pedİatrİk torako-abdomİnal mr gÖrÜntÜleme

PEDİATRİK TORAKO-ABDOMİNAL

MR GÖRÜNTÜLEMEDR. ABDULHAKİM COŞKUN

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi

Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı

coskunah@yahoo.com

TMRD 2010 ANTALYA

ÇOCUKLARDA RADYOSENSİTİVİTE 4-10 KAT DAHA FAZLADIR

PEDİATRİK RADYOLOJİDE İYONİZAN RADYASYONDAN BAĞIMSIZ

İNCELEMELERİN ÖNEMİ ARTMAKTADIR

MR GÖRÜNTÜLEME RADYASYON MARUZİYETİNİ ORTADAN KALDIRMASIYLA

BT VE AKCİĞER GRAFİSİNE ÜSTÜNLÜK SAĞLAR

2

3

PEDİATRİK TORAKAL MR GÖRÜNTÜLEME

4

GİRİŞ

Direkt akciğer grafisi Çocuklarda akciğer hastalıklarında kullanılan temel tanı yöntemi Hızlı ve ucuz Düşük doz radyasyon

BT akciğer parankimi incelemesi için altın standart Akciğer parenkimi değerlendirilmesinde altın standart Sedasyon gerekebilir Radyasyon maruziyeti

5

GİRİŞ

 MR alternatif inceleme yöntemidir Pediatrik görüntülemede radyasyon kullanmayan teknikler tercih

edilir MR en iyi yumuşuk doku rezolüsyonunu sağlar Sedasyon gerekebilir

• Hızlı sekanslar ve solunum gate’li tekniklerle serbest soluk alıp inceleme yapılabilir

Morfolojik bilgi yanında fonksiyonel değerlendirme de yapılabilir

Kullanılan teknik değerlendirilecek patolojiye göre belirlenir

Görüntü analizleri BT ile benzerlik göstermektedir

6

TEKNİK

Sıvı artışıyla birlikte seyreden hastalıklarda T2-A teknikler kullanılır Konsolidasyon, efüzyon ve abse ayırımı yapılabilir

• Yumuşak doku kontrast farkı nedeniyle kontrast madde gerekmez

Hiler ve mediastinal lenf nodları değerlendirilebilir

Pulmoner perfüzyon anormallikleri veya tümörlerde kontrast madde kullanılır

Kardiyovasküler problemi olan hastalarda EKG kontrollü inceleme uygulanabilir

7

T1-A sekanslar pulsasyon artefaktına daha duyarlıdır Hızlı, single-shot MR sekansları ve solunum gate’li

incelemeler Nefes tutmadan yüksek çözünürlüklü ve artefaktsız görüntü

mümkündür 6 yaş altı çocuklarda nefes tutmadan MR uygulanabilir 8 yaş itibariyle nefes tutturmalı sekanslar görüntüleme zamanını

azaltır

Respiratuar kompanzatuarlı (PACE) radyal okumalı “BLADE” veya “PROPELLER” sekanslarda kardiak hareket artefaktını engellemek için EKG tetikleme uygulanmayabilir

8

ENFEKSİYON

MR enfeksiyonun değerlendirilmesinde mükemmel bir yöntemdir

Temel sekans T2-A görüntülerdir Hızlı sekanslar ile toplam inceleme süresi 1 dakikadır

Sedasyon gerekmeyebilir

MR bulguları Alveoler eksudasyon İnfiltrasyon Atelektazi Plevral efüzyon Bronşektazi

9

OLGU Klinik: 8 Y K

10

Round pnömoni; 8 Y K

11

OLGU

12Pnömoni; sağ akciğer orta lob ve alt lobda infiltrasyon, nekroz-apseformasyonları, bronşektazi, sağ plevral efüzyon ve kalınlaşma

13

OLGU Klinik: 7 Y K

14

Miliyer Akciğer; 7 Y K

15

OLGU Klinik: 5 Y K

16

Akciger Absesi; 5 Y K

17

OLGU Klinik: 18 Y E

ALL nedeniyle kemoterapi görüyor

18

Fungal Enfeksiyon; alt sıra 1 ve 3 hafta içinde progresyon

19

MR immünsüprese hastalarda, enflamatuar infiltrasyonların saptanması ve karekterizasyonunda yararlıdır

