seminar on - ministry of health seminar on strengthening health promoting school organizers june...

Seminar on Strengthening Health Promoting School

Organizers

June 12-13, 2019 MICC2, Nay Pyi Taw, Myanmar

Collaborator

ဒေါကတာမြဒေးနယ

ေတယညနကကားဒေးြး

ြကးစကနငဒောဒောဂါြျားကာကယနြနငးဒေးဌာနခ

မြညေကျနးြာဒေးဦးစးဌာန

• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား

• ေညေယချကြျား

• နညးဗျဟာြျား

• ဒောငေကြညေြငနးြျား

• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

• ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 3

ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငး အဒကကာငးြျား

• ြေားစဝငြျား၏ အြအကျငနင ေငယြျားအဒြါ ေြးြးြ

• ေကတေယတြျား၏ အြအကျငနင ေငယြျားအဒြါ ေြးြးြ

• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကး (ကြး) ေးစြအဒြါအမြင

• ဒေးေြ၊ဒေးေကကကး ေးစြ၏ အနတောယက ဒေချာစာြေမခငး

• ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးထကြစစညးြျားကဒနောတငးတငေယကစာဝယယေေနငမခငး

• ဥြဒေအေတားမြစချကြျား၊ ကနေတချကြျားေဒောေညး ေကနာြြေမခငး

• ဒေးေြ၊ကြးဒေးနနးအေနနညးေမြငေငယြျားေယကစာဝယယနငမခငး 12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 4

• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား

• ေညေယချကြျား

• နညးဗျဟာြျား

• ဒောငေကြညေြငနးြျား

• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

• ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 5

ေညေယချကြျား

• ဒေးေြနင ဒေးေကကကး ေးစြဒကကာင ကျနးြာဒေးက ထခကဒစနငဒကကာငး

နားေညေဒောဒြါကပြး ဒေးေြနငဒေးေကကကးေးစမခငးြ ဒောငကကဉဒစေန

• ဒေးေြဒငကငးစငေညြတဝနးကျငက ြနတးမခငးမြင ဒကျာငးေား ေငယတ၏

ကျနးြာဒေးက ထခကဒစေည အနတောယြ ကာကယေန

• ကဒေးေငယနင ေငယတက ဒေးေြနင ဒေးေကကကး ေးစမခငး အဒေအထြ

တားေးကာကယမခငးမြင ကျနးြာဒော ဒနထငြေဝေေဒစေန

• ဒေးေြနင ဒေးေကကကးထကြစစညး ဒောကေးြထနးချြမခငးမြင ေငယြျား၏

ကျနးြာဒေး အေငအတနးမြငြားောဒစေန

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 6

• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား

• ေညေယချကြျား

• နညးဗျဟာြျား

• ဒောငေကြညေြငနးြျား

• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

• ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 7

နညးဗျဟာြျား

• Central Tobacco Control Committee strengthened and active

• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးထကြစစညး ဒောကေးြထနးချြဒေး ဗဟအြ ၏

ေြငနးြျားက အေနအဟနမြငဒောငေကမခငး

• New National Tobacco Control law developed, approved and

implemented

• ြြမြညစေညဥြဒေအေစက ဒေးေမြဌာနးမခငးနင အဒကာငအထညဒြာ

ဒောငေကမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 8

နညးဗျဟာြျား

• Tobacco tax structure simplified and tax rates increased regularly

adjusted to inflation and affordability

• ဒငဒကကးဒြာငးြြနင တငးမြညဝငဒငတးမြငြတက ထညေငးတကချက၍

ရးေငးေညစနစမြင ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးထကြစစညးြျားအဒြါ နစစဉ

အခနတးမြငမခငးမြင မြညေြျားတတနငေညဒေးနနးြမြစဒစေန တးမြင

ဒကာကခမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 9

နညးဗျဟာြျား

• Smoke free law and regulations implemented in line with WHO FCTC

Article 8 and guidelines

• ဒေးေြနငဒေးေကကကးထကြစစညး ထနးချြမခငး အမြညမြညေငော

ကနဗနးေငးြါ အြေခ (၈)နင ေြးညနတနငအည ဒေးေြဒငကငးစငဒေး

ေြငနးြျားက ဥြဒေ၊ မြဌာနးချကြျားနငအည ဒောငေကမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 10

