Download - ตัวอย่างรายงานโครงงาน
ตวอยางรายงานโครงงาน เรองอางลางจานรกษาสงแวดลอม
บทท 1
บทน า
ทมาและความส าคญของโครงงาน
น ำมควำมส ำคญตอกำรด ำเนนชวตของสงมชวต ทงในดำนอปโภคและบรโภคแตในปจจบนมนษยใชน ำอยำงไมค ำนงถง
ควำมส ำคญของน ำ ซงมนษยสวนใหญนนเหนแกตว มกงำย เชน ใชในกำรช ำระลำงรำงกำย และสงของเครองใชแลวก
ปลอยน ำเสยลงสแมน ำ ล ำคลอง โดยไมม กำรกรองหรอกำรบ ำบดกอนปลอยลงสแมน ำ ซงกอใหเกดมลพษทำงน ำ
จำกขอควำมขำงตนเปนกำรยกตวอยำงบำงสวนของกำรกระท ำของมนษยในปจจบนเทำนน จะเหนไดวำมนษยนนปลอย
น ำเสยลงสแมน ำ ล ำคลอง โดยตรงเปนสวนใหญซงถำไมมกำรกรองน ำเสยหรอกำรบ ำบดน ำเสยกอนปลอยลงสแมน ำ ล ำ
คลอง จะกอใหเกดมลพษทำงน ำ ซงมผลกระทบตอสงแวดลอมและสงมชวต ทงทอยในน ำและบนบก ท ำใหควำม
หลำกหลำยของชนดพนธของสงมชวตทอำศยอยในบรเวณนนลดลง สตวน ำขำดออกซเจนตำยแลวท ำใหน ำเนำเสย มนษย
กตองรบประทำนสตวน ำทมสำรเคมเจอปนอยในตวสตวน ำ เปนตน เพรำะฉะนนมนษยจงควรชวยกนรกษำสงแวดลอม
ทำงน ำ โดยกำรบ ำบดน ำใหมคณภำพดขนกอนปลอยลงสแมน ำ ล ำคลอง ดวยเหตนคณะผจดท ำโครงงำนวทยำศำสตรจง
ไดคดประดษฐอำงลำงจำนรกษำสงแวดลอม เพอชวยลดปญหำมลพษทำงน ำทเกดจำกควำมมกงำยและควำมเหนแกตว
ของมนษยในสงคมยคปจจบน และยงรกษำสงแวดลอมใหด ำรงไว
จดมงหมายของโครงงาน
1.เพอประดษฐอปกรณลำงจำนบ ำบดน ำเสย
2.เพอบ ำบดน ำเสยทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกอนปลอยลงสแหลงน ำ
3.เพอเปนแนวทำงในกำรประดษฐอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย และผอนสำมำรถศกษำและน ำไปพฒนำใหดยงขน
ตอไป
4.เพอศกษำทกษะกระบวนกำรแกปญหำดวยวธกำรทำงวทยำศำสตร คอ ฝกกำรคดวเครำะหสงเครำะหและ
สรำงสรรค
5.เพอฝกกำรท ำงำนเปนหมคณะ
สมมตฐาน
อำงลำงจำนบ ำบดน ำเสยสำมำรถท ำใหน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนมคณภำพดขนได
นยามเชงปฏบตการ
คณภำพของน ำทดในกำรทดลองครงน หมำยถง น ำทใส ไมมส ไมมเศษตะกอน มคณสมบตเปนกลำง ไมมสำรตกคำง ซง
ทดสอบไดโดยใชสำรเคม ใชประสำทสมผส ใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก และใชเครองมอวดคำ pH
ขอบเขตการศกษาคนควา
1.น ำเหลอทงจำกกำรลำงจำนทน ำมำทดลองไดมำจำกน ำลำงจำนของรำนขำวแกงในโรงเรยนวดรำชำธวำส รำนรตนำ ซง
เกบในวนท 20 พ.ย. 2550 เวลำ 13.20 น.
2.กำรตรวจสอบคณภำพของน ำในทน ตรวจสอบสำรทปนเปอนน ำเพยง 5 ชนด ไดแก แปง ,น ำตำลโมเลกลเดยว , ไขมน ,
โปรตน , แคลเซยม
3.คณภำพของน ำทไดจำกกำรทดลองครงน หมำยถง น ำทใส ไมมส ไมมเศษตะกอน มคณสมบตเปนกลำง ไมมสำร
ตกคำง ซงทดสอบไดโดยใชสำรเคม ใชประสำทสมผส ใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก และใชเครองมอวดคำ pH
บทท 2
เอกสารและทฤษฎทเกยวของ
มลพษ หมำยควำมวำ ของเสย วตถอนตรำยและมวลสำรอนๆ รวมทงกำกตะกอนหรอสงตกคำงเหลำนน ทถก
ปลอยทงจำกแหลงก ำเนดมลพษ หรอทมอยในสงแวดลอมตำมธรรมชำต ซงอำจกอใหเกดผลกระทบตอคณภำพ
สงแวดลอมหรอภำวะทเปนอนตรำยตอสขภำพอนำมยของประชำชนได และใหหมำยถง รงส ควำมรอน แสง เสยง คลน
ควำมสนสะเทอน หรอเหตร ำคำญอนๆ ทเกดหรอปลอยออกจำกแหลงน ำตนก ำเนดมลพษ
ของเสย หมำยควำมวำ ขยะมลฝอยสงปฏกล น ำเสย อำกำศเสย มวลสำร หรอวตถอนตรำยอนใด ซงถกปลอยทงหรอม
ทมำจำกแหลงก ำเนดมลพษรวมทงกำกตะกอนหรอสงตกคำงจำกสงเหลำนน ทอยในสภำพของแขงของเหลว หรอกำซ
น ำเสย หมำยควำมวำ ของเสยทอยในสภำพเปนของเหลวรวมทงมวลสำรทปะปนหรอปนเปอนอยในของเหลวนน
จ าแนกประเภทของมลพษทางน า
มลพษทำงน ำสำมำรถจ ำแนกออกไดดงน
1.น ำเนำ ไดแก น ำทมปรมำณออกซเจนละลำยในน ำต ำ มสด ำคล ำและอำจสงกลนเหมน น ำประเภทนเปนอนตรำยตอ
