Univerzitet u Beogradu, Filološki fakultet

maj 2012.

SEMINARSKI RAD

TEMA:

COOL JAPAN

PREDMET:

JAPAN I SVET 2

studenti:

Radaković BojanaMiladinović AdrijanaMiladinović KostaĐokić MilenaPopović OgnjenVasić Filip

UvodCool Japan jeste termin koji se koristi da bi se opisao internacionalni interest za

Japanom. Preko mode, anima, arhitekture, kuhinje, kulturalnih i drugih aspekata japanskog društva koji su dug period bili neistraženi, sada počinju da imaju snažan uticaj na svetske trendove. Kroz ovu temu može se spoznati promena japanske kulture, kao i načina na koji je ona prihvaćena van Japana.

IgračkeKao što je to slučaj i sa ostalim sferama industrije, i u industriji igračaka nastao je veliki

napredak. Igračke su postojale i mnogo ranije, pre velike eksplozije franšiza koje su iz Japana potekle. Uglavnom ove tradicionalne igračke odražavaju neki narodni običaj, istoriju, legende, ili su bitne tokom nekih praznika, ali sve one u sebi nose odraz japanskog duha. One su koreni današnjih modernijih igračaka koje dolaze iz Japana. Što se samih modernih igračaka tiče, ima ih previše da bi se sve nabrajale. Industrija je do te mere razvijena da često ni ne znamo da su igračke kojima smo se igrali zapravo došle iz Japana ili su po uzoru na njih pravljene. Tako se industrija igračaka širi i van Japana i svuda donosi malo duha modernog Japana, a kroz to i samu tradiciju. Postoji mnogo vrsta igračaka u Japanu- elektronske spravice, minijature, lutke po uzoru na heroje, video igre, zatim one pravljene po uzoru na anime igre i likove... Među tradicionalnim igračkama ručno izrađene su bile najčešće među decom- zmajevi, lutke, minijature, čigre, karte. Recimo, menko karte, koje su imale iscrtanu neku sliku na kartonu postoje još od 1700-ih. Zatim, tako, zmaj koji je u Japan došao iz Kine i postao vrlo popularan sa neverovatno lepim dizajnom. Tako je pravljen za svaku od regija u Japanu sa posebnim dizajnom, a i danas je tradicionalni poklon za prvorođene sinove i i dalje se koriste u nekim religioznim događajima. Oko 8. veka u Japanu je bila popularna koma, čigra sa dužim vrhom čije šare i dizajn su bile vrlo razvijene. Sve ovo u potpunosti podseća na razne modernije igračke u Japanu. Zapad je preplavljen igračkama koje sa sobom donose japanski cool. Najpopularnija kategorija bi definitivno bila kategorija lutaka pravljenih po uzoru na likove iz animea, od mehaničkih robota do kiborga i mističnih stvorenja, slatkih malih stvorenja kojih u industriji igračaka ima i previše, pa i običnih ljudi. Anime i franšiza video igara- Pokemon, Digimon, Dragonball, Gundam, Final Fantasy, Sailor Moon, Power Rangers, Naruto, Bleach i mnogih drugih su rasprostranjene svuda po svetu, a svaki ljubitelj ima kolekciju figurica, i opreme iz njih. Ove igračke su postale popularne nakon II svetskog rata, oko 1960.-ih. Pa recimo po ugledu na koma nastale su Beyblade čigre koje koristeći baterije i kontroler mogu duže da se vrte i može im se menjati pravac. Ili po ugledu na menko karte nastaje veliki broj igara s kartama poput Yu-gi-oh! Takozvane trading cards, karte za razmenu, popularne su i sa likovima iz drugih animea poput Tenchi Muyo. I dan danas tako je popularan i zmajevi se puštaju i u okviru takmičenja, a i praznika poput Dana dečaka. Poznatije igračke uključuju i tamagocchi, digitalne spravice koje prikazuju ljubimca- mačku, psa ili neko slatko stvorenje o kojima se brinemo i podižemo ih. Od drugih video igara popularne su one za nintendo, segu i sony, poput Maria, koji i sam ima neverovatno širok asortiman igračaka, kostima i figurica.

