Edgar Allan PoeEdgar Allan Poe ve veAnnabel LeeAnnabel Lee

Dr.Vural Yiğit 23.10.2016

Unutulmayan Bir Şiir«Annabel Lee», ABD'li şair ve yazar Edgar Allan

Poe'nun yazdığı son şiiridir.1849'da yazılan bu şiir, Poe'nun ölümünün hemen

ardından yayınlandı.Poe'nun pek çok şiiri gibi bu şiirin de teması güzel

bir kadının ölümüdür. Şair, daha çok gençken Annabel Lee'ye aşık

olmuştur. Bu aşk öyle güçlüdür ki melekler bile kıskanır.

Annabel Lee öldükten sonra bile şairin aşkı son bulmaz.

Virginia Eliza Clemm PoeŞiirdeki Annabel Lee'nin, ilham kaynağının kim

olduğu konusunda çeşitli tartışmalar bulunmaktadır.

Bunlarda biri, Poe'nun eşi-ayni zamanda kuzeni-Virginia Eliza Clemm Poe olduğudur.

Evlendiklerinde, Virginia Clemm 13, Poe ise 27 yaşındaydılar.

Virginia Poe, Ocak 1842'de verem oldu ve Ocak 1847'de 24 yaşında iken bu hastalıktan öldü.

Ölümsüz Bir AşkŞiirin anlatıcısı, yıllar önce isimsiz bir "deniz

ülkesinde" Annabel Lee'ye aşık olduğunu anlatır. Çok genç olmalarına rağmen yüreklerindeki aşk

ateşi öyle yoğundur ki melekler onları kıskanmaya başlar.

Annabel Lee, bu yüzden nazara gelir. Ölümüne rağmen. aşkları yaşamaya devam eder. Ancak yazar, ruhlarının hâlâ bir arada olduğuna

inanmaktadır.

Şiirin ÖyküsüAnnabel Lee şiiri, büyük ihtimalle Mayıs

1849'da yazıldı. Poe şiirin yayımlanması için elinden geleni

yaptı. Bir kopyayı, 5 dolarlık borcuna karşılık John

Thompson'a verdi. Başka bir kopyayı da «Sartain's Union

Magazine» de basılmak üzere sattı. Şiirin ilk izinli baskısı, Ocak 1850'de bu

dergide yapıldı..

Şiirin ÖyküsüŞiir, üçü altı, biri yedi, ikisi ise sekiz mısralı

toplam altı kıtadan oluşur. Uyak düzeni her kıtada küçük değişikliklere

uğrar. Kelimelerin bir «balad» daki gibi özellikle

tekrar edilmesi şiirin yaslı etkisini pekiştirir. Şiir form bakımından tam bir balad olmasa

da, Poe şiirin balad olduğunu söylemiştir.

ANNABEL LEESeneler, seneler

evveldi;Bir deniz ülkesindeYaşayan bir kız vardı,

bileceksiniz İsmi Annabel Lee;Hiçbir şey düşünmezdi

sevilmektenSevmekden başka beni.

O çocuk ben çocuk, memleketimiz

O deniz ülkesiydi,Sevdalı değil

karasevdalıydık.Ben ve Annabel Lee;Göklerde uçan

melekler bile Kıskanırdı bizi.

Bir gün işte bu yüzden göze geldi,

O deniz ülkesinde,Üşüdü rüzgarından

bir bulutunGüzelim Annabel Lee;Götürdüler el üstündeKoyup gittiler beni,Mezarı ordadır şimdi,O deniz ülkesinde.

Biz daha bahtiyardık meleklerden

Onlar kıskandı bizi,Evet! bu yüzden

(şahidimdir herkes Ve o deniz ülkesi)Bir gece bulutun

rüzgarındanÜşüdü gitti Annabel Lee.

Sevdadan yana, kim olursa olsun,

Yaşça başca ileriGeçemezlerdi bizi;Ne yedi kat gökteki

melekler,Ne deniz dibi cinleri,Hiçbiri ayıramaz

beni sendenGüzelim Annabel

Lee.

Ay gelip ışır hayalin eşirir Güzelim Annabel Lee;Bu yıldızlar gözlerin gibi

parlar Güzelim Annabel Lee;Orda gecelerim, uzanır

beklerimSevgilim,sevgilim,hayatım,geli

nimO azgın sahildeki, Yattığın yerde seni . Edgar Allan POEÇeviren : Melih Cevdet

ANDAY

Edgar Allan Poe 19 Ocak 1809 tarihinde Boston Massachusetts’te

birer tiyatro oyuncusu olan Elizabeth Arnold Hopkins ve David Poe’nun oğlu olarak dünyaya geldi.

Ailesini, henüz üç yaşına basmadan kaybetmesi üzerine, Richmond’ta zengin bir tacir olan Frances ve John Allan tarafından büyütüldü.

1815’te İngiltere’ye giden genç Edgar, Chelsea’de okula devam etti.

1820’de Richmond’a döndü, Latince ve şiir üzerine eğitim almaya başladı.

Öğrenimini yarıda bırakan Poe, West-Point Askeri Okulu’na kaydoldu, ancak bir sene sonra atıldı.