กำรบรโภค กำรประมง และท ำใหสญเสยคณคำทำงกำรพกผอนของมนษย
2.น ำเปนพษ ไดแก น ำทมสำรพษเจอปนอยในระดบทอำจเปนอนตรำยตอชวตมนษยและ สตวน ำ เชน สำรประกอบของ
ปรอท ตะกว สำรหน แคดเมยม ฯลฯ
3.น ำทมเชอโรค ไดแก น ำทมเชอแบคทเรย ไวรส ฯลฯ เชน เชออหวำตกโรค เชอบด เชอไขไทฟอยด เจอปนอย เปนตน
4.น ำขนขน ไดแก น ำทมตะกอนดนและทรำยเจอปนอยเปนจ ำนวนมำกจนเปนอนตรำยตอ สตวน ำ และเปนอปสรรคตอ
กำรใชประโยชนของมนษย
5.น ำรอน ไดแก น ำทไดรบกำรถำยเทควำมรอนจำกน ำทง จนมอณหภมทสงกวำทควรจะเปนไปตำมธรรมชำต สวนใหญ
เกดจำกกำรระบำยน ำหลอเยนจำกโรงงำนอตสำหกรรมลงสแหลงน ำ ซงจะมผลกระทบตอกำรด ำรงชวต และกำรแพรพนธ
ของสตวน ำ ตลอดจนสงมชวตอน ๆ
6.น ำทมกมมนตภำพรงส ไดแก น ำทมสำรกมมนตภำพรงสเจอปนในระดบทเปนอนตรำย
7.น ำกรอย ไดแก น ำจดทเสอมคณภำพเนองจำกกำรละลำยของเกลอในดนหรอน ำทะเลไหลหรอซมเขำเจอปน
8.น ำทมครำบน ำมน ไดแก น ำมนหรอไขมนเจอปนอยมำก
ลกษณะของมลพษทางน า
น ำทเกดภำวะมลพษจะมองคประกอบของคณภำพน ำทแตกตำงจำกน ำด ซงจะมดชนตำงๆ เปนตวบงบอก สมำรถแยก
ออกเปน 3 ลกษณะใหญ ๆ คอ
1. ลกษณะทางกายภาพ
ลกษณะทำงกำยภำพ หมำยถง ลกษณะของมลพษทำงน ำทสำมำรถรบรไดดวยประสำทสมผสทงหำ มดชนบงบอก
ลกษณะทำงกำยภำพทส ำคญไดแก
1.1 อณหภม ( Temperature ) เปนปจจยหนงทมอทธพลโดยตรงและโดยออมตอกำรด ำรงชวตของสตวน ำ
โดยปกตอณหภมของน ำจะเปลยนแปลงตำมอณหภมของอำกำศ ซงขนอยกบฤดกำล ระดบควำมสงและสภำพภมประเทศ
นอกจำกนยงขนอยกบควำมเขมของแสงอำทตย กระแสลม ควำมลก ปรมำณสำรแขวนลอยหรอควำมขนและ
สภำพแวดลอมทว ๆ ไปของแหลงน ำ ส ำหรบประเทศไทยอณหภมจะแปรผนในชวง 20 – 30 องศำเซลเซยส กำรปลอยน ำ
ทงจำกโรงงำนอตสำหกรรมทมอณหภมสงลงสแหลงน ำหรอน ำจำกระบบหลอเยนจะท ำใหอณหภมของน ำสงกวำระดบ
ปกตตำมธรรมชำตซงมผลกระทบกระเทอนตอสตวน ำและระบบนเวศวทยำของแหลงน ำบรเวณดงกลำว นอกจำกน
อณหภมของน ำยงมผลตอสภำพแวดลอมทำงเคมภำพ เชน ออกซเจนละลำยในน ำ คอ ปรมำณออกซเจนละลำยในน ำจะ
ลดลง ถำอณหภมของน ำสงขนในขณะเดยวกนขบวนกำรเมตตำโบลซมและกำรท ำงำนของพวกจลนทรยตำงๆ ในน ำกจะ
เพมขน
ดงนนจงท ำใหควำมตองกำรปรมำณออกซเจนละลำยในน ำสงขน จงอำจเกดปญหำกำรขำดแคลนออกซเจนขน
ได นอกจำกนยงมผลกระทบทำงออม เชน อณหภมของน ำทสงขนจะท ำใหพษของสำรพษตำง ๆ มควำมรนแรงมำกขน
ทงนเนองจำกอณหภมสงชวยเรงกำรดดซมกำรแพรกระจำยของพษสรำงกำยไดเรวขน อยำงไรกตำมสำรพษบำงชนดจะม
พษลดลงเมออณหภมสงขนทงนเนองจำกอณหภมไปท ำปฏกรยำยอยสลำยและก ำจดสำรพษออกนอกรำงกำยไดเรวกวำ
ปกต นอกจำกนยงท ำใหควำมตำนทำนโรคของสตวน ำเปลยนแปลงไป เชอโรคบำงชนดสำมำรถแพรกระจำยไดดในระดบ
อณหภมทแตกตำงกน ( ไมตร และคณะ , 2528 )
1.2 ส ( Colour ) กำรตรวจสของน ำในบำงครงนยมปฏบตกน เนองจำกสำมำรถแสดงใหเหนอยำงครำว ๆ
เกยวกบก ำลงกำรผลต สภำพแวดลอมและสำรแขวนลอยทมอยในแหลงน ำนน สของน ำเกดจำกกำรสะทอนของแสง
จ ำแนกได 2 ประเภท คอ
1) สจรง (True Colour )เปนสของน ำทเกดจำกสำรละลำยชนดตำงๆ อำจจะเปนสำรละลำยจำกพวกอนนทรยสำรหรอ
พวกอนทรยสำรซงท ำใหเกดสของน ำ สจรงไมสำมำรถแยกออกไดโดยกำรตกตะกอน และกำรกรอง
2) สปรำกฏ (Apparent colour ) เปนสของน ำทเกดขนแลวเรำสำมำรถมองเหนไดชดเจน สวนใหญเกดจำกตะกอนของ
น ำ สำรแขวนลอย เศษซำกพชซำกสตวทตำยทบถมในน ำกเปนตวกำรส ำคญทกอใหเกดสของน ำได
1.3 ควำมขน (Turbidity ) ควำมขนของน ำจะแสดงใหเหนวำมสำรแขวนลอยอยมำกนอยเพยงใด สำรแขวนลอยทมอย
เชน ดนละเอยด อนทรยสำรอนนทรยสำร แพลงกตอนและสงมชวตเลก ๆ สำรเหลำนจะกระจำยและขดขวำงไมใหแสง
สองลงไปไดลก โดยสำรเหลำนจะดดซบเอำแสงไว