İnvaziv aspergillozun erken tanısı ile tedaviye yol gösterir Kontrastlı T1-A’da target işareti (santral nekroz periferik rim tarzı

kontrastlanır) T1-A’da vasküler invazyona bağlı gelişen hemorajik infarktlar sonucu

hiperintens alanların varlığı Erken dönemde infiltrasyon alanları T2-A’da homojen hiperintens, T1-

A’da ara sinyal intensitesinde izlenirken homojen kontrast tutar Daha sonra kontrastlı T1-A görüntülerde target işareti görülür Abseye bağlı santral nekroz BT’den daha iyi gösterilir

20

OLGU Klinik: 11 Y E

21

Atelektazi ve dilate bronşlar; 11 Y E

22

ATELEKTAZİ

T1-A’da düşük sinyal intensitesi Obstrüktif atelektazi T2-A görüntülerde hiperintens;

nonobstrüktif atelektazi hipointenstir Nedeni obstrüktif atelektazide sekresyon ve sıvı birikimine

bağlıdır

Kontrastlı incelemede yoğun kontrast tutulumu Dinamik incelemede ilk 3 dakika içerisinde hızlı kontrast

tutulumu ardından yavaş salınım

MRG ile tümör ve atelektazi ayırt edilebilir

23

OLGU Klinik:

24

Pnömonik infiltrasyon, plevral efüzyon

25

PLEVRAL EFÜZYON

MRG, BT’den daha yüksek duyarlılıkla plevral hastalıkları gösterebilir Plevral efüzyon etyolojisi ayırtedilemez Serbest ve loküle sıvı ayırtedebilir Plevral ve parenkimal anormalliklerin plevral

efüzyondan ayırımı daha kolaydır

26

OLGU Klinik:

27

Ampiyem

ERCİYES - PNÖMONİ ÇALIŞMASIX-RAY – MR KARŞILAŞTIRMA

Akciğer enfeksiyonu düşünülen toplam 38 olgu Aksiyel ve koronal iki ayrı planda, T1 FFE IP ve T2 B-

FFE M2D olmak üzere iki ayrı sekans uygulandı Hastaların 28’inde (%73) sedasyon gerekmedi

Sedasyon: Midazolam (0.1-0.2 mg/kg intranazal, Dormicum)

Koopere hastalarda nefes tutturuldu Kontrast madde kullanılmadı

28

29

Aksiyel T1 FFE Süre: 17.1-19.3 s

Koronal T1 FFE Süre: 10.2-19.6 s

Aksiyel T2 B-FFESüre: 13.1-17.8 s

Koronal T2 B-FFE Süre: 6.2-13.9 s

Toplam işlem süresi: 50.6-66.6 s

T1: TR/TE: 3.2/1.6 T2: TR/TE: 83/4.6Matriks: 256x256FOV: 375-395 mmFlip açısı: 60-80º

30

PULMONER NEOPLAZMLAR

Çoğunlukla nonspesifik bulgular (öksürük, kollaps veya konsolidasyon) nedeniyle araştırılırken saptanırlar

Solunum sistemini tutan çoğu neoplazm metastatiktir Örnek; Wilms’ tümör, osteosarkom, Ewing sarkomu, lenfoma

Primer akciğer tümörleri çocuklarda oldukça nadirdir Primer akciğer tümörünün %75’i maligndir

En sık karsinoid tümör, bronkojenik karsinom ve sarkomlar

Kesitsel görüntüleme teknikleri erken tanı, evreleme ve takipte önemlidir

5 mm’den büyük pulmoner nodüllerin tamamı MR ile gösterilebilir

MR benign ve malign lezyonları ayırtetmede BT’den başarılıdır Kontrastlı dinamik inceleme benign ve malign ayırımında başarılıdır Kontrastlanma olmaması benignite açısından önemli bir göstergedir

