bzav 3 copy

40
ئیمتیاز خاوەنیكوان كەریم مای كارگێڕیبەریڕێوە بەبار رەحمان جە07701486064 ی: یاسایوێژكاری را)پاشا( ر محەمەد ساوسین:بەری نوڕێوە بەن رەحمانروا كانا ئەحمەد دیزاین: تواسی ئەوروپا ئۆفی004747364535 ەی كوردستان/ چاپخان چاپ)1500( نرخوسەر سەرنولێر عەبدوڵ د07703599519 07501052023 اخی یا کاتی ئێستونە بولێر عەبدوڵ دوەی ئ�ە بۆك��ەن دە هەرچییەكیان هاونیشتمان، ناگەنەوە دروستبكەنە لەمەی ئێستا باشترەكیای دنیمی هێزەكانیەكانو ستەرە خودی فاكتەو لەمەشدا ئەنجامە بەربەست.ونەتە بوزۆر رووەو هەیەو لەورەی رۆڵێكی گە گرفت كێشەویەهادە كەدا، ئێستا قۆناغەی لەموە، هیچ جۆرەتەوەیان بو هاونیشتمانانی ژی رووبەرووینكاریوەی گۆڕاێتەبەر بۆ ئەماوە بگیرانیزمێك نە میكموكراسییەكەشەنانەت پرۆسە دی، تەدا بكرێت لەدۆخەك دەستیانكان ستەمگەرا هێزەماوەو نە رۆڵێكی هیچنی ئەو چەمكەو مۆراڵینسیبەكاقاقای پڕەتە بینەوە خستووەشیان كردووە. ئەوە دیارەو زۆر بەهاونیشتمانیانەەكیی ئومێدیستا بێ ئێەرامبەرنی بیدان، رەشبی رەش بینان لە لوتكەیو هەمونكاریشترو گۆڕاەكی باای دنیانی بۆ بەدیهێن هەوڵەكانجەكان،تو ئامانوا�ەو گەشتن بە ئ�اگوزەرانی رۆژان لەانی ژیانەیو ئەو رێگای هەمومبەر ژیانونی بەرا رەشبی جوان دەكرێت. پێت، بێ ئومێد بێدا نیم كەس بێوە من لەگەڵ ئ�ەهراویشەێكی ژە ژیانەو چەكستگەی خراپترین وی ئومێدی، لە بێوەكانەاتۆرەە ستەمكارو دیكتتسەدەست دە بە مانایرە دەكاتو ژیانیەت جەكەاتۆریا دیكت ئومێدیدی قۆناغەكەوەنجاوتر هەیە بۆ ئەای گوت، بۆیە رێگامێنێ نوە.ژو بكرێتەن ئاوەەندخوازارژەو لەدژی بەوەیستە بۆ ئەردەە ئێستا هەلێكی باش لەبە پێمواییەك رادەوەو تاوێنینەكان بڕەەمێك لەخەمە هیچ نەبێت كوناخیبو یغەدا قۆنا لەموە، بگێڕینە ژی�ان بۆ هیوادەرێكی تر بەرەو هیچ شتسەین چارەنجاوتر گو باشترینو ناكات.یان هاونیشتمانەكانی برینوە زامی لەونیاخیبو ی نەكەكەی،دەنیی مە بەماناوناخیبو یانی هێز، چونكەو بەكارهێنردانی چەكماۆڕشو پە شوەیونەبو رووبەروو شەڕولماندووە سەوەی ئە مێژوووە باشتریوج��ار ژی�ان ل�ە نییەو داەڵكی چەكدارانە ك زیندووش، نمونەیوە كە پێشتر هەبو لێبەرهەم نایەتێكچ یەك میصر، كە لەهیتیایبەت وبی بەترە بەهاری عەوە. بەرهەمی نەبوەكانوناخیبوندا ی لەقۆناغەكایڕەو بكرێتونی پەدەونی مەاخیبورنگە ی كەواتە گ ژیانو هەوڵێكینەیە بەر بەهەموێگای مۆدێر بەو ریو كۆتاینی دابخرێتگای خۆسەپێێت، رێ كوشتن بگیرەكیمایتا سیت، كە ئێسنرێوانە بهێتی تاكڕەسەدە بەییە لەكوردستان.ری حوكمڕان دیاwww.bzavpress.com سەربەخۆیەیكاری شیاسی سی مانگانەی گۆڤارێكی2014/3/5 -)3( ... ژمارە یەکەم ساڵی24 15 32 No: 3 1 5.3.2014

Upload: makwan-karim

Post on 28-Mar-2016

240 views

Category:

Documents


11 download

DESCRIPTION

govary bzav preess

TRANSCRIPT

Page 1: Bzav 3 copy

No: 31 5.3.2014

خاوەنی ئیمتیازماكوان كەریم

بەڕێوەبەری كارگێڕییجەبار رەحمان

07701486064

راوێژكاری یاسایی:محەمەد ساالر )پاشا(

بەڕێوەبەری نووسین:كاروان رەحمان

دیزاین: توانا ئەحمەد

ئۆفیسی ئەوروپا004747364535

چاپ/ چاپخانەی كوردستان

نرخ )1500(

سەرنووسەردلێر عەبدوڵاڵ

0770359951907501052023

ئێستا کاتی یاخی بوونە

دلێر عەبدوڵاڵ

ئ��ەوەی بۆ دەك��ەن هەرچییەك هاونیشتمانیان ناگەنە دروستبكەنەوە، باشتر ئێستا لەمەی دنیایەكی ئەنجام و لەمەشدا فاكتەرە خودییەكان و ستەمی هێزەكان رۆڵێكی گەورەی هەیەو لەزۆر رووەوە بوونەتە بەربەست.گرفت كێشەو كەدەیەها ئێستادا، قۆناغەی لەم جۆرە هیچ بووەتەوە، هاونیشتمانیان ژیانی رووبەرووی گۆڕانكاری ئەوەی بۆ بگیرێتەبەر نەماوە میكانیزمێك لەدۆخەكەدا بكرێت، تەنانەت پرۆسە دیموكراسییەكەش دەستیان ستەمگەراكان هێزە نەماوەو رۆڵێكی هیچ خستووەتە بینەقاقای پڕەنسیبەكانی ئەو چەمكەو مۆراڵی

ئەوەشیان كردووە.ئێستا بێ ئومێدییەكی زۆر بەهاونیشتمانیانەوە دیارەو هەمووان لە لوتكەی رەش بینیدان، رەشبینی بەرامبەر باشترو گۆڕانكاری هەوڵەكان بۆ بەدیهێنانی دنیایەكی ئامانجەكان، ئ��اوات و بە گەشتن رۆژان��ەو لەگوزەرانی ژیانی رێگایانەی ئەو هەموو ژیان و بەرامبەر رەشبینی

پێ جوان دەكرێت.بێ بێت، ئومێد بێ كەس نیم ئ��ەوەدا لەگەڵ من ئومێدی خراپترین ویستگەی ژیانەو چەكێكی ژەهراویشە بێ لە دیكتاتۆرەكانەوە، ستەمكارو دەسەاڵتە بەدەست مانای ژیان دەكات و جەكەرە دیكتاتۆرییەت ئومێدیدا نامێنێت، بۆیە رێگای گونجاوتر هەیە بۆ ئەوەی قۆناغەكە

لەدژی بەرژەوەندخوازان ئاوەژو بكرێتەوە.پێموایە ئێستا هەلێكی باش لەبەردەستە بۆ ئەوەی هیچ نەبێت كەمێك لەخەمەكان بڕەوێنینەوەو تا رادەیەك یاخیبوون قۆناغەدا لەم بگێڕینەوە، ژی��ان بۆ هیوا باشترین و گونجاوترین چارەسەرەو هیچ شتێكی تر بەدەر

لەوە زامی برینەكانی هاونیشتمانیان ناكات.یاخیبوونی نەك مەدەنییەكەی، بەمانا یاخیبوون چونكە هێز، بەكارهێنانی چەك و پەالماردانی شۆڕش و رووبەرووبوونەوەی شەڕو سەلماندووە ئەوەی مێژوو باشتری ل��ەوە ژی��ان داوج��ار نییەو كەڵكی چەكدارانە لێبەرهەم نایەت كە پێشتر هەبووە، نمونەی زیندووش بەهاری عەرەبی بەتایبەت واڵتی میصر، كە لەهیچ یەكێك

لەقۆناغەكاندا یاخیبوونەكان بەرهەمی نەبووە.بكرێت و پەیڕەو مەدەنی یاخیبوونی گرنگە كەواتە ژیان هەوڵێكی بەهەموو بەر مۆدێرنەیە رێگای بەو كۆتایی دابخرێت و خۆسەپێنی رێگای بگیرێت، كوشتن سیمایەكی ئێستا كە بهێنرێت، تاكڕەوانە بەدەسەاڵتی

دیاری حوكمڕانییە لەكوردستان.

w w w . b z a v p r e s s . c o m

گۆڤارێكی مانگانەی سیاسی شیكاریی سەربەخۆیەساڵی یەکەم... ژمارە )3(- 2014/3/5

24

15

32

No: 31 5.3.2014

Page 2: Bzav 3 copy

No: 33 5.3.2014

ش�����ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: نیشتمانی، بەدەزگای نابن نەخێر، الیەنێك ه��ەم��وو ل���ەب���ەرئ���ەوەی خۆی ل��ەب��ەرژەوەن��دی��ی��ەك��ان��ی بیر ئۆپۆزسیۆن كە ئەوانەی ئەكاتەوە، بێنە ئەوانیش ل��ەراب��ردوودا، بوون بەرژەوەندی كومەڵێك حكومەتەوە خۆیان هەیەو ئەیپارێزن، بەقەناعەتی ئێستا فراوانییەی بنكە ئ��ەم من هەرشتێك بێت ئۆباڵەكەی ئەكەوێتە ئەوەی بەپێچەوانەی پێنج حزب سەر ئۆباڵەكەی شتێك هەموو لەرابردودا

ئەكرایە سەر یەكێتی و پارتی. بزاڤ: باس لەملمالنیێەك ئەكرێت بەتایبەتی سیاسیدا، لەمەكتەبی لەسەر پۆستی سكرتێری گشتی، ئەم

ملمالنێیە بەكوێ گەیشتووە؟بەهیچ عەسكەری: عەلی شااڵوی سەرئەنجامیشی ناگات، شوێنێك پێی كەسیشیان پوچییەو مایە خۆم هەموویان بەقەناعەتی ناگەن،

بەدەستی خاڵی دێنە دەرەوە.یەكێتی كاتێك ب��ۆچ��ی ب���زاڤ: توشی ك��وردس��ت��ان نیشتمانی

سەر دێتە ئێران بێت، كێشەیەك خ���ەت و ت��ەداخ��ول��ی ت��ێ��دا ئ��ەك��ات، بەنمونە سەردانی ئەم دواییەی سێ

سەركردەكەی یەكێتی.ئێران عەسكەری: عەلی ش��ااڵوی ئەپارێزێت، واڵتێكە مەصالیحی خۆی هەیە درێ��ژ دوورو پەیوەندییەكی نیشتمانی یەكێتی ئێران و لەنێوان بوین، كەلەشاخ ئێمە كوردستان، هێزی ك��ردووە شەریانمان راستە دیموكراتی كومەڵەو پشتیوانی كاتدا لەهەمان بەاڵم بوین، خۆمان لەزۆر وەختدا لە لێقەومانەكاندا ئێران لەهەموو واڵتێك زیاتر هاتوەتە هانای كوردەوە، بۆ عیالقات و مەصالیحیش تەداخول ئەكات، وە ئێران تەداخولی ئەگەر ئەكات، یەكێ�یش كێشەكانی كۆتایی دانیشتنەی ئەم نەیكردایە

سێ سەركردەكەی ڕێك نەئەخست.ڕاب���ردودا لەهەڵبژاردنی ب��زاڤ: زۆرینەی توانی گۆڕان بزوتنەوەی بۆ سلێمانی ش���اری دەن��گ��ەك��ان��ی لەرووی توانی مسۆگەربكات و خۆی ی��ەك��ەم و ه��ێ��زی ببێتە دەن��گ��ەوە

واتە ك��رد، بەیەكێتی پاشەكشەی سەوز ناوچەی جەرگەی لەناو توانی نیشتمانی یەكێتی وەك بیباتەوە، كوردستان بەرنامەتان چییە جارێكی ناوچەی بكەنەوە ش��ارە ئەو دیكە

سەوزو دەنگەكانتان وەربگرنەوە؟ئەبێت عەسكەری: عەلی شااڵوی عەقڵییەتەی بێ لەم واز یەكێتی بۆ بێت عاقڵی خەریكی بهێنێت و

ئەوەی لەهەڵبژاردندا بیباتەوە.دوای��ی��ەی ئ��ەم شكستی ب���زاڤ: ك��وردس��ت��ان نیشتمانی یەكێتی لەهەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستاندا، لێی ح��ی��زب��ەك��ەت س��ەرك��ردای��ەت��ی

بەرپرسیاربوو، یان قیادەو كادران؟قایدەی عەسكەری: عەلی شااڵوی ك��وردس��ت��ان نیشتمانی یەكێتی بەرپرسیاری ن���ەك���ردووە، درێ��غ��ی ی���ەك���ەم م��ەك��ت��ەب��ی س��ی��اس��ی و جێگرەكانی سكرتێری گشتی و پاشان

سەركردایەتی لێی بەرپرسیارە. بەشێك جەماوەرو پێتوایە بزاڤ: لەهەڵبژاردندا یەكێتی لەالیەنگرانی بەم یەكێتی دا، یەكێتییان سزای

هەواڵی مام جەالل نازانم وناشمەوێت بیزانم، لەبەرئەوەی من مام جەاللم خۆش

ئەوێت و حەزناكەم بەنەخۆشی بیبینم

پێیوایە ئیسالمییەكان پەیوەندییان بەكوردستانەوە نییە

شااڵوی عەلی عەسكەری: ئەبێت یەكێتی واز لەم بێ عەقڵییەتەی بهێنێت

Page 3: Bzav 3 copy

No: 3 25.3.2014

لەبونی ب��اس لەئێستادا ب��زاڤ: نیشتمانی یەكێتی ناوخۆی كێشەی كوردستان ئەكرێتەوە، دیارترین ئەو كێشانە چین بەرۆكی یەكێتی گرتوە؟ توانای حزبەیە ئ��ەو یەكێتی ئایا ناوخۆییەكانی كێشە نەبێت ئەوەی

خۆی چارەسە ربكات؟ش������ااڵوی ع���ەل���ی ع���ەس���ەری: هەیە، جانبێكی چەند پرسیارەكانت لەبەینی زیاتر هەیە قەیران بەڵێ قەیرانەكان س��ەرك��ردەدای��ەو سێ مەسائیلی قەیرانەكان شەخسین و بەقەناعەتی نین، سیاسی فیكری و من هەندێك جار ئەتوانرێت قەیرانی لەم بابەتە چارەسەربكرێت و هەندێك جاریش ئەتوانرێت چارەسەرنەكرێت.

بزاڤ: كەواتە ئەو سێ سەركردەیە قەیرانەكانیان دروستكردووە؟

ش�����ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: سێ ئ��ەو بەڵێ ، من بەقەناعەتی سەركردەیە خولقێنەری قەیرانەكەن، مەكتەبی س��ەرك��ردای��ەت��ی و وە سیاسیش دابەش بوون بەسەریاندا.

ب����زاڤ: ب����ەڕای ئ��ێ��وە ئ��ام��ان��ج چییە؟ قەیرانە ئەو لەخولقاندنی

شەڕە لەسەر پۆست یان چی؟شااڵوی عەلی عەسكەری: هەندێك جار تموحی هەموو ئینسانێك ڕەوایە، ئ��ەوەی گەشتە تموحەكە ب���ەاڵم بۆ شتەكە هەموو بیەوێت یەكێك خۆی بێت، ئەوە ڕەوا نییە، هەر سێ لەناو هەیە تموحیان سەركردەكە هەرسێكیشیان وەتموحی حیزبەكە، تری بەشێكی ڕەوای���ەو بەشێكی

ناڕەوایە، تموحەكان زۆرن. رێگر یەكێتی دەوت��رێ��ت ب��زاڤ: بووە لەدروستكردنی حكومەت و چەند

جەختیان پارتیش سەركردەیەكی لەسەر ئەوە كردووەتەوە؟

یەكێتی عەسكەری: عەلی شااڵوی ڕێگرنییە ك��وردس��ت��ان نیشتمانی نوێی كابینەی پێكهێنانی لەبەردەم هەرێمی فراوانی بنكە حكومەتی یەكێتی ڕێگر، ناشبێتە كوردستان، وەاڵمی ئەوانەشی دایەوە كە وتبویان سیاسیش مەكتەبی ڕێگرە، یەكێتی وەاڵم��ی مەكتەبی دای��ەوە، وەاڵم��ی

سیاسیش وەاڵمی هەموومانە.پارتی یەكێتی و بۆچی ب���زاڤ: ناوخۆ وەزارەتی هەیە لەوە ترسیان

بەر بزوتنەوەی گۆڕان بكەوێ�ت؟یەكێتی عەسكەری: عەلی شااڵوی ترسی ك��وردس��ت��ان نیشتمانی لەكاتی ئەگەر نییە، شتێك لەهیچ بەر ناوخۆ وەزارەتی موفاوەزاتیشدا بزوتنەوەی گۆڕان كەوت ئەوا یەكێتی

هیچ كێشەیەكی نییە.دۆخی ئ��اگ��اداری چەند تا ب��زاڤ: تەندروستی هەواڵی ئایا تاڵەبانیت؟ تەواوی وەك یان پێدەگات ئەوتان

سەركردەكانی تر زانیاریتان نییە.

هەواڵی عەسكەری: عەلی شااڵوی ناشمەوێت ن��ازان��م و ج���ەالل م��ام مام جەاللم لەبەرئەوەی من بیزانم، خۆش ئەوێت و حەزناكەم بەنەخۆشی كیفایەت ئ��ەوەن��دە م��ن بیبینم، لەحاڵەتی حاڵەتدا، لەهەندێ ئەكەم ئ��ەدەم ح��ەق عاتفیدا شەخسی و بەماڵ و منداڵەكەی كەناهێڵن خەڵك ئەو لەنەتیجەی لەوانەیە بیبینێت، جەڵدەیە الیەكی شەلەل بووبێت، یان چاوێكی كوێر بوبێت، یان حاڵەتێكی كەسوكارەكەی كە هاتبێت، بەسەر ڕەنگە بەو ج��ەالل مام نەیانەوێت بەشتیێكی ئ��ەوە م��ن وە ببینم، مەعلومات مەفروزە ئەزانم ڕەوای بەالیەنی سیاسی بەمەكتەبی بدەن مام تەندروستی دەرب��ارەی كەمەوە

جەالل بۆ من ئەوە كیفایەتە.ب�������زاڤ: ل���ەئ���ێ���س���ت���ادا ب���اس ئەكرێت، ف��راوان بنكە لەحكومەتی فراوان بنكە حوكومەتی وایە پێت بكات؟ بەنیشتمانی دامودەزگاكان ب��ەت��ای��ب��ەت��ی ه��ێ��زەك��ان��ی ن��اوخ��ۆو

ئاسایش و پێشمەرگە؟

دیداری: كارزان عوسمان كەالری

لەدیدارێكیدا لەگەڵ گۆڤاری بزاڤ، شااڵوی عەلی عەسكەری ئەندامی سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان باسی كێشەو گرفتەكانی ناوخۆی حزبەكەی دەكات و قۆناغی دوای تاڵەبانی دەخاتەڕوو، هەروەها ئاست و چۆنییەتی

پەیوەندییەكانی حزبەكەی لەگەڵ الیەنە سیاسییەكان بەتایبەت پارتی دیموكراتی كوردستان دەخاتەڕوو.لەو دیدارەدا ناوبراو جەخت لەسەر بوونی كێشەكانی ناوخۆی یەكێتی دەكاتەوەو دان بەوەدا دەنێت كە سێ سەركردە

سەرەكییەكەی یەكێتی هۆكارو خولقێنەری كێشەكانن.لەبەشێكی تری دیدارەكەدا، شااڵوی عەلی عەسكەری هێرش دەكاتەسەر ئیسالمییەكان و پێیوایە كە حزبە

ئیسالمییەكان هیچ پەیوەندییەكیان بەمەسەلەی كوردستانەوە نین و لەرووی پرسە نەتەوەیەكانیشەوە دەیانجوێنێت بە حزبی شیوعی جارانەوە.

پێیوایە ئیسالمییەكان پەیوەندییان بەكوردستانەوە نییە

شااڵوی عەلی عەسكەری: ئەبێت یەكێتی واز لەم بێ عەقڵییەتەی بهێنێت

Page 4: Bzav 3 copy

No: 35 5.3.2014

هەڵوێستان چی ئەبێت؟ش�����ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: حزبێكین و ئێمە هەڵوێستمان،

ئەتوانین رەئی خۆمانمان هەبێت. ب�����زاڤ: وەك�����و ئ��ەن��دام��ێ��ك��ی نیشتمانی یەكێتی سەركردایەتی ك��وردس��ت��ان، پ��ێ��ت ب��اش��ە درێ���ژە ستراتیجی ب��ەڕێ��ك��ەوت��ت��ن��ام��ەی ن��ی��وان ئ��ێ��وەو پ��ارت��ی ب��درێ��ت یان

هەڵبوەشێنرێتەوە؟من ع��ەس��ك��ەری: عەلی ش���ااڵوی دەم��ێ��ك��ە وت��وم��ە رێ��ك��ەوت��ن��ام��ەی ستراتیجی كورد ئیستیفادەی لێكردوە، پێم باشە بزوتنەوەی گۆڕان و هەموو ناو بێنە عەلمانییەكان حیزبە لەگەڵ من ڕیكەوتنامەیەوە، ئەو ئیسالمییەكان نیم پەرەی پێبدرێت و گەورە بكرێت و بەرەو سنورەكانی تری

كوردستان ببرێت. بزاڤ: بۆ حزبە ئیسالمیەكانی تێدا

نەبێت؟بەڕەئی عەسكەری: عەلی شااڵوی پەیوەندییان ئیسالمییەكان من نییە، كوردستانەوە بەمەسەلەی ئەوان وەكو حزبی شیوعی ئومەمین، ئیسالمی ئەوانە بكەن راست ئەگەر ئومەمی ئەبێت بن، قەومی ببن، ئیسالمییەكانی ئەوە لەبەر نەبن، بۆخۆیان ئەوان دەرەوە ئەكەمە لێ )الفرق لەبەرئەوەی ئومەمین ئەڵێن بین عربی و عجمی اال بتقوی(، لەبەر برایەكی ئەوانەوە بەنسبەت ئەوە بۆ تەنزانیا لەمالیزیاو موسڵمان ئەوان فەرقی نییە، ئەوە موالحەزەت لەلیبیاو لەتونس و ئ��ەوەی ك��ردوە بەداخ بوون، مورسی خەریكی میسر كراوە، بەسەردا كودەتای كە بوون وەزعی بۆ نەبوون ب��ەداخ ئەوەندە

كوردستان. ب�������زاڤ: وات������ە پ���ێ���ت وای����ە هێندەی كوردستان ئیسالمییەكانی هێندە دەرەوەن واڵتانی خەمخۆری نەتەوایەتییەكانی كێشە خەمخۆی

كوردستان نین؟ئەوان عەسكەری: عەلی ش��ااڵوی سیاسەت، بۆ ئەهێنن بەكار ئیسالم ئەوان هەر زمانەكەیان كوردە، وەكو سعودی و موسڵمانی كابرایەكی

مالیزی و تونسی و میسری وەكو یەك ئومەمین ئ��ەوان��ە ئەكەنەوە، بیر ئەحزابی وەكو نین، قەومی یەعنی

شیوعی جارانن.بزاڤ: دەسەاڵتی كوردی لەرابردوودا خۆپیشاندەرانی وەاڵم��ی بەفیشەك دایەوە، كۆمێنتت لەسەر ئەوە چییە؟

من ع��ەس��ك��ەری: عەلی ش���ااڵوی ڕەوا فیشەك جوابی قەت پێموایە واتە چ��ەك، بێ خەلكێكی بۆ نییە نییە، فیشەك بەرد جوێن و جوابی بەشێك بەحەقە كەخوا چۆن ئەزانم لەو خۆپیشاندەرانە ئەگەر بچونایەتە پارتی، یەكێتی و بینایانەی ئەو ناو ئەوا ئەیان سوتاندن و گوێیشان پێی

نەئەدا كێی تێدایە. ب�����زاڤ: وات����ە ب���ەم ق��س��ەی��ەی پارتی یەكێتی و بێت ب��ەڕێ��زت��ان ناهەقییان كردووە بەفیشەك وەاڵمی

خۆپیشاندەرانییان دایەوە؟شااڵوی عەلی عەسكەری: من باسی نەوعییەتی ناكەم، ناحەقییە ئەو كەبێتە خەڵك ئەگۆڕێت، شتەكە هەیە، خەڵك ن��ەوع��ە دوو س��ەرت خەڵیكی بوو، تەحریز كەكرا ئەوەی س��ەرم، بێتە الیەنەكان موحریزی الیەنێك ئەكەم، لەخۆم دیفاع بەڵێ بەتۆپ بەفیشەك نەك سەرم بێتە الیەنێك ئەگەر ئ��ەدەم��ەوە، جوابی

خەڵكی تەحریز كردبێت. ب���زاڤ: ل���ەڕاب���ردودا ب��ەڕێ��زت��ان ئاب 31ی ب��ەوەداب��وو ئ��ام��اژەت��ان خیانەت نییە، ئێستاش لەسەر هەمان

بۆچونیت؟بەڵێ عەسكەری: عەلی ش��ااڵوی ئاب 31ی ئەیڵێمەوە ئێستاش خیانەت نییە بۆ پارتی، چونكە 31ی

ئاب پارتی كردووە بە دەوڵەمەنترین حیزب و گەورەترین كردییە ح��زب، حزبی یەكەم لەكوردستاندا، ئێستاش گۆڕان و یەكێتی و مادام ئەڵێم پێت نەوعەیە بەم ئێمە عەقڵییەتەكانی ئەم لەنەتیجەدا ئ��ەك��ەن��ەوە بیر بۆ ئەخیر دەس��ەاڵت��ی كوردستانە ئابیش 31ی ئ��ەوە لەبەر پارتییە، پارتی گەیاندە ئێستا، بۆ پارتی 31ی

ئاب خیانەت نییە.بزاڤ: ئەمانەوێت بزانین 31ی ئاب یەكێتی وەكو بەڕێزتانەوە لەدیدی

بزانین و وەاڵممان بەیتەوە؟ش���ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: بۆ ئ��اب��دا 31ی ل��ە م��ن ئ��اگ��اداری��ت شەڕم ئێوارە هەتا لەبەیانییەوە ب��ووم، موختەفی ڕۆژ 32 ك���ردوە، ل��ەدی��دی ن��اك��ات پێویست ئ���ەوە م��ن��ەوە ب��زان��ی��ت، ئ���ەوە ل��ەدی��دی لێ ئیسفادەی بیبینە، خ��ۆی��ەوە لێ ئیسفادەی بەڵێ ن��ا؟ ی��ان ك��رد خیانەت پارتییەكەوە لەدیدی كردو ئێستا وە لێكرد، قازانجیشی نییەو

بەرهەمەكەی ئەچنینەوە.

