devoll gusht 2015

D E VD E VD E VD E VD E V O L L IO L L IO L L IO L L IO L L IDhe ky plis ngaherë ish i fortëShkoi në Evropë, brodhi në Azi,Por kudo, nga flokët gjer në thonjtëMbeti devolli...

D. AgolliD. AgolliD. AgolliD. AgolliD. Agolli

ORGAN I SHOQATËS A. K. “DEVOLLI” Viti XVIII i botimit Nr. 8 (107) Gusht 2015 Çmimi 30 lekë, 1 Euro, 1 $ USA

Angazhim serioz nga të gjitha drejtoritë eshkollave, për një fillim sa më të mbarë

Problem mbetet për Devollin, arsimi profesion-al. Nga tre shkolla të mesme, asnjëra nuk ështëprofesionale. Kur dihet që jo vetëm nevojat e zh-villimit agro - industrial të vendit, por edhe B. E.në vend të azilkërkuesëve nga Shqipëria, që ështënjë absurditet, kërkon punëtorë të kualifikuar.

SHKOLLA E HOÇISHTITinstitucion i denjë i dijes

Nga PËLLUMB AGOLLI

KUR PERKUJTOJMË2 GUSHTIN E VITIT 1949

Festohet 72-vjetori i formimittë batalionit "Fuat Babani"

Në këtë veprimtari ra në sy për keq mungesa e pa justifikuar ekryetarit të ri të Bashkisë së qytetit Bilisht i dalë nga zgjedhjete 21 qershorit, i cili është përfaqësues i Partisë Demokratike.

FESTA E DOBËRGORËSPërsëri të bashkuar dhe të gëzuar!

PREFEKTI I KORÇES ARDIT KONOMIpër menaxhimin e pyjeve dhe alternativa të ngrohjes së popullatës

DUA TEJETOJ NE

VIDOHOVE!Mundem

me tokën edjersën time... Vallja devolliçe

nderon kombindhe flamurin

- Shënime udhëtiminga Festivali Folklorik

Internacional në Rumani -

Nga ENDRI FIFO

Njëzet vjet paaktorin e talentuar

Shaban Jazxhi

JA PRAJA PRAJA PRAJA PRAJA PRAQEQEQEQEQE

NDODH!NDODH!NDODH!NDODH!NDODH!

Servet Xama,personaliteti denjë nëplejadën e

ushtarakëveshqiptarë

Nga VIKTOR DEMIRAS

Rami Backa,njeri i

përkushtuardhe

komunikuesRamiu kujtohet plot nderimee respekt, në të gjithë sektorëtku ka punuar, si një kuadërme vlera, si një drejtues mjafti përkushtuar e i pregatitur embi të gjitha njerëzor e i afërt.

Reportazhnga SKËNDER DEMOLLI

GUSHT 2015 2DEVOLLIDEVOLLIDEVOLLIDEVOLLIDEVOLLI

Çdo njeri krenohet me atdheun, mehistoritë e trimëritë e të parëve dhe tësotmëve atdhetarë ballafaqohet e njihethollësisht me to e prej tyre motivohet tëjetë atdhetar e qytetar i denjë i vendit tëtij. Çdo banor i botës ka të tilla ngjarje ehistori të veçanta, por mendoj se ato tëpopullit tonë janë krejt të tjera, edhe psepopulli ynë kurrë nuk ka bërë luftra push-tuese, të tjera vende e kanë sulmuar epushtuar duke dashur ta skllavërojnë easimilojnë. Nuk ia kanë arritur asnjëherëqëllimit sepse populli ynë ka ditur të qën-drojë përballë të gjitha hordhive push-tuese që zënë fill që në lashtësi me per-andorinë romake, vazhdon me pushtimete sllavëve dhe të turqve ku shkëlqenSkënderbeu, heroi ynë legjendar, që u bëshembulli e modeli më i mirë i luftëraveshekullore që u kurorëzuan me shpalljene pavarësisë së Shqipërisë nga IsmailQemali, plaku i mençur i Vlorës, më 28nëntor 1912. Po me mençuri, në vazhdëne punës që nisën rilindasit në vitin 1830,populli ynë diti të përballojë me dinjitetplanet djallëzore që fuqitë e mëdha kurd-isën në Konferencën e Ambasadorëve nëLondër më 1913, kryesuar nga ministri ijashtëm anglez Eduard Grei, të cilët nuknjohën qeverinë e Vlorës, por thurën pla-nin e copëtimit të Shqipërisë, përgatitënardhjen e princ Vidit. Lufta e Vlorës e vitit

Me dhjetra dhe qindra banorë tëfshatrave të krahinës së Devollit më datën9 gusht 2015 u mblodhën në vendin equajtur Akaciet e Debravës në afërsi tëfshatit Poloskë për të përkujtuar dy ngjarjetë rëndësishme historike jo vetëm përzonën e Devollit por dhe të gjithëShqipërinë: 73 vjetorin e krijimit Çetës sëparë partizane të kësaj zone që mbanemrin e malit Morava e cila u formua më7 gusht të vitit 1942 në Hoçisht dhe 72vjetorin e krijimit të batalionit partizan qëu formua një vit më vonë e pikërisht në 7gusht 1943.

Aty u mblodhën devollinj të moshavee profesioneve të ndryshme. Burra, gra,të moshuar, veteran të LANC-it, të rinj etë reja të fshatrave dhe nga qyteti iBilishtit që është kryeqendra e Devollit.

Aktiviteti i kesaj dite përkujtimoreishte përgatitur me kujdes nga grupinismëtar dhe komisioni i ngritur enkas përkëtë ceremoni. Nën kujdesin e veçantëtë zv.Prefektit të Korçës për zonën eDevollit, Artan Keco.

Fjalën e rastit e mbajti kryetari iorganizatës së vetaranëve të LANÇ-së tërrethit të Devollit, Bashkim Cane që ështënjëkohësisht djalë i dëshmorit të Atdheut,Hodo Cane. Përshëndetën pastajpjesëmarrësit në këtë ceremoni veteranii luftës, Avni Hoxha, Kryetari i ShoqatësKombëtare AK "Devolli", Guri Seferi dhepërfaqësuesja e vetme nga pushteti ven-dor Irena Nikaj kryetare e këshillit tëQarkut Korçë e cila për hir të se vërtetësështë nga kuadrot e rradhë në këtë qarkqë ka ndjekur në vazhdimësi të gjithaveprimtaritë që janë zhvilluar dhezhvillojnë Organizata e Veteranëve tëLANÇ, Shoqata "Devolli" dhe shoqatat etjera që funksionojnë jo vetëm në rrethine Devollit por në të gjithë qarkun e

FESTA E DOBËRGORËS. Përsëri të bashkuar dhe të gëzuar!

Edhe 20 gushti i këtij viti mblodhi sigjithmonë të gjithë arrzarët për tushmallur me njëri tjetrin. Në këtë gëzimtë përbashkët nuk mungonin edhebanorë të trevës së Devollit dhe Fushëssë Korçës. Kjo festë ka marë përmasat enjë festë mbarëpopullore për ngapjesëmarrja dhe organizimi. Në këtë

Hyskaj të cilët mbajtën gjallëatmosferën festive dhe të gëzueshmegjatë gjithë ditës. Një kënaqësi tëveçantë i dha këtij aktiviteti edhe grupi ifëmijëve të Shoqatës A.K.“Devolli” qëinterpretuan vallen devolliçe dhe tëtjera valle nga treva jonë. Fjalën emirëseardhjes e mbajti kryetari i fshatit

Daut Braholli. Përshëndetën edheorganizatori i kësaj feste, njëkohësishtKryetar i Shoqatës A.K. “Devolli”, GuriSeferi dhe përfaqësues të Qarkut Korçë.Në fund organizatorët e festës shtruannjë drekë për të gjithë mysafirët qënderuan me pjesëmarrjen e tyre në këtëfeste që tashmë është kthyer në traditë.

aktivitet morrën pjesë drejtuesit einstitucioneve të qarkut të Korçës dhetë Devollit, si: Prefekti Ardit Konomi, icili edhe përshëndeti këtë veprimtari;nënprefekti i rrethit Devoll, Artan Kecosi dhe drejtues të institucioneve të tjera.Kënaqësinë kësaj feste ia shtuan edhedy këngëtarët Artan Qoshe dhe Gerona

KUR PERKUJTOJMË2 GUSHTIN E VITIT 1949

1920 mblodhi gjithë patriotët shqiptarënga gjithë vendi, përfshirë këtu edheshumë devollinj. Me revolucionin e qer-shorit 1924 populli ynë shënoi një faqetjetër të ndritur në historinë e tij. Po s'qee thënë të bëhej më e mira, sepse mendërhyrjen e atyre që ishin mësuar tëbënin një gjë të tillë, qeveria e Fan Nolit upërmbys. Po nuk u përmbys shpirti i pop-ullit që di ta thotë fjalën e vet në mo-mente të rëndësishme. Se sa i mençurështë populli ynë, kur flitet për fatet e

Festohet 72-vjetori i formimittë batalionit "Fuat Babani"

Korçës. Pas mitingut për pjesëmarrësitnë këtë veprimtari u dha një program ipërgatitur me këngë dhe valle nga grupiartistik i qytetit të Bilishtit. Në këtëveprimtari ra në sy për keq mungesa epa justifikuar e kryetarit të ri të Bashkisësë qytetit Bilisht i dalë nga zgjedhjet e 21qershorit të këtij viti i cili ështëpërfaqësues i PD. Me mungesën e tij nëkëtë veprimtari që simbolizon dy ngangjarjet më të rëndësishme të historisëdhe kontributit të zonës së Devollit nëluftën Antifashiste Na-Çl për çlirimin evendit nga okupatorët e bashkëpunëtorëte tyre tregojnë qartë se forca politike qëai përfaqson ka qënë dhe mbetet evendosur për të mohuar kontributin,heroizmin dhe besnikërinë e partizanëveshqiptar. Ata kanë qënë mbështetës tëforcave regresive, ballistëve e legalistëveqë populli i ka damkosur me nofkëntashmë të njohur si tradhëtarë ebashkëpunëtorë të fashizmit e nazizmit.Mungesa e këtyre drejtuesve dhepërfaqësuesve, Kryetarit të Bashkisë nuke zbehu aspak optimizmin dhe gëzimin ekësaj ceremonie e cila u kthye në një festëpopullore. Duhet theksuar se ishin marrëmasa të mira nga komisariati i policisëpër mbajtjen e rregullit e qetësisë. Ku nukpati asnjë shqetësim si dhe nga Drejtoriae Sherbimit Shëndetësor të rrethit dukeangazhuar personel te veçantë për tëdhënë ndihmën e shpejtë mjekësore nërast se do të paraqitej nevoja.

