Bosch AutospecNr 3/53 | jesień | 2014 | www.motobosch.pl | www.bosch-service.pl

Bezpieczeństwo z Boschem

Jak powstają klocki hamulcowe

Mikrohybrydy drugiej generacji

Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | spis treści

Od redakcjiDo serwisów samochodowych coraz częściej trafiają pojazdy z bardzo nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi, takimi jak np. różno-rodne automatyczne skrzynie biegów czy wysokociśnieniowe wtryskiwacze benzyny. Obsługa tych podzespołów może przysparzać sporo trudności pracownikom warsztatów – wymaga bowiem nie tylko fachowej wiedzy, ale i specjalistycznych urządzeń. Dlatego w Autospecu przekazujemy porady dotyczące procedur stosowa-nych przy naprawach (w tym nume-rze piszemy o montażu i demontażu 

Spistreści

Aktualności  1 Bezpieczniej z Boschem  2 Nowe etykiety

akumulatorów Boscha  2 „Kondensacja oszczędności”

– najnowsza promocja Junkersa 

Przemysł  3 Pełen zdobyczy technologii –

Volkswagen Passat

Porady  4 Serwisowanie automatycznych

skrzyń biegów DSG

ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, tel. (022) 715 40 00, fax (022) 715 45 98, www.motobosch.pl, www.bosch-service.pl

Zespół redakcyjny: Anna Borsukiewicz, Artur Chrust, Marcin Dynarek, Robert Dzierżanowski, Łukasz Kałucki, Mateusz Kaim, Marcin Kiełczewski, Sławomir Kosek, Tomasz Kraczko, Tomasz Maciejasz, Tomasz Miluski, Tomasz Nowak, Ewa Peresada, Zbigniew Pilewski, Jacek Pochopień, Ryszard Polit, Jacek Pudło, Iwona Rokicka, Marta Surowiec.

Nadzór redakcyjny i techniczny: KOZIER MEDIA PRESS Opracowanie graficzne: studio CARRY

Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych i Wyposażenia Warsztatowego firmy Robert Bosch Sp. z o.o.

Szkolenia  6 Montaż i demontaż wtryskiwaczy

wysokociśnieniowych w silnikach TSI/FSI

  7 Jak powstają klocki hamulcowe

Układy i komponenty Boscha  9 Regenerowane wtryskiwacze

Common Rail do pojazdów użytkowych – BX

 10 Wtryskiwacze CR typu CRIN1, CRIN2 do samochodów ciężarowych

 

AutoCrew w Polsce 12 Sukces „warsztatowych rewolucji”

Diagnostyka 14 Tester usterek KTS 440

Produkty 15 Kilkadziesiąt tysięcy woltów

w silniku spalinowym 16 Żarówki Bosch 24V – kompletny

program dla wszystkich pojazdów użytkowych

 17 Volvo i Bosch

Technika 18 System BRS, czyli mikrohybrydy

drugiej generacji

wtryskiwaczy w silnikach TSI/FSI oraz serwisowaniu automatycznych skrzyń biegów DSG) jak i informacje o nowych urządzeniach, takich jak tester usterek KTS 440. Przedstawia-my też, jak powstają klocki hamulco-we – na pozór takie same w każdym pojeździe, a w rzeczywistości mające różne parametry, m. in. twardość czy współczynnik tarcia i dlatego wyma-gające skrupulatnego doboru pod-czas wymiany.

Zasada skrupulatności obowiązuje zresztą przy montowaniu wielu innych elementów i podzespołów. Warto więc zapoznać się z nowymi referencjami cewek zapłonowych Boscha, żarówek stosowanych 

w pojazdach użytkowych czy regene-rowanych fabrycznie wtryskiwaczy Common Rail, a także nowymi naklejkami akumulatorów firmy Bosch. Informacje te na pewno będą pomocne podczas pracy serwisów samochodowych. 

Zapraszamy do lektury!

Tester usterek KTS 440

spełniają wszystkie wymogi produ-centów samochodów i są przez nich stosowane na wyposażeniu fabrycz-nym. Wysokowęglowe żeliwo stoso-wane do produkcji tarcz Boscha istotnie podwyższa ich odporność termiczną, a przez to trwałość i skuteczność, nawet po wielokrot-nym i intensywnym hamowaniu. Tak samo jest z klockami hamulcowymi. Powstają one z mieszanek ciernych dopasowanych do konkretnego typu samochodu oraz poddawane są dodatkowej obróbce termicznej, co sprawia, że klocki Boscha znacznie przewyższają wymagania europej-skiej normy ECE R 90.

Wycieraczki Bosch Aerotwin perfekcyjnie usuwają z szyby wodę i zabrudzenia, a przez to chronią pojazdy przed kolizją lub wypadkiem. Guma bezprzegu-bowych wyciera-czek Bosch Aerotwin składa się z dwóch składni-ków, które zapew-

aktualności | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 1

Jej celem jest przypomnienie kierow-com o konieczności zachowania najwyższych standardów bezpie-czeństwa w trudnym okresie jesien-nym. W czasie, gdy niezbędne są doskonała widoczność oraz nieza-wodny układ hamulcowy, chcemy przypomnieć klientom, że takie produkty jak wycieraczki, żarówki oraz hamulce mają znaczny wpływ na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego.

Dlatego firma Bosch przygotowała spot reklamowy, który można oglądać w telewizji w kanałach TVP 1, TVP 2, w Polsacie oraz kanałach tematycz-nych skierowanych do mężczyzn. Oprócz tego uruchomiono na stronie www.motobosch.pl specjalną pod-stronę poświęconą kampanii.

Dodatkowo każdy kierowca może skorzystać z bezpłatnej kontroli stanu technicznego samochodu w sieci Bosch Car Service i AutoCrew oraz otrzymać 10% zniżki na serwis, części układu hamulcowego, a także na zakup wycieraczek i żarówek Boscha.

Warto wiedzieć, że produkowane przez Boscha tarcze hamulcowe

Pod koniec września rozpoczęła się kampania „Bezpieczniej z Boschem”.

Bezpieczniej z Boschem

niają dokładne zbieranie zanieczysz-czeń i cichą pracę. Oprócz tego wycieraczki te są wyposażone w zintegrowany spoiler i mają szynę stabilizującą Evodium, precyzyjnie dopasowaną do krzywizny szyby. Dlatego jest ona skutecznie oczysz-czona na całej długości pióra. Żarówki Bosch Plus 90, dzięki zastosowaniu gazu ksenonowego, zapewniają do 90% więcej światła na drodze, w porównaniu ze standardowymi żarówkami. Dłuższy strumień światła zapewnia kierowcy nie tylko więcej czasu na reakcję, ale równocześnie redukuje jego zmęczenie. Program żarówek Plus 90 obejmuje żarówki halogenowe H1, H4 i H7.

Zachęcamy wszystkich Państwa do promowania bezpieczeństwa i do zwracania uwagi na ten aspekt

swoim klientom. Szczególnie teraz, w okresie

jesiennym, gdy dzień jest coraz krótszy,

a widoczność ograniczona.

2 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | aktualności

Począwszy od ubiegłego roku kolejne grupy produktowe części zamiennych Boscha są dostępne w nowych, zmienionych kolorystycznie opakowaniach.

Nowe etykiety akumulatorów Boscha

Aby zachować spójność nowej koncepcji opakowań, zmiany szaty graficznej wymagały również naklejki

akumulatorów Boscha. Po zmianie etykiet, zgodnie z nowym podziałem kolorystycznym Boscha, najwyższa pod względem parametrów linia akumulatorów (S5, T5) otrzyma czarną etykietę, linie S4, T4 niebieską, a produkty z linii S3 oraz T3 – szarą.

Zmiana etykiet nie pociąga za sobą żadnych zmian w parametrach akumulatorów. Dotyczy to pojemności, prądu rozruchu czy wymiary akumulatorów. Przegrupo-wane zostały linie akumulatorów do pojazdów z układem Start&Stop. Sklasyfikowane dotychczas w linii S6 akumu-latory AGM zostały przeniesione do linii S5 (S5 AGM), a akumulatory EFB znajdą się w linii S4 EFB (wcześniej S5 EFB). Dzięki temu zabiegowi oferta akumulatorów Bosch do samochodów osobowych została uproszczona i ograni-cza się teraz do trzech linii: S5, S4, S3.

Akumulatory wszystkich linii Boscha z nowymi wersjami etykiet, powinny pojawiać się na półkach dystrybutorów w czwartym kwartale 2014 roku. Zmiana etykiet będzie następować płynnie – referencja po referen-cji, w zależności od dostępnego zapasu etykiet w fabryce.

