สรรวทยา พฤกษศาสตร ดาน

วศวกรรมศาสตร และไดเปนผออกแบบเครองกลหลายชนด รวมทงการออกแบบเครองบนท

สามารถบนขนลงในแนวดงดงรปท 1.4

รปท 1.4 การออกแบบเครองบนทสามารถบนขนลงในแนวดงของลโอนาโดดาวนซ

ทมา (the new book of knowledge, 1973, P.154)

ในตนศตวรรษท 19 งานเขยนแบบไดแพรหลายออกไปทวโลก โดยวธการเขยนภาพ

ฉายแบบมมหนงและไดมการก าหนดเปนระบบมาตรฐานสากล ประเทศไทยไดน ามาใชในงาน

อตสาหกรรม จนกระทงไดมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมมาใชควบคมการผลตสนคาโดย

อางองมาตรฐานการเขยนแบบอตสาหกรรมตามมาตรฐานสากล

1.3 ลกษณะการเขยนตวอกษร

ตวอกษรทใชในงานเขยนแบบนนตองอานงาย ชดเจน มขนาดเหมาะสมกบแบบงานและ

ประกอบดวยเสนพนฐาน ตวอกษรเกดจากการลากเสนในลกษณะตางๆ ดงนน ISO (International

Standardizing Organization) จงไดก าหนดมาตรฐานขนาดของตวอกษรและตวเลขเปน

มาตรฐานสากล โดยขนาดของตวอกษรและตวเลขจะเพมขนตามอนกรมกาวหนาเรขาคณต คณดวย

2 โดยขนาดตวอกษรจะเรมตงแต 2.5 มลลเมตร และขนาดความหนาของเสนทใชเขยนจะตอง

สมพนธกบขนาดตามความสงของตวอกษร ดงตารางท 1.1

ขนาดตวอกษร (มลลเมตร) ความหนาของเสน (มลลเมตร)

2.5 0.18

3.5 0.25

5 0.35

7 0.5

10 0.7

14 1.0

20 1.4

ตารางท 1.1 ความสมพนธของขนาดตวอกษรและขนาดความหนาของเสน

ทมา (เขยนแบบเทคนคเบองตน, 2549, หนา 48)

1.3.1 ตวอกษรภาษาองกฤษ ตวอกษรภาษาองกฤษทใชในงานเขยน แบบลกษณะตวอกษร

ตามมาตรฐาน ISO นน มหลายลกษณะและแสดงรายละเอยด สามารถปฏบตงานตามแบบได

ถกตอง ซงรปแบบของตวอกษรมทงอกษรตวพมพใหญแบบตวตรง อกษรตวพมพใหญแบบตว

เอยง อกษรตวพมพเลกแบบตวตรง อกษรตวพมพเลกแบบตวเอยง ดงรปท 1.5, 1.6, 1.7, 1.8

รปท 1.5 อกษรตวพมพใหญแบบตวตรง

ทมา (technical drawing, 1980, P.73)

รปท 1.6 อกษรตวพมพใหญแบบตวเอยง

ทมา (technical drawing, 1980, P.74)

รปท 1.7 อกษรตวพมพเลกแบบตวตรง

ทมา (technical drawing, 1980, P.76)

รปท 1.8 อกษรตวพมพเลกแบบตวเอยง

ทมา (technical drawing, 1980, P.77)

1.3.2 ตวอกษรภาษาไทย ขนาดของตวอกษรภาษาไทยม 2 ชนด คอ ตวอกษรแบบบรรทด

ตวหนงสอ ซงขนาดความหนาของเสนเทากบ 1 ใน 10 หรอ 1 ใน 14 เทาของความสงของตวอกษร

ดงแสดงในตารางท 1.2

ตารางท 1.2 ตวอกษรแบบบรรทดตวหนงสอ

ทมา (เขยนแบบวศวกรรม1, 2551, หนา 19)

และตวอกษรแบบอกษรลอก ซงมขนาดของเสนตามความเหมาะสม เพอความสวยงามของตวอกษร

แตละแบบ มหลายขนาด ดงแสดงในตารางท 1.3

ตารางท 1.3 ตวอกษรแบบอกษรลอก

ทมา (เขยนแบบวศวกรรม1, 2551, หนา 19)