موستەقبەل هی پارتییە، موستەقبەلی كوردستانیش هەر بۆ پارتییە

ئەو ملمالنێیەی لەسەر پۆستی سكرتێری گشتییە بەهیچ شوێنێك ناگات، سەرئەنجامیشی مایە پوچییەو كەسیشیان

پێی ناگەن

Page 5: Bzav 3 copy

No: 3 45.3.2014

سزادانەی هاتوەتە هۆشی خۆی؟شااڵوی عەلی عەسكەری: جا ئێمە چونكە خ��ۆم��ان؟ هۆشی دێینەوە دیكە قەیرانێكی بۆ لەقەیرانێكەوە سەركردەكانی بەداخەوە هاتوین، سەری ئەیانەوێت بەشێكیان ئێمە كلكی ببنە نایانەوێت بن و مشك

شێر.ب����زاڤ: ب���اس ل����ەوە دەك��رێ��ت ك��وردس��ت��ان نیشتمانی یەكێتی بەهێزو ج��ەم��اوەرێ��ك��ی حزبێكە هەیە، الوازی سەركردایەتییەكی بێ جەماوەری پارتی بەپێچەوانەوە هێزو سەركردایەتی الواز، كەچی هەر

پارتی لەپێشە؟ش���ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: بۆ یەكێتی نیشتمانی كوردستان ئەكید پارتیشدا لەناو بەاڵم ، راستە وایەو لەناو نییە، بەهێز سەركردایەتی موستەفاو مەال بنەماڵەی پارتیدا مستەفا م��ەال ماڵی موئەسەساتی كاراكتەرو شەخسییەت و بەهێزە، خەڵكی ئەوان بەهێزە، واشی كردووە ئەوە لەبەر بەهێزبێت، حزبەكەی

فەرق زۆرە، پارتی سەریان هەیە.بزاڤ : واتە حزبەكەی بەڕێزت بێ

سەرە؟بەڵێ عەسكەری: عەلی ش��ااڵوی

یەكێتی بێ سەرە.ل��ەدوای یەكێتی ڕەوش��ی ب��زاڤ:

بەكوێ جەالل مام جەنابی نەمانی ئەگات؟

ش�����ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: هەریەكەو بۆماڵی خۆی

بزاڤ: واتە بەم قسەیەی بەڕێزتان بێت یەكێتی ئەتوێتەوە؟

ش�����ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: بەقەناعەتی من بەم بێ عەقڵیەتەوە بەڵێ ئەتوێتەوە، هەریەكەو بۆ ماڵی

خۆیەتی.جەنابی ب��ەب��ێ ساڵێك ب���زاڤ: یەكێتی بۆ پێناسەتان جەالل مام

نیشتمانی كوردستان چییە؟وەكو عەسكەری: عەلی ش��ااڵوی

میزی حوشتر لەدوامان داوە. مام بەگەڕانەوەی هیوات بزاڤ:

جەالل هەیە؟ش���ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: ان گەڕانەوە بەاڵم ئەگەڕێتەوە، شاالله بۆ سەركردایەتی حزبەكەی نا، بەاڵم بەشی هاتنەوە ژیان و بۆ گەڕانەوە پێیەتی ب��اوەرم كەمن عاتیفەكەی

بەشی ئەوە، بەڵێ ئەگەڕێتەوە.بزاڤ: دوای تاڵەبانی، كێ گونجاوە یەكێتی پۆستی سكرتێری ئەوەی بۆ پ��ێ��ب��درێ��ت؟ دك��ت��ۆر ب��ەره��ەم یان

كۆسرەت رەسول؟هیچ : عەسكەری عەلی ش��ااڵوی نەیەكێكی و ئەو نە ئەو نە كەس،

رۆحی تاڵەبانی جەالل هەتا دیكە، تێدا بێت لەالی من هەر ئەو سكرتێری گشتییە، وە نە دەورەكەیم بۆ كەس ئەو بۆ ئەوێت كەسیشم نە ئەبێت، پۆستە، لەدوای نەمانی مام جەاللیش

لەوانەیە من یەكێتی نەبم. دیموكراتی پارتی پێتوایە بزاڤ: بۆشاییە ل��ەو س��ود ك��وردس��ت��ان ك��وردس��ت��ان ئێستای س��ی��اس��ی��ەی وەرئ���ەگ���رێ���ت و ب���ەق���ازان���ج ب��ۆی بەڕۆژ ڕۆژ كەحكومەت ئەشكێتەوە

دوا ئەكەوێت؟ش�����ااڵوی ع��ەل��ی ع��ەس��ك��ەری: موستەقبەل هی پارتییە، موستەقبەلی

كوردستانیش هەر بۆ پارتییە.پارتی ناكەیت ه��ەس��ت ب���زاڤ: لەئێستادا كوردستان دیموكراتی گۆڕاندا بزوتنەوە لەگەڵ تەعامول نیشتمانی یەكێتی هەتا ئ��ەك��ات

كوردستان؟حەقی عەسكەری: عەلی ش��ااڵوی خۆیەتی، لەبەرئەوەی گۆڕان رەقەمەو

هەقە موعامەلەی لەگەڵ بكرێت. بزاڤ: ئێوە هەستان بەوە نەكردوە كوردستان دیموكراتی پارتی كە دیكەدا هاوپەیمانێكی ب���ەدوای ئەگەڕێت ئەویش بزوتنەوەی گۆڕانە؟شااڵوی عەلی عەسكەری: نەخێر.

ب���زاڤ: ئ��ەگ��ەر ڕاس���ت دەرچ���وو

شااڵوی عەلی عەسکەری

بەقەناعەتی من یەكێتی بەم بێ عەقڵیەتەوە بەڵێ ئەتوێتەوە، هەریەكەو بۆ ماڵی خۆیەتی

Page 6: Bzav 3 copy

No: 37 5.3.2014

دوایین مەرجی گۆڕانب��ەه��ۆی ف��ش��اری ب��ەردەوام��ی ی��ەك��ێ��ت��ی و م���ەرج���ی پ���ارت���ی، دەستبەرداری گۆڕان بزووتنەوەی ب��ووەو ن��اوخ��ۆ وەزی���ری پۆستی لەبەرامبەردا مەرجی تری هەیە بۆ وەرگرتنی پۆست لەكابینەی نوێدا.گۆڤاری زانیارییەكانی بەپێی بزاڤ، مەرجی بزووتنەوەی گۆران بۆ دەستبەرداربوون لە پۆستی وەزیری ناوخۆ، وەرگرتنی وەزارەتی سامانە ئەنجومەنی سروشتییەكان و لەوبارەشەوە هەرێم، ئاسایشی جڤاتی ئەندامی دڕەی��ی بابەكر گ��ۆڕان ب��زووت��ن��ەوەی نیشتمانی ب��ە گ��ۆڤ��اری ب��زاڤ��ی راگ��ەی��ان��د )گۆڕان مەرجی ئەوەیە كە بەهیچ پۆستە دەستبەرداری شێوەیەك سیادییەكان نابێت، مافی خۆیەتی و هەڵبژاردن ئیستیحقاقی بەپێی وەربگرین، پۆستانە ئەو دەبێت ب��ۆی��ە ب��ەه��ەم��وو ش��ێ��وەی��ەك بەربەست ك��ە رەتیدەكەینەوە دروستبكرێت و گۆڕاندا لەبەردەم كەمتر لە ئیستیحقاقی خۆی پشكی

پێبدرێت(.پێشنیازێكی پارتی بۆ گۆڕان

بەرامبەر مەرج و داواكارییەكانی ب���زووت���ن���ەوەی گ����ۆران، پ��ارت��ی دی���م���وك���رات���ی ك���وردس���ت���ان بەردەم خستووەتە پێشنیازێكی لەبەرامبەر تا گۆڕان بزووتنەوەی لەپۆستی دەس���ت���ب���ەردارب���وون

وەزارەتی ناوخۆ قبوڵی بكات.ل���ەوب���ارەوە ع��ەب��دول��وەه��اب ئەنجومەنی وت��ەب��ێ��ژی ع��ەل��ی

دیموكراتی پارتی سەركردایەتی وت بزاڤی گۆڤاری بە كوردستان )پێشنیاز كراوەو قسەش لەوبارەوە كراوە، بەالم ئەوەی كە كاك فازیڵ رۆژنامەوانییەكەدا لەكۆنگرە وتی هیچ شتێكی تازەو نوێ نییەو هیچ نییە، ب��ارەوە لەو زانیارییەكمان بەدەر ل��ەوە پارتییەو رای ئ��ەوە

شتی تر نییە(.یەكێتی بەپێشنیازەكەی پارتی

رازییەكوردستان نیشتمانی یەكێتی كە الیەنێكی سەرەكی گفتوگۆكانی بەو رازییە حكومەتە، پێكهێنانی خستوویەتییە پارتی پێشنیازەی

بەردەم یەكێتی.گۆڤاری زانیارییەكانی بەپێی بزاڤ، یەكێتی فشاری زۆری لەسەر پۆستی ئەوەی بۆ هەبووە پارتی گۆڕان، نەدرێتە ناوخۆ وەزارەت��ی لەگەڵ گفتوگۆی ئ���ەوەش ب��ۆ بریاری پێكەوە ك��ردووەو پارتی ئەوەیانداوە كە پۆستی تر بدرێت

بەو بزووتنەوەیە.ل��ەوب��ارەش��ەوە، ع��ەب��دول��رەزاق فەیلی لێپرسراوی پەیوەندییەكانی كوردستان نیشتمانی یەكێتی كە راگەیاند بزاڤی گۆڤاری بە زانیاری لەوبارەوە نییەو برادەرانی خەریكی زی��ات��ر س��ەرك��ردای��ەت��ی

ك��راوەو گفتگۆ ب��ەاڵم ئ���ەوەن، گەیشتوونەتە رێگاچارە.

بزاڤ ئەوەی زانیوە كە یەكێتی ب��ەو ك��وردس��ت��ان نیشتمانی بێ بووەو رازی پارتی پێشنیازەی

هیچ مەرجێك پەسەندی كردووە.ه�����ەرل�����ەوب�����ارەوە ب����زاڤ بەهەریەكەلە پ��ەی��وەن��دی��ك��رد فەرید ج��ان و حەمە ق��ادر حاكم ئەسەسەردو عادل مورادو چەندین بەاڵم یەكێتییەوە، تری بەرپرسی نەبوون و وەاڵم��دان��ەوە ئامادەی هەریەكەو بە پاساوێك خۆی بوارد.گفتوگۆی یەكێتی و پارتی كۆتایی

هاتووەئ��ەگ��ەرچ��ی ه��ەوڵ��ەك��ان بۆ بەردەوامی حكومەت پێكهێنانی سەرەكییەكان الی��ەن��ە ه��ەی��ەو بەاڵم بەردەوامدان، لەگفتوگۆی یەكێتی و كە دەكرێت لەوە باس پرسێك ه��ەم��وو ل��ەس��ەر پ��ارت��ی مابێتەوە ئ��ەوەی رێ��ك��ەوت��وون و الی كە ترە، الیەنەكانی گ��ۆڕان و پارتی دیموكراتی كوردستان گۆڕان بەكۆتایی ترینیانەو س��ەرەك��ی ئ��ەو ل��ەگ��ەڵ گفتوگۆ ه��ات��ن��ی حكومەت پێكهێنانی بزووتنەوەیە

لەكۆتایی نزیك دەبێتەوە.عەلی عەبدولوەهاب لەوبارەوە نازانم كۆتایی هاتووە یان ( وتی

راپۆرتی دلێر عەبدوڵاڵ

بابەکر دڕەیی:لەگفتوگۆی داهاتووی نێوان گۆڕان و پارتی

دوایین مەرج دەخەینە بەردەمی پارتی

بەهۆی مەرجەكانی پارتی و رێگری یەكێتی لەبەردەم بزووتنەوەی گۆڕاندا، ئەگەر هەیە پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی هەرێك زیاتر دواكەوێت و بەپێی زانیارییەكانیش نەوشیروان مستەفا رێكخەری گشتی بزووتنەوەی گۆڕان بێ هیوا بووەو بڕوای بە بەشداریكردن لەحكومەت نەماوە، بەاڵم حڤاتی نیشتمانی داوای دان بەخۆدا

گرتنیان لێكردووە، هەڵسوراوێكی بزووتنەوەی گۆڕانیش ئاماژە بەوە دەكات كە پێشنیاز خراوەتە بەردەمی گۆڕان، بەاڵم بزووتنەوەی گۆڕان ئامادە نییە دەستبەرداری پۆستە سیادییەكان بێت.

Page 7: Bzav 3 copy

No: 3 65.3.2014

نەوشیروان مستەفا بڕوای بە بەشداریکردن لەحكومەت نەماوەئەگەری دواكەوتنی زیاتری پێكهێنانی

حكومەت هەیە

No: 3 65.3.2014

Page 8: Bzav 3 copy

No: 39 5.3.2014

سازشی لێ ناكەین(.نەوشیروان مستەفا بڕوای بە بەشداری لەحكومەت نەماوە

ب��زووت��ن��ەوەی گ���ۆڕان دوای��ن كە داوە پ��ارت��ی ب��ە دەرف��ەت��ی كاتژمێری چەند لەكۆبوونەوەی كۆتاییان وەاڵم���ی داه���ات���وودا دەكرێت لەوە باسیش بدرێتەوە، گشتی رێ���ك���خ���ەری ب���ەه���ۆی لەهەڵوێستی ب��زووت��ن��ەوەك��ە ئومێدێكی هیچ نیگەرانەو پارتی نوێی كابینەی پێكهێنانی بە حكومەت نەماوە، تا رادەی ئەوەی بڕوای بە بەشداریكردن لەحكومەت نەماوەو داوای لە چڤاتی نیشتمانی

كوردووە ببنەوە ئۆپۆزسیۆن.بابەكڕ دڕەیی لەوبارەوە دەڵێت )نەك كاك نەوشیروان هەموومان و زۆرێ����ك ل��ەخ��ەڵ��ك��ی ن��ی��گ��ەران و لەدواكەوتنی ب��وون ئومێد بێ پێكهێنانی حكومەت، بۆ مەسەلەی

خۆی ئ��ەو نەوشیروانیش ك��اك ب��زووت��ن��ەوەی گشتی رێ��ك��خ��ەری

گۆرانەو بریار بەدەستی ئەوە(.لەوانەیە گۆڕان بێتەوە

بەئۆپۆزسیۆنلەدەرگاكان زۆرێ��ك داخ��ران��ی ب���ەرووی ب��زووت��ن��ەوەی گ��ۆڕان��دا لەالیەك و نیگەرانییەكانی رێكخەری ب��زووت��ن��ەوەی��ەش ئ���ەو گشتی لەالیەكی ترەوە، ئەگەری بوونەوە لەالیەن ب��وون بەئۆپۆزسیۆن

گۆڕانەوە بەهێز دەكات.لەوبارەوە عارف قوربانی دەڵێت خۆی بریاری گ��ۆڕان نییە )دوور بەئۆپۆزسیۆن، ببێتەوە ب��دات و ناكات چاوەڕێ زیاتر لەوە چونكە یاری ت��رەوە هێزەكانی لەالیەن دەنگەكانی بە گەمە پێبكرێت و بكرێت، من پێشبینیم بەو جۆرەیە، رەنگە لەماوەی رۆژانی داهاتووشدا

ئەگەری تر بێنە پێشەوە(.

دڕەیی بابەكر ب��ارەوە هەرلەو ب��ەش��داری وا )ئ��ێ��م��ە دەڵ��ێ��ت ه��ەڵ��ب��ژاردن��م��ان ك�����ردووە تا پێكهێنانی لە هەبێت رۆڵ��م��ان بەروونی ئەمەشمان حكومەتداو لە بانگەشەكانی هەڵبژاردندا داوە ئەگەر ب��ەاڵم خەڵكدا، بەگوێی بێتوو بەربەست بخرێتە بەرەممان ئۆپۆزسیۆن ئەدەین و تر بریاری ب��وون دوای��ن وەاڵم��م��ان دەبێت

بۆیان(.

محەمەد حەکیم:وەرەقەی ئێمە کەمترین داواکاری لەخۆگرتووە

Page 9: Bzav 3 copy

No: 3 85.3.2014

نا، بەاڵم ئێمە قسەمان لەوبارەوە نییە(.

چەند رای وەرگ��رت��ن��ی ب��ۆ س���ەرك���ردەی���ەك���ی ت���ر پ��ارت��ی، پ��ەی��وەن��دی��ك��را ب��ەه��ەری��ەك��ەل��ە پشتیوان م��ح��ەم��ەدو م��ەح��م��ود چەند كەركوكی و كەمال سادق و بەاڵم هیچیان ترەوە، بەرپرسێكی

ئامادەی وەاڵمدانەوە نەبوون.ئەگەری دواكەوتنی زیاتری پێكهێنانی حكومەت هەیە

بەهۆی بەردەوامی گفتوگۆكان و رێ��ن��ەك��ەوت��ن��ی پ��ارت��ی و گ���ۆڕان الیەنە نارەزایی رەخنەو لەالیەك و ئیسالمییەكانیش لەالیەكی ترەوە، ئەگەری ئەوە دەكرێت پێكهێنانی ح��ك��وم��ەت زی��ات��ر دواب��ك��ەوێ��ت، لەوبارەوە عارف قوربانی چاودێری

وت ب��زاڤ��ی ب��ەگ��ۆڤ��اری سیاسی دەی��ان��ەوێ��ت پ��ارت��ی )یەكێتی و كاتی تا رەنگە دوابكەوێت و زیاتر درێ��ژە داه��ات��ووش هەڵبژاردنی پێش گۆڕان پێشموایە بكێشێت، خۆی ب��ری��اری پ��ارت��ی یەكێتی و دەدات و چاوەڕێی دواكەوتنی لەوە زیاتر نەكات، كە ئەمەش دۆخەكە گ��ۆڕان چونكە دەك���ات، ئاڵۆزتر خواستێكی هەیە بۆ بەشداریكردن بەرووی دەرگاكان هەموو بەالم داخ�����راوەو ه��ی��چ ب��وارێ��ك��ی بۆ

نەهێڵراوەتەوە(.ئیسالمییەكانیش نارازین

گفتوگۆكان بازنەی پێیەی بەو كابینەی پێكهێنانی ل��ەب��ارەی یەكێتی و زیاتر حكومەت، نوێی لەخۆگرتووە، گ��ۆڕان��ی پ��ارت��ی و

ئیسالمییەكان نیگەرانی و گلەییان تارادەیەكی كە پێیانوایە هەیەو

زۆر فەرامۆش كراون.حەكیم محەمەد ل��ەوب��ارەوە بە ئیسالمی كۆمەڵی وتەبێژی بەاڵم )راستە وت بزاڤی گۆڤاری ئەوە هۆكاری تایبەتی خۆی هەیە زیاتریان دەنگی ئ��ەوان چونكە پشكی پێویستە بۆیە هێناوە

زیاتریان پێبدرێت(.لەبارەی ئەگەری بەشداریكردنی لەحكومەت، ئیسالمی كۆمەڵی )ئێمە وت��ی حەكیم م��ەح��ەم��ەد پارتی، بە داوە خۆمان وەرەق��ەی پێشمان وایە كە كەمترین داواكاری بێتوو ئەگەر بۆیە گرتووە، لەخۆ نەكردووە پێشكەشمان ئ��ەوەی نەتوانین ن��ەك��رێ��ت، جێبەجێ بەشداری حكومەت بكەین، چونكە ئیسالمی كۆمەڵی سەركردایەتی سوورە لەسەر ئەوەی كە بە الوازی بەشداری حكومەت نەكات و بەپێی ئیستیحقاقی خۆی پشكی پێبدرێت، ئەمەش سادەترین مافی خۆمانەو

نێچیرەڤان بارزانی و نەوشیروان مستەفا

عارف قوربانی: رەنگە تا کاتی هەڵبژاردنی داهاتوو پێکهێنانی حکومەت درێژە بکێشێت

Page 10: Bzav 3 copy

No: 311 5.3.2014

رەخنەی لەهێزە ئیسالمییەكان هەیەرابەری بزووتنەوەی ئیسالمی: لەتاران بەیەكێتی وترا دەبێت

60%ی فەرمانبەران بزووتنەوە بن یەكێت����ی، دواتر ئەوە درێژبوویەوە بۆ بزووتنەوە لە كۆتایی س����اڵی 1993 گرت، ئێمەی بەرۆكی بەرۆكی ش����ەڕ ئەو الیەنەی ك����ە ڕووبەڕوومان بۆوە بوو، كوردستان نیش����تمانی یەكێتی كە پارتی لەبەر ئەوەی شوێنەكانمان پارتی لەگ����ەڵ دوورب����وو لەیەكت����ر شەڕمان نەبوو، لەبەرئەوە كە شەڕمان لەگەڵ پارتی نەب����ووە ناكرێت خەڵك وا تەفس����یری بكات كە ئەمانە س����ەر بەپارتین، نەخێر كاتێك الیەنێك شەڕت لەگەڵدا نەكات خۆ ئێمە ناچین شەڕی لەگەڵدا بكەی����ن، پەیوەندییەكانمان لەگەڵ پارتی بەو ئاس����اییە ماوەتەوە ت����ا ئەمڕۆ، كە لەگەڵ یەكێتی زۆرجار ئ����ەو پەیوەندییانە تێكچووەو ش����ەڕ

دروستبووە، ئاش����تیش بووینەتەوە.لەگ����ەڵ پەیوەندییت����ان ب����زاڤ: بزووتن����ەوەی گۆڕان چۆنە؟ كۆمینتان لەسەر پەیوەندییەكانی گۆڕان و پارتی

چی����ە؟عیرفان عەلی: ئێمە لەگەڵ هەموو زۆر هێزە سیاسییەكاندا پەوەندیمان ئاساییە، لەگەڵ گۆڕانیش بە هەمان لەنێوانماندا هەیە، س����ەردان شێوە، سەبارەت بە پارتی و گۆڕانیش دەبێت لە خۆیان بپرسیت، ئەوە پەوەندی بە ئێمەوەنیە، ئێمە حەز دەكەین هەموو هێزە سیاسییەكان لەنێوان یەكتریدا