Bitno je spomenuti jednu seriju franšize koja unekoliko nadmašuje ostale time što se nalazi na svakom mogućem proizvodu- od video igrica, preko setova za kupanje, peškira, igračkica, privezaka, odeće, torbi, pa i cipela, automobila, bicikala i snoubordova- Hello Kitty. Ove slatke mace sa roze odelom ima svuda, popularna je u Americi i u Evropi, a korene, možda neznano mnogima, vuče iz Japana i tamo je još veći hit nego van same države.

Visual NovelsVizuelni romani (VN) je opšti naziv za žanr video igara koje ovih dana dolaze pre svega sa

teritorije Japana i kombinuju statičnu pozadinu sa ogromnom količinom teksta i obično zahtevaju veoma malo interakcije od strane igrača. Prvi vizuelni romani nastaju osamdesetih godina XX veka sa pojavom MSX i PC98 platformi. Poenta ove igre ne leži u grafici, ona leži u priči koja se priča i otuda ime vizuelni romani. Igrač interaguje se igricom preko donošenja nekih odluka u ključnim tačkama igrice koje utiču na dalji tok priče i moguće završetke.

Ono što je zanimljivo kod ovih igara je upravo njihova jednostavnost i sposobnost da se ispriča dobra priča. Jedan od razloga zašto ovaj žanr igara nije popularniji na zapadu je što većina ovih igara bave pričom koja se vrti oko muškog protagoniste koji pokušava da zavede jednu ili više ženskih likova pa je stoga jako popularan kod mlađe populacije u Japanu.

Većina vizuelnih romana imaju više priča i više završetaka.Nelinearno grananje priče je sveprisutno u vizuelnim romanima i upravo ono se koristi radi dostizanje više završetaka. Da bi se došlo do nekog završeka potrebno je da u ključnim tačkama priče igrač donese odluku da li će ili neće nešto uraditi. Neki vizuelni romani se ne ograničavaju samo na interakciju igrača preko donošenja odluka već mogu imati i elemente mozgalica ili point-and-click avantura. Većina vizuelnih romana koriste glasovne glumce koji daju glas likovima iz priče. Ovo se radi da bi se igrač identifikovao sa glavnim igračem i izbeglo umaranje od čitanja zbog velike količine teksta. Još jedna od karakteristika vizuelnih romana je prisustvo više protagonista koji prišaju istu priči iz različitih perspektiva.

U tipičnom vizuelnom romanu, grafika se sastoji od nekoliko rališitih pozadinskih slika (obično jedna po lokaciji) sa likovima karaktera preko tih pozadina. Naracija je obični iz prvog, a ne iz trećeg lica kao i perspektiva. Tokom nekih tačaka priče može se desiti da igrač otlkjuča ili osvoji posebne kompjuterski generisane grafike koju su napravljene isključivo za te scene.

Mnogi vizuelni romani u prvi plan stavlaju dramu. Naročto su zastupljene teme vezane za romasu i porodicu. Međutim u poslednje vreme se pojavljuje sve više vizuelnih romana sa sci-fi, fantasz temama, kao i temama horora. Najpopularniji podžanrovi vizuelnih romana su eroge (VN sa sadržajem za odrasle), nakige (imaju svrhu da nateraju igrača da se identifikuje sa protagonistom igre i da pusti koju suzu), sci-fi (imaju sadržaj koji je često vezan za prirodne nauke i prostor-vreme), horor (sadržaj koji je namenjen da uplaši igrača ili izazove jezivu atmosferu).

