avrupa bİrlİĞİ kurucu Ülkelerİnİn gelİŞmİŞlİk …İlker gİrİt ©2013 2 İİŞ bu...
TRANSCRIPT
AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ÜLKELERİNİN GELİŞMİŞLİK DÜZEYİNİN TÜRKİYE İLE KARŞILAŞTIRILMASI ALMANYA, BELÇİKA, FRANSA, HOLLANDA, İTALYA, LÜKSEMBURG VE TÜRKİYE RAPOR, AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ÜLKELERİNİN NÜFUS, İSTİHDAM, EKONOMİ, ENERJİ, SAĞLIK, ASKERİYE, EĞİTİM, İLETİŞİM, ÇEVRE, ULAŞIM VE AR-GE KONULARINDA TÜRKİYE İLE MUKAYESE EDİLMESİ AMACIYLA HAZIRLANMIŞTIR.
2013
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
İLKER GİRİT
12.03.2013
İLKER GİRİT ©2013
1
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2
KONU 1: NÜFUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
KONU 2: İSTİHDAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
KONU 3: EKONOMİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
KONU 4: ENERJİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
KONU 5: SAĞLIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
KONU 6: ASKERİYE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
KONU 7: EĞİTİM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
KONU 8: İLETİŞİM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13
KONU 9: ÇEVRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
KONU 10: ULAŞIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
KONU 11: AR-GE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
18
HAZIRLAYAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20
KAYNAKÇA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20
TEŞEKKÜRLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20
İLKER GİRİT ©2013
2
GİRİŞ
Bu rapor, Avrupa Birliği kurucu ülkeleri olan Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda,
Fransa, İtalya ve Lüksemburg’un gelişmişlik düzeyinin Türkiye ile mukayese edilmesi amacıyla
hazırlanmıştır. Gelişmişlik düzeyi karşılaştırmasında; nüfus, istihdam, ekonomi, enerji, sağlık,
askeriye, eğitim, iletişim, çevre, ulaşım ve ar-ge konuları incelenmiştir.
Veriler incelenirken, ülkelerin yüzölçümlerinin göz önünde bulundurulması önem arz
etmektedir. Türkiye, 783.562 km²; Fransa, 632.760 km²; Almanya, 357.022 km²; İtalya,
301.318 km²; Hollanda, 41.543 km²; Belçika, 30.528 km²; Lüksemburg, 2.586 km²’dir.
- Nüfus başlığında; ülkelerin 1960-2011 yılları arasındaki toplam nüfuslarını, kadın
başına düşen çocuk sayısını ve kentsel nüfus oranını görebilirsiniz.
- İstihdam başlığında; ülkelerin işsizlik oranları, ücretli işçilerin oranları ve serbest
meslek sahiplerinin oranları bulunmaktadır.
- Ekonomi başlığında; tüketici fiyatları cinsinden enflasyon oranlarını ve ülkelerin
altın dahil mali rezervler miktarını görebilirsiniz.
- Enerji başlığında; ülkelerin toplam elektrik tüketimini ve kişi başına düşen elektrik
tüketimini inceleyebilirsiniz.
- Sağlık başlığında; ülkelerin kamu harcamaları arasından sağlığa ayrılan oranlar, kişi
başına düşen doktor sayıları ve 5 yaş altı ölüm oranı yer almaktadır.
- Askeriye başlığında; kamu harcamaları arasından askeriyeye ayrılan oranları, silahlı
kuvvetler personeli sayılarını ve personellerin toplam iş gücüne oranını görebilirsiniz.
- Eğitim başlığında; okula gitmeyen çocuk sayısını, eğitime yapılan kamu
harcamalarını, bilimsel ve teknik makale sayısını bulabilirsiniz.
- İletişim başlığında; kişi başına düşen sabit telefon hattı sayısına, toplam cep
telefonu abone sayısına ve internet kullanıcılarının nüfusa oranına ulaşabilirsiniz.
- Çevre başlığında; ülkelerin karbondioksit salınım miktarını ve karbonhidrata dayalı
olmayan enerji kullanım oranlarını görebilirsiniz.
- Ulaşım başlığında; demiryolu hatlarının toplam uzunluğu, hava ulaşımı verileri,
karayolu toplam uzunluğu ve kişi başına düşen binek otomobil sayısı bulunmaktadır.