Marcin Dynarek

Trwająca do 15 grudnia promocja obejmuje różne konfiguracje kotłów kondensacyjnych: Cerapur Smart, Cerapur Comfort, Cerapur Modul, Cerapur Modul Solar, zasobników i automatyki. Stosowanie kotłów kondensacyjnych oznacza nie tylko niskie koszty eksploatacji. Urządzenia te mają wiele innych zalet, takich jak: kompaktowa budowa, łatwa obsługa, wysoki komfort c.w.u., cicha praca, niska emisja substancji szkodliwych dla środowiska.

Dzięki promocji można zaoszczę-dzić nie tylko na wydatkach związa-nych z eksploatacją urządzeń, ale także na finansowaniu inwestycji.

„Kondensacja oszczędności” – najnowsza promocja Junkersa

Koszt zakupu pakietu promocyjnego jest znacznie niższy, niż oddzielne kompletowanie jego elementów. Promocja przewiduje oszczędności od 400 do 1550 zł brutto na pojedyn-czym pakiecie. Są w niej dostępne aż 42 pakiety zróżnicowane pod ką-tem rodzaju i mocy urządzeń grzew-czych oraz osprzętu (regulatory pogodowe i zasobniki). W tegorocznej promocji znalazły się również pakiety kotłów kondensacyjnych z automaty-ką umożliwiającą sterowanie i kontro-lę pracy kotła oraz systemu grzewcze-go z dowolnego miejsca za pomocą smartfonów lub tabletów z aktywną aplikacją JunkersHome.

Szczegóły dotyczące promocji i konfiguracje poszczególnych pakietów dostępne są u regionalnych przedstawicieli handlowych i autory-zowanych partnerów handlowych Junkersa.

U progu sezonu grzewczego Junkers przygotował dla klientów atrakcyjną promocję na pakiety złożone z kotłów kondensacyjnych, zasobników i automatyki.

przemysł | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 3

Pełen zdobyczy technologii – Volkswagen PassatSprzedaż na poziomie 15 milionów sztuk czyni Volkswagena Passata jednym z najpopularniejszych samochodów na świecie. Przedstawiamy siódmą generację tego niemieckiego auta. O jego sukcesie decyduje między innymi technika Boscha.

System Boscha wykrywający zmęczenie kierowcyOpcjonalny system wykrywający zmęczenie wykorzystuje przede wszystkim sygnał z czujnika kąta skrętu kierownicy. Czujnik ten jest elementem elektrycznego układu kierowniczego. System rozpoznaje też porę dnia oraz śledzi intensyw-ność ruchu oczu kierowcy. Jeśli koncentracja prowadzącego pojazd spadnie poniżej określonego pozio-mu, na konsoli pojawi się symbol przerwy na kawę. Zostanie też

wyemitowany sygnał dźwiękowy, aby zasygnalizować konieczność odpoczynku.

Świece zapłonowe Boscha z podwójną platynąDwie wersje Passata – z silnikiem 1.8 TSI (118 kW) oraz 2.0 TSI (155 kW) są wyposażone w świece zapłonowe Boscha z podwójną platyną. Świece skonstruowano tak, aby sprostały wysokim obciążeniom przez dziesiąt-ki tysięcy kilometrów. Zapewniają one niezawodny zapłon oraz opty-

Fot.

: VW

Bosch w VW Passatu Alternator u Układ Common Railu Bezpośredni wtrysk

benzynyu System wykrywający

zmęczenie kierowcyu Wtryskiwacze gazu

ziemnego CNGu Świece zapłonowe i żaroweu Sonda lambdau Radio u Czujnikiu Rozruszniku System wycieraczek

malny przebieg procesu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w każdej sytuacji drogowej.

u Innowacyjne materiały – stop niklowo-itrowy i platyna

u Wysoka wydajnośću Długi okres eksploatacjiu Niezawodny zapłon

w każdej sytuacjiu Optymalna ochrona

przed korozją

Świece zapłonowe Boscha z podwójną platyną

4 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | porady

Serwisowanie automatycznych skrzyń biegów DSGAutomatyczne skrzynie biegów DSG stosowane w samochodach grupy Volkswagena mają różną budowę, dlatego należy poznać ich sposoby serwisowania, a szczególnie wymianę oleju i filtra oleju.

Skrzynie biegów DSG z podwójnym sprzęgłem mokrym wymagają wymia-ny oleju i filtra co 60 000 km (rys. 1). Trzeba jednak pamiętać, że w pojaz-dach mających haki holownicze i ciągnących przyczepy, lub gdy użytkownik ma tzw. ciężką nogę i jeździ dynamicznie, olej i filtr należy wymieniać częściej na podstawie oceny stopnia zużycia oleju przez stwierdzenie zapachu spalenizny, osadów, lub jeśli jest mętny.

Czy są skrzynie biegów DSG, w których nie ma potrzeby okresowej wymiany oleju? Odpowiedź brzmi tak dla skrzyń biegów DSG z podwójnym sprzęgłem suchym.

I tu pojawia się dla serwisu pro-blem, jak rozróżnić te dwa typy skrzyń. Cechą charakterystyczną skrzyń biegów DSG z podwójnym sprzęgłem mokrym, oznaczonych w grupie VW symbolem DSG 02E, jest widoczna z zewnątrz obudowa filtra oleju oraz chłodnica oleju (rys. 2 i 3). W skrzy-niach tych można sprawdzić poziom oleju metodą kroplenia z rury przele-wowej (rys. 4), której wysokość wyznacza poziom oleju przy ściśle zachowanej temperaturze oleju odczytanej np. przez tester usterek KTS i wynoszącej 35-45ºC (rys. 5).

Drugim typem skrzyni biegów DSG, tym, który nie wymaga okresowej wymiany oleju (rys. 6), jest skrzynia DSG z podwójnym sprzęgłem suchym, oznaczona w grupie VW symbolem DSG 0AM. W stosunku do skrzyni biegów z podwójnym sprzęgłem mokrym charakteryzuje się ona

Rys. 1

Rys. 2

Rys. 3

porady | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 5

brakiem zewnętrznego filtra i chłodni-cy oleju. Natomiast cechą charaktery-styczną jest moduł mechatroniczny zamontowany na zewnątrz (rys. 7).

Moduł ten napełniony jest fabrycz-nie olejem hydraulicznym i nie jest połączony z obiegiem oleju w skrzyni biegów, a jego wymiany nie można przeprowadzać w serwisach samocho-dowych. W tej skrzyni biegów nie ma możliwości sprawdzenia poziomu oleju, zaś jej napełnienie wymaga wlania do pustej skrzyni precyzyjnie odmierzonej ilości oleju podanej w dokumentacji serwisowej (rys. 8).

Jak widać z przedstawionych rysunków, informacje na temat wymiany oleju w automatycznych skrzyniach biegów DSG dostępne są w programie serwisowym ESI[tronic].

Warto dodać, że dwusprzęgłowe skrzynie biegów w zależności od producenta pojazdu różnią się budową, zaleceniami jeżeli chodzi o wymianę oleju oraz także nazwami, które są następujące:u Alfa Romeo – nazwa skrzyni

dwusprzęgłowej TCT,u Porsche – nazwa skrzyni dwu-

sprzęgłowej PDK,u Renault – nazwa skrzyni dwu-

sprzęgłowej EDC,u VW, Skoda, Seat – nazwa skrzyni

dwusprzęgłowej DSG, u Volvo, Ford – nazwa skrzyni

dwusprzęgłowej PowerShift.

Jacek Pochopień

Rys. 4

Rys. 5

Rys. 6

Rys. 8

Rys. 7

6 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | szkolenia

Montaż i demontaż wtryskiwaczy wysokociśnieniowych w silnikach TSI/FSIDo serwisów samochodowych coraz częściej trafiają pojazdy z bezpośrednim wtryskiem benzyny.

Zamontowane w nich wtryskiwacze wysokociśnieniowe pracują w znacz-nie trudniejszych warunkach, niż wtryskiwacze wtrysku pośredniego. Ze względu na charakter wtrysku paliwa (wtrysk bezpośredni) stanowią one fragment komory spalania. Są wystawione na działanie wysokich temperatur, agresywnego środowiska, a mimo to muszą być niezmiennie trwałe, precyzyjne oraz gwarantować szczelność komory spalania.

Popularność silników TSI powodu-je również, że coraz częściej w warsz-tatach będziemy spotykać je wyposa-żone w instalacje zasilania LPG. Wtryskiwacze benzynowe w tych silnikach mogą być szczególnie narażone na uszkodzenia termiczne. Warto więc poznać kilka istotnych szczegółów dotyczących demontażu i montażu wtryskiwaczy wysokociśnieniowych.

Przed przystąpieniem do tych czynności trzeba pamiętać o obniże-niu ciśnienia w układzie paliwowym, ponieważ przy wyłączonym silniku może być ono paradoksalnie wyższe, niż w układzie Common Rail w tych samych warunkach (nawet ok. 100 barów). Aby tego dokonać, należy odłączyć elektryczną pompę paliwa pozwalając, by silnik samodzielnie zużył znajdujące się w magistrali paliwo, lub też skorzystać z opcji obniżenia ciśnienia (jeśli oferuje ją sterownik) – fot. 1.