Postoji mnogo kompanija koje se bave proizvodnjom vizuelnih romana.Najpoznatije i najuticajnije od njih su: Key (deo veće kompanije Visual Art’s: Kanon, Air, Clannad), KID (bankrotirala 2006., intelektualna svojina preuzeta od strane Cyber Front kompanije: Ever 17, Never 7, Remember 11, Memories off serijal), 07th Expansion (Higurashi no naku koro ni, Umineko no naku koro ni), 5pb ( sci-fi, Chaos;head, Steins;Gate, Robotics;Note), Type-Moon

(Fate/stay night, Fate/hollow ataraxia) i mmoge druge. Najpoznatiji vizuelni romani u Japanu i na Zapadu su:

Kyokugen Dasshutsu 9-Jikan 9-Nin 9 no Tobira (9 hours, 9 persons, 9 doors)Devet ljudi je kidnapovano od strane tajanstvenog čoveka po imenu Zero i priorano da učestvuje u igri preživljavanja poznatoj kao nonarna igra. Svaki od njih ima narukvicu numerisano od 1-9, koju moraju da koriste da pbi prošli kroz vrata nemerisana 1-9 i da bi dostigli izlaz pre nego što prođe 9 sati i brod u kejm su oni ne potone.

Steins;GatePriča vizelnog romana Steins;gate se odvija u Akihabari i priča priču o grupi prijatelja koji su prilagodili svoju mikrotalasnu pećnicu u uređaj koji može da šalje tekstualne poruke u prošlost. Kako obavljaju raličite eksperimente, organizacija pod imenim CERN koja je radila svoja istraživnja vezana za putovanje kroz vreme, počinje da ih prati i oni moraju da nažu način da pobegnu od organizacije.

ClannadIako je na svojoj trećoj godini srednje škole, Okazaki Tomoya ne obraća previše pažnje na školu. Njegovi vršnjaci i kolege su zabrinuti za njega ali njegovom najboljem prijatelju to ne smeta. On ne želi da ima devojku, ali ne shvata da je jako popularan. Međutim njegov život se menja kada jednog dana upozna devojku na putu do škole.

Ever17 – The Out of InfinityEver17 je priča o sedam prijatelja koji bivaju zarobljeni u podvodnom temsko parku LeMU. Tokom naizgled normalnog dana dolazi do velike nesreće koja ostavlja više od pola objekta pod vodom. Put ka površini i komunikacione linije su odsečeni. Dok je LeMU u opasnosti od implozije zbog spoljašnjeg pritiska što ograničava vreme koje jimaju za bekstvo na 119 sati.

Fate/stay NightRat za sveti gral. Veliki obred koji materijalizuje nejveći sveti artefakt, sveti gral; Postoje dva uslova za učešće: biti mag i biti gospodar koji je odabran od strane svetog grala; Postoji sedam izabranih gospodara i sedam klasa sluga; Postoji samo jedan sveti gral. Ako želite čudo dokažite da ste najjači.

Umineko no naku koro niRadnja se odvija 1986. godine izmeđ 4. i 5. oktobra na ostrvu po imenu Rokenđima. Glava bogate porodice koja živi na i poseduje ostrvo je na samrti i jedanaest članova njegove porodice dolazi da razgovara sa njim oko podele imovine. Pored glave porodice na ostrvu je 5 sluga i njegov lični lekar. Kada članovi porodice stignu na ostrvo, tajfun ih sprečava da se vrate dok na ostrvu ljudi bivaju misteriozno ubijeni.

Tematski kafići i kluboviTematski objekti su stvoreni da bi se dobila drugačija atmosfera, posebno okruženje koje

će privući goste. Nastaje ih sve više baš iz razloga što postoje razna interesovanja i ponuđeno je jedinstveno okruženje, opet se vraćajući na ideju zena, neponovljivosti trenutka. Oni su kombinacija elementa japanske kulture, praktičnosti, genijalnosti i inovacija sa hranom, zasigurno pružaju neponovljiv doživljaj. Preko onih u kojima vas služe roboti preko školskih ručkova.

Cosplay restorani ili pabovi su nastali u Tokiju, u delu koji se zove Akihabara, koji su postali popularni krajem 90ih godina XX veka. Podrazumevaju uslužne objekte gde su konobari obučeni kao sobarice ili batleri, i iz toga imaju nazive Maid cafe, kao i Butler cafe. U ovim objektima se gostima obraća na poseban način, kao da su zaista gospodari. Gosti se pozdravljaju sa Okaerinasaimase, goshujinsama!. Hrana je gotovo ista kao i u običnim kafićima, može biti ukrašena i od strane samih poslužitelja.

