เอกสารประกอบ

การสมมนาเชงปฏบตการพฒนาระบบการฝก

ตามความสามารถ (CBT)

วนท ๙­๑๐ มนาคม ๒๕๕๔

ณ โรงแรมเซนจร พารค กรงเทพฯ

โดย

กลมงานพฒนาระบบการฝก

สานกพฒนาผฝกและเทคโนโลยการฝก

กรมพฒนาฝมอแรงงาน

สารบญ

หนา

ความหมายของการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT) ๑

ระบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based Training: CBT System) ๕

รปแบบการพฒนาชดการฝก หรอชดการเรยนรรายบคคลและคอรสแวร (โครงการ ADB) ๘

รปแบบการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT) ผเสนอ วาทรอยตรนวพล ศรรง นกวชาการพฒนาฝมอแรงงานชานาญการ ศพจ. นครศรธรรมราช ๑๔

ผเสนอ นายสรพล พลอยสข ผอานวยการกลมงานกฎหมาย กลมงานกฎหมาย ๑๕

เสนอโดย นายสนโดษ เตมแสวงเลศ ผอานวยการสานกพฒนาผฝกและเทคโนโลยการฝก ๒๑

หลกสตรการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT) ๒๒

การออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (Course Design for Competency­based Curriculum) ๓๐

บทบาทและหนาทของครฝก ๔๒

ชดการฝกอบรม(Training Packages) ๔๖

­๑­

ความหมายของการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT) สรปความหมาย

“สมรรถนะ” (Competency) ไมไดหมายถงภาระงานในการทาชนงานนน แตหมายถงสงททา ใหบคคลมความสามารถในการปฏบตภาระงานนนๆ ไดดวย (ประกอบดวย ทกษะทจาเปน (Skills) ความรท จาเปน (Know ledges) และคณลกษณะ (Attributes) ทต องการ)

ดงนน Competence­based Training หรอ Competency­based Training หรอการ ฝกอบรมบนฐานความสามารถ หมายถง การใชความสามารถทจาเปนสาหรบการทางานมาใชเปนฐานของ การจดฝกอบรม หรอนามาใชเปนเนอหาของการฝกอบรม ทาใหผเขารบการฝกอบรมมความสามารถตาม เนอหานน เรยกใหกระชบสน ๆ วา “การฝกอบรมฐานสมรรถนะ”

นอกจากนยงมการนาแนวคดไปใชสาหรบการพฒนาหลกสตรอกดวย เพราะหลกสตรและการ สอนรวมทงการฝกอบรมเปนเรองทมความเกยวของกน เสมอ เมอใดมการสอนหรอการฝกอบรมกมกตองม หลกสตรอยดวย

องคประกอบการฝกตามความสามารถ

มาตรฐานความสามารถ/มาตรฐานสมรรถนะ /มาตรฐานอาชพ

หลกสตรตามความสามารถ(โมดลการฝก)

สอและชดการฝกรายบคคล

การใหการฝกอบรม

การประเมนความสามารถ

การใหการรบรองความสามารถและรบรองคณวฒ

­๒­

๑. แนวคดเกยวกบหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency­Based Approach) “สมรรถนะ” แปลมาจากคาวา Competence หรอ Competency ซงหมายถง ความสามารถ

ในการทาบางสงไดเปนอยางด (the ability to do something well: จาก Longman Dictionary) (ถาเปน พหพจน คาวา “Competences” เปนคาทใชในสหราชอาณาจกร สวนคาวา “Competencies” ใชใน สหรฐอเมรกา) ในทนจะกลาวถงความสามารถในการทางานหรอการประกอบอาชพเปนสาคญ ซงในการ ทางานหรอการประกอบอาชพนนตองใชความสามารถทมอยในตวบคคล เพอจะทาภารกจของงานนน ถา บคคลใดมความสามารถในการทางานได เรยกวา เปนคนทมสมรรถนะในการทางาน และในทางตรงขามถา บคคลใดไมสามารถทางานไดกเรยกวาเปนคนไมมสมรรถนะ การสรางเสรมใหคนมความสามารถในการทางาน เปนการสรางสมรรถนะใหเกดขนใน ตวบคคล และการออกแบบสมรรถนะ รวมถงการฝกอบรมคนใหม สมรรถนะสาหรบการทางานจงเปนสาระสาคญของการจดการเรยนการสอนทางดานอาชวศกษาและการฝก อาชพ (Vocational Education and Training หรอ VET)

๒. ทมาของหลกสตรฐานสมรรถนะ ระบบฐานสมรรถนะม ๒ ระบบหลก ไดแก ระบบขององกฤษหรอสหราชอาณาจกร และระบบ

ของสหรฐอเมรกา โดยแตละระบบมฐานแนวคดและคณลกษณะเฉพาะของตนเอง ซงทง ๒ ระบบ ไมไดมความ แตกตางกนอยางสนเชง และเมอไดทาความเขาใจทงสองระบบกจะสามารถนาสวนทดทสดมาประยกต ใชได อยางเหมาะสมในบรบททตองการไดในทสด สาระสาคญทเปนพนฐานของทงสองระบบจะไดแสดงในลาดบ ตอไป

หลกสตรฐานสมรรถนะ เรมใชมาตงแตป ๑๙๗๐ ในประเทศสหรฐอเมรกา นยมใชในการจด หลกสตรการฝกอบรม (Competency­based Training) เชน สหรฐอเมรกา คานาดา องกฤษ เกาหล ออสเตรเลย เพอควบคมคณภาพของบคลากรในอาชพตาง ๆ เพอเพมการแขงขนกบนานาชาต เชน ประเทศ ออสเตรเลยม The National Training Board เปนผกาหนดมาตรฐานสมรรถนะระดบชาต ( National Competency Standards) ใหนโยบาย และแนวทางการการดาเนนงานฝกอบรม โดยคาดหวงสงทผเขาอบรม จะสามารถปฏบต (Performance) ไดเมอจบหลกสตร เชน การฝกอบรมดานภาษาองกฤษเกยวกบอาชพตาง ๆ เชน ดานอาหาร การโรงแรม ทอง เทยวของTAFE ประเทศออสเตรเลย กจดการฝกอบรมแบบ Competency Based Training in English Language Teaching และไดปรบปรงพฒนามาตรฐาน สมรรถนะของอาชพตาง ๆ จนถงปจจบน รวมถงการเทยบความรและประสบการณ

ปจจบนสถาบนการศกษาตางๆ ในหลายประเทศ ไดนาแนวทางการฝกอบรมแบบฐานสมรรถนะ (Competency Based Training) มาใชกบการจดหลกสตรการศกษาระดบตางๆ เปนหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency Based Curriculum) ซงเปนทยอมรบจากผกาหนดนโยบาย และ ผนาดานหลกสตรของ ประเทศตาง ๆ อยางกวางขวาง

­๓­

๓. วตถประสงคของหลกสตรฐานสมรรถนะ วตถประสงคของหลกสตร/การฝกอบรมฐานสมรรถนะ (Competence­based Training) คอ

การพฒนาความสามารถของผปฏบตงาน/ผเรยน ในสหราชอาณาจกร คาวา “กาลงคนทมสมรรถนะ” ประกอบไปดวยคนทมความสามารถในการทางานไดอยางคงเสนคงวา (Consistently) ตามมาตรฐานของ ขอกาหนดในการทางานภายใตขอบเขตของบรบทหรอเงอนไขของงาน นน แตในสหรฐอเมรกาคาวา “สมรรถนะ” ไมไดหมายถงภาระงานในการทาชนงานนน แตหมายถงสงททาใหบคคลมความ สามารถในการ ปฏบตภาระงานนนๆ ไดดวย ดงนน Competence­based Training หรอ Competency­based Training หรอการฝกอบรมบนฐานความสามารถ หมายถง การใชความสามารถทจาเปนสาหรบการทางานมาใชเปนฐาน ของการจดฝกอบรม หรอนามาใชเปนเนอหาของการฝกอบรม ทาใหผเขารบการฝกอบรมมความสามารถตาม เนอหานน เรยกใหกระชบสน ๆ วา “การฝกอบรมฐานสมรรถนะ” นอกจากนยงมการนาแนวคดไปใชสาหรบ การพฒนาหลกสตรอกดวย เพราะหลกสตรและการสอนรวมทงการฝกอบรมเปนเรองทมความเกยวของกน เสมอ เมอใดมการสอนหรอการฝกอบรมกมกตองมหลกสตรอยดวย

๔. ขอดของการจดหลกสตรการเรยนการสอนแบบฐานสมรรถนะ หรอตามความสามารถ ๔.๑ กาหนดผลการเรยนรอยางชดเจน วาผเรยนสามารถทาอะไรไดเมอจบหลกสตร (Course

Outcomes /Performance Outcomes) ๔.๒ ใชมาตรฐานสมรรถนะเปนกรอบในการพฒนาหลกสตร กาหนดเนอหา วางแผนการจดการ

เรยนการสอนและการประเมนผล ทาใหการเรยนการสอนเชอมโยงกบการประเมนผล และการรบรองคณวฒ ๔.๓ มเกณฑการปฏบต (Performance Criteria) เพอใชในการประเมนผลผเรยนทแนนอน

๕. กรอบมาตรฐานสมรรถนะ (Competency Standards) มาตรฐานสมรรถนะ เปนขอกาหนดความร และทกษะ และนาความรและทกษะนน ๆ ไป

ประยกตใชในการทางาน โดยปฏบตงานใหไดตามมาตรฐานทกาหนด โดยกระทรวงศกษาธการไดกาหนด กรอบมาตรฐานอาชวศกษาหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ ชนสง (ปวส.) ทกหลกสตร ในป พ.ศ.๒๕๔๙

การจดหลกสตรการเรยนการสอนในหลกสตรแบบฐานสมรรถนะจงมกรอบมาตรฐานสมรรถนะ เปนตวกาหนดความร และทกษะ ทคาดหวงวาผเรยนจะสามารถปฏบตภาระงาน / กจกรรมตางๆ ไดเมอเรยน จบหลกสตร และสามารถวดและประเมนผลไดตามเกณฑการปฏบตทกาหนด

๖. องคประกอบของมาตรฐานสมรรถนะ ในการปฏบตงานในอาชพ จะกาหนดสมรรถนะทคาดหวงวาผ เรยนจะสมารถปฏบตได

ประกอบดวย • หนวยสมรรถนะ (Unit of Competence / Competency) เปนขอบขายกวาง ๆ (Broad

Area) ของงาน (Job) ใน อาชพหนง ๆ ทผเรยนตองปฏบต โดยใชความรและทกษะ หรอ อาจรวมถงเจคต

­๔­

• สมรรถนะยอย (Element of Competence) เปนภาระงานยอย (Task) ทประกอบขนภายใต งานในหนวยสมรรถนะนน ๆ

• เกณฑการปฏบต (Performance Criteria) เปนกจกรรมยอย ๆ (sub­task) ภายใตสมรรถนะ ยอย ซงเปน ผลการเรยนร (Learning Outcomes) ทคาดหวงวาผเรยนจะสามารถปฏบตไดเมอเรยนจบ หลกสตร

• เงอนไข/ขอบเขตการปฏบต (Conditions /Range of Variables) การปฏบตภายใตเงอนไขท กาหนด อาจรวมถง วสด (Materials) เครองมอ (Tools) หรอ อปกรณตาง ๆ (Equipment) ทกาหนดให (หรอไมใหใช) เพอใหการปฏบตงานนนสาเรจ

เมอไดกรอบมาตรฐานสมรรถนะแลว การจดหลกสตรการเรยนการสอน การกาหนดเนอหา และ กจกรรมการเรยนการสอน จะสรางขนภายใตกรอบมาตรฐานสมรรถนะทกาหนด และจะเชอมโยงกบการวด และประเมนผล ซงอาจเรยกวา การทดสอบวดตามสมรรถนะ (Competency Test)

สรป จดประสงคของหลกสตร/การฝกอบรมฐานสมรรถนะคอ การพฒนาความสามารถของกาลงคนในการ

ทางานในระบบฐานสมรรถนะ หลกการพนฐานสาคญของการฝกอบรมไดแก การพฒนาความสามารถในการ ทางานหรอการเรยนรทเกดขนนนตองเปนทประจกษและสามารถวดได ซงเปนการเลงเหนผลลพธเปนสาคญ โดยเปนผลมาจากความสามารถทคาดหวงในผลสาเรจ ความเขาใจทคลาดเคลอนในการฝกอบรมแบบใช สมรรถนะเปนฐานหรอความสามารถเปนฐานนน ตองมการสรางความเขาใจใหถกตอง ผใหการฝกอบรมยงม ความสาคญและไมไดเปลยนแปลงกระบวนการหรอวธการในการฝกอบรมอยางสนเชง และทสาคญคอระบบ สมรรถนะทงหมดไมใชเปนเพยงระบบสาหรบการฝกอบรมแต ยงเปนระบบของการประเมนสมรรถนะไดอก ดวย สาระสาคญของเรองฐานสมรรถนะนนเปนการนาความสามารถทจาเปนสาหรบการทา งานมาใชเปน เนอหาของการฝกอบรมหรอการเรยนการสอนวชาชพ

เอกสารอางอง กฤษมนต วฒนาณรงค. สมรรถนะวชาชพ. ไทยรฐออนไลน (๑๖ สงหาคม ๒๕๕๓) ธารง บวศร. ทฤษฎหลกสตร : การออกแบบและพฒนา.โรงพมพครสภา, ๒๕๓๒. สจตรา ปทมลงการ. ความรเกยวกบหลกสตรฐานสมรรถนะและการประเมนผล (Competency­Based

Curriculum and Assessment), มปพ. ๒๕๕๒. The National Training Board. National Competency Standards: Policy and Guidelines.