- Ar-Ge başlığında; GSYİH’dan araştırma ve geliştirmeye ayrılan oranları, kişi başına
araştırmacı sayısını, patent başvuru miktarlarını ve ihracattaki ileri teknoloji ürünleri
oranlarını inceleyebilirsiniz.
İLKER GİRİT ©2013
3
İLKER GİRİT ©2013
4
KONU 1: NÜFUS
Türkiye’nin nüfusu 2011 verilerine göre yaklaşık 73 milyon’dur. 1960 nüfusu ile
karşılaştırdığımızda %250 oranında bir artış olmuş. Buna karşın, Avrupa Birliği kurucu
ülkelerinin nüfuslarında Türkiye’ye oranla belirgin bir artış olmamış hatta Almanya nüfusu
2005-2011 yılları arasında azalmıştır.
Net rakamlara baktığımızda, Almanya 81,726 milyon; Türkiye 73,639 milyon; Fransa
65,436 milyon; İtalya 60,77 milyon; Hollanda 16,696 milyon; Belçika 11,008 milyon;
Lüksemburg 517.000’dir.
Doğurganlık oranına baktığımızda ise, Türkiye’de kadın başına ortalama doğum
sayısı 1960-2010 yılları arasında ciddi oranda azalmıştır. 2010 yılında bu sayı, 2,06’dır.
Fransa’da ise 2’dir. Kurucu ülkeler arasında en düşük oran 1,39 ile Almanya’dadır.
İLKER GİRİT ©2013
5
Ülkelerin kentsel nüfuslarına baktığımızda, en yüksek oran %97,49 ile Belçika’dadır.
Genel itibari ile diğer ülkelerde bu oran %68 - %85 arasındadır. 1960-2010 yılları arasında
Hollanda ve Fransa belirgin oradan artış kat etmiştir. Türkiye’de ise bu oran, %31,52’den
%71,41’e çıkmıştır.
KONU 2: İSTİHDAM
Ülkelerin işsizlik oranlarını incelediğimizde, 2006-2010 yılları arasında en yüksek
işsizlik oranının olduğu ülke Türkiye’dir. 2010 yılı verilerine göre Türkiye %11,9; Fransa %9,3;
İtalya %8,4; Belçika %8,3; Almanya %7,1; Hollanda %4,5; Lüksemburg %4,4 oranında işsiz
nüfusa sahiptir.
İLKER GİRİT ©2013
6
Ülkelerde, çalışan nüfusu incelediğimizde; ücretli işçilerin1 oranının en düşük olduğu
ülke %60,9 ile Türkiye’dir. İtalya’da ise bu oran %74,8’dir. Diğer kurucu ülkelerde ise oran,
%85 ve %92,2 arasında değişmektedir.
Ülkelerdeki çalışan nüfusun mesleki dağılımlarını incelersek, serbest meslek2
sahiplerinin oranına baktığımızda Türkiye %39,1 ile en yüksek çizgidedir. En yakın ülke %25,2
ile İtalya’dır. Diğer ülkelerde bu oran %15 - %8 aralığındadır.
1 Ücretli işçiler: Ücretli ve maaşlı işçiler (çalışanlar), "ücretli iş" olarak tanımlanan iş türlerine sahip işçilerdir. Bu tür işlerde,
görevliler, çalıştıkları birimin gelirine doğrudan bağlı olmayan bir temel ücret veren açık (yazılı ya da sözlü) veya zımni iş sözleşmelerine sahiptir. 2 Serbest meslek sahipleri, kendi adlarına ya da bir veya birkaç ortakla birlikte veya bir kooperatifte çalışarak "serbest
meslek" olarak tanımlanan meslekleri (kazancın üretilen mal ve hizmetten elde edilen kâra doğrudan bağlı olduğu meslekler) yapanlardır. Serbest meslek sahipleri 3 alt kategoriye ayrılır: işverenler, kendi adına çalışanlar ve üretici kooperatiflerine üye olanlar.
İLKER GİRİT ©2013
7
KONU 3: EKONOMİ
Ekonomik verileri incelerken bakacağımız iki istatistikten biri, 1974-2011 yılları
arasında ülkelerdeki enflasyon oranlarıdır. Avrupa Birliği kurucu ülkelerinde düzenli bir
ilerleyiş varken, Türkiye’de enflasyon oranın %20’nin altında olduğu süre sadece 10 yıldır. İki
kez de, %100’ün üzerine çıkmıştır.