Zatim su tu i veoma popularni ninja kafei. U kojima su konobari obučeni kao ninje, i uvode vas u restoran koji je pun hodnika i prolaza, gotovo poput lavirinta, ali uglavnom izrađen na način koji treba da podseti na drveni japanski zamak. Poslužitelji se bukavlno šunjaju sa hranom, pored toga često se nalazi i mađioničar unutar ovakvih klubova. Hrana je uglavnom japanska sa primesama zapadnjačke. Pruža jedinstvenu i bezazlenu zabavu uz nezaboravnu atmosferu.

Mogu se naći i kafei i restorani u kojima su glavna tema vampiri, gde je atmosfera, kao i pića i jela potpuno u mračnom duhu. Nazivi jela i koktela su takođe u tom duhu, pa postoje kokteli za shinigamije, rep crne mačke kao dezert, krvave pite i sl. Postoje i kafići koji su neobični jer su dom mačkama i na ovim mestima ljubitelji mačaka dolaze da se sa njima igraju, da ih hrane i sl. Zbog zakona u Japanu, u nekim stambenim objektima nije dozvoljeno držanje ljubimaca, pa je ovo način da se “iznajmi” ljubimac na neko vreme. Ovde se može popiti kafa, piće i nešto pregristi, akcenat je na mačkama, i na način kako se one igraju i izležavaju. Pored toga postoje i tematski kafići za poznate franšize, jedan od takvih otvoren u Koreji, Hello Kitty. Uticaji iz drugih zemalja unutar japanske kulture su prisutni, pa tako postoje spa za stopala u restoranima, ideja preuzeta sa Tajlanda, gde dok sedite i obedujete sa prijateljima, stopala su vam u vodi gde plivaju ribice i nežno masiraju stopala, jedan od ovakvih restorana se nalazi u Kjotu, koji je u sklop rjokana, samim tim mešajući strane uticaje sa svojim i stvarajući nešto posebno. Česti su i tzv. mangakissa, manga kafei, mesto gde se okupljaju fanovi anima i mangi. Jedan od takvih je i Gundam café. Mangakisse su ponekad i poput biblioteke, pružajući mogućnost čitanja tokom boravka u njima.

Izakaya je tipičan japanski kafe gde se može popiti i nešto pojesti nakon posla, on je osnova za prethodno navedene, od njega su se razvili i cosplay kafići. Jela su kao meze, predjelo ili lagani obroci. Mnoge ideje u svetu potiču baš iz Japana, način na koji se jede, sprema hrana, koliko je arhitektura Japana doprinela svetskom razvitku, kako japanska moda utiče na dizajnere u svetu, i koliko su japanski načini zabave postali osnova i početak potrage za novim iskustvima.

Japanski automobili

Japan je jedna od vodećih zemalja u proizvodnji i izvozu. Šest od deset najvećih proizvođača automobila na svetu su upravo iz Japana. Neki od najpoznatijih proizvođača automobila u Japanu su: Toyota, Honda, Nissan, Suzuki, Mitsubishi, Yamaha, Mazda i Subaru.

Počeci japanske automobilske industrije datiraju iz sredine 1910 godine, počevši od proizvodnje kamiona. Kasnije se auto kompanije poput Toyote i Nissana pojavljuju i započinju sa proizvodnjom automobila. Ipak to nije dugo trajalo. Proizvodnja se tokom Drugog Svetskog rata svela na samo vojna vozila. Posle rata sile Saveza su zabranile proizvodnju, ograničavajući na

samo određen broj vozila. Sve do 1966. japanski proizvođači su proizvodili samo kamione. Automobili nisu bili toliko popularni u Japanu kao što su bili skuteri i motori. Brzorastuća potražnja i širenje japanskih automobila na strana tržišta 1970-ih je ubrzalo razvoj kompanija. Izvoz putničkih automobila je skočio sa 100,000 na 1,827,000 u 1975. . Proizvodnja se znatno povećala pošto su Mitshubishi i Honda počeli sa prodajom svojih vozila u Americi.

