bai 9 a sieu am tim thai

26/03/2014 http://sieuamtimthai.com

SIEÂU AÂM TIM THAI

ThS. BS. Leâ Kim Tuyeán

Vieän tim TP HCM


1. Mục tiêu:

- Nắm được các lợi ích của chẩn đoán BTBS

trước sinh

- Các cấp độ chẩn đoán

- Chỉ định siêu âm tim thai

- Các mặt cắt cơ bản trong siêu âm tim thai


Các lợi ích của chẩn đoán BTBS trước sinh :

-Tìm các bất thường khác phối hợp

-Tham vấn và tiên lượng trong thai kỳ cũng như sau sinh

-Tham vấn di truyền

- Điều trị trong bào thai: rối loạn nhịp, hẹp van, thiếu máu…

- Hướng dẫn bố/mẹ chuẩn bị tốt về mặt tâm lý lúc sinh.

-Tổ chức (chuyển viện) và lập kế hoạch trước sinh

- Chấm dứt thai kỳ


Chæ ñònh sieâu aâm tim thai:

1.Coù tieàn caên gia ñình maø laøm taêng nguy cô beänh

tim thai

2.Ngöôøi meï coù nguy cô cao mang thai maéc BTBS

3.Nhöõng daáu hieäu thai nhi coù beänh tim maïch cao


Chæ ñònh sieâu aâm tim thai

Diabetes

Fetal hydrops

Fetal arrythmia

Extracardiac

Other

Suspected CHD

Family history

Globaln = 1298

Fetal CHDn = 222

GK Sharland et al. Arch. Dis. Child., 1990


2758 TH TBS chaån ñoaùn tröôùc sinh taïi Guy’s Hosptal. Sharland, G. Routine fetal cardiac screening: what are we doing and what should we do?. Prenat Diagn 2004; 24:1123

?CHD, suspected heart abnormality during obstetric scan; FH, family history; Fabn, extra-cardiac fetal abnormality; FARR, fetal arrhythmia; Fhyd, fetal hydrops; diabetic, maternal diabetes; other, other high-risk indications


2007 by the American Institute of Ultrasound in Medicine • J Ultrasound Med 2007; 26:1715–1719


Chieán löôïc chaån ñoùan beänh tim tröôùc sinh:

Hai caáp ñoä chaån ñoùan:

-Caáp ñoä moät: thöôøng sieâu aâm tim thai (SATT) ñöôïc tieán

haønh ôû 3 thaùng giöõa vaø 3 thaùng cuoái thai kyø, xem 4 buoàng

tim, söï xuaát phaùt cuûa ñaïi ñoäng maïch, neáu coù baát thöôøng

hoaëc nghi ngôø thì chuyeån leân tuyeán treân

-Caáp ñoä hai: thöôøng do BS tim maïch nhi ñaõ ñöôïc ñaøo taïo veà

SATT tieán haønh, coù nhieäm vuï chaån ñoùan, tieân löïông vaø laäp

keá hoïach tröôùc sanh 1 caùch cuï theå.


PHOÂI THAI HOÏC TIM THAI

TL: Sadler TW: Langman’s Medical Embryology 6th ed, Williams & Wilkins 1990, p 182


SINH LYÙ TIM MAÏCH ÔÛ THAI NHI VAØ TREÛ SÔ SINH


TAÀN SUAÁT BTBS ÔÛ SÔ SINH COØN SOÁNG VAØ THAI BÒ SAÅY

Toån thöông Taàn suaát (%)

Thoâng lieân thaát 35.7

Heïp eo ÑMC 8.9

Thoâng lieân nhó 8.2

Keânh nhó thaát 6.7

Töù chöùng Fallot 6.2

Taâm thaát ñoäc nhaát 4.8

Thaân chung ñoäng maïch 4.8

Thieåu saûn thaát traùi 4.6

Hoaùn vò ñaïi ñoäng maïch 4.3

Thaát phaûi hai ñöôøng ra 2.4

Thieåu saûn thaát phaûi 1.7

Taâm nhó ñoäc nhaát 1.2

Heïp ÑMP 0.7

Heïp ÑMC 0.5

Caùc toån thöông khaùc 10.6

TL: Hoffman JIE.