31

32

OLGU Klinik: 8 Y K

33Alveolar Sarkom, akciğer metastazı; 8 Y K

34Ewing sarkom; BT ve kontrol MR

35

MEDİASTİNAL KİTLELER

Mediastinal kitlenin vasküler yapılar ile olan ilişkisi en iyi MRG ile gösterilir Tümör ile mediastinal yağ ayırımı T1-A görüntüler ile kolaydır Mediastinal kitle veya lenfadenomegali ayırımı yapılabilir Lenf nodlarının ileri karekterizasyonu zordur Aortopulmoner pencere ve subkarinal bölgedeki lenf nodları

MRG ile daha iyi gösterilebilir

Timus dokusu T1-A ile daha iyi değerlendirilir Plevra ve göğüs duvarını değerlendirmede üstündür

36

OLGU Klinik: 9 Y K

37Timus T-hücreli Lenfoma; 9 Y K

38

OLGU Klinik: 6 aylık E

Hırıltılı solunum, boynunda şişlik, başının sol tarafında aşırı terleme, sağ göz kapağında düşüklük (Horner sendromu)

39

Nöroblastom ve Horner Sendromu; 6 aylık E

40

OLGU Klinik: 13 Y E

41Teratom, Mediasten;13 Y E

42

OLGU Klinik:

43Lenfatik Malformasyon

44

KİSTİK KİTLELER

MR ile izlenen kistik lezyonlar Bronkojenik kist, perikardiyal kist, timik kist,

kolloid kist, nöroenterik kist, dermoid kist, kistik higroma, kist hidatik, vs

Kistik kitleler ve nekrotik alanlar T1-A’da düşük, T2-A’da yüksek sinyal gösterir

BT’de yüksek dansite solid kitle bulgusu

45

OLGU Klinik:

46

Enterik dublikasyon kisti; Yenidoğan

47

OLGU Klinik: 6 Y E

48Kist hidatik; 6 Y E

49

PEDİATRİK ABDOMİNAL MR GÖRÜNTÜLEME

50

GİRİŞ

Pediatrik abdomen uygulamalarında Röntgen, US, floroskopik teknikler (baryumlu incelemeler) ve IVP eskiden beri yaygın olarak kullanılmaktadır

BT incelemenin önemli katkıları yanında en önemli kısıtlaması nisbi yüksek radyasyon riskidir Bu risk pediatrik yaş grubunda daha büyük önem taşır

MR görüntüleme Yüksek çözünürlük yanında fonksiyonel bilgi verebilir İyonizan radyasyon riski taşımaz Hızlı sekansların uygulanması sedasyon ihtiyacını azaltmıştır

51

PEDİATRİK ABDOMİNAL MR ENDİKASYONLARI

Abdominal tümörler ve tümör benzeri durumların tanı ve ayırıcı tanısı, pre- ve postoperatif değerlendirilmesi, komplikasyonlar ve tedavinin takibi

Karaciğer ve safra yolları hastalıkları (MRKP), nadiren pankreas hastalıkların değerlendirilmesi, dalak hastalıklarında kullanımı oldukça az

Üriner trakt (MR-Ürografi) ve kompleks genital patolojilerin değerlendirilmesi, intrauterin tespit edilen hidronefrozun takibi

Majör abdominal damar malformasyonları, sonradan oluşan patolojilerin (örnek; tromboz, anevrizma) pre- ve postoperatif değerlendirilmesi

Diğer endikasyonlar: akut apendisit, inflamatuar barsak hastalıkları ve diğer intestinal sistem patolojilerinin değerlendirilmesi, vs

52

TEKNİK

Hasta yaşı, hastalık ve hedef organın göz önüne alındığı protokoller uygulanır

Sedasyon ve anestezi gerekebilir Yenidoğan ve küçük bebeklerde baş veya diz koili, büyük

çocuklarda body phase array koil uygundur Küçük çocuklarda kooperasyon kısıtlı olduğu için nefes

tutmalı sekanslar uygulanamaz

53

 Rutin MR inceleme Aksiyel ve koronal T2-A TSE, en az bir düzlemde ilave yağ

baskılı sekans (STIR) Aksiyel T1-A SE sekans Kontrast madde uygulanması (opsiyonel): Aksiyel ve koronal