Sa proizvodnjom automobila koja je veoma jeftina i pouzdana, a automobili sve popularniji, Japan je postao najveći proizvođač automobila na svetu u 2000. godini. U 2008. godini Toyota je prešla American General Motors i postala broj jedan u proizvodnji automobila. Danas, Japan je druga država po proizvodnji automobila, odmah iza Kine. I dalje izvoz automobila predstavlja jednu od najprofitabilnijih izvoza i predstavlja okosnicu za izbavljenje iz ekonomske krize.

Vending mašineVending mašina je mašina koja izbacuje/pravi robu kada kupac ubaci dovoljno novca

(najčešće kovanice) u otvor da bi kupio željenu stavku. Vending mašine mogu prodavati/praviti razne artikle, na primer tople napitke, grickalice i sokove. Japan ima najveći broj vending mašina po stanovniku, sa približno 1 mašinom na 23 ljudi. U Japanu se ovi automati za samoposluživanje nazivaju “jidouhanbaiki”, ili, kako ih većina stanovništva skraćeno zove, “jihanki”. Ono što karakteriše vending mašine u Japanu nije samo njihova mnogobrojnost, već i raznovrsnost robe koju one nude, kao i naprednija tehnološka rešenja vezana za njihov rad i samo plaćanje. U Japanu postoji oko 6 miliona ovih aparata, i u gradovima je skoro nemoguće preći stotinak metara, a da ne naidjete na makar jedan, a neretko i na čitav red automata. Razlog za postojanje ovolikog broja automata je ograničen prostor, efikasniji rad, veća dostupnost robe i ušteda vremena potrošača. Pogodna okolnost za sveopštu prisutnost ovih mašina je i relativno niska stopa kriminala i zavidna javna kultura. Automati se vrlo retko obijaju. Ali, sveprisutnost automata ima i negativnu stranu - narušavanje pejzaža i atmosfere na mestima od istorijskog i religijskog značaja. Automati se mogu videti i u gustim šumama, u starim zamkovima i hramovima, a kuriozitet je da su mašine za prodaju napitaka postavljene i na vrhu najviše japanske planine, ugašenog vulkana Fuđi. Većina ovih automata u blizini ima kontejner za reciklažu, što olakšava narodu da poštuje zakone o reciklaži, koji su u Japanu dosta razvijeni.

Najviše je automata sa pićem i hranom, od kojih se neki mogu naći čak i u prevozu. Što se automata sa pićima tiče, najzastupljeniji su oni sa sokovima (koji se prodaju za oko 120 jena), čajevima i kafama, toplim ili u konzervama. Interesantno je i da na Šibuja stanici u Tokiju postoji “Coca-Cola”robot-automat koji se pokreće, kao i da na nekim automatima za kafu možete dobiti svoj napitak sa iscrtanim licem u peni. U Japanu takođe postoji i mnogo automata sa alkoholom i cigaretama, čiji je broj gotovo isti, a da bi se sprečila zloupotreba, to jest da maloletno stanonovništvo (ispod 20 godina) ne bi imalo pristup ovim, njima nedozvoljenim proizvodima, većina ovih automata se isključuje u 23h, a uključuje u 6h ujutru. Japanski naučnicu su kao rešenje takođe osmislili i biometrijski automat koji skeniranjem lica precizno određuje starost kupca. Postoje i automati sa još unapređenijom funkcijom analize korisnika i vremenskih uslova, na osnovu koje korisniku preporučuju napitak koji bi mu najviše odgovarao. Ovakvih automata je sve više jer se pokazalo da je većina potrošača zadovoljna odabirom automata.