1.4 วธการเขยนตวอกษร

การเขยนตวอกษรนนสามารถท าไดหลายวธ เชน การเขยนดวยมอเปลา (freehand) และ

เขยนโดยใชเครองมอส าหรบเขยนตวอกษร ดงมรายละเอยดตอไปน

1.4.1 เขยนตวอกษรดวยมอเปลา เปนการเขยนตวอกษรทตองใชทกษะใชเวลาในการฝกหด

เพอใหเกดความช านาญ ส าหรบการเขยนตวอกษรดวยมอเปลานนจะท าใหการเขยนแบบเกดความ

สะดวกและรวดเรว ดงรปท 1.9

รปท 1.9 การเขยนตวอกษรดวยมอเปลา

ทมา (technical drawing, 1980, P.68)

1.4.2 เขยนโดยใชแผนแบบตวอกษร (template) แผนแบบตวอกษรมหลากหลายขนาดและ

หลายรปแบบ ซงแผนแบบตวอกษรนนอาจท าดวยแผนพลาสตก เจาะเปนโครงตวอกษรและตวเลข

โดยผใชวางแผนแบบอกษรบนกระดาษเขยนแบบแลวใชปากกาหรอดนสอเขยนตามรอยทเจาะไว

กจะไดลกษณะตวอกษรตามตองการ ดงรปท 1.10

รปท 1.10 แผนแบบตวอกษร

ทมา (technical drawing, 1980, P.79)

1.4.3 เขยนดวยเครองเขยนตวอกษรลรอย (leroy) เปนเครองเขยนตวอกษรทตวอกษรจะ

เจาะไวในบรรทดพลาสตก แตไมทะล การเขยนตวอกษรจะใชหวเขมใสลงในรองตวอกษร แลว

เลอนเขมไปตามรองตวอกษรของบรรทด ขณะนนปลายปากกากจะถกบงคบใหเคลอนทเปนตว

อกษรบนกระดาษเขยนแบบ ดงรปท 1.11

รปท 1.11 เครองเขยนตวอกษรแบบลรอย

ทมา (technical drawing, 1980, P.79)

1.4.4 เขยนดวยแผนอกษรลอก (letter press) แผนอกษรลอกมลกษณะเปนตวอกษรตดอย

บนกระดาษใส การเขยนตวอกษรจะใชแผนอกษรวางลงบนกระดาษเขยนแบบ แลวขดแผนอกษร

นน ตวอกษรกจะลอกตดอยบนกระดาษเขยนแบบตามตองการ ดงรปท 1.12

รปท 1.12 แผนอกษรลอก

ทมา (technical drawing, 1980, P.79)

1.4.5 เขยนโดยใชเครองแวรกราฟ (varigraph) เปนเครองมอเขยนตวอกษรทมลกษณะ

คลายเครองเขยน เพยงมขอแตกตางทแวรกราฟสามารถปรบขนาดของตวอกษรทท าการเขยนใหม

ขนาดหนาหรอบางไดตามตองการ ซงการท างานของเครองแวรกราฟจะมปมปรบขนาดอยท

ตวเครอง ปากกาทอยบนเครองกจะเขยนตวอกษรออกมาตามตองการ ดงรปท 1.13

รปท 1.13 เครองเขยนอกษรแวรกราฟ

ทมา (technical drawing, 1980, P.79)

