eko 205 mikroiktisat

92
EKO 205 Mikroiktisat Kar Maksimizasyonu Profit Maximization

Upload: azizi

Post on 05-Feb-2016

56 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

EKO 205 Mikroiktisat. Kar Maksimizasyonu Profit Maximization. Tartışılacak Konular. Tam Rekabet Piyasaları Kar Maksimizasyonu Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Kısa Dönemde Çıktı Düzeyinin Belirlenmesi. Tartışılacak Konular. Kısa Dönemde Rekabetçi Firmanın Arz Eğrisi - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: EKO 205 Mikroiktisat

EKO 205 Mikroiktisat

Kar Maksimizasyonu

Profit Maximization

Page 2: EKO 205 Mikroiktisat

Tartışılacak Konular

Tam Rekabet Piyasaları

Kar Maksimizasyonu

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar

Kısa Dönemde Çıktı Düzeyinin Belirlenmesi

Page 3: EKO 205 Mikroiktisat

Tartışılacak Konular

Kısa Dönemde Rekabetçi Firmanın Arz Eğrisi

Kısa Dönem Piyasa Arz Eğrisi

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 4: EKO 205 Mikroiktisat

Tam Rekabet Piyasaları

Tam Rekabet Piyasasının Özellikleri

1) Fiyatı veri olarak alırlar

2) Homojen ürün

3) Giriş çıkış engeli yoktur

Page 5: EKO 205 Mikroiktisat

Tam Rekabet Piyasaları

Firmalar Fiyatı Piyasadan Veri olarak Alırlar

Firma bireysel olarak toplam piyasa çıktısının çok küçük bir bölümünü ürettiği için piyasa fiyatını etkileyemez.

Piyasadaki tüketici endüstri çıktısının çok küçük bir kısmını satın aldığı için fiyatı etkileyemez.

Page 6: EKO 205 Mikroiktisat

Tam Rekabet Piyasaları

Homojen Ürün

Tüm firmaların ürettiği ürünler birbirinin tam ikamesidir.

Örnekler

Tarım ürünleri, petrol, bakır, demir, odun

Page 7: EKO 205 Mikroiktisat

Tam Rekabet Piyasaları

Piyasaya giriş ve çıkış serbestliği

Tüketiciler kolaylıkla satın aldıkları firmayı değiştirebilirler.

Üreticiler piyasaya kolaylıkla girebilirler ve çıkabilirler.

Page 8: EKO 205 Mikroiktisat

Kar Maksimizasyonu (Profit Maximization)

Firmaların Amacı Karlarını En-çoklamak mı?

Diğer Amaçları Olabilir mi? Gelir MaksimizasyonuPay (Dividend) maksimizasyonuKısa-Dönem kar maksimizasyonu

Page 9: EKO 205 Mikroiktisat

Kar Maksimizasyonu

Firmaların Amacı Karlarını En-çoklamak mı?

Kar maksimizasyonu dışındaki amaçların sonuçları:

Uzun dönemde yatırımcılar firmayı desteklemeyecektir.

Karlar olmadan firmanın yaşamını sürdürmesi olası görünmemektedir

Page 10: EKO 205 Mikroiktisat

Kar Maksimizasyonu

Firmaların Amacı Karlarını En-çoklamak mı?

Uzun dönem kar maksimizasyonunun geçerli olması, altruistik (özveriyi) dışlamaz.

Page 11: EKO 205 Mikroiktisat

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Karları maksimum yapan çıktı düzeyinin belirlenmesiKar ( ) = Toplam Hasıla – Toplam MaliyetToplam Hasıla (R) = PqToplam Maliyet (C) = CqSonuç Olarak:

)()()( qCqRq

Page 12: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönemde Kar Maksimizasyonu

0

Maliyet,hasıla,

kar(YTL-yıl)

Çıktı (adet-yıl)

R(q)Toplam Hasıla

R(q)’nun eğimi = MR

Page 13: EKO 205 Mikroiktisat

0

Maliyet,Gelir,

karYTL (yıl)

Çıktı (adet-yıl)

Kısa Dönemde Kar MaksimizasyonuC(q)

Toplam Maliyet

C(q)’nun eğimi = MC

q sıfır iken maliyet neden pozitif?

