ผู้น าแห่งยุคกับการประยุกต์ ... ·...

ผน าแหงยคกบการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสการพฒนาทยงยน

ดร. ปรยานช ธรรมปยาศนยสถานศกษาพอเพยง มลนธยวสถรคณ๒ มนาคม ๒๕๖๑๐ @วปอ. เพอสงคม

2

มาตรา ๒๕๗ การปฏรปประเทศ ตามหมวดนตองด าเนนการเพอบรรลเปาหมาย ดงตอไปน (๑) ประเทศชาตมความสงบเรยบรอย มความสามคคปรองดอง มการพฒนาอยางยงยนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และมความสมดลระหวางการพฒนาดานวตถกบการพฒนาดานจตใจ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ป ๒๕๖๐

Success stories of 13 countries that achieved at least 7% growth rate for 25 consecutive years (1950-2005)

Source: The Growth Report “Strategies for Sustained Growth and Inclusive Development,”

COMMISSION ON GROWTH AND DEVELOPMENT Conference Edition, 2008 By Professor A Michael Spence 2008n

Brazil

BotswanaChina

Hong Kong, China

Indonesia

Japan

Malaysia

Malta

OmanSingapore

Korea, Rep. of

Taiwan (China)

Thailand(1960-1997)

3

Natural Resources Depletion

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเรยนรจากการทรงงานดานการพฒนา

5

TIMELINE

1960 - 1997 1997 1999 2015

6

7ส าเนาหนงสอ

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชพระราชทานพระบรมราชานญาต

ใหเผยแพรปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

(๒๙ พฤศจกายน ๒๕๔๒) (หนงสอตามรอยพอ : หนา ข)

7

กรอบแนวคด เปนปรชญาชถงแนวการด ารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน

เปาหมายเพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลง อยางรวดเรวและกวางขวาง ทงทางวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด

หลกการความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ตอการมผลกระทบใดๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน

เงอนไขพนฐาน (คณธรรมน าความร)จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวง อยางยงในการน าวชาการตางๆ มาใชในการวางแผน และการด าเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกนจะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎและนกธรกจในทกระดบ ใหมส านกในคณธรรม ความซอสตย สจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม ด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ

8

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนกรอบแนวคดทตองใชความรควบคไปกบคณธรรม ในการตดสนใจ โดยค านงถง ๓ หลกการ ไดแก ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมระบบภมคมกนในตวทด และมงทจะท าใหผลทเกดขนน าไปสความเจรญกาวหนาทสมดล และพรอมรบการเปลยนแปลงในดานตางๆ ไดแก ดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรม

กรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

เศรษฐกจพอเพยง เปนหลกในการด าเนนชวตไปสความเจรญกาวหนา พรอมกบความสมดลและมนคง เมอน าไปใชบรหารจดการตนเอง และภารกจงานทบคคลนนก าลงกระท าอยอยางสม าเสมอ ยอมส าเรจประโยชนและน าไปสการพฒนาทยงยน

9

• คณธรรม• ความร

คณภาพInput

• พอประมาณ• มเหตผล• ภมคมกนในตวทด

การจดการกระบวนการProcess

• สมดลและ• พรอมรบการเปลยนแปลง

Output /Outcome

วตถ สงคม

สงแวดลอม วฒนธรรม

10

การตดสนใจและการจดการทยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๒-๓-๔

Sufficiency Thinking: Thailand’s gift to an unsustainable worldEdited by Gayle C. Avery and Harald Bergsteiner

Innovative management practices developed by HM King Bhumibol of Thailand have been applied across Thailand in agriculture, education, business, government and community organizations for over two decades.

Is Thailand unique in having discovered the holy grail of a more responsible form of capitalism? No, it is not, but it is the first country whose government has adopted this kind of thinking as national policy.

'...a brilliant addition to the growing literature critical of mainstream business-as-usual ideology.' (John Komlos, Professor Emeritus, University of Munich)

11

The Sufficiency Economy Philosophy Model

B

Internal influences, personal situation, goals, motivation, …

External influence risk; resources (intangible, tangible); laws/rules (moral

Personal know-ledgeexplicit

knowledge,tacit knowledge,skills/mastery, life experience , …

Shared knowledge explicitpublications, the internet …tacit culture, shared experience …

WHO WE ARE HOW WE DECIDEWHAT WE KNOW

Enduring virtues & traitse.g. honest, compassionate, fair, patient, diligent, perseverant, altruistic, trustworthy, creative, loyal, open-minded, assertive, tolerant, integrity

Shared virtues (ethics, i.e. codified morals), e.g. valuing the individual, loyalty, social/environmental responsibility

