1
PODSUMOWANIE PROJEKTU
Praktyki i staże zagraniczne jako szansa na zwiększenie
konkurencyjności absolwentów technikum chemicznego
na rynku pracy
REALIZOWANEGO W RAMACH PROGRAMU ERASMUS+
W ZESPOLE SZKÓŁ CHEMICZNYCH I OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH
IM. JĘDRZEJA ŚNIADECKIEGO W OLSZTYNIE
Olsztyn
2019
Opracował
Wojciech Boryszewski
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
2. Informacje ogólne o projekcie
3. Uczestnicy projektu
4. Cele projektu
5. Działania projektowe
6. Certyfikaty
7. Monitoring i ewaluacja
8. Opinie i relacje uczestników
9. Upowszechnianie
10. Podsumowanie
3
1. WPROWADZENIE
Celem poniższej publikacji jest podsumowanie działań związanych z realizacją
przez Zespół Szkół Chemicznych i Ogólnokształcących w Olsztynie projektu pt. Praktyki
i staże zagraniczne jako szansa na zwiększenie konkurencyjności absolwentów
technikum chemicznego na rynku pracy. Projekt realizowany był w ramach programu
Erasmus+ w sektorze Kształcenie i szkolenia zawodowe, Akcja 1 – Mobilność
edukacyjna i trwał 24 miesiące.
Broszura ta skierowana jest przede wszystkim do uczniów i absolwentów
Technikum nr 8, zwłaszcza uczestniczących w opisanym projekcie, rodziców,
nauczycieli, ale także do sympatyków szkoły oraz osób zainteresowanych
kształceniem zawodowym i projektami unijnymi dla szkół. Może ona też być
wartościową lekturą dla lokalnych przedsiębiorców, którzy być może pośród
uczestników projektu znajdą potencjalnych pracowników.
Publikacja ta będzie udostępniana głównie w formie elektronicznej, dlatego
w wielu miejscach znajdą się linki (w niebieskich ramkach) do stron zawierających
bardziej szczegółowe informacje, linki do stron internetowych firm partnerskich, stron
związanych z działaniami projektowymi, upowszechnianiem rezultatów projektu, czy
też stron z informacjami ogólnymi na temat programu Erasmus+.
4
2. INFORMACJE OGÓLNE O PROJEKCIE
Nazwa projektu: Praktyki i staże zagraniczne jako szansa na zwiększenie
konkurencyjności absolwentów technikum chemicznego na rynku pracy
Czas trwania projektu: 01.10.2017 – 30.09.2019
Numer umowy: 2017-1-PL01-KA102-037417
Kwota finansowania: 149980,00 euro
Beneficjent: Zespół Szkół Chemicznych i Ogólnokształcących im. Jędrzeja Śniadeckiego
w Olsztynie
Organ prowadzący: Gmina Olsztyn
Partnerzy zagraniczni: Grupo Hespérides Biotech, S. L., euroMind Projects S. L.
Informacje na temat firm partnerskich można znaleźć na ich oficjalnych stronach
internetowych:
Grupo Hespérides Biotech, S. L.: http://www.innoagral.com/
euroMind Projects S. L.: https://euromind.es/
Oficjalna strona programu Erasmus+: https://erasmusplus.org.pl/
Strona internetowa projektu: https://zschio.olsztyn.pl/erasmus/index.htm
5
3. UCZESTNICY PROJEKTU
Zgodnie z założeniami Akcji 1 programu Erasmus+, która dotyczy mobilności
edukacyjnej uczniów, w praktykach i stażach zagranicznych mogą wziąć udział
uczniowie i absolwenci (w ciągu jednego roku od ukończenia szkoły). Wśród
uczestników naszego projektu znaleźli się zarówno uczniowie klas trzecich
(dwutygodniowe praktyki w ramach obowiązkowych miesięcznych praktyk
zawodowych przewidzianych w toku nauki) oraz absolwenci, którzy odbyli staże
trwające aż cztery tygodnie. Uczestnikami projektu byli uczniowie i absolwenci
kształcący się w dwóch zawodach – technik analityk i technik ochrony środowiska.
