DemographyDemography

كليات

اهميت جمعيت شناسي•تعريف جمعيت و انواع آن•تعريف جمعيت شناسي•رابطه جمعيت شناسي با ساير علوم•شاخه هاي جمعيت شناسي•روشهاي جمع آوري داده هاي جمعيتي•سازمانهاي مرتبط با جمع آوري داده هاي جمعيتي•

تعریف جمعیت• societyتعریف جامعه •تعریف اجتماع •

community

جامعه

مجموعهای از افراد انسانی که با نظامات •و سنن و آداب و قوانین خاص به یکدیگر

پیوند خورده و زندگی دسته جمعی دارند ، جامعه را تشکیل میدهند.

اجتماع

گروهي از م--ردم ب--ا حس تعل--ق، درك مش--ترك از •ني--از ه--ا ، ال--ويت ه--اي جمعي و ب--ه عه--ده گ--رفتن

مسئو ليت هاي جمعي براي تصميمات. با توج--ه ب--ه تعري--ف اجتم--اع كوچ--ك، محل--ه ه--اي •

ش-هري و روس-تائي،محي-ط ه-اي آموزش-ي) مه-د ه-ای ک-ودک و پیش دبس-تانی، م-دارس و دانش-گاهها( و محي-ط ه-اي ك-ار ج-زء اجتم-اع ه-اي كوچ-ك محس-وب

.ميشوند• 

Community

• The term community has two distinct commutive meanings: 1) Community usually refers to a social unit larger than a small village that shares common values. The term can also refer to the national community or international community, and, 2) in biology, a community is a group of interacting living organisms sharing a populated environment. A community is a group or society, helping each other.

• In human communities, intent, belief, resources, preferences, needs, risks, and a number of other conditions may be present and common, affecting the identity of the participants and their degree of cohesiveness.

Community

• 1. a social group of any size whose members reside in a specific locality, share government, and often have a common cultural and historical heritage.

• 2.a locality inhabited by such a group. • 3. a social, religious, occupational, or other group sharing common

characteristics or interests and perceived or perceiving itself as distinct in some respect from the larger society within which it exists (usually preceded by the ): the business community; the community of scholars.

• 4. a group of associated nations sharing common interests or a common heritage: the community of Western Europe.

• 5. a group of men or women leading a common life according to a rule.

جمعيت

آمار•هر مجموع-ه اي از عناص-ر متم-ايز ي-ا مجموع-ه اي –

كم ك-ه دس-ت ... و گي-اهي و انس-اني اف-راد از داراي يك صفت مشترك باشند.

جمعيت شناسي•تجمعي از اف-راد انس-اني در منطق-ه اي معين ك-ه –

ب-ه ط-ور مس-تمر و معم-وال ب-ه ش-كل مجموع-ه اي از خانوارها زندگي مي كنند.

در لغت به مع--نی تم--ام اف--رادی Populationواژه •اس-ت ک-ه در ی-ک ناحی-ه جغرافی-ایی اعم از ش-هر ی-ا

کنند. روستا زندگی میشناس-ی، تم-ام ی-ا بخش-ی از س-اکنان ی-ک در جمعیت•

در اص-طالح ب-ه کلی-ه گوین-د. ناحی-ه را "جمعیت" میکس-انی ک-ه به ط-ور مس-تمر در ی-ک واح-د جغرافی-ایی )کش--ور، اس--تان، شهرس--تان، ش--هر ی--ا روس--تا(

کنن--د، به ص--ورت خ--انوار و خ--انواده زن--دگی میشود. جمعیت گفته می

ای ک---ه ب---رای دین ت---رتیب، جمعیت ه---ای وی---ژهب•منظ-وری خ-اص، در زم-انی مش-خص و مک-انی معین f در دور هم گ-رد آین-د )غوغ--ا، ازدح-ام و ...( لزوم-ا

شناسی مورد نظر نیستند. جمعیت

جمعيت انواع

اصلي و فرعي•حاضر و قانوني•باز و بسته•طبیعی•ثابت و متوقف•ایده آل•ميانه•

کل جمعیت

اعض---اء تم---ام خانواره---ای معم---ولی )س---اکن و •جمعی اعم از تبع-ه غیرس-اکن( و خانواره-ای دس-ته

