antygona - sofokles
TRANSCRIPT
-
8/19/2019 Antygona - Sofokles
1/4
Miejsce: plac przed pałacem królewskim w Tebach
Prolog
Osoby: Antygona, Ismena
rozmowy sióstr wynika, !e "reon wydał zakaz grzebania i opłakiwania ciała #olinejkesa,
który zgin$ł wiod$c wojska przeciwko !ołnierzom dowodzonym przez jego brata % &teoklesa'
&teokles równie! zgin$ł, jednak jem( )jako obro*cy Teb+ "reon wyprawił godny pogrzeb'
#olinejkes i &teokles byli brami Antygony' -owiad(jemy si. te!, !e wcze/niej siostry
(traciły ojca % &dypa i matk. % 0okast.' Antygona pragnie namówi siostr., aby ta pomogła jej
pogrzeba ciało #olinejkesa, jednak Ismena obawia si. gniew( "reona' Antygona odchodzi
sama, aby odda brat( ostatni$ posł(g., cho zdaje sobie spraw. z tego, i! tym czynem
wydaje na siebie wyrok /mierci'
Parodos
Osoby: 1hór
2krócony opis walk o Teby i /mierci ob( braci'
Epejsodion I
Osoby: #rzodownik 1hór(, "reon, 2tra!nik, rada starców teba*skich'
"reon przemawia do rady starców, wynosz$c dobro ojczyzny ponad miło/ do najbli!szych'
Ogłasza im te! swoj$ wol. co do ciała #olinejkesa i czyni ich egzek(torami swej woli' 3ada
starców obawiaj$c si. gniew( nowego władcy i kary, nie wyra!a najmniejszego sprzeciw('
#rzybywa 2tra!nik z wie/ci$, !e stra! wysłana przez "reona znalazła ciało #olinejkesa
pogrzebane )przysypane piaskiem+' "reon wpada w gniew' #odejrzewa poddanych o
przek(pstwo' 4akaz(je stra!nikom odsz(ka winowajców'
Stasimon I
Osoby: 1hór
Ogólnie pie/* 1hór( jest t(taj pochwał$ l(dzkiego roz(m(' 0ednak jej ostatnie wersy
nawi$z(j$ do zaistniałej syt(acji' 1hór mówi o tym, !e pa*stwo jest (koronowaniem post.p(
k(lt(ry i cywilizacji człowieka i dlatego ten, kto szan(je je, zasł(g(je na najwy!sze godno/ci
i (znanie, natomiast ten, kto godzi w interesy pa*stwa, powinien by (s(ni.ty ze
społecze*stwa'
Epejsodion II
Osoby: 1hór, 2tra!nik, "reon, Antygona, Ismena
-
8/19/2019 Antygona - Sofokles
2/4
2tra!nik przywiódł przed oblicze władcy Antygon. i opowiada, co si. wydarzyło pod m(rami
miasta: stra! odkopała zwłoki i pilnowała ich5 około poł(dnia przybyła Antygona i %
zobaczywszy, co si. stało % przysypała ponownie ciało brata5 stra!nicy za(wa!yli to i
pochwycili j$' "reon jest zd(miony, poniewa! Antygona nie miała z tego !adnej korzy/ci
materialnej, co byłoby potwierdzeniem jego wcze/niejszych podejrze*' Antygona niezamierza si. wypiera swego czyn(' "reon wpada w gniew i postanawia skaza j$ na /mier'
#rzywoł(je te! Ismen., jako podejrzan$ o współ(dział' Mi.dzy siostrami dochodzi do ostrej
wymiany zda*, poniewa! Ismena pragnie dzieli los Antygony' Ta jednak wypomina siostrze
jej poprzedni$ decyzj. i zarz(ca, !e Ismena wybrała posł(sze*stwo "reonowi zamiast
wierno/ci nakazom religii' "reon wydaje jednak wyrok /mierci na obie siostry i oddaje je
tymczasowo pod stra!