T1A SE sekans• En az bir düzlemde ilave pre- ve postkontrast yağ baskılı sekans

İnce kesit (2-3mm) T1-A SE sekans (opsiyonel)• Sagital ve koronal ince kesit sekanslar böbrek ve spinal kanal için gereklidir

Oldukça hızlı sekanslar ile hareket artefaktı azaltılabilir Balanced steady-state free precession (SSFP) sekanslardan T2-

A true fast imaging with steady state precession (TRUFI) Ağır T2-A half-Fourier single-shot turbo spin-echo (HASTE) Rapid acquisition with relaxation enhancement (RARE)

İnceleme süresi ve çözünürlük arasında genellikle bir ilişki vardır Mümkün olan en kısa sürede kabul edilebilir diyagnostik çözünürlükte

görüntü elde edilmesi (“AFARA”= as fast as reasonably achiavable) temel amaçtır

MR-Anjiografi, MR-Ürografi ve MR-Kolanjiopankreatikografi gibi ilave protokoller uygulanabilir

54

55

PEDİATRİK KARACİĞER HASTALIKLARI 

56

OLGU Klinik: 12 Y E

57Hemanjioendotelyom; 12 Y E

58

HEMANJİOENDOTELYOM

Hemanjioendotelyomlar daha difüz lezyonlardır Soliter veya multipl olabilirYenidoğandaki büyük hemanjioendotelyomda

yaygın şantlara bağlı konjestif kalp yetmezliği oluşabilir

MR Hepatik arterde belirgin genişleme ve çöliak arter

düzeyinde aorta çapında ani daralma tipiktir

59

OLGU Klinik: 7 Y E

Vücudunun çeşitli yerlerinde şişlikler ve gaitasının siyah renkte gelmesi

60Hemanjiyomatozis; 7 Y E

61

HEMANJİOM

Endotel, fibroblast ve makrofajların proliferasyonu ile karakterizedir

Çocukluk döneminin en sık benign tümörüdür Büyük lezyonlarda fibrozis ve tromboz sıktır T2-A’da hiperintens olan lezyon ağır T2’de belirginleşir Dinamik incelemede periferden santrale doğru ilerleyen

ve izointens hale gelen kontrastlanma mevcuttur Küçük lezyonlar erken homojen kontrastlanma gösterebilir

Spontan gerileyebilir

62

HEMANJİYOMATOZİS

Hemanjiyomlar genellikle tektir; %15-20’si iki, %5’den daha azı ise üç veya daha fazla lokalizasyonda yerleşir

Hemanjiyomatozis iki şekilde görülebilir Sadece deri hemanjiyomları; benign neonatal hemanjiyomatozis

Deri, karaciğer, merkezi sinir sistemi, gastrointestinal sistem, akciğer, göz, oral kavite, dalak ve böbrek tutulumu; difüz neonatal hemanjiyomatozis

63

OLGU Klinik:

64Hepatoblastom

65

HEPATOBLASTOM

Karaciğerin en sık görülen primer pediatrik tümörüdür Sıklıkla 3 yaş altında görülür Vakaların yarıdan fazlası anrezektabldır Metastazları en sık akciğer, abdominal lenf nodları, SSS

ve kemikleredir Salgıladığı hormonlarla osteoporoz, virilizasyon, erken

puberte ve hiperkalsemiye yol açabilir Olguların %90’ında α-fetoprotein yüksektir

66

MR görüntüleme Sıklıkla soliter, iyi sınırlı yalancı kapsüllü kitle T1 hipointens, T2 değişken sinyal intensitesi Homojen veya heterojen olabilir Erken dönemde yamalı veya diffüz kontrastlanma,

kenar kontrastlanması Portal ven ve hepatik ven invazyonu Multifokal lezyonlar

MR, BT incelemeden üstündür İçyapının değerlendirilmesi Psödokapsülün gösterilmesi Damar invazyonunun değerlendirilmesi Tümörün detaylı segmental yerleşiminin belirlenmesi Tedavi planlaması ve nüks tayininde

