อจจาระรวงในเดก

พ.ญ.ล าดวน น าศรกล

องคการอนามยโลก ไดก าหนดค าจ ากดความ โรคอจจาระรวง วา เปน

ภาวะทมการถายอจจาระ รวงเปนน ามากกวา 3 ครงตอวน หรอถายมก

หรอปนเลอด อยางนอย 1 ครง ใน 24 ชวโมง

การถายบอยครง แตลกษณะอจจาระปกต หรอทารกแรกเกด ในระยะถาย

ขเทา อจจาระนม เหลว แมถายบอยครง กยงไมถอวาเปนโรคอจจาระรวง

โรคอจจาระรวง เฉยบพลน อาจเปนหลายชวโมง หรอหลายวน มกจะหาย

ภายใน 7 วน

ถาเปนนานเกน 2 สปดาห เรยกวา อจจาระรวงยดเยอ

หากเปนนานเกน 3 สปดาห เรยกวา อจจาระรวงเรอรง

นอกจากน อจจาระเรอรง ยงเปนค าทใชส าหรบอจจาระรวง ทมสาเหตจาก

โรคอน ๆ ทไมไดเกดจากการตดเชอ เชน แพนม ตอมไทรอยดท างานมาก

ตอมหมวกไตท างานนอย เปนตน

สาเหตของอจจาระรวงเฉยบพลน สวนใหญเกดจาการตดเชอ

ขอมลโดยเฉลย

- เกดจากเชอไวรส (Rotavirus) ประมาณ 10-50%

- เกดจากการตดเชอไวรสบดไมมตว (Shigella) ประมาณ 9-

12%

- เกดจาการตดเชอไวรส Salmonella (เชอทท าใหเกด โรค

ไทฟอยด) 9-12%

- เกดจากการตดเชอไวรส E Coli 12%

- เกดจากการตดเชอไวรส Campylobucter Jejuni 8-12%

- ทเหลอเปนเชออหวาต และพวกทเพาะเชอไมขน

ความตานทานทวไป

อายและโภชนาการมสวนส าคญมาก เดกอายต ากวา 2 ขวบ ตดเชอแลว

เกดอาการอจจาระรวงบอย จนชาวบานทวไปน ามาสมพนธกบชวง

พฒนาการของเดกวา ทเดกถายวนละ 3-4 ครง เพราะเดกก าลงยดตว เปน

ตน เดกทารกทมภาวะทพโภชนาการ มกมอจจาระรวงบอย และมอาการ

มาก ยงท าให ภาวะทพโภชนาการหนกขนไปอก

ความตานทานฉพาะท

เชอโรคทปนเปอนมากบอาหารและน า เมอคนกลนเขาสกระเพาะจะถก

กรดท าลายลงกอน ทเชอจะผานลงไปถงล าไสเลก ถามกรดลดลงเชอ

จ านวนนอย อาจกอใหเกดโรคได เนองจากกรดในกระเพาะต าเกนไป จนไม

พอท าลายเชอ ซงเกดในพวกทสรางกรดนอย ไดสารพวกดาง หรอดมน า

มาก จนกรดในกระเพาะเจอจาง และทารกทขาดอาหาร จะมกรดใน

กระเพาะนอย ภาวะเชนน ถาไดรบเชอขนาดทคนปกตไมเกดโรคกเกดโรค

ไดรนแรง น านมแม และ Intestinal Antibodies (ภมคมกนในล าไส) จะ

จบเชอ และปองกนมใหเชอ จบตดกบเยอบผนงล าไส หรออาจรบกวน การ

แบงตวของเชอทกลนลงไป เชอปกตทอยในล าไส กมสวนชวยปองกนการ

