METODAT HULUMTUESE NË SHKENCA SHOQËRORE

Ligjërata 5: Analiza e të dhënave kuantitative (sasiore)

MA.Yllka Hoxha

ANALIZA

REGJISTRIMI

Fazat e analizës së të dhënave

KONTROLLI DHE

VERIFIKIMI IGABIMEVE

Provimi i vërtetësisëdhe saktë-

sisë

KODIMI

REDAKTIMI (EDITIMI)

Redaktimi (editimi)

Procesi i kontrollit dhe i përshtatjes së të dhënavePër lëshimePër lexueshmëriPër qëndrueshmëri

Dhe përgatitja e të dhënave për kodim dhe digjitalzim

KodetRregulla për shpjegimin, klasifikimin dhe për

regjistrim të dhënave në procesin kodues

Vlera aktuale numerike ose shenjat e tjera dalluese

Kodimi i të dhënave cilësore

Proces i identifikimit dhe i caktimit të vlerave numerike ose të shenjave të tjera dalluese të të dhënave të edituara më parë

Ju lutem vlerësoni cilësinë e shërbimeve të aviokompanisë AirPrishtina sipas këtyre kritereve: Shkëlq. Mirë Kënaq Keq

1 2 3 4Mirësjellja dhe trajtimi nga:Terminali i aeroportit . . . . . . . . . . . . . Biletëshitësi . . . . . Agjenti për rezervime . . . . .Stjuardesat . . . . . . . . . . . . . .Ushqimi. . . . . . . . . . . . .Shërbimi i pijeve . . . . . . . . . . . . . .Komoditeti i ulëseve. . . . . . . . . . . . . Hapësira e stivimit. . . . . . . .Pastërtia. . . . . . . . Pajisjet Video/Stereo . . . . . .Nisja me kohë . . . . . . . . . . . .

Kodi mundëson shprehjen sasiore të cilësisësë shprehur me mbiemër apo ndajfolje

Kodet janë të përshtatshme për të matë qëndrimet personale të njerzëve

Plotësisht 1

Mjaftushem 2As po as jo 3Deri-diku 4Nuk pajtohem fare 5

Plotësisht + 2Mjaftueshem +1As po as jo 0Deri-diku - 1Nuk pajtohem fare - 2

“Besoj se njerëzit ju vlerësojnë sipas automobilit që keni.” A pajtoheni me këtë deklaratë?

Rregullat e kodimit

Kategoritë duhet të jenë të plota

Kategoritë duhet të jenë të veçanta dhe të pavarura njëra nga tjetra

Libri i kodimitIdentifikon secilën ndryshore (variabel)

Përshkruan ndryshoret

Identifikon secilin kod-emër dhe pozicionin aty ku ruhen

Regjistrimi/ruajtja e të dhënave

Procesi i bartjes së të dhënave nga projekti i kërkimit në kompjuterë-informatizimi.

Tri çështje: çfarë do të regjistrohet, kur dhe si?

Metodat më të zakonshme:

Informatat fjalë për fjalë Përmbledhja në fjalë kyçe Inçizimi i bisedave, ngjarjeve me video Bërja e fotografive

Kontrolli i gabimeve dhe verifikimi

Pastrimi i të dhënave

Analiza përshkruese (despkriptive)

Transformimi i të dhënave në formën që lehtëson kuptimin dhe interpretimin e tyre; risistemimi, rregullimi dhe manipulimi i të dhënave, për të krijuar informatën përshkruese (deskriptive).

Shkallët e matjes Shkalla tregon se cilat mënyra të analizës statistikore janë më të përshtatshme

Të dhënat mblidhen në madhësi dhe forma dhe të ndryshme: Në dhëna emërore (nominale)

◦ Të dhënat e klasifikimit, p.sh. m / f ◦ Nuk ka renditje, p.sh .ajo nuk ka kuptim për të deklaruar se M > F◦ Etiketat (kodet) arbitrare, si p.sh., m / f, 0 / 1, etj .