Aby wymontować, a potem zamontować te dość delikatne komponenty bez ich uszkodzenia lub zniszczenia, warto wyposażyć się w specjalistyczne narzędzia serwisowe.

Jeżeli nad demontowanym wtryski-waczem jest wystarczająco dużo miejsca (ok. 30 cm w kierunku osi montażu), można skorzystać z uniwer-salnego wybijaka do wtryskiwaczy HDEV (nr kat. 0 986 616 100). Wtry-skiwacz zostaje w nim zablokowany, a następnie siłą ciężarka wybijamy go w kierunku osi montażu. (fot. 2 i 3).

Tych, którzy pamiętają kłopoty z demontażem wtryskiwaczy CR, chciałbym w tym miejscu uspokoić. Wtryskiwacze HDEV demontują się

Fot. 1

Fot. 2 Fot. 4

Fot. 5Fot. 3

zwykle bezproblemowo. Wybijak ma raczej gwarantować osiowy demontaż wtryskiwacza, zabezpieczając go przed potencjalnymi uszkodzeniami przy zbędnych próbach rozruszania w gnieździe (kołysania na boki).

Jeżeli nie ma wystarczająco dużo miejsca, by użyć wybijaka, możemy sięgnąć po narzędzie, którego zasada działania jest zbliżona do korkociągu (nr kat. 0 986 616 101) (fot. 4 i 5). Wymaga ono jednak około 3-milime-trowej równej powierzchni wokół

szkolenia | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 7

wtryskiwacza. Obydwie metody gwarantują osiowy i bezproblemowy demontaż wtryskiwaczy.

Ponowny montaż wtryskiwacza w komorze wymaga wymiany górnego o-ringu oraz teflonowego pierścienia uszczelniającego. Ta ostatnia czyn-ność bez specjalnych przyrządów mogłaby sprawić trudności. Uszczel-niający komorę spalania pierścień teflonowy jest stosunkowo twardy i mało elastyczny. O ile dość łatwo można sobie poradzić z jego usunię-ciem, to montaż nowego pierścienia mógłby przysporzyć pewnych problemów, ponieważ podczas jego montażu bezwzględnie nie można stosować żadnych środków smarnych!

Czynność ta staje się jednak prosta, jeżeli wykorzystamy przezna-czony do tego stożek. Umieszczamy go na końcówce wtryskiwacza,

a następnie wsuwamy po nim pier-ścień, aż znajdzie się w swoim gnieździe. (fot. 6)

Aby zagwarantować optymalne osadzenie pierścienia teflonowego w gnieździe oraz późniejszy bezpro-blemowy montaż wtryskiwacza w głowicy, należy skorzystać z tulei nastawczej. Nasuwamy ją na końców-kę wtryskiwacza do wyczuwalnego

oporu, a następnie wykonujemy ruch 180° w jedną i w drugą stronę. (fot. 7). Tak przygotowany wtryski-wacz możemy bez obaw o szczelność zamontować w głowicy silnika.

Numer katalogowy stożka monta-żowego – 0 986 616 098, nr kat. tulei 0 986 616 099, nr kat. zestawu stożek + tuleja – 0 986 616 097.

Artur Chrust

Fot. 6 Fot. 7

Układ hamulcowy jest najważniejszym systemem bezpieczeństwa w pojeździe, a jego jakość i wytrzymałość jest taka, jak jego najsłabszy element.

Jak powstają klocki hamulcowe

Dlatego tak ważne jest, aby wszystkie podzespoły układu były jak najwyższej jakości. Każdy element jest wykonany tak, by najlepiej spełniał swoje zadanie. Dotyczy to oczywiście także klocków hamulcowych. Poniżej przed-stawiamy najważniejsze fazy ich produkcji.

Każdy klocek składa się z powierzchni ciernej oraz płyty nośnej.u Pierwsza faza to przygotowanie płyty nośnej materiału

ciernego. Jej odpowiedni kształt jest wycinany z arku-sza blachy. Po wycięciu następuje operacja piaskowa-nia, która ma na celu oczyszczenie powierzchni ze wszystkich zanieczyszczeń oraz przygotowanie jej do klejenia.

u Nałożony klej wzmacnia połączenie materiałów ciernych z płytą nośną, nanoszenie kleju jest przepro-wadzane automatycznie.

u Przygotowanie materiału ciernego zaczyna się od do-kładnego odważenia proszków, z których powstanie okładzina klocka hamulcowego. Składniki zostają wsypane do bębna, gdzie są mieszane aż do uzyskania jednolitego koloru proszku.

Formy do prasowania

Płyty nośne

u

8 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | szkolenia

u Na wcześniej przygotowanej płycie nośnej mocuje się materiał cierny. Odbywa się to w procesie prasowania pod wysokim ciśnieniem oraz w wysokich temperatu-rach. Operacja ta jest przeprowadzana automatycznie.

u Po sprasowaniu materiału ciernego następuje faza wygrzewania, w której zależnie od temperatury oraz czasu trwania uzyskuje się oczekiwaną wytrzymałość mechaniczną materiału ciernego. Proces ten jest ściśle monitorowany, aby otrzymać odpowiedni rozkład temperatur.

u Następnie poddaje się klocki obróbce mechanicznej. W zależności od referencji szlifowana jest powierzch-nia cierna, tworzone są fazki oraz rowki w klocku.

u „Scorching”, czyli wypalanie jest procesem usuwania składników organicznych z powierzchni ciernej. Po tej fazie klocek jest gotowy do montażu, jego okres docierania się zostaje znacznie skrócony, a współczyn-nik tarcia jest stabilny w całym okresie eksploatacji – zarówno w niskich jak i w wysokich temperaturach. Do uzyskania wysokich i ściśle kontrolowanych temperatur wykorzystuje się promienniki podczerwie-ni „IR”. Pozwalają one na stały rozkład temperatury i dostarczenie odpowiedniej ilości energii tylko

do materiału ciernego, bez konieczności przegrzewa-nia płyty nośnej.

u Aby zabezpieczyć płytę nośną przed korozją, lakieruje się ją proszkowo, co zapewnia równomierne rozłożenie grubości lakieru na powierzchni.

u Jeżeli w danej referencji przewidziana jest podkładka antypiskowa „shim”, montuje się ją w ostatniej fazie produkcji klocka hamulcowego.W wiosennym numerze Autospeca (1/51) ukazał się

artykuł pt. „Klocki hamulcowe takie same, ale nie te same”, w którym przedstawiłem, jak ważne jest dobiera-nie klocków zgodnie z katalogiem, a nie tylko po samym wymiarze. Jak widać powyżej, wiele faz produkcji klocków

Prasowanie

Lakierowanie

Szlifowanie

Wypalanie

hamulcowych zależy od takich parametrów jak tempera-tura, ciśnienie czy czas trwania danego procesu. Decydują one o tym, że klocki wyglądające identycznie mogą mieć całkowicie inne parametry, takie jak twardość czy współ-czynnik tarcia. W kolejnym numerze przedstawię proces testowania klocków hamulcowych.

Marcin Kiełczewski

układy i komponenty Boscha | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 9

Coraz więcej samochodów użytkowych jest wyposażonych w system Common Rail.

Wtrysk paliwa do cylindrów realizują wtryskiwacze elektromagnetyczne, które z czasem ulegają zużyciu lub awariom. Zużyte lub niefachowo naprawione wtryskiwacze przyczy-niają się do spadku mocy pojazdów lub znacznego wzrostu zużycia paliwa. Mogą również prowadzić do poważnej awarii pojazdu. Sytuacja taka jest szczególnie kłopotliwa w przypadku maszyn budowlanych i specjalnych, pracujących w trud-nych warunkach.

Regenerowane wtryskiwacze Common Raildo pojazdów użytkowych – BX

Wtryskiwacze Common Rail do pojazdów użytkowych są dostępne jako regenerowane fabrycznie w programie wymiany Bosch eXchan-ge (BX). Regeneracja Boscha polega na wymianie wszystkich zużywają-cych się części wtryskiwacza i obej-muje następujące elementy: rozpy-lacz, nakrętka, sprężyny, zestaw zaworu, pierścień uszczelniający komorę wysokociśnieniową i króciec przyłączeniowy. Przy naprawie samochodu warto skorzystać z pro-gramu Bosch eXchange, ponieważ znacznie obniży to koszt naprawy i skróci czas przestoju.