Page 14: EKO 205 Mikroiktisat

Marjinal Hasıla (Marginal revenue): üretim bir birim değiştiğinde toplam hasılada meydana gelen değişmedir.

Marjinal Maliyet (Marginal cost): ek bir birim çıktı üretmenin maliyetidir.

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 15: EKO 205 Mikroiktisat

R(q) ve C(q) eğrilerinin karşılaştırılmasıÇıktı düzeyleri: 0- q0:

C(q)> R(q) Negatif kar

FC + VC > R(q) MR > MC

Yüksek çıktı yüksek kar demektir

0

Maliyet,Hasıla,

Kar(YTL)

Çıktı

R(q)C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 16: EKO 205 Mikroiktisat

R(q) ve C(q) karşılaştırma Soru: çıktı sıfır iken kar

düzeyi neden negatif?

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

R(q)

0

Maliyet,Hasıla,

Kar(YTL)

Çıktı

C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Page 17: EKO 205 Mikroiktisat

R(q) ve C(q)KarşılaştırmaÇıktı düzeyleri: q0 - q*

R(q)> C(q) MR > MC

Çıktı yüksekken karlarında yüksek olduğunu ifade eder

Karlar artıyor

R(q)

0

Cost,Revenue,

Profit$ (per year)

Output (units per year)

C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 18: EKO 205 Mikroiktisat

R(q) ve C(q) karşılaştırmaÇıktı düzeyi: q*

R(q)> C(q) MR = MC Karlar maksimum

R(q)

0

Maliyet,Hasıla,

Kar (YTL)

Çıktı

C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 19: EKO 205 Mikroiktisat

Soru

q* düzeyinden daha az veya daha çok üretim yapıldığında kar neden azalmaktadır?

R(q)

0

Maliyet,Hasıla,

Kar (YTL)

Çıktı

C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 20: EKO 205 Mikroiktisat

R(q) ve C(q) karşılaştırma yapalım:q* noktasının üzerindeki

çıktı düzeylerinde: R(q)> C(q) MC > MR Karlar azalmaktadır

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

R(q)

0

Maliyet,Hasıla,

Kar (YTL)

Çıktı

C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Page 21: EKO 205 Mikroiktisat

Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz:

Karlar MC = MR iken maksimum olmaktadır

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

R(q)

0

Maliyet,Hasıla,

Kar (YTL)

Çıktı

C(q)

A

B

q0 q*

)(q

Page 22: EKO 205 Mikroiktisat

C - R

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

qR MR

qCMC

Page 23: EKO 205 Mikroiktisat

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

MR – MC =0 böylece

MR(q) = MC(q)

Yada,

qC

qR

q

Page 24: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Firma

Fiyatı etkileyemez...

Piyasa çıktısı (Q) ve firma çıktısı (q)

Piyasa talebi (D) ve firma talebi (d)

R(q) doğru biçimindedir.

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 25: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Firmanın Karşılaştığı Talep Eğrisi

Çıktı

Fiyat Fiyat

Çıktı

d$4

100 200 100

Firma Endüstri

D

$4

Page 26: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Firma

Rekabetçi Firmanın Karşı Karşıya Kaldığı Talep:

Bireysel üretici ürettiği tüm birimleri aynı fiyattan (4 YTL) satmaktadır.

Üretici fiyatı yükseltmeye çalışırsa, hiç satış yapamayacaktır.