68

OLGU Klinik: 11 aylık E

69

Mezenkimal Hamartom; 11 aylık E

70

OLGU Klinik: 4 Y K

71KC ve Akciger Met; Wilms tümör; 4 Y K

72

HEPATİK METASTAZ

 Çok sayıda tümör karaciğere metastaz yaparNöroblastom pediatrik yaş grubunda en sık

metastaz yapan tümördürMR görüntüleme bulguları primer tümöre göre

değişiklik gösterirAksiyel ve koronal T2-A TSE inceleme temel

sekanstır

73

KARACİĞER KİSTLERİ

Genellikle insidental olarak karşılaşılır Parazitik kistlerin tümöral kistlerden ayırımı önemlidir Değişik boyutlarda ve soliter, multipl veya diffüz olabilir Kist içine kanama, enfeksiyon, rüptür ve çevre

organlarda kompresyona yol açabilir

74

OLGU Klinik: 4 Y E

75

Kist Hidatik; 4 Y E

76

KİST HİDATİK

Parazitik enfeksiyonlar içinde en önemlisidirİnsidental olarak rastlanabilirTüm organlar tutulabilmekle birlikte en sık

karaciğer ve akciğerde yerleşirHerhangibir organda yerleşmiş kistik bir

lezyonun ayırıcı tanısında akla gelmelidir

77

MR bulguları US ve BT ile benzerlik gösterirUS sonrası değerlendirme gereken durumlarda

BT yerine MR kullanılabilirBulgular kistin tipine göre değişiklik gösterir

Basit kistik görünüm Kist içi ayrışmış membranlar Kist içi multipl septalar Heterojen kitle

MR ile aynı incelemede diğer organlar da görüntülenebilir

78

OLGU Klinik: 11 Y E

79Kist hidatik, böbrekte kistler, çift toplayıcı sistem, üreterosel; 11 Y K

80

OLGU Klinik: 7 Y K

81

Koledok Kisti; 7 Y K

82

KOLEDOK KİSTLERİ

Safra yollarının fokal veya yaygın dilatasyonudurTodani sınıflaması

Tip 1: (%80-90) 1A koledok kistik dilatasyonu, 1B fokal segmental dilatasyon, 1C füziform dilatasyon

Tip 2: gerçek koledok divertikülü Tip 3: koledok intraduodenal kesiminin fokal dilatasyonu;

"koledokosel” Tip 4: 4A multipl intra ve ekstrahepatik kistler, 4B daha az sayıda

olmak üzere ekstrahepatik kistler Tip 5: "Caroli hastalığı" Tek ya da multipl intrahepatik kistler

83

MR inceleme Elonge, oval şekilli kistik lezyonlar şeklinde izlenir Sinyal özellikleri tüm sekanslarda safra kesesi ile

aynıdır MRKP

• Ağır T2 sekanslar ile biliyer ve pankreatik kanallardaki durağan sekresyon yüksek, damarlar ve solid organlar düşük sinyalli izlenir

• Koledok kisti, safra yolları ile kistin devamlılığı değerlendirilebilir

Komplikasyonlar Taş oluşumu, staz, kolanjit, kist rüptürü, apse,

pankreatit, biliyer siroz, portal hipertansiyon ve malignitelerdir

84

OLGU Klinik: 15 Y E

85Kolelitiyazis/Koledokolitiyazis; Bernard Soluer hastalığı; 15 Y E

86

OLGU Klinik:

87

Askaris; Safra kesesi

88

OLGU Klinik: 16 Y K

89Pankreas solid psödo-papiller tümör; 16 Y K

90

BÖBREK HASTALIKLARINDA MR GÖRÜNTÜLEME

Üriner sistem değerlendirilmesinde mükemmel Böbrek parenkimi ve toplayıcı sistem anatomisi

fonksiyonu zayıf böbrekte de çok iyi değerlendirebilir Yenidoğan ve infantlarda piramitler belirgindir Küçük çocuklarda hilusta yağ bulunmaz, yaşla birlikte artar

İnfantlarda kontrast dinamikleri böbreklerin immatür olmasına bağlı olarak farklılık gösterebilir Diğer fonksiyonel incelemelerde olduğu gibi renal perfüzyon ve

fonksiyonların tayini yetersiz olabilir

91

OLGU Klinik: 18 Y K

Turner sendromu

92

Turner sendromu, sol renal agenezi; 18 Y K

93

OLGU Klinik: 2 Y E

Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu

94

Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, solda grade-4 dilatasyon; 2 Y E

