career planning in farsi

برنامه ريزي مسير شغلي

سيد بابك علوياستاديار و معاون پژوهشي دانشكده مديريت و اقتصاد

دانشگاه صنعتي شريف

برنام&ه ري&زي مس&ير ش&غلي عب&ارت اس&ت از شناس&ايي مس&يرهايش&غلي ممكن ب&راي ح&ركت كاركن&ان در س&ازمان و برنام&ه ري&زي تع&يين مس&يرهاي ب&راي ش&ناخت وي&ژگي ه&اي خ&ود و آنه&ا ب&راي ش&غلي آنه&ا ب&ر اس&اس آن وي&ژگي ه&ا ب&ه گون&ه اي ك&ه تض&مين كنن&ده

همزمان رشد كاركنان و سازمان شود.

برنام&ه ري&زي مس&ير ش&غلي سيس&تمي ف&راهم مي آورد ك&ه در آناف&راد مس&ير ش&غلي آين&ده خ&ود را تص&ور ك&رده و حض&ور خ&ود را در س&ازمان ب&ا معن&ا بيابن&د. ب&ه عالوه اين اق&دام م&وجب احس&اس مي ف&راهم را كاركن&ان رواني ام&نيت و ف&ردي رش&د تض&مين

سازد.

همچ&نين برنام&ه ري&زي مس&ير ش&غلي اين امك&ان را ف&راهم ميآورد ك&ه س&ازمان بتوان&د ب&راي ت&امين بخش&ي از من&ابع س&ازماني اه&داف و ه&ا اس&تراتژي اس&اس ب&ر س&ازمان داخ&ل از خ&ود

سازماني برنامه ريزي نمايد.

تعريف برنامه ريزي شغلي و اهميت آن

رويكردهاي فردي و سازماني در برنامه ريزي مسير شغلي

ارائه برنامه هاي •نقش سازمانگوناگون و متنوع مسير

شغلي براي واحدهاي مختلف؛

تبيين واضح خط مشي •ها و رويه هاي ارتقاء و

حركت در سازمان؛ايجاد فرصتهاي آموزش •

و توسعه در زمينه هاي گوناگون مرتبط با اهداف سازمان و

مشاغل آن؛متناسب سازي و ايجاد •

ارتباط منطقي بين زير سيستمهاي گوناگون

مديريت منابع انساني با برنامه هاي مسير

شغلي.

نقش مديرارائه بازخوردهاي •

عملكردي صحيح و مرتب به فرد؛

ارائه وظايفي كه منجر •به توسعه قابليت هاي فرد در راستاي مسير

شغلي وي شود؛جلسات مربي گري •

مقطعي و مرتب و گفتگو درباره مسير شغلي مناسب براي

فرد؛حمايت و اختصاص منابع •

الزم براي رشد فرد.

نقش فردپذيرش مسئوليتهاي خود •

در فرايند؛تالش براي شناخت •

نيازها، ارزشها و توانمندي هاي خود؛

شناسايي اطالعات الزم •درباره مشاغل گوناگون؛

حضور در كارگاه هاي •آموزشي درباره خود

شناسي و برنامه ريزي مسير شغلي؛

واقع بيني نسبت به •امكانات محيطي.

نقشهاي گوناگون در فرايند مديريت مسير شغلي

نردبان دوگانه

جهت گيري شغلي از منظر رويكرد عقاليي در تصميمگيري عبارتست از تصميم فرد براي ادامه حركت مسير

شغلي خود در يك جهت مشخص بر اساس تحليل عوامل دروني خود )نيازها، ارزشها، و قابليت ها( و

بررسي امكانات و فرصتهاي بيروني در سازمان و صنعت مربوطه؛

جهت گيري شغلي از منظر رويكرد عقاليي كران دارممكن است تحت تاثير عوامل هيجاني و وابستگي هاي

رواني به افراد ديگر هم قرار گيرد.

جهت گيري شغلي

فني

مديريتي

پروژه اي

كارآفرينانه

تركيبي

انواع جهت گيري هاي شغلي

شكل گيري جهت گيري شغلي

شناسايي الگوهاي مسير شغلي موجود در سوابقسازمان؛

شناسايي الگوهاي مسير شغلي بالقوه در سازمان؛ شناسايي الزامات مشاغل در مسيرهاي شغلي مانند

شرايط احراز و قابليت هاي مورد نياز هر شغل؛ طراحي خط مشهاي سازماني الزم براي حركت در

مسيرهاي شغلي بر اساس استراتژي هاي سازماني؛ متناسب سازي ساير زير سيستمهاي مديريت منابع

انساني با سيستم طراحي شده؛ برقراري برنامه هاي رسمي و غير رسمي براي كمك به

افراد براي شناسايي مسيرهاي شغلي مورد عالقه خود در راستاي اهداف سازمان.

اقدامات اصلي در برنامه ريزي مسير شغلي

فرصتهاي گوناگون براي برنامه ريزي مسير شغلي

: مسيرهاي شغلي منتج 1مثال به مدير پروژه

: مسير شغلي تستر در صنعت 2مثال ( AT&T)نرم افزار

)كمك به خود شناسي افراد )نيازها، ارزشها، و قابليتهاو تقويت هويت حرفه اي افراد با توجه به مرحله اي كه

در آن قرار دارند؛ارائه اطالعات درباره ويژگي هاي مشاغل مختلف؛ارائه اطالعات درباره روندهاي تكنولوژي و سازماني؛ ارائه اطالعات درباره خط مشها، قوانين و سيستمهاي

گوناگون سازماني و حرفه اي مؤثر بر مسيرهاي شغلي؛

مشاوره براي شناسايي جهت گيري شغلي؛ شناسايي استراتژي هاي گوناگون براي انتخاب مسير

شغلي.

مشاوره برنامه ريزي شغلي

مدلي براي توضيح شكل گيري مسير شغلي

استراتژي هاي ممكن براي هدف گذاري بلند مدت شغلي

استفاده از نقاط قوت خوددر جهت فرصتهاي شغلي

محيطي؛

استفاده از نقاط قوت خوددر جهت مقابله با تهديدهاي

شغلي محيطي؛

برنامه ريزي براي رفع نقاطضعف خود براي استفاده از

فرصتهاي شغلي محيطي؛

برنامه ريزي براي رفع نقاطضعف خود براي مقابله با تهديدهاي شغلي محيطي.

نردبان دوگانه و سيستم پرداخت

Alavi, S. B., Moteabbed, S., and Arasti, M. R. (unpublished manuscript), Software engineers’ career orientation: A typology and a framework of antecedents.

Dessler, G. (2005). Human Resource Management. New Jersey: Printice Hall.

Rothwell, W. J. & Kazanas, H. C. (2003). Planning and Managing Human Resources: Strategic Planning for Personnel Management (2nd edition). Massachusetts: HRD Press.

Tremblay, M., Wils, T., and Proulx,C. (2002). Determinants of career path preferences among Canadian engineers, Journal of Engineering and Technology Management 19, 1-23.

گزيده منابع