آن کش-ور و ی-ا اتب-اع بیگان-ه ک-ه اقامتگ-اه معم-ولی آن-ان در زم-ان سرش-ماری در کش-ور معی-نی باش-د

ش--وند. از این رو ک--ادر "جمعیت ک--ل" نامی--ده میه--ای ه--ا و اعض--ای هی--ات سیاس--ی س--فارتخانه

ه-ا و سیاس-ی و همچ-نین مس-افران خ-ارجی هت-ل ه--ا و ... م--ورد سرش--ماری ق-رار نمی مس--افرخانه

گیرند.

فرعی و اصلی جمعیت

جمعیت اص-لی و ف-رعی ان-واعی از جمعیت را ک-ه •نس-بت ب-ه جمعیت ک-ل جامع-ه ی-ا کش-ور ک-وچک تر و محدودترن-د، "جمعیت مح-دود" ی-ا "جمعیت ف-رعی" و جمعیت ک-ل جامع-ه ی-ا کش-ور را "جمعیت اص-لی"

نامن--د. بن--ابراین، جمعیت ف--رعی ی--ا مح--دود میجمعی-تی اس-ت در داخ-ل جمعیت اص-لی ک-ه ب-ه لح-اظ ویژگی ه-ای اقتص-ادی، اجتم-اعی و جغرافی-ایی م-ورد بررس--ی ق--رار می گ--یرد و ب--ه اعتب--ار یکی از این

صفت ها، نامی بر آن گذاشته می شود

حاضر و قانونی یا مقیم جمعیت(De jure)

جمعیت را براس--اس این دو مالک ی--ا ترکی--بی از ه--ر دو •دهند.می مورد سرشماری قرار

منظ--ور از جمعیت مقیم ی--ا ق--انونی جمعی--تی اس--ت ک--ه •f در ی-ک ناحی-ه معین زن-دگی می کن-د و این س-رزمین معم-وال

کنن--د مح--ل س--کونت اص--لی و را ک--ه در آن زن--دگی میدانن-د. ب-ا این تعری-ف، جمعیت ق-انونی ی-ا دائمی خ-ود می

ب-ر تم-ام اف-رادی ک-ه در آن س-رزمین زن-دگی مقیم عالوهط-ور م-وقت ن-یز غ-ایب هس-تند، کنن-د، اف-رادی را ک-ه به می

گ-یرد. ب-ه بی-ان دیگ-ر، تم-ام اف-رادی ک-ه ت-ابعیت درب-ر میای هس-تند اعم از این کش-وری را دارن-د و ی-ا اه-ل منطق-ه

ک-ه ب-ه هنگ-ام سرش-ماری در مح-ل حض-ور داش-ته باش-ند ی-ا شوند. نه، جمعیت مقیم یا قانونی نامیده می

واقعی ) یا حاضر Deجمعیتfacto)

( اف-رادی را درب-ر میDe factoجمعیت حاض-ر ی-ا واقعی )•گ-یرد، ک-ه ب-ه هنگ-ام سرش-ماری در مح-ل حض-ور دارن-د و

ه--ا گیرن--د. در سرش--ماری م--ورد سرش--ماری ق--رار میس-اکنان موج-ود ی-ک منطق-ه، رهگ-ذران، مهمان-ان، مس-افران و اف-رادی نظ-یر اینه-ا را ج-زو جمعیت واقعی محس-وب می

دارند.علت این تفکی--ک و تم--ایز این اس--ت ک--ه جری--ان ورود و •

خ-روج ب-ه ی-ک منطق-ه ی-ا کش-ور هیچگ-اه قط-ع نمی ش-ود و ه--ای جمعیت چ--ه به ص--ورت م--وقت و چ--ه جابه ج--ایی

ش--ود. البت--ه این ب--ه به ص--ورت دائم در آن مش--اهده میه--ای بس--ته اس--ت ک--ه بیش--تر در ح--الت اس--تثنای جمعیت