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 27: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Firma

Rekabetçi firmanın talep eğrisiÜretici fiyatı düşürürse, satışı arttıramazP = D = MR = AR

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 28: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Firma

Kar Maksimizasyonu (Profit Maximization)MC(q) = MR = P

Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Maksimizasyonu

Page 29: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönemde Çıktının Belirlenmesi

Firmanın üretim düzeyini ve karlılık durumunu belirlemek için üretim ve maliyetler ile talep analizini birleştirmemiz gerekir.

Page 30: EKO 205 Mikroiktisat

q0

Kayıp karqq < q*

Kayıp karlarq2 > q*

q1 q2

Pozitif Kar Elde Eden Rekabetçi Firma

10

20

30

40

Fiyat

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

50

60MC

AVC

ATCAR=MR=P

Çıktıq*

q*’de: MR = MCVe P > ATC

ABCDorqx AC) -(P *

D A

BC

q1 : MR > MC veq2: MC > MR ve

q0: MC = MR fakatMC düşüyor

Page 31: EKO 205 Mikroiktisat

Bu üretici üretime devam eder mi?

Zarar Eden Rekabetçi FirmaFiyat

Çıktı

AVC

ATCMC

q*

P = MR

B

F

C

A

E

Dq*: da MR = MCVe P < ATCzarar = (P- AC) x q* veya ABCD

Page 32: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönemde Çıktı Düzeyinin Belirlenmesi

Üretim Kararlarının Özeti

MC = MR iken kar maksimumdur.

P > ATC ise firma pozitif kar yapmaktadır

AVC < P < ATC firma zarar etmesine rağmen üretime devam eder.

P < AVC < ATC firma kapanmalıdır

Page 33: EKO 205 Mikroiktisat

Alüminyum Endüstrisinde Kısa Dönem Dengesi

Çıktı

Maliyet

300 600 9000

1100

1200

1300

1400

1140

P1

P2

Gözlemler•Fiyatlar 1140 ile 1300 arasında iken: q = 600•fiyat > 1300 iken q = 900•fiyat < 1140 iken q = 0

SoruP < 1140 iken bu firma üretime devam etmeli mi?

Page 34: EKO 205 Mikroiktisat

Yöneticiler İçin Bazı İlkeler

Marjinal maliyet hesaplanırken üç kılavuz ilke:

1) Ortalama değişken maliyet, marjinal maliyet yerine kullanılmamalıdır.

Page 35: EKO 205 Mikroiktisat

Yöneticiler İçin Bazı İlkeler

Marjinal maliyet hesaplanırken üç kılavuz ilke:

2) Firmanın hesaplarında yer alan tek bir kayıt iki parça içerebilir; bunlardan sadece biri marjinal maliyetle ilgili olabilir.

Page 36: EKO 205 Mikroiktisat

Marjinal maliyet hesaplanırken üç kılavuz ilke:

3) Tüm alternatif maliyetler, marjinal maliyet belirlenirken hesaba alınmalıdır

Yöneticiler İçin Bazı İlkeler

Page 37: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi

Fiyat

Çıktı

MC

AVC

ATC

P = AVCP < AVC ise

Ne olur?

P2

q2

P1

q1

Firma MR = MC olduğu çıktı düzeyini,Değişken maliyetlerini karşıladığı sürece devam ettirir.

Page 38: EKO 205 Mikroiktisat

Gözlemler: P = MR MR = MC P = MC

Arz her olası fiyatta arz edilen miktarı gösterir. Dolayısıyla: P = P1, ise q = q1

P = P2, ise q = q2

Rekabetçi Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi

Page 39: EKO 205 Mikroiktisat

Fiyat

MC

Çıktı

AVC

ATC

P = AVC

P1

P2

q1 q2

AVC’nin üzerinde S = MC

Rekabetçi Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi

Kapanma noktası

Page 40: EKO 205 Mikroiktisat

Gözlemler:Arz eğrisi, azalan getirilerden dolayı pozitif

eğimlidir.Yüksek fiyat, ek üretim yapmanın yüksek

maliyetlerini karşılar, çünkü bu fiyat ve maliyet tüm birimlere uygulanır.

