ciężarna ze schorzeniem układu krążenia · znieczulenie porodu • znieczulenie...
Post on 27-Feb-2019
226 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Epidemiologia
• 0,2 – 4,1 % wszystkich ciąż powikłanych jest chorobą serca (CVD)
kraje kraje
rozwinięte rozwijające sie
- wrodzone wady serca (CVD) – (75 – 82 %) (9 -19 %)
- wady zastawek serca (VHD) – (56 – 89 %)
Epidemiologia
Europejski Rejestr Chorób Serca u Ciężarnych (European Registry on Heart Disease and Pregnancy)
n(%)
Kraje rozwinięte (%)
Kraje rozwijające się (%)
Wrodzone wady serca 872 (66,0) 74 18
Wady nabyte serca 334 (25,3) 18 72
Kardiomiopatie 88 (6,7)
8 10 Choroba niedokrwienna serca
25 (1,9)
razem 1321
100 (n=1136)
100 (n=185)
Śmiertelność matek 13 (1) 0,6
(n=6) 3,9
(n=7)
European Heart Journal (2013) 34, 657–665
Epidemiologia
86
79
63
30
25
58
niedomykalnośćzastawki dwudzielnej
zwężenie zastawkidwudzielnej
zwężenie iniedomykalnośćzastawki dwudzielnej
niedomykalnośćzastawki aortalnej
zwężenie zastawkiaortalnej
113
111
78
77 61
56
36
221
ubytek międzykomorowy
ubytekmiędzyprzedsionkowy
wady zastawki mitralnej
koarktacja aorty
wady zastawki trójdzielnej
przełożenie wielkichnaczyń
Wady nabyte Wady wrodzone
Czynniki ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych u matki oraz skala ryzyka z badania
CARPREG
• Wcześniejszy incydent sercowy (niewydolność serca, przejściowy atak niedokrwienny, udar mózgu przed ciążą, lub zaburzenia rytmu
• Wyjściowa klasa NYHA > II lub sinica
• Przeszkoda w lewym sercu (powierzchnia zastawki aortalnej < 1,5 cm2, oceniany echokardiograficznie szczytowy gradient w drodze odpływu LV < 30 mmHg
• Frakcja wyrzutowa lewej komory < 40%
0 pkt. – 5% 1 pkt. – 27% > 1 pkt. – 75%
Circulation 2001; 104: 515-521
Zmodyfikowana klasyfikacja WHO ryzyka sercowo-naczyniowego u matki: założenia
Klasa ryzyka Ryzyko związane z ciążą
I - niewykrywalne dodatkowe ryzyko zgonu matki - niezwiększone lub nieznacznie zwiększone ryzyko powikłań
II - nieznacznie zwiększone ryzyko zgonu matki - umiarkowane zwiększone ryzyko powikłań
III
- istotnie zwiększone ryzyko zgonu matki - istotne zwiększone ryzyko ciężkich powikłań - wymagane intensywne monitorowanie przez kardiologa i położnika w czasie ciąży, porodu i połogu
IV
- skrajnie duże ryzyko zgonu matki i ciężkich powikłań - ciąża jest przeciwwskazana, w razie zajścia w ciążę należy rozważyć jej przerwanie - w razie kontynuacji ciąży opieka jak w klasie III
Zmodyfikowana klasyfikacja WHO ryzyka sercowo-naczyniowego u matki: zastosowanie
• WHO I Niepowikłane, małe lub niewielkie:
— stenoza tętnicy płucnej
— przetrwały przewód tętniczy
— wypadanie płatka zastawki mitralne
Skutecznie skorygowane proste wady (ubytek przegrody przedsionkowej lub komorowej, przetrwały przewód tętniczy, nieprawidłowy spływ żył płucnych)
• WHO II Nieskorygowany ubytek przegrody międzyprzedsionkowej lub międzykomorowej
Skorygowana tetralogia Fallota
Większość zaburzeń rytmu
• WHO II-III (w zależności od pacjentki)
Łagodne upośledzenie funkcji lewej komory
Kardiomiopatia przerostowa
Wada zastawki własnej lub protezy biologicznej nieuwzględniona w klasie I lub IV
Zespół Marfana bez poszerzenia aorty
Aorta < 45 mm w chorobie aorty związanej z dwupłatkową zastawką aortalną
Skorygowana koarktacja aorty
• WHO IV
Nadciśnienie płucne (niezależnie od przyczyny)
Ciężkie upośledzenie funkcji komory systemowej (LVEF < 30%, NYHA III/IV)