پەیوەنیی����ان ب����اش بێ����ت.بزاڤ: لە ئێستادا ڕابوونی ئێسالمی

لە چ ئاس����تێكدایە؟عیرفان عەلی: ڕابوونی ئیس����المی ل����ە باش����ە، زۆر كوردس����تاندا ل����ە جیهانیش����دا زۆرباشەو قۆناغێكی زۆر باش����ی بڕیووەبە دەیان هەزار گەنج ڕوو ل����ە مزگەوت����ەكان دەكەن، دوای ئەوەش ئێستا ڕێژەی هۆشیاری خەڵك

زۆر باش����ە، ئەوەت����ا چەندین دەزگای ڕاگەیاندن هەیە كە فیكرو ڕۆشنبیری ئیس����المیی ب����او دەكەن����ەوە، ئەوە هەمووی دەچێتە ئەو قاڵبەی ڕابوونی ب����ەرەو پێش ئیس����المیی رۆژ بەرۆژ

دەچێ����ت.بزاڤ: ئەو هۆكارانە چین كە بونەتە هۆی شكست یاخود پاشەكشە لەكاری

ئیس����المی لە هەرێمی كوردس����تان؟عیرفان عەلی: رابوونی ئیسالمیی و گەڕانەوەی خەڵك بەرەو ئیسالم جیایە، دەنگ نەهێنانی هێزە سیاس����ییەكان ڕەفتاری سیاس����ییەكان هێزە جیایە، سیاس����یی خۆی����ان وا دەكات ك����ە تا بەرامبەریان و بێت بێمتمانە ئاستێك دەنگی����ان پێن����ەدات، ن����ەك ڕابوونی بەڵكو پاشە كشەدابێت، لە ئیسالمی ڕابوون لە پاش����ە كش����ەدانیە، بەاڵم ڕەفتاری ئیسالمیەكان سیاسیە هێزە سیاس����ییان لەوانەی����ە بەدڵی خەڵكە موس����ڵمانەكەش نەبێ����ت، بۆیە ئەو خەڵكە موس����ڵمانە دڵگەرم نیە بچێتە س����ەر س����ندوقی دەنگ����دان، چونكە ئ����ەو هێزە سیاس����یە ئیس����المییانە لیس����ت دروس����ت نەیانتوانیوە یەك بكەن، یەك خیتابی سیاسییان هەبێت، تا ئاستێك دەنگدەرە ئسالمییەكەیان

ن����ا ئومێ����د ك����ردووە.بزاڤ: باس����ت لە ڕۆڵ����ی دڵگەرمی تاكی موسڵمان كرد، ئایا بیرتان لەوە كردۆتەوە لیستێكی ئیسالمی دروست

بك����ەن؟هەموو ئێم����ە عەل����ی: عیرف����ان جارێك نامەمان بۆ هێزە ئیس����المییە سیاس����ییەكان ناردووە، ئێستاش هەر ماوە، بفەرمون با یەك دەنگ بین بۆ هەموو بۆ ئیسالمیەكان، كەسایەتیە هێزێك قوڕسایی هەبێت لە هەرێمی

كودستان، بۆئەوەی خەڵكی موسڵمانی بەاڵم بێ����ت، دڵگ����ەرم كوردس����تان

بەداخەوە نەهاتوون بەدەممان����ەوە.بزاڤ: كەواتە كێ ڕێگرە لە دروست

كردنی لیس����تی ئیس����المیی؟عیرفان عەلی: بەڵێ ئێمە نامەمان بەدەممانەوە خەڵك وەختێك ناردووە

نەیەت دەبێت پرسیار لەوان بكەیت.تا ئیس����المیی بزووتنەوەی بزاڤ: ئێس����تا 6 ڕابەری گۆڕیووە، بۆچی تا نەبووە، دەس����تكەوتێكی هیچ ئێستا

هێزە سیاسیە ئیسالمیەكان

ڕەفتاری سیاسییان لەوانەیە

بەدڵی خەڵكە موسڵمانەكەش نەبێت، بۆیە ئەو

خەڵكە موسڵمانە دڵگەرم نیە بچێتە

سەر سندوقی دەنگدان

Page 11: Bzav 3 copy

No: 3 105.3.2014

لەخەبات، س����اڵ پ����اش27 بزاڤ: چ ل����ە ئیس����المیی بزووتن����ەوەی

قۆناغێكدایە، شكس����ت یان گەش����ە؟عیرفان عەلی: بەناوی خوای گەورەو میهرەب����ان، ئێم����ە ل����ە بزووتنەوەی ئیس����المی كۆمەڵێك ڕێگ����ر هەبوون لەوەی بزووتنەوەی ئیس����المی گەشە ب����كات، بۆئ����ەوەی نەبێت����ە هێزێكی كاریگەر لە هەرێمی كوردس����تان، ئەو ئاس����تەنگانەش هەم دەرەكی بوون، هەم ناوەكی لە ڕێكخس����تنی خۆمان، بەاڵم سوپاس بۆ خوا ئەو قەیرانانەی ئیسالمی بزووتنەوەی ئەمڕۆ هاتوون ئینش����ائەاڵ بەرنامەیەك����ی هەی����ە وردە وردە بتوانین ل����ەو قەیرانانەی تێپەڕێنێ، بەرنامەیەكی س����تراتیژی و لە گۆڕەپانی كوردستان خۆی بنوێنێ .

بزاڤ: پەیوەندیەكانی بزووتنەوەی

ئیس����المی لەگەڵ الیەنە سیاسیەكان لە چ ئاس����تێكدایە؟

لەگەڵ ئێم����ە عەل����ی: عیرف����ان هی����چ پارت و الیەنێكی سیاس����ی چ لە كودرستانی باشوورو چ لە كوردستانی

گەورە ئاس����اییە.بزاڤ: ئەی وەك كۆمەڵی ئیسالمیی؟لەگەڵ بەڵ����ێ عەل����ی: عیرف����ان كۆمەڵی ئیس����المیش سوپاس بۆ خوا كاتەی لەو باشەو پەیوەندییەكانمان من بووم بە ڕابەر هەم مامۆستا شێخ مامۆس����تا هەم بەرزنجی و موحەمەد عەلی باپیر تەشریفیان هێناوەو هیچ كێشەیەكیشمان لەگەڵ یەكتردا نیە.

بزاڤ: ئەی لەگەڵ یەكێتی، ماوەیەك داوای قەرەبووكردنەوەی پێش ئێستا ئ����ەو زیانانەتان كردبوو كە لەئاكامی

كێش����ەكاندا بەرتان كەوتبوو؟عیرف����ان عەلی: بەڵ����ی نەك هەر بابەتی بودجە، ئێم����ە ماوەیەكی زۆر

دیداری: هێدی هەولێری

رەخنەی لەهێزە ئیسالمییەكان هەیەرابەری بزووتنەوەی ئیسالمی: لەتاران بەیەكێتی وترا دەبێت

60%ی فەرمانبەران بزووتنەوە بن

لەدیمانەیەكیدا لەگەڵ گۆڤاری بزاڤ، عیرفان عەلی عەبدولعەزیز رابەری گشتی بزووتنەوەی ئیسالمی رایدەگەیەنێت كە لەتارانی پایتەختی ئێران بەیەكێتی

وترا دەبێت 60%ی فەرمانبەرانی حكومەت لەسنووری شارەزوور بزووتنەوە بن، بەالم یەكێتی بەهیچ شێوەیەك ئەو رێكەوتنەی جێبەجێ نەكردووە.

ناوبراو ئاماژە بەوەش دەكات كە یەكێتی هیچ قەرەبوویەكی زیانەكانی نەكردوونەتەوەو هیچ زانیارییەكیشیان لەبارەی ئەندامە گیراوەكانیانەوە پێنادەن.

هەروەها رەخنەش لەئیسالمییەكان دەگرێت و پێیوایە كە بەهۆی ئەوانەوە دەنگدەری ئیسالمی كەمبووەو متمانەی خەڵكیان لەدەستداوە.

ئەو دوو هێزە لە س����نووری سلێمانی بووە، قورساییمان هەبووەو هێزمان لەنێوانمانداو كێش����ە هەبووە دیارە خوێنێكی زۆریش لە نێوانماندا ڕژاوە، بەاڵم لە دوای 2003 یەكێتی دەستی بەسەر كۆمەڵێكی زۆری بارەگاكانمان گرت، تەنانەت لە هەڵەبجە دوای ئەوەی ئێم����ە هەڵەبجەمان بەجێهێش����ت، تا نەكردۆتەوە كەسی قەرەبووی ئێستا لە ئەندامانی بزووتنەوەی ئیس����المی، چەندین ماڵی ئەندامانی بزووتنەوەی ئیس����المیی تااڵن كراوە بە دەس����تی ئ����ەوان، قەرەبووی هی����چ ئەندامێكی

ئێمەی����ان نەكردۆت����ەوە.بزاڤ: واتە بە گش����تی قەرەبوونە

كراونەت����ەوە؟عیرف����ان عەلی: قەتع����ەن بە هیچ

ش����ێوەیەك قەرەبوو نەكراوینەتەوە.ب����زاڤ: پەیوەندیتان لەگەڵ پارتی ئەمیری ئێستا پێش ماوەیەك چۆنە؟ كۆمەڵی ئیس����المیی باسی لەوە كرد بزوتنەوەی ئیس����المی سەربە پارتییە، ئایا بزووتنەوە بەو رادەیە پەیوەندی

لەگ����ەڵ پارت����ی هەی����ە؟عیرف����ان عەل����ی: بەڵ����ێ ، ئێم����ە ڕوونكردۆتەوە ئەوەمان جار چەندین بزووتن����ەوەی ئیس����المی جگەلە خوا س����ەر بەهیچ كەس����ێكی تر نیە، كە ل����ەو پێناوەدا خوێنم����ان داوە، بەاڵم زۆرجار ئەو قس����انە دەكرێت بۆئەوەی تەشویش لەس����ەر بزووتنەوە دروست بكرێت، ك����ە وەك خۆم����ان ڕوونمان كردۆت����ەوە پەیوەن����دی ئێمە لەگەڵ هەموو الیەنە سیاسیەكانی كوردستان پەیوەندییەكی ئاسایی بووە لە ساڵی 1992 هەڵبژاردن����ی پەرلەم����ان كرا هێزە سیاسیەكانی كوردستان قەیران كەوت����ە نێوانیان ب����ە تایبەت پارتی و

Page 12: Bzav 3 copy

No: 313 5.3.2014

نی����ە توندوت����ۆڵ ناتەندروس����تەو لەبەرامبەر هەڕەش����ەكاندا شلە، ئەوە سستەمێكە ڕەنگە زۆر بەرگەی قەیرانە داخەوە بە ئینجا نەگرێت، گەورەكان چەند ساڵە مالیكی مەسەلەی دیجلەی دیجلە كێشەی پێش����ەوەو هێناوەتە چارەسەر نەكرا، قسەی مالیكی چووە س����ەر تەراجوعێك هەبوو لە هەرێمی كوردستاندا لەبەرامبەر دیجلە، ئەوەتا ئێستاش مەسەلەی دیجلەی هێناوەتە پێش����ەوە، مالیك����ی دەیەوێ����ت ئەم نەتوانێت سیاس����ییە كیانە هەرێم و

لەس����ەر قاچی خۆی بوەس����تێت.بەرپرس����یارە ك����ێ ب����زاڤ: قەیران����ە ئ����ەو لەس����ەرهەڵدانی سیاس����ییانەی ڕووب����ەڕووی هەرێمی

كوردس����تان دەبێتەوە؟عیرف����ان عەل����ی: ئەوەی ئێس����تا دەس����تە ب����ە ك����وردی دەس����ەاڵتی لەو بەپرسە كوردس����تان لەهەرێمی

قەیرانان����ە.چییە بزووتن����ەوە پش����كی بزاڤ:

لەحكوم����ەت؟عیرفان عەلی: ئێمە بە س����ەرۆكی ڕاسپێردراوی حكومەتی هەرێممان وت )ئێمە تەمەننای خێرتان بۆ دەكەین( ڕێگرنابی����ن بەهی����چ ش����ێوەیەك لە دروستبوونی كابینەی هەشت، وە حەز براوەن پێن����ج الیەنەی ئەو دەكەین بڕۆن كابینە تەشكیل بكەن، ئێمەش دوعای خێرت����ان بۆ دەكەی����ن لەبەر ئەوە بابەتی دروس����تبوونی حكومەت تێپەڕاندووە، خەڵكی ستانداردی خۆی زۆر نیگەڕان كردووە، ئەو پێنج الیەنە كە بە حیساب حزبی براوەن دەبوایە تەشكیلی حكومەتیان بكردایە، بەاڵم تا ئێستا تەشكیل نەكراوە، كە ئەوەش كەم و كوڕییەكی گەورەیە بۆ هەرپێنج حزبەكە، ئێم����ە وەك بزووتنەوە جارێ س����ەیر دەكەین، قس����ەمان لەگەڵدا ك����راوەو وتومان����ە لە وەزی����ر كەمتر ئێمی وانیە مانای ناكەین، بەشداری م����ەرج دابنێین، بەڵكو هەركەس����ەو بۆچوونی خۆی هەیە، ئەوە بۆچوونی لە كەمتر لەوەزیرێك بزووتنەوەی����ە، ئەگەر بەڵكو ناگونجێت، هەیبەتمان حكومەت����ی بنك����ە ف����راوان پێكهات بزووتن����ەوەش بە وەزیر بەش����درابوو

ئەوا بەش����داری تێدا دەكەین.بزاڤ: لە زۆربەی دانوس����تانەكاندا باس لە پێنج حزبی ب����راوە دەكرێت،

ئای����ا بزووتن����ەوە ب����راوە نی����ە؟عیرف����ان عەل����ی: نا، مەس����ەلەی ب����راوە ئەوەیە ئ����ەوان پێنج الیەنن زۆرن، كورس����ییەكانیان بەڕێ����ژە براوە لیس����تی كۆمەڵێ����ك ئەگین����ا هەن، ب����ەاڵم بەداخەوە ئ����ەوان هەر دەڵێن پێن����ج لیس����تەكە، بزووتنەوە یەكێكە ل����ەو حزبانەی بە مافی خۆی چۆت����ە پەرلەم����ان، ك����ەس خێری پێ بووە زیاتر دەنگیش����مان نەكردووە، ڕاگەیاندنەكان ب����ۆ بەداخەوە بەاڵم تەنها باسی پێنج لیست دەكەن، ئیتر نازانین بۆ چ مەبەستێكە؟ بەهەرحاڵ ئێمە هەرچییەكمان هەبێت بەالوازی ئەگەر وتوومانە ناكەین، بەش����داری وەزارەتمان پێ بدرێت بەشدار دەبین، ئگەر نا بەش����دار نابی����ن، ئیتر ئەوە شتێكە كۆتایی پێهاتووە، لەبەر ئەوە پێویست بە دانوس����تان ناكات، ئێمە

بۆچون����ی خۆم����ان وت����ووە.ب����زاڤ: هەڵویس����تی بزووتن����ەوە

دەربارەی دۆخی س����وریا چۆنە؟سوریا مەس����ەلەی عەلی: عیرفان بەش����ێك ب����وو ل����ەو بەه����ارە بەناو

ئێمە چەندین جار ئەوەمان ڕوونكردۆتەوە بزووتنەوەی ئیسالمی جگە لەخوا سەر بەهیچ كەسێكی تر نیە

عیرفان عەلی عەبدولعەزیز

Page 13: Bzav 3 copy

No: 3 125.3.2014

پێ����ت وانی����ە گۆڕانكاریی����ەكان ل����ە چوارچێ����وەی بنەماڵەییداب����ووە؟

عیرفان عەلی: لە ڕاس����تیدا ئەسڵی باش����ە، گۆڕانكاریی گۆڕانكارییەك����ە ش����تێكی باش����ە ل����ە ن����او بازن����ەی بۆیەكەمین بكرێ����ت، بزووتن����ەوەدا جار ل����ە مێ����ژووی بزووتن����ەوەدا لە كۆنگرەی دەیەم����دا بڕیارماندا خولی هیچ بكرێ����ت، دی����اری ڕابەرایەت����ی ڕابەرێك بۆی نەبێت لە دوو خول خۆی هەڵبژێرێتەوە، كە س����وپاس بۆ خوای زیاتر گۆڕانكارییەكان ئەوەش گەورە گۆڕانكارییەكەمان ئەس����ڵی دەكات، ال ش����تێكی باش����ە، هیچ كەسیش لە بزووتن����ەوەدا ڕێگرنەب����ووە بۆئەوەی هیچ كەس����ێك خۆی ب����ۆ ڕابەرایەتی نەپاڵێوێ����ت، ئەمجارە 4 كەس خۆیان بۆ ڕابەرایەت����ی كاندیدكرد لەناو هەر حزبێكدا هەروا دەبێ����ت كێبڕكێیەكە بەشێوەیەكی ئاش����تیانە بووەو قازی ش����ایەدی داوە، بەاڵم كاتێك كەسێك دەردەچێت كەس����ێكی ت����ر دەرناچێت ئیتر چی بكەین، كە ئەوە ئەندامانی

كۆنگ����رە دەنگ����ی پێ����دەدەن.بزاڤ: تائێستا چەندین لێپرسراو و كادیری بااڵی بزووتنەوەی ئیس����المی بۆ كراوە دانیش����توون، چی تۆراون و

گەڕانەوەی ئەو سەركردەو كادیرانە؟عیرفان عەلی: ڕاستە ئێمە لە دوای سااڵنی 2000 و 2001 دا خەڵكێكی بزووتنەوەی ئیسالمی لە كادیری زۆر بەهۆی ئەو پەرتەوازەییەی بەسەرماندا هات، بێتاق����ەت بوون و چوونەوە ماڵ، بەاڵم هەڵوێس����تیان هەرباشە دڵیان ب����ۆ بزووتنەوە دەس����وتێت، وە هەر چەندێك كۆنگرەكاندا ل����ە دواتریش ئەرێنی بێت ئەوەندەش نەرێنی هەر بێزار دەبێت، دەبێت، خەڵكێك ه����ەر ئیس����المی بزووتنەوەی ئەمڕۆ بەاڵم لێژن����ەی داوەو باش����ی هەوڵێك����ی دروس����تكردووە بەسەر ئەو خەڵكانەدا دەگەرێت كە بێتاقەت بوون بۆ ئەوەی كۆمەڵێك ئێس����تا بكاتەوە، ئاشتیان هیچ گەڕاونەت����ەوەو كادیران����ە لەو مەڵبەندەكاندا لە نەماوەو كێشەیان

دەس����ت بەكاربوون.باس����ی تۆ لیژنەیەی ئ����ەو بزاڤ:

دەكەیت تا ئێستا بەچی گەیش����تووە؟

هەندێكی����ان عەل����ی: عیرف����ان ئاشتبوونەوەو دەستیان بەكاربوونەوە، بەرزە ئاستیان هەندێكیشیان ماون و هی ئەوەنین ئیشیان پێ بسپێردرێت، دەكرێت ل����ەكاری حكومیی لە دەزگای ب����ااڵدا كاریان پێ بس����پێردرێت بۆیە

دەبێت وزەكانیان دابەش����بكرێت.چییە زانی����اری دوایی����ن ب����زاڤ:

سەبارەت بەبێ سەرو ش����وێنەكانتان؟عیرفان عەلی: ئەوەی لە تواناماندا بووبێ����ت درێغیم����ان نەك����ردووە لە چاوپێكەوتنەكانم����ان لەگەڵ ئەوانەی الی یەكێت����ی گی����راون، لەگەڵیان����دا لەگەڵ شەخسی قسەكراوە، هەروەها ج����ەالل تاڵەبانی، پێش ئ����ەوەی ئەو لەگەڵ بەس����ەردابێت، بارودۆخ����ەی هەم����وو مەكت����ەب سیاس����ییەكاندا قس����ەكراوە، كۆتا جاریش مامۆس����تا ئەحم����ەد وەرتی ب����ۆ الی كوڕەكانی لەگەڵیان چ����ووەو تاڵەبانی ج����ەالل دانیش����تووەو باس����ی ئەو بارو دۆخ و ئەو مەس����ەالنەی كردووە، ئێمە هەر

بەردەوامین و نەوەس����تاوین.بزاڤ: هیچ ئەنجامێكتان بە دەست گەیشتووە؟ ئایا گیراوەكان ماون یان

م����ردوون؟عیرف����ان عەل����ی: تا ئێس����تا هیچ

ئەنجامێ����ك نەب����ووە؟بزاڤ: پێشتر راتگەیاندبوو سەردانی هەڵەبج����ە ناكەیتەوە ت����ا ئەوكاتەی هێزو تواناو دەس����ەاڵت بۆ بزووتنەوە دەگەڕێتەوە، بەاڵم لەماوەی رابردوودا

س����ەردانی ئەو ش����ارەت كرد.عیرفان عەلی: لەس����اڵی 2002 دا كێشەیەك لە دەڤەری شارەزوور پەیدا بوو، ئێمە خۆشەویستیمان بۆ خەڵكی موس����ڵمانانی هەڵەبج����ەو هەم����وو كوردس����تان ب����ە تایبەتی����ش ئ����ەو تێی����دا دەژییاین و هێزی دەڤەرە كە بۆئەوەی لە وێ هەبوو، چەكداریمان منداڵێك تووشی زیان نەبێت و خوێنی لە لوت نەڕژێت، خۆمان دەڤەرەكەمان چۆڵكرد، بۆ ئەوەی كە شەڕ نەكەوێتە هەڵەبج����ە، بەاڵم بەداخ����ەوە الیەنی بەرامبەر ئەو هەلەی قۆستەوەو كردیە هەرایەك����ی گەورە كە تیرۆریس����تان بەڕاس����تی دەركراون، هەڵەبج����ە لە ناش����یرینیان زۆر هەڵس����وكەوتێكی

بەرامبەر كردین، ئێمە لەبەر ئەوەش بوو كەم����ن نەچوومەتەوە هەڵەبجە، هەتا پار لەبەر ئەوەی خەڵكی خۆمان زۆر داوایان ك����رد لەكاتی هەڵبژاردن بوو، لەس����ەر داوای خەڵك����ی خۆمان بەاڵم كرد، هەڵەبجەمان سەردانێكی بەڕاس����تی ش����ەرمەزارییان كردی����ن ئەوەن����دە ڕێزیی����ان لێگرتین هەر لە سەید س����ادقەوە تا هەڵەبجە لەسەر جادە وەستابوون، ئەمەش دەریدەخات كە خەڵك چەندێك بزووتنەوەی خۆش

دەوێ����ت، چەندێ����ك تامەزرۆی����ە.ب����زاڤ: لەگەڵ ئ����ەوەی بزووتنەوە مێژوویەكی درێژی هەیە، بەاڵم وەك پێویس����ت لەحكومەت بەش����ی نییە،

ه����ۆی ئەم����ە چیی����ە؟عیرف����ان عەلی: ئەوە س����تەمێكی گەورەی����ە ل����ە بزووتن����ەوە دەكرێت، ش����ارەوانی ل����ە هەڵەبجە بۆنموونە بزووتنەوە ك����راوەو هەڵب����ژاردن بە بردوویەتی����ەوە، بەاڵم ب����ە چ مافێك الدەبرێت، كە كەس����ێكی تر هێنراوەو لەبەر نەب����ووە، خەڵ����ك بەدەنگ����ی ئەوە زوڵ����م لەبزووتن����ەوە كراوە، لە بزووتنەوە نێ����وان تارانی ڕێكەوتنی یەكێتیدا بڕیاربوو لە 60% ی هەموو كارمەندانی ئەو س����نوورە بزووتنەوە ب����ن، بەاڵم ئەویش زوڵ����م كراو یەك

دان����ەش تەعی����ن نەك����ران.بزاڤ: ڕێككەوتنی تاران وەك خۆی

ج����ێ بەجێك����را؟عیرفان عەلی: بەهیچ ش����ێوەیەك جێبەجێ تارانی ڕێكەوتن����ی یەكێتی بەجێكردو ج����ێ نیوەی ك����ە نەكرد،

نیوەكەی تریش����ی جێ بەجێنەكرد.قەیرانەكان����ی لەب����ارەی ب����زاڤ: هەرێمەوە، راتان چۆن بووە؟ پێتانوایە كام ل����ەو دوو حزب����ە دەس����ەاڵتدارە

كەمتەرخەم����ن؟عیرفان عەل����ی: ئێمە لەبارەی هەر حزبێكەوە خۆی ئازادە چ هەڵوێستێك دەردەبڕێت، بەاڵم ئێمە وەك كیانێكی سیاس����یی لە هەرێمی كوردس����تاندا ح����ەق واب����وو ئەوانە ب����ە دامەزراوی بكرێت، وەك كورد هەڵوێستی هەبێت

ن����ەك وەك ح����زب.دەبوایە ئەو سس����تەمەی ئێستا لە سستەمێكی كە كوردستان، هەرێمی

Page 14: Bzav 3 copy

No: 315 5.3.2014

جێگرو س���ەرۆك و ئ���ەوەی ب��ەب��ێ بكرێت و دی��اری پەرلەمان سكرتێری چوارچێوەی پەرلەمان دانیشتنەكانی یاسایی وەربگرێت، پەرلەمانتارانی ئەم دەستبەكاربوون و پەرلەمان خولەی پڕكێشەترین یاسایان هەمواركردەوەو ب���ەن���ی���ازی ئ������ەوەن دەس�����ت بۆ یاسایانەی ئ��ەو ه��ەم��وارك��ردن��ەوەی نیشتمانیان رەهەندی كە بدەن تر دەڵێت پەرلەمانێكیش ئەندام هەیە، بەیەك خولە ئ��ەم پەرلەمانتارانی كار زۆرەوە هاوكارییەكی دەنگی و ئەم بڕوات جۆرە بەو ئەگەر دەكەن و جیاوازترین دەبێتە پەرلەمان خولەی خول لەمێژووی پەرلەمانی كوردستاندا.