Ülkelerin toplam rezervlerini3 incelediğimizde ilk sırada, yaklaşık 234 milyar dolar
rezervi bulunan Almanya vardır. Sonrasında gelen kurucu ülkeler, İtalya ve Fransa’nın ise 169
milyar dolar’dır. Türkiye’nin ise 88 milyar dolar rezervi bulunurken diğer kurucu ülkelerin
toplam rezervleri yaklaşık 50 milyar dolar’ın altındadır.
3 Toplam rezervler, parasal altın mevcutlarından, özel çekme haklarından, IMF üyelerinin IMF tarafından tutulan
rezervlerinden ve para politikasını yönetmekle görevli organların denetimindeki döviz mevcutlarından oluşur. Bu rezervlerin altın bileşeni, yıl sonu (31 Aralık) Londra fiyatlarından değerlendirilir. Veriler, cari ABD doları cinsinden verilmiştir.
İLKER GİRİT ©2013
8
KONU 4: ENERJİ
Ülkelerin yıllık elektrik tüketim miktarında 2009 verilerine baktığımızda, Almanya
yaklaşık 555 milyar kWs4 ile ilk sırada bulunuyor. Sonrasında 483 milyar kWs ile Fransa, 317
milyar kWs ile İtalya gelirken; Türkiye 165 milyar kWs saat ile Hollanda, Belçika ve
Lüksemburg’un üzerinde bulunuyor.
Toplam elektrik tüketimini, kişi başına düşecek kWs şekilde incelediğimizde. İlk
sırada, 14.423 kWs ile Lüksemburg bulunuyor. Diğer kurucu ülkelerde kişi başına tüketim
8.000 kWs - 5.000 kWs arasında değişirken, Türkiye’de 2.297 kWs’dir.
4 kWs: Kilovatsaat
İLKER GİRİT ©2013
9
KONU 5: SAĞLIK
Ülkelerin yıllık kamu harcamaları içerisinden, sağlık harcamalarının5 oranına
baktığımızda Türkiye %12,79 ile en düşük seviyede. Almanya ve Hollanda ise yaklaşık %18’lik
pay ile en yüksek orana sahip.
Ülkelerdeki kişi başına düşen doktor sayılarını incelediğimizde, 2010 verilerine göre
en yüksek kişi başına düşen doktor sayısı Almanya’dadır. Türkiye burada en düşük seviyede
bulunuyor ve 1000 kişiye 1,54 doktor düşüyor. Bu sayı Almanya’da 3,6; İtalya’da 3,49;
Fransa’da 3,45; Belçika’da 3,01; Hollanda’da 2,86 ve Lüksemburg’da 2,77’dir.
5 Kamu sağlık harcamaları, hükümet (merkezi ve yerel) bütçelerinden yapılan tekrarlı harcamalar ve yatırım harcamaları, dış
borçlar ve hibeler (uluslararası kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin yaptığı bağışlar dahil) ile sosyal (veya zorunlu) sağlık sigortası fonlarından oluşur.
İLKER GİRİT ©2013
10
Ülkelerdeki, 5 yaş altı çocuk ölümleri verilerini incelediğimizde; Türkiye’de 1990-
2011 yılları arasında ciddi oranda düşüş yaşansa da, Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile
karşılaştırdığımızda en yüksek orana sahiptir. 2011 verilerine göre, Türkiye’de oran 15,2’dir.
Diğer ülkelerde ise 4,3 - 3,2 arasında değişmektedir.
KONU 6: ASKERİYE
Ülkelerin yıllık kamu harcamaları içerisinden, askeri harcamalarının6 oranına
baktığımızda Türkiye %9,45 ile en yüksek seviyededir. Avrupa Birliği kurucu ülkelerinde ise bu
oran %4,62 ile %1,68 arasında değişmektedir.
6 Askeri harcamalar, askeri personel için emekli aylıkları ve personel için sosyal hizmetler dahil olmak üzere askeri ve sivil
personeli, harekat ve bakımı, tedariği, askeri araştırma ve geliştirmeyi ve askeri yardımı (bağışta bulunan ülkenin askeri harcamalarında) içerir. Sivil savunma ve gazi aylıkları, asker terhisi, silahların dönüştürülmesi ve yok edilmesi gibi önceki askeri faaliyetlerin cari harcamaları hariç tutulur.