Në fund të aktivitetit u shtrua njëdarkë modeste për të cilën kishinsponsorizuar disa biznesmenë nga qytetii Bilishtit. Pjesëmarrësit në këtë festëpopullore u shpërndanë me urimin"Mirëutakofshfim në festat e tjera!"

NEXHAT NALLBATI(vijon në faqen 5)

3 DEVOLLIDEVOLLIDEVOLLIDEVOLLIDEVOLLIGUSHT 2015

Angazhim serioz nga të gjitha drejtoritëe shkollave, për një fillim sa më të mbarë

Këtë vit shkollor në të gjithë Devollin, do të ulen nëbankot e shkollës mbi 4600 nxënës në ato të ciklit tëulët e nëntë-vjeçare dhe ato të mesme, siç janëgjimnazet Bilisht, Progër si dhe shkollat e mesme tëbashkuara në Miras, Fitore dhe Hoçisht. Vetëm Shkollae Mesme "Fuat Babani" ka rreth 900 nxënës dhe japinmësim mbi 30 mësues. Kështu harta shkollore përfshingjithë fshatrat e Devollit, me përjashtim të Vërnikut eGrapshit, ku nuk mungon shkolla, por mungojnë fëmijët.

Këtë bën të ditur për gazetën "Devolli", përgjegjësjae Zyrës Arsimore në Bilisht, Alma Hoxhalli, e cilagjithashtu shprehet e kënaqur për bashkëpunimin meBashkinë e rrethit, për t'i patur të gjitha objektetshkollore, në gatishmëri për një zhvillim normal tëprocesit mësimor. Sipas A.Hoxhalli ka një angazhimserioz nga të gjitha drejtoritë e shkollave, për një fillimsa më të mbarë dhe, nga ana e zyrës sonë, po tregohetkujdes që përsa u përket stafit të mësuesëve, tëevitohen lëvizjet paralele të tyre dhe, secili aty ku ështëe mundur të japë mësim në shkollën e fshatit të vet,duke u kursyer kështu atyre kohë e, duke i lehtësuaredhe nga shpenzime të kota financiare.

Gjithashtu, ve në dukje zonja Hoxhalli, për emërimetë reja atje ku është e nevojshme i jemi referuar dhenisemi nga portali (konkursi), i Ministrisë së Arsimit përtëra lëndët, duke respektuar fituesit sipas rradhës.

Por për kryetarin e Bashkisë Bledjon Nallbati,shqetësim nuk ishin vetëm meremetimet, lyerja, xhamate thyer, energjia elektrike, apo kushtet higjenosanitarenëpër shkolla, po siç tha ai, i pyetur nga gazeta "Devolli",në qendër të vëmendjes është edhe sigurimi i lëndësdjegëse për ngrohje periudhën e dimrit.

Problem mbetet rikonstruksioni i çatisë së shkollëssë mesme të përgjithëshme "Fuat Babani" Bilisht, e cilaështë edhe një nga shkollat më të mëdha të rrethit. Kanjë projekt, i cili pret zbatim nga T.A.P.I - impiantet e tëcilit siç dihet kalojnë me impakte pozitive nëpër Devolldhe, kemi negociuar si Bashki me drejtorin, ShkëlqimBozgo, që ky projekt të mos zvarritet dhe të realizohetpa filluar dimri, - ve në dukje kryebashkiaku Nallbati.

Problem shqetësues për Devollin, siç dihet ka qënë

braktisja nga ana e nxënësve e shkollave në fshatrat etyre dhe, dyndja në dy shkollat nëntë - vjeçare dhe tëmesmen e Bilishtit, aq sa nganjëherë numuri i tyre kaarritur në rreth 50 % të numërit të nxënësve të Devollit,duke mbingarkuar klasat në Bilisht e, duke vështirësuarprocesin normal të mësimdhënies.

Kur shkollat nëpër mjaft fshatra nga vijnë këtanxënës sidomos ato të Devollit të sipërm janëbashkëkohore dhe në Fitore, Ponçarë, Sul etj. ështëinvestuar duke i ndërtuar ato të reja. Për t'i dhënë fundkësaj dukurie negative, që është ushqyer edhe ngamendësia e gabuar e disa prindërve, se në Bilishtmësuesit janë më të zgjedhur e cilësia e mësimit më emirë, u bashkërendua puna nga ana e Bashkisë, medrejtorinë e gjimnazit, për të regjistruar aty në rradhëtë parë nxënësit e qytetit si dhe të fshatrave më pranëBilishtit, ndonëse Bashkia u takon tani gjithë banorëvetë Devollit e, kanë të drejtë të gjithë t'i dërgojnë fëmijëtnë Bilisht. Po a është e mundur për kapacitetin eshkollave dhe, me leverdi ekonomike edhe për familjet

e nxënësve që duhet të udhëtojnë nga larg? Ç'do komentdo të qe i tepërt.

Këtë vit shkollor, na informon Hajdar Lilo, drejtori ishkollës së mesme të përgjithëshme "Fuat Babani, njëdrejtues me eksperience të vyer e mjaft kërkues, kemigjashtë klasa të dhjeta. Po risia qëndron në faktin, semidis 60 gjimnazeve pilot ku eksperimentohet për herëtë parë në shkallë vendi nga ana e Ministrisë së Arsimitështë përfshirë edhe gjimnazi ynë, ku në dy paralele tëvitit të parë, pra klasa e dhjetë, për gjashtë lëndë tëprogramit, si matematika, biologjia, kimia, gjuha e huaj,artet dhe letërsia, mësimi do të zhvillohet në formë tëdixhitalizuar. Kurse katër klasat e tjera të këtij viti, dotë kenë mundësinë ta zhvillojnë mësimin në këtë formënga një orë në javë.

Problem që mbetet për Devollin, është arsimiprofesional. Nga tre shkolla të mesme, asnjëra nuk ështëprofesionale. Kur dihet që jo vetëm nevojat e zhvillimitagro - industrial të vendit, por edhe B.E. në vend tëazilkërkuesëve nga Shqipëria, që është një absurditet,kërkon punëtorë të kualifikuar.

Për këtë kryeministri i vendit Edi Rama gjatë samitittë Vienës për Ballkanin, në fund të gushtit, në një takimme shoqërinë civile, shprehu bindjen se e vetmja mënyrëpër të shmangur problemin që ka BE - ja me azilkërkuesitnga Ballkani është që të ndihmohen vendet e origjinës.Shqipëria propozoi të ndihmohej në shkollim profesional.

Po si mund të realizohet kjo, kur në Devoll mungondëshira për një arsimim të tillë? Nuk është fjala për atanxënës të krahinës sonë që arsimohen nëpër shkollaprofesionale të Korçës, përpos kostos së rendë familjare.Po në këtë drejtim jemi larg raportit që ka Evropa midisarsimit të mesëm të përgjithshëm dhe atij profesional. Uorvatëm para disa vitesh në Bilisht, përmend drejtoriH.Lilo, që meqënëse në qytetin tonë zhvillon veprimtaritë gjerë biznesi i robaqepsive me material porositësi, tëçelnim një shkollë teknike në këtë profil. E ndonëse ngaMinistria e Arsimit morëm fondet dhe mirwkuptimin nuku bë e mundur, sepse nuk patëm kontigjent nxënësishpër një shkollë profesionale. Megjithatë të mos ia lëmëtë ardhmes, por të përpiqemi për ta realizuar sa më shpejt.

Nga PËLLUMB AGOLLI

Problem që mbetet përDevollin, është arsimi profesion-

al. Nga tre shkolla të mesme,asnjëra nuk është profesionale.Kur dihet që jo vetëm nevojat ezhvillimit agro - industrial të

vendit, por edhe B.E. në vend tëazilkërkuesëve nga Shqipëria, që

është një absurditet, kërkonpunëtorë të kualifikuar.

Shkolla e Hoçishtit-institucion i denjë i dijes Këto ditë, kur të gjithë mezi presin të

fillojë viti i ri shkollor, sikudo në vendintonë edhe në shkollat e Devollit popunohet intensivisht nga të gjithëdrejtoritë e shkollave dhe mësuesit përtë vënë në gatishmëri ambientet emësimit. Si rezultat i një pune plot pasionviti i ri shkollor do t’i gjejë të gjitha shkollatgati për të pritur në gjirin e tyre nxënësitqë të vijojnë mësimet rregullisht.

Shkrimtari dhe filozofi amerikanEmerson, kur vlerëson dijen thotë: “Dijaekziston që të përhapet”. Dhe unë gjykojse më mirë se kushdo këtë punë e bëjnëmësuesit të cilët përgatitin gjeneratat eardhshme të atyre që në të ardhmen dotë drejtojnë vendin.

Pikërisht për këtë arsye shkolla në çdofshat apo qytet është ndërtuar në vendinmë të dukshëm dhe më të bukur. Si etillë shkolla pse jo mësuesit dhe nxënësittërheqin vëmendjen e të gjithëve. Kështundodhi edhe me mua këto ditë kur shkova

për të parë shkollën e arsimit fillor dhekopshtin e fëmijëve në fshatin Hoçisht.

Të dyja këto ndërtesa, Kisha shumë ebukur dhe ambulanca i jepnin fshatit njëbukuri të veçantë. Hoçishti është fshatime histori dhe sa herë të shkosh aty

mëson një gjë të re, të bukur dhembresëlënëse. Ajo që mësova unë nëdatën 4 shtator ishte puna e mësueseveLuiza Terpini, Klodiana Çomka dhe MiraTabaku, të cilat pa ndihmën e askujtpunon për ta vënë shkollën në gatishmëri

për fillimin sa më normal të mësimit.Përballë shkollës ndodhet qëndrashëndetësore dhe të dyja krijojnë njëdyshe bukurie që të befason që me shikime parë. Befasia më e madhe ndodhi kurhyra në ambjentet brenda. Çdo gjë ebukur, në vendin e vet dhe funksionale.Të trija koleget, si specialiste cilësorekishin lyer ambjentet brenda dhe jashtëshkollës dhe kushdo që e sheh punën etyre mund të thotë vetëm fjalët: “Sabukur!”.

