သြားႏငခတြငးဆရာ၀နမားအတြက dental implant အေျခခလကစြ

အခနး (၁) History and Introduction of Oral Implantology ၁။ ယေန႔ သြားႏငခတြငးေဆးပညာေလာကမာ dental implant နညးပညာဟာ အလငအျမနတးတကေနပါတယ။ implant က အရးထမာ သြားအျမစအေနန႔ အစားထးထညၿပး အေပၚကေန artificial crown စြပေပးျခငးျဖင သြားမရတသြားေနရာမာ သြားစကႏငခပါတယ။ implant fixture န႔ artificial crown က ဆကေပးထားတာကေတာ abutment ျဖစပါတယ။

၂။ dental implant က ထေရာကေအာငျမငေစတ အခက (၄)ခက သပၸပညာမာ ေပၚထြကလာခပါတယ။ အဒါေတြကေတာ - Two basic biomaterials (Titanium and Aluminum oxide) - The application of CT to develop jaw bone models for sub-periosteal implants - The concept of osseointegration - Biological or transmucosal seal of the gingival tissues around the implant neck တ႔ ျဖစပါတယ။ ၃။ dental implant concept က ေရးေခတကတညးက အဂစလမးေတြ အသးျပခတာ ေတြ႔ရပါတယ။ ဆးရႈးသြားတသြားေနရာမာ တနဖးရတသတေတြ၊ ေကာကေတြန႔ အစားထးခတာ ေတြ႔ရပါတယ။ ယေန႔ေခတသစမာေတာ 1940 ခႏစ၀နးကငကစၿပး dental implant က ေဆးကသမႈေပးရာမာ အသးျပေနၾကပါတယ။ စတငအသးျပခနမာ အသးမျပသငေၾကာငး ေ၀ဖနတာေတြလညး ႀကေတြ႔ခတာေတြ႔ရပါတယ။ ၄။ ၁၉၅၁ ခႏစမာ Mr. Linkow က American Academy of Implant Dentistry ဖြ႔စညးဖ႔လ႕ေဆာခသလ အဒႏစအစပငးမာပ Dr. Branemark ကလညး implant န႔ဆငတ သေတသနက ဆြဒငမာ ျပလပေနခပါတယ။ ဂပနႏငငမာေတာ Mr. Kawahara က ceramic implant က ၁၉၇၀ ခႏစအစပငးမာ တထြငေနခပါတယ။ ယေန႔ Contemporary Oral Implantology က Harvard တကသလမာကငးပတ 1978 conference မာ အစျပခၾကပါတယ။

၅။ titanium implant ကေတာ Dr. Branemark ဥးေဆာငတအဖြ႔ကေန စတငအသးျပခတာေတြ႔ရပါတယ။ သေတသနအမားအျပားကလညး titanium implant ဟာ အရးထမာထညဖ႔ သငတငေၾကာငးေဖၚထတႏငခပါတယ။ (Implant can exist within dynamic epithelial and osseous systems.) ၆။ 1981-2 ခႏစမာ cylindrical type implant က အေမရကနမာ စတငအသးျပခၾကပါတယ။ hydroxyapatite coated implant ကေတာ ၁၉၈၄ ခႏစမာ စတငမတဆကခပါတယ။ ၇။ အထကမာ ေျပာခသလပ အရးထမာထညတအပငးက implant fixture လ႔ေခၚၿပး crown ေနရာမာ အစားထးတအပငးကေတာ prosthesis လ႔ေခၚပါတယ။ ၈။ dental implant ေတြက အမးမးခြျခားသတမတႏငပါတယ။ shape; place of anchorage; composition; and coatings စတာေတြေပၚမတညၿပး သတမတတာပါ။ ေယဘယအားျဖင - endosseous implants - subperiosteal implants - transosseous implants ဆပး ခြျခားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ။ ယေန႔ေခတမာေတာ endosseous implants က အသးအမားဆးျဖစပါတယ။ ထပပးခြမယဆရငေတာ shape; function; surgical treatment; and surface treatment အေပၚမတညၿပး အမးမးအပစငယေလးေတြ သတမတႏငပါတယ။

၉။ ပမနသြားစကတာထက Implant treatment က ဘာပေကာငးလဆရင - increase in bone anchored support - prevent bone resorption - maintain healthy teeth (ေဘးသြားအေကာငးေတြက bur န႔တကပစစရာမလ) စတာေတြ ျဖစပါတယ။

အခနး (၂) ေအာငျမငေသာ ကသမႈအတြက အေျခခအခကမား ၁။ dental implant treatment ေအာငျမငဖ႔ good planning and meticulous technique ရဖလပါတယ။ ကသမႈၿပးဆးတအခနမာ ဘယလရလဒလခငပါသလ။ အဒလခငတရလဒအတြက ႀကတငျပငဆငမႈအဆငဆင (good planning)လပရပါမယ။ meticulous technique ဆတာက ခြစတမႈစြမးရညန႔ မမအသးျပမယ implant system အေၾကာငးကလညး ေသခာေလလာထားရပါမယ။

၂။ လနာက ကနးမာေရးေကာငးမြနရပါမယ (The patient should be medically fit to undergo the surgery.)။ implant တစေခာငး၊ႏစေခာငးထညတာက minor surgery န႔တၿပး 5 ေခာငး၊ 6 ေခာငးထညတာန႔အမ ပၿပး ဂရစကဖ႔လအပပါတယ။ ကသမႈအေၾကာငး လနာက ေသခာရငးျပထားရမာျဖစသလ informed consent ယထားဖ႔ လအပပါတယ။ ၃။ surgical stent န႔ လအပတ radiographs ေတြ ေသခာျပငဆငေလလာပါ။ ကသမႈေပးမယ သြားဆရာ၀နအေနန႔ စကမယ implant အေရအတြက၊ အရြယအစား၊ စကမညေနရာတ႔က ရငးရငးလငးလငး သျမငထားရပါမယ။ ကသမႈအတြက ေလကငထားမႈရရမာျဖစသလ ျဖစလာႏငတ အေျခအေနအရပရပကလညး ေျဖရငးႏငရမာျဖစပါတယ။ medical contraindications ေတြ၊ intraoral contraindications ေတြ၊ psychological contraindications ေတြရပါက ေသခာေလလာဆနးစစသးသပၿပးမ လအပသလ ကသမႈေပးသငပါတယ။ ၄။ implant surgery အမားစက ထေဆးျဖင ေဆာငရြကႏငပါတယ။ လနာတစခ႔ကေတာ sedation or general anesthesia ေပးၿပး ကသႏငပါတယ။ အရမးစးရမတတတလနာေတြကေတာ မခြခင တစနာရအလမာ benzodiazepine 5 - 20 mg ေပးႏငပါတယ။ ၅။ ကသမႈေပးဖ႔ သန႔ရငးသပရပၿပး ေရာဂါပးမကးစကႏငတ ေနရာန႔ ပစၥညးေတြ လပါတယ (sterile technique)။ မခြခငမာ 0.2% chlorhexidine mouthwash န႔ပါးလပကငးေစၿပး ခတြငးပတပတလညက betadine န႔သန႔ရငးေပးရပါမယ။ အေျခခလအပတပစၥညးေတြ၊ surgical drape kit ၊ implant packaging ၊ sterile physiologic saline solution ၊ reduction gear angled handpiece system with both external and internal irrigation ၊ disposable plastic sleeve for motor and cord ၊ handpiece ၊ drills ၊ irrigation unit စတာေတြက ေသခာျပငဆငရပါမယ။