Rok szkolny Zawód Liczba uczestników – uczniowie klas
trzecich
Liczba uczestników –
absolwenci
2017/2018 Technik analityk 15 10
2017/2018 Technik ochrony środowiska
6 3
2018/2019 Technik analityk 16 6 2018/2019 Technik ochrony
środowiska 10 2
W sumie w projekcie wzięło udział 68 uczniów i absolwentów. Wszystkie praktyki
i staże odbywały się w laboratoriach firmy Grupo Hespérides Biotech, S. L. (Innoagral)
w Sewilli (Hiszpania). Podczas mobilności zagranicznych uczestnikom projektu
towarzyszyli nauczyciele (łącznie 13 osób).
6
Aby wziąć udział w projekcie i wyjechać na praktyki i staże zagraniczne
uczniowie byli zobligowani do udziału w rekrutacji. Kryteria brane pod uwagę przy
naborze uczestników projektu to:
✓ wyniki egzaminu z języka angielskiego (część pisemna i ustna)
✓ średnia ocen z przedmiotów zawodowych
✓ średnia frekwencja
✓ ocena ze sprawowania
✓ napisanie Europass CV w języku polskim i angielskim
✓ opinia wychowawcy klasy
✓ pochodzenie z terenów wiejskich
Więcej informacji na temat Akcji 1 programu Erasmus+ można znaleźć tutaj:
https://erasmusplus.org.pl/akcje/akcja-1-ksztalcenie-i-szkolenia-zawodowe/
Regulamin rekrutacji:
https://zschio.olsztyn.pl/erasmus/Files/Other/Regulamin_rekrutacji.pdf
7
4. CELE PROJEKTU
Głównym celem projektu, jak wskazuje jego nazwa, jest zwiększenie
konkurencyjności absolwentów technikum na rynku pracy. Realizacji tego celu
podporządkowane zostały cele szczegółowe:
✓ podniesienie kompetencji zawodowych – opracowano konkretne efekty
kształcenia (w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw), które zapisanow
programie praktyk oraz Porozumieniu o programie zajęć (przykładowe efekty
kształcenia znajdują się poniżej)
✓ podniesienie kompetencji językowych, zwłaszcza w zakresie języka
angielskiego zawodowego, ale także języka hiszpańskiego
✓ wykształcenie odpowiednich postaw, takich jak potrzeba kształcenia się przez
całe życie i ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych, otwartość na inne
kultury, wzmocnienie samooceny i poczucia własnej wartości
✓ rozwijanie kompetencji miękkich, takich jak umiejętność pracy w grupie,
odpowiedzialność, samodzielność, kreatywność, umiejętność pracy pod presją
czasu i zarządzania sobą w czasie, umiejętność radzenia sobie ze stresem
Realizacja projektu przyniosła wymierne korzyści nie tylko uczniom biorącym
w nim udział, ale także nauczycielom-opiekunom (podniesienie kompetencji
językowych, zawodowych, kulturowych), a także szkole jako instytucji. Główne
korzyści dla szkoły to:
✓ podniesienie jakości nauczania
8
✓ zwiększenie motywacji uczniów do nauki
✓ podniesienie prestiżu szkoły w środowisku lokalnym
✓ nawiązanie współpracy z partnerami zagranicznymi
✓ zdobycie doświadczenia w realizacji projektów unijnych
✓ podniesienie europejskiego wymiaru szkoły
9
5. DZIAŁANIA PROJEKTOWE
Działania projektowe obejmują nie tylko mobilności, czyli praktyki i staże
zagraniczne, ale też szereg działań przed, w trakcie i po zakończeniu mobilności.
PRZED MOBILNOŚCIĄ
Do najważniejszych działań poprzedzających każdą mobilność należą:
✓ akcja informacyjna na terenie szkoły i w Internecie
✓ rekrutacja uczestników (patrz Rozdział 3)
✓ spotkania informacyjne z osobami zakwalifikowanymi do udziału w projekcie
oraz ich rodzicami
✓ przygotowanie i podpisanie dokumentacji związanej z udziałem w praktykach
zagranicznych (m. in. Zobowiązania do udziału w projekcie, Umowy między
szkołą a uczestnikami, Porozumienia o programie zajęć, dokumenty Europass
Mobilność, dokumenty związane z RODO i udostępnianiem wizerunku, polisy
ubezpieczeniowe)
✓ rozmowy kwalifikacyjne z reprezentantem partnera zagranicznego
za pośrednictwem aplikacji Skype
10
✓ zapoznanie uczestników z programem praktyk, harmonogramem pobytu,
regulaminami i zasadami bezpieczeństwa
✓ przygotowanie i omówienie planu upowszechniania, monitoringu i ewaluacji
✓ udział uczestników w szkoleniu obejmującym zajęcia z języka angielskiego
zawodowego (10 godzin), przygotowanie kulturowe (6 godzin), BHP (2 godziny),
przygotowanie merytoryczne (4 godziny), przygotowanie pedagogiczno-
psychologiczne (4 godziny).