ตดเชอ โดยเชอทอยในล าไสตามปกต จะไปแยงอาหาร กบเชอ ทอาจกอ

พยาธสภาพ ท าใหเชอทอาจกอพยาธสภาพแบงตวไดไมด

การบบตวของล าไส ถาเปนกลไกธรรมชาต ในการปองกนโรค การทล าไส

บบตวเรงรดของเหลว ซงมเชอโรค และสารพษออกจากรางกาย จะเปน

เหมอนการชะลางเชอออกจากกรางกาย ท าใหเชอและสารพษมระยะเวลา

สมผสกบเยอบล าไสไดนอยลง โอกาสทจะกอภยนอนตราย และกอพยาธ

สภาพมนอยกวาในรายทมการบบตวของล าไสนอย

กลไกการกอใหเกดทองรวงเกดจาก

เชอปลอยสารพษ เชน อหวาตท าใหทองเสยเปนน า

เชอเขาไปท าลายเยอบล าไส เชน เชอบด (Shigella) ท าให

ถายเปนมกเลอด ท าใหปวดเบงมาก

อจจาระลกษณะเปนน า เปนผลของการดดซมเกลอแร และน าจากโพรง

ล าไส ตรงต าแหนง ล าไสเลกลดลง รวมกบมการหลงเกลอและน าจากเซลล

ของเยอบล าไส เกดมของเหลวเคลอนสล าไสใหญ มากเกนความสามารถท

ล าไสใหญจะดดซมเกลอและน าได

กลไกท าใหเกดการเสยเกลอและน าไปทางอจจาระไดแก

ของเหลวผานเรว ล าไสเลกดดซมไมทน เนองจากล าไสบบตว

รดของเหลวสล าไสใหญ เรวเกนไป

การดดซมบกพรอง ตามปกตล าไสเลกจะดดซมน าได เกอบ

หมดในแตละวน คนเรารบประทานอาหาร 2 ลตร รางกายหลง

น ายอยออกมาอก 7 ลตร รวมของเหลว 9 ลตร ซงในยามปกต

ถกดดซมเขาสรางกายเกอบหมด เหลอน าทออกมากบอจจาระ

ประมาณ 100-200 ซซตอวน ในภาวะทเกดความผดปกตในการ

ดดซม จะท าใหเสยน าไปทางอจจาระ มากกวา 200 ซซตอวน

ภาวะหลงเกน อจจาระมลกษณะเปนน ามาก เนองจากล าไส

หลงของเหลวออกมามากผดปกต สวนใหญเกดจากเชอทสราง

พษ เชน อหวาต เปนตน

สารอน ๆ กมฤทธท าใหเกดภาวะหลงเกนไดมากขน เชน Prostaglandin

bile Acid (กรดของน าด) เปนตน

Rotavirus เปนสาเหตสวนใหญของอจจาระรวงในเดกอายต ากวา 2 ขวบ

ตว Rotavirus ท าลายเซลล ทโตเตมท ของเยอบล าไส ซงปกตเซลลท

เตบโตเตมทของเยอบล าไส จะท าหนาทดดซมอาหาร แตเนองจาก Rota

Virus N ท าลายเซลลทโตเตมทแลว เหลอแตเซลลออน ซงท าใหยอย

แลกโทส ในนมไมได เมอใหอาหารนมในระยะนจะเกดอาการอจจาระรวง

มากขน เพราะรางกายดดซม Lacose ในนมไมได

เซลลออนเหลาน นอกจากดดซมบกพรองแลว ยงหลงของเหลวเขาสโพรง

ล าไสดวย

นอกจากนเชอ โรตาไวรส ยงท าใหเกดภยนตรายตอเยอบล าไสดวย เชอท