၆။ implant flap design အမးမးရသညအနက mid-crestal incision က အေျခအေနအားလးမာ အသးျပႏငပါတယ။ ျမငကြငးပရငးေအာင၊ လပရတာ ကယကယ၀နး၀နးျဖစေအာင vertical relieving incisions လပႏငပါတယ။ ၇။ stage I surgery ဆတာက implant fixture က အရးထ ထညတ procedure ျဖစပါတယ။ တတကကန႔ လအပတာထက ထခကမႈမရေစဘ implant က ထညရပါမယ (exacting, non-traumatic preparation of the recipient site, and a specific insertion protocol) ။ ထညသြငးစဥးစားရမယအခကေတြကေတာ quality and quantity of bone ၊ the load demand on the final prosthesis တ႔ ျဖစပါတယ။ drill န႔ ေဖာကေနတနးမာ copious saline irrigation လပရပါမယ။ ၈။ မမအသးျပတ implant system အရ drill မားက အစစဥအတငး အသးျပပါ။ လအပပါက countersink န႔ bone tap က အသးျပပါ။ implant က သတမတထားတ 15-20 RPMs အတငးထညပးပါက cover screw န႔ ပတပါ။ suture လပပါ။ ၉။ stage II sugery က healing ရၿပးေနာက mandible မာ ၃ လမ ၄ လ၊ maxilla မ ၄လ မ ၅ လ အခနမာ လပႏငပါတယ။ - Cover screw is exposed after removal of overlying bone or soft tissue - cover screw driver is used to remove cover screw from implant - Selection of proper sized abutment for transmucosal connection - Abutment placed into implant and secured with abutment screw - Small or large healing caps used to prevent debris collection in threaded portion of abutment screw - Surgical dressing during healing phase ၁၀။ Post-operative care After implant surgery, patients should be warned to expect: - Some swelling and possibly bruising - Some discomfort which can usually be controlled with oral analgesics - Some transitory disturbance in sensation if surgery has been close to a nerve. They should be advised: - In most circumstances, not to wear dentures over the surgical area for at least 1 week (possibly 2 weeks) to avoid loading the implants and the possibility of disrupting the sutures - To use analgesics and ice packs to reduce swelling and pain - To keep the area clean by using chlorhexidine mouthwash 0.2% for 1 minute twice daily - Not to smoke. ၁၁။ amoxicillin 250 mg တစေန႔ သးႀကမ၊ ၅-၇ ရက ေပးႏငပါတယ။ amoxicillin န႔မတညရင ေဆးေျပာငးေပးပါ။

အခနး (၃) dental implant imaging modalities - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ၁။ dental implant imaging modalities အမးမးရသညအနက Cone-beam computed tomography (CBCT) က အသးျပျခငးဟာ အေကာငးဆးလ႔ ဆထားပါတယ။

၂။ ေအာငျမငတကသမႈတငးအတြက လအပတာေလးေတြက - The successful outcome of any implant procedure depends on a series of patient-related and procedure dependent parameters, including general health conditions, biocompatability of the implant material, the feature of the implant surface, the surgical procedure, and the quality and quantity of the local bone. (Turkyilmaz et al., 2007) ၃။ အရငေခတကေတာ periapical radiographs န႔ panoramic images ေလာကပသးပး implant treatment ေပးခၾကပါတယ။ CT, CBCT ေတြေပၚလာေတာ အဒါေတြသးၿပး treatment plan ဆြမ treatment ေပးမ ပမတကအႏရာယကငးေၾကာငး သးသပလာၾကပါတယ။ အထးသျဖင complex reconstruction case ေတြမာ CT, CBCT ေတြက သးသငပါတယ။ ၄။ ideal imaging technique ဆသညမာ - The ideal imaging technique for dental implant care should have several essential characteristics, including the ability to visualize the implant site in the mesiodistal, buccolingual and superioinferior dimensions; the ability to allow reliable, accurate measurements; a capacity to evaluate trabecular bone density and cortical thickness; reasonable access and cost to the patient and minimal radiation risk (Benson & Shetty, 2009).

၅။ imaging techniques အားလးမာ ေကာငးကး၊ ဆးကးေလးေတြ ရတယလ႔ဆပါတယ။ The objectives of the preoperative implant imaging include all necessary surgical and prosthetic information to determine the quantity, quality and angulations of bone; selection of the potential implant sites, and to verify absence of pathology. However, there is no ideal imaging technique in the field of oral implantology that would be acceptable for all patients. All imaging techniques have inherent advantages and disadvantages (Resnik et al. 2008). ၆။ သငေတာတ radiographic modality ေအာကပါအခကေတြက ၾကညပး ေရြးခယပါတယ။ - အနညးဆး ဓါတေရာငျခညပမာဏ - ကနကစရတအနညးဆး - sufficient diagnostic information for treatment planning ၇။ အသးမားတ imaging technique ေတြကေတာ - Intraoral radiography - Panoramic radiography - Computed tomography (CT) - Cone-beam computed tomography (CBCT) တ႔ျဖစၾကပါတယ။

CBCT

အခနး (၄) Assessment of bone quality and quantity in implant treatment ၁။ အရးရ႕ quality and quantity က သဖ႔ အလြနအေရးႀကးပါတယ။ Several factors, such as implant geometry, preparation technique, and quality and quantity of local bone influence primary stability; primary implant stability is one of the main factors influencing implant survival rates. (Friberg et al., 1991; Meredith, 1998, Turkyilmaz & McGlumphy, 2008).

အခနး (၅) Theories about Dental Implant ၁။ Theory of osseointegration = dental implant ရ႕မကႏာျပငမာရတ titanium oxide န႔ အရးဟာ connective tissue အလႊာ ၾကားမခဘ တကရကေပါငးစပႏငတယလ႔ ၁၉၅၀ ႏစမားမာ ပညာရငPer-Ingvar Brånemark ဆခပါတယ။ A direct structural and functional connection between ordered, living bone and the surface of a load-carrying implant (Brånemark, 1985) ၂။ Weiss theory of fibro-osseous integration = Weiss theory states that there is a fibro-osseous ligament formed between the implant and the bone and this ligament can be considered as the equivalent of the periodontal ligament. He defends the presence of collagen fibres at the bone-implant interface. He interpreted it as the peri-implantal ligament with an osteogenic effect. He advocates the early loading of the implant.

၃။ Complementary procedures 1.BONE GRAFTING FOR IMPLANTS = Bone grafting is done when the bone is too narrow or too short to place an adequate sized implant. Bone grafting helps to increase the width and/or height of bone.

2.SINUS LIFT = Our sinuses are located in close proximity to the upper posterior jaw bone. In some cases, the sinus floor "dips" down, causing that area to lose bone height. If the bone height is not adequate for an implant, then a "sinus lift" procedure is necessary in order to increase bone height.

၄။ ပညာရပတစခေလလာရာမာ principles and practice တစျပငနက ေလလာႏငရငေတာ ပထေရာကမႈ ရပါလမမယ။ ပမန implant စကမယ သြားဆရာ၀နတစေယာကအေနန႔မဟတဘ dental implant က အထးျပေလလာမယပညာရငျဖစခငတယဆရငေတာ ေလလာစရာေတြက အမားႀကးရေနပါတယ။ ၅။ osseointegration process အေၾကာငး ေလလာေစခငပါတယ။ အေသးစတမဟတေပမယ အၾကမးဖငးေဖၚျပေပးလကပါတယ။ Stages of Bone Healing and Osseointegration: Cell Kinetics and Tissue Remodeling - The osseointegration process observed after implant insertion can be compared to bone fracture healing. - In the case of a bone fracture, any bone wounding leads to an inflammatory reaction with bone resorption and subsequently the activation of growth factors and attraction by chemotaxis of osteo- progenitor cells to the site of the lesion.