Rekabetçi Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi

Page 41: EKO 205 Mikroiktisat

Firmanın, Girdi Fiyatındaki Değişime TepkisiFirmanın kullandığı girdinin fiyatı değiştiği

zaman, marjinal maliyeti fiyata eşitlemek için çıktı düzeyini değiştirir.

Rekabetçi Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi

Page 42: EKO 205 Mikroiktisat

MC2

q2

Girdi maliyeti artmış ve MC kayarak MC2

olmuş ve q azalmış (q2).

MC1

q1

Firmanın, Girdi Fiyatındaki Değişime Tepkisi

Fiyat

Çıktı

$5

Çıktıyı azaltmanın firmayasağladığı tasarruf

Page 43: EKO 205 Mikroiktisat

MC3

Kısa Dönemde Endüstri Arzı

Fiyat

0 2 4 8 105 7 15 21

MC1

SSEndüstrinin kısa dönem arz eğrisiHer bir firmanın kısa dönem arz

Eğrilerinin yatay toplamına eşittir.

Miktar

MC2

P1

P3

P2

Soru: çıktı arttığında girdi fiyatları artıyorsa, piyasa

Arz eğrisi bundan nasıl etkilenir?

Page 44: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönemde Endüstri Arz Eğrisi

Piyasa Arz Esnekliği

)//()/( PPQQEs

Page 45: EKO 205 Mikroiktisat

Tam katı (Perfectly inelastic) kısa dönem arz: çıktı düzeyini arttırmak ancak yeni tesis kurmakla mümkün olacak kadar endüstrideki tüm tesisler yüksek oranda kapasite kullanıyorlarsa ortaya çıkar.

Tam esnek (Perfectly elastic) kısa dönem arz: marjinal maliyetler sabit iken ortaya çıkar.

Kısa Dönemde Endüstri Arz Eğrisi

Page 46: EKO 205 Mikroiktisat

Sorular

1) Tam katı bir arz eğrisine örnek veriniz.

2) MC hızlı bir biçimde artıyorsa, arz az? Çok? Esnek olur.

Kısa Dönemde Endüstri Arz Eğrisi

Page 47: EKO 205 Mikroiktisat

Dünya Bakır Endüstrisi (1999)Yıllık Üretim Marjinal Maliyet

Ülke (bin metrik ton) (Dolar-pound)

Avustralya 600 0.65Kanada 710 0.75Şili 3660 0.50Endonezya 750 0.55Peru 450 0.70Polonya 420 0.80Rusya 450 0.50ABD 1850 0.70Zambiya 280 0.55

Page 48: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönem Dünya Bakır Arzı

Üretim (bin metrik ton)

Fiyat

0 2000 4000 6000 8000 100000.40

0.50

0.60

0.70

0.80

0.90

MCC,MCR

MCJ,MCZ

MCA

MCP,MCUS

MCCa

MCPo

Page 49: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönemde Üretici ArtığıFirmalar, son çıktı birimi hariç, ürettikleri

tüm birimlerden bir rant kazanırlar.Üretici Artığı (producer surplus) piyasa

fiyatı ile marjinal maliyet arasındaki farkın tüm üretim birimleri için toplamıdır.

Kısa Dönem Piyasa Arz Eğrisi

Page 50: EKO 205 Mikroiktisat

AA

DD

BB

CC

Üretici Üretici ArtığıArtığı

Alternatif olarak, VC, MC’nin toplamı veya ODCq* .

R= P x q* veya OABq*.Üretici rantı =

R - VC veya ABCD.

