BÖLÜM VIIHAREKETLİLİK VE KOORDİNASYON

Hareket; sporcunun hareketlerini eklemlerin müsaade ettiği oranda, geniş bir açıda ve

değişik yönlere uygulayabilme yeteneğidir.

Hareketlilik Antrenmanlarında Dikkat Edilecek Hususlar;

Alıştırmalarmümkün olduğunca çeşitlendirilmeli.

Maksimal hareket genişliğine kolaydan zora doğru ulaşılmalı.

Hareketlilik çalışmalarına hergün yer verilmeli.

Hareketlilik çalışmalarında önce eklem ve kasların hareketliliğine daha sonra ise

spor türünün gerektirdiği özel hareketliliğe yer verilmelidir.

Hareketlilik alıştırmaları yumuşama ve gevşeme ile sonlandırılmalı.

HAREKETLİLİK

A. Hareketlilik Tanımı

B. Hareketlilik Türleri

a. Aktif – Pasif Hareketlilik

• Aktif Hareketlilik: Eklemin kendi başına yardımsız kas faaliyeti yapabildiğimümkün olan en büyük hareket genişliğidir.

• Pasif Hareketlilik: Dış kuvvetlerin yardımıyla yapılan çalışmalardır. Bu yardım;aletli, eşli veya vücut ağırlığıdır.

b. Dinamik – Statik Hareketlilik

• Dinamik Hareketlilik: Çalışma uygulanırken belli bir ritm ve hız vardır.

• Statik Hareketlilik: Vücudun erişmeyi sağlayabildiği temel üç eklem olanomuz, omurga ve kalça eklemleri hareketliliğin belirleyicileridir.

c. Genel – Özel Hareketlilik

• Genel Hareketlilik: Vücudun erişmeyi sağlayabildiği temel üç eklem olanomuz, omurga ve kalça eklemleri hareketliliğin belirleyicileridir.

• Özel Hareketlilik: Özel hareketlilikte hareket akışı devam ederken kullanılanbelirli eklemler özel olarak çalıştırılır.

Koordinasyon; istemli ve istemsiz hareketlerin düzenli, uyumlu amaca yönelik bir hareket

dizisi içerisinde uygulanması olup, organizmanın sinirsel bir gücüdür.

Ayrıca, hareket uygulamasına katılan iskelet kasları, eklemler ve eklem bağları ile merkezi

sinir sistemi arasındaki işbirliğidir.

Sporsal anlamda koordinasyon;

Organizma hareketleri, uygulamaya katılan kas gruplarıyla ahenkli bir şekilde ve riski en

aza indirerek yapılmalıdır. Hareketler, eklem bağları ve merkezî sinir sistemiyle iş birliği

içerisinde tamamlanır. Koordinasyon hareketleri, daha az güçle daha fazla iş yapabilmeyi

sağlayan bir çalışma şeklidir.

KOORDİNASYON

A. Koordinasyon Tanımı

Koordinasyon Gelişiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Sportif hareketler öğrenilebilmeleri açısından zorluk gösterir. Bu nedenle,

Yeni bir hareket öğrenilmeden, önceki hareketler iyice kavranmalıdır.

Yüklenmelerde güçlük derecesi iyi bir basamaklama ile planlanmalıdır.

Sporcuların bireysel farklılıkları dikkate alınmalıdır.

Bir branşın bağlantılı hareketleri birlikte öğretilmelidir.

Örnek: Hentbolda top sürme sonrası sıçrayarak atış yapma çalışması.

Koordinasyonu neler oluşturur?

Motorik uyum ve yer değiştirme yeteneği

Hareketlerin birbiri ardınca tekrarı

Saha olanakları, iklim şartları

Denge

Çok yönlü olabilme

Hareketi hissetme ve hareket genişliği (eklem açısı)

Ritim duygusu ve Esneklik

Koordinasyonu Etkileyen Faktörler

Vücut ağırlığı: Taşınan ağırlık kaslara oranla ne kadar çok ise koordinasyon da o kadarsınırlı olur.

Boy: Spor türlerine göre kısa, orta ve uzun boy avantaj sağlayabilir.

Zaman ayarlama: Harekete katılan kas gruplarının uygun zamanda kasılma ve gevşemesinisağlayan faktör, merkezî sinir sisteminin kapasitesidir.

Hareket hissi: Sporcunun göz-kas koordinasyonu kurabilmesi, vücudunun aldığı şekli veyaptığı hareketleri hissedebilmesidir.

Denge: Hareketlerin dengeli yapılabilmesi için veya denge bozulduğunda koordinasyonusağlayabilmek için normal pozisyona dönebilme yeteneğidir.

Hareketin yönü ve uzaklığı: Vücuda uzak olan kolun veya bacağın hareketinin yakınolandan daha az hata ile yapılabilmesidir.

Görerek nişanlama: Sporcunun, vücuduna bir elin ulaşabileceği mesafedeki cisimlerigörmesi ve yönlendirmesi becerisidir.

B. Koordinasyon Türleri

a. Genel Koordinasyon

• Her spor dalı için geçerli olan genel anlamdakivücut koordinasyonudur.

b. Özel Koordinasyon

• Uygulanan, spor dalına yönelik, o spor dalınınözelliklerini içeren teknik- taktik ve benzerihareketlerin koordinasyonudur.