Ambjentet ishin të bollshme dhemësuesit po punonin që të rregulloninedhe ambjentet e dy shoqeve që do tëvinë nga shkolla e Gracës. Ky bashkimdo të evitojë punën me klasa kolektivedhe kjo për më shumë do të jetë në tëmirë të nxënësve. Si specialist i arsimitmendoj se praktika të tilla duhet tërealizohen kudo ku ka mundësi përbashkime të tilla. Mësueset e Hoçishtit,

(vijon në faqen 4)


PREFEKTI I KORÇES ARDIT KONOMI

Shoqata e përdoruesëve të pyjevedhe kullotave komunale në Pustec, ajonë Progër si dhe Administrata Rajonalee Zonave të Mbrojtura në Korçë, tëmbështetura nga projekti: "Rezervat ebiosferës ndërkufitare Prespa,mbështetje për administratën e ParkutKombëtar të Prespës në Shqipëri",zhvilluan prej dates 10 - 11 gusht 2015,në fshatin Gorricë e Vogël, seminarintrajnues dy ditor, me specialistë, teknikëtë pyjeve, përfaqësues të Bashkisë dheaktorë të tjerë, ku merrte pjesë edhePrefekti i Korçës Ardit Konomi. Drejtorii Administrimit Rajonal të Zonës sëMbrojtur nga Mali i Thatë, Prespa eMadhe, deri në Prespën e Vogël, MihallaqQirjo, duke folur për rëndësinë e këtijtrajnimi dy ditor, u ndal tek një konceptimtë ri teoriko - praktik për menaxhimin eParkut Kombëtar të Prespës, me njështrirje prej 7500 ha, evidentimin esituatës aktuale të tij, ripërtëritjen nëvazhdim të këtij dhjetë vjeçari të pyjevetë dushkut që e popullojnë atë, gjatëprocesit të shfrytëzimit për rrallim epërdorimin e drurëve pyjorë për ngrohje.Ndërsa Vasil Male shef i menaxhimit tëzonave të mbrojtura foli për planin endërhyrjeve në pyll, në aspektin teknik,duke theksuar se plani i menaxhimitpërballet me zgjidhjen e nevojave tëkomunitetit për dru zjarri, për gjethedushku që shërbejnë si ushqim për tëdhirtat, ç'ka e bën të domosdoshme;grupimin e ngastrave sipas intesitetit tëshfrytëzimit, ndërhyrjen e rregullt meargumente teknike sipas këtij intesiteti,situatës konkrete të dushkajave,

literatureës dhe monitorimeve përpërcaktimin e ndërhyrjeve. Më gjerë etrajtoi këtë problem Olsi DumaPërgjegjësi i këtij Parku, në kumtesën evet; "Plani i ndërhyrjes, aspekteorganizative etj."

Në këtë seminar teoriko - praktik ngapjesëmarrësi, u bënë mjaft pyetje ediskutime, demostrime teknike nëterren, duke ia rritur edhe më shumëvlerat. Prefekti i Korçës A. Konomi, dukepërshëndetur të pranishmit, në këtëseminar për planin e ndërhyrjessilvikulturore në pyje, që synon sigurimine druve të zjarrit dhe njëkohësishtzhvillimin e qëndrueshëm të pyjeve tëParkut për vitin 2015 dhe në vazhdim,theksoi se; nevoja aktuale për konsumine druve të zjarrit nga ana e komunitetitështë akute dhe kërkon zgjidhje efikase.Kjo edhe për faktin se alternativat eparaqitura deri më tash për ngrohjen epopullatës, kanë qënë me kosto të lartë.

Përballë një gjendje të tillë PrefektiKonomi, tërhoqi vëmendjen especialistëve, teknikëve dhe shoqatavetë pyjeve, se nuk mund të vazhdojmëme praktikën e deritanishme tëshfrytëzimit të pyjeve, e cila është epatolerueshme dhe sepse realisht nuk kamë rezerva pyjore për të përballuar këtësituatë për plotësimin e nevojave tëbanorëve për dru zjarri, në periudhën edimrit. Për këtë ai, duke vlerësuarprogramin e seminarit, si pjesë eprojektit "Pilot", i cili është pjesë epërpjekjeve dhe asaj inisiative të madhe,për të investuar seriozisht tekalternativat për ngrohje, duke marrëparasysh ç'do mundësi që kemi përprodhimin e energjisë, kërkoi ngaspecialistët e teknikët e pyjeve dhe, jovetëm nga ata, menaxhimin sa më tëmirë të asaj pasurie pyjore që kemiaktualisht, përdorimin me nikoqirllëk tërezervave, deri në cungishtet e drurëve,

apo degëve të kurorës të drurit që nukshfrytëzohet deri në fund.

"Natyrisht pylli ka nevojë përpastrime, krasitje, rrallim e ripërtëritje,që të mund të rigjenerohet, po kjo nukdo të thotë që duke shfrytëzuar rezervate tij, të mos kthejmë vëmendjen ngaburime të tjera të energjisë, siç është p.sh.burimi i biomasës së kallamit të Prespëssë Vogël në Devoll". Duke folur për këtomundësi të pashfrytëzuara për ngrohje,prefekti Konomi, vuri në dukje prodhimine briketave peletë nga biznesi, i cili mundtë investojë me leverdi të madheekonomike në këtë drejtim, veçanërisht sinjë alternative e mundëshme përshfrytëzimin e fuqisë kalorifike për ngrohje.

Prefekti Konomi në këtë seminar, memjaft interes, tërhoqi vëmendjen estrukturave shtetërore si dhe tëkomunitetit për mbrojtjen dheshfrytëzimin sipas kritereve teknike tëpyjeve e masat që duhet të zbatojëqeverisja vendore, e cila sipas ligjit të ri,me paketat decantrelizuese për bashkitëe reja, duhet të përfshijë brendastrukturave të saj më shumë specialistëtë af të, që mund të çojnë përparareformën e madhe në këtë drejtim.

Në këtë kuadër bëri të ditur Konomi,është edhe Konferenca Kombëtare që dotë mbahet në fund të muajit shtator dhedo të fokusohet jo vetëm në analizën ederitanishme të gjendjes, por edhe nësugjerimin e udhëzgjidhjeve efikase përmenaxhimin e burimeve të ngrohjes dheplotësimin e nevoja të popullatës.

Korresp. i gazetës "DEVOLLI"

për menaxhimin e pyjeve dhe alternativa të ngrohjes së popullatës

banorë të një fshati të bukur dhe të pastëredhe fshesat i kishin ndarë sipaspërdorimit. Në punën e këtyre mësuesevenikoqire më bëri përshtypje se ato kishinideuar dhe realizuar gjithçka për ta bërëshkollën e tyre një nuse të bukur si nëditën e parë të dasmës.

U largova nga ambjentet e shkollës mepërshtypjen se kisha parë një gjë të bukurdhe se do të dëshiroja ta shihnin të gjithëjo vetëm prindërit por edhe përfaqësuestë pushtetit vendor. Në bisedë që patëmme drejtorin e shkollës, Xhemil Bajraktarimësova se si ka hyrë në bisedime mepërfaqësues të Kishës që një pjesë tëoborrit të Kishës të shërbejë si ambjentedhe për fëmijët dhe ai shpreson se kjodo të bëhet realitet.

Edhe unë shpresoj se hoçishtarët eduan shkollën dhe për më shumë i duanfëmijët e tyre të ditur. Pas vizitës nëshkollën e arsimit fillor shkuam bashkëme drejtorin dhe në ambjentet e arsimitparashkollor të cilat nga ana e jashtemkanë nevojë për shumë investime.Megjithëatë edhe këtu punohej. Edhekëtu i njëjti angazhim dhe përkushtim për

t’i pritur parashkollorët në ambjente tëpërshtatëshme për mësim. MësuesetElena Kallço, Brizina Shkodrani e MarjetaGjeçka ishin optimiste se pritjen efëmijëve do ta kthenin në një ditë të bukurfeste.

Xhemili, drejtori i shkollës duke paturbesim në punën që bën kolektivi që aidrejton pretendon që ta renditë shkollëne Hoçishtit në më të mirat e rrethit, psejo edhe të Republikës. Me këtë rast ai napërmend punën e mirë të mësueseveDaniela Gjica, Evelina Cane, Klodi Krali,etj. Ndërsa biseda sillej rreth punës qëbëhej në shkollën e Hoçishtit na afrohetdhe bëhet pjesë e bashkëbisedimit tonënjë grua e moshuar, e cila u prezantuanga drejtori. Mësova se ishte QibrijeDemiraj, pjesëtare në bordin e këshillittë fëmijëve.

- Fëmijë të vegjël nuk kam, - vijoibisedën ajo, - por nga shkolla nuk ndahemse edhe këta të vegjlit e tanishëm i duasi fëmijët e mij dhe dua që të përparojnë.Dhe Qibrija ka të drejtë sepse kur punohetdhe mendohet si në Hoçisht dhe rezultatete mira do të jenë të sigurta.

SHKOLLA E HOÇISHTIT-institucion i denjë i dijes

(vijon nga faqja 3)

Veteranë të L. A. N. Çl. nga Devolli si dhe

anëtarë të Shoqatës A.K. “Devolli”, Dega

Pogradec, festuan në sallën e kinemasë

“Lasgush Poradeci”, në

atmosferën që sjell kjo festë për

devollinjtë kudo që punojnë e

jetojnë 7 gushtin, këtë ngjarje

mbarëpopullore qe bashkon

gjithë brezat e krahinës sonë e,

lidhet me kontributin e saj të

çmuar, në luftën që bëri populli

ynë kundër nazizmit e fashizmit,

duke kulmuar me krijimin e Batalionit “Fuat

Babani”.

Pikërisht pas përshëndetjes së Festim

Shpuzës, kryetar i Degës së shoqatës

“Devolli” në këtë qytet dhe fjalës së njërit prej

veprimtarëve të shquar të shoqatës së

veteranëve dhe asaj “Devolli” Veiz Kanina, të

pranishmit ndoqën me interes kujtimet e ish

-luftëtarit legjendar të dy formacioneve të

lavdishme të LANÇl. në Devoll, Çetës

“Morava” e Batalionit “Fuat Babani” si dhe

formacioneve të tjera të Ushtrisë çlirimtare

dhe asaj popullore, Ziqiri Mero.

Veterani Mero, i cili po sfidon shekullin

me moshën e tij, po edhe kohën me logjikën

e freskët për të aktualizuar ngjarjet e së

shkuarës, vuri në dukje se partizanët e

Devollit, ishin ndër të parët që u zgjodhën në

7 GUSHTI U PERKUJTUA EDHE NE POGRADECkrijimin e Brigadave Partizane, siç ishte

Brigada e Parë, e Dytë, e Katër, e Shtatë, e

Nëntë, e Pesëmbëdhjetë dhe e Njëzetë, sepse

dolën nga zjarri i luftës dhe qenë sprovuar në

luftimet që kishte zhvilluar Batalioni “Fuat

Babani”. Kjo vlen edhe për brezin e ri sot, për

ta gjetur veten me punë, dije, zotësi e

devotshmëri, në ç’do cep të vendit që pret të

zhvillohet nga ai më tej.

Kryesia e kësaj shoqate, duke e

falenderuar veteranin Mero, i uruan atij jetë

të gjatë për të mirën e familjes dhe të

shoqërisë dhe, njëkohësisht me këtë rast

uruan edhe bijën nga Devolli Natalia (Feto)

Velo për zgjedhjen Kryetare e Këshillit

Bashkiak në Pogradec.

