![Page 1: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/1.jpg)
Psycho มาจากคาภาษากรกวา Psyche = วญญาณ (Soul) Logos = การศกษา การคนควา การหาความร Psycho + Logos =การศกษาคนควาเกยวกบเรองวญญาณ
(A study of soul) ซงเกยวของกบ อานาจลกลบ สงศกดสทธ เทพเจา
และเชอวาวญญาณเปนอสระ สามารถดลบนดาลใหมนษยมอนเปนไปตาง ๆ ได
บทท 1 ลกษณะของจตวทยาธรกจ
![Page 2: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/2.jpg)
จตวทยาทวไป
การศกษาเกยวกบ พฤตกรรม ของมนษย และสตว ทาความเขาใจเพอทจะปรบตวใหเขากบสงคมอยางมประสทธภาพ
จงตองศกษาถงสาเหตตาง ๆ สงผลใหแตละคนมพฤตกรรมทแตกตางกนอนเปนลกษณะเฉพาะตวดงปรากฏอย
ซงรวมถง การปฏบตทกอยางของบคคลเทาทจะสงเกตเหนได
การประพฤตปฏบตทกอยางของบคคลไมวาจะรตวหรอไมรตวกตาม การยน การนง การพดคย การหวเราะ
หรอแมแตส งทมองไมเหน การนกคด อารมณรก โกรธ ภาษาจตวทยา ใชคาวา "พฤตกรรม" หรอ BEHAVIOR
![Page 3: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/3.jpg)
จดมงหมายของการศกษาจตวทยา
ศกษาสาเหตของการเกดพฤตกรรมของมนษย เขาใจพฤตกรรมและกระบวนการทางจต พยากรณพฤตกรรมในอนาคต เปลยนแปลงพฤตกรรมใหเปนไปตามทตองการ
![Page 4: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/4.jpg)
วธการศกษาทางจตวทยา
การตรวจสอบตนเอง หรอการพนจภายใน ( Introspection ) การสงเกต (Observation ) การศกษาบคคลเปนรายกรณ ( Case study) การสมภาษณ ( Interview) การทดสอบ ( Testing ) การทดลอง ( Experiment) การศกษาแบบคลนค( Clinical method)
![Page 5: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/5.jpg)
การตรวจสอบตนเอง / การพนจภายใน (Introspection)
: การใหบคคลสารวจตรวจสอบดวยการยอนทบทวนการกระทาและความรสกนกคดของตนเองในอดตทผานมา
แลวรายงานความรสกออกมา โดยการอธบายถงสาเหตและผลของการกระทากจกรรมตาง ๆ
เชน ตองการทราบวาทาไมนกศกษาคนหนงจงชอบพดปดเสมอ ตองเรยกมาพบแลวเลาสาเหตหรอเหตการณในอดต
ทเปนเหตใหมพฤตกรรมเชนนน จะทาใหทราบทมาของพฤตกรรม
และไดแนวทางในการชวยเหลอแกไขพฤตกรรมได
![Page 6: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/6.jpg)
การตรวจสอบตนเอง จะไดรบขอมลตรงตามความเปนจรงและเปนประโยชน
เพราะผรายงานมประสบการณและอยในเหตการณนนจรงหากผรายงานจดจาเหตการณไดแมนยาและมความจรงใจในการ
รายงานอยางซอสตยไมปดบงและบดเบอนความจรง แตหากผรายงานจาเหตการณหรอเรองราวไมได หรอไมตองการรายงานขอมลทแทจรงใหทราบ
จะทาใหการตความหมายของเรองราวหรอเหตการณผดพลาดไมตรงตามขอเทจจรง
![Page 7: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/7.jpg)
การสงเกต ( Observation )
: การแสวงหาขอเทจจรงทตองการทราบโดยเฝามองจากปรากฏการณนนหรอจากสภาพการณนนจรง ๆ โดยไมใหผถกสงเกตรตว
แลวบนทกรายละเอยดไว โดยไมใสความคดเหนสวนตวหรออารมณของผสงเกตลงไป ชวยใหเขาใจพฤตกรรมของคนในสภาพแวดลอมธรรมชาต
เชน การสงเกตพฤตกรรมในการเขาลฟททตกคนไขนอกโรงพยาบาล ในชวงเวลา 8.30 - 10.00 น.