+

ENVISAGED

OUTCOME

Acquired, wise attitudes i.e. people’s decisions are characterised by:moderation, reasonableness and prudence

e.g.,SEP’s 23 work principles

HOW WE BEHAVE

Balance in thematerial, societal, environmental and cultural domains

MEASURABLE

OUTPUTS

WELLBEING Self-relianceImmunityResilienceAdaptabilityHappiness

LEGEND

Inputs

Outputs

Influences

Process direction

Influence direction

Feedback loop

Source: Sufficiency Thinking: Thailand’s Gift to an Unsustainable World,

Chapter 3 (Dharmapiya & Bergsteiner, June 2016)

12

13

หลกคด

เงอนไขของความส าเรจ : คนทมคณภาพ

การท างานใดๆ ทมงใหประสบผลส าเรจอยางราบรน แตละบคคลจ าเปนตองใชความรควบคกบคณธรรมเปนพนฐาน

ความรความรอบรเกยวกบวชาการตางๆ ทเกยวของ และความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผน และความระมดระวงในขนตอนการปฏบต

คณธรรม ตองเสรมสรางพนฐานจตใจ ตระหนกในคณธรรม มความซอสตยสจรต และมความอดทน มความเพยร ใชสตปญญาในการด าเนนชวต

14

หลกคด หลกปฏบต ในการด าเนนงาน

การตดสนใจและการด าเนนการใดๆ จ าเปนตองยด ๓ หลกการพอเพยงทกครง

พอประมาณ พอเหมาะ พอด กบ สภาพของตน ขององคกร (ปจจยภายใน) พอควร สอดคลอง กบ ภมสงคม (ปจจยภายนอก)

มเหตผล รสาเหต ท าไม / เพราะเหตใด รปจจยทเกยวของวชาการ กฎหมาย ความเชอ ประเพณ รผลกระทบทจะเกดขนใน ดานตางๆ กวาง-แคบ ใกล-ไกล

มภมคมกนในตวทด เตรยมความพรอมรบการ เปลยนแปลงในดานตางๆ วางแผน รอบคอบ ไมประมาท เพอปองกนอนตรายหรอปญหา ทอาจจะเกดขน

15

มงใหเกดความสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวาง ทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรม จากโลกภายนอกไดเปนอยางด

วตถ เหนคณคา และใช วตถ สงของ เงนทอง ทรพยากร อยางประหยด คมคา

สงคม เหนคณคาของการอยรวมกบผอน

โดยไมเบยดเบยนกน และมความเออเฟอเผอแผตอกน

วฒนธรรมเหนคณคาและรวมอนรกษวฒนธรรม คานยม เอกลกษณทองถน/ ความเปนไทย

สงแวดลอมมจตส านก รวธการ และมสวนรวม

ในการอนรกษธรรมชาตสงแวดลอม

สมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลง

16

เปาหมาย : สมดล + มนคง ยงยน

วงจรเรยนร “คด-พด-ท า อยางพอเพยง”

ปฏบตถอด

บทเรยน ทฤษฎ

น าไปใช

17

พอประมาณ รายจายสมดลกบรายรบ

มเหตมผล ใชจายอยางมเหตผล /มความจ าเปน / ไมใชสงของเกนฐานะ/ใชของอยางคมคาประหยด

มภมคมกน มเงนออม /แบงปนผอน /ท าบญ

คณธรรมน าความร ประกอบอาชพทสจรต ดวยความขยนหมนเพยร ใชสตปญญาในการตดสนใจและด าเนนการตางๆ เพอใหเทาทนตอการเปลยนแปลง

ตวอยางการใชจายอยางพอเพยง

18

Thailand Human Development Report 2007

19

อยอยางพอเพยง

“..คนทน าหลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชไดผล มกจะมคณสมบตทเหมอนกนหลายอยาง

ไดแก ชอบทจะท างานหนก มความซอสตย สนกสนานกบการเรยนร และการสรางปญญาใหเกดกบตนเอง เหนคณคาของการอยรวมกนในสงคม

และการอยรวมกบระบบนเวศวทยาอยางสมดล คนเหลานไมใชพวกวตถนยม แตมกจะค านงถงหลกการบรโภคแบบยงยน

มความเคารพธรรมชาตและความเมตตาตอเพอนมนษยดวยกน โดยสรป พวกเขาม จตส านกและวธคดในแบบฉบบเฉพาะ...”

(NHDR, UNDP 2007)

20

...การพฒนาพนฐานจตใจและจตวญญาณ...