Zbigniew Pilewski

Nr części BX Typ Nr części nowej Numery producentów (OE) Przykładowe zastosowania Cena zł

0 986 435 501 BX CRIN 1 0 445 120 002 Citroën: 1980 83, 1980 81; Fiat: 500 3842 84, 500 3131 05; Iveco: 500313105, 500384284; Peugeot: 1980 93, 1980 81; Renault: 50 01 849 912

Citroën Jumper, 2.8 HDI (2000-2009), Peugeot Boxer 2.8 HDI (2000-2009), Fiat Ducato 2.8 JTD (2000-2009), Iveco Daily 2.8 JTD (2000-2007), Renault Mascott 2.8 (1999-2004)

1205

0 986 435 506 BX CRIN 1 0 445 120 011 Iveco: 71724118, 504066141, 500371101; Fiat: 504 0661 41

Fiat Ducato 2.3 JTD (2003-2006), Iveco Daily 2.3 (2003-2006)

1293

0 986 435 507 BX CRIN 1 0 445 120 036 Iveco: 504113253, 504086469, 504047895

Iveco Daily 3.0 (2004-2006) 1147

0 986 435 508 BX CRIN 1 0 445 120 212 Cummins: 5 255 184; Ford: BG9X 9K526 BA; VW: 2R0 198 133

DAF CF, LF, silniki BE, CE, 3,9 l, 5,9 l (2001-2008), Deutz MA, MT, silniki Interact 4.0, 6.0 (2005-2009), Ford Cargo C, silniki Cummins ISBe 4, ISBe 6 (2005-2011), Iveco Eurocargo, Tector 4, 6 (2000-2011)

1297

0 986 435 517 BX CRIN 2 0 445 120 218 MAN: 51 10100 6125 MAN TGA, TGS, Lion’s Coach, silniki D2066 LF, D2066 LOH, 10,5 l, od 2004 r.

1584

0 986 435 523 BX CRIN 1 0 445 120 019 Iveco: 503135250, Renault: 50 10 550 956, 50 10 477 874

Renault Kerax, Premium, silniki dCI11E, dCI11C (2000-2006) 1558

0 986 435 526 BX CRIN 2 0 445 120 217 MAN: 51 10100 6064, 51 10100 6126 MAN TGA, TGS, TGX, Lion’s City, silniki D2066 LF, D2066 LOH, 10,5 l, od 2004 r., Neoplan Trendliner D2066 LUH (2006-2010), Temsa Diamond (2006- )

1652

0 986 435 527 BX CRIN 2 0 445 120 044 MAN: 51 10100 6016, 51 10100 6027, 51 10100 4043, 51 10100 6049

MAN TGA, silnik D2876 LF, 12,8 l (2002-2009) 1630

0 986 435 528 BX CRIN 2 0 445 120 219 MAN: 51 10100 6079, 51 10100 6127 MAN TGA, TGS, TGX, Lion’s Coach, silniki D2672 LF, 12,4 l, od 2005 r., Temsa Diamond (2006- )

1558

0 986 435 529 BX CRIN 2 0 445 120 064 KHD 490 2255, 04902825, 04902255, 490 2825; RVI: 74 21 006 086, 74 20 806 011; Volvo: 21006085

Renault Midlum, Premium, silniki DXi 5, DXi 7 (2006-); Volvo FE, FL, silniki D7E, D7F (2006- ), FE Hybrid D7F (2011- )

1602

0 986 435 517 BX CRIN 2 0 445 120 218 MAN: 51 10100 6125 MAN TGA, TGS, silnik D2066 LF, od 2004 r. 1584

0 986 435 562 BX CRIN 2 0 445 120 147 MAN: 51 10100 6085 MAN TGL, TGM, Lion’s City, silnik D0836 LOH, D0836 LF, od 2006 r. 1336

0 986 435 558 BX CRIN 2 0 445 120 045 MAN: 51 10100 6050, 51 10100 6066 MAN TGL, TGM, Lion’s City, silnik D0834 LOH, D0834 LUH, D0834 LF, od 2003 r.

1380

Najpopularniejsze wtryskiwacze Common Rail do pojazdów użytkowych CRIN BX

Wtryskiwacze CR typu CRIN1, CRIN2 do samochodów ciężarowych

© 2011 Robert Bosch GmbH (AA/COM)

Systemy Diesla – wtryskiwacze CRIN1, CRIN2

FeP/PJ-CP4 | 15.12.2005 | © Robert Bosch GmbH reserves all rights even in the event of industrial property rights. We reserve all rights of disposal such as copying and passing on to third parties.(PL: F.01L.2AM.934) | K0215 P1133

Podkładka siły docisku iglicy

Kołek ustalający rozpylacz

Nakrętka rozpylacza

Podkładka uszczelniająca

Sprężyna dociskająca iglicę

Tulejka prowadząca

Podkładka skoku iglicy

Przyłącze elektryczne

Podkładka sprężyny dociskowej

Izolator elektromagnesu

Element pośredni

Nakrętka elektromagnesu

Podkładka skoku

Trzpień mechanizmu sterującego

Uzwojenie cewki

Talerzyk mechanizmu sterującego

Sprężyna unoszącamechanizm sterujący

Nakrętka zaworka sterującego

Uchwyt kulki

Kulka zaworka

Uszczelka tulejki zaworka

Wkładka separująca

Obudowa elektromagnesu

Śruba dociskowa kulki

Kulka-zaślepka

O-Ring

Sprężyna elektromagnesu

Rdzeń elektromagnesu

Filtr szczelinowy

Króciec wysokiego ciśnienia

Podkładka ustawcza

O-Ring

Korpus wtryskiwacza

Korpus rozpylacza

Iglica rozpylacza

Zestaw zaworkasterującego

Tulejka zaworka

Tłoczek zaworka

Rozpylacz

Zawór sterujący

Mechanizm sterujacy

Rozpylacz Korpus rozpylacza

Iglica rozpylacza

Kołek ustalający rozpylacz

Nakrętka rozpylacza

Podkładka uszczelniająca

Podkładka docisku iglicy

Sprężyna dociskająca iglicę

Tulejka prowadząca

Podkładka skoku iglicy

Zestaw zaworkasterującego

Tulejka zaworka

Trzpień zaworkasterującego

Przyłączeelektryczne

Izolatorelektromagnesu

Łącznikelektryczny

Element pośredni

O-Ring

Sprężyna elektromagnesu

O-Ring

Uzwojenie cewki

Pirścień blokujący

Sprężyna mechanizmu sterującego

Podkładka ustawcza szczelinypod talerzykiem

O-Ring

Trzpień mechanizmu sterującego

Kulka uszczelniająca

Tuleja prowadząca trzpień

Uszczelka zaworka

Podkadka oporowa

Wkładka separująca

Obudowa elektromagnesu

Śruba dociskowa kulki

Przyłącze elektryczne

Kulka-zaślepka

O-Ring

Podkładka oporowa

Korpus elektromagnesu

Rdzeń elektromagnesu

Podkładka regulacji docisku

Nakrętka elektromagnesu

Talerzyk mechanizmusterującego

Podkładka ustawczadodatkowego skoku

Podkładka skoku mechanizmu

Nakrętka zaworka

Uchwyt kulki

Kulka zaworka

Kołek położenia wtryskiwacza

Korpus wtryskiwacza

O-Ring

Zasilanieelektryczne

Zawór sterujący

Mechanizm sterujacy

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

K0215 P1133 2009-12-17 CRIN1 und CRIN2 polnisch A1 quer.pdf 1 18.12.2009 15:53:47

CRIN1 CRIN2

Wtryskiwacze CR typu CRIN1, CRIN2 do samochodów ciężarowych

© 2011 Robert Bosch GmbH (AA/COM)

Systemy Diesla – wtryskiwacze CRIN1, CRIN2

FeP/PJ-CP4 | 15.12.2005 | © Robert Bosch GmbH reserves all rights even in the event of industrial property rights. We reserve all rights of disposal such as copying and passing on to third parties.(PL: F.01L.2AM.934) | K0215 P1133