การสงเกตนนอาจจะใชเครองมอชวยบนทกรายละเอยดไดดวย เชน - เครองบนทกเสยง - กลองถายภาพยนตร กลองถายวดโอ - เครองมอวดจานวนคนเขารบบรการ
![Page 8: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/8.jpg)
การสงเกตแบงเปน 2 ลกษณะ คอ 2.1 การสงเกตอยางมแบบแผน (Formal observation) : การสงเกตทมการเตรยมการลวงหนา มการวางแผน
กาหนดเวลา สถานการณ สถานท พฤตกรรม และบคคลทสงเกตไวเรยบรอย
2.2 การสงเกตอยางไมมแบบแผน (Informal observation) :การสงเกตโดยไมตองมการเตรยมตวลวงหนา หรอวางแผน
ลวงหนา แตสงเกตตามความสะดวกของผสงเกต
![Page 9: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/9.jpg)
การศกษาบคคลเปนรายกรณ (Case Study)
: การศกษารายละเอยดตาง ๆ ทสาคญ แตตองใชเวลาศกษาตดตอกนเปนระยะเวลาหนง แลวรวบรวมขอมลมาวเคราะหพจารณาตความ
เพอใหเขาใจถงสาเหตของพฤตกรรม หรอลกษณะพเศษทตองการทราบ ทงนเพอจะไดหาทางชวยเหลอแกไขปรบปรง
ตลอดจนสงเสรมพฤตกรรมใหเปนไปในทางสรางสรรค
![Page 10: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/10.jpg)
การศกษาบคคลเปนรายกรณ จาเปนตองศกษารายละเอยดตาง ๆ ของผทตองการศกษา ตงแตเรองประวต เรองราว ของครอบครว ประวตพฒนาการ
ประวตสขภาพ ความสมฤทธผลในการเรยน ความสนใจ ความถนด ฯลฯ และในการรวบรวมขอมลอาจใชเทคนควธตาง ๆ เขามาชวยดวย
เชน การสงเกต การสมภาษณ การทดสอบ เปนตน ทงนเพอเปนการประมวลใหไดขอมลใหละเอยดและตรงจดใหมากทสด
![Page 11: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/11.jpg)
การสมภาษณ (Interview)
: การสนทนากนระหวางบคคลตงแต 2 คน ขนไป โดยมจดมงหมายซงการสมภาษณกมหลายจดมงหมาย เชน
สมภาษณเพอความคนเคย สมภาษณเพอคดเลอกบคคลเขาทางาน สมภาษณเพอคดเลอกบคคลเขาศกษา สมภาษณเพอการแนะแนวและการใหคาปรกษา
ทงนเพอใหไดขอมลหรอขอเทจจรงตาง ๆ มาใชในการตดสนใจ การใหคาแนะนา การแกปญหา
หรอการสนบสนนสงเสรมตอไป
![Page 12: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/12.jpg)
การสมภาษณทดจาเปนตองมการเตรยมการลวงหนา วางแผน กาหนด สถานท เวลา
และเตรยมหวขอหรอคาถามในการสมภาษณ ขณะสมภาษณผสมภาษณควรจะใชเทคนคอน ๆ ประกอบดวย
เชน การสงเกต การฟง การใชคาถาม การพด การสรางวฒนธรรมทด
ระหวางผใหสมภาษณและผสมภาษณไดดาเนนไปดวยด
![Page 13: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/13.jpg)
การทดสอบ (Testing)
การใชเครองมอทมเกณฑในการวดลกษณะพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนงหรอหลาย ๆ พฤตกรรม
โดยใหผรบการทดสอบเปนผตอบสนองตอแบบทดสอบ ซงอาจเปนแบบทดสอบภาษา (Verbal) ทาทาง (Non - verbal) หรอการปฏบตการหรอลงมอทา (Performance)
เพอใหไดขอมลเกยวกบบคคลนนตามจดมงหมายทผทดสอบวางไว
แบบทดสอบบคลกภาพ (Minnesota Multiphase Personality Test) แบบทดสอบหยดหมก (Inkblot Test) แบบทดสอบเชาวปญญา (Wechsler Adult Intelligence Scale) แบบทดสอบความถนด (Aptitude Test)
![Page 15: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/15.jpg)
การทดลอง (Experiment) : วธการรวบรวมขอมลทเปนระบบและเปนวธการทางวทยาศาสตร ดงน ตงปญหา ตงสมมตฐาน รวบรวมขอมล ทดสอบสมมตฐาน แปลความหมายและรายงานผล นาผลทไดไปใชในการแกปญหา