11
12
Widać więc, że uczestnicy projektu już na etapie przygotowania do mobilności
mieli okazję zdobywać wiedzę, umiejętności i kompetencje przydatne podczas
realizacji praktyk zawodowych za granicą. Na przykład, podczas rozmów
kwalifikacyjnych za pośrednictwem internetu, które odbywały się częściowo w języku
angielskim, musieli wykazać się dużą pewnością siebie i przełamać barierę związaną
z porozumiewaniem się w języku obcym. W czasie kursu przygotowawczego mogli
13
dodatkowo zwiększyć kompetencje językowe w zakresie języka branżowego (m. in.
nazwy substancji chemicznych, sprzętu laboratoryjnego, opisywanie czynności
wykonywanych w laboratorium, mówienie o zasadach bezpieczeństwa w miejscu
pracy). Przygotowanie kulturowe miało na celu zapoznanie uczniów z najważniejszymi
aspektami kultury hiszpańskiej, z naciskiem na różnice kulturowe. Uczniowie
otrzymali też istotne informacje na temat geografii oraz poznali podstawowe zwroty
używane w języku hiszpańskim. Przygotowując się merytorycznie do wyjazdu mieli
okazję powtórzyć najważniejsze zagadnienia związane z analizą kosmetyków
i żywności (technik analityk) lub wody i gazów zanieczyszczających (technik ochrony
środowiska). Szkolenie BHP miało na celu przypomnienie im najważniejszych zasad
związanych z bezpieczeństwem w laboratorium. Przygotowanie pedagogiczno-
psychologiczne natomiast dało im możliwość podniesienia kompetencji miękkich,
takich jak umiejętność pracy w grupie, radzenie sobie ze stresem, efektywne
planowanie własnych działań.
Dzięki opisanym powyżej aktywnościom uczestnicy rozpoczęli praktyki
zagraniczne dobrze przygotowani pod względem merytorycznym i psychologicznym,
dzięki czemu doskonale poradzili sobie z zadaniami wykonywanymi w miejscu pracy.
Nie sprawił im też kłopotu dość długi pobyt z dala od domu. Z relacji opiekunów oraz
tutorów wiemy, że nasi uczniowie wykazali się ogromnym zaangażowaniem,
odpowiedzialnością oraz inicjatywą. Przełamywali bariery związane z komunikacją,
14
doskonale radzili sobie z pracą w zespole, jak również z zadaniami wykonywanymi
samodzielnie.
PODCZAS MOBILNOŚCI
Działania związane z pobytem uczniów za granicą były podporządkowane
czterem głównym aktywnościom:
✓ realizacja programu praktyk w zagranicznym przedsiębiorstwie
✓ szkolenie z języka hiszpańskiego
✓ realizacja programu kulturowego
✓ działania związane z upowszechnianiem rezultatów projektu.
Zestawienie wszystkich mobilności:
Grupa Zawód Klasa Liczba osób
Data wyjazdu
Data powrotu
1 Technik analityk 3 TA 15 24.02.2018 10.03.2018
2 Technik ochrony środowiska
3 TB 6 19.05.2018 02.06.2018
3 Technik analityk 4 TA 5 19.05.2018 16.06.2018 4 Technik analityk 4 TA 5 07.07.2018 04.08.2018
5 Technik ochrony środowiska
4 TB 3 07.07.2018 04.08.2018
6 Technik ochrony środowiska
3 TB 10 22.09.2018 06.10.2018
7 Technik analityk 3 TA 16 27.10.2018 10.11.2018 8 Technik analityk 4 TA 6 01.06.2019 29.06.2019
9 Technik ochrony środowiska
4 TB 2 01.06.2019 29.06.2019
15
Przed każdą mobilnością zespół projektowy przygotował wraz z partnerem
zagranicznym dokładny plan pobytu, uwzględniający pracę w firmie, kurs języka
hiszpańskiego, program kulturowy, posiłki.