نظ-ری از آن ه-ا س-خن ران-ده می ش-ود. بن-ابراین ب-ه هنگ-ام ش--ود ه--ای جمعی--تی س--عی می سرش--ماری و آم--ارگیری

جمعیت مورد تعریف و محدوده آن ها مشخص گردد

بسته جمعیت و باز

ه--ای بین اگ--ر در تعری--ف جمعیت، ب--ر جابه ج--ایی•من-اطق تاکی-د ش-ود، مف-اهیم جمعیت ب-از و بس-ته

ش-ود. در جمعیت ب-از ورود س-ایر اف-راد مط-رح میب-ه آن جمعیت و همچ-نین خ-روج اف-راد آن جمعیت

پ--ذیر اس--ت. ام--ا در ب--ه س--ایر جمعیت ه--ا امک--ان جمعیت بس-ته هیچ جابه ج-ایی جمعی-تی ص-ورت نمی

گ-یرد. به عب-ارت دیگ-ر جمعی-تی ک-ه در آن، مه-اجرت ط-ور آزادان-ه ص-ورت می )ب-ه داخ-ل ی-ا خ-ارج( ب-ه

ش-ود و جمعی-تی ک-ه گ-یرد، "جمعیت ب-از" نامی-ده می در آن، مه-اجرتی )ب-ه داخ-ل ی-ا خ-ارج( ص-ورت نمی

گیرد، "جمعیت بسته" نام دارد

طبیعی جمعیت

جمعی-تی ک-ه در آن موالی-د و مرگ و م-یر در ح-دs ط-بیعی یع-نی •حداکثر خود قرار دارد.

جمعیت ثابت

چنانچ-ه در ی-ک جمعیت بس-ته ک-ه ب-ه دور از جری-ان•ه---ای موالی---د و ه---ای مه---اجرتی اس---ت، م---یزان

f ط--والنی مرگ وم--یر ب--رای ی--ک م--دت زم--ان نس--بتاث--ابت باش--د، ن--رخ رش--د س--الیانه جمعیت به س--وی

ه-ای کن-د. این ن-وع از جمعیت مق-دار ث-ابتی می-ل مینامن---د ک---ه دارای انس---انی را جمعیت ث---ابت می

های زیر است: ویژگی م-یزان ال-ف( ش-مار موالی-د و مرگ وم-یر ه-ر س-ال ب-ه•

کند. ثابت تغییر میب( ش--مار ک--ل جمعیت ه--ر س--ال به م--یزان ث--ابتی •

یابد. تغییر میج( س--اختار س--نی جمعیت در ط--ول زم--ان ث--ابت •

است.

جمعیت متوقف

چنانچ-ه در ی-ک جمعیت ث-ابت، ن-رخ رش-د ط-بیعی ب-ه • ص-فر برس-د، چ-نین جمعی-تی را جمعیت متوق-ف می

گویند و آن جمعیتی است که در آن:ال-ف( م-یزان اف-زایش ط-بیعی جمعیت براب-ر ص-فر •

اس-ت یع-نی ش-مار اف-راد جمعیت در ط-ول زم-ان ثابت است.

ب( شمار موالید و متوفیات سالیانه ثابت است.•ج( ش---مار اف---راد ه---ر گ---روه س---نی و در نتیج---ه •

ساختمان سنی جمعیت ثابت است.د( میزان مرگ ومیر برابر با میزان موالید است.•

جمعیت متعادل یا متوازن

جمعی-تی ک-ه در لحظ-ه معی-نی از زم-ان دارای حجم •ک-وچی ه-ای موالی-د مرگ وم-یر، درون ث-ابت و م-یزان

ک-وچی براب-ر باش-د. البت-ه این ن-وع جمعیت و ب-رونه-ای ث-ابت اش-تباه گ-رفت چ-را ک-ه را نبای-د ب-ا جمعیت

در جمعیت متعادل این وضعیت موقتی است.

جمعیت متناسب یا مطلوب

ه---ای ه---ا مالک گون---ه جمعیت برای تعری---ف این• ط-ور کلی می مختلفی ارائ-ه ش-ده اس-ت، ولی ب-ه

ت-وان گفت جمعیت متناس-ب جمعی-تی اس-ت ک-ه در آن ی--ک تع--ادل می--ان اف--زایش جمعیت و اف--زایش

امکانات اقتصادی در جامعه وجود دارد.