Podkładka siły docisku iglicy

Kołek ustalający rozpylacz

Nakrętka rozpylacza

Podkładka uszczelniająca

Sprężyna dociskająca iglicę

Tulejka prowadząca

Podkładka skoku iglicy

Przyłącze elektryczne

Podkładka sprężyny dociskowej

Izolator elektromagnesu

Element pośredni

Nakrętka elektromagnesu

Podkładka skoku

Trzpień mechanizmu sterującego

Uzwojenie cewki

Talerzyk mechanizmu sterującego

Sprężyna unoszącamechanizm sterujący

Nakrętka zaworka sterującego

Uchwyt kulki

Kulka zaworka

Uszczelka tulejki zaworka

Wkładka separująca

Obudowa elektromagnesu

Śruba dociskowa kulki

Kulka-zaślepka

O-Ring

Sprężyna elektromagnesu

Rdzeń elektromagnesu

Filtr szczelinowy

Króciec wysokiego ciśnienia

Podkładka ustawcza

O-Ring

Korpus wtryskiwacza

Korpus rozpylacza

Iglica rozpylacza

Zestaw zaworkasterującego

Tulejka zaworka

Tłoczek zaworka

Rozpylacz

Zawór sterujący

Mechanizm sterujacy

Rozpylacz Korpus rozpylacza

Iglica rozpylacza

Kołek ustalający rozpylacz

Nakrętka rozpylacza

Podkładka uszczelniająca

Podkładka docisku iglicy

Sprężyna dociskająca iglicę

Tulejka prowadząca

Podkładka skoku iglicy

Zestaw zaworkasterującego

Tulejka zaworka

Trzpień zaworkasterującego

Przyłączeelektryczne

Izolatorelektromagnesu

Łącznikelektryczny

Element pośredni

O-Ring

Sprężyna elektromagnesu

O-Ring

Uzwojenie cewki

Pirścień blokujący

Sprężyna mechanizmu sterującego

Podkładka ustawcza szczelinypod talerzykiem

O-Ring

Trzpień mechanizmu sterującego

Kulka uszczelniająca

Tuleja prowadząca trzpień

Uszczelka zaworka

Podkadka oporowa

Wkładka separująca

Obudowa elektromagnesu

Śruba dociskowa kulki

Przyłącze elektryczne

Kulka-zaślepka

O-Ring

Podkładka oporowa

Korpus elektromagnesu

Rdzeń elektromagnesu

Podkładka regulacji docisku

Nakrętka elektromagnesu

Talerzyk mechanizmusterującego

Podkładka ustawczadodatkowego skoku

Podkładka skoku mechanizmu

Nakrętka zaworka

Uchwyt kulki

Kulka zaworka

Kołek położenia wtryskiwacza

Korpus wtryskiwacza

O-Ring

Zasilanieelektryczne

Zawór sterujący

Mechanizm sterujacy

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

K0215 P1133 2009-12-17 CRIN1 und CRIN2 polnisch A1 quer.pdf 1 18.12.2009 15:53:47

CRIN1 CRIN2

12 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | AutoCrew w Polsce

Tak mówi o sobie Dariusz Juruć, właściciel należącego do sieci AutoCrew Auto-Serwisu „Juruć”. Serwis znajduje się w miejscowości Krzeszyce, leżącej w woj. lubuskim, niedaleko niemieckiej granicy. Pierwszy warsztat, założony przed 16 laty w starym budynku GS do spółki z ojcem Władysławem, zajmował się sprzedażą i wymianą olejów w pojazdach.

– Jaka była droga do dzisiejszego, nowoczesnego serwisu samochodowego?

– Rozwijaliśmy się przez „pączkowanie”. Z czasem poszerzyliśmy usługi o drobne prace remontowe,

a na działce kupionej przez rodziców przy ul. Gorzowskiej, budowaliśmy nowy warsztat. Powoli, bo inwestycje były finansowane z własnych środków. Powstało 6 stanowisk naprawczych, sklep z częściami samochodowymi, zatrud-niliśmy też 2 pracowników. Pierwszym był Marcin Jeż, mechanik o niebywałej wiedzy i intuicji zawodowej. Pracuje do tej pory. To od niego i od ojca uczyłem się nowego zawodu.

– Firmę przejął pan w 2007 roku…– Tak, ale nadal jest to przedsięwzięcie rodzinne. Ojciec

jest wprawdzie emerytem, lecz bywa w warsztacie i w trud-nych problemach radzimy się „seniora”. Mama, ekonomist-ka, zawsze zajmowała się firmowymi finansami, a od czasu przejścia na emeryturę jeszcze bardziej włączyła się we wszystkie prace administracyjne. Praktykuje tu również mój 18-letni syn Bartek, uczeń liceum. Teraz w firmie pracuje 4 mechaników, 2 diagnostów i 3 uczniów. Warsztat na powierzchnię około 500 m2, w 2009 r., korzystając z funduszy unijnych postawiliśmy stację kontroli pojazdów.

– Jaki jest zakresu usług Auto-Serwisu „Juruć”?– Zajmujemy się kompleksową obsługą samochodów

wszystkich marek, osobowych i dostawczych (do 3,5 t), a więc mechaniką, elektryką, elektroniką, klimatyzacją. Robimy remonty główne silników, Rocznie obsługujemy około 2,5 tysięcy pojazdów. Klienci są głównie okoliczni, choć również z większych miast, a także z Niemiec, bo Krzeszyce leżą zaledwie 27 km od granicy. Przyciąga ich znaczek Boscha, liczne certyfikaty zdobyte przez pracow-ników, ale najbardziej działa „poczta pantoflowa” – polecają nas sobie wzajemnie.

Był marynarzem – pokładowym, jak podkreśla – i nie interesował się mechaniką. Po „zejściu na ląd” musiał znaleźć nowy pomysł na życie. Stał się nim warsztat samochodowy.

Sukces „warsztatowych rewolucji”

AutoCrew w Polsce | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 13

– Dyplomy i certyfikaty zajmują dużo miejsca na ścia-nach biura obsługi klienta…

– Mają one znaczenie zwłaszcza dla klientów z więk-szych miast. Przekonują, że nasza załoga jest fachowa, że odbyła liczne szkolenia. Najwięcej przeszedł Marcin Jeż, ale na szkolenia do ośrodka Boscha w Warszawie wyjeż-dżają wszyscy mechanicy.

– Do sieci AutoCrew serwis należy od niedawna…– Formalnie od 2013 roku, ale kontakt z panem Arkiem

Marciniakiem z Boscha mieliśmy już wcześniej. Jednak, gdy usłyszałem, co musimy zrobić, by dostosować warsz-tat do kryteriów obowiązujących w Auto-Crew, musiałem dobrze wszystko przemyśleć.– To były „warsztatowe rewolucje”, podobne do tych, jakie wprowadza w swoim kulinarnym programie Magda Gessler – dodaje p. Ewa Juruć. – Wydawało nam się, że jeżeli mamy dobrze wyposażony warsztat, to nie będzie kłopotów ze spełnieniem wymagań Auto-Crew. A gdy wysłuchaliśmy wszystkich uwag, byliśmy załamani tym, ile

pracy przed nami do zrobienia. Przystąpiliśmy do dużych zmian. Powstało biuro obsługi klienta, toalety, nowa hala samochodowa, trzeba było zmienić elewacje, położyć nowe dachy, wprowadzić oznakowanie firmy. Kupiliśmy KTS, diagnoskop FSA 740, a niedawno urządzenie FWA 4630 do diagnostyki geometrii zawieszenia.– Klienci też sceptycznie przyglądali się tym inwestycjom i nowym porządkom – opowiada Dariusz Juruć. – Mówili, że jak będzie tu Bosch, to przestaną przychodzić, bo na pewno będzie drożej. A teraz sami dopominają się o części Boscha w naprawianych pojazdach.

– Jakie plany macie Państwo na przyszłość?– Zamierzamy jeszcze rozszerzyć usługi o serwis

i wymianę opon, instalacje LPG. A dalsze plany wiążę z moim synem, Bartkiem, który już od dziecka interesuje się mechaniką, więc będzie kolejnym Juruciem, który w przyszłości przejmie firmę – mówi pan Dariusz.

rozmawiała Anna Borsukiewicz

14 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | diagnostyka

Bosch wprowadził do oferty urządzeń diagnostycznych tester usterek składający się z tabletu DCU 100 oraz modułu KTS 540.

Nowy zestaw diagnostyczny to idealna propozycja dla właścicieli warsztatów samochodów, którzy cenią sobie komfort pracy i wysoką jakość świadczonych usług. Moduł KTS 540 daje użytkownikowi możli-wość bezprzewodowej komunikacji z tabletem DCU 100 za pomocą Bluetooth w klasie 1 o łącznym zasięgu do 100 m. Urządzenie może być stosowane do odczytywania oraz kasowania usterek w samochodach

Tester usterek KTS 440

Tablet DCU 100 został wyposażony w procesor Intel Atom N2600 1.6 GHz, system operacyjny Win-dows 7 POSReady, pamięć operacyjną 2 GB oraz dysk twar-dy o pojemności 320 GB. Tablet ma kolorowy ekran dotykowy o rozdzielczości 1024 x 600 dpi. W zestawie znajdują się mutli-demdia, Bluetooth klasy 1, złącze WLAN IEE802.11 b/g/n, zewnętrzny napęd DVD, zasilacz oraz akumula-tory. DCU 100 ma ponadto wejście VGA, dwa wejścia USB 2.0, wejście na kartę SD, złącze do słuchawek i głośników oraz wejście na zasilacz.

Dane techniczne DCU 100

u krótki czas włączania,u kompaktowa jednostka

typu tablet,u możliwość instalacji

ESI[tronic] 2.0,u proste pierwsze uruchomienie,u WLAN umożliwiający stały

dostęp do internetu, u Bluetooth współpracujący

z KTS 540,u prosta obsługa,u czytelny ekran z dobrą

warstwą antyrefleksyjną.