Przykładowa strona z harmonogramu pobytu grupy:
LABORATORIUM
Wszyscy uczestnicy projektu odbyli praktyki i staże w laboratoriach firmy
Innoagral. Uczniowie klas trzecich realizowali kurs grupowy, podczas gdy absolwenci
mieli okazję częściowo pracować też indywidualnie. Poszczególne zawody realizowały
dwa różne programy praktyk:
Technik analityk – Analiza mikrobiologiczna i fizyczno-chemiczna żywności, wody
i kosmetyków
Technik ochrony środowiska – Analiza ścieków i gazów zanieczyszczających
16
17
Przykładowe zadania i efekty kształcenia dla zawodu technik analityk:
1. Poznanie ujednoliconych metod analizy (AENOR-ISO). 2. Kontrola sprzątania instalacji, powierzchni i środowiska. 3. Analiza aerobów mezofilnych. 4. Analiza enterobakterii i enterobakterii w formie pałeczek. 5. Analiza E. Coli. 6. Analiza Salmonelli.
▪ Uczeń zna standardowe metody analizy (AENOR-ISO). ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić kontrolę sprzątania
instalacji, powierzchni I środowiska. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę aerobów
mezofilnych. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę enterobakterii i
enterobakterii w formie pałeczek. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę E. Coli. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę Salmonelli.
1. Analiza organizmów mikrobiologicznych. 2. Przeprowadzenie badań potwierdzających. 3. Interpretowanie wyników.
▪ Uczeń potrafi przeprowadzić badania potwierdzające, takie jak metoda Grama, badania biochemiczne, Enteropluritest.
▪ Uczeń potrafi zinterpretować wyniki badań potwierdzających i podejmować decyzje.
18
19
Przykładowe zadania i efekty kształcenia dla zawodu technik ochrony środowiska:
1. Przygotowywanie materialów do pobierania próbek, przystosowanie próbek.
2. Pobieranie, odbiór i przygotowanie próbek. 3. Przygotowanie sprzętu do pobierania próbek.
▪ Uczeń potrafi przygotować próbki wód i gazów zanieczyszczających środowisko: materiały i metody.
▪ Uczeń potrafi pobierać, odbierać i przygotowywać próbki.
▪ Uczeń potrafi przygotowywać sprzęt do pobierania próbek.
▪
Badania fizyczno-chemiczne gazów zanieczyszczających środowisko I.
▪ Uczeń potrafi padania fizyczno-chemiczne gazów zanieczyszczających środowisko: Przygotowanie oprzyrządowania.
▪ Uczeń potrafi przygotować roztwory pochłaniające.
Przykładowe strony z programu praktyk:
20
21
Stałym elementem programu praktyk dla obu zawodów było zapoznanie
z zasadami BHP (w pierwszym dniu stażu), zapoznanie z zasadami funkcjonowania
przedsiębiorstwa oraz wizyta studyjna w innym przedsiębiorstwie lub na
uniwersytecie, gdzie uczniowie mogli zobaczyć nowoczesny sprzęt i przeprowadzić
badania wykraczające poza program praktyk (np. określanie grupy krwi,
ekstrahowanie DNA ze śliny, badanie jakości oliwy z oliwek).
Podczas pracy w laboratorium uczniowie mieli okazję wykorzystać posiadane
już umiejętności w praktyce, ale też zdobyć nową wiedzę, umiejętności i kompetencje.
Uczestnicy musieli komunikować się w środowisku pracy w języku angielskim,
co miało pozytywny wpływ na ich zdolności językowe. Wykonywane zadania często
wymagały od uczniów dokładności, cierpliwości, a także umiejętności myślenia
analitycznego, planowania własnej pracy, umiejętności pracy w grupie. Uczniowie
prowadzili też dokumentację związaną z przebiegiem praktyk (dzienniki praktyk), co
wymagało od nich systematyczności.
W trakcie pracy w laboratorium uczniowie byli obserwowani przez opiekuna
(tutora) z firmy przyjmującej, ale też przez nauczycieli naszej szkoły. Praktykanci
zostali dwukrotnie ocenieni przez tutora, w połowie praktyk (mid evaluation) i na
koniec (final evaluation). W przypadku klas trzecich ocena końcowa została wzięta
pod uwagę przez wystawianiu oceny z praktyk zawodowych w arkuszu ocen (średnia
ocen z praktyk w Polsce i w Hiszpanii).