Kötü alışkanlıkları, okuldan çıkarılması baba John Allan’la Poe’nun arasında sorun yaratıyordu.

Ama onu gerçek bir anne gibi seven Frances Allan’ın da ölümüyle, Poe bir daha dönmemek üzere evi terk etti.

Şair Allan PoeŞair olarak Poe, okuru üzerinde saf bir

güzellik duygusu yaratma amacıyla şiiri katıksız bir müzik biçimine ulaştırmaya çalışır.

“Meleklerin gezegenindeki müziği” ni yakalamaya çalıştığını söyler.

Bunu başarmış olmalı ki, şiirleri bugün her ulustan insanın dikkatini çekmeğe devam ediyor.

Uyuyan Güzel ŞiiriEğiliyor biberiyeler

mezarına, Zambaklar dalgalara Çürüyor suskun

yıkıntılar Göğsüne sarıp gecenin

sisini Çekiliyor sonsuz uykuya*Lethe: mitolojide ölüm

suyu taşıyan göl.

Lethe* gibi, bak! Nehir, bile bile

Uyukluyor yatağında Hiç uyanmayacakmış

gibi Irene'in* yazgılarıyla

yattığı yerde Uyuyor tüm güzellikler!

*Irene: Mitolojide barış tanrıçası

Yas ve Kuzgun«Kuzgun» adlı şiirini, seçtiği bir efekt

etrafına ördüğünü belirtir. 1845 tarihli Kuzgun şiirinin, dizelerindeki

kuş imgesi, adeta yalnızlığı ve kederi artıran bir unsur gibidir.

Siyah renkli ve gizemli kuzgun, hep sürüp giden yası simgeler.

Kuzgun, Poe’nin dizelerinde acının evrensel simgesine dönüşür.

The Raven-KuzgunYem olmamak için azgın fırtınaya, sığınmıştım bir

ardıcın kovuğuna; Sabırsızlıkla beklerken sabahı, ilişti gözlerime sıcak bir

odanın aydınlığı.Gözlerimi diktim camlara, baktım içeride genç bir adam

tek başına oturmakta; Ölümün gölgesi düşmüş gözlerine, başı önde derin

derin düşünmekte Kendi çilem yetmezmiş gibi bana, uçtum yüzü kederle

güzelleşen bu adama Mezar taşını andıran bir koltukta oturan yıkılmış

adama….

Kuzgun-The Raven Şiiri’ni dinlemek için tıklayın:https://www.youtube.com/watch?v=BefliMlEzZ8

Allen Poe ÖyküleriÖykülerinde şiirsel ve dolayısıyla ahenkli bir

anlatımın bulunması, şairliğini yazarlığına da yansıtmış olmasından kaynaklanır.

Nitekim Poe, «Kompozisyon Felsefesi» adlı makalesinde, duyguları daha ziyade bir efekt olarak gördüğünden bahseder.

Amerikan Gotik edebiyatın öncülerinden biridir.

Kısa hikâye, korku, gerilim ve polisiye türlerinin de öncüsüdür.

Kısa ÖykülerKısa öykünün bugünkü şeklini almasında önemli

bir kilometre taşı niteliği taşır.Poe’nun muhakeme öyküleri olarak adlandırdığı

üç öyküsü, «Morgue Sokağı Cinayeti (1841)».» Çalınan Mektup (1842)» ve «Marie Roget’in Esrarı (1843)» art arda yayımlanır.

Bilim-kurgu türünde de bir öncüdür. 1835 tarihli, «Hans Pfaall’ın Duyulmadık Serüveni» adlı öyküsünde Jules Verne’den yıllar önce Ay’a yolculuğu yazmıştır.

EtkileriPoe, yazdığı özgün metinlerle birçok yazarı,

sanatçıyı derinden etkiledi.Vladimir Nabokov, Poe’nin Annabel Lee

şiirini. «Lolitası» ında, Humbert’in ilk aşkının adı olarak kullandı.

Claude Debussy, «Usher Konağı’nın Çöküşü» nü bir opera,

Sergey Rahmaninov ise Edgar Allan’ın «Çanlar» şiirini koro için yazılmış bir senfoni olarak besteledi.

Müzik ve PoeAlan Parson’s Project grubunun 1976’taki

çıkış albümü «Tales of Mystery and Imagination (Gizem ve Hayalgücü Öyküleri)», Poe’nin aynı adlı öykü kitabı üstüne kuruludur.

Şarkıların adları öykü adlarıyla bire bir aynıdır.

Joan Baez’in söylediği, «Annabel Lee» ile Iron Maiden’ın «Murders In The Rue Morgue» şarkıları da bilinen Poe etkilerini taşır.

Annabel Lee - Şarkılarıhttps://www.youtube.com/watch?

v=QhKUXey5eiY

Joan Baez Annabelle Lee https://www.youtube.com/watch?

v=AIGj3CZ3uPQ,

Kaynaklar

http://www.leblebitozu.com/ruhunun-karanligina-korkusuzca-ayna-tutan-edgar-allan-poedan-alintilar/

https://tr.wikipedia.org/wiki/Edgar_Allan_Poe

Poestories.com: Edgar Allan Poe, Short Stories, Tales, and Poems