National Capital Printing, Fyshwick ACT,Australia, ๑๙๙๑. Competency Based Training. A Practical Guide for Frontline Trainers. National Centre for

Competency Based Training. Australia, ๑๙๙๒. Baseline Information Sheet. Competency Based Assessment, National Centre for

Competency Based Training. Australia.

­๕­

ระบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based Training: CBT System)

ระบบการฝกตามความสามารถ

ผลจากการประชม เรอง การพฒนาระบบและรปแบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based

Training: CBT) ระหวางวนท ๒๒ –๒๓ กมภาพนธ ๒๕๕๔ ทประชมไดรวมอภปรายและหารอโดยไดขอ

สรปวา ระบบการฝกดงกลาว(ตามรปทเสนอ) มความสอดคลองกบการพฒนาฝมอแรงงานและสามารถนามาใช

เปนระบบการฝกตามความสามารถของกรมฯ โดยมรายละเอยด ดงน

๑. รปแบบการพฒนาโมดลการฝกตามความสามารถทดดแปลงมาจากของ TESDA(Technical Education and Skills Development Authority) ซงเปนหนวยงานททาหนาทพฒนาซงตวแบบการพฒนา โมดลการฝกดงกลาว มรายละเอยดสรปได ดงน

๑.๑ รปแบบดงกลาวมการพฒนาโดยองกรอบคณวฒวชาชพ(Qualifications) และมาตรฐาน ความสามารถ (Competency Standard) หรอมาตรฐานฝมอแรงงาน (Skill Standard) ซงถกพฒนาโดย ภาคอตสาหกรรมและสถานประกอบกจการ

Competency/Skills Standards Development 

Learning Materials/ Courseware Development 

Training Delivery 

Assessment 

Certification and Equivalency 

I N D U S T R y 

D E L I V E R y 

I N S T I T U T I O N 

Competency Based Curriculum Development 

Competency Based Training 

Units of Competency 

Modules of Training

­๖­

๑.๒ หลกสตรการฝกและโมดลการฝก(Modules of Training) หรอชดการฝก มการพฒนา มาจากหนวยความสามารถ (Units of Competency) ทถกกาหนดโดยภาคอตสาหกรรมและสถานประกอบ กจการ

๑.๓ มกรอบทเชอมโยงใหเหนความสมพนธ ขององคประกอบของการฝกตามความสามารถ (Competency Based Training: CBT) ซงประกอบดวย

๑.๓.๑ การพฒนาหลกสตรตามความสามารถ ๑.๓.๒ การพฒนาสอการฝกและชดการฝก ๑.๓.๓ การถายทอดโดยใหการฝกอบรม ๑.๓.๔ การประเมนความสามารถ

จนถงการใหวฒบตรและการรบรองเทยบเทาความสามารถ(Certification and Equivalency)

ผลลพธสดทายของรปแบบการพฒนาโมดลการฝกตามความสามารถของ TESDA คอ หลกสตรการฝกในรปแบบของโมดลการฝก หรอแผนการฝกตามความสามารถทสอดคลองกบสมรรถนะใน อาชพตางๆ

รปแบบการพฒนาฯ ของ TESDA มขอด หรอจดเดน พอสรปได ดงน

๑. มการพฒนากรอบคณวฒวชาชพและมาตรฐานสมรรถนะหรอมาตรฐานอาชพ ทชดเจน โดยภาคอตสาหกรรมหรอสถานประกอบกจการ

๒. มการพฒนาหนวยความสามารถ หรอ หนวยสมรรถนะ ทชดเจนโดยภาคอตสาหกรรม หรอสถานประกอบกจการ

๓. มการพฒนาหลกสตรโดยอางองจากฐานความสามารถหรอมาตรฐานสมรรถนะ (หลกสตร ตามความสามารถ Competency Base Curriculum) ดงนนหลกสตรทไดจงสอดคลองกบมาตรฐาน ความสามารถหรอมาตรฐานสมรรถนะ หรอมาตรฐานฝมอแรงงาน(Skill Standard) ทสถานประกอบการหรอ ภาคอตสาหกรรมตองการ โดยกาหนดโครงสรางหลกสตรเปนโมดลการฝก ตามหนวยความสามารถหรอหนวย สมรรถนะทกาหนดขน

๔. ในกระบวนการฝกตามความสามารถ(CBT) มกรอบการพฒนาสงสนบสนนการฝก เชน สอและชดการฝกรวมถงคอรสแวรการฝก (Courseware)

๕. มกรอบการนาไปสการฝก และการประเมนผลการฝกตามความสามารถ

๖. การใหการรบรองการฝกและเทยบความสามารถ

ดงนนจากทกลาวมาสรปไดวา รปแบบการพฒนาฯ ของTESDA เปนรปแบบฯ ทนาสนใจและ

ครอบคลมกระบวนการพฒนาฝมอแรงงานภายใตกรอบแนวคด การฝกรปแบบตามความสามารถ (CBT)

นนเอง

­๗­

สานกงานการอาชวศกษา(สอศ.) ไดนารปแบบดงกลาวของ TESDA มาเปนแนวทางในการ

พฒนาโมดลการฝกฐานสมรรถนะของ สอศ. โดยมรปแบบฯ ดงน

ตนแบบเสนอแนะ โมเดลการพฒนามอดลฐานสมรรถนะของ สอศ.

รปแบบการพฒนาโมดลการฝกองสมรรถนะของ สอศ. 

คณวฒวชาชพไทย TVQ/VQ 

การพฒนามาตรฐานสมรรถนะ 

การพฒนาวสดการเรยนร/ คอรสแวร 

การถายทอดโดยการฝกอบรม 

การประเมนผล 

การใหประกาศนยบตรและ การรบรองเทยบเทา 

สถาน ประกอบ กจการ

ถ า ย ท อ ด 

O V E C I N S T I T U T I O N 

การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 

การฝกอบรมฐานสมรรถนะ 

หนวยสมรรถนะ 

มอดลการฝกอบรม 

คณวฒวชาชพ

­๘­

รปแบบการพฒนาชดการฝก หรอชดการเรยนรรายบคคลและคอรสแวร (โครงการ ADB)

ผเสนอ นายคมธช รตนคช นกวชาการพฒนาฝมอแรงงานชานาญการ สานกพฒนาผฝกและเทคโนโลยการฝก

กรมพฒนาฝมอแรงงานโดยทปรกษาจากมหาวทยาลยยทาร มลรฐยทาร ประเทศสหรฐอเมรกา รวมกบสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ไดเสนอรปแบบ การพฒนาโปรแกรมการ ฝกอบรมทองกบสมรรถนะ โดยแจกแจงเปนกจกรรมของงานไวทงหมด ๑๕ ขน ซงแสดงใหเหนในภาพ (กรม พฒนาฝมอแรงงาน,๒๕๔๓)

ระบคณสมบตผรบการฝก วเคราะหงานและพฒนาผล

การปฏบตงานตามระดบชน

เขยนวตถประสงคเชง

พฤตกรรม

เขยนขอกาหนดในการ

ทดสอบ

พฒนารปแบบการเรยนรท

เหมาะสมกบผรบการฝก

จดทาแมแบบเอกสารการ

นาเสนอหนาจอ

การออกแบบฐานขอมล การออกแบบสรางสรรค ผเชยวชาญในสาขาวชาเขา

มามสวนรวม

จดทาแบบรางของโปรแกรม

การฝกอบรม

จดทาแบบรางชดการ

ฝกอบรม

การควบคมคณภาพของ

ผลผลต

เกบรวบรวมขอมลจากผรบ

การฝก

จดทาแบบรางสดทายของชด การฝก

การบารงรกษาชดการ

ฝกอบรมใหทนสมย

­๙­

จากแผนภาพ อธบายไดวาการพฒนาโปรแกรมการฝกอบรมทองกบสมรรถนะตามแนวคดของกรม

พฒนาฝมอแรงงาน (๒๕๔๓) มขนตอนการดาเนนงาน ๑๕ ขนตอน โดยขนท ๑ ­๕ เปนขนตอนการ

ดาเนนงานในระยะท ๑ ซงเปนขนตอนการออกแบบระบบการสอนหรอการฝก และ ขนท ๖­๑๕ เปนขนตอน

การดาเนนงานของระยะท ๒ ซงเปนขนตอนการพฒนาและประสทธผลระบบการสอนหรอการฝกซงแสดงเปน

รายละเอยด ไดดงน

๑). ระบคณสมบตผรบการฝก คณสมบตคอ คณลกษณะพเศษของกลมเปาหมายของผรบการฝก ซงจะกาหนดเปนคณสมบต

ทางกายภาพ (Physical) และคณสมบตทางการศกษา และคณสมบตทางการศกษา (Education) คณสมบต ทางกายภาพ หมายถง การมองถงความสมบรณของรางกายสามารถเขารบการฝกอบรมได โดยทวไป จะมการ ตรวจรางกาย มการทดสอบความครบถวนของรางกาย มความพการลกษณะใด มโรคประจาตวหรอไม คณสมบตทางการศกษาหมายถงศกษาวชาใดมาบาง ระดบการศกษาใด อยในระบบ นอกระบบ หรอ ตามอธยาศย ความรพนฐานทางชางอยในระดบใด หรอความรดานคอมพวเตอรและภาษาองกฤษอยในระดบ ใด เปนตน ซงกอนทจะพฒนาหลกสตรหรออปกรณการฝกในระบบ CBST ผททาการพฒนาระบบจะตอง ทราบถงลกษณะเปาหมายของผรบการฝกเปนสาคญ

๒). วเคราะหงานและพฒนาผลการปฏบตงานตามระดบชน วตถประสงคของการฝกอบรมคอ อะไรทผรบการฝกสามารถรบร ทา หรอรสกได หลงจากผานการ

ฝกอบรม ซงวตถประสงคดงกลาวจะตองสอดคลองกบมาตรฐานของแตละสาขาอาชพ และตองกาหนดให รอบคอบเพอเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรและชดการฝก ซงการวเคราะหและพฒนาผลการปฏบตงาน ตามระดบชน ประกอบดวย

๒.๑) การวเคราะหงานและยอยเนองานของอาชพออกมาเปนสวนยอยๆ ในลกษณะของ

รายการความสามารถ (Competency list) ทผรบการฝกจะตองแสดงและทาใหไดเหนโดยประจกษตรงตาม

มาตรฐานของกลมวชาชพ และสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

๒.๒) การสรางเงอนไขการฝก เมอทาการวเคราะหและยอยเนองานของอาชพแลว ลาดบ

ตอไปคอการจดลาดบขนการฝกอบรม โดยจะตองแยกแยะออกมาใหไดวา ในแตละรายการความสามารถ ผรบ

การฝกสามารถฝกไดเลยหรอไม ถาไมไดควรจะฝกรายการไหนกอน หรอจาเปนหรอไมตองผานทกษะพนฐาน

เบองตน (Prerequisite) กอน ซงอาจตองแสดงออกมาเปนลาดบขนจากงายไปหายากใหเหนชดเจน

จนกระทงสาเรจในทกรายการความสามารถ ซงการสรางเงอนไขการฝกนเรยกวา การสรางผงรายการ

ความสามารถ (Competency Mapping)

๓) เขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม กเพอแสดงวาผรบการฝกเมอผานการฝกอบรมแลวสามารถ

เรยนรและกระทาอะไรไดบาง ซงวตถประสงคเชงพฤตกรรมจะตองเกยวของกบองคความร ความเขาใจ และ การปฏบตงานหรอกจกรรมทจะตองกระทาของผรบการฝก สาหรบองคประกอบของวตถประสงคเชง

­๑๐­

พฤตกรรมนน จะตองระบสวนทสมพนธกนระหวางผรบการฝก (กลมเปาหมายของผทจะเขารบการฝก...?) พฤตกรรม (พฤตกรรมทผรบการฝกควรมหลงจบการฝกแลว) เงอนไขการประเมนผล (เงอนไขทใชในการ ประเมนผลผรบการฝก) และระดบชน (จานวนหรอคณภาพของการกระทา)