1.4 กลน (Oder ) กลนจำกน ำเสยสวนมำกแลวมำกจำกกำซทเกดจำกกำรยอยสลำยของสำรอนทรยในน ำเสย กำซสวน
ใหญจะเปน H2S ทเกดจำกจลนทรยชนดทไมตองกำรออกซเจน
1.5 รส ( Taste ) น ำสะอำดตำมธรรมชำตจะไมมรส กำรทน ำมรสผดไปเนองจำกมสำรอนทรยหรอสำรอนนทรยปะปนอย
เชน น ำทมรสกรอย ทงนเนองจำกมเกลอคลอไรดละลำยอยในน ำนนในปรมำณสง
2. ลกษณะทางเคมภาพ
ลกษณะทำงเคมภำพ หมำยถง ลกษณะของมลพษทำงน ำทเกดจำกกำรทน ำมสำรเคมเจอปนจนท ำใหเกดสภำวะทำงเคม
ขนในน ำ มดชนบงบอกลกษณะทำงเคมภำพทส ำคญไดแก
2.1 กำรน ำไฟฟำ (Conductivity ) เปนลกษณะของน ำทบอกถงควำมสำรถของน ำทจะใหกระแสไฟฟำไหล
ผำน ซงขนอยกบควำมเขมขนของสำรทมประจไฟฟำในน ำ ควำมน ำไฟฟำไมไดเปนคำเฉพำะอออนตวใดตวหนง แตเปน
คำรวมของอออนทงหมดในน ำ คำนไมไดบอกใหทรำบถงชนดของสำรในน ำ บอกแตเพยงวำมกำรเพมหรอลดของอออนท
ละลำยน ำเทำนน กลำวคอ ถำคำควำมน ำไฟฟำเพมขนแสดงวำมสำรทแตกตวในน ำเพมขนหรอถำคำควำมน ำไฟฟำลดลง
กแสดงวำสำรทแตกตวไดในน ำลดลง ควำมน ำไฟฟำนยมวดออกมำในรปอตรำสวนของควำมตำนทำน โดยหนวยเปน
Microsiemen หรอ us/cm อณหภมจะมผลตอกำรแตกตวของอออน อณหภมสง คำกำรแตกตวจะมำกขน ควำมน ำ
ไฟฟำจะเพมขน
2.2 คำควำมเปนกรดเปนดำง (pH) เปนคำทแสดงควำมเปนกรดหรอดำงของน ำ น ำทมสภำพเปนกรดจะมคำ
ควำมเปนกรดเปนดำงนอยกวำ 7 และน ำทเปนดำงจะมคำควำมเปนกรดเปนดำงมำกกวำ 7 น ำคำมธรรมชำตจะมคำ
ควำมเปนกรดเปนดำงอยระหวำง 6.5 – 8.5 ซงควำมแตกตำงของ pH ขนอยกบลกษณะของภมประเทศและ
สภำพแวดลอมหลำยประกำร เชน ลกษณะของพนดนและหน ปรมำณ ฝนตกตลอดจนกำรใชทดนในบรเวณแหลงน ำ
ระดบ pH ของน ำจะเปลยนแปลงตำม pH ของดนดวย นอกจำกนสงทมชวตในน ำ เชน จลนทรยและแพลงกตอนพช ก
สำมำรถท ำใหคำ pH ของน ำเปลยนแปลงไปดวย
2.3 ออกซเจนละลำยในน ำ ( Dissolved Oxygen;DO ) หมำยถง เปนคำทบงบอกถงปรมำณออกซเจนท
ละลำยในน ำ ซงออกซเจนจะมควำมส ำคญมำกตอสงมชวตในน ำ ปรมำณออกซเจนในน ำจะเปลยนแปลงไปตำมอณหภม
ของน ำและควำมกดดนของบรรยำกำศ ในฤดรอนปรมำณของออกซเจนทละลำยในน ำนอยลงเพรำะวำอณหภมสง
ขณะเดยวกนทกำรยอยสลำยและปฏกรยำตำง ๆ จะเพมมำกขน ท ำใหควำมตองกำรของออกซเจนเพอไปใชกจกรรม
เหลำนนสงไปดวย ในแหลงน ำธรรมชำตจะมออกซเจนละลำยอยระหวำง 5 – 7 มลลกรมตอลตร
2.4 บโอด ( Biochemical Oxygen Demand;BOD ) เปนคำทบอกถงปรมำณของออกซเจนทถกใชในกำรยอย
สลำยอนทรยชนดทยอยสลำยได ภำยใตสภำวะทมออกซเจน โดยจลนทรยในชวงเวลำ 5 วนทอณหภม 20 องศำเซลเซยส
เปนคำทนยมใชกนมำกในกำรแสดงถงควำมสกปรกมำกนอยเพยงใดของน ำเสยจำกชมชนและโรงงำนตำง ๆ เปนคำท
ส ำคญมำกในกำรออกแบบและควบคมระบบบ ำบดน ำเสยโดยทำงชวภำพ สำมำรถใชบงบอกถงคำภำระอนทรยและใชใน
กำรหำประสทธภำพของระบบบ ำบดน ำเสย กำรวดคำของ BOD ยงใชส ำหรบกำรตรวจสอบคณภำพของน ำในแมน ำล ำ
คลองอกดวย
2.5 ซโอด ( Chemical Oxyhen Demand;COD ) เปนคำทบงบอกถงปรมำณของออกซเจนทตองกำรใชใน
กำรท ำปฏกรยำออกซไดซสำรอนทรยในน ำ โดยใชสำรเคมทมอ ำนำจในกำรออกซไดซไดสง เชน โปแตสเซยมไดโครเมต
(K2Cr207) ในสภำพสำรละลำยทเปนกรด สำรอนทรยชนดทงทจลนทรยยอยสลำยไดหรอไมไดจะถกออกซไดซหมด คำซ
โอดมกจะมำกกวำคำบโอดอยเสมอ คำซโอดจงเปนคำทบงบอกถงควำมสกปรกของน ำเชนเดยวกนกบคำบโอด ส ำหรบ
ประโยชนของกำรหำคำ COD คอใชเวลำของกำรวเครำะหนอย สำมำรถหำคำไดเลยในหองปฏบตกำร แตส ำหรบ BOD
ตองใชเวลำถง 5 วน จงจะทรำบผล
3. ลกษณะทางชวภาพ
ลกษณะทำงชวภำพ หมำยถง ลกษณะของมลพษทำงน ำทเกดจำกกำรมสงมชวตชนดใดชนดหนงปะปนในน ำ และ
เปนพษตอมนษยและสตวน ำได ดชนบงบอกลกษณะทำงชวภำพ ไดแก แพลงกตอนพช-สตว แบคทเรยทท ำใหเกด