- The differentiation toward osteoblasts will lead to a reparative bone formation, will lead to fusion of both ends. - In the case of an implant insertion into a prepared hole, this will lead to bone apposition onto the implant surface if the latter is nontoxic. - Logically, a certain immobility of the implant surface toward the bone should be maintained. - A mild inflammatory response, as triggered by movements or appropriate electrical stimuli, may enhance the bone-healing response, but above a certain threshold, this is detrimental. - Micromotion at the bone-implant interface beyond 150 μm results in fibrous encapsulation instead of osseointegration (Szmukler-Moncler et al. 1998) ၆။ Steps of osseointegration - First, woven bone is quickly formed in the gap between the implant and the bone. - Second, after several months this is progressively replaced by lamellar bone under the load stimulation. - Third, a steady is reached after about l.5 years. - Woven bone grows fast, up to 100 um per day, and in all directions. It is characterized by a random orientation of its collagen fibrils, high cellularity which means that the bone is low biomechanical capacity, and thus occlusal load should be controlled. - After 1 to 2 months, under the effect of load, the woven bone surrounding the implant will slowly transform into lamellar bone.

အခနး (၆) Loading protocols in Implant Dentistry ၁။ လနာအားလး သြားကသမႈခယတအခါ အျမနၿပးေျမာကခငၾကပါတယ။ ျဖစႏငရင ေၾကာျငာေတြထမာ ေတြ႔သလ တစရကတညးန႔ အခန ဘယႏစနာရေလာကန႔ ပးေအာငလပေပးလ႔မရဘးလားဆပး ေတာငးဆတတၾကပါတယ။ ၂။ immediate loading က restoring the implant in occlusal contact within 48 hours of implant placement ဆပး သတမတထားပါတယ။ လနာအတြက ေကာငးကးေတြကေတာ - reduced overall treatment time - reduced number of visits to clinicians - comfort during the healing period - improved esthetic and phonetic aspects တ႔ ရလာတယလ႔ ဆပါတယ။ ၃။ immediate restoration or immediate provisionalization ဆတာက immediate loading န႔ ဆငတသလရပါတယ။ ဒါေပမယ functional occlusion မျဖစေအာင ထားသငတယလ႔ ဆၾကပါတယ။ အဒႏစခက အတတတြပး ေျပာေလရေပမယ သးျခားစဥးစားၿပး လနာက ကသမႈေပးရပါမယ။ ၄။ (၄၈)နာရကေန (၃)လအတြငးဆရင Early loading လ႔ သတမတပါတယ။ လနာတစေယာကခငးစရ႕ အေျခအေနအားလးက သးသပပး loading protocol က သတမတရမာျဖစပါတယ။ ၅။ esthetically critical areas ေတြမာ immediate loading ထက conventional and early loading protocols ေတြက ပေကာငးတယလ႔ ဆၾကပါတယ။ ၆။ လနာတစဥးခငးစရ႕ occlusal funcation and parafunctional forces ေတြက ေသခာသးသပၿပး ကသမႈေပးရပါမယ။ ၇။ Successful osseointegration depends on several factors: - Suitability of the implant material - Careful site preparation - Adequate stabilization of the implant ၈။ shortened loading protocols ေတြက စဥးစားတအခါ သတထားရမာေတြက - Amount of primary bone contact/primary stability - Quantity and quality of bone at the implant site - Pace of bone formation around the implant ၉။ သေတသနေတြကေတာ ေအာငျမငမႈအတငးအတာက အမးမးတငျပေနၾကမာျဖစလ႔ မမတ႔ကသမႈေပးရမယလနာအေျခအေန၊ hard and soft tissue အေျခအေနေတြက ေသခာသးသပၿပးမ ကသမႈအတြက loading protocol က ဆးျဖတႏငၾကမာျဖစပါတယ။ သြားဆရာ၀နရ႔ ကၽြမးကငမႈကလညး အေရးပါလပါတယ။

အခနး (၇) Cement retention Vs Screw retention ၁။ implant crown prosthesis က cement retention သ႔မဟတ screw retention လပရာမာ ဘယဟာ ပေကာငးလလ႔ ေမးေလရၾကပါတယ။ ေသေသခာခာ အသးျပမယဆရငေတာ အဒႏစခထက ႀကကရာက အသးျပလ႔ရပါတယ။

၂။ cement retained prostheses ရ႕ ေကာငးကးေတြကေတာ ေအာကပါအတငးျဖစပါတယ။ - Simplicity - Familiarity - Idealize occlusal contacts (Occlusal contacts are not affected by the screw access channel.) - Esthetics (Porcelain occlusal surfaces can be developed.) - Reduces risk of porcelain chipping and fractures associated with the screw access channel. ၃။ cement retained prostheses ရ႕ မေကာငးတအခကေတြကေတာ ေအာကပါအတငးျဖစပါတယ။ - requires precise margin placement - requires a meticulous technique - prosthesis is not easily retrieved - recurrent loss of retention when retention and resistance form the abutment is suboptimal. တ႔ျဖစပါတယ။ အထးသျဖင ပေနတ cement ေတြက ေသခာဖယမထတမရင၊ ဒါမမဟတ cement ေၾကာင incomplete seating of the crown ျဖစႏငၿပး အကးဆကအေနန႔ peri-implant mucositis; peri-implantitis စတာေတြ ျဖစႏငပါတယ။

၄။ အဓကျပသနာ (၂)ႏစခကေတာ - impaction of cement subgingivally during cementation - incomplete seating of the crown တ႔ျဖစၿပး အဒႏစခေၾကာင peri-implantitis ျဖစေစႏငပါတယ။ Peri-implantitis = An inflammatory process affecting the tissues around an osseointegrated implant in function, accompanied by bone loss. ၅။ peri-implantitis ျဖစရျခငးရ႕ 80 ရာခငႏႈနးဟာ subgingival accumulation of cement ေၾကာငလ႔ ဆထားပါတယ။ 80% of cases of peri-implantitis are secondary to subgingival cement accumulations. (Wilson, 2009) ။ ခကတာက cement margin က subgingival မာဆရင ပေနတ cement ေတြက ဖယထတဖ႔က မျဖစႏငေလာကေအာငပါပ။ If the cement margin is subgingival, it is not possible to remove all the cement (Linkevicius et al, 2013) ။ implant surface မာ cement က ကပေနပဆရင ဖယထတဖ႔ ေတာေတာခကပါတယ။ ၆။ အဒေတာ cement က အသးျပမယဆရင - cement က လသေလာကပ အသးျပပါ။ အမားႀကး မထညပါန႔။ - prefabricated abutment ေတြက မသးပါန႔။ - Use customized abutments with supra-gingival margins in the posterior quadrants, especially when there are significant undercuts and concavities associated with the abutment. ၇။ screw retained prosthesis ေတြ အေနန႔ကေတာ - Retrievability (ျပနသး ျပနျပငလ႔ ရႏငပါတယ)။ - Avoid trapping cement subgingivally (cement မသးေတာ cement ကနေနမာ မပရေတာပါ၊ peri-implantitis ျဖစဖ႔ နညးသြားပါတယ) - Carry restoration more subgingivally ( ideal emergence profile and contour ရႏငၿပး ေရ႔သြားေတြမာဆရင ပလေအာင လပေပးႏငပါတယ) You can extend the porcelain margins deeper subgingivally.