فراكسیۆنەكان پێكەوە كاردەكەنلەگەڵ یەكەم دانیشتنی پەرلەماندا، بریاری پەرلەمان فراكسیۆنەكانی

بەرژەوەندی بۆ پێكەوەو ئەوەیانداوە یەكەم كاربكەن، هاونیشتمانیان یاسای هەمواركردنەوەی هەوڵیشیان ب��ووە، پەرلەمان ناوخۆی پ��ەی��ڕەوی ئەندامی عومەر س��ۆران ل��ەوب��ارەوە ئیسالمی ك��ۆم��ەڵ��ی ف��راك��س��ی��ۆن��ی ك��وردس��ت��ان ب��ە گ��ۆڤ��اری ب��زاڤ��ی وت بریاری فراكسیۆنەكان )س��ەرج��ەم بەهاوبەشی پێكەوەو ئەوەیانداوە یاساكان هەمواركردنەوەی بۆ كار لەیەكەم بوو پێویست ئەوەی بدەن و یاسای لێوەبكرێت، باسی دانیشتندا

پەیڕەوی ناوخۆ بووە(.پڕكێشەترین یاسا، هەمواركرایەوە

پەرلەمان ناوخۆی پەیڕەوی یاسای تائێستا كە لەساڵی 1992 دەرچووەو چەندین جار هەوڵ بۆ هەمواركردنەوەی یاسای پڕكێشەترین ب��ە دراوە، لەخولی دادەن���رێ���ت، پ��ەرل��ەم��ان مادەیەكی بڕەگەو چەند ئەمجارەدا

بەپێی ه��ەم��وارك��راوەت��ەوەو زۆری فراكسیۆنی پەرلەمانتارەكەی وتەی لەدانیشتنەكانی بێت، كۆمەڵیش مادەكانی بڕگەو ت��ەواوی داهاتوودا ئەوەی هەروەك دەكرێتەوە، هەموار پەرلەماندا دانیشتنی )لەسێ دەڵێت یاسایە ئ��ەو م��ادەی 16 توانیمان ئەوەمانداوە بریاری هەمواربكەینەوە، بڕگەو داهاتوودا دانیشتنەكانی لە

مادەكانی تر هەموار بكەینەوە(.هەوڵەكانی پێشوو بۆ هەمواركردنەوەی یاساكە

بەپێی زانیارییەكانی گۆڤاری بزاڤ، چەندین پەرلەماندا تری لەخولەكانی یاسایە ئەو ئ��ەوەی بۆ دراوە هەوڵ دەسەاڵتی ب��ەاڵم هەمواربكرێتەوە، ب��ووە پ��ارت��ی یەكێتی و ك��ە ئ��ەوس��ا

رێگربوون و لەبەردەم هەوڵەكاندا.كە زانیوە ئ��ەوەی ب��زاڤ گۆڤاری لەماوەی سااڵنی 1992 تا 2013 چەند

تایبەت بەبزاڤ:

پڕكێشەترین یاسایان هەمواركردەوەئەندامانی ئەم خولەی پەرلەمان بوونەتە

براو هاوكاری یەكتری

Page 15: Bzav 3 copy

No: 3 145.3.2014

لەجیهانی س����ەریهەڵدا عەرەبی����ەی ئیس����المیدا، بەتایبەتی لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاس����تدا، بەداخەوە بینیمان چۆن هێزی بەهەموو هەواڵگریی هێزێكی خۆی هەوڵیدا ئەو بەهارە ئیس����المیە بخنكێنێ����ت، ڕای خەڵ����ك فەرام����ۆش

بكرێت، ئەوەتا لە میس����ر بە كۆدەتای سەربازی كرا، نەیانهێشت ئەو بەهارە ئیسالمیە لەوێ سەر بگرێت، لەتونس بە هەمان ش����ێوە، لە س����وریاش بە دەزانێت هەمان شێوە هەموو كەس دەستێكی بێگانە هەوڵیدا ئەو بەهارە ئیس����المیە لە س����وریا شكست بێنێ ، شكستیش����ی هێنا، شكس����تی سوریا لەگەڵ شكس����تی میس����ر، جی����اوازە لەبەرئ����ەوەی لە س����وریا ڕووداوەكان ب����ەرەو تائیفەگەریی ب����رد بۆئەوەی ئەو بەهارەی پێ بش����كێنن، ئەمرۆش هەر ئ����ەو هێ����زە هەواڵگرییانەن كە گروپێكی����ان دروس����تكردووە بەناوی ئ����ەم گروپ����ە یەكەمجار داعش، كە دەیوت بەشێكن لە ڕێكخراوی قاعیدە، بەاڵم قاعیدەش ئینكاریی دەكات كە ش����تێكی وا هەبێت بەن����اوی ئەوەوە، ئەبو قەت����ادەو ئەبو بەس����یرو ئەبو موحەم����ەدی مەقدیس����ی هەموویان ب����ە خەواریجیان دەزان����ن، واتە ئەم گروپە ئاوا بەمشێوازەو بەم بۆچوونە

هاتونەت����ە ناو كۆمەڵگ����ەی ئێمە زۆر شتێكی ئاس����اییە كە بوترێت ئەمانە خەواریجیان تەكفیری����ی و كاریگەری بەس����ەرەوەیە، ئەوەت����ا زۆر خوێن����ی حەاڵڵە، بەالوە ئیس����المییان ئەهلی ئەوەت����ا موس����ڵمانان دەك����وژن، كە چەندێ����ك بەش����ار ئەس����ەد زیان����ی دوو گەیاندووە، عەرەب����ی بەبەهاری ئەوندەش داع����ش زیانی گەیاندووە، لەبەرئ����ەوە دەبێت موس����ڵمانان زۆر وریاب����ن لەوەی هەواڵگ����ری جیهانی ناشرین بۆ دەدات هەمیش����ە هەوڵ ئیسالم و ئەهلی كردنی كەس����ایەتی جیهاد لە جیهانداو ئەو جۆرە گروپانە دروس����ت دەكات، بەڵگ����ەش هەی����ە لەس����ەر ئەوەی كە ئەم جۆرە گروپانە دەكرێن، دروس����ت الیەنان����ەوە لەو بۆ ئ����ەوەی جیهاد ناش����یرین بكرێت لەبەرچاوی جیه����ان بۆ ئەوەی جیهاد بكرێتە هاوشێوەی خوێڕشتن و بڕین و كوش����تن، هەر كاتێك ن����اوی جیهاد

هێنرا واتە ئەوە مەبەس����تیانە.

بۆئەوەی خوێن لەلوتی کەس نەڕژێت، خۆمان دەڤەرەكەمان چۆڵكرد، تا شەڕ نەكەوێتە هەڵەبجە

عیرفان عەلی عەبدولعەزیزو نێچیرەڤان بارزانی

Page 16: Bzav 3 copy

No: 317 5.3.2014

ستراتیژی پالنی نه خشه و ئه گه ر تۆماتیكی به له وسه رده مه نه بێت خزمه ت ده چیته چاكه كانیش ك��اره به رامبه رت، سه ركردایه تی كورد چووه پاڵ ئه مریكا له 2003 بێئه وه ی داوای لێبكات ناوی هه ردوو حزب له لیستی هێزی دوای��ی ده ربهێنرێت، تیرۆر پێشمه رگه چووه الی به غداو فه لوجه موسته حه قاتی بتوانێت بێئه وه ی

پێشمه رگه له به غدا وه رگرێت.مالکی هەول���ێ���ر، ڕێ��ک��ەوت��ن��ی بوو رۆژ چەند تەخت و خستەسەر بە ئ��ەوەی��ان نوسەرانمان میدیاو دەک��رد، هەژم��ار م��ەزن دەسکەوتی مۆر پێ به ڵێننامه یه كی بێئه وه ی بكه ن، هەردوو سەرکردە زۆر هەوڵیاندا دەرچێت، )7( بەندی لە عیراق تا هەموو ئەوانە بێ ئەوەی لەبەرامبەردا پێ تری )140(وکێشەکانی م��ادەی کشانەوەی دوای لە بکەن، چارەسەر

حەتمی مالیکی ش��ەڕی ئەمریکاش زیاتر شەڕ ڕووی الیەک، لەگەڵ بوو لەگەڵ عروبیەکان بوو، سه ركردایه تی ستراتیژی روون و سیاسه تێكی كورد یەكێتی نه بووە، مالیكی به رامبه ر له گه ڵ زیاتر كوردستان نیشتمانی مانه وه ی بوون، سەرۆکی هەرێم دژی بۆی پالن نه خشه و به ب��ه اڵم ب��وو، چووە ڕاوێ��ژ پ��رس و بێ بە نه چوو، وەرگرتنەوەی بۆ هاوپەیمانیەک ناو متمانە لەمالکی، ئەوەش ئەوەندە بە

مەسعود عەبدولخالق

مالیكی ناچارە قبوڵی بكاتپرۆژەیەك بۆ رزگاركردنی هەرێمی

كوردستان

Page 17: Bzav 3 copy

No: 3 165.3.2014

فراكسیۆن و لەچوارچێوەی هەوڵێك سەرجەمیان ب���ەاڵم دراوە، ت��اك��دا چەند ماوەیەشدا لەو شكستیهێناوەو هەمواركراوەتەوە لەیاساكە بڕگەیەك ئ��ەودەم��ە قۆناغەكانی بەپێی ك��ە دەسەاڵتدا الیەنەكانی لەبەرژەوەندی

بووە.یەكەمین هەوڵ

لەماوەی سااڵنی رابردوودا چەندین ك��ردووە ئەوەیان بانگەشەی كەس فراكسیۆن یان كەس یەكەمین كە

بوون هەوڵی هەمواركردنەوەی یاسای تا ب��ەاڵم داوە، ناوخۆیان پ��ەی��ڕەوی ئێستا رۆشن نییە كێ یەكەمین كەس

بووە.محەمەدی حاجی مەحمود سكرتێری گشتی حزبی سۆسیالیست دیموكراتی راگەیاند بزاڤی بەگۆڤاری كوردستان كە لەساڵی 2006 دا پرۆژە یاسایەكی داوای كردووەو پەرلەمان پێشكەشی پەیڕەوی یاسای هەمواركردنەوەی ن��اوخ��ۆی ك����ردووە، ئ��ەم ه��ەوڵ��ەش بۆ ئەنرێت دا ه��ەوڵ یەكەمین بە

هەمواركردنەوەی یاساكە.ب�����ەاڵم پ���ەرل���ەم���ان���ت���ارەك���ەی بەو كە پێیوایە كۆمەڵ فراكسیۆنی پێش ك��ەس چەندین نییەو ج��ۆرە تارادەیەكیش هەوڵیانداوەو ئ��ەوە هەوڵەكانیان سەركەوتوو بووە، سۆران )لەساڵی دەڵێت ل��ەوب��ارەوە عومەر یاساكە بڕگەیەكی چەند 1998یەكەمین ئەوەش هەمواركراوەتەوەو

هەوڵە بۆ ئەوە درابێت(.یاساكانی تر هەموار دەكرێنەوە

بۆ پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران هەوڵەكانی هەمواركردنەوەی یاساكانی تر درێژەی فراكسیۆنەكان لەئێستادا هەیەو لەچەندین گۆڕانكاری ئەوەن بەنیازی ئەوەی ه��ەروەك ن، بكە تردا یاسای س���ۆران ع��وم��ەر دەڵ��ێ��ت )ب��ەن��ی��ازی ئەوەین زۆرێك لەیاساكانی تر هەموار هەمواركردنەوەی پاش بكەینەوە، دەمانەوێت ناوخۆ پەیڕەوی یاسای كە هەمواربكەینەوە یاسایانەش ئەو رەهەندی نیشتمانیان هەیە، سەرجەم فراكسیۆنەكان كۆدەنگن لەسەر ئەوەو لەسەرەتای لیژنەیەكیش پێكهێنانی بۆ باشە هەنگاوێكی دانیشتنەكاندا لەبەرژەوەندی تر یاساكانی ئ��ەوەی

هاونیشتمانیان بگۆڕدرێن(.كە ترەوە یاسایانەی ئەو لەبارەی لێدەكرێت، هەمواركردنەوەی ئەگەری سۆران عومەر دەڵێت )هەمواركردنەوەی یاسای خۆپیشاندان و دژە تیرۆرو چەند یاسایەكی تر لەبەرنامەی كارماندایە(.پەرلەمانتاران بوونەتە براو هاوكار

پێشووی ل��ەخ��ول��ەك��ان��ی ج��ی��اواز بە زۆر كۆدەنگییەكی پ��ەرل��ەم��ان، كە دەبینرێت، پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران��ەوە

بووە، پێچەوانە پێشوودا لەخولەكانی دەڵێت ع��وم��ەر س���ۆران ل��ەوب��ارەوە پەرلەمانتاران )بەخۆشحاڵییەوە دەكەن، كار یەكتری هاوكاری وەك ت���ەس���ەور دەك�����ەم پ��ەرل��ەم��ان��ی بێت و چاالك ئەكتیڤ و زۆر ئەمجارە بە سەربەستی زۆری��ش تارادەیەكی كە دەبینرێت پەرلەمانتارەكانەوە نیمچە بۆ ئەوەش هۆكاری پێموایە

كراوەیی لیستەكان دەگەڕێتەوە.خۆشناو ئومێد ه��ەرل��ەوب��ارەوە ئەندامی فراكسیۆنی پارتی دیموكراتی كوردستان بەگۆڤاری بزاڤی وت )ئێمە خەڵكی ل��ەب��ەرژەوەن��دی دەمانەوێت كوردستان بریار بدەین، دەبێت لەئاست متمانەی جەماوەردا بین، بریاری ئێمە فراكسیۆنەكانی لەگەڵ كۆدەنگییە تر بۆ ئەو پرۆژە یاسایانەی رەهەندی

نیشتمانیان هەیە.ئەوەی بووەتە كێشە

گیانی تەبایی و ئەو بوونی لەگەڵ هاوكارییەی باس دەكرێت، بەاڵم تاكە كێشەیەك لەناو پەرلەمانتاراندا بەدی لەسەر ناكۆكییە ئەویش دەكرێت، تیرۆر دژە یاسای هەمواركردنەوەی جار سێ بۆ راب���ردوودا لەماوەی كە

درێژكراوەتەوە.دەڵێت ل��ەوب��ارەوە عومەر س��ۆران لەخۆیدا خۆی كە تیرۆر دژە )یاسای بەرهەمهێنەری تیرۆرە، لەساڵی 2006 پەسەندكراوەو بۆ ماوەی دوو ساڵ بووە، درێژكراوەتەوە 2008 لەسااڵی بەاڵم تا ساڵی 2010 لەو ساڵەش تا ساڵی ئێمە ب��ەاڵم درێ��ژك��راوەت��ەوە، 2013خولەدا ل��ەم ئ��ەوەدای��ن لەهەوڵی دەبێت بهێنین و یاسایە بەو كۆتایی

لە 14\7\2014 هەمواری بكەینەوە(.ه��ەوڵ��ەی ئ��ەم پێدەچێت ب���ەاڵم كۆمەڵی ئیسالمی سەرنەگرێت، چونكە كۆك و ل���ەوەدا تر فراكسیۆنەكانی هەوڵیدا ب��زاڤ گ��ۆڤ��اری نین، تەبا لەوبارەوە پەرلەمانتارێك چەند وتەی وەرب��گ��رێ��ت، ب���ەاڵم ه��ەری��ەك��ەو بە هەندێكیان ب��واردو خ��ۆی پاساوێك قسە لەئێستادا ك���ردەوە رەت��ی��ان لەوبارەوە بكەن و بەڵێنی ئەوەیاندا لە كاتی پێشكەشكردنی هەمواركردنەكە

قسەی خۆیان لەو بارەوە هەبێت.

سۆران عومەر:پاش هەمواركردنەوەی یاسای پەیڕەوی ناوخۆ دەمانەوێت ئەو یاسایانەش هەمواربكەینەوە كە رەهەندی نیشتمانیان هەیە

No: 3 165.3.2014

Page 18: Bzav 3 copy

No: 319 5.3.2014

بە ناوی خوداهەیئەی )دروستكردنی پ��رۆژەی

سەرۆكایەتی( 300 نزیكەی ن��وێ لەجیهانی جیاجیای ب��ەن��اوی ه��ەی��ە ه��ەرێ��م ویالیەت و كۆمارو كانتۆن و فیدراڵی و پێناو ل��ە ه��ەری��ەك��ە ئ��ۆت��ۆن��ۆم��ی، هەیئەیەكی نیشتمانی یەكڕێزی دەنگە ڕەنگ و لە هاوبەشیان باالی ئێستا تا دروستكردوە جیاجیاكان

كوردستان نیەتی.میللەتی ئەوەی لەبەر پیویستی: ئێمە یەك پارچەیە ئەوەی درزی خستۆتە نێوانیان حزب و سەركردەكانە، جاران مەدرسە فكرو ئامرازو لە جیاوازی دوور لێك س��ەرك��ردەك��ان��ی زی��ات��ر خستبوو، خۆشبەختانە ئەو فاكتەرانە سایكۆلۆجی و فاكتەری زیاتر نەماون جیاوازیە ئەو ڕۆلی یەكتر لە دووری هەنگاوی یەكەم كەواتە دەبینێت، لە سەركردەكان ئەوەیە یەكڕێزی نیشتیمانی یاسایی و چوارچێوەیەكی دورستكردنی ئەویش كۆببنەوە، لە هەرێمە( سەرۆكایەتی )هەیئەی بەو سەرەكیەكان، حزبە سەرۆكی تری دەزگ��اك��ان��ی دام و هەیئەیەو سەرۆكایەتی دەووت���رێ خ���وارووی هەرێم، ئەوەی دەسەالتی فەڵەستین پلەو بە ئەندام 27 لە پێكهاتوە فەتح و ل��ە زۆرب���ەی جیا، ه��ەرەم��ی ئەوەی واچاكە پێكهاتبوو، بێالیەن كوردستان ئەوەندە زۆر نەبێ لە ٥-7

ئەندام پێكبێت.ئەو دەس��ەالت��ی��ان: پیكهاتنی و ئەو لەسەرۆكی پێكدێت هەیئەیە زیاتری كورسی 4 لە كە حزبانە تری پێوەرێكی ه��ەر )ی��ان هێناوە لۆجیكی( دەسەالتیشیان بەپێی یاسا بەپێی بكرێت، دی��اری لەپەرلەمان هەرەمی هەلبژاردن ئیستحقاقی ئەو هەیئەیە دروست ببێ تا دەگاتە سەرۆكی هەریم، بڕیاری نیشتیمانی و هەلوێستە گرنگەكان لەالی ئەوانەوە یاساییە هەیئە ئەو دەبێت، دروست عێراق( دەستوری لەگەڵ )موافقیشە لە كە نیشتیمانیەیە چوارچێوە ئەو ئەسڵدا ڕۆڵی نیمچە دەوڵەت دەبینێت بەوشێوەیە هەرێمانە، جۆرە ئەو بۆ

هەرێم حوكمەتی لەگەڵ پەیوەندی حكومەتی دەوڵەت و پەیوەندی وەك كاتیش سەرۆكایەتی ئەو دەبێت، تر هەرێم مەرجەعی هەر سێ دەسەالت دەبێ )نەك تەنها دەسەالتی تەنفیزی كەمێك لەگەڵ وای��ە(، ئێستا وەك مەرجەعی دەب��ێ��ت��ە ت��ری ف����راوان پینجەم و چ�����وارەم و دەس���ەالت���ی بە كوردستان گشتی ڕای ت��ەواوی جیاجیاكانیشەوە، پیكهاتە ڕەن��گ و دەبێتە ئۆتۆماتیكی هەنگاوە ئەو بونی یاساو س��ەروەری زیاتر هۆی موئەسەساتی و یەكخستنەوەی هەردو ئابووری ژێرخانی بوژانەوەی ئیدارەو

زۆریتر.ب���ارەگ���ای: ب���ارەگ���ای س��ەرەك��ی لەهەولێر دەبێت، دەوامی فەرمی و بە پێی یاساو ڕۆژانە لەو بارەگایە دەبێ هاوتای ڕۆلی ئیقامەش، دەگاتە تا ئەلیزاو كریملین و سپی و كۆشكی

ئەوانی تری دەبێ بۆ كوردستان.هەنگاوی ڕێخۆشكەر

سیاسی و ناوەرۆكە ئەو پێی بە خێراتر واچاكترو س��ەروو یاساییەی دەبێ ئەگەر ئەو هەنگاوانەی خوارەوە

بنرێ :م�����ادەی ی��ەك��ی )ی��اس��ای -1بكرێ و سەرۆكایەتی هەرێم( هەموار ناوبنرێ ك��وردس��ت��ان دەس��ەالت��ی سلگە نیشتیمانی- )دەس��ەالت��ی ناوبنرێ هەیئەیەش ئەو الوطنیە( ئەو الوطنیە( للسلطە العلیا )هیئە هەرێم( )س��ەرۆك��ی ن��اوی ك��ات��ەش یش دەگۆڕێ بۆ سەرۆكی دەسەالتی

نیشتمانی.واچاكە ئەوانە حزبی نەبن. -2

ئیجابیەكانی:)حكومەتی سنوری لەگەڵ -1 جیادەكرێتەوە لێك ب��ەوە هەریم( پارێزگا سێ هەر هەرێم حكومەتی ده��ۆك( ه��ەول��ێ��ر- – )سلیمانی سیاسی سنوری دەگرێتەوە،هەرچی ف��راوان نیشتیمانی(یە )دەسەالتی كوردستان ب��اش��وری ت���ەواوی ت��رەو

دەگریتەوە.بەغداش الری نابێ چونكە موافقی الوگنیە( )سلگە دەوڵەتیشە یاسای ئۆتۆنۆمی لە چوارچێوەی فەڵەستین

)ڕێكەوتنی ئۆسلۆ( لە 1993/10/10 ن��اوەن��دی ئەنجومەنی ل��ەالی��ەن ئەوەی دەرچ��وو، رزگ��اری ڕێكخراوی

كوردستان باالتریشە )فیدرالیە(. 2- ئەوكات ئەركەكان تێكەڵ نابن، تەنفیزی و هەرێم حكومەتی ئەركی ئ��ی��داری و ح��زم��ەت��گ��وزاری دەب��ێ��ت، سەرۆكایەتی( دەسەاڵتی ( ئەركی تەنفیزی و پێگەیاندنی ناوەخۆ لە دەرەوەش ل��ە ق��ەزائ��ی تشریعی و دیپلۆماسیەكان چاالكیە كارو باقی تر سەربارێكی لەگەڵ دەگرێتەوە، كە نیشتیمانیە رەهەندی ئەویش )ئامادەكاری لە خۆی قۆناغەدا لەم

بەرەو زیاتر مافی چارەنوسە(�ە . نیشتیمانی دەس��ەالت��ی -3لەڕووی یاسایی و سیاسی و نیشتیمانی بۆ هەرێم سەرۆكایەتی لە باالترە زیاتر پیشوەچونی ئەگەرێكی هەر تایبەتی بە چارەنوسی مافی بەرەو

قۆناغی كۆنفیدرالی.پێكهاتەی رەچ��اوك��ردن��ی -4جێیان هەیئەیە لەو بەجۆریك تر بەڕاستی ئ���ەوەی ب��ۆ ب��ك��رێ��ت��ەوە

ناوی)هیئە الوطنیە( هەڵبگرێت.ستراتیجیەكان ت��وێ��ژەرە -٥پێیان وایە ئەگەر ئەو 27 ئەندامەی فەڵەستین دەسەالتی سەرۆكایەتی ئەندامی الیەنەكانی تری فەڵەستینی یەكپارچەیی ئ���ەوا ب��وای��ە ت��ێ��دا ئینشقاقە ئەو تووشی دەپ��ارێ��زرا و ئێستا ك��ە ن���ەدەب���وون وەت��ەن��ی��ە

تێیكەوتوون.