နညးဗျဟာြျား

• Packaging and labeling requirements implemented in line with WHO

FCTC Article 11 and guidelines

• ဒေးေြနငဒေးေကကကးထကြစစညး ထနးချြမခငး အမြညမြညေငော

ကနဗနးေငးြါ အြေခ (၁၁)နင ေြးညနတနငအည ဒေးေြထတြျား

ထြြးြြစက ေတြတဒောငေကမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 11

နညးဗျဟာြျား

• Communications strategy developed and campaigns implemented to

raise awareness of risks of tobacco use and to build compliance with

tobacco control law

• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးထကြစစညးေးစြ အနတောယက အြျားမြညေ ေေ

ဒစေန ေကေယဒေးနငအေြညာမြငတငဒေးေြငနးြျား ဒောငေကမခငးနင

ဥြဒေမြဌာနးချကြျားက ေေနားေည ေကနာဒောငေကဒစေန

ဒောငေကမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 12

နညးဗျဟာြျား

• Comprehensive ban on tobacco advertising, promotion and

sponsorship (TAPS) in line with WHO FCTC Article 13 and guidelines

• ဒေးေြနငဒေးေကကကးထကြစစညး ထနးချြမခငး အမြညမြညေငော

ကနဗနးေငးြါ အြေခ (၁၃)နင ေြးညနတနငအည ဒေးေြဒကကာမငာမခငး၊

ဒောငးအားမြငတငမခငး၊ စြနောဒြးမခငးတက အေးစတားမြစမခငးနင

ြတေက၍ အေနအဟနမြင ဒောငေကမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 13

နညးဗျဟာြျား

• Tobacco Cessation programme developed and implemented, with

integration into primary care

• ဒေးေြမြတေနေြငနးစဉြျား ချြတဒောငေကမခငးနင ြဏာြကျနးြာဒေး

ဒစာငဒောကြေြငနးြျားနင ြးတဒောငေကမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 14

• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား

• ေညေယချကြျား

• နညးဗျဟာြျား

• ဒောငေကြညေြငနးြျား

• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

• ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 15

၁။ ြညာဒေးဝနကကးဌာနေ ဦးစးဌာနြျားနင တငးဒေေကကး/မြညနယ မြညေ

ကျနးြာဒေးဦးစးဌာနြျားြ တာဝနေေြျားြ ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးေးစြ

အနတောယနင ဥြဒေနင အြနဒကကာမငာစာြါ အချကြျားနင ြတေက၍

ြြနားေညေေဒစေန အေြညာမြငတငမခငး အေြရဒေးဒနးြက

ဒနမြညဒတာတင ကျငးြမခငး

၂။ ြညာဒေးဝနကကးဌာန၊ ကျနးြာဒေးနင အားကစားဝနကကးဌာနတ ြးဒြါငး၍

တငးဒေေကကး/မြညနယအေင၌ ေငြားအေြညာမြငတငမခငး အေြရ

ဒေးဒနးြြျား ကျငးြမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 16

၃။ ဥြဒေြါမြဌာနးချကြျားအေ -

ဒကျာငးြေဝဏအတငးေ ဝနထြးအြောနင အြခနးြျားြအြ ေငကကားဒေး အဒောက အအ၊ စာေငခနး၊ ရးခနးြေဝဏနင ြေဝဏအတငးေ အမခား အဒောကအအြျား၊ တကကေေ၊ ေဂေဒကာေြ၊ ဒကာေြနင ေြပတ၏ ေငကကားဒေးအဒောကအအ၊ စာေငခနးနင ရးခနးြျားေည

ဒေးေြေးဝဒောကခငြေဒောဒနောြျား မြစေမြင

ဥြဒေြါမြဌာနးချကြျားက ေကနာဒောငေကေန ဒြာမြြါဒနောြျားက တာဝနယစြခနခေည တာဝနခြဂဂေတငးတင တာဝနေေညနငအည

ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးကငးစင ဒကျာငးြျား၊ တကကေေြျားထဒထာငမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 17

၄။ ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးအနတောယက ဒေချာစာေေဒစေနနင စတင စြးေြေးစမခငးြမြြဒစေန အေြညာဒြး ဒဟာဒမြာြြျား၊ ပြငြြျား ကျငးြေန အစအစဉဒေးေ၍ ဒကျာငးတငး၊ တကကေေတငးတငကျငးြမခငး