အခနး (၈) Implant therapy in the Esthetic Zone

၁။ bone and soft tissue loss မားေလေလ ideal esthetic result ရဖ႔ ခကေလေလပါပ။ gingival and papillary architecture အေကာငးဆးျဖစဖ႔ အဖကဖကက စဥးစားပး ကသမႈေပးရမာျဖစပါတယ။ ၂။ Factors affecting aesthetic outcome ေတြကေတာ - patient selection and smile line - tooth position - root position of the adjacent teeth - biotype of the periodontium and tooth shape - bone anatomy of the implant site - position of the implant တ႔ ျဖစပါတယ။ ၃။ ေရ႔သြားတစေခာငးထစကတအခါ ကြကလပေနရာလြတက ကယလြနးေနရင implant ရ႕ crown က ရသငတာထက ပႀကးသြားမာျဖစလ႔ လမာ မဟတေတာပါဘး။ (excessive mesiodistal space in the region requiring implant restoration) ၄။ မမစကမယ သြားရ႔ ေဘးတစဖကတစခကမာရတ သြားအျမစေတြရ႕ တညရပေၾကာင implant ထညရတာ ခကသြားတာ၊ ထညမရတာလညး ျဖစတတပါတယ။

၅။ biotype of periodontium က ပါးလြနးေနရင implant က palatal ဘကတးပး ထညေလရပါတယ။ ၆။ implant ထညတေနရာက free gingival margin က apical migration ျဖစတတလ႔ သတထားဖ႔လပါတယ။ ၇။ လအပရင bone graft လညး ထညပါ။ ၈။ implant ထညတအခါ ေဘးသြားေတြကေန 1.5 - 2 mm လြတေနသငပါတယ။ facio-lingual bone ကေတာ စကမယ implant ရ႕diameter ထက အနညးဆး 1mm ပရေနရပါမယ။ ၉။ စတကးန႔ crown ရ႕ curvature ေလးက ျမငၾကညၿပး implant က palatal ဘကတးပး ထညပါ။ ၁၀။ facial bone wall ရ႕ height and thickness; interproximal area မာရတ alveolar crest ရ႕ bone height ေတြက free gingival margin န႔ peri-implant papillae အေပၚမာ အကးသကေရာကမႈရပါတယ။ ၁၁။ buccal ဘကမာ dehiscence မျဖစေအာင၊ palatal ဘကမာ ridge lap မျဖစေအာင ဂရစကရပါမယ။ ၁၂။ mesio-distal အေနန႔ စဥးစားမယဆရင ျဖစတတတာေတြက - decreased papillary height - restoration problems - poor embrasure form and emergence profile - long contact zone တ႔ျဖစပါတယ။ ၁၃။ Apico-coronal implant placement မာ ပတာ၊ လတာေတြအတြကေၾကာင - restoration က free gingival margin ရ႔ အျပငဘကေရာကေနတာ - difficulty in impression making - difficulty in instrumentation - tissue impengingment ေတြျဖစႏငပါတယ။

အခနး (၉) dental implant surface အေၾကာငး သေကာငးစရာမား

၁။ dental implant surface က အမးမးစမးသပထတလပေနတာ ေတြ႕ရပါတယ။ အဓကအေနန႔ကေတာ Osseointegration ပေကာငးလာေစဖ႔ျဖစပါတယ။ smooth; machined; acid-etched န႔ coated ဆပး (၄)မးခြျခားထားတာ ေတြ႕ရပါတယ။ ၂။ smooth surface ရတ implant ထက active or rough surface ရတ implant က osseointegration rate ပေကာငးေစတယလ႔ သေတသနေတြက ေဖၚျပၾကပါတယ။ ယခေနာကပငး hydroxyapatite coated surface အမးအစားေတြ အသးမားလာတာ ေတြ႔ရပါတယ။ ၃။ bone အမးအစားေတြထက human low density bone ထမာ surface modification လပထားတ implant က ထညျခငးျဖင bone-implant-contact(BIC)က ပမေကာငးေစေၾကာငး ေတြ႔ရရပါတယ။ ဒါေပမယ healing period အတြငးမာ implant ပတပတလညရတ bone density တးတကလာျခငးသပမရလ႔ ေရရညမာ ေအာငျမငႏငပါမလားဆၿပး ေမးခြနးထတေနၾကပါတယ။ ၄။ large porous-coated surface ရတ implant ေတြသးရင bone penetration into the implant surface ေၾကာင ပေကာငးမလားဆပး စမးသပေနၾကတာလညး ေတြ႕ရပါတယ။ ၅။ cell adherence and proliferation ေကာငးဖ႔အတြကလညး sand blasted and acid-etched လပထားတ implant surface က ထတထားတာ ေတြ႔ရပါတယ။

၆။ low density bone; short implants in posterior areas; overloading in hard-biters ေတြမာ loosening of implants ပျဖစႏငတအတြက ပမဂရျပေစလပါတယ။ ၇။ implant ေအာငျမငဖ႔ ဂရစကရမယအခကေတြ အမားႀကးရတအနက မမသးမယ implant ရ႕ surface အေၾကာငး ပမသရထားပါက မားစြာအကးရႏငပါတယ။ ၈။ ပေလးေတြက ၾကညလကရင implant surface အေၾကာငး ပမနားလညသေဘာေပါကလာမာပါ။ ၉။ dental implant အေပၚမာ negative effect သကေရာကေစႏငတ အခကေလးေတြလညး အနညးငယေဖၚျပခငပါတယ - compromised blood supply - compromised oxygen supply (e.g. after radiotherapy, hyperbaric oxygen therapy - loss of blood clot stability - microbial contamination of the surgical site - temperature of more than 47 degree Celsius for a minute တ႔ျဖစပါတယ။ ၁၀။ Profilometer ဆတာကေတာ dental implant ရ႕ surface roughness တငးတကရယာျဖစပါတယ။ ၁၁။ implant biomechanics-rigidity of bone-implant interface တငးဖ႔ အသးျပတကရယာေလးေတြကေတာ Periotest န႔ Ostell ဆပး ေစးကြကမာ ေတြ႔ရပါတယ။