Me gëzim e plot hare, u përcollën edhe

festat të tjera të gushtit në Devoll, siç ishte

ajo e Shën Marisë në Ziçisht e Dardhë si dhe

ajo e emigrantëve në Menkulas etj.

Korresp. i “Devollit”PËLLUMB AGOLLI


atdheut, e tregoi pushtimi fashist i 7 pril-lit 1939, kur populli nuk i dhuroi lule porplumba dhe këtë nuk e bëri vetëm njëditë por disa vjet, deri sa u çlirua Shqipëriaduke u renditur me maturi në bllokunantifashist anglo-sovjeto-amerikan dhefitorja mbi fashizmin e renditi vendin dhepopullin tonë me fitimtarët, duke na bërëtë ndjehemi krenarë për rrugën e drejtëqë zgjodhëm në ato kohë të vështira.

Për liri, drejtësi e prosperitet populliynë ka derdhur lumenj gjaku dhe ka fli-juar në altarin e lirisë bij dhe bija nga mëtë mirët. Po të bësh bilance, del se vendiynë është i mbushur pëllëmbë e histori.Pikërisht për një nga këto histori që ushkrua 66 vjet më parë, më 2 gusht 1949,në pikën kufitare të fshatit Vidohovë nëDevoll, do të desha të sjell disa kujtime.

Edhe pse populli ynë ka dhënë sinjalemiqësie ndaj Greqisë, siç qe rasti i qever-isjes me Ali Pashë Tepelenën si dhe luftae përbashkët antifashiste, shteti grek kabërë të kundërtën. Shembulli më tipik ipabesisë është sulmi i 2 gushtit 1919 kuVidohova u bë arena e përplasjes shqipta-ro-greke.

Me këtë rast gjithkush me të drejtëmund të pyesë: Pse ndodhi kështu?Përgjigjen mund ta gjejmë te një deklaratëe gjeneralit Papagos, ish-ministër iMbrojtjes të Greqisë, i cili flet për për-

gatitjen e agresionit kundër Shqipërisë meanën e një provokacioni. Fill pas çlirimitnga hordhitë nazi-fashiste Greqia filloi tëprovokonte Shqipërinë në pjesën e kufir-it juglindor deri sa arriti te ngjarja e 2gushtit. Pas kësaj u pa qartë se sulmi iushtrisë greke ishte agression strategjikpër pushtimin e Shqipërisë. Për të arriturderi këtu Greqia përfitoi nga marrëvesh-ja e Jaltës, sipas së cilës ajo sigurontembështetjen britanike. Për pasojë edhelufta civile në Greqi dhe vazhdimi i sajsoli jo pak probleme edhe për Shqipërinë.Nën pretekstin se duke u futur në Sh-qipëri Greqia do të asgjësonte forcatkundërshtare të përqëndruara në maline Gramozit dhe të Viçit, trupat greke sh-kelën kufirin tokësor shqiptar.

Shkaku i vërtetë ishte pushtimi i Vor-io Epirit. Për të realizuar këtë ëndërr,sikur të mos mjaftonin gjithë ato padrejtë-si të bëra më parë, filloi lufta në lartësinë1309 në postën kufitare të Vidohovës.Raporti i forcave ishte i pabarabartë,megjithatë kufitarët tanë trima treguanakte të larta heroizmi. Të parët që ranënë këtë luftë ishin Memo Nexhipi, TafilFerati, Ferit Bregasi, Shyqyri Avdia, Ibra-him Fetahu, Hasan Ramadani dhe u pla-gosën gjashtë të tjerë. Pas Vidohovës usulmuan edhe posta të tjera dhe kufirijuglindor u kthye në shesh lufte. Isha gjas-htë vjeç atëherë dhe mbaj mend se si flu-

turonin avionët grekë mbi Kala e përg-jatë kufirit. Disa predha ranë edhe nëBilisht dhe ne fëmijët futeshim në gropate hapura. Situata e luftës u ndie në gjithëDevollin dhe ngjalli indinjatën e popullsisëpër këtë sulm të pabesë.

Shumica e burrave nga Menkulasi sh-kuan në ndihmë të kufitarëve në Ponçarë,dërguan ushqime dhe ngritën lart mora-lin e luftëtarëve. Kufitari Mustafa Gjini jovetëm luftonte trimërisht, por u jeptekurajë shokëve: "Unë s'tërhiqem prejkëtu! Këtu është shtëpia ime, atdheu im!"Zylgani Vidohova vrau 6 ushtarë grekëdhe u mori forcave greke flamurin. Qën-drimi heroik i kufitarëve dhe i ushtrisëshqiptare, mbështetja e popullit për bijëte tij bëri që të dështojnë ushtarët edroguar grekë dhe planet djallëzore tëGreqisë.

Ne fituam, fitoi e drejta, fitoi liria. Pos-ta kufitare e Vidohovës që u sulmua epara, qëndroi dhe luftoi prandaj iu dhatitulli i lartë "Heroinë e Popullit". Po kytitull iu dha edhe oficerit Memo Nexhipi.Kanë kaluar 66 vite nga ajo kohë dhe Vi-dohova e kufitarët e saj trima kujtohenme nderim e respekt në Vidohovë, Devolle në mbarë Shqipërinë.

Vitin e kaluar, me nismën e Guri Seferi,kryetar i Shoqatës Atdhetare Kulturore"Devolli", u gjetën shumë nga familjarëte kufitarëve të rënë më 2 gusht 1949 dhe

u nderuan me buqeta lulesh në vendin erënies. Edhe këtë vit në postën kufitaretë Vidohovës që ngrihet madhështore sikala, dhjetëra njerëz shkuan për të bërënderimet e rastit.

Ndodheshin edhe Guri Seferi, kryetari shoqatës A.K. "Devolli", Valent Nallbati,drejtor i DSHP Devoll i cili sponsorizoi ven-dosjen e një pllake përkujtimore, NexhatNallbati, kryetar i degës së shoqatës përKorçën, Daut Braholli, kryetar i kryesisëtë fshatit Arëzë, etj. Të pranishmit i për-shëndeti Bashkim Cane, kryetar i Veter-anëve të rrethit. Nxënës të shkollës er-dhën me tufa me lule dhe televizioni pri-vat "Lobi" e regjistroi veprimtarinë përkuj-timore.

Pas emocioneve që na solli Posta Her-oinë, më duhet të theksoj se përveç em-rit të madh dhe pamjes madhështore sëjashtmi, nga brenda postës s'ka mbeturasgjë, monumenti i lavdisë është kthyernë strehë për bagëtitë e fshatit.

Bota e qytetëruar, edhe kur s'ka her-onj, i krijon ata, ndërsa ne i kemi dhe duamt'i harrojmë. Shpresoj se dikasteret për-katëse do të vënë dorë që kjo postë mehistori të kthehet në një muze që të presëvizitorë duke ia bashkëngjitur bukurivepërrallore të fshatit. Shpresoj se një ditëdo të bëhet më e mira.

PËLLUMB AGOLLI

KUR PERKUJTOJMË 2 GUSHTIN E VITIT 1949(vijon nga faqja 2)

JA PRA QE NDODH!JA PRA QE NDODH!JA PRA QE NDODH!JA PRA QE NDODH!JA PRA QE NDODH!Nje njeri qe nuk jeton më, të mbledhi te

gjallët. Kujtimi i tij aq i fortë sa na mblodhipas 20 vjetësh.

Shaban Jazexhi, student i Artit, bashkoivajzen, bashkeshorten, babane,vellanë,studentet e aktrimit 1984-1988. Aty nekodren e Devollit sot koha ndaloi. Te gjitherrëshkitëm dhe ngecem ne vitet tona. Cate larguar, ca te emigruar, te gjithe tendryshuar, por lotet ishin njesoj. Po kujt ishkonte ndermend se kujtimet papritur doja plasnin te qeshurit, ku lotet rridhnin meshume.

Shpirti na ngashërente, fytyra naqeshte, lotet na rridhnin. E gjitha “HILJA”jote. Ngerçi ne fyt na u lirua. Kraharorimbushej me ajer te harruar. Po ngjanimnjesoj.Uhff!

Sa te pa thena u numeruan per ty oshakator i vdekjes! Sa sekrete zbuluam obamires sekret! Ti qyfyrexhi i dashurise,mistrec i shoqerise, moderator i Parajsës.Po Ti ja paske ngrene Mjaltin ne konviktRenatos more? (Që sot e mori vesh) Tirrezove perdhe ne box Nardin?(qe sot idridhej mjekra, me lot per ty?) Ti paskepasur plan me Ramollarin per nje teater teRi? Dhe sna e kishe thenë? Sa e sa tetjera... i ke te fshehura tek lulet qe s’i themidot me fjale. Mbi buqeta miku yne u be apelii klases, që nga Shqiperia deri USA, ngaBilishti deri Kanada e kudo në planetin tonete vogel.

Gruaja-Arta te fal per mengët e grisuradashurore. smile emoticon

Por Vajza jote-Xhoi, o Bani kishteprofilin tend ku rridhnin lotet e saj.

Ban! Ia thamë,(si do beje ti per ne) qene jemi disa copa prej Bani, pra prinder neçdo dilemë a hall te saj.

Qyteza jote sot u popullua nga shoket etu duke na mikpritur ashtu devollitçe.

Bani sot me ty u ndjemë më të mirë.Faleminderit qe na mblodhe!

Nje boshllek ne toke, nje Engjell meshume ne qiell.

E dijme se aty Lart ti kujdesesh per Ne.

LEONARD BOMBAJ

Njëzet vjet pa djalin, vëllain, mikun,shokun e mirë dhe të talentuar Shabanin.Gjithë këtyre viteve, kemi ecur me bindjense ti je i gjalle mes nesh. Zaten keshtu ndodhme te gjithe njerezit qe lene pas, kur ikin ngajeta nje veper te dobishme per shoqerine sadomodeste te jete ajo. Keshtu dhe artisti ngaBilishti i diplomuar per aktrim ne vitettetedhjete ne Alademine e Arteve ne Tiranedhe me kariere artistike ne Teatrin e EstradesProfesioniste te qytetit te Pogradecit, deri nefillim te viteve nentedhjete, kur vepra dhe jetau prene papritur tragjikisht nga vdekja eparakoheshme.

Dhe sot kur miq dhe artiste janembledhur ne nje ceremoni te thjeshteperkujtimore ne shtepine e tij ne Devoll,askush nuk e beson se ka humbur ngakujtesa imazhi i kolegut te tyre, por edhe fjalaskenike, zëri i vecante plot timbër i Shabanit,i cili ishte aq i dashur per spektatorin.