ท าลายล าไส ไดแก เชอบดไมมตว (Shigella) (Samonella) เชอทท าให

เกดไขไทฟอยด เชอบดมตว (Entamoeba Histolytica) เชอเหลาน

นอกจากจะท าใหการดดซมลดลง ยงท าใหมภาวะหลงเกน และการดดซม

ของล าไสใหญลดลง แตอาการเสยน าและเกลอไมรนแรง เพราะเกดพยาธ

สภาพ เปนหยอม ๆ อยางไรกตาม ผ ปวยทมอาการเปนบดจะเสยน าไปทาง

อจจาระประมาณ 30 ซซ ตอน าหนกตวหนงกก.ตอวน และถามเลอดปน

อจจาระออกมามาก ในรายทเปน รนแรง ในผใหญจะเสยโปรตนประมาณ

เทากบ เสยพลาสมาในเลอด 500 ซซตอวน

ชนดของทองเสย

ลกษณะอาการของอจจาระรวงแบงไดดงน

Secretory Diarrhea อจจาระรวงทเกดจาก การหลงของเหลว

ในล าไสมากกวาปกต เชน เชออหวาต E coli ท าเปนพษ ผ ปวย

จะถายอจจาระมน ามากตลอด งดอาหาร เกลอ น าตาลทางปาก

แลวยงถายมาก อจจาระจะมโซเดยมสง

Absorotive Diarrhea ทองเสยท เกดจาการดดซมผดปกต

เชอทพบบอยคอ Rotavirus เมอใหอาหารแลว ผ ปวยยงถาย

มาก หยดอาหาร อาการดขน โซเดยมในอจจาระนอย ถาดดซม

Lactose ในนมไมได อจจาระจะเปนน า มฟองและกลนเหมน

เปรยว

Dysenteric Diarrhea เปนอจจาระรวงทมการหลง ผดปกต

ของล าไสเลก รวมกบการดดซมของล าไสใหญเลกลดลง อจจาระ

มลกษณะถายเปนน ามากในชวงแรก ชวงหลงจะถายบอย ครงละ

นอย ๆ ปวดเบง อจจาระมมกเลอด

เพอประโยชนในการรกษาผ ปวย ผ เชยวชาญองคการอนามยโลก จงแบง

ความรนแรง ของภาวะขาดน า ไวดวยกน 3 ระดบ คอ

1. ไมมอาการขาดน า

2. มอาการขาดน าบาง

3. มอาการขาดน ารนแรง

อาการ ไมขาดน า ขาดน าบาง ขาดน ารนแรง

อาการทวไป สบายด งอแง กระสบกระสาย ซม ไมคอย

รสกตว

กระหมอม แบน บม บมมาก

ตา ปกต ตาลก ตาลกมาก

น าตา ปกต ไมคอยมน าตา ไมมน าตาเวลา

รองไห

ปากและลน เปยกชน แหง แหงมาก

อาการ

กระหายน า

ดมปกตไม

หวน า กระหายน าตลอดเวลา

ดมน าไดนอย

หรอดมไมได

จบดผวหนง จบตงจะคน

ลงเรว

จบตงแลว คงอยนาน

เกน 2 นาท

จบตงแลวคงอย

นาน

การวนจฉยเบองตน

การตดเชอโรตาไวรสนน พบไดตลอดป และจะมอบตการสงขน

ในชวงอากาศเยนลง และแหง ชวงเดอนตลาคม ถง กมภาพนธ

จะเกดกบเดกทมภมตานทานต า คอ ชวงอายต ากวา 12 ขวบ

อาการส าคญคอ อาการอาเจยน ปวดทอง ถายเปนน า อาหารไม