၅။ ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးကငးစငဒော ေငယြျား (Tobacco Free Generation) ထဒထာင၍ ေငယအချငးချငး စညးရးဒောငေကနငေန ြတဝနးကျငြနတးဒြးမခငး

၆။ ေအြေည နညးြညာအဒထာကအြနင ဒငဒကကးေေေန စစဉဒောငေကမခငး

၇။ အေြညာမြငတငဒေးအဒထာကအကမြြစစညးြျား ထတေြမြနဒဝမခငး

၈။ ဒေးေြ၊ ကြးမြတေေ ေငယြျားက အေြညာဒြး၊ နစေြဒေးဒနးဒြးမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 18

၉။ အာဏာြငအြ အစညးြျား၊ နးနယဝနကကးဌာနြျား၊ ေကေငောစညြငောယာဒေး

ဒကာြတ၊ ေြဒေးအြအစညးြျား၊ မြညေေထတနင ြးဒြါငး၍ ဥြဒေြါ

မြဌာနးချက၊ တားမြစချကြျားအတက ြးဒြါငးဒောငေကမခငး

• ဒကျာငးြေဝဏအတငးနင ဒကျာငးြေဝဏြ ဒြ ၁၀၀ အတငး ဒေးေြဒောငးချမခငးက

တားမြစမခငး

• ဒေးေြနင ဒေးေကကကးထကြစစညးမြနမြးမခငး ေြဟတ ဒောငးချမခငး မြောတင

အမခားကနြစစညးတစြျ းြျ းကေညးဒကာငး တကရကမြစဒစ၊ ေယဝက၍မြစဒစ

ထြဒောငးဒြးမခငး၊ ေကဒောငဒြးမခငးေြဟတ တြကဒြးမခငးက တားမြစမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 19

• တကရကဒောေညးဒကာငး၊ ေယဝက၍ဒောေညးဒကာငး ဒကကာမငာမခငးက

တားမြစမခငး

• အေက (၁၈)နစ ြမြညဒေးဒောေအား ဒေးေြက ဒောငးချမခငး (ေြဟတ)

ဒြးကြးမခငးက တားမြစမခငး

• အေက(၁၈)နစ ြမြညဒေးဒောေက ဒေးေြမြနမြးမခငး (ေြဟတ) ဒောငးချမခငး

မြောတင ခငးဒစမခငးကတားမြစမခငး

• ဒေးေြက ေယကစာ ဝယယဒောကေးနငဒစေန တစေြချငးမြစဒစ၊ အေြ ၂၀

ထကနညးဒော အထြမြငမြစဒစ ဒောငးချမခငးကတားမြစမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 20