Flasin per lojen e tij interesante e me nivelartistic ne mjaft komedi e premiera teestrades ne Pogradec, regjisoret e saj MarioAshiku e Kastriot Ramollari. Po edhe aktorete humorit Ilir e Vangjo Shkurti, Athina Mile,

Njëzet vjet pa aktorin etalentuar Shaban Jazxhi

Vladimir Mullaj etj. te cilet e kishin partner nemjaft shfaqje suksesi. Rreth portretit teartistit, po edhe te birit te paharruar janembledhur sot, babai i tij Bardhyl, qe mezi emposht dhimbjen, poeti e vellai Shkëlqimi,nipi Shaban qe studion per jurist dhe i kamarre emrin xhaxhait te tij,, ashtu si veteartisti qe trashegonte emrin e gjyshit te vet,ish – partizan i Cetes “Morava” e Batalionit“Fuat Babani”, Shaban Jazxhi nga Bracanjivrare ne L.A.N.Cl. me 24 korrik 1944, kunataLuli, mbesa Kejsi dhe halla e Tiranës. Po nenje dite te tille pervjetori jane edhe ish- shokete tij te auditorit, te cilet jane bere personalitetepublike te jetes artistike ne vend, duke cuarme tej keshtu edhe endrren e mbeturpergjysme te kolegut e shokut te tyre, siLeonard Bombaj, Kliti Roshi, regjisoret IlirDrini, Kastriot Ramollari, une Fifoja sic metherriste, miku i tij i feminise etj.

Ai na buzeqesh nga portreti qe kemiprane dhe, duket sikur eshte ringjallur serish

e ka hyre ne rol. Per te na pritur e sajdisur,ashtu si dinte vete ai. Eshte nje ceremoni ethjeshte njerezore larg publicitetit, qenganjehere i zhvleresojne gjerat por edhevepren e te pavdekeshmeve dhe, nuk mundte mos i them ne heshtje: Ti e dije qe ne tëdonim aq shumë, por sot në këtë përvjetor endjej se dhimbja kthehet në krenari për tëgjithë ata, qe te kane ne zemer, Bani i dashur.

Për ty nëpërmjet celularit, u shprehën meplot mall e dhimbje dhe aktoret e famshemte humorit shqiptar, sic do te beheshe edheti, Zamira Kita nga skena e teatrit te Korçesdhe Arben Dervishit nga Amerika e largët, kuka emigruar. Po edhe mjaft spektatore ngaPogradeci, Devolli e gjithe vendi, kudo qe tishpalose talentin tend.

Kujtimet për ty na forcojne bindjen senjeriu, sado vite të kalojnë nuk vdes kurë, kurle pas veper dhe emer te mire. I perjetshemqofte emri yt.

ENDRI FIFO


Mundem me tokën e djersën time...DUA TE JETOJ NE VIDOHOVE!DUA TE JETOJ NE VIDOHOVE!Mundem me tokën e djersën time...

Iku gushti, u ngrys moti, mjerë ai qës’qe i zoti, kanë thënë pleqtë. Dhe vera ekëtij moti, thuajse iku, po në Devoll i lahambarët plot me grurë. Tridhjetë derigjashtëdhjetë kuintal për hektar, ishterendimenti nga Cangonji e deri nëVidohovë, ku zuri fill edhe ky reportazhpër faqet e gazetës sonë. Ç’do ta bënitërë këtë grurë, pyesim? Të hanë njerëziaedhe bagëtia, na thotë një grua. Pastajnë anët tona bën nganjëherë dimër imadh që i ze udhët e, nuk mund të vijëajo buka e sharruar që e sjellin nga Bilishti.Kështu që kur e ke shtëpinë plot e rafsh,nuk i mban sytë as nga perëndia, as ngaqeveria, shton ajo dhe na fton për një kafe.Megjithëqejf, i them. E quajnë Fatime.Bijë nga Arrza martuar me Hysni Liçin.

Fillim gushti dhe në kujtesën e fshatits’ka se si të mos vijnë provokacionet evitit 1949. Po këtë herë në memorien eHysni Liçit, luftën në fshatin e tyre e sollikorrja e grurit. Tani Hysniu është 84 vjeç,por atëherë sapo i kishte mbushur tëtetëmbëdhjetat dhe, ashtu si mjaft tëtjerë është dëshmitar okular i kësaj lufte.Pikërisht për këtë edhe Petrit Demiri,autor i disa dokumentarëve tësuksesëshëm, mjaft prejt të cilëve përDevollin e figurat e tij e ka thirrur, për tabërë personazh të një filmi të ridokumentar, kushtuar kësaj ngjarje.

Konflikti është shembur e ka marrëfund dhe, betejën e dyanëshme tëfqinjëve (grekë e shqiptarë) të asaj kohe,ai e shikon si një ngjarje që përbën historie, me një vizion të së ardhmes, medokumentarin e vet kërkon të kuptohetmë mirë rrjedha e historisë. Fati, që të dypopujt vëllezër i ka vënë përballë të njëjtaverreziqe në historinë e tyre shumëshekullore,si dhe bashkëluftëtarë përkrah njëri – tjetritpër mbrojtjen e lirisë e pavarësisë së tyre.Për këtë është skrupuloz e kërkon banorëtë këtij fshati, të cilët e kanë përjetuarngjarjen, siç është edhe Hasani, i cili si njënga fotografët e parë të shquar të Devollit,ka në studio një arkiv me të vërtetë të rrallëe të pasur historik.

Plaku Hysni, që lodh nga këmbët edhenjë atlet të stërvitur mirë, ec si djalë i ridrejt piramidës nr.56 dhe tregonpapushim. “ Ja, kështu gusht i nxehtëishte edhe atëherë më dyzet e nëntën.Kishim shtruar duajtë e grurit nëpërlëmenj, për të shirë me kuaj. Kur paskrismave, çatisën mbi fshat edheaeroplanë që bombardonin dhe hidhninfuçi me lëndë djegëse. Flakë e tym. Luftëe vërtetë. E tëra në territorin eVidohovës, se kundërsulmi i forcave tonaqe i ndaluar në territorin e Greqisë, bileedhe zjarri i armëve. Kjo e bënte tëvështirë qëndrimin e banorëve dhe, gra,fëmijë e të moshuar, jo vetëm nga fshatiynë, por edhe nga Mirasi, qeveria ishpërnguli në Dardhë e fshatra të fushëssë Korçës, derisa mbaroi lufta. Vendi umbush me të vrarë dhe u la me gjak”.

Pastaj Hysniu tregon, ku ranëdëshmorët e parë të asaj lufte Ferit Bregu,Tafil Ferhati etj. Petriti e pyet, për MemoNexhipin dhe shtatë ushtarët që u vranëbuzë lumit Devoll, tek ura që lidh Mirasin

me Vidohovën, për lapidarin që nukekziston më. Plaku ngryset dhe nuk i vjenmirë. Jo vetëm lapidari, po edhe emri“Memo Nexhipi”, që nuk e mban shkollae Vidohovës. Turp i madh për fshatin tonë,po kush na pyet. Memoja sapo ishtemartuar dhe ardhi e la jetën për mbrojtjene vendit në Devoll, në vend që ta gëzonteme nusen e tij në Tepelenë. Ardhi vetë eshkreta atëherë dhe e gjeti të vrarë. Tëvrarë pati edhe në Trestenik, po askushnuk i përmend sot. Di që njëzet e shtatëveta, që ranë në Vidohovë, disa ende tëveshur me kapotën e partizanit ishin tëregjimentit të Pogradecit, që luftoi këtubashkë me regjimentin e Vlorës. Tani vunënjë pllakë mermeri me emrat e të rënëveaty te posta kufitare, që mban emrin“Hero i Popullit”, po ndërtesa është ebraktisur, ashtu si fshati që nuk ka udhëpër të qënë dhe është i izoluar, si atëherëkur qe kloni.

Gardhi mesjetar me tela që i thoshinklon, dhe mbante në regjim kazerme, këtëfshat kufitar, ra me diktaturën kur u ndruasistemi, po Vidohova shpesh vazhdon tëtrajtohet edhe sot keq, si në të kaluarën.Këtë e thonë banorët e saj, por e tregonedhe mungesa e investimeve nëinfrastrukturë, me një urë që mezi mundtë kalosh me automjet dhe, një rrugë tëpërbaltur karvanesh që lidh tri lagjet efshatit, me rrugën nacionale që përfundonpër Devollin e sipërm në Miras.

Mungesa e një udhe të kalueshmenormalisht për automjetet, është mekosto të lartë për banorët e fshatit. “Ja,shiko si po e bartim grurin; me kuaj emushka, thotë Skënder Liçi. Në fshatratfqinjë një dynym grurë u korr meautokombajnë me 500 – 600 lek dynymi,kurse në fshatin tonë me 900 deri 1200 lek,se jini “matanë klonit” na thonëkombanjerët që vijnë nga Berati, Kruja, Fi-eri e rrethe të tjera. A thua nuk ka kombanjanë Devoll! Po kush i planifikon, kush iorganizon, kush i kontrollon. Dhe bëjnë sitë duan. Ashtu siç bëjnë edhe traktoristëtme çmimet e plugimit e të mbjelljes. Kuështë Drejtoria Rajonale e Bujqësisë? “

Jo vetëm kaq, po për shkak të kostossë lartë të transportit fermerët e këtijfshati nuk mundet të dalin as edhe në tregme produktet bujqësore e blegtorale.Këtë e dinë mirë kasapët dhe xhambazëte bagëtive, që vijnë nga Korça e Bilishtie, u diktojnë çmimin e mishit sipas qejfit:300 lek/ kg. peshë e gjallë, për ta shiturmë pas në qytet me 800 lek/ kg. Kushfiton në këtë mes, thotë Luan Mici? Neqë rropatemi dimër e verë tërë vitin me

bagëtinë, apo tregtari që e ble mallinbadihava dhe e qarkullon për një, a dyjavë? Kështu ndodh edhe me mollën,qepën, pataten e prodhime të tjera.

Ujit ia kemi bërë dermanë, thotëBujamini, se kodrat e fshatit tonë janëaq të pasura me ujra e, gjithkush kashtrirë tuba privatisht, duke plotësuarnë një farë mënyre nevojat, megjithësekjo nuk është zgjidhje. Po rruga… Eh,rruga, qesh me ironi. Sa herë na i kanësjellë “Evropën te dera”, për të na marrëvotat dhe, na kanë përcjellë me shoshënë ujë. Mihallaq Ziçishti kur e kishim nëkrye të rrethit, vinte e flinte në Vidohovë,thotë Skënder Liçi. Nuk ishte qibar, kursedjali i tij Ylli, ndonëse e votuam deputetna ka harruar fare.