Kardiomiopatia okołoporodowa w przeszłości z jakimkolwiek resztkowym upośledzeniem funkcji lewej komory
Ciężka stenoza mitralna, ciężka objawowa stenoza aortalna
Zespół Marfana z poszerzeniem aorty > 45 mm
Poszerzenie aorty > 50 mm w chorobie aorty związanej z dwupłatkową zastawką aortalną
Wrodzona ciężka koarktacja aorty
Zmodyfikowana klasyfikacja WHO ryzyka sercowo-naczyniowego u matki: zastosowanie
Ciężarna ze schorzeniem układu krążenia i…
• Poród - drogami natury - cięcie cesarskie • Zabieg niepołożniczy • Intensywna Terapia
Wybór optymalnego sposobu znieczulenia
• Ocena
Zmian fizjologicznych w ciąży dotyczących układu krążenia
Hemodynamiki konkretnej choroby serca
Wpływu znieczulenia i stosowanych leków na hemodynamikę
• Dobór monitoringu
Zmiany fizjologiczne w ciąży
Układ krążenia
Całkowita objętość krwi + 35 – 40%
Objętość osocza + 50%
Objętość erytrocytów + 20%
Pojemność minutowa serca + 40 – 50%
Objętość wyrzutowa + 30%
Częstość akcji serca + 15 – 20%
Opór naczyniowy krążenia dużego - 15
Skurczowe ciśnienie tętnicze - 0 - 15 mmHg
Rozkurczowe ciśnienie tętnicze - 10 – 20 mmHg
Ośrodkowe ciśnienie żylne Bez zmian
Wzrost rzutu serca
28-32 hbd utajona faza czynna faza poród okres bezpośrednio porodu porodu po porodzie
Auto- transfuzja
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
140%
45% 45% 45% 45% 45%
15% 30%
45%
80%
Wpływu znieczulenia i stosowanych leków na hemodynamikę
Znieczulenie przewodowe - obniżenie SVR - hipotensja – odruchowa tachykardia
Znieczulenie ogólne - reakcja na intubację - „płytka” anestezja
Ciągły dożylny wlew opioidów - nadmierna sedacja
Środki obkurczające macicę
Oksytocyna
• Silny wazodylatator – spadek oporu naczyniowego i MAP czemu
towarzyszy kompensacyjne przyśpieszenie czynności serca i wzrost CO
• 5-10j iv
- SVR o 50%
- MAP o 30%
- HR o 30%
- CO o 30%
• ED90 – 0,35 – 2,99 j
• Działania uboczne – ból w klatce piersiowej, zmiany w EKG, zaczerwienienie, tachypnoe, niedokrwienie mięśnia sercowego, nudności/wymioty, arytmie, wzrost ciśnienia płucnego, ból głowy, obrzęk płuc, śmierć
Środki obkurczające macicę
Metylergometryna
• silne działanie obkurczające tak tętnice, jak i żyły (receptory α)
• Skurcz naczyń wieńcowych oporny na działanie nitrogliceryny
• Działania niepożądane – wzrost CVP, PAP, MAP, zawał serca, obrzęk płuc, obrzęk mózgu, wstrząs kardiogenny
• Leku należy unikać u wszystkich obciążonych krążeniowo pacjentek, zwłaszcza tych z NYHA III i IV
Środki obkurczające macicę
Prostaglandyny
• PGE2 (Dinoproston – Prepidil),
- SVR, HR, PAP, MAP, CO (50-100%) – może doprowadzić do dekompensacji krążeniowej z obrzękiem płuc, hipoksemią i zatrzymaniem krążenia
• PGE1 (Misoprostol – Cytotec)
- SVR, HR, PAP
• PGF2α (Carboprost, Enzaprost) – bezwzględnie przeciwwskazana u pacjentek niestabilnych krążeniowo
Leki przeciwkrzepliwe
• Zwiększone ryzyko żylnych incydentów zakrzepowo-zatorowych (0,05 -0,20% wszystkich ciąż)
• Przy mechanicznych protezach zastawkowych:
3,9% u kobiet stosujących w ciąży doustne antykoagulanty (OAC) - śmiertelność 2%
9,2% w przypadku stosowania UFH w I i OAC w II i III trymestrze - śmiertelność 4%
33% przy stosowaniu UFH przez całą ciążę – śmiertelność 15%
Klasyfikacja leków wg FDA pod względem ich stosowania u kobiet w ciąży
A • Kontrolowane badania kliniczne u kobiet w ciąży nie wykazały działania
teratogennego leku. • Lek bezpieczny w okresie ciąży.
