Mae’r cymysgedd o siopau’r stryd fawr,

siopau annibynnol a’r detholiad eang o

fwytai, bariau a chaffis yn gwneud canol

y dref yn baradwys i siopwyr. Wrth i chi

siopa, cofiwch ymweld â’r Farchnad

Fictoraidd. Dyma un o’r hynaf o’i bath

yng Nghymru. Hefyd, cadwch lygad am

Eglwys Dewi Sant – dyma lle dysgodd

Katherine Jenkins ganu!

Neuadd Gwyn Castell-nedd yw

canolbwynt diwylliannol y dref. Ar ôl tân

dinistriol yn 2007 mae’r neuadd wedi

ailagor. Mae bellach yn ganolfan lewyrchus

sy’n dangos ffilmiau, sioeau apherfformiadau cerdd yn rheolaidd.

Angen heddwch a thawelwch? Mae Gerddi

Victoria’n barc prydferth yn union yng

nghanol Castell-nedd. Mae’n un o’r parciau

rhestredig Gradd II prin yng Nghymru ac

mae cerflun efydd, meini llonydd a

bandstand Fictoraidd yno. Dyma’r lle

perffaith i ddianc am awr neu ddwy.

Eisiau gweld mwy o’r ardal ond ddim yn

teimlo fel cerdded? Beth am gael taith gwch

i lawr Camlesi Nedd a Thennant? Mae’r

gamlas wedi bod yma ers 1795; mae

hynny’n golygu ei bod hi’n un o’r hynaf yng

Nghymru. Mae tro ar y cwch camlas

pwrpasol, y ‘Thomas Dadford’, yn ffordd

wych o weld y golygfeydd prydferth o

gwmpas y dref. Ar gyfer yr oriau gweithredu,

ewch i www.neath-tennant-canals.org.uk

Ychydig y tu allan i ganol y dref ceir Parc

Gwledig Ystâd y Gnoll. Mae hen ystâd

Mackworth yn cynnwys pedwar pwll hwyaid,

dwy raeadr o’r 18fed ganrif, canolfan

ymwelwyr, caffi, man chwarae a lle chwarae

antur! Mae wedi’i bleidleisio’n ddiweddar

fel y ‘man picnic gorau yng Nghymru’.

Cofiwch ofyn i’r wardeiniaid lle gallwch

weld yr ‘ha-ha’ a’r ‘groto’ yng ngardd

Mackworth!

Amserwch eich ymweliad i gyd-fynd

ag un o’r ffeiriau a gwyliau niferus

rydym yn eu cynnal ar hyd y flwyddyn.

Mae gennym Ffair y Pasg ym mis Ebrill

ac wrth gwrs Ffair Fedi Castell-nedd

yn ogystal â Gwyl y Dref ym mis Mai a’r

Wyl Bwyd a Diod ym mis Tachwedd.

Ym mis Tachwedd, mae Castell-nedd

hefyd yn cynnal Gorymdaith Siôn Corn

a chynnau’r goleuadau.

Byddem wrth ein boddau i’ch gweld yno!

I gael mwy o wybodaeth am unrhyw un

o’r digwyddiadau neu’r gweithgareddau

yng Nghastell-nedd, ewch i

www.visitnpt.co.uk

Adeiladau hanesyddol amannau o ddiddordeb

GERDDI VICTORIA – Ar ôl gwaith ailwampio

mawr, cafodd y gerddi eu hailagor o’r diwedd ym mis

Gorffennaf 2011. Teimlo fel dianc am dipyn? Beth am

fynd am dro hamddenol yn yr hafan Fictoraidd hon?

NEUADD GWYN – Neuadd Gwyn yw canolfan

ddiwylliannol Castell-nedd. Ailagorodd ym mis Mawrth

2012 ar ôl cwblhau gwaith adnewyddu gwerth £9 miliwn.