၁၀။ အာဏာြငအြ အစညးြျား၊ နးနယဝနကကးဌာနြျား၊ ေကေငောစညြငောယာ

ဒေး ဒကာြတ၊ ေြဒေးအြအစညးြျား၊ မြညေေထတနင ြးဒြါငး၍ ဒအာကြါ

ဒြာကြျကကျးေနမခငးြျားြေဒစေန ြးဒြါငးဒောငေကမခငး

• ဒေးေြဒောကမခငးဒကကာင ကျနးြာဒေးကေးေားစာ ထခကဒစနငဒကကာငး မြနြာ

ောောမြင ေတဒြးစာတနးက ဒေးေြဒောငးချေညဒနောတင ထငေားမြငောစာ

ဒြာမြထားေေန ြျကကကမခငး

•အေက ၁၈နစ ြမြညဒေးဒောေက ဒေးေြဒောငးချမခငးြမြဒကကာငး မြနြာောော

မြင အေဒြးစာတနးက ဒေးေြဒောငးချေညဒနောတင ထငေားမြငောစာ ဒြာမြ

ထားေေန ြျကကကမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 21

၁၀။ အာဏာြငအြ အစညးြျား၊ နးနယဝနကကးဌာနြျား၊ ေကေငောစညြငောယာ

ဒေး ဒကာြတ၊ ေြဒေးအြအစညးြျား၊ မြညေေထတနင ြးဒြါငး၍ ဒအာကြါ

ဒြာကြျကကျးေနမခငးြျားြေဒစေန ြးဒြါငးဒောငေကမခငး

• ဒေးေြနင ဒေးေကကကးထကြစစညးက တငကျယစာ မြနမြးဒောငးချနငဒေးအတက

ေအြျားေေဒစေန တစနညးနညးမြငဒကကာမငာမခငး၊ အခြမြနမြးဒဝငမခငး၊ ေကဒောင

ဒြးမခငး၊ ဒြျာြေငြ၊ အကျ းမြေြငနးတစခခမြေြေန အဒထာကအြဒြးမခငး၊

ဝနဒောငြဒြးမခငး

• ေအေးအဒောငြျားတင အြတတေြကဒြာမြမခငး၊ ဒေးေြြေဏဌာန မြေြ

ထားဒော ကစားစောြစစညး၊ စားဒောကြယော ေြဟတ အေးအဒောငက

ထတေြမခငး၊ မြနမြးမခငး ေြဟတ ဒောငးချမခငး

ဒောငေကြည ေြငနးြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 22

• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား

• ေညေယချကြျား

• နညးဗျဟာြျား

• ဒောငေကြညေြငနးြျား

• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

• ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 23

• ဥြဒေြါမြဌာနးချကနငအည တငးဒေေကကး/မြညနယ၊ ခရငနင ပြနယြျား

အတက ကကးကကြဒေးအြ ြျားက ဗဟအြြ ြစညးမခငးနင ေြငနးတာဝနြျား

ေတြတဒောငေကမခငး

• ဒကျာငးြျား၊ တကကေေြျားတင ကကးကကြဒေး ဒကာြတြျား ြစညးဒောငေက

မခငး

• ဥြဒေစးြးြေဒစေန ဗဟြစ၍ တငးဒေေကကး/မြညနယ၊ ခရငနငပြနယအေင

အထ နးနယဝနကကးဌာန၊ ဦးစးဌာန၊ အြအစညးြျား ြးဒြါငးဒောငေကမခငး

ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 24

• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား

• ေညေယချကြျား

• နညးဗျဟာြျား

• ဒောငေကြညေြငနးြျား

• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး

• ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 25

• ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကြးစားမခငးတက ရးောယဉဒကျးြဟ ခယချကြျား၊

ဓဒေထးစြျားက ဒမြာငးေေနေအြမခငး

• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးက အစမြေျင စတတပြး မြတေန အေနခကခမခငး

• နးနယေညဌာနြျားအားေး၏ ြးဒြါငးြါဝငဒောငေကြတင အားနညးချက

ြျားေနငမခငး

ဒတကကနငေညအခကအခြျား

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 26

ေကနာေန

• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးက အစမြေျင စတတပြး မြတေန အေနခကခဒောဒကကာင

ေးဝ အစြမြြါနင။

• ြေမြညေြျားက ေားေြးြျားနင ကဒေးေငယြျားက ဒေးေြဒောကမခငး၊

ကြးစားမခငး အစြမြြကကဒစေန ဝငးဝနးဒစာငဒောကကကြါ။ ေတဒြးကကြါ။

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 27

• ကဒေးငယြျားဒေတင ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကဒေးငယြျားအား

ဒေးေြြးညခငးမခငး၊ ဒေးေြဝယခငးမခငး တက ဒောငကကဉြါ။

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 28

• ဒေးေြဒငကငးစငေည ဒေဒကာငးဒေေနက ေ ရကနငေန ေတငးတင

ဒြးောြါအခငအဒေး ေေမြင ေငြေားစ၊ ြတဒေ ြျားဒေနင ေအြျားနငေငဒော

ဒနောြျား တင ဒေးေြေးဝြဒောကြါနင။

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 29

• ြြအြက ဒေးေြဒငကငးစငေညအြ မြစေန စတင ေြဒောငြါ။

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 30

• ြြကယတငေညး ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကြးစားမခငးက မြတနငေန ကကးစားြါ။

• ြေားစဝငြျားနင ြတဒေြျား ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကြးစားမခငးက

မြတနငေနေညး တကတနး အားဒြးကညြါ။

12-06-2019 myalaynwe@mohs.gov.mm_SHSeminar_MICC2 31

ဒေးေြ/ဒေးေကကကး ကငးစင၍ ကျနးြာဒော

ေြြတဝနးကျငက ြနတးကကြါစ

ဒကျးဇးတငြါတယ။