๔) เขยนขอกาหนดในการทดสอบ การวดผลความสามารถของผรบการฝก เปนองคประกอบทสาคญของการฝกอบรมในระบบ CBST

ตววดผลเชงพฤตกรรมหรอการปฏบตงานตองใชการระบและแสดงเปนลายลกษณอกษร เพอทจะสราง มาตรฐานการปฏบตงานทโยงเขากบวตถประสงคเชงพฤตกรรม ซงสามารถนาไปสรางแบบทดสอบกอนการฝก แบบทดสอบกจกรรมระหวางฝก แบบทดสอบหลงฝกได โดยขนตอนการทดสอบจะตองเชอถอได ในการวด ความสาเรจของผรบการฝก ทงในรปแบบขององคความร ความเขาใจ และการปฏบตหรอกจกรรมทตอง กระทา

๕) พฒนารปแบบการเรยนรทเหมาะสมกบผรบการฝก การออกแบบการสอนหรอฝกในการฝกระบบ CBSTจะตองคานงถงทฤษฎการเรยนรและ

แบบจาลองการเรยนรจากงายไปหายากตามผงรายการความสามารถทไดกาหนดไว โดยมองคประกอบทสาคญ คอ

(๑) องคความร หมายถง เนอหาวชาทผรบการฝกจะตองเรยนรทงในภาคทฤษฎและ ภาคปฏบต

(๒) การแสดงหรอการนาเสนอ หมายถง สงทจะแสดงใหผรบการฝกมความเขาใจเนอหาวชา ทไดทาการเรยนรมาไดมากยงขน โดยการยกตวอยางทมความหมายและเหมาะสมหรอแสดงใหดเปนตวอยาง

(๓) การปฏบตหมายถง การนาเสนอเนอหาวชาทไดเรยนรมาใชในการฝกหดทาหรอปฏบต เพอแสดงใหรวาผรบการฝกมทกษะหรอความชานาญในเนอหาวชานน

(๔)การทบทวนซา หมายถง ขอมลปอนกลบทจะทาใหผรบการฝกไดรบรถงผลตอบสนองของ การปฏบตระหวางการฝก เพอปรบปรงการเรยนรหรอการปฏบตซาจนกวาจะทาไดถกตอง และมความมนใจ ในตนเอง

(๕)การผานการฝก หมายถง การทดสอบทแสดงและทาใหไดเหนโดยประจกษวาผรบการฝก มความรและทกษะความสามารถตรงตามมาตรฐานเวลาทไดกาหนดไว

๖) จดทาแมแบบเอกสารการนาเสนอหนาจอ การพฒนาชดการฝกในระบบการฝก CBST ควรใชรปแบบการนาเสนอทเปนมาตรฐานและ

ตอเนองกน เพองายสาหรบผรบการฝกทจะหาขอมลและใชโปรแกรมการฝกอบรมโดยเนนความคดรวบยอด (Focus on Key Concept) ทกอยางตองเปนเหตเปนผลกน (Logical) มความสอดคลองถกตอง (consistency) อานงาย(easy to read) งายตอการตดตาม(Navigator) มภาพประกอบ(Illustration) และม การปฏสมพนธ(Interactive)

­๑๑­

๗) การออกแบบฐานขอมล ตวหนงสอ ภาพกราฟก ภาพเคลอนไหว เสยงดนตร เสยงบรรยาย แบบทดสอบตางๆ ทใชในชดการ

ฝกหรอโมดลฝกทถกพฒนาขน ควรถกสรางขนและจดเกบเปนฐานขอมลตวเลขและจดเกบเขาสฐานขอมลใน คอมพวเตอร เพอใหใชไดงายและสามารถเชอมโยงขอมลตางๆ เขาหากนได ซงจะงายและสะดวกในการ ปรบปรงชดการฝกทเปนเอกสารสงพมพหรอการพฒนาหนาจอคอมพวเตอร

๘) การออกแบบสรางสรรค การพฒนาชดการฝกหรอโมดลฝกใหมความสวยงามเปนสงสาคญ ทงนกเพอสรางสงเราหรอเปน

ตวกระตนใหผรบการฝกอยากเรยนร ซงการเปลยนแปลงรปแบบทจาเจและใชความคดสรางสรรคในการสราง ชดการฝก ผออกแบบจะตองพยายามใหเกดการปฏสมพนธของสอกบผใชใหมากทสด โดยใชลกษณะนสยของ ผรบการฝกเขามารวมในการพฒนาสถานการณหรอหาวธการทนาสนใจเพอชวยใหผรบการฝกเรยนรทกษะท สอน

๙) ผเชยวชาญในสาขาวชาเขามามสวนรวม การพฒนาชดการฝกหรอโมดลฝก นอกจากจะตองมการออกแบบอยางสรางสรรคแลว การสราง

หลกสตรเพอการถายทอดเนอหาใหเปนไปตามวตถประสงคเชงพฤตกรรมถอเปนสงสาคญมากเชนกน ดงนน เพอการเสนอหลกสตรทแมนยา ผเชยวชาญในสาขาวชา(Subject Matter Expert; SME) จงเปนผสาคญทจะร ไดวา สงใดทผรบการฝกจะตองไดรบการเรยนรและจะทาการฝกลกษณะใดททาใหผรบการฝกสามารถบรรลถง เปาหมายทวางไวได

ขอควรระวงในการทางานรวมกบผเชยวชาญในสาขาวชา คอระวงอยามอบงานใหผเชยวชาญทา

ทงหมด เพราะโดยสวนใหญแลวผเชยวชาญ จะรเ รองในสวนของเนอหาหลกสตรในสาขาวชาทตนเอง

รบผดชอบเปนอยางด แตมความรในเรองของการออกแบบการสอน การทดสอบ หรอวธการนาเสนอไมมาก

นก ซงทางทดผออกแบบในขนท ๘ และขนท ๙ ควรทางานรวมกนอยางใกลชด

๑๐) จดทาแบบรางของโปรแกรมการฝกอบรม การจดทาเอกสารการฝกและสอนาเสนอในระบบการฝก CBST ผออกแบบจะตองทาการจดทาแบบ

รางของโปรแกรมการฝกอบรม ในองคประกอบดงตอไปน (๑)วางแผนเกยวกบเนอหาสาระของหลกสตร (๒)การออกแบบคมอการฝก (๓)กาหนดรปแบบ (๔)สรางตนแบบ (๕)นาขอมลดานตวอกษร รปแบบ และกราฟกจากแหลงขอมลทมอยแลวใสในตนฉบบ (๖)รปแบบ แผนผงตางๆ ตองสมพนธกบเนอหาหลกสตร (๗)การจดการดานวสดและอปกรณการฝก ควรนาเสนอโดยใชใบเอกสารการวางแผนงาน

และหนาเอกสารตนแบบ

­๑๒­

(๘)เขยนเปนคมอทดงดดความสนใจและเปนประโยชน (๙)ตรวจสอบความถกตองของแบบสงพมพ

๑๑) จดทาแบบรางชดการฝกอบรม จดทาแบบรางชดการฝกหรอโมดลฝกในรปแบบทเหมาะสมกบความตองการของผรบการฝกและ

โครงการโดยแบบรางชดการฝกอบรมเปนคมอทบรรจสวนประกอบตางๆ ซงถกออกแบบมาอยางดแลวในขนท

๑๐ ตองไดรบการนาเสนอเพอใหผรบการฝกบรรลวตถประสงคการปฏบตงานตามทกาหนดไว

๑๒) การควบคมคณภาพของผลผลต กอนนาชดการฝกหรอโมดลฝกไปใชควรมการทดลองและการทดสอบกอนเพอตรวจสอบทกๆ

องคประกอบของชดการฝก เพอทจะรบรองไดวาผ รบการฝกจะสามารถใชชดการฝกไดดในทกๆ กรณ ขอแนะนาและการปฏบตงานของผรบการฝกระหวางการทดลองและการทดสอบจะถกนามาตรวจสอบในการ แกไขปรบปรงแบบรางชดการฝกอบรม

๑๓) เกบรวบรวมขอมลจากผรบการฝก ทาการทดสอบภาคสนามกบกลมตวแทนผรบการฝก เพอหาขอผดพลาดดวาชดการฝกหรอโมดลฝก

ใชไดดแคไหนในระบบการฝก CBST โดยการจดใหมเจาหนาทสงเกตการณระหวางการทดลอง เพอทจะระบได วาควรมการเปลยนแปลงใดบางในการทจะจดทาแบบรางสดทายทมคณภาพ แบบประเมนผลควรไดรบการ สงไปพรอมๆ กบชดทดลองฝกเพอเกบรวบรวมขอมล ผลลพธของขอสอบกอนฝกและหลงฝกควรไดรบการ บนทกไว ประสทธภาพของชดการฝกจะตองไดรบการทดสอบเพอหาวายงมสวนใดทไมดพอหรออาจทาผรบ การฝกสบสนได

๑๔) จดทาแบบรางสดทายของชดการฝก ขอมลในขนท ๑๓ ควรไดรบการตรวจสอบอยางระมดระวง และรางชดการฝกตองไดรบการปรบปรง

หากไดทาตามขนตอนการออกแบบระบบการสอนอยางระมดระวง โดยเฉพาะในขนท ๑๑ และ ๑๒ การ ปรบปรงแกไขแบบรางชดการฝกควรเกดขนเพยงเลกนอย ไมควรมสงทนาประหลาดใจใดๆ เกดขนในการ จดทาแบบรางสดทายน เพราะเหตวาสงเหลานนควรไดรบการคาดการณและแกไขไวกอนแลว สาหรบแบบราง สดทายของชดการฝกในระบบ CBST ควรจะมคมอครฝก (Instructor’s Manual) คมอผรบการฝก (Trainee’s Manual) ชดทดสอบซงรวมดวยขอสอบและคาตอบ (Test and Answer Booklet) และชดวสด นาเสนอ (Presentation Materials)

๑๕) การบารงรกษาชดการฝกอบรมใหทนสมย ควรปกปองการลงทนทใชไปกบการผลตชดการฝก โดยการวางแผนเพอรกษาชดการฝกใหทนสมย

โดยการ Update อยางสมาเสมอ และจดตารางบารงรกษาขอมล ซงจะชวยใหระยะเวลาการใชงานของวสด ฝกเพมขนอกไมนอยกวา ๑๐ ป

­๑๓­

สรปไดวา การฝกอบรมทองกบสมรรถนะตามแนวคดของกรมพฒนาฝมอแรงงาน (๒๕๔๓) ไดแบง

ขนตอนการพฒนาโปรแกรมการฝกอบรมออกเปน ๑๕ ขนตอน ประกอบดวย

(๑) ระบคณสมบตของผรบการฝก (๒) วเคราะหงานและพฒนาผลการปฏบตงานตามระดบชน (๓) เขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม (๔) จดทาแมแบบเอกสารการนาเสนอหนาจอ (๕) พฒนารปแบบการเรยนรทเหมาะสมกบผรบการฝก (๖) เขยนขอกาหนดในการทดสอบ (๗) ออกแบบฐานขอมล (๘) ออกแบบสรางสรรค (๙) ผเชยวชาญในสาขาวชาเขามามสวนรวม (๑๐) ควบคมคณภาพของผลผลต (๑๑) จดทาแบบรางชดการฝกอบรม (๑๒) จดทาแบบรางของโปรแกรมการฝกอบรม (๑๓) เกบรวบรวมขอมลผรบการฝก (๑๔) จดทาแบบรางสดทายของชดการฝกอบรม (๑๕) บารงรกษาชดการฝกอบรมใหทนสมย

ซงแตละขนตอนตองมความสมพนธกน ดงนนการพฒนาโปรแกรมการฝกอบรมตองดาเนนการอยาง

ตอเนองใหเปนระบบตามลาดบขนตอนทสอดคลองกน

­๑๔­

รปแบบการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT)

ผเสนอ วาทรอยตรนวพล ศรรง นกวชาการพฒนาฝมอแรงงานชานาญการ ศพจ. นครศรธรรมราช

ประกอบดวยขนตอน ตอไปน

๑. กาหนดตาแหนงงาน หรอหนาท

๒. วเคราะหงานหรอหนาท โดยใชเทคนคตางๆ เพอวเคราะหหา ทกษะ (Skills) ความร (Know

ledges)และ(Attributes)คณลกษณะอนพงประสงค

๓. กาหนดวตถประสงคใหครอบคลมทกษะ (Skills) ความร (Know ledges) และ

(Attributes)คณลกษณะอนพงประสงค

๔. กาหนดขอบเขตของงาน หรอหนาท

๕. วเคราะหและออกแบบเครองมอประเมนผล ใบงาน หรอกจกรรมการฝก และใบความร

๖. วเคราะหและออกแบบชดการฝกและสอการฝกอบรม

๗. นาไปทดลองใช

๘. ปรบปรง

๙. นาไปใชฝกจรง

๑๐. ปรบปรงใหทนสมย (Update)