95

BÖBREK KİSTİK HASTALIKLARI

Temel inceleme yöntemi US’dirMR lezyon karekterizasyonunda yardımcıdırGörüntüleme ile komplike kistlerin kistik

tümörlerden ayırımı mümkün olmayabilirMR

Homojen iyi sınırlı ince duvarlı kitleler• Basit kistler tüm sekanslarda sıvı sinyali verir• Kist içerisinde proteinöz veya hemorajik materyal varlığında

kist sinyali artar

96

OLGU Klinik:

97İnfantil polikistik böbrek hastalığı

98

İNFANTİL (RESESİF) POLİKİSTİK BÖBREK HASTALIĞI

Otozomal resesif geçiş gösterirBöbreklerde değişik büyüklüklerde kistlerEşlik eden hepatik fibrozis ve biliyer ektazi Karekteristik özellik: Milimetrik kistlerin eşlik

ettiği büyük böbreklerMR

Büyük lobule böbrekler, dilate tübüller ve kortikomedüller ayırımın kaybı

99

OLGU Klinik: 5 Y K

100

Renal abse; 5 Y K

101

RENAL ABSE

Abse ve malign lezyon ayırımı önemlidir Klinik ve laboratuar bulgulara dikkat

Abse, çevresel enflamatuar reaksiyon ve yumuşak doku infiltrasyonu nekrotik maligniteyi taklit edebilir

MR Santral nekrotik irregüler kitle görünümü

• Santral kısım T1-A’da hipo-, T2-A’da hiperintens görülür

Absenin irregüler kenarlarında belirgin kontrastlanma

Piyelonefrit komplikasyonu olarak karşımıza çıkabilir

102

BÖBREK TÜMÖRLERİ

Wilms’ tümörü çocuklarda en sık görülen böbrek tümörü Nadir tümörler; rabdomiyosarkom, primer renal lenfoma,

renal hücreli karsinom, renal teratom MR endikasyonları

Tümör uzanımı ve komşu yapılarla ilişkisi Tümör kapsülünün değerlendirilmesi Damar tutulumunun değerlendirilmesi Lenf nodu metastazının gösterilmesi Karaciğer ve kemik metastazının gösterilmesi Diğer böbrekte tümör varlığının tespiti

103

OLGU Klinik: 4 Y K

104

Wilms Tm; 4 Y K

105

WILMS’ TÜMÖR (NEFROBLASTOM)

En sık 1-3 yaşlarında görülür %5-10 bilateral Birlikte sık görüldüğü hastalıklar

Beckwith-Wiedemann sendromu aniridi, hemihipertrofi Drash sendromu (genitoüriner anomaliler)

En sık metastaz yaptığı organlar karaciğer ve akciğer Preoperatif kemoterapi yaygın olarak kullanılır Biyopsi tümör rüptürü ve intraperitoneal yayılım riski taşır

Tedavi öncesi tanıda büyük önem taşır

106

MR En sık belirgin konturlu, çevre komprese dokunun

oluşturduğu psödokapsüllü kitle Sıklıkla hemoraji ve nekroza bağlı heterojen içyapı Tümör T1’de hipointens, hemorajik alanlar belirgin

hiperintens Kitle orjinini en iyi koronal görüntüler gösterir Kontrastlı incelemede tümör, normal böbrek ayırımı

daha iyi yapılır Aorta ve İVK kitle tarafından itilir

• Nöroblastomda kitle tarafından sarılır

Vasküler tutulumda normal flow void kaybolur MR anjiografi (FLASH 2D TOF venöz MRA) damar

tutulumunu daha iyi değerlendirebilir

107

KOMPLEKS ÜRİNER SİSTEM ANOMALİLERİ

Üriner sistem anomalilerine diğer konjenital anomaliler eşlik edebilir VACTERL birlikteliği Kaudal regresyon sendromu Mesane ekstrofisi Seksüel anomaliler Hidrometrokolpos/hematometrokolpos