အခနး (၁၀) immediate implant placement အေၾကာငး

Immediate implant placement အေၾကာငး ၁။ သြားႏႈတပးရင ေမးရးအရြယအစား (height & width) က သြားႏႈတလကတေနရာမာ ပေသးငယသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ။ bone resorption rate ဟာ ပထမတစႏစအတြငးမာ အမားဆးျဖစတယလ႔ ဆၾကပါတယ။ ႏႈတလကရတသြားေနရာက အရးရ႕ annual resorption rate ဟာ ႏစစဥ 0.5% to 1% ရတယလ႔ဆပါတယ။ သြားႏႈတၿပး ပထမ (၃)လအတြငးမာ extraction socket က သငတငတအရးပမာဏရရပါတယ။ - Following an extraction there is a 25% decrese in the width of the alveolar bone during first year and an average 4mm decrease in height during the first year following multiple extractions (Carlson 1967) - Tatum and Misch have observed a 40%—60% decrease in alveolar bone width after the first 2-3 years post extraction. ၂။ Traditional Branemark Protocols မာေတာ သြားႏႈတပး တစႏစေလာကေစာင၊ ပးမ implant treatment စလပ၊ implant fixture ထညပး ၃ လ - ၆ လ ေလာကေနမ restoration စလပ။ ဆေတာ လနာအေနန႔ သြားမရဘေနရာတအခနက ၁ ႏစ၊ ၂ ႏစေလာက ၾကာသြားတတပါတယ။ ၃။ ယေန႔ ကသမႈေပးရာမာ သြားႏႈတပး ဘယအခနမာ implant ထညသငလဆတာက extraction socket ရ႕ hard and soft tissues အေျခအေန၊ implant လပမယ ေနရာ၊ လနာရ႕ အေျခအေနန႔ဆႏၵေပၚမာ မတညၿပး ဆးျဖတၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ။ အဒေတာ treatment က သြားႏႈတပးပးခငး လပတာရသလ၊ soft tissue healing ရမ (သ႔) hard tissue healing ရမလညး လပၾကပါတယ။

၄။ သြားႏႈတပး immediate implant placement လပတာ ဘာေတြေကာငးလဆရင - Patients acceptability - Reduces treatment time - Socket as a guide for determination of parallelism and alignment

- Surgeon can position the implant more favorably than the original position - Facilitates final restoration and minimizes need for severely angled abutments - Implants in extraction sites can be placed in the same position as the extracted teeth

၅။ ဘယလအေနအထားမးမာ ခကခငးလပသငလဆေတာ သြားႏႈတတအခနမာ little or no bone loss ျဖစရမယ။ ေရာငရမယအေနအထားေတြကေတာ - Presence of pus - lack of bone beyond the apex - close proximity to anatomical vital structures - clinical conditions preventing primary closure ၆။ Treatment sequence and planning protocol - clinical examination - radiographic examination - fabrication of surgical guide - surgical and prosthetic phase - maintenance

အခနး (၁၁) Maxillary sinus lift surgery အေၾကာငး သေကာငးစရာမား ၁။ posterior edentulous maxilla မာ implant စကေတာမယဆရင အထးသတျပရမာက maxillary sinus န႔ လကကန ေမးရးပမာဏျဖစပါတယ။ အထးသျဖင alveolar bone height ဟာ 10 mm ထကနညးခရင - inlay type ridge augumentation - direct OR indirect sinus lift procedure တ႔ထက တစခခန႔ ကသမႈေပးႏငပါတယ။ ၂။ ၁၉၈၆ ခႏစမာ Mr. Tatum က modified caldwell luc approach ဆပး maxillary sinus lift surgery က implant treatment အတြက အသးျပခပါတယ။ အဒါက direct sinus lift procedure လ႔ေခၚပါတယ။

၃။ osteotome က အသးျပၿပး crest of the alveolar ridge ကေန sinus lift လပတာက indirect sinus lift procedure လ႔ေခၚပါတယ။ ၄။ maxillary sinus ရ႔ anatomy က ေပးထားတပေလးေတြမာ ၾကညရႈ႕ႏငပါတယ။ - U shaped osteotomy of the maxillary sinus ၅။ partially freed-up bone segment ေလးက maxillary sinus ထ ျဖညးျဖညးခငး အသာအယာ မတငလကၿပး ျဖစေပၚလာတ ေနရာလြတထက bone graft ေတြန႔ ျဖညပါမယ။ ပမနဆရငေတာ ၆ လ ၾကာၿပးေနာက implant စကပါမယ။ sinus lift surgery န႔အတ implant က တစခါတညးစကမယဆရငေတာ bone height ဟာ အနညးဆး 4 - 5 mm ရရပါမယ။

၆။ အသးျပႏငတ bone graft အမးအစားအေတြကေတာ - autologous - autogenous - xenograft - allograft

၇။ sinus lift surgery အတြက ေရာငသငတအေျခအေနေတြကေတာ - sinus infection - tumors or pathologic growth in sinus - severe allergic rhinitis - chronic topical steroid use - radiation therapy - excessive tobacco use - psychologic/mental impairment တ႔ျဖစပါတယ။

၈။ လကရသေတသနေတြကေတာ bone graft အမးမး၊ growth factors အမးမးက အသးျပၿပး စမးသပေနၾကသလ stem cell အသးၿပၿပး bone regeneration က ပေကာငးေအာငလပႏငမလားဆပး စမးသပေနၾကတာလညး ေတြ႕ရပါတယ။

အခနး (၁၂) Anatomical considerations in Dental Implants

၁။ Maxilla မာဆရင (က) Maxillary arch morphology - morphology က masticatory forces ေတြက လႊမးမးမႈရတယ။ Maxillary posterior teeth ေတြက buccally inclined (5 - 10 degrees) ျဖစေနၿပး mandibular teeth ေတြကေတာ lingually inclined ျဖစပါတယ။ (ခ) Maxillary sinus - သြားမရတေနရာမာ maxillary sinus က ကယလကလာပါတယ။ အရးရ႕ periosteum န႔ maxillary sinus က sinus epithelium (schneiderian membrance) အလႊာပါးပါးေလးန႔ျခားထားပါတယ။ crest of ridge ကေန sinus ထ အကြာအေကြးက subantral space (SA) လ႔ေခၚပါတယ။ SA 1 ကေန SA 4 ထ သတမတထားပါတယ။ (ဂ) Muscle attachments - Baccinator muscle; Levator Labii Superioris; Levator Anguli Oris တ႔ရၿပး မထခကမေအာင ဂရစကဖ႔လပါတယ။ ထခကမပါက - improper masticatory function; accumulation of food; improper speech န႔ facial expression အေပၚမာ သကေရာကမႈရႏငပါတယ။ (ဃ) Innervation of Maxilla - sinus augmentation လပတအခါမာ posterior superior alveolar nerve က မထခကေအာင ဂရစကသငပါတယ။ - Maxillary sinus disorders ေတြမာ infra-orbital foramen န႔ဆကစပေနတတလ႔ infra-orbital nerve က ေရာငရမးေနတတပါတယ။ improper placement of implant ေၾကာင ထခကမၿပး parasthesia ျဖစႏငပါတယ။ - တျခား nerves ေတြကလညး မထခကေအာင ဂရစကရပါမယ။ (င) Blood supply - flap reflection; implant placement; grafting procedure; ridge augmentation စသညတ႔လပေနစဥမာ blood supply ေပးတ artery ေတြက ေသခာဂရစကရပါမယ။

၂။ Mandible မာဆရင (က) Mandibular arch morphology - maxilla ထကပၿပး မာပါတယ - The palpation of this region is necessary before implant placement to determine shape of ridge and extent of submandibular fossa. (ခ) Mandibular canal - first molar ရ႕ distal မာ canal က အနမဆးေနရာမာ တညရေနလ႔ implant ထညဖ႔ စတခရတေနရလ႔ ေျပာႏငပါတယ။ (ဂ) Symphysis region (ဃ) Muscle attachments - muscle ေတြက မထေအာင ဂရစကရပါမယ။ - genioglossus muscle က tubercles ကေန ခြာမရင complete retrusion of tongue ျဖစၿပး airway obstruction ရႏငပါတယ။ (င) Innervation of Mandible (စ) Blood supply - During implant placement procedures, one must avoid injury to the arteries and specially should be careful in the anterior region as there is anatomosis from the opposite site. ၃။ anatomical structures ေတြန႔ ပတသကၿပး ေသေသခာခာသထားရင implant placement က အခကအခမရလပႏငေစပါလမမယ။ flap လနတငး ေသခာဂရစကပါ။ No uncontrolled forces should be applied. Clean and patient surgery is the key to success.