B • Badania doświadczalne na zwierzętach nie wykazały ryzyka działania
teratogennego leku. • Nie przeprowadzono kontrolowanych badań u kobiet w ciąży.
C • Badania doświadczalne na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub
embriotoksyczne leku. • Lek może być stosowany u kobiet w ciąży tylko wówczas, gdy korzyści z jego
podania przewyższają ryzyko niekorzystnego wpływu na płód.
D • Występuje potwierdzone ryzyko działania teratogennego na płód ludzki. • Lek może być stosowany tylko w stanach zagrożenia życia matki w sytuacji, gdy nie
ma alternatywnych leków z wyżej wymienionych kategorii lub gdy leki te są nieskuteczne.
X • Lek o wysokim ryzyku działania teratogennego. • Lek bezwzględnie przeciwwskazany u kobiet w ciąży.
Monitorowanie
• Pacjentki „bezobjawowe”, bez ewidentnej progresji choroby w ciąży nie wymagają rozszerzonego monitorowania z wyjątkiem pierwotnego nadciśnienia płucnego, zespołów z przeciekiem z prawa na lewo, tętniaka rozwarstwiającego aorty, ciężkiej stenozy aortalnej i koarktacji aorty.
• U pacjentek z III i IV klasy ryzyka wg WHO, NYHA III-IV – monitorowanie rozszerzone: inwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego, OCŻ, cewnik Swana-Ganza, echokardiografia przezprzełykowa (TEE), echokardiografia przezklatkowa (TTE), analiza fali tętna (LiDCO, PiCCO, APCO, Czujnik FloTrac i monitor Vigileo)
Potencjalne problemy podczas porodu
• Krwotok
• Obrzęk płuc
• Arytmie i tachykardia
• Zatorowość
• Ostre nadciśnienie płucne
Ostre zespoły wieńcowe
• 3 – 6 przypadków na 100 000 ciąż
• Czynniki ryzyka: Wiek > 30 lat
Palenie tytoniu
Nadciśnienie tętnicze
Hiperlipidemia
Cukrzyca
Obciążający wywiad rodzinny
Stan przedrzucawkowy, rzucawka
Trombofilia
• Śmiertelność matek 5 – 10 %, największa w okresie okołoporodowym, płodu 12 – 34 %.
Diagnostyka
• W miarę możliwości metody nieinwazyjne (szczególnie do 12 tyg. Ciąży)
• Próba wysiłkowa – submaksymalna, do osiągnięcia 80% maksymalnej częstości akcji serca, unikamy próby dobutaminowej
• Koronarografia – użycie osłony na brzuch i minimalizacja ekspozycji (dawka ekspozycji matki ok. 7 mGy, płodu 3 mGy). Obecnie u prawie połowy ciężarnych z OZW wykonuje się koronarografię. U 40% z nich po stwierdzeniu istotnych zmian w naczyniach wieńcowych wykonuje się angioplastykę wieńcową.
• Troponina, CK-MB
Ostre zespoły wieńcowe
Postępowanie w OZW z uniesionym ST
• Koronarografia z możliwością poszerzenia o przezskórną plastyką wieńcową – stenty metalowe.
• Leczenie trombolityczne zarezerwowane dla przypadków zagrażających życiu przy braku dostępu do PCI. Powikłania: krwotoki (8,1%), śmierć matki (1,2-7%), poród przedwczesny (2,9%), poronienie (5,8 – 8,0%).
Ostre zespoły wieńcowe
• Postępowanie w OZW bez uniesionego ST
(Kategoria B lub C wg FDA)
• Salicylany w dawce do 150 mg/d(B)
• Heparyna (B)
• Β-blokery – Acebutolol, Labetalol, Metoprolol, Propranolol
• Clopidogrel
• Nifedypina, Werapamil
• Nitrogliceryna
(Kategoria D lub X wg FDA)
Inhibitory ACE, inhibitory reniny, statyny (X)
Ostre zespoły wieńcowe
Poród
• O ile to możliwe poród przynajmniej 2 tygodnie po zawale • Aktualnie brak jednoznacznych zaleceń dotyczących sposobu zakończenia ciąży
jednak przeważa pogląd, że cięcie cesarskie powinno być wykonywane tylko ze wskazań położniczych.