22
23
JĘZYK HISZPAŃSKI
Przed wyjazdem na praktyki uczniowie otrzymali listę słownictwa branżowego
w języku hiszpańskim. Mogli dodatkowo ćwiczyć na platformie Educaplay. W Hiszpanii
natomiast uczestnicy projektu wzięli udział w kursie językowym na poziomie A1, który
trwał 10 (w przypadku praktyk dwutygodniowych) lub 20 godzin (w przypadku stażu
czterotygodniowego). Program kursu obejmował podstawowe zwroty i wyrażenia na
poziomie podstawowym, związane między innymi z przedstawianiem się,
podawaniem informacji o sobie. Uczniowie poznali podstawowe słownictwo, np.
nazwy dni tygodnia, liczebniki, zwroty grzecznościowe, nazwy produktów
żywnościowych, kolory. Zajęcia prowadzone były przy pomocy metod aktywizujących
oraz z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, dzięki czemu słuchacze mogli
w ciekawy sposób przyswajać wiedzę i przećwiczyć nabyte umiejętności w praktyce.
Kurs zakończył się testem sprawdzającym i wszyscy uczestnicy otrzymali certyfikat
potwierdzający ukończenie szkolenia z wynikiem pozytywnym. Dla większości
uczniów był to pierwszy kontakt z językiem hiszpańskim, ale wiemy, że wielu z nich
postanowiło kontynuować naukę tego języka po powrocie.
24
25
PROGRAM KULTUROWY
Ważnym aspektem projektu było zapoznanie uczestników z kulturą hiszpańską.
Każda grupa realizowała bogaty program kulturowy, który obejmował między innymi:
✓ spacer z przewodnikiem po Sewilli w jednym z pierwszych dni pobytu,
uczniowie poznali najważniejsze zabytki i atrakcje turystyczne
26
✓ Tapas Night, czyli wyjście do tradycyjnego baru z jedzeniem, gdzie uczniowie
mieli okazję spróbować typowych hiszpańskich dań
27
28
✓ dwie wycieczki całodniowe, podczas których uczniowie zwiedzili takie miejsca
jak Kadyks, Grenada, Kordoba, Gibraltar, Malaga, Tavira (Portugalia)
29
30
Dodatkowo uczestnicy brali udział w aktywnościach organizowanych na bieżąco
przez nauczycieli. Przede wszystkim zwiedzili najciekawsze miejsca w Sewilli: Muzeum
Archeologiczne, Archiwum Indii, Muzeum Sztuk Pięknych, Plac Hiszpański, Alcazar,
Katedra, dzielnica Triana, dzielica Santa Cruz, Metropol Parasol. Nauczyciele
organizowali też gry miejskie polegające na tym, że uczniowie musieli udać się
w wylosowane miejsce, zrobić zdjęcie i przygotować krótką notatkę na temat danego
zabytku.
31
Ponadto opiekunowie zachęcali uczniów do samodzielnego poznawania miasta
i kultury hiszpańskiej. Przemieszczając się środkami komunikacji miejskiej lub pieszo
uczestnicy mogli zaobserwować ciekawe elementy kultury, takie jak architektura,
pokazy flamenco, czy sjesta. Obcując na co dzień z rodowitymi Hiszpanami – zarówno
w miejscu pracy, jak i w czasie wolnym – mogli zauważyć różnice między Polakami
a Hiszpaniami i stać się bardziej otwartymi na inne kultury.