ยอย มกมอาการคลายหวด รวมดวย ตรวจอจจาระมกไมพบเมด

เลอดแดง และเมดเลอดขาว

การตดเชอ ทท าใหเกดการหลงของของเหลวในล าไสมากกวา

ปกต (Secretory Diarrhea) พบเชออหวาต E coli จะเกด

อาการถายอจจาระเปนน าครงละมาก ๆ เกดภาวะขาดน ารนแรง

และชอกได ชวงแรกไมมไข ตอมาขาดน ามากอาจเกดไขสง

อจจาระสวนใหญ ตรวจไมพบเมดเลอดแดง เมดเลอดขาว

การตดเชอทท าลายล าไส เชน เชอบด Shigella, Samonella ไข

จะเปนอาการน าทส าคญ เดกเลกอาจมอาการอาเจยนได

ชวงแรกของโรคอจจาระมลกษณะเปนน าเหลว ออกครงละมาก

ซงหลายชวโมงตอมาตรวจอจจาระ จะมมกปนเลอด ตรวจ

อจจาระมเมดเลอดขาวจ านวนมาก

ผลกระทบของโรคอจจาระรวงทส าคญ คอ ภาวะขาดน าใน

ชวงแรก และภาวะขาดอาหาร ในชวงหลง การรกษาจงตอง

ปองกนและรกษาภาวะขาดน าในชวงแรก ดวยการให สารละลาย

น าตาล เกลอแรทางปาก และใหอาหารเรงเพอปองกนมใหเกด

ภาวะขาดอาหาร

การรกษาโรคอจจาระรวง

การศกษาโรคอจจาระรวง ท าใหทราบถงกลไกของการเสยเกลอและน า

นกวทยาศาสตรไดพยายาม ทดลองหาแนวทางใหล าไสดดซมเกลอและน า

คนสรางกายในภาวะน โดยพบวา การดดซมเกลอนน จะเกดไดเตมททเยอ

บผวล าไส ถาของเหลวในล าไสมโซเดยม กลโคส และกรดอะมโน โดยสาร

อาหารทงสามจะจบกบพาหะตวเดยวกนเพอเขาเซลล

ปกตแลวในภาวะทเปนโรคอจจาระรวง ของเหลวในโพรงล าไสมโซเดยมอย

แลว แตดดซมไมได เพราะความเขมขนของกลโคสอยระดบต า (ประมาณ

เทากบน าตาลในเลอดคอ 100 มลลกรม%) ความเขมขนของสารน าทจะ

สงเสรมใหมการดดซมสงสด คอ มโซเดยมใกลเคยงกบพลาสมาในเลอด

และมน าตาลกลโคส 2 กรม% ผ เชยวชาญองคการอนามยโลกจงแนะน า

สตรน าเกลอ ORS (ซอไดตามรานขายยา ทวไป)

ไดมการน า ORS มาใชกนอยางกวางขวางกบโรคอจจาระรวงทกสาเหต

ตงแตป พ.ศ.2523 เปนตนมา กพบวาสามารถลดอตราตายในเดกต ากวา

5 ขวบ ไดเปนทนาพอใจ ตอมาไดมผพยายามพฒนาสตร ORS ผลทสด

พบวา ORS ทใสแปงแทนน าตาลกลโคส (Rice - Base ORS ) ดกวา ซง

ตรงกบการปฏบตการรกษาของไทยมาก แตเกากอนทใชน าขาวใสเกลอ

ปอนเดกเวลาเปน โรคอจจาระรวง

หวใจส าคญของการดแลรกษาผปวยโรคอจจาระรวงคอ

1. ปองกนมใหผ ปวยเกดภาวะขาดน า

2. รกษาแกไขภาวะขาดน า (ถาม )