အခနး (၁၃) Dental Implants အမးအစားမား ခြျခားျခငး ၁။ based on Implant Designs - endosteal (ramus frame; root form; blade form) အသးအမားဆးကေတာ root form ျဖစပါတယ။ - subperiosteal - transosteal - intramucosal

၂။ based on attachment mechanism of the implants - osseointegration (described by Branemark) *Direct contact between the bone and the surface of the loaded implant *Bio-active material that stimulates the formation of bone can also be used - fibro-integration (proposed by Dr. Charles Wiess) *Complete encapsulation of the implant with soft tissues *Soft tissue interface could resemble the highly vascular periodontal fibers of natural dentition

၃။ based on macroscopic body design of the implant - cylinder - thread - plateau - perforated - solid - hollow or vented

၄။ based on the surface of the implant - smooth - machined - textured - coated (သေတသန အမားအျပားလပပး ေလလာေနတာ ေတြ႕ရပါတယ)

၅။ based on the implant material - metallic - ceramic & ceramic coated - polymer - carbon compound

မတခက။ ။အမးအစားတစခခငးစရ႕ ေကာငးကးဆးကးက သခငရင အငတာနကမာ ရာေဖြဖတရႈပါ။ ယေန႔ေခတမာ ကမၸဏအလက dental implant အမးမးက တထြငထတလပေနၾကတာျဖစလ႔ မမအသးျပမည implant system ၏ ေကာငးကး၊ဆးကးမားက ေသခာေလလာၿပး သးစြသငပါတယ။

ျဖစႏငရင ျမနမာျပညမာ အလြယတက၀ယယရရႏငမယ implant အမးအစားက သးသငပါတယ။ ေလာေလာဆယ ျမနမာျပညမာ သးေနတ implant system ေတြကေတာ

- Straumann (Switzerland); Hahn tapered implants (USA); Arrow Implant (Japan)

- Dentium (Korea); Osstem (Korea); Megagen (Korea)

- Astra tech (Densply)

- Ankers (Taiwan); Tione (Taiwan); ARDS system (Israel) တ႔ျဖစေၾကာငး သရပါတယ။

မညသည implant စနစက ေရြးခယသငသလဆရင လနာရ႕ေရြးခယမႈ၊ ေစးႏႈနး၊ လအပသေလာက လအပေနခနမာ ပစၥညးအလြယတက ၀ယယရရႏငမႈ၊ ျမနမာခတြငးခပကဥးကဥးေတြန႔ ကကညတ drill, insertion tool, impression coping ေတြရရႏငတ brand ေတြက ေရြးခယသငတယလ႔ သရပါတယ။ ျမနမာ သြားႏငခတြငးေဆးေကာငစန႔ FDA အသအမတျပ brand ေတြက အသးျပသငပါတယ။

အခနး (၁၄) Implant therapy in the Geriatric Patient

၁။ အသကႀကးတလနာေတြမာ ကနးမာေရးအေျခအေနက တစဥးန႔တစဥးမတၾကပါ။ dental implant failure ကေတာ multi-factorial problem ျဖစပရၿပး အသကအရြယၾကးတာတစခတညးေၾကာငလ႔ေတာ ေသခာမေျပာႏငပါဘး။ အသကႀကးတလေတြလညး implant treatment ယႏငပါတယ။ ေယဘယအားျဖင ေျပာရမယဆရင အရးန႔တစရးေတြက ေရရညမာ osseointegration က ျဖစေစႏငမာပါ။ အသကအရြယႀကးတသေတြမာ ျဖစတတတ အရးပြေရာဂါ၊ ဆးခေရာဂါ၊ implant စကမယေနရာက အရးရ႕ quality and quantity ေတြကလညး ေအာငျမငတကသမႈအတြက ပအေရးႀကးတာ ေတြ႔ရပါတယ။ အသကႀကးတသေတြမာ အနာကကေႏးတာလညး ျဖစတတပါတယ။ ေလာေလာဆယ သေတသနေတြအရေတာ အသကႀကးေပမယ ကသမႈေပးႏငပါတယ။ ၂။ အသကႀကးတာအျပင တျခား prognostic risk factors for dental implants ေတြကေတာ - compromised general health (e.g., osteoporosis) - smoking - implant location (e.g., maxilla, posterior), - bone quality and quantity in the recipient site, - implant length and immediate loading of the implant တ႔ျဖစပါတယ။ ၃။ ကသမႈမေပးခင ထညသြငးစဥးစားေနၾကတအခကေတြကေတာ - Chronological age - Systemic factors အေနန႔ကေတာ Physiologic aging န႔ pathologic aging (diabetes mellitus; osteoporosis and estrogen status) - Quality and quantity of available bone - Adaptation and maintenance တ႔ျဖစပါတယ။

၄။ Determinants of aging ေတြကေတာ genetics; environmental exposure; lifestyle; psychosocial factors ေတြျဖစပါတယ။ အသကအရြယႀကးရငတသေတြမာ ေယဘယအားျဖင ျဖစတတတာေတြကေတာ tissue dessication; decreased elasticity; diminished reparative capacity; altered cell permeability တ႔ျဖစပါတယ။ အသကႀကးေလေလ oral hard and soft tissue changes ေတြရတအတြက ကသမႈေပးတအခါ ေသခာဂရစကဖ႔ လအပပါတယ။ ၅။ implant ထတတကမၸဏေတြကေတာ အသကႀကးတသေတြပမားလာလ႔မ႔ implant ေတြပေရာငးလာရမယ၊ ကသမႈပေပးလာရလမမယလ႔ ခန႔မနးထားၾကပါတယ။

အခနး (၁၅) Bone graft, membrance န႔ regeneration factors မားအေၾကာငးအႏစခပဇယားမား

အထကမာ ေဖၚျပထားတ bone graft, membrane န႔ growth factors ေတြဟာ periodontal treatment န႔ dental implant treatment ေပးရာမာ ေလလာထားရမယအေၾကာငးအရာေတြ ျဖစပါတယ။ resorption ရေနတ alveolar ridge ေတြန႔ maxillary sinus lift surgery ေတြမာ bone graft ေတြ၊ membrane ေတြ၊ growth factors ေတြသးၿပး implant ကသမႈေပးၾကပါတယ။

အခနး (၁၆) Implant assisted Vs Implant supported Fixed Vs Removable overlay dentures IN MAXILLA အေၾကာငးမတဆက

၁။ implant assisted prosthesis မာ occlusion force ေတြက implant န႔ mucoperiosteum ေပၚမာ ကေရာကေစပါတယ။ implant အေပၚမာ removable overdenture တပဆငအသးျပျခငးျဖစပါတယ။ ၂။ implant supported prosthesis မာ occlusion force ေတြဟာ implant ေပၚမာ ကေရာကပါတယ။ implant အေပၚမာ fixed partial dentures or removable overlay dentures တပဆငအသးျပျခငးျဖစပါတယ။ ၃။ edentulous maxilla န႔လနာအမားစမာ implant assisted overlay dentures ေတြ တပဆငအသးျပေစရျခငးရ႕အေၾကာငးေတြကေတာ - bone quality and quantity - resorptive patterns - maxillomandibular relations - sinus architecture - esthetics/ lip support