Pediatr. Cardiol

1995; 16:155-165


TRANG BÒ THÖÏC HIEÄN SIEÂU AÂM TIM THAI

- Maùy sieâu aâm coù TM, 2D, Doppler xung, Doppler

lieân tuïc, Doppler maøu

- Ñaàu doø 3-7MHz


KÍCH THÖÔÙC TIM THAI VAØO TUAÀN 20:

BAÈNG ÑOÀNG 25 XU

TL: Drose JA. Fetal Echocardiography. WB Saunders 2009, p16

Coù theå thöïc hieän sieâu

aâm tim thai qua thaønh

buïng töø 16-40 tuaàn

Thôøi ñieåm lyù töôûng:

20-24 tuaàn


TAÀM QUAN TROÏNG CUÛA TRUÏC TIM THAI VAØ VÒ TRÍ

TIM THAI

Truïc vaø vò trí: cô baûn trong höôùng daãn chaån ñoaùn tim thai

bình thöôøng hay baát thöôøng

Truïc tim thai baát thöôøng: coù BTBS

Vò trí tim thai baát thöôøng: coù khieám khuyeát ngoaøi tim

SIEÂU AÂM TIM THAI: TRUÏC TIM VAØ VÒ TRÍ TIM


SÔ ÑOÀ MOÂ TAÛ CAÙCH TÍNH TRUÏC TIM

TL : Drose J.A. Fetal Echocardiography WB Saunders, 1998, p60

Truïc tim bình thöôøng # 450



MAËT CAÉT 4 BUOÀNG:

TRUÏC TIM THAI BÌNH THÖÔØNG




Hình A: 4 Fallot

Hình B: Ebstein

TRUÏC TIM LEÄCH TRAÙI > 750: BTBS



A B


TRUÏC TIM LEÄCH PHAÛI (DEXTROCARDIA):

BTBS # 95%




CAÙCH TÍNH KÍCH THÖÔÙC TIM THAI: ño dieän tích tim

thai(A) so vôùi dieän tích loàng ngöïc thai(B)

* Bình thöôøng: tim thai < 1/3 loàng ngöïc

TL: Drose JA. Fetal Echocardiography. WB Saunders 1998, p19


3.1 Mặt cắt ngang bụng cao:

3. Các mặt cắt cơ bản


3.2 Mặt cắt 4 buồng


SÔ ÑOÀ MOÂ TAÛ CAÙCH TÍNH TRUÏC TIM


Siêu âm tim thai:

Nhịp xoang

A

S

M Mode Doppler

AV

Tissue Doppler

A

PAC

V

A AA

V V V


Bảng liệt kê sau đây tóm tắt các cấu trúc có thể được đánh giá

ở mặt cắt 4 buồng :

Vị trí và kích thước của tim.

Hình dạng của các buồng tim.

Kết nối nhĩ thất.

Hình dạng của vách liên nhĩ và lỗ bầu dục.

Hình dạng và chức năng của van nhĩ thất.

Hình dạng của vách liên thất.

Bề dày của thành tâm thất.

Kích thước của các buồng tim.

Chức năng tâm thất.

Nhịp tim.


3.3 Mặt cắt 5 buồng (đường ra ĐMC)


3.4 Mặt cắt 3 mạch máu


3.5 Mặt cắt ngang cung ĐMC và ỐĐM

(mặt cắt 3 mạch máu và khí quản)


Đánh giá đường ra thất:

Kết nối bình thường của ĐMC với thất trái và ĐMP với thất phải

Hai đại động mạch bắt chéo

So sánh thân ĐMC và ĐMP (ĐMP>ĐMC)

Đánh giá biên độ mở của van ĐMC và ĐMP

Sự liên tục của vách liên thất với thành trước ĐMC

Lộ trình bình thường và kích thước đại động mạch và tĩnh mạch chủ trên (TMCT) ở ngực cao

Đánh giá eo ĐMC và ống ĐM

Tìm ra các mạch máu bất thường: ví dụ tồn tại TMCT trái


Các mặt cắt ngang


3.6 Mặt cắt trục dọc TMC trên và dưới

(mặt cắt 2 tĩnh mạch)


3.7 Mặt cắt dọc cung ĐMC


3.8 Mặt cắt dọc cung ống động mạch


3.9 Mặt cắt ngang van ĐMC (đường ra thất phải)


3.10 Mặt cắt ngang van 2 lá


3.11 Mặt cắt trục dọc thất trái


Nắm vững các chỉ định

Nắm vững các mặt cắt cơ bản

có kỹ năng và khả năng áp dụng tất cả phương thức của siêu âm tim

có kiến thức về giải phẫu và sinh lý học

có khả năng nhận ra đầy đủ các loại bệnh tim

có kiến thức sâu về các dạng rối loạn nhịp

có hiểu biết sâu về sinh lý mẹ-thai

quen thuộc với những phát triển mới

có kiến thức về lĩnh vực can thiệp thai nhi xâm lấn

4. Kết luận


TREÛ EM HOÂM NAY – THEÁ GIÔÙI NGAØY MAI!

bai 9 a sieu am tim thai

Education