• Wczesna analgezja zewnątrzoponowa • Unikanie tachykardii i hipertensji • Metyloergometryna przeciwwskazana • Misoprostol (PGE1, Cytotec), dinoproston (PGE2, Prepidil) – brak bezwzględnego
przeciwwskazania jednak istnieje ryzyko skurczu naczyń wieńcowych i zaburzeń rytmu
• Tlen, unikanie zespołu aortalno-kawalnego, • Monitorowanie – saturacja, EKG, KTG, w razie konieczności monitorowanie
rozszerzone
Ostre zespoły wieńcowe
Kardiomiopatie związane z ciążą
• Kardiomiopatia okołoporodowa – peripartum cardiomyopathy (PPCM) • Kardiomiopatia przerostowa - hypertrophic cardiomyopathy (HCM) • Kardiomiopatia rozstrzeniowa - dilated cardiomyopathy (DCM) • Kardiomiopatia toksyczna • Choroby spichrzeniowe
Kardiomiopatia okołoporodowa – (PPCM)
• Idiopatyczna kardiomiopatia występująca pod koniec ciąży oraz w kilka miesięcy po porodzie, objawiająca się wtórną do dysfunkcji lewej komory niewydolnością serca.
• Częstość występowania – 1:300 – 1:4000 ciąż
• Śmiertelność: 0 – 9 % (rasa biała), do 15% wśród Afroamerykanów
• Czynniki predysponujące: wielorództwo, ciąże mnogie, obciążenie rodzinne, palenie tytoniu, rasa, cukrzyca, wiek matki, przedłużone stosowanie beta-agonistów
• Przyczyną dekompensacji jest typowy dla ciąży wzrost CO, zwiększenie objętości śródnaczyniowej i wzrost HR
• ACEI, ARB, inhibitory reniny – przeciwwskazane w ciąży
• W celu obniżenia afterload – hydralazyna, azotany
• Leki inotropowe – dopamina, lewosimendan
• Diuretyki – FSD (unikamy antagonistów aldosteronu)
• beta-blokery kardioselektywne – metoprolol (atenolol przeciwwskazany)
• Leczenie przeciwzakrzepowe – stwierdzona skrzeplina wewnątrzsercowa, potwierdzony obwodowy incydent zatorowy, AF, LVEF < 35%,
• W skrajnych przypadkach ECMO, IABC, LVAD
Kardiomiopatia okołoporodowa - leczenie
• W stabilnym stanie hemodynamicznym, przy braku położniczych wskazań do cięcia cesarskiego preferowany jest poród drogami natury w znieczuleniu zewnątrzoponowym lub ciągłym podpajęczynówkowym z użyciem opioidów
• Przy terapii przeciwzakrzepowej – ciągła infuzja remifentanylu
• Cięcie cesarskie – znieczulenie zewnątrzoponowe postępowaniem z wyboru. Przy przeciwwskazaniach do znieczulenia przewodowego – znieczulenie ogólne z profilaktyką hipertensji tętniczej i częstoskurczu podczas intubacji tchawicy.
Kardiomiopatia okołoporodowa - poród
Kardiomiopatia rozstrzeniowa dilated cardiomyopathy (DCM)
• Objawy niewydolności serca, powiększenie LV, skurczowa dysfunkcja LV z nieznanej przyczyny
• Różnicowanie z PPCM – najczęściej ujawnia się w I lub II trymestrze wraz ze wzrostem obciążenia hemodynamicznego
Kardiomiopatia przerostowa - hypertrophic cardiomyopathy (HCM)
• Najczęstsza choroba genetyczna serca, często rozpoznawana po raz pierwszy w ciąży
• Objawy typowe dla niewydolności serca, wraz z zastojem nad polami płucnymi oraz omdleń w czasie wysiłku. Częste komorowe i nadkomorowe zaburzenia rytmu.
• W leczeniu często beta-adrenolityki. Przy złej tolerancji werapamil jako lek II rzutu.