سەرۆکی پارتی توند دەبێ،

سەرۆکی یەکێتی شل، ئەو دێتەوە ئەوی تر دەڕوات

Page 19: Bzav 3 copy

No: 3 185.3.2014

سود نەبوو کەچی تەکلیفی زۆر بوو، چونکە سەرکردە عیراقیەکان بەوانەی وەرگرەوە لێ وواڵتیان خۆشمانەوە نەک حوکم، برایانی پارتی دیموكراتی دووچاری زیاتر لەو ساتی كوردستان وایانزانی ببونەوە، هەڵەی ستراتیژی سوریا بە خێرایی دەکەوێ و ئەوکاتی نوری مالیکیش دەکەوێ و دوور نابێ رۆڵ��ی ی��ان ب��ک��ەوێ ی��ان ئیرانیش ڕووداوەک��ان دوایی دەبێ، الواز زۆر هاوکێشە ک��ە دەرخ��س��ت��ن ب��ۆی��ان ناوەراست رۆژهەالتی ستراتیژیەکانی بەو سادەییە نیە، هیچیان نەهاتنەدی، ووتیان ڕاستگۆیانە ئەمریکاش ئێمەو تورکیا پشتیوانی راستەقینەی 197٥تان سالی وەک با نین، ئێوە وەک دەتوانین لەوانەوە لێنەیەت، کورتە هەلسانگاندنێکی ستراتیژی بۆ

ئه و ڕووبه ڕووبونه وه بكه ین له نێوان هه رێم و به غدا.

1- مالیکی بە تەنهایەو تەنانەت لەگەڵی تریشی شیعەکانی الیەنە سیستەمی مالیکی و ئینجا نین، مەترسیدایە لە زۆر عێراقی سیاسی ل��ەس��ەرە، گ����ەورەی زۆر پ��ی��الن��ی ووالتانی وا ئ��ەوەی��ە نوێترینیان عیراق و بە دژ ئازاد( )سوپای کەنداو

حوکمی مالیکی دروست دەکەن. پەرتەوازەییە، ئێمەش لەالی -2سەرۆکی پارتی توند دەبێ، سەرۆکی تر ئەوی دێتەوە ئەو شل، یەکێتی دەڕوات، بەغدا بە یەک بڕیاڕ هەموو هێ��زەک��ان ی��ەک دەخ���ات، ئ��ەوە 20 ساڵە هێزی پارتی و یەکێتی هەر یەک عەدالەت و نەبوونی سەرەڕای ناخرێ،

بێ سەرو بەرییەکی ترسناک.

نەخشە هەم��وو ئەو چەوتی -3کورد سەرکردایەتی ستراتیژیەی بگەڕێینەوە تر جارێکی وادەک���ات بۆیە ،36 وهێڵی 688 بڕیاڕی بۆ ک��اردان��ەوەو بە بڕیاڕەکان واچاکە هەموالیەک بەڕاوێژو نەبێ تاکڕەوی بەشدار بکەن، ئەگەر بە راوێژو پالنی ئەو پشتی ئ��ەوا بوایە ستراتیژی عێراق پەرلەمانی یاسایەی پ��رۆژە م��اوەی دەیویست ک��ە بگیرابایە هەرسێ سەرۆکایەتی دیاری بکرێت.

شكستە ئەو بۆ وەالم باشترین لەسەر تێیكەوتوە كورد سیاسیەی ئەو نێودەوڵەتی عێراقی و ئاستی یەكریزی، بۆ خ���وارەوە پ��رۆژەی��ەی ئەگەرنا دەبێت ئاگاداربین وا بەرەبەرە هێزە روسیاو فەرەنساو ئەمریكاو

گەورەكان لێمان دووردەكەونەوە:

Page 20: Bzav 3 copy

No: 321 5.3.2014

لەو ئیدی ئەڵمانیا، بەرلینی لەشاری بەروارە بەدواوە واتە )لە 17ی كانونی ئەم نوسینی ساتەوەختی بۆ یەكەم راپۆرتە هیچ كەسێك ئاگاداری بینیی لەخانەوادەكەی جگە نیە تاڵەبانی براو كورەكانی و لەخێزان و كەبریتین

برازاكانی و نەجمەدین كەریم.نەجمەدین كەریم

لەچیرۆكی تێبینیە جێگەی ئەوەی دكتۆر تاڵەبانی كەوتنی نەخۆش ك��وردو تاكە كەریمە، نەجمەدین خ��ان��ەوادەی ل����ەدەرەوەی عێراقیە مام تەندروستی ئاگاداری تاڵەبانی كە رێپێدراویشە تاكە بێت و جەالل بۆی هەیە لێدوان لەبارەی تەندروستی

ئەوەوە بدات.دك���ت���ۆر ن��ەج��م��ەدی��ن ك��ەری��م گەرەكی )1949( ساڵی لەدایكبوی شۆریجەی شاری كەركوكەو خوێندنی لەو ئامادەیی ناوەندی و سەرەتای و شارە تەواوكردوەو لەساڵی )1972+( موسڵ لەزانكۆی پزیشكی بروانامەی دوات��ر ساڵی ب��ۆ بەدەستهێناوەو پەیوەندی كردوە بەریزی پێشمەرگەی كوردستانەوەو بوەتە پزیشكی تایبەتی نەخۆش دوای دوات��ر مستەفا، مەال )1976( ساڵی لە بارزانی كەوتنی لەوێ ئەمەریكاو بۆ چوە لەگەڵیدا بروانامەی دكتۆرای لەبواری پزیشكیدا لەزانكۆكانی ه��ێ��ن��اوەو ب��ەدەس��ت یەكێك وتوەتەوەو وانەی ئەمەریكا ریگنی رۆنالد پزیشكی لەتیمی بوە یەكگرتوەكانی ویالیەتە سەرۆكی )1981( لەساڵی كاتێك ئەمەریكا دوات��ر درا، ت��ی��رۆرك��ردن��ی ه��ەوڵ��ێ لەئەمەریكا كوردیەكان لەچاالكیە بوە كورد یەكەم ك��ردوەو بەشداری زمانی )1991( لەساڵی لەكۆنگرێس ب��ەش��داری بەكاربهێنێت، ك���وردی

ئۆپۆزسیۆنی كۆنگرەكانی سەرجەم لەساڵی دوات���ر ك����ردوەو ع��ێ��راق��ی بوەتە عێراق و گەراوەتەوە )2009(لەكەركوك یەكێتی لیستی سەرۆكی )2010 )ئ��ازاری لەهەڵبژاردنەكانی ساڵدا ه��ەم��ان ح��وزەی��ران��ی ل��ە و یەكێتی بەشداری كۆنگرەی سێیەمی ك��ردوەو كوردستانی نیشتیمانی دەن��گ )490( بەبەدەستهێنانی دوات��ر سەركردایەتی و بەئەندامی

مەكتەبی سیاسی دیاریكراوەو پاشان بەپارێزگاری نیسانی 2011( )3ی لە

كەركوك دیاریكراوە.دیاریكردنی وتەبێژی نەخۆشییەكەی

تاڵەبانیتاڵەبانی، كەوتنی نەخۆش پاش مەكتەبی وتەبێژی جوندیانی ئازاد خ��ان��ەوادەك��ەی و یەكێتی و سیاسی لێدوانیان پزیشكیەكەی تیمە تاڵەبانی بەتەندروستی س��ەب��ارەت

پانۆرامای نەخۆش كەوتنی تاڵەبانیدكتۆر نەجمەدین، 47 جار هەواڵی باشبوونی تەندروستی

تاڵەبانی باڵوكردووەتەوە

لێدوانبەروارژمارەباری تەندروستی جێگیرە12012/12/18باری تەندروستی جێگیرە22012/12/19باری تەندروستی جێگیرە بریارە بگوازرێتەوە بۆ 32012/12/20

ئەڵمانیا

رۆژ بەرۆژ باشتر دەبێت42012/12/23ئەندامەكانی جەستەی بەتەواوی كاری خۆیان ٥2012/12/24

دەكەنئەو كەرەستە و ئامێرانەی كەیاردەدەر بون بۆ 62012/12/2٥

باشتر بون لەكەمبونەوەدانكاردانەوەی بۆ ئەو پزیشكانە هەیە كەچارەسەری 72012/12/28

دەكەنرۆژ بەرۆژ باشتر دەبێت، پزیشكەكان گەشبینن82013/1/3قۆناغی خەتەری بریوە٥/92013/1ئێستا لەسەنتەری راهێنانی وەرزشیە102013/1/8بەرەو پێشچونی باشی بەخۆیەوە دیوە112013/1/14بەرەو پێشچونی باشی بەخۆیەوە دیوە122013/2/3بەتەندروستی باشەوە دەگەرێتەوە142013/2/8تەندروستی سەرۆك مام جەالل لەباشی 1٥2013/2/19

بەردەوامدایە

Page 21: Bzav 3 copy

No: 3 205.3.2014

تاڵەبانیدا بەسەر چیرۆكەی »ئەو لەمێژوی یەكەمجارە ب��ۆ ه��ات��ووە سەرۆكێك رووب���دات، مرۆڤایەتیدا نەمێنێت، دی��ار ساڵێك م��اوەی بۆ ی���ەك���ەم���ج���ارە ك����ەس ن��ەزان��ێ��ت تەندروستی لەكوێیە؟ سەرۆكەكەی یان زی��ن��دوە خ���راپ؟ ی��اخ��ود باشە عەالوی ئەیاد وتەی ئەمە م��ردوە؟« عێراقیەكان لەسیاسەتمەدارە یەكێك بوو لەمیانەی چاوپێکەوتنێکی لەگەڵ قەتەری )ئ��ەل��وەت��ەن(ی رۆژن��ام��ەی )2014/1/7( )670٥(ی كەلەژمارە

باوبۆتەوە.چیرۆكی نەخۆش كەوتن

یەكەمی كانونی )17ی لەبەرواری عێراق كۆماری سەرۆكایەتی )2012تیایدا باوكردەوە بەیاننامەیەكی كۆمار س��ەرۆك )فەخامەتی هاتوە چاودێری هەوڵی راب��ردوودا لەماوەی بەدیهێنانی ب��ەئ��ام��ان��ج��ی داوە واڵت��دا، ل��ە رێككەوتن ئ��ۆق��رەی��ی و ماندووییدا هیالكی و لەئەنجامی ماندوبوونێكی روب��ەروی بەرێزیان ئێوارەی بۆیە بۆتەوە، تەندروسی رۆژی دووشەممە 2012/12/17 برایە لەژێر ئێستا لەبەغداو نەخۆشخانە پسپۆردایە، پزیشكی كادری چاودێری پزیشكی راپۆرتی نزیكدا لەكاتێكی

لەوبارەیەوە باودەكرێتەوە(.داو بەداوی ئەم بەیاننامەیە رۆژانە تیمی پزیشكی تاڵەبانی كە نەجمەدین لێدوانیان بوو بەرپرسیان كەریم تەندروستی چاكبونەوەی لەبارەی تاڵەبانی دەدا، دواتر لە )20ی كانونی رۆژ )3( پاش واتە )2013 یەكەمی تاڵەبانی كەوتنەكەی لەنەخۆش گواسترایەوە بۆ نەخۆشخانەی شاریتە

محەمەد ساالر )پاشا(

پانۆرامای نەخۆش كەوتنی تاڵەبانیدكتۆر نەجمەدین، 47 جار هەواڵی باشبوونی تەندروستی

تاڵەبانی باڵوكردووەتەوە

Page 22: Bzav 3 copy

No: 323 5.3.2014

بالوكراوەتەوەبەدرێژایی نەخۆش كەوتنی جەالل وێنەی ج��ار دوو تەنها تاڵەبانی )17ی لە ئەوانیش باوكراوەتەوە واتە یەكەم( كانونی 17ی مایس و دوای شەش مانگ لەنەخۆش كەوتنی بۆ یەكەم جار وێنەكانی باوكرایەوەو مانگ شەش دوای جاریش دوەم بۆ یەكەم وێ��ن��ەی ل��ەب��اوك��ردن��ەوەی

باوكرایەوە.گرنگترین ئەو تێبینییانەی لەسەر

تەندروستی تاڵەبانی دروست بون:دی��اری��ن��ەك��راوە ئێستا ت��ا .1ئ��اخ��ۆ ت��اڵ��ەب��ان��ی ب��ەدی��اری��ك��راوی تەنها ه��ەی��ە، نەخۆشییەكی چ وەزی��ری كەبریكاری نەبێت ئ��ەوە )18ی رۆژی لە عێراقی تەندروستی جەالل )م��ام وت��ی یەكەم( كانونی توشی گیران لەبۆرییەكی خوێنبەریدا

خ��ۆرگ��ی��ران��ی بوە(، ئەو گیرانەی بوە خەڵكی س���ەرج���ەم عێراق ك��وردس��ت��ان و بۆ تاڵەبانی لەدیتنی رۆژی )443( م��اوەی

تەقویمی!ی���ەك���ێ���ك .2ئەو لەگرنگترین كەالی پرسیارانەی خەڵكی لەپرسیارەوە ب��ون��ەت��ە گ��وم��ان لەهۆكاری بریتیە تاڵەبانی، نەبینینی یەكێك تەنانەت ل��ەگ��رن��گ��ت��ری��ن ئ����ەو ك��ێ��ش��ان��ەی ك���ەل���ەن���ێ���وان جێگرانی سكرتێری یەكێتی و گشتی خ������ان������ەوادەی هەیە تاڵەبانیدا لەدیدەنی بریتیە ت���اڵ���ەب���ان���ی، بەرونی ئەمەش نی كا نە ا و لێد لەج���ێ���گ���ران���ی س���ك���رت���ێ���ری یەكێتی گشتی ل���ەك���ۆت���ای���ی كانونی مانگی

دوەم����ی ئ��ەم��س��اڵ دەردەك���ەوێ���ت لەرێگانی یەكێك ك��رد ك��ەداوای��ان یەكێتی كێشەكانی چارەسەركردنی لیژنەیەك لەپێكهێنانی بریتیە

بەمەبەستی دیدەنی ناوبراو.3. تا ئێستا هیچ تۆمارێكی دەنگی یاخود وێنەیی یاخود بەیاننامە یاخود سەبارەت رۆژنامەوانی چاوپێكەوتنی

بەتاڵەبانی باونەكراوەتەوە.س���ەرج���ەم ئ���ەم پ��رس��ی��اران��ەوە بەبەردەوامی دیكە پرسیاری دەیان لەزاكیرەی خەڵكیدا دەمێنێتەوە تا ئەو رۆژەی تەندروستی تاڵەبانی بەالیەكدا دەبێت هەوادارانیشی دەك��ەوێ��ت، بڵینەوە جەواهیری ه��ۆن��راوەك��ەی

كەلەبارەی تاڵەبانییەوە دەڵێت:للوس�ن العین كشوق جالل شوقا لل���وطن ال���دار غریب ا و كشوق بصری من النور وأن��ت ألیك شوقا البدن فی ال��روح محل منی وأن��ت

Page 23: Bzav 3 copy

No: 3 225.3.2014

لە)28ی شوباتی 2013( دەدا، بەاڵم ئەحمەد ئیبراهیم هێرۆ نوسینگەی رونكردنەوەیەكی جەالل مام خێزانی ب�����اوك�����ردەوە، ت��ی��ای��دا ه��ات��وە رای ئاگاداركردنەوەی )بەمەبەستی كەناڵەكانی بۆ بەرچاورونی گشتی و بەئاگابن ئ���ەوەی ب��ۆ راگ��ەی��ان��دن، دەنگۆیەك و ه��ەر ل��ەب��اوب��ون��ەوەی بنەماو بێ هەڵبەستراو زانیارییەكی راگەیاندن كەناڵەكانی خۆپارێزی هەڵەو زان��ی��اری ل��ەب��اوك��ردن��ەوەی چەواشەكاری و ناراست و بێ سەرچاوە، دووپ��ات��ی��دەك��ەی��ن��ەوە ك��ەل��ەدوای سەرۆك تەندروستی باری تێكچونی نەجمەدین دكتۆر بەرێز جەالل، مام رەسمی س��ەرچ��اوەی وەك ك��ەری��م دەستنیشانكرا بۆ باوكردنەوەی هەر جیهانی و گشتی رای بۆ زانیارییەك راگەیاندن كەناڵەكانی ن��اوخ��ۆی و س��ەرۆك تەندروستی ب��اری لەسەر لەلێدوان و جگە بۆیە ج��ەالل، م��ام نەجمەدین دكتۆر زانیارییەكانی بەناراست زانیارییەك هەر كەریم

لەقەڵەم دەدرێت(.ئامارەكان لەبارەی لێدوانەكانی

نەجمەدین كەریمبزاڤ كەگۆڤاری ئامارێك بەپێی نەجمەدین دك��ت��ۆر ئەنجامیداوە، كەوتنی نەخۆش لەسەرەتای كەریم تاڵەبانیەوە لە )17ی كانونی یەكەمی واتە )2014 ئ��ازاری ٥ی بۆ 2012جار )47( رۆژدا، )443( ل��ەم��اوەی كردوە، تاڵەبانی تەندروستی باسی لێدوانی دی����دارو ب��ەب��ەی��ان��ن��ام��ەو رۆژنامەوانی، جگە لە )8( بەیاننامەی لێدوانەكانی كۆمارو سەرۆكایەتی

خانەوادەی تاڵەبانی.تەندروستی تاڵەبانی

ب���ەپ���ێ���ی ئ�����ەو خ��ش��ت��ەی��ەی ك��ەب��اوك��راوەت��ەوە دەردەك��ەوێ��ت كەتاڵەبانی نەخۆشخانەی جێهێشتوەو ئەتوانێت بوەو جێگیر تەندروستی بەباشی باشەو زاكیرەی بكات و قسە دەكات و دەوروبەریدا لەگەڵ ئاڵوگۆر راهێنانی وەرزشی دەكات و رۆژنامەكان دەخ��وێ��ن��ێ��ت��ەوەو ب��ەئ��وت��وم��ب��ێ��ل هاتوچۆ بەرلیندا بەشەقامەكانی

دەكات.تاڵەبانی وێنەی جار دوو تەنها

بەرەوانی قسە دەكات و زاكیرەشی باشە162013/2/22تەندروستی سەرۆك مام جەالل لەباشی 172013/2/28

بەردەوامدایەئەتوانێت قسە بكات182013/3/3تەندروستی مام جەالل دڵخۆشكەرە192013/3/31باشبونی لەسەرو پێشبینی ئێمەوەیە202013/4/7دكتۆرەكان زۆر لێی رازین212013/4/11هەواڵی دڵخۆشكەر رادەگەیەنم٥/٥/222013تەندروستی جێگیرە9/٥/232013بۆ یەكەم جار وێنەكانی باوكرایەوە17/٥/242013دوای باشبون دەگەرێتەوە24/٥/2٥2013تەندروستی باشبوە262013/6/17تەندروستی جێگیرە272013/7/12چاوەرێی بریاری پزیشكەكانێتی بگەرێتەوە282013/7/19بەباشی ئاڵوگۆر لەگەڵ دەوروبەریدا دەكات292013/8/18بەرەو پێشچونی باشی بەخۆیەوە بینیوە302013/8/29مژدە بەخەڵكی كوردستان دەدەم تەندروستی زۆر 312013/9/16

باشەمژدە بەخەڵكی كوردستان دەدەم تەندروستی زۆر 322013/9/18

باشەزۆر باشە332013/12/9بۆ دوەم جار وێنەكانی باوكرایەوە342013/12/17بەرەو پێشچوە3٥2014/1/10لە بەرلین بەئوتومبیل گەراوە362014/1/31كەناڵی سپێدە31/٥/372013دەنگی ئەمەریكا382013/6/16كەناڵی العراق الحرە392013/6/21كەناڵی روداو402013/6/26رۆژنامەی هەواڵ412013/7/8رۆژنامەی ئاوێنە42213/7/11كەناڵی شەرقیە432013/7/28رۆژنامەی هاواڵتی442013/10/18گۆڤاری لڤین4٥2013/12/22كەناڵی كەركوك462013/12/22كەناڵی ئێن ئار تی472013/12/24

Page 24: Bzav 3 copy

No: 325 5.3.2014

كێشەی ئەردۆگان و گولەنیەكان، دۆستی دوێنێ و دوژمنی ئەمڕۆ TRT6 بە داخستنی بەشی كوردی-سۆرانی لە تەلەفزیۆنی

ئەردۆگان پەیامی دژایەتی خۆی لەگەڵ گولەنیەكان گەیاندە لوتكەدژە گەندەڵیان ئەنجامدا كە تێیدا چەند بەرپرسێكی )هاڵك بانك( یان دەستگیر هاوكات ئەردۆگانن، بە سەر كە كرد گولەنیەكان سیاسیشەوە ڕوی ل��ە لە زۆر ژم���ارەی���ەك���ی ه��ەوڵ��ی��ان��دا دادو گەشەپێدان پارتی پەرلەمانتارانی لە پەرلەمان بهێننە دەرەوە، بەاڵم ئەو هەوڵەیان سەركەوتوو نەبوو، تەنها 9 كار لە دەستیان پارتەكە پەرلەمانتاری

كێشایەوە. ئایا كاسێتە دەنگیەكە ئاكەپە تووشی

پەتا دەكاتڕابردوودا میدیاكانی ڕۆژی لە چەند باو دەنگیان تۆمارێكی توركیان دوو ل��ە بریتیە گ��وای��ە ك��ە ك���ردەوە نێوان ل��ە ت��ەل��ەف��ۆن��ی پ��ەی��وەن��دی لە هەروەها وە كورەكەی و ئەردۆگان نێوان كورەكەی ئەردۆگان و هاوڕێەكی پەیوەندی ل��ە زان��ك��ۆی،ك��ە پێشوی یەكەمیاندا ئەردۆگان داوا لە كوڕەكەی بشارێتەوە،لە پارەكانی كە دەك��ات پەیوەندی دووەمیشیاندا بیالل ڕەجەب هاوڕێیەكی لە داوا ئەردۆگان تەیب خ��ۆی دەك��ات ژم��ارەی��ەك دورگ���ەی لە كە بكڕێت بۆ ئیجە دەریاچەی نزیك دۆالر. ملیۆن 3٥ لە بریتیە نرخەكەی لە ماوەی ڕابردووشدا ئردۆگان سەرجەم كراو مۆنتاژ بە دەنگیەكانی تۆمارە ه��ەروەك و قەڵەمداوە لە ناڕاست و دەدات قەڵەمی لە هۆكارێكیش بە هێزە ه��اوك��اری بە گولەنیەكان كە دەیانەوێت عەلمانیەكان،لەوڕێگەیەوە بەاڵم بخەنەوە. دووری دەس��ەاڵت لە ش��ارەزای ئەمریكی، ماربێتی جاشوا تۆمارەكان وای��ە پێی دەنگی ب��واری ڕاست و دروستن. لە گریمانەی دروستی ئایندەی ئایا دەنگیانەدا تۆمارە ئەو ئەردۆگان و پارتەكەی بە كوێ دەگات؟

كێشەی ئەردۆگان و گولەنیەكان و كاریگەری لەسەر پڕۆسەی ئاشتی

توركیائاك پارتی لە توركیا لە ئێستادا خۆی دەبینێت سەرەكی و یەكەم پارتی بە پڕۆسەی دەی��ەوێ��ت ك���رداری ب��ە ك��ە و توركیا سوپای ئاگربەستی ئاشتی گەریال لەو واڵتەدا درێژە پێبدات،بۆ ئەو كوردیەكان ناوە ئێستا تا مەبەستەش بۆ ئەو شوێنانە گەڕاوەتەوە كە پێشتر كاتێكدایە لە بوو،ئەوەش توركێنراو خوێند بە زمانی كوردی و نووسین لە شوێنە گشتیەكان بە كوردی و چەندانی تر لە دەسكەوتەكانی ئەردۆگانن،بەاڵم ئاك و ئ��ەردۆگ��ان نەمانی ب��ە ئایا ئێستا شێوەیەی بەو دۆخەكە پارتی دەمیرتاش سەالحەدین دەمێنێتەوە؟ هاوسەرۆكی پارتی ئاشتی و دیموكراتی بۆ سایتی دەیلی نیوز ڕایگەیاندوە ئەوان لەشەری گولەنیەكان و ئەردۆگاندا هیچ الیەك هەڵنابژێرن،هەروەك پێشی وابوو پرسی و ئاشتی پڕۆسەی دەكرێت كە ئاك و ئەردۆگان بێ وواڵتەكە كوردی پێی پێبدرێت،هەروەك درێ��ژەی پارتی وابوو كە لەمەودوا ئەردۆگان ناتوانێت وواڵتە بەڕێوە ببات و بە گەندەڵ ناوبرد. ملمالنێكە و كاریگەری لەسەر هەرێمی

كوردستانكاریگەری دۆخ��ەش ئ��ەم هەموو هەیە، كوردستانیش هەرێمی لەسەر بەو پێیەی هەم پارتی داد و گەشەپێدان هەرێمدا لە گولەن گروپەكەی هەم و ئامادەگیەكی زۆری سیاسی و ئابوری و

پەروەدەییان هەیە. لە ڕووی سیاسیەوە و لە دوو جانبی

سەرەكیەوە كاریگەری دەبێت:پەیوەندیەكان یەكەم/لەمەسەلەی و سەرۆكی هەرێمی كوردستان و پارتی

دیموكرراتی بە ئ��ەردۆگ��ان��ەوە،ك��ە بە كوردستان كە دادەن��رێ��ت بەهێز پەیوەندیەكی لە نەوت كوردستان هەرێمی ڕۆژان��ە ئاڕاستەی نەوتەكانەوە بۆریە ڕێگەی پەیوەندیەكەش و دەكات وواڵتە ئەم سەركردەكانی پەیوەندی بە زیاتر ئاك الچونی بە دادەنرێت،ئایا هەردوال كوردستان هەرێمی حوكم لە پارتی

بەرەو كوێ هەنگاو دەنێت. ئەردۆگان بۆ شكستێك دووەم/هەر و ئاك پارتی ڕەنگە شكست و گورزێكی سیاسیە ه��ێ��زە ب��ۆ بێت ك��وش��ن��دە كوردستان هەرێمی ئیسالمیەكانی ئیسالمی،كە یەكگرتووی تایبەت بە حیزبە ئەم سیاسیەكانی لە بەشێك بە شوێنكەوتەی سیاسەتەكانی خۆیان ئاك پارتی لە قەڵەمدەدەن،هەروەك لە سەرەكی پشتیوانێكی بە هەمانكاتدا خوێندنگاكانی كۆمەڵی خزمەتی سەر بە لە هەرێمی كە دادەنرێن گولەنیەكان

كوردستاندان. گولەنیەكان ب��ێ ب��ە پ��ارت��ی ئ��اك لەبەردەم تاقیكردنەوەیەكی قورسدایە

ڕاپ��رس��ی ل��ە بەشێك ه��ەرچ��ەن��دە ناوخۆییەكانی و نێودەوڵەتی دەزگ��ا كە دەدەن ب���ەوە ت��ورك��ی��ا،ئ��ام��اژە زۆرینەی دەنگی پارتی ئاك تر جارێكی هەڵبژاردنەكانی شارەوانیەكانی كۆتایی دەهێنێت،بەاڵم بەدەست مانگە ئەم ئەمجارە چاودێران لە زۆرێك بڕوای بە گولەنیەكان پشتیوانی بوونی بێ بە ل��ەب��ەردەم حیزبەكەی و ئ��ەردۆگ��ان

تاقیكردنەوەیەكی قورسدا دەبن.