جمعیت میانه

جمعیت میان-ه مع-دل حس-ابی تع-داد جمعیت در ابت-دا •و انته-ای یک س-ال و ی-ا ابت-دای دوس-ال مت-والی اس-ت و در محاس-به بس-یاری از میزان ه-ای جمعی-تی به ک-ار

رود. می

جمعیت فعال و غیرفعال

شود، که عبارتند از: به دو گروه تقسیم می جمعیت فعال•الف( جمعیت فعال بالقوه–ب( جمعیت فعال بالفعل–

جمعیت غیرفعال•

جمعیت فعال بالقوه

گ-یرد ک-ه در س-ن ق-انونی ک-ار و فع-الیت اف-رادی را درب-رمی•ق-رار دارن-د. بن-ا ب-ه تعری-ف بخش اقتص-ادی س-ازمان مل-ل

س-الگی ق-رار دارن-د، 64 ت-ا 15متح-د، اف-رادی ک-ه در س-نین شوند. از نظر اقتصادی فعال محسوب می

البت-ه در کش-ورها و من-اطق مختل-ف دنی-ا س-ن آغ-از ک-ار و •f یکن-واخت نیس-ت. فع-الیت و س-ن پای-ان ک-ار و فع-الیت لزوم-ا

س-اله و ب-االتر را 10برای مث-ال در ای-ران، در ای-ران جمعیت •نامن-د. این اف-راد جمعیت واق-ع در س-نین ک-ار و فع-الیت می

ط-ور ب-القوه اس-تعداد و ت-وان ک-ار ک-ردن را دارن-د ولی ب-هآم-وزان، دانش-جویان، زن-ان بعض-ی از آن ه-ا همچ-ون دانش

بگ-یران، ه-ا، نیروه-ای وظیف-ه، اج-اره دار، بازنشس-ته خان-همزدبگیره-ا، س-ودبران و اف-رادی مث-ل زن-دانیان و بیم-ارانی ک-ه توان-ائی ک-ار ک-ردن ندارن-د و ت-أمین زن-دگی و معیش-ت آن ه-ا ب-ر عه-ده دیگ-ری اس-ت، ممکن اس-ت ب-ه دالی-ل مختل-ف

در جستجوی کار نباشند.

جمعیت فعال بالفعل

این گ-روه از جمعیت فع-ال ش-امل اف-راد ش-اغل و •اف-رادی اس-ت ک-ه در زم-ان سرش-ماری و آم-ارگیری

عل-ل مختل-ف ش-اغل نب-وده و بیک-ار در جس-تجوی ب-هاند. کار بوده

جمعیت غیرفعال

اف-رادی هس-تند ک-ه خ-ارج از س-نین ک-ار و فع-الیت ق-رار دارن-د •و ی-ا ب-ا تعری-ف جمعیت فع-ال بالفع-ل منطب-ق نیس-تند. این

شوند: گروه خود به سه دسته تقسیم میال-ف( وابس-تگان؛ ش-امل اف-رادی اس-ت ک-ه ت-أمین زن-دگی •

آن ه-ا مس-تلزم ک-ار و فع-الیت اف-راد دیگ-ری اس-ت. مث-ل دار و کودکان. آموزان، دانشجویان، زنان خانه دانش

توانن-د ب( اف-راد متکی ب-ه خ-ود؛ اف-رادی هس-تند ک-ه می• ت-دارک الزم را ب-رای ت-أمین زن-دگی خ-ود ببینن-د مث-ل س-هام

ها و صاحبان امالک و مستغالت. داران، بازنشستهج( س--رباران؛ این گ--روه از اف--راد اس--تعداد و امک--ان ک--ار •

.کردن ندارند و از کمکهای عمومی برخوردارند

Demography

ميالدي توسط 1855نخستين بار در سال •( طبيعت گرا Achilles Gillard)آشيل گيالرد

در كتاب (و آمار شناس فرانسويفراموش شده اش تحت عنوان )مباني

آمار انساني يا دموگرافي مقايسه اي(به كار برده شد.