• Kardiowersja w celu przerwania utrzymującej się arytmii
• Leczenie przeciwzakrzepowe • Znieczulenie zewnątrzoponowe ostrożnie z ciężkim
LVOTO • Oksytocyna w powolnym wlewie – ryzyko hipotonii,
zaburzeń rytmu i tachykardii
Zwężenie zastawki aorty
• U młodych kobiet najczęstsza postać wrodzona z dwupłatkową zastawką aortalną
• Objawy takie jak: duszność, ból za mostkiem, omdlenia mogą pojawić się dopiero w ciąży
Stopnie ciężkości zwężenia zastawki aorty
Ciężka Średnia lekka
Gradient przezzastawkowy (mmHg) > 50 20 - 50 < 20
Powierzchnia zastawki (cm2) < 0,8
0,8 – 1,0 1,0 – 1,5
• Unikanie spadku CO !!!
• Unikanie obniżenia SVR
• Utrzymywanie HR w granicach 60-80/min.
• Zapewnienie adekwatnego preload
• Utrzymywanie rytmu zatokowego
Zwężenie zastawki aorty
Zwężenie zastawki aorty
Znieczulenie porodu
• Lekka i średnia postać AS – znieczulenie zewnątrzoponowe z ostrożnym miareczkowaniem, podpajęczynówkowe ciągłe z użyciem opioidów (brak wpływu na SVR), ciągła infuzja dożylna remifentanylu
Znieczulenie do cięcia cesarskiego
• Znieczulenie ogólne (unikać reakcji hipertensyjnej i tachykardii podczas intubacji – fentanyl, beta-blokery). Poleca się etomidat oraz rokuronium
• Znieczulenie zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe ciągłe – miareczkowanie mikrodawkami analgetyku przewodowego.
Zwężenie zastawki mitralnej
• Najczęstsza wada reumatyczna spotykana w ciąży
• Zastój w krążeniu płucnym i obniżenie preload lewej komory z ustalonym małym CO
• Zła tolerancja wzrostu objętości śródnaczyniowej – ryzyko obrzęku płuc (przewodnienie, pozycja Trendelenburga, autotransfuzja z macicy)
• Zła tolerancja znacznego spadku SVR – odruchowy wzrost HR
• Zła tolerancja tachykardii (ból, strach, „za płytkie” znieczulenie ogólne, hipowolemia) – odwrócenie przyczyny, beta-blokery
• Należy unikać czynników nasilających nadciśnienie płucne (hiperkarbii, hipoksemii, hipotermii, kwasicy)
Zwężenie zastawki mitralnej
Znieczulenie porodu
• Znieczulenie zewnątrzoponowe z ostrożnym miareczkowaniem, podpajęczynówkowe ciągłe z użyciem opioidów, CSE (opioid podpajęczynówkowo, lmz do ZOP-u)
Znieczulenie do cięcia cesarskiego
• Znieczulenie zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe ciągłe – miareczkowanie mikrodawkami analgetyku przewodowego.
• Pacjentki z NYHA III/IV – znieczulenie ogólne (unikać reakcji hipertensyjnej i tachykardii podczas intubacji – fentanyl, beta-blokery). Zapewnić odpowiednią głębokość znieczulenia.
Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej (ASD)
• Najczęstsza wada wrodzona
• Objawowa ASD – wczesna korekta
• Większość kobiet dobrze toleruje ciążę z niewielkim wzrostem ryzyka śmiertelności i zachorowalności
• Najczęściej spotykane powikłania związane z ciążą: zaburzenia rytmu serca, zapalenie wsierdzia, powikłania zakrzepowo-zatorowe
• Nadkomorowe zaburzenia rytmu są źle tolerowane – kardiowersja, beta-blokery, blokery kanału wapniowego, amiodaron)
• Wzrost SVR zwiększa przeciek
• Spadek PVR może zwiększyć przeciek
• Wzrost istniejącego nadciśnienia płucnego może doprowadzić do niewydolności prawokomorowej (unikamy hiperkarbii, hipoksemii, kwasicy, hipotermii)
• Znieczulenie zewnątrzoponowe do porodu drogami natury jak do cięcia cesarskiego – bezpieczne
• Znieczulenie ogólne do cięcia cesarskiego - bezpieczne
Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej (ASD)
• Druga co do częstości wada wrodzona
• Kobiety z małym ubytkiem dobrze tolerują ciążę i poród
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD)
• Przy większych ubytkach wzrost CO, objętości wewnątrznaczyniowej i częstości akcji serca mogą doprowadzić do niewydolności lewo- lub prawokomorowej. Sytuację pogarsza wzrost SVR i PVR (ból, stres porodowy, stymulacja chirurgiczna)
• Wzrost SVR nie jest tolerowany – konieczna redukcja afterload (nikardypina, nitrogliceryna, przy niewydolności komorowej dobutamina lub inhibitory fosfodiesterazy)
• Zła tolerancja znacznej tachykardii (beta-blokery, blokery kanału wapniowego)
• Przy nadciśnieniu płucnym i upośledzonej funkcji prawej komory znaczny spadek SVR jest źle tolerowany – ryzyko odwrócenia przecieku (wazokonstryktory)
• Unikamy czynników zwiększających ciśnienie płucne (hiperkarbia, hipoksja, kwasica)
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD)
• Znieczulenie zewnątrzoponowe do porodu drogami natury jak do cięcia cesarskiego – bezpieczne
• Znieczulenie ogólne do cięcia cesarskiego – bezpieczne
• Znieczulenie podpajęczynówkowe do cięcia cesarskiego bezpieczne z uwagą, że duży spadek SVR może być źle tolerowany (efedryna)
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD)
Nadciśnienie płucne
• Grupa chorób o różnorodnych mechanizmach patofizjologicznych, w tym tętnicze nadciśnienie płucne (PAH), nadciśnienie płucne związane z chorobą lewego serca, nadciśnienie płucne związane z chorobą płuc i/lub hipoksją, przewlekłe nadciśnienie na tle zakrzepowo-zatorowym oraz nadciśnienie o niejasnej etiologii.
• Terminem PAH określa się idiopatyczne i wrodzone postacie choroby jak również formy nadciśnienia płucnego związane z wrodzonymi wadami serca, po lub bez korekcji chirurgicznej.
• Śmiertelność 30 – 50% (starsze badania)
17 – 33% (nowsze badania)
• Śmierć matki najczęściej występuje w ostatnim trymestrze lub w pierwszych miesiącach po porodzie, z powodu przełomu nadciśnienia płucnego, zatorowości płucnej lub opornej na leczenie prawokomorowej niewydolności serca.
Nadciśnienie płucne
• Unikać wzrostu płucnego oporu naczyniowego (hiperkarbia, hipoksemia, kwasica, hiperwentylacja, wazokonstryktory, ból, stres, „płytka” anestezja)
• Unikać znacznego spadku preload prawej komory – szybka korekcja płynami i unikanie zespołu aorto-kawalnego.
• Zła tolerancja znacznego spadku SVR – wazopresyna lekiem z wyboru przy ciężkim nadciśnieniu płucnym
• Znieczulenie porodu drogami natury – znieczulenie zewnątrzoponowe, ciągłe podpajeczynówkowe z opioidami, remifentanyl w ciągłej infuzji dożylnej
• Znieczulenie do ciecia cesarskiego – znieczulenie ogólne lub zewnątrzoponowe
Nadciśnienie płucne
Zespół Eisenmengera
• wrodzona wada serca z początkowo istotnym przeciekiem lewo-prawym, który doprowadził do rozwoju płucnej choroby naczyniowej i ciężkiego tętniczego nadciśnienia płucnego, w którego następstwie doszło do odwrócenia przecieku i centralnej sinicy. Jest główną przyczyną tętniczego nadciśnienia płucnego związanego z wadami wrodzonymi serca.
• przeciwwskazanie do zajścia w ciążę
• Ciąża stanowi zagrożenie dla życia matki (ok. 50% śmiertelność), najczęściej z powodu powikłań zakrzepowo-zatorowych, odwodnienia, stanu przedrzucawkowego, do których dochodzi w okresie porodu i w okresie do 1 miesiąca po porodzie. Często dochodzi do okołoporodowej dekompensacji wady z pogłębieniem hipoksemii i zatrzymaniem krążenia
• Znieczulenie porodu – opioidy podpajęczynówkowo (uwaga na terapią przeciwkrzepliwą), opioidy dożylnie
• Znieczulenie do cięcia cesarskiego – znieczulenie ogólne dotchawicze, miareczkowane znieczulenie zewnątrzoponowe
• Unikanie spadku SVR i wzrostu PAP
Zespół Eisenmengera
top related