Zalety tabletu DCU 100

osobowych i użytkowych przy wykorzystaniu oprogramo-wania ESI[tronic] 2.0.

DCU 100 jest przenośnym table-tem przystosowanym do użytku w warsztacie samochodowym. Tablet ten jest znakomitym rozszerzeniem urządzeń dostępnych w szerokiej ofercie firmy Bosch. DCU 100 został specjalnie przystosowany do użycia z ESI [tronic] 2.0 poprzez zastosowa-nie systemu Windows POSReady 7.

W zestawie modułu KTS 540 znajdują się: zasilacz, walizka, kabel uniwersalny 4-przewodowy, przewód OBD, zintegrowany wymienny adapter IBOX, uchwyt modułu

i przewód USB. Dodatkową funkcją urządzenia jest multimetr jednokanałowy.

KTS 440 realizuje następujące protokoły badań diagnostycznych:

u ISO 9141-2, linie K/L; kody błyskowe,

u SAE-J1850 DLC (GM,...), u SAE-J1850 SPC (Ford),u CAN ISO11898

ISO 15765-4 (OBD).Tomasz Nowak

produkty | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 15

Do prawidłowej pracy silnika spalinowego o zapłonie iskrowym, niezbędna jest odpowiednia energia inicjująca spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej.

Kilkadziesiąt tysięcy woltów w silniku spalinowym

Energia ta jest dostarczana przez iskrę wytwarzaną przez świece zapłonowe. Aby jednak na świecy powstała iskra, niezbędne jest wysokie napięcie wytwarzane przez cewki wysokiego napięcia. Pierwszy układ zapłonowy niskonapięciowy został zaprezentowany przez Roberta Boscha w 1887 r. Jednak dopiero w 1902 r. Bosch jako pierwszy zaprezentował układ zapłonowy wysokonapięciowy.

Zasada działania obecnie stosowa-nych cewek jest identyczna jak ponad 100 lat temu. Dzięki dwóm uzwojeniom:

u pierwotnemu – składającemu się z 250 do 400 zwojów drutu

miedzianego o średnicy około 0,5 mm,

u wtórnemu – mającemu od 20 000 do 26 000 zwojów drutu mie-dzianego o średnicy do 0,2 mm,

uzyskuje się wysokie napięcie sięgające do 45 kV bez obciążenia cewki. W cewkach konwencjonalnych podczas przeskoku iskry spada ono do ok. 20-24 kV.

W najnowszych cewkach pojedyn-czych, montowanych bezpośrednio na świecach iskrowych, napięcie podczas wyładowania sięga 10-13 kV. Napięcie to przy prędkości obrotowej silnika 6000 pojawia się 200 razy w każdej sekundzie, co oznacza że czas na naładowanie oraz rozładowa-nie cewki to zaledwie 5 ms.

Bosch w swojej ofercie posiada wszystkie typy cewek (konwencjonal-ne, pojedyncze lub zintegrowane w listwy zapłonowe oraz dwu- lub czterobiegunowe). Cewkom Boscha

ufa wielu producentów pojazdów, stosując je jako wyposażenie fabrycz-ne w swoich pojazdach.

Główne zalety cewek zapłonowych Boscha:

u niska masa i rozmiar dzięki osłonom z tworzywa;

u wysoka odporność na przebicie elektryczne, wysokie tempera-tury oraz wstrząsy;

u cewki ołówkowe posiadają sterowanie napięciem pierwot-nym oraz funkcję diagnozy;

u identyczne z montowanymi fabrycznie przez producentów pojazdów.

Dzięki temu zamontowanie cewek Bosch gwarantuje:

u odpowiednie napięcie zapłonu,u długą, niezawodną iskrę,u równomierną pracę silnika,u niższe zużycie paliwa,u redukcję emisji spalin.W ostatnim czasie Bosch wprowa-

dził na rynek nowe referencje, najpopularniejsze z nich przedstawia tabelka poniżej.

Marcin Kiełczewski

Bosch Zastosowanie Nr oryginału (OE)

0986221049 VW (VOLKSWAGEN); SKODA VWW 06A905104; VWW 06A905097; SKO 06A905097

0986221050 BENTLEY; AUDI; VW (VOLKSWAGEN)VWW 07C905715J; VWW 07C905715A; VWW 07C905715; VWW 07C905115J; BEY 07C905115J; AUD 07C905115J

0986221051 VW (VOLKSWAGEN); AUDI; PORSCHE; SEATVWW 022905715B; VWW 022905715; SEA 022905715; POR 95560210105; AUD 022905715B; AUD 022905715

0986221052 AUDI; VW (VOLKSWAGEN) VWW 06E905115E; AUD 06E905115E

0986221053 AUDI VWW 06C905115M; VWW 06C905115L; AUD 06C905115M; AUD 06C905115L

0986221054 AUDI; VW (VOLKSWAGEN)VWW 077905115T; VWW 077905115R; VWW 077905115M; VWW 077905115J; VWW 077905115G; VWW 077905115E; AUD 077905115T

0986221055 VW (VOLKSWAGEN) VWW 066905715; VWW 066905100G; VWW 066905100D; VWW 066905100C; VWW 066905100B

0986221056 VW (VOLKSWAGEN); AUDI; SKODA VWW 022905715A; SKO 022905715A; AUD 022905715A

0986221057 VW (VOLKSWAGEN); SKODA; SEAT; AUDIVWW 04E905110B; VWW 04E905110A; VWW 04C905110D; VWW 04C905110B; SKO 04E905110B; SKO 04E905110A; SKO 04C905110D; SEA 04E905110B; SEA 04E905110A; SEA 04C905110D; AUD 04E905110B; AUD 04E905110A; AUD 04C905110D

0986221058 MERCEDES-BENZ MB A2729060060; MB A0001502780; MB 2729060060; MB 0001502780

0986221059 BMW BMW 12137841754; BMW 12137838388

0986221060 RENAULT; DACIA REN 7700274008; DAC 6001543604; DAC 224336134R

0986221061 RENAULT REN 8200726341; REN 224337085R; DAC 224337085R

0986221062 KIA; HYUNDAI KIA 273012B000; HYU 273012B000

0986221063 HYUNDAI; KIA KIA 273012B010; HYU 273012B010

Nowe referencje cewek zapłonowych Boscha

16 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | produkty

Elementem układu oświetlenia podlegającym częstym wymianom i systematycznemu zużyciu są żarówki samochodowe.

Żarówki Bosch 24V - kompletny program dla wszystkich pojazdów użytkowych

Żarówki do samochodów ciężaro-wych 24V firmy Bosch są zgrupowane w dwóch liniach: Bosch Trucklight i Bosch Trucklight Maxlife.

Bosch Trucklight to kompletny program dla wszystkich pojazdów użytkowych. Jego cechą charaktery-

styczną jest jakość porównywalna do żarówek oryginalnego wyposaże-nia pojazdów. Asortyment żarówek Trucklight zawiera 30 referencji, pokrywając większość zapotrzebo-wania na żarówki 24V występujące w pojazdach użytkowych. Oznacza to

możliwość oferowania jednego programu produktów do wszystkich pojazdów użytkowych. Specjaliści zarządzający flotą, punkty serwisowe i warsztaty docenią uzyskaną w ten sposób łatwość zamawiania oraz pozytywny wpływ na organizację systemu magazynowania.

Bosch Trucklight Maxlife to żarówki o wydłużonym okresie eksploatacji i wzmocnionej konstruk-cji. Idealnie pasują one do trudnych warunków pracy samochodów ciężarowych, maszyn i sprzętu budowlanego, a także autokarów. 11 żarówek wchodzących w skład oferty Trucklight Maxlife zapewnia pokry-cie rynku w najlepiej rotujące referencje.

Wysoką jakość oraz zwiększoną wytrzymałość żarówek uzyskano optymalizując strukturę materiału żarnika wolframowego w procesie obróbki wysokotemperaturowej. Prowadząca do oszczędności kosz-tów mniejsza awaryjność to wynik poprawy odporności na wstrząsy i drgania. Zapewnia ją zwiększona stabilność żarnika uzyskana dzięki zastosowaniu dodatkowych punktów mocujących oraz specjalnej kon-strukcji tego elementu. Trucklight Maxlife wydłużoną trwałość zawdzię-czają zwiększonemu ciśnieniu oraz specjalnej mieszance wypełnienia gazowego żarówki.

Żarówki Bosch Trucklight i Bosch Trucklight Maxlife to doskonała oferta dla użytkowników pojazdów użytkowych. Wysokiej jakości materiały użyte do produkcji żaró-wek, staranne wykonanie i bardzo restrykcyjna kontrola procesu produkcji gwarantują najwyższą jakość żarówek Boscha.