از نظر لغت شناسي اين واژه از دو جزء •( كه Geaphein و گرافي )Demosدموس

در زبان يوناني به ترتيب مردم و نگارش .معني مي دهد،تركيب يافته است

بررسي تاريخ طبيعي و اجتماعي نوع - 1•بشر

مطالعه رياضي و كمي جمعيت هاي - 2•عمومي،وضع انساني، حركات

اجتماعي،رواني و اخالقي

قبل از آشيل گيالرد،يك تاجر ماهوت • Jean)فروش انگليسي به نام جان گرانت

Grant )در زمينه مسائل جمعيتي از قبيل پيش •

يت شهري مطالعاتي عمرگي مردان و جمانجام داده

موفق به تهيه جدول مرگ و مير و •محاسبه اميد زندگي در سنين مختلف

شده بود.به همين دليل عده اي از جمعيت شناسان •

وي را بنيان گذار جمعيت شناسي قلمداد مي نمايند.

يت عموضوع و شاخه هاي جم شناسي

در فرهنگ بزرگ الروس،دانش جمعيت •شناسي را چنين تعريف كرده اند:

علمي است كه به مطالعه جمعيت هاي •انساني،حاالت و حركات آنها پرداخته

تاثير عوامل بيولوژيكي،اجتماعي-•فرهنگي را بر روي متغيرهاي جمعيتي

مورد بررسي قرار مي دهد. در حقيقت جمعيت شناسي علمي است •

كه مطالعه علمي جمعيت هاي انساني را هم از ديدگاه كمي و هم از ديدگاه كيفي

مورد بررسي قرار مي دهد.

Demography(Last,2001)

• The study of populations, especially with reference to size and density, fertility, mortality, growth, age distribution, migration, and vital statistics and the interaction of all these with social and economic conditions.

كميجمعيت شناسي

ساخت و حركات جمعيت در زمان و مكان و •و رابطه پديده هاي عوامل موثر بر اين حركات

جمعيتي با پديده هاي اجتماعي، اقتصادي و را مورد بررسي قرار مي دهد.رواني

داراي دو شاخه :•(جمعيت شناسي توصيفي:توزيع 1•

جغرافيايي،ساخت،ابعاد و افزايش جمعيت ها با توجه به آمارهاي موجود

، رياضي، ظري يا محضداراي شاخه هاي ن–: مطالعه روابط موجود بين كاربردي، تطبيقي

متغيرهاي مختلف جمعيتيتحليليجمعيت شناسي ( 2•

تجزيه و تحليل متغيرهاي ثانوي يا –بيروني)فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي (

جمعيت شناسي كيفي

ويژگيهاي كيفي افراد انساني را از قبيل صفات •روحي و جسمي مورد بررسي قرار مي دهد.

زيست سنجي و اكولوژي ژنتيك، مسئله وراثت ،•انساني

بهداشت عمومي و بهداشت باروري•خصوصيات نژادي، قومي، ملي، ديني•پس مي توان گفت،جمعيت شناسي يكي از •

شاخه هاي اصلي علوم اجتماعي است كه به بررسي و مطالعه ساخت و حركات جمعيت هاي

بشري پرداخته و در پي كشف روابط متقابلي است كه بين پديده هاي جمعيتي و متغيرهاي

اقتصادي،اجتماعي و زيستي وجود دارد.

قلمرو جمعيت شناسي و ارتباط آن با سايرعلوم

يت شناسي با زيست عرابطه جمشناسي

ارتباط نزديكي وجود دارد.•زماني كه صحبت از توليد مثل،مرگ و •

مير و شناخت قوانين حاكم بر حيات انسانها به ميان مي آيد اين دو علم در

كنار يكديگر جاي مي گيرند.اطالعات مهمي كه ←به عنوان مثال•

جمعيت شناس در مورد مرگ و مير،فراواني و تحول امراض مختلف و

تاثير آن بر افزايش عمر متوسط يا اميد زندگي افراد و همچنين پديده پيري ارائه

.مي دهدمك مي كند تا ك به علوم پزشكي•

تالشهاي خود را در راه صحيحي به كار ببرند.