โรคตดตอทำงน ำและอำหำร เชอไวรส เชอรำและพวกหนอนพยำธตำง ๆ
ผลกระทบเนองจากมลพษทางน า
1.ผลกระทบตอกำรเกษตรกรรม
2.ผลกระทบตอกำรประมง
3.ผลกระทบตอกำรสำธำรณสข กอใหเกดโรคภยไขเจบ
4.ผลกระทบตออตสำหกรรม
5.ผลกระทบตอกำรผลตน ำเพอกำรอปโภคบรโภค
6.ผลกระทบตอกำรคมนำคม
7.ผลกระทบตอทศนยภำพ
8.ผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม
น ำเสย หมำยถง น ำทมสำรใด ๆ หรอสงปฏกลทไมพงปรำรถนำปนอย กำรปนเปอนของสงสกปรกเหลำน จะท ำ
ใหคณสมบตของน ำเปลยนแปลงไปจนอยในสภำพทไมสำมำรถน ำกลบมำใชประโยชนได สงปนเปอนทอยในน ำเสย ไดแก
น ำมน ไขมน ผลซกฟอก สบ ยำฆำแมลง สำรอนทรยทท ำใหเกดกำรเนำเหมนและเชอโรคตำง ๆ ส ำหรบแหลงทมำของน ำ
เสยพอจะแบงไดเปน 2 แหลงใหญ ๆ ดงน
1. น ำเสยจำกแหลงชมชน มำจำกกจกรรมส ำหรบกำรด ำรงชวตของคนเรำ เชน อำคำรบำนเรอน หมบำนจดสรร
คอนโดมเนยม โรงแรม ตลำดสด โรงพยำบำล เปนตน จำกกำรศกษำพบวำควำมเนำเสยของคคลองเกดจำกน ำเสย
ประเภทน ถงกรรมวธในกำรบ ำบดน ำเสย กำรบ ำบดน ำเสยใหเปนน ำทสะอำดกอนปลอยทงเปนวธกำรหนงในกำรแกไข
ปญหำแมน ำล ำคลองเนำเสย โดยอำศยกรรมวธตำงๆ เพอลดหรอท ำลำยควำมสกปรกทปนเปอนอยในหองน ำ ไดแก ไขมน
น ำมน สำรอนทรย สำรอนนทรย สำรพษ รวมทงเชอโรคตำง ๆใหหมดไปหรอใหเหลอนอยทสดเมอปลอยทงลงสแหลงน ำก
จะไมท ำใหแหลงน ำนนเนำเสยอกตอไป
ขนตอนในการบ าบดน าเสย
เนองจำกน ำเสยมแหลงทมำแตกตำงกนจงท ำใหมปรมำณและควำมสกปรกของน ำเสยแตกตำงกนไปดวย ใน
กำรปรบปรงคณภำพของน ำเสยจ ำเปนจะตองเลอกวธกำรทเหมำะสมส ำหรบกรรมวธในกำรปรบปรงคณภำพของน ำเสย
นนกมหลำยวธดวยกน โดยพอจะแบงขนตอนในกำรบ ำบดออกไดดงน
การบ าบดน าเสยขนเตรยมการ (Pretreatment )
เปนกำรก ำจดของแขงขนำดใหญออกเสยกอนทน ำเสยจะถกปลอยเขำสระบบบ ำบดน ำเสย เพอปองกนกำรอดตนทอ
น ำเสยและเพอไมท ำควำมเสยหำยใหแกเครองสบน ำ กำรบ ำบดในขนน ไดแก กำรดกดวยตะแกรง เปนกำรก ำจดของแขง
ขนำดใหญโดยใชตะแกรง ตะแกรงทใชโดยทวไปม 2 ประเภทคอ ตะแกรงหยำบและตะแกรงละเอยด กำรบดตดเปนกำร
ลดขนำดหรอปรมำตรของแขงใหเลกลง ถำสงสกปรกทลอยมำกบน ำเสยเปนสงทเนำเปอยไดตองใชเครองบดตดให
ละเอยด กอนแยกออกดวยกำรตกตะกอน กำรดกกรวดทรำยเปนกำรก ำจดพวกกรวดทรำยท ำใหตกตะกอนในรำงดกกรวด
ทรำย โดยกำรลดควำมเรวน ำลง กำรก ำจดไขมนและน ำมนเปนกำรก ำจดไขมนและน ำมนซงมกอยในน ำเสยทมำจำกครว
โรงอำหำร หองน ำ ปมน ำมน และโรงงำนอตสำหกรรมบำงชนดโดยกำรกกน ำเสยไวในบอดกไขมนในชวงเวลำหนงเพอให
น ำมนและไขมนลอยตวขนสผวน ำแลวใชเครองตกหรอกวำดออกจำกบอ
การบ าบดน าเสยขนทสอง (Secondary Treatment )
เปนกำรก ำจดน ำเสยทเปนพวกสำรอนทรยอยในรปสำรละลำยหรออนภำคคอลลอยด โดยทวไปมกจะเรยกกำรบ ำบด
ขนทสองวำ “ กำรบ ำบดน ำเสยดวยขบวนกำรทำงชววทยำ ” เนองจำกเปนขนตอนทตองอำศยจลนทรยในกำรยอยสลำย
หรอท ำลำยควำมสกปรกในน ำเสย กำรบ ำบดน ำเสยในปจจบนนอยำงนอยจะตองบ ำบดถงขนทสองน เพอใหน ำเสยท
ผำนกำรบ ำบดแลวมคณภำพมำตรฐำนน ำทงททำงรำชกำรก ำหนดไว กำรบ ำบดน ำเสยดวยขบวนกำรทำงชววทยำแบงเปน
2 ประเภท ไดแก ขบวนกำรทใชออกซเจน เชน ระบบบอเตมอำกำศ ระบบแคตเวคเตดสลดจ ระบบแผนหมนชวภำพ ฯลฯ
และ ขบวนกำรทไมใชออกซเจน เชน ระบบถงกรองไรอำกำศ ระบบถงหมกตะกอน ฯลฯ ทงนขนอยกบชนดของจลนทรยท
ท ำหนำทยอยสลำย
การบ าบดน าเสยขนสง ( Advanced Treatment )
เปนกำรบ ำบดน ำเสยทผำนกำรบ ำบดในขนทสองมำแลว เพอก ำจดสงสกปรกบำงอยำงทยงเหลออย เชน โลหะหนก
หรอเชอโรคบำงชนดกอนจะระบำยทงลงสแหลงน ำสำธำรณะ กำรบ ำบดขนนมกไมนยมปฏบตกน เนองจำกมขนตอนท
ยงยำกและเสยคำใชจำยสง นอกจำกผบ ำบดจะมวตถประสงคในกำรน ำน ำทบ ำบดแลวกลบคนมำใชอกครง ประมำณ