No: 325 5.3.2014

Page 25: Bzav 3 copy

No: 3 245.3.2014

كێشەی ئەردۆگان و گولەنیەكان، دۆستی دوێنێ و دوژمنی ئەمڕۆ TRT6 بە داخستنی بەشی كوردی-سۆرانی لە تەلەفزیۆنی

ئەردۆگان پەیامی دژایەتی خۆی لەگەڵ گولەنیەكان گەیاندە لوتكە

توركیای لە سیاسی دۆخ��ی ب��ارو بۆتەوە ناسك ج��ۆرێ��ك ب��ە ئێستادا و دەرف��ەت سادەترین لە ڕەنگە كە بە گ��ەورە تەقینەوەیەكی مەنفەزدا و دژایەتی ئەمجارە ببینێت. خۆیەوە ملمالنێیەكان وەك جاران تەقلیدی نین چەهەپە وەك عەلمانیەكانی پارتە كە كارەكانی و پڕۆژە دژایەتی مەهەپە و ئ��اك��ەپ��ەی ح��وك��م��ڕان و ئ��ەردۆگ��ان��ی ئەمڕۆ بەڵكو بكەن. وەزیران سەرۆك مەیدانەكە كۆمەڵێك برای كۆكردۆتەوە پۆستەرەكانی پێكەوە دوێنێ تا كە ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی��ان ه���ەڵ���دەواس���ی و سەركەوتنیان ئ��اوازی بەیەكیشەوە ئێستا م��ەی��دان��ەش ئ��ەو دەچ����ڕی. گولەنیەكان و پارتی ئاك و ئەردۆگان گولەن فەتحوڵا ڕاب��ەرای��ەت��ی ب��ە كۆكردۆتەوە. . ئەوەش لە كاتێكدایە كە هەڵبژاردنی شارەوانیەكانی ئەو وواڵتە بەڕێوەدەچێت. مانگە ئەم كۆتایی لە چارەنوسساز هەڵبژاردنێكی بە كە دادەنرێت بۆ هەموو هێزە سیاسیەكانی

بە كوردانی ئەو وواڵتەشەوە. چۆن ملمالنێكە دروست بوو؟

لە كۆتاییەكانی ساڵی ڕابردوو رەجەب تەیب ئەردۆگان پڕۆژەی چاكسازی و دژە گەندەڵی دەست پێكرد،لەو نێوەندەشدا وواڵت��ەك��ەی وەزی���ران���ی ل��ە بەشێك ك��ەوت��ن��ە ن��او ئ��ەو زۆن���ەی ك��ە پێی سەرەنجام و گەندەڵی زۆنی دەوترێت كاركێشانەوە ل��ە ب��ەدەس��ت ن��اچ��ار

لە وەزیرانەش لەو بەشێك كران،كە دوات��ر ب��وون. نزیك گولەنیەكانەوە ئ��ەدۆگ��ان ه��ەوڵ��ی ك��ەم��ك��ردن��ەوەی هەژمونی گولەنیەكانی دا بەو پێیەی ناوەندەكانی سەرجەم نێو چوبونە بڕیار و میدیاوە لە توركیا، بۆ ئەوەش لە بەشێك داخستنی هەوڵی سەرەتا خوێندنگەكانی سەر بەو گروپەی دا كە واڵتەدا لەو خوێندنگەیان بەهەزاران سەرەكی س��ەرچ��اوەی��ەك��ی و هەیە داهاتیشیانە،بۆ ئەو مەبەستەش پڕۆژە قەدەغەكردنی بە تایبەت یاسایەكی 1ی و كرا پەسەند قوتابخانانە ئەو ئەیلولی ساڵی 201٥ ش وەك دوا وادە ناوەندانە ئەو سەرجەم داخستنی بۆ كوردستانیشدا هەرێمی لە دیاریكرا. ئەم هەیە. بونیان خوێندنگایانە ئەو هەوڵەی ئەرۆدگانیش لە كاتێكدایە كە بۆ زیاتر لە سەدەیەكە،گولەنیەكان كە زۆریان جەماوەرێكی توركیادا نێو لە پارتی بەهێزی هاوپەیمانێكی هەیە، ئەردۆگان كە بون گەشەپێدان و داد ئەو ئێستا بەاڵم دەكات، سەرۆكایەتی

پەیوەندیە بەرەو ئاڵۆزی دەچێت. داخستنی بەشی كوردی-سۆرانی لە تەلەفزیۆنی TRT6 و لوتكەی

دووبەرەكیلەو زۆر بەشێكی ئەردۆگان دواتر

دورخستەوە میدیایانەی بەرپرسە بون گولەن گروپەكەی بە س��ەر كە كۆمپانیای لەگەڵ گرێبەستیشی و نوێ A2 گولەن بە سەر ڕاگەیاندنی كۆمپانیایەش ئەو هەر كە نەكردەوە، بەشی سۆرانی كەناڵی تەرەتە شەشیان ئەو بەهۆی ئێستا كە دەب��رد، بەڕێوە كەناڵەكە سۆرانی بەشی كێشانەوە چەند ئ��ەوەی پاش ئەمەش ڕاگیراوە، خوێندنگەكانی دەرچوی خوێندكاریكی هەرێمی ل��ە گ��ول��ەن گ��روپ��ەك��ەی كوردستان ئەو بەشەیان بەڕێوە دەبرد.

گولەنیەكان:ئەردۆگان دیكتاتۆرەرەجەب تەیب ئەردۆگان لە ناوەراستی ڕابردوو،سەرادنی ساڵی 11ی مانگی ئامەدی لە كردو كوردستانی باكوری دووپاتی تر كوردانەوە،جارێكی قەاڵی ئاشتی پڕۆسەی كە ك��ردەوە ئ��ەوەی بۆ ماف گەڕاندنەوەی و لەواڵتەكەی كوردانی واڵت بەردەوام دەبێت،هەروەك نایەوێت چیتر كە بەوەشدا ئاماژەی فرمێسكی چاوی دایكان ببینێت چ تورك هەڵبژاردنی هەروەك كورد. یاخود بن و لەقەڵمدا بەسەخت ڕێگایەشی ئەو

پێی وابوو دژایەتی زۆر دەكرێت. گروپەكەی ئەوەشدا بەرامبەر لە لە زۆرێ��ك ئاشكرای دژایەتی گولەن و دەك��ەن ئ��ەردۆگ��ان سیاسەتەكانی ئەو نێو لە دەبەن، ناوی دیكتاتۆر بە ئەردۆگان كرانەوەی سیاسەتانەشدا بەرامبەر بە كورد كە بە توندی لە الیەن گولونیەكانەوە ڕەتكرایەوەو بۆ ئەمەش ئۆپۆزسیۆنی علەمانی توركیا پشتگیری هەردوو هاوكات دەكەن، گولونیەكان پەكخستنی و ل��ێ��دان ه��ەوڵ��ی ل��ە ال یەكدی ئابوریەكانی پرۆژە و كۆمپانیا بە گولەنیەكان توركیادا، لە دەدەن ئۆپەراسیۆنی وواڵت سوپای پاڵپشتی

شیكاری: كاروان رەحمان

گروپەكەی گولەن ئەردۆگان بەدیكتاتۆر ناو دەبەن

No: 3 245.3.2014

Page 26: Bzav 3 copy

No: 327 5.3.2014

دەزگای پاراستن بەشووم و سەربە ساواك لەقەڵەم ئەداتشەهید ئارام: هۆكاری شكستی شۆڕشی ئەیلول، سوڵتەی

دیكتاتۆریانەی بارزانی بووب��ەرەو ك��وردی گەلی بزوتنەوەكەی جەزربە گەورەترین وە بردەوە دواوە كەبارزانی بەبزوتنەوەی رزگاریخوازانەی ئەوە گەیاندبوو كوردستانی گەلی خۆی دیكتاتۆریانەی كەسوڵتەی بوو بیركردنەوەی سەپاندو ب��ەس��ەردا چینە بەسەرچووی كۆنەپەرستانەو كۆنەپەرستەكانی لەباتی بیركردنەوەی ت��ی��ۆری��ی ش��ۆرش��گ��ێ��ران��ەی ب��ەس��ەر

بزوتنەوەكەدا دابری(.نەبونی تیۆری شۆرشگێرانە

ئارام هۆكارەكانی شكستی شۆرشی پۆلێن هۆكارێك چەند بۆ ئەیلول ئەو ب��ەرای كەگرنگترینیان دەك��ات، تیۆری نەبونی )مەسەلەی بریتیە دوژمنایەتی تەنانەت شۆرشگێرانەو كردنیشی كۆمەڵێك ئەنجامی سیاسی و تەنزیمی و ئایدۆلۆژی ئەوتۆی لێ هاتنە بەرهەم كەهەر یەكێك لەو ئامانجانە كلۆركردن و بۆ بون گرنگ هۆیەكی

پوچەڵكردنەوەی بزوتنەوەكە(.ئ��ەن��ج��ام��ی ن���ەب���ون���ی ت��ی��ۆری دوو بۆ دابەش كردوە شۆرشگێریشی دەڵێت ئ��ارام یەكەمدا لەخاڵی خاڵ ئێستای لەمەوقعی )تێنەگەشتن لەمەیدانی نەتەوایەتی بزوتنەوەی سۆشیالزم و ب��ەرەو گەالندا شۆرشی مەوزوعیانەی پەیوەندی پساندنی بزوتنەوەی كورد لەگەڵ ئەو شۆرشەدا، بزوتنەوەكەی توند ب��ارزان��ی بۆیە دوژمنە ب��ەب��ەرژەوەن��دی بەستەوە سەرسەخت و دێرینەكانی گەلی كوردو چاك كەمێژو جیهانەوە ش��ۆرش��ی سەلماندوێتی ئەو الیەنانەی كەبارزانی بزوتنەوەكەیان بەستبون پێ پشتی ئەوانیش مستیانەوە، قولی خستبوە

ئارام و خاڵە شیهاب

Page 27: Bzav 3 copy

No: 3 265.3.2014

بۆ راب��ردوو س��ەدەی هەفتاكانی كوردەكانی باشور سااڵنی گۆرانكارییە بەیانی سەرەتاكەی بوو، مێژویەكان بوو كەبریتی ب��وو ئ����ازار( )11ی بەزەبری ئۆتۆنۆمی لەبەدەستهێنانی بریتی ن��اوەن��دەك��ەش��ی ش����ۆرش، )14( شۆرشی لەكۆتایهاتنی ب��وو بەئاشبەتاڵ كەدواتر ئەیلول، ساڵەی

ناوزەندكرا.ئ��اش��ب��ەت��اڵ ب����ەالی ب��ن��ەم��اڵ��ەی شۆرش كۆتایهاتنی مانای بارزانیەوە بوو، بەالی ئۆپۆزسیۆنی بنەماڵەشەوە چۆك خیانەت و تەسلیمبون و مانای

دادان بوو.راستەوخۆ دوای ئاشبەتاڵ قەندیلی )یەكێتی بەمەچەكی ن��وێ شۆرشی پێكرد، دەستی كوردستان( نیشتمانی بەرە ئ��ەم لەپێكهێنەرانی یەكێك لینینی – ماركسی كۆمەڵەی نوێیە شاسوار كەلەالیەن بوو، كوردستان رابەرایەتی بە)ئارام( ناسراو جەالل

دەكرا.ئارام كێیە؟

)شاسوار جەالل تەواوی ناوی ئارام لەشاری )1947( لەساڵی سەعید(ەو خوێندنی دنیاوەو هاتوەتە سلێمانی س���ەرەت���ای و ن���اوەن���دی و ئ��ام��ادەی��ی تەواو چوارتا م��اوەت و لەسلێمانی و كردوەو دواتر بروانامەی بەكالۆریۆسی

لەكۆلێجی بازرگانی بەدەست هێناوە.راب��ردوو س��ەدەی لەشەستەكانی پەیوەندی كردوە بەریزەكانی یەكێتی ل��ەدوای ك��وردس��ت��ان��ەوە، قوتابیانی

بەیانی )11ی ئازار( وەك رۆژنامەنوس لەرۆژنامەی هاوكاری بابەتی نوسیوەو یوسفی ساڵح ژمێریار الی وەك دواتر ل��ەری��زەك��ان��ی پ��ارت��ی دی��م��وك��رات��ی

كوردستان كاریكردوە.شۆرش دەسپێكردنەوەی لەگەڵ كۆمەڵەی ریزەكانی )197٥( لەساڵی بووەتە رێكخستۆتەوەو رەنجدەرانی

رابەری ئەو كۆمەڵەیە، دواتر لە )31ی لەگوندی )1978 دوەم��ی كانونی تەنگی سەر بەناوچەی قەرەداخ تەقەی

لێدەكرێت و گیان لەدەست ئەدات.ئاشبەتاڵ؟

شاسوار جەالل كە ناسراوە بەشەهید ئارام لەنوسینێكیدا بەناوی )بزوتنەوە سەرەنجامی پێشوو چ��ەك��دارەك��ەی )بەپێویستمان دەڵێت ئاشبەتاڵ( ئاشبەتاڵ دەرب��ارەی نوسینێك زانی دەست بەروونی تیایدا باوبكەینەوە الیەنە ك��وری و ك��ەم و س��ەر بخەینە چەكدارییەكەی بزوتنەوە چەوتەكانی ئ��ەو دەم���ە ك��ەل��ەالی��ەن س��ەرك��ردە راب��ەری بارزانیەوە عەشائیریەكەی

ئەكرا(.دواتر دێتە سەر پێناسەی ئاشبەتاڵ و دڵ وشە ئەو )ئاشبەتاڵ دەنوسێت سوتێنەرەیە كەجەماهیری دڵ پر لەژانی كوردستان هەست و هەڵوێستی گەلی ئەنجامی بەرامبەر دەربری پێ خۆیان

نالەباری بزوتنەوەكەی بارزانی(.بارزانی بۆ وایكرد؟

پرسیارەدا ئەو وەاڵم��ی لەمیانەی خەڵكی )زۆرب���ەی دەنوسێت )ئ���ارام( لەو باوەڕەدان كەتاكە هۆی كاریگەرو رێكەوتنەكەی ئاشبەتاڵ بنچینەیی راستی ب��وو، عێراق ئ��ێ��ران و نێوان نرا ب��وو پ��اڵ دوا رێ��ك��ەوت��ن��ە ئ��ەو هەزار هەڵدێری بەرەو بەبزوتنەكەوە

بەهەزاری لەناوچونی برد(.تایبەت بەبارزانیش ئارام دەنوسێت رەوت��ی لەگەڵ ه��ەر ن��ەك )ب��ارزان��ی نەكرد رێی گەالندا شۆرشگێرانەی گەورەشی هەنگاوێكی چەند بەڵكو

راپۆرتی: محەمەد ساالر )پاشا(

ئاشبەتاڵ ئەو وشە دڵ سوتێنەرەیە كەجەماهیری دڵ پر لەژانی گەلی كوردستان هەست و هەڵوێستی خۆیان پێ دەربری بەرامبەر ئەنجامی نالەباری بزوتنەوەكەی بارزانی

دەزگای پاراستن بەشووم و سەربە ساواك لەقەڵەم ئەداتشەهید ئارام: هۆكاری شكستی شۆڕشی ئەیلول، سوڵتەی

دیكتاتۆریانەی بارزانی بوو

Page 28: Bzav 3 copy

No: 329 5.3.2014

پارتی لەرووخاندنی كانتۆنەكانی رۆژئاوا هۆشداریدانوێنەری پەیەدە: پارتی ڕۆڵی ئیرادەی

گەلی ڕۆژئاوای كوردستان لەبەر چاو نابینێ

قەیرانەكانی ئ��اڵ��ۆزی و دوای لە ڕژێمەكەی كوشتارگەكانی سوریاو الیەنە واڵت���ەدا، ل��ەو ئەسەد بەشار

كوردیەكانی ئەو واڵتە كەوتونەتە دەستهێنانی بە هەوڵی خ��ۆو ناوچەیەكی خۆجێی لە ڕۆژئاوای

كوردستان دەدەن.قەیرانەكانی تر بەجۆرێكی ڕۆژئ���������اوای ك���وردس���ت���ان نێودەوڵەتی و دەستێوەردانی بە لێكەوتۆتەوە هەرێمیشی دەسەاڵتەی ئەو ئەنداندەی الی��ەن��ەك��ان دەس��ت��ی��ان پێ

بگات.سیاسیی چ��اودێ��ران��ی بەشێوەیەكی وای��ە پێیان ناڕاستەوخۆ یەكێتی و پارتی قەیرانەكاندا لە دەستیان ه��ەی��ەو دەس��ت��ێ��وەردان كوردستان ڕۆژئ���اوای لە دەك������ەن ه��ەرچ��ەن��دە پ��ارت��ی ڕەت��ی��دەك��ات��ەوەو نابێت دەڵێت یەكێتیش دەستێوەردان لە ڕۆژئاوای

كوردستان بكرێت.ئ��ەن��دام��ێ��ك��ی ڕووەوە ل����ەم س��ەرك��ردای��ەت��ی پ��ارت��ی ل��ەب��ارەی لە ڕۆژئاوا كانتۆنەكانی دروستكردنی لێدوانێكیدا بۆ گۆڤاری بزاڤ ڕایگەیاند كوردستان ڕۆژئ���اوای )كاتۆنەكانی دیارنیە، پێوە نەتەوەیی سیمایەكی ئەوان دەیانەوێت كێشەی ئێمە كورت نیە، كورد قایمقام لەوەی بكەونەوە كۆنتڕۆلكردنی الیەنەكانیش غەدرێكە

لە كوردستان دەكرێت(.چاودێرێكی تریشەوە لەلەالیەكی ئەو )دروستبوونی وایە پێی سیاسیی

كوردستانی لە واقعێكە كانتۆنانە ڕۆژ كوردستانی لە جیاوازە ڕۆژئ��اوا بەحوكمی باكوور، باشوورو هەاڵت و ب��وون، داب��ڕداب��ڕ ناوچەكان ئ��ەوەی كەوتۆتە تر كانتۆناتی كۆمەڵێك بەوشێوەیە ناچارن ناویەوە،

بیكەن(.یەكێتی گۆڕان و )بۆچوونی وتیشی واقعی ترە لە پارتی، ئەو حەساسییەتەی زیاتر نیە، واقعیانە هەیەتی پارتی نەك بێت دەروون��ی حاڵەتی هەندێ

حالەتێكی ئاسایی بێت(.ئ����ەو چ����اودێ����رە س��ی��اس��ی��ە لە كانتۆنەكانی دژایەتیكردنی ب��ارەی دیموكراتی پارتی لەالیەن ڕۆژئ���اوا ك��وردس��ت��ان��ەوە ئ����ەوەی ب��ۆ ب��زاڤ ڕوون����ك����ردەوە )ئ����ەو م��ەس��ەل��ەی��ە هەریەكەیان لە دیدو بۆچوونی حزبی

كاتێكدا لە بكەن، تەماشای خۆیانەوە نەتەوەییەوە بەرژەوەندی لە دەبێت سەیر بكرێت، بەاڵم پارتی نەی پێكاوە

لەو دژایەتیكردنەیدا(.الی خۆیەوە عەلی عەونی ئەندامی لە پارتی سەركرایەتی ئەنجومەنی وتی بزاڤ گۆڤاری بۆ لێدوانێكیدا

ندن و )خۆسەپاخۆ فەرزكردن لە كۆمەڵگەدا ترسناكە، چەپڵە بێن تەنیا سیاسیەكان الیەنە ئەوە ب��دەن ه��ان خەڵك ب��دەن و لێ بەشار ڕێ��چ��ك��ەی ه��ەم��ان غ����ەدرەو ڕەخنەیەی ئەو گرتووە، ئەسەدییان وایە پێمان هەمانە پەیەدە لە ئێمە دەبێ نەتەوەیی بن، كە خۆیان دەڵێن ئێمە نەتەوەیی نین ناوی كوردستانیان

پێوە نەلكاندووە(.دژایەتیكردنی پارتی بۆ كانتۆنەكانی

راپۆرتی: هێدی هەولێری

Page 29: Bzav 3 copy

No: 3 285.3.2014

بەپلەی یەكەم ئێران و ئەمەریكایە(.مستەفا ل��ەم��ەال رەخ��ن��ە پ��اش��ان دەگ��رێ��ت ك��ەب��ەو ش��ێ��وەی��ە ب��روای هاتوە لەوتارەكەیدا كردوەو بەئێران )بارزانی بۆ وا بەئاسانی بیری چوەوە؟ ئەمری ئ��ەب��وای��ە نەبێت هیچ خ��ۆ بیرنەچوایەتەوە خ��ۆی خنكانەكەی ك��ەب��ۆی دەرك����راب����وو ب����ەاڵم ئ��ەم لەبیرچون و ب��ارزان��ی هەڵوێستەی گێلی نیە بەڵكو رێبازەو رێبازی چینی بەشۆرشەكانە، دژ ك��ۆن��ەپ��ەرس��ت و ئیمپریالیزم و خزمەتكردنی رێبازی بەهەموو لەناوچەكەدا كۆنەپەرستیە نەبونە ب���اوەر رێ��ب��ازی ت��وان��ای��ەوە، گەل جەماهیری سنوری بێ بەهێزی

وە باوەر نەبونە بەهێزی ئیمپریالیزم و بەپێی كۆنەپەرستەكانی دارودەستە بزوتنەوەكەی بارزانی بیرورایە ئەم سەودای سات و مەیدانی ناو فرێدایە بزوتنەوەكەی جڵەوی دەوڵەتان و نێو لەدەستی گەل سەندەوەو دایە دەست بارزانی دوژمنەكانی گەل، ئەم كارەی بوو كار زیانبەخشترین سامناكترین و كردی كوردستان بەگەلی كەدەرهەق

ئاشبەتاڵیش بەرهەمەكەی بوو(.باوەر نەبون بەهێزی گەل

ئ������ارام ه��ۆك��ارێ��ك��ی دی��ك��ەی بۆ دەگ��ەرێ��ن��ێ��ت��ەوە ئاشبەتاڵەكە باوەرنەبون بەهێزی بێ سنوری گەل، لەم بوارەدا دەنوسێت )بەهیچ جۆرێك

رێ بەهیچ بیروباوەرێكی شۆرشگێرانە نەئەدرا كەدەوری شۆرشگیرانەی خۆی

بگێرن(.پاراستن دەزگ��ای ب��وارەش��دا ل��ەم ب��ەن��م��ون��ە دەه��ێ��ن��ێ��ت��ەوەو دەڵ��ێ��ت بەشێ وەكو پاراستن )دەزگای شومی لەسازمانی ئەمنیەت و دەزگای بەدناوی گیانی ب��ەردراب��وە ئێرانی س��اواك��ی كوردستان پێشكەوتوخوازەكانی رۆڵە رەش��ەی پالنە ئ��ەو بەپێی ئەمەش كەئێران و ئاغاكانی بۆ بزوتنەوەكەیان

كێشابوو(.بارزانی باوەری بەحیزب نەبوو

بۆ شیكارییەكانی ل��ەم��ی��ان��ەی سەر دێتە ئارام شكست هۆكارەكانی خۆی )بارزانی دەڵێت بارزانی و باسی حیزب پێویستی بەبونی باوەری هەر هەنگاو یەكەم ئ��ەوە لەبەر نەبوو لەناوبردن و بەرەو نای 1964 ساڵی گرت دەستی پارتی و پوچەڵكردنەوەی سەرۆكایەتی چەك و بەهێزی بەسەریا ئیتر سەپاند بەسەردا خۆی موتلەقی هەر خۆی بەتەنیا نەك هەر دەسەاڵتی هەموو دەس��ەاڵت��ی بەڵكو س���ەرۆك دەزگاكانی حیزبیدا بەخۆی مەسەلەكە خۆی بڵێین ئ��ەگ��ەر نیە گاڵتەش كۆنگرەش بوو چونكە كێی بویستایە كێ مەركەزییەوە لیژنەی ئەیخستە ئەشی بگرە ئەكرد دەری نەویستایە

كوشت(.ل��ەك��ۆت��ای��ی وت����ارەك����ەدا ئ���ارام ه���ۆك���ارەك���ان ل�����ەروی س��ی��اس��ی و شیكار عەسكەریەوە ئ��ای��دۆل��ۆژی و دەكات و بۆ هەر یەكێكیان بەچەندین خاڵ ئاماژە بەهەڵەو كەموكورییەكانی پ��ارت��ی دی��م��وك��رات��ی ك��وردس��ت��ان و شۆرشی بارزانی و سەركردایەتییەكەی

ئەیلول دەكات.