رابطه جمعيت شناسي با تاريخ و جغرافيا

عامtل جمعيت بtراي تtاريخ و جغرافيtا عامtل تعtيين •كننده به شمار مي آيد.

بدون مطالعtه ويژگيهtا و خصوصtيات جمعيtتي كtه •چهار چوب زندگي دايمي را تشكيل مي دهند،

مطالعtttttه سtttttرزميني از ديtttttدگاه پسtttttتي و •بلنttديها،شttرايط جttوي،منttابع زيرزميttني،منttابع طtبيعي و امكانtات معيشtتي از اهميت فtراواني

.برخوردار نخواهد بودآنهtا • سtازنده انسtانهاي از جtدا تtاريخي وقtايع

نيستند.

رابطه جمعيت شناسي با علم اقتصاد

علم اقتصtاد علم ثtروت و جمعيت شناسtي علم •جمعيت مي باشد.

اين جمعيت هttاي بشttري هسttتند كttه در حقيقت •توليدكنندگان ثروتها مي باشند .

به همين دليtل رابطtه تنگاتنtگ بين دو علم وجtود •دارد .

اين وظيفtه جمعيت شناسtي اسtت كtه بtا عنtايت •بttه حقttايق و واقعيتهttاي جمعيttتي،جهت تعttيين اولويتهtا بtه مطالعtه و تجزيtه و تحليtل پرداختtه و هtدف هtاي ضtروري و نيازهtاي فtوري كtه بايtد بtه آنهtا توجtه شtود را بtه اقتصtاددانان توصtيه نمايtد تtا نسtبت بtه خواسtتهاي انسtاني اقتصtاد تtا آنجtا كtه

مقدور باشد پاسخ مناسب داده شود.

از طtرف ديگtر پاسtخ بtه نيازهtاي •فوري افراد كافي نيست

بلكtه نيازهtاي دراز مtدت آنهtا نtيز • بايسttتي مttورد توجttه قttرار گtيردزيtرا اين امtر در انتخtاب سtرمايه

گذاري ها بسيار مهم است به همين دليtل بايtد دانسtت كtه آيtا •

جمعيت در آينtده افtزايش دارد يtا خtttير؟آيtttا تعtttداد سtttالخوردگان

افزايش خواهد يافت يا نه؟

رابطه جمعيت شناسي با علم اقتصاد

سازمانها و منابع جمع آوري اطالعات جمعيتي

مطالعttه جمعيتهttاي انسttاني،جمعيت در •شtناس داده هtاي مtورد نيtاز خtود را از منtابع جمtع آوري اطالعtات جمعيtتي بtه

شرح زير به دست مي آورد. .(Census)الف(سرشماري نفوس•سرشtttماري يعtttني بtttه دسtttت آوردن •

اطالعtات و داده هtاي كمي مtورد نيtاز از سttاخت و حttالت جمعيت يttك سttرزمين مشtttخص .در حقيقت سرشtttماري بtttه مثابttttه عكس راديttttوگرافي از وضttttع

جمعيت در زمان مورد نظر است.

دركشttورهاي مختلttف فاصttله سرشtماريها•اولين سرشttماري سttال مي باشttد.10تا5

جمعيttتي در كشttورهاي زيttر تحقttق يافتttه است:

-نtروژ در 2 1746-سtوئد درسtال 1• 1760سال

-انگلسtتان 4 1801-فرانسtه در سtال 3•1801در سال

در ايtttران اولين سرشtttماري رسtttمي و • توسtttط وزارت 1335عمtttومي در سtttال كشور انجام گرفت.

سرشماری

سرشماری

.تاسيس شد1344مركز آمار ايران در سال • وظيفه آن انجام سرشماريها و ساير امور •

مربوط به جمع آوري اطالعات كمي و آماري مي باشد.

ساله 10به فاصله در ايران به فاصله ده ساله • 1370)تاکنون به استثنای سال انجام مي شود.