75%
เครองกรองน าจากเสนใยพช
พสจนวำ เสนใยพชชนดใดมประสทธภำพในกำรกรองของเสยไดมำกทสด โดยเสนใยของพชทน ำมำใชในกำร
ทดลองมดงน
1. ผกตบชวำ
2. กำบกลวย
3. เปลอกมะพรำว
4. ผกกระเฉด
โดยกำรเทน ำทงจำกครวลงในภำชนะทมเสนใยชนดตำง ๆ สงเกตและวดคำ pH ของน ำ โดยท ำกำรทดลอง 2
ชด ชดแรกจะใชเสนใยตำมธรรมชำต และชดท 2 จะใชเสนใยทไดจำกกำรปน ผลกำรศกษำพบวำเสนใยของผกตบชวำทม
ในธรรมชำตมประสทธภำพในกำรกรองน ำทดทสด รองลงมำคอเสนใยของกำบกลวยตำมธรรมชำต เสนใยกำบกลวยทได
จำกกำรปน เสนใยผกกระเฉดทไดจำกกำรปน เสนใยผกกระเฉดจำกธรรมชำต เสนใยเปลอกมะพรำวจำกธรรมชำต เสนใย
ผกตบชวำจำกกำรปน และเสนใยเปลอกมะพรำวจำกกำรปน ตำมล ำดบ โดยคำ pH ไมแตกตำงกน
ชดเครองกรองน าอยางงาย
น ำคลองมสำรทไมละลำยน ำปนอยและแมจะตงทงไวเปนเวลำนำน สำรเหลำนนกยงไมตกตะกอน แตเรำ
สำมำรถใชสำรสมเปนตวท ำใหสำรเหลำนนรวมตวกนจมสกนภำชนะได วธนเรยกวำ กำรท ำใหตกตะกอน ซงยงคงเปนวธท
ใชกนมำก เพรำะเปนวธทคอนขำงสะดวกและเสยคำใชจำยนอย
วธกำรกรองเปนวธทใชแยกสำรทไมละลำยน ำออกจำกน ำหรอของเหลวเมอเรำเทน ำหรอของเหลวผำนกระดำษ
กรอง น ำหรอของเหลวจะผำนกระดำษกรองลงไป สวนสำรทไมละลำยน ำมขนำดใหญกวำรของกระดำษกรองจงไม
สำมำรถผำนกระดำษกรองได ปจจบนมกำรประดษฐเครองกรองทใชวสดตำง ๆ กน เครองกรองบำงชนดใชไสกรองซงท ำ
ดวยเซรำมกสทมรพรนขนำดเลก บำงชนดใชสำรดดซบสและสำรเจอปนในน ำ เพอท ำใหน ำมควำมสะอำดมำกขน บำง
ชนดใสถำนกมมนต ( คอ ถำนชนดหนงทไดรบกำรเพมคณภำพมำกขนโดยใชเทคโนโลยเขำมำชวย ถำนกมมนตท ำจำก
แกลบ กะลำมะพรำว ขเลอย ชำนออย กระดกหรอเขำสตว ) เพอดดสและกลน นอกจำกนเครองกรองบำงชนดอำจใสวสด
หลำย ๆ ชนดผสมกนกได โดยเครองกรองน ำคลองจดท ำขนเพอชวยลดปญหำน ำขนจำกตะตอนดน และสำมำรถน ำน ำ ท
กรองไดมำใชอปโภคภำยในบำนโดยกำรแกวงน ำคลองปรมำตร 4,000 cm3 ดวยสำรสม 5 กรม รอจนกระทงสำร
แขวนลอยตกตะกอน เปดน ำใหไหลผำนชดเครองกรองน ำ 2 ชด ซงแตละชดมวสด ชนกรองเรยงกนตำมล ำดบจำก
ดำนลำงถงดำนบนของชดกรองน ำเรยงกน คอ ใยแกว กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนต ทรำยหยำบ ทรำยละเอยด
และใยแกว โดยมอตรำสวนของชนกรองทเหมำะสมทสด คอ 1:100:90:80:90:90:1 ตำมล ำดบ พบวำ ลกษณะของน ำ
ทกรองไดเปนสใส ไมมส ไมมกลน และมตะกอนปนอยในน ำนอยมำก
บทท 3
วสดอปกรณและขนตอนวธในการด าเนนงาน
วสดอปกรณ
-ชนดวสดทน ำมำท ำตวเครองลำงจำนรกษำสงแวดลอม จ ำนวน
นอต 10 ตว
ถงน ำ 2 ถง
เหลกฉำกขนำด 40 cm 8 ทอน
เหลกฉำกขนำด 53 cm 8 ทอน
เหลกฉำกขนำด 110 cm 4 ทอน
อำงลำงจำน ( สแตนเลส ) เหลอใชแลว 1 อำง
สเปย ( สสมสะทอนแสง ) 1 กระปอง
สเปย ( สชมพสะทอนแสง ) 1 กระปอง
สตกเกอร ( สสมสะทอนแสง ) 1 แผน
กญแจแหวน 1 อน
เลอย 1 อน
พลำสตกใส 4 เมตร
-ชนดของวสดทน ำมำท ำเครองกรองน ำจำกเสนใยธรรมชำต
ผกตบชวำ 1 กโลกรม
ตะกรำพลำสตก 5 ใบ
ผำขำวบำง 2 เมตร
-ชนดของวสดทน ำมำท ำเครองกรองน ำแบบงำย
ถงพลำสตกใส ๆ 1 ถง
ใยแกว 1 ถง
กรวดหยำบ 2 กโลกรม
กรวดละเอยด 2 กโลกรม
ทรำยหยำบ 2 กโลกรม
ทรำยละเอยด 2 กโลกรม
ถำนกมมนต 1 ถงใหญ
-ชนดของวสดทใชในกำรทดสอบหำสงมชวต สำรปนเปอนในน ำ
บกเกอรขนำด 1,000 ml 9 ใบ
บกเกอรขนำด 250 ml 9 ใบ
หลอดทดลองขนำดเลก 9 หลอด
หลอดหยดสำร 5 อน
แทงแกวคนสำร 5 อน
ทวำงหลอดทดลอง 2 อน
สำรละลำยไอโอดน 20 ลบ.ซม.
สำรละลำยไบยเรต 20 ลบ.ซม.
สำรละลำยเบเนดกส 20 ลบ.ซม.
สำรละลำยกรดซลฟวรก 20 ลบ.ซม.
สำรละลำยคอปเปอรซลเฟต 20 ลบ.ซม.
กงฝอย 1 ถง
ไรแดง 1 ถง
เครองวดคำ pH 1 ถง
น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน ตวอยำงท 1 5 กก.