Po se mos vetëm ai!... U bë deti kospër të përndjekurit politikë në gazeta etelevizion, ankohet Shaban Merolli, i cilika vuajtur prej vitit 1978 dhjetë vjet nëburgun e Spaçit, i dënuar për agjitacion epropogandë. “Po deri më sot nuk kammarrë as edhe një lek, ndonëse më kanëtaksur të më japin mbi dhjetë milion lekë.Shteti ta gjen menjëherë shtëpinë, kur jeborxhli e, ta prêt menjëherë korentin fjalavjen po nuk e ke paguar. Po kur ky shteti detyrohet qytetarit të vet?”

Dhe ashtu si njeriu – njeriut edhe halli– hallit, nuk i ngjan. Meti Mançelli ka mijraeuro të depozituar në një nga bankat eGreqisë, ku ka punuar për vite të tëra siemigrant, po për shkak të krizës sëmadhe ekonomike, nuk mund të tërheqënga llogaria e tij bankare më shumë se160 euro në ditë. Kështu si ai ka edhemjaft emigrantë të tjerë, të cilët kanëmbetur tej kufirit pengje të bankave, osepronarëve grekë që nuk mund t’i shlyejnëpër punën e kryer.

Dhe nëna e tij Hazize Kodra bashkëme bijën, e cila ka gjashtë fëmijë të miturvuajnë edhe për bukën e gojës. Shikoniku jetojmë, tregon ajo, duke treguar njëndërtesë të vjetër tejet të amortizuar eme rrezik shembje, e cila në të kaluarënka shërbyer, si posta e vjetër e kufirit.Do të më thoni, po ç’pret çupa e dhëndërriyt, moj zonjë? Pse nuk ia mbathin edheata si shumë të tjerë në Gjermani?“Vetëm kurbetin, mos ma kujtoni,mallkuar qoftë! Ja, si më ndodhi medjalin… Si ai që thosh, zura një hajdut, obaba! Lëshoje! E lëshoj unë, po nuk mëlëshon ai. Dhe nëna e palodhur Hazize eka kthyer oborrin e madh para shtëpisënë vathë për dhentë. Këtu jam vetë zot,vetë shkop. Dua të jetoj me fëmijët këtunë Vidohovë, i bje dheut me pëllëmbë ajo.

Mundemi me djersën dhe mundin tonëdhe, do ta bëjmë këtë.

Kështu thotë edhe djali i Skënderit,Aurel Liçi, i cili punon sa në Kretë nësezonin e vjeljes së ullinjve, aq edhe këtunë fshat, ku mbjell e kultivon ç’dopëllëmbë të tokës që ka në pronësi. “Duatë jetoj në Vidohovë, ku linda dhe u rrita.Mundem me tokën e djersën time dhe,do ta bëj këtë”. E si për të na bindur, sekëto nuk janë fjalë në erë, po vetëbesim,na tregon sallonin e kuzhinën, që pondërtonte vetë dhe për planet që ka nëtë ardhmen. Thonë për devollinjtë brendadhe jashtë vendit, janë nga njerëzit mëpunëtorë. Po ajo që dua të ve në dukjenë këtë shkrim është besimi i tyre tekrahët e veta, si një ndër elementët mëtë rëndësishëm të mirëqënies në Devoll.

Vidohova ka rreth 130 familje dhepeizazhi i fshatit, ka ndryshuar ashtu sinë tërë Devollin nga shtëpitë e rejakomode. Jo vetëm kaq po edhe strukturae fermës së tyre për kafshët qëmbarështojnë dhe bimët e pemët frutoreqë kultivojnë. Rinia jeton si kudoperiudhën e informacionit, ia thotë mirëteknologjisë elektronike e, konsultohetnëpërmjet internetit për farëra e lloje tëreja fidanash që përshtaten me kushtetklimatike të zonës, ashtu si konsultohetedhe për tregun e prodhimit, të punës sidhe për turizmin. Fshati është përtërirënga emigrantët dhe, bashkë me anënmateriale edhe ajo shpirtërore, e cila kandikuar e po ndikon jo vetëm nëmarrëdhëniet që ata kanë me njëri –tjetrin, por edhe me fqinjët, duke umirëkuptuar më mirë se në të shkuarën.

Ky është një realitet i prekshëm e, nukmund të mos vihet re. Për këtë Petritifikson edhe një detaj tjetër në kamer përdokumentarin e tij: një grup burrash ngaVidohova, që ktheheshin nga kufiri. Kishinqënë në fshatin me të afërt grek, mefshatin e tyre, në Dhipotami, për t’i hedhurnjë dorë dhe’, mikut të tyre Harallambit, icili kishte ndrruar jetë. Kështu bëjmë ne,thotë Hysniu; nisemi gjithnjë nga e mira.Nga e mira, ta kesh më mirë me komshinë,se sa me Perëndinë. Dhe sjell përsëri nëbisedë ‘49 – ën, kur dikush i hoqi syzetnjë ushtari të vrarë grek dhe ia mbylli sytë,duke e varrosur bashkë me të tjerët.

Fshati me tri lagje midis ujrave,kundërmon beharit era pleh bagëtish,bulmet e bereqet, po rrezaton shpresë,gëzim, energji dhe qytetërim, që tejkalonç’do fantazi historike, që mund tëpërmblidhet në një dokumentar, aporeportazh.

Reportazhnga SKËNDER DEMOLLI


Vallja devolliçe nderon kombin dhe flamurin- SHËNIME UDHËTIMI NGA FESTIVALI FOLKLORIK INTERNACIONAL NË RUMANI -

Gusht i perzhitur ne Ballkan. Edhe pse temperaturat me telarta se kurre, tentojne te thajne çdo gje,veç kengeve dhe vallevete cilat burojne nga shpirti i djemve dhe vajzave te nje populli qeshkojne per te marre pjese ne nje event kulturor nderkombetar,nuk mund t’i vyshkin nga buzet e tyre.Veshur me kostumet emocme, Ansambli Folklorik i Shoqates Kulturore "Iliria", qe nebashkepunim me Qendren Kulturore "Dhimiter Orgocka" teBashkise se Maliqit dhe artiste nga Devolli, sfiduan kapriçion enatyres dhe duken si n je pranvere e fresket qe shtegton nga visetshqiptare drejt qytetit Buzau te Rumanise, ne Festivalin FolklorikNderkombetar. Rrugen e larget prej me shume se1000 km, veçshpejtesise dhe sigurise se shoferit Fatos Çako, na e ben te naduket me e shkurter deshira e madhe per te çuar atje magjine emadhe te kengeve dhe valleve te popullit tone. Kemi hyre nefushen e famshme te Vllahise. Ne çast me vjen nder mend njekenge kurbeti e Devollit dhe bashke me Agron Kordallin, ia nisme mallengjim: "Ku je nisur e do veç ti,/odjale devolli?/Une po shkoj per ne Vllahi,/Moj pema zerdeli" E bukur kenga. Djemte eorkestres; Gjergji, Mondi, Nardi, Festimi,isojne te intonuar ashtu siç e do kenga ekenduar brez pas brezi. Po sot kete kengete moçme e solli rasti ta kendojne ne ketehapesire dy devollinj qe nuk shkojne as perazil, as per kurbet, por per te shpene shpirtine nje populli te mbushur plot besim tek eardhmja e tij. Kenget shtyjne njera-tjetren,gjersa lodhja udhetuese prej njezet e kateroresh, gjymtohet perpara hotelit luksozPIETROASA te Buzait. E para qekomunikon me ne eshte Bianka Joana njestudent e vitit te dyte ne shkencat sociale neUniversitetin Shteteror te Bukureshtit. Ajobashke me valltaren tone Ledia e cila e fletmire dhe bukur gjuhen angleze, do te behenbusull orientuese ne kohe dhe ne hapesireper gjithe grupin tone gjate diteve te festivalit.

Dita e pare. Buzau me njeqind e shtatedhjete mije banore, kahapur zemren qe vertet e paska te madhe , te bukur, te ngrohte.Ne te gjithe sheshet dhe rruget ushtojne tingujt e grupeve tëardhur nga tere anet e botes. Ne sheshin perpara bashkise seqytetit, atje ku ngrihen dy permendore ajo e martireve te kishesdhe ajo e heroizmit te luftes dhe te punes te popullit rumun fillonceremonia e hapjes se festivalit ne edicionin e dyte te tij. Kryetari iBashkise, me shiritin zyrtar ne krah,me fjale shume te ngrohta ushpreh mireseardhjen pjesemarresve. Gjemon lodra. Nen hijene flamurit shqiptar, grupi i valleve tona, i veshur me kostumetmahnitese shperthen me vallen festive.

-Solo loder..! Ky eshte zeri i koreografes Ermioni Sinollari qengre peshe shpirtin e artisteve shqiptare. Mbyllja e valles mekrahet lart si te shqiponjes ne flutur, ben qe sheshi te shpertheje nebrohoritje te fuqishme: "Bravo Albania..! "Pas interpretimit te çdogrupi, vendosemi ne kolone per parakalimin neper rruget e qytetit.Perpara grupi folklorik i Rumanise si vend organizator dhe pas tij,sipas alfabetit, ne bijte e ardhur nga vendi ku rriten shqiponjat.Eshte e disata here qe mallengjehem, kur mbaj flamurin neveprimtari te ketij lloji, por kesaj here nuk di pse kam nje ndjesikrenarie me te madhe. Meqenese te gjithe pjestaret e grupit lodrojneduke ecur, tabelen me emrin ALBANIA, e mban nxenesja evogel Livia Sinollari e cila me kostumin kuq e zi me shqiponjenne gjoks, duket sikur do te fluturoje. Ajo eshte nxenese ne klasene kater te shkolles "Mesonjetorja" ne Korçe. Emri i kesaj shkolleqe na kujton alfabetin, bashkohet me flamurin e si dy pjese teshpirtit te kombit na japin kurajo te kendojme e kercejme me bukur.Orkestra me Nardin,ose Naqen siç e therrasin miqte e tij, luanvallen me motive te Tiranes. Qindra njerez qendrojne, nepertrotuare, duartrokasin e drejtojne aparatet fotografike, kameratdhe celularet per te na filmuar. Shume nena, ofrojne femijet e tyreper t'i nxjerre ne fotografi. Nga ballkonet e pallateve shohim njerezqe na pershendesin dhe filmojne. Vallet vazhdojne. Mbi kokat evalltareve te grupeve fluturon nje dron qe po filmon. Kur ofrohet teflamuri yne, me mbushen syte me lot. Emocionet me çojne tedjemte e Kombetares se Futbollit ne stadiumin e Beogradit. M'ukujtua Lorik Cana si nje engjell fluturues ne fushen e blerte qe sotne kete event te madh kulturor eshte zëvendesuar nga artistet eardhur nga Korça, Devolli, Erseka dhe Maliqi. Edhe keta dine te

fluturojne… Jemi ne CRANG PARK. Çdo grup kendon himnin eflamurit te tij dhe interpreton pesembedhjete minuta kenge e vallenga programi qe ka sjelle. Ne çast degjohet zeri i konferencieresse bukur qe me nje regjister plot siguri dhe emocion shqipton: -Albania..! Shikuesit, te çuar ne kembe, na presin me duartrokitje.