Marcin Dynarek

TypNumer żarówki Trucklight

Numer żarówki Trucklight Maxlife

Napięcie (V) Moc (W) Końcówka

H7 1 987 302 471 1 987 302 772 24 V 70 W PX26d

H4 1 987 302 441 1 987 302 742 24 V 75/70 W P43t

H3 1 987 302 431 1 987 302 732 24 V 70 W PK22s

H1 1 987 302 411 1 987 302 712 24 V 70 W P14,5s

P21/5W 1 987 302 524 - 24 V 21/5 W BAY15d

P21W 1 987 302 501 1 987 302 701 24 V 21 W BA15s

PY21W 1 987 302 531 1 987 302 703 24 V 21 W BAU15s

R10W 1 987 302 505 1 987 302 706 24 V 10 W BA15s

R5W 1 987 302 510 1 987 302 704 24 V 5 W BA15s

R5W 1 987 302 527 1 987 302 705 24 V 5 W BA15d

T4W 1 987 302 512 1 987 302 707 24 V 4 W BA9s

W3W 1 987 302 517 - 24 V 3 W W2,1x9,5

W5W 1 987 302 518 - 24 V 5 W W2,1x9,5

Wybrane referencje żarówek Trucklight oraz Trucklight Maxlife

produkty | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 17

Firma Bosch jest dostawcą podzespołów do kilkudzie-sięciu marek samochodów osobowych. Produkty z logo Bosch są także montowane w pojazdach ciężarowych. W naszym cyklu były już: Scania R500, Mercedes-Benz Actros 1846 BlueTec, MAN/TGX 18.480, Iveco Stralis L440 S 45, DAF/XF 105.460.

Volvo i Bosch

Obecnie prezentujemy produkt firmy Volvo – samochód ciężarowy Volvo FH460 produkowany od września 2006 r.,

l 1 Alternator (NCB2 (>) 28V 40/110A)Nr 0 124 655 012

l 2 Alternator regenerowany BXNr 0 986 049 350

l 3 Pasek klinowy wielorowkowy 8PK1535Nr 1 987 947 053

l 4 Elektroniczny regulator napięcia ładowaniaNr F 00M 144 119

l 5 Akumulator rozruchowy, T5 (12V 225AH 1150A)Nr 0 092 T50 800

l 6 Czujnik wału korbowego (DG -6-S)Nr 0 281 002 742

l 7 Czujnik wałka rozrządu (DG-6-S)Nr 0 281 002 742

l 8 Czujnik ciśnienia doładowania (DS-LDF4-T)Nr 0 281 002 576

l 9 Czujnik temperatury, woda chłodząca (TF-W)Nr 0 281 002 744

l10 Wkład filtra wstępnego paliwaNr F 026 402 017

l11 Wkład filtra oleju dla pojazdów z wy-dłużonymi interwałami zmiany olejuNr 0 451 103 343

l12 Wkład filtra oleju – bocznikowyNr 0 451 300 003

l13 Wkład filtra powietrzaNr 0 986 626 782

l14 Dodatkowy wkład filtra powietrza (dla pojazdów pracujących w ciężkich warunkach)Nr 0 986 626 781

l15 Filtr kabinowyNr 1 987 431 167

l16 Filtr kabinowy z węglem aktywnymNr 1 987 431 451

l17 Zestaw serwisowy DNOX 2 filtr cieczy AdBlueNr 1 457 436 006

l18 Moduł tłoczący AdBlue DNOX2 (wyrób regenerowany)Nr 0 986 44D 103

l19 Moduł dozujący DNOXNr 0 444 023 018

l20 Zestaw części naprawczych – moduł dozującyNr F 00B H40 421

l21 Pompa membranowa cieczy AdBlueNr F 00B H40 203

l22 Grzałka filtra cieczy AdBlueNr F 00B H40 402

l23 Czujnik temperatury cieczy AdBlueNr F 00B H40 208

l24 Pióro wycieraczki bezprzegubowe Ae-ro Twin 650 mmNr 3 397 008 844

l25 Pióro wycieraczki Twin 650 mmNr 3 397 018 963

l26 Żarówka H7 o wydłużonej trwałości Trucklight Maxlife 24V 70 WNr 1 987 302 772

l27 Żarówka XENON D2SNr 1 987 302 904

z silnikiem wysokoprężnym typ D13C460, o pojemno-ści 12,8 litra i mocy 339 kW – wraz z wykazem niektórych części zamiennych produkowanych do niego przez firmę Bosch (klucz RB: VOL 1416). Obok nazw produktów umieszczamy numery katalogowe. W przypadku niektó-rych elementów są to tylko przykłady, gdyż producent dokonywał zmian konstrukcyjnych, a wraz z nimi zmienia-ły się numery katalogowe. Dlatego dobór odpowiednich części możliwy jest przy użyciu katalogu Boscha.

Fot.

: Vol

vo

12

34

5

6

78

910

11

21

12

22

13

23

14

24

15

25

16

2617

27

18

19

20

18 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | technika

Europejczycy z trudem przekonują się do napędu hybrydowego. Sprze-daż Opla Ampera, zdobywcy presti-żowej nagrody Car of the Year 2012, idzie tak słabo, że firma rozważa możliwość zakończenia produkcji. Od początku tego roku sprzedano tylko 332 egzemplarze tego modelu, a w całym 2013 r. – 3184 sztuki. Lepiej wiedzie się koncernowi Toyota, który od początku tego roku sprzedał w Europie 90 290 sztuk aut z napę-dem hybrydowym pod markami Toyota (Yaris, Auris, Prius) i Lexus (IS,

System BRS, czyli mikrohybrydy drugiej generacjiNapęd hybrydowy jest rozwiązaniem przejściowym od napędu klasycznego silnikiem spalinowym do napędu wyłącznie elektrycznego. Problem w tym, że pojazdy z pełnym napędem hybrydowym nie cieszą się takim powodzeniem, jak zakładano. Bosch proponuje więc stosunkowo tani i wygodny system BRS, zaliczany do grupy mikrohybryd.

ES, GS, RX). Stanowi to jednak tylko 20% całkowitej sprzedaży koncernu w Europie.

Potencjalnych nabywców zraża do aut hybrydowych dość wysoka cena zakupu i koszty serwisowania, a warsztaty – konieczność pracy z urządzeniami pod wysokim napię-ciem, co wymaga specjalnych upraw-nień. Zdecydowani przeciwnicy hybryd lansują tezę, że gdy w jednym aucie są dwa, a nawet trzy silniki, to jednak trochę za dużo. Tak zwany pełny napęd hybrydowy realizowany

jest przez silnik spalinowy i elek-tryczny (czasem nawet są dwa) zasilane napięciem ok. 650 V, co jest pod wieloma względami niekorzystne.

Który silnik ważniejszy?Producenci samochodów różnie podchodzą do napędu hybrydowego i sposobu jego realizacji. W jednych rozwiązaniach preferowany jest silnik spalinowy, a elektryczny go uzupełnia lub odwrotnie. Volkswagen daje do zrozumienia, że wersje hybrydowe niektórych modeli produkuje bardziej ze względów prestiżowych niż komercyjnych. Silnik elektryczny ma tylko wspoma-gać napęd spalinowy, w celu uzyska-nia dobrej dynamiki pojazdu. Hybry-dowy Golf GTE napędzany silnikiem benzynowym o mocy 110 kW (150 KM) i elektrycznym o mocy 75 kW (102 KM) rozpędza się do 100 km/h w ciągu 7,6 sekundy, ale na akumula-torach przejedzie tylko 50 km. Dla porównania, Toyota Auris Hybrid napędzana silnikiem benzynowym o mocy 73 kW (99 KM) i elektrycznym o mocy 60 kW (80 KM) przyspiesza do setki w czasie 10,9 s. Ale Toyota preferuje raczej napęd elektryczny.

Ciekawa, chociaż podobna do napędu w lokomotywach, jest koncepcja napędu hybrydowego w Oplu Ampera, w której pojazd napędzany jest wyłącznie jednym lub dwoma silnikami elektrycznymi, a spalinowy służy tylko do napędu alternatora ładującego akumulator litowo-jonowy. Pomysł zmodyfikowa-ła firma Mitsubishi w modelu Outlan-der PHEV, który ma trzy silniki. Pojazd napędzany jest stale silnikami elektrycznymi (60 kW/82 KM) umieszczonymi po jednym przy tyl-nej osi i przedniej osi. Także z przodu znajduje się silnik benzynowy (2 l/121 KM), który może dodatkowo napędzać samochód wraz z silnikami elektrycznymi i jednocześnie napę-dzać alternator ładujący akumulato-

technika | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 19

u

Wielofunkcyjna, chłodzona powietrzem maszyna elektryczna o mocy 11,5 kW na napięcie 48 V firmy Bosch do systemów BRS ma masę 8,5 kg

akumulator 12 V

przetwornica napięcia 48/12 V

maszyna elektryczna na 48 V

akumulator na 48 V

Maszyna elektryczna na napięcie 48 V pełni kilka funkcji,

m.in. alternatora, rozrusznika, a także silnika napędowego wspomagającego silnik spalinowy

podczas przyspieszania pojazdu

ry. W zależności od potrzeby, pojazd może być napędzany wyłącznie silnikami elektrycznymi (napęd 4x4), a gdy wyczerpują się baterie, włącza się silnik spalinowy napędzający alternator. Mitsubishi informuje, że Outlander ma zasięg 824 km i zuży-wa 1,9 l benzyny na 100 km, co podajemy z wyrazami najwyższego uznania.