ทกนลม 1 อน
ตะแกรงเหลก 1 อน
ตะเกยงแอลกอฮอล 1 อน
ทหนบหลอดทดลอง 1 อน
-ชนดของวสดทน ำมำท ำปำยนเทศ และอปกรณตกแตง
ฟวเจอรบอรด 3 แผน
สไม 48 แทง 1 กลอง
สเมจก 1 กลอง
เทปกำวสชมพ 1 มวน
สตกเกอรสเขยว 1 แผน
เทปกำวสองหนำ 1 มวน
กรรไกร 1 อน
คตเตอร 1 เลม
กำว 1 ขวด
กระดำษส 7 แผน
ขนตอนและวธการด าเนนงาน
ตอนท 1 ผลตอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
- ขนท ำตวโครงงำนสรำงของอปกรณลำงจำนรกษำสงแวดลอม
- ขนท ำชดกรองน ำของอำงลำงจำนรกษำสงแวดลอม
ตอนท 2 กำรเกบน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
ตอนท 3 กำรตรวจสอบคณภำพน ำ ( อยำงงำย ) กอนผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
- ขนใชประสำทสมผส
- ขนใชกระบวนกำรทำงเคม
- ขนใชเครองมอวดคำ pH
- ขนใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก
ตอนท 4 กำรตรวจสอบคณภำพน ำ ( อยำงงำย ) หลงผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
- ขนน ำผำนชดกรองของอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
- ขนกำรทดสอบคณภำพน ำ
- ใชประสำทสมผส
- ใชกระบวนกำรทำงเคม
- ใชเครองมอวดคำ pH
- ใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก
ตอนท 1 การท าอางลางจานบ าบดน าเสย
ขนท 1 กำรท ำตวโครงสรำงของอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
1.1 ตดเหลกฉำกใหมขนำดยำว 53 เซนตเมตร จ ำนวน 4 ทอน
ตดเหลกฉำกใหมขนำดยำว 40 เซนตเมตร จ ำนวน 4 ทอน
ตดเหลกฉำกใหมขนำดยำว 110 เซนตเมตร จ ำนวน 4 ทอน
1.2 น ำเหลกฉำกทยำว 40 เซนตเมตร มำตอกบเหลกฉำกทยำว 53 เซนตเมตร จำกนนน ำเหลกฉำก
ขนำด 40 เซนตเมตร มำตอเขำอก และน ำเหลกฉำกขนำด 53 เซตเมตร มำตอเขำอก สลบควำมยำวไปมำเปนรป
สเหลยม ( โดยทงหมด ใชนอตเปนตวเชอมตด ) โดยเปนทส ำหรบวำงอำงลำงจำน
1.3 น ำเหลกฉำกยำว 110 เซนตเมตร 4 ทอนแตละทอนมำตอเปนขำของอปกรณลำงจำนรกษำสงแวดลอม โดยน ำ
เหลกฉำกทยำว 110 เซนตเมตร แตละอนไปตอเขำกบมมของโครงเหลกทประกอบเปนรปสเหลยมในขอ 1.2 ( โดย
ใชนอตเปนตวเชอมตด )
1.4 เมอไดเปนรปรำงแลวจำกนนน ำเหลกฉำกยำว 40 เซนตเมตร และ 53 เซนตเมตร อยำงละ 2 ทอนแลวตอ เปนรป
สเหลยมสลบควำมยำวไปมำเหมอนกนดงขอ 1.2 บรเวณตรงกลำงของขำตวอปกรณโดยระยะหำงระหวำงสเหลยม
ส ำหรบวำงอำงลำงจำน และสเหลยมทส ำหรบวำงเครองกรองน ำจำกเสนใยพช หำงกนประมำณ 30 เซนตเมตร
1.5 จำกนนน ำเหลกฉำกยำว 40 เซนตเมตร 2 ทอน โดยน ำแตละทอนมำตอใหเขำกบเหลกฉำก 40 เซนตเมตร ท
ประกอบเปนชนส ำหรบวำงชดกรองน ำจำกเสนใยพช โดยควำมหำงประมำณ 30 เซนตเมตร
1.6 เมอไดชนวำงทกรองน ำจำกเสนใยพชแลว ตอมำกประกอบชนวำงส ำหรบชดกรองน ำ แบบงำย โดยท ำวธกำร
เดยวกนกบชนวำงชดเครองกรองน ำจำกเสนใยพช แตระหำงระหวำงชนวำงชดเครองกรองน ำจำกเสนใยพชกบชนวำงชด
เครองกรองน ำแบบงำยในขนตอนท 1.4 และ 1.5 หำงกนประมำณ 30 เซนตเมตร
1.7 เมอไดตวเครองกรองน ำแลวกน ำอำงลำงจำนเหลอใชมำวำงบนชนส ำหรบวำงอำงลำงจำน (ชนบนสด )
ขนท 2 กำรท ำชดเครองกรองน ำแบบงำย
1. น ำทรำยหยำบ ทรำยละเอยด กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนต มำลำงกบน ำสะอำดเพอใหสงสกปรกท
ปนเปอนออกใหหมด
2. น ำไปตำกแดดรอใหแหง
3. น ำถงพลำสตกสใสมำเจำะรทกนของถงโดยวนเปนรปวงกลม โดยใชคอนตอกตะปลงไปใหเปนร
4. ตดมงลวดและผำขำวบำงใหมขนำดพอดกบกนของถง น ำมำซอนกน และน ำไปรองไวทกนของทกรองน ำ เพอ
ส ำหรบไมใหพวกชนกรองหลดตำมน ำมำโดยใชผำขำวบำงรองไวกนสดตำมดวย มงลวด
5. น ำทรำยหยำบ ทรำยละเอยด กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนตทตำกแดดไว เมอแหงแลวใหน ำแตละ
ชนดไปชงกโล เพอจะไดแบงใหไดอตรำสวนทเทำกนแลวน ำมำใสในถงสขำวไวดงทศกษำมำจำกโรงเรยนนวมนทรำชนทศ
เบญจมรำชำลย
6. น ำใยแกว น ำทรำยหยำบ ทรำยละเอยด กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนต มำจดใสลงในถงทไดเตรยม
ไวแลว ซงจะน ำวสดทใชท ำชดกรองน ำแบบงำยใสลงในถงทเตรยมไว โดยใชใยแกว กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกม
มนต ทรำยหยำบ ทรำยละเอยด และใยแกว โดยเรยงล ำดบจำกดนลำงสดำนบนของถง โดยมอตรำสวนของชดกรอง
คอ 1:100:90:80:90:90:1 ( ตำมล ำดบ )
7. น ำชดกรองน ำอยำงงำยไปวำงไวบนชนส ำหรบวำงชดกรองน ำอยำงงำย
ขนท 3 กำรท ำชดเครองกรองน ำจำกเสนใยพช
1. น ำผกตบชวำทเกบมำจำกทำน ำวดรำชำธวำส มำปอกเปลอกออกใหเหลอแตเสนใย พรอมน ำไปลำงน ำในน ำ
สะอำด แลวสบใหเปนทอนเลก ๆ
2. น ำถงพลำสตกสใสมำเจำะรทกนของถงเปนรปวงกลม
3. น ำผำขำวบำงปลงไปในถงพลำสตกสใสเปนชนท 1
4. น ำผกตบชวำทหนเปนทอน ๆ ใสลงในถงพลำสตกใสเปนชนท 2
5. น ำใยแกวใสลงไปในถงพลำสตกสใส โดยปดเสนใยผกตบชวำใหมดเปนชนท 3
6. น ำหนสขำวใสลงไปในถงพลำสตกสใสเปนชนท 4
7. เมอไดชดกรองน ำจำกเสนใยพช แลวกน ำชดกรองน ำจำกเสนใยพชไปวำงไวในชนส ำหรบวำงไวในชนส ำหรบ
วำงเครองกรองน ำจำกเสนใยพช ( ชนท 2 )
ตอนท 2 การเกบน าทเหลอทงจากการลางจาน
ขนท 1 เตรยมขวดส ำหรบใสน ำทเหลอทงจำกำรลำงจำน 5 ขวด
ขนท 2 เกบจำกรำนขำวแกงรตนำ โรงอำหำรโรงเรยนวดรำชำธวำส ตกน ำในกะละมงทใชลำงจำนใส
ขวดใหเตม 5 ขวด
ตอนท 3 การตรวจสอบคณภาพของน า ( อยางงาย ) กอนผานการกรองจากอางลางจานบ าบดน าเสย
1. โดยกำรใชอวยวะ