­๑๕­

รปแบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based Training: CBT)

ผเสนอ นายสรพล พลอยสข ผอานวยการกลมงานกฎหมาย กลมงานกฎหมาย

ประกอบดวยกระบวนการ ตอไปน

คณะกรรมการทปรกษา, ภาคธรกจเอกชน ฝายแผนงานและประเมนผล

กาหนดความตองการทางดานแรงงานในทกสาขาอาชพ ทงทางดานการผลตและบรการ

ดาเนนการวเคราะหงาน/อาชพ Job Analysis, Task Analysis

กาหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบ กาหนดความร ทกษะ ทศนคต มาตรฐานการปฏบตงาน

พฒนาหลกสตรการฝกอาชพ กาหนดขอบเขตการฝก กาหนดวตถประสงคการฝก กาหนดหวขอวชาตางๆ ในการฝก

กาหนดเนอหาตางๆ ในการฝกอาชพ กาหนดรายละเอยดความร ความสามารถและทกษะ ในแตละหวขอวชา

จดทาโมดลการฝก (Modules of Training)

กาหนดเนอหารวม ทกษะรวม กาหนดเนอหาเฉพาะ ทกษะเฉพาะ

พฒนาอปกรณชวยฝก (Training Materials)

แผนใส, CD­ROM, WEB, ตาราและชดการฝก สาหรบโมดลการฝกตางๆ

จดทาแบบทดสอบประเมนผล จดทาแบบทดสอบผาน จดทาแบบทดสอบยอย จดทาแบบประเมนผลการฝก

จดทาระบบ Training Support System On­line, Internet, Intranet, On­Air, WEB, E­Mail, CMI,ตดตาม ผลการฝก, ทะเบยนประวต, รบสมคร, จดหางาน, ฝกใน

กจการ, หองสมด

­๑๖­

รปแบบการฝกทกษะตามความสามารถ(Competency Based Skills Training: CBST) ซงคณะผเขา รบการฝกอบรม หลกสตร Instructional System Design: ISD ระหวางวนท 10 กรกฎาคม – 4 สงหาคม 2543 ณ. Box Hill Institute of TAFE (International) , Melbourne , Australia ไดนาเสนอเปนรายงาน กรมฯ หลงกลบมาจากการฝกอบรม มรายละเอยด สรปไดดงน

การเตรยมการเพอดาเนนการฝกอาชพภายใตระบบการฝก CBST มขนตอนการดาเนนการ ดงน

๑.) พจารณาคดเลอกอาชพ หรอกลมอตสาหกรรมเปาหมาย ๒.) ทาการวเคราะหงานอาชพ หรอ วเคราะหตาแหนงงานของกลมอตสาหกรรมเปาหมาย ๓.) ทาการวเคราะหงานยอยของอาชพ หรอ ของตาแหนงงานของกลมอตสาหกรรมเปาหมาย ๔.) นาขอมลทไดจากการวเคราะหมาจาแนกรายละเอยดเกยวกบความร ทกษะ และมาตรฐาน ๕.) พจารณากาหนด Modules และ ชดการฝกตางๆ ๖.) พจารณาจดเรยงลาดบการฝกของ Modules และชดการฝกตางๆ ๗.) ดาเนนการจดทารายละเอยดตางๆ ของชดการฝก (Paper Base) และพฒนาเปน Computer

Base ๘.) ออกแบบจดทาแบบเอกสารตางๆ ทตองใชในการดาเนนงาน

การนาระบบ CBST เขามาใชในประเทศไทย

ในสวนน คณะผเขารบการฝกอบรม ไดพจารณาแลวเหนวา ในการดาเนนการฝกอบรมทางดานอาชพ

ในรปแบบ ตาง ๆ ทมอยเดมในประเทศไทยนน กลวนแลวแตเปนวธการดาเนนการฝกอาชพทยอมรบไดทงสน

เพยงแตในระบบของ CBST จะตองมการเนนหนกในเรองของขอกาหนดดานความสามารถ (Competency)

ของผทจะผานการฝกอบรม เปนหลก นนคอ ผทจะผานการฝกอบรมในแตละสวนไดนน จะตองเปนผทม

ความสามารถในการปฏบตงาน นน ๆ ไดจรง ทงน รายการความสามารถ ตาง ๆ จะตองเปนทยอมรบของภาค

ธรกจและอตสาหกรรม

สาหรบในสวนของการดาเนนการฝกอบรม หนวยงานททาหนาทในการจดการฝกอบรมสามารถทจะ

จดการฝกอบรมไดหลายรปแบบ ซงขนอยกบศกยภาพพนฐานของแตละหนวยงาน เชน อาจดาเนน การใน

พนฐานของ Paper Based , Web Based หรอ Online กได อาจดาเนนการฝกอบรมภายในสถาบน หรอ

ภายนอกสถาบน หรอ ภายในสถานประกอบการกได ทงน ขนอยกบการพฒนาสอทใชในการจดการฝกอบรม

เปนหลก ซงในการพฒนาสอทใชในการดาเนนการจดการฝกอบรมจะมความสมพนธโดยตรงกบเทคโนโลยทม

ใชอยในสถาบนฝกอบรม ตาง ๆ ดงนน ประเดนสาคญทสดยงคงอยทกระบวนการ พฒนา Competency

Standards และ การพฒนา Training Packages ทไดรบการยอมรบจากภาคธรกจและอตสาหกรรม ขนมา

ใชในการดาเนนการฝกอบรม ซงในสวนนจาเปนอยางยงทจะตองมผเชยวชาญดานการวเคราะหงาน ( Job

Analysis ) เขามาชวยในการดาเนนงาน ดงนน ทมาของหลกสตร หรอ Training Packages จะตองไดมา

­๑๗­

จากสารสนเทศของการวเคราะหงานทผานการรบรองความถกตองจากภาคธรกจและอตสาหกรรมท

เกยวของ การพฒนาหลกสตร หรอ Training Packages ทไดมาจากการพจารณาขอมลจากเอกสาร หรอ

ตารา จะตองถกยกเลก ผทาหนาทในการพฒนาหลกสตร หรอ Training Packages จะตองมขอมลทถกตอง

เกยวกบการปฏบตงานจรงของพนกงานในภาคธรกจและอตสาหกรรม ตาง ๆ และใชพนฐานนในการพฒนา

หลกสตร หรอ Training Packages โดยใชเอกสาร หรอ ตารา เปนเครองมอในการพฒนาสอในการฝกอบรม

หรอ อางอง เทานน

ในสวนทเกยวของกบกรมพฒนาฝมอแรงงาน คณะผเขารบการฝกอบรมไดพจารณาจากโครง สราง พนฐานในปจจบนของกรมพฒนาฝมอแรงงานและเหนวาในการนาระบบ CBST เขามาใชในการ ดาเนนงาน ดานการฝกอบรม โดยเฉพาะอยางยงในลกษณะของ Flexible Delivery จะตองมการปพนฐานความเขาใจ เกยวกบการดาเนนงานภายใตระบบดงกลาว ใหแกบคลากรทเกยวของกบการดาเนนการฝกอบรมทงหมด เสยกอน โดยการดาเนนการ ตาง ๆ ดงน

๑. จะตองทาใหพวกเขามความเขาใจถงลกษณะการดาเนนงานในระบบ CBST ๒. จะตองทาใหพวกเขามความเขาใจในลาดบกอนหลงในการปรบปรงระบบ ๓. จะตองทาใหพวกเขารวาพวกเขาจะตองปรบปรงเปลยนแปลงบทบาทหนาทของตนเองไปใน

ทศทางใด ๔. จะตองสนบสนนใหพวกเขาไดรบการพฒนาเพอปรบปรงตนเองใหมความเหมาะสมกบระบบอยาง

จรงจง นอกจากน คณะผเขารบการฝกอบรมไดมการพจารณาถงความเปนไปไดในการนาระบบ CBST เขามา

ใชในการดาเนนงานของสถาบนฯ และ ศนยพฒนาฝมอแรงงาน ตาง ๆ รวมทง พจารณาถงความสมพนธกบ

หนวยงานสวนกลางของกรมพฒนาฝมอแรงงาน แลวเหนวา

๑. สถาบนพฒนาฝมอแรงงานภาค จะตองทาหนาทเปนแมขายในดาเนนการฝกอบรม ๒. สถาบนพฒนาฝมอแรงงานภาค จะตองใหการสนบสนนศนยพฒนาฝมอแรงงานจงหวดในเขตพนท

ความรบผดชอบในดาน ตาง ๆ อาท เชน การพฒนาบคลากรฝกอบรม , การพฒนาสอทใชในการฝกอบรม หรอ การรบผดชอบในการดาเนนการฝกอบรมทใชเทคโนโลยชนสง รวมทง การฝกอบรมทมความซบซอน

๓. กองมาตรฐานฝมอแรงงาน(ปจจบนเปลยนเปนสานกงานพฒนามาตรฐานและทดสอบฝมอแรงงาน) จะตองรบผดชอบในการกาหนด Competency Standards ของทกสาขาอาชพทมอยในประเทศไทย และ รบผดชอบในการทาใหภาคธรกจและอตสาหกรรมยอมรบในมาตรฐานเหลานน

๔. กองพฒนาเทคโนโลยการฝกและพฒนาฝมอแรงงาน จะตองรบผดชอบในการออกแบบหลกสตร การฝกอบรมทสอดคลองกบ Competency Standards ทไดมการกาหนดขน และจะตองพฒนาใหเปน Training Packages รวมทง ตองรบผดชอบในการพฒนาสอประเภท ตาง ๆ ไมวาจะเปนเอกสารสงพมพ , Video , CD – ROM รวมถงการพฒนาทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตาง ๆ ทงน ในการออกแบบทก หลกสตรจะตองเนนหนกในเรองของการทดสอบประเมนผลตาม Competency Statement ของแตละสาขา อาชพ

­๑๘­

๕. หากกรมพฒนาฝมอแรงงาน มความประสงคทจะดาเนนงานในลกษณะของ Flexible Delivery จะตองมการจดตงหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงในดานของการพฒนาสอผานทางระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และ หนวยงานทรบผดชอบโดยตรงในดานการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

๖. ในการดาเนนการจดการฝกอบรมในลกษณะ Flexible Delivery จาเปนอยางยงทจะตองมการ ฝกอบรมและพฒนาบคลากรทเกยวของกบการฝกอบรมใหมความรความสามารถในการใชคอมพวเตอร โดยเฉพาะอยางการใชโปรแกรมทเกยวของกบระบบ Internet และ Intranet

๗. กรมพฒนาฝมอแรงงาน จะตองพยายามผลกดนใหมการจดตงหนวยงานในลกษณะเดยวกนกบ ANTA Board ขน เพอทาหนาทในการกาหนดนโยบายและทศทางดานการฝกอาชพ รวมทง สรางความ ยอมรบในหมสถานประกอบการและภาคธรกจอตสาหกรรม ตาง ๆ

ทงน ในการพจารณาถงระบบ Competency Based Training จะตองมการพจารณาถงลาดบ

ขนตอนการดาเนนการ ตาง ๆ ดงน

กจกรรม สงทต องพจารณาเพอดาเนนกจกรรมตอไป

1. Course 1.1 สารสนเทศเกยวกบงาน หรอ อาชพ

1.2 การยอมรบจากสถานประกอบการ

1.3 ความถกตองและเทยงตรง

2. การกาหนด Competency Standards 2.1 Modules

2.2 Units and Elements

2.3 Competencies

3. การพฒนาหลกสตร 3.1 การกาหนดเนอหา และ การปฏบต

3.2 Quiz and Test

3.3 Assessment

4. การสราง Training Packages 4.1 Paper Based

4.2 Online and Web Based

4.3 CD – ROM and Video

4.4 Lab and Workshop

5. การเตรยมระบบการฝกอบรม 5.1 On – Institute

­๑๙­

กจกรรม ( ตอ ) 5.2 Off – Institute

5.3 On and Off Institute

5.4 Workplace Training

สงทต องพจารณาเพอดาเนนกจกรรมตอไป

6. การจดการฝกอบรม 6.1 เครองมอ วสด อปกรณ ทใชในการฝก

6.2 Training for Trainer

6.3 การมสวนรวมของภาคอตสาหกรรม

6.4 การลงทะเบยน และ การประเมนผล

7. Support Training 7.1 Career Guidance

7.2 ระบบสนบสนนขอมลเกยวกบการฝก

7.3 การจางงานสาหรบผผานการฝก

7.4 Internet and Intranet

7.5 Library

บทสรป

จากการฝกอบรมในเรองของ Instructional System Design ทาใหคณะผเขารบการฝกอบรมไดพบ

เหนและมความเขาใจเกยวกบการจดการฝกอบรมในลกษณะของ Competency Based Training ไดชดเจน

มากยงขน ซงคณะผเขารบการฝกอบรมขอรายงานสรปในลกษณะของขอด และ ขอเสย ของการจดการ

ฝกอบรมในลกษณะดงกลาว ดงตอไปน

ขอด

๑. สามารถตอบสนองความตองการของสถานประกอบการไดเทยงตรงมากยงขน ๒. สรางโอกาสในการมงานทาใหแกผผานการฝกอบรมไดมากขน ๓. สามารถเพมจานวนผเขารบการฝกไดมากขน หากมการดาเนนการในลกษณะของ Flexible