“...เศรษฐกจพอเพยงใหความส าคญตอ การพฒนาพนฐานจตใจและจตวญญาณ มากกวาการพฒนา

วตถ โดยเฉพาะอยางยงเศรษฐกจพอเพยง ถอวาการพฒนาจตนนตองเปนสวนหนงของ

การพฒนาทกชนด โดยไมอาจแยกออกจากกนได...” (NHDR, UNDP 2007)

21

เปาหมายสมดลและพรอมรบการเปลยนแปลง

UN 2030 AgendaSDGs

พอเพยง เพอ ยงยน

• Clean & Green

• Local & Royal

• Caring & Sharing

• Safe & Save

วตถ สงคม

สงแวดลอม

วฒนธรรม

22

Thailand’s SUSTAINABLE DEVELOPMENT

Sourcebook

23

A Call To Action Thailand And The

Sustainable Development Goals

(January 2017)

24

ลกษณะพเศษของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงหลกปรชญาพอเพยง คอ หลกในการบรหารและพฒนาคนใหมคณภาพ เพอการพฒนาทยงยน การพฒนาทกาวหนาไปพรอมกบความสมดล การพฒนาทมนคงอยางเปนขนตอน โดยเรมจากฐานราก มงประโยชนสวนรวม และความสขทยงยน พฒนาคณภาพคน ใหมคณธรรมก ากบความร

จาก “ตามรอยพอชวตพอเพยง...สการพฒนาทยงยน (๒๕๕๒)”

25

26

ผลทเกดขน(Output/Outcomes)

แนวปฏบต

พนฐานFoundation

• สมดลและพรอมรบการเปลยนแปลงในดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรม

• การพฒนาตามแนวพระราชด าร ๔๐๐๐++• พระบรมราโชวาท ฯลฯ• หลกการทรงงาน ๒๓ ขอ • ๓ หลกการ (พอประมาณ + มเหตผล + ภมคมกน)

• คณธรรม• ความร

การพฒนาตามศาสตรพระราชา สความยงยน๙

©PD 26

วสยทศนของแผนการศกษาแหงชาต (๒๕๖๐ – ๒๕๗๔)

“คนไทยทกคนไดรบการศกษา และเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ ด ารงชวตอยางเปนสข สอดคลองกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และการเปลยนแปลงของโลกในศตวรรษท ๒๑” มจดมงหมาย ๓ ประการ๑. คนไทยเปนพลเมองด มคณลกษณะและทกษะการเรยนรในศตวรรษท ๒๑ และสมรรถนะท สอดคลองกบบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พระราชบญญตการศกษา แหงชาต ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และยทธศาสตรประเทศไทย ๔.๐ ๒. สงคมไทยเปนสงคมแหงการเรยนร และคณธรรม จรยธรรม รรกสามคค และรวมมอผนกก าลง มงสการพฒนาประเทศอยางยงยนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง๓. ประเทศไทยกาวขามกบดกประเทศทมรายไดปานกลาง และความเหลอมล าภายในประเทศลดลง

27

การขบเคลอนหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดานการศกษา

หมายถง การด าเนนการสงเสรมและสนบสนน ใหบคลากรในภาคการศกษา ทกระดบ นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในชวตประจ าวนและการปฏบตภารกจ เพอทายทสดแลว เกดกระบวนการเรยนร การปรบเปลยนจนเปนวถชวต และปลกฝงและบมเพาะผเรยน – เดกและเยาวชน - ใหมจตส านกและอปนสย “พอเพยง” (Sufficiency Mindset and Behavior) จะไดสามารถด ารงตน และด าเนนชวตใหเจรญกาวหนาไปไดอยางสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงตางๆ

28

โรงเรยนพอเพยง : โรงเรยนบมเพาะอปนสย “อยอยางพอเพยง”

เปาหมายหลกสตร

“อยอยางพอเพยง”

สถานศกษาพอเพยง

Character-building

Whole school approachสภาพแวดลอม – วฒนธรรม

แบบอยาง - กจกรรมการเรยนร

เปนการขบเคลอนหลกสตรการศกษาของชาตใหบรรลเปาหมาย

สรางเยาวชนทมหลกคดและพฤตกรรม“Sufficiency Thinking & Behavior”

ในการใชชวต

29

แนวทางการน าหลก ปศพพ.ไปปรบใชในสถานศกษา

การบรหารจดการก าหนดเปนนโยบาย –

งานวชาการ งบประมาณ บคคล บรหารทวไป ชมชนสมพนธ

น าหลกการทรงงานมาปรบใชในการบรหาร

สถานศกษา

บรหารทรพยากรตามหลก ปศพพ. การมสวนรวม รรกสามคค ไมประมาท

การเรยนการสอนสอนวชา “เศรษฐกจ

พอเพยง”ตามมาตรฐาน ส ๓.๑

บรณาการหลก ปศพพ. กบ สาระการเรยนร

สรางบรรยากาศทสงเสรมการเรยนรตามหลก ปศพ.