การทดลองจงเปนการจดสภาพการณขนมาเพอดผลการเปลยนแปลง ทเกดขนเพอศกษาเปรยบเทยบกลมหรอสภาพการณคอ
1. กลมทดลอง (Experimental group) : กลมทไดรบการจดสภาพการณทดลองเพอศกษาผลทปรากฏจากสภาพนน
เชน เทคนคระดมพลงสมองจะทาใหกลมเกดความคดสรางสรรคหรอไม 2. กลมควบคม (Control group) : กลมทไมไดรบการจดสภาพการณใด ๆ
ทกอยางถกควบคมใหคงสภาพเดม ใชเพอเปรยบเทยบกบกลมทดลอง
![Page 16: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/16.jpg)
สงทผทดลองตองการศกษาเรยกวา “ ตวแปร ” ม 2 ประเภท คอ
* ตวแปรอสระหรอตวแปรตน (Independent variable) เปนตวแปรหรอสงทผทดลองนามาใชทดลองดวาจะมผลเกดขน
อยางไร เชน การสอนกลมทดลองดวยเทคนคพลงสมองจะมผลตอความคด
สรางสรรคของพนกงานหรอไม * ตวแปรตาม (Dependent variable) เปนตวแปรทเปนผลทเกดขนจากตวแปรอสระหรอตวแปรอสระทาให
ตวแปรตามเปลยนแปลงไป หรอเปนผลทเกดขนในการทดลองนนเอง เชน เทคนคระดมพลงสมองเปนผลใหความคดสรางสรรคของ
พนกงานเพมขน
![Page 17: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/17.jpg)
การศกษาแบบคลนก (Clinical method)
การศกษาเกยวกบความผดปกตทางพฤตกรรมของมนษยเปนรายบคคล โดยศกษาประวตโดยละเอยด หรอ อาศยวธการตาง ๆ ทางจตวทยา
ศกษาสมมตฐานของความผด ปกต และวธรกษา เพอใหผไมปกต กลบคนสสภาพปกต
การศกษาวธการรกษา แบงเปน 2 ประเภท คอ - จตแพทย (Psyciatric) - จตวทยาการใหคาปรกษา (Counseling Psychology)
![Page 18: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/18.jpg)
สาขาตางๆ ของวชาจตวทยา
1. จตวทยาทวไป (General Psychology) ศกษาเกยวกบพนฐานความรทวไปทางจตวทยา ทฤษฎ และ
กฏเกณฑตาง ๆ ทไดจากการวเคราะหดวยการทดลอง พฤตกรรมขนมลฐานตาง ๆ ของจตวทยาทวไปน เปนพนฐานของจตวทยาสาขาอน ๆ
2. จตวทยาการทดลอง (Experimental Psychology) ศกษาขบวนการพนฐานเกยวกบคนและสตว โดยวธทดลอง 3. จตวทยาสงคม (Social Psychology) ศกษาเกยวกบบคคลในสงคม ซงเปนจตวทยาทเกยวของกบ
พฤตกรรมของกลมชนแตละกลม การตดตอสงสรรคกนในชมชน การอยรวมกน ทศนคต และการแลกเปลยนทศนคตของแตละกลม การขดแยงกนทางดานเชอชาตและผวพรรณ ฯลฯ พรอมทงหาวธการ หลกเกณฑสาหรบใชควบ คมและกาหนดพฤตกรรมเหลานน
![Page 19: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/19.jpg)
4. สรรจตวทยา (Physiological Psychology) เกยวของกบสภาพทางจตใจ การทางานประสานกนของระบบ
อวยวะตาง ๆ ในรางกาย ซงมความสมพนธเกยวของกบพฤตกรรมของมนษย โดยมงพจารณาเกยวกบสภาพ ความผดปกตทางดานจตใจ
5. จตวทยาพฒนาการ (Development Psychology) ศกษาการพฒนาการดานตาง ๆ ของมนษย ตงแตเรมปฏสนธ
จนกระทงถงวยตาง ๆ โดยเนนเกยวกบเรองของ ความคด สตปญญา อารมณ และภาษา
6. จตวทยาเปรยบเทยบ (Comparative Psychology) เกยวของกบความเหมอนและความแตกตางในพฤตกรรมของ
อนทรยทงหลาย ศกษาเกยวกบววฒนาการทางพฤตกรรม การเรยนร แบบคลาสสก และการรบรแบบใชเครองมอทดลอง ความสามารถในการแยกความแตกตาง การเรยนรและการรบร เปนตน
![Page 20: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/20.jpg)
7. จตวทยาภาษาศาสตร (Psycholinguistics) รวมวธทางจตวทยาและทางภาษาศาสตรเขาดวยกน เพอใชใน
การศกษาเกยวกบการแสดงออกของภาษาทางดานจตวทยา ความเคยชนทางภาษา วธการใชภาษาในทางดานจตวทยา และการตดตอสอสารกน