Firmanın Üretici Artığı

Fiyat

Output

AVCAVCMCMC

00

PP

qq**

q* noktasında MC = MR.0 ile q , arasında

MR > MC

Page 51: EKO 205 Mikroiktisat

Kısa Dönemde Üretici Artığı (Producer Surplus)

Kısa Dönem Piyasa Arz Eğrisi

Üretici Rantı = TR - VC

Kar = =TR – VC – FC

Page 52: EKO 205 Mikroiktisat

Gözlem:

Kısa dönem (pozitif sabit maliyetli durum)

Kısa Dönem Piyasa Arz Eğrisi

Üretici Rantı >

Page 53: EKO 205 Mikroiktisat

DD

PP**

QQ**

ÜreticiÜreticiArtığıArtığı

Piyasa üretici artığı,P* ile S arasındaki farkın

0 dan Q* ya kadar toplamıdır.

Piyasa İçin Üretici Artığı

Fiyat

Çıktı

SS

Page 54: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyinin Belirlenmesi

Uzun dönemde, firma tesisin ölçeği dahil tüm girdilerini değiştirebilir.

Endüstriye giriş ve çıkışın serbest olduğunu varsaymaktayız.

Page 55: EKO 205 Mikroiktisat

q1

A

BC

D

Kısa dönemde, firmasabit girdilere sahiptir.

P = 40 > ATC.Kar= ABCD.

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Maliyet

Çıktı

P = MR40

SACSMC

Uzun dönemde tesis ölçeği büyüyecek ve çıktı q3. düzeyine yükselecektir.

Uzun dönem kar ise, EFGD > kısa dönemkar, ABCD.

q3q2

G F30

LAC

E

LMC

Page 56: EKO 205 Mikroiktisat

q1

A

BC

D

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Maliyet

Çıktı

P = MR40

SACSMC

Soru: Üretici üretimi arttırıp fiyatlar 30 YTLDüzeyine düştüğünde karlı oluyor mu?

q3q2

G F30

LAC

E

LMC

Page 57: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Muhasebe Karı ve Ekonomik karMuhasebe Karı = R – wL Ekonomik Kar = R – (wL + rK)

wl = işgücü maliyetirk = sermayenin alternatif maliyeti

(opportunity cost of capital)

)()(

Page 58: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Sıfır-KarR > wL + rk ise, ekonomik kar pozitifR = wL + rk ise, ekonomik kar sıfır, fakat

firma normal bir getiri oranı elde etmektedir, bu endüstrinin rekabetçi olduğunu gösterir

R < wl + rk ise, firma kapanma kararı almayı değerlendirmelidir.

Uzun Dönem Rekabetçi Denge

Page 59: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Giriş ve Çıkış (Entry and Exit)Kısa dönemde yüksek kar düzeyine tepki olarak

firma uzun dönemde çıktı ve karlarını arttırır.Karlar diğer üreticileri endüstriye çeker

(cezbeder) Daha çok üretici endüstrinin arzını arttırır, bu da

piyasa fiyatını düşürür.

Uzun Dönem Rekabetçi Denge

Page 60: EKO 205 Mikroiktisat

S1

Long-Run Competitive Equilibrium

Çıktı Çıktı

MaliyetMaliyet

$40LAC

LMC

D

S2

P1

Q1q2

Firma Endüstri

$30

Q2

P2

•Kar firmaları çeker•Arz kar=0 olana kadar yükselir.

Page 61: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Uzun Dönem Rekabetçi Denge

1) MC = MR

2) P = LAC Endüstriye giriş-çıkışa yol açacak bir neden yok

Kar = 0

3) Piyasa Denge Fiyatı

Page 62: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Sorular

1) Firmalar aynı maliyet eğrilerine sahip iken P < LAC durumunda piyasa nasıl uyum sağlar.

2) Firmaların maliyet yapısı farklı iken piyasa nasıl bir uyum gösterir.

3) Toprağın alternatif maliyeti nedir?

Page 63: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

İktisadi Rant (Economic Rent)Rant firmanın bir girdiyi elde etmek için

ödemeye razı olduğu fiyat ile fiili olarak ödediği fiyat arasındaki farktır.

Page 64: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Örnek

İki firma A ve B

Her ikisi belli bir araziye (toprak) sahip

A firması taşıma maliyetlerini B firmasına kıyasla 10 bin dolar düşüren bir nehir kenarında yer alıyor.