Samochody napędzane wyłącznie silnikiem elektrycznym mają za krót-ki zasięg, np. VW E-Golf od 130 do maksymalnie 190 km i chociaż akumulatory można ładować z domo-wej sieci elektrycznej, nie jest to auto na dłuższe dystanse. Jego dynamika jest za to zupełnie wystarczająca (do setki w 10,4 s), biorąc pod uwagę masę pojazdu wynoszącą 1585 kg. E-Golf jest napędzany silnikiem elektrycznym o mocy 85 kW (115 KM) i wysokim momencie obrotowym – 270 Nm osiąganym w całym zakresie obrotów.

Mimo zachęt finansowych dla nabywców i działań marketingowych, samochody z pełnym napędem hybrydowym lub wyłącznie elek-trycznym są poza finansowym zasięgiem przeciętnie zarabiającego

Europejczyka. Nabywcy z ekologicz-ną żyłką, dla których pełna hybryda jest za droga, muszą się zadowolić zwykłym autem, ale z układem start-stop. Co prawda to tylko mikro-hybryda, ale zawsze.

Boost Recuperation System Wymyślono więc nowe, niedrogie rozwiązanie, które może zadowolić szeroką grupę nabywców. Ma ono zapełnić rynkową lukę między samochodami z systemem start-stop a pełnym napędem hybrydowym.

To pomocniczy silnik, a właściwie maszyna elektryczna pełniąca kilka funkcji, zasilana prądem stałym o napięciu 48 V, co jest nowością, jeśli nie zaskoczeniem. Dzięki stosunkowo niskiemu napięciu (48 V to nie 650 V) unikamy problemów eksploatacyj-nych i napraw urządzeń wysokona-pięciowych. Poza tym maszyna elektryczna pracująca na napięcie poniżej 60 V może być chłodzona wyłącznie powietrzem, co obniża koszty. Ze względów technicznych moc maksymalna nie przekracza 12 kW. Okazało się, że rozrusznik na napięcie 48 V znacznie lepiej sobie radzi z uruchomieniem silnika spalinowego (małe wibracje) niż rozrusznik na napięcie 12 V i z powo-dzeniem może być stosowany w układach start-stop. Co prawda zwiększenie napięcia w samochodzie

Przetwornica napięcia 48/12 V opracowana przez Boscha do systemów BRS

Zasada działania systemu BRS firmy Bosch

20 | Bosch Autospec | nr 3/53 | 2014 | technika

do 48 V wymaga przekonstruowania niektórych systemów, ale wiele podzespołów może nadal być zasila-nych napięciem 12 V. Układ elek-tryczny pojazdu składałby się z instalacji na 12 i 48 V, akumulatora litowo-jonowego 48V, akumulato-ra 12V i przetwornicy napięcia 48/12 V.

Takie rozwiązanie zaproponował Bosch – system BRS (Boost Recupera-tion System), dzięki któremu zużycie paliwa (i emisji CO2) można obniżyć aż o 15%. W systemie BRS maszyna elektryczna o mocy 10-12 kW pełni cztery funkcje:

u odzyskuje energię podczas hamowania, pełniąc funkcję alternatora, który ładuje akumu-lator litowo-jonowy;

u okresowo zwiększa moment napędowy na kołach pojazdu przez wspomaganie silnika

spalinowego. Wówczas maszyna elektryczna działa jak silnik. Funkcja ta, w pewnym sensie zastępująca turbosprężarkę, jest szczególnie przydatna w ma-łych, 3-cylindrowych silnikach;

u w układzie start-stop uruchamia silnik spalinowy, działając jak rozrusznik;

u żeglowanie – jazda z wyłączonym silnikiem spalinowym, pojazd porusza się własnym pędem, a po spadku prędkości do wielko-ści zadanej lub po naciśnięciu pedału „gazu” następuje urucho-mienie silnika spalinowego i zwiększenie prędkości jazdy.

Bodaj największą niespodzianką jest przeniesienie napędu maszyny elektrycznej realizowane paskiem. To kolejna oszczędność, gdyż zrezygno-wano z kosztownych przekładni planetarnych. Oczywiście uzyskanie

optymalnego połączenia maszyny elektrycznej z silnikiem spalinowym, a szczególnie osiągnięcie płynnego połączenia między różnymi trybami pracy, jest wyzwaniem dla konstruktorów.

Mimo to napędem hybrydowym na 48V zainteresowane są poważne koncerny, takie jak Audi, BMW, Daimler, Porsche i Volkswagen. Badania przeprowadzone przez różne firmy i laboratoria wykazały, że zastosowanie dodatkowej maszyny elektrycznej o mocy do 12 kW spowodowało zmniejszenie emisji CO2 od 1 do 15%. Koncerny są przekonane, że napięcie 48 V jest najbardziej optymalne dla przyjętych założeń. Praktyczne doświadczenia wykazały, że w obwodzie zamkniętym o napięciu 12 V moc prądu nie może przekraczać 3 kW, a przy napię-ciu 24 V – 6 kW, zaś przy napię-

elektronika mocy

silnik elektryczny z przekładnią

sterownik silnika

elektryczne wspomaganie układu hamulcowego

akumulatory wysokiego napięcia

przewód szybkiego ładowania prądem stałym

wtyczka ładowania

przewód ładowania prądem zmiennympompa ciepła

elektryczny kompresor

klimatyzacji

prostownik prądu zmiennego

Rozmieszczenie urządzeń w samochodzie VW e-Golf z napędem całkowicie elektrycznym

Tryby pracy w samochodzie Opel Ampera

technika | nr 3/53 | 2014 | Bosch Autospec | 21

ciu 48 V – 12 kW. Bosch opracował maszynę elektryczną na napię-cie 48 V o mocy 11,5 kW i masie 8,5 kg oraz przetwornicę napię-cia 48/12 V o wysokiej sprawności (96%), niewielkich wymiarach i małej masie (2,7 kg).

Zakłada się, że do 2030 r. po-nad 90% pojazdów będzie napędza-nych silnikiem spalinowym, który wspomoże silnik elektryczny o małej mocy. Jedną z możliwości realizacji tej koncepcji jest system BRS. Ocze-kuje się, że druga generacja mikrohy-

bryd na napięcie 48 V będzie się rozpowszechniać, gdyż jest korzystna pod względem kosztów, masy, wielkości i serwisowania.

Ryszard Polit, Auto Moto Serwisilustracje: Bosch, Opel, VW

Napęd głównym silnikiem elektrycznym; gdy poziom naładowania akumulatora spada, uruchamia się silnik spalinowy, który napędza alternator ładujący akumulator

Napęd głównym silnikiem elektrycznym i alternatorem; silnik spalinowy pracuje i napędza alternator ładujący akumulator. Alternator ładuje akumulator i jednocześnie napędza pojazd

1 akumulator litowo-jonowy

2 alternator/silnik elektryczny (54 kW/72 KM)

3 silnik spalinowy 1,4 l (63 kW/86 KM)

4 elektronika mocy 5 główny silnik elektryczny o mocy 111 kW (150 KM)

6 przekładnia planetarna

przepływ energii elektrycznej

połączenia mechaniczne

brak przepływu napędu

sprzęgło otwarte

sprzęgło zamknięte

C1, C2, C3 – sprzęgło

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

Napęd głównym silnikiem elektrycznym, silnik spalinowy i alternator nie pracują

Napęd głównym silnikiem elektrycznym i alternatorem pracującym w funkcji silnika trakcyjnego; silnik spalinowy nie pracuje

Hamulce, wycieraczki i żarówki to podstawowe elementy pojazdu, decydujące o bezpie-czeństwie na drodze. Niezawodne hamowanie w każdych warunkach, skuteczne oczyszczanie szyby, dobra widoczność – to korzyści, jakie przynosi stosowanie wysokiej jakości części samochodowych firmy Bosch. Zadbaj o bezpieczeństwo jazdy – poproś swojego mechanika o kontrolę sprawności układu hamulcowego, wycieraczek i elementów oświetlenia w Twoim samochodzie. Bosch poprawia warunki jazdy!

Części samochodowe Bosch! Pakiet bezpieczeństwa na drogę

www.motobosch.pl

Bosch_pogoda_reklama_210x280.indd 1 2014-09-19 15:47:13