MR ileri değerlendirme yöntemi olarak kullanılır

108

OLGU Klinik: 16 Y K

Karın ağrısı

109Uterus didelfis; Herlyn-Werner-Wunderlich sendromu; 16 Y K

110

ADRENAL BEZLER

En sık görülen kitleler nöroblastom olmakla birlikte ganglionörom ve feokromositoma da karşımıza çıkabilir

Adrenal hemoraji tümör ile karıştırılmamalıdır T1-A hiperintens Kontrast tutulumu göstermez Zamanla küçülür

111

OLGU Klinik: 2 Y E

112

Nöroblastom; 2 Y E

113

NÖROBLASTOM

En sık görülen solid pediatrik tümördür Hayatın ilk yılında en sık görülen malignensidir Hastaların çoğu tanı anında 4 yaşın altındadır En sık adrenal bezden kaynaklanır (%60-70)

Boyun, toraks, andomen ve pelviste tüm sempatik zincirden kaynaklanabilir

Benign ganglionöroma dönüşebilir Ayırıcı tanı

Wilms’ tümör, ganglionörom, adrenal hemoraji, feokromositoma Katekolamin konsantrasyonu tespiti ve MIBG sintigrafi önemlidir

114

Kitle orta hattı geçme ve retroperitoneal vasküler yapıları sarma eğilimindedir

Spinal kanal uzanımı sempatik zincir kaynaklı nöroblastomda karşılaşılır Adrenal bez nöroblastomu spinal kanala uzanmaz

En sık metastaz kemik ve karaciğer (met oranı %70) Kalsifikasyon oranı sıktır (%60 gros, %90 mikroskopik)

Kalsifikasyon en iyi BT ile değerlendirilir

MR avantajları Tümör yayılımı, damar tutulumu, metastaz varlığı, kaynaklandığı

organın tespiti

115

MR görüntüleme bulguları Dış konturu belirgin, kasa göre T1 izo-, veya hipo-, T2

hiperintens kitle lezyonu Böbrek kitle tarafından aşağı ve dışa itilir Hemorajik alanlar T1-A hiperintens Nekrotik alanlar T1-A hipo-, T2-A hiperintens Kontrastlı inceleme

• Böbrek dokusu kitle ayırımını daha iyi gösterir• Tümör vaskülaritesi hakkında fikir verir• Lenf nodu metastazlarını daha iyi gösterir

116

Nöroblastom Takip; 4 Y KBT’den 9 ay sonra kontrol MR

117

OLGU Klinik: 10 Y K

118

Ganglionorom; 10 Y K

119

GANGLİONÖROM

Pediatrik yaş grubunda görülen benign bir tümördür

Sıklık sırasına göre posteriyor mediasten, retroperiton ve boyundaki sempatik zincirden kaynaklanır

Görüntüleme bulguları ile düşük gradeli nöroblastomdan ayrılamaz

Tanı için biyopsi gereklidir

120

OLGU Klinik: 19 günlük K

121Surrenal Hemoraji; 19 günlük K

122

OLGU Klinik: 13 Y K

123

Lenfoma; dalak tutulumu, aksilla boyun LAP; 13 Y K

124

LENFOMA

Abdominal lenfomanın evrelemesinde MR’ın kullanım sıklığı artmaktadır

Hastaların sürekli takip incelemeleri gerekeceği için radyasyon bulundurmaması önemli bir avantajıdır

Tanı yanında sinyal özelliklerine göre tiplemenin de yapılabilmesi üzerine çalışılmaktadır

125

OLGU Klinik: 4 Y K

126

Lenfoma; pankreas, böbrek, periton tututlumu; 4 Y K

127

İNTESTİNAL SİSTEM

Barsak hastalıklarının MR incelemesi baryumlu çalışmaların yerini almaktadır Rutin batın MR görüntüleme MR enterokliz MR kolonografi

Sık endikasyonlar Akut apendisit şüphesi İnflamatuar barsak hastalıkları Konstipasyon etyolojisinin araştırılması Hirschsprung hastalığı, motilite bozuklukları ve konjenital GİS patolojileri

gibi diğer durumlardaki katkısı ise araştırılmaktadır

İntravenöz kontrast madde genellikle kullanılmaz

128

OLGU Klinik:

129

Crohn hastalığı

130

CROHN HASTALIĞI

Crohn hastalığı ve ülseratif kolit çocuklarda en sık 10-20 yaşlarda görülür

Relapslar nedeniyle çok sayıda inceleme gerekmesi radyasyon bulundurmayan MR’ın değerini artırmaktadır

Tüm barsak segmentleri tutulabilmekle birlikte erişkinin aksine daha proksimal kesimler daha sık tutulur

Perirektal abse ve perineal fistüller daha nadir olup karekteristiktir

Skip lezyonlar görülebilir

131

Paraintestinal proliferatif değişiklikler ve mezenkimal LAP görülebilir

Kronik dönemde barsak duvarının fibrozisi duvar kalınlaşmasına ve stenoza yol açabilir

Barsak duvarında ödemle birlikte transmural kontrastlanma en önemli MR bulgusudur

Duvar kontrastlanma derecesinin hastalık aktivitesi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir

132132

Over TümörleriEn sık germ hücreli tümörler (%60-90)Dermoid ve matür kistik teratom çocuklarda en

sık görülen over neoplazmıdır Over benign neoplazmlarının %90’dan fazlası Çocuklarda en sık (%80) pubertal kızlarda görülür Sakrokoksigeal bölgeden sonra en sık overde

yerleşirler Histolojik olarak matür, immatür (embriyonal hücreler

içeren) ve malign olarak sınıflandırılır

Diğer benign over tümörü kistadenomdur

133

OLGU Klinik: 11 Y K

134

Over (matür kistik) teratom; 11 yaş K

135135

Over TümörleriTeratomlar her üç germ (ekto-, mezo- ve

endoderm); dermoidler ise mezo- ve ektoderm tabakasından yapılar içerir

Görüntüleme Değişik büyüklükte homojen veya heterojen kitle Sinyal özellikleri içerdiği seröz sıvı, kalsiyum, saç ve

yağa bağlıdır Mural nodül %40-70 Dermoid kistin yağ içermesi spesifiktir

136

OLGU Klinik: 19 aylık K

137

Endodermal Sinus tümörü; 19 ay K

138

OLGU Klinik:

139Korpus luteum kisti

140

Over Kistleri

Korpus Luteum Kisti Hormon bağımlı luteinize fonksiyonel over

kisti Semptomlar: Ağrı, palpabl adneksial kitle,

rüptür sonucu hemoperitoneum Çoğunluğu 2 ay sonra regrese olur MR Bulguları

• T1’de kist duvarı düşük, kist içeriği düşük/yüksek sinyal

• T2’de kist duvarı yüksek, kist içeriği düşük/yüksek sinyal

• Kist duvarında kontraslanma

141

OLGU Klinik: 6 günlük K

142

Hidrokolpos; 6 günlük K

143143

Hidrokolpos - Hidrometrokolpos Yenidoğan kız çocuklarında görülen pelvik

kitlelerin %15’ini oluşturur İmperfore himen veya atretik/stenotik

vajinaya bağlı obstrüksiyon sonucu oluşurSekresyonlar veya kan bu obstrüksiyon

alanında birikerek dilatasyona neden olurVajinal atrezinin genitoüriner, GİS, iskelet

anomalileri ile birlikteliği sıktır

144

OLGU Klinik: 16 Y K

145

Uterus didelfis, sağ renal agenezi; 16 Y K

146

Uterus Didelfis

Uterus didelfis; çift uterus olmasıdır, bazen

birlikte çift servikste olabilir

Vakaların yaklaşık %75’inde ince bir septa

vajinayı iki ayrı kompartmana ayırırGenital kanalda duplikasyon olan vakalarda

obstrüksiyon olmayan taraftan normal menstrual kan akımı gerçekleşir

%50’sinde ipsilateral genital trakt anomalileri ile birlikte konjenital böbrek yokluğu izlenir

147

SONUÇ

Pediatrik toraks ve abdomen hastalıklarında MR görüntülemenin kullanım alanı her geçen gün artmaktadır

Radyasyon ve kontrast madde kullanmadan birçok patolojinin değerlendirilmesi mümkün olmaktadır

Single-shot teknikler kullanarak çocukları sedatize etmeden inceleme yapılabilir

148148Teşekkür Ederim