Eisiau gweld sioe? Ewch i www.nptartsandents.co.uk i

gael gwybod am ddigwyddiadau.

MARCHNAD CASTELL-NEDD – Mae’r

farchnad dan do Fictoraidd yn gartref i gasgliad o

stondinau arbenigol sy’n cynnig cynnyrch lleol a

hanfodion pob dydd. Mae’r farchnad ar agor o ddydd

Llun i ddydd Sadwrn (8.30am – 5pm).

CASTELL CASTELL-NEDD – Er bod y castell

Normanaidd hwn yn dyddio o 1114 a 1130, cafodd yr

adeiladau carreg sydd i’w gweld nawr eu hadeiladu’n

llawer diweddarach. Credir bod y porthdy i’r gogledd

wedi’i adeiladu rywbryd oddeutu 1320. Gwnaed gwaith

ailwampio allanol helaeth ar y castell yn ystod

y blynyddoedd diwethaf.

NEUADD Y DREF – Yn wreiddiol yn Siambr

y Cyngor, yn ystafell reithgor ac yn farchnad yd, mae

neuadd y dref ar hyn o bryd yn gartref i gyngor y dref.

Adeiladwyd yr adeilad rhestredig yn wreiddiol ym 1820

a gwnaed gwaith ailwampio helaeth arno yn ystod

y blynyddoedd diwethaf.

TLOTY LLETY NEDD – Adeiladwyd tloty Undeb

Castell-nedd tua milltir i’r dwyrain o’r dref. Daeth yr

adeilad, a agorodd ym 1838, i gael ei adnabod yn

ddiweddarach fel ‘Lletty Nedd’. Caeodd y tloty ym

1924 ac mae bellach yn filfeddygfa.

TY CWRDD CRYNWYR CASTELL-NEDD – Wedi’i adeiladu ym 1800, dyma un o’r ychydig dai

cwrdd sydd ar ôl ac yn dal i gael ei ddefnyddio’n

rheolaidd gan y Crynwyr.

SEFYDLIAD Y MECANYDDIONEr mwyn dod o hyd i’r adeilad hwn, chwiliwch am ygeiriau ‘Mechanics Institution Erected AD 1847’ o dan y bondo. Y pensaer oedd Alfred Russell Wallace, cyd-awdur ‘Origin of the species’. Yn wreiddiol yn lle dysgu i fecanyddion a gweithwyr, mae nawr yn gartref iGymdeithas Hynafiaethwyr Castell-nedd.

GWESTY’R CASTELL – Yn wreiddiol yn un o

dafarndai’r goets fawr sy’n dyddio’n ôl i’r 17eg ganrif,

Gwesty’r Castell yw man geni Undeb Rygbi Cymru.

ADFEILION MYNACHLOG NEDD Adeiladwyd y fynachlog yn wreiddiol ym 1129 a

daeth yn un o’r mynachlogydd mwyaf yng Nghymru.

Mae ymweld â’r adfeilion yn rhoi gwir ymdeimlad o’i

harwyddocâd crefyddol a diwydiannol.

GWAITH HAEARN MYNACHLOG NEDD Ar frig cynhyrchu, byddai’r gwaith haearn hwn o’r

19eg ganrif yn cynhyrchu 75 i 80 tunnell o haearn yr

wythnos! Nid yw’r safle hwn ar agor i’r cyhoedd, ond

gallwch edrych trwy gatiau iard yr adeiladwyr a gweld y

ffatri beiriannau a’r ffwrneisiau cerrig mawr.

CAER RUFEINIG – Wedi’i hadeiladu tua

70 O.C. ac yn wreiddiol wedi’i gwneud o dywyrch,

byddai’r gaer Rufeinig ym Mynachlog Nedd wedi’i

meddiannu gan filwyr medrus i amddiffyn y gaer yn

erbyn llwythi lleol. Yn anffodus, nid oes llawer ar ôl o’r

gaer sydd bellach yn gorwedd o dan stad o dai modern!