A firmasının nehir kenarında olması bu yerin talebini arttıracak ve fiyatı (arsanın) 10 bin dolara çıkacaktır.

Page 65: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Çıktı Düzeyi Seçimi

Bir Örnekİktisadi Rant = $10,000

$10,000 – maliyeti sıfır kabul edelim

İktisadi rant artmıştır

A firmasının İktisadi karı = 0

Page 66: EKO 205 Mikroiktisat

Firmalar Uzun Dönem Dengesinde İktisadi Kar Sıfırdır.

BiletFiyatı

Sezonluk Bilet Satışları (milyon)

LAC

$7$7

1.01.0

Orta büyüklükteki bir Şehirin futbol takımı

Marjinal ve ortalama maliyet Fiyata eşit olacak kadar

Maç bileti satar (karlar = 0).LMC

Page 67: EKO 205 Mikroiktisat

1.31.3

$10$10

İktisadi Rant

BiletFiyatı

$7$7

LAC

Aynı maliyete sahip Ancak daha büyük şehirdekiGrup biletleri $10’dan satar.

Uzun Dönem Dengesinde Firmalar Sıfır Kar Elde Ederler

Satış Miktarı(milyon)

LMC

Page 68: EKO 205 Mikroiktisat

Firmanın spesifik bir kaynağa sahip olması (belli bir mekan vs) durumunda, Üretimin maliyeti (LAC = 7) ile fiyat ($10) arasındaki fark söz konusu spesifik girdinin değeri veya fırsat maliyetidir. Aynı zamanda bu kaynaktan (belli bir mekan) elde edilen iktisadi rantı ifade eder.

Uzun Dönem Dengesinde Firmalar Sıfır Kar Elde Ederler

Page 69: EKO 205 Mikroiktisat

Spesifik girdinin fırsat maliyeti dikkate alınmayacak olursa, uzun dönemde karlar varmış gibi görünebilir.

Uzun Dönem Dengesinde Firmalar Sıfır Kar Elde Ederler

Page 70: EKO 205 Mikroiktisat

Endüstrinin uzun dönemdeki arz eğrisinin biçimi büyük ölçüde endüstri çıktısı değiştikçe firmaların kullandıkları girdiler için ödemek zorunda kalacakları fiyatlardaki (ücret, kira maliyeti vs) değişime bağlı olacaktır.

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 71: EKO 205 Mikroiktisat

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisini belirlemek için, şunları varsaymaktayız:

Tüm firmalar üretim teknolojisine erişme imkanına sahiptir.

Çıktı ancak girdilerden daha çok kullanarak arttırılabilir (teknoloji sabit, keşif ve yenilik yok)

Page 72: EKO 205 Mikroiktisat

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisini belirlemek için, şunları varsaymaktayız:

Faktör piyasaları endüstrinin daralması veya genişlemesinden etkilenmemektedir.

Page 73: EKO 205 Mikroiktisat

AP1

AC

P1

MC

q1

D1

S1

Q1

C

D2

P2P2

q2

B

S2

Q2

İktisadi Kar yeni firmaları cezbederArz artar (S2 ) ve piyasa

uzun dönem dengesine geri döner

Sabit Maliyetli Endüstrilerde Uzun Dönem Arz

Çıktı Çıktı

$ $

SL

Çıktı Q1 den Q2.ye yükselir.Uzun dönem arz = SL = LRAC.

Çıktıdaki değişme girdi maliyetlerini etkilememiştir.

Page 74: EKO 205 Mikroiktisat

Sabit maliyetli bir endüstrinin (constant-cost industry), uzun dönem arz eğrisi fiyatın minimum ortalama maliyete eşit olduğu yatay bir doğrudur.

