organization environment

สภาพแวดลอมขององคการ

รศ.วนชย มชาต

ภาควชารฐประศาสนศาสตร คณะรฐศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

สภาพแวดลอมขององคการ

ความหมาย

ปจจยในการพจารณาสภาพแวดลอม

ประเภทของสภาพแวดลอม

ลกษณะของสภาพแวดลอม

การจดการกบสภาพแวดลอม

ความหมาย

Richard L. Daft ใหความหมายของสภาพแวดลอมวา หมายถง ทกสงทกอยางทอยภายนอกขอบเขตขององคการ ซงมผลกระทบตอองคการ หรอสวนใดสวนหนงขององคการ

Hawley นยามวา สภาพแวดลอม คอ ปรากฏการณทงหมดทอยภายนอก และมอทธพล หรอมศกยภาพทจะมอทธพลตอองคการ

Stephen P. Robbins ใหความหมายสภาพแวดลอมวา หมายถง ทกสงทกอยางทอยภายนอกอาณาเขตขององคการ

ปจจยในการพจารณาสภาพแวดลอม ปจจยดานอตสาหกรรม

(industry sector)

ปจจยดานปจจยการผลตหรอวตถดบทใชในการผลต (raw material sector)

ปจจยดานทรพยากรมนษย

(human resources sector)

ปจจยดานการเงน

(financail resources sector)

ปจจยในการพจารณาสภาพแวดลอม (ตอ)

ปจจยดานการตลาด(market sector)

ปจจยดานเทคโนโลย(technology sector)

ปจจยทางดานเศรษฐกจ(economic conditions sector)

ปจจยดานการควบคมหรอภาคราชการ(government sector)

ปจจยในการพจารณาสภาพแวดลอม (ตอ)

ปจจยดานสงคมและวฒนธรรม

(socio - culture sector)

ปจจยจากตางประเทศ

(international sector)

องคการ

อาณาเขต

12

3

45

10

9

8

76

แผนภาพแสดง สภาพแวดลอมขององคการของ Richard L. Daft

ประเภทของสภาพแวดลอม

สภาพแวดลอมภายนอกองคการ (external environment)

สภาพแวดลอมทวไป (general environment)

สภาพแวดลอมเฉพาะหรอสภาพแวดลอมของงาน (specific or task environment)

สภาพแวดลอมภายในองคการ (internal environment)

สภาพแวดลอมทวไป (general environment)

ปจจยทางเศรษฐกจ (economic factors/ economic climate) ปจจยดานการเมองและกฎหมาย (politic and legal) ปจจยดานเทคโนโลย (technology) ปจจยทางดานสงคมและวฒนธรรม

(social and culture dimensions) เหตการณและแนวโนมระหวางประเทศ

(international events and trends)

สภาพแวดลอมเฉพาะหรอสภาพแวดลอมของงาน (specific or task environment) ลกคาหรอผรบบรการขององคการ (customers)

ผสนบสนนหรอผสงมอบปจจยการผลตแกองคการ (supplier)

คแขง (competitors)

หนวยงานทท าหนาทในการควบคมการด าเนนงานขององคการ

(regulators or government)

หนสวน (partners)

ผถอหน (stockholders)

Structure

System

StyleSkill

Staff

Strategies

Super Ordinate Goal

แผนภาพ แสดงการพจารณาสภาพแวดลอมภายในองคการตามแบบ 7Ss

ตวแปรในการพจารณาสภาพแวดลอมภายในองคการ

ระบบการน า (leadership)

ระบบโครงสราง (structure)

ระบบการท างานหรอระบบผลตในองคการ (technology)

ปจจยดานบคคลในองคการ (human resources)

ปจจยดานระบบขอมลขาวสารและการควบคม

(information and control system)

ลกษณะของสภาพแวดลอมขององคการ

Tom Burns และ G.M. Stalker

Fred Emery และ Eric Trist

Paul Lawrence และ Jay Lorsch

Robert B. Duncan

แนวความคดของ Tom Burns และ G.M. Stalker

สภาพแวดลอมแบบมเสถยรภาพ

(Stable Environment)

สภาพแวดลอมแบบผนผวน

(Turbulent Environment)