Dwy gât y gaer yw’r cyfan sydd ar ôl.

GWAITH TUN A RHAEADR

ABERDULAIS – Wyddech chi mai hon yw’r olwyn

ddwr fwyaf yn Ewrop sy’n cynhyrchu trydan? Mae’r

gwaith tun bellach yn gartref i ganolfan croeso’r ardal.

Mae ar agor bob dydd o fis Chwefror i fis Tachwedd a

rhwng dydd Gwener a dydd Sul yn ystod mis Rhagfyr

a mis Ionawr. Gallwch ffonio’r ganolfan ar 01639 636674

neu ewch i www.visitnpt.co.uk.

EGLWYS ST THOMAS – Wedi’i sefydlu ym

1298 fel garsiwn a chapel i’r Castell Normanaidd gerllaw

a’i chodi i’r lefel bresennol ym 1691. Mae rhai o’r ffenestri

gwydr lliw hyd at 300 mlwydd oed!

EGLWYS DEWI SANT – Mae meindwr

mawreddog Eglwys Dewi Sant i’w weld am filltiroedd.

Mae’r eglwys gothig hon sy’n cysgodi Gerddi Victoria’n

rhyfeddol o fawr.

PARC GWLEDIG YSTÂD Y GNOLL Yn agos at ganol y dref, mae Ystâd hardd y Gnoll yn

gartref i lwybrau coetir, gerddi hanesyddol, pedwar llyn,

cwrs golff, lle chwarae plant a chaffi/canolfan ymwelwyr.

Lle perffaith am brynhawn gyda’r teulu!

CANOLFAN HAMDDEN CASTELL-NEDDO fewn pellter cerdded hawdd o ganol y dref,

mae’r ganolfan hamdden yn cynnig amrywiaeth o

weithgareddau ar gyfer pob lefel o ffitrwydd.

MAES RYGBI’R GNOLL – Mae’r maes hwn

wedi bod yn dyst i sawl clasur dros y blynyddoedd.

Clwb Rygbi Castell-nedd yw’r hynaf yng Nghymru a

chwaraewyd y gêm gyntaf yma ym mis Chwefror 1872,

naw blynedd cyn sefydlu Undeb Rygbi Cymru yng

Ngwesty’r Castell gerllaw.

LLYFRGELL CASTELL-NEDD – Mae’r llyfrgell

hon sydd gerllaw Gerddi Victoria ger gorsaf fysus y dref,

yn gartref i adran gyfeirio, benthyca a cherddoriaeth yn

ogystal â llyfrgell plant gyfagos. Mae ganddi fynediad am

ddim i’r rhyngrwyd hefyd.

ELUSENDAI – Codwyd y rhain ym 1897 er cof

am Griffith Llewellyn o Faglan gan ei weddw i fenywod

sengl a gweddwon yr eglwys.

20

19

18

17

16

15

14

13

12

11

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

llwybrau coetir, gerddi hanesyddol

Am beth rydych

chi’n chwilio wrth

ymweld â thref?

Hanes a diwylliant?

Gweithgareddau i’r

teulu? Siopau da?

Mae gan Gastell-

nedd y cyfan.

y celfyddydau a digwyddiadau diwylliannol

diwrnodau mas tawel ar y gamlas

Canolfan Croeso Rhaeadr Aberdulais Mae’r ganolfan croeso yn Rhaeadr Aberdulais yno i helpu i wneud eich ymweliad yn un pleserus. Mae staff cyfeillgar ar gael i ddweud popeth wrthychy mae angen i chi ei wybod am leoedd i aros, lleoedd i ymweld â nhw a phethau na ddylech eu colli!

Mae’r ganolfan yn cadw taflenni ar gyfer atyniadau ar hyd a lled De-orllewin Cymru ac mae siop roddiondda yno. Peidiwch ag anghofio codi’ch copi o’r daflenDeg Taith Gerdded Orau a’ch Pecyn CerddedGwlad y Sgydau.