Sabit Maliyetli Endüstrilerde Uzun Dönem Arz

Page 75: EKO 205 Mikroiktisat

Artan Maliyetli Endüstrilerde Uzun Dönem Arz

Çıktı Çıktı

$ $

S1

D1

P1

LAC1

P1

SMC1

q1 Q1

A

SSLL

P3

SMC2

Çıktı arttıkça, girdi fiyatları arttığı için uzun dönem denge

daha yüksek bir fiyat düzeyinde oluşur.

LAC2

B

S2

P3

Q3q2

P2 P2

D1

Q2

Page 76: EKO 205 Mikroiktisat

Artan maliyetli (increasing-cost industry) bir endüstride, uzun dönem arz eğrisi (long-run supply curve) pozitif eğimli olacaktır.

Artan Maliyetli Endüstrilerde Uzun Dönem Arz

Page 77: EKO 205 Mikroiktisat

Endüstrinin Uzun Dönem Arz EğrisiThe Industry’s Long-Run Supply Curve

Sorular

1) Azalan maliyetler nasıl mümkün olabilir? Açıklayınız.

2) Azalan maliyetli bir endüstriyi gösteriniz (şekil).

3) Azalan maliyetli bir endüstride uzun dönem arz eğrisi nasıldır?

Page 78: EKO 205 Mikroiktisat

S2

B

SL

P3

Q3

SMC2

P3

LAC2

Çıktı arttıkça girdi fiyatlarındakiazalmaya bağlı olarak uzun

dönem dengesi daha düşük fiyattagerçekleşir.

Azalan Maliyetli Endüstrilerde Uzun Dönem Arz

Çıktı Çıktı

$ $

P1 P1

SMC1

A

D1

S1

Q1q1

LAC1

Q2q2

P2 P2

D2

Page 79: EKO 205 Mikroiktisat

Azalan maliyetli (decreasing-cost industry) bir endüstride, uzun dönem arz eğrisi (long-run supply curve) negatif eğimlidir.

Azalan Maliyetli Endüstrilerde Uzun Dönem Arz

Page 80: EKO 205 Mikroiktisat

Konulacak Bir Verginin EtkisiFirmanın ürettiği çıktıya vergi konması

halinde, firma nasıl bir tepki gösterir.

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 81: EKO 205 Mikroiktisat

Rekabetçi Bir Firmanın Çıktısına Vergi Konmasının Etkileri

Fiyat

Çıktı

AVC1

MC1

P1

q1

Firma üretim düzeyiniMC+T=P düzeyine

düşürür.

q2

tt

MC2 = MC1 + tax

AVC2

Çıktı vergisi, firmanın marjinal maliyetlerini

vergi kadar yukarıkaydırır.

Page 82: EKO 205 Mikroiktisat

Çıktıya Vergi Konmasının Endüstri Üretimine Etkileri

Fiyat

Çıktı

DD

P1

SS1

Q1

P2

Q2

SS2 = S1 + t

t

Vergi arzı S1 den S2 ye kaydırır, çıktı Q2.ye düşer

fiyat P2.ye yükselir.

Page 83: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönem Arz Esnekliği

1) Sabit Maliyetli Endüstri (Constant-cost industry)

Uzun dönem arz eğrisi yataydırFiyatta meydana gelen küçük

değişmeler, çıktıyı önemli miktarlarda değiştirir.

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 84: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönem Arz Esnekliği

1) Sabit Maliyetli Endüstri (Constant-cost industry)

Esneklik sonsuzdurGirdiler istendiği kadar her zaman vardır

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 85: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönem Arz Esnekliği

2) Artan Maliyetli EndüstriUzun dönem arz eğrisi pozitif eğimli ve

esneklik pozitiftir. Eğim (aynı şekilde esneklik) girdi

maliyetlerindeki değişime (artışa) bağlı olarak değişir.

Esneklik genellikle uzun dönemde, kısa döneme kıyasla daha büyüktür.

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 86: EKO 205 Mikroiktisat

Soru:Azalan Maliyetli bir endüstride uzun dönem

arz eğrisini ve eğrinin esnekliğini tanımlayınız.