3. ใหอาหารรบประทานระหวาง และหลงทมอจจาระรวง โดยใหอาหารท

เหมาะสม ในปรมาณนอย ๆ และบอย เพอปองกนภาวะขาดอาหาร

การปองกนภาวะขาดน า

เมอผ ปวยถายอจจาระมน ามากกวาปกต 2 ครงขนไป ควรเรมตนใหการ

รกษา โดยใหอาหารเหลว เพมขนเพอทดแทนเกลอและน าทถายออกไป

จากรางกาย เพราะถาบอยใหถายหลายครงกอนจงรกษา หรอรอใหอาการ

ขาดน าปรากฏ จะเสยงตอภาวะขาดน าเนองจากอาการขาดน า ปรากฏชา

กวา การขาดจรงมาก การใหอาหารเหลวตงแตระยะแรก กนอาหารครงละ

นอย ๆ และบอยเพอใหยอย และดดซมไดทนนน นบเปนการรกษาเบองตน

พรอมกบใหอาหารทเคยไดรบอย เชนใหนมแมตามปกต และนมผสมควร

ลดปรมาณลงครงหนงตอมอ สลบกบของเหลว หรอถาเปนทารกอายต า

กวา 6 เดอน ใหนมผสมเจอจาง

อาหารเหลวทท า หรอเตรยมขนไดทบานนนมมากมาย เชน น าขาว น าผสม

น าตาลใสเกลอ น าแกงจด อาหารจ าพวกแปง เผอกมนตาง ๆ ซงสามารถ

เตรยมรบประทาน ในขณะเกดอาการอจจาระได โดยยดหลกทวา

ของเหลวนนควรมน าตาลกลโคสไมเกนรอยละ 2 และมเกลอรอยละ 0.3

ดงนนถาจะเตรยมทละถวย หรอแกวจะมปรมาณเทากบ 8 ออนซ หรอ

240 ซซ ใหเตมน าตาล และเกลอปรมาณดงน

พวกน าตาล กลโคส = 1 ชอนชา

= แปงชอนตกแกงปาด

= ขาวเหนยว 1ปน

= มน หรอเผอก 1 ชอนตกแกง พน

เกลอ เกลอแกง = 0.6 กรม

= ใช 2 นวหยบเกลอ 2 ครง

= น าปลาครงชอนชา

สตรอาหารส าหรบเดกทองเสย

สตรน าขาว 1

-น าขาว 1 ถวย หรอ 8 ออนซ (240 ซซ)

-เกลอ 2 หยบนวมอ (0.6 กรม)

-น าตาลทราย 1 ชอนโตะหรอชอนตกแกง (6 กรม)

สตรน าขาว 2

- ขาวสาร 1 ชอนโตะหรอ 1 ชอนตกแกง เตมน าลงในหมอขาว 3

แกว (เตมแกว) ซงมปรมาตรประมาณ 720 ซซ

-น าไปตมจนเดอดแลวเคยวตอ ใชเวลาทงสน ตงแตเรมหง

ประมาณ 1 ชวโมง 40 นาท

-เมลดขาวจะแตกและเปอย ลกษณะเหมอนโจก

- เตมเกลอลงไป 2 หยบนวมอ

- แลวยกลง จะมปรมาตรทเหลอทงสน 1 ถวย ประมาณ 8

ออนซ (240 ซซ)

-ทงไวใหเยน และปอนใหเดกรบประทาน

สตรหวเผอกนงสก ๆ หรอมนเทศตมสกบดใสเกลอ

- เผอกนงหรอมนเทศนง 1 ชอนโตะ หรอ 1 ชอนตกแกง

- น ามาปอกเปลอกจนหมด ขดใหเปนชนเลก ๆ และบดดวยชอน

-คอย ๆ เตมน าสก ขณะบดเตมน าไปเรอย ๆ

-พรอมทงเตมเกลอ 2 หยบนวมอ

- และเตมน าเตมแกว 240 ซซ หรอ 8 ออนซ

-ใชปอนเดกพรอมทงคนใหถงกนถวย เพราะเนอเผอกและมนจะ

ตกตะกอน

- เดกโตอาจใชเคยวเนอหรอมนเทศตมสก จมเกลอทละเอยด

แทนการบด แลวดมน าตาม 1 แกว

น าแกงจดสตร 1

-ตกน าแกงจดใสเนอหม 1 แกวหรอ 8 ออนซ (240 ซซ)

- ใสเกลอลงไป 2 หยบนวมอ

- เตมน าตาลทราย 1 ซอง หรอ 1 ชอนแกงปาดเตมชอน

- คนใหน าตาล และเกลอละลายจนหมด

-ทงไวใหเยนจงน ามารบประทาน

น าแกงจดสตร 2

- น าใสหมอ เพอเตรยมแกงจดปรมาณเทาใดกไดตามตองการ

ตมน าจนเดอด

- เตมหมสบตามตองการ

- ปรงรสดวยน าเปลา น าตาล ใหไดรสชาตตามตองการ

- ถาจะเตมผกชนดใดกเตมลงไปไดตามตองการ

- ตงไฟตอจนเดอดอกครง

- รนน าแกงจดออกมาเพยง 1 แกว หรอ 8 ออนซ (240 ซซ)