İLKER GİRİT ©2013
11
Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile karşılaştırdığımızda, silahlı kuvvetler personeli7
sayısında Türkiye 612.800 ile ilk sırada bulunuyor. İtalya 359.378; Fransa 341.967 ve Almanya
251.465 ile Türkiye’yi takip ediyor.
Ülkelerin sahip olduğu silahlı kuvvetler personeli sayısının, toplam iş gücüne oranı
incelendiğinde; Türkiye %2,31 ile en yüksek seviyededir. Türkiye’yi %1,43 ile İtalya takip
ediyor. En düşük oran ise, %0,49 ile Hollanda’dadır.
7 Silahlı kuvvetler personeli, etkin görevde olan askeri personeldir. Eğitim, organizasyon, ekipman ve kontrol durumu
paramiliter kuvvetlerin normal askeri gücü destekleyebileceğine veya normal askeri gücün yerine geçebileceğine işaret ediyorsa, paramiliter güçler de silahlı kuvvetler personeline dahil edilir.
İLKER GİRİT ©2013
12
KONU 7: EĞİTİM
Ülkelerdeki eğitim durumunu incelerken bakacağımız iki veriden biri, okula
gitmeyen çocuk sayısıdır8. Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile karşılaştırdığımızda, okula
gitmeyen çocuk sayısının en yüksek olduğu ülke Türkiye’dir. 2003-2008 yılları arasında
azalma meydana gelse de, 2009 verilerine göre Türkiye’de 161.880 çocuk okula gitmiyor.
Fransa’da ise bu sayı 29,542’dir. Toplam nüfusta Türkiye’nin üzerinde olan Almanya’da ise
okula gitmeyen çocuk sayısı 9.530’dur.
Ülkelerin gayri safi yurtiçi hâsılası (GSYİH) içerisinden, eğitime yapılan kamu
harcamalarının9 oranına baktığımızda 2006 yılı verisine göre Türkiye %3’ün altında kalırken,
Belçika’da %6’nın üzerindedir.
8 Okula gitmeyen çocuklar, ilköğretim çağında olup ilköğretim veya ortaöğretim okullarına kayıtlı olmayan çocukların
sayısıdır. 9 Eğitim alanındaki kamu harcamaları, eğitim kurumlarına (hem devlet hem özel) yönelik hükümet harcamaları, eğitim yönetimi ve ayrıca tüzel kişilere (öğrenciler/hanehalkları ve diğer tüzel kişiler) yönelik sübvansiyonlar da dahil olmak üzere eğitim için yapılan cari ve sermaye kamu harcamalarını içerir.
İLKER GİRİT ©2013
13
Avrupa Birliği kurucu ülkelerinde ve Türkiye’de yazılan bilimsel ve teknik
makaleleri10 karşılaştırdığımızda; 2009 yılında Almanya 45.000 makale ile ilk sırada; Fransa’da
31.748, İtalya’da 26.755, Hollanda’da 14.866 makale yayınlanırken Türkiye’de 8.300 makale
yayınlanmıştır.
KONU 8: İLETİŞİM
İletişim konusunu üç farklı veriyi kullanarak inceleyeceğiz, bunlardan ilki kişi başına
düşen sabit telefon hattı11 sayısıdır. Almanya burada ilk sırada bulunurken, Türkiye kişi
başına sabit telefon hattı sayısında son sıradadır. Almanya’da 100 kişiye düşen sabit telefon
hattı sayısı 63,05 iken; Fransa’da 55,92; Lüksemburg’da 54,1; Hollanda’da 43,53; Belçika’da
43,06; İtalya’da 34,64 ve Türkiye’de 20,66’dır.
10
Bilimsel ve teknik makaleler, şu alanlarda yayınlanan bilim ve mühendislik makalelerinin sayısını ifade eder: fizik, biyoloji,
kimya, matematik, klinik tıp, biyomedikal araştırma, mühendislik ve teknoloji, dünya ve uzay bilimleri. 11
Telefon hatları, bir abonenin terminal ekipmanını kamu anahtarlamalı telefon şebekesine bağlayan ve telefon santrali portu olan sabit telefon hattıdır. Bütünleştirilmiş sayısal ağ hizmetleri ve sabit kablosuz aboneleri dahildir.