Delivery ๔. สามารถทจะพฒนาทกษะฝมอใหแกผเขารบการฝกไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

­๒๐­

๕. ทาใหผเขารบการฝกสามารถสาเรจการฝกไดรวดเรวมากยงขน ๖. ทาใหผรบการฝกมทางเลอกในการเขารบการฝกทหลากหลายมากยงขน ๗. สามารถแกปญหาในสวนของการทางานและการพฒนาบคลากรไดดขน ๘. สามารถพฒนาแรงงานใหมสวนในการเพมขดความสามารถในการแขงขนไดดขน ๘. หากในอนาคตตองมการคดคาใชจายจากผรบการฝก กจะทาใหผเขารบการฝกเสยคาใชจายในการ

เขารบการฝกในอตราทตา ๙. ทาใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการดาเนนการฝกอบรมไดมากยงขน

ขอเสย

๑. ใชเวลาในการพฒนาหลกสตรมากขน ๒. ใชเวลาในการพฒนา Training Packages มากขน ๓. ใชเวลาในการพฒนาสอมากขน ๔. การกาหนด Competency Standard และ Competency Statement กระทาไดยากมาก ๕. การฝกอบรมในเรองทเกยวกบความร แนวคด และ หลกการ เปนทเรองทกระทาไดยาก และยง

ยากตอการทดสอบประเมนผล ๖. ตองมการลงทนในเรองเครองมอ วสด อปกรณ คอนขางสง โดยเฉพาะอยางยงหากดาเนนการใน

ลกษณะของ Flexible Delivery ๗. ตองมการพฒนาเทคโนโลยทใชใหทนสมยอยเสมอ ๘. เพมความยงยากในการจดการฝกอบรม เพราะผรบการฝกมทางเลอกในการฝกอบรมทหลากหลาย

มากขน ๙. อาจเกดปญหาภายในหนวยงาน อนเนองมาจากบคลากรไมสามารถเปลยนแปลงตนเอง และทา

การตอตานระบบการฝกแบบใหม ๑๐. ตองมการปรบปรงเปลยนแปลงหลกสตรการฝกอบรมอยตลอดเวลา ทงน เนองจากหลกสตรจะ

ถกกาหนดขนจากสภาพการปฏบตงานจรงในสถานประกอบการ ซงเมอสถานประกอบการ มการเปลยนแปลง สภาพการปฏบตงานเกดขน กจะมผลกระทบโดยตรงตอหลกสตรการฝกอบรมทนท

­๒๑­

รปแบบการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT)

เสนอโดย นายสนโดษ เตมแสวงเลศ ผอานวยการสานกพฒนาผฝกและเทคโนโลยการฝก

ประกอบดวยขนตอน ตอไปน

๑. นาหลกสตรทหนวยงานจดฝกอบรมสาขาใดสาขาหนง

๒. วเคราะหวาหลกสตรฝกแลว ผจบฝกทาอะไรไดบาง

๓. สอการฝกทเหมาะสมในการฝกอบรม

๔. พฒนาหลกสตร โดยจดทาเปนโมดลการฝก (Modules of Training)

๕. บทบาทครฝก

๖. บนทกผลการฝกอบรม

๗. ระบบการวดผล

ขอสงเกต ๑. การเลอกอาชพทจะฝกรปแบบ CBT ควรเปนสาขาทไมซบซอน

๒. ควรพจารณาสอทมอยแลว

๓. การจดทาคมออธบายสนๆ และกระชบเกยวกบการดาเนนงานแตละเรอง

๔. มแบบบนทกผลผรบการฝก

๕. ครตองบนทกผลการฝกและวธวดผลวาดาเนนการอยางไร

­๒๒­

หลกสตรการฝกตามความสามารถ(Competency Based Training: CBT) หลกสตรการฝกทเหมาะสมกบกบรปแบบการฝกตามความสามารถ(CBT) ตองมทมาจากมาตรฐาน

ความสามารถหรอมาตรฐานสมรรถนะ (Competency Standard) ซงจะตองจดโครงสรางหลกสตรเปน โมดลหรอหนวยการฝกสอดคลองกบหนวยความสามารถหรอหนวยสมรรถนะ (Units of Competency)

สรปไดดงน ­เปนโมดลการฝก/โมดลการสอน (Modules of Training) ประกอบดวยรายละเอยดในโมดลการฝก เชน

• ชอหลกสตร (Course Title)

• คาอธบาย/รายละเอยดโมดลการฝก (Module Description)

• ประเภท/ระดบของใบรบรองความสามารถ(Level of Certificate)

• ชอโมดลการฝก(Module Title)

• คาอธบายโดยสรปของพฤตกรรมทคาดหวง(Summary of Learning Outcomes)

• เกณฑการประเมน(Assessment Criteria)

• เนอหา/ประเดนการฝก(Content)

• เงอนไขการฝก/เงอนไขการประเมน(Condition)

• วธการประเมนการฝก(Assessment Method)

รายละเอยดหลกสตรตามความสามารถ / ฐานสมรรถนะ ความหมายของหลกสตรการฝกฐานสมรรถนะ : Competency­based Curriculum หลกสตรการฝกฐานสมรรถนะ คอ แบบแผนหรอกรอบสาหรบใชในการฝกอบรมทมงเนนผลลพธ

(Outcomes) เปนสาคญ และเปนแนวทางในการพฒนาความสามารถใหกบผเขารบการฝกใหแสดงบคลก หรอพฤตกรรมทสะทอนใหเหนถง ความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) และ คณลกษณะอนพงประสงคเฉพาะ (Attribute) ทจะสามารถปฏบตงานหรอกจกรรมนนๆ ใหประสบผลสาเรจตามมาตรฐานหรอเกณฑการ ปฏบตงานในอาชพตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ

ลกษณะเดนของหลกสตรการฝกฐานสมรรถนะ ๑. การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ สงแรกทตองมกอนคอ เอกสารเกยวกบมาตรฐานสมรรถนะ

(Competency Standard) ๒. หลกสตรฐานสมรรถนะเปนกรอบหรอแนวทางทใชในการพฒนาใหผเขารบการฝกมสมรรถนะ

อยางมขนตอน มรปแบบการฝกและวธการประเมนสมรรถนะอยางมประสทธภาพ ๓. คณลกษณะเฉพาะของหลกสตรฐานสมรรถนะจะคานงทผลลพธ(outcomes) เปนสาคญ ซงจะ

ประกอบไปดวยความตองการทแทจรงของสถานประกอบการและภาคอตสาหกรรม

­๒๓­

๔. เมอใดทมาตรฐานสมรรถนะไมสอดคลองกบความตองการของภาคอตสาหกรรมหรอสถาน ประกอบการ ผพฒนาหลกสตรจาเปนตองกาหนดวตถประสงคในการฝกใหสอดคลองกบความ ตองการของภาคอตสาหกรรมและ มาตรฐานการปฏบตงานจะถกกาหนดใหสอดคลองกบความ ตองการของอตสาหกรรมและความจาเปนในอาชพตางๆ อกครง

ตวอยาง รปแบบการพฒนาหลกสตร หรอ โมดลการฝกตามความสามารถ

ภาพท ๑ แสดงโครงสรางของหลกสตรแบบสมรรถนะ

จากภาพแสดงใหเหน กรอบความสมพนธกนของภาคอตสาหกรรมและกรมพฒนาฝมอแรงงาน สงท สาคญมากทเปนปจจยหลกในการพฒนาหลกสตรการฝกฐานสมรรถนะ คอ มาตรฐานสมรรถนะ (Competency Standard) แตสาหรบกรมพฒนาฝมอแรงงาน เรามมาตรฐานทกษะฝมอแรงงาน(Skill Standard) ซงสถานประกอบการและภาคอตสาหกรรมกไดเขามามสวนในการพฒนามาตรฐานทกษะ ดงกลาว ถงแมจะไมครอบคลมทกสาขาอาชพ และภาคอตสาหกรรมกไมไดเขามามสวนในการพฒนาครบทกทกตาม มาตรฐานทไดกมความนาเชอถอในระดบหนง แตกยงไมดเทากบมาตรฐานสมรรถนะและมาตรฐานอาชพ ซง

­๒๔­

เปนกรอบมาตรฐานทสงกวาและนาเชอถอมากกวา เพราะเปนความตองการทแทจรงของเจาของ อตสาหกรรมหรอเจาของอาชพนน นนเอง สาหรบมาตรฐานฝมอแรงงาน เปนมาตรฐานหนวยยอย เลกกวา มาตรฐานสมรรถนะ หรอ มาตรฐานอาชพ ดวยซา ไป นาจะเปนมาตรฐานในการปฏบตงานมากกวา (Performance Standard) แตกจะนามาเปนเกณฑการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ได แตตองเพม มาตรฐาน

การปฏบตงาน/ความคาดหวงในการปฏบตงานในขนตอนตางๆดวย และใหครอบคลมทกสาขาอาชพ เสยกอน จงจะนามาใชไดอยางมประสทธภาพ

ความหมายของกรอบการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ สามารถอธบายได พอสงเขป ดงน

Qualification Framework หมายถง กรอบคณวฒวชาชพ ซงในบานเรากาลงดาเนนการพฒนาขน โดยสานกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ โดยใชชอวา General Vocational Education Qualification System: GVQ) ม 7 ระดบ ซงผลลพธจาก ขนตอนนคอ กรอบคณวฒวชาชพ ทครอบคลมทกสาชาอาชพนนเอง ผพฒนา คอ เจาของอาชพ ผเชยวชาญใน อาชพนน หรอภาคอตสาหกรรม

กรอบคณวฒแหงชาต (National Qualifications Framework; NQF) (วรช คณวฒวานช,2549:14)

ภาพท ๒ แสดงกรอบคณวฒแหงชาต(National Qualifications Framework; NQF) 

คณวฒการศกษา  คณวฒวชาชพ 

ปรญญาเอก 

ประกาศนยบตรชนสง ปรญญาโท 

ประกาศนยบตรบณฑต 

ม.ปลาย+ ทกษะอาชพ 

ม.ตน +ทกษะอาชพ ปวช. 1 ปวช. 2 

ปวช. 3 

ปรญญาตร 

อนปรญญา ปวส. 1 ปวส. 2 

ป.ตรดานเทคโนโลย1 ป.ตรดานเทคโนโลย2 

ผเชยวชาญพเศษ,ผบรหารระดบสง ระดบ7 

ผเชยวชาญ,ผบรหารระดบกลาง ระดบ6 

ผเชยวชาญ,ผบรหารระดบตน ระดบ5 

ผควบคมดแลหรอหวหนางาน,นก เทคนค 

ระดบ4 

ผชานาญงาน,หวหนางาน ระดบ3 

ผปฏบตงานฝมอเฉพาะทาง ระดบ2 

ผปฏบตงานอาชพทใชทกษะ พนฐาน 

ระดบ1

­๒๕­

Competency Standard หมายถง มาตรฐานอาชพ หรอ มาตรฐานสมรรถนะ ซงหมายถงขอกาหนด หรอเกณฑการปฏบตงานทงทเปนการปฏบต(processing) และเปนผลของงาน (outcomes) มาตรฐาน สมรรถนะนนจะคลายๆ กบมาตรฐานการปฏบตงาน(Performance Standard) หรอมาตรฐานการทางาน (Standard of Work) สวนมาตรฐานทกษะฝมอแรงงาน(Skill Standard) กพอจะเทยบกบมาตรฐานการ ปฏบตงานกได ผลลพธทไดจากขนตอนนคอ มาตรฐานสมรรถนะ หรอ มาตรฐานอาชพ ทเปนไปตามความ ตองการของภาคอตสาหกรรม หรอ เจาของอาชพ ผพฒนา คอ เจาของอาชพ ผเชยวชาญในอาชพนน หรอ ภาคอตสาหกรรม

หลงจากได มาตรฐานสมรรถนะ หรอ มาตรฐานอาชพ ตางๆ มาแลว ขนตอนตอไปคอ การแปลง มาตรฐานสมรรถนะดงกลาวมาเปน หนวยสมรรถนะ( Unit of Competence) และทาเปนหนวยการฝก (Module of Training) เพอนามาเปนกรอบและเกณฑการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะตอไป อนประกอบไป ดวย

Training Material/Courseware Development หมายถง ขนตอนการพฒนาหลกสตร สอการฝก และพฒนาอปกรณในการฝกอบรม หรอปจจยนาเขา (input) ตางๆ ทเกยวของกบการฝกอบรม นนเอง ผพฒนา เชน หนวยงานททาการฝกอบรมตางๆ