Të dhëna rendore (ordinale)◦ Kategori të renditshme (rangim, rregull)◦ Shkallëzimi i Likertit radhitë kënaqshmërinë (satisfakcionin) tuaj me shkallën 1 .. .5 ose 1…7◦ Renditje e restoranteve

Të dhëna intervale ◦ renditje, shkallë konstante, por jo natyrore zero ◦ dallimet kanë kuptim, por përpjestimi jo (p.sh., 20 °-10 ° nuk është dy herë më nxehtë! ◦ temperatura (C, F), datat kalendarike

Të dhëna përpjestimore/proporcionale◦ renditje, shkallë konstante, zero natyrore◦ P.sh. lartësia, pesha, mosha, gjatësia

Llojet ematjeve

Emërore(Nominale)

Dy kategori

Më shumë se dy kategori

Tabela e frekuencës së proporcioneve

(përqindja)

Tabela e frekuencave të kategorive

proporcionale

(Moda e përqindjeve)

Llojet e analizëspërshkruese

Metodat e analizës për të dhënat e shprehura në shkallën e emërore (nominale)

Llojet e matjeve

Llojet e analizëspërshkruese

Numër rendorRenditja sipas

mesores (medianit, vlerës qendrore)

Metodat e analizës për të dhënat e shprehura në shkallën e numrave rendor

Radhitë objektet ose alternativatsipas madhësisë/rëndësisë/peshës

Llojet e matjeve

Llojet e analizës përshkruese

IntervaleMesatarjaAritmetike

(1/n)*(X1+X2...Xn)

Metodat e analizës për të dhënat e shprehura në shkallën numerike

• Indekset• Temperaturat

Llojet e matjeve

Llojet e analizëspërshkruese

PërpjesëtimoreIndekset

Mesatarja gjeometrike

Mesatarja harmonike

n/(1/X1+1/X2+ …+1/Xn)

Metodat e analizës për të dhënat e shprehura në shkallën përpjestimore

TabelimiTabelimi – sistemimi i të dhënave në tabelë ose në

ndonjë formë tjetër përmbledhëse

Tabela e frekuencave

Përqindjet

Baza

Numri i të anketuarve ose i vëzhgimeve (në rreshte ose në shtylla), që përdoret si bazë e llogaritjes së përqindjeve.

Reduktimi i pesë pikëve të shkallës

Pajtohem plotësishtPajtohemAs nuk pajtohem, as

nuk jam kundërNuk pajtohemRreptësisht nuk

pajtohem

Pajtohem plotëisht/paj-tohem

As nuk pajtohem as nuk jam kundër

Nuk pajtohem/ rreptësisht nuk pajtohem

Diagramet dhe grafikët

Diagrami piteGrafikët vijorëDiagramet shufrore

VertikaleHorizontale

Grafikët vijorë

Y

X

0

20

40

60

80

100

1stQtr

2ndQtr

3rdQtr

4thQtr

LindjePërendimVeri

Diagramet shufrore vertikale

InterpretimiProcesi i nxjerrjes së kuptimeve dhe

përfundimeve përkatëse lidhur me kuptimin dhe implikimet e kërkimeve

Programet kompjuterikeSPSSSASSTATAMicrosoft excel

Hipotezat

Teorema të pavërtetuara

Supozime që synojnë të shpjegojnë fakte të pamohueshme ose fenomene

Supozime për dukuritë në botë

Hipoteza

Një supozim i pavërtetuar ose supozim që synojnë të shpjegojë fakte ose fenomene.

Hipoteza zeroHipoteza alternative

Hipotezat zeroPohime lidhur me status quo

Pa ndryshime

Hipoteza alternative Pohime që tregojnë të kundërtën e hipotezave

zero

Niveli i besueshmërisë (rëndësisë, signifikancës)

Kufiri i mundshëm për të zgjedhur midis hipotezës zero dhe hipotezës alternative

Niveli i besueshmërisëGjasat kritikeNiveli besueshmërisë statistikoreAlfa (gabimi që jemi të gatshëm të pranojmë)Shkalla e gjasave zakonisht caktohet në nivelin e

besueshmërisë .05 ose .01 Zvogëlon mbështetjen e hipotezës zero

0.3 : oH

Për shembull, themi se hipoteza ZERO është që mesatarja është e barabartë me 3.0:

Kjo do të thotë se mesatarja 3.0 që del nga mostra e nxjerrë nga popullata përfaqëson mesataren e kësaj popullate

0.3 :1 H

Hipoteza alternative që mestarja nuk është e barabartë me 3.0:

Hipoteza alternative