1.5 เทคนคการราง

การรางแบบหรอการเขยนแบบสเกตซ (sketch) หรอดราฟต (draft) การรางแบบเปนการ

เขยนรปงานดวยมอเปลากบดนสอ โดยไมตองใชเครองมอเขยนแบบชวย การรางแบบเปนการถอด

แบบจากวตถหรอไดจากแนวความคดของผเขยนแบบเอง เพอถายทอดจนตนาการของวศวกรและ

ค าอธบายใหถกตองสมบรณตามมาตรฐานตอไป เทคนคในการรางแบบสามารถจ าแนกลกษณะได

ดงตอไปน

1.5.1 อปกรณทใชในการรางแบบ กระดาษทใชในการรางแบบ ส าหรบผทมความช านาญ

อาจใชกระดาษธรรมดา ท าการรางแบบรปงานได สวนทยงไมมความช านาญควรท าการรางแบบลง

บนกระดาษส าหรบใชในงานแบบโดยเฉพาะ ซงเปนกระดาษทพมพเปนตารางไวแลว และดนสอท

ใชในการรางแบบควรใชดนสอเกรด HB หรอ F การจบดนสอควรจบใหหางจากปลายดนสอ

ประมาณ 30-40 มลลเมตร ขณะทลากเสนควรหมนดนสอตามไปดวย เพอท าใหปลายดนสอแหลม

อยเสมอ และท าใหเสนคมชด น าหนกของเสนในการทใชในการรางแบบม 2 ระดบ คอ เสนหนกใช

เขยนเสนรอบรป เสนประ เสนแนวตด เสนเบา ใชเขยนเสนศนยกลาง เสนบอกขนาด และเสนชวย

บอกขนาด ดงรปท 1.14

รปท 1.14 ลกษณะการจบดนสอในการรางแบบ

ทมา (เขยนแบบเทคนคเบองตน, 2549, หนา 158)

ดนสอทใชในการเขยนแบบ ดนสอจะมความเขมของไสดนสอแตกตางกนไป เพอให

เหมาะสมกบการเขยนเสนในแบบ ซงเปนมาตรฐานสากลล าดบขนความแขงและความเขมของไส

ดนสอ แบงได 3 ระดบ ดงน

แบบไสแขง ไสทใชจะแขงมาก เสนทเขยนบางเหมาะกบการรางแบบ มขนาดตงแต 4H ถง

9H ซงตวเลขมาก ไสยงแขงมากขนตามล าดบ ความเขมของไสดนสอด านอยทสด

แบบไสปานกลาง ไสทใชจะมความแขงปานกลาง ความเขมของเสนอยในระดบท

เหมาะสม เหมาะกบการใชงานทวไปมตงแตขนาด 3H ถง B ความเขมของไสดนสอด าปานกลาง

แบบไสออน ไสดนสอชนดนจะออนและหกงายมาก จะเลอะหรอเปอนงาย เหมาะกบการ

ใชแรเงา หรองานทใชเขยนระดบของแสงและเงา ไมเหมาะกบการเขยนแบบ มตงแตขนาด 2B ถง

7B เปนความเขมของไสดนสอด าทสด ดงรปท 1.15 และ 1.16

รปท 1.15 ล าดบขนของความแขงของไสดนสอ

ทมา (technical drawing, 1980, P.19)

รปท 1.16 ความเขมของไสดนสอ

ทมา (การเขยนแบบวศวกรรมพนฐาน, 2552, หนา 14)

1.5.2 เสนทใชเขยนแบบงาน เสนแตละเสนมความหมายเฉพาะตว โดยแตละเสนจะท า

หนาทอธบายแบบงานแตกตางกน ท าใหรถงลกษณะงานและท าใหการเขยนแบบสมบรณ เสนทใช

ในการเขยนแบบก าหนดความหนาของเสนตามระบบ ISO ซงก าหนดเปนมาตรฐานสากล ความ

หนาของเสนทใชในการเขยนแบบจะเพมขนตามอนกรมกาวหนาเรขาคณต คณดวย 2 ซง

มาตรฐาน ISO 128-24 : 1998 ไดแบงความหนาของเสนออกเปนหลายขนาด ดงน 0.13 0.18 0.25

0.35 0.5 0.7 1.0 1.4 และ 2.0 มลลเมตร ความหนาของเสนทใชทวๆ ไปมอย 2 ขนาด คอ เสนหนา

และเสนบาง สดสวนระหวางเสนหนาและเสนบางควรเทากบ 2:1 ความหนาของเสนแบงออกเปน 7

กลม ดงแสดงในตารางท 1.4

ตารางท 1.4 ความหนาของเสนแบงตามกลมเสน

กลมเสน 0.25 0.35 0.5 0.7 1.0 1.4 2.0

ความหนาของ

เสนทใชในแบบ

0.25 0.35 0.5 0.7 1.0 1.4 2.0

0.13 0.18 0.25 0.35 0.5 0.7 1.0

หมายเหต ในแบบเดยวกนใหใชความหนาของเสนในกลมเดยวกนเทานน

ส าหรบกลม 0.5 และ 0.7 เปนกลมทมาตรฐานแนะน าใหใชเขยนแบบ

ทมา (เขยนแบบวศวกรรม1, 2551, หนา 15)