1.1 ตำเปลำ สงเกตลกษณะของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล
1.2 จมก ใชดมกลนของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล
2. ใชสำรเคม / กระบวนกำรทำงเคม
2.1 กำรตรวจสอบไขมนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- น ำพกนทสะอำดมำจมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนไปถกบกระดำษสขำวประมำณ 5 – 6 ครง จำกนนยก
กระดำษไปททมแสงผำน สงเกตวำโปรงแสงหรอไม บนทกผล
2.2 กำรตรวจสอบโปรตนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงไปในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
คอปเปอร(2)ซลเฟต จ ำนวน 5 หยด และสำรละลำยโซเดยมไฮดรอกไซดประมำณ 10 หยด สงเกตผลกำรทดลองและ
บนทกผล
2.3 กำรตรวจสอบหำแปงในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
ไอโอดนจ ำนวน 1 หยด สงเกตผลกำรทดลอง และบนทกผล
2.4 กำรตรวจหำน ำตำลโมเลกลเดยว (กลโคส ) ในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำง จ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
เบเนดกตจ ำนวน 5 หยด จำกนนน ำไปตมในน ำเดอด 100 ลกบำศกเซนตเมตร ประมำณ 2 นำท สงเกตผลกำรทดลอง
และบนทกผล
2.5 กำรตรวจสอบหำแคลเซยมในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
ซลฟวรก จ ำนวน 5 หยด สงเกตผลกำรทดลองและบนทกผล
3. ใชสงมชวต ไดแก ก งฝอยกบไรแดง
3.1 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำดใหญประมำณ 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใช
ตะแกรงตกไรแดงประมำณ 1 ชอนชำ สงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไรและบนทกผล
3.2 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำดใหญประมำณ 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใช
ตะแกรงตกกงฝอยประมำณ 10 ตวตกลงในบกเกอรแลวสงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไรโดยใชนำฬกำ
จบเวลำ และบนทกผล
4. ใชเครองมอวดคำ pH
- น ำน ำทเหลอทงจำกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำดใหญประมำณ 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใชหว
ของเครองมอวดคำ pH จมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน และรอจนกวำตวเลขบนหนำปดของเครองจะคงทแลว
บนทกผล
ตอนท 4 กำรตรวจสอบคณภำพน ำ ( อยำงงำย ) หลงผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
ขนท 1 เทน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน ผำนอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
ขนท 2 กำรตรวจสอบคณภำพของน ำ ( อยำงงำย ) ทเหลอทงจำกกำรลำงจำน หลงผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำง
จำนบ ำบดน ำเสย
1. โดยกำรใชอวยวะ
1.1 ตำเปลำ สงเกตลกษณะของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล
1.2 จมก ใชดมกลนของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล
2. ใชสำรเคม / กระบวนกำรทำงเคม
2.1 กำรตรวจสอบไขมนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- น ำพกนทสะอำดมำจมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนไปถกบกระดำษสขำวประมำณ 5 – 6 ครง จำกนนยก
กระดำษไปททมแสงผำน สงเกตวำโปรงแสงหรอไม บนทกผล
2.2 กำรตรวจสอบโปรตนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงไปในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
คอปเปอร(2)ซลเฟต จ ำนวน 5 หยด และสำรละลำยโซเดยมไฮดรอกไซดประมำณ 10 หยด สงเกตผลกำรทดลองและ
บนทกผล
2.3 กำรตรวจสอบหำแปงในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
ไอโอดนจ ำนวน 1 หยด สงเกตผลกำรทดลอง และบนทกผล
2.4 กำรตรวจหำน ำตำลโมเลกลเดยว (กลโคส ) ในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำง จ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
เบเนดกตจ ำนวน 5 หยด จำกนนน ำไปตมในน ำเดอด 100 ลกบำศกเซนตเมตร ประมำณ 2 นำท สงเกตผลกำรทดลอง
และบนทกผล
2.5 กำรตรวจสอบหำแคลเซยมในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย
ซลฟวรก จ ำนวน 5 หยด สงเกตผลกำรทดลองและบนทกผล
3. ใชสงมชวต ไดแก ก งฝอยกบไรแดง
3.1 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำด 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใชตะแกรงตกไร
แดงประมำณ 1ชอนชำ สงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไร และบนทกผล
3.2 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำด 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใชตะแกรงตกกง
ฝอยประมำณ 10 ตวตกลงในบกเกอรแลวสงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไรโดยใชนำฬกำจบเวลำ และ
บนทกผล
4. ใชเครองมอวดคำ pH
- น ำน ำทเหลอทงจำกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำด 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใช หวของเครองมอ
วดคำ pH จมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน และรอจนกวำตวเลขบนหนำปดของเครองจะคงทแลวบนทกผล
บทท 4
ผลการทดลอง
ตำรำงท 1 แสดงลกษณะทำงกำยภำพของน ำกอนผำนกำรบ ำบด และหลงผำนกำรบ ำบดจำกอำง ลำงจำนบ ำบด