กจกรรมพฒนาผเรยนตอยอดหรอพฒนา

กจกรรมทสอดคลอง

กบภมสงคม/ บรบท

มการวางแผนอยางรอบคอบค านงถงความ

เสยงตางๆ

ใชหลกคด หลกปฏบตทสอดคลองกบหลกวชาการ

อยางสมเหตสมผล

สงเสรมการเรยนรและคณธรรม

30

ศนยการเรยนรฯ

โรงเรยนมผลงานปฏบตเปนเลศ (BP)

สถานศกษาพอเพยง๒๓,๗๙๖

๓๙๘

๒๐๕

ขอมล ณ สงหาคม ๒๕๖๐ สถานศกษาทวไป ๓๗,๗๔๐

รแนวทาง เรมเหนผล

คงสภาพ มคณภาพ

เปนพเลยง ขยายผลได

31

โรงเรยนพอเพยง ๓ ระดบ

แผนงานขบเคลอนการเงนพอเพยง 2561

เดกไทยอปนสยพอเพยง

ครรนใหมหวใจพอเพยง

นกศกษาครรคณคาการเงน

พอเพยง

ครไทยใสใจการเงน

4 หลกสตร

ทดลองใชในโรงเรยนเครอขาย 500 แหง

พฒนาสอ พฒนาวทยากร

ขยายผลทวประเทศ พฒนาหลกสตรรวมกบสถาบนผลตคร

รวมมอกบหนวยงานตางๆ ในการฝกอบรม ครรนใหม ครประจ าการ

ประถมตน (Action-based Learning)เนนสรางวนย การใชเวลาใหเกดประโยชน

มธยมตน (Project-based Learning)วนย ความกตญญ การเออเฟอแบงปน

ป.1 รใชอยางประหยดคมคา รอดออม เขาใจการท างานสจรต ม.1 รประหยด มธยสถ เขาใจสถานการณทางการเงนของครอบครว

ป.2 รเปรยบเทยบ รจดรบ-จาย รออมกอนใช บอกทมารายไดรายจายของครอบครว ม.2 เขาใจการเงนของครอบครว เขาใจชมชน ใสใจพฒนาทองถน (กองทนหมบาน)

ป.3 เลอกได ใชเปน เนนการใชซ า รแยกแยะความจ าเปนและความตองการ ม.3 เขาใจกลไกราคา รวางแผนอนาคต ใชชวตพอเพยง

ประถมปลาย (Experience-based Learning)วนย ความรบผดชอบ ความซอสตย

มธยมปลาย (Problem-based Learning)วนย ความสามคค รจกบ าเพญประโยชน

ป.4 เขาใจหลก ปศพพ. เขาใจความส าคญของอาชพ ม.4 ประยกตใช ปศพพ. กบการจดการการเงนไดอยางเหมาะสม

ป.5 รจกอาชพ เขาใจการผลต เขาใจเงนฝาก เงนก ม.5 รปญหาทางการเงน วเคราะห หาสาเหต แนวทางปองกนและแกไขปญหาตามหลก ปศพพ.

ป.6 รบทบาทหนาทในฐานะผผลตและผบรโภค รวางแผนเลอกอาชพ ม.6 เขาใจการจดการเงน และเสนทางอาชพทชดเจน

หลกสตรการเงนพอเพยง “เดกไทยอปนสยพอเพยง”

33

วธการพฒนาหลกสตรสรางหนวยการเรยนร “การเงนพอเพยง” จากตวชวดตามหลกสตรการศกษาพนฐาน (2551)

โดยครแกนน าจากโรงเรยนพอเพยง เรมทดลองใชใน 45 โรงเรยน 80 หองเรยน 1 ภาคการศกษา

34

ศนยสถานศกษาพอเพยง มลนธยวสถรคณ

๑๗๓ ถนนนครราชสมา เขตดสต กทม. ๑๐๓๐๐โทรศพท ๐-๒๗๘๗-๗๐๓๓ - ๔ โทรสาร ๐-๒๒๘๒-๘๒๒๖

www.sufficiencyeconomy.orgFacebook : ศนยสถานศกษาพอเพยง

มลนธยวสถรคณYoutube : sufficiency school

ตดตอขอขอมลเพมเตมไดทwww.sufficiencyeconomy.org