İLKER GİRİT ©2013
14
Ülkelerdeki cep telefonu abonelerinin sayısına12 baktığımızda, Almanya 108,7
milyon abone sayısı ile ilk sırada; İtalya’da 92,3 milyon; Fransa’da 66,3 milyon ve Türkiye’de
65,3 milyon cep telefonu abonesi bulunmaktadır.
Ülkelerdeki internet kullanıcısı sayısının nüfusa oranını13 incelediğimizde, Hollanda
%92,13 ile ilk sırada yer alıyor. Lüksemburg, Almanya, Fransa ve Belçika %90 - %76 aralığında
iken; İtalya’da bu oran %56,82’dir. Türkiye’de ise %42,1’dir
12
Cep telefonu abonelikleri, kamu anahtarlamalı telefon şebekesine erişim sağlayan, cep telefonu teknolojisini kullanan bir kamu cep telefonu hizmetinin abonelikleridir. Faturalı ve ön ödemeli abonelikler dahildir. 13
İkamet eden 100 kişiden İnternet'e erişimi olanların sayısı.
İLKER GİRİT ©2013
15
KONU 9: ÇEVRE
Ülkelerin Karbondioksit (CO2) Emisyonu14 salınımına baktığımızda, doğaya en
yüksek seviyede karbondioksit bırakan ülkenin Türkiye olduğunu görüyoruz. En düşük ülke
ise Fransa’dır. Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Almanya ve İtalya’daki seviyeler birbirine
yakındır.
Ülkelerin karbonhidrata dayalı olmayan alternatif ve nükleer enerji kullanım
miktarının toplam enerji tüketimine oranı incelendiğinde, Fransa %44,72 ile ilk sıradadır. En
yakın ülke, Belçika %22,38; Almanya %13,1’dir. Türkiye’de ise bu oran %6,52’dir
14
Karbondioksit emisyonları, fosil yakıtların yakılması ve çimento üretiminden kaynaklanan emisyonlardır. Bunlar, katı, sıvı ve gaz yakıtların tüketimi ve gaz yakımı sırasında üretilen karbondioksiti içerir.
İLKER GİRİT ©2013
16
KONU 10: ULAŞIM
Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile Türkiye’yi, ulaşım alanında karşılaştırırken
demiryolu ve havayolu alanlarındaki iki istatistiğe bakacağız. Bunlardan ilki, toplam
demiryolu hattı uzunluğu.
Demiryolu hattının15 en uzun olduğu ülkelerin başında Almanya ve Fransa geliyor.
Almanya’daki toplam hat uzunluğu 33.708 km iken Fransa’da 33.608 km’dir. Türkiye’ye
baktığımızda; 2009 yılında 8.686 km olan demir yolu uzunluğu, 2010 yılında 9.594 km
olmuştur.
Hava ulaşımına baktığımızda; ülkelerdeki kayıtlı havayolu firmalarının yurtiçi ve
yurtdışı kalkış sayısı verilerine göre, Almanya 1,0864 milyon kalkış sayısı ile ilk sıradadır. 2010
yılında, Türkiye yaklaşık 400.000 kalkış ile 2007 sayısını ikiye katlıyor. 2008 yılında genel bir
düşüş yaşanırken, Türkiye’nin kalkış sayısında artış ivmesi devam ediyor.
15
Demiryolu hatları, tren seferleri için kullanılabilen demiryolu güzergahının uzunluğudur. Paralel demiryolu hatlarının
sayısı hesaba katılmaz.
İLKER GİRİT ©2013
17
Ülkelerdeki karayolu16 toplam uzunluğuna baktığımızda, Fransa 951.260 km
karayolu ile birinci sırada yer alıyor. Almanya’nın 643.969 km iken, İtalya 487.700 km
karayoluna sahip. Türkiye’de ise 362.660 km karayolu bulunuyor.
Ülkelerdeki binek otomobil17 oranını incelediğimizde, nüfusuna oranla en çok araç
Lüksemburg’da bulunuyor ve sonrasında İtalya yer alıyor. Türkiye’de ise 1000 kişi başına
düşen araç sayısı 2009 yılında 95’dir.