Endüstrinin Uzun Dönem Arz Eğrisi

Page 87: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Konut Arzı

Senaryo 1: Ev sahiplerinin ikamet ettiği evlerKırsal veya kentsel alanda olmasıKullanılan girdilerin ülke genelinde piyasası

Page 88: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun Dönemde Konut Arzı

SorularBu endüstri nasıl bir endüstridir? Artan

maliyetli? Sabit maliyetli?Arz esnekliği hakkında neler

söyleyebilirsiniz?

Page 89: EKO 205 Mikroiktisat

Senaryo 2: Evlerini Kiralayanlar

Bulunduğu bölge kısıtlar getirirŞehirde bulunmakta İnşaat maliyetleri hızlı yükselmektedir.

Uzun Dönemde Konut Arzı

Page 90: EKO 205 Mikroiktisat

SorularBu endüstri nasıl bir endüstridir? Artan

maliyetli? Sabit maliyetli?Arz esnekliği hakkında neler

söyleyebilirsiniz?

Uzun Dönemde Konut Arzı

Page 91: EKO 205 Mikroiktisat

Sorular: Uzun dönemde firmalar sıfır iktisadi kar ile çalışıyorlarsa, tam rekabet piyasasında neden insanlar firma kurup üretim yapsınlar? Kısa dönemde bir firma zarar etmesine rağmen kapanmak yerine neden üretime devam etmeyi tercih edebilir? Tam rekabetçi bir firma aniden P < MC, noktasında üretim yaptığını fark ederse nasıl davranır? 1. aynı üretim düzeyini korur. 2. daha çok üretmeye karar verir. 3. daha az üretiim yapmaya karar verir. 4. kapanır. Tam rekabetçi bir firma aniden ATC> P>AVC, durumunda olduğunu fark ederse ne yapar? 1. kısa dönemde kapanır. 2. sıfır karla çalışmaya devam eder. 3. kısa dönemde zarar etmesine rağmen çalışmaya devam eder. 4. P > MC noktasına denk düşen çıktı düzeyinde üretim yapar. Tam rekabetçi bir piyasada her bir firmanın LRAC eğrisi 1 Dolar düzeyinde minimumdur. Bu noktada üretim miktarı 200 birimdir. Bu mal için piyasa talebi P = 101 – 0.01Q biçiminde verilmiştir. Bu endüstri sabit maliyetli bir endüstri ise uzun dönemde piyasada firma sayısı kaç olmalıdır? 1. 50 2. 200 3. 1,000 4. 10,000

Page 92: EKO 205 Mikroiktisat

Uzun dönemde, tam rekabetçi bir firma karını maksimize etmiyorsa, bu firma 1. kesinlikle endüstriyi terkeder. 2. hala bir miktar kar elde edebilir. 3. sıfır ekonomik kar noktasında çalışmak zorundadır. 4. ortalama maliyetin minimum olduğu noktada üretim yapar. Endüstri genişledikçe girdi fiyatları artıyorsa, endüstrinin uzun dönem arz eğrisi ………….. olacaktır. 1.yatay. 2. dikey. 3. negatif eğimli. 4. pozitif eğimli. Bilgisayar işletim sistemlerinin kullanımında network (ağ) dışsallıklarının olması, ……… …………………. yol açar. 1. bilgisayar yazılımları için negatif eğimli uzun dönem arz eğrisi. 2. bilgisayar yazılımları için pozitif eğimli uzun dönem arz eğrisi. 3. bilgisayar yazılımları için yatay uzun dönem arz eğrisi. 4. bilgisayar yazılımları için dikey uzun dönem arz eğrisi. Tam rekabetçi bir piyasada aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşme olasılığı en yüksektir? 1. uzun dönemde iktisadi kar 2. varolan firmalar kar elde ederken yeni firmaların endüstriye girişi 3. ürün farklılaştırması 4. ölçeğe gore artan getiri