32
UPOWSZECHNIANIE REZULTATÓW PROJEKTU
Innym ważnym elementem uczestnictwa w projekcie był aktywny udział
w działaniach upowszechniających rezultaty projektu. Uczniowie mieli obowiązek
na bieżąco dzielić się nabytą wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami z innymi
odbiorcami. Działania upowszechniające podczas mobilności obejmowały:
33
✓ codzienne grupowe umieszczanie informacji i zdjęć na projektowym profilu na
Facebooku
✓ umieszczanie indywidualnych wpisów na projektowym blogu za
pośrednictwem wirtualnej tablicy (padlet.com)
✓ wspólne przygotowanie krótkiego filmu podsumowującego na koniec pobytu
✓ przygotowanie indywidualnych prezentacji w PowerPoint podsumowujących
całą mobilność
✓ przygotowanie dla firmy euroMind krótkiej notatki podsumowującej w języku
angielskim, która została umieszczona w przygotowanym przez firmę raporcie
końcowym
Profil projektu na Facebooku można zobaczyć tutaj: https://www.facebook.com
Grupowe padlety:
Grupa 1: https://padlet.com/erasmuswchemiku/vkhv895pe52y
Grupa 2: https://padlet.com/erasmuswchemiku/pbvm7mkblqe7
Grupa 3: https://padlet.com/erasmuswchemiku/b5ekdlmzd47u
Grupa 4 i 5: https://padlet.com/erasmuswchemiku/ltt7mrf70gso
Grupa 6: https://padlet.com/erasmuswchemiku/40h1rdo6uhc1
Grupa 7: https://padlet.com/erasmuswchemiku/xo3hmowrah3d
Grupa 8 i 9: https://padlet.com/erasmuswchemiku/s6qdmdgcg4au
34
6. CERTYFIKATY
Ważnym elementem projektu jest dokumentowanie i potwierdzanie
osiągniętych efektów kształcenia. Każdy uczestnik projektu otrzymał szereg
certyfikatów, w tym:
✓ certyfikat potwierdzający udział w szkoleniu przygotowującym do wyjazdu,
które obejmowało zajęcia z języka angielskiego zawodowego, przygotowanie
kulturowe, przygotowanie merytoryczne, szkolenie BHP, przygotowanie
pedagogiczno-psychologiczne
✓ certyfikat potwierdzający ukończenie kursu z języka hiszpańskiego
35
✓ porozumienie o programie zajęć, które dokładnie opisuje wszystkie efekty
kształcenia osiągnięte podczas praktyki zawodowej
✓ certyfikat z praktyk zawierający nazwę firmy, czas trwania mobilności oraz opis
nabytych umiejętności
✓ dokumenty Europass Mobilność w języku polskim i angielskim, formalnie
potwierdzone przez Krajowe Centrum Europass.
36
Wszystkie te dokumenty, a zwłaszcza certyfikat z praktyk oraz dokumenty
Europass Mobilność, stanowią bardzo ważny dodatek do świadectwa ukończenia
szkoły oraz dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Absolwent
Technikum nr 8, który uczestniczył w projekcie, posiada więc nie tylko kwalifikacje
i kompetencje wynikające z ukończenia nauki w technikum, ale też udokumentowane
doświadczenie zawodowe nabyte w międzynarodowym środowisku pracy. Stanowi to
niewątpliwy atut dla osób szukających zatrudnienia zarówno w Polsce, jak i w innych
krajach Unii Europejskiej, a tym samym zwiększa konkurencyjność absolwentów na
rynku pracy.
Oficjalna strona Krajowego Centrum Europass: https://europass.org.pl/
37
7. MONITORING I EWALUACJA
Kolejnym ważnym elementem działań projektowych były: monitoring
i ewaluacja. Za monitoring podczas mobilności odpowiadali przede wszystkim
opiekunowie grup oraz koordynatorzy z firmy przyjmującej (euroMind). Nauczyciele
monitorowali przebieg praktyki lub stażu poprzez codzienne wizyty w miejscu pracy,
rozmowy z osobą nadzorującą uczestników w laboratorium oraz podczas rozmów
z młodzieżą (wywiady grupowe i indywidualne). Regularnie sprawdzali też wpisy
uczniów w dziennikach praktyk. Ponadto, wicedyrektor szkoły (p. Marta Szymla)
odbyła wizytę monitorującą podczas pobytu dwóch grup w lipcu 2018 roku. Podczas
tej wizyty zostało skontrolowane miejsce pracy, zgodność wykonywanych działań
z założeniami projektu i programem praktyk, warunki socjalne i żywieniowe w miejscu
zakwaterowania. Pani dyrektor zbadała też satysfakcję uczestników poprzez wywiad
grupowy oraz spotkała się z przedstawicielem partnera zagranicznego w celu
omówienia dotychczasowej i przyszłej współpracy.
Ewaluacja podczas projektu przebiegała dwutorowo. Po pierwsze, uczniowie
byli oceniani podczas praktyk i po ich zakończeniu. W połowie mobilności tutor
w laboratorium ocenił każdego uczestnika za dotychczasową pracę i wystawił ocenę
połowiczną (mid-evaluation), która pokazała zarówno uczniom jak i opiekunom, jakie
aspekty pracy w laboratorium wypadają dobrze, a jakie należy poprawić. Na koniec
pobytu natomiast tutor wystawił ocenę końcową, na podstawie której opiekun
ze szkoły wystawił uczniom stopnie w dziennikach praktyk. Uczestnicy projektu zostali
38
w większości ocenieni na ocenę bardzo dobrą lub celującą. Tutorzy z firmy
przyjmującej bardzo pozytywnie ocenili uczestników przede wszystkim za dobre
przygotowanie merytoryczne, dyscyplinę i odpowiednią organizację pracy oraz bardzo
wysokie umiejętności komunikacyjne. Dla uczniów tego typu informacja zwrotna była
źródłem ogromnej satysfakcji, a tym samym przyczyniła się do zwiększenia
samooceny i poczucia własnej wartości.