Fillon Himni yne kombetar. Per fat te mire nje ere e lehte ishpalos bukur palet e flamurit. Shqiponja duket sikur do te fluturojetek te gjithe ata popuj qe duan dhe mbrojne endrrat e lirise dhe teperparimit. Te gjithe kendojne me emocion dhe me dore ne zemer.Ne krahun tim, shikoj Agron Kordallin qe ka mberthyer mbi flamursyte e perlotur. Ky himn qe ka lindur ketu ne Rumani nga Asdrenii madh dhe muzikanti i njohur rumun Jonesku, duket i njohur dheper rumunet. Ne mes te publikut, dalloj dhe dy miqte e mi tenjohur muzikante nga Tirana. Ata jane Iliri dirigjent dhe Arta violinistete dy femijet e kengetarit te pervuajtur te TOB ne Tirane, ZihniBerati, qe prej shume vitesh jetojne larg atdheut. Me dore nezemer kendojne dhe perloten.

Pas himnit, Vallja devolliçe. O zot, sa bukur dhe sa emocionpercjell kjo permendore folklorike e kombit tone te dashur. Kurfustanellat hapen, skena mbushet plot me trendafila te bardhe.Eshte ky moment, kur shikuesit çohen ne kembe dhe duartrokasingjate. Jurgeni, Kristi, Maksi, Ilioni etj, nuk do ta harrojne kurre keteperjetim emocional. Pas valles kenga "Trimi devolli" tek ia dorezojflamurin njeres nga valltareve, degjoj Agronin qe me thote: - Jepi,byrazer, te degjohet gjer ne Dembrave! E di se ç'do te thote. Po nekete date, ne Poloske te Devollit festohet dita e formimit te BatalionitPartizan "Fuat Babani", ndaj kenges ia shtoj edhe me shumeemocionin. Valltaret ne gjysme harku me shoqerojne meduartrokitje. Llahutjeri Gjergji Mulollari ben nje prerje te kenges,sikur te ishte nga Devolli. Duartrokitjet qe fillojne qe ne mes tekenges vazhdojne gjer ne fund.

Ky ishte prezantimi i pare. E para qe shprehet me ngrohtesidhe respekt per grupin shqiptar eshte konferencierja e koncertitAdelina, e diplomuar per menaxhim arti dhe qe eshte punesuar siproducente. Tek zbresim shkallet na thote: -Bravo Albania …!Very nice dancy and song! Jeni te mrekullueshem! Bjanka evogel me zerin e saj te embel na ofrohet dhe me ate buzeqeshjenfeminore i drejtohet regjizorit Dhimiter Orgocka: -Per mua jeni mete miret. Nata e dyte. Perseri ne CRAN PARK do te zhvillohet

koncerti i konkurimit.Çdo grup do te paraqitet me tridhjete minutakoncert. Mobilizimi eshte me i madh, si nga pergjegjesia artistikeashtu dhe nga ajo kombetare. Ne te gjitha mediat e qytetit te Buzautveçanerisht TV SAT , ka krijuar nje klime te favorshme per ne sinje nga grupet favorizuese per titull.

Fillon koncerti. Vallet vijne njera pas tjetres. Kenga "Shqiperi onena ime" ia le vendin valles me motivet te Tiranes. Eleganca evalltareve me soliste Lori Sinollari pasohen nga finesa e InesLedias, Armeles, Zoit, lirise etj. Kostumet me thurjet karakteristikete Shqiperise se Mesme, e kane dhe efektin sugjestionues teshikuesit.

Kumbimi i lodres ne Vallen Festive, jep sinjalin se artistet dohyjne ne kulmin e interpretimit. Dy goditjet timbruese dhe krahete artisteve ne valle do te perthyhen lart duke simbolizuar perserifluturimin e shqiponjes. Adrian Pere, drejtori i festivalit duke thyercdo lloj protokolli çohet nga tavolina e jurise, na pergezon dhe

dhuron dy diplomat; nje per grupin dhetjetren per Dhimiter Orgocken si drejtues iShoqates Kulturore "Iliria", per tecilin gjejrastin ta falenderoj ne kete reportazh teshkruar enkas per gazeten "Devolli", mefjalet me te perzemerta qe jo vetem sfidonmoshen, duke u bere protagonist ne kryete grupit, por edhe sepse asnjehere nukeshte ndare nga Devolli dhe artistet e tij,duke i ndihmuar ata ne promovimin evlerave artistike te krahines sone brendadhe jashte vendit. Po ç'them? Ai eshtedevolli dhe pot a shkelesh ne kallo, si te tilleshperthen si bubullime me vargjet eDriteroit: "Kush per mua folka se nukqenkam devolliu i pare?..."

Nje foto ceremoniale me drejtuesit dheorganizatoret e festivalit do ta mbyllte ketenate ne skene, per ta vazhduar ne hollin ehotelit ku jemi vendosur.E nisem thjesht mellahuten e Gjergjit, pastaj erdhi Mondi me

fisarmonike. Me kenget tona bashkohen e gjithe bota.E para AlltazTorgu,valltarja me e bukur e grupit turk dhe e gjithe festivalit,vec tetjerash kercen Xhirxhilene shqiptare. Veç sharmit dhe elegances,ashtu e zbathur, ben nje kercim profesional qe gjithkush kujtoi seishte nje balerine profesioniste, por jo bukuroshja turke vazhdontestudimet ne vitin e trete per shkenca sociale ne Ankara. Nje vallegreke, ben qe Maqi, shoferi i grupit grek, ofrohet dhe me njeshqipe te ngaterruar na thote: -O po jepi Korça! Jepi Albania, tymte dale! Ofrohet te Festim Tomori dhe fillon e sqaron:

- Une e njoh Korcen,Pogradecin, Saranden, Vloren, Bilishtinse sjell turiste. Keni vend shume te bukur.

Vallet vazhdojne. Pas kolazhit me kenge nga Korca Kolonjadhe Devolli,fillojne kenget e serenates korcare. Ne vallezim janengritur dhe kercejne;polake, greke, gjermane, tajlandeze,meksikane, ruse etj. Vallja ruse "Lin ka ka lin "e ndez mjedisin.Popujt te lidhur me magjine e tingujve shkrihen ne nje. Ne çast mevijne ne mend vargjet e Shirlerit: "Perqafohuni miliona,/Shkrihu nenje te puthur o Bote"

Edhe ketu jemi ne organizatoret e ketij organizimi pa kufij.Jemi ne shqiptaret qe dime te krenohemi per vlerat e shpirtit tebashkjeteses mes etnive dhe besimeve fetare.Kur kenget dhevallet arrijne mesnaten, shoh valltarin Sarkov nga Polonia qe naofrohet, shikon flamurin tone dhe na thote ne gjuhen angleze:

- Flamuri i Skenderbeut. Bure i forte dhe trim.E ç'duhet te them me shume ne kete shkrim, ku shprehet

talenti i artisteve shqiptare, por dhe vleresimi i njerezve artiste ngai gjithe globi. Jemi krenare, sepse nga 13 vende te botes,vetemtre; Rusia, Shqiperia dhe Meksika kishin sjelle grupe me tepergatitur te cilet u diskutuan per vendin e pare. Edhe pse juria mevendin e pare nderoi grupin e Meksikes ne gezojme bashke meta sikur te ishim te njohur prej shume vitesh.

Flamuri Shqiptar dhe kupa simbol e festivalit qe na u dha dhene si gjithe grupeve te tjera, qendron ne balle te autobusit. Perseriçajme permes Fushes se Vllahise duke kenduar strofat e tjera tekenges Devollit. Jemi duke u kthyer ne vatren tone te dashur efisnike, me krenarine qe manifestuam vlerat me te mira te folkuttone, i cili eshte i kuptueshem per te gjithe popujt e botes.

Rumani, gusht 2015

Nga ENDRI FIFO


Drejtor i gazetës:Qemal ZYFI

Numri i llogarisë së Shoqatës A.K. “Devolli”:0101026356, Raiffeisen BANK, Tiranë

Email:gazeta_devolli @yahoo.com

Kryeredaktore:Ervehe BARUTI

Shef i Marrëdhënieve me Publikun:Skënder DEMOLLI

Zv/ Kryeredaktor:Viktor DEMIRAS

Servet Xama nga Piluri iDevollit, i përket asaj plejadeushtarakësh shqiptar, të cilët efilluan karrierën nga grada më e ulëte arritën të bëjnë pjesë në rradhët eoficerëve madhorë, falë mënçurisësë lindur, përkushtimit në detyrë,përpjekjeve të parreshtura përrritjen e nivelit teorik epërmirësimin në shkallën më tëlartë të teknikës luftarake me armënkur kryen shërbimin. Serveti ishtetipi i ushtarakut popullor. Ai gëzontedashurinë e respektin e ushtarëvedhe oficerëve jo për hir të gradës endëshkimit nga zbatimi korekt irregulloreve por për aftësitë e tijorganizative e profesionale, përkujdesin që tregonte gjatë punëspërvetësimit të teknikës sëndërlidhjes për dhembshurinëatërore që tregonte ndaj vartësvetë tij në gëzimet apo hidhërimet qëatyre u rezervonte jeta prandaj atame dashamirësi e thërrisnin xhaServeti. Serveti i mbetur jetim qënë moshë të vogël manifestojshkëndija zgjuarsie që në bankat eshkollës fillore në fshatin e tij tëlindjes në Pilur prandaj nëna e tëafërmit e tij e ndihmuan atë tëvazhdonte shkollën e mesme nëGjirokastër të cilën e përfundoi merezultate të larta. Aty nga fundi iviteve '20 e fillimi i viteve '30 teshekullit të kaluar shteti shqiptarmerr masa për modernizimin eushtrise kombëtare. Me ndihmën eoficerëve vendas e të huajorganizohen shkolla e kursekualifikues për oficerë e nën oficerëqë ato të drejtonin repartet endryshme. Në vitin 1930 në Tiranëu hap shkolla 3-vjeçare për radio-telegrafist që do të shërbenin nëarmën e ndërlidhjes. Pranimi ikadeteve për të vazhduar mësimetbëhej nëpërmjet një konkursi mekërkesa të larta të cilën Serveti ekaloi me sukses. Pasi gradohetnënoficer radio-telegrafistemërohet shef i radiostacionit tëkufirit verilindor me qendër nëKukës ku shquhet për aftësistëteoriko-praktike. Kjo tërhoqivëmendjen e eprorevë të tij të cilëte transferojnë në Tiranë siinstruktor për përgatitjen e radio-telegrafistëve të rinj. Deri në vitin1939 kryhen edhe detyra tërëndësishme pranë aerodromeveushtarake në Tiranë e në Vlorë.