Stasimon II
Osoby: 1hór
3ada starców debat(je nad zaistniał$ syt(acj$' #ie/* mówi o kl$twie, która w sposób
widoczny ci$!y na rodzinie &dypa, czego znakiem jest, i! nawet ostatnia potomkini tego rod(,
Antygona, zostanie (/miercona' Ostatnie słowa pie/ni mówi$ jednak te! o nadchodz$cej
kl.sce rz$dów "reona, którem( j(! grzech 6cnot$ si. wydaje 6, a jest to w poj.ci( starców
oznak$ pocz$tk( gniew( bogów'
Epejsodion III
Osoby: 1hór, 7ajmon, "reon
7ajmon przychodzi do ojca zatroskany (porem "reona sprzeciwiaj$cego si. woli bogów i
głosowi l(d(, który nie /mie jawnie wypowiedzie swego zdania, ale po kryjom( (wa!a
Antygon. raczej za godn$ nagrody ni! kary' "ocha ojca i pragnie go nakłoni do łaskawo/ci,
władca jednak trwa nie(gi.cie przy swoim postanowieni(, a co gorsza pos$dza syna o to, i!
jest powodowany bardziej miło/ci$ do Antygony ni! czci$ i miło/ci$ do ojca' -ochodzi do
sprzeczki, w której 7ajmon ostrzega "reona, !e je/li nie odwoła on swego wyrok(, wówczas
(traci te! syna' 7ajmon wybiega w stanie wielkiego wzb(rzenia' "reon jest przekonany, i!
młodzieniec chce w jaki/ sposób przeszkodzi egzek(cji'
Stasimon III
Osoby: 1hór
#ie/* opiewaj$ca pot.g. miło/ci mi.dzy dwojgiem l(dzi' 1hór stwierdza te!, !e nikt przed t$
miło/ci$ nie zdoła (ciec'
Epejsodion IV
Osoby: 1hór, Antygona, "reon
-
8/19/2019 Antygona - Sofokles
3/4
2cen. t. wypełnia kommos, czyli lament' Antygona opłak(je swe młode !ycie, z którym
niedł(go ma si. po!egna' Opłak(je te! sw$ samotno/ w ostatnich chwilach !ycia' 4agle
przybywa "reon' 3ozkaz(je on !ywcem zam(rowa Antygon.' 0ego rozkaz jest wykonany z
pewnym opó8nieniem, co pozwala Antygonie sn( jej lament' 9 ostatnich słowach podkre/la
ona jeszcze raz, !e za dobry czyn spotyka j$ niesprawiedliwa kara'
Stasimon IV
Osoby: 1hór
9spomnienie mitycznych postaci, które zgin.ły w sposób podobny do Antygony % -anae,
córki króla Argos, Akrisjosa, zamkni.tej przez niego w wie!y5 ik(rga, króla 7edonów, który
sprzeciwiał si. k(ltowi -ionizosa, za co został przez boga zamkni.ty w skale5 oraz dwóch
synów ;ine(sa, którzy zostali o/lepieni i zamkni.ci w sklepionym dole przez ich macoch. %
&idotej.'
Epejsodion V
Osoby: Tejrezjasz z chłopcem, "reon, 1hór
9ieszczek oznajmia "reonowi o gniewie bogów wywołanym jego post.powaniem i radzi m(
odwoła wydane zarz$dzenia' "reon jednak (piera si. i zarz(ca Tejrezjaszowi chciwo/ i
przek(pno/' 2tarzec przepowiada królowi rychł$ kar. za jego (pór i nieroz(mne
post.powanie, a nast.pnie odchodzi' "reon zaczyna si.
-
8/19/2019 Antygona - Sofokles
4/4
roz(m jest najcenniejszym dla człowieka darem, !e zawsze trzeba spełnia wol. bogów i !e
ten, który dopiero w podeszłym wiek( nabiera roz(m(, nie (jdzie ci.!kiej kary za sw$ pych.'