Training Delivery หมายถง การใหการฝกอบรม โดยม รปแบบการฝก ซงกคอ รปแบบ CBT ระเบยบวธและเทคนคการฝก (Methodology and Technique) ผพฒนา คอ หนวยงานททาหนาทฝกอบรม ทกษะ

Assessment System หมายถง ระบบการวดและประเมนผลการปฏบตงานและการฝกทกษะฝมอ ตามมาตรฐานสมรรถนะ หรอ ตามมาตรฐานการปฏบตงาน (Performance Standard) โดยมเกณฑมาตรฐาน สมรรถนะททางภาคอตสาหกรรม หรอ เจาของอาชพ ไดกาหนดขน กอนหนาน นนเอง ซงในระบบการฝก รปแบบฐานสมรรถนะ(CBT) จะทาการทดสอบดานตางๆ เชน ความร ทกษะ และทศนะคต ดวยเครองมอวดท มคณภาพและมประสทธภาพตามเกณฑทมาตรฐานสมรรถนะกาหนด (Performance Criteria) และมแนว ทางการประเมน(Assessment Guide)วธการประเมน(Assessment Method) และขอบเขตหรอขอกาหนด (Range Statement)รวมถงหลกฐานการประเมนทตองการ(Evidence Requirement)ทชดเจน เปนรปธรรม และในการประเมนการฝกในระบบการฝกรปแบบ CBT จะใหผลการเรยน หรอการฝก รายงานในรปแบบการ แสดงสมรรถนะในแตละหนวยการเรยน หรอหนวยการฝก หรอ เปน Task หรอ งาน ดงนน จงแสดงผล ออกมา เปน Student Performance Agreement หรอ Competency Passport นนเอง

Standard Certification/Equivalency หมายถง การใหใบรบรองสมรรถนะ ซงในรปแบบ การฝกฐานสมรรถนะ จะออกใบนรบรองหลงจากผานการประเมนมาตรฐานสมรรถนะแลว

­๒๖­

ความสมพนธระหวางองคประกอบของมาตรฐานสมรรถนะและองคประกอบของหลกสตรฐานสมรรถนะ ความสมพนธระหวางองคประกอบของมาตรฐานสมรรถนะ(Competency Standard) กบ

หลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency Based Curriculum) ซงสามารถระบความเชอมโยงของ องคประกอบตางๆ เพราะจะเปนแนวทาง หรอเปนตวอยางในการแปลง มาตรฐานสมรรถนะ มาเปน หลกสตร การฝกฐานสมรรถนะได ในอนาคต เนองจากองคประกอบของทงสองกรอบนน มความสมพนธและสนบสนน ซงกนและกน สามารถอธบายตามภาพดงตอไปน

ภาพท ๓ แสดงความสมพนธองคประกอบของมาตรฐานสมรรถนะ(Competency

Standard) กบหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency Based Curriculum)

­๒๗­

ในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ(Competency­based Curriculum) ตองมความเชอมโยงกน กบมาตรฐานอาชพหรอมาตรฐานสมรรถนะ (Competency Standard) ทกาหนดขนโดยภาคอตสาหกรรม หรอ สถานประกอบการหรอโดยผเชยวชาญในสาขาอาชพนนๆ ขนมากอน แลวแปลงมาตรฐานสมรรถนะมา เปนหลกสตร สาหรบใชฝกเจาหนาท บคคลากร หรอใชเปนแนวทางในการพฒนาผเขารบการฝกใหสอดคลอง กบความตองการของสถานประกอบการ หรอในอตสาหกรรมนนๆ ตอไป

กระบวนการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ

ในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ตองคานงถงประเดนตอไปน

๑. กาหนดมาตรฐานสมรรถนะ

๒. กาหนดคณสมบตเบองตนของผเรยนหรอผเขารบการฝก ซงกระบวนการการพฒนา

หลกสตรฐานสมรรถนะนน จะขนอยกบความตองการของภาคอตสาหกรรม และผททาการพฒนาหลกสตร หรอครผสอน จะตองมประสบการณในงานหรอสาขาอาชพททาหลกสตรนนอยางด

การทครผสอนหรอผจดทาหลกสตรมประสบการณทแตกตาง หรอความเชยวชาญทแตกตางกนมผล ตอโครงสรางของหลกสตรได ตองคานงถงวาอะไรทมความจาเปนและเปนวตถประสงคหรอผลลพธของการฝก ทกษะฝมอ(Outcomes) และสงทต องประเมนทงหมดในหลกสตรนนๆ ซงตองสอดคลองกบความตองการของ ภาคอตสาหกรรม

องคประกอบของโครงสรางหลกสตรฐานสมรรถนะ ประกอบไปดวย

­ โมดลการฝก / โมดลการสอน

­ โครงรางการออกแบบหลกสตร

โดยจะประกอบดวยรายละเอยดในการฝก ตามรปทแสดง อนประกอบไปดวย

• ชอหลกสตร (Course Title) • คาอธบาย/รายละเอยดโมดลการฝก (Module Description) • ประเภท/ระดบของใบรบรอง(Level of Certificate) • ชอโมดลการฝก(Module Title) • คาอธบายโดยสรปของพฤตกรรมคาดหวง(Summary of Learning Outcomes) • เกณฑการประเมน(Assessment Criteria) • เนอหา/ประเดนการฝก (Content) • เงอนไขการฝก/เงอนไขการประเมน (Condition) • วธการประเมนการฝก(Assessment Method)

­๒๘­

ตวอยางโมดลการฝก: การตดตงคอมพวเตอรและเครอขาย

­๒๙­

รายละเอยด Learning Outcomes 1 /ความคาดหวงในการฝกท1

­๓๐­

ถาม Learning Outcomes อกกสามารถกาหนดรายละเอยดของโมดลการฝกเพมได ตามกรอบท กาหนดไวในตวอยางขางบน

­๓๐­

การออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ Course Design 

for Competency-based Curriculum

ระดบ/ ชอคณวฒวชาชพ  DRESSMAKING    NC II (การผลตเครองแตงกาย) รหสวชา ชอรายวชา  การพฒนาสมรรถนะทวไปสอตสาหกรรมเสอผาสาเรจรป  2(3) เวลา (Nominal Duration))  54  ชวโมง คาอธบายรายวชา/ หลกสตร  รายวชานไดออกแบบเพอพฒนาสมรรถนะทวไปของผเรยน 

ซงครอบคลมสมรรถนะพนฐาน (basic competency) และสมรรถนะแกน รวมกลมอาชพ (common competency) ในอตสาหกรรมเสอผาสาเรจรป ทประกอบดวยความร ทกษะ และเจตคต เพอใหผเรยนมความพรอมใน การเรยนรหรอพฒนาสมรรถนะเฉพาะอาชพ (core competence) ใหได มาตรฐานอตสาหกรรมตอไป 

คณสมบตของผเขาเรยน (Learner Entry Requirements) 

ผเขาเรยน ควรมคณสมบต ดงน •  สามารถสอสารไดทงการพดและการเขยน •  มสขภาพและจตใจเหมาะสม •  มคณลกษะทางศลธรรมอนด และ •  สามารถปฏบตการคานวณพนฐานทางคณตศาสตร 

คาชแจง เอกสารสวนน เปนการนามาตรฐานสมรรถนะ (Standard of Competence) มาใชอางองในการ 

ออกแบบหรอกาหนดเปนหลกสตรสาหรบการจดการเรยนร  ซงอาจเปนการฝกอบรมหรอการเรยนการสอน หรอการ ถายทอดความรใดๆ ใหกบผเรยน

­๓๑­

­๓๒­ 

รายละเอยดของคณวฒและโครงสรางคณวฒ TVQ 1 งานผลตสงทอ 

TVQ 1 in Manufacturing textiles โครงสรางหนวยการเรยนร/ มอดล (Unit/ Module Structure) 

หนวยการเรยนร / มอดล (Unit of Learning/ module) 

ผลลพธการเรยนร (Learning Outcome) 

ชวโมง (Hours) 

หมายเหต (Remark) 

1.  การมสวนรวมในการสอสาร (Participating in workplace communication) 

1.1  จดหาและถายโอนสารสนเทศงานอาชพ (Obtain and convey workplace information) 

6 

1.2  มสวนรวมในการประชมและอภปรายงานอาชพ (Participate in workplace meeting and discussion) 

1.3  จดทาเอกสารทเกยวของกบงานใหเสรจ สมบรณ (Complete relevant work related documents) 

2.  การทางานรวมกบผอน (Working with others) 

2.1  อธบายและระบบทบาทของทมงานและความ รบผดชอบในทมงาน (Describe and identify team role and responsibility in a team) 

6 

2.2  ทางานในฐานะสมาชกกลม (Work as a team member) 

3.  การปฏบตงานเชงวชาชพ (Practicing career professionalism) 

3.1  บรณาการวตถประสงคสวนบคคลกบเปาหมาย องคการ (Integrate personal objectives with organizational goals) 

6 

3.2  จดและทาใหงานตามลาดบความสาคญพบ ความสาเรจ (Set and meet work priorities) 

4.  การปฏบตตามระเบยบวธดาน สขภาพและความปลอดภยใน งานอาชพ (Practicing occupational health and safety procedures) 

4.1  ระบอนตรายและความเสยง (Identify hazards and risks) 

6 

4.2  ประเมนอนตรายและความเสยง (Evaluate hazards and risks) 

4.3  ควบคมอนตรายและความเสยง (Control hazards and risks) 

4.4  บารงรกษาความตระหนกดานสขภาพและ ความปลอดภย (Maintain occupational health and safety awareness)

­๓๓­

5.  การวดและการคานวณ Carrying-out Measurements and Calculations 

5.1  อานและแปลแบบ (Read and interpret drawing) 

9 

5.2  ดาเนนการวด (Obtain measurements) 

5.3  ปฏบตการคานวณอยางงาย (Perform simple calculations) 

5.4  ประมาณการปรมาณทเหมาะสม (Estimate appropriate quantities) 

6.  การใชมาตรฐานคณภาพ (Applying Quality Standards) 

6.1  ประเมนงานของตนบนฐานของ มาตรฐานสถานททางาน (Assess own work based on workplace standards) 

6 

6.2  ประเมนคณภาพของสวนประกอบ ตางๆ และกระทาการแกไข (Assess quality of component parts and take corrective actions) 

6.3  วดสวนตางๆ โดยการใชเครองมอวดท เหมาะสม (Measure parts using appropriate instrument) 

6.4  บนทกสารสนเทศใหสอดคลองกบ ระเบยบวธของสถานททางาน (Record information in accordance to workplace procedures) 

6.5  ศกษาสาเหตของการเบยงเบน คณภาพและใหขอเสนอแนะการ ปองกน (Study causes of quality deviation and recommend preventive action) 

7.  การปฏบตบารงรกษาเบองตน (Performing Basic Maintenance) 

7.1  ปฏบตเครองจกรและประเมน สมรรถนะของเครองจกร (Operate machine and assess its performance) 

6 

7.2  ทาความสะอาดและหลอลนเครองจกร (Clean and lubricate machine) 

7.3  ตรวจสอบการทางานของเครองจกร (Check machine operation)

­๓๔­

8.  การปรบตงและปฏบตเครองจกร Setting-up and Operating Machines 

8.1  ปรบตงเครองจกร (Set machine) 

9 

8.2  ดาเนนการเดนตวอยางของเครอง (Conduct sample run) 

8.3  ทดสอบผลผลตของเครองจกร (Test machine output) 

8.4  ปรบการปรบตงเครองจกรเสยใหมให ไดตามขอกาหนดทตองการ (Re-adjust machine setting to meet requirements) 

8.5  บารงรกษาการบนทกและเตรยมการ รายงาน (Maintain records and prepare report) 

รวม  54 

หมายเหต:  1.  ขอควรทราบสาหรบรายวชาน ไดนามาจากเอกสารของ TESDA •  ชอรายวชาใชเพยงชวคราวเพอการสาธตเทานน •  โครงสรางไดนามาจากการรวมมอดลตางๆ ในหลกสตร DRESSMAKING  NC II (การผลต 

เครองแตงกาย)  ของ  TESDA  ซงประกอบดวย สมรรถนะพนฐานอาชพ  (Basic Competencies)  ไดแก หนวยการเรยนรท 1  –  4  และ สมรรถนะแกนรวมกลมอาชพ (Common Competencies)  ไดแก หนวยการเรยนรท 5 – 8  เพอ 

•  จานวนชวโมงทเขยนขนนนเปนการสมมต ยงไมไดมการวเคราะหสาระงาน (work content) จงยงไมควรนาไปใชจรงเวนแตจะมการวเคราะหดงกลาว 