- phonetics - hygiene access and patient compliance - cost - predictability of surgical interventions ၄။ edentulous maxilla resorption ေၾကာင pseudo class III jaw relation ျဖစေနတအခါ removable overlay denture ေတြအသးျပျခငးျဖင extended and contoured denture flanges ေၾကာင ပေကာငးတ lip support and facial contours က ရရေစပါတယ။ ၅။ fixed (သ႔) Removalbe အသးျပျခငးဟာ masticatory function အရ ျခားနားျခငး မရပါဘး။ fixed prostheses ေတြက သန႔ရငးေရးလပဖ႔ေတာ ခကပါလမမယ။ လနာက ကယတငသန႔ရငးေရးေသခာမလပႏငဘးဆရင removable overdenture က ပသငေတာပါတယ။ ေစးႏႈနးက ၾကညမယဆရငလညး fixed prostheses က ႏစဆ၊သးဆေလာက ပမားပါလမမယ။ ေစးႏႈနးအနညးအမားက အစဥလကေျပာရမယဆရင fixed prosthesis > implant supported overlay dentures > implant assisted overlay dentures ျဖစပါတယ။ ၆။ implant assisted overlay dentures ေတြရ႕ ေကာငးကးေတြကေတာ - phonetics - hygiene access - favorable biomechanics - better lip contours - cost တ႔ျဖစပါတယ။

၇။ prosthodontic designs and procedures ေတြကေတာ သကဆငရာစာအပေတြမာ ဖတရႈၾကညေစခငပါတယ။ ေလာေလာဆယမာေတာ implant အေရအတြကကလညး အနညးဆးအေနအထားထ ေလာခႏငေအာင သေတသနလပေနၾကတာေတြ႔ရပါတယ။ edentulous maxilla မာ အသးအမားဆး implant အေရအတြကကေတာ ၆ ေခာငး (သ႔) ၄ ေခာငး ျဖစပါတယ။

အခနး (၁၇) Risk factors and Contraindications for Implant therapy

၁။ Diabetes Mellitus ဆးခေရာဂါက ေသေသခာခာကသမႈမရတလနာေတြမာ healing မေကာငးတာ၊ infections ၀ငလြယတာေတြ ျဖစတတပါတယ။ ဆးခေရာဂါက ေသေသခာခာကသမႈခယေနတလနာအေနန႔ dental implant ကသမႈက ခယႏငပါတယ။ ပမနကနးမာေနတလနာန႔ ယဥရင ေအာငျမငမႈရာခငနႈနးက အနညးငယနပါတယ။ ဆးခေရာဂါရငေတြမာ reduced tissue turnover and impaired tissue perfusion ေၾကာင tissue integrity ပနသြားလ႔ late failure of dental implant ျဖစတတပါတယ။ ၂။ Bone Metabolic Disease ရတလနာေတြ (ဥပမာ- Osteoporosis အရးပြေရာဂါ) မာ decreased mineral density ျဖစေနတာမ႔ implant ကသေအာာငျမငႏငမႈရာခငႏႈနး ပနတတပါတယ။ အထးသျဖင poor-quality, loose trabecular bone ေတြမာ osseointegration ရဖ႔ ပခကတာ ေတြ႔ရပါတယ။ တစခ႔သေတသနပညာရငေတြကေတာ အရးပြေရာဂါရတလနာေတြမာ osseointegration ရေအာင၊ ပေကာငးေအာင implant loading က ေနာကကလပသငတယလ႔ဆၾကပါတယ။ အသက (၅၀) ေကာအမးသားေတြ၊ ေသြးဆးၿပးအမးသမးေတြမာ ႏစစဥ အရးပမာဏ (1%-2%)ေလာနညးသြားတတၿပး အသကပႀကးလာရင (5%-8%)ထ ေလာနညးသြားတတတယလ႔ဆပါတယ။ ယေန႔ေခတမာ အသကႀကးတ လနာေတြ (osteopenia; osteoporosis ရတလနာေတြ) ပမားလာေနတာျဖစလ႔ implant success rate က ႀကးႀကးမားမားလႊမးမးမႈရေနမာပါ။ ၃။ ေဆးေသာကေနရတလနာေတြ အထးသျဖင steroids န႔ bisphosphonates ေသာကေနရတလနာေတြမာ immunosuppression န႔ impaired wound healing ေၾကာင သတထားကသမႈေပးဖ႔ လအပပါတယ။

BRONJ လ႔ေခၚတ bisphophonate-related osteonecrosis of the jaw ျဖစတတပါတယ။ intravenous (IV) bisphosphonate therapy ကသမႈခယထားတလနာေတြ၊ oral bisphosphonate therapy (၃)ႏစန႔အထက ခယထားတလနာေတြမာ implant ကသေပးမႈက ေရာငတာ အေကာငးဆးလ႔ ဆပါတယ။ ၄။ immune compromise and Immune Suppression ရတလနာေတြက implant ကသမႈေပးဖ႔ မလြယကပါဘး။ ေဆးေသခာေသာကပး normal immune function က ထနးထားႏငရငေတာ ကသမႈေပးႏငပါတယ။ T cell counts အရမးကေနတ HIV, AIDS လနာေတြက ကသမႈမေပးတာ ပေကာငးပါတယ။ ၅။ ဓါတေ၇ာငျခညပမာဏ 60 Gy အထက ထထားတလနာေတြမာ ခြစတကသမႈလပရင အနာေကာငးေကာငးမကကဘ soft tissue dehiscence ရၿပး osteoradionecrosis (ORN) ရတတပါတယ။ မျဖစမေန ခြစတကသမႈေပးရမယဆရင hyperbaric oxygen (HBO) ေပးၿပး ကသပါက ေအာငျမငမႈရာခငႏႈနးပမားတတတယလ႔ ဆပါတယ။ ၆။ psychologic and mental conditions ဆးရြားတလနာေတြအေနန႔ ကသမႈက ေသခာနားမလညသလ ေဆာငရန ေရာငရနေတြက ေသခာလကမလပႏငပါက ကသမႈမေပးတာ အေကာငးဆးလ႔ ဆၾကပါတယ။ ၇။ Habits and Behavioral considerations အေနန႔ ေဆးလပေသာက၊ သြားႀကတတတ၊ အရကန႔ေဆး၀ါးမ၀တသေတြမာ implant success rate ပနညးတတပါတယ။ ေဆးလပအလြနအကၽြေသာကရင white blood cells အေပၚမာ အကးေသာကေရာကမႈရသလ vasoconstriction, wound healing impairment, osteoporosis ေတြ ပျဖစတတပါတယ။ ေဆးလပျဖတလကမယဆရငေတာ success rate ပေကာငးလာႏငပါတယ။ သြားႀကတတတတလနာေတြမာ osseointegration failure ရတတလ႔ သတထားရပါမယ။ narrow occlusal table with flat cusp angles, protected occlusion, regular use of mouth guards တ႔ လပေပးသငပါတယ။ ေဆးန႔အရကအလြနအကၽြသးစြတလနာေတြဟာ ကသမႈက ပးေပါငးေဆာငရြကႏငဖ႔ မေသခာတအတြက implant treatment ေပဖ႔ မသငေလာတာ ေတြ႔ရပါတယ။ အစားအေသာကေသခာမစားတတတသေတြျဖစလ႔ အာဟာရခ႕တေနတတၿပး impaired organ function ရေနတတပါတယ။ healing မေကာငးႏငပါဘး။ ေဆးျပတ၊ အရကျပတမ ကသမႈေပးတာ အေကာငးဆးျဖစပါတယ။