8. จตวทยาความแตกตางและการประเมนผลทางจตวทยา (Differential Psychology and Psychological Test & Measurment) เกยวของกบทฤษฎการทดสอบการใชสเกลการวเคราะหแฟคเตอร
ตาง ๆ โดยเฉพาะทางดานการศกษา การคนควาเกยวกบการพฒนาการของมนษยและครอบครว การศกษาถงความแตกตางของแตละบคคลในแงตาง ๆ
9. จตวทยาประยกต (Applied Psychology) นาเอาหลกจตวทยามาประยกตกบวธการศกษา การพฒนาการ
อตสาหกรรม ความเปนอยในครอบครว ฯลฯ
![Page 21: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/21.jpg)
10. จตวทยาอตสาหกรรม ( Industrial Psychology ) เกยวของกบการคนควาวธและผลซงมประสทธภาพตอการทางาน
การพฒนาความคดในงานทตองการความชานาญสง ผลของสงแวดลอมตองาน แรงจงใจในการทางาน การประเมนผลการทางาน
11. จตวทยาการศกษา ( Educational Psychology ) ศกษาพฤตกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบสถานการณการเรยนการสอน
โดยเนนถงพฤตกรรมการเรยนรการพฒนาความสามารถของผเรยน ลกษณะธรรมชาต ของผเรยน สงแวดลอมทมผลตอการเรยนร ตลอดจนวธการนาความรความเขาใจทเกดขนไปประยกตใชในการปรบปรง การเรยนการสอนใหไดผลด มประสทธภาพ
12. จตวทยาอปกต ( Abnomal Psychology ) ศกษาถงลกษณะและสาเหต ตลอดจนการปองกนความผดปกต
ทางจตใจ ทางกาย และทางความประพฤตของมนษย
![Page 22: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/22.jpg)
จตวทยาธรกจ (Business Psychology)
การศกษาพฤตกรรมของมนษยทเกยวของกบการดาเนนกจการทางธรกจ เพอใหสามารถนาความรไปใชในการสรรหา คดเลอก บารงรกษา และ
พฒนาบคลากรทางธรกจ
สงเสรมการดาเนนงานทางธรกจใหมประสทธภาพ ลดโอกาสของความลมเหลว
และชวยใหการบรหารธรกจดาเนนไปไดโดยราบรน ในบรรยากาศของความสขและความพอใจรวมกน
ทงฝายผบรหาร พนกงาน และผใชบรการ ทงยงเปนแนวทางใหไดดาเนนชวตสวนตวอยางเหมาะสม
อนเปนปจจยสนบสนนประสทธภาพของการทางานไดเปนอยางด
![Page 23: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/23.jpg)
สาระสาคญของจตวทยาธรกจ
1. จตวทยาเฉพาะของบคคล
ความแตกตาง และความหลากหลายของบคคล คานยม / ทศนคต / ความเชอ แรงจงใจ การรบร การเรยนร
2. จตวทยาของกลมคน 3. จตวทยาระหวางคนและองคกร
![Page 24: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/24.jpg)
ขอบเขตของจตวทยาธรกจ
การคดเลอกและการบรรจ
การฝกอบรมและพฒนาบคคล การประเมนผลการปฏบตงาน การพฒนาองคการ คณภาพชวตการทางาน ความสมพนธระหวางมนษยกบเครองกล
![Page 25: บทที่ 1 ลักษณะของจิตวิทยาธุรกิจ...บทท 1 ล กษณะของจ ตว ทยาธ รก จ จ ตว ทยาท](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022070620/5e3186c457de6a2e52090558/html5/thumbnails/25.jpg)
ประโยชนของวชาจตวทยาธรกจ
1. ทาใหเขาใจธรรมชาตของมนษยและพฤตกรรมของมนษย 2. วเคราะหพฤตกรรมหาทางชวยเหลอผทมปญหาในเบองตนได 3. สามารถปรบตวใหเขากบสงคมและสงแวดลอมได 4. ปรบปรงบคลกภาพของตนเองใหเหมาะสมในงานธรกจ 5. ใชจงใจพนกงานใหเกดความกระตอรอรนและจงใจลกคาในการ
เลอกบรโภคสนคา 6. ทาใหมเหตผลในการคดแกปญหา เมอตกอยในภาวะวกฤตตาง ๆ
เชน ประสบกบความเครยด ความขดแยงในใจ ความวตกกงวล ปญหาในการทางาน เปนตน การมความรทางทฤษฎและฝกฝนตนเองอยเสมอ อาจทาใหมความสขมในการคดแกปญหาตาง ๆ ทงของตนเองและชวยเหลอผอน