Dodatkowo po powrocie z zagranicy uczniowie pisali też test z języka
angielskiego zawodowego, a podczas zajęć praktycznych musieli zademonstrować
nabyte umiejętności nauczycielom przedmiotów zawodowych. Umiejętnościami tymi
musieli też pochwalić się podczas licznych działań promocyjnych związanych
z upowszechnianiem, takich jak warsztaty dla uczniów szkół gimnazjalnych
i podstawowych.
Po drugie, przedmiotem ewaluacji były różne działania projektowe, które
oceniali sami uczestnicy. Zastosowano w tym celu następujące narzędzia:
✓ ankiety podsumowujące zajęcia przygotowujące do wyjazdu
✓ ankiety badające satysfakcję uczestników przeprowadzone w połowie
mobilności
✓ wywiady grupowe i indywidualne podczas mobilności
✓ ankiety oceniające pracę koordynatora z firmy zagranicznej oraz organizację
praktyk (przeprowadzone przez euroMind)
✓ ankiety podsumowujące po powrocie do kraju
39
✓ automatyczne ankiety wygenerowane przez narzędzie Mobility Tool.
Ankiety podsumowujące zajęcia, ankiety w połowie pobytu i ankiety podsumowujące
zostały dokładnie przeanalizowane po każdej mobilności, a osoba odpowiedzialna za
ewaluację stworzyła stosowne raporty. Dokumenty te były źródłem cennych
informacji, które umożliwiły poprawę działań projektowych pod kątem kolejnych
mobilności oraz jeszcze lepszą organizację praktyk podczas kolejnych projektów1.
Równie cennym źródłem informacji były wywiady grupowe i indywidualne
podczas mobilności. Pomogły one na bieżąco rozwiązywać problemy związane
z przebiegiem praktyk lub warunkami w miejscu zakwaterowania, a także problemy
emocjonalne uczestników związane z długim pobytem poza domem.
1 Analiza ankiet oraz wynikające z niej wnioski stanowią dość obszerny dokument, który będzie dostępny na stronie internetowej projektu i nie ma możliwości zamieszczania go w tej publikacji.
40
8. OPINIE I RELACJE UCZESTNIKÓW
Relacje uczestników wszystkich grup można znaleźć na projektowym padlecie,
do którego linki podaliśmy na stronie XXX. Poniżej prezentujemy wybrane
podsumowania uczestników zamieszczone w raportach przygotowanych przez firmę
euroMind, dlatego teksty są w języku angielskim:
The training was really funny and educational. I learned a lot of things that will be helpful in my future life. Irene and Antonio are very competent and nice people, who always help us if we do not know how something is done. In my opinion Sevilla is a beautiful place where I spent really good time. I was on 2 trips: Granada which is a very beautiful place with a lot of small streets and the second trip was to Cadiz which is next to the Atlantic Ocean. Those cities have a lot of traditions and fantastic history. I enjoyed time which I spent in Andalusia. (Bartosz, klasa 3 TA)
During my project tour in Spain, I liked our trips the most because I like to visit new countries and meet new people. I enjoyed sightseeing in Sevilla because I got to know the culture and for monuments. I also like learning Spanish and that I could communicate with people in English and in Spanish. The activities in our laboratory were interesting too, because I practiced my laboratory skills and improved vocational English in the laboratory. I like my training in Sevilla because I would like to come back to Spain in the future and learn some new skills. (Tomasz, klasa 4 TB)
The month I spent in Spain during the internship was one of the best in my life. Working in a modern laboratory broadened my theoretical knowledge and enriched my practice. Thanks to the Erasmus+ project, my vocabulary related to the profession is much better. In my workplace I met many friends from different countries. An additional advantage of the project was the opportunity to learn about Spanish culture and language. (Paulina, klasa 4 TA) The classes at the laboratory were very diverse and everyone could find something enjoyable for them. Everything was understandable, and with the help of our tutor Irene, we learned a lot of interesting things. The training helped us break the language barrier, taught us independence and prepared us for further work in the profession. Trips were a pure pleasure for us. We saw a lot of monuments and visited a plenty of interesting places. We were in Cadiz and in Gibraltar but I liked Museo de Bellas Artes in Seville the most because some of the paintings touched me greatly. (Klaudia, klasa 3 TB)
41
9. UPOWSZECHNIANIE
Jednym z wymogów związanych z realizacją projektu jest nieustanne
upowszechnianie jego rezultatów zarówno w trakcie, jak i po zakończeniu. Ogólnie
rzecz ujmując upowszechnianie – w przeciwieństwie do promocji – nie jest zwykłą
akcją informacyjną, ale polega przede wszystkim na dzieleniu się osiągniętymi
efektami kształcenia oraz informacjami o realizacji założonych celów. Działania te
muszą też być skierowane do różnych grup odbiorców.