အခနး (၁၈) criteria အတအထြာေလးမားမ တဆင ေလလာျခငး

Success criteria အပါအ၀င criteria မးစ သတမတေဖၚျပေလရရာ ေဖၚျပပါ အခကမားက ဘာေၾကာင သတမတေၾကာငး ထပဆငေလလာပါက ပမအကးရမညျဖစပါသည။

Dental implant treatment မာ စာေတြ႔အျပင လကေတြ႔ကၽြမးကငမႈအထးလအပသညျဖစရာ ျဖစႏငပါက ေအာကပါအခကမားက လပေဆာငသငပါသည။

- ကၽြမးကငသမားထ တပညခသငၾကားျခငး၊ လနာကသရာတြင assistant အျဖစ ကညေဆာငရြကျခငး။ နားမလညသညအရာမားက ေမးျမနးျခငး၊ မမကယတငစာဖတၿပး သေအာငလပျခငး။ ကၽြမးကငသမ ႀကးၾကပလက မမကယတင ကသမႈေဆာငရြကျခငး။

- Hands-on course မား တကေရာကျခငး။ lecture talk မား နားေထာငျခငး။ - Youtube, Live CD/DVD စသညတ႔မ ကသမႈမား၊ lecture talk မား ၾကညရႈနားေထာငျခငး။

အခနး (၁၉) Ridge Augmentation in Implant Dentistry အေၾကာငး

အခနး (၂၀) Basics of clinical diagnosis in Implant Dentistry အေၾကာငး

Fig. Clinical Diagnostic Aspect in Implant Dentistry

***You also should do the clinical assessment of the failing tooth.

အခနး (၂၁) The factors to be considered while placing an implant in immediate extraction socket

အခနး (၂၂) Failures in Implants အေၾကာငး

Table 1: Various complications occurring in implant placement

Table 2: Various factors associated with increased failure rates

အခနး (၂၃) One stage Vs Two Stage Treatment in Dental Implant အေၾကာငး

၁။ လနာေတြကေတာ ျမနျမနန႔ေကာငးေကာငး ကသမႈက ခယခငၾကပါတယ။ ကသမႈေပးမယ ဆရာ၀နေတြ အေနန႔ကေတာ ေအာကမာ ေဖၚျပထားတ ေကာငးကး၊ဆးကးမားအေပၚမတညၿပး ကသမႈေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ။

အခနး (၂၄) လကေတြ႕ေလကငတတေျမာကရမည အေျခခမား

၁။ soft tissue flap မား လနျခငး၊ suture လပျခငး။

၂။ intra-oral and extra-oral auto autogenous grafts မား ယျခငး။ လအပပါက bone grafts and membrance မား အသးျပျခငး။

၃။ မမအသးျပမည implant system အလက drills မား အဆငဆငအသးျပၿပး implant ထညျခငး။

၄။ impression taking procedures

၅။ prosthesis delivery

၆။ ပမရႈပေထြးခကခေသာ case မားက တဆငတကလပႏငေစရန လအပေသာကၽြမးကငမႈမားက အျမေလလာေလကငေနရန။ လအပပါက team approach ျဖင ေဆာငရြကရန။

အခနး (၂၅) Soft tissue management in Dental Implant အေၾကာငး

၁။ soft tissue grafts န႔ management အေၾကာငး ေလလာရန။

အခနး (၂၆) Removal of failed implant အေၾကာငး

အခနး (၂၇) Treatment of Peri-implant diseases

၁။ peri-implant diseases မားက ကသရနအတြက protocol အမးမးသတမတထားၾကရာ ကသမႈေပးမည ဆရာ၀န၏ ကၽြမးကငမႈႏင လနာအေျခအေနေပၚမတညကာ လအပသလ ေဆာငရြကႏငပါသည။ ေနာကဆးေပၚ သေတသနႏင ကထးမားက စဥဆကမျပတေလလာသငယေနသငပါသည။

အခနး (၂၈) Dental Implant (Prosthetic Part)

soft tissue healing ရၿပးေနာက အေပၚက cover screw ဖယထားတ အေနအထားပါ။ ဒအဆငေရာကဖ႔က ပထမဆး appointment မာ implant surgery လပ၊ အရးထက implant ထည၊ implant က cover screw န႔ပတ၊ ပးရင suture လပထား။ အမားအားျဖင ႏစပတေလာကၾကာတအခါ soft tissue healing ရသြားပါလမမယ။ hard tissue (bone) healing ရဖ႔ကေတာ ပၾကာပါတယ။ soft tissue healing ရတအခနမာ cover screw ေပၚက soft tissue က ျဖတထတၿပး abutment screw တပၾကပါတယ။ soft tissue န႔ abutment န႔ ေနသားကေအာင တစပတမႏစပတခန႔ ေစာငရပါမယ။ ပးရငေတာ တပထားတ abutment screw က ဖယလကတအခါ အခ ပမာ ျပထားတအဆငေရာကၿပျဖစပါတယ။

အခထညထားတဟာက Impression coping လ႔ေခၚပါတယ။ impression coping က ပစအမးမးရၿပး abutment ပစ impression coping က သးတအခါ အေပၚကေန plastic impression coping တဆငထပတပပါတယ။ ယခပမာ ျပထားတာကေတာ abutment ပစမဟတပါ။ အေပၚကလညး plastic impression coping ထပမတပပါ။

အရးထမာ ရတ implant န႔ အေပၚက impression coping က screw န႔ တြလကပါတယ။ အထကမာ ေျပာခသလ abutment ပစ impression coping က သးရင အေပၚက plastic impression coping ထပတပပါမယ။ ယခ procedure မာ မတပပါ။

ပယၿပးေနာက impression က ျပနခြာတအခါ လြယကေအာင၊မကပေအာင ointment လမးေပးပါ။

ပယၿပးလ႔ ျပနခြာတအခါ impression tray န႔ impression coping + screw တြေနေအာင open tray က အေပါကေနရာေတြမာ ဖေယာငးန႔ပတထားပါမယ။ ပယတအခါ ဖေယာငးက ေဖါကထြကသြားမာ ျဖစပါတယ။ တစခ႔ကေတာ ဖေယာငးန႔မပတဘ ပယၾကၿပး impression material setting လာၿပးတေနာက အေပါကေနရာက impression material ေတြက ဖယလကၿပး polymer+monomer ေဖာၿပး tray န႔ impression coping က တြၾကပါတယ။

ပယထားတ အေနအထားပါ။

impression material ေတြ setting လာၿပးေနာက ျပနခြာလကပါတယ။

ေနာကတစဆငအေနန႔ impression analog တပပါမယ။

stone model ေလာငးပါမယ။

ခြာလကတအခနမာ ဒလပစန႔ stone model ရပါလမမယ။ lab က technician က ကနတအပငးက ဆကလကတာ၀နယေဆာငရြကပါလမမယ။ open tray method န႔ closed tray method အနညးငယကြာဟမႈရပါတယ။ အဆငေျပသလ modified လပၿပး ေဆာငရြကႏငပါတယ။

၀ယယဖတရႈေလလာႏငသည reference books မား