2.  ขอสงเกตจากเปรยบเทยบกบโครงสรางรายวชาในระดบ ปวช., ปวส. •  รายวชาทบรณาการสาระงานทหลากหลายเชนน มกเปนไปไดยากในหลกสตรของ สอศ. แต 

กสามารถทาไดโดยพฒนาใหเปนหนวยการเรยนร/ มอดลทอสระตอกน และจดการเรยนการ สอนใหแตละมอดลมผรบผดชอบทมความถนดเฉพาะตรงกบเนอหาของมอดลนน 

•  รายวชาทบรณาการสาระงานทหลากหลายเชนน เปนรายวชาทไมจาเปนตองมมหนวยหลก ของความร (Major Unit of knowledge) เนองจากแตละหนวยอาจอสระหรอไมพงพงกน  จง ไมเกดตวรวมของสาระขน อยางไรกตาม ในการเรยนรใดๆ ยอมขาดการใหความรกอนเรยน ทฤษฎไมได  ดงนน จงจาเปนตองใหความรเกยวกบหลกการและแนวคดกอน การจดเนอหา จงตองมสาระของความรเบองตน  (ตามความจาเปน) กอนการปฏบตงานโดยสอดแทรกไป กบหนวยยอยทเปนการปฏบตงานซงยงมความรเฉพาะสาหรบการปฏบตงานนน กจะทาให เกดผลลพธการเรยนรไดตามทคาดหวง หรอ อาจจดสาระของความรเบองตนเปนหนวยยอย ทงหนวยยอยกได แตตองมพฤตกรรมถงระดบความเขาใจ เปนออยางนอย โดยทวไปจะจด ไวในสวนตนๆ  (ดทผลลพธการเรยนรท 2.1 และ 4.1 ซงเปน knowledge competence หรอ สมรรถนะทางปญญา) 

•  ทกหนวยการเรยนรในรายวชาน เปนหนวยสมรรถนะทงสน

­๓๕­ 

วธการประเมน: (Assessment Methods) •  การสอบขอเขยน 

(Written examination) •  การสาธต/ ปฏบตงานจรง 

(Demonstration/ Actual Performance) •  การสมภาษณ 

(Interview) 

วธการสอน/ การเรยนร (Course Delivery/ Methodology): •  การเรยนรแบบมอดล 

(Self-paced/ Modular) •  อภปรายกลม 

(Group Discussion) •  การดภาพยนตร 

(Film Viewing)

­๓๖­ ทรพยากร (Resource): 

TOOLS เครองมอ 

EQUIPMENT อปกรณ 

MATERIALS วสด 

Tape Measure  Single Needle Lockstitch machines  Pencil Hip Curve  High Speed Machines Attachment  Pattern Paper Meter Stick  3 Thread Over lock Machine  Tailor’s chalk French curve  Flat Iron  Dressmaker’s Tracing Paper Scissors  Steam Press  Thread (Assorted colors) Cutting shears  Ironing Board  Buttons L-Square  Cutting table  Zipper 8” Transparent ruler (with grid) – 24” 

Stools  Record book 

Basin/pail  Button Holer  Zipper 20” Sewing box  Model Body Form  Fusible Interlining Tracing wheel  Calculator  Band Roll Hanger  Hanger Rack  Hook & Eye (big & small) Screw driver Flat (medium)  Bobbin Case  Machine Oil Triangle 16” 45X90  Bobbin Spool  Eraser Hand spray  Button holer Attachments  Needle DBX1 #14 Seam Ripper  Zipper Foot  Needle DCX1 #11 Pin Cushion  Zipper Foot Invisible  Needle DPX1 #14 

Shirring Foot  Needle DPX5 #14 Sleeve Board/Ham  Hand Needles Display Cabinet  Fabric for Blouse 

Fabric for Skirt Fabric for Dress Clothes Line Pins 

คณวฒของครผสอน/ ครฝก (Teachers/ Trainers Qualifications) •  ตองเปนผไดคณวฒ NCIII 

(Must be a holder of NC III) •  ตองผานการฝกอบรม TM II 

(Must have undergone training on TM II) •  ตองเปนผมสขภาพและจตใจด 

(Must be physically and mentally fit) •  ตองมประสบการณงาน/ อตสาหกรรม อยางนอย 2 ป 

(Must have at least 2 years job/industry experience)

­๓๗­ 

แผนการสอน/ การเรยนรแบบมอดลฐานสมรรถนะ (MODULES OF INSTRUCTIONS) 

เอกสารสวนน บางทกเรยกวา ขอกาหนด หรอ คณลกษณะเฉพาะของมอดล (Module Specification)

­๓๘­ 

มอดล/หนวยท 123456789 

ชอมอดล/ หนวยการเรยนร (Module/ Unit of learning Title) 

การมสวนรวมในการสอสาร (Participating in workplace communication) 

รหสมอดล/ หนวยการเรยนร (Module/ Unit of learning Code) 

XXXX-XXXX-01 

สอดคลองกบหนวยสมรรถนะของ คณวฒ/ มาตรฐานวชาชพ 

หนวยสมรรถนะ รหส XXXXXX  ของมาตรฐานวชาชพ DRESSMAKING NC II (การผลตเครองแตงกาย) 

คาอธบายมอดล/ หนวยการเรยนร (Module/ Unit Description) 

มอดล/ หนวยการเรยนรน ครอบคลมความร ทกษะ และเจต คต ทตองการเพอจดหา แปล และถายโอนสารสนเทศในการตอบสนอง ขอกาหนดของสถานททางาน 

เวลา (Nominal Duration))  6  ชวโมง ระดบประกาศนยบตร/ คณวฒ  NC II มอดล/ หนวยการเรยนร ทตองเรยน กอน (Prerequisite) ผลลพธการเรยนร (Learning Outcomes) 

หลงจากจบมอดล/ หนวยการเรยนรน ผเรยนจะสามารถ: LO  1.  จดหาและถายโอนสารสนเทศงานอาชพ 

(Obtain and convey workplace information) LO  2.  มสวนรวมในการประชมและอภปรายงานอาชพ 

(Participate in workplace meeting and discussion) LO  3.  จดทาเอกสารทเกยวของกบงานใหเสรจสมบรณ 

(Complete relevant work related documents)

­๓๙­ 

LO 1 ขอกาหนดของมอดล/ หนวยการเรยนร 

ผลลพธการเรยนร (Learning Outcome)  รหสมอดล XXXX-XXXX-01 

LO  1.  จดหาและถายโอนสารสนเทศงานอาชพ 

เกณฑการปฏบตงาน/ เกณฑการประเมน/ (Performance/ Assessment Criteria) 1)  สารสนเทศทเกยวของเฉพาะไดเขาถงจากแหลงทเหมาะสม 

Specific relevant information is accessed from appropriate sources. 2)  การถามทเกดผล  ทกษะการฟงและการพดทมประสทธภาพ ไดใชเพอรวบรวมและถายโอนสารสนเทศ 

Effective questioning, active listening and speaking skills are used to gather and convey information. 

3)  สอ(ตวกลาง) ทเหมาะสมไดใชถายโอนสารสนเทศและความคด Appropriate medium is used to transfer information and ideas. 

4)  การสอสารทไมใชวาจาทเหมาะสมไดนามาใช Appropriate non-verbal communication is used. 

5)  สายงานของการสอสารทเหมาะสมกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงานไดมการระบและปฏบตตาม Appropriate lines of communication with superiors and colleagues are identified and followed. 

6)  ระเบยบวธปฏบตของสถานททางานทกาหนดเพอการวางและการจดเกบสารสนเทศนนไดนามาใช Defined workplace procedures for the location and storage of information are used. 

7)  การปฏสมพนธสวนบคคลไดดาเนนการแลวเสรจอยางชดเจนและกระชบ Personal interaction is carried out clearly and concisely. 

ขอบเขต (Range) แหลงทเหมาะสม (appropriate sources): 

•  สมาชกทมงาน (Team members) •  ผคา (Suppliers) •  พนกงานขาย (Trade personnel) •  รฐบาลทองถน (Local government) •  องคกรธรกจอตสาหกรรม (Industry bodies)

­๔๐­ 

ขอบเขต (Range) (ตอ) สอตวกลาง (medium) : 

•  บนทกชวยจา (Memorandum) •  หนงสอเวยน (Circular) •  ประกาศแจงความ (Notice) •  การอภปรายขอมลขาวสาร (Information discussion) •  การสอนดวยการพด (Follow-up or verbal  instructions) •  การสอสารแบบเผชญหนา (Face to face communication) 

การจดเกบ (storage) •  ระบบแฟมเอกสารทาดวยมอ (Manual filing system) •  ระบบแฟมเอกสารใชคอมพวเตอร (Computer-based filing system) 

หลกฐานการปฏบตงานทต องการ (The Performance Evidence Required): รายงานกรรมวธการรวบรวมสารสนเทศทเกยวของเฉพาะซงไดเขาถงจากแหลงทเหมาะสม 

ทกษะและเจตคตทตองการ (Underpinning Skills and Attitudes):

­๔๑­ 

หลกฐานความรทต องการ (The Knowledge Evidence Required): •  รายงานกรรมวธการรวบรวมสารสนเทศทเกยวของเฉพาะซงไดเขาถงจากแหลงทเหมาะสม 

ความรทต องการ (Underpinning Knowledge) •  สวนตางๆ ของคาพด (Parts of speech) •  การสรางประโยค (Sentence construction) •  การสอสารทเกดประสทธผล (Effective communication) 

วธการสอน/ การเรยนร (Course Delivery/ Methodology): •  การอภปรายกลม (Group Discussion) •  การปฏสมพนธ (Interaction) •  การบรรยาย (Lecture) •  การรายงาน (Reportorial) 

เงอนไข (Conditions) ผเรยนจะตองจดใหมสงดงตอไปน 

•  วสดสาหรบเขยน: ปากกา; กระดาษ  (Writing materials: pen;  paper) •  เอกสารอางอง/ หนงสอ (References/ books) •  คมอ (Manuals) 

วธประเมนผล (Assessment Methods) : •  การสอบขอเขยน (Written test) •  การสอบปฏบต (Practical/ performance test) •  การสมภาษณ  (Interview)

­๔๒­

บทบาทและหนาทของครฝก

คณสมบตของครฝก (Trainer Qualifications: TQ)

ในหลกสตรการฝกอบรมของตางประเทศในบางประเทศ เชน ประเทศฟลปปนส จะมการกาหนด

คณสมบตของครฝก หรอผสอนเอาไวในหลกสตรดวยเพอกาหนดมาตรฐานการจดการฝก เชน

ครฝกทจะมาสอนในหลกสตรการฝก Animation NC II. ตองมคณสมบต ดงน

TRAINERS QUALIFICATIONS Trainer’s Qualification TQ II

­ Must be a holder of TESDA Animation NC II or equivalent (ตองเปนผไดคณวฒ NC II)

­ Must have completed Training Methodology II (TM II) course or equivalent (ตองผานการฝกอบรม TM II)

­ * Must have at least 2­years relevant industry experience. (ตองมประสบการณงาน/ อตสาหกรรม อยางนอย 2 ป)

­ Must be physically & mentally fit. (ตองเปนผมสขภาพและจตใจด)

(ทมา: TESDA.(2007). หลกสตรฐานสมรรถนะ Animation NC II. Information and Communications Technology (ICT) Sector.)

บทบาทและหนาททเปลยนไป

การพฒนาทกษะฝมอแรงงานจะประสบผลสาเรจได ปจจยทสาคญนอกเหนอไปจากความพรอมของ

เครองมอ เครองจกร วสดการฝก อปกรณหรอสอการฝกทดมคณภาพแลว ครฝกถอเปนบคคลสาคญและเปน

ปจจยสาคญอยางยงในกระบวนการฝก เพราะเปนผทมหนาททาใหผรบการฝกมความสามารถในเรองใดเรอง

หนงทจะชวยใหสามารถทางนไดอยางมประสทธภาพ เนองจากรปแบบการฝกทกษะฐานสมรรถนะ(cbst) ซงม

ความแตกตางจากรปแบบการฝกแบบดงเดมซงในเวบไซตน ไดมการนาเสนอบทความทมรายละเอยดโดยการ

เปรยบเทยบไปบางแลว ดงนนครฝกภายใตรปแบบการฝกทกษะฐานสมรรถนะ ตองปรบเปลยนบทบาทของ

ตนเองเพอใหสอดคลองกบการฝกในระบบและรปแบบการฝกทกษะฐานสมรรถนะ(cbst) น พอสรปได

ดงตอไปน (กรมพฒนาฝมอแรงงาน,2545.)