E-bost: aberdulaistic@nationaltrust.org.uk Ffôn: 01639 636674

Marchnad Castell-nedd

Neuadd Gwyn

Mynachlog Nedd

Parc Gwledig Ystâd y Gnoll

Canolfan Croeso Aberdulais

Camlas Nedd Castell-neddARWEINIAD POCED

www.visitnpt.co.uk

Elu

sen

da

i, S

tryd

Le

on

ard

RHODFA GLAN-YR-AFON

HEO

L WIN

DS

OR

CORNEL STOCKHAM

A 474

GER

DD

I V

ICT

OR

IA

HEOL

PARC

Y G

NO

LL

HEO

L PA

RC Y

GN

OLL

RHO

DFA

TYWYSO

G C

YMRU

HEO

L CR

OFT

Y PARED

Y ROPEWALK

HEOL GREENWAY

HEOL CRESWELL

GERDDI VICTORIA

STRYD ARTHUR

HEO

L LL

UN

DA

IN

HE

OL

Y R

HE

ITH

OR

DY

STRYD ALFRED

STRYD ALLISTER

HEO

L D

AV

IES

STRYD DEWI SANT

ST

RY

D Y

BER

LLA

N

STRYD Y FREN

HIN

ESSTRYD

Y BERLLAN

SUMMERFIELDPLH

EOL

GEFN

STRYDY

FRENH

INES

STRYD Y MAES

STRYD Y GWYNT

STRYD Y GWYNT

STRYD Y D

WR

FFORDD FAIRFIELD

STRYD

YR HEN

FARC

HN

AD

Y STRYD FAWR

STRYD Y CASTELL

STRYD YR ANGEL

Y STRYD N

EWYD

D

MAES

YR E

GLWYS

RHODFA’R GNOLL

HEOL DYFED

Y L

AW

NT

^

^

The Parade Neath 01639 644000www.thebluebellneath.co.ukinfo@onebluebellneath.co.uk

Canol Tref Castell-nedd

Hawlfraint y Goron. Cedwir pob hawl

Rhif Trwydded Cyngor Bwrdeistref

Sirol Castell-nedd Port Talbot

100023392N

2

1

y

≤

:h

:h

S

GerddiVictoria

Y Gnoll (maes rygbi aphêl-droed)

CanolfanYmwelwyr

Parc GwledigYstâd

y Gnoll

Clwb Criced

Castell-nedd

EglwysDewi Sant

Eglwys St Thomas

Ardal iGerddwyr

CanolfanDdinesigCastell-nedd

NeuaddGwyn

Afon Nedd

Camlas Nedd

CanolfanHamdden

Castell-nedd

Maes yrAngel

TAXI

TACSI

TACSIBanc Lloyds

TSB

BancBarclays

Banc Nat.West.

MarchnadCastell-nedd

Gwesty’rCastell

i Adfeilion MynachlogNedd, Gwaith HaearnMynachlog Nedd a’r Gaer Rufeinig

i GanolfanCroeso

Aberdulais

�

�

�

ColegCastell-neddPort Talbot

A465 iAbertawe a c.h 43 yr M4

A474 i Abertawe a c.h 43 yr M4

A474 ig. 41yr M4

Llinellreilffordd

Maes parcioHeol Milland

Maesparcio’rorsaf

A465 i Aberhonddu

Mynedfa iBarc Gwlediga ChanolfanYmwelwyr

Ystâd y Gnoll

GorsafDrenauCastell-nedd

GorsafFysus

LlyfrgellCastell-nedd

P

P

P

PP

P

P

3

�

� �

5

13

14

8

9

25

15

19

10 11 12

16

17

18

6

20

Exceedingly good Sunday CarveryDine by Music Theme Nights

An exquisite choice of the finest locally sourcedMeat and Fish cooked to your liking on the grill

Mon-Sat 12-3pm - 2 course Lunch £8.95Mon-Sun 6pm-11pm • Private Function Room

A la Carte • Parties/Groups Catered For

Historic Welsh

Coaching Inn

Birthplace of the

Welsh Rugby Union

Official Sponsor & Hair SalonTo Miss Wales

Your One Stop Shop For All Your Hair,

Nail & Beauty Treatments All Available Under

One Roof. Why Go Anywhere Else!