Podczas tego projektu podjęto działania upowszechniające, które były
skierowane do całej społeczności szkolnej (uczniowie i nauczyciele), rodziców,
uczniów gimnazjów i szkół podstawowych, doradców zawodowych, lokalnej
społeczności, przedsiębiorstw z regionu oraz instytucji współpracujących ze szkołą.
Oprócz działań opisanych w rozdziale 5, upowszechnianie rezultatów projektu
odbywało się poprzez między innymi:
✓ akcje informacyjne na terenie szkoły (plakaty, banery, ulotki, gazetki)
✓ informacje na stronie internetowej szkoły i w mediach społecznościowych
✓ sesje posterowe i prezentacje podczas uroczystości szkolnych
✓ spotkania informacyjne podczas spotkań z rodzicami
42
✓ spotkania informacyjne dla nauczycieli podczas rad pedagogicznych
✓ mailing do rodziców poprzez dziennik elektroniczny
✓ prezentacje uczestników dla uczniów innych klas technicznych
✓ media lokalne (artykuły, wywiady)
43
✓ prezentacje i sesje posterowe podczas dni otwartych
44
✓ prezentacje podczas Dnia Zawodowca
✓ prezentacje podczas Europejskiej Nocy Naukowców
✓ prezentacje podczas promocji szkoły w innych placówkach
45
46
✓ warsztaty chemiczne dla uczniów szkół gimnazjalnych i podstawowych
47
48
✓ mailing do lokalnych przedsiębiorców
✓ konferencje
Więcej informacji na temat działań upowszechniających można znaleźć na stronie
internetowej projektu w zakładce UPOWSZECHNIANIE:
https://zschio.olsztyn.pl/erasmus/index.htm
49
10. PODSUMOWANIE
Biorąc pod uwagę wszystkie opisane powyżej działania, należy uznać, że projekt
został zrealizowany zgodnie z planem, a jego główne cele zostały osiągnięte.
Oczywiście niektóre z nich będzie można ocenić dopiero z dłuższej perspektywy czasu,
kiedy uczestnicy projektu wkroczą już na rynek pracy. Można się jednak spodziewać,
że udział w praktykach i stażach zagranicznych zwiększy ich szansę na zatrudnienie nie
tylko w wyuczonym zawodzie, ale też w innych branżach. Pomoże im też w innych
obszarach życia.
Realizacja projektu będzie miała również pozytywny wpływ na szkołę jako
instytucję. Poprzez udział w programie Erasmus+ szkoła nawiązała cenne kontakty
zagraniczne, nabyła doświadczenia w realizacji projektów unijnych, a nauczyciele –
mimo że nie byli bezpośrednimi uczestnikami mobilności – mieli szansę poszerzyć
horyzonty i zwiększyć kompetencje zawodowe. Szkoła zyskała też renomę
w środowisku lokalnych, a poprzez działania upowszechniające zacieśniła współpracę
z różnymi instytucjami z miasta i regionu. Udział naszych uczniów w projekcie to także
szansa dla lokalnych przedsiębiorców na pozyskanie dobrze wykwalifikowanej
i doświadczonej kadry do swoich firm i zakładów.
Obecnie szkoła rozpoczyna realizację kolejnego projektu tego typu i mamy
nadzieję, że będzie on tak samo owocny i przyniesie takie same, a może nawet
większe korzyści dla uczniów, nauczycieli, szkoły jako instytucji i środowiska
lokalnego.