­๔๓­

๑.บทบาทการเปนผอานวยความสะดวก(Facilitator)

ครฝกตองเปนผททาใหผรบการฝกสามารถเรยนรและทาทกสงทกอยางไดงายและสะดวกตลอดการ ฝก จงตองดแลอปกรณเครองมอกอนการฝก ดแลสงอานวยความสะดวก เชน หองพก รวมทงตองดแลความ ปลอดภยใหกบทกคนในโรงฝกงาน ครฝกจงตองตนตวเสมอและตองทาใหทกคนระมดระวงเกยวกบอนตรายท อาจเกดขนในโรงฝกงาน

๒. บทบาทการเปนผประสานงาน (Liaison Person)

ครฝกตองทางานรวมกบผอนมากกวาเดม ตองเปนผประสานงานกบบคคลกลมตางๆ เชน ตอง ประสานงานกบผบรหารสถานประกอบกจการ เพอรบขอมลเกยวกบมาตรฐานความสามารถหรอมาตรฐาน สมรรถนะ หรอขอมลทเกยวของกบการฝก ตองเปนผใหคาปรกษาแกบคคลากรหรอผรบการฝก ตองตดตอ ประสานงานกบผรบผดชอบเครองมอ วสด อปกรณ ในโรงฝกงาน หรอ หองคอมพวเตอร

­๔๔­

๓. บทบาทการเปนพเลยง (Mentor)

ครฝกตองคอยใหการชวยเหลอผรบการฝก เมอมปญหาในการเรยน ตองอธบายใหความรเพมเตม ให คาแนะนา คอยตชม ชมเชย ใหผรบการฝกไดแกไขขอผดพลาดเมอจาเปน อยางสมาเสมอ เปนกลยาณมตร เปนผใหการสนบสนน และเปนแบบอยาง หรอแมแตการใหคาปรกษาปญหาสวนตวถาจาเปน

๔. บทบาทการเปนผสาธตทกษะ (Skill Demonstrator)

เนองจากรปแบบการฝกทกษะฐานสมรรถนะ(cbst) เปนรปแบบการฝกทเนนการพฒนาทกษะ

ปฏบตตามมาตรฐานการปฏบตงาน และมาตรฐานอาชพ และใหไดความร และมคณลกษณะตามความตองการ

ของสถานประกอบกจการหรอภาคอตสาหกรรม ทสนบสนนใหผรบการฝกปฏบตงานนนไดอยางม

ประสทธภาพ ดงนนครฝกจงตองมบทบาทสาคญในการแสดงทกษะปฏบต และเปนแบบอยางของการ

ปฏบตงานนนๆ หรอเปนผคอยสอนงานใหผเขารบการฝก

๕.บทบาทการเปนผพฒนาสอการฝก (Material and Developer)

ครฝกตองวเคราะหสอ ออกแบบ ผลต ประยกตใชงาน รวมทงสามารถประเมนผลการใชสอในการฝก ทงทเปนสอสงพมพและสออเลกทรอนกส เชน บทเรยนชวยฝก นอกจากน ครฝกยงตองคอยเสนอแนะวธการ เลอก วธการใชสงอานวยความสะดวกในการฝก และใหการเรยนรแกผรบการฝกดวย

­๔๕­

๖.บทบาทการเปนผประเมน (Evaluator)

ครฝกตองเตรยมการประเมนผลการฝก(Training Assessment) โดยเรมตงแตการวางแผนเลอกและ สรางเครองมอวด ประเมนการดาเนนการฝก และประเมนการนาเสนอผลการฝก การประเมนระหวางการฝก ตองคอยสงเกตพฤตกรรมของผรบการฝกและเมอผรบการฝกผลตชนงาน ครฝกตองประเมนชนงาน ตามเกณฑ หรอมาตรฐานทกาหนด ตองตรวจขอสอบวดความรและตรวจสอบวา ผรบการฝกผานรายการความสามารถ ใดบางโดยบนทกลงในแบบบนทกความกาวหนาในการฝกของผรบการฝก (record keeping)

โดยสรป

บทบาทของครฝกภายใตเงอนไขการฝกในรปแบบการฝกทกษะฐานสมรรถนะ(cbst) ไดวาครฝกม บทบาทเปนผใหการชวยเหลอ เปนผอานวยความสะดวก ผประสานงาน เปนพเลยง เปนผสาธตทกษะ วเคราะห ออกแบบและพฒนาสอการฝก และเปนผประเมนการฝกตามมาตรฐานการปฏบตงานหรอมาตรฐาน สมรรถนะทสถานประกอบกจการตองการ

­ ใหคาแนะนา

­ ใหคาปรกษา

­ สนบสนน ใหกาลงใจ

­๔๖­

ชดการฝกอบรม(Training Packages)

ในการเรยนการสอน หรอการฝกอบรมทเนนผเรยนเปนศนยกลางหรอใชหลกการเรยนรและการ ฝกอบรมแบบรายบคคล โดยใชความแตกตางตางรายบคคล (Individualization) จาเปนอยางยง ทตองจด กระบวนการเรยนรหรอการฝกอบรมทมประสทธภาพ เรมตงแตการออกแบบและวางแผนการเรยนการสอน และการฝกอบรม อยางมขนตอน เหมาะสม ครผสอนหรอครฝกตองมการเตรยมการสอนมาอยางด มความ พรอมดานตางๆ มความรและความเขาใจผเรยนและผเขารบการฝกมาอยางดตามหลกจตวทยาการศกษา และ ทสาคญการจดเตรยมเครองมอ อปกรณวสดและสอสาหรบประกอบการเรยนการสอนและการฝกตองพรอม โดยเฉพาะหากการเรยนการสอนหรอการฝกอบรมนน เนนรายบคคลหรอการใหผเรยนเปนศนยกลางจงม ความจาเปนอยางยงทต องมความพรอมในสอ วสด อปกรณ เอกสารการฝก รวมถงการออกแบบกจกรรมการ ฝก เกณฑการประเมนและเอกสารสาหรบประกอบการทดสอบตางๆ เพอทราบผลความกาวหนาของผเรยน เอง ตองมการออกแบบ จดเตรยมและผานการวเคราะห อยางเปนระบบมากอนลวงหนา และสามารถนามาใช ไดอยางมประสทธภาพ ดงนนจงมการพฒนาชดการฝก(Training Packages) ขนสาหรบใชประกอบการเรยน การสอนและการเยนรหรอฝกอบรมรายบคคล ขน

ความหมาย

ชดการฝกอบรม เปนสอการศกษาประเภทหนงทสรางขนมา เพอใหเปนชดประสบการณสาหรบการ ฝกอบรม ชดการฝกอบรมอาจประกอบดวย สอเดยว หรอประสมทไดรบการพฒนาขนมา เพอชวยผใหการ ฝกอบรม ใชประกอบกจกรรมในการฝกอบรม หรอชวยผรบการฝกอบรมสามารถทจะศกษาหาความรไดดวย ตวเอง (ศรพรรณสายหงษและสมประสงค วทยเกยรต,๒๕๔๓: ๖๗๓ อางถงใน วชรา สามาลย, ๒๕๔๕:๒๕)

ลกษณะเดนของชดการฝก

ชดการฝกอบรมสาหรบใชประกอบการเรยนและฝกอบรมในรายบคคลนน จะมลกษณะสาคญๆ พอสรป ได ตามทวชรา สามาลย,๒๕๔๕:๒๕ ไดกลาวไว ดงน

๑. เปนสอทมจดมงหมายเฉพาะเรอง ชดการฝกอบรมทพฒนาขนโดยทวไป จะมจดมงหมายเฉพาะเรองๆ ไปหากเนอหาทตอเนองเปนเรองยาว กจดทาเปน ชดๆ ทตอเนองกนไป เพอใหแตละชดการฝกอบรม ไมยาว มากจนเกนไป

๒. เปนสอประสม ชดการฝกอบรมโดยทวไป ทงในการศกษาในระบบและนอกระบบ จะพฒนาดวยสอ ประสม (Multimedia) คอประกอบดวยสอตงแตสองประเภทขนไป เชน ชดการฝกอบรมประกอบดวย สอ

­๔๗­

ภาพนง (Still Images) และเทปเสยง (Cassette) ชดการฝกอบรมทใชวดทศน และสอสงพมพ เพอชวยใหผ เขารบการฝกอบรม จะไดศกษาหาความรหลายๆ ดานดวยกน

๓. เปนสอเสรมกจกรรมการฝกอบรมทมผใหการฝกอบรม หรอเปนสอทผรบการฝกอบรมสามารถศกษา ไดดวยตนเอง

๔. เปนสอทใชระยะเวลาฝกอบรมสนๆ ชดการฝกอบรมโดยทวไป มความมงหมายทจะอบรมเฉพาะเรอง ระยะเวลาท ใชในแตละชดจงสนๆ หากเนอหายาวมาก กจะจดทาขนหลายชด โดยแบงเนอหาเปนเรองๆ ไป ซงทาใหผเขารบการฝกอบรมไมเกดความเบอหนายในการศกษา

๕. เปนสอทใชไดทกสถานทและทกเวลา ซงจะทาใหผฝกอบรม สามารถศกษา หาความรได จะอยทใดก ได ชดการฝกสวนใหญ จะทาขนมาใหอานวยความสะดวกในเรอง การใชไดทกเวลา ยงเปนสอทตองศกษาดวย ตนเองแลว ผเขารบการฝกอบรม สามารถศกษาเมอใดกไดตามทตองการ

๖. เปนสอทเบดเสรจในตวเอง ชดการฝกอบรมทพฒนาขนแตละชด จะจดทาขนใหเบดเสรจในตวเอง ทา ใหผฝกอบรมสามารถทจะเลอกศกษา หาความรจากชดการฝกอบรมไดตามความตองการ หรอผรบการ ฝกอบรม ตองการศกษาเฉพาะเรองใด เรองหนงจากชดการฝกอบรมกจะสามารถทจะเลอกศกษาเฉพาะเรอง ได โดยไมตองอานตอเนองไปยงสงทไมตองการศกษา

ประเภทของชดการฝกอบรม

จากลกษณะสาคญของชดการฝกอบรมทไดกลาวมา กพอทจะแบงประเภทของชดการฝกอบรม ไดสอง ประเภทใหญๆ คอ

๑. ชดการฝกอบรมสาหรบเสรมกจกรรมการฝกอบรม ชดการฝกอบรมสาหรบเสรมกจกรรมการ ฝกอบรม นน ผใหการฝกอบรม อาจจะจดกจกรรมการฝกอบรมไดสองลกษณะ คอ

๑.๑ การใชสอของชดการฝกอบรม บางสวนมาประกอบการบรรยาย หรอ ประกอบกจกรรมการ ฝกอบรม

๑.๒ ผใหการฝกอบรมจะจดกจกรรมการฝกอบรมตามชดการฝกนน

โดยมผใหการฝกอบรมเปนผอานวยความสะดวก(Facilitators) หรอ ผดาเนนการ (Organizers) มใช เปนแตเพยงผบรรยายเทานน

ชดฝกอบรมเสรมกจกรรมการฝกทมใชกนอยโดยทวไป ไดแก ชดการฝกอบรมทเปน เอกสาร สงพมพ ชด การฝกอบรมทเปนสไลดประกอบเสยง ชดการฝกอบรมวดทศน เทปเสยง ชดฝกอบรมระยะสน เปนตน

และเนองจากชดการฝกอบรม เปนสอประเภทหนงทมความสมบรณในตว จงทาใหผใหการฝกอบรม สามารถนามาใชประกอบการจดกจกรรมการฝกอบรม ใหเปนทนาสนใจ สนกและไมนาเบอหนาย

๒. ชดการฝกอบรมดวยตนเอง เปนชดการฝกอบรมทผฝกอบรมสามารถ ทจะเรยนรไดดวยตนเอง และ ชวยในการฝกอบรมใหแกคนจานวนมากๆ ไดเพราะในการฝกอบรมในแตละครง จาเปนตองทรพยากรในการ จดทงบคคลากร งบประมาณ และวสดอปกรณตางๆ ทาใหการฝกอบรมทาไดนอยครง จานวนผรบการ ฝกอบรมไมไดมาก

­๔๘­

ชดการฝกอบรมประเภทน จดทาขนในรปของสอทสอดคลองกบวตถประสงคเนอหาความร กาลงทรพยากรทม อยและความสะดวกในการสงสอไปสผรบการฝกอบรม และสถานทซงผรบการฝกจะศกษาหาความร

ชดการฝกอบรมทศกษาดวยตนเอง อาจจะเปนชดการฝกอบรมในรปของสไลดประกอบเสยง ชดการ ฝกอบรมวดทศน­เทปเสยง ชดการฝกอบรมแบบเรยนสาเรจรป ชดการฝกอบรมโมดล เปนตน (ศรพรรณ สาย หงษและสมประสงค วทยเกยรต, ๒๕๔๓: ๖๗๔­๖๗๕ อางถงใน วชรา สามาลย, ๒๕๔๕: ๒๖)

(ทมา: วชรา สามาลย (๒๕๔๕).การพฒนาชดการฝกอบรมการวจยชนเรยน เรอง ความรเกยวกบการ วจยชนเรยนและการวเคราะหปญหาการเรยนการสอน, ภาควชาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศลปากร: กรงเทพฯ.)