Automati sa hranom najčešće nude grickalice, ali i pirinač (čak i u vrećama od 10 kilograma), voće i povrće, razna gotova jela, a nije retkost da na japanskim automatima možete nabaviti jaja ili čak izvući živog jastoga. Pored automata sa novinama i knjigama, od 2011. postoje i oni u kojima možete dobiti omikuji, zatim razne igračke i društvene igre (na primer “Monopoly” za koji biste platili 30000 jena), kao i bube koje deca čuvaju kao kućne ljubimce. Za različite vanredne situacije, na automatima možete nabaviti i donji veš, kozmetiku, kravate, toalet papir koji nikako nije jeftin, kišobrane, cveće za poklon, mamce za pecanje, kao i baterije, SIM kartice, fotoaparate i iPod-ove. Postoje i automati sa pornografskim materijalom, kao što su časopisi i DVD-jevi, na nekim automatima dobijate brojeve telefona devojaka, a najbizarnije što možete nabaviti na jednom japanskom automatu su korišćene gaćice srednjoškolki koje ih za određenu sumu ostavljaju u automatu, a vi ih za tu sumu možete otkupiti. Ovakvi automati su zakonom iz 1993. proglašeni ilegalnim, ali se ponegde još mogu naći.

Inovacije, pored pomenutih automata sa senzorima koji skeniraju korisnika, su i automati na solarni pogon, automati proizvođača pića “Asahi” koji postaju Wi-Fi hotspotovi sa radijusom od 50 metara, automati koji u slučaju katastrofa i nepogoda mogu raditi bez struje i nuditi osnovne i elementarne proizvode bez nadoknade, kao i automati na kojima možete odabrati u koju donatorsku svrhu će otići novac kojim ste platili. U januaru prošle godine je počelo i postavljanje ”automata protiv lopova” koji mogu fotografisati okolinu, a u slučaju aktivacije se glasno oglašavaju i automatski obaveštavaju najbližu policijsku stanicu.

Što se tiče zanimljivih automata na koje ćete češće naići u ostatku sveta nego u Japanu, to su automati sa zlatom u Nemačkoj, automati sa potpisanim umetničkim delima u Francuskoj, i američki automati sa hot-dogovima, delovima za bicikl ili automati na kojima kupujete kreativne ideje ispisane na papiriću kako da zabavno utrošite slobodno vreme. Najbizarniji automat van Japana bi bio automat obezbeđen čuvarima, na kome u Americi kupujete marihuanu i to jedino ako imate uverenje da je iz zdravstvenih razloga.

1. Chameleon lamp

This cool Chameleon lamp lives like a real chameleon which changes its color according to its environment. It’s priced around 3,580 yen which is quite a cool one to have fun with.

2. Mejikara Anti-Wrinkle Glasses

Girls who’re worried that they’ll develop more wrinkles on their face while aging, these Mejikara Anti-Wrinkle Glasses will come to rescue. These anti-wrinkle glasses provide painless solution to which will keep wrinkles away from your skin although it’s not as effective as Botox. The glasses are available on Japan Trend Shop for $50.

3. Samurai toothpick holder

If you’re looking for a more unique holder to hold your toothpicks to wow your guests, the Samuarai toothpick holder should be something quite impressive. But the price of $84 could be little unjustified for most people. It comes in a solid construction of the ancient Japanese sword with great details, holding up to three toothpicks.

4. E-money Wristband

Japanese want their life easier with making payment. Instead of the existing methods such as

credit card, cash, they’ve added a wristband that is to be worn on your wrist and allows you to payment at any electronic money store with the Edy system. It can be loaded with up to $600 and available in a number of fancy colors including black, white, orange, green and pink and costs 3,150 yen each.

5. Push-up counter

Perhaps it is not that easy to count your push ups when you’re doing it. You’ll need the help of a push-up counter that counts how many times you have done. This useful push-up counter is able to count up to 999 consecutive push-ups.

6. Etiquette Checker

This Etiquette Checkerdoes not only sense your breath for the alcohol level, it’ll also tell you how bad your breath is.

7. NingenGakki

So, you want more music fun? The Ningen Gakki is a simple gadget that turns your body into a musical instrument. Basically the device just needs the user to hold it on its two electrodes. You can play this with your partner, each of you holding the NingenGakki, and touch the body of each other to make music tones. It’s quite an entertaining device