องคการแบบ mechanistic องคการแบบ organic

แบงงานเปนสวนๆ ตามความช านาญเฉพาะ

พนกงานในหนวยงานท างานรวมกน

ก าหนดงานแตละหนาทอยางชดเจน การท างานเปนทม การก าหนดหนาทยดหยน และปรบตวตลอดเวลา

ยดหลกสายการบงคบบญชา การควบคมตามล าดบชน และมกฎระเบยบในการท างาน

ไมเนนสายการบงคบบญชา และอ านาจในการควบคม มกฎระเบยบในการท างานไมมาก

ความรและการควบคมการท างานรวมอยทผบรหารระดบสง

ความรในการท างานและการควบคมกระจายอยในจดตางๆ ขององคการ

การสอสารตามแนวตง การสอสารเปนไปตามแนวนอน

สภาพแวดลอมของ Fred Emery และ Eric Trist 1. สภาพแวดลอมทเรยบสงบ

(placid-randomized environment)

2. สภาพแวดลอมทเรยบสงบ แตมการรวมตวกน

(placid-clustered environment)

3. สภาพแวดลอมทไมสงบและมผลตอองคการ

(the disturbed-reactive environment)

4. สภาพแวดลอมทผนผวน

(the turbulent-field environment)

การแบงสภาพแวดลอมของPaul Lawrence และ Jay Lorsch

Sub environment

ดานความแตกตาง

(Differentiation)

ดานการประสานและเปนหนงเดยวขององคการ

(Integration)

ผบรหาร

ฝาย R &D

นกวชาการ ศนยวจยสมาคมอาชพ

ฝายผลต

แรงงาน วตถดบอปกรณการผลต ผสนบสนน

ฝายขาย

ลกคา การโฆษณาคแขง งานการขาย

แผนภาพ แสดงความแตกตางของสภาพแวดลอมในหนวยงานยอยขององคการ

แนวความคดของ Robert B. Duncan

พจารณาจาก 2 ปจจย

ปจจยดานความเรยบงาย หรอความสลบซบซอนของสภาพแวดลอม

(simple-complex dimension)

ปจจยดานความมเสถยรภาพของสภาพแวดลอม

(stable-unstable dimension)

แนวความคดของ Robert B. Duncan (ตอ)โดยแบงสภาพแวดลอมออกเปน 4 ประเภท

1. สภาพแวดลอมแบบเรยบงายและมนคง

(simple-stable หรอ low uncertainly)

2. สภาพแวดลอมแบบเรยบงายแตไมมเสถยรภาพ

(simple-unstable หรอ high-moderate)

3. สภาพแวดลอมทสลบซบซอนแตคงท

(complex-stable หรอ low-moderate uncertainly)

4. สภาพแวดลอมทสลบซบซอนและไมมเสถยรภาพ

(complex-unstable หรอ high uncertainly)

คงทและเรยบงาย

เรยบงายแตไมมเสถยรภาพ

สลบซบซอนแตมเสถยรภาพ

สลบซบซอนและไมมเสถยรภาพ

คงท

ไมมเสถยรภาพ

เรยบงาย ซบซอน

การเปลยนแปลงสภาพแวดลอม

ความสลบซบซอนของสภาพแวดลอม

ตารางแสดงการแบงประเภทสภาพแวดลอมขององคการ

การจดการกบสภาพแวดลอมขององคการ

การซอหรอเขาไปเปนเจาของกจการ

(Ownership)

การท าสญญาและการรวมทนกน

(Contracts, Joint Ventures)

การดงเขามาเปนพวกและการเปนกรรมการรวมกน

(Cooptation, Interlocking Directorates)

การสรรหาผบรหาร

(Executive Recruitment)

การจดการกบสภาพแวดลอมขององคการ (ตอ)

การโฆษณาประชาสมพนธ(Advertising public relations)

การเปลยนภารกจ(Change of domain)

การใชกจกรรมทางการเมองและการออกกฎระเบยบ(Political activity, regulation)

การใชสมาคมการคา กลมอทธพล กลมกดดน(Trade associations)

การจดการกบสภาพแวดลอมขององคการ (ตอ)

ส ารวจสภาพแวดลอม(Environmental scanning)

การสรางกนชน(Buffering)

การใชหลกเหตผล(Rationing)

การปรบใหเรยบ(Smoothing)

จบการบรรยาย