ชนดของเสนทใชในการเขยนแบบงานสามารถแบงไดดงน

1.5.2.1 เสนเตมหนา เปนเสนทลากตอเนองกนโดยไมขาดระยะ มหลายลกษณะ

เชน เสนตรง เสนโคง เปนตน เสนตรงสามารถใชเขยนไดในแนวตง แนวนอน และแนวท ามมตางๆ

ทงนเสนตรงตองมจดเรมตนและจดสนสด สวนเสนโคงจดเรมตนเขยนและสนสด จากสวนของ

วงกลม สามารถเขยนโดยการใชอปกรณชวย เสนเตมหนา สวนมากใชแสดงเสนขอบรปเปนหลก

มากกวาแสดงรายละเอยดยอย เชน ขอบผวงาน งานเกลยว หรอเสนโคงทแสดงในกราฟ ดงรปท

1.17

รปท 1.17 เสนเตมหนา

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.2.2 เสนเตมบาง เสนเตมบางมลกษณะเหมอนกบเสนเตมหนา แตมความกวาง

ของเสนนอยกวา เสนเตมบางสามารถเขยนก าหนดลงในแบบไดหลายลกษณะ เชน เสนบอกขนาด

เสนชวยบอกขนาด เสนประ เสนศนยกลาง และเสนภาพตด เปนตน ดงรปท 1.18

รปท 1.18 เสนเตมบาง

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.2.3 เสนมอเปลา (free hand) เปนเสนทแสดงการตดเฉพาะสวน การจ ากดรป

หรอการยนขนาดรป ดงรปท 1.19

รปท 1.19 เสนมอเปลา

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.2.4 เสนจดศนยกลางบาง เปนเสนทลาก 10 มม. เวน 1 มม. ขด 1 มม. ใขเขยน

เพอแสดงแนวเสนศนยกลางหรอชนงานทเคลอนไหว ดงรปท 1.20

รปท 1.20 เสนจดศนยกลางบาง

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.2.5 เสนจดศนยกลางหนา เปนเสนทลากยาว 7 มม. เวน 1 มม. ขดเสน 7 มม.

ใชเขยนเพอแสดงแนวตด ดงรปท 1.21

รปท 1.21 เสนจดศนยกลางหนา

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.2.6 เสนประ เปนเสนทขด 4 มม. เวน 1 มม. ขด 4 มม. ใชเขยนเพอแสดงรป

งานทถกบงหรอมองไมเหน ขนาดของเสนอาจเปลยนแปลงไดตามความเหมาะสมของรปรางขนาด

งาน สามารถเขยนลงในแบบเพอแสดงขอบนอก ขอบใน และ ร เปนตน ดงรปท 1.22

รปท 1.22 เสนประ

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.2.7 เสนตรงซกแซกบาง เปนเสนตรงทใชแสดงรอยตดของรปทตองการยน

ระยะ ดงรปท 1.23

รปท 1.23 เสนตรงซกแซกบาง

ทมา (technical drawing, 1980, P.22)

1.5.3 การลากเสนตรง เสนตรงทใชในงานรางแบบ มหลายลกษณะคอ เสนตรงใน

แนวนอนควรตองก าหนดจดเรมตนและจดสดทายของการลากเสนกอนแลวจงลากเสนโดยการ

ลากเสนจากซายมอไปทางขวามอ ถาตองลากเสนทมความยาวมากควรลากเสนสนๆ ตอๆ กนจะงาย

กวาการลากเสนยาวๆ สวนเสนตรงในแนวดงใหลากเสนจากดานบนลงมาดานลาง และเสนตรงใน

แนวเฉยงนนท าไดโดยการลากเสนจากดานลางซายไปดานบนขวาหรออาจจะใชการหมนกระดาษ

ใหอยในแนวนอน และจงท าการลากเสนตามวธการลากเสนในแนวนอนกได ดงรปท 1.24, 1.25

รปท 1.24 วธลากเสนตรงในแนวนอน

ทมา (เขยนแบบเทคนคเบองตน, 2549, หนา 159)

รปท 1.25 วธลากเสนตรงในแนวดงและในแนวเฉยง

ทมา (การเขยนแบบเทคนคเบองตน, 2549, หนา 159)