تێبینی ئەم بابەتە بریتیە لەبەشێك لەوتارێكی )ئارام( كە ناوەندی كۆمەڵەی لە عێراق، – كوردستان رەنجدەرانی لەژێر )1980 دوەمی كانونی )31ی لەنوسینەكانی )هەڵبژاردەیەك ناوی ب��اوی��ك��ردوەت��ەوە، ئ���ارام( شەهید )بزوتنەوە بەناونیشانی وتارەكەش سەرەنجامی پێشوو چ��ەك��دارەك��ەی

ئاشبەتاڵ( باوكراوەتەوە.

مەال مستەفای بارزانی

Page 30: Bzav 3 copy

No: 331 5.3.2014

بۆ ئەوەی نوێنەری ڕاستەقینەی خۆیان هەڵبژێرن، بەاڵم بەداخەوە لێرەو لەوێ وەردەدرێ���ت لەكاروبارییان دەس��ت دەك��رێ و كەسێك ل��ە پشتوانی ك��ە كە دەك��رێ��ت، تر كەسێكی دژای��ەت��ی ڕۆژئاواو خەڵكی لەبەرژەوەندی ئەوە

هەرێمی كوردستانیشدا نیە(.ك���ردەوە جەختیشی ه���ەروەه���ا دەست الیەنانەی ئ��ەو )ه��ی��وادری��ن لەكاروبارییان وەردەدەن، لەبەرامبەردا ڕۆژئ��اوا كوردانی پشتیوانی دەبێت بكەن بۆ ئەوەی كێشەی نەتەوەكەمان

لەوێ بچێتە پێشەوە(.یەكێتی و هەڵوێستەكانی لەبارەی ڕۆژئ��اوا كانتۆنەكانی لەسەر پارتی ئارێز عەبدولا وتی )بێگۆمان جیاوازی كوردستان لەڕۆژئاوای پارتی یەكێتی و پشتوانی یەكێتی دیارە، زەقی بە زۆر لە هەڵناقورتێنێت خ��ۆی دەك���ات و كاروبارەكانیان، بەاڵم سیاسەتی پارتی بپرست لەوان ترە دەبێت بە جۆرێكی كە هەیە، سیاسەتەیان جۆرە ئەو بۆ كارێكی بین یەك هەموو بێگۆمان

باشە نەك وەك ئێستا(.وتی عەونی عەلی لەبەرامبەردا دروستبوونی ل��ەس��ەرەت��ای )پ��ارت��ی

غەمی بەجدی زۆر سوریا بارودۆخی ئەوەی بووە كە بتوانین ئەو دەرفەتەی هەموو ڕۆژ هەاڵتی ناوەڕاست خەریكی ڕۆژه��ەاڵت��ی گ��ەورەی��ەو گۆڕانێكی ن��اوەڕاس��ت ئ��اوس��ە چ���اوەڕوان���ی لە

دایكبوونی كۆرپەیەكە(.نازانم )م��ن ل��ەوەك��رد باسیشی دەك��ەن، وا بۆ چینڤ كانتۆنانە ئەو دەیەوێت هەیە دیاریكراو الیەنێكی كەسپی ڕۆژئاوا بكات و سەرەنجی بەشار ئەو بۆیە ڕابكێشێت خۆی بۆ ئەسەد موجامەلەیە دەكات، لە داتوودا ئەگەر بەشار ئەسەد ناوچەكان ئارام بكاتەوە ناهێڵێت ئەو كانتۆنانە بەردەوام بن و ئۆپۆزسیۆنی دەب��ەن، ن��اوی لە زوو كانتۆنانە ئەو بكەوێت سەر سوریش زەرەر حالەتدا هەردوو لە دەڕوخێنێت زانستی و كانتۆنانە ئ��ەو دەك���ەن، شەخسین، بەڵكو ن��ی��ن، سیاسیی دراوە، ل���ەوێ ه��ەڵ��ەی��ە ب��ڕی��ارێ��ك��ی ئەسەد بەشار بەنوێنەرایەتی پەیەدە كە دەبات، بەڕێوە لەوێ بارودۆخەكە ئەسەد، بەشار لە بەشێكە پەیەدە كارتۆنی وەك الیەنێكی چەند كە بەشدارییان پێكراوە، كە زەرەر دەكەن

لەو بەشدارییە لەگەڵ پەیەدە(.

ئەنجومەنی یاسادانانی کاتی کۆبانی

ئارێز عەبدولاڵ: بێگۆمان جیاوازی یەكێتی و پارتی لەڕۆژئاوای كوردستان زۆر بە زەقی دیارە، یەكێتی پشتوانی دەكات و خۆی هەڵناقورتێنێت لە كاروبارەكانیان، بەاڵم سیاسەتی پارتی بە جۆرێكی ترە

Page 31: Bzav 3 copy

No: 3 305.3.2014

كاتەی ئەو دەركەوت لەناكاو ڕۆژئاوا الیەنە كوردیەكانی سوریا لە هەرێمی دروستكردنی خەریكی ك��وردس��ت��ان ژێر لە ب��وون ه��اوب��ەش بەرەیەكی پارتی جۆرێك بە كە پارتیدا، سێبەری خۆیدا هەیمەنەی لەژێر دەیویست كارەكان بەڕێوە بچێت نەك بە نادیاری و

دوور لە كامێراكانی پارتی بێت.تەڤگەری نوێنەری بارەیەوە لەم جڤاكی دیموكراتی تەڤدەم لە هەرێمی كوردستان جەخت لەسەر ئەوە دەكاتەوە )ئەوەی ئێمە داوامان كردووە چەندین خۆ بەڕێوەبردنی دامەزراندنی ساڵە ناوچەیەكی ڕاگەیاندنی بەرێوەبردنە، سیستەم و وەك دیموكراتی خۆجێی ب��پ��ارێ��زرێ��ت(. غ��ەری��ب حەسۆ ئ���ەوە دیموكراتی جڤاكی تەڤگەری نوێنەری بۆ كوردستان هەرێمی لە تەڤدەم چارەسەری لێرەدا )ئێمە وتی ب��زاڤ

كانتۆن كە دەبینین، كورد ئازادی بۆ تازەمان نموونەیەكی ڕابگەیەنرێت و سیستەمە ئەو دروستكرد، لەڕۆژئاوا نەبووە، دروست ناڤیندا لەڕۆژهەاڵتی ئێمە كوردستاندا لەڕۆژئاوای بەڵكو

ڕامانگەیاند(.هاوكات موحەمەد بازیانی چاودێری لەو كوردستان هەرێمی لە سیاسیی باوەڕەدایە )دەبێت كورد ستراتیژیەتێكی ناوچەیەك هەر لە هەبێت، هاوبەشی ئەگەر ڕزگاربكرێت دەبێت دەستخۆشی كەسێ هەر بدەین، یارمەتی بكەین و وەك بكردایە ئێمە لە دەستخۆشی هەرێمی كوردستان پێمان خۆش بوو، كانتۆنێك كەركوكیش ئێستا خۆزگە كوردستان، هەرێمی پ��اڵ لە بوایە دەیتوانی كانتۆنانە ئەو ڕۆژێ��ك كە بلكێنرێت، كوردستانەوە بەهەرێمی

نادیارە دەرەنجامەكەی ئێستا بەاڵم ب��ەدووری ڕیفراندۆمێكەوە ل��ەڕووی

نەزانین نەیبەینەوە(.پارتی لە ڕەخنەكان س��ەرچ��اوەی سنوورەكان و داخستنی بە ماوەیەك ئێستا دژایەتی ئەو كانتۆنانە تازە نین، لەوبارەیەوە ئەندامێكی سەركردایەتی )كە دەكاتەوە ل��ەوە جەخت یەكێتی كانتۆنەكانی لە دەستێوەردان نابێت

ڕۆژئاوای كوردستان بكرێت(.ئ���ارێ���ز ع���ەب���دول���ا ئ��ەن��دام��ی بەگۆڤاری یەكێتی س��ەرك��ردای��ەت��ی لەوێ لێرەو )ب��ەداخ��ەوە وت بزاڤی وەردەدرێ���ت لەكاروبارییان دەس��ت دەك��رێ و كەسێك ل��ە پشتوانی ك��ە كە دەك��رێ��ت، تر كەسێكی دژای��ەت��ی ڕۆژئاواو خەڵكی لەبەرژەوەندی ئەوە

هەرێمی كوردستانیشدا نیە(. ئەو )هیوادرین لەوەشكرد باسی لەكاروبارییان دەس���ت الی��ەن��ان��ەی دەبێت ل��ەب��ەرام��ب��ەردا وەردەدەن، بۆ بكەن ڕۆژئ��اوا كوردانی پشتیوانی لەوێ نەتەوەكەمان كێشەی ئ��ەوەی

بچێتە پێشەوە(.پێیوایە بازیانی ل��ەب��ەرام��ب��ەردا )گۆڕان و یەكێتی واقعی ترن لە پارتی، هەیەتی پارتی حەساسییەتەی ئەو حاڵەتی هەندێ زیاتر نیە، واقعیانە دەروونی بێت نەك حالەتێكی ئاسایی(.

لەبەرامبەردا غەریب حەسۆ نوێنەری پێیوایە دیموكراتی جڤاكی تەڤگەری لەگەڵ كانتۆن هەرسێ )كێشەكانی گەورەیە زۆر ئەسەد بەشار ڕژێمی قوربانیمان بینیووەو زوڵممان زۆر هەم بەعسیەكان و لەزیندانی داوە قوربانیمان زیندانەكان ل��ەدەرەوەی هیچ كانتۆن وەك ئێستاش داوە، كە ڕژێمدانیە، لەگەڵ پەیوەندیمان

ئەو كانتۆنانە گەل دروستی دەكات(.وتیشی )لێك تێنەگەیشتن لەنێوان پەیەدە كوردستان و دیموكراتی پارتی هەندێ پاڵپشتی پارتی كە هەیە، دا ڕۆڵی دەك��ات و ڕۆژئ��اوا پارتەكانی لە كوردستان ڕۆژئ��اوای گەلی ئیڕادەی

لەبەر چاو نابینێ(.)ڕۆڵی بەوەشدا ئاماژەی ناوبراو پێش خراپە، هەرێمیەكانیش دەوڵەتە ئەوەی كانتۆن ڕابگەیەنرێت هاریكاری ڕۆژئاوادا هەرێم و حكومەتی لەنێوان

هەبوو دانوستان هەبوو، بەاڵم ئێستا پارتی ڕاگەیەنراوە، كانتۆن لەوەتەی بەسەرماندا خۆی دەرگای ئێستادا لە لە كانتۆن نایانەوێ دەرگا داخستووە، جێی خاڵێكی ئ���ەوەش ب��ك��ەن��ەوە،

ڕەخنەیە(.زاتیشەوە حكومی پێدانی لەبارەی كورد جڤاكی تەڤگەرا بەرپرسەی ئەو وتی )ئەگەر هەر كەسێك حكومی زاتی ئێمەش بێت هەركێ كورد بە بدات ئێستای حكومەی بەو دەكەین قبوڵی بەشار لە جگە ب��ەاڵم س��وری��اش��ەوە،

ئەسەد(.ل��ەب��ارەی قسەكانیدا ل��ەدرێ��ژەی ڕۆژئاوای پێكهێنەرەكانی پارە ژمارەی ك��وردس��ت��ان ئ��ام��اژەی ب��ۆ ئ��ەوە كرد )پ��ێ��وی��س��ت��ە ب��ەش��ێ��ك ل��ەح��زب ل��ەو پ��ارت و ٥7 كە هەبن كانتۆنانەدا بەشدارن تەڤگەر دەستەو ڕێكخستن و تا وە هەیئەتن، وەزارەت و 22 كە پەیوەندیەكمان هیچ ئێمە ئێستا نیە، ك��وردس��ت��ان هەرێمی ل��ەگ��ەڵ جارێك هەرێم حكومەتی ب��ەداخ��ەوە جارێكی دەدات، پیشان خۆی پاڵپشتی هەندێ دەكات، دوژمنایەتیمان تریش پارتی ڕۆژئاوا هەن لەنزیكایەتی خۆیان هەرێم حكومەتی لەسەر كاریگەری لە پارتانە ئەو كە دەك��ەن، درەس��ت

كانتۆنەكان بەشدارنین(.ئەندامەكەی سەركردایەتی یەكێتی ئەو )دروستكردنی كردەوە ڕوونیشی ناوچە بەڕێوەبردنی یان كانتۆنانە، زۆر كارێكی ڕۆژئاوا كوردستانییەكانی ئەوە یەكێكیان ڕووەوە دوو لە باشە خۆیان وەك كورد كاروباری خۆیان لەوێ بەڕێوەدەبەن، وە الیەنەكەی تریش ئەو مەترسی لە كوردستانییانەیان ناوچە گروپە چەكدارەكانی داعش پاراستووە، واتە بەكوردی هەنگاوێكیان ناوە وەك

ئێمەی ساڵی 1992 نابوومان(.ئەو دەك���ات )پێویست وتیشی كانتۆنەكانیەوە بەهەموو ئیدارەیە لە چ بكەین، لێ پشتیوانی ئێمە سیاسییەوە ڕووی لە چ مرۆیی، ڕووی هەیە خیالفاتیان ب��ەداخ��ەوە ل��ەوێ لەنێوان خۆیان، كە دەیانتوانی ئەوان الیەنەكان ه��ەم��وو ب��ەرەی��ەك وەك دەكەین ئومێد تێدابكەن، بەشداری بكەن هەڵبژاردنێك كاتدا لەزووترین

پارتی: كاتۆنەكانی ڕۆژئاوای كوردستان سیمایەكی نەتەوەیی پێوە دیارنیە

Page 32: Bzav 3 copy

No: 333 5.3.2014

هەڵبژاردنەكانی 1992 ... دەرگایەك بۆ شەری كورد كوژیبزاڤ بەبەڵگەنامە تەزویری هەڵبژاردنەكانی 1992 باڵودەكاتەوە

هەڵبژاردنەكانی یاسای 1992 ساڵی – كوردستان نیشتیمانی ئەنجومەنی نیسانی 8ی لەرۆژی یاساكەش عێراق،

1992 پەسەند كرا.حیزبە بەشداربووەكان

سیاسییانەی حیزبە ئ��ەو ژم��ارەی خۆیان بۆ هەڵبژاردنەكان ناونووس كرد بریتی بوو لە 9 كیانی سیاسی تیایدا جگە ئەمە هێنرا، پێك هاوپەیمانی 3لەوەی لیژنەكە 2 لیستی دوورخستەوە كرد پێشكەشی كەس دوو یەكێكیان بوو پارێزگاران پارتی تر ئ��ەوی بوو 4 هەروەها هەبوو كاندیدیان 3 كە نەتەوەیاتیە كەمە لەالیەن لیست بوون كرا پێشكەش ئاشورییەكانەوە

بەم شێوەیە:1. یەكێتی نیشتیمانی كوردستان و

حیزبی زەحمەتكێشانی كوردستان.2. پارتی دیموكراتی كوردستان.

3. بزوتنەوەی ئیسالمی.ی��ەك��گ��رت��ووی دی��م��وك��رات��ی .4و عێراق شیوعی حیزبی و كوردستان

بێالیەنەكان.٥. سۆسیالست و پاسۆك.

6. پارتی گەل.7. دیموكراسی خوازە بێ الیەنەكان.رابەریش بەهەڵبژاردنی سەبارەت 4 كەس خۆیان كاندید كردبوو بریتی

بوون لەم كەسانە:1. مەسعود بارزانی نوێنەری پارتی

دیموكراتی كوردستان.2. جەالل تاڵەبانی نوێنەری یەكێتی زەحمەتكێشانی حیزبی و نیشتیمانی

كوردستان.نوێنەری عەبدولعەزیز عوسمان .3

بزوتنەوەی ئیسالمی كوردستان.هەر نوێنەری عوسمان مەحمود .4و پاسۆك و سۆسیالست حیزبی سێ

پارتی گەل. كۆی ئەو كەسانەی خۆیان پااڵوتبوو )18(ی��ان كە دەب��وون ك��ەس )٥84(

)1112000( هەروەها بوون ئاشوری ه��ەزار دوازدە و س��ەد و ملیۆنێك هەبوو دەنگدانیان مافی دەن��گ��دەر دەنگدەر )967229( رێژەیەش لەم دەنگدەر )1٥2771( واتە دەنگیاندا نەكرد هەڵبژاردنەكانیان بەشداری

هەروەها )49( چاودێری بیانی چاودێری یانزەیان كە دەكرد هەڵبژاردنەكانی مەڵبەندی )4( تیایدا بوون پارلەمانی لەشارەكانی ك��رای��ەوە ه��ەڵ��ب��ژاردن و سلێمانی و ده���ۆك و ه��ەول��ێ��ر كێبركێ هەڵبژاردنەكەش كەركووك،

كەركوك دهۆك سلێمانی هەولێر الیەنەكان

24604 168683 92449 1٥2143 پارتی

٥3129 1٥184 207168 1483٥2 یەكێتی

2038 1983 11978 8883 سۆسیالست و پاسۆك

2837 1٥46 ٥693 11047 شیوعی

4808 3874 29334 11092 بزوتنەوە

٥٥ 49 213 184 دیموكراسە بی الیەنەكان

633 60٥1 1118 2101 پارتی گەل

خشتەی ژمارەی )1(

دەرەنجامی كۆتایی

رێژەی سەدی كۆی دەنگ الیەنەكان4٥,271 437879 پارتی دیموكراتی كوردستان43,819 423833 یەكێتی نیشتیمانی كوردستان2,٥72 24882 سۆسیالست و پاسۆك2,183 21123 حیزبی شیوعی عێراق٥,077 49108 بزوتنەوەی ئیسالمی0,0٥1 ٥01 دیموكراسی خوازە بێ الیەنەكان1,023 9903 پارتی گەل00000 4728 دەنگی بەتاڵ99,996 967229 كۆی دەنگی راست%001 9719٥3 كۆی گشتی

Page 33: Bzav 3 copy

No: 3 325.3.2014

هەڵبژاردنەكانی 1992 ... دەرگایەك بۆ شەری كورد كوژیبزاڤ بەبەڵگەنامە تەزویری هەڵبژاردنەكانی 1992 باڵودەكاتەوە

گفتوگۆكانی هێنانی شكست دوای رژێمی و كوردستانی ب��ەرەی نێوان یەكەمی تشرینی 26ی لە س��ەدام كرد دەستی بەغدا رژێمی ،1992ئیدارییەكانی دامودەزگا بەكشانەوەی شێوەیە یەم ئازادكراوەكان، لەناوچە ل���ەالی���ەن س��ەرك��ردای��ەت��ی ب���ەرەی لەهەڵبژاردنێكی بیر كوردستانییەوە دەزگا كەدووبارە كرایەوە سەربەخۆ گەلێك دروست بكرێنەوە ئەو بۆشاییە پر بكاتەوە، لەهەمان كاتدا ئەنجومەنی خۆماڵی حكومەتێكی و نیشتیمانی

كوردی و دیموكرات پێك بهێنرێت.پێكهێنانی لیژنەیەك

بەرەی كوردستانی بۆ ئەم مەبەستە كەس 1٥ لە تایبەتی لیژنەیەكی مافپەرەوەر و پ��ارێ��زەر و ل���ەدادوەر

و ن��وێ��ن��ەران��ی الی��ەن��ەك��ان��ی ب��ەرەی كەسانەی لەم پێكهێنا كوردستانی

خوارەوە:سەرۆكی عەبدولقادر رەش��د .1هەرێمی پ��ێ��داچ��ون��ەوەی دادگ����ای

كوردستان.وەزیری یەكەم رەئوف مەعروف .2

داد لەوەزارەتی هەرێم.دادگای سەرۆكی حەوێزی نازم .3

تێهەڵچونەوەی هەولێر.ئەندامی حەوێزی ئەمیر حاكم .4دادگای تێهەڵچونەوەی هەولێر و دواتر بووە سەرۆكی لیژنەی بااڵی سەرپەرشتی

هەڵبژاردنەكانی كوردستان.٥. شەمسەدین موفتی.

6. مەحمود بابان.7. د.سەعدی بەرزنجی راگری كۆلێجی

یاسا و رامیاری زانكۆی سەالحەدین.رەوان��دزی شەوكەت د.خورشید .8

رامیاری و یاسا كۆلێجی مامۆستای زانكۆی سەالحەدین.

9. پارێزەر مستەفا عەسكەری.10. فرسەت ئەحمەد سكرتێری هەر

سێ خولەكەی پارلەمانی كوردستان.بووە دوات��ر دیوالی د.قەیس .11

ئەندامی پارلەمان.بووە دواتر حەیدەری بەختیار .12

ئەندامی پارلەمان.13. قادر جەباری دواتر بووە وەزیر

لەكابینەی دووەمی حكومەتی هەرێم.14. حەسەن عەبدولكەریم بەرزنجی.

1٥. فرانسۆ هەریری.)23ی نێوان ل��ەم��اوەی لیژنەكە كانونی 28ی ب��ۆ ی��ەك��ەم كانونی و گرێدا كۆبونەوەیەكی دووەم( چەند پێشكەش یاسایەكی پرۆژە دەرەنجام كوردستانی ب��ەرەی بەسەركردایەتی ك��رد ب��ەن��اوی ی��اس��ای ژم���ارە )1( بۆ

راپۆرتی: بزاڤ

Page 34: Bzav 3 copy

No: 335 5.3.2014

Page 35: Bzav 3 copy

No: 3 345.3.2014

كورسیش ٥ و كورسی 100 بۆ بوو كۆی واتە نەتەوایەتییەكان كەمە بۆ

كورسییەكان 10٥ كورسی بوون.هەڵبژاردنەی رەنگەكان

مەحمود سەبارەت حاجی محەمەدی

لەرۆژژمێری رەنگەكان بەدیاریكردنی دەنوسێت چوار بەرگی پێشمەرگەیەك خۆمان رەنگی ئێمە وتیان »پارتی هەیە و زەردە، حیزبی شیوعیش ووتی ئێمەش رەنگی خۆمان هەیە لەكۆنەوە

ئاشوریش حیزبی س���ورە، و دی���ارە بزوتنەوەی م��ۆرە، ئێمەش ووت��ی��ان كۆبونەوەیەی ئەو بەشداری ئیسالمی نێوانی مایەوە كارەكە ب��وو، نەكرد یەكێتی، و سۆسیالست( )وات��ە ئێمە مەحمود( حاجی محەمەدی )واتە من سەوز ووتمان عوسمان مەحمود د. و بوو وادیار ئێوە، بۆ شین و ئێمە بۆ پێشتر یەكێتی بریاریان دابوو سەوز بۆ ووتی و بوو تورە د.فوئاد بێت ئەوان ئێمە بۆ س��ەوز داوە بریارمان ئێمە با برا جاباشە ووت پێم منیش بێت بۆ ئێوە بێت ئەم هەرایەیی بۆ چییە، بۆ باشە سەوز كەدەیوت مەحمود د. ووتی بوو فوئاد د. لە كەگوێی ئێمە ئاشتی شینە دەری��ا شینە »ئاسمان لەو شینە نەتەوە یەكگرتوەكان شینە لەپەنجەرەكەوە سەیارەیەك كاتەدا دیار بوو ووتی ئەو سەیارەیەش شینە پارتی گەلیش ووتیان و سۆسیالستە« ئێمە زەرد و سور لەیەك ئەدەین پارتی رازی ئێمە ووتی بوو پێناخۆش زۆری نین پاشتر كردیان بە سور و سەوز و زەحمەتكێشان سور و سپیان لەیەك دا و بزوتنەوەش سپی سەوز بەم شێوەیە ئەم رەنگانە بوونە رەنگی حیزبەكان«.