น ำเสย
ตำรำง 2 แสดงผลกำรทดสอบทำงเคมของน ำกอนผำน และหลงผำนอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
ตำรำงท 4 แสดงพฤตกรรม และควำมเปนอยรอดของสงมชวตขนำดเลกในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกอนผำนกำร
บ ำบด และหลงผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
บทท 5
สรปผลและอภปรายผลการทดลอง
สรปผลการทดลอง
จำกกำรทดลองครงนพบวำ อำงลำงจำนบ ำบดน ำเสยสำมำรถท ำใหน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนมคณภำพด
ขน โดยสงเกตผลของกำรเปรยบเทยบกำรทดลองระหวำงน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกอนผำนกำรรกรอง และหลงจำก
ผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย พบวำ น ำหลงผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มลกษณะใส ไมม
ส ไมมตะกอนปนอยในน ำ มกลนคำวของอำหำรเหลออยนอยมำก ไมพบสำรปนเปอนในน ำ น ำมคณสมบตเปนกลำง และ
สงมชวตขนำดเลกทอำศยอยในน ำสำมำรถด ำรงชวตอยได ซงสนบสนนกบสมมตฐำนทวำ น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน
จะมคณภำพดขนเมอผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
อภปรายผลการทดลอง
จำกกำรทดลองพบวำ เมอน ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนเทผำนอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มชดกรองน ำอย
ดำนลำงทงหมด 2 ชด ชดแรกเปนกรองน ำจำกเสนใยพชซงเปนเสนใยของผกตบชวำและ เสนใยของผกตบชวำนนม
ลกษณะเปนรพรนทถมำกคลำยฟองน ำ ผกตบชวำนนสำมำรถดกตะกอนเลกๆ และครำบไขมนทมำกบน ำ ซงเสนใยของ
ผกตบชวำมอำยกำรใชงำนไดไมเกน 1 วน ดงนนจงตองเปลยนทกวน มฉะนนเสนใยของผกตบชวำจะเนำแลวท ำใหน ำท
ผำนชนกรองเสย สวนชดกรองชนทสองเปนชดกรองน ำอยำงงำย ซงกรองน ำอยำงงำยนประกอบดวย ใยแกว กรวดหยำบ
กรวดละเอยด ถำนกมมนต ทรำบหยำบ ทรำยละเอยด และใยแกว ตำมล ำดบ โดยมอตรำสวนทเหมำะสม
คอ 1:100:90:80:90:90:1 ตำมล ำดบ ซงทงหมดนมคณสมบตในกำรกรองน ำคลองใหใส ไมมส ไมมกลน มคณสมบต
เปนกลำง ดงนนเมอน ำน ำทเหลอจำกกำรลำงจำน กอนผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มลกษณะขำวขน ม
กลนเหมนคำวอำหำร และมกลนน ำยำลำงจำน ซงสงมชวตขนำดเลกไมสำมำรถด ำรงชวตอยได มคำ pH คอ 6.9 แต
เมอน ำทเหลอจำกกำรลำงจำนไดผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย น ำนนมลกษณะใส ไมมกลน ไมมเศษ
ตะกอนปนเปอนอยในน ำ มกลนเหมนคำวอำหำรนอยมำก ไมมสำรตกคำง มคณสมบตเปนกลำงและสงมชวตขนำดเลก
สำมำรถด ำรงชวตอยได ทเปนเชนนเนองจำก เมอน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนไดผำนชนกรองจำกเสนใยพชคอผกตบชวำ
เสนใยจำกผกตบชวำจะกรองสงปฏกลหรอเศษอำหำรเลกๆ ทมำกบน ำ และนอกจำกนเสนใยของผกตบชวำ มคณสมบต
ในกำรกรองน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน กลำวคอเสนใยของผกตบชวำจะท ำหนำทกรองสำรอำหำรทมำกบน ำ จำกนน
น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนจะไหลไปในชดกรองน ำแบบงำย ท ำใหน ำมลกษณะใส ไมมส ไมมกลน มคณสมบตเปน
กลำงและเมอน ำไดผำนกำรบ ำบดกสำมำรถปลอยทงลงสแมน ำได แตไมใชวำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนหลงผำนกำร
กรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสยจะสะอำดจนสำมำรถมำใชประโยชนได แตเปนเพยงกำรท ำใหน ำทเหลอทงจำกกำรลำง
จำนมคณภำพทดขนเทำนนและเนองจำกตวอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มระบบไหลเวยนของน ำยงไมดเทำทควร เหตเพรำะ
ถำมกำรลำงจำนในปรมำณมำก ๆ อำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย จะไมสำมำรถรบน ำในปรมำณมำกๆ ได
จำกกำรทดสอบคณภำพของน ำหลงผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มลกษณะใส ไมมส ไมมตะกอนปนอย
ในน ำ มกลนคำวของอำหำรเหลออยนอยมำก ไมพบสำรอำหำรปนเปอนในน ำ มคณสมบตเปนกลำง และสงมชวตขนำด
เลกทอำศยอยในน ำสำมำรถด ำรงชวตอยได ซงสนบสนนกบสมมตฐำนทวำ น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนจะมคณภำพด
ขนเมอผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย
ประโยชนทไดรบจากโครงงานวทยาศาสตร
1. ไดผลตอำงลำงจำนทชวยลดมลพษทำงน ำไวใชเอง
2. ชวยลดปญหำกำรปลอยน ำเนำเสยและสงปฏกลลงสแมน ำล ำคลองและยงรกษำสงแวดลอม
3. ไดฝกทกษะตำง ๆ กระบวนกำรแกปญหำ และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร
4. ฝกกำรท ำงำนเปนหมคณะ
แนวทางในการศกษาตอ
1. คณะผจดท ำไดจดท ำโครงงำนเรองอำงลำงจำนรกษำสงแวดลอมขนเพอลดปญหำกำรปลอยมลพษลงสแหลง
น ำ อำงลำงจำนนยงไมเหมำะสมส ำหรบใชงำนภำยในครวเรอนเทำไรนก เนองจำกตวเครองมขนำดใหญ ดงนนส ำหรบผท
สนใจโครงงำนชนนสำมรถน ำโครงงำนชนนไปเปนแนวทำงในกำรศกษำตอและพฒนำใหมขนำดเลกลงกวำนและสำมำรถ
ใชงำนไดจรงในทกครวเรอน
2. ถำมกำรลำงจำนจ ำนวนมำกน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกมำก กจะท ำใหถงเกบน ำไมพอ น ำจะเกน จงควรพฒนำ
ในเรองระบบกำรไหลของน ำ
เอกสารอางอง
สถำบนสงเสรมกำรสอนวทยำศำสตรและเทคโนโลย , วทยำศำสตรเลม 1 ครสภำ,กรงเทพฯ. 2541
ทมา :
http://www.thaigoodview.com/node/32240