1.5.4 การลากเสนโคงหรอวงกลม การลากเสนโคงหรอวงกลม นบวาเปนการเขยนทยาก

ตองอาศยการฝกหดใหเกดทกษะการลากเสนโคงหรอวงกลมสามารถท าไดหลายวธ คอ

1.5.4.1 การสรางวงกลมโดยการใชรปสเหลยมจตรส เรมโดยหาจดกงกลางของ

ดานทวงกลมสมผส จากนนลากเสนทแยงมม ก าหนดจดประมาณทเสนรอบวงจะผานเสนทแยงมม

เขยนสวนโคงผานจดทก าหนดกจะไดวงกลมตามตองการ ดงรปท 1.26

รปท 1.26 การสรางวงกลมจากรปสเหลยม

ทมา (technical drawing, 1980, P.129)

1.5.4.2 การสรางวงกลมโดยการลากเสนผาศนยกลาง แลวก าหนดจดประมาณท

เสนรอบวงของวงกลม เขยนสวนโคงผานจดทก าหนด กจะไดวงกลมตามตองการ ดงรปท 1.27

รปท 1.27 การสรางวงกลมโดยการลากเสนผาศนยกลาง

ทมา (technical drawing, 1980, P.129)

1.5.4.3 การสรางวงกลมโดยใชเศษกระดาษวดระยะรศมทตองการเขยนบนเศษ

กระดาษ แลวน าไปทาบบนกระดาษรางแบบ โดยใหปลายดานหนงของเศษกระดาษอยทจด

ศนยกลาง อกดานหนงอยทเสนรอบวงหมนเศษกระดาษไปแลวท าจดเสนประจนครบวงกลม เมอ

ลงเสนหนกจะไดรปวงกลมตามตองการ ดงรปท 1.28

รปท 1.28 การสรางวงกลมโดยใชเศษกระดาษวดระยะรศม

ทมา (technical drawing, 1980, P.130)

1.5.4.4 การสรางวงกลมโดยการหมนกระดาษรางแบบการหมนกระดาษรางแบบ

ท าไดโดยใชนวกอยจรดทจดศนยกลางแลวใชมออกขางหนงหมนกระดาษรางไปเรอยๆ จนไดรป

วงกลมตามตองการ ดงรปท 1.29

รปท 1.29 การสรางวงกลมโดยการหมนกระดาษรางแบบ

ทมา (technical drawing, 1980, P.130)

1.5.4.5 การสรางวงกลมโดยใชดนสอ 2 แทง การสรางวงกลมโดยวธนจะใชดนสอ

2 แทง ใหดนสอแทงหนงจรดทจดศนยกลางวงกลม สวนดนสออกแทงหนงลากเสนรอบวงแลว

หมนกระดาษไปเรอยๆ จนไดรปวงกลมตามตองการ ดงรปท 1.30

รปท 1.30 การสรางวงกลมโดยใชดนสอ 2 แทง

ทมา (technical drawing, 1980, P.130)

1.5.5 การสรางรปวงร การสรางรปวงร มวธการรางโดยการสรางรปสเหลยมผนผ าใหม

ขนาดความกวาง ความยาวเทากบขนาดของวงรทตองการ จากนนใหแบงครงความยาวของดานทงส

รปสเหลยมผนผา ลากเสนผาศนยกลางทงสองเสน และลากสวนโคงใหตอกนเปนวงรตามตองการ

ดงรปท 1.31

รปท 1.31 การรางรปวงร

ทมา (technical drawing, 1980, P.131)

1.5.6 การสรางภาพสามมต การสรางภาพสามมต มจดมงหมายเพอถายทอดขอมลจาก

ความคดหรอจนตนาการของวศวกร ผออกแบบใหเหนรปรางของงานไดทงความกวาง ความยาว

และความหนา ภาพสามมตทจะแสดงนน ามาเพยงสองประเภท คอ ภาพสามมตแบบไอโซเมตรก

(isometric) และภาพสามมตแบบออบลค (oblioque)

1.5.6.1 การสรางภาพสามมตแบบไอโซเมตรก ภาพสามมตแบบไอโซเมตรกเปนท

นยมเขยนมาก เพราะเปนภาพทเขยนงาย เนองจากภาพทมมเอยง 30 องศาทงสองขางเทากน เรมจาก

การเขยนภาพโดยวางภาพลกษณะไอโซเมตรก แลวแบงระยะเขยนรายละเอยดของภาพใหครบตาม

แบบงานทก าหนด ลบเสนทไมใชออกจากรป จากนนลงเสนเตมหนกทเสนขอบรป ดงรปท 1.32

รปท 1.32 การสรางภาพสามมตแบบไอโซเมตรก

ทมา (technical drawing, 1980, P.134)