(1390و به اين ترتيب سرشماريهاي •

اول ،دوم،سوم،چهارم و پنجم در ايران به ، 1365، 1355،1345،1335ترتيب در سالهاي

انجام گرفت. 1375

انواع سرشماري

كشورهاي مختلف جهان در سرشماريهاي •عمومي نفوس خود يكي از دو روش را

به كار مي برند. يا Defactoالف(سرشماري •

در اين روش هر كسي در ←واقعي،حاضرزمان هر جا باشد متعلق به آن مكان

محسوب مي شود.افراد بر ←،قانونيDejureب(سرشماري •

اساس محل زندگي واقعي خود سرشماري ميشوند نه بر اساس زمان

حضور در موقع سرشماري.به اين ترتيب اگر كسي ساكن شهر •

تهران در روز سرشماري در اصفهان باشد

در سرشماري حاضر جزء جمعيت •اصفهان

در سرشماري قانوني جزء جمعيت تهران • محسوب خواهد شد

روش سرشماري حاضرنسبت به نوع •قانوني

به خاطر كوتاه بودن زمان سرشماري كه •معموال يك روز مي باشد از هزينه كمتري

.برخوردار استاحتمال كم سرشماري و امكان دستيابي •

به افراد و اشخاصي كه در روز سرشماري در يك نقطه ثابت قرار

نگرفته و يا در حال حركت مي باشند،وجود دارد .

در روش سرشماري قانوني هزينه اجراي •آن زياد مي باشد

زيرا زمان اجراي آن طوالني مي باشد.•در ايران روش قانوني به كار مي رود.•كشورهايي مثل مصر،زالندنو،تركيه از •

روش هاي حاضر يا واقعي استفاده مي كنند.

.ثبت وقايع چهارگانه

ادارات ثبت احوال موظف هستند با توجه به اظهارات •متقاضيان نسبت به ثبت وقايع چهارگانه

.جمعيتي)تولد،ازدواج،طالق و مرگ(افراد اقدام نمايند

اگر كليه افراد و ساكنان يك كشور با مراجعه به دفاتر •ياد شده به اظهار تولد نوزادان و يا ازدواج،طالق و مرگ

و مير كوتاهي ننمايند،بدون شك اين دفاتر يكي از بهترين و با ارزش ترين منابع آماري و جمعيتي آن

.كشور به حساب خواهد آمد

كشtورهاي در حtال توسtعه،دفtاتر بtرخی در •مtذكور هنtوز نتوانسtته انtد در ميtان تtوده بي سtواد و بtه ويtژه روسtتاييان نفtوذ كtرده

و نقش واقعي خود را ايفا نمايند.ه دليttل بttدر اين كشttورها روسttتاييان •

فقtttttttدان دفtttttttاتر ثبت احtttttttوال در روسtttتاها،نداشtttتن راههtttاي ارتبtttاطي مناسtب بين شtهر و روسtتا،عtدم آگtاهي از فلسtفه ثبت وقtايع مtورد نظtر و نداشtتن انگttيزه بttراي اين كttار عالقttه نشttان نمي

. دهندگزارشtات مربtوط بtه تولtد،ازدواج،طالق و •

مttرگ در كليttه كشttورهاي دنيttا منجملttه .ايران اجباري است

خtانواده هtا موظtف هسtتند پس از تولtد •نttttوزاد،ازدواج،طالق و مttttرگ اعضttttاي خtانواده بtا مراجعtه بtه دفtاتر فtوق الtذكر

نسبت به ثبت وقايع فوق اقدام نمايند

انجام سرشماري و يا ثبت دقيق وقايع چهارگانه •كشورهاي در حال توسعه به خاطر برخی در

موانع و مشكالتي از قبيل پراكندگي جمعيت•وجود جمعيت هاي غيرساكن•درصد باالي بيسوادان•نداشتن بودجه كافي• .وجود آداب و سنن ويژه،تحقق نمي يابد• در نتيجه دولتهاي اين كشورها به ناچار دست •

به مطالعه بخش كوچكي از جمعيت كه از حيث خصوصيات مختلف معرف جمعيت كل باشد،مي

زنند. Sample)به اين عمل آمارگيري نمونه اي•

Survey ) .مي گويند