Vision Hair Design has been offering a quality

service for over seven years and keeps going

from strength to strength. Being one of the

best and most highly regarded salons in Neath

and the surrounding areas, a warm and friendly

atmosphere awaits you.

MAKE A STATEMENT COME TO VISION!

01639 641911www.visionhairdesign.com

Sganiwch y côd QR hwn gyda’chapp ffôn clyfar i gael mwy owybodaeth am Gastell-nedd.

TrendyTotsStalls 53-55 Market Hall

Stockists of Little Darlings, Abella,

Coco, Sarah Louise Tutto Piccolo,

Oneill and Hatley.

B4287 i Barc Coedwig Afan

Allwedd i’r symbolau

Ardal i Gerddwyr

ParcioMae parcio am ddim ymmeysydd parcio talu acarddangos y cyngor bob

dydd Sul.

Gwybodaeth iDwristiaid

Toiledau cyhoeddus

Toiledau i’r anabl

Canolfan Iechyd

9 9 23

24

21

21

22

22

2

26

Neuadd Tref Castell-neddLleoliad busnes a

phleser mewn ardal ganolog.

Ffoniwch nawr am becynnau cystadleuol.

Neuadd Tref Castell-nedd

10-12 Stryd y Berllan,

Castell-nedd SA11 1DU

01639 642126

www.neathtowncouncil.gov.uk

5

25

2423

26

:

y

+

Dewch i’n gweld yngNghanolfan Ddydd Castell-nedd

Prydau blasus a rhad

Llun – Gwe 9.30am - 2pm

Canolfan Gymunedol Castell-nedd

• Cadwch le nawr ar gyfer cynadleddau, gweithdai, cyfarfodydd

ac achlysuron

• Popeth dan yr unto

• Cyfleusterau i bobl anabl

Cewch fwy o wybodaeth gan

ein staff cyfeillgar yng

Neuadd Tref Castell-nedd

10-12 Stryd y Berllan, Castell-nedd SA11 1DU

01639 642126

www.neathtowncouncil.gov.uk

27

24

27Marchnad Castell-nedd

Mae’r Farchnad Fictoraidd yng nghanol

y dref yn un o’r ychydig enghreifftiau

o’i bath sydd ar ôl yng Nghymru. Ceir mwy

na 50 stondin sy’n amrywio o ffagots a

phys traddodiadol i flodau, cigyddion,

llyfrau, dillad a chrefftau Cymreig.

Ar agor o ddydd Llun i ddydd Sadwrn 9am - 5pm

Hygyrchedd Mae gwybodaeth fanylach ambethau i’w gweld a’u gwneud yng Nghastell-nedd Port Talbot ar gael yn www.visitnpt.co.uk.Os oes angen y daflen hon arnoch yn Saesnegneu mewn fformat arall, ffoniwch GemmaNesbitt, Rheolwr Canol Tref Castell-nedd, ar 01639 686413.

Ymwadiad Mae’r wybodaeth yn yr arweiniad

hwn wedi’i chyhoeddi’n ddidwyll ar sail

manylion a roddwyd i Gyngor Bwrdeistref

Sirol Castell-nedd Port Talbot (CBSCNPT).

Ni all CBSCNPT sicrhau cywirdeb yr arweiniad

ac ni all dderbyn cyfrifoldeb am unrhyw wall

ynddo. Gwiriwch a chadarnhewch wybodaeth

cyn cadw lle neu deithio.

4 CastellCastell-nedd

7

P

h

+