1.5.6.2 การสรางภาพสามมตแบบออบลค ภาพสามมตแบบออบลคเปนทนยม

เขยนมาก ส าหรบงานทมรปรางเปนสวนโคงหรอรกลม เพราะสามารถเขยนไดงายและรวดเรว

เนองจากภาพออบลคจะวางภาพดานหนงอยในแนวระดบ จะเอยงเปนมม 45 องศา เพยงดานเดยว

สามารถเอยงไดท งดานซายและดานขวา การรางภาพสามมตแบบออบลค เรมจากการรางภาพ

ดานหนาในแนวระดบ จากนนรางภาพตามความลกของชนงาน ท ามม 45 องศากบแนวนอน ลงเสน

รางทไมใชออกจากรปงาน ลงเสนเตมหนกทเสนขอบรป ดงรปท 1.33

รปท 1.33 การสรางภาพสามมตแบบออบลค

ทมา (technical drawing, 1980, P.136)

1.6 บทสรป

การเขยนอกษรเชงวศวกรรมและเทคนคการรางนบวาเปนความรพนฐานในการเขยนแบบ

ทตองใชในการเขยนหรอรางแบบชนงานทกชน อกษรทใชในงานเขยนแบบ ตองอานงาย ชดเจน ม

ขนาดเหมาะสมกบแบบงานและประกอบดวยเสนพนฐานตามขนาดมาตรฐานสากลก าหนด และ

เสนทใชเขยนแบบงานแตละเสนมความหมายเฉพาะ เสนจะท าหนาทอธบายแบบงานท าใหรถง

ความแตกตางกนของแบบงาน ลกษณะงาน ทงท าใหการเขยนแบบสมบรณ สวนการรางแบบหรอ

การเขยนแบบสเกตซหรอดราฟต เปนการถอดแบบจากวตถหรอไดจากแนวความคดของผเขยน

แบบเอง เพอถายทอดจนตนาการของวศวกรออกมาเปนรปรางอยางหยาบๆ แลวจงน ามาลง

รายละเอยดและค าอธบายใหถกตองสมบรณตามมาตรฐานตอไป

1.7 แบบฝกหดทายบท

1. จงอธบายความหมายของลกษณะการเขยนตวอกษรทใชในงานเขยนแบบ

2. จงแสดงรายละเอยดล าดบการลากเสนของตวอกษรตอไปน L T F E W A โดยแสดงทง

4 ลกษณะ คอ

อกษรตวพมพใหญแบบตวตรง

อกษรตวพมพใหญแบบตวเอยง

อกษรตวพมพเลกแบบตวตรง

อกษรตวพมพเลกแบบตวเอยง

3. จงแสดงการสรางวงกลมโดยการใชรปสเหลยมจตรส

4. จงแสดงการสรางวงกลมโดยใชเศษกระดาษวดระยะรศม

5. จงแสดงการสรางวงกลมโดยใชดนสอสองแทง

เอกสารอางอง

จ ารญ ตนตพศาลกล. (2551). เขยนแบบวศวกรรม1 (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : สามลดา.

ประเวช มณกต. (2549). เขยนแบบเทคนคเบองตน. กรงเทพฯ : จตรวฒน.

ราชบณฑตยสถาน, ส านกงาน. (2546). ศพทวทยาศาสตร (พมพครงท 5). กรงเทพฯ :

อรณการพมพ.

. (2530). พจนานกรม (พมพครงท 3). กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน.

ศรชย ตอสกล. (2552). เขยนแบบวศวกรรมพนฐาน. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน.

สานตย โภคาพนธ. (2530). ประวตและววฒนาการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ :

โอเอสพรนตงเฮาส.

Lvan Leroy Hill and John Thomas Dygdon. (1980). Technical drawing (7th ed.).

New York : Macmillon Publishing.

Preston E. James., Nelda Davis. (1962). The Wide World New York : The Macmillan

Company.

Rowland Jr, William G. and Stanford, Michael. (1989). A First Dictionary of Cultural

Literacy. Boston : Houghton Mifflin Company.

Science. (1973). The new book of Knowledge (Vol.7). New York : Grolier incorporated.