16
Toplam yol ağı, bir ülkedeki otoyolları, karayollarını, ana veya ulusal yolları, tali veya bölgesel yolları ve tüm diğer yolları
kapsar. Otoyol, araç trafiği için tasarlanmış ve yapılmış, farklı yönlerden akan trafiği ayıran yoldur. 17
Binek otomobiller, yolcu taşımak amacıyla üretilmiş ve en fazla dokuz kişi (sürücü dahil) oturacak şekilde tasarlanmış, iki tekerlekli olanlar dışındaki karayolu motorlu taşıtlarını ifade eder.
İLKER GİRİT ©2013
18
KONU 11: ARGE
Ülkelerin gayri safi yurtiçi hâsılası (GSYİH) içerisinden, araştırma ve geliştirmeye
yapılan kamu harcamalarının18 oranına baktığımızda 2009 yılı verisine göre Türkiye %0,9 ile
en düşük seviyededir.
Ülkelerde; yeni bilgi, ürün, işlem, yöntem veya sistem oluşturmayla ve ilgili
projelerin yönetimiyle uğraşan uzmanlar ve bu alandaki doktora öğrencilerinin nüfusa
oranına baktığımızda Lüksemburg ilk sıradadır, milyon kişi başına 4.824 araştırmacı düşüyor.
Almanya, Fransa ve Belçika da ise milyon kişi başına 3.780 ile 2.800 aralığında araştırmacı
düşüyor. Türkiye’de yaklaşık 803 kişidir.
18 Araştırma ve geliştirme harcamaları, beşeri, kültür ve toplum konularındaki gibi bilgilerin ve yeni uygulamalar için bilgi kullanımının artırılması için sistemli olarak yürütülen yaratıcı çalışmalara yapılan cari ve sermaye (hem kamu hem özel) harcamalarıdır. Ar-Ge, temel araştırmaları, uygulamalı araştırmaları ve deneysel araştırmaları kapsar.
İLKER GİRİT ©2013
19
Ülkelerdeki patent19 başvurusu sayısına baktığımızda, Almanya diğer ülkelerin
oldukça üzerinde bir sayı ile ilk sıradadır. 2010 yılı verilerine göre, Almanya’da 47.047;
Fransa’da 14.648 patent başvurusu olmuştur. Bu rakam Türkiye’de ise 2009 yılında 2.555’dir
Ülkelerdeki araştırma geliştirme teknolojilerine dayanan, ileri teknoloji ürünlerinin20
toplam sanayi ihracatına oranına baktığımızda; Fransa %24,92 ile ilk sırada yer alıyor.
Türkiye’de ise bu oran %1,93’dür.
19
Patent başvuruları, bir buluşun (bir şeyin yapılması için yeni bir yöntem sunan veya bir soruna yeni bir teknik çözüm bulan ürün ya da işlem) münhasır hakları için Patent İşbirliği Anlaşması prosedürü veya ulusal patent ofisi aracılığıyla yapılan dünya çapındaki patent başvurularıdır. Patent, patentin sahibi için buluşa yönelik sınırlı bir süre koruma sağlar (genellikle 20 yıl). 20
İleri teknoloji ihracatı, havacılık ve uzay, bilgisayar, tıbbi ilaç, bilimsel alet ve elektrikli makinelerde olduğu gibi Ar-Ge yoğunluğu yüksek olan ürünlerdir.
İLKER GİRİT ©2013
20
HAZIRLAYAN
Bu rapor, T.C. Bahçeşehir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Avrupa
Birliği İlişkileri lisans öğrencisi İlker Girit tarafından hazırlanmıştır.
Diğer çalışmalar: ilkergirit.com
Eposta: [email protected]
KAYNAKÇA
Araştırmaya kaynak oluşturan veriler, Dünya Bankası’nın 21 Aralık 2012 tarihinde
güncellediği “Dünya Kalkınmışlık Göstergeleri”dir.21 Raporda kullanılan grafikler Google’ın
“Public Data”22 ürününden elde edilmiştir.
TEŞEKKÜRLER
Raporun hazırlık aşamasında yorumlarıyla katkı sağlayan; İstanbul Üniversitesi
Hukuk Fakültesi öğrencisi Abdulbaki Türkmenoğlu’na, İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve
Uluslararası İlişkiler öğrencisi Ece Özdemir’e ve İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
öğrencisi Mustafa Uğur Özerden’e teşekkürler.
12.03.2013
İstanbul, Türkiye
21
http://data.worldbank.org/data-catalog/world-development-indicators?cid=GPDtr_WDI 22
http://support.google.com/publicdata/answer/1100640?hl=tr