- ทงไวใหเยนรบประทานได

น าเตาห

- น าเตาห ทเดอดแลว ยงไมไดเตมน าตาล รนใสถวยแกว 1 แกว

- เตมน าตาลทราย 1 ชอนโตะ หรอ 1 ชอนตกแกง คนใหน าตาล

ละลายหมด

- เตมเกลอ 2 หยบนวมอ คนใหละลายจนหมด

- ทงไวใหเยนหรออนใหเดกรบประทานได

น าชาใสน าตาล-เกลอ

- ตมน าใหเดอด (ใชน า 1 แกว = 8 ออนซ = 240 ซซ)

- เตมลงในแกวทใสใบชาไว 3-5 ใบ

- เตมน าตาลทราย 1 ชอนโตะ หรอ 1 ชอนตวง คนใหน าตาล

ทรายละลาย

- และเตมเกลอ 2 หยบนวมอ คนใหเกลอละลายจนหมด

- ทงไวใหเยนน ามารบประทานได

น าเกกฮวย

- เทน าเดอด 1 แกว ใสลงในแกวทใสดอกเกกฮวย 5 ดอก

- เตมน าตาลทราย 1 ชอนโตะ หรอ 1 ชอนตกแกงปาด

- และเตมเกลอ 2 หยบนวมอ

- คนใหน าตาลและ-เกลอละลายจนหมด

- ทงไวใหเยนแลวปอนใหเดก

น าโซดา

- น าโซดารนใสแกวประมาณ 1 แกว (8ออนซ หรอ 240 ซซ)

- เตมน าตาลทราย 1 ชอนตกแกงปาด

- เตมเกลอ 2 หยบนวมอ คนใหน าตาลและเกลอละลายจนหมด

เครองดมประเภทน าอดลม

- รนน าอดลมทไมมส เชน Sprite หรอ 7Up ใสแกวประมาณครง

แกว (4ออนซ หรอ 120 ซซ)

- เตมน าลงไปอกเทาตว (120 ซซ)

- ใสเกลอ 2 หยบนวมอ คนจนเกลอละลายหมด

สตรน าตาลเกลอ (อ.วนด วราวทย)

- น าสก 1 แกว

- เตมน าตาลทราย 1 ชอนตกแกงปาด

- เตมเกลอ 2 หยบนวมอ

- คนใหน าตาล และเกลอละลายจนหมด

-ใหเดกดมได

-ถาเปนเดกโต หรอผใหญเตมน ามะนาวรสเปรยวตามชอบ

ประมาณ 1/4 ลก

สตรผงน าตาล เกลอแร (รพ.เดก)