Pushtimi fashist i Shqipërisë, paasnjë rezistencë të organizuar ngaqeveria e Zogut, e pezmatoi rëndëServetin i cili kërkon të rikthehet nëvëndlindje për të përcaktuar tëardhmen e jetës së tij. Vendoset nëpunë pranë radio stacionit ushtaraknë Lin të Pogradecit ku i bashkohet

Servet Xama, personalitet i denjë nëplejadën e ushtarakëve shqiptarë

partizanëve të çetës së Mokrës.Merr pjesë aktive në të gjitha luftimetqë zhvillon batalioni Reshit çollakukundër pushtuesve gjermanë e Ital-ian. Janë muajt kur ushtria Na-ÇLformon njësitë e mëdha partizane.Lind nevoja e koordinimit tëaksioneve luftarake midis tyrekundër armikut. Shtabi ipërgjithshëm i ushtrisë Na-Çl përkrijimin e një sistemi unik tëndërlidhjes midis brigadavepartizane krijoi seksionin endërlidhjes radio-telegrafike kuServet Xama u emërua zëvendësshef i tij. Në këtë detyrë ai punoi mepërkushtim e aftësi të larta teknikepër formimin e strukturave tëdomosdoshme për funksioniminnormal të kësaj arme tërëndësishme.

Ai së bashku me partizanë tëtjerë të këtij profile shfrytëzuanaparatura e materiale e tjera tëndërlidhjes kapur trofe ushtriseitaliane, fuqizuan bazën teknike tëradio-telegrafisë si te shtabet epërgjithshme ashtu e të njesive tëtjera partizane. Në zonat e çliruara,Servet Xama hapi dhe krijoi edhekurse për përgatitjen e radio-telegrafistëve të rinj që do tëmerrnin në dorëzim armën endërlidhjes.

Ndër detyrat e rëndësishme qëkreu me sukses Serveti gjatë vitevetë Luftës Nacional çlirimtare ishteedhe vendosja e radiondërlidhjesmidis shtabit të ushtrisë Nacional-çlirimtare shqiptare dhe shtabevetë ushtrisë partizane të vendevefqinjë, përkatësisht me Greqinë,Maqedoninë, Malin e Zi, e Kosovë-Metohinë. Atij iu desh të pershkontenë këmbë qindra kilometra rrugë epa rrugë për të takuar personalisht

homologët e tij në vendndodhjetpërkatëse për studimin e relievit epërcaktimit e pikave më tëpërshtatshme për vendosjen eteknikës që do të sigurontëndërlidhje sa më të efektshme. Pasçlirimit Servet Xamën do ta gjejmëtë angazhuar me detyra tërëndësishme luftarake në momentkritike për Atdheun. Ishte shef indërlidhjes në Divizionin e Pestë kurndodhi incidenti i Korfuzit,provokuar nga anijet luftarakeangleze që krijoi një situtatë tërrezikshme për Atdheun tonë tëporsa dalur nga lufta. Në këto kushteai organizoi një shërbim tëpërsosur për sigurimin e pandërprerë të ndërlidhjes midisudhëheqjes së lartë të ushtrisë eshtetit dhe komandës së divizionittë Gjirokastrës që ishte në mbrojtjetë bregdetit juglindor të Shqipërisë.

Serveti me detyrën ezëvendësdrejtorit të Drejtorisë sëndërlidhjes në Ministrinë embrojtjes organizoi dhe drejtoipersonalisht ndërlidhjen e plotëndërmjet shtabit dhe komandës sëpërgjithshme të ushtrisë me grupinoperativ që drejtoi luftimet ereparteve të kufirit e të njësiveluftarake që përballuan me suksesprovokacionet e gushtit 1949 tëorganizuara nga qarqet shovinistegreke që synonin të cënoninintegritetin e shtetit shqiptar.

Për aftësitë e larta ushtarake epërkushtimin në detyrë ServetXama në vitin 1943, emërohetKomandant i Regjimentit tendërlidhjes të ushtrisë. Nëndrejtimin e tij u bë modernizimi ikësaj arme duke ripërtërirë herë pashere me teknikën më të fundit tëkohës.

Në krye të kësaj njësie aipërballoi me sukses ndërlidhjenmidis shtabit të përgjithshëm enjësive të mëdha gjatë stërvitjevenë shkallë ushtrie. Për të gjitha këtomerita ai ishte dekoruar me një sërëurdhërash e medaljesh. NënkolonelServet Xama u nda nga jeta në vitin1985 i rrethuar nga kujdesi ifamiljes, i miqve e kolegëve të tij. Aiu përcoll në banesën e funditmbuluar me flamurin kombëtar,shoqëruar nga skuadra epushkatarëve nën tingujt mortorëtë bandës ushtarake.

VIKTOR DEMIRAS

RAMI BACKA, njeri ipërkushtuar dhe komunikues

Me dhimbje njoftojmë se RamiBacka u nda nga jeta më 25 gusht2015. Rami Backa ka lindur mëdatën 7 tetor 1928, në fshatin Sulëtë Devollit me një familje me traditapatriotike dhe atdhetare, kumishërimi më i plotë i këtij realiteti,është vetë kontributi, që ka dhënëvetë Ramiu në këtë drejtim, përgjithë kohën deri sa doli në pensione më tej.

Ramiu, gjatë kësaj periudhe kaqenë në vazhdimësi, në krye tëudhëheqjes së organizatave qyshmbas çlirimit si: Sekretar i partisë,brigadier, kryetar i kooperativësbujqësore, kryetar i Organizatës sëfrontit, këshilltar e detyrave të tjera,të cilat i ka drejtuar me kompetencëe përkushtim, duke qënë vet model,në zbatimin me rigorozitet, në gjithëdetyrat që shtroheshin për kohën.

Dihet shumë mirë gjendja që utrashëgua mbas çlirimit, një situatëtepër e rënduar ekonomike dhearsimore, një realitet i dhimbshëm,ku për kapërcimin e këtij realiteti, uinvestuan sakrifica të panumërta,ku pjesë përbërëse ishte midis tëtjerëve edhe Rami Backa. Ramiuishte një ndër kuadrot më në zë jovetëm të fshatit Sul , por edhe tëDevollit e më tej. Ramiu ishte njëorganizator i aftë në çdo drejtim,një udhëheqës mjaft i talentuar, njëpropagandist i shkëlqyer, zotërontenjë përgatitje të lartë ideopolitike,kishte një vision të qartë, në çdofushë të jetës ishte i përkushtuarnë çdo drejtim, mjaft profesioniste komunikues me njerëzit që errethonin. Ramiu karakterizohej,nga një ndërgjegje tejet të lartë, përzbatimin e detyrave, ishte njeri idashur, i drejtë, i sinqertë mjaftdashamirës, por, njëherazi edhe irreptë, për të mbrojtur të drejtën etë vërtetën, duke luftuar plotdevocion, që ato të mos pësonindeformime. Për kontributin qëRamiu dha, në zbatimin e detyravetë mësipërme, tërhoqi mbi vete plotrespekt, admirimin e gjithëbashkëfshatarëve, që e dëgjonindhe e donin aq shumë. Ky vlerësimpozitiv i bashkëfshatarëve, përpunën dhe veprimtarinë e Ramiutnë fshat, tërhoqi vëmendjen e

organeve të Partisë e të pushtetit tëasaj kohe, duke i hapur prespektivatë reja në karrierën e tij të punës.

Kështu shumë shpejt e caktuansi përgjegjës të S.M.T në Bilisht emë vonë e caktuan Kryetarkooperative në fshatin Pirg, e mëvonë Bilisht. Ramiu edhe në këtasektorë shpalosi të gjithë aftësistëe tij organizative dhe drejtuese, nëkryerjen me sukses të të gjithëdetyrave që kishte për zbatim. Përrezultate të larta në kryerjen edetyrave Ramiu është shpërblyernë vazhdimësi kur edhe ështëdekoruar.

Ramiu, edhe pas kaq vitesh,kujtohet plot nderime e respekt, nëtë gjithë sektorët ku ka punuar, ngagjithë njerëzit që kanë punuar meta, ai kujtohet si një kuadër mevlera, si një kuadër i rrallë, si njëdrejtues mjaft i përkushtuar e ipregatitur dhe mbi të gjitha sishumë njerëzor e i afërt me njerëzite hallet e tyre.

Rami Backa shquhej edhe sifamiljar shembullor. Ai bashkë mebashkëshorten e vet Sehadeten,ritën, edukuan dhe arsimuan katërfëmijë, tre vajza dhe një djalë,Jetorin, njëri më i mirë se tjetri tëcilët i kanë dalë zot vehtes dhefamiljeve të tyre, duke trashëguarshumë cilësi e virtyte te babait.Patjetër si Ramiu, ashtu dheSehadetja, kanë kapërcyer mjaftpengesa e vështirësi për rritjen dheedukimin e tyre, por edhe ata ngaana e tyre ia kanë shpërblyerprindërve te tyre me një kujdes edashamirësi të përherëshme, dukeiu shërbyer atyre në mënyrën mëtë mirë të mundshme, duke iplotësuar në kohë çdo nevojë që atokanë patur.

"Njeriu nuk vdes kur ndahet ngajeta", por vdes, kur ai harrohet. PorRamiu, nuk ka vdekur, e nuk do tëvdesë kurrë, mbasi gjithë aktivitetidhe veprimtaria jetësore e Ramiut,kanë lënë mbresa të pashlyeshmetek njerëzit, me të cilët ai ka punuar,të cilët do e mbajnë të gjallë përgjithë kohën. Me vdekjen e Ramiut,fëmijët humbën njeriun e tyre mëtë dashur, mësuesin, babain,edukatorin e tyre të përhershëm.Miqtë e shokët humbën njeriun aqtë përkushtuar për ta, kurse nipërite mbesat, gjyshin e tyre, aq tëdashur e te nderuar, që i deshte e edeshnin aq shumë. Me këtë rast,edhe njëherë ngushëllojmë familjene Ramiut me plot dhimbje esinqeritet për këtë humbje tëmadhe. Në shenjë nderimi dherespekti për gjithë veprimtarinëjetësore të Ramiut u mbajt njëminutë heshtje nga të pranishmit ekësaj ceremonie mortore.

FAHRI PERONA

NGUSHËLLIMMe hidhërim mësuam ndarjen nga jeta të Pali Karafilit.

Shoqata A.K. “Devolli” dhe redaksia e gazetës u shprehinngushëllime familjes, të afërmve dhe miqve kudo që ndodhen.

devoll gusht 2015

Documents