كاتی هەڵبژاردنەكانكاتی ب��ەدی��اری��ك��رن��ی س��ەب��ارەت غینتر ام مایكل ه��ەڵ��ژب��ژاردن��ەك��ان ام��ال( و االم العراق )ك��رد لەكتێبی نیسان( )3ی »لەسەرەتادا دەنوسێت دیاریكرا بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنەكان نیسان( )30ی بۆ گۆرا كاتەكە پاشان بۆ جاری دووەم دواخرا بۆ )17ی مایس( بۆ گ��ۆرای��ەوە كاتەكەی ئەمجارەش گومان بوونی بەهۆی مایس( )19ی لەو مەرەكەبەی كەدەنگدەر دەنگی پێ دەدات چونكە )17ی مایس( ئاشكرا بوو

كارگێری سەركردایەتی سیاسیبەرەی كوردستانیپارێزگای هەولێر

مەحزەری كۆبونەوەنیشتیمانی یەكێتی سیاسی مەكتەبی ه��ەردوو 1992/٥/22 ل��ەرۆژی مەسعود هەڤااڵن بەئامادەبوونی كوردستان دیموكراتی پارتی و كوردستان

بارزانی و جەالل تاڵەبانی لەشەقالوە كۆبونەوە.دوای هەڵسەنگاندنی بارودۆخی ئیمرۆی كوردستان و ئەنجامی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نیشتیمانی كەهێندێ كەلێن و موخالەفاتی تێكەوتووە و لەپێناو پاراستنی ریزەكانی جەماوەری كوردستان و بۆ پاراستنی سومعەی میلەتەكەمان و لەپێناو بەرەو پێشبردنی خەباتی گەلی كوردستان دوای ئەوەی الیەنەكانی دیكەی ناو بەرەی كوردستانی و بزوتنەوەی ئیسالمی كەبریاریان دا ئیلتیزام بەئەنجامەكانی هەڵبژاردن بكەن وە لەدەرەوەی پارلەمان هەموو هاوكارییەكی

بكەن هەردووال رێكەوتن لەسەر:1. هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نیشتیمانی داهاتوو لە 1992/10/1٥ بكرێ .

2. هەڵبژاردنی رابەر دوای دوو مانگ بكرێتەوە.3. ئەنجومەنی نیشتیمانی پێكەوە لەنێوان هەردووال بەیەكسانی بێت.

4. سەرۆكی ئەنجومەنی پارلەمان پارتی بێ و جێگرەكەی یەكێتی.٥. سەرۆكی ئەنجومەنی بەرێوبردن یەكێتی بێ و جێگرەكەی پارتی.

6. ئەنجومەنی بەرێوبردن بەیەكسانی دابەش دەكرێ .7. دژی یەكتر هیچ جۆرە تەحالوفێك نەكەن.

8. هەڤااڵن مام جەالل و كاك مەسعود پێكەوە بەیانێك دەربكەن دەربارەی هەڵبژاردنی رابەر.

9. لەئێستاوە هەردووال هەوڵی یەكخستنی داودەسگاكانی شۆرش ئەدەن.10. ئیعالنی نەتائیجی هەڵبژاردن لەالیەن لیژنەی بااڵ ئەكرێ وەك هەیە و

لەگەڵیا بەیانێكی موشتەرەكی نێوان پارتی و یەكێتی دەرئەچێ .هەردووال بەرەزامەندی دەرچوو پارلەمان لەئەنجومەنی بریارێك هەر .11

ئەبێ .ئیمزا

مەسعود بارزانی مام جەالل1992/٥/22

دەرەنجامی هەڵبژاردنی رابەر

رێژە دەنگی گشتی كەركووك دهۆك سلێمانی هەولێر ناو%47,٥ 466819 26282 179466 991٥8 161933 مەسعود بارزانی%9,44 4410٥7 ٥٥796 21392 210639 1٥3230 مام جەالل%9,3 3886٥ 3299 2488 24366 8712 مەال عوسمان%3,2 23309 1812 1383 11319 879٥ د. مەحمود

Page 36: Bzav 3 copy

No: 337 5.3.2014

بەپێی بەڵگەنامەیەكنەوشیروان مستەفا داوای چاوپۆشی

لەئاژاوەچییەكان دەكات

كۆمەڵە، ن��اوی بەرلەگۆڕینی لەنێوان زۆر ناكۆكییەكی كێشەو ئ��ەن��دام��ان��ی ئ��ەو رێ��ك��خ��راوەدا گێڕانەوەكانی بەپێی هەبووەو محەمەدی حاجی مەحمودیش ئەو بەدوای كێشەی زۆر ناكۆكییانە بەشێكی ك��ە ه��ێ��ن��اوەو خ��ۆی��دا گرنگی شەڕی ناوخۆش پەیوەست ئەوەی ه��ەروەك پێیانەوە، بووە

دەڵێت:شەهید ئ��ارام شەهید كاتێك بوو، مام جەالل هەوڵیدا كەسێك كەسیش زۆر شوێنەكەی، بخاتە شوێنی ب���وون ئ���ەوە ب��ەن��ی��ازی ئەوەبوو بگرنەوە، ئارام شەهید دواتر مام جەالل كاك نەوشیروانی سكرتێری وەك ئەوەی هەڵبژاردو كاتی ت��ا دی��اری��ك��رد، ك��ۆم��ەڵ��ە

ئەنجامدانی كۆنفرانس.باڵەكانی كۆمەڵەو سەرەتای

ناكۆكییەكانبەپێی گێڕانەوەكانی محەمەدی

دابەش كۆمەڵە مەحمود، حاجی بوو بوو بۆ سەر سێ باڵ، باڵی كاك باڵی زیندانییەكان و باڵی ئارام و ئەوانەی لەدەرەوە بوون، لەبارەی

ناكۆكییەكانیشەوە دەڵێت:پ��اش ش���ەڕی ه��ەك��اری، ئەو واڵت ل��ەدەرەوەی كە كۆمەاڵنەی ئەوانەی لەگەڵ گەڕانەوە، بوون ئازادكران دواتر بوون و لەزیندان لەنێواندا ناكۆكیان كێشەو تریش ل��ەالی��ەك��ی دروس��ت��ب��وو، ئارام دژایەتی جەماعەتی شەهید

هەردووالیان دەكرد.عەبدولقادرو فەرەیدون كاتێك

ئەرسەالن عەلی و سەید عومەری 1979 لەساڵی ئ��ازادك��ران بایز ملمالنێكان ش���اخ و گ��ەڕان��ەوە عەزیز س��االر كاك دەستیپێكرد، ئەوكات قیادەی جەماعەتی داخلی نەوشیروانی كاك دژایەتی بوو ببێتە خ��ۆی دەیویست دەك��ردو سكرتێر، بۆ ئەوەش ملمالنێی مام

جەاللی ئەكرد.ئەنجامدانی كۆنفرانس و الوازبوونی مەال بەختیار

كێشەو گ��ەورەب��وون��ی پ��اش ن��اك��ۆك��ی��ی��ەك��ان، ب���ری���اردرا لەبارەی ببەسترێت، كۆنفرانسێك ئەو كۆنفرانسەو ئەنجامەكانییەوە، محەمەدی حاجی مەحمود دەڵێت:

كێشەكان وردە وردە هەوڵیادا كۆنفرانسی ب��ك��ەن، چ��ارەس��ەر یەكەمی كۆمەڵە بەسترا لە شێنێی ناوچەی پشدەر، نەیانهێشت باڵی شەهید ئارام دەربچێت، ئەوانەشی كە دەرچوون كاك ئازاد هەورامی و زۆر كە بوون، بەختیار مەال كاك

بەزەعیفیش دەرچوون.

تایبەت بە بزاڤ

لەبەشی سێهەمی گێڕانەوەو بەڵگەنامەكانیدا، محەمەدی حاجی مەحمود سكرتێری گشتی حزبی سۆسیالیست دیموكراتی كوردستان باسی قۆناغی دوای شەهیدبوونی شاسوار جەاللی ناسراوبە )شەهید ئارام( دەكات.

ناوبراو باس لەوە دەكات كە لەناو كۆمەڵەدا كێشەو ناكۆكی سەریهەڵداوەو سێ باڵ دژایەتی یەكتریان كردووە، هەموو باڵەكانیش دژی نەوشیروان مستەفا بوون كە دواتر بەسكرتێری كۆمەڵە دیاریكراوە.

هەرلەم بەشەدا بەڵگەنامەیەكی تایبەت بەو قۆناغە بالودەكرێتەوە كە نامەیەكی نەوشیروان مستەفایە بۆ محەمەدی حاجی مەحمود كە تێیدا داوای چاوپۆشی لەو ئاژاوە چییانە دەكات كە بەمەبەستی نانەوەی كێشە

نێردراونەتە هەرێمی یەكی یەكێتی.

3

كۆنفرانسی یەكەمی كۆمەڵە بەسترا لە شێنێی ناوچەی پشدەر، نەیانهێشت باڵی شەهید ئارام دەربچێت

Page 37: Bzav 3 copy

No: 3 365.3.2014

كەمەرەكەبەكە بۆیە دەبێتەوە لەدەست بەئاسانی بریاردرا بەدواخستنی بۆ )48( كاتژمێری دیكە تا ئەو كێشەیەی لەمەركەبەكەدا جۆرە بەم بكرێت، چارەسەر هەبوو بۆ درا بریار )1992 مایسی )19ی هەلبژارنی یەكەمین ئەنجامدانی

ئەنجومەنی نیشتیمانی كوردستان.لیستی هاوبەشی یەكێتی و پارتی

دەرەنجامی هەڵبژاردنەكان)8( كاتژمێر مایس( )19ی رۆژی دەنگدان سندوقەكانی بەیانی ی ب���ەرووی دەن��گ��دەران��دا ك��رای��ەوە تا بوو ب��ەردەوام شەو )12(ی كاتژمێر )3( وات��ە مایس( )22ی ل��ەرۆژی و ئەنجامەكان هەڵبژاردنەكە پاش رۆژ سەرپەرەشتی بااڵی لیژنەی لەالیەن هەڵبژاردنەكانەوە ئاشكرا كرا وەک لە

خشتەی ژمارە )1(دا دەردەکەوێت.گۆرینی دەرەنجامەكان

ب����ەو پ��ێ��ی��ەی دەرەن���ج���ام���ی

هەڵبژاردنەكان دەبوو وەك خۆی رابگەیەنرێت بەاڵم پارتی و یەكێتی س��ەرك��ردای��ەت��ی لە 3( برگەی بەپێی ئ��ەوەی پ��اش )1992 ساڵی بۆ )1( ژم��ارە یاسای ئەنجومەنی هەڵبژاردنەكانی یاسای عێراق، – كوردستان نیشتیمانی دەبوو هەر الیەنێك 7%ی دەنگەكان بچێیتە دەتوانێت پاشان بهێنێت نیشتیمانییەوە ئەنجومەنی نێو یەكێتی و پارتی تەنها پێیەش بەم

سەرجەم هێنابوو تەواویان رێ��ژەی ك��ران بێبەش دیكە الیەنەكانی و ه�����ەردوو ح��ی��زب��ی س��ەرەك��ی��ش دەنگەكانیان لەنێوان خۆیان دابەش

كرد بە پێی كۆبوونەوەیەك.بروسكەی مەسعود بارزانی

رێكەوتنەی ئ��ەو پ��اش رۆژێ���ك ئیمزا پارتی و یەكێتی كەلەنێوان كرا، مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی )23ی لە )687( ژمارە بەبروسكەی هەموو ئاراستەی )1992 ئ��ای��اری ناوچە و لق و هێزەكان و راگەیاندن خۆم »بەئەركی هاتووە تیایدا كراوە پێشمەرگە هەموو سوپاسی دەزانم و دۆستان و الیەنگران و ك��ادر و ئەو بۆ بكەم پارتیمان ج��ەم��اوەری لەپێناو كردتان كۆششەی و هەوڵ سەبارەت پارتیماندا« سەرخستنی بروسكەدا ل��ەه��ەم��ان ب��ەخ��روق��ات جێگەی »ئ���ەوەی دەل��ێ��ت ب��ارزان��ی خروقاتی هەڵبژاردن لەكاتی داخ��ە و ه��ەڵ��ب��ژاردن قیمەتی ك��راوە زۆر هەروەها كەمكرایەوە« شەرعییەتی بۆ هەڵبژاردنەكانیش ش��ەرەف��ی دەنوسێت و دەگەرێنێتەوە خۆیان سەربەرزییە جێگەی ئێمەش »ب��ۆ ئێمە فیكرەی هەڵبژاردن كەفیكرەی یەكەم دامەزراندنی شەرەفی بووەو بۆ دیموكراتییەت بناغەی ب��ەردی ئێمە دەگەرێتەوە« بەپێچەوانەی ئەو رێكەوتنەی لەگەڵ یەكێتی ئیمزای كرد بروسكەكەیدا لەدرێژەی بارزانی بوو زۆر كەخروقات لەبەرئەوەی « دەڵێت كراوە نە ئێمە و نەهیچ الیەنێكی دی اعتراف بەئەنجامی هەڵبژاردن ناكەین و كەغەدر وایە رامان هەموومان و

تەزویرێكی زۆر كراوە«.تەزویرەكان

یەكەمین هەڵبژاردنەكان گەرچی ئ��ەزم��ون��ی ب��ەدی��م��وك��رات��ی��ك��ردن��ی ب��ەاڵم ب���وو ح��وك��م��ران��ی سستمی فێل و تەزویر چەندین لەناخنیدا دەرەنجامەكانی دەسكاریكردنی و بووە ل��ەوەی جگە ئەمە تێدابوو، دەرگای شەری كردنەوەی بۆ كلیلێك ساڵی )7( كەنزیكەی ك��وژی ك��ورد بەڵگەنامەكان تەنها لێرەدا خایاند

دادەگرین وەك خۆی.

مەحمود عوسمان:ئاسمان شینە دەریا شینە ئاشتی شینە نەتەوە یەكگرتوەكان شینە

Page 38: Bzav 3 copy

No: 339 5.3.2014

جەماعەتە بكەم و جێیان بكەمەوە.دەقی نامەكەی نەوشیروان

مستەفائ��ەم��ەی خ���وارەوە دەق��ی ئەو مستەفایە نەوشیروان نامەیەی لەو چاوپۆشی بەمەبەستی كە ئ��اژاوەی��ان كێشەو ك��ەس��ان��ەی

دروستكردووە ناردوویەتی: برای خۆشەویستم كاك محەمەدی حاجی مەحمود

سالوێكی گەرمبەختەوەریتانە، هیوام خۆشی و ئومێدەوارم هەموو رۆژێكتان هەر سەركەوتن بێت، وەزعی الی ئێمە باشە، ساوم هەیە بۆ هەموو برا

پێشمەرگەكان.كاكە گیان، وا كاك فەرەیدوون و ئەوانی گەڕانەوە، تر برادەرانی سەری دوای هەموویان تریش مانگ ئەگەرێنەوە، لێرە بەتەواوی قسەیان لەگەڵ كراوەو ئامۆژگاری برا وەكو تۆش هیوادارم كراون، گەورەو وەكو لێپرسراو رەفتاریان لەگەڵ بكەیت و پێیان خۆشە هەر لەو هەرێمەدا بن و هەرێمەكەی تر جێگایەكی لەهەموو تۆیان وەكو تۆش پێویستە پێخۆشترە، پێشمەرگەی و خۆشەویست برای ئەو و بگریت حورمەتیان دڵسۆز هەبووە گلەییانەی كەموكوڕی و چارەسەری برایانە بەگیانێكی پێكەوە ببنەوەو لەبیری بكەیت، گەشەپێدان و ب��ۆ ه��ەوڵ��ب��دەن ه��ەرێ��م��ەك��ەت��ان، پێشخستنی باشانە ك���وڕە ئ��ەم بێگومان چاكەو هێشتا بكەن هەرچییەك ئەوەندە پیاوەتیان ئازایەتی و تریان شتی چاوپۆشی پیاو زۆرە

لێبكات.بدەیتەوەو دڵیان ه��ی��وادارم بكەیت سەیریان من برای وەكو چەك ب��ك��ەی��ت، چ��ەك��داری��ان و بەدەست ئەم پێشمەرگانەوە بێت فەرەیدوون كاك چونكە باشترە

گلەیی ئەوەی هەیە كە تا ئێستا تۆش وابزانم نییە، چەكی خۆی پێتناخۆشە كە برادەری وەكو ئەو

بێ چەك بێت.ل��ەك��ۆت��ای��ی��دا ه���ی���وادارم

س����ەرك����ەوت����وو ب�����ن و ئ��ی��ت��ر ه��ەرێ��م��ەك��ەت��ان ه��ی��چ ج���ۆرە

كەموكوڕییەكی تێدا نەمێنێت.هەربژین و سەركەوتوو بن

نەوشیروان

محەمەدی حاجی مەحمود

Page 39: Bzav 3 copy

No: 3 385.3.2014

ساالر كاك نەیانهێشت هەتا دەربچێت، پێویست وەك عەزیزیز پ��اش��ان ك��اك ن��ەوش��ی��روان وەك

سكرتێری كۆمەڵە دیاریكرا.كێشەكان زیاتر بوون

كۆنفرانس ئەنجامدانی پاش لەبری كۆمەڵە ن��او كێشەكانی چ���ارەس���ەر، زەق��ت��ر ب���وون���ەوە، حزبی سكرتێری ئەوەی هەروەك

سۆسیالیست دەڵێت:ب����وون، زۆر ك��ێ��ش��ەك��ان كۆمەڵە ن��او كەسایەتییەكانی دروس��ت یەكتری بۆ كێشەیان بەرپرسی من ئەوكاتە دەك��رد، بووم یەكێتی یەكی هەرێمی بەمۆ تا چورتاوە لەشارباژێرو كە خەڵكیان هەبوو، دەسەاڵتمان كێشەو دروستبوونی بۆ ئەنارد لەئەنجامی گ��رف��ت، ن��ان��ەوەی لەگەڵ ئیجرائاتمان ئ��ەم��ەش ناردماننەوە چەندین كەس كردو رێگربووین سەركردایەتی و بۆ بن، لەهەرێمەكەماندا ل��ەوەی نامەیەكی نەوشیروان كاك بۆیە لەوانە چاوپۆشی داوای ن��اردو دەكردن رێگریم من كە دەك��رد

لەهەرێمەكەدا بن.نەوشیروان مستەفا نامەی

چاوپۆشی نوسیرێگریكردنی محەمەدی بەهۆی حاجی مەحمود لەپەیوەندیكردنی چەند كەسایەتییەكی یەكێتی كە لەناو كۆمەڵەدا بوون، نەوشیروان چاوپۆشی نامەیەكی مستەفا مەحمود حاجی محەمەدی ب��ۆ دەن��ێ��رێ��ت، ل��ەوب��ارەوە ن��اوب��راو

دەڵێت:كۆمەڵە هەوڵیان ئەدا كێشە بۆ من دروستبكەن، خەڵكیان ئەناردو كاك بۆیە ئەكرد، رێگریم منیش نەوشیروان داوای پشتگیری لەمن كە كێشانەش ئ��ەو بۆ دەك���رد، ن��اردم و بۆ نامەیەكی رووی��ان��دا لەو چاوپۆشی ك��ە ك��رد داوای نامەی نەوشیروان مستەفا بۆ محەمەدی حاجی مەحمود

Page 40: Bzav 3 copy

No: 3 405.3.2014

موصلیح باڵەك

ئەیوب بارزانی ئامۆزای مەسعود بارزانی لەکتێبی )الحركە سەرەتاکانی باسی ) السریە ملفات – الكردیە التحرریە ئاش سەرەنجام ئ��ازارو 11ی رێکەوتننامەی تێکچونی حسێن صەدام نامەیەکی ئەکات و 197٥ ساڵی بەتاڵی باوی کتێبەکەیدا لە ناردویەتی مستەفا مەال بۆ کە بە شوێنێک چەند لە کە صەدام حسێن کە کردۆتەوە ئەبا ئیدریس و ئەخ ئەلعەزیز مەال مستەفا ئەدوێنێ و داوای لێدەکات پشت بە والتانی تازە تۆ ئازارمان ئیمزا کردوە دراوسێ و بێگانە ئەبەستێت و ئەڵێت ئێمە رێکەوتنامەی خەریکی بەهێزکردنی پەیوەندی لەگەڵ ئەمریکاو ئێران، وەرە با رێکەوتنەکەمان جێ بە جێ بکەین، صدام ئەڵێت من جگە لە خاڵەکانی رێکەوتن ئەو بەڵێنانەش کە بە زارەکی دا بووم هەمویم جێبەجێ کردووە نمونەش بە چەک کردنی عەشیرەتەکان ئەهێنێتەوە، هەروەها ئەڵێت ئێوە خەریکە بەقسەی دوژمنانی هەردووالمان خۆتان لە رێکەوتنەکە ئەدزنەوە، من دڵنیاتان ئەکەمەوە ئەوانە لە بەرژەوەندی ئێوەیان نییە ئەیانەوێت ئەم بارودۆخە ئارامەی عێراق و برایەتی نێوانمان تێکبدەن، داواکارم بەرێزتان بە شێوەیەک هەنگاو بنێن کە بەرژەوەندی گەلی کوردو عەرەب بپارێزێت چونکە دوژمنان ئەیانەوێت ئەم برایەتیەمان تێکبدەن ئەگەر وا بیربکەنەوە کە عێراق بێ هێزە ئەوە دڵنیابن شەڕ ببێتەوە ئێمە سەردەکەوین و گەلی کورد زیانی بەردەکەوێت، بۆیە تکام وایە کۆتایی بەو پەیوەندیانە بهێنن لەگەڵ ئەمریکاو دوژمنانی گەلی کوردو عەرەب، ئەیوب بارزانی

دەڵێت مەال مستەفا وەاڵمی نامەکەی صدام حسێن ناداتەوە.دوای پەرەسەندنی پەیوەندێکانی ئەمریکا لەالیەک و مەال مستەفا لەالیەکی تر، صەدام هەوڵ ئەدات یەکێتی سۆڤێت رازی بکات بە مەترسی ئەمریکاو رێکەوتنێکی ستراتیجی لەگەڵ عێراق ببەستێت و سەرەنجام صەدام سەرکەوتوو دەبێت لە پالنەکەی و عێراق چەکی تازەو پێشکەوتووی بەدەست دەگات، وە ئێرانیش دوای دڵنیابوون لە دروست بوونی شەر دەست دەکات بە کێشانەوەی هێز، چونکە مەبەستی تەنها تێکدانی رێکەوتن نامەکە وەرگرتنی شەتولعەرەب، عێراق و فشار خستنە سەر دووسەرە هەم بەمەبەستێکی بوو

هەمیش دروست نەبونی هەرێمێکی کوردی.ئەوەی جێی بەاڵم بارزانی ئەیوب لەچەند الپەڕەیەکی بوو ئەمەی سەرەوە کورتەیەک باسەکەی منە ئەمەیە کە کورد هەمیشە ئەوەی بۆتە بەربەست لەبەردەم سەرکەوتنیدا، غرور بووەو ئەوەی بۆتە بە ئامانج نەگەشتنی سوودو پەند وەرگرتن بووە لە شکستەکان، هەرکەسێک خوێندنەوەیەکی وورد بکات بۆ بارودۆخی ئێستای عێراق و کوردستان هەست بە گیزە گیزی کارەساتێکی تر ئەکات جا شێوەی چۆنەو کەی ئەبێت ئەوە خۆی لە هەناوی بە پێویستیان کاریگەریان و دەوربەرو وواڵتانی بەرژەوەندی ڕووداوەکاندا هەڵگرتووەو

جواڵندنی شەترەنجەکانیان لەکات و ساتی خۆی ئەوەمان پێ ئەڵێت.

غروری كورد