- ตมน าใหเดอดปรมาตรเทากบ 1 ขวดน าเปลา (750 ซซ) ทงไว

ใหอน

- เตมน าตาล 2 ชอนโตะ

- และเกลอ 1/2 ชอนชา

- คนใหน าตาลและเกลอละลายจนหมด

- เมอเยนใหเดกรบประทานได

- ใชใหหมดใน 1 วน ถาไมหมดตองเตรยมใหมในวนรงขน

นอกจากนยงมเกลอแร ทขายตามรานขายยาหลายชนด กสามารถซอมา

ใหเดกรบประทาน เวลาทองเสยไดเชน น าตาลผงเกลอแรแกทองรวงของ

องคการเภสชกรรม ORS (Oral Rehydration Salts) ซงเตรยมโดย เทผง

ยาทงซองละลายในน าสะอาด เชน น าตมสกทเยนแลว หรอน าฝนประมาณ

750 ซซ (1 ขวดสรากลม) ใชดมมาก ๆ เมอเรมมอาการทองรวง ถาถาย

บอยใหดมบอยครงขน ถาอาเจยนดวย ใหดมทละนอยแตบอยครง

ขนาดการใช

เดกอาย 7 ปขนไป และผใหญดมมาก ๆ ตางน าวนละ 2-3 ซอง เดก 1-6 ป

ดมใหหมดขวดในเวลา 6-8 ชวโมง และดมตอไปจนกวาอาการจะดขน

เดกทารกใหดมทละนอย สลบกบน าเปลาใหหมดขวดภายใน 24 ชวโมง

และดมตอไป จนกวาอาการจะดขน

สรรพคณ

ทดแทนการเสยน า ในรายทมอาการทองรวง หรอในรายทอาเจยนมาก ๆ

หรอเสยเหงอมาก ๆ กได

อยาละลายผงน าตาลเกลอแรในน ารอน เมอละลายเกน 24 ชม. ยาจะบด

เสยไมควรใชอก

ปรมาณอาหารเหลว ทใหในชวงทองเสยควรใหเทากบปรมาณอจจาระท

ถายออกมาแตละครง ถาตวงไมไดใหใชกะปรมาณทดแทนอจจาระทกครง

ทถายเปนน ามาก ๆ 1 ครง ใหของเหลวทดแทน โดยประมาณปรมาตรดงน

- เดกอายนอยกวา 2 ขวบ ให 50-100 ซซ (1/4 หรอ ? ถวยหรอแกว)

- เดกอายเกน 2 ขวบ ให 100-200 ซซ (1/2-1 แกวหรอถวย)

- ผใหญให 1-2 ถวยหรอแกว

การเฝาระวงการขาดน า

เมอใหการรกษาเบองตนแลว จะตองเฝาสงเกต เดกวากนไดดหรอไมถากน

ไดด เลนได ราเรง นอนหลบไดไมตองรองกวน ถายปสสาวะออกด ถาย

อจจาระบาง มเนออจจาระมากขน ถงแมยงไมหยดถายแตทว ๆ ไปเดกดก

ใหการรกษาตอไป ถาอจจาระนอยกวา 6 ครงตอวน และขนกใหเพมอาหาร

ใหอกแตละครง เชน กนนมแค 3 ออนซ/ครง กเพมเปน 4 ออนซ และเขาส

ปรมาณปกตใน 2-3 วน

อาการตอไปนถาเกดขน ตองไดรบการตรวจรกษาโดยแพทย

1. ถายอจจาระจ านวนมาก

2. อาเจยนซ า ๆ หลงกนอาหารเหลว

3. แสดงอาการกระหายน ามาก

4. ไมยอมกนอาหารหรอดมน า

5. มเลอดในอจจาระ

การรกษาภาวะขาดน าดวยสารน า

ขาดน าเลกนอย ให ORS 50 ซซ ตอกก. ใน 4 ชม. หรอ เดก 2 ออนซ/กก.

หรอ 2 เทาของปรมาณนม ทเคยกนใน 4 ชม.

ขาดน าเหนไดชด ให ORS 100 ซซตอ กก. ใน 4 ชม. เดก 3 ออนซ/กก.

หรอ 3 เทาของนม ทเคยกนใน 4 ชม.

ขาดน ารนแรง ตองใหน าเกลอทางเสนเลอด เมออาการดขนหายจาก

ภาวะชอกกใหกน ORS

เดกทกนนมแม ใหนมแมรวมดวยตงแตตน

การรกษาหลง 4 ชม.

เดก ใหลดปรมาณอาหารทเคยรปบระทาน ลงประมาณครงหนง แลวเสรม

ดวย ORS 100 ซซ/กก./วน เชนเคยกนนมมอละ 6 ออนซ ใหกนเพยง 3

ออนซ เสรมดวย ORS อก 3 ออนซ

ผใหญและเดกโต ใหอาหารเหลวพวกแปง และขาว เปนพวกขาวตม โจก

ถาถายมากเสรมดวย ORS ปรมาณเทากบอจจาระทถายออกแตละครง

หวใจของความส าเรจในการรกษาอจจาระรวงดวย ORS คอเรมใหการ

รกษาตงแตระยะแรก โดยใชชอนปอน หรอจบ ORS (หรอน าเกลอแรผสม

น าตาล ทเตรยมเองตามสตรทใหไวขางตน) ครงละนอยๆ และบอย ๆ กน

นมแม น าขาว ขาวตม โจกใสเกลอ

การใหยาปฏชวนะ ใหใชในรายทสงสยหรอวนจฉยวา

1. เปนอหวาตเพอควบคมการระบาด

2. พวกทตดเชอทท าใหเกดการอกเสบของล าไส เชน พวกบด